Wij tolereren geen wapen- en vuurwerkbezit Wij tolereren geen diefstal Wij tolereren geen tabak-, alcohol- of drugsgebruik

Gedragscode Stichting PRODAS Zo werk ik grag ! Gedragscode Stichting PRODAS - juli 2009 Waarom een gedragscode? Nog meer regels? Op wie is de gedragscode van toepassing? Een veilige school Waar staan wij voor? Wij accepteren elkaar zoals we zijn Wij onthouden ons van elke vorm van agressie Wij tolereren geen pestgedrag Wij tolereren geen vernielingen Wij tolereren geen wapen- en vuurwerkbezit Wij tolereren geen diefstal Wij tolereren geen tabak-, alcohol- of drugsgebruik Wij respecteren de privacy Wij staan voor veilig internetgebruik Klachtenregeling Referentiemateriaal Inhoudsopgave Missie respect Onze missie luidt: “De scholen van Stichting PRODAS zijn er op de eerste plaats voor de jonge kinderen in Deurne, Asten en Someren. Om hen goed primair onderwijs te bieden en zo bij te dragen aan hun geluk en ontwikkeling. De basisschooltijd moet een stevige basis vormen voor hun latere leven. Kinderen moeten kunnen opgroeien tot volwaardige deelnemers aan onze samenleving: zelfstandig en met respect voor zichzelf en anderen.” Dat is een fikse opdracht die wij onszelf stellen. We kunnen hier alleen maar in slagen als we zorgen voor een veilige, vertrouwde werk- en leeromgeving. Een omgeving waarin we integer, gelijkwaardig en respectvol met elkaar omgaan, elkaar vrijheden gunnen, maar ook beperkingen durven opleggen. Het is goed om dat in gedragsregels, een zogenaamde gedragscode, vast te leggen. Want dan is het duidelijk wat we van elkaar verwachten en kunnen we er elkaar op aanspreken. Sterker nog: daar kunnen ook de ouders die hun kinderen aan onze zorg hebben toevertrouwd ons op aanspreken. We vertrouwen erop dat dit boekje meer duidelijkheid verschaft over de wijze waarop we binnen Stichting PRODAS met elkaar om willen gaan. Naast deze gedragscode kan een school ook eigen huisregels hanteren. Juli 2009, Raad van Bestuur Stichting PRODAS H.M. Tromp S. Ghielen Er is al zeer veel vastgelegd over de wijze waarop wij ons als burgers in het algemeen en als ‘onderwijsmensen’ in het bijzonder dienen te gedragen. Er zijn wetten en bindende reglementen zoals de Grondwet, het Burgerlijk Wetboek, het Wetboek van Strafrecht, de Wet Bescherming Persoonsgegevens, de Arbowet, de Leerplichtwet, de Raamovereenkomst (afspraken tussen werkgevers- en werknemersorganisaties), het privacyreglement POVO, het model privacy leerlinggegevens, de EIC-modelregeling etc. Iedereen die op enigerlei wijze werkzaamheden uitvoert voor of namens Stichting PRODAS is aan deze regelingen gebonden. De Gedragscode van Stichting PRODAS is dus geen vervanging van hetgeen al is vastgelegd. Hoewel iedereen geacht wordt de wet te kennen, is het natuurlijk onmogelijk om exact op de hoogte te zijn van alles wat er speelt. Daarom kan onze gedragscode gezien worden als een samenvatting van het bestaande woud aan regels. Dat wil dus ook zeggen dat onze regels niet allesomvattend zijn. Oftewel: bepaald gedrag dat niet in deze code is genoemd, is daarom nog niet per definitie toelaatbaar. Wanneer je meer details wilt weten over bepaalde reglementen of wetten, kun je altijd contact opnemen met de afdeling Personeelszaken. Op onze website www.prodas.nl is een aantal documenten terug te vinden. Je kunt ook kijken op de websites van vakbonden en werkgeversorganisaties.

Waarom een gedragscode? Nog meer regels? hulpoudersrs Alle betrokkenen die betaald of onbetaald werkzaamheden verrichten voor of namens Stichting PRODAS dienen zich te conformeren aan de gedragscode. Dit geldt dus ook voor hulpouders, vrijwilligers, stagiaires etc. Daarnaast heeft de gedragscode de status van huisreglement voor degenen die gebruikmaken van de locaties en faciliteiten van Stichting PRODAS, zoals de buitenschoolse opvang in geval deze door anderen dan PRODAS-medewerkers wordt uitgevoerd. Uiteraard heeft de gedragscode in eerste instantie betrekking op ‘gedrag’ tijdens het uitvoeren van de functie. Stichting PRODAS verwacht echter van medewerkers dat zij zich er terdege van bewust zijn dat zij een voorbeeldfunctie in de maatschappij bekleden. Mogelijk aanstootgevend gedrag in de privétijd in de brede schoolomgeving moet daarom vermeden worden. Ten slotte: er zijn ook gedragsregels die betrekking hebben op de leerlingen. Denk daarbij aan pesten, agressief gedrag etc. Op wie is de gedragscode van toepassing? duidelijke afsprakenspreekpunt Een veilige school is noodzakelijk om goed primair onderwijs te kunnen bieden. Dit uitgangspunt vormt de leidraad voor onze gedragscode. Maar wat verstaan we onder een veilige school? Voor leerlingen • In en rond de school kunnen ze zich prettig en veilig voelen. • Niet pesten of gepest worden; zichzelf mogen en kunnen zijn. • De lessen kunnen volgen zonder te worden lastiggevallen. • Niet geconfronteerd worden met geweld en (seksuele) intimidatie. • Bij iemand terecht kunnen als er problemen zijn. • Serieus genomen worden door personeelsleden en overige medewerkers. Voor ouders/verzorgers • De kinderen gaan graag naar school. • Er bestaan geen bedreigingen. • Een open oor vinden bij problemen. • Signalen worden opgepakt en problemen aangepakt. • Terug kunnen vallen op duidelijke afspraken. Voor personeel en andere medewerkers • Met respect worden bejegend door leerlingen, ouders/verzorgers, collega’s etc. • Problemen worden aangepakt. • Altijd ergens terecht kunnen met signalen. • Het is duidelijk wat er gebeurt bij calamiteiten. • Terug kunnen vallen op duidelijke afspraken. Een veilige school Voor de omgeving/de buurt • Geen last van leerlingen die rond de school hangen. • Geen vandalisme, vervuiling of diefstal. • Leerlingen worden aangesproken op ongewenst gedrag. • Een aanspreekpunt voor suggesties of eventuele klachten. • Signalen worden opgepakt en problemen aangepakt. Kortom: veiligheid vormt de basis voor ons handelen. Om hier concreet invulling aan te geven wordt in de Gedragscode Stichting PRODAS een aantal speerpunten benoemd. Deze worden op de volgende bladzijden nader uitgewerkt. Daarnaast heeft ons Arbo-beleid natuurlijk ook betrekking op ‘een veilige school’. g

Binnen Stichting PRODAS hanteren wij de volgende basisgedragsregels: 1. Wij accepteren elkaar zoals we zijn in geslacht, geaardheid, geloof, ras, fysieke en/of geestelijke beperking. 2. Wij onthouden ons van elke vorm van agressie, geweld, machtsmisbruik, seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten. 3. Wij tolereren geen pestgedrag. 4. Wij tolereren geen vernielingen. 5. Wij tolereren geen wapen- en vuurwerkbezit. 6. Wij tolereren geen diefstal. 7. Wij tolereren geen tabaks-, alcohol- of drugsgebruik op school. 8. Wij respecteren de privacy. 9. Wij staan voor professioneel internetgebruik. Deze regels worden hierna verder uitgewerkt. 1. Wij accepteren elkaar zoals we zijn in geslacht, geaardheid, geloof, ras, fysieke en/of geestelijke beperking We leven in een multiculturele samenleving. Verschillende groepen in onze samenleving hebben hun eigen cultuur. De schoolbevolking is een afspiegeling hiervan en dit wordt als een verrijking ervaren. Het vraagt wel extra inzet en aandacht om tot een goed (pedagogisch) klimaat voor álle leerlingen te komen. Het volgende wordt van iedereen verwacht: • Het personeel, de leerlingen en hun ouders worden gelijkwaardig behandeld. • Er wordt geen discriminerende taal gebruikt. • Er wordt voor gezorgd dat er geen discriminerende teksten en/of afbeeldingen voorkomen op posters, in de schoolkrant, in te gebruiken boeken, e-mail e.d. • Er wordt op toegezien dat leerlingen en ouders ten opzichte van medeleerlingen en hun ouders geen discriminerende houding aannemen in taal en gedrag. • De leerkracht, leerling en ouders nemen duidelijk afstand van discriminerend gedrag en maken dit ook kenbaar. 2. Wij onthouden ons van elke vorm van agressie, geweld, machtsmisbruik, seksuele intimidatie en ongewenste intimiteitenfysiek letsel Wij onthouden ons van elke vorm van agressie, geweld, machtsmisbruik, Agressie en geweld Onder fysieke agressie wordt verstaan het uitoefenen van enig feitelijk geweld op het lichaam van een ander. Onder verbale agressie wordt verstaan het verbaal of schriftelijk bedreigen, of via sms of e-mail, intimideren, beledigen of uitschelden van een persoon. Beide vormen van geweld worden vaak toegepast om een ander naar zijn hand te zetten en daarmee zijn eigen positie te versterken binnen een groep. Afgezien van fysieke gevolgen (pijn/letsel) en aantasting van persoonlijke vrijheden komt het slachtoffer vrijwel zeker onder zware psychische druk te staan. Deze vormen van agressie worden dan ook nooit getolereerd. Bij verbaal geweld onderneemt de school/Stichting PRODAS direct zelf actie. Als bij fysieke agressie het uitgeoefende geweld bestaat uit ‘niet meer dan geringe lichamelijke kracht van enige betekenis’, zullen we ook zelf op deze gedraging reageren. Als er sprake is van meer dan geringe lichamelijke kracht van enige betekenis (bijvoorbeeld het in elkaar trappen van een slachtoffer), letsel, structureel agressief gedrag of als er sprake is van groepsoptreden, dan wordt de politie gewaarschuwd. Let wel: slachtoffers van geweld zijn vaak bang om hiervan melding te doen. Angst voor represailles houdt hen tegen. Isolement dreigt en uitval in het onderwijs ligt op de loer. Lichamelijk geweld is nooit toelaatbaar, in welke vorm dan ook (‘draai om de oren’, ‘een schop onder de kont’). Als dit toch gebeurt in een emotionele reactie, moet dit direct ter sprake worden gebracht bij de directie. De leerkracht neemt vervolgens

contact op met de ouders waarin het voorval wordt gemeld en uitgelegd. Als de ouders besluiten een klacht in te dienen, wordt door de directie een gesprek met hen geregeld. Als dit niet leidt tot een bevredigende oplossing, kunnen de ouders een klacht indienen (zie klachtenregeling). Bedreiging van PRODAS-personeel door ouders of leerlingen wordt op geen enkele wijze getolereerd. Hiervan wordt direct aangifte gedaan. Huiselijk geweld, mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik In Nederland zijn per jaar meer dan 100.000 kinderen getuige van huiselijk geweld en lopen daardoor ernstige psychische schade op. Een groot deel van deze kinderen is zelf ook slachtoffer van mishandeling. Daarnaast zijn naar schatting 80.000 kinderen per jaar slachtoffer van andere vormen van kindermishandeling. Hiervan worden nog geen 20.000 kinderen gemeld bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Kindermishandeling is (Wet op de jeugdzorg): “elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.” Huiselijk geweld en kindermishandeling vallen buiten het bereik van ons eigen gedrag of onze eigen organisatie. Toch nemen we dit op in onze gedragscode omdat wij hierin een wettelijke verplichting hebben: “de taak van de school met betrekking tot kindermishandeling en huiselijk geweld, waarbij de oorzaak buiten de school ligt, is het signaleren en het aankaarten ervan bij de verantwoordelijke instanties. De school is niet verantwoordelijk voor de verandering van de situatie of voor de hulpverlening.” Seksuele intimidatie Onder seksuele intimidatie verstaan we: ongewenste seksueel getinte aandacht in de vorm van verbaal, fysiek of non-verbaal gedrag dat door degene die hiermee geconfronteerd wordt als onaangenaam wordt ervaren (dit gedrag vindt plaats binnen of in samenhang met de onderwijssituatie en kan zowel opzettelijk als onopzettelijk zijn). Seksuele intimidatie kan een heel scala van handelingen (fysiek) omvatten zoals: knuffelen, zoenen, op schoot nemen, handtastelijkheden, wegversperren, botsen. Het kan echter ook verbaal geuit worden zoals: aanspreekvorm, seksueel getinte opmerkingen of grappen, dubbelzinnigheden, stoere verhalen rond seksuele prestaties, opmerkingen over uiterlijk en kleding, afspraakjes willen maken, uitnodiging tot seksueel contact, bedreigingen. Tevens kan de intimidatie ook in de vorm van nonverbaal gedrag geuit worden zoals: staren, gluren, knipogen, seksueel getinte cadeautjes. Alleen degene die last heeft van seksuele intimidatie kan een klacht indienen. Hieronder staat een aantal specifieke gedragsregels. Schoolcultuur/pedagogisch klimaat • Iedereen onthoudt zich binnen de school van seksistisch taalgebruik, seksueel getinte grappen en gedragingen of gedragingen die als zodanig kunnen worden ervaren en ziet er tevens op toe dat dit niet voorkomt in de relatie leerling-leerling. • Het personeel draagt er zorg voor, dat binnen de school geen seksueel getinte affiches, tekeningen, artikelen e.d. worden gebruikt of opgehangen, die kwetsend kunnen zijn voor een bepaalde sekse.

Eén op één contacten: leerkracht-leerling • Leerlingen worden buiten schooltijd niet langer dan een half uur alleen op school gehouden. Bij uitzonderingen worden de ouders op de hoogte gebracht. • Zonder medeweten van de ouders, worden leerlingen niet bij personeelsleden thuis uitgenodigd. In voorkomende gevallen worden redenen en tijdsduur aangegeven. • Eén op één contact tussen een leerkracht en leerling vindt altijd plaats in een ruimte van waaruit zij zichtbaar zijn voor anderen. Troosten, belonen, feliciteren e.d. in de schoolsituatie • Bij verdriet of pijn worden vanaf groep 4 kinderen in principe niet meer getroost d.m.v. een kus. Spontane reacties bij troosten, belonen in de vorm van een zoen blijven mogelijk, maar kinderen hebben het recht om aan te geven wat ze wel of niet prettig vinden. Schoolkamp • Tijdens het schoolkamp slapen in principe mannelijke begeleiders bij de jongens en vrouwelijke begeleiders bij de meisjes. Indien een goede verdeling van taken dit niet mogelijk maakt, wordt vooraf de verdeling aan de leerlingen kenbaar gemaakt. • Indien mogelijk maken jongens en meisjes gebruik van gescheiden toiletten en douches. • Bij de te ondernemen activiteiten wordt rekening gehouden met de eigenheid van beide seksen. • Tijdens de reis worden geen aanstootgevende liederen gezongen. door middel van een kus. Spontane reacties bij troosten, belonen in de vorm van een zoen blijven mogelijk, maar kinderen hebben het recht om aan te geven wat zij wel of niet prettig vinden. • In principe worden kinderen vanaf groep 4 niet meer op schoot genomen. • Felicitaties moeten spontaan blijven. In alle groepen volgt de groepsleerkracht in principe de eigen gewoonten rekening houdend met wat de kinderen als normaal ervaren. Hulp bij aan- en uitkleden • Bij kleuters komt het regelmatig voor dat geholpen moet worden bij het aan- en uitkleden, bijvoorbeeld bij het naar de wc gaan. Ook bij de groepen 3 en 4 kan dat nog een enkele keer voorkomen. Deze hulp behoort tot de normale taken van de betrokken groepsleerkrachten. • Vanaf groep 4 kan het voorkomen dat leerlingen zich in bepaalde situaties gedeeltelijk moeten uitkleden of omkleden. Bijvoorbeeld bij bepaalde op school opgedane verwondingen of bij het omkleden voor musicals e.d. De leerkrachten houden hierbij rekening met wensen en gevoelens van de leerlingen. Gymnastieklessen Bij het omkleden voor en bij het douchen na de gymles houdt de leerkracht toezicht. Hierbij geldt dat de leerkracht niet nadrukkelijk ‘aanwezig’ dient te zijn en de betreffende ruimte niet onaangekondigd zal betreden, zodat de leerlingen de kans krijgen zich redelijk aan te kleden. In de bovenbouw is het wenselijk dat jongens en meisjes de gelegenheid hebben om zich afzonderlijk om te kleden en te douchen. Zwemmen Bij de zwemlessen kleden leerkrachten en helpende ouders zich gescheiden om van de leerlingen. In de onderbouw worden leerlingen zo nodig geholpen. Zie voor meer informatie het protocol schoolzwemmen. uiterlijk pest en gevoel bijnaam Wij tolereren geen pestgedrag

3. Wij tolereren geen pestgedrag Pesten op scholen is een ingewikkeld probleem. Zeker met de opkomst van het digitale pesten. Dat betekent dat scholen het serieus moeten aanpakken. Een eerste vereiste daartoe is dat alle betrokkenen, leerkrachten, ouders en leerlingen, pesten als een bedreiging zien en daarom bereid zijn het te voorkomen of te bestrijden. Elke PRODAS-school volgt een pestprotocol, hieronder vermelden we een paar basisregels. Pestregels leerlingen • Maak aan de leerlingen duidelijk dat signalen van pesten (iets anders dan plagen!) doorgegeven moeten worden aan de leerkracht. Leg uit dat dit geen klikken is. • Personeel en leerlingen noemen leerlingen niet met een bijnaam die als kwetsend ervaren kan worden. • Personeel en leerlingen maken geen opmerkingen over kleding en/of uiterlijk die als kwetsend ervaren kunnen worden. Pesten van personeel Pesten komt niet alleen voor tussen leerlingen. Ook personeelsleden kunnen onderling hiermee worden geconfronteerd. Om pesten tegen te gaan, kunnen de volgende ‘regels’ worden gegeven: • Maak de pester duidelijk dat hij te ver gaat, dat zijn ‘grapjes’ niet meer leuk zijn. • Houd zelf een logboek bij om vast te leggen wanneer er ongewenste zaken plaats hadden en wie erbij aanwezig waren. Het logboek kan dienen als bewijs, maar ook om je hart te luchten. • Bedenk dat jij niet alleen het slachtoffer bent, maar ook de organisatie. • Vraag je af wat de motieven zijn van de pester. Dan weet je beter hoe je moet optreden. Sommige mensen pesten simpelweg omdat ze er voordeel mee verwachten te behalen. • Praat met mensen die getuige zijn van het pestgedrag. Vaak vormen zij de zwijgende meerderheid. Ze zien het pesten wel, maar treden niet op, misschien om te voorkomen dat ze het volgende slachtoffer worden. • Lees over het onderwerp. Verhalen van anderen kunnen je het gevoel geven dat je niet alleen staat. Je kunt leren van de ervaringen. • Neem contact op met de directeur van de school of het bestuur. Het bestuur is op grond van de Arbowet verplicht maatregelen te nemen. 4. Wij tolereren geen vernielingen Vernieling definiëren we als: het opzettelijk en wederrechtelijk vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken van een goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort. Graffiti valt onder de werking van deze definitie. Immers: het herstellen van de schade brengt zodanige inspanning en kosten met zich mee dat van beschadiging kan worden gesproken. Vernieling kan zich richten op de eigendommen van een bewust gekozen slachtoffer of een toevallig slachtoffer. Zeker als de vernieling zich richt op een specifiek slachtoffer zal aandacht aan de achtergronden moeten worden besteed om herhaling te voorkomen. Ingeval van eenvoudige vernieling, waarbij schadevergoeding of schadeherstel kan worden bereikt, verdient het de voorkeur dat de school de gedragingen zelf sanctioneert. Als er sprake is van herhaling of groepsdelict, of als schadevergoeding/ schadeherstel niet kan worden bereikt, zal ook de politie in kennis worden gesteld.

5. Wij tolereren geen wapen- en vuurwerkbezit Wapenbezit We toleren niet dat medewerkers en leerlingen voorwerpen voorhanden hebben die het karakter van een wapen dragen of die als wapen worden gehanteerd (wanneer bijvoorbeeld een schroevendraaier wordt gebruikt om mee te dreigen). Deze gedragsregel is voorwaarde tot toelating tot het schoolgebouw of schoolterrein. Als we weten, of een redelijk vermoeden hebben, dat een persoon een wapen bezit of als we zien dat een voorwerp als wapen wordt gehanteerd binnen het schoolgebouw of op het schoolterrein, zal de bezitter van het voorwerp worden bewogen tot afgifte. Vervolgens worden de wapens ter vernietiging aan de politie overgedragen. We geven hiervoor geen schadevergoeding en zijn niet aansprakelijk voor schade, in welke zin dan ook, die voortvloeit uit deze maatregel. Indien het om wapens en gedragingen gaat die vallen onder de werking van de Wet Wapens en Munitie, wordt de politie in kennis gesteld. Vuurwerkbezit Het is verboden binnen de schoolgebouwen of op het terrein van de onderwijsinstelling vuurwerk in het bezit te hebben of af te steken. Als we weten, of een redelijk vermoeden hebben, dat een persoon vuurwerk binnen het schoolgebouw of schoolterrein heeft gebracht, zal verzocht worden dit vuurwerk in te leveren. Als aan dit verzoek niet wordt voldaan, volgt verwijdering van het terrein. Het vuurwerk wordt ter vernietiging aan de politie overgedragen. We geven hiervoor geen schadevergoeding en zijn niet aansprakelijk voor schade welke voortvloeit uit deze maatregel. Als het gaat om verboden vuurwerk of om meer dan een geringe hoeveelheid vuurwerk, dan zullen we ook de politie in kennis stellen. 6. 6. Wij tolereren geen diefstal Elke vorm van diefstal veroordelen wij ten stelligste. Als er sprake is van een incidentele, kleine diefstal waarbij de schadevergoeding of teruggave van het gestolen goed kan worden bereikt, verdient het de voorkeur dat de school de gedragingen zelf sanctioneert. Als het gaat om herhaling, om een goed met meer dan geringe waarde, als schadevergoeding of teruggave niet mogelijk is, of als er sprake is van een ‘zwaardere’ vorm van diefstal, zal de school naast de te nemen schoolmaatregelen ook de politie in kennis stellen. Slechts met uitdrukkelijke toestemming van de schooldirecteur, kan schoolmateriaal of – apparatuur gebruikt worden voor privédoeleinden. In voorkomende gevallen moeten de kosten hiervan in principe aan de school worden vergoed.GS Wij tolereren geen tabaks-, alcohol- of drugsgebruik 7. Wij tolereren geen tabaks-, alcohol-of drugsgebruikcteren de privacy Werkgevers hebben een wettelijke verantwoordelijkheid voor het Arbobeleid en daarbinnen past de bescherming van de niet-roker tegen gedwongen meeroken. De Tabakswet geeft daarnaast aan dat vanaf 1 januari 2004 werknemers recht hebben op een rookvrije werkplek. Daarom geldt op alle PRODAS-scholen een totaal rookverbod. Stichting PRODAS is bovendien van mening dat werknemers vanuit hun pedagogische opdracht een voorbeeldfunctie hebben. Leerlingen moeten daarom niet worden geconfronteerd met volwassenen (werknemers en/of vrijwilligers) die op school roken, ook niet op de speelplaats. Het roken dient buiten te geschieden op plekken die aan het zicht van leerlingen zijn onttrokken. Op geen enkele wijze wordt drugsgebruik getolereerd. Alcoholgebruik op school is niet toegestaan, uitgezonderd incidenteel, gematigd gebruik bij feestelijke momenten na schooltijd.

8. Wij respecteren de privacy Wij respecteren de privacy van medewerkers, leerlingen en ouders. De Nederlandse grondwet beschermt het ‘recht op privacy’ in artikel 10. Daarnaast bestaat de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP). In het ‘Model Privacyreglement verwerking gegevens personeel PO en VO’ en het ‘Model Privacyreglement verwerking leerlingengegevens voor PO en VO’ staat exact omschreven welke gegevens worden bewaard en verstrekt en hoe hiermee verder wordt omgegaan. Op de website www.prodas.nl zijn de reglementen te raadplegen. Hieronder geven we wat basisregels weer. Als ouders/verzorgers hiervan afwijkende regels wensen te hanteren, dienen zij dit schriftelijk kenbaar te maken aan de school. Relatie leerkracht-kind/ouder • Er worden slechts gegevens van leerlingen doorgegeven aan niet aan school gerelateerde personen of instanties als de ouders daarin hebben toegestemd. • Privacygegevens die van belang zijn voor de aanpak/begeleiding van een leerling en die vrijwillig door ouders bekend zijn gemaakt aan groepsleerkracht of directie worden alleen met toestemming van de ouders bewaard in het leerlingdossier. • Uitslagen van testen, onderzoeken e.d. worden alleen met toestemming van de ouders en/of betrokken instanties doorgegeven aan derden en uitsluitend dan als het voor de verdere begeleiding van het kind van belang is. • Gegevens die door ouders of instanties aan de leerkracht in strikt vertrouwen worden gemeld, worden niet met collega’s besproken. • Iedere leerkracht respecteert het recht van ouders om privacygegevens niet beschikbaar te stellen aan school of hulpverlenende instanties. Relatie directie-leerkracht • Gegevens die door ouders en/of instanties bekend worden gemaakt aan de directie en een strikt vertrouwelijk karakter hebben, worden zonder toestemming van de ouders en/of instanties niet doorgegeven aan de overige leerkrachten. • Gegevens die door een kind in strikt vertrouwen aan de directie bekend worden gemaakt, worden niet doorgegeven aan anderen, tenzij dit in strijd is met de afspraken over (seksuele) kindermishandeling. Indien geheimhouding de opvang en begeleiding van het kind ernstig belemmeren, worden alleen relevante gegevens doorgegeven aan direct betrokkenen. Dit na bespreking met het betreffende kind. Relatie leerkracht-leerkracht • In formele en informele sfeer wordt de privacy van ouders en kinderen gerespecteerd. • Privacygegevens worden alleen besproken voor zover ze relevant zijn bij de uitoefening van het werk. • Leerlinggegevens worden niet besproken in bijzijn van derden (bijvoorbeeld andere ouders). Relatie personeel-vertrouwenstussenpersoon Gegevens die door ouders en/of kinderen worden bekend gemaakt aan de contactpersoon, worden behandeld conform de klachtenregeling. Bijzondere afspraken rondom privacy bij gescheiden ouders Sinds 1 januari 2002 blijven ouders na echtscheiding gezamenlijk het gezag uitoefenen. Willen zij dit niet doen, dan moeten zij de rechter vragen het gezag aan één van beide ouders toe te wijzen. Bij een scheiding vraagt de school beide ouders hoe zij geïnformeerd willen worden over hun kind. De school handelt dien overeenkomstig. GEHEIMHOUDING

Bijzondere afspraken over fotografie PRODAS-scholen: • verklaren dat foto’s of video’s gemaakt door of in opdracht van de school alleen vertoond worden in schoolverband, schoolpublicaties of publicaties van Stichting PRODAS; • bewaken dat de website van de school alleen algemene en positieve opnamen van de school en haar gebruikers bevat. Door ondertekening van het aanmeldingsformulier geven de ouders/verzorgers toestemming om beeldmateriaal conform bovenstaande richtlijnen te gebruiken en verklaren zij ook zelf zorgvuldig om te gaan met gegevens en (beeld)materiaal van de gebruikers van de school. Het is leerlingen niet toegestaan om, zonder toestemming van de leerkracht, tijdens schooltijd opnames van medeleerlingen en/of PRODAS-personeel te maken en/of te publiceren. Dit geldt ook voor opnames die met behulp van een mobiele telefoon zijn gemaakt. Beeldmateriaal mag alleen gebruikt worden waarvoor het bedoeld is. Bijzondere afspraken rondom privacy bij aanwezigheid van met HIV besmette leerkrachten of kinderen Ieder kind met een HIV-infectie kan in principe normaal naar een kinderdagverblijf, crèche, basisschool, club etc. Ditzelfde geldt voor leerkrachten of andere begeleiders. Indien op basisscholen de normale hygiënische regels in acht worden genomen, bestaat er geen infectiegevaar voor kinderen of leerkrachten. Naast goede voorlichting is het belangrijk op schoolniveau regels vast te stellen, die seropositieve leerkrachten, maar ook seropositieve kinderen en hun ouders de nodige bescherming bieden. Daarom zijn hier enkele regels opgenomen in verband met de zorg voor de privacy van leerkrachten en kinderen die besmet zijn met HIV. • Een seropositieve leerkracht, ouder of ouder van een seropositief kind is niet wettelijk verplicht de school in te lichten over deze besmetting. • Indien bedoelde leerkracht of ouder respectievelijk een van de collega’s of leerkrachten in vertrouwen neemt, mag deze zonder toestemming van de betrokkene(n) de verstrekte informatie niet doorgeven of opslaan in het aanwezige dossier. • Op het moment dat de vertrouwelijke informatie wordt verstrekt, overlegt de in vertrouwen genomen leerkracht met de informatiegever bij wie hij/zij om hulp kan vragen als de geheimhouding te zwaar weegt of gaat wegen. • Indien ouders vragen of er op school leerkrachten of kinderen aanwezig zijn die besmet zijn met HIV, worden zij doorverwezen naar de directie. De directie wijst de vragende ouder op de privacybescherming en geeft aan dat er geen enkele belemmering bestaat om leerlingen of leerkrachten met HIV-besmetting op school te hebben. • De groepsleerkracht, die op de hoogte is van de aanwezigheid van een met HIV besmette leerling, laat betreffende leerling onbevangen aan alle schoolactiviteiten meedoen. Voor de omgang met overige ziekten i.v.m. de privacy verwijzen wij naar de GGD-wijzer.

9. Wij staan voor veilig internetgebruik Naast de voordelen van e-mail en internet hebben ook de negatieve kanten van deze media zich gemanifesteerd. We willen daarom het gebruik van e-mail en internet in goede banen leiden. Daarvoor zijn gedragscodes en gebruiksregels opgesteld in de ‘Modelregeling Elektronische informatie- en communicatiemiddelen voor personeel in het primair en voortgezet onderwijs’ van de Besturenraad. Deze is voor ons van toepassing. In grote lijnen gelden de volgende afspraken. In werktijd geniet men niet dezelfde vrijheden als daarbuiten. Tegenover het loon staat de verplichting werkzaamheden te verrichten voor de werkgever en hierbij diens aanwijzingen op te volgen. De werknemer is als gevolg daarvan beperkt in zijn bewegingsen handelingsvrijheid en in zijn vrijheid van meningsuiting. Hetzelfde geldt voor zijn recht op privacy. Dit betekent niet dat een werkgever zonder meer aan de belangen en fundamentele vrijheden van zijn medewerkers voorbij kan gaan. Dit geldt ook voor de controle van het internet- en e-mailgebruik van werknemers. UITGANGSPUNTEN ONETHISCH 1. Algemene uitgangspunten a. Gestreefd wordt naar een goede balans tussen controle op en verantwoord interneten e-mailgebruik en bescherming van de privacy van werknemers op de werkplek. b. Persoonsgegevens over e-mail- en internetgebruik worden niet langer bewaard dan noodzakelijk, met een maximum van 6 maanden. 2. E-mailgebruik a. Werknemers mogen het e-mailsysteem gebruiken voor het ontvangen en versturen van persoonlijke e-mailberichten mits dit niet storend is voor de dagelijkse werkzaamheden en het computernetwerk en dit beperkt blijft tot 30 minuten per week. b. Het versturen van privé e-mailberichten moet voldoen aan de volgende voor waarden: • een correcte vermelding van de afzender; • duidelijke onderwerpaanduiding met vermelding dat het een privémail betreft. c. Het is niet toegestaan om: • dreigende, beledigende, seksueel getinte dan wel discriminerende berichten te versturen; • kettingbrieven te versturen; • privébijlagen groter dan 2 MB te versturen; • e-mail te verzenden onder lesgebonden werkuren; • e-mailadressen aan te maken op de school- of bestuursmailserver voor privégebruik. 3. Internetgebruik a. Werknemers mogen het internetsysteem voor persoonlijke doeleinden gebruiken, mits dit niet storend is voor de dagelijkse werkzaamheden en het computernetwerk en dit beperkt blijft tot 2 uur per week in eigen vrije tijd. Onder werktijd mag het systeem niet voor privédoeleinden ingezet worden. b. Het is niet toegestaan om: • bewust sites te bezoeken die in strijd zijn met de wet, die onethisch handelen of die pornografisch, racistisch, discriminerend, beledigend of aanstootgevend materiaal bevatten; • data te downloaden van illegale afkomst: • het internet voor privédoeleinden te gebruiken tijdens lesgebonden werkuren; • privépublicaties of materiaal dat pornografisch, racistisch, discriminerend, beledigend of in strijd is met de Nederlandse wet op de schoolserver of bestuursserver te plaatsen.

4. Controle a. De controle op persoonsgegevens over internet- en e-mailgebruik vindt plaats met als doel: • systeem- en netwerkbeveiliging; • capaciteitsbeheersing van het netwerk; • tegengaan van seksuele intimidatie; • tegengaan van ´verboden gebruik´. b. Controle vindt in beginsel plaats op het niveau van getotaliseerde gegevens die niet herleidbaar zijn tot individuele personen. Indien een werknemer of een groep werknemers ervan wordt verdacht de regels te overtreden, kan gedurende een vastgestelde (korte) periode gerichte controle plaatsvinden. c. Het is niet toegestaan om kinderen zonder toezicht van een leerkracht te laten internetten. Komen kinderen sites tegen met een schokkerende inhoud, dan dient de leerkracht er op toe te zien dat deze kinderen goed worden begeleid met het omgaan daarmee. VERANTWOORDELIJK E-mail en internetgebruik van leerlingen Een e-mailadres van een leerling wordt onmiddellijk uit de bestandenlijst verwijderd, wanneer wordt vastgesteld dat er: • onwettige en ongewenste activiteiten mee gepleegd worden; • pornografie mee ontvangen en/of verspreid en/of doorgegeven wordt; • gepest of gescholden wordt via e-mail. Het internet is, als het goed wordt gebruikt, een fantastisch medium met ongekende mogelijkheden en we denken dat we de kinderen de positieve kant van het internet moeten laten ervaren en dat ze ermee moeten leren omgaan. We willen geen filter plaatsen en wijzen de kinderen op verantwoordelijk gedrag. Het world wide web is namelijk zelfs mét filter niet helemaal veilig te maken of je loopt een grote kans dat de mogelijkheden die het internet biedt te beperkt worden. Chatten en bezoeken van gamesites is niet toegestaan. De volgende regels vormen naar onze mening een goede basis om afspraken met kinderen te maken: • Ik zal nooit mijn persoonlijke informatie doorgeven op internet zoals: mijn naam, adres en telefoonnummer, het werkadres en telefoonnummer van mijn ouders of het adres van mijn school zonder toestemming van mijn ouders/leraar. • Ik vertel het mijn ouders/leraar meteen als ik informatie zie waardoor ik me niet prettig voel. • Ik zal nooit afspreken met iemand die ik online op internet heb ontmoet, zonder toestemming van mijn ouders/leraar. • Ik zal nooit via e-mailberichten een foto of iets anders van mijzelf of van anderen over internet sturen zonder toestemming van mijn ouders/leraar. • Ik zal nooit op e-mailberichten antwoorden die onprettig zijn. • Ik zal geen sites bezoeken waarvan ik weet dat mijn ouders/leraar dit niet op prijs stellen. • Ik ben oud genoeg om te weten wat kan en wat niet kan en mijn ouders/leraar kunnen altijd zonder problemen over mijn schouder meekijken. Klachtenregeling Sinds 1998 moeten alle scholen beschikken over een klachtenregeling. Alle personen die deel uitmaken van de schoolgemeenschap, zijnde leerlingen, ouders, personeel, directie, bevoegd gezag of vrijwilligers, kunnen zich bij een klacht beroepen op deze regeling. Stichting PRODAS is aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie van het Christelijk Onderwijs en heeft de landelijk ontwikkelde klachtenregeling overgenomen. Deze klachtenregeling, waarin de klachtenprocedure is opgenomen, ligt ter inzage op school. Meer informatie over de klachtenprocedure is te vinden op www.klachtencommissie.org.

Stap 1 Het is een goede gewoonte om een klacht eerst met de direct betrokkene(n) te bespreken. Komen jullie er samen niet uit, betrek er dan iemand bij die zou kunnen helpen om tot een goed overleg en een oplossing te komen. Stap 2 Levert overleg geen goede oplossing op, dan kan men overleggen met de directeur van de school. Indien de klacht over de directeur gaat, kan men contact opnemen met de voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting PRODAS, dhr. H.M. Tromp, tel. (0493) 67 06 03. Stap 3 Wanneer bij stap 2 geen oplossing wordt gevonden, kan men via de contactpersoon van de school of rechtstreeks contact opnemen met de vertrouwenspersoon. Tot 1 oktober 2010 is deze functie ondergebracht bij de GGD. De vertrouwenspersoon bespreekt de klacht en heeft tot taak via bemiddeling tot een oplossing van de klacht te komen, of desgewenst de klager te begeleiden bij indiening van een schriftelijke klacht, middels het toelichten en het bewaken van de vervolgprocedure. Stap 4 Als in de stappen 1 t/m 3 geen oplossing wordt gevonden, kan een schriftelijke klacht worden ingediend bij het bevoegd gezag (Raad van Bestuur) of de klachtencommissie. Protocol Referentiemateriaal De volgende documenten hanteert Stichting PRODAS bij deze gedragscode: • Model Privacyreglement POVO personeel • Model Privacyreglement POVO leerlinggegevens • Modelregeling Elektronische informatie- en communicatiemiddelen voor personeel in het primair en voortgezet onderwijs, Besturenraad • Protocol Kindermishandeling JSO • Klachtenregeling Stichting PRODAS • Deze gedragscode Deze documenten zijn te raadplegen via www.prodas.nl. Daarnaast hanteert Stichting PRODAS de volgende websites: • www.prodas.nl (voor bovenstaande documenten) • www.postbus51.nl (voor o.a. meldplicht seksueel misbruik in het onderwijs) • www.klachtencommissie.org (voor alle regelingen m.b.t. de klachtenprocedure) Referentiemateriaal Akkoordverklaring Werkgroep gedragscode Stichting PRODAS formeert een Werkgroep Gedragscode met daarin vertegenwoordigers van werkgever, personeel en ouders, die deze code op regelmatige basis zal evalueren en zonodig suggesties doet voor aanpassingen. Opmerkingen zijn zeer welkom via [email protected]. Werkgroep Gedragscode Deze gedragscode is een uitgave van Stichting PRODAS Postbus 3 5720 AA Asten tel. (0493) 67 06 03 [email protected] www.prodas.nl Colofon