Colofon Wijkdeel Oude Kerk Predikant: Ds. A. Sterrenburg, Schellinglaan 33 2271 VD Voorburg, telefoon: 070 - 386 02 03 E-mail:
[email protected] Scriba:
Mevr. J.P.W. Jousma-Rutjes, Rodelaan 40 2272 BB Voorburg, telefoon: 070 - 3873442 E-mail:
[email protected]
Wijkdeel Opstandingskerk Predikant: Ds. T.H. van der Hoeven, Parkweg 362 2271 BK Voorburg, telefoon: 070 - 3872066 E-mail:
[email protected] Scriba:
Nicolette L.I. van Varik-van den Berg Paradijsstraat 30, 2275 EP Voorburg telefoon: 070 - 3871655 E-mail:
[email protected]
Kerkelijk Bureau:
Bruijnings Ingenhoeslaan 2 2273 KR Voorburg, telefoon 070 - 386 35 02
Websites:
www.oudekerkvoorburg.nl www.opstandingskerkvoorburg.nl www.protestantsegemeentevoorburg.nl
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Paaseditie 2014, Nr. 95 Redactie: Ds. A. Sterrenburg, Margriet Zuidgeest, Judy van Engeldorp Gastelaars, Peter Boverhoff, Reggy van der Geugten en Alewijn Schouten. Advertentie acquisitie: Marius van Boven, telefoon 070 3863689. E-mail:
[email protected] Inleveren kopij Pinkstereditie voor donderdag 24 april. Giften voor het wijkblad kunnen overgemaakt worden naar rekeningnummer NL98 INGB 0000683755, t.n.v. Wijkkas Oude Kerk Gemeente te Voorburg onder vermelding van: Bijdrage voor wijkblad Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk. Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 3
Inhoudsopgave Meditatie: Open graf kerk Overzicht diensten Stille Week en Pasen Bij een jubileum past een gelukwens! Kenmerk van de bouw: groeperen van ruimten rondom een hof Herinneringen van ds Frijling Gerrit van Eeden: al meer dan 50 jaar organist Gerrit, heel veel dank! Kosters in de Opstandingskerk ‘Een kerk in de wereld, maar niet ván de wereld’ ‘Eenheid in verscheidenheid’ Interview met Janna Plugge-Hasenoot De Opstandingskerk en Het Anker Programma jubileumviering Kerkdienstenrooster Wist u dat… Concerten in de Oude Kerk
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
5 12 15 18 21 23 26 27 29 34 37 39 41 42 44 44
Pagina 4
Meditatie: Open graf kerk Jezus zei tot haar: ‘Ik ben de opstanding en het leven, wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven, en een ieder, die leeft en in Mij gelooft, zal in eeuwigheid niet sterven, gelooft gij dat?’ (Johannes 11: 25-26). Ooit, nog niet eens zo lang geleden, zag het er hier in Voorburg heel anders uit. Minder stad en steen, meer buitenplaatsen en boerderijen, veel polder en weidse vergezichten, de Vliet, ‘het dorp bestaat voornamelijk in eene lange breede straat, de Heerenstraat genoemd, omtrent het midden van welk de kerk staat. Het merendeel der huizen zijn uitmuntende, zo in grootte als in aanzien. Aan het einde der Heerenstraat staat de pastorij en het schoolhuis. (…) Voorts heeft men in dit dorp nog onderscheidene bebouwde stegen of sloppen, doch van minder aanbelang; het geheele dorp is net en zindelijk bestraat en wordt des avonds met lantaarns verlicht; het wordt over het algemeen, zo door de bewooners als door de regering, zeer wel onderhouden.’ (Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1839). Onze bekende Voorburgse schrijver en dichter Aart van der Leeuw (1876-1931) heeft zich door dit oude ruime landschap nog laten inspireren: DE DIEREN (UIT: Opvluchten (1922)) De landman gaat, nu de avond is gevallen, En de arbeid slaapt, voor 't laatst zijn hoeve rond; Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 5
Hij keurt het werk der knechts in schuur en stallen, En als zijn schaduw volgt hem trouw de hond. Hij toeft bij 't vee, en luistert hoe het ademt; Rond schoft en horen hangt een warme damp, Die met een geur van zomer hem bewademt, En in een nimbus nevelt om de lamp. Dan loopt hij tastend langs de ruif der paarden, Verwelkomd door een dreunend hoefgeklop; Hij spreekt hen aan, en streelt een ruig behaarde, Een speels hem toegestoken manenkop. En als hij eindlijk, rustig na 't volbrachte, De handen boven 't vlammend houtvuur heft, Vervult hem nog de ontroerende gedachte Aan wat rondom hem leeft en niet beseft. Hij peinst, en leest in 't boek met koopren sloten Het hoofdstuk uit, dat Noachs tocht beschrijft, Hoe de arke met haar simple reisgenoten Lang op de oeverloze zondvloed drijft. Gans in het wonderbaar verhaal verloren, Terwijl hij mijmrend in de haardgloed staart, Lijkt het hem of, door God daartoe verkoren, Hij met zijn dieren over 't water vaart. Woorden als uit een andere wereld, en zo was het te onzent ook. Met de vaste tred der vooruitgang werd hier in de loop van de twintigste eeuw van lieverlede vrijwel alle groene ruimte opgevuld met stedelijke elementen. De landman kon gaan, de burgerman trad aan. Een proces van verstedelijking, wederopbouw en modernisering riep een nieuw Voorburg tot aanzijn. In die beweging bleven met name in de jaren vijftig Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 6
en zestig van de vorige eeuw de kerken niet achter. Het kerkelijk leven floreerde, de Oude Kerk aan de Herenstraat was eeuwenlang groot genoeg geweest voor de Hervormden, maar er begint rond 1920 iets te veranderen. In 1923 lezen we in notulen voor het eerst iets over een dusdanige groei van Voorburg, dat er extra Hervormde faciliteiten moeten komen. Na vele vergaderingen, acties, initiatieven, avonturen vol voor- en tegenspoed, diverse tijdelijke voorzieningen (Julianaschool), een oorlog, komt er uiteindelijk in 1955 de eerste Hervormde nieuwbouwkerk in Voorburg: de Vaste de Vaste Burchtkerk aan de Potgieterlaan Burchtkerk aan de Potgieterlaan (op grond die al in 1938 was aangekocht!). In 1957 werd op een heel andere, meer excentrische plaats, achter het Hofpleinlijntje, de Damsigtkapel geopend. Men importeerde uit Marknesse een hulpkapel met kosterswoning, consistoriekamer en klokkentorentje. Kerkvoogd/aannemer C.P. Versteegh transporteerde persoonlijk de kapel naar Voorburg. In 1964 wordt er een nieuw spraakmakend Godshuis geopend voor de Hervormde gemeente: de Opstandingskerk, een creatie van de Voorburger Rein H. Fledderus. Omgeven nog door groen en water, aan de rand van het oude Voorburg, maar gericht op het nieuwe Voorburg staat daar een bijzondere kerk. ‘Als een van de weinige naoorlogse kerken is de Opstandingskerk in veel opzichten verrassend. Aan de bezoeker ontplooit zich op verrassende wijze een binnenstedelijke aaneenschakeling van ruimtes: van entree Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 7
tot kapel, van kerk tot patio.’ (Wim van Heuvel) Een bijzonder gebouw, de hof, de Johanneskapel, de koepel, de bewust naïeve behandeling van de materialen en structuren, voor wie het kan zien, veel schoonheid. Tot op de dag van vandaag een markant, uniek heiligdom, maar veel meer dan een gebouw is het een thuis voor een weliswaar vergrijzende maar toch nog vitale geloofsgemeenschap. Mensen zijn gegaan Deze dagen gedenken we in dankbaarheid en verwondering hoe de goede God ook op deze plaats Zijn Naam heeft uitgeschreven onder mensen, met vallen en opstaan, onder wisselende omstandigheden, in alles wat het leven tot leven maakt. Een bijzonder jubileum onder een ongewis gesternte, de tijden veranderen, kerken staan niet meer in het midden, maar meer in de marge, er is – helaas – overcapaciteit, en overal in dit land worden kerken gedwongen tot terugtrekkende bewegingen. Waar er vijftig jaar geleden alom kerken werden gebouwd, worden nu kerken aan de eredienst onttrokken. Onlangs in Den Haag nog acht kerken! Mensen zijn gegaan, zijn niet meer gekomen, hebben andere keuzes gemaakt en daarmee meer of minder bewust de kerkdeur dichtgetrokken. Niet alleen de landman is vertrokken, in zijn voetspoor de kerkganger ook. Krachten bundelen Wij weten op dit moment van schrijven niet precies hoe het verder gaat met het kerkgebouw Opstandingskerk. We staan Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 8
in Protestants Voorburg voor een moeilijke, ingrijpende beslissing. We moeten de krachten bundelen en mogelijk keren we weer terug naar de Oude Kerk. Met pijn in hart en ziel: zoals het ooit was, alleen ziet Voorburg er nu echt anders uit, en het zal voor alle betrokkenen nooit meer hetzelfde zijn. ‘Toen trad het heimwee uit de kieren van het heden, in de geur van het verleden, in het licht van een terzijde.’ (Robert Anker) Het gaat niet eens om een gebouw, meer dat het Koninkrijk zoveel terrein verliest, en zo vervult ons, gelijk de landman in het gedicht, vooral de ‘ontroerende gedachte aan wat rondom hem leeft en niet beseft.’ De Vaste Burchtkerk, de Damsigtkapel, ooit heilige plaatsen, voor velen van ons plaatsen van bijzondere herinnering, onderdelen van de persoonlijke en plaatselijke geschiedenis maar onder invloed van een sterk veranderende samenleving, de de Damsigtkapel secularisatie, voorgoed verdwenen. Het staat al geschreven: ‘we hebben hier geen blijvende stad’, en dat geldt waarschijnlijk ook voor kerkgebouwen. Met hoeveel liefde ook gebouwd en bewoond, slechts voor een tijd soms een plaats voor God onder ons mensen, hoe kostbaar en dierbaar ook, als de tijdgeest zich hult in het gewaad van een overmachtig sloper worden zelfs heiligdommen ingehaald en neergehaald. Niets is heilig, menig heiligdom heeft het in de geschiedenis niet gehaald, zelfs de tempel in Jeruzalem kon worden bijgezet in de nis van memento en memorabilia. Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 9
Misschien zijn we terug bij af Fledderus baseerde ooit zijn plan voor de Opstandingskerk op een oud-christelijk kerkje, gevonden bij opgravingen in Doura-Europos, een Syrische stad aan de bovenloop van de Eufraat. Ook verdwenen. Een voorbeeld van vroege kerkbouw, daarvoor bouwde men eigenlijk geen kerken, dat had geen zin, men schuilde bij elkaar en bij de Heer, wiens wederkomst men spoedig verwachtte. De apostelen trokken rond, de wereld was zendingsgebied, misschien zijn wij in onze cultuur ook weer ergens terug bij af, staan christenen voor nieuwe uitdagingen, is ons traditionele kerkmodel niet meer helemaal bij de tijd. Meer dan in de afgelopen decennia, eeuwen, zal kerk weer beweging zijn. Als mensen niet meer naar de kerk komen, moet de kerk naar de mensen komen. Zelfs zo’n Oude Kerk staat niet meer in het midden, en een nieuwe kerk zal meer gaan dan staan. Uiteindelijk tellen niet de stenen, maar de zielen. Geen onbezorgd feest 50 jaar Opstandingskerk, wat dansen in het donker, maar dan toch proberen het licht te laten schijnen. De zegeningen tellen, veel is en was goed, wij danken God en elkaar daarvoor. Sta op tot hoop, vreugde en nieuwe kansen. ‘Gij die gelooft, verheugt u samen, het is God, die trouw zijn kerk bewaart.’ Zo’n vijftig jaar geleden heeft men hier nagedacht over een passende naam voor het nieuwe Hervormde kerkgebouw. Hoopvol en vreugdevol gestemd, want wat was dat ook een onderneming, er moet veel geloof en moed geweest zijn, is toen ergens voor het eerst de naam: ‘Opstandingskerk’ gevallen. Misschien wel in de opkamer van de Oude Kerk. Hoe zullen we onze nieuwe kerk noemen? En iemand stelde voor: ‘Opstandingskerk!’ Ik vermoed unaniem besloten, want zo hoort een kerk eigenlijk te heten.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 10
Het gaat over de eeuwigheid! We zijn nu onderweg naar Pasen, het grote feest der kerk, Gods liefde is sterker dan de dood, de Heer is waarlijk opgestaan! Een groter, vrolijker geheimenis bestaat niet. Ons geloof, de kerk staat of valt met dat open graf. Dat de Heer leeft en wij met hem, dat is het ware feest en leven. Iedere kerk is in die zin een open graf kerk, en de gemeente een open graf gemeente (als we nog een naam zoeken voor de nieuwe wijkgemeente?) Gebouwd op en vertrouwd met het open graf. Zolang er een kerk is, zal die kerk opstandingskerk zijn. En een pinksterkerk, want wat er ook veranderd is, zelfs al moeten wij als instituut en organisatie terugtrekkende bewegingen maken, de kerk, het geloof leeft moedig voorwaarts. Er zullen steeds weer nieuwe mogelijkheden zijn voor het Evangelie, er zullen telkens opnieuw mensen opstaan voor en met Jezus Christus. En getuigen zijn. Er is nog een wereld te winnen en een nieuwe kerk om te bouwen. Opstandingskerk, dat gaat over veel meer dan vijftig jaar, het gaat over de eeuwigheid. Toch feest! ds. Ton van der Hoeven
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 11
Overzicht diensten Stille Week en Pasen Aan alle (gast)leden van de wijkgemeente Opstandingskerk Oude Kerk en ieder die met ons op weg wil gaan Midden in de 40-dagentijd ontvangt u deze 'Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk'. Midden in de tijd, dat we in de kerk nadenken over het geheim van Jezus' lijdensweg. Dat alles komt geconcentreerd terug in de Goede of Stille Week voor Pasen. In die week zijn er maar liefst vijf diensten, Palmzondag meegerekend, die allemaal uitlopen op het hoogfeest van Pasen. Maar het gaat op en rond dit feest dan ook om het hart van het geloof: het ultieme bewijs, dat God in Christus levert van zijn immense liefde voor ons. Wij gaan Jezus daarom volgen op zijn lijdensweg, en we gaan Hem als de levende Heer ontmoeten op de Paasmorgen. Gaat u, ga jij mee? U kunt een keuze maken uit het aanbod van diensten, ze vormen weliswaar een eenheid, maar kunnen goed ook afzonderlijk bijgewoond worden. De diensten worden beurtelings in de Opstandingskerk en Oude Kerk gehouden en op Stille Zaterdag is er ook één in de Koningkerk. Let u daarom op de plaats van samenkomst! Zo zullen we met name in de Stille Week en met Pasen stilstaan bij het geheim van Jezus' weg door het donker naar zijn opstanding. Van harte uitgenodigd om met ons de kracht van dat geheim te ondergaan, te ervaren en te vieren. ds. Adrie Sterrenburg
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 12
17 april Witte Donderdag 19.30 uur: Dienst van Schrift en Maaltijd, gezamenlijke dienst in de Opstandingskerk De kleur van de antependia is wit, want het Paasfeest begint op deze dag met de inzetting van het Avondmaal. Op de avond voor Jezus’ lijden en dood, in de nacht waarin hij werd verraden, vierde hij met zijn leerlingen het Paasfeest van Israël: de uittocht en bevrijding. Voorganger: ds. Van der Hoeven.
18 april Goede Vrijdag, 19.30 uur: Kruispasen gezamenlijke dienst in de Oude Kerk De cantorijen van de Opstandingskerk en Oude Kerk werken mee aan de Johannespassie die onderdeel is van deze viering waarin we ons beperken tot het luisteren naar de evangelietekst, de dienst der gebeden en het roemen in het kruis van de Heer in ons lied. Liturg: ds. Sterrenburg.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 13
19 april Stille Zaterdag: 19.00 uur: Stille Zaterdag-bezinning in de Koningkerk met jongeren uit heel onze Protestantse Gemeente Een korte dienst van Woord en Gebed, waarin we een moment nadenken over het bijzondere van deze sabbat. Thema is dit keer: ‘Achter je laten en verder gaan’. Voorganger: ds. J. van der Wolf. Omdat de ervaring ons heeft geleerd, dat we in verband met de bezinningstocht die aansluitend op de vesper volgt, op nogal wat jongeren kunnen rekenen, zal daar in de opzet van deze vesper rekening mee worden gehouden. Bezinningstocht: Zoals gezegd vertrekt een groep vanuit deze vesper voor de bezinningstocht over het strand, een gezamenlijke activiteit van zowel de wijkgemeente Opstandingskerk-Oude Kerk , als wijkgemeente ‘De Open Hof’. We verwachten dan ook velen, met name jongeren, uit de drie kerken. Overigens ook volwassenen, want ook zij doen mee aan de strandloop. 22.00 uur Paaswake in de Opstandingskerk. Voorganger: ds. Van der Hoeven. De cantorij van de Opstandingskerk o.l.v. Gerrit van Eeden, werkt aan deze dienst mee. 20 april Het Hoogfeest van Pasen De stille week loopt uit op het FEEST VAN DE OPSTANDING VAN DE HEER, met diensten in beide kerken om 10.00 uur. In de Oude Kerk zal dan ook de Heilige Doop worden bediend aan Angel Melia Anita, dochter van Mayla en Gerben Noordermeer.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 14
Bij een jubileum past een gelukwens! Het was voor de redactie van dit wijkblad geen vraag: Heel het Paasnummer moest in het teken staan van het 50-jarig bestaan van de Opstandingskerk en de jubileumcommissie sloot zich daar van harte bij aan. Waarom was het geen vraag? Omdat het om een kerkgebouw gaat en dat is voor een christelijke gemeente niet zo maar een gebouw. Ontmoetingsplaats bij uitstek van God met zijn gemeente In dat gebouw komt de gemeente zondag aan zondag samen rond Woord en sacrament, om de lofzang gaande houden en tot God te naderen in de gebeden. In dat gebouw breng je je zelf mee met je vreugden en verdriet, je noden en vragen en stel je je voor Gods aangezicht. Kortom: het is de ontmoetingsplek bij uitstek van de gemeente met God. Als dat al vijftig jaren gaande is, ontstaat er behalve de steeds hechtere onderlinge band tussen de gemeenteleden ook een verbondenheid met het gebouw. Je raakt ermee vertrouwd en het wordt meer en meer je tweede, of misschien zelfs eerste huis. Het huis van de gemeente krijgt voor je ook mede kleur door de sfeer die de er kerkende leden er samen brengen, maar ook en niet in de laatste plaats is het de architectuur. In dit blad worden architectuur en symboliek van de Opstandingskerk uitvoerig besproken. Er wordt gerouwd en getrouwd, gedoopt en belijdenis gedaan, bevestigd en afscheid genomen. Hoogte- en dieptepunten in het gemeenteleven, het speelt zich allemaal af in en rond het gebouw. Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 15
Gelukwens met droevige ondertoon We staan er in mei bij stil, dat de Opstandingskerk deze functie van ontmoetingsplaats bij uitstek als Godshuis en huis van de gemeente reeds een halve eeuw heeft mogen vervullen. Dat stemt tot grote dankbaarheid en als wijkdeel Oude Kerk delen we in die dankbaarheid en brengen die hier graag onder woorden. Meestal zeg je bij een gelukwens : ‘Nog vele jaren!’ Dat zouden we hier ook graag schrijven, ware het niet, dat binnenkort een beslissing moet worden genomen over welk kerkgebouw gesloten zal moeten worden. Daar kan ik nu mijn ogen wel voor sluiten, maar dan zou ik weinig gevoel voor de realiteit aan de dag leggen. Het is een droevige zaak, maar we ontkomen er niet aan. Welk gebouw het ook wordt, in het licht van wat ik hierboven schrijf betekent het prijsgave van terrein aan de wereld. Wéér een plek minder waar de Heer wordt gediend. En toch een gelukwens vol dankbaarheid! Maar we kunnen ook anders kijken en vol dankbaarheid denken aan wat jarenlang is meegegeven aan de mensen van vroeger en van vandaag, waar de laatst genoemden nu op kunnen teren en verder mee kunnen bouwen op welke plaats dat ook is. En met het kerkgebouw – nogmaals, welk dat ook is – wordt niet de gemeente opgeheven die er samenkwam. We mogen ook dankbaar zijn voor kansen in nieuw perspectief. Meer samen dienen en doen, in welk kerkgebouw dan ook, kan Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 16
immers een impuls zijn voor wat de gemeente in het licht van het Evangelie voor Voorburg kan betekenen. Dat perspectief is er, ondanks alles. En dat is in dit land en deze stad iets om dankbaar voor te zijn. Zo doemt voor mijn ogen een vergezicht op van een gemeente die door bundeling van krachten en het over en weer in elkaar vinden en herkennen van gaven van de Geest tegen de verdrukking in groeit en bloeit in geloof, hoop en liefde. Gelukkig blijft het mogelijk in onze stad te kerken en dat is verre van vanzelfsprekend, zo verre als vanzelfsprekend het is, dat er al vijftig jaar een Opstandingskerk staat aan de Rembrandtlaan die al die jaren ononderbroken in gebruik is geweest! Dank zij de Heer der kerk daarvoor! En de leden van wijkdeel Opstandingskerk van harte gelukgewenst met wat daarin is geschonken, want dat is in woorden niet uit te drukken! ds. Adrie Sterrenburg
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 17
Frits Benschop over de geschiedenis van de Opstandingskerk
Kenmerk van de bouw: groeperen van ruimten rondom een hof Voorburg groeide en er kwam behoefte aan een kerk in de wijk. Architect en wijkbewoner Rein Fledderus liet zich bij het ontwerp van de Opstandingskerk inspireren door een vroegchristelijk Syrisch kerkje – opgegraven in de jaren twintig… De bouw van de Opstandingskerk kan niet los worden gezien van de historie van Voorburg. De gemeente, bekend om zijn buitenplaatsen aan de Vliet, groeiend naar een verstedelijkt dorp grenzend aan Den Haag. Het inwonertal steeg van 6000 in 1920 naar 43.000 in 1964 met verschillende nieuwbouwwijken. Logisch dat bij de nieuwe bewoners behoefte ontstond aan een kerk. Dit werd onderschreven door de gemeente en die bood een kavel te koop aan, gelegen aan het verlengde van de Rembrandtlaan. De kavel was ongeveer 1800m2 met een multifunctionele bestemming; een rusthuis, een school en een kerkgebouw. Figuur 1. Plattegrond Opstandingskerk en omgeving
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 18
‘Ruimten rondom een hof’ Dat kerkgebouw werd de Opstandingskerk en is gebouwd naar het ontwerp van de in de wijk wonende architect Ir. Rein H. Fledderus. Hij genoot bekendheid als architect/ stedenbouwkundige en ontwierp diverse kerken waarvan de Antwoordkerk Rotterdam de bekendste is. Fledderus liet zich voor de bouw inspireren door een in de jaren twintig opgegraven vroegchristelijk kerkje in Doura Europos, een Syrische stad in de bovenloop van de Eufraat. Kenmerk van deze kerkbouw was het groeperen van ruimten voor verkondiging, dopen en vergaderen rondom een hof. Aandacht moest er zijn voor jeugd en ouderen. Volgens Ir. Rein H. Fledderus (1910-1970) dit concept heeft Fledderus de kerk ontworpen.
De hof beplant met een cederboom (l.) en een vijgenstruik (r.)
De ruimten rond de hof gezien vanuit zuidelijke richting. Linksboven woonzorgcentrum het Anker, daaronder het kerkgebouw en beneden (vlnr): de crèche, de jeugdsoos en de Johanneskapel.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 19
Figuur 2: Schematische voorstelling van het bouwen rond een hof bij de Opstandingskerk
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
hof kerkzaal Johanneskapel jeugdsoos crèche kerkenraadskamer/vergaderzaal keuken ontvangsthal gemeentezaal rusthuis –Het Ankerhoofdingang - zijde Rembrandtlaan zij-ingang - zijde Veldzichtkade
Tekst en foto’s: Frits Benschop Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 20
Herinneringen van ds Frijling Hoe het begon: zondag 24 november 1991. De laatste zondag voor mijn bevestiging als hervormd predikant in Voorburg. Wij woonden hier drie dagen en ik zat voor het eerst (nieuwsgierig) in de Opstandingskerk, te midden van hoogstens 40 kerkgangers, van wie ik met mijn 51 jaar een van de jongsten was. Na afloop van de dienst kwam een lid van de kerkenraad naar me toe en vroeg hoe ik het gevonden had. Ik antwoordde: ‘Leeg en grijs’. Kennelijk schrok hij niet al te zeer van mijn woorden en gaf als antwoord: ‘Ja, helaas wel, maar daarom hebben we u beroepen.’ En met die woorden ging ik terug naar huis, Parkweg 362. Waar was ik aan begonnen? Had ik dan toch moeten luisteren naar de woorden van een verontrust gemeentelid die me, toen het beroep uitgebracht werd, schreef: ‘De wijkgemeente ligt nog steeds aan puin. Veel trouwe gemeenteleden hebben de kerk de rug toe gekeerd. Ik hoop dan ook van harte dat, indien u het beroep naar Voorburg aanneemt, er hier weer een klimaat zal ontstaan dat het voor allen mogelijk maakt om weer de zondagse gang naar “onze” Opstandingskerk te kunnen maken. Dit zal heel wat van u vergen en het zal allemaal alleen op uw schouders neerkomen’. Een week later: de bevestiging op 1 december, eerste advent. Een bijzondere dag. Een volle kerk, met alleen al meer dan 40 kerkgangers uit mijn vorige gemeente Elst. Mensen, die maar niet konden begrijpen dat ik hun mooie dorp met zo’n prachtige, grote kerk verruild had voor zo’n gewone wijkkerk Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 21
ergens in de Randstad. Wat had ik daar nou te zoeken? Welnu, dat maakten veel van al die andere kerkgangers me wel duidelijk: de grote verdeeldheid overbruggen, werken aan verbroedering, gemeenteopbouw, enz. De elf jaren daarna: van advent 1991 tot advent 2002. En zie, het ‘wonder’ geschiedde: mensen kwam weer terug, na vaak jarenlang elders gekerkt te hebben of thuisgebleven te zijn. Zondag na zondag nam hun aantal toe en medio 1992 zat de kerk weer vol. De kindernevendienst kreeg weer volop werk, de catechisaties begonnen weer, de kerkenraad was weer volledig bezet, bijbelkring, gespreksgroepen, een actieve kerngroep jeugd, de cantorij, een muziekgroep voor jong en oud en niet te vergeten de acht wijkteams, met allemaal een ouderling, een diaken en enkele pastorale vrijwilligers. De samenwerking met de Vijverhof resulteerde ieder jaar in een drie weken durend Bijbelproject voor kerk en school en ook de oecumene met de St. Martinusparochie bloeide weer op. Hoe het eindigde: 1 december 2002 Een feestelijke afscheidsmiddag op zaterdag 30 november en een al even feestelijke afscheidsdienst op zondag 1 december. Met teveel grote cadeaus, lovende woorden, schitterende herinneringsboeken, brieven, kaarten, enz. En natuurlijk die onverwachte Koninklijke onderscheiding. Onvergetelijk allemaal! En na die elf jaren kun je alleen maar dankbaar zijn. Dankbaar dat die sombere vooruitzichten van eind 1991 niet bewaarheid werden. Dat heel veel mensen je het vertrouwen gaven en ook weer enthousiast mee gingen werken. En bovenal dankbaar jegens Hem van wie de psalmdichter in psalm 127 zegt: ‘Zo de Here het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen de bouwlieden daaraan’. ds. Harry Frijling Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 22
Met hart en ziel in de kerkmuziek
Gerrit van Eeden: al meer dan 50 jaar organist Al meer dan 45 jaar is Gerrit van Eeden een bekende verschijning binnen de Opstandingskerk. Want al die tijd is hij elke zondag het muzikale geweten achter de erediensten geweest. Nu geniet hij – na meer dan 50 jaar het organistenberoep te hebben uitgeoefend – van een welverdiend pensioen. Ons gesprek begint en eindigt bij het middelpunt: het kerkorgel uit 1981, gebouwd door de firma Vierdag uit Enschede. ‘Al vanaf mijn aantreden werd mij door velen gemeld dat dit soort kerkorgels nooit binnen de financiële mogelijkheden lagen. Ik moest mij dus in de eerste jaren “behelpen” met een veel kleinere versie, gebouwd door een neef van de architect van dit gebouw, R. Kloppenburg uit Amstelveen – eigenlijk meer een hobbyist dan een professional. Desondanks heb ik dit orgel met veel liefde bespeeld, zoals ik dat af en toe nog steeds doe in de Johanneskapel, een bijgebouw van deze kerk waar voornamelijk rouw- en trouwdiensten worden gehouden. Maar als gevolg van doorzettingsvermogen van een aantal Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 23
mensen die mij steunden en enkele giften is dit prachtige orgel er toch gekomen,’ aldus een trotse heer Van Eeden. Het onderhoud en stemmen van zo’n instrument blijkt een bewerkelijk iets te zijn: zo moeten alle 874(!) orgelpijpen om de twee jaar worden gestemd. Voor het reguliere onderhoud tekent Van Eeden zelf. ‘Daarnaast zijn weersomstandigheden, met name zon en luchtvochtigheid van invloed op het orgel om het in goede conditie en vooral op toon te houden.’ De later aangebrachte zonwering en centrale verwarming dragen hieraan bij. Het Rode boekje: een uitdaging Maar we keren nog even terug naar de carrière van Van Eeden en hoe hij zo in het orgelvak verzeild is geraakt: ‘Wij woonden in de Haagse wijk Transvaal en mijn oom (ook organist) had daar een lespraktijk in orgel en piano. En alle kinderen uit onze (tamelijk bevindelijke) familie gingen daar destijds vooral op orgelles en soms piano. Thuis hadden wij een harmonium staan waarop ik naar hartelust kon oefenen. Toen ik rond mijn 12e, 13e jaar wilde doorleren, kwam ik op kerkorgelles in de Julianakerk. Vervolgens ben ik aan de vakstudie begonnen bij Adri Fonteyn in de Oude Kerk in Voorburg, waar ik veel aan te danken heb. Om een aanstelling als organist te kunnen krijgen, moest ik na het conservatorium eerst nog kerkmuziek studeren in Utrecht voor een bevoegdheidsverklaring. Na te zijn begonnen als organist op een klein orgel in Loosduinen bij de wijkgemeente Vrederust kwam hier de vacature in 1965 bij de Opstandingskerk, waar dominee Duyvendak de eerste predikant was. Samen Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 24
zijn wij druk in de weer geweest met de introductie van het Rode boekje, oftewel de bundel met 102 nieuwe gezangen bij de gemeente. Daar heb ik mij destijds met ziel en zaligheid op gestort; een echte uitdaging mag je wel zeggen.’ Leren en studeren Het studeren, leren en verder ontwikkelen in en van de kerkmuziek loopt door de loopbaan van Van Eeden heen. Zo heeft hij zich vele jaren ingezet voor de Stichting Centrum voor de kerkzang, een gezelschap van hoogstaande predikanten en kerkmusici die zich hiervoor inzetten. Daarnaast is hij nog steeds een keer per week betrokken bij de cantorij van de Opstandingskerk. Onderscheiden Zijn jarenlange inspanningen zijn niet onopgemerkt gebleven. Hij heeft diverse onderscheidingen ontvangen, zoals de insignes van PKN in zilver, goud en goud met briljant. En, als klap op de vuurpijl, de voor hem onverwachte benoeming tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau, opgespeld door de burgemeester in zijn woonplaats Zoetermeer. Maar evenzo trots geeft hij een rondleiding door de Opstandingskerk en wijst hij op de vele details en mooie plekjes die door de architect Rein Fledderus zijn aangebracht. Vooral de Johanneskapel en het orgel hebben bij hem een warm plaatsje in zijn hart, iets wat hij weet te vertolken in het geluid op het kleine, bijna huiselijk-intieme orgel dat hier nog altijd in gebruik is. Machtige klanken Het gesprek eindigt bij de klanken van het grote orgel, waar hij na het gesprek nog even verder op zal oefenen, zoals Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 25
iedere week. Om de zondag weet Van Eeden machtige klanken aan het instrument te ontlokken - de bazuinen klinken welhaast - maar daarnaast ook lieflijke, bijna onhoorbare tonen. Stilzitten na het pensioen, dat zit er nog lang niet in. Hij is ‘trots en blij’ dat hij na het Liedboek uit 1973 nu weer de introductie van een nieuw liedboek van de PKN mag begeleiden; alweer een nieuwe muzikale uitdaging. En – zoals dat in muzikale families vaak het geval is – het stokje wordt ook weer een beetje overgenomen door de jongere generatie. Zo speelt de dochter viool en is zoon Van Eeden betrokken als drummer bij de musicals Paulus, Visserslatijn en Ester. Peter Boverhoff
Gerrit , heel veel dank! Een aantal jaren geleden hebben wij al groot feest gevierd met onze Cantor-organist Gerrit van Eeden. Gerrit is toen ook onderscheiden. Met vreugde wensen wij hem opnieuw geluk en zegen. Als iemand de Opstandingskerk belichaamt is het Gerrit van Eeden; zoveel jaren trouwe muzikale dienst, en zelfs na zijn pensioen is hij aangebleven. Wij zijn hem voor al die jaren goede samenwerking, muzikale dienst en inspiratie buitengewoon erkentelijk en wensen Gerrit en familie alle goeds en zegen toe! De kerkenraad.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 26
Kosters door de jaren heen De Opstandingskerk heeft verschillende kosters gehad. Degenen die hieronder worden gememoreerd, hebben een belangrijke overeenkomst: ze hebben de taak met veel genoegen vervuld. Anita Spelt-den Toom Met veel plezier was Anita Spelt-den Toom koster in de Opstandingskerk van 1988 tot 1997. Haar man Arie, van 1991 tot 1994 koster in de Vaste Burchtkerk, hielp haar vaak mee. Ze denkt positief terug aan deze tijd. Vooral vanwege de goede samenwerking met de kerkvoogden – haar werkgevers. Ze noemt met name Joop Carton, met zijn vrouw Jeanny, en de actieve scriba Ton Rotteveel. ‘Er werden altijd veel activiteiten georganiseerd. Daar kwamen soms wel 130 mensen. Alle lof daarbij voor de dames van de HVD (Hervormde Vrouwen Dienst), die veel werk verzetten onder de bezielende leiding van mevrouw van der Meide. En vergeet niet de vrijwilliger voor de tuin; de heer Boon!’ Wim van Spronsen Van 1976 tot 1984 was Wim van Spronsen uit Scheveningen koster. Zijn vrouw Alie heeft hele goede herinneringen aan die tijd. Zij heeft nog steeds contact met mensen uit de Opstandingskerk en bezoekt de contactmiddagen. Ze herinnert zich: ‘Op een zaterdagmiddag kwamen we er voor het eerst. Toen ik die keuken zag, vroeg ik hem: “Ga je hier echt beginnen?” “Ja,” zei hij. En zo begon hij voor 20 uur in de week en als het druk was hielp ik hem vaak mee.’ Koster zijn doe je vanuit je hart, vindt Alie. ‘Er was heel veel te doen (naast al die ramen…), zoals koren, recepties en de Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 27
soos. In die tijd waren er ook regelmatig uitvaarten vanuit de Johanneskapel.’ Ook zij roemt de samenwerking met de kerkenraad. Wat zij het mooiste vindt in de Opstandingskerk? ‘Die tekst in de hal: IK BEN DE OPSTANDING EN HET LEVEN.’ An de Roode en Ed Pors Tussen de familie van Spronsen en Spelt was er nog An de Roode, buurvrouw van Alie uit Scheveningen. En onze laatste (betaalde) koster was Ed Pors. Hij diende de kerk van 1997 tot zijn dood op 30 januari 2013. In de rouwdienst werd nog vermeld met hoeveel plezier hij er gewerkt had; hij was er na een moeilijke periode in zijn leven weer helemaal opgebloeid. Vanaf de tijd dat Ed ziek werd, werkt de Opstandingskerk met vrijwillige kosters – net zoals in de begintijd! Corrie de Jong (92) heeft dat nog meegemaakt. Met haar jongste zoontje in de wandelwagen was zij er op een zaterdagmiddag bij toen het hoogste punt van de kerk bereikt werd. Bart is nog in de Emmaschool (de huidige Vijverhofschool) gedoopt, samen met Jacky Vogelaar. Corrie vertelt: ‘In het begin was er geen geld voor een koster. Alles werd door vrijwilligers gedaan. Dokter Kraaijeveld nam de leiding op zich. Hij heeft heel veel voor de kerk gedaan. Mevrouw Zandee organiseerde de dames die moesten komen helpen met schoonmaken of afwassen bij soosmiddagen of de kerstmaaltijden.’ Zij herinnert zich ook nog Maarten Mourits een soort hulpkoster uit een gezin van 16 kinderen. Hij heeft Wim en Alie van Spronsen nog ingewerkt. Goed, dat er altijd mensen beschikbaar zijn (geweest) om op deze manier de kerk en daardoor God te dienen. Judy van Engeldorp Gastelaars
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 28
Jacques Plugge licht de symboliek van en in de kerk toe
‘Een kerk in de wereld, maar niet ván de wereld’ Het thema van de eerste kerkdienst in de Opstandingskerk op 1 mei 1964 is veelzeggend: ‘Leven tussen tentdoek en koepel’. Een Bijbels gegeven over leven tussen ‘uittocht en binnenkomst’, verwoord in het Oude en Nieuwe Testament. Het is herkenbaar verweven in het ontwerp van dit kerkgebouw. Op het eerste gezicht is het misschien een ietwat somber en eenvoudig gebouw, gelegen langs de Broeksloot aan de Verlengde Rembrandtlaan. Maar de Opstandingskerk, gebouwd tussen 1962 en 1964, heeft inmiddels een halve eeuw - zonder tussentijds grootschalig onderhoud en/of renovaties - haar waarde steeds bewezen conform de oorspronkelijke opzet. Inspiratiebronnen Voor architect en kerkgemeente vormde de vroegchristelijke periode in het Midden-Oosten de inspiratiebron. In de bouw heeft dat tot het volgende resultaat geleid;
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 29
-
-
-
-
-
-
Een kerk als een ‘tent van samenkomst’, vormgegeven in natuurlijke, onbewerkte materialen van baksteen en ‘schoon’ betonwerk. Een rustige ruimte, direct op een klinkervloer onder een ‘geplooid’ dak. Een opengeslagen tentdoek als welkom tot een ingetogen sacrale ruimte in puur materiaalgebruik. ‘Een zeer sobere vierkante kerkzaal met een gemetselde bank rondom. Er is geen verhoogd gedeelte, immers de gehele kerkzaal is liturgisch centrum. Voor in de kerk staat de “apparatuur van de prediking de lofzang der sacramenten”,’ aldus de architect. ‘Brutalisme’ naar ideeën van J-L.C. le Corbusier. Met een natuurlijke lichtval van boven, en onder een bescheiden Grieks Kruis. De ‘apparatuur’, i.c. een robuuste avondmaalstafel, in fijngestort beton met gefrijnd tafelblad, een ruw gedolven marmeren doopvont en een bescheiden preekstoel met Koptisch Kruis. Als symbool voor de verspreiding van de Boodschap naar Jesaja 60, vers 8: ‘Wie zijn het die daar zweven als een wolk, die komen aanvliegen als duiven naar hun Koptisch Kruis til?’ - het zgn. ‘Duyvendak’. Een Koptisch Kruis als bindend en dankend symbool in de gemeente als teken voor ‘Leven’. Rondom een hof zijn de nevenruimten voor gemeente, jeugd en overdenking. Op de binnenplaats is een fontein en - passend in de Bijbelse context - een ceder, vijg en olijf als symbool voor kracht, zachtmoedigheid en vrede. Er is een eenvoudige koepel (zoals uit de vroegchristelijke periode) op een bescheiden en ingetogen Johanneskapel met in drie glas-in-loodramen de symbolen: Mozes,
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 30
Driekoningen en ‘vis en duif’, voor resp. het ‘Het Oude Verbond’, Het Nieuwe Verbond’ en ‘Leven door de Geest’ Al met al is de Opstandingskerk, zoals de architect heeft beoogd, een gebouw dat in de wereld, maar niet ván de wereld is. Verwerkte elementen van Concertgebouw De Doelen Tijdens de bouw van de Opstandingskerk was architect en gemeentelid Rein H.Fledderus met de gebroeders Kraayvanger ook bezig met het ontwerp van het Concertgebouw in Rotterdam. In de contouren van het kerkgebouw met zijn vierkante ‘doos’ boven de langgerekte laagbouw voor nevenruimten is ‘De Doelen’ in mini-uitvoering te herkennen. Net als de ‘uitmetselingen’ boven in de kerkzaal voor een uitstekende akoestiek - de evenknie van die in de Rotterdamse concertzaal. Toegewijd ontwerp en beheer hebben ertoe bijgedragen dat de Opstandingskerk na een halve eeuw in authentieke staat verkeert. Een unieke verworvenheid uit het landelijke oeuvre van de architect, dat het waard is met extra aandacht en zorg te koesteren. Is het toeval of niet dat na die halve eeuw in ‘zijn’ drie kerkgebouwen uit 1963-64 alleen het Koptische Kruis nog volledig ongeschonden zichtbaar is in de gedaante, zoals door de architect zelf is ontworpen? Zie dit als teken van dankbaarheid; om gedurende de afgelopen 50 jaar gemeente te zijn in de Opstandingskerk, wat we herdenken tijdens de feestelijkheden op 17 en 18 mei aanstaande. Jacques Plugge
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 31
Foto 1. Het Oude Verbond. We zien Mozes in het kleed van een Leviet (Ex. 32:5 en Num. 3:5) en de hogepriester, met boven zijn rechterhand de twee stenen tafelen met de tien geboden. Boven zijn linkerhand staat een Byzantijnse tempel als verwijzing naar de in de negende eeuw ontstane toenmalige wereldkerk.
Foto 1. Het Oude Verbond
Foto 2. Het Nieuwe Verbond Het aanbieden van wierook, mirre en goud aan het kind Jezus door de Drie Wijzen uit het Oosten (Math 2:12)
Foto 2. Het Nieuwe Verbond
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 32
Foto 3. Het Leven door de Geest
Foto 3. Het Leven door de Geest De geest in de vorm van een duif (Mark 1:10 en Joh 1:32). De vis verwijzend naar Ichtus, het Griekse woord voor vis, dat als herkenningsteken voor leden van de eerste christengemeente gold. Het kruis in de vis behoort toe aan de zich met de eerste christengemeente
verbonden voelende Johanniterorde. De verwijzing naar het doopwater is te vinden in de verbinding H2O. De druiven wijzen op voorspoed en het avondmaal. De brandende kaars duidt op het verspreiden van licht in de wereld.
Foto’s van de gebrandschilderde ramen in de Johanneskapel door Marijke de Wal. Toelichting bij de foto’s door Frits Benschop.
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 33
Gemeenteleden Frits en Klazien Benschop blikken terug
‘Eenheid in verscheidenheid’ Bijna 35 jaar zijn Frits en Klazien Benschop lid van de Opstandingskerk. Lang genoeg om te hebben ervaren dat een verscheidenheid aan mensen er zich thuis voelt. En, dat de gemeente meeleeft in moeilijke tijden… Vanaf eind jaren zeventig was Frits Benschop verbonden aan de Opstandingskerk. ‘Nadat ik zo’n tien jaar buitenkerkelijk was geweest. Dat had zijn redenen, maar ik vond eigenlijk dat ik de kerk weer een kans moest geven.’ Zijn vrouw werd in 1979 na hun huwelijk ook gemeentelid. Een zeer actief gemeentelid; in totaal is ze twintig jaar ambtsdrager geweest. Klazien: ‘In eerste instantie “Voorburg-breed”, bij het College van Diakenen. Twaalf jaar lang – tot 1992 – heb ik me daar met veel plezier voor ingezet. Zo’n zes jaar daarna belde ds Frijling met de vraag of ik scriba wilde worden van de Opstandingskerk.’ Bij de vraag waarom hij juist haar vroeg, denkt Klazien even na. ‘Ik weet het eigenlijk niet. Het vraagt wel punctualiteit en ordelijkheid. En ik ben heel secuur en erg zakelijk. Vandaar waarschijnlijk.’
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 34
Veel vrijwilligerswerk vanuit de kerk Dat ze niet uitsluitend zakelijk is, blijkt bij Klaziens visie op het vele vrijwilligerswerk vanuit de kerk. ‘Dat doet me zo goed! Want, eerlijk gezegd vind ik geloven niet altijd makkelijk. Maar als je ziet wat we met elkaar kunnen doen voor de kerk en voor anderen, dan is dat erg mooi. Ook al is dat buiten de kerk niet eens zo zichtbaar.’ Maar de vrijwilligers doen hun best om de buitenkerkelijken erbij te betrekken. ‘Bijvoorbeeld bij de oogstdienst,’ memoreert Klazien. ‘We hebben niet alleen de mensen van het Anker een fruitmandje gebracht, maar ook de aanleunwoningen. Je maakt een praatje met de mensen, en dat maakt beide partijen blij.’ Dankbare tijdsinvestering Haar man heeft vergelijkbaar positieve ervaringen. ‘Ik bezoek gemeenteleden voor de Kerkbalans. Natuurlijk zijn er “randkerkelijken”, die weinig in de kerk komen maar wel lid zijn. Begrijpelijk dus dat zij soms terughoudend zijn om te doneren. Tegen hen zeg ik vaak iets in de trant van: “Of u nu veel, weinig of misschien helemaal niet doneert, dat maakt niet uit. Wel wil ik u vragen: is er iets waarmee de kerk u misschien kan helpen?” Dat verrast menigeen en dat is goed. Want ik wil graag dat het contact met de kerk positief is. Daarmee zijn deze bezoeken voor mij een dankbare tijdsinvestering!’ En een succesvolle investering, zo bleek in… de supermarkt. Frits: ‘Ik werd eens bij Albert Heijn aangesproken door iemand, die ik niet meteen kon plaatsen. “Van de Kerkbalans!”, hielp hij mij herinneren. “Hoe gaat het met de kerk?” was zijn vervolgvraag. Ik antwoordde: “Als je dat wilt weten, moet je eigenlijk zondag komen. Dát wordt namelijk Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 35
een interessante dienst.” Wat denk je? Hij was er! Een mooi moment.’ Een dominee, zo’n gewoon mens? Hoe kijkt het echtpaar naar de Opstandingskerk door de jaren heen? Spontaan zegt Klazien: ‘De manier waarop ze tegenwoordig de kinderen betrekken bij de dienst, spreekt ons erg aan!’ Frits vult aan: ‘Iedereen kan zich er thuis voelen; het is een eenheid in een verscheidenheid van mensen. Deze kerk is niet belerend, maar betrokken.’ Hij heeft dat aan den lijve ondervonden tijdens een zware, acht jaar durende ziekteperiode. ‘Ik wilde geen bezoek indertijd, en hield iedereen op de hoogte via een “rondzendbrief”. Daar werd hartverwarmend op gereageerd; stapels post ontving ik!’ Tijdens het ziekenhuisverblijf kreeg Frits wel bezoek. ‘Dat kunnen mijn zaalgenoten zich nog wel herinneren. Dominee van der Hoeven kwam namelijk langs. “Hallo, ik ben de predikant van Frits”, zei hij gewoon. Hij gedroeg zich op zijn karakteristieke wijze, en na zijn vertrek kreeg ik complimenten; “Is dat echt een dominee, zo’n gewoon mens? Daar zou ik best een gesprek mee willen voeren!”.’ Doop tijdens Paaswake Warme gevoelens dus voor de kerk en diens leden. Omdat dit gesprek plaatsvindt in de aanloop naar Pasen, wordt ten slotte nog de speciale doop van hun oudste zoon gememoreerd. ‘Inmiddels ruim twintig jaar geleden werden wij gebeld of we hem met de Paaswake wilden laten dopen, aangezien dat een oude traditie was. Dat deden we. Dat gaf toen wel een extra dimensie; een verrijking van de doop...’ Margriet Zuidgeest
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 36
Interview met Janna Plugge-Hasenoot
Jarenlang trouw aan de Opstandingskerk, De Mantel en Het Anker: honkvast! Wie is… Ja, wie kent Janna niet? 67 Jaar geleden geboren in Katwijk aan Zee in een gezin met 5 kinderen. Droevig genoeg is een broertje jong overleden door een busongeluk…. Zelf is Janna al vele jaren gelukkig getrouwd met Jacques, heeft 2 kinderen en 2 kleinkinderen en woont sinds eind 1976 in Voorburg. Van Katwijk naar Voorburg… Natuurlijk ging Janna in Katwijk met veelal haar moeder naar de kerk. Zij hadden een ‘huurplaatsje’ in de Nieuwe Kerk. Verhuizing naar Den Haag stond echter op til, omdat Janna na de MULO een baan kreeg bij de Centrale Directie van de PTT aan de Kortenaerkade. In deze functie heeft zij veel ervaring met mensen opgedaan; evenals bij de verzekeringsmaatschappij Zürich, waar zij is gaan werken toen haar kinderen op de middelbare school zaten. Mensenkennis kwam haar heel goed van pas in het kerkenwerk! Van de ene kerk naar de andere… Janna woonde de eerste jaren in Voorburg aan de Prinses Beatrixlaan, waarmee ze kerkelijk gezien hoorde bij de Vaste Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 37
Burchtkerk. Maar de eerste kerstviering in haar nieuwe woonplaats maakte zij mee in de Oude Kerk die toen stampvol was, maar wel sfeervol. ‘”Woont hier God?” vroeg mijn kleinzoon onlangs.’ Later werd de Opstandingskerk de plek. ‘Hier zijn mijn kinderen gedoopt en zelf deed ik er in 1993 belijdenis, tezamen met 10 anderen. Deze kerk heeft als gebouw een uitnodigende uitstraling zodat je gemakkelijk in contact kan komen met anderen.’ Omdat Janna gemakkelijk ‘ja’ zegt, vervulde zij vanaf 1993 dan ook verschillende kerkelijke functies: diaken, ouderling en ook een aantal jaren assessor, koffieschenken, rolstoelen rijden en liturgische bloemschikkingen maken. ‘Momenteel is het woonzorgcentrum De Mantel en de aanleunwoningen de Panden mijn aandachtsgebied als ouderling. In november 2014 bestaat de Mantel 40 jaar. Dit zal worden gevierd met zeker een oecumenische dienst in de Maartenzaal van het woonzorgcentrum.’ Janna praat losjes en nuchter over haar vele taken, waar ook de Wereldwinkel onderdeel van is. ‘Maar de termijn voor ouderling loopt binnenkort af. Ik vind het contact met “de oudjes” echter erg waardevol, dus ik moet nog even kijken hoe dit verder moet.’ Ambities? Janna geeft aan geen grote ambities te hebben, zoals het maken van een wereldreis; ze is honkvast! ‘Wel wil ik graag gezond blijven door te zwemmen en te fietsen, en genieten van het gewone leven met kinderen en kleinkinderen. Ook wil ik tijd nemen voor verdere hobby’s zoals breien, kunstgeschiedenis en lezen.’ Eigenlijk dus zoals koningin Juliana ooit verwoordde: ‘Ik wil iets heel ongewoons: mijn gewone werk doen!’ Reggy van der Geugten Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 38
Het echtpaar Reinking heeft het naar de zin
Opstandingskerk en Het Anker hebben een band De heer Han Reinking (87) en mevrouw Janneke Reinking-Dedecker (88) wonen al enkele jaren in Het Anker. Ze wonen op de 7de verdieping, worden goed verzorgd en hebben het er best naar hun zin. ´Van hieruit kunnen we mooi op de kerk kijken met het groene tentdak boven de ingang en zien we wie er ´s zondag naar de kerk gaan.` Ze hebben elkaar leren kennen op de middelbare school in Indië (Malang). Zijn vader was bij het binnenlands bestuur, haar vader was predikant, uitgezonden door het Zendingshuis in Oegstgeest. In Nederland is de kennismaking hernieuwd en ze trouwden in 1955. ‘We gingen wonen in de Eenhoornstraat. Op de plaats waar de kerk is gekomen, liepen toen nog de koeien in de wei. We kerkten in de gymzaal van de Emmaschool. Die moest elke zondag helemaal in orde gemaakt worden.’ ‘Het is er goed’ Ze kunnen niet iets bijzonders van de kerk noemen. ‘Het is er goed. We zijn er altijd gebleven, ook toen we naar Essesteyn verhuisden, naar de vijfkamerflat aan de Elzendreef. Daar konden onze drie jongens allemaal een eigen kamer krijgen.’
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 39
Ze vinden het heel fijn dat de kinderen allemaal in Voorburg zijn blijven wonen, zodat ze ze vaak zien. Actieve, trouwe kerkgangers De herinneringen aan wat ze allemaal voor de kerk gedaan hebben zijn bij het echtpaar inmiddels wat vervaagd. Wel weten we dat Han penningmeester van de kerkvoogdij is geweest en daarna nog lid van de financiële commissie waar zijn adviezen welkom waren. Ook is hij jarenlang bestuurslid geweest in diverse schoolbesturen, waaronder de voormalige Agnes/Beatrixschool, het huidige Veurs Voorburg. Janneke was actief voor de bazaars en deed ook bezoekwerk. Janna Plugge wist nog goed dat Janneke indertijd op kraambezoek kwam. Ze waren zeer trouwe kerkgangers, die we missen. Maar ze bestelden het nieuwe liedboek en ze kijken samen naar de televisieuitzending van de diensten, die onze camerabedieners voor het Anker verzorgen. Bijzondere band Het Anker heeft als zorgcentrum een bijzondere band met de Opstandingskerk. Fysiek, omdat het aan de kerk is vastgebouwd, maar vooral geestelijk, omdat ambtsdragers en andere vrijwilligers van de Opstandingskerk altijd contact hebben gehad met de bewoners. Elke zondag halen vrijwilligers voor de dienst bewoners op. Ouderling Harry Heyse bezoekt de mensen en werkt mee aan de zangmiddagen. En geestelijk verzorger Dineke van der Velden heeft een zending vanuit de wijkgemeente OpstandingskerkOude Kerk ontvangen. Met de heer en mevrouw Reinking zijn we dankbaar voor de bijzondere band tussen onze wijkgemeente en het Anker. Judy van Engeldorp Gastelaars
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 40
Programma jubileumviering De voorbereidingen voor de viering van het 50-jarig jubileum van de Opstandingskerk, dat wij met elkaar op zaterdag 17 mei hopen te vieren, zijn in volle gang! Er zal u een gevarieerd en interessant programma worden aangeboden. Hieronder vindt u het voorlopige schema: Programma 50-jarig jubileum Opstandingskerk op zaterdag 17 mei 2014 Tijd Onderdeel Presentator 14:00 – 14:15 Opening en overhandiging Remco van der klein geschenk Geest 14:15 – 14:30 Uitleg programma Loes Wiersma 14:30 – 15:00 Presentatie Architectuur Jacques Plugge 15:00 – 15:30 Musical koor Wim Loef 15:30 – 16:00 Presentatie Martin Harms Opstandingskerk 16:00 – 16:15 Orgelspel (kerkzaal en Gerrit van Johanneskapel) Eeden 16:15 – 17:00 Rondleiding/koffie Jacques Plugge drinken/tentoonstelling Martin Harms 17:00 – 17:30 Sluiting (en overhandiging Ds. Ton van der kruis gemaakt door de Hoeven jeugd) 17:30 – 18:00
Borrel
Nevenprogram ma
Knutselen aan kruis door jeugd (> 12 jaar) Opvoering Godly Play (Bijbelverhalen jeugd)
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Jaap den Engelsman Geertje van Essen, Annette Hendriks Pagina 41
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 42
Surf voor meer details naar de websites: www.oudekerkvoorburg.nl & www.opstandingskerkvoorburg.nl
Kerkdienstenrooster voor Opstandingskerk, Oude Kerk en Zorgcentrum De Mantel
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 43
Wist u dat…… elke zondagmorgen tijdens de lijdenstijd in onze kerken
kruisweg staties te zien zijn een hele verzameling van kruisweg staties beheerd wordt door Cor Hoek er vroeger damesclubjes bij elkaar thuis handwerkten voor de bazaar er vroeger een 2-urenactie was: 2 uur per maand een kerkactiviteit, zoals nieuw ingekomenen bezoeken Ed van den Bosch eens ds. Frijling aankondigde als ds. Spanjer, tot grote hilariteit van de gemeente het Veertig Dagen Project van de Opstandingskerk-Oude Kerk dit jaar het KESCA project 2014 is KESCA (Kenya Society of Careleavers – jong volwassenen opgegroeid in een kindertehuis) een vangnet is voor jongeren in Kenia, opgezet door jongeren Bep en Aart van Sloten hier alles vanaf weten Marjan Zebregs 1 april examen voor de Master Gemeentepredikant hoopt te doen Wouter Taal ons op de hoogte houdt via http://www.tswtforafrica.nl/ Kees van de Leer woensdag 11 juni een Pelikaanlezing over de Kerk- en Herenstraat geeft
Concerten in de Oude Kerk Za. 5 apr., 20:15 uur Zo. 4 mei, 21:00 uur
Za. 10 mei, 20:15 uur
Orgelconcert door Hayo Boerema, Rotterdam Herdenkingsconcert Requiem van Mozart, uitgevoerd door Kamerkoor Voix Jolies Orgelconcert door Wim Loef
Elke zaterdag in juni om 12:00 uur is er een uurtje orgelmuziek door organisten van de Oude Kerk. Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 44
Aannemersbedrijf A. Schippers Tel / Fax: 070-3867259 of: 06-54318183
Jacob Catsstraat 77 2274 GT Voorburg www.schippersaannemer.nl
Vertrouwd adres voor onder meer:
Alle soorten timmerwerk in en om het huis. Uitbouwen of gehele verbouwingen. Dubbelglas plaatsen en isoleren, Dakkapellen, Velux dakvensters, Vloeren, enz. KvK Den Haag nr. 27162742
BTW. nr. 113908337 B 01
Het betrouwbare adres voor uw boekhouding en belastingaangifte. Han Lankhuijzen Carel Vosmaerstraat 48 2274 XX Voorburg
[email protected]
KvK: 53683110 Becon: 610.495 Tel.: 06-31156940 www.actioadministraties.nl
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 45
Rond de Oude Kerk en Opstandingskerk, Nr. 95
Pagina 46