Wie zijn caravan laat wegen, gaat extra veilig op vakantie. Met ruim 500 speelvoorzieningen kunnen. Ze zijn met zijn achten, de kinderen die op

april 2008

4

Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda

Mooier Tuinzigt | Betrokken wijkbewoners, maatschappelijke organisaties en ambtenaren gaan samen op zoek naar wat er beter kan.

2

Kinderen zonder zorgen veilig laten spelen

Uw mening | Die horen de leden van de gemeenteraad graag. De deur van raadsleden staat open. Lees hoe!

7

Verrijking! | Het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling is een jaar onderweg. En hoe! “Mensen zetten hun schouders eronder. Dat werkt!”

8

Waardig afscheid | Dode dieren op straat of elders in de openbare ruimte. De gemeente haalt ze op. En zoekt het baasje...

11

Leerzaam en leuk: een rondleiding op het Milieu Educatief Centrum.

M

et ruim 500 speelvoorzieningen kunnen kinderen in de gemeente Breda naar hartelust klimmen, schommelen en voetballen. Verspreid over de stad staan er zo’n 3600 speeltoestellen. Regelmatig worden verouderde exemplaren vervangen, bijvoorbeeld omdat ze niet aan de nieuwe (strengere) veiligheidseisen voldoen. De gemeente en andere instanties controleren de speeltoestellen regelmatig op gebreken.

Denk u dat er iets mis is met een speeltoestel? Neem dan contact op met het Meldpunt: (076) 529 48 00. Of ga naar www.breda.nl en klik op ‘Het Meldpunt’ in de kolom rechts.

Van milieuvriendelijk gevangen vis tot zelfgemaakte compost

Slim omgaan met natuur, dat kun je al jong leren Het Milieu Educatief Centrum (MEC) met de kinderboerderij naast landgoed Wolfslaar. Dit is dé plek in Breda waar kinderen terecht kunnen voor allerlei educatieve activiteiten op het gebied van natuur en milieu. Toch is het niet alleen

Wie zijn caravan laat wegen, gaat extra veilig op vakantie V

eilig op vakantie, met de caravan. Op het milieustation van de Gemeente Breda aan het Spinveld kunnen caravans voor vertrek voor 7,50 euro worden gewogen. Dat voorkomt onaangename verrassingen onderweg. Want een te zwaar (of verkeerd) beladen caravan is een gevaar voor de verkeersveiligheid: het weggedrag kan enorm onvoorspelbaar worden. Het gevolg? Schade aan de caravan en misschien erger nog: ongelukken! Ook kunt u hiermee een bekeuring uitsparen en voorkomen dat

u de reis niet meer met de caravan mag voortzetten. Alle reden dus om gebruik te maken van de weegservice die beschikbaar is van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 16.00 uur. Om al te lange wachttijden bij het wegen van uw caravan te voorkomen is het raadzaam vooraf even te bellen naar het milieustation aan het Spinveld: (076) 542 33 71. U kunt dan vragen hoe druk het is op het milieustation.

voor kinderen leerzaam. Ook volwassenen kunnen er veel opsteken…

Z

e zijn met zijn achten, de kinderen die op deze mooie voorjaarsdag op bezoek zijn bij het MEC. Deze jongens en meisjes komen vaker

met natuur en milieu in aanraking dan andere leeftijdsgenootjes. Zij zijn namelijk wekelijks actief in hun kindermoestuin in de wijk Heuvel.

LEES VERDER OP PAGINA 5

2

april

2008

Bewoners van Tuinzigt raken meer betrokken

“Anders leren praten en daarna samen bedenken hoe je dingen voor elkaar krijgt” Iedereen ziet wel iets in de omgeving wat beter kan. Dan kun je de gemeente inseinen. Of zelf aan de slag gaan. Of allebei! Dát is wat wijkbewoners en gemeente in Tuinzigt de komende tijd váker gaan doen.

D

ingen gaan nooit vanzelf, ook niet in Tuinzigt. “Er is hier traditioneel nogal wat wantrouwen ten opzichte van het Stadskantoor”, zegt Eelko Bakker die secretaris is van de Wijkraad Tuinzigt/Westerpark. Omgekeerd zitten ook bewoners lang niet altijd op één lijn, en meningsverschillen worden niet onder stoelen of banken gestoken. Daardoor is er wel eens wat onderlinge spanning. Goede wil Aan goede wil en betrokkenheid ontbreekt het de wijkbewoners absoluut niet. Of het nu om het plaatsen van een ‘voetbalkooi’ gaat of om het aanpakken van gevaarlijke verkeerssituaties, Eelko merkt bij bewoners niks van onverschilligheid. “Als er iets moet gebeuren, weten de mensen zich hier razendsnel te organiseren. Voor je het weet hebben bewoners van een paar straten de hoofden bij elkaar gestoken.” De gemeente wil ook investeren in de wijk: er wordt voor de periode 2008-2010 een fulltime buurtmeester aangesteld en er is een wijkveiligheidsplan. “Vorig jaar is de burgemeester op bezoek geweest in de wijk”, zegt Eelko. “Dat werd heel erg op prijs gesteld. Persoonlijk praten werkt beter dan brieven of foldertjes.” Praten en luisteren Dat laat zien dat betrokkenheid alleen niet genoeg is. De manier waaróp je met elkaar praat en naar elkaar luistert, is zeker zo belangrijk. “Iemand die klaagt, doet dat uit betrokkenheid”, zegt Eelko. “Maar de kans dat je iets bereikt is groter als je uitgaat van het positieve en wat je wél zou willen.” Daarom worden bij de

Eelko Bakker: “Met elkaar in gesprek gaan levert meer op dan brieven of folders.”

gemeente nu trainingen gegeven aan de medewerkers over een andere manier van werken: luisteren en praten met de inwoners en ze ondersteunen. Niet alles gelijk willen oplossen, of vertellen waarom iets niet mogelijk is. Eerst écht, persoonlijk praten, ontdekken wat voor mensen belangrijk is. En ze dan ondersteunen om iets voor elkaar te krijgen. Zelf doen Dat vraagt ook iets van de inwoners. Die moeten bereid zijn zich af te vragen wat ze zélf kunnen doen. Juist in Tuinzigt is de afgelopen tijd gebleken dat zoiets helpt. “We hebben hier het project ‘Kan wel’ op bezoek gehad”, vertelt Eelko. “Het idee daarvan is dat bewoners zélf

van alles kunnen organiseren om het wijkleven te verbeteren. Van straatfeest tot kinderdisco, van het bezorgen van kerstpakketten bij buren die het krap hebben tot speciale activiteiten voor ouderen. Dat was een doorslaand succes.” De rol van de gemeente daarbij, beschrijft Eelko als ‘de beren van de weg schieten’. Helpen, ondersteunen. “Maar de bewoners zelf bedenken alles en voeren het uit.”

weken en maanden op deze manier op zoek naar wat er beter kan. Natuurlijk vragen grote veranderingen tijd en geduld. Maar heel veel kleine verbeteringen in de wijk kunnen bewoners en gemeente samen snel van de grond krijgen, denkt Eelko. “En het belangrijkste is misschien nog wel dat je zo elkaar enthousiast maakt. Als mensen zien dat het kán, zullen ze zich eerder aansluiten en met ideeën komen.”

Op zoek Op die weg moeten we verder, vindt de gemeente. Een vernieuwende aanpak waar wijkbewoners een belangrijke rol in spelen. Daarom gaan ambtenaren, maatschappelijke organisaties én een groep actieve bewoners de komende

Meewerken aan een mooier Tuinzigt? Iedereen met goede ideeën én de bereidheid zich daar zelf voor in te zetten, is nodig! Meld je aan bij de wijkraad: [email protected]

“Als het broedseizoen voorbij is beginnen we met maaien”

Maaien voor veiliger verkeer en betere balans in de natuur De geur van pas gemaaid gras is onlosmakelijk verbonden met een zonnige zomerdag. Het maaien van de grasstroken en speelveldjes in de buurten is gedurende de zomer een wekelijks terugkerend ritueel. Toch begint het maaiseizoen eigenlijk al begin mei. Vanaf dan worden de bermen gekortwiekt voor de verkeersveiligheid op kruisingen en splitsingen.

tuurgebieden en bloemweiden maaien we eens in de twee jaar om en om in blokken van honderd meter. Zo zorg je voor een gevarieerde vegetatie. Andere gebieden maaien we twee keer per jaar. Het maaisel laten we een paar dagen liggen zodat de zaden eruit vallen en zich kunnen verspreiden.”

J

eroen Stoutjesdijk werkt als ecoloog bij de Gemeente Breda. Het onderhoud van plantsoenen en trapveldjes laat hij over aan collega’s, Stoutjesdijk zelf is verantwoordelijk voor de ‘ecologische groenstructuur’ binnen de gemeentegrenzen. Daaronder vallen ook de wegbermen. Die dragen bij aan de verkeersveiligheid en zorgen voor afwatering. Maar in feite vormen de bermen een kilometers lange slinger aan natuurgebiedjes. Bermen en slootkanten Waarom het zo belangrijk is om op tijd met maaien te beginnen? “Het échte maaiseizoen begint eigenlijk half juni. Begin mei worden al wel de locaties aangepakt waar hoog gras de verkeersveiligheid in gevaar kan brengen.

Vers gemaaid gras: écht een geur van een zomerse dag.

Automobilisten hebben door te hoog gras minder zicht”, zegt ecoloog Stoutjesdijk. “Die zogenoemde ‘zichthoeken’ zijn vastgelegd op een kaart, waarmee we de aannemer aan de slag zetten. Vanaf half juni komen alle bermen aan de beurt. Omdat het zo’n enorme klus is, besteden we dit werk uit. We hebben het namelijk over ongeveer 300 hectare wegberm en 200 kilometer slootkant. Het is voor onze eigen medewerkers niet te behappen dat er even bij te doen.”

Broedseizoen De maaiwerkzaamheden in natuurgebieden zoals Wolfslaar en de Haagse Beemden worden verricht door de ecoploeg van de Gemeente Breda zelf. Voorman Toon van Haperen vertelt tijdens een verkenningstocht graag over het werk dat hij met zijn team verricht. “Wij beginnen in juni met maaien, net na het broedseizoen. Vooraf kijken we eerst of er nog nesten zitten, want we gaan natuurlijk zorgvuldig om met de flora en fauna. Sommige delen van na-

Bosmuizen en salamanders Het maaien maakt het terrein voedselarmer, legt Van Haperen uit. “Daardoor groeien de grassen minder hoog en minder dicht waardoor bloeiende planten ook een kans krijgen. Dat resulteert in een grote diversiteit aan plantensoorten en dat is weer voordelig voor al het kleine gedierte wat er in leeft. De gebieden zijn erg kwetsbaar, dus werken we met lichte machines en tractoren met speciale banden. Zo rijden we niets kapot. Het is fantastisch mooi werk. Lekker buiten en je komt van alles tegen. Van bosmuizen tot salamanders, noem maar op. Om die beestjes te ontzien, maaien we op een hoogte van 10 centimeter. Dan hebben ze altijd de gelegenheid om dekking te zoeken.”

april

2008

3

Vrijwilligers helpen mensen met financiële problemen

Aan de keukentafel samen je schulden te lijf Een groep Bredase vrijwilligers heeft zich verzameld om mensen te helpen die moeite hebben hun financiën op orde te houden. Persoonlijke coaching en een dosis doorzettingsvermogen. Dat is de remedie om uit de schulden te komen. En te blijven.

E

en stapeltje ongeopende rekeningen verraadt dat mevrouw De Heer de afgelopen dagen weinig oog heeft gehad voor haar financiële zaken. Dat geeft niet, want daarvoor is Anneke van Alphen vandaag gekomen. Eén keer in de week bezoekt ze haar cliënte thuis om aan de keukentafel de post door te nemen. Mevrouw De Heer is zichtbaar gelukkig met de hulp. “Het is zo fijn dat je er weer bent”, zegt ze als Anneke binnenkomt. Open hart Anneke is een van de zeven Bredase vrijwilligers die een training achter de rug hebben en nu als budgetcoach werken. Initiatiefnemer van het project is Ad Mol, een Bredanaar die – zoals hij dat zelf zegt – ‘graag wat verder de maatschappij in kijkt’. “Ik erger me aan de tweedeling tussen de mensen die het goed en slecht hebben. Ik kijk liever met open ogen en open hart naar anderen.” Financieel toezicht Mevrouw De Heer zit in de WSNP, de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. Dat betekent dat ze drie jaar onder financieel toezicht staat en dan, als ze goed heeft meegewerkt, van haar schulden is verlost. Het vergt veel, want al die tijd houdt ze van haar inkomen maar enkele tientjes per week over. Daar moet ze van rondkomen. Ongeopende post Ze is enkele jaren geleden weduwe geworden. Het was haar echtgenoot die altijd de financiën regelde. Nu ze er alleen voorstaat,

Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling Het initiatief van Ad Mol en de andere vrijwilligers om mensen met geldproblemen persoonlijk te coachen, ontving een bijdrage uit het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) van € 57.850,-. Op www.fmobreda.nl leest u meer.

Besparen op energie. Dat kan iedereen!

Anneke van Alphen: “Ik heb van dichtbij meegemaakt wat er mis kan gaan met mensen en hun financiën.”

Op weg naar 25 budgetcoaches Zeven budgetcoaches hebben tot nu toe een training gevolgd. Zij begeleiden in eerste instantie allemaal één cliënt. Gaandeweg zullen dat twee cliënten per budgetcoach worden. Binnenkort worden nog eens zeven mensen opgeleid, zodat de budgetcoaches straks 28 mensen tegelijk kunnen helpen. Ad Mol: “Dit is voor ons nog een ontwikkeljaar. De bedoeling is dat er binnen drie jaar een vaste pool van 25 budgetcoaches is waar hulpinstanties uit kunnen putten.”

kan mevrouw De Heer het maar moeilijk bolwerken. Ad Mol ziet vaker dat een sterfgeval tot problemen leidt. “Mensen raken erdoor in een depressie en letten minder goed op zichzelf. Ik begeleid zelf ook een mevrouw die alleen is. Bij haar op tafel staat een grote tinnen schaal vol ongeopende brieven. Dat is op zich al winst, want het betekent dat ze de post in ieder geval niet meer weggooit. Dat komt in zulke situaties ook regelmatig voor.” Vertrouwen Wie schulden heeft, kan niet rechtstreeks bellen met de budgetcoaches. Ad: “Onze cliënten komen via de Kredietbank Breda en het Instituut voor Maatschappelijk Welzijn. Het zijn

mensen die al in een traject zitten, maar voor wie de instanties geen tijd hebben om ze aan de keukentafel te begeleiden. Wij helpen hen met de gemaakte afspraken. Al zouden wij zo een eigen bureau kunnen beginnen, hoor. Tegenwoordig is ook schuldhulpverlening al een commerciële branche. Helaas zijn er dan ook malafide bedrijven. Wij screenen nieuwe vrijwilligers daarom nauwgezet, er moet vertrouwen zijn.” Anneke heeft van dichtbij meegemaakt wat er mis kan gaan met de hulp aan mensen bij hun financiën. “Mijn pleegdochter is daar een voorbeeld van. De man die haar hielp, hevelde voorschotten van de belasting over naar zijn eigen rekening. Nu is hij onvindbaar.”

Extraatjes Waar de cliënten het meest tegenaan lopen, is dat er geen geld is voor extraatjes. Ad: “In andere culturen is het gebruikelijk dat er allerlei lekkers op tafel staat als er familie langskomt. Dat kan dus niet als je vijftig euro per week te besteden hebt. De vrouw die ik begeleid, zal minder vaak een cadeautje voor haar kleindochter moeten kopen. Dat zijn moeilijke dingen.” Met de fiets Als Anneke met mevrouw De Heer de kassabonnen heeft doorgenomen, brengt ze het vervoer ter sprake. “U neemt regelmatig de bus, maar fietsen is een stuk goedkoper.” Ze neemt het advies ter harte en belooft een kennis te benaderen die nog een oude fiets heeft staan. “Dat scheelt inderdaad toch weer een paar euro per week.” Om privacyredenen is de naam mevrouw De Heer verzonnen.

Interesse om als budgetcoach aan de slag te gaan? Stuur een mail naar [email protected]

Het recept om zuinig te koken Kook energiezuinig! Neem geen pannen die groter zijn dan nodig. Gebruik ook niet te veel water en doe de deksels op de pannen. Zodat het water sneller kookt. Om te voorkomen dat er te veel warmte verloren gaat, moet de pan niet kleiner te zijn dan de pit of kookplaat. Water koken? Een waterkoker is energiezuiniger dan het gasfornuis! Hebt u ideeën hoe de gemeente de strijd tegen klimaatverandering kan aanbinden? Mail uw idee naar [email protected]

4

april

2008

Veilig wonen, werken en recreëren. Dat moet gewoon kunnen!

Het veilige alfabet De tijd dat de voordeur niet op slot hoefde, is allang voorbij. Dat komt niet meer terug. Toch kunnen we een hoop doen om de veiligheid in Breda te verbeteren. Ook voor dit jaar heeft de gemeente een Integraal Veiligheidsprogramma opgesteld. Daarin komen álle zaken aan bod die te maken hebben met ons gevoel van veiligheid. Met voorstellen om er met zijn allen – gemeente, politie en tal van andere Bredase organisaties én inwoners – iets aan te doen. Het ‘veilige alfabet’ laat zien dat er veel gebeurt.

A

lcohol Veel veiligheidsproblemen zijn terug te voeren op overmatig drankgebruik. De gemeente wil in 2008 vooral verantwoord alcoholgebruik door jongeren bevorderen: met goede voorlichting over risico’s en door de regels voor schenken en verkopen van alcohol goed te handhaven.

B

uurtvaders Minstens twaalf Marokkaanse vaders in Geeren-Noord gaan samen met gemeente en politie toezien op het gedrag van jongeren. Deze jongeren kunnen overigens ook terugvallen op speciale coaches: de ‘grote broers’. Die gaan de straat op om hun ‘jongere broertjes’ in de gaten te houden en te begeleiden.

C

het maximale risico per gebied en voert controles uit.

F

onds Maatschappelijk Ontwikkeling Wie meedoet in de samenleving, kansen krijgt en grijpt, zal minder snel het verkeerde pad opgaan. Het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) steunt verschillende projecten die gunstig zijn voor de veiligheid.

G

eld De gemeente heeft in de begroting voor 2008 alles bij elkaar zo’n 1,7 miljoen euro voor veiligheid opzij gezet. Vanuit Den Haag heeft Breda voor de periode 2005-2009 2,7 miljoen euro gekregen, van de provincie 1,3 miljoen euro voor de periode 2005-2007.

H

amera’s Waar toezichtcamera’s hangen, verbetert de veiligheid. In 2008 komen waar nodig meer camera’s. Bijvoorbeeld op het binnenplein van winkelcentrum Hoge Vucht, maar ook op verschillende bedrijventerreinen.

ooligans De gemeente zet de succesvolle samenwerking met NAC Breda voort en let in 2008 speciaal op het handhaven van stadionverboden, de aanpak van overmatig drankgebruik en het tijdig aanpakken van hooligans-in-de-dop.

D

eurbeleid Om uitgaan leuk en gezellig te houden, maken gemeente en horeca-ondernemers dit jaar werk van een goed deurbeleid. Dat betekent: onrustmakers weren uit de uitgaansgelegenheden en discriminatie aan de deur voorkomen.

I

E

J

xterne veiligheid Bij het vervoeren, opslaan en gebruiken van gevaarlijke stoffen moeten de risico’s voor de omgeving (de externe veiligheid) binnen de perken blijven. De gemeente stelt grenzen aan

nbraak Preventie Team 90 procent van alle inbraken wordt door een ‘gelegenheidsinbreker’ gepleegd. Hoe je die buiten de deur houdt? Bel voor een gratis adۈiÃʅiÌʘLÀ>>ŽÊ*ÀiÛi˜ÌˆiÊ/i>“ÊÛ>˜ÊU«>LiÊ (een onderdeel van BSW Bedrijven) op (076) 531 01 80 voor een gratis advies.

eugd Met verreweg de meeste jongeren gaat het prima. Ook in Breda. Toch verdient de jeugd speciale aandacht. Want wie een jongere met problemen weet te helpen, voorkomt veel

Burgemeester Peter van der Velden:

“We leggen ons niet neer bij onveiligheid” “Iedereen heeft recht op een veilige omgeving. Maar die komt niet vanzelf: daar moet je continu mee bezig zijn. Zeker omdat de maatschappij in sommige opzichten aan het verharden is. Dat baart mij zorgen, en dat geldt ook voor de wethouders en gemeenteraad. Aan de andere kant zie ik dat Bredanaars zich niet neerleggen bij onveiligheid. En terecht. Zaken als geweld, overlast en jeugdcriminaliteit zíjn niet gewoon en mogen dat ook niet worden. Die houding werpt nú al vruchten af. In wijken waar we samen met de bewoners in leefbaarheid investeren, zie je dat het veiligheidsgevoel langzaam maar zeker verbetert. Voor een groot deel dankzij de bewoners: die zorgen met elkaar voor nette, veilige straten. Er zijn buurtvaders en ‘grote broers’ die probleemjongeren durven aan te spreken. Wij houden veelplegers en risicojongeren scherp in de gaten. En zo kunnen we sámen voorkomen dat problemen uit de hand lopen!”

grotere ellende. Heel wat projecten zijn dan ook specifiek op jongeren gericht. Alleen dit alfabet telt er al acht (de A, B, D, H, R, S, T en X).

K

eurmerken Winkelcentra zoals Heksenwiel, De Berg, De Donk én de binnenstad ondernemen dit jaar van alles om aan het Keurmerk Veilig Onder-nemen te (blijven) voldoen. Alle nieuwbouw-wijken worden volgens de eisen van het Keurmerk Veilig Wonen ontworpen.

L

icht Slecht verlichte plekken voelen onveilig, en zijn dat soms ook. De gemeente vervangt in de hele stad slechte of kapotte straatverlichting én trekt geld uit voor extra verlichting, bijvoorbeeld in het Valkenbergpark of in onveilige brandgangen.

M

ishandeling Vanaf dit jaar krijgt de burgemeester wettelijk meer mogelijkheden om in te grijpen bij dreigend huiselijk geweld. De dader kan een huisverbod van tien dagen worden opgelegd. In die periode komt gelijk hulpverlening op gang.

N

iets erin, niets eruit Onder dit motto loopt al sinds 2003 een campagne om auto-inbraken te voorkomen. Dat werkt: het aantal auto-inbraken was in 2007 gehalveerd. Wie spullen in de auto laat liggen of de auto niet goed afsluit, kan in 2008 een flyer onder de ruitenwisser verwachten.

O

penbare ruimte Hoe beter verzorgd een buurt is, hoe veiliger mensen er zich voelen. De gemeente trekt in 2008 meer geld uit om plantsoenen en groenstroken overzichtelijk en dus veilig te houden, graffiti te verwijderen en om waar nodig de verkeersveiligheid te verbeteren.

P

reventie Voorkomen is beter dan genezen. Onveilige situaties voorkomen, jongeren met problemen niet negeren maar bijspringen, sociale controle verbeteren. Preventie is de rode draad in het beleid voor veiligheid.

Q

uestionnaire Een vragenlijst: elke twee jaar ondervraagt de gemeente inwoners over hun veiligheidsgevoel. De resultaten staan in de Veiligheidsmonitor. En op basis dáárvan stelt de gemeente weer een Integraal Veiligheidsprogramma samen.

R

ecidivist Of, in gewoon Nederlands: de veelpleger. Vanuit het Veiligheidshuis (V) worden alle Bredase veelplegers in de gaten gehouden, inclusief mensen die nog een straf uitzitten. Als iemand meewerkt, kan de gemeente helpen weer een normaal leven op te bouwen.

S

cholen Scholen horen een veilige omgeving te zijn. Samen met schoolbesturen en politie maakt de gemeente daar werk van. Een voorbeeld: elke middelbare school krijgt een ‘schoolagent’, en

bemoeit zich ook met de verkeersveiligheid van en naar school.

T

rapveldjes Overlast van hangjongeren verdwijnt vaak wanneer er plekken worden gecreëerd waar ze bezig kunnen zijn. Sport is een probaat middel: denk aan het succes van de Cruyff Courts. Of aan het KICK-project, waarbij sport jongeren helpt sociale vaardigheden aan te leren en structuur in hun leven te brengen.

U

Iedereen kan een bijdrage leveren aan een veilig Breda. Ook u! Mensen die zich inzetten voor hun buurt en anderen durven aan te spreken op hun gedrag zijn de basis voor een veilig gevoel.

V

eiligheidshuis In het Veiligheidshuis aan de Fellenoordstraat werkt de gemeente nauw samen met politie, Openbaar Ministerie, kinderbescherming, jeugdzorg, reclassering, slachtofferhulp en opbouwwerk. Samen zorgen deze partijen ervoor dat slachtoffers hulp krijgen en proberen ze te voorkomen dat (jonge) daders verder criminaliseren.

W

ijkveiligheidsplan Elke wijk is anders en heeft zijn eigen problemen. Daarom stelt de gemeente samen met wijk- en dorpsraden afzonderlijke wijkveiligheidsplannen op waarin de problemen worden aangepakt die de bewoners aanwijzen. Samen met de wijkagent en de betrokken veiligheidsregisseur.

X

TC en andere drugs Nee, specifiek over ecstasy zegt het Integraal Veiligheidsprogramma niets. Wel over de handel in drugs: drugspanden en hennepteelt worden serieus aangepakt. Legale coffeeshops zijn slechts onder strikte voorwaarden toegestaan: alleen in de binnenstad, niet in de buurt van scholen en niet vlakbij een andere coffeeshop.

’t IJ

Zwervers en drugsverslaafden kunnen terecht in multifunctioneel Dienstencentrum ’t IJ aan de Slingerweg. Samen met de buurt én daklozen zelf probeert de gemeente overlast te beperken. Vanaf dit jaar worden de openingstijden en opvangmogelijkheden van ’t IJ bijvoorbeeld uitgebreid.

Z

werfafval Afval op straat werkt verloederend en versterkt een gevoel van onveiligheid. De gemeente houdt dit jaar extra toezicht op ondergrondse containers om het ‘bijplaatsen’ van grof vuil tegen te gaan. Sinds een paar maanden rijdt de ‘Zwerfmier’ elke dag langs om zwerfafval op te ruimen. Meer weten? Ga eens naar www.breda.nl en tik ‘integraal veiligheidsprogramma’ in het zoekvenster rechtsboven.

april

2008

5

VERVOLG VAN PAGINA 1

Sportief investeren

Slim omgaan met natuur, dat kun je al jong leren “Veel druppels op een gloeiende plaat zijn wél een hele emmer vol” Ruud Oosterhof, hoofd afdeling Natuur- en Milieu-educatie bij de Gemeente Breda, vertelt wat de speerpunten zijn van de Nota Natuuren Milieueducatie 2008-2012 en met welke thema’s het Milieu Educatief Centrum (MEC) de komende jaren dus extra aan de slag gaat: “Zaken als klimaatverandering en fijnstof zijn thema’s die we aan willen pakken door zuiniger energiegebruik en alternatieve energievormen te promoten. De doelgroep tot twaalf jaar is daarbij heel belangrijk. Die kunnen we prima bereiken via de basisscholen. Maar we zoeken ook naar manieren om jongeren tot achttien jaar en volwassenen te betrekken bij deze onderwerpen. Om hen te stimuleren bij hun afwegingen en na te denken bij keuzes die te maken hebben met natuur en milieu. Die maak je namelijk iedere dag: koop je biologische producten of gewone? Kies je voor het wegkrabben van onkruid tussen de tegels of spuit je met chemische middelen? Pak je de fiets naar de sportclub of laat je je wegbrengen met de auto? Wij willen laten zien wat er mogelijk is en het besef laten doordringen dat alle druppels op een gloeiende plaat bij elkaar wél een emmer vol zijn. Als dat lukt, zijn we een heel eind op weg.”

Sporten: gezond voor lichaam en geest! Goede faciliteiten zijn daarbij onontbeerlijk. De wijken en dorpen van Breda tellen aardig wat accommodaties voor binnen- en buitensport. Om de kwaliteit daarvan op niveau te houden, investeert de gemeente jaarlijks.

O

p een verantwoorde manier sporten staat of valt met goede faciliteiten. In 2008 trekt de gemeente daarom 830.000 euro uit om de Bredase sportcomplexen een opknapbeurt te geven. Daarmee blijven de sportparken, gymzalen en sporthallen in de gemeente voldoen aan de kwaliteitseisen van de overkoepelende sportbonden en NOC*NSF. Wat vinden de verenigingen ervan?

Cees Heessels, voorzitter handbalvereniging Kropman Tornado ’70

“Onbezorgd handballen!” “Alhoewel handbal steeds meer een binnensport is, spelen we in het voorjaar en de nazomer ook een buitencompetitie. Sinds op het sportpark Paradijs in de Haagse Beemden een jaar of vijf geleden een ontmoetingsplek voor jongeren is ingericht, gebruikten zij het veld vaak om een potje te voetballen. Helaas moesten de doelen het daarbij regelmatig ontgelden. Wilden we op zondag een wedstrijd spelen, konden we eerst de doelen weer in elkaar gaan zetten. Erg frustrerend. Gelukkig vervangt de gemeente de aluminium doelen binnenkort door massieve, stalen doelen. Die zijn tegen een stootje bestand, is ons verzekerd. Mooi zo: kunnen wij weer onbezorgd handballen!”

Peter Verseveldt, voorzitter Mixed Hockey Club Teteringen

“Einde aan overlast” “Als een van de grote verenigingen op Sportpark De Gouwen in Teteringen zijn wij erg opgelucht dat de gemeente het totale hekwerk rond het complex gaat vernieuwen. Er wordt veel schade aangericht aan onze velden, de goals, de dugouts, het clubhuis en ga zo maar door. Het nieuwe hek zal de overlast flink doen verminderen. Verder wordt ook de capaciteit van de fietsenstalling verdubbeld: we gaan straks van 75 naar 150 plaatsen. Onze club telt ruim 430 leden en groeit nog steeds, dus dan heb je dat wel nodig. Teteringen is namelijk een echt sportdorp. Naast de enorme betrokkenheid van de inwoners van ons dorp komt dat ook doordat de gemeente met de clubs meedenkt en zorgt voor goede faciliteiten.”

Moestuin Vrijwilligster Annet Geerts leidt de enthousiaste groep rond over de kinderboerderij. Door de moes- en kruidentuin en langs het bomenpad. “Wat groeit hier?”, is de vraag. “Aardbeien!”, roepen de kinderen in koor. De tocht gaat verder langs de veel minder bekende roomse kervel. Een danig verweerd bordje met de tekst ‘tuinboon’ verraadt iets verderop dat daar straks lekkere labboontjes zullen groeien. “Tuinbonen hebben we in onze kindermoestuin ook”, zegt Romana Verweij (11). “We verzorgen de groenteplantjes, geven ze water, wieden onkruid en meer van dat werk. Ik ga er vaak heen. Het is heel leuk en je kunt er veel leren.” En weg is ze. De kinderen zwermen uit over de kinderboerderij om geiten te aaien, op de tractor te zitten, te speuren naar kikkers of de eenden na te doen met hun gekwek. Natuur Annet Geerts is al tien jaar vrijwilligster bij het MEC. Ze geeft rondleidingen, maar gaat ook naar scholen om te vertellen over natuur en

milieu: “Dan gaan we uilenballen uitpluizen, zelf kringlooppapier maken of nestkastjes in elkaar knutselen. In het begin vond ik het schrijnend om te merken dat sommige kinderen bijzonder weinig van de natuur weten. Daarom is het zo belangrijk ze daarbij te betrekken. En als ze eenmaal in de gaten hebben hoe leuk het is om bezig te zijn in en met de natuur, heb je niet veel nodig. De natuur levert de lesmaterialen zelf. Geef ze bijvoorbeeld een stukje papier met een plakstrip waarop ze dingen uit de natuur kunnen plakken en ze zijn uren bezig.” Leskisten Regelmatig zijn er groepen van de basisschool te gast bij het MEC. De leerkrachten hebben dan de keuze uit verschillende leskisten waar groepen van twintig tot wel 120 kinderen een hele tijd mee zoet zijn. Aan de hand van verschillende opdrachten maken ze bijvoorbeeld kennis met de geur van mest, horen ze de haan kraaien en voelen ze met hun handen aan het natte gras. Zo leren ze al hun zintuigen te gebruiken bij het beleven van de natuur. Met een

Wat doet het Milieu Educatief Centrum? Hoe maak je de tuin bij je huis plant- en diervriendelijk? Welke voordelen biedt zonne-energie? Het Milieu Educatief Centrum (MEC) wil mensen slimmer en verstandiger laten omgaan met natuur en milieu. Er zijn folders verkrijgbaar, heel divers: van het milieuvriendelijk vangen van vis tot het zelf maken van compost. Ook zijn er fiets- en wandelroutes te koop voor bezoekers die het landgoed, het nabijgelegen Ulvenhoutse bos of het Markdal willen verkennen. Het MEC werd 21 jaar geleden opgezet door de Gemeente Breda en trekt jaarlijks zo’n 200.000 bezoekers. Twaalf medewerkers coördineren vanuit het MEC ook de activiteiten die plaatsvinden in wijken en buurten. Ook ondersteunen ze op verzoek andere kinderboerderijen binnen de gemeentegrenzen. Zij worden daarbij op hun beurt weer geholpen door een groep van zo’n 55 vrijwilligers. In 2007 hield het MEC met veel succes iedere zondag activiteiten op en rond Wolfslaar. Om de druk op het gebied wat te verminderen en nog meer mensen te bereiken, worden deze activiteiten in 2008 verspreid over de stad. Dat beperkt zich dan natuurlijk niet alleen tot de zondag. Op scholen worden bijvoorbeeld speciale projecten gehouden, uilenballen uitgeplozen en lessen gegeven. In buurten en wijken vinden zwerfvuilopruimacties en speciale groendagen plaats.

schepnetje kijken ze hoeveel verschillende diertjes er in een stukje sloot leven. Keer op keer raken de deelnemertjes niet uitgepraat over de grote verscheidenheid aan plantenen diersoorten. En dat is precies de bedoeling: verwondering opwekken en aantonen dat het de moeite waard is om zorgvuldig met natuur en milieu om te gaan. Enthousiast Zo is het ook deze middag weer. De tuindertjes uit Heuvel zijn druk in de weer. Op zoek naar plukjes schapenwol, boomschors, bloesem, takjes, eikeldopjes en wat er al niet meer is. De gesprekken tussen de kinderen staan bol van hun enthousiasme: “Ik heb een grote boon gevonden?” “Dat is een zaadhuis.” “Wauw: ik heb een zaadhuis gevonden!”

Meer weten? Kijk eens op www.breda.nl/mec

Nieuws- en informatiepagina over ‘Hart voor je buurt’-projecten

April 2008

2007: Wat een goed Hart voor je buurt jaar! De eerste beoordelingsronde 2008 is in volle gang. Het borrelt dit jaar weer van de plannen en ideeën om Breda nog leuker, veiliger en groener te maken. Of alle ingeleverde plannen subsidie krijgen? Dat is nog even een verrassing. Misschien leuk om te weten: vorig jaar zijn 88 van 126 aanvragen gehonoreerd. Dat is twee van de drie! Dus wie weet, hoort u dit jaar ook bij een van de gelukkigen. Uit de cijfers blijkt dat de nieuwe website, sinds 9 maart 2007 online, regelmatig wordt bekeken. Van 8 maart tot 1 december had de site 3.295 hits. Er werden in totaal 14.267 pagina’s bekeken! Ook het digitale aanvraagformulier Hart voor je buurt wordt steeds vaker gebruikt. Er werden echter ook meldingen mee doorgegeven die bestemd waren voor het Meldpunt van de Gemeente Breda. Daar is dit formulier natuurlijk niet voor bedoeld. Dan kunt u beter (076) 529 48 00 bellen. De nieuwe campagnematerialen vielen in goede aarde. We zagen de vlaggenlijnen en zonnekleppen met de Hart voor je buurtpoppetjes veelvuldig terug in uw fotoreportages.

De powerwalkclub uit Overkroeten/Haagse Beemden vierde haar 10-jarig bestaan met de feestelijke onthulling van een bankje. Om uit te rusten na het powerwalken en verder voor iedereen die toe is aan een rustmomentje.

sluitingsdatum volgende ronde: Natuurlijk hopen we ze ook dit jaar weer overal tegen te komen. Ook nu rekenen wij weer op u, want u en natuurlijk al uw buurtgenoten maken Hart voor je buurt tot een succes! De Brechtenstede kreeg een prachtig, nieuw speelhuisje op een stukje kunstgras.

15

mei Drie keer per jaar worden ingezonden initiatieven voor Hart voor je Buurt

Gerealiseerde projecten 2007 Nog even genieten van het plezier op een zomers

beoordeeld: na 15 maart, 15 mei en 1 oktober. Vier weken later wordt bekend

feestje; de buurtbarbecue in De Blauwtjes.

welke plannen een bijdrage toegewezen krijgen. Dien uw idee dus op tijd én volledig in!

Vragen? Bel (076) 529 32 78 Achter een aantal huizen in de Merodelaan verscheen een

De bewoners van de Koraalstraat

prachtige zandbak. De bewoners onderhouden het groen

verzorgden de aanplant rondom het

zelf. Daarmee toverden ze dit stukje niemandsland om in een

kunstwerk op het Koraalhofje en

ontmoetingsplaats voor jong en oud.

onderhouden het ook zelf.

Spelregels Heeft u een goed idee voor uw straat of buurt? De stap van idee naar realiteit is vaak kleiner dan u denkt. Hart voor je buurt steunt kleinschalige plannen met een groot sociaal karakter met maximaal  5.000,–. Hart voor je buurt wil zoveel mogelijk goede ideeën van bewoners snel werkelijkheid laten worden. De spelregels zijn simpel:  Uw idee is sociaal, in het gezamenlijk belang van de straat of buurt, en kleinschalig. Iedereen kan meedoen of er plezier van hebben. Een besloten verenigingsfeest wordt dus niet door de campagne gesteund.

 Bewoners voeren het idee samen uit. Gezellig en het versterkt de banden in de straat of buurt.  Uw idee schaadt het individuele belang van anderen niet. Een idee mag natuurlijk niet leiden tot verdeeldheid of ruzie in de buurt. Bespreek het daarom altijd met iedereen die er plezier, maar ook last van kan hebben.  Bij uw aanvraag zit een namen/ deelnemers- en adressenlijst. Zo laat u zien dat het een gezamenlijk initiatief is en dat de omgeving op de hoogte is. Geef meteen aan hoeveel mensen het een goed idee vinden en mee willen doen.  Zélf en met elkaar bedenken, organiseren of realiseren van uw idee is net zo belangrijk als

het effect van het eindresultaat. Leg uit wat u al heeft gedaan en nog wilt ondernemen.  Geef met een begroting inzicht in de kosten. Zonder begroting kunnen we uw aanvraag niet beoordelen. Voldoet uw idee aan de spelregels en denkt u dat het samen met anderen te realiseren is? Zet het op papier en dien het in bij Hart voor je buurt. Stuur uw idee met een gespecificeerde begroting en voorzien van een handtekeningenlijst van uw buurtgenoten, naar het College van burgemeester en wethouders, project Hart voor je Buurt, postbus 90.156, 4800 RH Breda. Voor u het weet kunt u aan de slag! De volgende ronde sluit op 15 mei. Stuur uw

aanvraag vooral tijdig in, want tussentijdse aanvragen worden niet beoordeeld. Een straatfeestje op 20 mei bijvoorbeeld gaat niet lukken, als de aanvraag al niet voor 15 maart (sluitingsdatum 1e ronde) binnen was. Wilt u deze zomer een straatfeest houden? Stuur dan nú uw aanvraag in, want Hart voor je buurt steunt geen activiteiten achteraf.

of kijk op: www.hartvoorjebuurt.nl

website www.hartvoorjebuurt.nl staat nog meer informatie, zoals actueel nieuws over de campagne en een rubriek ‘Veel gestelde vragen’. U kunt natuurlijk ook bellen of een e-mail sturen aan Martje de Ruijter, coördinator Hart voor je buurt. Zij adviseert en geeft antwoord op kleine en grote vragen. Telefoon (076) 529 32 78, e-mail: [email protected]

Hulp nodig? Bij bibliotheken, het buurt- of wijkcentrum en het Stadskantoor liggen de folders voor u klaar. Heeft u een idee, maar weet u niet zo goed wat u zelf moet doen? Heeft u vragen over het aanvraagformulier? Twijfelt u of uw idee past bij Hart voor je buurt? Op de

Hart voor je buurt is een gezamenlijk initiatief van maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en de Gemeente Breda. Meer informatie vindt u op de website: www.hartvoorjebuurt.nl

april

2008

7

Ook uw mening telt

De gemeenteraad informeert u regelmatig over belangrijke thema’s die spelen in de stad. Maar hoe kijkt ú aan tegen onderwerpen die u raken? Het is goed om uw mening aan de raadsleden over te brengen. Uw mening telt en raadsleden nemen die graag mee in het debat met andere partijen en het uiteindelijke besluit. U bent daarom van harte uitgenodigd om uw idee verder dan de huiskamer te laten doorklinken.

Hoe maakt u uw mening kenbaar aan de gemeenteraad? t
(B
JO
HFTQSFL
NFU
EF
AXJKLBDDPVOUT Iedere partij die vertegenwoordigd is in de Bredase gemeenteraad heeft speciale wijkaccounts. Dat zijn raads- of commissieleden die voor zaken die spelen in uw wijk namens hun fractie als rechtstreeks aanspreekpunt fungeren. De telefoonnummers zijn te vinden op www.breda.nl (tik ‘wijkaccounts’ in het zoekvenster rechtsboven).

t

#FM
WPPS
FFO
BGTQSBBL
UJKEFOT
het fractiespreekuur Wilt u iets onder de aandacht brengen van een raadslid of fractie? Maak dan een afspraak voor het wekelijkse fractiespreekuur in het Stadhuis aan de Grote Markt. Ga voor de telefoonnummers naar www.breda.nl > Bestuur & organisatie > Gemeenteraadsfracties

t

.BBL
HFCSVJL
WBO
EF
NPHFMJKL
UPU
inspraak bij raadscommissies Voor het inspreken in een van de vergaderingen van de vijf raadscommissies neemt u het beste telefonisch contact op met de Raadsgriffie: (076) 529 34 99. U kunt inspreken over onderwerpen die tot het werkterrein van de desbetreffende raadscommissie behoren. De medewerkers van de Raadsgriffie informeren u graag verder.

Raadscommissie Mens & Maatschappij stemt in met eindrapport Cultuurdebat Breda wil zich ontwikkelen tot levendige cultuurstad. Met dat doel worden de conclusies uit het Cultuurdebat vertaald naar een nieuwe Cultuurvisie voor de lange termijn tot 2020 én een concrete invulling voor de lopende bestuursperiode.

D

e Cultuurvisie wordt op 8 april opengesteld voor inspraak. Op 24 april en 4 juni vergadert de raadscommissie Mens & Maatschappij over de voorstellen die in de Cultuurvisie staan. De gemeenteraad neemt op 26 juni een definitief besluit. Goed inzicht De conclusies die uit het Cultuurdebat voort-

vloeien bieden een goed inzicht in hoe Bredanaars tegen de cultuur in hun stad aankijken. Dat was de algemene gedachte na een informele bijeenkomst in Stadsgalerij Breda op woensdagavond 13 februari. Leden van de raadscommissie Mens & Maatschappij, vertegenwoordigers vanuit het culturele veld en wethouder Wilbert Willems wisselden daar van gedachten over de uitkomsten van het Cultuurdebat. Actieve betrokkenheid Wethouder Willems vertelde dat er relatief weinig reacties op de conclusies uit het Cultuurdebat binnen kwamen bij de gemeente: “Dat betekent dat veel mensen zich goed kunnen

Even voorstellen

Nieuw in de gemeenteraad Dick Vuijk is begin maart begonnen als gemeenteraadslid namens Breda’97. Hij volgde daarmee Pieter van Yperen op die vorige maand werd benoemd tot wethouder.

vinden in de bevindingen.” De commissieleden deelden die mening en plaatsten geen onoverkomelijke kanttekeningen bij het rapport. Een van de conclusies in het rapport is dat Breda door het goed combineren van handelsgeest, toerisme en cultuur tot een sterke cultuurstad kan uitgroeien. De actieve betrokkenheid van het veld, de ontstane dialoog en constructieve houding moeten dan ook in stand gehouden worden, zo was de eensluidende conclusie van de aanwezigen. Stevig fundament Het belang van een stevig fundament voor de stad werd volledig onderkend. Ook aan het feit dat uit het Cultuurdebat het thema ‘beeld-

cultuur’ naar voren kwam als een kansrijke keuze voor Breda, werd niet voorbijgegaan. Beeldcultuur heeft in de stad namelijk een brede en sterke basis met aanwezige instellingen als Nieuwe Veste, Academie St. Joost en De Beyerd, Nationaal Museum voor Grafische Vormgeving. Wordt vervolgd dus!

Meer informatie over het Cultuurdebat is te vinden op de website www.breda.nl (klik op de link ‘Cultuurdebat’ in de rechterkolom van de startpagina).

Kadernota 2009 Tijdens de raadsvergadering van 13 maart vond een voorbespreking plaats over de Kadernota 2009. Daarbij werden de wensenlijstjes van meer dan dertig organisaties en verenigingen én de verlangens van de verschillende politieke partijen onder de aandacht gebracht. In de nota worden het te voeren beleid en het bijbehorende financiële plaatje voor het komende jaar vastgesteld. Tijdens het debat tussen de coalitie- en oppositiepartijen liepen de meningen over de te volgen procedure sterk uiteen. Er worden gesprekken gevoerd om daarover tot overeenstemming te komen.

WAT DOET DE GEMEENTERAAD? Vraag aan twintig Bredanaars wat de gemeenteraad doet en je krijgt evenveel verschillende antwoorden. Daarom besteedt Breda-nu aandacht aan het werk van de 39 gemeenteraadsleden. Hoe worden – belangrijke – besluiten genomen? En hoe vertegenwoordigen de leden van de gemeenteraad uw stem bij het nemen van beslissingen over de toekomst van Breda? Wat veel mensen niet weten is dat gemeenteraadsleden vooral heel veel andere dingen doen dan vergaderen. Contact met mensen in onze gemeente staat centraal.

MEER WETEN? Wilt u meer weten over het werk van de gemeenteraad, de vergaderingen en andere activiteiten? Kijk op www.breda.nl en klik op ‘Bestuur & Organisatie’. Of bel met de Raadsgriffie: (076) 529 34 99.

Deze pagina is samengesteld onder verantwoordelijkheid van de Raadsgriffie, Postbus 2009, 4800 CA Breda. Contactpersoon: Annette Moerenhout-Nooijen, (076) 529 45 88, raadsgriffi[email protected]

8

april

2008

Na een jaar hoeft niemand er nog aan te twijfelen: dit is een verrijking voor Breda

Het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling Iedereen hoort erbij, iedereen doet mee. Vanuit die gedachte is vorig jaar het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) gestart. Nog drie jaar kunnen inwoners, organisaties, verenigingen of bedrijven een beroep doen op het fonds als ze met een idee komen dat bijdraagt aan de sociale samenhang of maatschappelijke participatie in Breda. Een speciale commissie beoordeelt of de aanvragen aan de regels voldoen en of ze met geld kunnen worden ondersteund. Het College van burgemeester en wethouders beslist uiteindelijk of een verzoek wordt toegekend. Wat voor soort projecten in het eerste jaar FMO op een bijdrage konden rekenen? Een bloemlezing geeft een goed beeld van de enorme diversiteit! Bredase Revue: Ook aan de slag voor anderen FMO-bijdrage: 90.000 euro De ongeveer veertig vrijwilligers (in de toekomst moeten het er meer worden) die de kleding en decors voor de (vanaf nu) tweejaarlijkse revue verzorgen, hebben geld voor een gemoderniseerde loods gekregen: de Facilitaire Theater Werkplaats. Zij gaan daar ook aan de slag voor andere verenigingen of instellingen. Wie iets wil laten maken, kan dat tegen de zogeheten ‘cultuurprijs’ (kostprijs) laten doen. De vrijwilligers hebben bijvoorbeeld een erepodium vervaardigd voor wielervereniging Breda Knooppunt. En voor de Bredase Carnavalsvereniging (BCV) is een poppenkast voor het kindercarnaval gemaakt. De vrijwilligers van de Bredase Revue gebruiken inmiddels de

naam Breda On Stage. In februari 2009 verzorgen ze voorstellingen in het Chassé Theater. Bondeko: Afrikaanse kunst- en cultuur voor jongeren FMO-bijdrage: 22.740 euro Bondeko is Congolees voor broederschap. En dat is waar het om draait bij dit Afrikaans kunsten cultuurproject voor jongeren tot twintig jaar. In samenwerking met Nieuwe Veste heeft de stichting Afro Brabant een beeld- en muziekaanbod ontwikkeld voor kinderen uit alle windstreken. “We wilden de jongeren nadrukkelijk binnenhalen, omdat we denken dat veel talent anders onbenut blijft. Dat zou jammer zijn”, zegt Nico Kifu van de stichting. Enkele tientallen deelnemers komen nu wekelijks in aanraking met Afrikaanse culturen.

Vrouwenstudio Geeren-Zuid: een plek voor vrouwen in de wijk.

Documentaire Gielis Beijsstraat: Bewoners komen voor de camera FMO-bijdrage: 3.000 euro Hoe neem je vooroordelen weg over deze straat in Princenhage, die ooit door het blad Panorama nog denigrerend werd omschreven als ‘de vierde wereld van Breda’? Door een film te maken, waarin (oud)bewoners zelf aan het woord komen. Zuidenwind Filmprodukties gaat de uitdaging aan en heeft al vele mensen voor de camera gebracht. Het project moet, vermoedelijk volgend jaar, leiden tot een uitzending bij de publieke omroep. Mensen die in de Gielis Beijsstraat hebben gewoond en aan de documentaire willen meewerken, kunnen contact opnemen met Joost Seelen: (076) 514 08 71. Jonge mantelzorgers: Een onbezorgd avondje naar het theater FMO-bijdrage: 5.500 euro Jonge mantelzorgers komen vaak niet toe aan een onbezorgd avondje uit. Het NHTV Theater bracht hier verandering in en nodigde, in samenwerking met Thuiszorg Breda en het Bredaas Centrum voor Gehandicaptenbeleid,

Chatime: magazine voor en door kinderen.

400 mensen tussen de 15 en 25 jaar uit voor een musical in Chassé Theater. De voorstellingen maakten vorige maand veel los bij de bezoekers. “De reacties waren heel positief. Mensen hebben echt genoten”, zegt bestuurslid Robert de Graauw van het NHTV Theater. Psy-café Bijeenkomsten die de drempel verlagen FMO-bijdrage: 7.400 euro Themabijeenkomsten in een normaal café voor mensen met een psychische of psychiatrische stoornis. Het maandelijkse psy-café in ’t Hijgend Hert trekt gemiddeld dertig bezoekers. En het meest bijzondere: het wordt gedragen door vijf mensen die zelf cliënt zijn van de geestelijke gezondheidszorg. “Misschien verlaagt dat de drempel voor anderen”, zegt Annemieke de Feijter van het psy-café. “We zijn inmiddels een stichting en we hebben het idee dat we de mensen echt verder helpen. We zien ze groeien. De positieve sfeer draagt daaraan bij, want we richten ons op herstel. Aan treurnis en klaagzang doen we niet.” Op www.psy-cafe.nl en via [email protected] is meer informatie te verkrijgen.

FMO | Kijk voor meer informatie over het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) op www.fmobreda.nl of bel met het team FMO op (076) 529 40 05.

Zelf voorstellen aandragen voor verbetering van dorp, wijk of straat

De buurt wordt er beter van! De groenvoorzieningen in de buurt. De parkeerplaatsen voor de woning. De speeltoestellen in de straat. Veel mensen zouden graag mee willen denken over hoe de gemeente met de buitenruimte omgaat. Er zijn veel meer mogelijkheden dan mensen vaak denken om dingen aan te kaarten: van het Meldpunt tot Hart voor je buurt, en van de jaarlijkse schouw tot de buurtbudgetten.

H

et begon enkele jaren geleden, vertelt Dré Gelens uit Prinsenbeek. “In het hofje in onze straat stonden een paar grote dennenbomen. Prachtige bomen, daar niet van. Probleem was alleen dat er plakkerige hars vanaf kwam. Het gevolg: vieze, moeilijk weg

te krijgen plekken op de auto’s die vlakbij de bomen geparkeerd stonden. Op een gegeven moment zette niemand zijn auto meer op de parkeerplaatsen bij het hofje neer. Dat was lastig, zeker omdat er maar één parkeerplaats per woning beschikbaar is.”

Uitstel betekent geen afstel Waarom duurt het in sommige gevallen – zoals bij Dré en Sandra – zo lang voordat de plannen eindelijk werkelijkheid worden? Dat heeft volgens Hank Koeslag van de afdeling Beheer Openbaar Groen van de gemeente alles te maken met het beschikbare budget. “We krijgen nu eenmaal heel veel aanvragen binnen, terwijl we maar een beperkt budget hebben. We moeten dus prioriteiten stellen. De dringendste gevallen gaan voor. Maar iedereen die bij de gemeente aanklopt, kan er zeker van zijn dat we serieus naar de aanvraag kijken. Uitstel betekent dus zeker geen afstel.”

Eigen ontwerp Dat kan anders, dachten enkele bewoners van het hofje. Die dienden een aanvraag in bij de gemeente om wat aan de dennen te doen. Dat bleek langer te duren dan gedacht. Dré en zijn vrouw Sandra hebben zich toen, in 2005, opgeworpen als spreekbuis van de buurt. “Samen met de gemeente zijn we gaan kijken: hoe kunnen we de overlast van de dennenbomen verminderen? Snoeien bleek volgens de gemeente geen optie: daarvoor waren de bomen te groot.” Dré en Sandra besloten om, in samenspraak met hun buurtgenoten, zélf met een ontwerp te komen en een ‘maatschappelijk verzoek buurtbudgetten’ in te dienen. “Wij stelden voor de oude dennen te kappen, want die verkeerden in slechte conditie. En extra parkeerplaatsen aan te leggen.” Maar met het kappen van bomen is de gemeente voorzichtig, er moet echt een gegronde reden zijn voor een kapvergunning.

april

2008

is er voor iedereen ciperen, kunnen de vrouwen zich ontplooien. Daarvoor is ook de deelname van Nederlandse vrouwen vereist, om de binding in de wijk zo optimaal mogelijk te maken. Chatime Hip en kleurrijk magazine voor en door kinderen FMO-bijdrage: 47.180 euro

Gielis Beijsstraat: documentaire met bewoners.

Chatime is een magazine voor en door kinderen. Een hip en kleurrijk magazine dat vier keer per jaar gratis wordt verspreid onder alle basisscholen, bibliotheken en ziekenhuizen in de wijken en dorpen van de gemeente Breda. Het redactieteam wordt gevormd door een wisselende groep kinderen van acht tot twaalf jaar, die als verslaggevers oog krijgen voor de omgeving waarin ze leven en creatief meedenken over de totstandkoming van het blad. “Hun wereld wordt er enorm door verbreed”, zegt initiatiefneemster Lidia van Hooijdonk. Kinderen die mee willen doen, kunnen zich opgeven via www.chatime.nl De buurt, dat zijn wij Een website om contact tussen buurtbewoners te versterken FMO-bijdrage: 96.490 euro

Vrouwenstudio Geeren-Zuid Een eigen plek voor vrouwen in hun wijk FMO-bijdrage: 166.000 euro Een eigen plek voor de (allochtone) vrouwen van Geeren-Zuid, dat is waar de vrouwenstudio voor staat. De vrouwen organiseren er allerlei activiteiten en helpen elkaar waar nodig vooruit. Via deze laagdrempelige ontmoetingsplek kunnen vrouwen ook een eerste stap doen op zoek naar scholing, werk en een actievere rol in de wijk. In de vrouwenstudio, waarin ook Vertizontaal, Werk aan de Wijk en de woningcorporaties WonenBreburg en Singelveste parti-

Op de hoogte blijven van werkzaamheden in uw buurt Zijn er plannen of werkzaamheden in de buurt, dan ontvangen de bewoners hierover vooraf een Breda bericht. In deze bewonersbrief vertelt de gemeente onder andere wat er staat te gebeuren en wat dit voor buurtbewoners betekent. Gaat het om werkzaamheden, die niet langer dan enkele dagen duren en waar mensen geen hinder van ondervinden, dan stuurt de gemeente geen Breda bericht. Denk hierbij bijvoorbeeld aan regulier groenonderhoud en dergelijke. Wie hier toch vragen over heeft, kan altijd terecht bij het Meldpunt.

Op initiatief van woningcorporatie Laurentius, krijgt de wijk Wisselaar een interactieve website, waarop de contacten tussen bewoners moeten worden versterkt. De site www.buurtsite.nl/wisselaar wordt vermoedelijk in juni actief en wordt door vrijwillige wijkbewoners beheerd. Zij krijgen daarvoor een opleiding. Daarnaast krijgt de wijk een eigen computerlokaal, waar mensen terecht kunnen die zelf geen computer hebben. Daar worden ook workshops gegeven om deze mensen vertrouwd te maken met internet. In navolging van Wisselaar krijgen in de toekomst ook enkele andere wijken een buurtsite.

Een aanvraagformulier voor een FMO-subsidie downloadt u op www.fmobreda.nl of vraagt u telefonisch aan bij het team FMO op (076) 529 40 05.

De gesteldheid van de bomen weegt hierin zwaar mee. Het enthousiasme van de buurtbewoners temperde flink toen ook nog bleek dat het bijna twee jaar ging duren voordat de plannen uitgevoerd zouden worden. “Er was volgens de gemeente onvoldoende budget om deze zaken aan te pakken.” Prachtige magnolia’s Maar inmiddels kijken Dré en Sandra Gelens uit op een prachtig opgeknapt hofje. “Eerlijk is eerlijk: toen de kogel eenmaal door de kerk was, heeft de gemeente het prima aangepakt. We hebben nu meer dan één parkeerplaats per woning. Dat was nodig ook, want veel huishoudens hebben tegenwoordig meerdere auto’s. Verder is er een ligusterhaag aangelegd. Die vormt een natuurlijke afscheiding tussen het hofje en de parkeerplaatsen. En dan die bomen hè: twee prachtige magnolia’s. Ze passen prima bij deze buurt.”

9

Marja Heerkens, wethouder Sociale Zaken, Wmo, Grondbeleid

“Je ziet aan alles dat mensen bereid zijn hun schouders eronder te zetten. Dat werkt!” Het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling lééft in Breda. Tot genoegen van wethouder Marja Heerkens van Sociale Zaken, Wmo, Grondbeleid. “Er zit heel veel kracht in deze stad.” Hoe kijkt u terug op het eerste jaar FMO? “Heel tevreden. We hebben ongeveer 150 aanvragen gekregen, ruim veertig zijn er al toegekend. Blijkbaar leven er heel veel ideeën bij mensen. En nog belangrijker: zij zijn ook bereid zelf hun schouders eronder te zetten. Wat ik mooi vind, is dat niet alleen bekende organisaties met plannen komen. Ik heb al veel nieuwe gezichten gezien.” Zouden de meeste ideeën anders niet van de grond zijn gekomen? “Waarschijnlijk niet. Wie reguliere subsidie aanvraagt, krijgt met allerlei regels te maken. Met het FMO kan gewoon heel veel, als het maar bijdraagt aan sociale samenhang of maatschappelijke participatie. Voor mensen met een goed plan is het ook prettig dat we ondersteuning bieden. We hebben ambtenaren vrijgemaakt die helpen een idee te begeleiden naar de commissie FMO, die de aanvragen beoordeelt. Dat steuntje in de rug is soms nodig en nuttig.” Van de beschikbare tien miljoen euro is na één jaar al bijna een kwart uitgegeven. “Dat klopt. Ruim 2,4 miljoen euro al, dat is heel bijzonder. En je merkt het: ik hoor in de stad heel veel over het FMO. De toegekende projecten zijn dan ook voor allerlei doelgroepen: jong, oud, allochtoon, autochtoon, mensen met beperkingen. Die breedte verrast me steeds weer. Ik zie ook dat veel jongeren een bijdrage leveren. Mooi hoor! Met een positieve instelling blijken veel dingen wél te kunnen, ook als er obstakels op de weg erheen liggen.” Tonen andere gemeenten al interesse voor de Bredase werkwijze? “Diverse organisaties hebben informatie bij ons ingewonnen en ook van collega-wethouders hoor ik wel dat ze het FMO interessant vinden. Alle gemeenten zijn natuurlijk op zoek naar initiatieven die de verbondenheid van hun inwoners vergroten. En als ze dan zien hoeveel nieuwe energie er vrijkomt in de wijken en dorpen van onze gemeente, kan ik me de belangstelling voorstellen. De vrouwenstudio in Geeren-Zuid vind ik een goed voorbeeld. De initiatiefnemers stralen zó veel kracht uit.” Betekent dit dat nu al duidelijk is dat het FMO over drie jaar doorgaat? “Dat ligt eraan of sterke partijen in de gemeente hun schouders eronder willen zetten. Het FMO moet ervoor zorgen dat er structurele veranderingen op gang komen. Dat kan alleen als bijvoorbeeld óók het bedrijfsleven durft te geloven in de kracht van de inwoners. En de medewerking van een partij als NAC Breda is heel belangrijk, want de voetbalspelers zijn rolmodellen voor de jeugd. Als echt de hele stad wil meewerken, dan is het FMO een lang leven beschoren.”

Meedenken: hoe gaat dat in zijn werk? De gemeente streeft naar een buitenruimte die schoon, veilig en aantrekkelijk is. Er zijn voor inwoners meerdere mogelijkheden om daarbij met de gemeente mee te denken. UÊÊi`iÀii˜Ê“iÌÊii˜Êˆ`iiʜvÊ«>˜ÊۜœÀÊÛiÀLiÌiÀˆ˜}ÊÛ>˜Ê`iÊLÕÕÀÌ]ʎ>˜Ê`>>À“iiÊ>>˜Žœ««i˜ÊLˆÊ de erkende dorps- of wijkraad. Eén keer per jaar, in april, vindt vervolgens een zogenoemde schouw plaats. Vertegenwoordigers van de dorps- of wijkraad en mensen van de gemeente lopen dan samen de grotere knelpunten in de buurt langs. UÊÊ i˜ÊÃÌÀ>>ÌviiÃÌ]Êii˜ÊÛiˆˆ}iÊëii«iŽÊۜœÀʎˆ˜`iÀi˜]Êii˜ÊÃV…œœ˜“>>Ž>V̈iÊÛ>˜Ê«iˆ˜ÊœvÊ plantsoen… Iedereen met een idee om de buurt prettiger, leefbaarder en veiliger te maken, kan een subsidie aanvragen in het kader van het project Hart voor je buurt. Meer weten? Surf naar www.hartvoorjebuurt.nl UÊÊ"ÛiÀ>ÃÌÊÛ>˜ÊLœ“i˜ÊœvÊLiÀ“i˜]ʎ>«œÌÌiÊÛiÀˆV…̈˜}ʜvÊLiÃÌÀ>̈˜}¶Ê"˜}i`ˆiÀÌi¶Ê6iÀÃ̜«ÌiÊ straatriolering? Voor dergelijke zaken is het Meldpunt (te bereiken via (076) 529 48 00 of www.breda.nl).

Eén locatie

voor werk, inkomen en zorg

Claudius Prinsenlaan 14 · 4811 DK Breda · Telefoon (076) 751 14 10 maandag tot en met vrijdag van 08.30-17.00 uur

april

2008

11

Een dood dier op straat? De gemeente ruimt het op en zoekt het baasje

Een waardig afscheid van dieren Een dood dier op de weg? Eén telefoontje naar het Meldpunt van de gemeente is voldoende om het kadaver op te laten ruimen. En met een beetje geluk wordt het baasje van het dier snel opgesnord.

H

et was even schrikken, toen Samantha Twiss op een vrijdagmiddag opeens een van haar vijf katten miste. “Mijn katten kunnen vrij in- en uitlopen via het kattenluik. Ze vinden altijd weer de weg terug naar huis. Mijn jongste kat Easy keerde op een middag echter niet terug. Later bleek dat hij was aangereden. Buurtbewoners die hem zagen liggen, hebben toen het Meldpunt van de gemeente gebeld.” Identificeren Bij elke melding van een dood dier dat is aangetroffen in de openbare ruimte, komen medewerkers van de gemeente om het kadaver op te ruimen. Gaat het om een huisdier, dan kijkt de gemeente eerst of het beestje is voorzien van een onderhuidse chip. Aan de hand daarvan

Chippen? Zo gepiept! Helaas is 80 procent van de katten nog niet voorzien van een onderhuidse chip. Terwijl het – zoals het verhaal Samantha en haar kat Easy duidelijk maakt – erg nuttig kan zijn. Het ‘chippen’ van een kat gebeurt bij de dierenarts, via een injectienaald, en is voor het dier volstrekt pijnloos.

kan de eigenaar makkelijk achterhaald worden. Heeft het dier geen chip? Dan wordt het gedurende een week bewaard in een vriescel. Ook maken de medewerkers van de gemeente in dit geval een foto van het (huis)dier. Later kan het baasje aan de hand van de foto’s wellicht alsnog zijn huisdier identificeren. Piepkleine chip In Samantha’s geval bleek dat gelukkig niet nodig. “Om vier uur kreeg ik een telefoontje dat Easy gevonden was. Mijn katten zijn namelijk allemaal voorzien van zo’n piepkleine, onderhuidse chip. De medewerkers van de gemeente beschikken over een speciale chiplezer. Aan de hand van de chip hadden ze al snel achterhaald dat ik het baasje was. Op die manier kwamen ze die vrijdagmiddag meteen bij mij terecht. Die vrijdag is Easy ingevroren, zodat hij goed bewaard zou blijven. Na het weekend ben ik hem op gaan halen en heb ik hem naar het dierencrematorium in Prinsenbeek gebracht.” Groot gemis Het overlijden van Easy is begrijpelijkerwijs een groot gemis, vertelt Samantha. “Maar de gemeente heeft de zaak prima afgehandeld. Gelukkig konden ze mij snel traceren. Zo zie je maar weer wat het belang van een chip is.”

Ziet u een dood dier liggen, bijvoorbeeld op straat of in het park? Of is uw huisdier vermist? Dan kunt u bellen met het Meldpunt van de gemeente: (076) 529 48 00.

Veel bezittters van huisdieren hechten aan een waardig afscheid.

Het gaat niet alleen om huisdieren In 2007 heeft de gemeente in totaal 335 dode dieren bewaard. De katten waren daarbij ruim in de meerderheid: maar liefst 169 werden er gevonden. De gemeente ruimt niet alleen dode huisdieren, maar bijvoorbeeld ook dode eenden. Watervogels sterven vaak door botulisme: een vergiftiging die kan optreden in warm, ondiep water. Om te voorkomen dat deze ziekte zich snel verspreidt, ruimt de gemeente dode eenden altijd zo spoedig mogelijk op.

Waarom de gemeente grond aankoopt en verkoopt…

Alles staat of valt met grond Een stad is altijd in ontwikkeling. De Gemeente Breda is daarom voortdurend actief op de ‘grondmarkt’. Grond kopen op een slim moment, voor een goede prijs. Het is belangrijk, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat er jaren later betaalbare woningen kunnen worden gebouwd.

T

ussen Breda-Noord en Teteringen ontstaat de komende jaren een prachtige nieuwe woonwijk. In Waterdonken worden bijna 600 huizen gebouwd, de kopers kunnen zich verheugen op een leventje in een landelijke omgeving. Om hier een wijk te realiseren, heeft de Gemeente Breda – alweer jaren geleden – grond moeten aankopen. Daar komt veel bij kijken. En nadat de grond bouwrijp is gemaakt, is deze weer vérkocht aan projectontwikkelaars, die Waterdonken vorm geven.

Ambities Breda heeft stevige stedenbouwkundige doelen. In 2020 biedt de stad plaats aan 185.000 inwoners. Die ontwikkeling is vastgelegd in de Structuurvisie en de Woonvisie. Om de ambities waar te maken, is het van belang dat de gemeente daar tijdig op inspeelt en grond verwerft. Om het eigen beleid rond aan- en verkopen te bepalen, is onlangs de nieuwe nota Grondbeleid vastgesteld. Daarin staat precies omschreven hoe Breda hiermee omgaat. Tijdig kopen De gemeente kiest voor een (pro)actief grondbeleid. Dat wil zeggen dat ze niet alleen grond koopt wanneer er concrete plannen zijn om een gebied te herontwikkelen, maar ook al eerder. Zo kan de gemeente op een gunstig moment grond aankopen (vaak van boeren).

Particulieren en projectontwikkelaars kopen de bouwrijp gemaakte grond.

In de tussenliggende periode wordt de grond dan bijvoorbeeld verpacht. Dat gebeurt tegen een gebruikelijke prijs, zodat de vroegtijdige aankoop zo weinig mogelijk financiële nadelen met zich meebrengt. Bereikbare woningen De investeringen die de gemeente doet, moeten worden terugverdiend met de verkoop van grond. Meestal is dit bouwrijpe grond die particulieren of projectontwikkelaars van de gemeente kopen. Dat gebeurt tegen marktconforme prijzen, behalve als er op de bewuste grond zogenoemde ‘bereikbare’ huur- of koopwoningen worden gebouwd. Voor ontwikkelaars is het minder interessant om goedkopere huizen neer te zetten, maar Breda vindt dat dertig procent van de nieuwbouwwoningen bereikbaar moet zijn voor mensen met een lager inkomen. Voor

ontwikkelaars is het bouwen van die goedkopere woningen alleen interessant als ze voor dit ‘verlies’ worden gecompenseerd met lagere kosten, in dit geval een lagere grondprijs. Voor de gemeente gaat het sociale belang in die gevallen boven het commerciële belang. Tevreden Ook Waterdonken heeft dertig procent bereikbare woningen, zodat de wijk een goede mix van bewoners krijgt. Daarmee wordt een belangrijke maatschappelijke ambitie van Breda verwezenlijkt: een stad waar álle mensen tevreden wonen, werken en leven.

Meer weten? Ga naar www.breda.nl en tik ‘grondbeleid’ in het zoekvenster rechtsboven.

12

april

2008

De Nederlands Hervormde Kerk aan de Duivelsbruglaan.

De synagoge aan de Schoolstraat.

Plaatsen om tot bezinning te komen

Huizen van glorie en gebed Baken van rust, tegenpool van de alledaagse hectiek. Soms symbool van de stad, zoals de Grote Kerk, soms weggestopt en nauwelijks bekend. Maar een godshuis, van welke religie dan ook, is altijd een plek waar de mens tot bezinning komt. Een plek waar de tijd een beetje langzamer gaat dan op straat, zodat de bezoeker in alle rust kan doen waarvoor hij is gekomen: bidden tot zijn God, op het gemak een

kaars opsteken of gewoon even genieten van de stilte. Rooms-katholiek of protestant, jood of moslim: iedere godsdienst heeft zijn eigen gebedshuizen. Op deze pagina treft u een greep uit het Bredase aanbod. Hier bedrijven de gelovigen van de stad hun religie. Zodat ze geestelijk verrijkt weer de buitenwereld tegemoet treden.

De moskee aan de Archimedesstraat.

De Laurentiuskerk in Ulvenhout.

De schuilkelder van de Lutherse Kerk in de Veemarktstraat.

De Sint Joostkapel in de Ginnekenstraat.

april

2008

13

“De deurbel ging. Iemand vroeg of zij de zaal voor sacrale dans mocht gebruiken”

Levenskunsten beoefen je in een salon Ooit patronaatsgebouw. Toen discotheek. Nu een van de meest bloeiende spirituele centra van de regio en op sommige punten zelfs van Nederland: ‘salon voor de levenskunsten’. Copacabana aan de Overakkerstraat kent een illustere geschiedenis. Salonhoudster Lilian Joosen combineert nuchtere zakelijkheid met een spirituele inslag.

V

an buiten valt het pand van Copacabana niet speciaal op… Een bord in de tuin verraadt dat hier een ‘salon voor de (levens) kunsten’ is gevestigd. Eenmaal over de drempel besef je pas: hier gebeurt iets bijzonders. Het trappenhuis en de hal zijn uitbundig gedecoreerd met talloze schilderijen, beelden en accessoires. Het gebouw ademt de sfeer van voorbije tijden. In het knusse zaaltje neemt een handvol dames deel aan de training Chi Kung: een eeuwenoude Chinese bewegingsleer, die als doel heeft om lichaam en geest te ontspannen door middel van rustige oefeningen.

Chi Kung: eeuwenoude Chinese bewegingsleer.

Nuchterheid Lilian Joosen geeft het meteen eerlijk toe: toen ze acht jaar geleden haar woning annex expositieruimte in de binnenstad verruilde voor dit

nencultuur – leidt tot inzicht in de eigen onvermoede krachten en eigenschappen. Lekker loungen Copacabana staat open voor iedereen van 8 tot 80, vertelt Joosen. “Voor de jeugd organiseren we bijvoorbeeld één keer per maand de Jeugdsoos Ymo, elke keer met een wisselend thema. Samen kijken naar de film ‘Alles is Liefde’, lekker loungend in kussens met een hapje en een drankje erbij: ook dát is Copacabana.”

Lilian Joosen, Copacabana

“Een smeltkroes van culturen, dat is Copacabana.” voormalige patronaatsgebouw, stond ze behoorlijk nuchter in het leven. “Ik wilde de ruimte aanvankelijk vooral benutten voor voorstellingen op het gebied van theater, dans en muziek. Tot op een dag iemand aanbelde met de vraag of zij de zaal voor sacrale dans mocht gebruiken.” Dat kon, en langzaam maar zeker wisten steeds meer mensen die zich met spiritualiteit bezighouden de weg naar Copacabana te vinden. Haar oorspronkelijke nuchterheid heeft Lilian deels opgegeven… “Ik ben er van overtuigd dat het niet toevallig is dat er acht jaar geleden spontaan iemand aanbelde. Het pand heeft nu echt een bestemming gekregen die past bij het verleden.”

Lilian Joosen combineert de hang naar spiritualiteit met een zakelijke benadering.

Onvermoede krachten De hang naar het spirituele combineert Joosen met een zakelijke benadering. “Zeker de eerste jaren heb ik flink geadverteerd, ook landelijk. Dat wierp zijn vruchten af, de activiteiten trokken steeds meer publiek.” Een blik op het programma toont de enorme diversiteit van de programmering aan. Op een speciale massage-

dag kun je jezelf laten verwennen met een craniosacrale massage, waarbij stimulering van de schedel, de wervelkolom en het heiligbeen zorgt voor innerlijke rust. In een soundhealingsessie kun je onder begeleiding van helende klanken doordringen tot de diepere lagen van je bewustzijn. En een zoektocht naar het ‘krachtdiermandala’ – een begrip uit de India-

Maak een rondvaart over de singels

De bootjes varen weer

Van 30 april tot en met 26 oktober is het weer mogelijk om rondvaarten te maken over de singels van Breda. De hele week (met uitzondering van maandag) kan worden opgestapt tussen 11.00 en 17.00 uur.

D

e vier bootjes van de Nieuwe Mark zijn vernoemd naar de echtgenotes van Willem van Oranje. De schippers fungeren als gids en vertellen mooie verhalen. Vaar dus mee in bijvoorbeeld de Anna van Saksen en beleef de rijke historie van Breda vanaf het water! Kaarten ook reserveren Kaartjes zijn los te koop bij kassaboot Thor in de Haven en bij de Bredase VVV-kantoren, waar ook kaarten gereserveerd kunnen worden.

Volwassenen betalen 5 euro, 65-plussers en BredaPas-houders krijgen 1 euro korting. Kinderen tot twaalf jaar mogen voor 3 euro mee. Avondvaarten De rondvaart duurt 45 minuten. Er zijn ook speciale arrangementen waarbij de boottocht kan worden gecombineerd met bijvoorbeeld een wandeling in het Markdal of een barbecue. Verder is het ook mogelijk om avondvaarten te maken. Die kosten 75 euro (per boot) en dienen vooraf gereserveerd te worden.

Meer weten? Kijk eens op www.vvvbreda.nl en www.rondvaartbreda.nl

Een rondvaart duurt 45 minuten.

Smeltkroes Blijft nog één vraag over: waarom die naam? “In dit gebouw heeft dertig jaar lang een discotheek gezeten die Copacabana heette. Iedereen kende het al onder die naam, dus besloot ik het maar zo te houden. Later realiseerde ik me dat de Copacabana, het beroemde Braziliaanse strand, een van eerste plekken ter wereld was waar alle nationaliteiten samenkwamen. Een echte smeltkroes van culturen dus. Dát gevoel sluit denk ik uitstekend aan bij onze salon: een plek waar iedereen zich thuis kan voelen.”

Kijk ook eens op www.ssdempo.nl voor het activiteitenprogramma van Copacabana.

april

2008

15

Vanaf april komt het evenementenseizoen weer op stoom

Jazz, klassiek, popmuziek… en handel op de vrijmarkten t/m zo 4 mei Passie - Afscheid van bisschop Muskens Over afscheid nemen en het loslaten. De kruiswegstaties uit de voormalige Sint Barbara Kathedraal zijn de imposante blikvangers van deze expositie. Locatie: Breda’s Museum. Tijd: di t/m zo en op feestdagen 10.00 tot 17.00 uur. Toegang: 3,50 euro (met BredaPas 1,75 euro).

Tekeningen, collages, schilderijen en objecten van de veelzijdige kunstenaar Geert-Jan van Oostende. Locatie: Galerie Ecker, Markendaalseweg 18. Tijd: vr en za van 12.00 tot 17.30 uur en op afspraak.

t/m za 19 april Kunst tussen de kasten Exposities in het kader van boekenweek 2008 met werk van Bredase kunstenaars, ouderen en kinderen geïnspireerd op het thema ‘rimpels’. Locatie: Centrale Bibliotheek Breda en Bibliotheek Zuidoost. Tijd: tijdens openingsuren bibliotheek. Toegang: gratis.

zo 13 april Recitals Brabants Conservatorium

De deejays Wipneus & Pim staan garant voor ouderwets feesten! Oftewel: dansen en springen op de leukste platen uit de muziekgeschiedenis. Locatie: Mezz. Tijd: 22.00 uur. Toegang: 14 euro.

Studenten van het Brabants Conservatorium in Tilburg brengen diverse werken ten gehore op uiteenlopende instrumenten. Locatie: Sacramentskerk. Tijd: 16.00-17.30 uur. Toegang: 6 euro.

zo 13 april MasterXperience Regionale dag met medewerking van hoornisten van Het Brabants Orkest. Locatie: Nieuwe Veste. Tijd: 9.30 uur. Toegang: 7,50 euro (met BredaPas 3,75 euro).

Gestrikt à la carte Liedjescabaret en sketches van de Prinsenbeekse cabaretgroep Gestrikt op vrijdag 11 en zaterdag 12 april. De show gaat, met een knipoog naar de horeca, over het maken van keuzes. Locatie: De Drie Linden, Heisprong 1, Prinsenbeek. Tijd: 20.15 uur. Toegang: 7,50 euro. Meer informatie: [email protected]

t/m za 12 april First edition

vr 11 april Wipneus & Pim

zo 13 april Wiekewaai

Cake Een tragikomedie over de dood, boordevol raakvlakken met het leven. Locatie: Nieuwe Veste. Op vrijdag 11 en zaterdag 12 april om 20.30 uur. Toegang: gratis. Kaarten te bestellen via UITpunt Breda: (076) 529 95 95 of [email protected]

do 10 t/m do 17 april Van oude mensen de dingen die voorbijgaan Expositie in winkel en etalage, door cursisten fotografie van Nieuwe Veste. Locatie: boekhandel De Geus, Boschstraat 31. Tijd: openingsuren winkel. Toegang: gratis.

t/m zo 29 juni Geologie, keigaaf!

vr 11 april De Weense Klassieken

Tentoonstelling ter gelegenheid van 35 jaar Stichting Gea kring West Brabant. Te bekijken zijn collecties van de leden van Kring WestBrabant. Locatie: Milieu Educatief Centrum. Tijd: di t/m vr 9.00-17.00 uur. Toegang: gratis.

Tot de Weense klassieken behoren Mozart, Haydn en Beethoven allen ooit inwoners van cultuurparel Wenen. Locatie: Nieuwe Veste. Tijd: 20.15 uur. Toegang: 3 euro (met BredaPas 1,75 euro).

De speler én de kijker tuimelen van het ene idee in het andere. Locatie: Poppentheater Muzipo, Grazendonkstraat 20. Tijd: 11.00 en 15.00 uur. Toegang: 5,60 euro (kinderen 4,60 euro/met BredaPas 50% korting). Meer informatie en overige voorstellingen: www.muzipo.nl

zo 13 april Paukenmesse Het Bredase operakoor zal, als onderdeel van de mis, de Paukenmesse van Haydn zingen. Locatie: Laurentiuskerk, Ginnekenweg. Tijd: 11.00 uur. Toegang: gratis.

zo 13 april Filosofisch debat Filosofisch debat in de serie Wintergasten met als titel: ‘Over (over)waardering van het individualisme’. Sprekers zijn Ad Verbrugge (docent filosofie aan de VU en auteur) en Dirk Verhofstadt (jurist/filosoof). Locatie: Waalse Kerk. Tijd: 14.00 uur. Toegang: 13 euro.

zo 13 april Musica Nova Vocaalensemble Collegium Musicum Amsterdam voert werken uit van onder meer de Vlaamse componist Adriaan Willaert. Locatie: Antoniuskathedraal. Tijd: 15.00-16.45 uur. Toegang: 12,50 euro.

ma 14 april Rooksignalen van indianen Lezing van schrijfster Ineke Holtwijk die vertelt over haar contacten met een indianenstam in het Amazone-gebied in Brazilië. Locatie: Nieuwe Veste. Tijd: 20.00-22.15 uur. Toegang: 6 euro (met BredaPas 3 euro).

di 15 april Zo doen we dat Muziekgroep ‘Zo doen we dat’, bestaande uit volwassenen met een beperking, viert het 12,5-jarig jubileum met een jubileumconcert. Iedereen is welkom om mee te komen genieten. Locatie: Nieuwe Veste. Tijd: 19.30 uur. Toegang: gratis.

do 17 april Labyrint lopen Met uitleg en onder begeleiding van Marti Koster wordt het labyrint gelopen in de Antoniuskathedraal. Locatie: Antoniuskathedraal. Tijd: 13.00 uur. Toegang: gratis.

vr 18 april Het gevonden voorwerp in de kunst Het gevonden voorwerp in de hedendaagse kunst. Over kunst met een gevonden (of gekocht) object die de kijker verrast, op het verkeerde been zet, met humor raakt. Lezing door Rebecca Nelemans. Locatie: Nieuwe Veste. Tijd: 20.00 uur. Toegang: 5 euro (met BredaPas 2,50 euro). Kaarten te bestellen via UITpunt Breda: (076) 529 95 95 of [email protected]

LEES VERDER OP PAGINA 16

Waterrijk decor voor dans, muziek en theater

Een maand lang stroomt de Haven over van activiteiten Op en rond het water van de Haven valt er van 29 april tot en met 25 mei dagelijks te genieten van muziek, dans en theater in al zijn verschijningsvormen. Tijdens het gratis toegankelijke Hvenement. Ter hoogte van het Spanjaardsgat liggen drie pontons.

E

en aantal evenementen en optredens op de pontons ligt al vast. Op de dagen tussen 5 en 25 mei dat de pontons nog niet in gebruik zijn, kunnen Bredase en regionale gezelschappen gebruikmaken van de drijvende podia. En zich op die manier presenteren aan een groot publiek. Op 21 mei bijvoorbeeld geeft de Big Band van de Luchtmacht een concert. De organisatie van het Hvenement maakt een selectie uit de aanmeldingen.

Meer informatie over het programma? Of met uw groep of gezelschap optreden aan de Haven? Kijk om u aan te melden op www.hvenement.nl

Koninginnenacht en Koninginnedag dinsdag 29 en woensdag 30 april

door de aanwezigheid van kraampjes met lekkere hapjes en drankjes.

Het Hvenement viert Koninginnenacht op dinsdag 29 april met de hele avond optredens van Nederlandstalige artiesten. Dat wordt gezellig meedeinen op tranentrekkers en uit je dak gaan met feestkrakers. Koninginnedag staat wat betreft het Hvenement op woensdag 30 april in het teken van een lounge-evenement met deejays en activiteiten voor het hele gezin.

Straat- en watertheater vrijdag 16 tot en met zondag 18 mei

Jazzfestival aan de Haven donderdag 1 tot en met zondag 4 mei In het kader van het Jazzfestival Breda vinden er in de Hemelvaartsperiode veertien bijzondere optredens plaats, variërend van oude stijl jazz tot rhythm and blues. Op donderdag bijvoorbeeld biedt het pontonpodium plaats aan Eugene ‘Hideaway’ Bridges, een bluesgrootheid uit Engeland. Een uniek optreden op vrijdag is dat van Trijntje Oosterhuis en de Big Band van de Koninklijke Landmacht. Caravan Palace uit Parijs zet de Haven op zaterdag in vuur en vlam met

Rondom het Spanjaardsgat en de Haven kan het publiek genieten van straattheater terwijl er muziek klinkt vanaf het pontonpodium. Ook is er watertheater met speciale acrobatiek. een combinatie van electro-zigeunerjazz en hedendaagse muziekstijlen. Zangeres Denise Jannah en de latinmuzikanten van Fra Fra Sound uit Amsterdam vormen het hoogtepunt op zondag.

Pinksterdansweekend vrijdag 9 tot en met maandag 12 mei Vier dagen dansen aan de Haven. Twee dagen lang staat de salsa centraal en op de twee overgebleven dagen komen andere dansen zoals de tango, Riverdance en flamenco aan bod tijdens uitvoeringen, demonstraties en workshops. Het is dan bovendien extra gezellig aan de Haven

Spanjaardsgat Concerten vrijdag 23 en zaterdag 24 mei Een muziekspektakel op het water bij het Spanjaardsgat. Orkesten, solisten, koren en dansers brengen bekende en minder bekende muziekstukken ten gehore. Water zal daarbij een belangrijk thema zijn. Iedereen is welkom. Liefhebbers die in het bezit zijn van een bootje worden van harte uitgenodigd langs te komen varen en tegen de achtergrond van de prachtig verlichte historische muur van het Spanjaardsgat te genieten van een zeer gevarieerd, twee uur durend concert.

16

april

2008

vr 18 april Requiem van Duruflé

zo 27 april Vrijmarkt Princenhage

Uitvoering door studenten van het beeldschone Requiem van Duruflé. Locatie: Sacramentskerk. Tijd: 20.00-21.30 uur. Toegang: 10 euro.

Een grootse braderie met de grote Princenhaagse Vrijmarkt, diverse activiteiten en gezellige terrassen. Locatie: Haagsemarkt, Breda. Tijd: 10.00-17.00 uur. Toegang: gratis.

vr 18 april Laurentius, een opera Uitvoering met het Egidiuskwartet en het Rotterdams Jongenskoor. Locatie: Laurentiuskerk. Tijd: 20.00 uur. Toegang: 22,50 euro.

za 19 april Goog op herhaling Het Breda’s Mannenkoor en het Gelders Opera en Operette Gezelschap (G.O.O.G.) uit Arnhem treden na het succes van vorig jaar wederom samen op. Locatie: Grote Kerk. Tijd: 20.00 uur. Toegang: 25 euro (incl. consumptie).

zo 20 april Cake: extra voorstelling Een tragikomedie over de dood, boordevol raakvlakken met het leven. Locatie: Chassé Theater. Tijd: 20.30 uur. Toegang: gratis. Kaarten te bestellen via UITpunt Breda: (076) 529 95 95 of [email protected]

za 26 april Historische kilometer Twee uur durende stadswandeling onder leiding van een VVV-gids. Legitimatie is verplicht bij het bezoek aan de Koninklijke Militaire Academie. Locatie: VVV Breda, Willemstraat 17-19. Tijd: 13.45 uur. Toegang: 7,50 euro (kinderen 4 t/m 13 jaar 6,50 euro, met BredaPas gratis).

wo 30 april Koninginnedag Breda Tal van feestelijke activiteiten ter gelegenheid van de viering van de zeventigste verjaardag van koningin Beatrix. Locatie: diverse locaties. Zie voor het volledige programma: www.koninginnedagbreda.nl

do 1 t/m zo 4 mei Breda Jazz Festival Het is weer zover: vier dagen lang genieten van jazz en aanverwante stijlen op 20 podia in de binnenstad van Breda. Locatie: Binnenstad Breda. Toegang: gratis. Meer informatie: www.bredajazzfestival.nl

do 1 en zo 4 mei Koopzondagen Breda Centrum Shoppen en genieten in het centrum van Breda. Tussen het shoppen door de benen even wat rust gunnen? Neem dan eens een rondvaart over de singels. Locatie: Haven. Tijd: 11.00 tot 17.00 uur. Kosten: 5 euro (3 euro voor kinderen tot twaalf jaar, 1 euro korting voor 65-plussers en met BredaPas).

dingen uit de natuur te zoeken om er daarna een kunstwerkje van te maken. Locatie: Infocentrum De Oudhof, Stouwdreef 1. Tijd: 14.00 uur. Toegang: 1 euro.

voeringen, demonstraties en workshops. Locatie: Haven. Toegang: gratis. Kijk voor het programma en verdere informatie op www.hvenement.nl

zo 4 mei Haagse Beemden Loop

zo 11 mei Dancetour Breda 2008

De Haagse Beemden Loop kent verschillende afstanden voor zowel wedstrijdatleten als recreanten en een aantrekkelijk randprogramma voor het hele gezin. Het start- en finishterrein ligt aan de Rietdijk. Locatie: Haagse Beemden. Tijd: 10.00 uur. Toegang: gratis.

Dance-event met muziekstijlen als house, progressive en trance en diverse topdeejays. Locatie: Chasséveld. Tijd: 13.00-22.00 uur. Toegang: gratis.

zo 4 mei Voor dag en dauwwandeling

In Breda is Kasteel Bouvigne geopend. Gidsen geven een rondleiding door het kasteel en de Engelse, Franse en Duitse tuin. Twee troubadours zorgen voor een sfeervolle muzikale omlijsting. Locatie: Kasteel Bouvigne, Bouvignelaan 5. Tijd: 11.00-17.00 uur. Toegang: gratis. Meer informatie: www.brabantskasteel.nl

Geef uw ogen en oren goed de kost tijdens deze anderhalf uur durende wandeling met de natuurgids van Staatsbosbeheer. Locatie: Restaurant Grand Café Heeren van Oranje, Burgemeester Kerstenslaan 20. Tijd: 6.00 uur. Toegang: 12,50 euro (inclusief ontbijt). Aanmelden voor 29 april via (076) 564 66 49.

zo 4 mei Herdenkingsconcert Herdenkingsconcert met koor Cantus Cambridge uit Cambridge, een lezing van priester Antoine Bodar en een uitvoering van het indrukwekkende Miserere Mei voor koor en strijkorkest. Locatie: Sacramentskerk. Tijd: 15.00-16.30 uur. Toegang: 10 euro.

vr 2 mei Natuurlijke kunst

vr 9 t/m ma 12 mei Pinksterdansweekeinde

Kinderen gaan met de natuurgids van Staatsbosbeheer het Mastbos in om bijzondere

Dansmanifestatie met aandacht voor onder andere salsa, flamenco en Riverdance met uit-

ma 12 mei Brabantse Kastelendag

Deze evenementenkalender bevat een greep uit de vele activiteiten in onze gemeente en is geen compleet overzicht. Meer tips over evenementen, tentoonstellingen, muziek- en theatervoorstellingen kunt u ook vinden op: www.breda.nl www.nieuweveste.nl www.breda.nl/mec www.breda-museum.nl www.vvvbreda.nl www.bibliotheekbreda.nl www.uitpuntbreda.nl

Breda boek toont de bijzondere geschiedenis van de stad

Van Nassau tot Tiësto Van de Grote Kerk en het Spanjaardsgat tot de markt in het Ginneken en het oudste productiebos van Nederland: het verleden is in Breda zichtbaar en tastbaar. Maar weten we eigenlijk wel welk verhaal er achter al dit erfgoed schuilt? En welke Bredanaars in de loop der eeuwen hun stempel op de geschiedenis hebben gedrukt?

B

‘Gouden Eeuw’ Het is begin dertiende eeuw als Breda in historische stukken voor het eerst als ‘stad’ wordt genoemd. Het eerste échte hoogtepunt volgt vanaf 1404, als Engelbrecht I de eerste Nassau is die in Breda neerstrijkt na zijn huwelijk met Johanna van Polanen. In de ‘Gouden Eeuw’ die volgt drukken de Nassaus – de voorouders van onze koninklijke familie – op vele manieren hun stempel op het leven in de stad. Vele beeldbepalende monumenten komen in deze periode tot stand.

Nauwgezette reconstructie Bij het schrijven is een beroep gedaan op dertien specialisten, vertelt Patricia Böschen van het Stadsarchief. “We beginnen uiteraard bij het prille begin. Zo’n vijfduizend jaar geleden leefden er al mensen op de plek waar nu Breda ligt. Op deze grens van hoge, droge zandgronden en lage, drassige veengebieden konden zij een goed bestaan opbouwen. We weten dat uit allerlei archeologische vondsten. Aan de hand daarvan hebben we een nauwgezette reconstructie kunnen maken van de stad en de verschillende dorpskernen in vroeger tijden.”

Iconen van de stad Uiteraard is er in het boek volop aandacht voor de Nassaus. Maar ook andere opvallende Bredanaars komen aan bod, vertelt Patricia Böschen. “Zoals Adriaen van der Donck. Deze naar alle waarschijnlijkheid rond 1618-1620 in Breda geboren kolonist studeerde rechten in Leiden en was in de zeventiende eeuw een van de belangrijkste politieke voorvechters van het recht op zelfbestuur in de stad Nieuw-Amsterdam (het latere New York). Van der Donck was vernoemd naar zijn beroemde grootvader: Adriaen van Bergen, die de list met het turfschip bedacht. Ook is er aandacht voor de van oorsprong Bredase arts Jan Ingen-Housz (17301799), die onder meer een vaccin tegen pokken

reda’s Museum, het Stadsarchief en het bureau Cultureel Erfgoed van de gemeente gingen op zoek naar het verhaal van de stad en haar inwoners. En zetten dit – in woord en beeld – op papier. Het resultaat: het Breda boek!

Colofon jaargang 2, nummer 4 april 2008

www.breda.nl

Breda-nu is een uitgave van de Gemeente Breda en verschijnt 11 maal per jaar als bijlage bij Het Stadsblad. Het is bestemd voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda. Met nieuws en achtergronden over wonen, welzijn en zorg, leefbaarheid en veiligheid, politiek en beleid, cultuur en andere onderwerpen die voor de inwoners van Breda van belang zijn.

ontwikkelde. En wat ook niet veel mensen weten: de naamgever van het Haagse Hopje, baron Hendrik Hop, was van oorsprong een Bredanaar. Hij liet het snoepje maken door een Haagse bakker, omdat hij van zijn arts geen koffie mocht drinken.” Maar ook hedendaagse iconen van de stad passeren de revue. “Denk aan Tiësto, die met zijn muziek de afgelopen jaren veel heeft gedaan voor de promotie van Breda.” Scholieren Voor wie is het Breda boek eigenlijk bedoeld? “Toeristen die meer willen weten over de stad, zullen er zeker mee uit de voeten kunnen. Ook krijgen we bij het Stadsarchief regelmatig vragen van scholieren die een werkstuk willen maken. Met deze uitgave hebben ze een uitstekend naslagwerk tot hun beschikking. Maar uiteraard is het een boek voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis en identiteit van onze stad.”

Nieuwsgierig? Het Breda boek is te koop in de Bredase boekhandels én in de winkel van Breda’s Museum. Voor 14,95 euro is het rijk geïllustreerde boek van u.

Concept en realisatie Uitgeverij voor Overheidsmedia T (0161) 43 60 34 Fotografie Ingrid Bertens, Kees Bennema, Boyd Smith en Wessel Keizer

Hoofdredactie Ad Baijens Redactieadres Gemeente Breda Postbus 90156 4800 RH Breda T (076) 529 49 95

Suggesties? Hebt u suggesties of opmerkingen over de inhoud van Breda-nu? Laat het weten! Stuur uw e-mail naar [email protected] of bel (0161) 43 60 34. Nog eens nalezen? Van Breda-nu is ook een digitale versie (pdf-file) beschikbaar. Kijk op www.breda.nl > Actueel > Artikelen