Woonhuis J.Bedaux
34
K
D - februari 2015
Verlichting en inrichting
Keuken- en interieurspecialisten over totaalinrichting
Verlichting en inrichting bepalen sfeer Bij de inrichting van een keuken denken we meestal eerst aan de kastjes, het aanrechtblad en de apparatuur. Maar een ruimte is pas af als ook over de verlichting, wand- en vloerbekleding goed is nagedacht. Zwevende LED-verlichte lijnen aan het plafond, driedimensionale wandpanelen aan de muur of leertegels op de vloer: je kunt het zo gek niet bedenken of het kan. TEKST: SUZANNE VAN DER HORST / FOTOGRAFIE: DIVERSEN
H
et vinden van de juiste balans tussen praktisch gebruik,
Haar favoriete wandbekleding? Keramiek. Al zal ze niet
de wens van de klant en het maken van een statement
snel
kan zelfs voor de meest ervaren keukenontwerper of
typische ‘kookkeuken’ die is afgezonderd van het woon-
interieurarchitect een hele uitdaging zijn. Een leuke uitdaging,
of eetgedeelte betegelt ze graag wanden, bij voorkeur van
een
complete
woonkeuken
betegelen.
In
een
dat wel. Een wereld waarin diverse contrasterende stijlen met elkaar gecombineerd mogen worden, biedt designers tenslotte
LEES VERDER OP PAGINA 37
een enorm scala aan mogelijkheden. Dit komt goed uit, want waar de ene ontwerper kiest voor duurzaam en natuurlijk, neigt de andere juist naar strak en vernieuwend en dit bepaalt de keuze van de klant. Kiest men voor een bepaalde ontwerper, dan kiest men voor een bepaalde stijl en niet voor een kortstondige trend. Sterker nog, trends worden door veel designers juist genegeerd. Steigerhout? Dat kennen we nu wel. Vloertegels? Een gruwel. Het hele huis wit? Boring. Friese witjes? Vooruit, maar dan alleen in de klassieke, landelijke keuken. Nee, wil je als ontwerper echt een statement maken, dan ga je voorbij aan de trends en kijk je allereerst naar je klant. Wie is die persoon? Met wat voor woning hebben we te maken? Hoe wordt de keuken gebruikt? En hoe maken we van de verschillende woonruimtes één geheel?
Ambachtelijke tegels Interieurarchitect Babs Appels uit Tilburg stelt zichzelf deze vragen bij elke nieuwe opdracht. Ontwerpen is voor haar als het leggen van een puzzel, waarbij ze haar opdrachtgevers veel ruimte geeft voor de inbreng van hun eigen wensen en ideeën. Babs Appels
K
D - februari 2015
35
Verlichting en inrichting
onder tot boven. Geen subtiel randje boven het aanrecht. “Keramiek is een prachtig materiaal, maar wordt vaak saai toegepast. Dat vind ik jammer, want het leent zich juist voor grote gebaren. Neem de tegels uit Makkum (Tichelaar, red.) en hun nieuwste kleurpalet Beyond Glazes; schitterend. Daar wil ik hele wanden mee doen! Ik werk ook graag met de tegels van Fauvel, een keramiekfabriek in Normandië waar ze zelfs 3D tegels produceren en nog bakken op de ambachtelijke manier. Daar gaan mijn handen zó van jeuken. Een strakke Bulthaup met een spannende tegelcombinatie: zulke projecten zie ik graag voorbijkomen.”
Driedimensionale wanden De zogeheten 3D tegels of ‘dimensional surfaces’ zijn ook dichter bij huis verkrijgbaar en wel bij 3DWalldecor van Jan-Willem Leeuwenburg in Zaltbommel. Het bedrijf levert witte panelen met verschillende soorten driedimensionale oppervlakken die vervaardigd zijn in bamboe of een mix van industrieel gips en glasvezel. De laatste is meer geschikt voor ‘natte ruimtes’, zoals keukens en badkamers, aldus de fabrikant. Na het aanbrengen op de muur - met gipslijm - kunnen de panelen in elke gewenste kleur worden afgewerkt. Leeuwenburg: “Ontwerpers kunnen stroken op de muur aanbrengen, maar ze Woonhuis J.Bedaux
kunnen er ook hele wanden mee bekleden. In combinatie met
Facet
K
D - februari 2015
37
38
K
D - februari 2015
Verlichting en inrichting
de juiste verlichting creëer je elke sfeer die je maar wilt; van fris
malistische details is zowel sfeervol als uitgesproken. Dat is pre-
en zakelijk tot warm en dramatisch. De panelen passen goed in
cies de uitdaging, om van alle elementen een kloppend palet te
een moderne keuken, al hebben we ook een vintagestijl voor
maken. Dat is de puzzel.”
een meer retro-achtige omgeving.”
Er is in de afgelopen jaren één ongelukje gebeurd op het tapijt.
3DWalldecor levert op momenteel wereldwijd in ruim dertig
“En dat was nota bene in de woonkamer. Maar het is een tapijt
landen, zelfs in Zuid-Europa en Zuid-Amerika. “Daar durven ze
van honderd procent wol, dus goed te reinigen.”
wat meer. Nederland lijkt in vergelijking met die gebieden toch
Onlangs leverde Appels een ander project op waarvoor ook
conservatiever”, stelt Leeuwenburg.
de keuken en woonkamer samengetrokken moesten worden. Ditmaal gebruikte ze voor beide ruimtes dezelfde gordijnen,
Tapijt in de keuken
waarbij de sfeer en inrichting van de keuken leidend werd voor
Babs Appels is niet conservatief en zoekt graag een spannings-
die van de woonkamer.
veld op in het toepassen van materialen. Een paar jaar geleden kreeg ze de opdracht om in een stadswoning van de gehele
De keuken als leefruimte
begane grond één grote leefruimte te maken en kwam uiteinde-
Dat de keuken geen afgesloten ruimte meer is waar slechts
lijk met een opvallend ontwerp.
wordt gekookt, is natuurlijk al een tijdje aan de orde. Het is een
De keuken en woonkamer moesten ten behoeve van het ruim-
leefruimte geworden voor het hele gezin. Er wordt nog steeds
telijke effect naadloos in elkaar overlopen en haar opdrachtgever
gekookt, maar ook gegeten, koffie gedronken, geborreld, huis-
wilde graag tapijt op de vloer. Appels: “Eerst denk je: Tapijt in de
werk gemaakt, vergaderd en gewerkt. Ook de keukenspeciaal-
keuken? Is dat wel praktisch? Maar de opdrachtgever wilde het
zaken houden hier rekening mee. Een zaak binnenlopen en een
echt en dus zochten we naar een goed te onderhouden tapijt.
paar uur later met een ontwerp weer buiten staan, komt niet
De combinatie van het gekleurde patroon op de vloer, de sobere
vaak meer voor. De betere speciaalzaak stuurt op z’n minst een-
Bulthaup-keuken, een kunstwerk van een eettafel en wat mini-
maal een adviseur langs om de situatie in kaart te brengen.
‘Stenen muren geven de keuken een landelijke, robuuste uitstraling.’
K
D - februari 2015
39
Tieleman Keukens in Middelharnis is een van de grootste keu-
Schelpen en visgraatvloer
kenzaken in Nederland en Robbert Deurloo werkt er nu zeven
Interieurdesigner Robert Kolenik staat hier anders in. Kies je
jaar als adviseur. “De gemiddelde consument kiest voor strak,
voor hem, dan kies je voor zijn signatuur. Hij overlegt goed met
tijdloos en modern, maar de sfeer moet warm zijn. Wij vragen
zijn klanten, maar krijgt vervolgens vaak de vrije hand. Kolenik:
naar de persoonlijke voorkeuren en denken vervolgens actief
“Mijn opdrachtgevers weten wat ze ongeveer kunnen verwach-
mee. Ook wat betreft de wandafwerking en verlichting.”
ten en zijn juist nieuwsgierig waar ik mee kom.” Hij gebruikte net als Appels al eens gordijnen om woonkamer en
Met vloeren houden ze zich bij Tieleman minder bezig, al houden
keuken samen te trekken. Op het moment van schrijven werkt
de ontwerpers wel rekening met de kleur en stijl van de vloer.
hij aan een loft waar hij een eiken whitewash visgraatvloer heeft
Deurloo: “Qua wandbewerking kiezen we vaak voor strak stuc-
gelegd. Deze is vanuit de keuken doorgelegd in de woonkamer,
werk met afneembare muurverf, doorlopende achterwanden in
voor het ruimtelijke effect. Hij werkt graag met natuurlijke mate-
de stijl van het werkblad, glazen achterwanden en aluminium
rialen. Niet voor niets haalt hij zijn inspiratie uit de natuur. “Alles
achterwanden met een coating van Bokmerk. Die laatste zijn
wat machinaal wordt gemaakt, kent een bepaald ritme, terwijl ik
pasklaar, strak en goed af te nemen. Ideaal om wanden mee te
juist houd van imperfectie. Een afwijkend stuk hout. De zachte
bekleden.”
uitstraling van leertegels. Van noesten en scheuren tot het afwis-
De vraag naar tegels wordt volgens Deurloo steeds minder en
selende reliëf van een wand opgebouwd uit duizenden schelpen.”
met beton heeft hij zelf niet veel. “Beton is echt zo’n tijdelijke
Zijn stucwerk laat Kolenik doen door Ten Napel uit Urk. Een
trend, net als steigerhout. Beide onpraktisch in de keuken en
schildersbedrijf dat met een keiharde en dus waterafsto-
bovendien wil je er niet twintig jaar tegenaan kijken.” Maar al is
tende finish werkt die je zelfs in de douche kunt gebruiken.
hij hier altijd eerlijk over, de klant is degene die bepaalt. “Ik geef
Een subtiele metallic laag zorgt voor diepte en beweging.
advies, maar zal nooit mijn zin doordrijven. De klant komt uit-
“Dit materiaal kent geen beperkingen, is vernieuwend en uniek.
eindelijk niet voor mijn mening, maar voor een mooie keuken.”
‘Een goed lichtplan brengt sfeer in de keuken’
40
K
D - februari 2015
Je raakt er niet op uitgekeken.”
Verlichting en inrichting
Dat laatste is precies waar Babs Appels ook altijd naar zoekt. Haar
Hij is allerminst bang dat domotica over tien jaar niet meer vol-
ontwerpen zijn bedoeld voor vijftig jaar, niet voor tien. Komt een
staat. In tegendeel; volgens hem is het de toekomst.
opdrachtgever met een modegrill aanzetten, dan waarschuwt
Biervliet zag de laatste jaren enorme ontwikkelingen plaats-
ze voor de beperkte houdbaarheidsduur. Een trend moet wel
vinden als het gaat om keukenverlichting. Mede door de ver-
heel goed bij het geheel passen, anders laat ze hem liever links
schuiving in het gebruik van de ruimte. “De kleur van het licht
liggen en kiest ze voor duurzame, pure en tijdbestendige mate-
in de keuken is de afgelopen jaren warmer geworden. Dit komt
rialen, zoals hout, steen en staal. Kunststof komt er bij haar niet
mede door de mogelijkheden van LED verlichting.
in. Gietvloeren en acrylaat-composiet ook niet.
In het begin was dit type verlichting vrij koel. Je zag toen soms LED in de oven of in de afzuigkap. Tegenwoordig kun je er qua
Mozaïek met bladgoud
sfeer alle kanten mee op. Je kunt schakelen van functioneel wit
Kunststof kan volgens Julia de Jong - die samen met Robbert
licht (3500/4000 kelvin) naar warm wit licht (2700 kelvin) tij-
Maarsen eigenaar is van interieurontwerpbureau Choc Studio
dens een sfeervol etentje of een gezellige borrel, en alles daar
in Haarlem - vandaag de dag juist weer wél. Ze houdt van de
tussenin. De combinatie van sfeer, licht en koken is een totale
dunne werkbladen van Corian, waarmee de gootsteen in het
beleving.”
aanrechtblad kan worden gegoten, terwijl ze minstens zo graag
LED verlichting is dus dynamisch, naar eigen wens aan te sturen,
met natuurlijke materialen werkt.
duurzamer dan halogeen, dimbaar, het wordt niet heet en is
“Wij houden van verrassende combinaties. Hout, staal en koper zorgen bijvoorbeeld voor spanning in een keukenontwerp. Laatst ontwierpen we een achterwand, opgebouwd uit een mozaïek van tegeltjes met een bladgoudstructuur. Met zulke uitspattingen geef je
overal in te verwerken. Kan het nog beter?
‘De combinatie van sfeer, licht en koken is een totale beleving’
een ontwerp iets extra’s.”
Biervliet: “Nou, dit is op dit moment echt de toekomst. De tijd van het peertje en de TL-bak is voorbij. Je kunt met LED zelfs verschillende onderdelen in de keuken verschillend
Ook De Jong en Maarsen trekken de vloer in negen van de tien
verlichten. Warm en sfeervol boven de eettafel en in de kastjes,
gevallen door van de woonkamer naar de keuken. Hoeven de
fris en helder boven je werkblad. Er zijn half-transparante kast-
wanden in de keuken niet veel aandacht te trekken, dan ligt
jes met melkglazen deurtjes en heel mooie lichtkleuren erachter.
afwasbare latex voor de hand. Mag het wel wat meer pit hebben,
Roze, blauw, groen, je kunt het zo gek niet bedenken.”
dan gaan ze voor behang, of Beton Ciré: een waterbestendige leemstucachtige sierpleister.
Vijftig soorten licht
De Jong: “Bij elk nieuw interieur kijken we eerst naar functio-
De mening van Biervliet dat een exclusieve keuken vraagt om
naliteit. Om wat voor ruimte gaat het? Hoe wordt die gebruikt
mooie armaturen en een kloppend lichtplan, wordt gedeeld door
en wat is de gezinssamenstelling? Zijn er huisdieren? Is het een
keukenspecialist Vison in Groningen. Eigenaar Mark Visser van
klassieke of een moderne woning?
Vison raakte hier twee jaar geleden met Biervliet over in gesprek
Omdat we meer van warme dan van steriele interieurs houden,
en besloot prompt een fors gedeelte van zijn keukenzaak in te
kijken we al in het begin van het ontwerpproces naar het licht-
richten met louter verlichting, om de consument het belang
plan. Dat kun namelijk maar één keer goed doen. Het is niet
ervan eens goed onder de neus te drukken. Op dit moment is
gemakkelijk om na de oplevering nog een spotje in een wand
21 vierkante meter van de zaak ingericht met zo’n veertig tot
of plafond te verwerken. Met trends zijn we eerlijk gezegd niet
vijftig verschillende soorten verlichting. Visser: “Op deze manier
zo bezig. Het nadeel van trends is namelijk dat ze zich nog niet
kunnen onze klanten met eigen ogen zien hoe bepalend licht is
hebben bewezen. Neem domotica: dat is nu heel hip, maar wat
voor de sfeer in de keuken. Er zijn ongekend veel mogelijkheden.
doet al die technologie over tien jaar? Het is de bedoeling dat
Verschillende kleuren licht, de aanschijnrichting, indirect licht of
onze ontwerpen langer mee gaan.”
direct licht, plafondverlichting, railverlichting, wandverlichting. Het is soms lastig kiezen. Ook omdat bovenkasten een terug-
Sfeer, licht en koken
lopend fenomeen zijn. Vroeger werd hieronder de verlichting
Raymond Biervliet uit Groningen is eigenaar van Silverled en
verwerkt die op het aanrechtblad scheen. Nu moeten we nieuwe
specialist op het gebied van lichteffecten en LED-technologie.
oplossingen bedenken.”
K
D - februari 2015
41
