WORDEN BEGIN OVER MVO EN JE HEBT EIGENLIJK ALTIJD EEN LEUK GESPREK JAN RIJKEN RA OVER HET VERDUURZAMEN VAN DE BEDRIJFSVOERING ACCOUNTANT

ACCOUNTANT OKT 2012-13

WORDEN

studentenmagazine over accountants

“BEGIN OVER MVO EN JE HEBT EIGENLIJK ALTIJD EEN LEUK GESPREK” JAN RIJKEN RA OVER HET VERDUURZAMEN VAN DE BEDRIJFSVOERING

Prof. dr. Leen Paape Nyenrode kijkt vooruit

Amstelkwartier: geen NoordZuidlijndebacle

20 jaar in de toekomst

Test je kennis van belastingen

Als er één ding is dat altijd hetzelfde blijft, dan is het wel dat alles verandert. Soms is dat jammer. Heb je eindelijk kleren gevonden die je echt goed staan, zijn ze alweer uit de mode.

Accountant Worden is een uitgave van de NBA, de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants. NBA, Postbus 7984, 1008 AD Amsterdam Redactie NBA: Judith Lieverse ARA: Mike Demelinne, Audrey van Reijswoud Art direction: Ted Frank, Marco Arkema Copy: Frank van Venrooij Fotografie: Rogier Maaskant Accountant Worden kwam tot stand naar een idee van ARA M/V en NBA. © Oktober 2012. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.

Maar de meeste veranderingen verrijken ons leven alleen maar. Wie had bijvoorbeeld vijf jaar geleden kunnen denken dat we zoveel plezier zouden hebben van apps? In dit nummer hebben we de beste apps op een rijtje gezet. We vroegen Leen Paape, dean van Nyenrode,

“Mediation komt je hele leven van pas”

8

naar de veranderingen in de accountancy­ opleiding. We stapten door een zwart gat voor een fictieve reis naar het accountancykantoor van de toekomst. En we interviewden enkele accountants die verder kijken dan de cijfers. Ook zonder glazen bol durf ik te voorspellen dat je veel plezier zult beleven aan dit nummer van Accountant Worden! Groetjes, Judith P.S. Vond jij ook dat onze website wel eens aan een update toe was? Dan word je op je wenken bediend, want hij is helemaal vernieuwd. Check dus snel het vernieuwde accountantworden.nl

Musthave apps

13 Achter elke beslisser staat een accountant

18 Netwerken, het is net werken

20 Komt die erfenis bij de juiste mensen terecht? “Kijk, als ik hier een dubbeltje heb…” Als je sommige ondernemers bezig ziet, krijg je medelijden met hun accountants. Dat geldt zeker in de sketch van Jiskefet.

2

26 Oplossing kennistest pag. 34: 1b, 2a, 3b, 4c, 5,c, 6b, 7b, 8b, 9a, 10a. Vier antwoorden goed of minder: eerste belastingkennisschaal. Meer dan vier goed: tweede belastingkennisschaal. Meer dan acht goed: de hoogste belastingkennisschaal.

Jeroen van Straten is adjunct­ directeur van het projectmanage­ mentbureau van de gemeente, waar zo’n 200 mensen werken aan diverse projecten in de hoofd­ stad. Tijdelijk is hij projectmanager voor het Amstelkwartier, een groot nieuwbouwproject in Amsterdam.

GEEN NOORD-ZUIDLIJNDEBACLE VOOR PROJECT AMSTELKWARTIER De bedragen die omgaan bij grote bouwprojecten zijn astronomisch. Foute inschattingen kunnen kapitalen kosten. Zo viel de Amsterdamse Noord-Zuidlijn bijna twee miljard duurder uit. Projectmanager Jeroen van Straten vertelt hoe de gemeente zo’n debacle wil voorkomen bij het nieuwbouwproject Amstelkwartier. Wat is het Amstelkwartier?

hier aan woningbouw te doen. De

voorzieningen moeten komen, zoals

“Het is een gebied aan de Amstel­

wijk zal Amsterdam­Zuid en de Water­

scholen en een winkelcentrum.

rivier, een kwartiertje fietsen van

graafsmeer verbinden. In totaal

Op dit moment zitten er overigens

het centrum van de stad én van het

moeten er zo’n vier­ à vijfduizend

bedrijven. Veel bedrijven blijven

groene hart. Kortom, een gebied

woningen komen, goed voor meer

zitten, maar een deel wordt uitge­

met een aantrekkelijke ligging. Zo’n

dan 10.000 inwoners. Een flink

kocht voordat de grond ontwikkeld

zeven jaar geleden is besloten om

project. Dat betekent ook dat er

kan worden.”

Dennis van Eeden begon als openbaar accountant en werkt nu alweer jaren bij ACAM, de auditdienst van de gemeente Amsterdam. Zijn expertise als accountant werd ingezet bij een zogenaamde ‘dwarskijksessie’ voor het project Amstelkwartier.

3

variatie in aanzicht

veilig

jachthaven 3 lagen + dakterras

Is het Amstelkwartier al in aanbouw?

4

sp

verkopende partijen en moeten een

Wat is een ‘dwarskijksessie’?

inschatting maken van de hoeveel­

“Dit komt voort uit de problemen met

heid grond die we kunnen verkopen.

de Noord­Zuidlijn. Zoals bekend viel

Het is daarbij heel belangrijk om

de bouw daarvan veel duurder uit dan

flexibel te zijn. Op dit moment is de

van tevoren gepland was. Om zulke

markt vrij slecht. Het heeft dan geen

financiële missers in de toekomst

zin om grond te ontwikkelen die ver­

te voorkomen, heeft burgemeester

volgens braak blijft liggen.”

Van der Laan ’10 lessen uit de Noord­ Zuidlijn’ opgesteld. Een van de tips uit dit document is ‘organiseer tegen­

“Een gedeelte. De eerste fase, 1.500

Wanneer hebben jullie een accountant in de arm genomen?

woningen, is in 2011 in aanbouw

“Tijdens de voorbereiding voor de

dwarskijksessie; je nodigt onafhan­

genomen. Over de tweede fase van

tweede fase. Netwerkbedrijf Alliander,

kelijke professionals uit om een paar

ongeveer 700 woningen wordt

de verkopende partij, wilde graag

uur lang hun mening te geven over

binnenkort beslist. Het besluit over

weten wanneer de grond voor de twee­

een project. Om kritische vragen te

de derde fase zal pas rond 2020

de fase ontwikkeld zou worden. We

stellen, de zaken anders te bekijken.

worden genomen. In totaal zal het

moeten daarvoor acht hectare grond

Zo hoop je group think te voorkomen.

zo’n twintig jaar duren voordat het

aankopen en een flink bedrag betalen

Het Amstelkwartier is een van de

hele project gereed is.”

om de grond te saneren – er zitten

eerste projecten waar zo’n dwars­

nu vervuilende bedrijven. Maar is dit

kijksessie is ingezet.”

spraak’. Dat is het doel van een

Waarom wordt het project in fases gebouwd?

het goede moment? Moeten we dat risico nemen? Tijdens een zogenaam­

Wie doet er mee aan zo’n sessie?

“Wij verkopen geen woningen, maar

de dwarskijksessie hielp de accountant

“We begonnen met een lange lijst

grond. We zijn dus afhankelijk van de

ons dat risico in te schatten.”

personen en hebben die na overleg

veel licht

jaren 30-stijl

hoge ramen

peelweide

waterrijk

vanuit verschillende vakgebieden

Ben je tevreden over de inbreng van Dennis?

Hoe gaat het nu verder met het Amstelkwartier?

met voldoende politieke ervaring.

“Heel tevreden. Wij gingen ervan uit

“De eerste fase is volop in ontwikke­

Mensen die een zekere expertstatus

dat we direct een besluit moesten

ling. De oplevering staat gepland

hebben binnen de gemeente. Een

nemen. Hij wees vooral op de alter­

voor 2013. Het plan voor de tweede

van die mensen was accountant

natieven. Wat gebeurt er als je uitstelt?

fase moet nog worden goedgekeurd

Dennis van Eeden van ACAM.”

Wat gebeurt er als je simpelweg geen

door de gemeenteraad. We bereiden

besluit neemt? Deze scenario’s waren

nu de bodemsanering voor. We be­

Wat verwachtte je van Dennis?

wel genoemd, maar veel te summier

ginnen pas met de verdere ontwikke­

“Als accountant is hij methodisch

beschreven. Dit was heel belangrijk,

ling van de tweede fase als de eerste

sterker dan wij. Ik hoopte dat hij zou

echt een ’blinde vlek’ bij ons. Daar

fase bijna klaar is. We willen tenslotte

kijken naar de onderbouwing van het

hebben we daarna dan ook veel meer

ook niet onze eigen concurrent zijn.”

plan. Zijn alle stappen goed doorlopen?

aandacht aan besteed.”

teruggebracht. We zochten mensen

Dennis van Eeden, al bijna zijn hele

Is het risicomanagement in orde?

carrière bezig met de financiën

niets over het hoofd gezien?

Wat heeft die sessie nu eigenlijk opgeleverd?

Het plan voor een gebiedsontwikke­

“Het concrete resultaat is een eind­

persoon voor de dwarskijksessie.

ling hangt aan elkaar van aannames.

verslag dat naar het college van

Over de huizenprijzen, de snelheid

burgemeester en wethouders wordt

van verkoop, enzovoorts. Vanuit

gestuurd. Het college hecht er veel

onze ervaring met vastgoed doen

waarde aan dat we zo’n sessie

Wat is het verschil tussen ACAM en een ‘gewoon’ accountantskantoor?

we soms dingen op ervaring of

hebben georganiseerd. We kregen

“Aan de accountants die hier werken,

op intuïtie, maar kun je bepaalde

complimenten voor de uitstekende

merk je geen verschil. Veel van mijn

aannames wel doen?”

voorbereiding.”

collega’s komen bij de big four van­

Klopt de businesscase, hebben we

van overheden, was de aangewezen

5

daan en net als bij andere kantoren

politieke ambitie. Maar zulke dingen zie

je dan koopt? Je weet dat de grond

stapt iemand weleens over naar een

je in het bedrijfsleven natuurlijk ook.

vervuild is, maar hoe vuil is het precies?

openbaar accountantskantoor. Onze

De accountant controleert en adviseert,

Kun je nog claims krijgen? Heb je een

klanten zijn natuurlijk wel anders.

hij is niet de beslisser. Over werk hebben

realistisch idee wat het kost om het

Wij werken voor de verschillende

we overigens niet te klagen. De ge­

schoon te maken? Hoe zit de finan­

Amsterdamse gemeentelijke diensten

meente Amsterdam heeft de nodige

cieringsconstructie in elkaar?”

en stadsdelen. We controleren de

diensten, stadsdelen en deelnemingen.

jaarrekeningen, bij elkaar goed voor

Daar zitten grote organisaties tussen.

zo’n vijf miljard euro, en voeren audits

In totaal werken er zo’n 15.000 mensen

Is dit een leuke klus voor een accountant?

uit naar behoefte. Een verschil met

bij de gemeente.”

“Ja. Het is erg leuk om samen te

“Als accountant is hij methodisch sterker dan wij. Hij kan kijken naar de onderbouwing van het plan”

werken met andere deskundigen.

Hoe ging de dwarskijksessie voor het Amstelkwartier in haar werk?

Het meest opvallende was wel

“Nadat ik was uitgenodigd, kreeg ik

project erbij betrokken werd.

een enorme stapel documenten

Als controlerend accountant ben je

toegestuurd over het project. Een

toch vaak aan het terugkijken. Het is

collega en ik hebben dat los van elkaar

ook erg fijn dat je mening ertoe

gelezen en daarna hebben we onze

doet. Het voelt goed dat je iets toe

dat ik zo vroeg in het begin van het

aantekeningen vergeleken. We focus­

kunt voegen door aan de voorkant

een openbaar accountantskantoor is

ten ons op de betrouwbaarheid.

mee te denken.”

daarnaast dat we niet winstgedreven

Welke deskundigen zijn ingehuurd?

zijn. Een zekere maatschappelijke

Heeft het projectteam zelf wel vol­

betrokkenheid is dan ook wel mee­

doende deskundigheid in huis? Welke

genomen als je hier werkt. Je levert

verplichtingen ga je aan en met wie?

een bijdrage aan projecten met een

Heb je alle financiële consequenties

maatschappelijk doel, dat moet je

goed voor ogen? Tijdens de sessie

leuk vinden. Mijn eerste klus hier was

zelf gaat het er dan om dat je zo veel

de verzelfstandiging van het Stedelijk

mogelijk kritische vragen stelt. Daarna

Museum. Ik vond het erg mooi om

kreeg ik natuurlijk het verslag te zien

daar deel van uit te mogen maken.”

van de sessie.”

Ben je als overheidsaccountant niet erg afhankelijk van de politieke waan van de dag?

Wat viel je vooral op in het plan dat er lag?

“Dat speelt soms wel een rol. Het komt

gingen over de grond voor de tweede

wel voor dat financieel realisme bij

fase. Die moest namelijk nog gekocht

een project in tegenspraak is met de

worden. Maar is het wel duidelijk wat

“De belangrijkste vragen de ik had,

De core business van ACAM is het controleren van de jaarrekeningen van de Amsterdamse organisaties, in opdracht van de gemeenteraad. ACAM beschikt over veel kennis over Amsterdam en projecten in een stedelijke context. Op grond hiervan verzorgt ACAM onder meer IT-audits (het beoordelen van informatievoorziening en ICT-systemen) en Operational Audits (beoordelen programma’s, projecten en processen).

6

Corné Rossen opleiding avans hbo accountancy, avans+ postbachelor, bezig met de praktijkopleiding aa kantoor zilverpark www.zilverpark.nl leeftijd 25 jaar functie partner woonplaats vlijmen hobby wielrennen, lekker eten en drinken

OP DE

R

LADDE

R STARTE EER MIDCAR

“Er klopt niets van het beeld van saaie mannen in pak”

EER

TOPCAR

Waarom heb je gekozen voor accountanty? “Ik wilde

Wat zou je aan jezelf willen verbeteren? “Ik zou

vroeger altijd bedrijfsleider worden in de detailhandel.

graag secuurder willen werken. Mijn sterke punten

Daarom ben ik economie gaan studeren. Toen ik stage

zijn mijn inzicht in complexe problemen, mijn drive

liep bij een groot accountantskantoor kwam ik erachter

om problemen op te lossen en mijn communicatie­

dat er niets klopt van het beeld van saaie mannen in

vermogen. Maar iets preciezer in de details zou soms

pak. Ik ben verliefd geworden op dit vak. Begin dit jaar

fijn zijn.”

ben ik partner geworden van een klein kantoor in Den

Wat zou je aan het vak willen veranderen? “Het vak

Bosch. Mijn compagnon is mijn oude werkgever.”

ís aan het veranderen! Maar de mogelijkheden die

Waarom kies je voor de AA-richting? “Als AA­accoun­

de digitalisering biedt, worden nog te weinig benut.

tant heb je direct contact met ondernemers, van een

Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan real­time belasting­

schilder tot een directeur van een miljoenenbedrijf.

staten. Daarmee kan een bedrijf op elk moment zien

Met je adviezen kun je echt iets betekenen voor hun

hoeveel belasting het bedrijf volgend jaar moet betalen.”

bedrijf. Je kijkt niet alleen naar de cijfers, maar ook naar de mensen. Vergeleken met de RA­richting ben je heel breed bezig.” Wat vond je het vervelendste onderdeel van je studie? En het leukste? “De overall­toets op het einde van het hbo was het vervelendst. Dat is een enorm lange dag, je bent van negen tot half vijf bezig met een casus. Het is erg moeilijk om je hier goed op voor te bereiden. Ik moest dan ook een herkansing doen. Het leukst vond ik de lessen Strategisch Management en Belastingrecht tijdens de postbachelor. Ik kon regelmatig voorbeelden geven uit mijn eigen bedrijf.

32

Samen met de docent loste je die dan op. Zo had ik

De gemiddelde leeftijd waarop accountants zich laten inschrijven in het register is bijna 32. De gemiddelde accountant is 46,5 jaar.

ook weer een klant geholpen.”

7

De man van haar leven bleek ook een accountant te zijn en nu hebben zij samen (met nog vijf medewerkers) een accountantskantoor. “Zolang je allebei je eigen klanten hebt, gaat dat prima. We overleggen over het bedrijf maar bemoeien ons niet in detail met elkaars klanten. Omdat we allebei hetzelfde doen, hebben we veel begrip voor elkaar als een van ons moet overwerken of ’s avonds naar een klant moet.”

Meer dan accountancy

ijsberg en het werkelijke probleem

Het accountancyberoep verandert

zit dieper. Het is de kunst om dat

en Arletta was ervan overtuigd

boven water te krijgen.”

dat accountancykennis alleen niet

pas komen. Bij het opvoeden van

genoeg is om klanten optimaal

De emotie eruit

van dienst te zijn. Daarom bleef

Arletta’s kennis van mediation

netwerk. Eigenlijk heb je er je hele

ze studeren. Eerst een studie Fis­

komt haar regelmatig goed van

leven iets aan.”

caal Recht en daarna een studie

pas in haar werk. “Een klant van

Mediation. “In mijn werk kom ik

me, een lid van een kerkgemeen­

Wat is mediation?

regelmatig conflicten tegen.

schap, vertelde me dat zijn kerk

Mediation is een vorm van conflict­

Bijvoorbeeld over de waardering

een huis had geërfd. De declaratie

bemiddeling die ingezet kan

van een bedrijf, een pensioen na

van de notaris was echter nogal

worden bij elk meningsverschil, van

een scheiding of over de verdeling

hoog. Of ik niet kon bemiddelen.

zakelijk conflict tot burenruzie.

van een erfenis. Ik besloot om

Mijn kennis van mediation hielp

Mediators helpen mensen om tot

mediation te gaan studeren om

me om die onderhandelingen op

een oplossing te komen, zonder

wat extra achtergrond te hebben

de juiste manier te voeren.

dat de rechter eraan te pas komt.

in zulke gevallen. Het was niet

Je weet hoe je kunt reageren en

Dat scheelt tijd en geld en de uit­

direct mijn bedoeling om media­

wanneer bepaalde reacties wel of

komst wordt door beide partijen

tions te doen. Toch word ik daar

niet werken. Eigenlijk is het vooral

geaccepteerd.

nu regelmatig voor gevraagd. Ik

een reeks technieken om de emo­

Mediators als Arletta zijn aange­

doe zo’n vijf echte mediations per

tie uit een gesprek te halen, zodat

sloten bij het Nederlands Mediation

jaar: bemiddelingen waarbij je het

je alleen de ratio overhoudt.”

Instituut, hebben een gedegen

hele traject doorloopt van media­ tionovereenkomst, verslagen tot

Nuttige technieken

vaststellingsovereenkomst.”

“Het is altijd belangrijk om meer te

Topje van de ijsberg

8

“In mijn werk kom ik regelmatig conflicten tegen”

je kinderen, in je relatie, je sociale

opleiding gevolgd en moeten hun kennis en vaardigheden perma­ nent bijhouden.

kunnen betekenen voor je klanten dan alleen het samenstellen of

“Een mediation kan over van alles

controleren van de jaarrekening.

gaan, ook over een hond die te

Zeker in de huidige crisis. Daarmee

hard blaft of zijn behoefte doet in

bedoel ik overigens niet dat

de tuin van de buurman. Je moet

accountants massaal mediators

er altijd rekening mee houden dat

zouden moeten worden, dat is

mensen een conflict aan de opper­

nergens voor nodig. Ik denk wel

vlakte benoemen. Die hond is

dat de technieken die je als medi­

meestal slechts het topje van de

ator beheerst voor iedereen van

www.hulleman-debis.nl www.nmi-mediation.nl

“Mediationtechnieken komen je hele leven van pas” Arletta de Bis-Hulleman begon in 1985 bij een groot accountantskantoor en voerde daar vooral controlewerkzaamheden uit. Al snel merkte ze dat dit niet echt iets voor haar was. “Bij grote kantoren is alles gescheiden, de fiscale expertise, samenstel, controle en advies. Ik vond dat jammer, want ik wilde graag alle takken van sport beoefenen.” Daarom begon ze in 1993 voor zichzelf.

9

“Begin over mvo en je hebt eigenlijk altijd een leuk gesprek” Jan Rijken begon begin jaren 90, na zijn studie Bedrijfseconomie en het vervullen van zijn dienstplicht, bij een middelgroot accountantskantoor. Hij werkte daar voornamelijk in de controlepraktijk en volgde ondertussen de opleiding tot registeraccountant. Het kantoor fuseerde met Deloitte en in 1998 kreeg Jan Rijken zijn accountantstitel. Een jaar later stapte hij over naar een kleiner kantoor en richtte zich helemaal op het mkb.

10

“Ik had bij Deloitte jaren in de non-profithoek gewerkt en wilde daar niet in blijven hangen. Het leukste aan het mkb is de variatie. De ene keer krijg je een kleine vraag, de andere keer wordt je advies gevraagd bij het maken van ingewikkelde strategische keuzes.”

Een vertrouwensband

Van de gerealiseerde besparingen

Het werk voor mkb­bedrijven beviel

tot het aandeel duurzame energie

Jan Rijken uitstekend. “Als mkb­

in het stroomverbruik. Als accoun­

accountant bouw je ook echt een

tant kun je dus echt je waarde

vertrouwensband op met je rela­

bewijzen.“

ties, meestal de directe beslissers.

“Mvo is een breed gebied waar je als accountant veel in kwijt kan”

Steeds belangrijker

Ten Hoopen, het kantoor waar Jan

Duurzaam ondernemen zal de ko­

Rijken aan verbonden is, geeft het

mende jaren alleen maar belang­

goede voorbeeld. “We hebben dit

Na een aantal jaren wilde hij zijn

rijker worden. “Alle overheden en

jaar een uitgebreid maatschappe­

kennis verbreden. “Ik vroeg me af

grote bedrijven zijn ermee bezig.

lijke jaarverslag gemaakt. Ik was

hoe ik me als accountant nu echt

Het wordt steeds meer een ‘license

een van de mensen die hiervoor

kon onderscheiden. Toen heb ik me

to operate’, een voorwaarde om

verantwoordelijk was. Verder is ons

verdiept in maatschappelijk ver­

überhaupt zaken met elkaar te

pand in Bussum in 2011 verkozen

antwoord ondernemen. Mvo is een

kunnen doen. Steeds vaker vragen

tot het meest duurzame bedrijfs­

breed gebied waar je als accoun­

bedrijven naar rapportages, cijfers

gebouw van Nederland. We hebben

tant veel van je expertise in kwijt

over de duurzaamheid van hun

onder meer windmolens en zonne­

kan. En het spreekt ondernemers

toeleveranciers. Zij willen weten

cellen. Het gebouw voorziet in zijn

aan. Als je over dit onderwerp

wat er in de keten gebeurt zodat

eigen warmte en koeling en het

begint, heb je eigenlijk alleen maar

ze niet door consumenten worden

afvalwater wordt op natuurlijke

leuke gesprekken.”

aangesproken op het foute gedrag

wijze gezuiverd en hergebruikt. En

van een toeleverancier. Sommige

ik persoonlijk? Ik ben niet bepaald

Dat geeft veel voldoening.”

Meer dan cijfers

Containerbegrip

bedrijven gaan daar heel ver in. Een

een geitenwollensokkentype en

Bij mvo denken veel mensen aan

klant van ons levert bijvoorbeeld

eet nog steeds graag een stukje

het milieu. Ten onrechte volgens

aan een multinational. Die stuurt

vlees. Maar ik ben de laatste jaren

Jan Rijken. “Mvo is een container­

geregeld mensen langs bij al hun

wel bewuster geworden. Ik zet

begrip, daar valt van alles onder.

leveranciers voor een mvo­audit.

m’n computer uit als ik hem niet

Het gaat om het verduurzamen van

Dan wordt alles onder de loep

gebruik, neem wat vaker de fiets,

de bedrijfsvoering. Dat betekent

genomen, van de veiligheidsmaat­

ik koop shirts van verantwoord

onder meer eerlijk zaken doen,

regelen voor het personeel tot

katoen en overweeg zonnecellen

goed omgaan met mens en milieu

het afvalbeleid. In zo’n geval wil je

op het dak van mijn huis.”

en je bewust zijn van de andere

alles goed geregeld hebben.”

spelers in jouw productieketen. Hierbij gaat het om verantwoording

De daad bij het woord

nemen, verantwoording afleggen

Je kunt natuurlijk de mond vol heb­

en anderen aanspreken op hun

ben van duurzaam ondernemen,

verantwoordelijkheid. Daarom

maar je moet ook zelf de daad bij

wordt er steeds meer vastgelegd.

het woord voegen. Meeuwsen

www.mth.nl www.watertorenbussum.nl

11

Anouk Vijverberg leeftijd 25 jaar woonplaats den haag kantoor pwc, amsterdam, www.pwc.nl functie associate 2 leaseauto ja, een ford fiësta opleiding rijksuniversiteit van groningen, accounting & controlling, bezig met praktijkopleiding ra hobby’s ballet, jazzballet, tennis, reizen

OP DE

R

LADDE

R STARTE EER MIDCAR

“Ik moet leren om wat vaker nee te zeggen”

EER

TOPCAR

Waarom heb je voor de RA-titel gekozen? “Ik heb daar

mee naar huis te nemen. Helemaal niet erg, maar het

eigenlijk nooit over getwijfeld. Toen ik Accountancy

moet geen gewoonte worden.”

ging studeren, had ik al het idee dat ik ooit bij grote

Wat zou je aan het vak willen veranderen? “Waar­

multinationals wilde werken. Ik weet niet precies

schijnlijk is het niet zo snel te veranderen, maar als ik

waarom, misschien wel vanwege de grote namen, het

kon toveren, zou ik het werk gelijkmatiger over het

fancy wereldje. Tijdens de opleiding werd overigens

jaar verspreiden. Nu komen we in januari vaak mensen

ook weinig gesproken over de AA­richting.”

tekort en hebben we in juli weinig te doen.”

Wat was het leukst aan de studie? “Accountancy is

Hoe belangrijk is een goed salaris voor jou? “Als

een kleinschalige studie, niet zo massaal als Bedrijfs­

accountant verdien je niet slecht, maar je moet dit

economie, wat ik daarvoor studeerde. Dat vond ik erg

vak niet kiezen vanwege het geld. Kies het vanwege

fijn. Studenten, docenten en de studievereniging gingen

de persoonlijke verrijking. In je eerste paar jaar in

heel close met elkaar om. Het secretariaat kende

de Accountancy leer je zo ontzettend veel! En omdat

iedereen bij naam. Daardoor was het niet alleen gezel­

je bij veel bedrijven over de vloer komt, leer je veel

liger, maar waren de colleges ook veel intensiever.”

verschillende sectoren kennen. Ik zie mezelf nog wel

Wat vond je het minst leuk? “Veel docenten werkten

ooit financieel directeur worden bij een bedrijf. Dan is

ook bij een kantoor en waren er alleen op vrijdag.

het handig dat je weet bij wat voor soort bedrijf je tot

Daardoor zaten we elke vrijdag van negen tot vijf in de

je recht komt.”

banken. Wel jammer omdat donderdagavond echt een stapavond is. Ik vond het ook erg jammer dat ik niet een deel van de studie in het buitenland kon doen. Dat kon wel met veel andere studies, maar helaas was Accountancy daarvoor te veel op Nederland gericht.” Wat zou je nog aan jezelf willen verbeteren? “Qua vaktechniek kan ik nog heel veel leren, bijvoorbeeld op het gebied van externe verslaglegging. Ik zou nog wel tien keer beter willen worden! En ik moet leren om wat vaker nee te zeggen. Steeds vaker moet ik mensen aansturen. Dat brengt best veel werkdruk met zich mee en dan heb je toch de neiging om werk

12

Beroemde bijna-accountants Weet jij wat thrillerschrijver John Grisham, Mick Jagger, Jörgen Raymann en Janet Jackson met elkaar gemeen hebben? Voordat zij beroemd werden, volgden zij een accountancyopleiding.

Musthave apps Adobe Reader PDF­bestanden kom je overal tegen. Je wilt ze dan ook kunnen openen op je smartphone of tablet. Voor Android­apparaten is er al een tijdje een app beschikbaar, maar nu eindelijk ook voor iPhone en iPad.

Moneybook Hiermee maak je eenvoudig een overzicht van je in­ en uitgaven. Zo zie je direct hoeveel je nog kunt uitgeven en of je nog wel uit eten kan. Je krijgt niet alleen een goed beeld van hoeveel geld je uit­ geeft, maar ook waarop je geld zou kunnen besparen.

Barcodescanner Met deze app kun je simpel prijzen vergelijken en barcodes scannen van mil­ joenen producten. Doorzoek de site van Prijsvergelijk.nl door een­ voudig en snel een barcode van een product te scannen of zelf een zoekopdracht in te voeren.

C.O.M.A. App Tijd is geld. Te lang vergaderen kan dus aardig in de papieren lopen. Deze ‘Cost Of Meeting App’ (C.O.M.A) berekent hoeveel geld er wordt verspild tij­ dens meetings. Zijn de kos­ ten erg hoog, dan verschijnt de mededeling ‘Tijd om je projectmanager te ontslaan’.

Week Calendar Niet tevre­ den over de kalenderfunctie op je iPhone of iPad? Deze app biedt je onder meer een makkelijk weekoverzicht en handige bediening. Afspraken verslepen, alarmen, werken met kleuren, syncen met andere kalenders, herha­ lingen, het kan allemaal.

Print n Share Meer dan 2 pagina’s tekst lezen op je iPhone is niet te doen. Maar hoe print je een document vanaf je telefoon? Met deze app is dat een fluitje van een cent. Er zijn heel wat apps om te printen, maar voor de iPodTouch, iPhone en iPad is dit de beste.

13

14

www.nyenrode.nl

“WE MOETEN VERDER KIJKEN DAN VANDAAG” Prof. dr. Leen Paape heeft een indrukwekkende hoeveelheid titels achter zijn naam staan: RA, RO en CIA. Als Dean Degree Programs & Research van Nyenrode coördineert hij alle diplomaprogramma’s van Nyenrode. Daarnaast geeft hij regelmatig zijn mening over het beroep. We spraken hem over de veranderingen in het vak en de manier waarop een opleiding als Nyenrode daarmee omgaat.

Je hoort regelmatig dat het accountantsberoep zo aan het veranderen is, klopt dat?

Tegelijkertijd is er steeds meer behoefte aan accoun­

“Natuurlijk zijn er veranderingen aan de gang. Maar

Als je boodschappen doet bij de supermarkt, wil je

die stellen nog niet zoveel voor. Ik denk wel dat er

er zeker van zijn dat je geen vervuilende producten

grotere veranderingen nodig zijn. Ten eerste omdat

koopt. Je wilt ervan uit kunnen gaan dat die duur­

de maatschappij daarom vraagt. Het beeld bestaat

zaamheidsclaim op een vleesverpakking ook echt

dat accountants medeschuldig waren aan de crisis.

waargemaakt wordt. Als je een verzekering afsluit,

Dat ze hebben liggen slapen terwijl de wereld

wil je weten of je misschien een woekerpolis hebt

in brand stond of in ieder geval hun rug niet recht

afgesloten. Bij al deze vragen kan een accountant

hebben gehouden.

een belangrijke rol hebben.”

tants die niet alleen naar de cijfers kijken, maar naar het bedrijfsfunctioneren in de volle breedte.

15

“ WE HEBBEN ACCOUNTANTS NODIG DIE NIET ALLEEN MAAR NAAR DE CIJFERS KIJKEN”

we als beroepsgroep onze waarde bewijzen. Dat betekent wel dat we verder moeten kijken dan vandaag. Als we blijven hangen bij de cijfers, dan komt onherroepelijk ooit de vraag of die accountant eigenlijk wel nodig is. Dan zullen andere partijen de kaas van ons brood eten. Een bedrijf als Graydon is goed bezig. Zij bieden niet alleen financiële ratio’s aan, maar ook reviews die verder gaan dan de cijfers. Zoals ervaringen van leveranciers en klanten. Een soort Tripadvisor voor financiële en bedrijfsmatige

Denkt u dan aan mvo?

vragen dus. Accountants zouden veel bij kunnen dragen aan zulke vragen. Bijvoorbeeld door te contro­

“Het gaat om het hele bedrijfsproces, mvo is daar

leren of de informatie wel op de juiste wijze tot stand

een onderdeel van. Het onderwerp wordt wel steeds

is gekomen en niet is gemanipuleerd.”

belangrijker. Op dit moment brengen bedrijven vaak

we steeds vaker dat deze verslagen samengevoegd

Hoe zit het met de nieuwe generatie accountants, veranderen de opleidingen genoeg?

worden tot één geïntegreerd rapport.

“Nog niet voldoende. Op Nyenrode hebben we in de

Toch is er nog een groot verschil tussen de twee

opleiding nu meer aandacht voor zaken als ethiek

rapportages. Een mooi voorbeeld is het jaarverslag

en communicatie. We noemen dat de opleiding tot

van DSM. Achter in dat jaarverslag zie je twee accoun­

‘robuuste accountant’. Voor ons is de grote vraag of

tantsverklaringen. De accountant die het financiële

de eindtermen van de opleiding niet flexibeler moeten

gedeelte controleerde, vertelt hierin dat hij de cijfers

zijn. De normen waar de accountantsopleiding nu

en rekenmethoden heeft gecontroleerd, welke

aan moet voldoen, staan namelijk in beton gegoten.

methodes er zijn gebruikt, enzovoorts. De accountant

We mogen er wel meer inhoud in stoppen, maar

voor het niet­financiële gedeelte zegt eigenlijk:

de opleiding duurt nu al zeven jaar in totaal. Het is

‘Ik heb alles gelezen en gezien dat er voor alle bewe­

niet bepaald aantrekkelijk om daar meer dan tien

ringen bronnen zijn.’ Daar blijft het bij. Er zitten

jaar van te maken. Wat we wel kunnen doen, is binnen

lichtjaren tussen de diepte, de lading en het gewicht

de huidige lesinhoud handen en voeten proberen te

van deze twee verklaringen.”

geven aan de nieuwe vereisten. Uiteindelijk vraagt

twee jaarverslagen uit. Een ‘normaal’ financieel jaar­ verslag en een mvo jaarverslag. De laatste tijd zien

Het lijkt veel moeite te kosten om te veranderen. Waarom is dat?

het beroep ook om een andere accountancystudent, een robuuste, kritische vakman.”

“Misschien vrezen accountantskantoren dat klanten niet willen betalen voor een bredere dienstverlening. Daarnaast vereisen zulke veranderingen dat de ac­ countant een grotere rol opeist en dat brengt risico’s met zich mee. Door alle negatieve publiciteit van de laatste jaren zijn kantoren wat schuw geworden. Ook is het vak nogal conservatief ingesteld. We zijn te reactief. Dat is erg jammer, want de kwaliteit is over het algemeen hoog. Pas als we goed uit kunnen leggen hoe we onze kennis in kunnen zetten, kunnen

16

Prof. dr. Leen Paape heeft een indrukwekkende hoeveelheid titels achter zijn naam staan: RA, RO en CIA (Register Operational auditor en Certified Internal Auditor). Als Dean Degree Programs & Research van Nyenrode coördineert hij alle diplomaprogramma’s van Nyenrode.

17

“Mijn accountant stelde met mij een checklist op: wat heb je al gedaan, wat moet je nog doen? Heb je de juiste ver­ zekeringen? Zijn je plannen wel goed onderbouwd? Ben je voorzien van de juiste cijfers? Doelgericht, maar vooral erg betrokken.” Berend de Jong directeur De Jong Petrol Service BV “Ik vind de discussies wel lekker. Dat heeft toegevoegde waarde, iemand die met me meekijkt en meedenkt. Door mijn accountant ben ik een duide­ lijker scheiding tussen privé en zakelijk gaan maken.” Onno Kobus directeur Kobus Personeel & Organisatie “We moesten een financiering hebben voor de aankoop van het bedrijfspand

ACHTER ELKE BESLISSER Ziekenhuisdirecteuren, kappers, beleggers, cfo’s, ambtenaren, topsporters, eenpitters, mkb’ers en multinationals. Bij zowat elke zakelijke beslissing die zij nemen, is een accountant direct of indirect betrokken. Soms is hij een sparring partner, een vertrouweling van de ondernemer. Soms een onderzoeker, een speurneus op zoek naar de financiële waarheid. Verantwoordelijk en afwisselend werk is het altijd. Wat is nu eigenlijk die toegevoegde waarde van een accountant? en voor de verbouwing. Bovendien hebben we een eigen huis ernaast laten bouwen, allemaal best gecompliceerd. Ik vond het fijn dat de accountant kri­ tisch meekeek naar mijn plannen. Is het echt realistisch wat we aan het doen zijn?” Marjo Prigge-van der Linden directeur ontbijthotel De Slaapfabriek “Als je een lening afsluit, komt er een moment dat je de papieren moet teke­ nen. Mijn accountant vroeg me toen of ik eigenlijk wel wist waar ik precies voor tekende. Ik keek hem vragend aan en hij zei: ‘In dit contract staat eigenlijk: jij gaat de komende tien jaar kei­ en keihard werken’.” Ron van Eerden eigenaar manege De Delft

18

“Ik snap weinig van de dingen waar mijn accountant mee bezig is en het interesseert me eigenlijk ook niets. Ik wil gewoon rocken. Het is te gek dat alles geregeld wordt en dat ik me op mijn muziek kan concentreren. Daar heeft hij voor gezorgd en dat vind ik erg knap.” Yasmin van der Velden rockartiest “Bij Boomerang werken vooral jonge mensen die een broertje dood hebben aan procedures, regels en beperkingen. Maar als bedrijf kun je niet zonder structuur. De accountant houdt ons scherp. Hij heeft ons geholpen met het opzetten van transparante en controleerbare bedrijfsprocessen.” Serge Brabander oud-directeur Boomerang

STAAT EEN ACCOUNTANT “Ik doe zelf mijn administratie. Zo zorg­ vuldig mogelijk. Maar het is toch fijn als iemand die er verstand van heeft het na kijkt. Natuurlijk kun je er zelf wel induiken, maar het lukt je toch niet om alle nieuwe regels bij te houden.” Danny Proper eigenaar Danny de Cactus “Mijn accountant zoekt altijd naar de ‘gaten’. Een accountant die alleen met wat cijfertjes komt en verder niets, dat wil ik niet. Ik vind het juist leuk om te sparren. Bijvoorbeeld bij het bepalen van de targets.” Casper Haring eigenaar Haring Design

Meer verhalen op accountantworden.nl In de cases op accountantworden.nl lees je hoe beslissers gebruikmaken van de diensten van een accountant. Deze verhalen verschenen eerder in het magazine Accountant Worden, maar zijn online flink uitgebreid. Onder meer met filmpjes, opgaven, tips en up­to­date informatie.

19

www.nbayoungprofs.nl

20

Je netwerk is groter dan je denkt

Goede gelegenheden om te netwerken

In principe behoort iedereen die

Netwerken kan overal en altijd.

je kent tot je netwerk. Je oud-klas-

Voor accountants zijn dit geijkte

genoten, familieleden, vrienden,

gelegenheden:

mensen van je studievereniging, collega’s … En deze mensen hebben

• Opleidingen, workshops en

op hun beurt ook weer een net-

cursussen: als accountant moet

werk. Contacten waar jij gebruik

je jezelf continu bijscholen. Een

van kunt maken. Via via ken je zo

training of congres is een ideale

al een groot deel van Nederland.

gelegenheid om met vakgenoten

Met goed netwerken moet je dus bijna bij iedereen aan tafel kunnen komen!

Voor wat hoort wat De basis van een goed netwerk is

kennis te maken. • Borrels en recepties: een netwerk heb je niet alleen buiten maar ook binnen je eigen bedrijf. Zeker als je voor een wat groter kantoor werkt.

vertrouwen. Het doel is het delen

• Een netwerk van professionals:

van kennis, informatie en contac-

tijdens je studie is dit de studiestudie

ten. Dit betekent dat je netwerk

vereniging, als je begint met

er niet voor jou alleen is, anderen

werken zijn er de NBA Young Profs.

moeten er ook wijzer van worden.

Later in je carrière zijn er meermeer

Help je anderen, dan willen ze jou

dere mogelijkheden, zoals Tuacc

ook helpen.

Zo moet het niet

Gerben Buth AA “Ik ben voor mezelf begonnen. Netwerken is voor mij daarom superbelangrijk. Het gaat mij niet zozeer om een deal binnen te halen, maar om de klik. Dan kan iemand je ook aanraden aan zijn bekenden.”

of de LinkedIn-groep van de NBA. • Regionale ondernemersnet ondernemersnetwerken: er zijn honderden van

Net doen alsof je interesse in de

zulke netwerken in Nederland.

ander hebt. Roddelen, bijvoorbeeld

Soms rondom een branche, soms

over (oud-)collega’s. Ervan uitgaan

gericht op een bepaalde regio.

dat anderen je helpen of meteen

Kies het netwerk dat bij je past.

Harsha Debipersad, bezig met de Praktijkopleiding AA “Dit was mijn eerste Young Profs­meeting. Ik ging erheen zonder verwachtingen en het is me niet tegengevallen. Het programma was heel leuk.”

een wederdienst vragen.

SPOEDCURSUS LINKEDIN LinkedIn is de meest gebruikte professionele netwerksite. Ben jij nog niet bekend met alle mogelijkheden die dit medium je biedt? Bekijk dan hier de spoedcursus. In een korte film geeft een social media-deskundige tips om LinkedIn zo goed mogelijk in te zetten.

Scan de code en bekijk de tips voor LinkedIn.

Richard Overweg AA “Het is één ding om een netwerk te hebben, het is iets anders om het te houden. Daar moet je moeite voor blijven doen. Bijvoorbeeld af en toe met iemand een hapje gaan eten.”

21

Marc Buijs, bezig met het postdoctoraal “Door te netwerken vergroot je niet alleen je kennissenkring, je ontwikkelt ook competen­ ties, zoals communicatieve vaardigheden.”

Leja Gouwens RA “Toen ik voor het eerst naar bijeenkomsten ging, was ik een beetje schuchter. Maar ik heb geleerd om makkelijk con­ tact te leggen. Mijn belangrijkste tip: toon lef. Stap op mensen af en maak gewoon een praatje.”

Reinier Veld, bezig met de Praktijkopleiding RA “Con­ tacten leggen op een bijeen­ komst kan best moeilijk zijn. Het helpt als je met jezelf afspreekt om minimaal drie onbekenden aan te spreken.”

Lea Ramesar RA “Als je oprechte interesse toont, gaat het opbouwen van een netwerk eigenlijk vanzelf. Dat geldt ook voor het onderhouden ervan. Plan daar wel tijd voor in, bijvoorbeeld om iemand te feliciteren met zijn verjaardag.”

Tamara Angela, bezig met de Praktijkopleiding AA “De bijeenkomsten van de NBA Young Profs zijn leuk omdat je er inhoudelijk iets van opsteekt en omdat je leuke mensen ontmoet.”

Rogier van Osselaer RA “Een netwerk opbouwen kan overal. Als je sociaal actief bent, kom je altijd aan je contacten. Zo heb ik pas een zeer nuttig contact opgedaan in de kantine van mijn tennisvereniging.”

NBA Young Profs is een professioneel netwerk voor beginnende accountants en accountants in spe. Mensen die bezig zijn met hun Praktijkstage of Praktijkopleiding of minder dan vijf jaar hun titel hebben. Het is een denktank, een kweekvijver en een gezelligheidsclub ineen. De Young Profs komen zo’n 12 keer per jaar bij elkaar en zijn ook online actief. Ze nemen regelmatig deel in commissies van de NBA en schrijven publicaties. Meer informatie is te vinden op www.nbayoungprofs.nl 22

Ikram Boulakhrif leeftijd 21 jaar woonplaats rotterdam opleiding haagse hogeschool, 2e jaars accountancy stage binnenkort (hopelijk bij kpmg) studievereniging sv orbita hobby’s lezen, wandelen, winkelen

OP DE

R

LADDE

R STARTE EER MIDCAR EER TOPCAR

“Soms praat ik sneller dan ik denk” Hoe ben je gekomen op de studie Accountancy? “Na

Wat is je zwakste punt? “Ik ben nogal direct. Soms is

de middelbare school ben ik Medisch Beeldvormende

dat goed, maar regelmatig is het lastig. Dan kom ik

en Radiotherapeutische Technieken gaan studeren.

aanvallend en fel over, ook al is dat niet mijn bedoeling.

Dit sloot goed aan op mijn vakkenpakket. Daarnaast

Ik probeer daar wel op te letten, maar soms praat ik

wilde ik graag iets doen in de medische hoek, maar

nu eenmaal sneller dan ik denk.”

dan met een wat andere insteek. Maar deze insteek

Hoe zie je jezelf over tien jaar? “Dan ben ik afgestu­

was mij wat al te technisch. Ik ben overgestapt naar

deerd en werk ik voor een van de big four. Waarschijnlijk

Bedrijfseconomie. Maar dat was organisatorisch zo’n

in de controlepraktijk. Naast mijn werk ben ik bezig

zootje dat ik ermee gestopt ben. Omdat twee nichten

met een vervolgstudie.”

van mij accountancy studeren, heb ik me daarin ver­ diept. Het bleek veel minder saai dan ik vreesde. Deze studie bleek een schot in de roos.” Wil je uiteindelijk de AA-titel of RA-titel halen? “Ik zou het eerlijk gezegd nog niet weten. Ik hoop dat ik tijdens mijn stage genoeg zie van het beroep om een goede keuze te maken. Dit is trouwens een van de redenen dat ik bij KPMG stage wil lopen. Zo’n groot kantoor heeft zowel een samenstellende als een controlerende kant. Zo krijg ik een kijkje achter de schermen bij beide aspecten.” Wat vind je het leukst aan de studie? “De samenhang tussen de verschillende vakken beviel me erg goed. Je kunt van elk vak echt het belang zien voor het uit­ eindelijke beroep.” Wat vind je het minst leuk? “De samenwerking met sommige andere studenten. We doen veel projecten in groepjes. Je moet er dan zelf voor zorgen dat de samenwerking in de groep goed verloopt. Als er dan iemand bij zit die absoluut niet bereid is om ergens moeite voor te doen, is dat soms moeilijk.”

Wat gaat dat kosten? De eerste verwijzing naar een kostprijsberekening vinden we in de Bijbel, in Lucas 14:28: “Wie van u die een toren wil bouwen, gaat niet eerst zitten om de kosten te berekenen of er voldoende is om haar te voltooien?”. De eerste verslagen van leningen, stortingen en wisselkoersen stammen uit het oude Babylon, in de 18e eeuw voor Christus.

Gratis studieboeken Waarom veel geld uitgeven aan studieboeken? Er worden immers steeds meer boeken gratis online aangeboden. Het collegegeld is tenslotte al duur genoeg. Kijk op bookboon.com.

23

THE

FUTURE VERSLAG UIT HET JAAR 2020

24

Het is 3 september 2000, het jaar waarin de hysterie

hij naar de vormeloze werveling voor hem. Het is alsof

om de millenniumbug drukte om niets bleek te zijn.

hij sterren ziet dansen, alsof hij getuige is van de

Een accountant zit achter zijn bureau, gebogen over

geboorte van een nieuw universum, recht voor zijn

het toetsenbord van zijn pc. Naast hem staat een

neus. De werveling wordt steeds groter. Totdat het

schoenendoos vol bonnen. De inkoopadministratie

hem in zijn geheel omgeeft en hij wordt opgeslokt

van meubelhandel Jansen. Eén voor één voert hij de

door iets wat nog het best omschreven kan worden

bonnetjes in een Excelsheet in. Tevreden dat het pro­

als een tijdelijk zwart gat.

gramma zo soepel draait op zijn nieuwe machine met

De accountant komt weer bij zijn positieven op een

Windows ME. Dan wordt hij gestoord in zijn samenstel­

plek die verdacht veel lijkt op zijn oude bureau. Maar

werkzaamheden door een vreemde zoemtoon in de

dan zonder archiefkasten. Zonder pc­torens. En ook

lucht. Naast zijn bureau, ter hoogte van de archief­

de tl­lampen ontbreken. In plaats daarvan verspreidt

kast, begint de lucht te bewegen. Gebiologeerd kijkt

het plafond een diffuus licht dat doet denken aan

daglicht. Op zijn bureau vindt hij geen stapels papier,

kantoor 24 accountants en assistent­accountants in

maar slechts een beeldscherm. Hij bukt zich om te

dienst. Nu werken er nog maar half zoveel accoun­

zoeken naar de computer maar vindt niks. Nadenkend

tants. De assistenten zijn bijna geheel vervangen door

tikt hij even tegen het beeldscherm en hij schrikt

specialisten, zoals fiscalisten en IT­auditers. Vooral die

als dat ineens aanfloept. Zijn schrik slaat om in ver­

laatsten schijnen heel belangrijk te zijn in het bedrijf.

bijstering als hij op het beeldscherm de datum leest:

Vrij logisch natuurlijk, als je bedenkt hoeveel van de

september 2020.

processen zijn geautomatiseerd.

Iedereen die 20 jaar in de toekomst wordt getranspor­

Een van de zaken waar onze accountant die dag het

teerd, zal vreemd reageren. Men raakt in paniek of valt

meest van schrikt, is het tijdstip waarop een aantal

flauw. De accountant reageert anders, hij probeert zijn

van zijn toekomstige collega’s naar huis gaat. Drie uur

werkzaamheden weer op te pakken. Al snel heeft hij

’s middags! Enkelen van hen blijken slechts drie dagen

door dat hij geen muis nodig heeft om het computer­

te werken. Anderen beginnen om 7 uur ’s morgens en

scherm te bedienen, maar dat wijzen volstaat. Hij opent

werken ’s avonds thuis nog door. Er is zowat niemand

de administratie van meubelhandel Jansen. Het bedrijf

op kantoor met dezelfde werkuren. En nog zo’n verras­

bestaat nog. Hij wil de jaarrekening bekijken, maar kan

sing: niemand houdt zijn gewerkte uren bij. Blijkbaar

die niet vinden. Dus drukt hij op de knop ‘overzicht’.

is in 20 jaar tijd het hele verdienmodel omgegooid.

Meteen verschijnen alle financiële gegevens van de

En ook de bekende functieladder accountant­relatie­

laatste maand op het scherm. De balans, het kas­

manager­partner behoort tot het verleden. De lease­

stroomoverzicht, de resultatenrekening. Zo snel? Hij

bakken voor de deur zijn vervangen door een klein

herinnert zich de moeite die het vorig jaar (nu 21 jaar

aantal elektrische auto’s die blijkbaar gedeeld worden.

geleden) kostte om een jaarrekening samen te stellen.

Het enige wat gelijk is gebleven, is de permanente

Onwillekeurig begint hij de cijfers van de meubel­

educatie. Alhoewel, als hij zijn toekomstige collega’s

handel te bekijken. Al snel valt hem op dat de omzet

goed begrijpt, moeten sommigen van hen daar wel

de laatste maand nogal op en neer is geschoten. Het

een halve dag per week aan besteden om bij te blijven.

is dan ook jammer dat Jansen geen gebruik heeft ge­

Blijkbaar is de wereld in 20 jaar tijd nog sneller ge­

maakt van de mogelijkheid om personeel flexibeler te

worden. Toch voelt de toekomst niet sneller. Mensen

laten werken. Daar moet hij hem toch eens over spreken.

zijn rustiger, minder gestresst. De koffie is beter.

Dan ziet hij de contactknop op het beeldscherm. Hij

De accountant is een gewaardeerde adviseur, een ver­

wijst ernaar en niet veel later lijkt het alsof meneer

trouwde controleur die niet alleen financiële processen

Jansen in levenden lijve in het kantoor staat. Stame­

onderzoekt, maar zich ook buigt over afvalstoffen,

lend vertelt de accountant wat hem is opgevallen. De

informatiestromen, productieketens … Wat is het mooi

3D­projectie van Jansen reageert alsof hij met regel­

om accountant te zijn in 2020! En net als hij dat denkt,

maat zulke tips krijgt van zijn accountant, bedankt

begint voor zijn ogen de lucht te bewegen, een sterren­

hem en verdwijnt.

hemel ontvouwt zich, slokt hem op en brengt hem terug

Later die dag gaat de accountant op onderzoek uit in

naar zijn oude kantoor in 2000. En daar zit hij dan. Hij

het kantoor. Vanmorgen, toen het nog het jaar 2000

huilt. Nog vijftien jaar tot zijn pensioen. Hij heeft een

was en Jody Bernal de hitlijsten aanvoerde, had zijn

prachtige toekomst gezien en kan die niet meemaken.

Kijk met ons mee in de toekomst Tijdelijke zwarte gaten bestaan natuurlijk niet (of zou het filmpje achter deze QR-code waar gebeurd zijn?). Toch is dit verhaal ook niet zo vergezocht. Want het accountantskantoor van 2020 lijkt waarschijnlijk weinig op dat van nu. Niet alleen de technologie verandert, ook de werkwijzen en de eisen die aan een accountant worden gesteld. In wat voor kantoor werk jij over tien jaar? Deel jouw toekomstbeeld op facebook.com/accountantworden

25

KOMT DIE ERFENIS VAN 20.000 EURO WEL BIJ DE JUISTE MENSEN TERECHT? Veel Goede Doelen-organisaties hebben moeite met de verantwoording. Waar komt het geld vandaan? Waar geven ze het aan uit? Wordt het wel goed besteed? Zeker voor kleine organisaties is het moeilijk deze vragen te beantwoorden. De Stichting Projecten ZuidAfrika (SPZA) is een voorbeeld voor de sector. Zij wonnen al twee keer de Transparantprijs die jaarlijks wordt uitgereikt voor het meest heldere jaarverslag. We spraken met Riekje de Vries, voorzitter van het bestuur, en met Cees Alblas, de controlerend accountant.

Riekje, hoe ben je ooit bij SPZA terechtgekomen?

taak om beleid te stimuleren, toezicht

(studie- en beroepskeuzebegeleiding

te houden, vergaderingen te leiden

en studiebeurzen). De doelgroep be-

“Na mijn studie in Wageningen ben

en contacten te onderhouden, onder

staat uit kansarme kinderen en jon-

ik gaan werken in de zorgsector. Ik

meer met de pers.”

geren die opgroeien in townships en

ben 15 jaar directeur geweest van een

op (wijn)boerderijen in Zuid-Afrika.

koepelorganisatie. Daarna aan de

Wat doet SPZA eigenlijk?

Alle projecten worden uitgevoerd

slag gegaan bij het Voedingscentrum.

“Het speerpunt van de SPZA is onder-

door lokale operationele partners van

Op mijn 55e ben ik gestopt met

wijs. We zien dat als dé sleutel tot

wie we trouwens ook een eigen in-

werken om tijd vrij te krijgen voor

een betere toekomst. De activiteiten

spanning verwachten, bijvoorbeeld

andere dingen. Via via hoorde ik dat

zijn verdeeld over drie programma’s:

in de vorm van vrijwilligerswerk.”

de SPZA op zoek was naar een nieuwe

buitenschoolse opvang (naschoolse

voorzitter en het leek mij een mooie

opvang en holiday schools), een

uitdaging. Ik krijg er geen geld voor,

sponsorouderprogramma (kleuter-

Hoe komen jullie aan geld om dit te doen?

net als alle andere bestuursleden

scholen en Waldorfscholen) en een

“Wij krijgen geld van particulieren,

werk ik op vrijwillige basis. Het is mijn

studiefinancieringsprogramma

vermogensfondsen en organisaties

Riekje de Vries werkte een groot deel van haar leven in de zorgsector, waarvan 15 jaar als directeur voor een koepelorganisatie. Toen zij op haar 55e stopte met werken, werd ze gevraagd om voorzitter te worden van Stichting Projecten Zuid-Afrika. Dat doet ze op vrijwillige basis.

waaronder serviceclubs. Door de jaren heen hebben we een goed netwerk

“Tot een bepaald bedrag doen we alle werkzaam­ heden gratis.”

en een goede naam opgebouwd. Tot nu toe zijn we er aardig in geslaagd voldoende fondsen te werven. En soms hebben we een bijzondere meevaller. Zo kregen we vorig jaar ineens een legaat van twintigduizend euro van iemand die we niet kenden. Op zo’n moment zetten we onze wervingsactiviteiten even op een laag pitje. We vinden het niet nodig om meer geld binnen te halen dan we op een goede manier kunnen uitgeven.”

Zuid-Afrika is een van de rijkste landen van Afrika. Moet je zo’n land dan wel steunen? “Dat is een lastige vraag. Er is in Zuid-Afrika een enorme kloof tussen rijk en arm. Zuid-Afrika wordt wel

Cees Alblas is partner bij BDO. Zijn kantoor

‘the most unequal society’ van de

zit in Rotterdam, dus veel van de klanten

wereld genoemd. 50% van de men-

zitten rondom de haven, bijvoorbeeld in

sen is straatarm en heeft nauwelijks

transport of handel. Sinds een paar jaar is

kans op een beter bestaan. Wij willen

hij bestuursvoorzitter van het BDO Fonds.

kinderen uit die groep helpen aan

Via dit fonds wil BDO haar maatschappelijke

een kansrijke toekomst door hun toegang te geven tot beter onderwijs.”

www.spza.org www.transparantprijs.nl

betrokkenheid tonen.

27

Wat zijn de resultaten van jullie werk?

ook van belang voor subsidieaanvra-

een enorme klus, maar het is ons erg

gen bij vermogensfondsen en voor

goed bevallen. De jury geeft je ver-

“De resultaten zijn moeilijk aan te ge-

het verkrijgen van keurmerken.”

beterpunten mee en verwijst naar ’best practices’. Daar leer je veel van, ook

ven. Wel zijn er succesverhalen, zoals williger bij een holiday school startte.

Kan een accountant wel echt zien of het geld goed wordt besteed?

Hij vertelde dat hij zonder onze holi-

“Nee, hij controleert slechts of alle

atie, met de planning, de verantwoor-

day school nooit was gaan studeren

inkomsten en uitgaven zijn verant-

ding? Aan de prijs is een geld­bedrag

en dus ook nooit een goede ICT-baan

woord. Maar hij kan niet controleren

verbonden van 10.000 euro. Voor ons

of het geld dat we aan partnerorga-

een flink bedrag. Dat bedrag is in zijn

nisaties geven, goed wordt besteed.

geheel in Zuid-Afrika besteed.”

dat van de eerste student die als vrij-

“Hij controleert of alle inkomsten en uitgaven zijn verantwoord”

projecten. Hoe zit het met de evalu-

Dat is voor elke ontwikkelingsorganisatie de zwakste schakel. We zitten

Kom je vaak in Zuid-Afrika?

hier in Nederland, zij in Zuid-Afrika.

“Zelf ben ik nu drie keer in Zuid-Afrika

We kunnen er niet naast gaan staan.

geweest. Volgend jaar ga ik waarschijn-

Maar we doen er alles aan om zo zeker

lijk weer. Dat is voor mij altijd een com-

mogelijk te zijn. Zo maken we gebruik

binatie van vakantie en werk voor de

van verantwoordingsformulieren, we

SPZA. Ik geniet enorm van de natuur

stellen contracten op en vragen be-

en de mensen in Zuid-Afrika. Zeker om-

wijsstukken, zoals bijvoorbeeld een

dat je ook een ‘kijkje achter de scher-

had gekregen. Er zijn meerdere van

gecontroleerde jaarrekening, met een

men’ krijgt als je een project bezoekt.”

zulke voorbeelden. Maar de resultaten

handtekening van een accountant.

zitten niet alleen in het onderwijs­

We bezoeken onze partners minstens

niveau van kinderen.

eens per jaar en hebben regelmatig

Cees, Wat houdt het BDO Fonds eigenlijk in?

Dankzij ons kleuterschoolproject

contact per e-mail of telefoon. En tot

“Via het BDO Fonds ondersteunen

starten nu meerdere crèches. Dat

slot hebben we een belangrijke regel:

we vooral kleine initiatieven. Als

houdt niet alleen jonge kinderen van

we financieren projecten nooit voor

bijvoorbeeld enkele BDO’ers een

de straat, maar betekent ook inkomen

100%. Er moeten ook andere inkom-

marathon lopen voor het Ronald

voor een flinke groep vrouwen.”

sten zijn, zoals lokale sponsors of

McDonaldhuis, dan geven wij een

bijdragen van ouders. Zo voorkomen

extra donatie. Ook is er een inten-

Wat is het belang van een accountantscontrole voor jullie?

we dat we een afhankelijkheidsrelatie

sieve samenwerking met Edukans,

kweken. Het bevordert ook de duur-

een organisatie die kansarme kin-

“De handtekening van de accountant

zaamheid van een project.”

deren aan onderwijs helpt. SPZA

is voor ons een bevestiging dat we

is een van de stichtingen die we

Hebben jullie veel gehad aan de Transparantprijs?

vanuit het BDO Fonds ondersteunen.

uitgeven. Natuurlijk waren we daar zelf al van overtuigd, maar daar wil je

“Sinds het prille begin, in 2004, doen

we alle werkzaamheden gratis. Elk

graag verantwoording over afleggen.

we mee aan de Transparantprijs. Voor

BDO-kantoor heeft wel een aantal

Een gecontroleerde jaarrekening is

een kleine organisatie als SPZA is dat

van zulke klanten.”

zorgvuldig bezig zijn en het geld goed

28

in je manier van kijken naar nieuwe

Tot aan een bepaald bedrag doen

dan wijzen we daar het bestuur natuurlijk wel op. De precieze besteding is allereerst de verantwoordelijkheid van het bestuur.“

Heb je veel contact met je opdrachtgever? “Voorafgaand aan een controle en achteraf heb je altijd een overleg. Je praat dan bijvoorbeeld over de aanpak of over je bevindingen. Stel dat je als accountant ergens een risico waarneemt, dan kun je in zo’n gesprek

Welke werkzaamheden doen jullie voor SPZA?

SPZA heb je te maken met sponsor-

het verhaal erachter horen. En wel-

gelden die de organisatie uit gaan en

licht kun je direct een oplossing aan-

“De jaarrekeningcontrole. Dat is voor

met uitgaven aan derden in het buiten-

dragen. SPZA is niet zo groot dat het

ons geen grote opdracht. Bij sommige

land. Dat je bij elke controle weer

nodig was om het hele bestuur te

klanten gaan we met grote teams

andere typologieën tegenkomt, is een

zien, alleen contact met de voorzitter

aan de slag. Maar dit kan een accoun-

van de leukste dingen aan dit beroep.

en penningmeester is voldoende.”

tant makkelijk in zijn eentje af.

De afwisseling maakt het uitdagend.

De administratie is prima verzorgd

Als je bijvoorbeeld bij een debiteuren-

Ben je zelf ooit in Afrika geweest?

en het is niet al te ingewikkeld. Wat

administratie werkt, zie je altijd maar

“Ik heb een jaar of zes terug een rond-

we in grote lijnen doen, is kijken of

een stukje van een bedrijf. Als accoun-

reis gemaakt door Zuid-Afrika. En ik

alle gelden die zijn binnengekomen

tant leer je bedrijven echt kennen.”

ben in Ethiopië geweest. Edukans

netjes zijn verwerkt. Hetzelfde doen we eigenlijk voor de uitgaven. Zijn die allemaal geautoriseerd? Is het juiste bedrag betaald?”

“Voorafgaand aan een controle en achteraf heb je altijd een overleg”

Hoe begin je aan zo’n controle? Hoe weet je dat een gift niet in een Zuid-Afrikaanse put verdwijnt?

heeft daar een school opgericht voor

logie op. Je kijkt dan wat de organi­ satie kenmerkt, welke goederen- of

“Of het geld in Zuid-Afrika goed be-

ogen gezien wat je vanuit Nederland

geldstromen typerend zijn voor het

steed is, dat kunnen wij niet zien. Onze

kunt bereiken. Dat is echt prachtig.”

bedrijf. Stel dat je een handelsorga-

controle gaat niet zover dat we daar

nisatie controleert, dan weet je dat je

gaan kijken. Wij zien dus alleen dat

te maken krijgt met goederenstro-

het geld daar is besteed en dat daar

men. Daar hangen alle geldstromen

goedkeuring voor is gegeven door

mee samen. Bij een organisatie als

iemand van SPZA. Als we risico’s zien,

“Voordat je begint, stel je een typo-

weeskinderen. Ik heb daar met eigen

Doe mee en win een Fair Trade-pakket Niet alleen particulieren zijn bereid een stichting als SPZA financieel te steunen, ook de Belastingdienst helpt. Dat doen ze met bepaalde vrijstellingen van belasting. Hierover wil accountant Cees Alblas je wat vragen. Kijk snel op www.accountantworden.nl. Onder de goede inzenders verloten we vijf Fair Trade-pakketten.

29

Sylvia Muller leeftijd 18 jaar woonplaats zoetermeer opleiding nyenrode, bacheloropleiding accountancy kantoor deloitte den haag, www.deloitte.nl leaseauto binnenkort wel hobby’s mijn twee honden

OP DE

“Uit mijn schoolresultaten blijkt wel dat ik de juiste richting heb gekozen”

R

LADDE

R STARTE EER MIDCAR

Waarom heb je voor de RA-richting gekozen en niet

Ga je het studentenleven niet missen? “Ik denk het

voor AA? “Vorig jaar heb ik een jaar Accountancy

niet. Ik hou niet zo van grote feesten of disco’s. Af en

gestudeerd aan de Haagse Hogeschool. Ik kreeg toen

toe even in het café bijpraten met vrienden is voor

de indruk dat je als RA meer contact hebt met klanten

mij genoeg. Daar komt bij dat veel van mijn vrienden

en dat trekt me erg aan. Ik ben niet bang dat je als

ook al fulltime werken.”

vervelende buitenstaander wordt gezien als je een

Waar zie je jezelf over tien jaar? “Ik denk dat ik

bedrijf komt controleren. Het lijkt me juist een erg

dan nog in Zoetermeer woon. Ik heb het hier enorm

leuke uitdaging om kritisch te zijn en toch een goede

naar mijn zin. En qua werk? Ik verwacht dat ik daar

band op te bouwen met een klant.”

het komend jaar meer zicht op krijg. Ik hoop in ieder

Wat is het leukst aan de studie? “Ik vond het moeilijk

geval dat ik over tien jaar de titel heb.”

om een studie te kiezen. Maar ik merk dat bijna alle vakken van deze studie mij wel liggen. En als je naar mijn cijfers kijkt, dan is het wel duidelijk dat ik de juiste richting heb gekozen.” Wat vind je het minst leuk? “Statistiek en Financiële Rekenkunde. Ik zie de logica gewoonweg niet achter die vakken, daardoor moet ik vooral veel

Wat doe je vanavond?

van buiten leren. ”

Een recent onderzoek vergeleek de vrijetijdsbesteding van artsen, juristen en accountants. Wat bleek? Artsen en juristen zijn vaker te vinden bij dans- of operavoorstellingen en in musea. Accountants zitten liever bij een sportwedstrijd. Zo gek is dit natuurlijk niet. Want wat is nu mooier, Mondriaan of Messi?

Wat is je zwakste punt? “Ik ben niet zo goed in plannen en doe te veel op het laatste moment. Volgend jaar studeer ik deeltijd en werk ik vier dagen per week. Dan zal daar wel verandering in komen. Een baan, een studie, vrije tijd, eten, slapen … als je dat allemaal in 24 uur wilt krijgen, dan moet je wel plannen.”

Wat doe je nog meer vanavond? Uit hetzelfde onderzoek bleek dat accountants veel vaker naar cabaret gaan dan naar andere theatervoorstellingen. De onderzoekers verklaren deze voorliefde uit de kritische houding die accountants van nature hebben. Daardoor zouden ze meer behoefte hebben aan een kritisch commentaar op de wereld.

30

EER

TOPCAR

HBO VERSUS WO

Je kunt Accountancy studeren aan het hbo of aan een universiteit. Het belangrijkste verschil is natuurlijk de toelatingseis: voor de universiteit moet je het vwo hebben afgerond of een hbo-propedeuse. Maar er zijn veel meer verschillen. We hebben de belangrijkste in kaart gebracht en vroegen docenten op het hbo en op de universiteit naar hun mening. Ben je meer een adviseur of een

zien, ze overwegen eerder de RE­ en

zelf overschatten en zich te weinig

controleur? De wo­studie sluit wat

RC­opleidingen. Of ze nu wel of niet

in de stof verdiepen. Ik heb al heel

beter aan op de route naar de RA­titel

een besef hebben van de werkzaam­

wat van zulke studenten zien schrik­

en de hbo­opleiding op die naar de

heden van een AA, veel studenten

ken van hun eerste onvoldoendes.”

AA­titel. Maar zowel voor hbo’ers als

willen gewoonweg niet ‘een stapje

wo’ers zijn beide titels te bereiken.

terugdoen’ naar het hbo.” Wil jij meer

Het gaat om jouw voorkeur. Ben je

weten over het verschil tussen het

meer een adviseur of een controleur?

werk van een RA en dat van een AA?

Werk je liever voor multinationals of

Check dan eens de praktijkcases op

voor het mkb? Aan de hogeschool

accountantworden.nl.

Rotterdam doet men daarom veel aan voorlichting. Iris van der Graaf,

Kan overstappen altijd? Overstappen

kerndocent: “We stimuleren dat men­

van hbo naar wo of andersom is op

sen kiezen voor de richting die het

zowat elk moment van de studie mo­

beste aansluit bij hun interesses. Of

gelijk. Kijk maar eens naar het schema

dat nu de AA­ of RA­kant is. We pro­

achter in dit blad. Toch is het geen

beren het zo te regelen dat studenten

stap waar je te licht over moet denken.

tijdens hun stage met beide in aan­

Fred Steenwinkel: “De mensen die van

raking komen zodat ze een bewuste

het hbo komen, hebben het zwaar op

keuze maken.” Toch blijft de kennis

de universiteit. Ze zijn een andere ma­

van de titels beperkt. Iris van der Graaf:

nier van studeren gewend. Als ik een

”Persoonlijk merk ik dat vooral hbo­

case behandel, is er niet één goed ant­

duaalstudenten weinig idee hebben

woord. Er is niet één manier om het

wat een controle inhoudt. Misschien

probleem te benaderen. Veel hbo’ers

spreekt iets ‘bouwen’, zoals een admi­

hebben moeite met die grotere

nistratie of een jaarverslag, ook meer

bandbreedte, met die onzekerheid.”

tot de verbeelding dan iets ontleden.”

Ook studenten die overstappen van

Fred Steenwinkel RA, associate pro­

wo naar hbo hebben het niet altijd

fessor aan de Erasmus Universiteit,

makkelijk. Iris van der Graaf: “Zij zijn

herkent het gebrek aan kennis: “Ik

een hoger abstractieniveau gewend

proef niet echt dat wo­studenten de

en snappen dingen vaak wat sneller.

AA­studie als een serieus alternatief

Er is dan een groot risico dat ze zich­

De meest opvallende verschillen

• Het tempo in het wo is hoger dan in het hbo.

• De lesstof op het hbo is wat

praktischer en op de universiteit wat theoretischer.

• Hogescholen zijn meestal wat kleinschaliger, universiteiten wat massaler.

• Op een hogeschool krijg je

meestal les in vaste groepen met een vast lesrooster. Aan de universiteit volg je colleges in wisselende groepen.

• Op het wo wordt wetenschappelijk onderzoek verricht, op het hbo niet.

• Het onderwijsprogramma

van hbo-opleidingen ligt meestal vast, in het wo stel je gedeeltelijk je eigen programma samen.

31

De meest voorkomende routes naar je titel VWO

HAVO

Universiteit Bachelor of Science Accountancy voltijd - 3 jaar deeltijd - 4,5 jaar

Bedrijfseconomie en Economie duur afhankelijk van keuze voltijd, deeltijd of duaal

Pre Master duur 0,5 - 1 jaar

Master of Science Accountancy voltijd - 1 jaar | deeltijd - 2 jaar

Postmaster RA

Praktijkopleiding RA

alleen deeltijd - gem. 2 jaar

duur - 3 jaar

Registeraccountant

32

Kijk voor een overzicht van

MBO

HBO Bachelor

Accountancy voltijd - 4 jaar deeltijd - afhankelijk van indeling duaal - 4 jaar

Bedrijfseconomie (SPD) duur afhankelijk van keuze voltijd, deeltijd of duaal

Schakelprogramma duur 0,5 - 1 jaar

Post HBO AA duur - 1 – 3 jaar (afhankelijk van vooropleiding)

Praktijkopleiding AA duur - 3 jaar

AA-Accountant

alle opleidingen op accountantworden.nl

Professional Master AA alleen deeltijd - gem. 2 jaar

34

TEST JE KENNIS ... ... OVER BELASTINGEN AA of RA, controlerend of adviserend accountant, intern accountant of openbaar, de belastingen spelen altijd een belangrijke rol. Hoeveel weet jij van dit onderwerp? Test je kennis met deze 10 vragen. 1. De Belastingdienst is gevestigd in: a| Den Haag b| Apeldoorn c| Groningen d| Leiden 2. Wat is de ‘belastingvrije som’? a| Het bedrag waarmee het belastbaar inkomen wordt verlaagd. b| Het bedrag dat fiscale partners in totaal minder aan belasting betalen. c| Het totaal aan aftrekposten. d| Een schoolopgave waarin je geen rekening hoeft te houden met belasting. 3. Ons land maakt gebruik van belastingschijven voor de inkomsten­ belasting. Hoeveel zijn er? a| Drie b| Vier c| Vijf d| Zes 4. Wat is het hoogste tarief voor de inkomstenbelasting in Nederland? a| 42% b| 49% c| 52% d| 60% 5. Wat was het ‘kwartje van Kok’? a| Een tijdelijke belastingteruggave onder het kabinet Kok, waarbij elke Nederlander een kwartje kreeg. b| Een bijnaam voor de 250 miljoen (kwart miljard’) die het kabinet Kok bezuinigde op de Belastingdienst. c| De naam van een accijnsverhoging op brandstof die werd ingevoerd door het kabinet Lubbers III. d| Het geluksmuntje van voormalig minister-president Wim Kok.

6. Wat is het tarief voor vennootschapsbelasting? a| 21% b| 20% voor de eerste 200.000 euro en 25% voor het deel daarboven. c| 28% d| 20% voor de eerste 250.000 euro en 30% voor het deel daarboven. 7. Is een stichting belastingplichtig? a| Ja. b| Alleen als de stichting een onderneming drijft. c| Nee. d| Alleen als de winst meer is dan 42.000 euro. 8. Wanneer voerde Nederland de omzetbelasting in? a| 1892 b| 1934 c| 1948 d| 1972 9. Waarvan is het tarief voor de erfbelasting afhankelijk? a| De relatie tot de overledene. b| De leeftijd van de erfgenaam. c| Het aantal erfgenamen. d| De woonplaats van de overledene. 10. Wie was verantwoordelijk voor fiscale zaken tijdens het eerste kabinet Rutte? a| Frans Weekers b| Jan Kees de Jager c| Halbe Zijlstra d| Piet Hein Donner

De antwoorden vind je op pagina 2.

35

accountantworden.nl

EEN EERLIJKE OPGAVE, EEN EERLIJKE PRIJS Accountants hebben iets met eerlijkheid. Zo moeten zij altijd eerlijk zijn naar hun klanten. En zetten ze pas hun handtekening onder een jaarrekening als die een realistisch beeld geeft van de financiën van een bedrijf. Daarom heeft accountant Cees Alblas voor jou een eerlijke opgave. Eén simpele vraag, drie antwoorden. Onder de goede inzenders verloten we (op eerlijke wijze) vijf Fair Trade-pakketten. Heerlijk en ook heel eerlijk.

WIN EEN VAN DE VIJF FAIR TRADE-PAKKETTEN! KIJK SNEL OP ACCOUNTANTWORDEN.NL 6