WORD EEN
MILIEUHELD VIJF JAAR
VIJF JAAR
M
L I
I V
J
I F
E
U J
B A
E A
N R
D
E
INHOUD VIJF JAAR MILIEUBENDE 3 5 VOORSPEL 9 HET PROJECT 2009 15 2010 17 2011 21 2012 33 2013 49 77 TOEKOMST 79 COLOFON
THEATER IN DE KLAS
VIJF JAAR MILIEUBENDE
Op een miezerige, vroege dinsdagmorgen, in een afgetrapt klaslokaal ergens in een troosteloze woonwijk in de buurt van Rotterdam brak vijf jaar geleden ineens de zon door. En niet zo’n beetje ook. Figuurlijk, dan. Een los-zand-groep van ongeïnteresseerde leerlingen zag ik voor mijn ogen binnen een uur tijd veranderen in een enthousiaste, vrolijke en gretige meute nieuwsgierige actievelingen.
“Vele duizenden leerlingen hebben geleerd om met andere ogen naar de wereld te kijken” Wat was er gebeurd? Twee acteurs van de Milieubende hadden met hun verrassende spel, hun ‘heldentest’ en hun workshop als het ware een gordijn opengetrokken, waarachter zich een voor hen volkomen onbekende, interessante wereld bleek te bevinden. Van: ‘Mulleu? Wat is dat?’ in no time naar: ‘Mevrouw, heeft onze school dan wel groene stroom? Denkt u dat wij riesaikel papier hebben? Komt het hout van mijn tafel dan niet uit een omgehakt oerwoud? Wat gebeurt er dan met die kapotte batterijen en apparaten? Hoe kunnen ze daar dan weer nieuwe van maken?’ Op een klein stoeltje achter in die klas zag ik hoe de Milieubende de kinderen in korte tijd razend enthousiast maakte. Ik besloot dat het niet zou moeten blijven bij alleen dit ene jaar in deze ene stad. Ik richtte een stichting op, die van het geweldige idee van Moniek Merkx, artistiek leider van Theatergroep Max. (nu Maas Theater en Dans) om theater, workshop, educatie en actie rondom milieu en duurzaamheid te combineren, een terugkerende activiteit zou ma ken in de groepen 7 en 8 van de basisschool.
3
MAURITS GROEN
Het had zeer veel voeten in de aarde om dat idee uit te werken tot de huidige realiteit van de soepele en succesvolle organisatie, waarnaar de Milieubende is uitgegroeid de afgelopen vijf jaar. Dankzij een goed ingespeelde, gepassioneerde groep van zeven acteurs, solide georganiseerd door Carine Verveld en Monique Bos, financieel ondersteund door de Wecycle-campagne, een aantal gemeenten en milieudiensten, hebben inmiddels honderden scholen de Milieubende op bezoek gehad. En zijn vele duizenden leerlingen de Milieubende geworden: al die kinderen hebben geleerd om ook met andere ogen naar de wereld en naar de samenleving te kijken. Zo jong als ze zijn, zijn ze letterlijk al aan de slag gegaan, zijn ze in actie gekomen voor een beter milieu, hebben ze gewerkt aan duur zaamheid. Daarbij hebben ze meestal ook hun ouders aangestoken. Elke keer is het weer opvallend hoe fris en onbevangen kinderen spontaan met goede oplossingen aankomen, als ze eenmaal hebben leren zien welke ( milieu) problemen er aangepakt moeten worden. En dan accepteren ze ook geen ‘ja, maar’, ook niet van hun ouders. ‘Want problemen moet je toch gewoon oplossen? En zeker als het gaat om onze toekomstige leefwereld!’ Ik hoop dat de
weapon which you can use to change the world ~ Nelson Mandela
Milieubende nog vele ‘generaties’ kinderen zal mogen inspireren.
Maurits Groen, oprichter en voorzitter Stichting Milieubende
4
Education is the most powerful
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
VOORSPEL
‘Wat hebben yoghurt, een auto, verliefdheid, een overstroming, papier en de zon met elkaar te maken? Meer dan je denkt of sterker nog, alles! Dit verhaal gaat over energie. Energie die je krijgt van lekker hard schreeuwen als je boos bent. En de energie die het kost om een klein bekertje yoghurt te maken. Of over energie die je kunt opwekken met een paar eenvoudige fietswielen. Ja ja, zul je nu misschien zeggen, zo kan ik alles wel aan elkaar breien en ja dat klopt! Energie is iets heel groots, iets bijna allesomvattends, iets dat we allemaal nodig hebben om te leven.’
“We geven bakken vol energie aan goeie dingen, aan bomen, aan scholen, aan afval, aan recyclen, aan windmolens” ‘En daar zit het avontuur. Want de Milieubende gaat energie maken. Met een groot aantal kinderen, verspreid over heel Nederland, gaat de Milieubende uitvinden hoe we energie kunnen winnen. We gaan de liefde verklaren aan de fiets, een van de prachtigste uitvindin gen ooit, of een strippenkaart tegen vervuiling bedenken. We gaan bakken vol energie geven aan goeie dingen, aan bomen, aan scholen, aan afval, aan recyclen of windmolens. De Milieubende is interactief theater en een educatieve workshop in één, en zet kinderen uit de groepen 7 en 8 aan om mee te denken over oplossingen voor de milieu- en klimaatproblematiek.’
5
MONIEK MERKX
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD? Dit schreef Moniek Merkx, artistiek leider van voorheen Theatergroep Max., een jeugdtheater in Delft (nu Maas Theater en Dans in Rotterdam). Ze raakte geïnspireerd door Maurits Groen om een
foto: Phile Deprez
voorstelling over het milieu te maken voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. En ze bedacht daarvoor een ingenieus concept. Ze wilde kinderen vooral ook motiveren om zelf oplossingen te bedenken en in actie te komen. De bijbehorende workshop kreeg de titel ‘Hoe word ik een milieuheld?’. Theatergroep Max. organiseerde in het voorjaar van 2008 tachtig voorstellingen ‘Er is nog macaroni’, naar een script van Enne Koens, in tachtig klassen op zestig Rotterdamse scholen. De regie was in handen van Dorien Folkers en René Geerlings. Acteurs waren Saskia Driessen, Rosa Knaup, Wim Staessens en Robin van der Velden. Theatergroep Max. regelde extra subsidie van Stichting DOEN, de Mondriaan Stichting en de Gemeente Rotterdam. De scholen betaalden zelf een geringe bijdrage. Maurits Groen bood aan om voor de workshop ‘Het kleine handboek voor Grote Daden’ te verzorgen, geschreven door Elena Simons. En om contacten te leggen met bedrijven waar de kinderen met hun ideeën en acties terecht zouden kunnen. Zo raakte maurits-
If you are always trying to be normal
groen•mgmc bij de Milieubende betrokken.
you will never know how amazing you can be
6
~ Maya Angelou
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
VOORSPEL
HELDENDADEN De Rotterdamse kinderen waren ondertussen dolenthousiast en stuurden veel ideeën en acties naar TG Max. De prijswinnaars kregen op 25 april 2008 in het gemeentehuis van Rotterdam van wethouder Orhan Kaya groen licht voor hun plannen. Vervolgens gingen de kinderen hard aan de slag om op 16 juni van dat jaar de uitwerking van hun ideeën in het Oceanium van Blijdorp te presenteren. Toenmalig milieuminister Cramer deelde de oorkondes uit.
“Leerlingen uit groep 7 en 8 denken mee over oplossingen voor milieu- en duurzaamheidsproblemen” STICHTING MILIEUBENDE Maurits Groen maakte een voorstelling in een klas mee, was bij de prijsuitreiking en zag met eigen ogen hoe de magie van de voorstelling de hele klas wakker schudde. Kinderen met de meest uiteenlopende sociale achtergronden, zagen het licht en kwamen tot verrassende milieuheldendaden! Hij besloot om dit concept op structurele basis te gaan verzorgen en richtte op 3 september 2008 de Stichting Milieubende op: ‘De doelstelling van de stichting is jongeren bewust te maken van en te betrekken bij (het meewerken aan het oplossen van) de milieu- en duurzaamheidsproblematiek. De stichting tracht dit doel onder meer te bereiken met behulp van theatrale middelen en het opzetten van een educatieprogramma.’
7
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Oudelandschool werkte samen met AVR/ Van Gansewinkel in een workshop ‘Hoe kun je van afval kunst maken?’ en maakte een heus kunstwerk.
De Jacob Marisschool werd gekoppeld aan de NS en OpusDesign en ontwierp een fictieve campagne ‘Kom mee naar buiten’. Ook maakte de klas affiches met ‘Ga toch fietsen’.
De Valentijnschool ging in zee met Roteb en organiseerde een Rotterdamse opruimdag voor alle basisscholen.
De Martin Luther Kingschool werkte samen met Greenchoice en maakte een pakket om alle Rotterdamse scholen over te laten gaan op groene stroom. Het pakket werd vergezeld van een gepassioneerde brief aan alle schoolhoofden in Rotterdam.
De prijsuitreiking en uitvoering van deze heldendaden werden mogelijk gemaakt door Greenchoice, Van Gansewinkel, Nederlandse Spoorwegen en Roteb.
Orhan Kaya, wethouder Participatie en Cultuur
8
Gemeente Rotterdam
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
HET PROJECT
IDEE De Milieubende wil leerlingen van groep 7 en 8 van de basis school bewust maken van, betrekken bij en uitnodigen om mee te werken aan het oplossen van de milieu- en duurzaamheidspro blematiek. Toenmalig jeugdtheatergroep Max. ontwikkelde daartoe een programma, bestaande uit theater in de klas plus een interactieve, educatieve workshop. Na de workshop gaan de leerlingen zelf aan de slag en mogen ze hun ideeën en plannen uitwerken en voorleggen aan echte bedrijven. De Milieubende benadert de pro blematiek op een creatieve en originele manier. Essentieel is dat leerlingen worden aangemoedigd om hun frisse oplossingsgericht heid en inventiviteit aan te boren om de grote milieuproblematiek door middel van concrete eigen acties aan te pakken. UITVOERING Het programma van de Milieubende begint met het toneelstuk ‘Er is nog macaroni’, geschreven door Enne Koens. Direct daarna volgt de workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’. Op een speelse manier leren de scholieren in teamverband door een ‘groene bril’ te kijken. En in de vorm van een wedstrijd ‘Hoe word ik een milieuheld?’ nodigen de acteurs hen op een originele manier uit om zelf met creatieve oplossingen te komen. De ideeën en acties worden klassikaal vastgelegd in het grote ‘Milieuheldenboek’. Ook kunnen leerlingen digitale inzendingen insturen.
9
Om de milieuproblematiek duidelijk te maken krijgt elke leerling het ‘Kleine handboek voor grote daden’, geschreven door Elena Simons. Naar aanleiding van het toneelstuk en de workshop met dit boekje, worden de leerlingen uitgenodigd en uitgedaagd om hun eigen ideeën over het aanpakken van de milieu- en duurzaamheids problematiek om te zetten in voorstellen voor het aanpakken ervan. Een deskundige jury beoordeelt de door de leerlingen gemaakte Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. De klassen met de beste inzendingen krijgen de kans om een idee of actie samen met een bedrijf verder uit te wer ken en zo mogelijk te realiseren. Hetzij in de klas zelf, hetzij in een feestelijk slotevenement
is no education at all ~ Aristoteles
presenteren de prijswinnaars zich, samen met de bedrijven. DROOM- EN ACTIEPLAN De voorstelling en workshop vergen samen maximaal twee uur. In deze tijd wordt het theaterstuk opgevoerd en ontwikkelen de kinderen een droom- en actieplan. Via een psychologische test ‘Welk type held ben jij?’ ontdekken ze of ze een dromer, denker, doener of roeper zijn en gaan ze in groepjes aan de slag. Hierdoor krijgt ieder kind op basis van zijn of haar specifieke talent een duidelijke rol in het verzinnen van milieuheldendaden.
10
Educating the mind without educating the heart
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
HET PROJECT
Het is de bedoeling dat de klas gedurende enkele weken elke dag met het thema bezig is, acties bedenkt en uitvoert. En die in het boek beschrijft, tekent, fotografeert of filmt. De leerkracht heeft hierbij een begeleidende rol en ontvangt de week voordat de Milieubende in de klas komt een lespakket met een docentenhandleiding en voor elke leerling ‘Het kleine handboek voor grote daden’. REGIE EN ACTEURS De repetities en regie zijn in handen van theaterregisseur Dorien Folkers, gespecialiseerd in educatieprojecten op school. Ze werkt bij het huidige Theater Dans Maas (TD Maas) in Rotterdam. De Milieubende werkt met zeven professionele acteurs: Rosa Evans-Knaup, Tijs Huys, Thomas van Ouwerkerk, Wim Staessens, Roel Voorbij, Alexander de Vree en Art-Jan de Vries. Naast dat zij beschikken over een uitgebreide theaterervaring, zijn zij speciaal getraind in educatieprojecten in de klas. MANAGEMENT EN ORGANISATIE De Milieubende huurt bij adviesbureau mauritsgroen•mgmc management en organisatie in. Carine Verveld verzorgt het projectmanagement en Monique Bos is de projectcoördinator. Het bestuur van de Stichting Milieubende bestaat uit Maurits Groen, voorzitter en Leontine Splinter, secretaris. Maurits Groen is, volgens de 2013-jury van de Trouw Duurzame Top 100, de meest duurzame ondernemer van Nederland en werd nummer 3. Leontine Splinter is adjunct-directeur City Marketing in Haarlem.
11
NON-PROFIT De Stichting Milieubende is een non-profit organisatie en heeft een ideële doelstelling: namelijk alle kinderen in groep 7 en 8 op alle basisscholen van milieueducatie voorzien. De stichting heeft inmiddels ANBI-status aangevraagd. FINANCIERING OP MAAT Voor bedrijven, instellingen en campagnes is het interessant om een project bij de Milieubende te financieren: Men sponsort effectieve milieueducatie op basisscholen en draagt bij aan een goed doel. Omdat het interactief theater in de klas betreft, is de milieueducatie zeer direct en bijna een op een met de leerlingen, en dus heel effectief. De workshop en wedstrijd ‘Hoe word ik een milieuheld?’ kan worden toespitst op de vraag of informatie waar de opdrachtgever graag aandacht aan wil besteden. Het bijbehorende boekje ‘ Het kleine handboek voor grote daden’ kan op de kaft en eerste pagina bedrijfsnaam, logo en tekst opnemen. In het lespakket kan aanvullende informatie van de opdrachtgever worden meegezonden. De opdrachtgever kan belangrijke relaties uit-
12
nodigen om te komen kijken in de klas.
13
De opdrachtgever neemt deel in de jury en ziet dus daadwerkelijk wat de kinderen hebben bedacht. De opdrachtgever kan bepalen hoe en wanneer de winnende klassen aan het werk worden gezet om hun ideeën ook daadwerkelijk uit te voeren. Rondom de prijsuitreiking kan een feestelijk evenement worden georganiseerd. Het project trekt veel aandacht, met name in de lokale en regionale media. Het project levert een goed lokaal netwerk op in en rondom de basisschool, met lokale instanties, gemeenten en bedrijven. De ouders van de kinderen zijn immers werkzaam in omliggende organisaties en bedrijven. De ervaring leert dat zij vroeg of laat bij het project worden
14
betrokken.
2009
OPDRACHTGEVER KLIMAATBURO, AMSTERDAM
HOE WORD IK EEN AMSTERDAMSE KLIMAATHELD?
210
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 6 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 6 groepen 8 op 6 basisscholen in Amsterdam.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een Amsterdamse klimaatheld?’ Het kli-
Wim Staessens, Robin van
1990. De jongere generatie speelt hierin een belangrijk rol.
maatprogramma ‘Nieuw Amsterdams Klimaat’ heeft de ambitie om in 2025 40 procent CO2-reductie te behalen ten opzichte van
der Velden, Rosa EvansKnaup, Saskia Driessen
SPONSORS Gemeente Amsterdam, Klimaatbureau Amsterdam. IN DE MEDIA Het NRC, Algemeen Dagblad en landelijke radio- en televisiezenders besteedden aandacht aan dit project.
JURY Giel Linthorst – Klimaatburo Amsterdam, Moniek Merkx – artistiek leider TG Max., Maurits Groen – m auritsgroen•mgmc
15
KLIMAATHELDEN IN UITVOERING Op basis van alle inzendingen stelde het Klimaatburo een groot klimaatboek samen met alle ideeën en oplossingen die de kinderen hadden ingediend.
Groep 8 van de Joop Westerweelschool schreef Cramer en kreeg prompt antwoord.
16
MINISTER CRAMER
acqueline een brief naar VROM minister J
2010
OPDRACHTGEVER WECYCLE, ZOETERMEER
HOE WORD IK EEN WECYCLE MILIEUHELD?
1600
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 50 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 50 groepen 8 op 50 basisscholen in Flevoland en Amsterdam.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld?’ De kinderen werd
Rosa Evans-Knaup, Wim
kapotte energiezuinige lampen en elektrische apparaten (e-waste),
Staessens, Roel Voorbij,
dus alles waar een stekker aan zit.
gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een duurzaam milieu. En na te denken over het beter inzamelen van
Art-Jan de Vries FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde tien klassen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze tien klassen werden uitgenodigd voor de spetterende finale in het
JURY
Dolfinarium in H arderwijk. Daar maakte presentatrice Lisa Wade (Vroege Vogels en Het Klokhuis) de drie prijswinnaars bekend. Ali B zong de milieuhelden toe.
Jeroen Bartels – LightRec, Ted van Hintum – Wecycle, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
SPONSORS Wecycle Pub campagne Zoetermeer, Stichting LightRec, het Parool, Coolrec. IN DE MEDIA
licatie :Flev opost Noo Datum :06-07-2011 rdoostpolde r/Urk Pagina Oplage :1 :33.850 Frequentie :wek elijks
Advertentiewa arde Regio
: €639,06 :Noordoostpo lde
17
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Basisschool St. Joseph uit Emmeloord won de eerste prijs en maakte met reclamebureau Han Snel een originele inzamelbak voor Wecycle.
De ‘Salamanders’ van basisschool de Driesprong uit Lelystad bedachten een communicatiecampagne met posters om meer te recyclen en energie te besparen. Ze hebben de posters gemaakt en ook opgehangen. In ruil ezoek bij Coolrec, daarvoor mochten ze op b een bedrijf dat kapotte apparaten recyclet tot nieuw te gebruiken grondstoffen.
Groep 8 van De Catamaran uit Amsterdam zette hun ideeën bij elkaar in het Wecycle Activiteiten Museum (WAM). Entree: een kapot apparaat. In het WAM kan de bezoeker verschillende activiteiten u itvoeren die leiden tot energiebesparing en recycling. Dagblad Het Parool leidde de kinderen rond op de redactie
18
en zorgde voor een advertentie over hun actie.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Wecycle hecht veel belang aan de educatie van kinderen. Vroeg leren dat je oude elektrische apparaten - groot én klein - moet inleveren voor recycling in plaats van weggooien, is van groot belang voor hun toekomst. De workshops na de voorstellingen dagen hen uit daarvoor concrete oplossingen te bedenken. Die hebben we ook echt gezien en een aantal is ook uitgevoerd. Het enthousiasme waarmee dit gebeurt, is hartverwarmend. ~ Ted van Hintum, manager PR & Communicatie Wecycle
19
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Bij een eindfeest voor klassen in Amsterdam die milieuhelden waren geworden door de Milieubende was ik sprakeloos van de positieve energie die dat opleverde. Theater leek me voor het uitdragen van de boodschap van Wecycle: ‘Gooi niet weg maar lever in’ een prachtig middel om kinderen op een speelse en uitdagende manier te bereiken. Dat heeft ook zo gewerkt. Ik ben ervan overtuigd dat meer dan 5.000 kinderen blijvend geïnspireerd zijn door de manier waarop de Milieubende hen de laatste jaren heeft uitgedaagd. Gaandeweg raakten de acteurs ook meer geïnspireerd en beter geïnformeerd, waardoor ze nog beter in staat waren de workshops te leiden. De prijsuitreikingen waren ook geweldig. ~ Jeroen Bartels,
20
manager Stichting LightRec
2011
OPDRACHTGEVER OMGEVINGSDIENST WEST-HOLLAND (ODWH), LEIDEN
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
210
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 10 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 10 groepen 7 en 8 op basisscholen in Ter Aar, Alpen aan den Rijn, Woubrugge, Zwammerdam en Aarlanderveen.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld?’ De kinderen werd
Rosa Evans-Knaup,
duurzaam milieu in Alphen aan den Rijn en omgeving.
gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een
Tijs Huys, Roel Voorbij, A lexander de Vree, Art-Jan
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen
de Vries
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze drie klassen werden uitgenodigd op het stadhuis van Alphen aan den Rijn. Daar maakte opdrachtgever Derk Eskes, directeur Omge vingsdienst West-Holland, de drie prijswinnaars en prijzen bekend.
JURY
SPONSORS Omgevingsdienst West-Holland (ODWH) in het kader van het Meerjarenprogramma Milieu-educatie. Gemeente Alphen
Derk Eskes – ODWH,
aan den Rijn stelde het stadhuis beschikbaar.
Liesbeth van Greuningen – ODWH, Leo Maat – wet houder Milieu Leiderdorp, Dorien Folkers – regisseur TD Maas, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA
n nu milieuhelden
Hobbitburcht-leerlinge marieke den boer
[email protected]
D
e leerlingen uit groep acht van De Hobbitburcht zijn de milieuhelden van n prullenbakken en pimpte Zij . Alphen ken op. Ook maakten glasbak en vrolijkt ooi en van al hun ze kleding weer superm een cool filmze goede acties maakten ienst Westpje. Een jury van Milieud ende riep Holland en Stichting Milieub winnaars. hen daarom uit tot echte
21
deden mee Tien scholen uit de regio word ik een miaan de wedstrijd ’Hoe workshop lieuheld?’ Ze volgden een g Milieubenvan acteurs van de Stichtin denken de, zodat ze goed na gingen het milieu. De over oplossingen voor
g uit Aarde leerlingen van De Viergan ten een landerveen derde. Zij bedach Als je het project voor schooltuinen. tuin kan eigen hele jaar dingen uit je spullen de eten, hoeven vrachtwagensHet Vianova n. ook niet bij je te brenge verzonnen een werd tweede. Die kids mét school, op Dag Groene speciale rs werden website. De Hobbitburchte trots op onze dus eerste. ,,We zijn echt die samen klas’’, zegt juf Yildiz Muller lesgeeft. acht met Kim de Wolf groep dingen ,,De kinderen hebben zoveel Pathuis (12) is bedacht!’’ Leerling Brian we zouden verrast. ,,Ik dacht niet dat ow was leuk.’’ modesh de winnen. Maar is bedacht edstrijd elden-w De Milieuh de Milieudoor de Milieubende en h van dienst West-Holland. Liesbetienst legt Greuningen van de milieud belangrijk dat uit: ,,Wij vinden het heel
rcht zijn blij.
Foto Julliaanne Groen
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Basisschool De Hobbitburcht won de eerste prijs met een breed scala aan praktische oplossingen zoals het pimpen van oude t-shirts en het opvrolijken van glas- en afvalbakken op straat, waardoor weggooien leuker wordt. Een bezoek aan Ekodorp van boer Van Dorp was hun prijs.
Groep 8 van het Vianova uit Alphen aan den Rijn bedacht een ‘Groene dag’ op school met bijbehorende website, zodat ook andere scholen die dag kunnen organiseren. Zij hebben die dag ook in de praktijk gebracht, de hele school kwam in actie.
Leerlingen van de Viergang in Aarlanderveen maakten een duurzame milieutuin, waardoor je het hele jaar producten van eigen land kunt eten en onafhankelijk bent van milieuver-
22
vuilende import.
23
MILIEUBENDE IS VOOR ONS Enthousiaste kinderen, enthousiaste bestuurders en bovenal een enthousiast Milieubende-team. In een korte tijd worden duurzame zaadjes gepland waaruit heel creatieve ideeën bloeien die vaak direct uitvoerbaar zijn. De Milieubende maakt zichtbaar dat de jeugd de toekomst heeft en we samen met hen aan die mooie toekomst moeten werken. Drie van de vijf jaar samen werken met de Milieubende is voor ons een feest geweest waarin altijd weer het enthousiasme de boventoon voerde. De Milieubende is de kinder schoenen ontgroeid, jullie zijn nu volwassen. Er ligt nog een mooie, duurzame weg te gaan. Heel veel succes! ~ Liesbeth van Greuningen en
24
Jeannet Bremer, ODWH
2011
OPDRACHTGEVER WECYCLE, ZOETERMEER
HOE WORD IK EEN NOORDBRABANTSE MILIEUHELD?
1600
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 50 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 50 groepen 8 op 50 basisscholen in de provincie Noord-Brabant.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Wecycle Battle of Brabant’ Aan de kinderen werd
Rosa Evans-Knaup,
kapotte energiezuinige lampen en elektrische apparaten (e-waste),
Tijs Huys, Roel Voorbij,
dus alles waar een stekker aan zit.
gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een duurzaam milieu. En na te denken over het beter inzamelen van
A lexander de Vree, Art-Jan de Vries
Pu
blicatie :Stads blaselecteerde d 's-Hertogenbo FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING jury tien klassen Datum De:29 s ch -06 Pagina
:7
-2011
Oplage
:75
Frequentie :we.825 Deze met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. kelijks
tien klassen werden uitgenodigd voor de grote finale in Safaripark Beekse Bergen in Hilvarenbeek. Daar maakte presentatrice Lisa
JURY
Wade (Vroege Vogels en Het Klokhuis) de drie prijswinnaars be
Jeroen Bartels – LightRec,
SPONSORS Wecycle campagne Zoetermeer, Stichting LightRec,
Ted van Hintum – Wecycle,
Coolrec.
kend. Ali B trad op, samen met Brace en Yes-R.
Wilfried Dries – Coolrec, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA
Advertentiew aarde Regio
: €155,35 :Den Bosch
25
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Lady GaGa afvalbak werd samen met re clamebureau Han Snel uitgevoerd door leerlingen van de Springplank uit Vught. Zij wonnen de eerste prijs. De bak werd daadwerkelijk in gebruik genomen door de Wecycle roadshow.
Groep 8 van de Petrus en Paulusschool uit Dinteloord organiseerde een e-waste Koningin nedag met een kraam waar je afgedankte elektrische spullen kon ruilen voor speelgoed, spellen of een goed boek.
Basisschool ’t Ven uit Rosmalen organiseerde een inruilactie: voor een gloeilamp een spaarlamp. De jury zorgde ervoor dat dit ook daad werkelijk gebeurde met hulp van Osram, Ikea en
26
Philips, die de spaarlampen om niet leverden.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Als wij het over de Milieubende hebben, dan denken we met een glimlach terug aan de dagen dat we diverse groepen 8 hebben ontvangen in ons verwerkingslocatie in Dordrecht. Deze kinderen hebben als milieuhelden een verfrissende kijk op duurzaamheid ontwikkeld. Met hun spontane, vaak treffende ideeën hebben ze laten blijken, dat ze erg goed weten hoe met het milieu om te gaan. Voor Coolrec was het telkens weer een plezier om te zien, hoe de kinderen geïnteresseerd waren in de workshop ‘De weg van de koelkast’. Dankzij het inspirerende initiatief van de Milieubende zien wij dat jong geleerd ook oud gedaan wordt! ~ Wilfried Dries, Coolrec
27
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Maar al te vaak wordt het kinderen opgelegd om iets goeds te doen voor de wereld. De Milieubende geeft ze kennis en vraagt ze met hun eigen talententen en creativiteit aan een oplossing te werken. Het zet ze in hun kracht, ze tellen mee, er wordt naar ze geluisterd. En wie z’n nek uitsteekt wordt beloond! De ideeën worden gerealiseerd. Er wordt een feestje gebouwd. Dat ik vaak mocht presenteren. Ik heb het geweldig gevonden om de winnende klassen met de Milieubende in het zonnetje te zetten.
28
~ presentatrice Lisa Wade
2011
OPDRACHTGEVER WECYCLE, ZOETERMEER
HOE WORD IK EEN ZUID-HOLLANDSE MILIEUHELD?
1600
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 50 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 50 groepen 8 op 50 basisscholen in de provincie Zuid-Holland.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Wecycle Slag om Zuid-Holland’ De kinderen werd
Rosa Evans-Knaup, Tijs
kapotte energiezuinige lampen en elektrische apparaten (e-waste),
Huys, Wim Staessens, Roel
dus alles waar een stekker aan zit.
gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een duurzaam milieu. En na te denken over het beter inzamelen van
Voorbij, Art-Jan de Vries FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde tien klassen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze tien klassen werden uitgenodigd voor Snowworld in Zoetermeer.
JURY
Daar maakte presentator Jan Jaap van der Wal de drie prijswin-
Jeroen Bartels – LightRec,
SPONSORS Wecycle campagne Zoetermeer, Stichting LightRec,
Ted van Hintum – Wecycle,
Coolrec.
naars bekend. Ali B en Brace zorgden ervoor dat het dak eraf ging!
Wilfried Dries – Coolrec, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA Publicatie Datum Pagina
:AD Dordtenaar :27-10-2011 :38
:30.893 Oplage Frequentie :dagelijks
Advertentiewaarde Regio
: €2959,00 :Dordrecht
29
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Groep 8 van De Bongerd uit Zuidland wonnen deze ronde met een flashmob en de rap ‘Lever maar in’. In samenwerking met iTZiT Cross Media heeft Wecycle de flashmob professio neel opgenomen om in de Wecycle campagne te gebruiken.
Coolrec, het bedrijf dat onder andere koelkasten recyclet, verzorgde een bedrijfsexcursie op hun locatie in Dordrecht voor de leerlingen van groep 8a van De Tweemaster uit Leiden. Deze milieuhelden verzonnen Michael Cycle, een recycle robot: in zijn buik gaat de grote e-waste, in zijn hoofd de kleine, kapotte apparaten.
De leerlingen van groep 8 van de Zijdewinde uit Nieuw-Lekkerland hebben samen met reclamebureau Han Snel, een poster ontworpen voor hun Wecycleweek.
Groep 8 van basisschool De Knotwilg uit Papendrecht ontving een eervolle vermelding
30
voor hun milieu-rap.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ We komen de klas binnen, zonder dat ze weten dat er iets staat te gebeuren. Kinderen met open monden en ogen op stokjes. Meestal hebben ze nog nooit een toneelstuk in de klas meegemaakt. Het geeft veel voldoening om dan na twee uur een betrokken klas achter te laten vol energie en ideeën voor acties waar ze de rest van de maand mee aan de slag willen gaan! Ik hoop dat we de komende tijd nog veel klassen deze ervaring mogen geven! ~ actrice Rosa Evans-Knaup
31
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ De leukste overval van deze eeuw en een energieke, prettige en zinvolle investering in een duurzame toekomst. Want wat is nou mooier dan onze kinderen, de volwassenen van de toekomst, op een speelse manier bewust te maken van het milieu. Dat ze zelf een actieve rol kunnen spelen bij het overbrengen van hun ideeën en idealen. En dat wat zij hier daadwerkelijk mee doen, er heel erg toe doet! ~ Leontine Splinter,
32
bestuurslid Stichting Milieubende
2012
OPDRACHTGEVER OMGEVINGSDIENST WEST-HOLLAND (ODWH), LEIDEN
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
350
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 10 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in tien groepen 7 en 8 op basisscholen in Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijkerhout, Noordwijk en Teylingen.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld?’ De kinderen werd
Rosa Evans-Knaup, Wim
duurzaam milieu in deze gemeenten.
gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een
Staessens, Alexander de Vree, Art-Jan de Vries,
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen
Thomas van Ouwerkerk,
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze
Lotte Rischen
drie klassen werden uitgenodigd op het stadhuis van Teylingen. Daar maakte opdrachtgever Derk Eskes, directeur Omgevings dienst West-Holland, de drie prijswinnaars en prijzen bekend.
JURY
SPONSORS Omgevingsdienst West-Holland (ODWH) in het kader van het Meerjarenprogramma Milieu-educatie. Gemeente Teylin-
Derk Eskes – ODWH,
gen stelde het stadhuis beschikbaar. Excursies: Solid Bamboo en
L iesbeth van Greuningen –
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving.
ODWH, Gerrit van de Meer – Gemeente Teylingen, Sjoukje Eringa – Gemeente Hillegom, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA
33
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Lisbloem uit Lisse, groep 7, bedacht veel acties zoals een dag geen elektriciteit gebruiken, oude spullen inzamelen en een sponsorloop voor het milieu. Een actie voerden ze ook uit: opruimen van zwerfafval. Het bedrijf
Solid
Bamboo uit Hillegom bood de kinderen een excursie aan.
Groep 7 van De Startbaan uit Sassenheim zamelde oude kleding in en maakte daar Milieu Monsters van. Een heel creatieve inzending! Zij gingen een dag op bezoek bij Praktijkonder zoek Plant & Omgeving.
Leerlingen van groep 8 van Zeehonk uit Noord wijk ontwierpen de campagne ‘Geen pakje, pak je beker!’ Ze voerden hun campagne uit op school. Het resultaat: 35% minder pakjes! Het
34
milieuspel Be Green was hun milieuhelden-prijs.
35
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Ik heb de voorstelling ondertussen al vele keren gespeeld. En steeds is iedereen enthousiast en zet het kinderen aan om leuke, nieuwe, frisse ideeën te bedenken. Zelf betrap ik me er op dat ik tijdens mijn andere werkzaamheden met die ideeën bezig ben. Ze ploppen dan op… of ze wijzen me op mijn eigen milieugedrag. Soms grote daden, vaak ook kleine (stiekeme) acties… Zo heb ik ondertussen een stukje groen dak, gooi ik geen glas meer in de gewone afvalbak (help, deed ik vroeger), eet ik meer vegetarisch en heb ik oude flacons schoonmaakmiddel omgebouwd tot een leuke lamp. En bovenal vind ik groen(er) denken niet meer vies, maar uitdagend!
36
~ acteur Wim Staessens
2012
OPDRACHTGEVER NATUUR & MILIEU EDUCATIE (NME), GEMEENTE AMSTELVEEN
HOE WORD IK EEN AMSTELVEENSE MILIEUHELD?
350
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 10 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 10 groepen 7 en 8 op 6 basisscholen in Amstelveen.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een Amstelveense milieuheld?’ De kinder-
Rosa Evans-Knaup,
elektrische apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
en werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en
Tijs H uys, Roel Voorbij, A lexander de Vree, A rt-Jan
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde vier klas-
de Vries, Thomas van
sen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen.
O uwerkerk
Deze tien klassen werden uitgenodigd in het gemeentehuis van Amstelveen. Daar maakte presentator Ruud Oosterhof, teamleider NME, de prijswinnaars en prijzen bekend.
JURY Ruud Oosterhof – NME Amstelveen, Sytske Romijn – NME Amstelveen
SPONSORS Wecycle gemeentefonds Arnhem.
37
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Groep 7 van de Michiel de Ruyterschool componeerde een e-waste lied voor een e-waste inzamelactie, waarbij ouders afgedankte apparaten op school konden inleveren. Samen met NME Amstelveen werd het lied opgenomen en op youtube gezet, zodat het voor meerdere acties gebruikt kan worden.
De Joost van den Vondelschool, groep 7/8, won een vegetarische kookworkshop. Minder vlees eten betekent immers minder vleesproductie en dus minder CO2 uitstoot. Deze milieuhelden hadden zelf al vegetarische hapjes gemaakt.
De leerlingen van de Vrije School Parcival gebruikten hun muzikale talenten om aandacht te vragen voor het inzamelen van e-waste. Zij gaven in weer en wind een muzikale uitvoering op straat. De klas mocht hun concert nogmaals ten gehore brengen bij de opening van de kinderboerderij Elsenhove.
Een eervolle vermelding ontving groep 8 van De Wereldbol. De klas had posters ontworpen om afval te scheiden en e-waste in te zamelen. Deze posters worden verwerkt in de uitnodiging voor de opening van kinderboerderij Elsenhove. Daarnaast mochten deze milieuhelden helpen
38
met de organisatie van de opening.
39
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ De Milieubende is voor mij een eigentijdse vorm van ‘hart, hoofd en handen’: betrokken worden bij een uitdaging waar we gezamenlijk voor staan, bedenken wat je daar als persoon nu eigenlijk van vindt en dan bedenken wat jij er aan kunt en gaat doen. Daarnaast is er ook een wedstrijd element aan verbonden, maar door het bedenken van passende prijzen voelen alle groepen in Amstelveen die hun project mogen presenteren in de raadszaal zich winnaar. Zoals sommige leerlingen ons in 2013 toefluisterden: ‘Die andere groep heeft dan wel de eerste prijs gewonnen, maar onze prijs is veel leuker...’
40
~ Ruud Oosterhoff, NME Amstelveen
2012
OPDRACHTGEVER NATUUR & MILIEU EDUCATIE (NME), GEMEENTE HAARLEM
HOE WORD IK EEN HAARLEMSE MILIEUHELD?
1050
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 35 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 30 groepen 7 en 8 op 25 basisscholen in Haarlem.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een Haarlemse milieuheld?’ De kinderen
Rosa Evans-Knaup, Wim
trische apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en elek-
Staessens, Alexander de Vree, Art-Jan de Vries,
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde vijf klassen
Thomas van Ouwerkerk,
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. In een
Lotte Rischen
enorme partytent bij Adventurepark Saplaza kwamen vijf genomineerde klassen feest vieren. Acteur en presentator Art-Jan de Vries maakte de prijswinnaars bekend. Rappers Ali B en Brace maakten
JURY
het feest compleet! SPONSORS Wecycle gemeentefonds Arnhem, Wecycle campagne
Rob van Doorn – wethouder
Zoetermeer.
Duurzaamheid Haarlem, Ted van Hintum – Wecycle, Rosa Evans-Knaup – actrice Milieubende, Lotte Rischen – actrice Milieubende, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA
REPORTAGE ✶
kinderen In de workshop daarna leren worden hoe ze een milieuheld kunnen
n
Educatief theater op schole
Hoe word je een Haar lemse milieuheld?
41
de Stichting Haarlem biedt samen met gratis de Milieubende aan 35 scholen word ik een voorstelling en workshop ‘Hoe verzorgt deze milieuheld?’ aan. De Milieubende theater en voorstellingen en biedt interactief in één. Het zet een educatieve workshop 8 aan om mee en 7 groepen kinderen uit de voor milieute denken over oplossingen en klimaatproblemen. al vroeg De gemeente Haarlem wil wording en beginnen met milieubewust van de gedragsverandering bij kinderen met professionele basisschool. Dit gebeurt workshops in de theatervoorstellingen en worden groepen 7 en 8, waarbij kinderen worden. Er is een uitgenodigd ‘milieuheld’ te den. De kinderen krijgen
Inspiratie en actie zelf bedachte acties Bij het uitvoeren van de ‘milieuhelden’ de inspireren de Haarlemse (ouders, broertjes en mensen in hun omgeving te gaan. Haarlem wil zusjes) om ook aan de slag le stad zijn. in 2030 een klimaatneutra alle Haarlemmer s De Groene Mug inspireert
aan de slag om energiezuinig en duurzaam nemug.nl staan te gaan. Op www.degroe ringtips en informatie initiatieven, energiebespa en Haarlemmer s over bedrijven, organisaties ook nog de die al meedoen. Met nu gestaag een groene ‘milieuhelden’ erbij ontstaat stad. en duurzame
De acteurs speelden de absurde voorstelling ‘Er is nog macaroni’ over wat er gebeurt
e apparaten en Inzamelen elektrisch spaarlampen kleine elektrische In Nederland worden veel in de afvalbak apparaten en spaarlampen voor het milieu en gegooid. Dat is niet goed stoffen die in de een enorme verspilling. De zitten, kunnen we apparaten en spaarlampen wil Wecycle Daarom . namelijk hergebruiken apparaten en zoveel mogelijk elektrische milieutheaterproject spaarlampen recyclen. Het subsidieerd door
op Het theaterproject startte 7 basisschool De Kring in groep
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Groep 7A van de Liduinaschool bedacht een Milieupolyspel over e-waste en kreeg de kans om dit spel ook echt te produceren. Het e-waste Milieupoly kwam er, onder leiding van NME’er Marie-José Brandsma. Alle deelnemende Haarlemse scholen ontvingen een exemplaar.
De leerlingen van de Al-Ikhlaasschool, groep 7/8, wonnen een excursie naar het Milieuplein van Spaarnelanden in de Haarlemse Waarderpolder. Daar konden ze met eigen ogen zien hoe hun ingezamelde e-waste zorgvuldig wordt gescheiden en ter verwerking aangeboden aan
42
recycle bedrijven.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Een enorm vrolijk en inspirerend educatieproject, niet alleen voor kinderen, maar ook voor alle volwassenen die ermee in aanraking komen. De Milieubende werkt aanstekelijk en gaat als een lopend vuurtje van de ene naar de andere school, en van de ene naar de andere gemeente. Ik ben blij dat ik het heb mogen meebeleven en dat ik er aan heb kunnen bijdragen. In Haarlem hebben maar liefst 46 klassen meegedaan aan dit mooie theaterproject, met prachtige resultaten. Kortom: lang leve de Milieubende! ~ Marie-José Brandsma, educatiemedewerker duurzaamheid Gemeente Haarlem
43
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Groep 7B van de Liduinaschool viel ook in de prijzen. Deze milieuhelden bedachten een ve getarisch restaurant waarbij afgedankte elektrische apparaten dienden als betaalmiddel. Ook dit plan werd gerealiseerd, in samenwerking met de leerlingen en docenten van het Sterren College in Haarlem.
Leerlingen van groep 7A van de Sint Bavoschool in Haarlem-Noord hadden een grote e-waste inzamelactie achter de rug. De opbrengst werd opgehaald door Spaarnelanden. De klas won met deze actie de vierde prijs: het boek ‘Ecohelden in actie’.
Het super-milieuspel ‘Be Green’ ging naar de milieuhelden van groep 7B van De Zuidwester. Zij hadden tal van activiteiten georganiseerd, zoals een recycle modeshow met als toegangsbewijs een afgedankt apparaat, een ruilmiddag
44
met e-waste en een schoonmaakdag.
2012
OPDRACHTGEVER WECYCLE, ZOETERMEER
HOE WORD IK EEN UTRECHTSE MILIEUHELD?
1600
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 50 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 50 groepen 8 op 50 basisscholen in de provincie Utrecht.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Wecycle Strijd om Utrecht’ De kinderen werd gevraagd
Rosa Evans-Knaup, Tijs
raten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en elektrische appa-
Huys, Wim Staessens, Roel Voorbij, Alexander de Vree,
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde tien klas-
Art-Jan de Vries, Thomas
sen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen.
van Ouwerkerk
Deze tien klassen werden uitgenodigd voor de grote finale in Ouwehands Dierenpark in Rhenen. Na een spetterende zeehondenshow maakte acteur en presentator Art-Jan de Vries de drie prijswinnaars bekend. Rappers Ali B, Brace en Darryl luisterden het
JURY
feest op met een geweldig optreden.
Jeroen Bartels – LightRec,
SPONSOR Wecycle campagne Zoetermeer.
Ted van Hintum – Wecycle, Art-Jan de Vries – acteur Milieubende, Wim Staessens – acteur
1/23/2014
IN DE MEDIA
Recyclen via De Wereldb
ak
Recyclen via De Wereldbak | dé Weekkrant
28 mei 2013 Shar e printen start AMERSFOOR apparaten onth T - Wethouder Cees van Wecycle Milie uld op Joost van den VonEijk heeft maandag een inza ubende Utrecht. delschool. ‘De Wereldbak’ ismelbak voor elektrische het winnend idee van de
Milieubende, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
45
Wethouder Cees van Eijk samen Wereldbak’, de met kinderen van inzamelbak voor basisschool Joos “Het is belangrijk kleine elektrisch t van den Vondel e apparaten. bij ‘De apparaten apart dat kinderen op jonge leefti in te leveren. Je jd van den Vondelsc leert het beste kinderen leren dat het vanz De leerlingen willehool heeft gedaan met De als je hierbij je eigen ideeën elfsprekend is om elektrisch e kunt realiseren, voor toekomstig n mensen laten zien dat jeWereldbak”, aldus de wethoude zoals de Joost inzamelbak maake generaties. De wereld kan door in te leveren en te recyc r. door len t de blijven draaien, Bovenop de bak mensen er van bewust dat omdat er goed wereld beter achterlaat gerecycled Wecycle bood staat dan ook ‘Laat de were ze niet alleen voor het nu leven , maar ook voor wordt. Deze aan. Deze uitvovijftig basisscholen in de provld doordraaien’. later. incie Utrecht een 1.400 leerlingenering ging over duurzaam omg gratis voor spaarlampen in uit groep 7/8 concrete oplo aan met de wereld en recycstelling van de Milieubende ling. Vervolgen inzending van te zamelen en de aandacht opssingen bedacht om zoveel mog s hebben ruim de Joost van den het elijk organisatoren van Vondelschool belang van het recyclen van elektrische apparaten en was de e-wa prijsv heel ste raag. De school afwisselend en en een game gema breed uitge te vestigen. De had naast akt. A
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Joost van den Vondelschool uit Amersfoort bedacht een e-waste lied, e-waste game en een e-waste afvalbak. Samen met reclamebureau Han Snel realiseerde de klas de e-waste afvalbak in de vorm van een Wecycle aardbol.
De milieuhelden van De Regenboog uit Wijk bij Duurstede vonden dat op elke grijze afvalbak een e-waste sticker moest komen. Zodat mensen hun e-waste niet in de kliko gooien. Samen met acteur Thomas van Ouwerkerk en ontwerpster Rianne Blekkenhorst kwam die sticker er en prijkt nu op vele afvalbakken.
Leerlingen van De Vallei uit Leusden studeerden samen met acteur Thomas Ouwerkerk en regisseur Aaron Rookus een Wecycle lipdub in en namen ‘m op school op. Een lipdub is het zingen van een liedje met videoclip, in een keer opgenomen.
De milieuhelden van Het Mozaïek, locatie Gilde uit Houten trotseerden de regen om hun flashmob over Wecycle in het openbaar te laten zien. Acteur Thomas van Ouwerkerk en choreograaf Javan Hoen gaven de klas een
46
professionele workshop choreografie.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Het werken met de Milieubende is voor mij al zo’n vier jaar lang iets heel bijzonders. Dit project heeft vele jongeren bewuster weten te maken van ons milieu en - misschien nog wel meer - van hun invloed daarop. Ik weet dan ook zeker dat een groot deel van hen daadwerkelijk een verandering in het leven heeft aangebracht, waardoor zij op een veel meer verantwoorde en bewuste manier met dat milieu omgaan. En dit bewustzijn nemen zij allemaal mee richting de toekomst. Ik mag van jonge mensen helden maken, dat is toch fantastisch! ~ acteur Art-Jan de Vries
47
MILIEUBENDE IS VOOR ONS Milieubende wecycelt enthousiast met ons mee en zorgt voor gemotiveerde en actieve leerlingen op basisscholen. De kinderen bedenken creatieve oplossingen voor het afvalprobleem, die Podium voor Wecycle in mooie inspiratieboeken bundelt. ~ Yolande van Harten en Sylvia van Aalst,
48
Bureau Podium
2013
OPDRACHTGEVER OMGEVINGSDIENST WEST-HOLLAND (ODWH), LEIDEN
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD?
560
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 16 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in tien groepen 7 en 8 op basisscholen in Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Voorschoten.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld?’ De kinderen werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor een duurzaam milieu in deze gemeenten.
Rosa Evans-Knaup, Tijs Huys, Wim Staessens,
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde vier klassen
Alexander de Vree, Art-
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. In het
Jan de Vries, Thomas van
stadhuis van Leiderdorp maakte opdrachtgever Derk Eskes, direc-
Ouwerkerk
teur Omgevingsdienst, de vier prijswinnaars en prijzen bekend. SPONSORS Omgevingsdienst West-Holland in het kader van het
JURY
Meerjarenprogramma Milieu-educatie. De gemeente Voorschoten financierde extra voorstellingen. De gemeente Leiderdorp stelde het stadhuis beschikbaar. Excursies: Indaver en Waterzuivering
Milly de Bruyn – Gemeente
Leiden. M.m.v. David Bade, kunstenaar.
Voorschoten, Jolien Kamermans – Gemeente Oegstgeest, Leo Maat – wethouder Duurzaamheid Leiderdorp, Liesbeth van Greuningen – ODWH
IN DE MEDIA
49
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De milieuhelden van groep 8 van de Hofdijckschool uit Oegstgeest hadden een milieuactie week georganiseerd met een Vleesloze dag, een Oud-Papier dag en een Autovrije dag. Zij wonnen een excursie naar Indaver, een groen compostbedrijf in Voorschoten.
De Leidense school Lucas van Leyden wist PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom in de klas uit te nodigen. Samsom vertelde over zijn verleden bij Greenpeace en gaf een les over het milieu. De gemeente Leiden bood deze milieuhelden van groep 8B een social media workshop in de klas aan. Hoe maak je optimaal gebruik van Facebook en Twitter bij actievoeren
50
rondom het milieu?
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ De bende is er al, je moet alleen snappen wat milieu is, om de bende te zien. En wij van de Milieubende maken er graag een groot feest van om het samen op te ruimen. ~ acteur Roel Voorbij
51
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Leerlingen van De Schakel uit Leiderdorp, groep 7, zijn de dromers en uitvinders van een duurzaam milieu in de toekomst. Onder andere hoort een machine die van zout zoet water maakt tot de plannen. Deze klas werd gevraagd nogmaals afval in te zamelen, dit keer voor een speciaal afvalkunstwerk dat kunstenaar David Bade maakt voor de Milieustraat in Leiderdorp. Ook wonnen de leerlingen een excursie naar de Waterzuivering in Leiden.
Het Kompas uit Voorschoten, groep 8A, ontwiep een nieuwe batterijenbak voor de school. Met behulp van muziek trokken ze aandacht voor de milieu-acties in en om de school. De gemeente Voorschoten bood het Kompas professionele, muzikale begeleiding aan. Verder mogen ze samen met De Schakel op excur-
52
sie naar de Waterzuivering in Leiden.
2013
OPDRACHTGEVER GEMEENTE ARNHEM EN BURO I-LINK, ARNHEM
HOE WORD IK EEN ARNHEMSE AFVALHELD?
560
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 16 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 16 groepen 7 en 8 op 12 basisscholen in Arnhem.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een Arnhemse Afvalheld?’ De kinderen
Tijs Huys, Wim Staessens,
trische apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en elek-
Roel Voorbij, Art-Jan de Vries, Thomas van
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen
Ouwerkerk
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. De drie genomineerde klassen werden uitgenodigd voor een feestelijke uitreiking in het Watermuseum in Arnhem. Daar maakte acteur en pre-
schulddienstv
erlening geëv alueerd
.....................
Er is in de prak tijk veel draa gvlak voor de Dat blijkt uit nieuwe werkwij de evaluatie ze in de schu die het college uitvoeren bij lddienstverlenin van burgeme klanten, med g. de finan ester en wethou ewerkers en ciële problem lening. Kern ders heeft late partners op het en zijn gekomen van de nieuwe n terrein van schu adequaat kun werkwijze is volgsystemen zelfredzaamheid nen helpen volg lddienstverdat er meer aan en werkprocess ens onze van de schulden activerende aanp dach en t is voor de financië aar in plaats schuld. De eval ak.” van een focu le uatie bevat ook s op het aflossen verbetervoorste WACHTLIJST ting klanten van de moet worden llen. Met nam AANBEVELIN verbeterd. En e de commun In de evaluati de mogelijkheid GEN icat daa ie rnaa e rich wor st moet er voo worden gebode dt ook stilgesta In totaal worden r kwetsbare groe an bij n om langer de wachtlijst er vier aanbevel die vorig jaar begeleid te wor pen ingen gedaan in de groeide naar den. 550 klanten, Wethouder Mic evaluatie die maar dankzij het college hiel van Wessem allemaal over onder andere : “De inzet van extr evaluatie toon neemt: de op dit moment a personeel eind t aan dat we verb eter de commun een belangrijke het juiste pad 2012 was weggewerkt. zijn ingeslagen rol vervult icatie met klan in de uitvoeri Uit de analyse wat betreft onze over de doelstel ten ng, verbeteren. van de wachtaanpak lijst is niet één bij de schulddi ling en de voo Nog voor de zomer wil duidelijke oorz enstverlening rtgang van het schulddienst ik ook een sche . We zijn er aak af te leide echter nog niet n verle rper die ningtraject; ertoe geleid heef beeld hebben hoe we . Op korte term verbeter de sam t dat het aant de rolverdeling ijn gaan we aanmeldingen de samenwerkin enwerking met al tussen gemeente en is gestegen ten g tussen de gem Rijnstad; biedt kwetsba partners op dit opzichte eentelijke van vorig jaar. organisatie en re groepen, die gebied beter op elkaar kun Het college blijft de Stichting Rijns niet financieel redzaam nen afstemm de ontwiktad, die kelingen volg kunnen worden en. Uiteindelijk gaat het erom en en , stelt de mogelijkheid om lang alles in het wer dat we mensen om een nieuwe k er begeleid te die in worden; verbeter de ond der Milieu Mar-wachtlijst te voorkom juryvoorzitter wethou en. ersteune leiding jury onder ndevan ICT klan sorischool, groep 8 van Door een deskundige van de Arnhemset-Montes
SPONSOR Wecycle gemeentefonds Arnhem, Wecycle campagne
– buro I-link
IN DE MEDIA
Slotfeest ‘Hoe word ik ?’ een Arnhemse afvalheld
53
Milieubende overvalt scho le
groep 6/7/8 n tot de drie greet van Gastel zijn van de Toermalijn gekoze tschool en groep 7/8 De winnaars de Annie M.G. Schmid Arnhemse afvalheld?’. jd ‘Hoe word ik een Watermuseum winnaars van de wedstri en in het Nederlands tend 25 april ontvang rapper Yes-R. werden op donderdagoch op een optreden van eerd getrakt werden waar ze onder andere
n
Het is zover! Het project “Hoe word ik komende drie een Arnhem weken worden se afvalheld?” 500 Arnhem vallen door de is gestart. De se groep 7Milieubende. en 8ers in hun Maar welke klas Tijdens de ove klas oversen overvallen rval leren de worden, is nog kind eren en bedenken over de milieugeheim. ze hier oplossin en duu rzaa gen voor. Hier mheidproble om hun Arnhe mat na h
pm
Truck van de toekomst rijdt vanaf nu in Arnhem Si ta ne em t sc ho ne LN Gwa ge
eraad
Berichten uit de gemeent d april 2013
Raadsbesluiten in de maan WERKING BINNEN DE
ns in SAMEN ge br ui k
................
LightRec, Inge van der Vaart
ONLINE www.arnhem .nl
Arnhem, Jeroen Bartels –
Zoetermeer.
.....................
wethouder Milieu Gemeente
.....................
Margreet van Gastel –
DATUM 20 februari 201 3
JURY
uwe het YesNRie maakte wefeest rkwcompleet! ijze
..
sentator Art-Jan de Vries de drie prijswinnaars en prijzen bekend.
REGIO
Gemeente Arn ARNHEM NIJMEGEN hem, gemeen te Duiven en de discussie over ingebruikname SITA beleefde Om richting te geven aan van twee LNG erking n een primeur -wagens. De st van regionale samenw gas (LNG) dat met de toekom de offic wagens van iële door middel de 21 SITA rijde de burgemeesters van van n op vloe hebben certificaten de wagens worden ibaar aard-n een notitie opgesteld. naam groen ingezet voor meente gas mag dragregioge de afvoer van in Arnhem. Dez en. De een krachtige afvalstromen voor LNG ‘Samen e zijn een stuk notitie naar de afvalbreDeze schoner, stille van de diesel rijden. ngstatio r en duurzam opgeste ns ld onder leiding er dan voertuig regio’, Arnhem, Nijmegen en en burgem die eesters op van april door de raad
betaalbaar zijn, is wel of niet haalbaar en t. een businesscase gemaak wordt het Volgens deze businesscase drie scholen, MFC een gebouw waarin kinderopvang, van verschillende vormen sporthal een en u een consultatieburea teraad heeft kunnen komen. De gemeen het college op 22 april besloten dat ders door wethou van burgemeester en en nog voor kan gaan met de plannen re
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Alle klassen kregen na de prijsuitreiking een middag in het Watermuseum aangeboden.
De Annie M.G. Schmidtschool, groep 8, hield een actie, waarbij posters informeerden over den inzamelen van e-waste. De het geschei wijkkrant, de buurt en de ouders van de school werden ingeschakeld. Verder verzorgde de klas op de ouderavond een e-waste powerpoint.
Groep 7/8 van De Toermalijn organiseerde een projectweek rondom het inzamelen van e-waste: knutselen met e-waste, een diavoorstelling, een sportdag en een heerlijke vegeta rische barbecue.
De milieuhelden van de Arnhemse Montessorischool groep 6/7/8 maakten een muzikale voorstelling over het inzamelen van e-waste. De ‘Wecycle- aliens’ voedden hun rijke buur vrouw op tot het keurig scheiden van e-waste. Maar liefst 240 afgedankte apparaten zamelde
54
de school in.
Margreet van Gastel, wethouder Milieu Gemeente Arnhem
55
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ De Milieubende is voor mij een een clubje gepassioneerde mensen die middels theater en een actieve workshop kinderen wil verleiden na te denken over de wereld waarin ze leven. Met de Milieubende geven we de natuur een stem en hopelijk dragen al de kinderen waar de Milieubende op bezoek is geweest deze stem met zich mee en zetten deze om in acties. Want elke actie, hoe klein ook, is het begin van een grote verandering.
56
~ regisseur Dorien Folkers
2013
OPDRACHTGEVER NATUUR EN MILIEU CENTRUM HAARLEMMERMEER (NMCH) EN GEMEENTE HAARLEMMERMEER
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD IN DE HAARLEMMERMEER?
980
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 28 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 28 groepen 7 en 8 op 20 basisscholen in de gemeente Haarlemmermeer.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld in de Haarlemmermeer?’
Rosa Evans-Knaup, Tijs Huys,
en en elektrische apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker
Wim Staessens, Roel Voorbij,
aan zit.
De kinderen werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lamp-
Alexander de Vree, Art-Jan de Vries, Thomas van Ouwerkerk
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde vijf klassen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze vijf klassen werden uitgenodigd voor een feestelijke prijsuitreiking op
JURY
het Fort in Vijfhuizen. Daar maakte acteur en presentator Art-Jan de Vries de drie prijswinnaars bekend. De jongste rapper van de Haarlemmermeer, Emre Sagiroglu gaf, samen met drie dansers, de
John Nederstigt – w eth oud er
uitreiking een feestelijk tintje.
Duurzaamheid H aarlemmermeer, Arjanne L agendijk – NMCH, Rob van den Broek – Delta Development Group, Angeline Kierkels – Meerlanden, Gerard Nijssen – R ecycling.n l, Ted van Hintum – Wecycle, Rudy K laassen – NMCH
SPONSORS Wecycle gemeentefonds Arnhem, Wecycle campagne adio en Haarle mmermeer | MeerR Zoetermeer, Meerlanden. Prijsuitreiking Milieubende 1/23/2014
IN DE MEDIA
Nu op MeerTelevisie Tekstte levisie
:
Nu op MeerRadio: | 12:00 ‐ 16:00 De MeerRadio Middag
de Haarlemm Prijsuitreiking Milieuben ‐ 08:10 ARTIKEL | 16 MEI, 2013
57
ien 700 leerlingen van negent d 17 mei strijden bijna VIJFHUIZEN ‐ Vrijdag ochten elden‐podium om de titel mmermeer op het Milieuh basisscholen in Haarle eer. Milieuheld in Haarlemmerm leiding zen maakt de jury, onder het Kunstfort bij Vijfhui In de Genieloods van na afloop de prijswinnaars amheid, John Nederstigt, van wethouder Duurza bekend.
eer omroe p van Haarle mmerm MeerTelevisie - Lokale
boden m Haarlemmermeer) (Natuur en Milieu Centru De gemeente en NMCH mmermeer n 19 scholen in Haarle
ermeer
levisie MeerRadio & MeerTe Kruiswe g 1061 2131 CT Hoofddorp T. 023‐5555900 ren? adverte Hier
MILIEUHELDEN IN UITVOERING Alle scholen wonnen een duurzaamheidsscan op het gebied van afval en licht. En er komt een project over grondstoffen en hergebruik, verzorgd door het Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer.
Groep J van de 1e Montessorischool uit Hoofd dorp maakte veel indruk met hun recycle-lied Gangnam-style. In ruil voor een afgedankt apparaat kreeg de inleveraar iets zelf gebakken lekkers. Ook schakelden ze MeerLive TV en het Haarlems Dagblad in bij hun e-waste inzamel actie. Afvalbedrijf Meerlanden verzorgde de prijs: duurzame verlichting in de klas.
De Juliana van Stolbergschool uit Hoofddorp, groep 7/8, won een rondleiding door de biovergister van afvalbedrijf Meerlanden. De leerlingen voerden actie in het gemeentehuis met zang en dans voor betere afvalscheiding. Ook
58
maakten zij een filmpje op YouTube.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ
mee te helpen aan niet alleen het milieu van Nederland, maar ook van Curaçao. En ik ben mede door de Milieubende een soort ‘NatuurFreak’ geworden, en dat bevalt me wel! :-D ~ milieuheldin Lotte Olthof
Gemeente Haarlemmermeer
ook op het idee ben gebracht om te proberen
John Nederstigt, wethouder Duurzaamheid
Het betekent veel voor mij omdat ik zelf meer over het milieu ben gaan nadenken en ik daardoor
59
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De milieuhelden van De Waterwolf uit Vijfhui zen, groep 8, trokken de aandacht met hun actie ‘Muffins voor stekkers’. Ook verzonnen ze de Recycle Art Day. In de stromende regen hielden ze een inzameldag voor e-waste. Ook zij mogen bij Meerlanden kennis nemen van de biovergister.
Leerlingen van groep 7 van de Dr. Plesmanschool uit Badhoevedorp stortten zich op het oplossen van het recyclen van e-waste. Er moet in elk geval in elke buurt een aparte e-waste recyclecontainer komen. Ook bedachten ze een goed plan voor het inzamelen van afgedankte mobieltjes.
Een eervolle vermelding ging naar de milieuhelden Eline, Lotte en Amber van groep 8A van basisschool Bommelstein uit Nieuw-Vennep. Deze meidenclub was erg actief rondom hun project ‘Recyclen doe je voor jezelf’. Ze trokken
60
zelfs de aandacht van de lokale krant.
2013 385
OPDRACHTGEVER NATUUR & MILIEU EDUCATIE (NME), GEMEENTE HAARLEM
HOE WORD IK EEN HAARLEMSE MILIEUHELD? leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 11 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 11 groepen 7 en 8 op 11 basisscholen in Haarlem.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een Haarlemse milieuheld?’ De kinderen
Rosa Evans-Knaup, Tijs
trische apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en elek-
Huys, Alexander de Vree, Thomas van Ouwerkerk
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze drie klassen werden uitgenodigd voor een feestelijke prijsuitreiking in het Seinhuis in Haarlem. Daar maakte acteur en presentator
JURY
Alexander de Vree de drie prijswinnaars en prijzen bekend. SPONSORS Wecycle gemeentefonds Arnhem, Spaarnelanden
Lukas Mulder – wethouder
Haarlem, Nederland Schoon.
Duurzaamheid Haarlem, Marie-José Brandsma – NME Haarlem, Ted van Hintum – Wecycle, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc
IN DE MEDIA
'Mag ik uw oud e mobiel?'
Verschillende bas Al-Ikhlaas voerdeisscholen verzinnen ideeën teg en opdracht beste uit * Allemaal 'mielektronisch afval * School lieuhelden' Patrick Moek
e [ f c p.moeke @hdcmedia.nl
61
Haarlem*Elf Haarlemse klasse zijn de afgelopen n len' door de Milie maanden 'overvalactie kwam deze ubende. Tijdens de stichting met een aantal acteurs beerde aan de de klassen in en prohand van toneel jes en workshops stukformeren over de kinderen te ingens werden de het milieu. Vervolkinderen gevraa om ideeën te verzin gd nen met de opdracht om een deel lieuprobleem tegenvan het grote mite gaan. Gisteren kwamen de drie klassen met beste ideeën bijeen de en werd school uitgeroepen er één tot absolute milieuwinnaar. „Jullie zijn allem helden!", schree aal echte milieudoor zijn microuwt de presentator juich van tachti foon. Een hard geg basiss chool leerlin gen barst los. De kinderen kome van de Haarlemse n laas, OBS De Wilgescholen Al-Ikhlenten. Ze krege nhoek en De Tamee te helpen aann de opdracht om grote hoeveelhede de oplossing voor n elektr onisch afval. De kinderen dachten allerle uit groep 7 en 8 been dat ging vani verschillende idee- De leerlin gen van Al-Ikh elektronica tot bowlen met oude laas zijn dolblij met hun prijs. bieltjes aan de het ophalen van mo- een oorkonde uitger Van de drie deuren. eikt. Daar m
11
I I f c SI 11
il l! ii
c I
8 ll n
i
0 t: O
FOTO UN
n
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De eerste prijs ging naar de Al-Ikhlaasschool, groep 7/8. Zij maakten een e-waste kwartetspel, een milieutijdschrift en de krachtige slogan ‘Afval hier, afval daar, ruimt het op en geen gemaar!’. Ze zorgden voor inlevering van e-waste in de wijk Schalkwijk en regelden dat afvalbedrijf Spaarnelanden het ophaalde. Ze wonnen een workshop ‘Rommeljuwelen’ bij het Natuur- en Milieu Educatiecentrum Ter Kleef.
OBS De Wilgenhoek, groep 8, verzon veel Wecycle-acties. Zij gingen onder meer langs de deuren om mobieltjes in te zamelen. Ook haalden ze kapotte elektrische apparaten op. Zij wonnen een rondleiding in de milieustraat van Spaarnelanden, in combinatie met de Nederland Schoon Gamebus.
De milieuhelden van De Talenten, groep 7/8, maakten het publiek duidelijk dat ze e-waste konden weggooien onder het genot van saxofoonmuziek. Ook wilden ze gaan disco-bowlen met kapotte electrische apparaten! Hun prijs was het maken van een e-waste afvalbak, de
62
PacBak, die in het wijkcentrum komt te staan.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Het enthousiasme van kinderen om iets goeds te doen voor de wereld. Ze willen meteen beginnen. Zoals Mark Twain ooit schreef: ‘The secret of getting ahead is getting started’! Verbaasde gezichten in de klas als de acteurs in de workshop met milieufeiten komen, zoals 2700 liter water om een t-shirt te maken. Ook al weten ze veel over het milieu, ze staan versteld. ~ Monique Bos, projectcoördinator Milieubende
Lukas Mulder, wethouder Duurzaamheid Gemeente Haarlem
63
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Het bewijs dat milieu niet saai, theater niet oubollig, educatie niet suf en een kind niet dom is. Na vijf jaar heb ik nog steeds het gevoel dat het project volledig raakt aan de bewuste en onbewuste interesses van groep 8-ers. Wij van de Milieubende nemen hen en de milieuproblematiek 100% serieus en doen dat met zelfspot en zonder moralistisch te worden. Het ene moment roep je iemand tot de orde omdat het over ZIJN of HAAR toekomst gaat. Het andere moment laten we ons toch overhalen de Michael Jackson medley uit de voorstelling nog eens te doen. Ik word daar zo blij van.
64
~ acteur Alexander de Vree
2013
OPDRACHTGEVER NATUUR & MILIEU EDUCATIE (NME), GEMEENTE AMSTELVEEN
HOE WORD IK EEN AMSTELVEENSE MILIEUHELD?
230
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 6 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 6 groepen 7 en 8 op 6 basisscholen in Amstelveen.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘‘Hoe word ik een Amstelveense milieuheld?’ De kinderen werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te bedenken voor het voorkomen en opruimen van zwerfafval.
Tijs Huys, Alexander de Vree, Thomas van
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen
Ouwerkerk
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze drie klassen werden uitgenodigd voor een feestelijke prijsuitreiking in het gemeentehuis van Amstelveen. Daar maakte presentator Ruud Oosterhof, teamleider NME, de drie prijswinnaars en prijzen bekend.
JURY Nico Altorf – Gemeente Amstelveen, Richard van Leeuwen – Gemeente Amstelveen, Sytske Romijn – NME Amstelveen
SPONSORS Natuur en Milieueducatie (NME), Gemeente Amstelveen.
65
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Joost van den Vondelschool, groep 8, won de eerste prijs: een rondleiding in Amsterdam Arena, om te zien hoe in dat stadion zwerf afval wordt opgeruimd. Deze milieuhelden organiseerden een voetbalwedstrijd, waarbij de tenues werden gemaakt van zelf ingezameld zwerfafval, de bal bestond uit snoeppapiertjes.
Leerlingen van groep 8 van De Pionier hadden een ‘Café over de datum’. Zij stelden een compleet menu samen van ‘over-de-datum’ producten en maakten de gerechten ook daad werkelijk. Als prijs mocht dit Café nog een keer haar deuren openen met een uitgebreide kookworkshop en aansluitend een diner voor de hele klas.
Groep 7 van OBS Michiel de Ruyter maakte een filmpje en posters over ‘Stop Zwerfafval’. Ook schreven zij een plan voor een opruimdag en ontwierpen opruimrobots. De prijs: samen met een kunstenaar afvalbakken pimpen, zodat het aantrekkelijker wordt om afval in de bak te
66
gooien in plaats van op straat.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Een feest om te organiseren! ‘He who opens a school door, closes a prison’, zei Victor Hugo. Zelf vond ik het heerlijk om naar school te gaan. Juist die extra activiteiten zijn me het meest bij gebleven en inspireerden me in m’n latere leven. Had de Milieubende toen maar bestaan! Ik was vast smoorverliefd geworden op de acteurs en had het vuur uit m’n sloffen gelopen om milieuheld te worden. Alhoewel uit de test ‘Welke type held ben jij?’ kwam dat ik een dromer ben... ~ Carine Verveld projectmanager Milieubende
67
foto: Ruud Pos
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ De Milieubende is een uitzonderlijk project om als acteur en theaterdocent aan mee te werken. Het is telkens weer fascinerend om te zien hoe kinderen met de urgente milieuproblematiek weten om te gaan. Deze jonge generatie is ons publiek en onze toekomst. De kracht van de Milieubende is het hoopvol genereren van duizenden heldendaden. En zelfs al is die heldendaad piepklein, het heeft ongelooflijk grote gevolgen! Voor ons milieu, onze dierbare leefomgeving.
68
~ acteur Tijs Huys John Levie, wethouder Groen Gemeente Amstelveen
2013
OPDRACHTGEVER GRONDSTOFFEN EN AFVALSTOFFENDIENST GOOI EN VECHTSTREEK (GAD), BUSSUM
HOE WORD IK EEN MILIEUHELD IN DE GOOI EN VECHTSTREEK?
560
leerlingen
AANTAL VOORSTELLINGEN 16 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’ met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 16 groepen 7 en 8 op 10 basisscholen in Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Loosdrecht, Muiderberg, Naarden-Vesting, Weesp.
ACTEURS
WEDSTRIJD ‘Hoe word ik een milieuheld in de Gooi en Vechtstreek?’
Rosa Evans-Knaup, Tijs
bedenken voor het beter inzamelen van kapotte energiezuinige
Huys, Roel Voorbij,
lampen en elektrische apparaten (e-waste), dus alles waar een
Alexander de Vree, Art-Jan
stekker aan zit.
De kinderen werd gevraagd om ideeën, acties en oplossingen te
de Vries, Thomas van Ouwerkerk
FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde drie klassen met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Deze milieuhelden werden uitgenodigd voor een feestelijke prijsuit
JURY Eric Bodar – GAD, Marianne Heslenfeld – GAD, Eric van der Schans – Wecycle, Roel Voorbij – acteur Milieubende
reiking in Beeld en Geluid in Hilversum. Daar maakten acteurs en presentators Roel Voorbij en Tijs Huys de drie prijswinnaars en prij zen bekend. SPONSORS Wecycle gemeentefonds Arnhem. De Huizer Couran
t van donderd
Voormaat afgesloten
IN DE MEDIA STICHTING KuNST
& CuLTuuR MAAKT VOORS TELLING MOGEL SCHOLIEREN IJK WELKOM:
Justine Keizer vrijdagavond avondvullend in De Boerderij
De Huizers e cabaretière Justine Keizer treedt Schomper. Bovend vrijdagavond 11 oktoien volgde ze ber samen met lessen bij Hans danshaar begelei van Schaik en der en gitarist Justin Dancepoint in Huizen. van Koersveld De Stichting Theater De op in Kunst & Cultuur Huizen Boerderij aan raakte op haar de Hellingstraat. De door de dinersh spoor voorstelling ows van de mogelijk gemaak wordt Cabaret Cats, student t door de Stichtin en van de Gieske Kunst & Cultuur g terschool. Justine Theawerd uitgenodigd de doelstelling Huizen en past in te treden op jong aansto tijdens één van talent te stimule rmend de drukbezochte Kunstca ren fé’s van de stichting van nieuwe initiatie en het aanjagen De Boerderij. in ven.
ag 10 oktober
2013
Groep 8 leert
voor milieuhe
ld
Afgelopen De Voormaat vrijdagmiddag is tot 25 oktober groep 8 van werd afgesloten vanaf de dan erg?” vroeg pcbs De Parel Zegge t/m het Thijs de klas. overvallen tijdens kruispunt Het bleef met de Look even stil. Thijs: het rustige blik in gezame voor het aanlegg “Plastic is gemaak leesuurtje. Twee acteurs ld. In Nederla en drempels. Een olie. Het duurt t van , Alexander de nd gebeurt dat niet. “Maar compleet overzich van wel 50 jaar Vree en Thijs Huys, ook elektrische de actuele afsluitin voordat kauwgom vergaat t van kwamen onverw apparaten, mobieltjes .” Nu begonn de klas binnen achts en gft-afval kun “Huizen bereikb gen is te vinden via leerlingen los en de om een educat je inzamelen en hergebr te komen. Papier aar” op www.hu theatervoorste ieve uiken”, legt Alexanizen.nl. en karton gaan in de lling te geven der uit. “Het papierbak en duurzaamheid over duurt 500 jaar producten kunnen en recyclin gerecycled voordat een blikje is g. Het thema was: vergaan betekent hergebr worden. Recyclen Hoe word ik zit kostbaar materia en in mobieltjes uiken, leerde een milieuheld? Het Alexander de klas. “Papier stuk heette: klein stukje goud”, al, zelfs een heel wordt gemaak ‘Er zijn nog noedels’. zegt Thijs om bomen. Bomen t van Het was een klas eens goed de zijn de longen stuk met een vrolijk wakker te schudd aarde. Recycle van de absurde inhoud met al was het en. Al je milieubewuste . Een een leerzame er geen of minderpapier, dan hoeven zoon hield zijn middag De leerling . De gemeen bomen milieubewuste en werden zich niette worden gekapt. Papier te organiseert bewust van vader voor de heersende kun je tot zeven een inspraakavond dat de wereld aan het problematiek recyclen. Plastic over de woningb keer vergaan was. en werden uitgedaagd eens en glas kunnen catie Schools ouwloPa kon niet naar buiten goed na te denken worden hergebr traat 13 op ook want dan zou over een oplossin dinsdag 15 uikt”, liet Thijs oktober. De iets verschr hem g. In weten. avond wordt Dat Amerika ikkelijk was eens heel iets s overkomen. wordt op veel weer gehouden in commissiekame Een ritje met anders dan een punten ook de r 1 op de begane stil lezen. poosje grond van het de hoek gelegen auto naar de om gemeentehuis supermarkt gint om 20.00 en die dag voor zat er uur. Omwonenden bevader dus niet belanghebbend in. Dan maar geen en weekendboods en chappen ging ontvangen. hebben een uitnodidoen, er waren immers nog noedel die overigens best goed smaakt s en door de en zoon zelf werden gemaakt. klaar-
Inspraakavon d Schoolstraat
Grote verkeerscontrole afgelopen zate rdag
69
Aan de leerling en werd gevraag oplossingen d zelf te bedenken voor het milieuvraagstuk : Hoe kun je mensen activeren om De theatershow hun kleine elektrisc Scholieren draagt de titel apparaten en he “Hufter, met boter en spaarla De Stichting Kunst suiker” en was Bij de rotonde loos weg te gooien, mpen niet klakkedit jaar teBestevaer/Kare vens het afstude in om vooral jongere& Cultuur spant zich maar te recyclen l Doormanlaan/Driftw erproject van Een niet eenvou ? eg n naar de voorste Justine aan het Art & dige opgave ling te krijgen. gelopen zaterda heeft de politie afEntertainment lvoor kindere Daartoe de College in n van groep g een grote Amsterdam, meldt zijn scholier van SG Huizerm alcohol/ verkeerscontro kreeg een milieuhe 8. Iedere leerling aat en het Erfgooieen le gehouden de Stichting Kunst het persbericht van College uitgeno ldenboek waarin kwart voor drie tussen en Cultuur. Justine ze hun ideeën digd. Op vertoon rs ’s middags en studeerde ook konden opschri hun schoolpas tien uur ’s avonds. Vanaf bij de Gieske jven. De boeken werden hebben zij gratis van Theaterschool en bij de toegangswegen daarna ingestu gang, maar dienen de balletschool werden bestuur toezo kon ook deze urd van Carry ders gemaan wel vooraf te klas meedingen en veren. d te stopreserpen voor een een prijs. Drie naar inspectie. Er klassen Voor andere werd controleerd op zouden uiteingedelijk worden bezoekers geldt o.a. alcohol, genomineerd. een treeprijs van gordels, fietsverlichting Ook op de Flevoschool € 15,00. Kaartve enen en de Springp overdag tijdens rkoop stond een rollerba banden. Verder lank werd deze voorste de openingstijden nk opgesteld lling gegeve De Boerderij, snelheid van van om de n, evenals op 14 andere Hellingstraat bromfietsers scholen in de 9. Justine te controis al in tal van leren. Nadere Gooi- en Vechtstreek. voorstellingen nde bestuurders te zien geweest. Zo het “onheil” in zagen maakt ze deel de verte al aankom uit van de groep Girls on en sommigen en Tien minuten Top, die optra namen dan o
Groep 8 van
De Parel.
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De eerste prijs won groep 6/7/8 van De KinderCampus uit Hilversum. De jury was onder de indruk van de veelzijdige inzending: twee YouTube-filmpjes, een powerpointpresentatie en een inzamelactie van e-waste. Het recycle-lied van Ivo en Luno heeft hitpotentie. De leerlingen wonnen een kookworkshop in het kader van de GAD-actie ‘In de keuken gebeurt het’.
De Hilversumse Fabritiusschool, groep 7A, won de tweede prijs met een heuse reclamecampagne voor een beter milieu. Ook maakten ze Wecycle-afvalbakken op school en organiseerde de klas een dansfeest met als toegang een kapot apparaat. Deze milieuhelden wonnen het maken van een echt reclamefilmpje en kregen het klimaatstripboek ‘Klimaat voor verande ring’ (Caren Trafford, uitgeverij mauritsgroen• mgmc).
De milieuhelden van groep 7/8 van De Linde in Loosdrecht bedachten een speurtocht door het bos met spelletjes gemaakt van oude apparaten. Ook maakten en verspreidden ze folders om mensen bewust te maken e-waste apart in te leveren. Ze wonnen het maken van een
70
social media filmpje.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Een interactieve en speelse manier om kinderen bewust te maken van het milieu en uitleg te geven waarom afval scheiden belangrijk is voor hen. ~ Barbara van Gelder, Grondstoffen en Afvalstoffendienst (GAD) Gooi en Vechtstreek
Jan Rensen, wethouder Economie Gemeente Hilversum
71
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Ik heb twee voorstellingen van de Milieubende meegemaakt en het was mooi om te zien hoe de kinderen opgingen in het verhaal van de acteurs. Zij werden op meeslepende wijze aan het denken gezet over milieuproblematiek, afvalscheiding en recyclen van elektrische apparaten. Vervolgens kon de klas er zelf mee aan de slag gaan bij het samenstellen van hun Milieuheldenboek. ~ Marianne Heslenfeld, Grondstoffen en Afvalstoffendienst (GAD)
72
Gooi en Vechtstreek
2013
OPDRACHTGEVER WECYCLE, ZOETERMEER
HOE WORD IK EEN NOORD-HOLLANDSE MILIEUHELD? VRIJDAG 10 JANUARI 2014
1750
leerlingen
ALK204
Keeper vrijgesproken Ron Ranzijn
van voetbalgeweld
Hoe dat kon, vast komen te zitten’. verder ook wist de aanklaagster niet. teams van Bij een wedstrijd tussen Boys kreeg De Rijp en Alkmaarsche tijdens een een Alkmaarse aanvaller t. De broer gezich duel tikken in zijn vanuit de van de Alkmaarder rende in. Hij gaf de dug-out direct het veld trap in een Rijp De verdediger van zijn gezicht. Alkmaarders Een verdediger van de
ook nog een diende de tegenspeler liep een gevuistslag toe. De laatste gescheurde broken kies en een keeper zou wenkbrauw op. Ook de tegenstanvolgens de arbiter en een eeld. der een klap hebben uitged maar alleen K. ontkende. Hij had d. In het tuspelers uit elkaar gehaal slaande memult moest hij met zijn Politierechter despeler zijn verward. niet uitgesloL. Boonstra achtte dat an vrij. ten en sprak de doelm
K. (28) Alkmaar ✱ Doelman Stefan rechter politie uit Alkmaar is door de lgeweld. vrijgesproken van voetba zaak van de stokou een Het betrof enoten van april 2010. Twee teamg d gegaan de keeper waren al akkoor tiebedramet betaling van transac zaak tegen K. De euro. 410 van gen justitie M. van r officie s volgen was e systeem ’ digital het in Hulsel van
met workshop ‘Hoe word ik een milieuheld?’ in 50 groepen 8 op 50 basisscholen in de provincie Noord-Holland.
Rosa Evans-Knaup, Tijs Huys, Wim Staessens, Roel Voorbij, Alexander de Vree, Art-Jan de Vries, Thomas van Ouwerkerk
vogels koDriehuizen ✱ Duizenden in de Eilandmen soms bij elkaar dan tijdens spolder, zelfs veel meer s de vaarhet broedseizoen. Tijden Noord-Holtocht van Landschap r zijn deland door de Eilandspolde mee op leed ze te zien. Warm aangek om 14 uur. de excursie kan zondag en kan via Aanmelden is nodig tocht start www.gaatumee.nl. De Molenaar. vanaf werkschuur De
AANTAL VOORSTELLINGEN 50 voorstellingen ‘Er is nog macaroni’
older rp e rp o d u O r e v o n e rg Zo
Alkmaar
ACTEURS
Vogels kijken tijdens vaarexcursie
WEDSTRIJD ‘Wecycle Strijd om Noord-Holland’ De kinderen werd
iteit
idsprobleem ✱ Criminal
eld ✱ Veilighete bedenken voor het tijd verd gevraagd om ideeën, jaar acties en ubb oplossingen laag ✱ Werkloosheid in
Inkomens
beter inzamelen van kapotte energiezuinige lampen en elektrische
n Gerard van Engele media.nl
apparaten (e-waste), dus alles waar een stekker aan zit.
g.van.engelen@hdc
aangekonAlkmaar ✱ De deze week centrum digde renovatie van winkel tot een Polderhof wordt de aanzet lijden tot grotere operatie die moet p. Oudor een sociale oppepper voor de wijk. De Want er zijn zorgen over f laag, de inkomens liggen er relatie en 2009 werkeloosheid is tussen beld van ruim 2010 meer dan verdub daarmee vier 5 naar 11 procent, en gemid ars Alkma keer hoger dan het wijk matig delde. Verder scoort de zegt de geop de ’leefbarometer’, samen sociale meente. ,,Veiligheid, aad scoren hang en de woningvoorr met name de gemiddeld minder in Oudorperpolder.’’ eld meer Er is ook bovengemidd ners klaoverlast in de wijk. ,,Bewo gen maar wel gen niet over de wonin en.’’ kinder en gedrag over buren, ’s en camera , eesters huism Ondanks van de politie snelle bereikbaarheid de onveiligvan gevoel het neemt toe. ,,Er zijn heid ’vooral 's avonds de hoofdrougeen woningen langs ’ogen op de tes waardoor er geen de samenteren consta zijn,’’ straat’ vandalisme stellers. ,,Er is ook veel flats. Er zijn galerij de name met in woordeverant niet zich die n mense woonomlijk voelen voor hun eigen van medegeving en het woongenot bewoners.’’ Kennemer De 1600 woningen die rt (1400 Wonen in de wijk verhuu scoren gedaarvan zijn sociale huur) D. middeld energielabel
WOENSDAG 15
JANUARI 2014
ENK207
Ophef verhvijf FEESTELIJKE PRIJSUITREIKING De jury selecteerde uiskklassen osten Meerz De Goorn ✱ Hebbe n bewoners Meerzicht te van Scharwoude recht op een verhuiskoste nvergoeding? Zo op het oog valt die vraag met ja of nee te beantw oorden maar zo simpel lag het niet tijdens de raadsv gadering in erKoggenland. Integendeel. Er vielen harde woord moest een schors en, er men en uitein ing aan te pas kodelijk hoofde stemming. lijke
icht Scharwou
de
Aanleiding vormd e een motie de OK(é)fractie van niet gesloo pt wordt, kost Jim Mollet. Hij onder leiding van meent dit de ge- Broers e geld.'' herinnerde aan van de OK(é)f informatieavo een Volgen ractie werd nd in het s Caroline Schipp emotioneel van. voorjaar er 2013 met de er (VVD) 'is ,,Dit grijpt me er geen vergoeding aankondiging de strot. De toegez sloopplannen bewoners worde naar van is geen . ,,Huurders is sprake van ondui egd'. ,,Er schoffeerd.'' n geverteld Dit dat ze tussen delijkheid. voorstel lijkt de vier en vijfdui sympathiek maar Wethouder Jan Wijnk euro verhuiskoste zend het is er van volksverkiezingsretoriek huisve den krijgen als nvergoeding zou- tegen. . We zijn geen sting: ,,Er is in mijn belevin '' zij René zouden verhui zen. Er staan - gen) verbaa Klok (Gemeentebelan- Het enkele toezegging gedaan g inmiddels zes sde zich over .'' voorstel de appart menten leeg. het feit dat verhuiskoste Zolang dit gebou e- er 'geen verslag van de informatie- vergoeden werd met vijftien n te w bijeenkomst men tegen en stemwas gemaakt'. vier voor uitein Jacques door delijk de raad verwo rpen.
met de beste Milieuheldenboeken en digitale inzendingen. Alle
West-Friesla nd klassen wonnen een uitgebreid pakket met leesboeken voor de
Het gemene spookje dat Joost velt
school. Daarnaast kwamen de acteurs met professionals terug in de klas om samen met de leerlingen het beste idee uit te voeren.
JURY Jeroen Bartels – LightRec, Ted van Hintum – Wecycle, Maurits Groen – mauritsgroen•mgmc, Roel Voorbij – acteur Milieubende
West-Friezen
bewerken ton eels
over jongetje me tuk t hersentumor SPONSOR Wecycle campagne Zoetermeer. kindje.
Oudorperpolder: zorgen
hebmet Kennemer Wonen
deskundigen IN DE MEDIASamen ben de gemeentelijke kaart gekansen voor de wijk in
alle : het lebracht. Wat wonen betreft
Milieuhelden kbs Erasmus maken film Arie Bergwerff
73
van groep Alkmaar ✱ De leerlingen basisschool 7/8 van de katholieke orgen van de Erasmus vielen gisterm ing. De twee ene in de andere verbaz Alexander de Milieubende-acteurs onverwacht Vree en Tys Huys doken end met op in het klaslokaal, gewap script en camera. an Lammers Volgens meester Klaas-J leerlingen was de komst voor zijn ing’. Samen ’een complete verrass er vervolgens met de acteurs werd elijk filmpje een echt milieuvriend er zo in een gemaakt. ,,Bijzonder dat kt kan worochtend een film gemaa die met zijn den’’, vertelt Lammers, heel leuke klas terugkijkt op een teurs was dag. Voor de leerlingen/ac e krachten er een T-shirt, dat special or-
JONG
gen brengt hij FOTO JJFOTO / JAN geld bijeen voor stichting Stop de Hersentumor en en.” Kirsten Dijk is een regisseur die onder de parapl u van Hoogwoud ✱ de stichting voor Culturele Staten, Regisseur de amateurkun Kirsten tal Dijk is nauwe van projecten st, lijks heeft gemaakt. praat over ’Joost te stuiten als ze ,,Ik zag het en het gemen spookje’. In de e meteen gaan prentenboek en ben repetitieruim schrijv te legt gaat ze samen met de over Joost, een en. Het stuk vrolijk kind dat en Simon Bessel acteurs Corien Klos een spookj ing de laatste ten. Morgen accen- de strijd e in zijn hoofd krijgt en gaat het stuk aangaat. Eigenl over een over jongetje met al die zieke kleine ijk gaat het een theater De Bindin hersentumor in helden.” Regisseur Kirsten g in Zuid-S woude in premi char- Toneelervaring Dijk (voorgrond) ère. met haar acteur Kirsten. ,,Peter s Simon Besseli Met Corien de Nijs kwam Corien: ,,Hier ng en Corien Klos uit Aartsw bij mij met het in 2011 heeft en daar even Klos. oud kleden Kirsten 23 jaar snel om- hij of een andere en het gemen prentenboek ’Joost in huis, FOTO ERNA FAUST toneel zegt: ,,Het is jas aan is e spookje’, geschr fantastisch en terwijl ze Hoogw ervaring leuk en spann door de Zwitse even mon zo end. Kinderen juist leuk om te spelen. ouder Si- teren Besseling als rse neuroloog Ik geniet accepmeteen dat je Joost ontdek chael Grotzer. Mi- ,,Met Corien die ander bent.” repetitie en heb zin in heel van elke De première op te. 16 januari begint werk ik al lang veel voor- 20 stellingen.” Peter heeft zelf Glimp om samen en uur in theater tijdens een het schrijven De Binding. Vooraf Kirsten: ,,Het had en is de drijvenhersentumor ge- metee dacht ik gaand toneelstuk is n geschikt ding is er vanaf 19.15 uur een inleivoor iedereen ’Walk for brains de kracht achter sonage aan haar. Zij speelt drie per- Kirsten werkte eerder aan over het stuk tussen een groot jaar s. en het werk hier in het dorp. ’, een wandeltocht Vormg Die zal men wel zien. project in Hoogwoud over oud. Er is al interesde 7 en de 107 Stichting de Tweeeefster Nanda Met deze wande Stop Hersentumore van de de Wereldoorlog se vanuit zieGroen heeft lin- het heel n. De entree voor waar ze Simon kenhuizen en scholen om basic gehouden.” voor het eerst ’Joost en het gemen te komen spookj spelen. We spelen zag acteren. Bij e e’ is gratis. Wel op 21 februari Simon partyc is er nog een glimp wordt er een in entrum Op van verbazing Stap in Hoog- eigen bijdrage gevraagd en als woud.” men moet reserveren Leo van Gelder
ikt mavensloop- en toekomstgesch ren in investe ken van de woningen; ezuinigduurzaamheid en energi groepsvan heid; mogelijk maken
els instellen in flats met iding; meer treft: leefreg gebied van overlast, op wonen onder begele jzing; ver- problemen en criminaliteit. En be’sturen’ op woningtoewi van de ga- vandalisme issies oprichten. beteren van de uitstraling scomm woner berheid lerijflats. En wat leefbaa
Herbeleving van zaterdagavonden bij Meereboer
dertig jaar via een mailtje Alkmaar ✱ Het is in 2014 reserve naar: ren@culturele en Gerard staten.nl geleden dat Paul van Dijk Maker driHoogendoorn de Music Meein zaal Opm eer scoort ve-in-show begonnen ing is aanleid Coen van de Luytga bij de reboer in Oudorp. Dat arden zaterdag 8 fe-burger Opmeer ✱ Leerlin voor een reünie die op Opmeer oer ✱ Inwon Meereb acht van basissc gen van groep meer zijn gemid ers van Ophool ’t Ruimt bruari plaatsheeft. In deld goed te eschip te Opmeer zijn spreken over in de prijzen de dienstverlen len. gevalvanzelfsprekend. ing van de gemee nte. De klas heeft blikt zo BurgersHoode geven de gemee In de jaren ’80 speelde, Noord-Holland Wecycle Strijd in nte een ruime Dijk gewonnen. voldoe Van nde als het aanmetkomt Dat hebben ze te danken gendoorn (die samen op telefonische aan een project dat zij raen/of illegale digital de gaan doen met e bereikbaarhe veelzeggende id bij vrade ook bekend was van gen, klacht naam ’Tour de Sint en in of opmer ca te’. Vrij vertaa e-waskingen over zaken als ld betekent dat diozender Radio Veroni tingen veiligheid, belasgang van de verspi ronduithet of andere lling. Leerlin zaken. uit de hoogst gen Een en ander Pancras) nostalgisch terug, e klas gaan dit blijkt d uit ondervoorjaar met bakfietsen zoekagavon langs de deur ’Waar staat je gaansleven zich elke zaterd om afgedankte elektro gmeente’, dat Nico, bars wordt enjaarlijk uitgevoerd. Burin te zamelen. nische apparatuur af in zaal Meereboer gemeester GertJan Nijpel ,,Ze hebben verheu daar posters gd met de resulta s is voor gemaakt en fraaie ten. beide in Oudorp. ,,We zitten bovenn affiches om er beleve het landel tedelde kendheid aan beijk gemid te en daar zijn we Om die avonden nog eens ren realiseren geven. Veel kindebest Meerzich dat we op’’, aldus zaal totrots Nijpels. in een wegwerpcult is ’The reunion, back uur zijn beland en je niet zomaa r alles in de grijze dat valbak kunt eboer’ bedacht. afDe Bui gooien en oord ten opgesp Ton Koelemeijer. ’’, zegt docent pla zijn ats ,,We moeten De DJ’s van toen afval scheiden van De Goorn ✱k muzie aan de bron.’’ het de en De verkoop van bord van de prijsw Het Leerlin bereid gevond woningen in gen van groep innaar prijkt De Buitenplaats FOTO JJFOTO/JAN JONG minent in de acht met. docent . Goorn verloo De in klas die gistere proTon Koelemeijer toen te komen draaienVan speciale T-shirts pt voorspoedig. zoek kreeg van gestok n be- hun met de milieu een poster de de Stichti en in prijs in de klas. 45 wonin7,50 kosten campa gen zijn er bende. name, de reünie s tijdens de filmop Die kwam gistereng Milieu- werden er fotoshgne. Groepsgewijs Stichti inmiddels 26 verkocin met nog Kaarten voorFOTO HMC bij ng Milieu n met oots gemaakt professionele ht. Ook De acteurs van kbs Erasmu samen nd,bende vrije bar van de-Holla legt uit wat fotograaf langs een kinderen met een afgeda kavels Nico Noord bedoeling is gaan hard. Van de verkrijgbaar dertien maakte en werd van school om opnam de ofbuurt nkte mixer van de fotosh foto’szijn het de hele een kruim van met bijzonde en te en percelin ,,We m Het maken oot. eldi m de en Sint je gedaan op
’t Ruimteschip wint milieupri js van provincie
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De Koningin Julianaschool uit Den Helder, groep 8, maakte van afval een kunstobject in de vorm van een boom. Ook maakten ze een filmpje en een detective-boekje over e-waste. Ze wonnen het maken van een professioneel filmpje over e-waste. Acteurs Alexander de Vree en Tijs Huys gingen samen met deze milieuhelden aan de slag.
De Alkmaarse KBS Erasmus, groep 7/8, hield een e-waste inzamelactie, deelde flyers uit en interviewde de wethouder Duurzaamheid van Alkmaar. Hun prijs: acteurs Alexander de Vree en Tijs Huys maakten samen met de leerlingen een ‘Wecycle Heroes’-filmpje voor op hun website en YouTube.
De milieuhelden van groep 8 van ’t Ruimte schipin Opmeer begrepen dat om veel mensen in actie te laten komen, je een netwerk moet inschakelen. Ze ontvouwden hun plannen voor een Tour De E-waste. Acteur Thomas van Ouwerkerk en vormgeefsters Kiki van der Waal en Jamie Bunnik van IS Ideeën Studio hielpen de kinderen om een professionele actie op te zetten met een ontwerp voor een banner om
74
echt te gebruiken in Opmeer.
MILIEUBENDE IS VOOR MIJ Een ontzettend goed initiatief om met kinderen op een creatieve manier te werken aan een ‘zwaar’ onderwerp als het milieu. We spelen, doen kennis op, werken samen en zoeken naar nieuwe ideeën. Zij leren van ons en wij van hen. Ik vind het te gek om te zien dat er zoveel goede ideeën worden verzonnen. Als dat gebeurt, is het project helemaal rond voor mij. Ik word daar heel vrolijk van! ~ acteur Thomas van Ouwerkerk
75
MILIEUHELDEN IN UITVOERING De leerlingen van groep 7/8 van De Rank uit Alkmaar wonnen met hun lied ‘We will, we will recycle!’. Acteurs Tijs Huys en Alexander de Vree zorgen er samen met deze milieuhelden voor dat dit lied professioneel in beeld werd gebracht.
De Zandvoortse Oranje Nassauschool, groep 7, schreef een brief naar de burgemeester en zorgden voor een artikel in de krant om het apart inzamelen van e-waste nu toch echt op te lossen. Ze wonnen een poppenkastvoorstelling over e-waste. Theatermaker Pepijn Smit maakte een scenario voor de voorstelling die de juf met de klas instudeerde. In theater De Krocht werd de voorstelling opgevoerd; toegang was een kapot elektrisch apparaat. Monique
76
Bos van de Milieubende regelde de productie.
DE TOEKOMST
KOM IN ACTIE De hoop op een duurzame toekomst, ligt in de milieueducatie van de jeugd: onze variant op de beroemde uitspraak van Erasmus. WERD U ENTHOUSIAST VAN DIT BOEKJE? Raakte u geïn-
KOM IN ACTIE We bestaan nu vijf jaar en worden steeds
spireerd door de jonge milieuhelden? Ging uw hart open bij
enthousiaster. Dit zesde jaar organiseren we een ronde in
het zien van deze fanatieke bovenbouwleerlingen? Dacht
Delft en omgeving, een ronde voor de Natuur en Milieu Edu
u heel even stiekem ‘Was de Milieubende maar bij mij op
catie IJmond (Heemskerk en Beverwijk), wederom een ronde
school langs geweest’? Of: ‘Waarom hebben mijn kinderen
voor Amstelveen en een ronde voor de T riodos Foundation in
de Milieubende nog niet op school gehad?’ Het kan!
Amsterdam. Uw opdracht, uw plan past daar zeker nog bij!
77
WAT ZIT ER IN VOOR U? Voor bedrijven, instellingen en campagnes is het interes
U kunt belangrijke relaties uitnodigen om mee te doen
sant om een project bij de Milieubende te financieren:
en/of te komen kijken in de klas.
U financiert effectieve milieueducatie op basisscholen en
U neemt deel in de jury, en ziet dus daadwerkelijk wat
draagt bij aan een goed doel.
kinderen hebben bedacht.
Het betreft interactief theater in de klas; de milieuedu-
U kunt bepalen hoe en wanneer de winnende klassen aan
catie is zeer direct en bijna een op een met de leerlingen,
het werk worden gezet om hun ideeën ook daadwerkelijk
dus bijzonder effectief.
uit te voeren.
De workshop en wedstrijd ‘Hoe word ik een milieuheld?’
Rondom de prijsuitreiking kan een feestelijk evenement
kan worden toespitst op de informatie of vraag waar u als
worden georganiseerd.
opdrachtgever graag aandacht aan wilt besteden: afval, klimaat, energie of andere duurzaamheidsonderwerpen.
Dit project trekt veel aandacht, met name in de lokale en regionale media.
Het bijbehorende boekje ‘ Het kleine handboek voor grote daden’ kan op de kaft en eerste pagina uw bedrijfsnaam,
Dit project levert een goed lokaal netwerk op met lokale
logo en tekst van/over uw organisatie opnemen.
instanties, de gemeente(n) en bedrijven, in en rondom de
In het lespakket kan aanvullende informatie van u als
in omliggende organisaties en bedrijven. De ervaring leert
opdrachtgever worden meegezonden.
dat zij vroeg of laat bij het project worden betrokken.
78
basisschool. Ouders van kinderen zijn immers werkzaam
COLOFON IDEE EN TEKST Carine Verveld RESEARCH FOTOMATERIAAL EN EINDREDACTIE Monique Bos VORMGEVING Jurre Hehenkamp, Eddy Boom, Dr.Woe Haarlem, www.drwoe.nl ILLUSTRATIE MILIEUHELDEN Herre-Jan van den Berg, Groningen DRUK Ecodrukkers© Nieuwkoop, www.ecodrukkers.nl FOTO VERANTWOORDING Omslag: Jurriaan Hoefsmit, www.jurriaanhoefsmit.nl Binnenwerk: Gerard van Bree – www.vvbfoto.nl, Jur Engelchor – www.engelchorfotografie.nl, Jeroen Hiemstra – www.jeroenhiemstra. com, Jurriaan Hoefsmit – www.jurriaanhoefsmit.nl, Xander Remkes – www.xstudio.nl COVERMODELLEN Nikki Bos, Valentijn Schuurman Mocht u, ondanks de door ons betrachte zorgvuldigheid bij deze uitgave, problemen hebben met onderdelen van de inhoud, dan vragen we u contact met ons op te nemen via
[email protected]
79
DOEL STICHTING MILIEUBENDE
IDEE
‘De doelstelling van de stichting is jongeren bewust
Moniek Merkx, artistiek leider Theater Dans Maas
te maken van en te betrekken bij (het meewerken aan het oplossen van) de milieu- en duurzaamheidspro
THEATERVOORSTELLING
blematiek. De stichting tracht dit doel onder meer te
‘Er is nog macaroni’
bereiken met behulp van theatrale middelen en het
Tekst: Enne Koens
opzetten van een educatieprogramma.’
Regie: Moniek Merkx en Dorien Folkers, Theater
De Stichting Milieubende heeft ANBI status aan-
Dans Maas
gevraagd. LESMATERIAAL OP MAAT GEMAAKT
• ‘Het kleine handboek voor grote daden’
De Milieubende werkt samen met verschillende
Tekst: Elena Simons
opdrachtgevers. Zij boeken een project, van meest
Ontwerp/illustraties: -SYB-ontwerp
al minimaal tien voorstellingen/workshops in tien
• Psychologische test ‘Welk type held ben jij?’
klassen. De focus van de workshop en de wedstrijd
Tekst: Moniek Merkx, artistiek leider Theater Dans
stellen we vast in overleg met de opdrachtgever.
Maas
Een project kan dus gaan over klimaat, afval, water,
• Factsheets workshop ‘Vervuiling van de aarde’
energie of een meer toegespitst onderwerp zoals
Tekst en productie: mauritsgroen•mgmc
e-waste of zwerfafval. BESTUUR INFO EN BOEKINGEN
Maurits Groen, Leontine Splinter
telefoon 023 - 5 424 656 e-mail:
[email protected]
MANAGEMENT EN ORGANISATIE
www.milieubende.nl
Projectmanager: Carine Verveld Projectcoördinator: Monique Bos
ADRES Stichting Milieubende Wilhelminastraat 18 2011 VM Haarlem
80
Gevestigd in het pand van
VIJF JAAR
Stichting Milieubende
Wilhelminastraat 18
2011 VM Haarlem
Telefoon 023 - 5 424 656
[email protected]
www.milieubende.nl
ISBN 97 890 781 71195