WINKELCRIMINALITEIT IN EUROPA

WINKELCRIMINALITEIT IN EUROPA VERGELIJKEND ONDERZOEK TUSSEN NEDERLAND, BELGIË, DUITSLAND EN HET VERENIGD KONINKRIJK

Het Platform Detailhandel Nederland is het samenwerkingsverband van De Nationale Winkelraad van MKB-Nederland en de Raad Nederlandse Detailhandel

Winkelcriminaliteit in Europa VERGELIJKEND ONDERZOEK TUSSEN NEDERLAND, BELGIË, DUITSLAND EN HET VERENIGD KONINKRIJK

INHOUD

•

Samenvatting

•

Aanleiding

•

Winkelcriminaliteit in cijfers: Kosten winkelcriminaliteit Directe schade Preventie Uitgelicht: Winkeldiefstal door “klanten” en personeel Uitgelicht: Overval, geweld en agressie

•

Best practices: Samenwerkingsverbanden Databanken tegen winkelcriminaliteit Winkelsurveillance in burger

•

Europese samenwerking: Grensoverschrijdende aanpak Europese Criminaliteitsmonitor Europese Gedragscode Bronbeveiliging

•

Achtergrond van het onderzoek

•

Dankwoord

•

Colofon

1


SAMENVATTING De situatie rond winkelcriminaliteit is verontrustend, zo blijkt uit dit onderzoek van het Platform Detailhandel Nederland. De kosten – door schade en uitgaven aan preventie - in Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn fors: in totaal ruim 10 miljard euro. Nederland loopt duidelijk achter op het Verenigd Koninkrijk. Winkelcriminaliteit kost Nederlandse winkeliers 1,35% (bijna 1 miljard euro) van de omzet tegenover 0,86 % (ruim 3,1 miljard euro) van de omzet van de Britse detailhandel. Om de aanpak van winkelcriminaliteit te verbeteren is een aantal interessante “best practices” uit de buurlanden van Nederland bekeken. In het Verenigd Koninkrijk leidt de politie winkelmedewerkers op tot Special Constables (politievrijwilligers). Dit gebeurt middels het zogenoemde ShopWatch programma. De Special Constables krijgen een uniform van de politie. Hun patrouilles maken de winkelgebieden veiliger. Ook zijn er databanken met informatie over criminelen. In Duitsland worden schoolkinderen voorgelicht over de ernst van winkelcriminaliteit. Hierbij zijn de winkeliers nauw betrokken. In België kunnen beveiligers in burger surveilleren in de winkels. Bovendien zijn investeringen voor zelfstandige, kleine winkels fiscaal extra aftrekbaar. Het Platform Detailhandel Nederland wil zo snel mogelijk aan de slag om de succesvolle methodes uit de omringende landen ingevoerd te krijgen in Nederland. Daarnaast wil het Platform op de korte termijn het volgende: § § § § § §

Betere schaderegeling voor winkeliers Landelijke databank met foto’s en gegevens van veelplegers Stimuleringsregeling voor winkels voor investeringen in preventie Burgersurveillance Landelijke uitrol van het rooftassenverbod Digitaal en centraal aangifteloket voor winkeldiefstal met bekende dader

Leidschendam, september 2006

2


AANLEIDING TOT HET ONDERZOEK Het onderzoek “Winkelcriminaliteit in Europa” biedt een goede indicator van de omvang van winkelcriminaliteit in Nederland en de omringende landen België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast wil het Platform Detailhandel Nederland inzicht geven in de aanpak van winkelcriminaliteit in de genoemde landen. Daarbij is met name gekeken naar nieuwe mogelijkheden om winkelcriminaliteit te bestrijden. In de landen die betrokken zijn bij dit onderzoek, zet de detailhandel jaarlijks meer dan 870 miljard euro om. De sector detailhandel telt hier ruim 900.000 winkelbedrijven die werk bieden aan meer dan 6,6 miljoen mensen. De totale omzet van winkeliers in de EU bedraagt 1.940 miljard euro, waarvan Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk 45% voor hun rekening nemen. De EU heeft ruim 3,5 miljoen winkelbedrijven waarin 16 miljoen mensen werken.

3


WINKELCRIMINALITEIT IN CIJFERS Kosten winkelcriminaliteit Verenigd Koninkrijk Nederland Duitsland België Totaal

in euro 3.111 mln 965 mln 5.050 mln 1.015 mln 10.141 mln

percentage van de omzet 0,86 % 1,35 % 1,37 % 1,56 % 1,17 %

Winkelcriminaliteit is een gigantische schadepost in Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Uit cijfers van de betrokken detailhandelsorganisaties blijkt dat criminaliteit de detailhandel – door directe schade en uitgaven aan preventie – enorm veel geld kost: in totaal ruim 10 miljard euro per jaar. Hoewel er verschillen zijn, is duidelijk dat het probleem met winkelcriminaliteit in de afzonderlijke landen niet minder dramatisch is.

Directe schade winkelcriminaliteit Verenigd Koninkrijk Nederland België Duitsland Totaal

in euro 2.073 mln 675 mln 715 mln 4.100 mln 7.563 mln


De totale directe schade door winkelcriminaliteit in het VK, Duitsland, Nederland en België is bijna 7,6 miljard euro. Het betreft vooral winkeldiefstal door “klanten” en winkelmedewerkers. Verder gaat het om andere vormen van winkelcriminaliteit zoals overval en inbraak.

Preventie België Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland Totaal

in euro 300 mln 290 mln 1.038 mln 950 mln 2.578 mln


Winkeliers in de vier landen investeren fors in preventie: meer dan 2,5 miljard euro per jaar (0,30 % van de omzet). Daarmee is het voorkomen van winkelcriminaliteit en de veiligheid van medewerkers en klanten in alle landen een topprioriteit. België investeert relatief het meest in preventie, gevolgd door Nederland, het VK en Duitsland. De Belgische investeringen worden mede verklaard door de extra fiscale maatregelen die daar zijn genomen ten gunste van winkeliers. Winkeliers mogen daar meer aftrekken van de belasting voor investeringen in veiligheid.

4


Winkeldiefstal door “klanten” Verenigd Koninkrijk Nederland België Duitsland Totaal

in euro 858,5 mln 280 mln 325 mln 2.100 mln 3.563,5 mln


Winkeldiefstal door “klanten” is een gigantisch probleem in Nederland en zijn buurlanden. De schade bedraagt in totaal ruim 3,5 miljard euro wat 0,41 % van de omzet in de vier landen is. In Duitsland wordt het meest gestolen, zowel in euro’s als gerelateerd aan de omzet. Daar lopen winkeliers 0,57 % van de omzet mis door winkeldiefstal (2,1 miljard euro). In Nederland bedraagt de schade door winkeldiefstal 280 miljoen en in België 325 miljoen euro. Ook in het VK is de schade door winkeldiefstal met 858 miljoen euro per jaar nog altijd fors, ofschoon het relatief de minste schade lijdt door deze vorm van winkelcriminaliteit.

Winkeldiefstal door personeel Verenigd Koninkrijk Nederland België Duitsland Totaal

in euro 727 mln 190 mln n.b. 984 mln 1.901 mln

percentage van de omzet 0,20 % 0,27 % n.b. 0,27 % 0,24 %

Een onacceptabel groot bedrag wordt gestolen door personeel (interne fraude). In totaal gaat het om 1,9 miljard euro per jaar in Nederland, Duitsland en het VK (0,24 % van de omzet in deze drie landen). De Belgische ondernemersorganisaties hebben geen exacte cijfers over winkeldiefstal door personeel. Wel wordt ook daar stelend personeel als een groot probleem gezien. Sommige Belgische schattingen voor diefstal door personeel lopen op tot meer dan 50 % van alle diefstallen. Dan zou het gaan om 325 miljoen euro.

Overvallen Verenigd Koninkrijk Nederland België Duitsland

11.170* 783 600 n.b.

*ruimere definitie

In Nederland en de omringende landen is overval een ernstig probleem. De overvalcijfers in de geraadpleegde landen zijn echter moeilijk met elkaar te vergelijken. In Engeland is sprake van een andere, ruimere definitie van overval dan in Nederland en België. Het EuroHandelsInstitut heeft geen statistieken over overvallen op winkels in Duitsland. De structuur van de bondsstaten bemoeilijkt het geven van een nationaal beeld van overval op winkels. Duitse winkeliers bevestigen niettemin de ernst van de problematiek. België wordt bovendien opgeschrikt door “tiger kidnapping”. “Tiger kidnapping” is een gijzeling of ontvoering van winkelmedewerker of winkelier die meestal enkele uren duurt. De slachtoffers of hun bekenden worden zo gedwongen geld te geven. De daders zijn vaak vroegere, ervaren overvallers die deze nieuwe vorm van criminaliteit proberen. In 2005 was sprake van 25 (pogingen tot) “tiger kidnapping”.

5


Geweld en agressie Nederland België Ja Ja

Duitsland Ja

Verenigd Koninkrijk Ja

In alle landen maken winkeliers zich zeer grote zorgen over geweld en agressie. Op dit moment hebben echter alleen het Platform Detailhandel Nederland en het British Retail Consortium kwantificaties. Het geweld en de agressie waarmee Nederlandse winkels te maken hebben is alarmerend. In 1 op de 7 winkels (14%) worden winkeliers en winkelmedewerkers geconfronteerd met personen die fysiek geweld gebruiken of zich schuldig maken aan bedreiging en intimidatie. Het VK meet het aantal incidenten per winkelmedewerker. Daar gaat het om 44 gevallen van geweld en agressie per 1000 medewerkers.

6


BEST PRACTICES Samenwerkingsverbanden winkeliers en overheden Nederland België Duitsland Ja Ja Ja


Samenwerking met de autoriteiten waaronder politie en justitie is cruciaal om winkelcriminaliteit te bestrijden. Deze samenwerking is er in alle landen maar verschilt van land tot land. Ook de nationale detailhandelsorganisaties zelf raadplegen elkaar regelmatig over winkelcriminaliteit - al dan niet in de context van Eurocommerce. Eurocommerce is de Europese koepel van detailhandel, groothandel en internationale handel in Brussel uit 24 EU-landen. Verenigd Koninkrijk De Britse winkeliers zijn een landelijk convenant overeengekomen om winkelcriminaliteit te bestrijden, “Action Against Business Crime” genaamd. Winkeliers aldaar hebben uitgebreide, succesvolle ervaring met het uitwisselen van gegevens met politie. De Britse politie mag informatie delen met andere organisaties, welke dan ook, mits deze preventie, detectie van misdaad en vervolging van daders beoogt. Hierdoor is het VK ver gevorderd als het gaat om het delen van gegevens door politie met winkeliers. In het kader van “Action Against Business Crime” zijn lokaal samenwerkingsverbanden opgezet die het verspreiden van informatie over winkelcriminaliteit faciliteren. Beelden van veelplegers worden uitgewisseld. Hiermee worden zij uit de anonimiteit gehaald en blijvend gevolgd door winkeliers en politie. In sommige plaatsen waarschuwen winkeliers elkaar middels portofoons. In Londen hebben winkeliers, Binnenlandse Zaken en de hoofdstedelijke politie het ShopWatch programma opgezet dat inmiddels navolging heeft in andere Engelse steden. Winkelmedewerkers worden opgeleid tot Special Constables (politievrijwilligers) die na de training worden ingezet in winkelgebieden. De politie verzorgt het uniform en de training. Het winkelbedrijf draagt bij in de kosten door de medewerker een bepaalde tijd, meestal 1 dag per 2 weken, in te laten zetten als Special Constable. Duitsland In Duitsland zijn geen nationale afspraken tussen winkeliers en de overheid. Daar wordt op het niveau van de deelstaten samengewerkt. Goede Duitse voorbeelden van samenwerking in de strijd tegen winkelcriminaliteit zijn te vinden in Beieren en Baden-Würtemberg. Daar werken de winkeliersverenigingen en de plaatselijke overheid gezamenlijk aan het voorkomen van winkelcriminaliteit middels voorlichting. In de zuidelijke bondsstaten Beieren en Baden-Würtemberg wordt voorlichting gegeven aan schoolkinderen. Kinderen en schoolklassen worden aangemoedigd om video’s te maken over winkeldiefstal. Dit videomateriaal wordt vervolgens gebruikt in gerelateerde campagnes over criminaliteit. De beste campagnes ontvangen een prijs van de winkeliers. Niet alleen winkeldiefstal maar ook vernieling en graffiti komen aan bod. Ter bestrijding van fraude met gestolen bankpassen hebben winkeliers en politie een informatiesysteem opgezet. Hierdoor worden gestolen bankpassen meteen geblokkeerd in de winkel. In Duitsland wordt in winkels veel betaald door het zetten van de handtekening door de (vermeende) eigenaar en het tonen van de bankpas. Deze betaalwijze is extra fraudegevoelig. In Dresden is de eerste proef gedraaid. Daar is de kaartfraude met 80% verminderd. Het informatiesysteem wordt nu over heel Duitsland uitgerold.

7


België In België bestaat een federaal overlegorgaan waaraan winkeliers deelnemen. Belangrijk onderdeel hiervan is “informatieflux” wat een betere informatie-uitwisseling tussen winkeliers en politie en justitie moet realiseren. Ook lokaal zijn er samenwerkingsverbanden. Lokaal zijn buurtinformatienetwerken opgezet waarbij winkeliers, burgers en lokale politie betrokken zijn. Doel hiervan is vooral het veiligheidsgevoel te doen toenemen en de sociale controle te verbeteren. Verder dient het informatienetwerk om preventietips te delen. Uit recente navraag blijkt dat de samenwerking met de Belgische, lokale politie goed op gang begint te komen. Daarnaast is er bijzondere aandacht voor de zorg voor slachtoffers van winkelcriminaliteit en het gebruik van camera’s. Bedrijven sturen informatie over daders en gepleegde strafbare feiten naar politie en justitie. Politie en justitie delen daderkenmerken, modus operandi en bijvoorbeeld gegevens van gestolen voertuigen met de betrokken bedrijven. Hierbij worden door beide partijen coördinatoren benoemd die ervoor zorgdragen dat de informatie op de juiste plaats terechtkomt. In deze projecten wordt nauw samengewerkt tussen winkeliers, banken, het postbedrijf, politie en justitie. Met die informatie worden analyses gemaakt van diefstallen en afpersingen. Op basis van deze analyses worden preventieadviezen voor bedrijven gemaakt. Nederland In het Convenant Aanpak Winkelcriminaliteit II heeft het Platform Detailhandel Nederland afspraken gemaakt met ministers Donner (Justitie) en Remkes (Binnenlandse Zaken) alsmede staatssecretaris Van Gennip (Economische Zaken). Het Convenant heeft als doel de winkelcriminaliteit in 2008 met 20% terug te dringen. Om dit te bereiken zijn harde afspraken gemaakt met de betrokken ministeries. Belangrijke afspraken zijn de Landelijke Overvalcoördinator, de landelijke uitrol van het rooftassenverbod en het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). De landelijke overvalcoördinator van de politie, met wie de detailhandel al twee jaar succesvol samenwerkt, is opnieuw voor 2 jaar aangesteld. Het lijkt erop dat preventieve maatregelen van winkeliers en samenwerking met politie vruchten begint af te werpen. Betere samenwerking op nationaal niveau tussen politiekorpsen in de Europese landen is nu noodzakelijk. Winkeldieven maken vaak gebruik van tassen en jassen die zij bewerkt hebben met aluminiumfolie of ander materiaal zodat zij ongestoord langs detectiepoortjes kunnen lopen. Daarom pleit het Platform Detailhandel Nederland voor de landelijke uitrol van het "verbod op geprepareerde voorwerpen" (rooftassenverbod). Dit verbod moet worden ingevoerd via de APV. Steden als Tilburg, Nijmegen en Amstelveen hebben reeds zo'n rooftassenverbod, wat een grote steun in de rug voor winkeliers is. Het Platform Detailhandel Nederland steunt de invoer van het collectieve winkelverbod. In veel winkelcentra is het collectieve winkelverbod ingevoerd. Bij een collectief winkelverbod worden misdragingen van veelplegers bijgehouden. Het gaat hierbij om geweld/bedreiging tegen medewerkers, diefstal, overval, vernieling. Op het moment dat iemand drie keer in de fout is gegaan, krijgt hij/zij een collectief winkelverbod uitgereikt. Dit winkelverbod geldt voor de periode van een jaar. Alle winkels in het gebied kunnen meedoen aan het initiatief. Zij maken dit kenbaar via een sticker op de deur of winkelpui. Bij een collectief winkelverbod wordt nauw samengewerkt met de politie en het OM. Via het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) wordt duurzame samenwerking tussen lokale winkeliers, gemeente, politie en brandweer gestimuleerd bij de aanpak van criminaliteit en overlast. Dit is een sucevolle aanpak waarvan de uitvoering in handen ligt van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD). Het HBD begeleidt inmiddels 77 winkelgebieden. 8


Databanken tegen winkelcriminaliteit Nederland België Duitsland Beperkt Nee n.b.


Inmiddels hebben alle grote Engelse winkeliers databanken met informatie over misdaad en criminelen. Ook alle samenwerkingsverbanden die bedoeld zijn om winkelcriminaliteit te bestrijden, hebben databanken. Hierin staat informatie over misdaad, criminelen, voertuigen, modus operandi en andere gegevens. Bovendien is in het VK een nationale databank operationeel. Hierin zijn vergelijkbare gegevens over criminaliteit tegen ondernemingen opgenomen. De databank groeit snel in omvang, omdat steeds meer ondernemingen en samenwerkingsverbanden uit het bedrijfsleven aangesloten zijn. De Nederlandse detailhandel pleit voor de oprichting van een landelijke databank met gegevens over veelplegers en andere informatie over winkelcriminaliteit. De databank moet worden gekoppeld aan het winkelverbod. Winkeliers krijgen toegang tot dit systeem waarmee zij hun medewerkers kunnen informeren over bekende veelplegers. Het systeem kan ook gekoppeld worden aan camera’s met gezichtsherkenning. Daarnaast heeft de Nederlandse detailhandel om diefstal door personeel tegen te gaan afgelopen jaar het startschot gegeven voor het waarschuwingsregister van de Stichting Fraude Aanpak Detailhandel onder voorzitterschap van oud-minister van Justitie Korthals. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft hiervoor toestemming gegeven. Dit register heeft in combinatie met betere controle bij deelnemende winkelbedrijven geleid tot een substantiële daling van winkeldiefstal door personeel. Andere landen hebben al interesse getoond in dit waarschuwingsregister. In België zijn geen private databanken zoals in het VK gerealiseerd. Wel worden voorstellen om dit toch mogelijk te maken onderzocht door de overheid. De Duitse zusterorganisatie kon over het gebruik van databanken geen informatie verstrekken.

Winkelsurveillance in burger Nederland België Nee Ja

Duitsland Ja


Nederland is de treurige hekkensluiter als het gaat om de mogelijkheden voor winkelsurveillance in burger. Winkelsurveillance in burger is hier praktisch niet te realiseren door te strenge voorschriften. Daarentegen kunnen Engelse winkelbedrijven particuliere beveiligingsorganisaties inzetten zonder beperkingen voor de wijze van surveilleren. De beveiligingsbedrijven kunnen hun medewerkers zowel in uniform als in burger laten opereren. Ook in België en Duitsland is winkelsurveillance in burger toegestaan. Winkelsurveillance is een effectief middel om agressie en geweld alsmede winkeldiefstal te voorkomen. De pakkans wordt door burgersurveillance namelijk groter waardoor er een afschrikwekkende werking vanuit gaat.

9


EUROPESE SAMENWERKING Grensoverschrijdende aanpak De toename van internationale bendes is alarmerend. Gebleken is dat criminelen zich niet laten stoppen door geografische grenzen, iets dat winkeliers maar al te vaak merken. Bendes die overvallen plegen, komen niet alleen uit het land waar de overval gepleegd wordt maar ook uit Oost-Europa en de Balkan. Deze internationaal opererende bendes maken zich ook schuldig aan andere vormen van criminaliteit waarvan de detailhandel slachtoffer is, zoals winkeldiefstallen en valsemunterij. De bendes slaan vaak in één etmaal toe waarna zij over de grens verdwijnen. Daarom moet veel meer en beter samengewerkt tussen politiekorpsen en justitiële instellingen uit de verschillende Europese landen. Europa staat echter nog maar aan het begin van een effectieve samenwerking op het gebied van criminaliteitsbestrijding. Europese Criminaliteitsmonitor Het onderzoek van het Platform Detailhandel Nederland toont aan dat winkelcriminaliteit een gigantische schadepost is in Nederland, België, Duitsland en het VK. Momenteel bestaan er echter te grote verschillen in definities van misdaad, wat een goede vergelijking van de cijfers winkelcriminaliteit en een beter beleid tegen winkelcriminaliteit bemoeilijkt. Daarom pleit het Platform voor een criminaliteitsmonitor die jaarlijks moet worden opgesteld door de EU. Voor deze criminaliteitsmonitor moeten geharmoniseerde statistieken ontwikkeld worden. In dit licht volgt het Platform het actieplan van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, dat op 8 augustus 2006 werd gelanceerd. Middels dit plan wil de Commissie komen tot meer gelijkheid in de misdaadcijfers tussen de 25 lidstaten. De EU wil binnen vijf jaar meer lijn in de misdaadcijfers, zoals dezelfde criteria voor het omschrijven van een misdaad en overeenstemming over welke types misdrijven in statistieken worden opgenomen. Het Platform eist dat ook winkelcriminaliteit een duidelijke plaats krijgt in de Europese plannen. Europese Gedragscode Bronbeveiliging Een belangrijk hulpmiddel in de strijd tegen winkeldiefstal is artikelbeveiliging. De toepassing van artikelbeveiliging vindt plaats middels verschillende systemen. De huidige systemen maken gebruik van zichtbare elementen die aan de kassa worden gedeactiveerd. Gebeurt dit niet dan slaat het beveiligingspoortje bij de uitgang alarm als men de winkel verlaat. Deze techniek voorkomt een deel van de winkeldiefstallen. Het aanbrengen van de elementen door het winkelpersoneel vergt echter veel tijd en geld. Momenteel worden minder zichtbare beveiligingselementen ontwikkeld bijvoorbeeld RFID technologie. Deze elementen worden tijdens het productieproces ingebracht in, op of aan het product – de zogenoemde bronbeveiliging. Aanbrengen van de beveiligingselementen in de winkel hoeft dan niet meer. Bovendien wordt het voor winkeldieven veel lastiger om de chips te verwijderen. De discussie beperkt zich niet tot een nationaal niveau, maar wordt ook op Europees en mondiaal niveau gevoerd. Het is daarom van belang om hierover een gezamenlijk Europees standpunt in te nemen. In Nederland hebben winkeliers samen met leveranciers van de beveiligingselementen afspraken gemaakt over de toepassing van deze techniek en de omgang met deze systemen door winkelier, leverancier en producent. De detailhandel maakt afspraken op Europees niveau tussen winkeliers, producenten en leveranciers van artikelbeveiligingssystemen over de toepassing van bronbeveiliging. Afspraken op Europees niveau zijn met het oog op de interne markt essentieel en moeten leiden tot een Europese Gedragscode Bronbeveiliging.

10


ACHTERGROND VAN HET ONDERZOEK Dit onderzoek is uitgevoerd door het Platform Detailhandel Nederland in samenwerking met zusterorganisaties uit het Verenigd Koninkrijk, België en Duitsland. Het gaat om de Belgische Federatie van Distributieondernemingen (Fedis) en de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo), het Duitse EuroHandelsInstitut (EHI) en Hauptverband des Deutschen Einzelhandels (HDE) alsmede het British Retail Consortium (BRC). De bedragen en aantallen in de dit onderzoek zijn gebaseerd op 2005. Voor het VK betreft het de periode 2004/2005. Momenteel bestaan er in de diverse Europese landen nog te grote verschillen in definities van misdaad, wat een goede vergelijking van de cijfers winkelcriminaliteit bemoeilijkt. Wel maakt dit onderzoek heel duidelijk dat winkelcriminaliteit in West-Europa een enorme schadepost is en daarom op alle niveaus - lokaal, nationaal en Europees - de hoogste prioriteit moet krijgen van politie en justitie.

Nederland Verenigd Koninkrijk Belgie Duitsland Totaal

Omzet in euro

Aantal winkels

71,5 mld 364,2 mld

120.000 279.265

65 mld 369,5 mld 870,2 mld

85.000 430.000 914.265

Aantal winkelmedewerkers* 710.000 2.900.000 250.000 2.800.000 6.660.000

*In België betreft het FTE’s, in Nederland, het VK en Duitsland het aantal medewerkers.

11


DANKWOORD Dank gaat uit naar de Belgische Federatie van Distributieondernemingen (Fedis) en de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo), het Duitse EuroHandelsInstitut (EHI) en Hauptverband des Deutschen Einzelhandels (HDE) alsmede het British Retail Consortium (BRC) voor hun medewerking met en bijdragen aan dit onderzoek alsmede Eurocommerce voor de ondersteuning. Het Platform Detailhandel Nederland werkt intensief samen met de nationale zusterorganisaties al dan niet in het verband van Eurocommerce. Eurocommerce is de Europese koepel van detailhandel, groothandel en internationale handel in Brussel. Vrijwel de volledige (detail)handel uit de EU is bij Eurocommerce aangesloten. Het is een samenwerkingsverband van meer dan 100 handelsorganisaties en bedrijven uit 24 EUlanden.

12


COLOFON Dit is een publicatie van het Platform Detailhandel Nederland: Postbus 262 2260 AG LEIDSCHENDAM Meer informatie: Platform Detailhandel Nederland Sander van Golberdinge, Secretaris Winkelcriminaliteit T: 070 – 320 23 45 F: 070 – 327 87 97 [email protected] www.platformdetailhandel.nl

Overname en aansprakelijkheid Overname van artikelen is alleen toegestaan met correcte bronvermelding en toestemming van het Platform Detailhandel Nederland. De publicatie bevat informatie die met de meeste zorgvuldigheid is samengesteld. Het Platform Detailhandel Nederland en de bij deze uitgave betrokken redactie aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie.

13

Jaarverslag 2004

Platform Plaza, Overgoo 11 Postbus 262, 2260 AG Leidschendam Telefoon 070 320 23 45, Fax 070 327 87 97 e-mail [email protected] website www.platformdetailhandel.nl

WINKELCRIMINALITEIT IN EUROPA

Recommend Documents