WKK en de Handel Cogen Nederland symposium Zeist, 11 november 2005
Programma • • • • • • • • •
Opening, welkom en programma WKK nu en verder, hoe flexibel? Handel: Wat is het, wat kan wel/niet? Hoe helpt APX? Waarde van WKK:Westland Pauze Waarde van WKK:Anode Waarde van WKK:Essent Discussie, sluiting, borrel
KdB KdB RH GS MD
CNl CNl EnGl APX WestL
EvT Anode NK Essent Allen
WKK: Nu en verder, hoe flexibel zijn ze? • • • • •
WKK fundamenteel goed WKK in Nederland groot en in EU top Nog veel, goed NL WKK potentieel WKK komt wel, maar gevaarlijk langzaam Flexibiliteit gevraagd
Elektriciteit klein energiegebruik Totaal energieverbruik in NL; 2000; 100%=2337 PJ brandstofinput
15% Elektriciteit
30%
Grondstof
Warmte < 100C
17%
Warmte > 100C
18%
Bron: ECN 2002; Utilities september 2004
Mobiliteit
20%
Economische reikwijdte energievormen INDICATIEF
• • • •
Kolen per schip/gas per pijp Elektriciteit per lijn/kabel Warmte per pijp Beweging
5000 500 5-50 0,5
km km km km
Veel restwarmte gaat verloren Electricity Generation in European OECD countries
(in TWh)
Not acceptable! $
!
%
)
# "
& &
" *
+ "
!"
$$
& -
%
'
,
'
# $
,
,
#
)
$ &
(
.# * !
/
'
33% total efficiency of the electricity supply system Source: OECD 1999
Bron: OECD 1999
!"# $% & %
'() $% *+' ,
/
%$-
, .
Industrie grootste WKK sector
Bron: ECN RIVM Referentie Ramingen, Mei 2005
STEG grootste WKK technologie
Bron: ECN RIVM Referentie Ramingen, Mei 2005
WKK superieure koolstof efficiëntie
Source: Cogen Europe at Cogen Europe conference 2003
WKK bespaart 100 PJ energie
Bron: ECN/RIVM: gerealiseerde energiebesparing 1995-2002; ECN-C-04-016; Aug. 2004
WKK draagt CO2 reductie
Bron: ECN RIVM Effecten energie- en milieubeleid 1990-2000; Maart 2002
Energiebesparing draagt Kyoto CO2-emissie-ontwikkeling 1998-2003 uitgesplitst naar oorzaken Mton CO2 200 190 180 170 160
Bron: Evaluatienota Klimaatbeleid 2005; VROM; 31 oktober 2005
WKK kost-effectieve CO2 reductie
Bron: RIVM/ECN; Milieukosten Energiemaatregelen 1990-2010; April 2004
WKK grootste NL elektriciteit productie methode
Bron: ECN RIVM Referentie Ramingen, Mei 2005
2 - 5000 MWe WKK groei voorzien
Bron: ECN RIVM Referentie Ramingen, Mei 2005
WKK ontwikkeling grote invloed
Bron: ECN RIVM Referentie Ramingen, Mei 2005
WKK draagt 2005-2020 besparing Energiebesparing nieuwe Zuiniger kassen woningen Stand-by Efficiënter rijgedrag
Energiebesparing kleine apparaten
Verlichting huishoudens
Efficientere vrachtwagens Efficientere bestelwagens
Isolatie bestaande woningbouw
Efficientere personenauto's
Isolatie utiliteitsbouw Efficientieverbetering centrales
Besparing op verlichting utiliteitsbouw Beperking nacht-weekend gebruik
Brandstofbesparing zware industrie
Motors en drives WKK
Bron: Ecofys: Energiebesparing: de onbegrensde mogelijkheden; Okt. 2005
Efficiency gas powergen stijgt
Source: Ecofys; updated comparison of power efficiency on grid level; Utrecht; August 2005
Cogen Integraal Plan: Samen naar 10.000 MWe in 2010 2006 2007 2008 2009 2010 NIEUW
V
V
VV
VVV
VV
VERNIEUW
VV
VV
VVV
VV
V
BESTAAND > 15 jaar < 15 jaar
V V
VV
V
VV
VV
VV
VV
Bron: Cogen Nederland voorstel 15/8; 10/10 TK brief
V
Binnen Budget Prioriteiten: 1.
Nieuw
2.
Vernieuw
3.
Bestaand jong/oud
Overgang Eenvoud
EZ: Alleen bestaand, heel nieuw, iets, voor 1 jaar (+1?) NIEUW
??
??
??
??
??
VERNIEUW
??
??
??
??
??
April toegezegd November onduidelijk EU proces onzichtbaar
BESTAAND > 10 jaar < 10 jaar
0 iets
0 iets???
Bron: MinEZ energierapport; TK brieven 2005
0
0
0
Schaadt vertrouwen
0
0
0
Bezuiniging?
Minder koelwater…
Bron: Effect klimaatverandering in Nederland; MNP voor VROM; okt. 2005
..en warmer koelwater…
Bron: Effect klimaatverandering in Nederland; MNP voor VROM; okt. 2005
..doet kans op koelwater problemen sterk toenemen
Bron: Effect klimaatverandering in Nederland; MNP voor VROM; okt. 2005
APX voor industriële WKK
Bron: Deloitte Prijsvorming WKK-elektriciteit, mei 2005
WKK flexibiliteit wisselt
Bron: Deloitte voor EZ: Prijsvorming WKK elektriciteit; mei 2005
Programma • • • • • • • • •
Opening, welkom en programma WKK nu en verder, hoe flexibel? Handel: Wat is het, wat kan wel/niet? Hoe helpt APX? Waarde van WKK:Westland Pauze Waarde van WKK:Anode Waarde van WKK:Essent Discussie, sluiting, borrel
KdB KdB RH GS MD
CNl CNl EnGl APX WestL
EvT Anode NK Essent Allen
Hierna reserve slides
NL energieprijzen anders dan EU
Bron: EZ brief aan TK d.d. 2 november 2005
WKK ontwikkeling stokt Installed CHP-capacity (MWe)
9.000 8.000 7.000 6.000
Gas Engines District Heating Industrial CHP
5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003e
Energie voor warmte 3 maal elektriciteit Energie vraag voor sectoren in 2000 en 2050 per type energiedrager
(alles in PJ) Sector Jaar
Electriciteit Warmte < 100 C
Warmte > 100 C
Grondstof Olie voor Totaal brandstof
Industrie 2000 2050 (1) 2050 (2)
147 290 200
68 106 86
409 644 404
412 570 285
0 0 0
1036 1610 975
Overige
2000 2050 (1) 2050 (2)
197 430 430
618 710 710
0 0 0
0 0 0
486 770 760
1301 1910 1900
Totaal
2000 2050 (1) 2050 (2)
344 720 630
686 816 796
409 644 404
412 570 285
486 770 760
2337 3520 2875
Bron: ECN, 2002; Utilities september 2004