Word nu lid! Hulp aan starters scheelt bijstand. Branchevereniging is steun en toeverlaat in crisistijd. in dit nummer

in dit nummer

3

Zelfinspectie voorkomt ongevallen

A R B E IDSZ AKENKRANT VOOR D E GESP EC IAL ISEERD E AANNEMER

5

6

Word nu lid! Wie bezuinigt op de contributie voor het lidmaatschap van je branchevereniging spant het paard achter de wagen. Dat zeggen twee ondernemers. De één, Harry Dijkstra, is tot en met zijn voortijdige bedrijfsbeëindiging lid gebleven. De ander, Gert Heikamp is onlangs lid geworden. “De ondersteuning van de AFNL-Helpdesk alleen al rechtvaardigt het lidmaatschap.”' “Zonder de voortdurende ondersteuning van de Helpdesk in Nieuwegein, zou ik radeloos geweest zijn,” zegt Harry Dijkstra. Zijn metselbedrijf is verleden jaar bezweken. De alom aanwezige en voelbare crisis was de druppel die de emmer deed overlopen. “Het lidmaatschap van een branchevereniging kan een faillissement niet voorkomen, maar kan het leed wel verzachten. Hoe beëindig je precies een arbeidscontract? Met welke juridische aspecten moet je rekening houden? Enzovoort. Dat soort kennis heb je als mkb-ondernemer niet in huis. Je kunt

gerust zeggen dat ik door de adviezen een dure jurist heb uitgespaard. Kortom, die contributie betaalt zich dubbel en dwars terug. En dat was ook al zo, toen het me voor de wind ging. Even bellen over de loonadministratie of je hebt een akkefietje met een opdrachtgever; de Helpdesk is nooit verder weg dan de telefoon. Ideaal voor mkb’ers die overdag de handen vol hebben aan de organisatie van hun bedrijf. Mijn vader zei wel eens: een mkb’er is zo hard aan het werk dat hij helemaal vergeet geld te verdienen. Ik zeg: het lidmaatschap van een branchevereniging is een vorm van geld verdienen. En dat geldt ook in bredere zin.” Hoezo in bredere zin? “De brancheverenigingen kunnen in AFNL-verband invloed uitoefenen op het overheidsbeleid. En dat is in deze crisistijd van essentieel belang. Neem nou het verlaagde BTW-tarief voor onderhoud e.d. Daar heb je als >> vervolg op pagina 2

Betaalbaar en beter opleiden

Hulp aan starters scheelt bijstand QDe hulp die wordt geboden aan mensen in de bijstand die een eigen bedrijf willen starten, betaalt zich terug. Mensen in de bijstand die een bedrijf starten zijn vaak even succesvol als reguliere starters met een eerste bedrijf. Doordat een succesvolle starter vanuit de bijstand onder andere inkomstenbelasting afdraagt en een besparing op de uitkering oplevert, betaalt de regeling zich ruimschoots terug. Dit blijkt uit een onderzoek naar het Besluit bijstandsverlening voor zelfstandigen (Bbz). In totaal 42 procent van de startende ondernemers is na de eerste twaalf maanden uit de uitkering. Na vier jaar loopt dit verder op naar 74 procent.

GAZET NUMMER 6 | 2011

‘Branchevereniging is steun en toeverlaat in crisistijd’

“De passie doorgeven”

1

GAZ0611.indd 1

13-01-12 14:41

mkb’er, die het toch ook moet hebben van particulieren, echt wat aan. Die regeling is er mede gekomen doordat de AFNL bij voortduring in Den Haag dit onderwerp onder aandacht van de dames en heren politici heeft gebracht. Ik heb met eigen ogen kunnen zien hoe we gezamenlijk een vuist kunnen maken in Den Haag, doordat ik bestuurlijk actief ben geweest voor de AVM, de branchevereniging voor metselbedrijven die is aangesloten bij de Federatie. En wat denk je van de vorst-WW. Die is voor de komende winter weer veiliggesteld dankzij de vasthoudendheid van diezelfde Federatie.” Harry Dijkstra kan nog wel even doorgaan met het opsommen van de verdiensten van een brancheorganisatie. “Als je ziet welke kwaliteitsslagen we hebben gemaakt door trajecten in het kader van KBI-Metselen (zie: www.avmmetselen.nl, red.). Ik durf gerust te stellen dat we als metselbranche nooit zouden zijn geweest waar we nu staan, als er geen AVM en – in het verlengde daarvan – AFNL waren geweest.” Pas lid geworden Dijkstra wist ook Gert Heikamp te overtuigen. Deze ondernemer uit Veenendaal heeft onlangs zijn voegbedrijf versterkt met metselactiviteiten door Harry Dijkstra na diens faillissement aan boord te halen. Heikamp heeft zich onlangs aangesloten bij de branchevereniging. En hij is inmiddels ook een ware ambassadeur geworden. “Na een aanvankelijk scepsis vind ik het nu eerder vreemd dat ik niet eerder lid geworden ben. Ik had wat aarzelingen omdat ik dacht dat een lidmaatschap toch geen werk zou opleveren. Dat is een te beperkte visie, want je moet als ondernemer van deze tijd in staat zijn om over de grenzen van het eigenbelang heen te kijken. Er is namelijk een gemeenschappelijk belang van alle mkb-ondernemers in de bouwnijverheid en die kun je het beste dienen door een lidmaatschap. Denk alleen maar aan de strijd voor een eigentijdse cao! Dat kun je simpelweg niet in je eentje. En verder heeft Harry al een waslijst opgesomd van voordelen. Een lijst die ongetwijfeld door de mensen van de Helpdesk nog verder aangevuld kan worden. Ik merk overigens, dat het óók in

GAZET NUMMER 6 | 2011

Truus Remkes

het eigenbelang is om informatie uit te wisselen met de ‘conculega’s’. Die uitwisseling kan namelijk heel concreet leiden tot opdrachten of tot uitof inlenen van personeel. Kortom: je bent een dief van je eigen portemonnee als je in deze tijd geen lid bent van een branchevereniging.” Helpdesk, eerste- en tweedelijns advies Wie de Helpdesk van de AFNL belt, krijgt Truus Remkes of Martin van der Veen aan de lijn. Zij maken deel uit van het secretariaat en één van hun taken is de verzorging van de eerste- en tweedelijns advies. Truus: “We maken onderscheid tussen de eerstelijns en tweedelijns advies. Eerstelijns advies zit in Martins pakket en omvat met name telefonisch advies. Ik zit meer op tweede lijn en dat betekent voor mij dossierbehandeling en bedrijfsbezoeken. Op verzoek van de ondernemer gaan we naar het bedrijf of komt het bedrijf bij ons op kantoor om een bepaald onderwerp intensief te bespreken. Dat gebeurt meestal na werktijd, dan is de ondernemer ook thuis. Het gerezen probleem vraagt dan persoonlijke aandacht of is te complex om via de telefoon of mail in behandeling te nemen. Bij die tweedelijns hulp hoort ook de begeleiding bij rechtszaken. Maar dat komt gelukkig niet al te vaak voor. Meestal worden we tijdig ingeschakeld en kunnen we de kwestie in overleg met externe partijen (vakbonden en andere organisaties) namens het bedrijf afhandelen.” Betrouwbaar netwerk Martin: “In principe hebben we een antwoord op elke vraag. In de meeste gevallen kunnen we direct antwoorden vanuit onze kennis en ervaring. Maar dat geldt niet voor alle problemen die ons worden voorgelegd. Daarom beschikken we over een netwerk van betrouwbare en goede specialisten. Juristen, verzekeringsdeskundigen, reïntegratiespecialisten, mensen die alles weten over bedrijfsopvolgingen enzovoort. Maar voordat we een beroep doen op ons netwerk, willen we altijd graag eerst het probleem zo helder mogelijk krijgen. Dat betekent dat we tijdens het telefoongesprek soms wat dieper op de materie moeten ingaan om de oorzaken te achterhalen. Want die zijn lang niet altijd even duidelijk; ook niet voor de ondernemer zelf.” Truus: “Soms worden we ook geconfronteerd met heel persoonlijk problemen. De vrouw van de ondernemer is er vandoor met de bankpasjes, onenigheid met de mededirecteur en als dat een zoon, vader of broer is dan heb je ook meteen strubbelingen in de familie of de (meewerkend) directeur/eigenaar overlijdt plotseling. ’t Komt allemaal helaas voor. Het feit dat ze daarmee bij ons komen, geeft in ieder geval aan dat men ons volkomen vertrouwt en dat men ervan overtuigd is, dat we hun problemen met discretie behandelen. Ook in zulke gevallen proberen we de ondernemer zo goed mogelijk van dienst te zijn. We kunnen de emotie niet wegnemen, maar wel begrip tonen en een zakelijk advies geven. Soms moet een ondernemer gewoon zijn frustraties kwijt en dienen wij als klankbord.” Fouten in de loonadministratie Truus: “Doorgaans weten de ondernemers ons te vinden als ze er niet helemaal uitkomen met

Martin van der Veen

betrekking tot personele aangelegenheden. Denk aan een niet goed functionerende of langdurig arbeidsongeschikte werknemer. Als de zaken met werknemers niet goed lopen, leidt dat tot ergernis en dat beïnvloedt de sfeer binnen het bedrijf. Dat mag niet te lang duren want dan ontstaat er een onwerkbare situatie, waardoor de werknemer situatief arbeidsongeschikt kan worden met alle gevolgen van dien. Snel en goed handelen is dan noodzaak. We worden ook wel eens gevraagd de loonadministratie te controleren, omdat men bijvoorbeeld geconstateerd heeft dat de nettolonen of loonkosten hoger zijn dan bij een collega-bedrijf. Men denkt dan al snel dat er een fout zit in de software, maar dat is zelden het geval. Het kan zijn dat er iets misgegaan is bij het invoeren. Men heeft bijvoorbeeld het verkeerde uurloon genomen en betaalt daardoor te veel premie en te veel loon. Het is wel zaak de correctie zo snel mogelijk door te voeren, want terugvorderen is vaak onbegonnen werk.” Martin: “Telkens als er iets verandert in regelgeving of economische situatie merken wij dat op de Helpdesk. Dat is ook logisch. Onze ondernemers worden dan geconfronteerd met de zaken die ze niet direct kunnen plaatsen of beïnvloeden. Je moet niet vergeten dat velen van hen overdag meewerken op de bouwplaats en ’s avonds de administratieve en personele zaken afhandelen. Ze moeten zich dan helemaal verdiepen in de materie en dan is het heel prettig als je overdag even kunt bellen, het probleem bij ons neerleggen en doorgaan met het werk. We zijn in dat opzicht gewoon een verlengstuk van hun bedrijf.” Dringend advies Tot slot hebben de beide ‘helpdeskers’ nog een dringend advies: “Als je een vraag hebt, bel dan zo spoedig mogelijk. Want hoe eerder een probleem wordt aangepakt, hoe groter de kans dat er nog iets aan te doen is.” De Helpdesk is bereikbaar via: (030) 634 35 36, van maandag tot en met vrijdag, 08.30u-17.00 uur of [email protected]

2

GAZ0611.indd 2

13-01-12 14:41

COLUMN

Sterke groei aantal zzp’ers in 2011 QHet aantal startende zzp’ers in Nederland groeit: in de eerste drie kwartalen van 2011 zijn er al 15 procent meer zzp’ers gestart dan in dezelfde periode in 2010. Met name in de bouw groeit het aantal explosief van 8.000 naar ruim 10.000 starters, een toename van 28 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.

Online zelfinspectie voorkomt ongevallen De Arbeidsinspectie heeft een nieuw hulpmiddel ontwikkeld om ongevallen op de werkvloer te voorkomen: de online zelfinspectie Voorkom Ongevallen. Bedrijven kunnen via deze site zelf de kwaliteit van de veiligheid in hun organisatie doorlichten. Ze gebruiken dezelfde methode als een arbeidsinspecteur. Jaarlijks gebeuren er in Nederland meer dan 200.000 arbeidsongevallen met letsel en verzuim. Bijna 100 werknemers komen niet meer thuis aan het einde van hun werkdag, omdat ze slachtoffer worden van een dodelijk arbeidsongeval. De sectoren met de hoogste risico’s zijn de bouw, de metaal en de op- en overslag.

Via de website: www.voorkomongevallen.zelfinspectie.nl doorloopt een bedrijf dezelfde vier stappen als een inspecteur bij een controle. Bedrijven kunnen zich zo voorbereiden op een bezoek van de Arbeidsinspectie en vooraf aanpassingen doorvoeren om ongevallen en boetes te voorkomen. “Ons doel is dat eind 2012 het aantal ongevallen met 25 procent is verminderd. Dat geldt voor de sectoren waar de meeste ongevallen gebeuren”, zegt Anja van Vlerken, projectleider bij de Arbeidsinspectie. “Deze digitale zelfinspectie helpt bedrijven om door de ogen van een inspecteur naar hun eigen veiligheid te kijken. Er komen actiepunten uit waarmee ze aan de slag kunnen. Die gelden voor de werkgever, maar ook voor de werknemer. Hoe je veilig kunt werken, bepaal je namelijk met elkaar en niet alleen van bovenaf. De uitkomsten van deze zelfinspectie zijn uiteraard afhankelijk van de kwaliteit van de antwoorden die het bedrijf geeft”, aldus Van Vlerken. Geen vervanging “Dat betekent dat wij bij een daadwerkelijke inspectie tot een ander eindresultaat kunnen komen. De zelfinspectie is dus geen vervanging van de ‘real life’controle, maar is bedoeld als hulpmiddel om te checken waar het beleid wel en niet voldoet. En natuurlijk om ongevallen in het bedrijf te helpen voorkomen.”

Toch levenslopen? Het kan raar lopen. Al jarenlang wordt ons vanuit Den Haag opgedrongen dat wij langer moeten doorwerken. En, voor zover ik dat kan beoordelen, terecht. Ons degelijke pensioenstelsel moet toch behouden en dus betaalbaar blijven. De recente geschiedenis in Griekenland toont duidelijk aan wat er gebeurt als wij de soliditeit op de lange termijn niet nastreven. Het ‘pensioenakkoord’ dat minister Kamp heeft afgesloten is daarom voor het kabinetsbeleid van enorm belang. In dit licht is het ook te begrijpen dat het kabinet de levensloopregeling met ingang van 2012 wil beëindigen. Het doel van deze regeling, het sparen voor een ‘sabbatical’ was nobel, maar niet echt reëel. Er zijn maar weinig werknemers in staat geweest de werkgever te overtuigen van het nut en de haalbaarheid van ‘een jaartje geestelijk bijtanken’ om daarna weer fris bij diezelfde werkgever door te werken. In de praktijk wordt de levensloopregeling daarom vooral gebruikt om fiscaal gunstig te sparen voor een quasi ‘pre-pensioen’. Kort gezegd: de levensloopregeling maakt het mogelijk om juist korter door te werken en dit staat haaks op het beleid van minister Kamp. Dat de levensloopregeling moet verdwijnen is dus te begrijpen. Maar hoe merkwaardig is het dan dat de overgangsregeling recent enorm is uitgebreid? Oorspronkelijk bleven de huidige levensloopregels slechts van toepassing voor een beperkte groep werknemers, namelijk voor hen die voor 1 januari 2013 de leeftijd van 58 jaar of ouder hebben bereikt. Maar tijdens de onderhandelingen over het pensioenakkoord is dit ingrijpend veranderd. In het gewijzigde wetsvoorstel blijven de huidige regels van toepassing voor iedere werknemer die aan het einde van 2011 een levensloopspaarsaldo heeft van €3.000 of meer. Hiermee wordt de deur naar het fiscaal gunstig sparen voor een ‘pre-pensioen’ wel heel erg open gezet. Voor veel werknemers wordt het nu kiezen: nog één keer sparen in de aantrekkelijke spaarloonregeling of toch maar ‘levenslopen’ om onder de overgangsregeling te vallen? Voor veel DGA’s is de keuze eenvoudiger. Zij kunnen meestal niet deelnemen aan de spaarloonregeling. Daarnaast zijn zij vrijwel altijd in staat om in 2011 nog snel met één jaardotatie in de levensloopregeling (maximaal 12 procent van het loon) een spaarsaldo op te bouwen van €3.000 of meer. Het kan dus raar lopen. Het is kabinetsbeleid dat iedereen langer moet doorwerken. Tegelijkertijd kunnen werknemers (waaronder de DGA’s), als zij onder de overgangsregeling vallen, fiscaal gunstig blijven sparen in de levensloopregeling. Op deze manier kan zelfs een spaarpot worden opgebouwd van (maximaal) 210 procent van het loon. Ruim voldoende dus voor een aardig ‘pre-pensioen’. In 2011 moet de DGA dus nog een belangrijke keuze maken: wel of niet levenslopen? Mr. F.J. Kerkhof Fb Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen [email protected]

GAZET NUMMER 6 | 2011

De forse toename is te verklaren door de slechte economische situatie in de bouw, waardoor veel ontslagenen aan de slag zijn gegaan als zelfstandige. In de regio’s Rotterdam en Den Haag starten naar verhouding veel zzp’ers in de bouw. In regio Rotterdam gaat het om 1.550 zzp’ers in de bouw, dat is 20 procent van alle Rotterdamse startende zzp’ers. Bovendien zijn dat er ruim de helft meer dan in 2010. In regio Den Haag zijn er 1.350 startende zzp’ers in de bouw (17 procent van alle startende zzp’ers). In de gemeente Den Haag startte 1 op de 4 zzp’ers in 2011 in de bouw (850 van de 3.500 starters). (Bron: KvK)

3

GAZ0611.indd 3

13-01-12 14:42

Dag ! mevrouuw w

Hier is an! klusjesm

Meer werkdruk en overbelasting in de bouw Het aantal mensen dat werkgerelateerde psychische klachten oploopt is gestegen in 2010, ook in de bouwnijverheid. Dat blijkt uit onderzoek van het NCvB. Van de 6.367 meldingen van beroepsziekten kwam 70 procent uit de bouwnijverheid, 2 procent minder dan het jaar ervoor. De bouw is daarmee niet per se de meest ongezonde beroepsgroep, maar heeft wel het meest uitgebreide meldsysteem rond beroepsziekten. Ook heeft de bouw zijn eigen kenniscentrum, Arbouw, dat speciaal is opgericht om de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid te verbeteren en het ziekteverzuim te verminderen. De bouw scoort hoog als het gaat om beroepsziekten als slijtage en overbelasting van het houding- en bewegingsapparaat, bijvoorbeeld door dragen en tillen of herhalende bewegingen. Ook blootstelling aan stof is de oorzaak van veel beroepsziekten in de bouw. Voorbeelden zijn stoflongen of asbestose.

Colofon Uitgever: Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra Dukatenburg 90-03, 3437 AE Nieuwegein Contactpersoon: Truus Remkes Telefoon: (030) 603 58 54 Fax: (030) 634 20 40 E-mail: [email protected] www.aannemersfederatie.nl

GAZET NUMMER 6 | 2011

Ontwikkeling en realisatie: MCP bv, www.mcp.nl Doetinchemseweg 59, 7007 CB Doetinchem Telefoon: (0314) 327 523 Contactpersoon: Ad van der Salm Bladmanagement: Geert Hilferink (MCP bv) Hoofdredacteur: Arie Grevers Redactie: Henk Stam, Truus Remkes, Hans Fuchs Fotografie: Kees Stuip, Jasper Bosman Eindredactie: Truus Remkes Illustraties: Hennie Vaessen Vormgeving: Klaas van Wieren, Margreet Hondebrink (MCP bv) © 2011. MCP. Alle rechten voorbehouden. Niets uitt deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen inn een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enianisch, ge vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder er. Uitvoorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. uldige gever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige venwel wijze en naar beste geweten is samengesteld. Evenwel nstaan kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uittgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheidd voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is vann handoelde delingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk ruiken, aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, varing maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Risicoberoepen Ongeveer één op de vijf mensen die met epoxy-verbindingen werkt in de bouw ontwikkelt een allergisch contacteczeem. Werken zonder epoxyverbindingen lijkt in veel bouwberoepen nauwelijks meer mogelijk. Risicoberoepen zijn vloerenleggers, tegelzetters en onderhoudsschilders. Omdat werken in de bouwnijverheid lichamelijk zwaar is, heeft de sector een periodiek preventief gezondheidsonderzoek (PAGO) afgesproken in de cao. Werknemers worden elke vijf jaar gescreend op lichamelijke gezondheid in combinatie met hun beroepsrisico.

Dezelfde rechten voor uitzendkrachten Uitzendkrachten moeten recht krijgen op dezelfde arbeidsvoorwaarden als het vaste personeel in dienst bij de inlener. Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft daarom een voorstel ingediend om de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (WAADI) te wijzigen. Met het voorstel brengt hij de Nederlandse wetgeving in lijn met de Europese regelgeving. Op dit moment hebben uitzendkrachten in Nederland in principe recht op hetzelfde loon en dezelfde vergoedingen als vaste werknemers in gelijke functies in die dienst bij de inlener. In de uitzendcao of de inlenerscao kan hiervan worden afgeweken. Minister Kamp geeft in het wetsvoorstel aan dat hij ook andere arbeidsvoorwaarden van uitand zen zendkrachten gelijk wil stellen aan die van het vaste personeel in dienst bij de inlener. Het gaat hier bijvoorbee beeld om de arbeid- en rusttijden, de duu duur van vakantie en het werken op feestdagen. Ook hiervoor geldt straks fee dat sociale partners hier in de uitzen zendcao of de inlenerscao – onder voorwaarden – van kunnen afwijken.

4

GAZ0611.indd 4

13-01-12 14:42

BAAS&BEDRIJF

“Ik wil graag mijn passie doorgeven” Verschillende rietdekkersbedrijven zijn op zoek naar leerlingen. Maar dat valt niet mee. Henk-Jan van Ginkel van De Rietdekker uit Ederveen ging daarom zelf op stap om leerlingen voor zijn bedrijf te interesseren. In mei stond er op de website van de Vakfederatie Rietdekkers een oproep van de Rietdekker Opleiding Nederland (RON). De opleiding zocht (en zoekt) namens een aantal van haar leerbedrijven jonge jongens die het vak van rietdekker willen leren. Bij het RON kunnen leerlingen de opleiding Dakdekker Riet op BBL niveau 2 volgen. Een van de leerbedrijven die op zoek is naar een leerling is De Rietdekker uit Ederveen. Eigenaar Henk-Jan van Ginkel komt uit een echte rietdekkersfamilie. Van jongs af aan zat hij op het dak. “Het is een prachtig ambachtelijk vak dat wij al jaren uitoefenen met een leuk en enthousiast team. Een rieten dak is een ‘kroon’ op de woning.”

De controle van voorschriften rond arbo-certificaten wordt aangescherpt. Bedrijven die de regels niet naleven, krijgen te maken met zwaardere sancties. De nieuwe eisen en sancties zijn onderdeel van een grondige herziening van het stelsel van wettelijke arbo-certificaten. De stelselherziening wordt gefaseerd doorgevoerd en maakt het mogelijk om misstanden strenger aan te pakken. Voor een aantal producten, werkzaamheden en systemen die risico’s inhouden voor de arbeidsveiligheid, is een certificaat of een keuringsbewijs verplicht. Binnen de randvoorwaarden van de overheid, stellen branches hiervoor zelf regels op.

in de loop der jaren veel veranderd. Er hoeft niet meer te worden gesjouwd. Overal zijn tegenwoordig tilhulpmiddelen voor.” Wat voor jongens zoekt hij eigenlijk? “Jongens die gepassioneerd kunnen raken. Verder ga ik vertellen dat wij als bedrijf een bepaalde uitstraling hebben. Wij werken veel voor particulieren met drukke banen. Die willen dat een bedrijf meedenkt en goed kan communiceren. Vandaar dat wij niemand hebben lopen die geen uitstekend Nederlands spreekt. Verder ga ik natuurlijk vertellen dat wij meer doen dan alleen riet. Voor het nodige metsel- en timmerwerk draaien wij onze hand ook niet om.” Als zich twee goede jongens melden, neemt hij ze waarschijnlijk allebei. Want er is nog genoeg werk. Je merkt trouwens wel dat het geëiste niveau steeds hoger wordt. De rommelaars krijgen het steeds moeilijker. Visitekaartje voor het vak Bij Van Ginkel lopen vijf man, die op het bedrijf zijn opgeleid. Daarnaast lopen er twee zzp-ers. De meeste jongens die voor het vak kiezen, hebben al een andere beroepsopleiding achter de rug, wat goed van pas kan komen. “Wat extra mooi is, is dat de jongens bij RON veel inzicht krijgen in de achtergronden van het vak, inclusief bouwfysica. Dat, in combinatie met het werk, levert veel passie op. Daar komt nog bij dat een goed gemaakt rieten dak altijd veel uitstraling heeft. Het is een echt visitekaartje voor je vak.”

Veranderingen Certificaten worden afgegeven door certificerende en keurende instellingen, die daartoe door het ministerie van SZW zijn aangewezen. Jaarlijks verstrekken zij ongeveer 100.000 certificaten of keuringsbewijzen. Dit systeem wordt door de branches zelf bekostigd. De belangrijkste veranderingen in het nieuwe stelsel zijn dat eisen toetsbaar zijn geformuleerd en dat voor afwijkingen is geregeld welke sanctie zal volgen. Bij ernstige tekortkomingen moet een certificerende instelling het verleende certificaat direct intrekken.

Mobiliteits bonus Voor het in dienst nemen van werknemers ouder dan 55 jaar komt er een mobiliteitsbonus van 3.500 euro per jaar, gedurende drie jaar. Bij het in dienst nemen van uitkeringsgerechtigden van 50 jaar en ouder komen werkgevers in aanmerking voor een dubbele mobiliteitsbonus van 7.000 euro per jaar, gedurende drie jaar. De bonus maakt deel uit van het zogenoemde vitaliteitspakket van minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

GAZET A NUMMER 6 | 2011 NU

Henk-Jan van Ginkel

“De rommelaar krijgt het steeds moeilijker” Open dagen Van Ginkel wil zijn passie graag doorgeven aan de jeugd, maar dat valt nog niet mee. “De conjunctuur werkt tegen, en steeds minder mensen willen daarom in de bouw.” Hij heeft er echter iets op gevonden. Van Ginkel heeft verschillende scholen aangeschreven in de omgeving, met de vraag of hij tijdens open dagen een presentatie of voorlichting kan komen geven. “Daar is prima op gereageerd, en binnenkort ga ik naar de eerste open dag.” Hij is van plan het vak realistisch over het voetlicht te brengen: “Je moet het niet mooier maken dan het is. Je moet werken in weer en wind. Maar er is ook

Verscherping controle arbocertificaten

5

GAZ0611.indd 5

13-01-12 14:42

Tweede scholingsconferentie over de omvorming van de beroepspraktijkopleiding

Betaalbaar, eigentijds en beter opleiden Tijden veranderen. Er is minder draagvlak voor solidariteit in onze geïndividualiseerde samenleving. Dat zie je ook in de bouwkolom en dat heeft onder meer gevolgen voor de financiering van de praktijkopleiding. Daarover ging de tweede Scholingsconferentie die AFNL eind november in samenwerking met haar opleidingsinstituut BGA organiseerde. Het is de AFNL ernst. Het huidige scholingssysteem is niet meer te betalen, moet beter en eigentijdser. De koepel voor mkb-brancheverenigingen in de bouw en infra heeft de koe bij de horens gevat. De aftrap is gegeven tijdens de eerste Scholingsconferentie in mei dit jaar. Deze bijeenkomst stond in het teken van de zorg om de beschikbaarheid van nieuwe opleiders binnen de bedrijven. Kamerleden Eddy van Hijum (CDA) en Kees Verhoeven (D66) gaven acte de presence om deze zorg te delen. Belangstellenden vinden een verslag van die bijeenkomst in BouwBelang 3 van dit jaar, pag 6-7; ook te vinden via www. bouwbelang.com onder archief. Op 30 november j.l. kwamen ondernemers en opleiders voor de tweede keer bij elkaar. Ditmaal voor een presentatie over de financiering. Een derde conferentie is alweer aangekondigd en zal nog in de eerste helft van 2012 plaatsvinden. Bodem in zicht De bijeenkomst van verleden maand ging dus over financiering van het opleidingsstelsel. Geld

is toch de kurk waarop het stelsel drijft. Het enthousiasme van opleidingsinstituten, bedrijven en leerlingen is groot, maar kan niet gedijen zonder een deugdelijke financiering. Er hangt echter een loden last aan die kurk en dat heeft volgens inleider en AFNL-voorzitter Henk Klein Poelhuis, die geïntroduceerd werd door moderator Bert van de Pol (BGA), meerdere oorzaken. “De uitstroom uit de bouw-cao gaat in hoog tempo door, de instroom van nieuwe vakkrachten gaat moeizaam en de individualisering van de maatschappij noopt ons om collectieve regelingen en contracten tegen het licht te houden.” De bodem van de collectieve schatkist is, kortom, in zicht. Jaar op jaar wordt daar minder ingestort. Bedrijven lijden onder de meest hevige crisis sinds begin jaren tachtig en hebben dus ook steeds minder geld voor opleiding van de jonge aanwas. Terwijl de branche aan de andere kant inzet op een hogere kwaliteit om de door de rijksoverheid benoemde topsectoren op maat te kunnen bedienen. Klein Poelhuis: “Je kunt op je klompen aanvoelen dat dat gaat gaat wringen.”

In kaart brengen De AFNL heeft aan CINOP, het Centrum van Innovatie voor Opleidingen, gevraagd om de kosten, opbrengsten en bijdragen van de betrokken partijen bij de scholing van jonge mensen in kaart te brengen. De resultaten werden gepresenteerd door Cris van Osch, consultant Branches & Bedrijven bij het centrum dat met ruim honderd adviseurs vanuit twee locaties werkt aan oplossingen voor leer- en opleidingsvraagstukken binnen de driehoek overheid, beroepsonderwijs en arbeidsmarkt. Scenario’s Wat zijn de randvoorwaarden voor het opleiden van vakmensen? Hoe kun je verantwoord investeren in mensen? Hoe krijg je inzicht in kosten en knelpunten? Welke oplossingen kun je bedenken om het gezamelijke belang van alle betrokkenen te dienen? Dat zijn de vragen waar Van Osch zich over gebogen heeft. Daartoe heeft hij kosten en baten vergeleken van instromers op 17 / 18-jarige leeftijd en als deze vijf jaar ouder zijn. Ook heeft hij de bouwsector afgezet tegen de metaalsector. Dat is gedaan voor diverse scenario’s. Bijvoorbeeld bij laagconjunctuur, onder normale economische omstandigheden, bij een minder snelle leercurve van de leerling of als het loon niet door-

GAZET NUMMER 6 | 2011

Er was veel belangstelling voor de tweede Scholingsconferentie eind november

6

GAZ0611.indd 6

13-01-12 14:42

Cris van Osch, consultant Branches & Bedrijven van CINOP

Einde aanvraag re-integratiebudget WW’ers

betaald wordt op de scholingsdagen. In het scenario waarbij de inzet tijdens de beroepspraktijkvorming was geoptimaliseerd, waren kosten en baten van opleiding voor de ondernemer redelijk in balans. Die optimalisatie zou te bereiken zijn door de opleiding van de leerling meer plaats te laten vinden in zijn eigen tijd, door het verkorten van de opleidingstijd, en door de spreiding van de opleiding over een langere periode. Die spreiding is mogelijk door te werken met zogenaamde onderwijsmodules en elke afzonderlijke module te laten afronden met een afsluitend examen. Een verandering waardoor ook de kwaliteit van de opleiding kan verbeteren. Er brak een stevige discussie los naar aanleiding van de presentatie. En die discussie zal in ieder geval nog doorgaan tot de derde Scholingsconferentie waar een volgende stap gezet zal worden richting een betaalbare, eigentijdse en betere bouwvakopleiding. Een kopie van de sheets van de algehele presentatie met onder meer de uitkomsten en conclusies per scenario zijn te verkrijgen via Cris van Osch, [email protected], tel. (073) 680 08 00.

Hierbij wordt prioriteit gegeven aan langdurig werklozen (langer dan 12 maanden werkloos). Om te voorkomen dat in 2012 nog gestart wordt met nieuwe re-integratieactiviteiten, is met het ministerie van SZW overeengekomen dat UWV vanaf 1 oktober 2011 geen nieuwe aanvragen voor de inkoop van re-integratiedienstverlening in behandeling neemt. Reden hiervoor is de volgende. De gemiddelde doorlooptijd van een verzoek tot inkoop bij een re-integratiebedrijf tot aan het moment waarop betaling plaatsvindt, bedraagt namelijk gemiddeld 3 maanden. Aanvragen die vóór 1 oktober 2011 zijn ingediend worden in behandeling genomen. Als op deze aanvragen een toekenning plaatsvindt, worden de activiteiten ook uitgevoerd, ook al lopen de activiteiten door na 1 januari 2012.

Steeds meer beperkt Voor werkzoekenden die ontslagen (dreigen te) worden, blijft de dienstverlening die UWV WERKbedrijf zelf biedt - zoals e-coaching, Werkm@p en werk. nl beschikbaar. De mogelijkheden hen actief op weg naar werk te begeleiden worden wel steeds meer beperkt door bezuinigingsmaatregelen waarbij persoonlijk contact (de zogeheten ‘faceto-face’ gesprekken) tot een minimum moeten worden teruggebracht. UWV beschikt in 2012 nog wel over reintegratiebudget voor werkzoekenden met een arbeidshandicap. Daaruit wordt de externe inkoop van re-integratie- en scholingstrajecten voor werkzoekenden met een uitkering WAO/WAZ/WGA/ZW/ Wajong betaald.

GAZET NUMMER 6 | 2011

Per 1 januari 2012 eindigt het ter beschikking stellen van budget voor re-integratie van WW'ers. Deze budgetten worden ingezet om mensen die een WW-uitkering hebben naar werk te begeleiden.

7

GAZ0611.indd 7

13-01-12 14:42

WILMA

Soep, soep voor de hele troep…

De volgende organisaties zijn aangesloten bij Aannemersfederatie Nederland Bouw & Infra:

Europa gaat naar de gallemiezen. Volgend jaar zitten we allemaal thuis rond de potkachel. We eten dagelijks dunne aardappelsoep aangemaakt met weke, oude broodkorsten en een gesnipperd bloembolletje. Na afloop uitbuiken met een rokertje bukshag. Wie voor een brood naar de bakker gaat, moet 10.000 euro meenemen. Een doemscenario dat doet denken aan verhalen over de beurscrash van 1929, toen het geld met het uur devalueerde. Aan de diepe crisis van destijds ging een Siberische winter vooraf. De vooruitzichten voor de komende winter zijn volgens de meteorologen bar en boos. Nog een parallel met toen. Niet uit de lucht gegrepen, want een strenge winter zou menig bouwondernemer de das om kunnen doen. En dan zit je in hetzelfde schuitje als de vakbroeders in 1929. Kan mij ook gebeuren. Dus, denk ik, daar moet ik wat tegen doen. Je bent niet voor niks ondernemer. Wat doe je in zo’n geval? Juist. Je gaat naar de bank om eens te kijken wat de mogelijkheden zijn. Nadat ik me door het tentenkamp van de Occupiers geworsteld had – jazeker, ook bij ons in Ederveen hebben ze hun tenten opgeslagen – kon ik met enige moeite de voordeur van ons lokale glanzende bankpaleisje bereiken. En dan loop ik daar, zoals altijd, toch een beetje trots naar binnen. Mijn bank. Jawel.

Aannemers Vereniging Metselwerken (AVM)

GAZET NUMMER 6 | 2011

Ah mevrouw Wilma, kom binnen, kopje koffie. In gemakkelijke fauteuils babbelen over de zaken. Nieuwe machines, kredietje hier, kredietje daar. Geen punt. Natuurlijk kost een smak aan rente. Maar je bent calculerende ondernemer. Bovendien betaal je altijd keurig binnen de gestelde termijnen terug. Kortom je hebt een bankrelatie waar je op kunt vertrouwen. Zo ging dat altijd. Maar nu effe niet. Die Gerritsen van de afdeling kredieten zit nu hoog achter een streng bureau. Ik op een laag stoeltje ervoor. Met dat soort aangeleerd intimideergedrag heb ik niet zoveel. Dus ik ga maar eens op de rand van dat bureau zitten. Van zijn stuk gebracht probeert Gerritsen uit te leggen dat het nu geen tijden zijn voor overbruggingskredieten. Ik zeg dat ik toch een behoorlijk bedrag heb belegd via de bank. Hij: dit en dat, onzekere tijden, aandelen kelderen… en het is nog maar de vraag of dat bedrag nog dat bedrag is. Kortom, mijn bank geeft niet thuis als het erop aankomt. Overstappen heeft in deze tijd geen zin, voegt hij er nog aan toe. Intussen heb ik een tent gekocht. Lijkt me een solide investering in deze tijd. Voor het geval ’t misgaat, kunt u mij volgende jaar voor al uw klussen vinden op het plein voor de bank te Ederveen. Wat er ook gebeurt: ik blijf een ondernemer.

Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 27 97 E-mail: [email protected] www.avmmetselwerken.nl

Boorinfo Branche Vereniging Bocholtsestraatweg 50 - 7121 GD Aalten Telefoon: (0543) 76 90 06 E-mail: [email protected] www.boorinfo.nl

Bond van Aannemers van Tegelwerken in Nederland (Bovatin) Postbus 85 - 7460 AB Rijssen Telefoon: (0548) 53 85 05 Email: [email protected] www.bovatin.nl

Vereniging van Infrabedrijven MKB INFRA Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 79 14 E-mail: [email protected] www.mkb-infra.nl

Noordelijke Vereniging Burgerlijke en Utiliteitsbouw (NVBU) Postbus 33 - 7963 ZG Ruinen Telefoon: (0522) 47 03 39 E-mail: [email protected] www.nvbu.nl

Nederlandse Vereniging van Kitverwerkende bedrijven (NVK) Postbus 41 - 1483 ZG De Rijp Telefoon: (0299) 68 26 12 E-mail: [email protected] www.nvkit.org

Het Hellende Dak (HHD)

Vakfederatie Rietdekkers

Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 634 34 54 E-mail: [email protected] www.hhd.nl

Postbus 1003 - 3860 BA Nijkerk Telefoon: (033) 246 44 50 E-mail: [email protected] www.riet.com

Nederlandse Vereniging van leidekkers

Vereniging van Kalkzandsteen Lijmbedrijven (VKL)

Postbus 151 8440 AD Heerenveen tel.: 0513-624058 fax.: 0513-633446 E-mail:[email protected]

Postbus 310 - 3900 AH Veenendaal Telefoon: (0318) 54 73 97 E-mail: [email protected] www.vkl-web.nl

Vereniging Aannemers Sloop

De Zinkmeesters

Postbus 159 - 4190 CD Geldermalsen Telefoon: (0345) 58 50 38 E-mail: [email protected] www.sloopaannemers.nl

Postbus 2322 - 5500 BH Veldhoven Telefoon: (040) 842 81 10 E-mail: [email protected] www.zinkmeesters.nl

Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingsbedrijven (VSB)

Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV)

Postbus 190 - 2700 AD Zoetermeer Telefoon: (079) 353 12 66 E-mail: [email protected] www.vsb-online.nl

Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 638 19 38 E-mail: [email protected] www.vnv-voeg.nl

Vereniging Wapeningsstaal Nederland (VWN)

Ondernemersorganisatie MKB Bouw

Dukatenburg 90-03 - 3437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 638 19 39 E-mail: [email protected] www.wapned.nl

Dukatenburg 90-033437 AE Nieuwegein Telefoon: (030) 603 62 39 E-mail: [email protected] www.mkbbouw.nl

8

GAZ0611.indd 8

13-01-12 14:41