Workshop basis modern opleiden

Workshop basis modern opleiden

Lieke Lalieu Frank Smeenk 15 december 2015


1

Opzet workshop

• Kennismaking (10 min) • Highlights rondom competentiegericht opleiden (30 min) – – – –

Regelgeving Structuur opleiding Kwaliteit Visitatie

• Opdracht in tafelgroepen (45 min) • Centrale terugkoppeling (30 min) • Take home messages (5 min) 15 december 2015


2

Opzet workshop

• Kennismaking • Highlights rondom competentiegericht opleiden – – – –


• Opdracht in tafelgroepen • Centrale terugkoppeling • Take home messages 15 december 2015


3

REGELGEVING

15 december 2015


4

VWS opleiders

Spelers in het veld

OOR regios

Ziekenhuizen NFU/STZ/NVZ

15 december 2015

Colleges

BOLS

Specialisten

Capaciteitsorgaan Beroepsvereniging

Wetenschappelijke vereniging


registratiecommissies

5

15 december 2015


6

Enkele cijfers • Aantal medische vervolgopleidingen – 34 geneeskundige specialismen • 27 medisch specialismen • 3 HA/Sp.Ouderengnk/Verst.geh. • 4 sociaal geneeskundig specialismen

– 12 profielartsen • Aantal AIOS (in 2012) – 2101 (HA/Sp.Ouderengnk/Verst.geh.) – 6584 (29 specialisten) – 473 (profielartsen) • Totale jaarlijkse instroom: ± 2300 (1405 spec.) 15 december 2015


7

Belang van regelgeving De taken van het CGS staan beschreven in artikel 11 van de Regeling. De belangrijkste taken zijn: • Instellen en opheffen van specialismen en profielen • Vaststellen van eisen voor de medische vervolgopleidingen in Nederland • Vaststellen van eisen voor registratie en herregistratie van specialisten en profielartsen

15 december 2015


8

Belang van regelgeving • • • • •

Garanderen goede kwaliteit van zorg Heldere eindtermen van de opleiding gedefinieerd Opleidingsplan, toetsing, voortgang Registratie Herregistratie

15 december 2015


9

Systematiek regelgeving

'Wetgevende orgaan'

'Controlerend orgaan'

15 december 2015


10

Systematiek - Regelgeving Kaderbesluit: CGS Specifiek besluit: CGS + Wetenschappelijke vereniging Opleidingsplan: Wetenschappelijke vereniging Lokaal opleidingsplan: Opleider + opleidingsinstelling Individueel opleidingsplan: AIOS + opleider Opleidingsschema: AIOS + opleider 15 december 2015


11

Update regelgeving 2015 • CGS verzoek aan alle WV’en: aanpassing landelijk opleidingsplan noodzakelijk? – Ontwikkelingen eigen vakgebeid: aanpassing eindtermen nodig? – Nieuwe med onderwijskundige inzichten: o.a. EPAs – Wens vanuit de maatschappij: meer aandacht voor niet medische compententies (voortgang CanBetter project) 15 december 2015


12

• Kennismaking • Highlights rondom competentiegericht opleiden – Regelgeving

– Structuur opleiding – Kwaliteit – Visitatie



13

Het nieuwe opleiden: van solo naar team

15 december 2015


14

Opleidingsplan

Hoe

Wat

Waar

Lokaal opleidingsplan

Wanneer

Toetsen (vooral formatief)

15 december 2015


15

Leren in de medische opleiding anno nu • • • •

Expliciete leerdoelen (7 competentiegebieden) Specifieke feedback, betere zelfsturing AIOS Borging van ontwikkeling van de AIOS Competenties voor opleiders en leden opleidersgroep • Kwaliteit van de opleiding(sregio)

15 december 2015


16

• Kennismaking • Highlights rondom competentiegericht opleiden – Regelgeving – Structuur opleiding

– Kwaliteit – Visitatie



17

Kwaliteit = …… resultaat van de opleiding = aflevering van capabele specialist …… hoe de AIOS de opleiding waardeert …… hoe de opleidingsgroep het opleidingsplan daadwerkelijk vorm geeft …… hoe de visitatiecommissie de opleiding beoordeelt …… dat de doelen van de opleiding behaald worden

15 december 2015


18

Maar ook …. De opleiding moet goed zijn want:  Het gaat om kwaliteit van zorg nu en in de toekomst  Het gaat om talentvolle jonge mensen in lange opleidingstrajecten  Het gaat om veel geld (hoge investering)

15 december 2015


19

Interne en externe kwaliteitszorg

 Externe kwaliteitszorg: het visitatiestelsel waarbij deskundigen uit de beroepsgroep maar vanuit een andere instelling een opleiding beoordelen op een aantal (landelijk gedefinieerde) criteria met sanctiemogelijkheid  Interne kwaliteitszorg: betrouwbaar verzamelen van informatie die gebruikt wordt voor feedback en verbetering van de kwaliteit (systeem van kwaliteitszorg)

15 december 2015


20

‘DE BEDOELING’ Opleiden van deskundige en toekomstbestendige specialisten die patiënt georiënteerd zijn en oog hebben voor maatschappelijke ontwikkelingen

15 december 2015

Titel van de presentatie

21

Scherpbier 2.0 Wie moeten het gaan doen?

Derde as Welke actoren? -

AIOS Opleidingsgroep COC Raad van Bestuur Cluster OOR

15 december 2015

Contouren Scherpbier

22

Opleiding - Domeinen -

Organisatie en ontwikkeling Leer-, werkklimaat Professionalisering Competentie ontwikkeling

15 december 2015

Titel van de presentatie

23

Uitwerking Scherpbier 2.0

rol heeft elke WatWelke is de bedoeling? actor? Hoe vertaalt deze rol zich in taken die de actor zou moeten invullen op de 4 verschillende domeinen? Welke taken volgen dan uit deze rol

Taken

15 december 2015

Contouren Scherpbier 2.0

24

Rollen van de actoren Actor

Rol

AIOS

AIOS dragen individueel en als groep bij aan een goede opleiding en zorgen mede voor optimalisering van het opleidingsklimaat

Opleidingsgroep

Gedeelde visie tav opleiden  AIOS opleiden tot bevlogen jonge professionals die: - geneeskunde “state of art” beoefenen, - een goede professional, communicator en life long learner worden.

COC/…

Continu bewaken, bevorderen van de kwaliteit en innoveren van de Geneeskundig Specialistische Vervolgopleidingen binnen de instelling

RvB/…

Draagt de instellingsbrede visie op opleiden uit, creëert adequate voorwaarden, voert deze in concreet beleid uit en functioneert als doorzettingsmacht COC

Cluster

Faciliteren, borgen en vormgeven van een inhoudelijk en qua vormgeving samenhangende opleiding voor het desbetreffende specialisme

OOR

Faciliteren en borgen van instellingen- en opleiding-overstijgende aspecten van opleiden

Kwaliteitsmatrix Actor

Opleider en opleidingsgroep

Rol:

Gedeelde visie tav opleiden  AIOS opleiden tot bevlogen jonge professionals die: - geneeskunde “state of art” beoefenen, - een goede professional, communicator en life long learner worden.

Domein

Taken

Voorbeelden

Organisatie & Ontwikkeling

- Visie vertalen in beleid en uitvoering - Organisatie opleidingsactiviteiten - Rollen in de opleiding verdeeld - Procedure dysfunctionele collegae - Transparantie besteding opleidingsgeld - ….

Lokaal opleidingsplan Kwaliteitsinstrumenten Verbeterplannen Notulen opleidingsvergadering PDCA cyclus

Leer & Werkklimaat

-

- Info beschikbaar tav opleidingsklimaat - Meetinstrumenten uitvoeren en bespreken - Opleidingsvergaderingen

Professionalisering

CompetentieOntwikkeling

Eindtermen bereiken in veilig opleidingsklimaat Supervisie, werktijden en diensten Balans opleiding en ‘productie’ Laagdrempelig bereikbaar

- Borging professionalisering Opleidingstaak per lid opleidingsgroep - Systeem van bijscholing afspreken

- Overzicht activiteiten beschikbaar - Systeem van vastleggen individueel functioneren tbv de opleiding

-

- Lokaal Opleidingsplan voorziet in CanMeds competenties - Mogelijkheden tot profilering / verdieping - Bekwaamverklaringen - …

behalen eindtermen en competenties garanderen Afstemmen inhoud en niveau met niveau AIOS IOP Feedback

Meetinstrumenten            

AIOS D-rect (Dutch Residents Educational Climate Test) Proefvisitatie, instellingsniveau EFFECT (Evaluation and feedback for effective clinical teaching) SETQ (System for Evaluation of Teaching Qualities) MCTQ (Maastricht Clincical Teaching Questionnaire) Team-Q Quickscan Exit-enquête, op basis van D-rect, eigen formulier,.. Interne audit Jaargesprekken COC Zelfevaluatie m.b.v. Kwaliteitsindicatoren

15 december 2015


27

Meetinstrumenten (vervolg) Maar denk ook aan:  arbeidstijden, verzuim, in-uit-doorstroomgegevens, vacatures

15 december 2015


28

• Kennismaking • Highlights rondom competentiegericht opleiden – Regelgeving – Structuur opleiding – Kwaliteit

– Visitatie • Opdracht in tafelgroepen • Centrale terugkoppeling • Take home messages 15 december 2015


29

Visitatie • Beoordelen of opleiding, opleider en opleidingsinrichting voldoen aan eisen en verplichtingen van het Kaderbesluit en het Specifiek besluit, met inbegrip van het landelijk opleidingsplan. • Stimulans tot continue verbetering van de opleiding

15 december 2015


30

Visitatie: eigenlijk heel simpel  • Zeggen wat je doet • Doen wat je zegt • Tonen waaruit dit blijkt • En dit alles: actief, meetbaar en toetsbaar omschreven

15 december 2015


31

Opleidingsgroep  Implementatie modernisering: nu focus op IOP en algemene competenties  Alle leden groep participeren aantoonbaar in opleiding (zijn er afspraken gemaakt / vastgelegd op papier?  Aandacht voor professionalisering opleidingsgroep  Interne kwaliteitscyclus: cyclus van aantoonbaar continu verbeteren 15 december 2015


32

Wat, waar, wanneer, wie, waarom, hoe vaak??????

15 december 2015


33





34

Opdracht Drie tafelgroepen: 1.Opleidingsplan/IOP 2.Onderwijs/begeleiding op de werkvloer (alg. competenties) 3.Kwaliteit binnen de opleiding Per tafel een specifieke opdracht Uitkomst op schema Plenaire terugkoppeling 40 minuten 15 december 2015


35

Tafel 1: opleidingsplan/IOP

Het individuele opleidingsplan is een document waarin de afspraken m.b.t. persoonlijke leerdoelen vastgelegd zijn die AIOS en opleider maken op basis van de ambitie, leerwensen en de voortgang van de AIOS, en maakt deel uit van het portfolio

15 december 2015


36

Opzet IOP

• Leerdoelen • Activiteiten • Planning • Evaluatie/Toetsing

15 december 2015


37

Opdracht tafel 1

• Bekijk de IOP’s en selecteer hieruit goede voorbeelden. Beantwoord daarna de volgende vragen: – Wat maakt een IOP tot een goed IOP? – Wat kunt u ermee als opleider? – Wat wilt u minimaal zien in een IOP om daarmee de dialoog met de aios aan te gaan over de ontwikkeling? Noteer uw bevindingen op het bijgeleverde A-3

15 december 2015


38

Tafel 2: onderwijs/begeleiding op de werkvloer (alg comp)

15 december 2015


39

Waarom is opleiden hierin belangrijk? Jonge klare specialisten: • Medische expertise goed • Supervisie lastiger • Organisatie erg lastig • Financiën probleem (correlatie met burn out)

15 december 2015


40

Voorbeeld Praktijksituatie

Activiteiten

Vaardigheden/ kennis

Competentie

Toetsing

Kosten in kaart brengen van voorgeschreven medicatie bij complexe patiënt

Bespreken medicatie met apotheker Kostenplaatje maken Vergelijking kosten generiek niet generiek

Juiste medicatie voorschrijven Inzicht hebben in kosten medicatie Keuzes maken op basis van kwaliteit van zorg en kosten baten-effect

Medisch handelen Handelt volgens wettelijke bepalingen (MH) Verantwoorde besteding middelen (O)

Korte presentatie hierover voor andere AIOS

15 december 2015


41

Opdracht tafel 2

Probeer in het uitgedeelde schema zoveel mogelijk praktijksituaties te bedenken die omgezet kunnen worden in opleidingsactiviteiten m.b.t. competenties professionaliteit, maatschappelijk handelen en organisatie Tip: hou het klein en realiseerbaar!

15 december 2015


42

Tafel 3: kwaliteit binnen de opleiding  Overzicht: gebeurt er wat er moet gebeuren?  Evalueren van resultaat van veranderingen & bijstellen (modernisering)  Waardering opleidingsklimaat door AIOS  Kwaliteit van de opleiders/ supervisoren  Resultaat van de opleiding (kwaliteit AIOS aan einde opleiding) 15 december 2015


43

Opdracht tafel 3 Discussieer met elkaar over de volgende vragen: – Welke instrumenten wilt u in een kwaliteitscyclus binnen uw opleiding uitzetten? – Hoe bespreekt u de uitslagen van deze instrumenten? – Op welke wijze zorgt u voor een gesloten PDCA cyclus? – Op welke wijze legt u dit vast? – Welke ondersteuning krijgt u en heeft u nodig? Noteer uw bevindingen op het bijgeleverde A-3 15 december 2015


44





45

GROEP 1: IOP

15 december 2015


46

Voortgang opleiding Opleidingsschema: wanneer, welke stage Stage beschrijving: Doelen van de stage, welke ziektebeelden, vaardigheden, ingrepen en behandelingen moeten in deze stage aan bod komen IOP: Doelen gericht op de verschillende competenties, waarbij op individueel niveau gekeken wordt.

VOORBEELD • 2 (4) x per jaar voortgangsgesprek (opleider + stagebegeleider) • 360 graden feedback vooraf • Bespreking voorafgaande periode – – – – –

zijn de doelen behaald? welke thema's zijn afgerond? voortgang vaardigheden? voortgang persoonlijke doelen? welke doelen blijven staan, toevoegen nieuwe doelen komende periode – IOP voortdurend in ontwikkeling

• PORTFOLIO (bv ePass)! 15 december 2015


48

THEMA

Bekwaamheidsniveau

Analyse dyspnoe

5

Analyse hemoptoe

5

Analyse thoracale pijn

5

Analyse chronische hoest

5

Astma

5

COPD

5

Pneumonie

5

Recidiverende luchtweginfecties

4

Tuberculose

5

Thoracale oncologie

5

Interstitiële longziekten

5

Beroepsgerelateerde longziekten

4

Acute longgeneeskunde en intensive care

4

Pleurale aandoeningen

4

Longfunctie

5

Respiratoire allergie

4

Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen

3

Mediastinale pathologie

4

Vasculaire pathologie

3

Koppeling thema’s met stages

Vaardigheid

Niveau

1

Inbrengen arterielijn

5

2

Flexibele bronchoscopie en gerelateerde procedures

5

3

-TBNA

5

4

-Transbronchiale/perifere longbiopten

5

5

-Broncho-alveolaire lavage

5

6

Therapeutische/ontlastende pleuradrainage

5

7

Starre bronchoscopie en gerelateerde procedures

1-2

8

Endobronchiale echografie en gerelateerde procedures

1-2

9

Endo-oesophageale echografie en gerelateerde procedures

1-2

10

Bronchoscopisch gerelateerde therapeutische interventies (laser, stentplaatsing, etc.)

1-2

11

Diagnostische pleurapunctie

12

Thoracoscopie met pleurodese

3-4

13

Thoracoscopie met pleurale biopten

3-4

14

Pleurabiopsie

2-3

15

Aanleggen pneumothorax

2-3

16

Klierpunctie/huidlaesie puncteren

17

Longpunctie

1-2

18

Ergometrie met arteriële bloedgasanalyse

4-5

19

Instellen NIPPV

4-5

20

Instellen/begeleiden van invasieve beademing

4

21

Instellen /begeleiden van niet-invasieve beademing

5

22

Instellen CPAP

3

23

Immunotherapie

3

5

5

EPA - definitie “EPA’s zijn professionele taken of verantwoordelijkheden die stafleden toevertrouwen aan een AIOS om met beperkte- tot geen supervisie uit te voeren zodra de AIOS de benodigde competenties heeft verkregen.”

15 december 2015

Ten Cate & Scheele 2007, Ten Cate 2013, 2014

52

EPA

15 december 2015


53

Voorbeeld EPA dyspnoe

15 december 2015


54

EPA dyspnoe - vervolg

15 december 2015


55

Wanneer is iemand bekwaam?

15 december 2015


56

15 december 2015

Dreyfus & Dreyfus 1986; ten Cate et al

57

15 december 2015


58

IOP • Bespreken bij voortgangsgesprekken met opleider • Bijvullen en aanpassen per periode • AIOS houdt dit zelf bij, in portfolio – – – –

Sterkte/zwakte analyse aios Samenvatting behaalde bekwaamheidsniveau’s Schema vaardigheidniveau’s Bijzondere wensen van de aios

IOP - aandachtspunten • Wat waren de afspraken uit vorig gesprek? • Zijn deze doelen behaald? • Hoe kijkt de aios terug? (sterkte – zwakte analyse) •  nieuwe afpraken/doelen, gekoppeld aan opleidingsactiviteiten, tijdspad vastleggen. – (De verschillende competenties komen hierin aan bod – Niet alle competenties (7) iedere periode, maar wel alle 7 in het gehele opleidingstraject. )

VOORBEELD • 2 (4) x per jaar voortgangsgesprek (opleider + stagebegeleider) • 360 graden feedback vooraf • Bespreking voorafgaande periode – – – – –

zijn de doelen behaald? welke thema's zijn afgerond? voortgang vaardigheden? voortgang persoonlijke doelen? welke doelen blijven staan, toevoegen nieuwe doelen komende periode – IOP voortdurend in ontwikkeling

• PORTFOLIO (bv ePass)! 15 december 2015


62

Take home messages IOP

• • • • • • • •

Onderscheid maken in proces en product Hulpmiddel in het vorm geven van de opleiding Maakt onderdeel uit van bestaande formulieren Groeit gedurende de opleiding Is sturingsmiddel voor AIOS en opleider: dus interactie Vergelijking: P-D-C-A cyclus SMART formuleren! Tijdspanne: maximaal 1 jaar!

15 december 2015


68

GROEP 2: ONDERWIJS/BEGELEIDING OP DE WERKVLOER/ALG COMP

15 december 2015


69

Algemene competenties CanBetter • Patiënt veiligheid (Clinical audit, VIM bespreking) • Ouderenzorg (Serious gaming, time out procedure) • Doelmatigheid (Kostenonderzoek) • Medisch leiderschap (Verwonder en verbeter project) • Patiënt participatie (Zelf behandeling)

15 december 2015


70

VOORBEELDEN

• Voorzitter MDO longoncologie bespreking • Voorzitter complicatie bespreking • Verwonder en verbeterproject – (aanvraag beleid onderzoek controle patiënten COPD en astma)

• • • •

AIOS laten deelnemen aan ziekenhuis commissies AIOS uitnodigen bij staf vergaderingen Video registratie Pilot aios beoordeling door patiënten

15 december 2015


71

Take home messages • Check je eigen opleidingsplan op welke wijze de deelcompetenties zijn uitgewerkt • Ga na hoe deelcompetenties in de dagelijkse praktijk tot uitdrukking komen • Ga na welk middel (stage/opdracht/praktijksituatie etc.) geschikt is om de betreffende competentie te verwerven of te verbeteren • Ga na welke toets geschikt is • Bekijk de site http://knmg.artsennet.nl/Opleiding-enRegistratie/Modern-opleiden.htm. Hierop vindt u veel praktische tips 15 december 2015


72

GROEP 3: KWALITEIT BINNEN DE OPLEIDING

15 december 2015


73

VOORBEELD Catharinaziekenhuis • COC – – – –

Interne audit Tevredenheidsonderzoek D-rect MCTQ

• Terugkoppeling naar opleidingsgroep • Verbeterplan door opleidingsgroep met aios. • Toetsing bij volgend evaluatie moment • Regionaal OORZON – Regionaal COC voorzittersoverleg – Regionaal visiteren 15 december 2015


74

Kwaliteitscyclus Catharina ziekenhuis – COC/Leerhuis

15 december 2015


75

15 december 2015


76

Longgeneeskunde Catharinaziekenhuis • Wekelijks overleg opleider/plv opleider/oudste aios • Vast thema maandelijkse maatschapsvergadering • Vast thema opleidingsvergadering • Teach the teacher, training toetsing op de werkplek • Nascholing (verplicht 8 uren per 2 jaar) op gebied van medisch onderwijs 15 december 2015


77

Regionaal • Kwaliteitszorgplan voor de OORZON regio – Thema / Focus: Doelmatigheid • Zorg en opleiding

– Kwaliteitszorgplan uniformeren – Portfolio uniformeren – Scholing opleiders – ….





80

Take home messages

 Hou doel en middel uit elkaar!  Accepteer diversiteit en neem de tijd  Zorg voor veiligheid voor opleidingsgroep en AIOS  Meten alleen is zonde van de tijd: Het gaat om het vervolg (PDCA)  Voer verbeteracties uit en betrek AIOS hierin  Niet vinken maar vonken!  Realiseer je dat je rolmodel bent  Niet opnieuw het wiel uitvinden: maak gebruik van expertise 15 december 2015


81

Workshop basis modern opleiden

Recommend Documents