Toelichting WO-Opleidingen
Wetenschappelijk Onderwijs UvA Actuariële wetenschappen (1) Een actuaris (verzekeringswiskundige) houdt zich bezig met de financiële vraagstukken van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Kansberekeningen en informatica vormen het instrumentarium van een actuaris, gekoppeld aan kennis van economische, juridische en belastingtechnische grootheden, en met oog voor maatschappelijke aspecten. Algemene sociale wetenschappen (2) De samenleving kent vele problemen en thema's die ons dagelijks bezighouden. Denk aan de wachtlijsten in de gezondheidszorg, de kloof tussen burgers en politiek, de invloed van tv en MSN op kinderen, misbruik van sociale voorzieningen of de aanpak van (rechtse) jongeren. Al deze thema's worden ook in andere opleidingen bestudeerd. Maar dan steeds vanuit één invalshoek, bijvoorbeeld die van de psycholoog, bestuurskundige of socioloog. Maatschappelijke problemen zijn echter per definitie complex: ze hebben te maken met opvoeding, inkomen, culturen, structuren en politieke machtsblokken. Archeologie en Prehistorie (3) Archeologie is een vakgebied dat volop in de belangstelling staat. Kranten en televisie melden geregeld nieuwe ontdekkingen. In Nederland vinden voortdurend bouwactiviteiten plaats vanwege stadsuitbreiding, wegenbouw en spooraanleg. Voordat de bouw start, moet er archeologisch onderzoek gedaan worden. Archeologen zoeken naar de materiële resten van samenlevingen uit het verleden; ze bestuderen deze en willen daarmee het verleden reconstrueren. Archeologen willen achterhalen hoe een samenleving vroeger in elkaar stak. Amsterdam University College (4) De toekomstige AUC student heeft een brede interesse, is internationaal georiënteerd, heeft een sterke motivatie, een grote inzet en heel veel energie. Het programma daagt je uit om na te denken over “the big questions”. Je kunt je individuele lesprogramma samenstellen uit de vele mogelijkheden die je aangeboden worden. De opleiding is Engelstalig en ongeveer de helft van de leerlingen bestaat uit studenten uit het buitenland. Je woont bovendien op de campus. Bèta-gamma (5) Bèta-gamma beperkt zich niet tot één vakgebied, maar combineert elementen van exacte wetenschappen, sociale wetenschappen, economie en filosofie. Het uitgangspunt van de opleiding is dat complexe problemen niet vanuit één vakgebied kunnen worden opgelost. Biologie (6) Biologie houdt zich bezig met alle levende wezens op aarde. Of het nu planten, dieren, mensen of virussen zijn, als bioloog krijg je ermee te maken. Kunnen beschadigde hersenen en zenuwcellen zich herstellen? Reinigt vervuilde grond zichzelf? Deze en andere vragen ga je onderzoeken als je Biologie studeert. Een bioloog is bezig met ecosystemen, dieren, planten of micro-organismen. Je kijkt naar processen in een bos of in een onderdeel van een cel. Je werkt met biochemische methoden of verfijnde meetapparatuur, of je voert simulaties uit op de computer. Biomedische wetenschappen (7) Dit is de onderzoekskant van de geneeskunde. De opleiding bereidt voor op het zelfstandig beoefenen van wetenschappelijk onderzoek naar de oplossing van medische problemen. Je leert hoe een gezond mens in elkaar zit, hoe gezonde cellen en organismen eruit zien en werken. Vervolgens stel je vast hoe cellen, organen en organismen reageren op (schadelijke) invloeden van buitenaf.
Pagina 1
Toelichting WO-Opleidingen
Communicatiewetenschap (8) Communicatiewetenschap houdt zich bezig met maatschappelijke, economische, juridische en bestuurlijke aspecten van professionele informatievoorziening door middel van vooral radio, televisie, kranten en tijdschriften. Culturele antropologie & Ontwikkelingssociologie (9) SCA is een variant binnen de bacheloropleiding Antropologie. Deze opleiding gaat niet alleen over verre volkeren. Jongeren in Amsterdam Oud-West of ex-Amsterdammers in Almere worden ook bestudeerd. Je leert kijken naar mensen en hun gebruiken, gewoontes, opvattingen, waarden en geloofsuitingen. Economie en bedrijfskunde / Fiscale econome (10) Het heeft allemaal met economie te maken: financiële tegenvallers van het kabinet, het verloop van de aandelenkoersen op de effectenbeurs, een faillissement van een bedrijf of de schuldvraag bij milieuvervuiling. Bij deze studie gaat het in het bijzonder om de vraag hoe mensen zich gedragen bij activiteiten van productie, verdeling en consumptie. Het is een brede opleiding. Future Planet Studies (11) Hoe gaan wij de aarde verder inrichten en gebruiken? Je bekijkt zaken niet alleen vanuit de natuurwetenschappelijke invalshoek, maar juist ook vanuit de maatschappelijke, beleidsmatige kant. Gaandeweg bouw je steeds meer kennis op over verschillende vakgebieden en leer je aspecten op het snijvlak van mens, aarde, natuur, economie en management te combineren en te integreren. Geneeskunde (12) Geneeskunde leidt op tot arts. In de eerste vier jaar krijg je veel theorie en wordt een begin gemaakt met het aanleren van praktische vaardigheden. Na het doctoraalexamen volg je nog twee jaar co-assistentschappen (stages), ter voorbereiding op het basisartsexamen. Informatica (13) De studie houdt zich bezig met theoretische en praktische aspecten van gegevensverwerking, in het bijzonder met computers. Je leert in het begin op een systematische manier programmeren en krijgt de benodigde wiskunde. Onder informatica vallen ook zaken waar je misschien niet direct aan denkt, zoals driedimensionale beeldherkenning, de theorie achter vertaalsystemen, analyse van huidweefsel met behulp van beeldverwerkingstechnieken en onbemande ruimtelandingen op Mars. Informatiekunde (14) Informatiekunde is de wetenschap die zich bezighoudt met informatie, communicatie en de bijbehorende technologieën. De nadruk ligt vooral op de complexe relaties tussen mens, organisaties en de informatietechnologie. In deze studie leer je over het belang van kennis en informatie voor de moderne maatschappij, maar ook welke risico’s een samenleving loopt die zwaar leunt op informatie- en communicatietechnologie (ICT). Kunstmatige Intelligentie (15) Binnen dit vakgebied worden programma’s voor de computer ontwikkeld die men vaak intelligent noemt. Voorbeelden zijn: programma’s die vertalen, spraak herkennen of spelletjes spelen, programma’s die artsen, juristen of andere experts helpen bij het nemen van beslissingen, programma’s die onderhandelingen voeren. Tijdens deze 5-jarige studie krijg je niet alleen te maken met Informatica maar ook met psychologie, taalkunde, filosofie, logica en wiskunde. Media en Cultuur (16) Televisie, film en internet zijn niet weg te denken uit onze maatschappij. In de bachelor Media en cultuur richt je je op de betekenis, geschiedenis en artistieke vormen van films, programma's, websites, clips, games en andere bewegende beelden en geluiden, én op de media die ze beschikbaar stellen.
Pagina 2
Toelichting WO-Opleidingen
Medische informatiekunde (17) Om informatievoorziening in de medische wereld in goede banen te leiden, zijn mensen nodig die zowel kennis hebben van geneeskunde als van informatica. De bachelor Medische informatiekunde, ook wel MIK genoemd, voorziet in deze behoefte van de geneeskundige en gezondheidskundige praktijk. Natuur- & Sterrenkunde (18) Tijdens de opleiding Natuur- en sterrenkunde leer je hoe de natuur in elkaar zit, wat we over natuurverschijnselen weten en welke wetten eraan ten grondslag liggen. Je leert hoe je met wiskundige formules allerlei verschijnselen kunt beschrijven en wat daarvan de gevolgen zijn. Natuurkunde is een praktisch vak: het gaat niet alleen om leren en weten, maar ook om kijken en doen. Je leert hoe je de natuur moet onderzoeken en hoe je informaticatechnieken in de natuurkunde kunt toepassen. Onderwijskunde (19) Onderwijskunde houdt zich bezig met uiteenlopende onderzoeksonderwerpen op het gebied van de kwaliteit en de organisatie van onderwijs. Onderwijskundige vragen hebben betrekking op de leerling zelf, de docent, de schoolorganisatie én het onderwijsbeleid. Bij de bachelor Onderwijskunde bestudeer je de mogelijkheden om onderwijs te veranderen en te verbeteren. Daarvoor heb je brede kennis nodig: naast onderwijskundige vakken krijg je bijvoorbeeld ook psychologie, sociologie en pedagogiek. Pedagogische wetenschappen (20) Als pedagoog moet je sterk in je schoenen staan. Je houdt je immers bezig met thema’s die kinderen en volwassenen diep in hun bestaan raken. Wat is de waarde van het leven van een zwaar gehandicapt kind? Wat doe je als ouders en kinderen voortdurend problemen met elkaar hebben? Hoe leert een dyslectisch kind goed lezen? Politicologie (21) Ben je geïnteresseerd in de politieke machtsverhoudingen binnen en tussen samenlevingen? Wil je meer weten over de nationale en internationale processen die daaraan ten grondslag liggen? Politiek houdt zich bezig met de vormgeving van de toekomstige samenleving, men formuleert doelstellingen en zet deze om in beleid. Psychobiologie (22) Bij de bachelor Psychobiologie leer je hoe een gezond mens in elkaar zit, hoe het zenuwstelsel en de hersenen zijn opgebouwd en hoe menselijk gedrag ontstaat. Vervolgens stel je vast hoe het zenuwstelsel reageert op (schadelijke) invloeden van buitenaf en hoe dit psychologisch tot uiting komt. Tijdens de opleiding doe je een stevige basiskennis biologie op, maar je leert ook over scheikunde, wiskunde en natuurkunde. Psychologie (23) Psychologie houdt zich bezig met wat mensen drijft, hun vaardigheden, emoties, ontwikkeling of de manier waarop ze met elkaar omgaan? Je bestudeert het ontstaan en de ontwikkeling hiervan en de afwijkingen die hierin kunnen voorkomen. Ook kun je methoden leren om mensen te helpen hun gedrag te veranderen. Rechtsgeleerdheid, Fiscaal recht, Notarieel recht (24) Recht is een verzameling van regels en principes, waarin de samenleving probeert uit te drukken hoe zij georganiseerd wil zijn en hoe wij ons tegenover elkaar horen te gedragen. Het interessante van een rechtenopleiding is dat je leert met behulp van abstracte regels complexe maatschappelijke problemen in goede banen te leiden. Dat betekent dat je als jurist je theoretische kennis direct in de dagelijkse praktijk kunt gebruiken. Scheikunde (25) Voor het ontwikkelen van verf op waterbasis, het maken van een drinkontbijt met toegevoegde vitaminen, of voor bloedonderzoek: overal heb je scheikunde voor nodig. Want alles bestaat uit stoffen: je kleding, je fiets, plastic, geneesmiddelen en cosmetica. Als je de eigenschappen van bepaalde stoffen kent, kun je daarvan
Pagina 3
Toelichting WO-Opleidingen
handig gebruikmaken om bijvoorbeeld nieuwe producten te maken met heel bijzondere eigenschappen. Bij scheikunde ben je op verschillende manieren bezig: je maakt nieuwe stoffen, je verklaart verschijnselen en je voorspelt eigenschappen. Sociale geografie en planologie (26) Sociale geografie is een veelzijdig vak, waarbij het gaat om de vervlechting van sociale, economische, politieke en culturele verschijnselen die gebieden een bepaald karakter geven. Het is dé studie om expert op het gebied van stadsontwikkeling te worden, maar ook als je je wilt richten op allerlei ontwikkelingen die zich voordoen in verre landen. Planologie houdt zich bezig met de huidige en toekomstige inrichting van Nederland, Europa of ontwikkelingslanden. Denk bijvoorbeeld aan projecten als de Betuwelijn of de dijkverzwaringen in het rivierengebied. Doordat Nederland lid is van de EU, moeten planologen zich bovendien steeds vaker bewegen op internationaal niveau Universitaire Pabo (27) Trekt het basisonderwijs je en wil je een opleiding volgen op universitair niveau? Kies dan voor de Universitaire Pabo van Amsterdam. Deze dubbele bachelor is voor studenten die praktijk en theorie graag combineren. Je beroep later: lesgeven en onderzoeken in het basisonderwijs in de grote stad. Lesgeven aan kinderen van deze tijd. Met vakkennis, praktijkervaring én door onderzoek. Wetenschappelijk Onderwijs VU Aarde en Economie (28) Om keuzes te maken hoe we verantwoord gebruik blijven maken van onze ruimte en grondstoffen (water, energie), moet je economie en natuur kunnen combineren. Ruimtelijke economie, bestuurskunde en planologie aan de ene kant en kennis over het landschap, de geologie, de bodem, het klimaat en (grond)water aan de andere kant. Aarde en Economie wil je hierin opleiden en sluit daarmee aan bij het vak aardrijkskunde op het VWO. Aardwetenschappen (29) Bij aardwetenschappen leer je de samenhang tussen verschillende natuurlijke processen te begrijpen. Je bedenkt oplossingen voor actuele vraagstukken, waarbij je gebruikmaakt van je kennis van de aarde en inzichten uit de verschillende natuurwetenschappelijke disciplines. Waar gesteente, bodem, water, lucht en leven elkaar raken, begint aardwetenschappen. Aardwetenschappen is een ‘toegepaste’ bètaopleiding. Hiermee wordt bedoeld dat je tijdens je studie vakken volgt waarbij je het aardoppervlak bestudeert met behulp van biologie, scheikunde, wiskunde en natuurkunde. Het is ook een studie waarbij je veel reist en buiten bent. Archeologie (30) Dankzij archeologen en hun opgravingen weten we steeds meer over ons verleden. Doordat de meeste overblijfselen van onze historie alleen onder de grond hebben overleefd, vormt het opgraven een belangrijke bezigheid van archeologen. In Nederland vinden voortdurend bouwactiviteiten plaats vanwege stadsuitbreiding, wegenbouw en spooraanleg. Voordat de bouw start, moet er in de meeste gevallen archeologisch onderzoek aan vooraf gaan. Daarom bestaat een dringende behoefte aan archeologen die de opgravingen kunnen leiden en de resultaten kunnen uitwerken. Bachelor geneeskunde (31) Geneeskunde leidt op tot arts. In de eerste vier jaar krijg je veel theorie en wordt een begin gemaakt met het aanleren van praktische vaardigheden. Na het doctoraalexamen volg je nog twee jaar co-assistentschappen (stages), ter voorbereiding op het basisartsexamen.
Pagina 4
Toelichting WO-Opleidingen
Bedrijfskunde (32) Je gaat bedrijfskunde studeren als je geïnteresseerd bent in management en in de dynamiek van bedrijven en organisaties. Je leert kijken naar alle aspecten van een organisatie. Bedrijven hebben vaak te maken met allerlei veranderingen binnen en buiten de eigen organisatie. Technologische ontwikkelingen zorgen voor nieuwe productiemethoden. Veranderende maatschappelijke omstandigheden leiden tot ‘het nieuwe werken' en tot meer inspraak van werknemers. Deze ontwikkelingen maken organisaties en hun omgeving complex en dynamisch. Daarom is het voor het bedrijfsmanagement steeds belangrijker om over medewerkers te beschikken die de gehele situatie goed kunnen overzien. Bestuurs- & Organisatiewetenschap (33) Bij Bestuur en Organisatie leer je hoe organisaties bestuurd worden. Je kijkt naar bedrijven die op winst gericht zijn, naar non-profitorganisaties en publieke organisaties. In de opleiding leer je vragen beantwoorden over strategisch management, communicatie, organisatie, beleidsinstrumenten, netwerken en leiderschap. In het derde leerjaar kies je voor de variant Bestuurskunde of de variant Beleid, communicatie en organisatie. Bewegingswetenschappen (34) In de opleiding Bewegingswetenschappen probeer je oplossingen te vinden voor problemen die te maken hebben met het menselijk bewegen. Hoe pak je iets dat beweegt? Waarom leidt anders tillen tot minder rugklachten? Wat is het effect van angst op de klimprestatie? Business Analytics (35) Een 5-jarige bedrijfsgerichte exacte studie met globaal 1/3 wiskunde, 1/3 informatica en 1/3 bedrijfseconomische vakken. Het analyseren, modelleren, optimaliseren en sturen van bedrijfsprocessen staat centraal. Echte bedrijfscases en een stage in het bedrijfsleven vormen belangrijke onderdelen van de studie. Communicatiewetenschap (36) Communicatiewetenschap houdt zich bezig met maatschappelijke, economische, juridische en bestuurlijke aspecten van professionele informatievoorziening door middel van vooral radio, televisie, kranten en tijdschriften. Communicatie & Informatiewetenschappen (37) Met CIW doe je kennis en vaardigheden op over taal en communicatie. Daardoor kun je weloverwogen communicatie- en educatieproducten maken, of erover adviseren, bijvoorbeeld als journalist of als taaladviseur op basisscholen. Maar je kunt je ook bekwamen als webredacteur, copywriter, medewerker voorlichting, reclame-onderzoeker, communicatietrainer, taalconsulent, ontwikkelaar internationale communicatie of docent Nederlands als tweede taal. Er zijn nog meer beroepsmogelijkheden, die je leert kennen gedurende de CIW-bacheloropleiding. Computer Science (38) De bachelor Computer Science wordt geheel in het Engels onderwezen. E-mailen, geld pinnen, computer graphics en beeldbewerkingstechnieken in de gamingindustrie; de computer heeft zich onmisbaar gemaakt. Als je Informatica studeert, leer je als geen ander de uitgebreide mogelijkheden van de computer kennen én ontwikkelen. Criminologie (39) Je onderzoekt wat criminaliteit is en wat de oorzaken en gevolgen daarvan zijn voor de samenleving. Een criminoloog maakt geen regels en straft niemand die de regels overtreedt, maar bestudeert het hoe en waarom van crimineel gedrag. Ook besteedt de opleiding aandacht aan slachtoffers en daders en de maatregelen die genomen kunnen worden om criminaliteit te voorkomen.
Pagina 5
Toelichting WO-Opleidingen
Culturele antropologie & Ontwikkelingssociologie (40) SCA is een variant binnen de bacheloropleiding Antropologie. Deze opleiding gaat niet alleen over verre volkeren. Jongeren in Amsterdam Oud-West of ex-Amsterdammers in Almere worden ook bestudeerd. Je leert kijken naar mensen en hun gebruiken, gewoontes, opvattingen, waarden en geloofsuitingen. Economie & Bedrijfseconomie (41) Economie en Bedrijfseconomie is een brede, maatschappelijk georiënteerde bacheloropleiding. Je benadert maatschappelijke vraagstukken vanuit verschillende invalshoeken. Je houdt je bezig met allerlei economische kennisgebieden, bijvoorbeeld bedrijfseconomie, ruimtelijke economie, ontwikkelingseconomie, economische geschiedenis en economisch recht. Bovendien leer je van alles over marketing, financiering en belegging, macro-economie, boekhouden en management en organisatie. Met deze kennis kun je maatschappelijke vraagstukken en problemen op een gedegen manier benaderen en bijdragen aan de oplossing ervan. Farmaceutische wetenschappen (42) De kennis die je opdoet tijdens de opleiding Farmaceutische wetenschappen gebruik je bij het maken van nieuwe geneesmiddelen. Waardoor heeft een stof een genezende werking en hoe kun je deze stof als geneesmiddel toepassen? Hoe ontwerp en maak je een geneesmiddel tegen Parkinson? Waarom krijgt niet iedereen kanker? Zijn vitaminen wel gezond? Met bovengenoemde vragen krijg je te maken tijdens de studie Farmacochemie. Geschiedenis (43) Is Geschiedenis iets voor jou? Belangstelling voor het verleden is uiteraard een goede reden om Geschiedenis te gaan studeren, maar ook als je een brede interesse hebt op het gebied van politiek, economie, maatschappij of cultuur, heb je het bij deze studie waarschijnlijk naar je zin. Gezondheid & leven (44) Gezondheid en leven is een brede bacheloropleiding. Dat is nodig, want in de gezondheidszorg worden tegenwoordig mensen gevraagd die gezondheidsproblemen kunnen helpen voorkomen. Aan alleen biomedische kennis over gezondheid en ziekte heb je dan niet genoeg. Je moet ook beschikken over kennis van sociologie, psychologie en communicatie én inzicht hebben in de organisatie van de gezondheidszorg. Gezondheidswetenschappen (45) De opleiding over (on)gezond leven! Wat is eigenlijk het verschil tussen gezond en ongezond leven? Bij gezondheidswetenschappen volg je een opleiding waarin je alles leert over wat dat verschil voor de samenleving betekent. Deze opleiding is sterk biomedisch georiënteerd. Een gezonde mix van natuurwetenschappen en 'gamma' vakken: biologisch en medisch, maar ook management, beleid, psychologie en sociale wetenschappen komen aan bod. Griekse & Latijnse Taal & Cultuur (46) Je wordt opgeleid tot een allround academicus die overzichtskennis heeft over de Oudheid, getraind is in literaire analyse, inzicht heeft in taal en taalstructuren, de principes kent van effectieve communicatie, en een goed oog heeft voor (cultuur)historische processen. Je leert vanuit een kritische onderzoekshouding en met een internationale blik je kennis toe te passen op nieuwe vraagstukken, of op situaties binnen het professionele werkveld. Dat kan de educatieve sector zijn (scholen, musea), maar door de intensieve omgang met talen en teksten is de opleiding GLTC ook een uitstekend voortraject voor vervolgcarrières in de journalistiek, de uitgeverijwereld, beleid en bestuur, en communicatie.
Pagina 6
Toelichting WO-Opleidingen
Informatie, Multimedia en Management (47) Hoe kun je zorgen dat internationale artiesten automatisch hun muziekrechten vergoed krijgen, als hun muziek over internetradiostations wereldwijd wordt uitgezonden? Hoe ziet een elektronische dienst op het web eruit die voor de automatische afhandeling van muziekrechten kan zorgen? Welke partijen zijn er allemaal bij betrokken? Hoe breng je die bij elkaar in een netwerk? Met deze en andere vragen houd je je bezig als je IMM studeert. International Business Administration (48) Je houdt je bezig met het opdoen van theoretische kennis en de praktische toepassing van disciplines die de kern vormen van het internationaal bedrijfsbeheer. Je leert strategisch te denken, organisatorische problemen aan te pakken en beslissingen te nemen die gevolgen hebben voor de vele verschillende delen van een organisatie. Je krijgt vakken als strategie, Marketing, financiën, boekhouden, organisatie, HRM en ICT en logistiek. Je leert om snel te schakelen tussen onderwerpen zonder het grote geheel uit het oog te verliezen. Lifestyle Informatics (49) De Lifestyle-kant van de opleiding laat je kennismaken met de leefomgeving van de mens. Je leert kijken naar hoe mensen leven, wat hun behoeftes zijn en hoe je die behoeftes in kaart kunt brengen. Met de Informaticskant van de opleiding kun je vervolgens deze behoeftes aanpakken. Je leert hoe de techniek werkt waarmee je mensen kunt ondersteunen. Deze kennis heb je nodig om advies te kunnen geven over de mogelijkheden en onmogelijkheden van mensgerichte oplossingen. Je gebruikt techniek als middel, niet als doel. Literatuur & Samenleving (50) Het eerste jaar van de opleiding bestaat uit een voor alle studenten identiek programma met een brede, interdisciplinaire vakinhoud. Daarin komen alle aspecten van de opleiding aan de orde. In het eerste jaar maak je kennis met hoogtepunten uit de West-Europese literatuurgeschiedenis, krijg je een introductie in de literatuurwetenschap en een grondige training in de analyse- en interpretatiepraktijk. Verder maak je kennis met de belangrijkste spelers in het literaire veld en je verdiept je in de internationale vernieuwingen in literatuur en de media. Bij het vak Creatief schrijven oefen je met het zelf schrijven van een kort verhaal. Media, Kunst, Design & Architectuur (51) Het eerste jaar van de opleiding omvat voor alle vier de afstudeerrichtingen dezelfde vakken. Deze vakken bouwen voort op actuele thema’s, zoals een spraakmakende tentoonstelling, een hype in de media, een populaire film of een controversiële restauratie. Je leert de karakteristieke eigenschappen van de objecten waar je mee werkt te benoemen en te analyseren. Docenten stellen tijdens de colleges opmerkelijke fenomenen centraal en laten je kennismaken met het bredere kader waarin ze ontstaan. Je onderzoekt hoe verschillende soorten beelden communiceren. Op die manier maak je kennis met de verschillende benaderingswijzen die in het domein van kunst en cultuur mogelijk zijn. Medische natuurwetenschappen (52) Deze driejarige bacheloropleiding is een multidisciplinaire opleiding, waarbij je de vakgebieden Natuurkunde, Scheikunde, Farmacochemie, Wiskunde, Informatica, Geneeskunde en Biologie combineert. Op basis van die combinatie leer je vernieuwend medisch onderzoek te doen. Oudheidkunde (53) Als je Oudheidkunde studeert, verwerf je brede overzichtskennis van de geschiedenis en culturen van de Mesopotamiërs, Grieken en Romeinen. Je kunt je in een van deze culturen specialiseren en daarvan ook de taal leren. Maar je kunt ook kiezen voor een vakkenpakket met een meer algemeen karakter waarbij (Oude) Geschiedenis en (Mediterrane) Archeologie centraal staan.
Pagina 7
Toelichting WO-Opleidingen
Pedagogische wetenschappen (54) Als pedagoog moet je sterk in je schoenen staan. Je houdt je immers bezig met thema’s die kinderen en volwassenen diep in hun bestaan raken. Wat is de waarde van het leven van een zwaar gehandicapt kind? Wat doe je als ouders en kinderen voortdurend problemen met elkaar hebben? Hoe leert een dyslectisch kind goed lezen? Psychologie (55) Psychologie houdt zich bezig met wat mensen drijft, hun vaardigheden, emoties, ontwikkeling of de manier waarop ze met elkaar omgaan? Je bestudeert het ontstaan en de ontwikkeling hiervan en de afwijkingen die hierin kunnen voorkomen. Ook kun je methoden leren om mensen te helpen hun gedrag te veranderen. Rechtsgeleerdheid (56) Recht is een verzameling van regels en principes, waarin de samenleving probeert uit te drukken hoe zij georganiseerd wil zijn en hoe wij ons tegenover elkaar horen te gedragen. Het interessante van een rechtenopleiding is dat je leert met behulp van abstracte regels complexe maatschappelijke problemen in goede banen te leiden. Dat betekent dat je als jurist je theoretische kennis direct in de dagelijkse praktijk kunt gebruiken. Science Business & Innovation (57) De opleiding is een interdisciplinaire studie. De studie combineert natuurwetenschappen met bedrijfs- en sociale wetenschappen. Het programma is gericht op mensen die nadenken over en geïnteresseerd zijn in nieuwe vindingen en concepten, creatieve oplossingen en hoe je nieuwe producten naar de markt kunt brengen. De bachelorstudie Science, Business & Innovation leidt op tot een professional die bruggen kan slaan. Bruggen tussen het bedrijfsleven en actuele ontwikkelingen in de natuurkunde en farmaceutische wetenschappen. Sociologie (58) Menselijk gedrag wordt niet alleen bepaald door fysieke of psychische impulsen, maar tevens door het feit dat mensen deel uitmaken van sociale verbanden. Het vak sociologie bestudeert die menselijke samenlevingsvormen en de manieren waarop deze tot stand komen en veranderen. Wijsbegeerte (59) Vanaf het begin van de geschiedenis houden mensen zich bezig met grote vragen. Wie ben ik? Wat kan ik zeker weten? Hoe moet ik me gedragen ten opzichte van anderen? En waarom is de wereld waarin ik leef zo geworden als hij is? Wijsbegeerte (filosofie) zoekt naar antwoorden op die vragen. Wiskunde (60) Studeer je wiskunde aan een universiteit, dan onderzoek je problemen waarvoor geen kant-en-klare oplossingen voorhanden zijn. Je hebt inzicht en creativiteit nodig, en gevoel voor structuur en verborgen regelmaat. Wiskundigen willen graag alles doorgronden wat er op het eerste gezicht onoverzichtelijk en moeilijk uitziet: ze gaan op zoek naar de samenhang en structuur in de wereld achter de getallen en de formules. Wetenschappelijk Onderwijs Universiteit Leiden Bio-Farmaceutische wetenschappen (61) Wil jij op zoek naar nieuwe geneesmiddelen? Zijn biologie en scheikunde je favoriete vakken? Dan is BioFarmaceutische Wetenschappen iets voor jou. De wetenschappelijke zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen is een flinke uitdaging en je hebt er een groot probleemoplossend vermogen voor nodig. Een gezonde dosis nieuwsgierigheid en zelfstandigheid zijn onmisbaar. Verder moet je niet terugschrikken voor een flinke portie statistiek. Bedenk wel dat BFW je opleidt tot geneesmiddelonderzoeker en niet tot arts of apotheker.
Pagina 8
Toelichting WO-Opleidingen
Informatica & Economie (62) Informatiesystemen worden veel door bedrijven ingezet voor het stroomlijnen van hun bedrijfsprocessen. Veel zaken die vroeger handmatig gingen, bijvoorbeeld de boekhouding, gaan tegenwoordig geautomatiseerd. Het automatiseren van bedrijfsprocessen heeft niet alleen maar een praktische functie, zoals het versnellen en structuren van processen, maar door de inzet van dergelijke systemen beschikken bedrijven ook over steeds meer data. Deze data kunnen zij analyseren en gebruiken bij het nemen van strategische beslissingen. Life Science & Technology (63) Als je LST studeert, wil je meer kennis krijgen van de werking van de cel. Die speurtocht heeft al heel wat nuttigs opgeleverd: betere voedingsmiddelen, schonere industrie, betere geneesmiddelen en nieuwe behandelingsmethoden voor ziekten. Aan jou de taak om nog meer onverwachte ontdekkingen te doen! Het leuke is dat je je niet vastlegt op één wetenschap. Je zoekt naar creatieve toepassingen van biologie, scheikunde, natuurkunde én informatica. Molecular Science & Technology (64) MST biedt je volop de mogelijkheid om binnen het brede terrein van de chemie je weg te vinden. Je kunt je verder verdiepen in de structuur en eigenschappen van moleculen, maar ook in techniek en industriële toepassingen. Verder heb je de mogelijkheid om chemie en technologie te bestuderen vanuit een maatschappelijk perspectief met duurzaamheid als leidraad. Molecular Science & Technology is een nieuwe opleiding die het beste van de vroegere Delftse en Leidse chemische opleidingen combineert. Wetenschappelijk Onderwijs Wageningen University Domein Life Science (65) Biotechnologie Bij Biotechnologie leer je om biologische en technische processen te doorgronden en toepasbaar te maken op industrieel niveau. Deze breed georiënteerde opleiding strekt zich uit van het modificeren van DNA (gentechnologie), tot het werken met bacteriën (microbiologie) en het ontwerpen van industriële installaties inclusief reactoren van wel 50 m3 (procestechnologie). Het is de kunst om deze vakgebieden met elkaar in contact te laten komen. Levensmiddelentechnologie De levensmiddelenindustrie is de grootste industrietak van ons land. Onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten zijn belangrijk om een goede concurrentiepositie te houden en om in te spelen op de wensen van de consument. De levensmiddelentechnoloog levert de kennis voor deze voortdurende vernieuwing. Moleculaire Levenswetenschappen Moleculaire levenswetenschappen liggen op het snijvlak van biologie, scheikunde en natuurkunde. Tijdens je studie bouw je een brede basis in alle drie vakgebieden op, daarbij ligt het zwaartepunt vooral op de scheikunde. Hoe verder je komt, hoe beter kun je de richting kiezen die het meest bij je past. Je kunt deel uitmaken van belangrijke ontwikkelingen zoals nanotechnologie, biomedisch onderzoek en nieuwe manieren om energie op te wekken. Door je brede achtergrondkennis ben je in staat om onderwerpen vanuit verschillende invalshoeken te bestuderen. Neem de ontwikkeling van een medicijn: vanuit de biologie ken je de afwijking die de ziekte veroorzaakt en weet je welke biomoleculen erbij betrokken zijn. Met je scheikundige achtergrond weet je moleculen te ontwerpen die het probleem kunnen verkleinen en kun je de moleculen ook daadwerkelijk maken. De natuurkunde stelt je in staat om te controleren of je de juiste moleculen hebt gemaakt en of je de bedoelde effecten hebt bereikt. Dankzij je brede achtergrond heb jij talloze mogelijkheden binnen de universiteit en de industrie. Voeding en Gezondheid Voeding en gezondheid hebben veel met elkaar te maken. Voedingsdeskundigen willen de gezondheid van mensen handhaven of verbeteren door middel van gezonde voeding. Bij de opleiding Voeding en Gezondheid komen alle aspecten van de voeding van mensen aan de orde: de keuze van het voedsel, de manier waarop we het nuttigen, de verwerking van het voedsel door het lichaam en het effect van voeding op gezondheid.
Pagina 9
Toelichting WO-Opleidingen
Agrotechnologie Agrotechnologie is een technologische opleiding gericht op plant, dier en leefomgeving. We streven naar innovatieve en duurzame technologie die de productie van voedsel en andere producten ondersteunt. Ook houden we ons bezig met technologie voor de groene ruimte. Het gaat er niet alleen om of iets goed werkt, we kijken ook naar de toepassing van de technologie in een bedrijf en in de maatschappij. Biologie Van moleculen tot het hele ecosysteem aarde: biologie gaat over het hoe en waarom van het leven. Je kijkt naar zaken als groei, ontwikkeling, ecologie en evolutie. Je onderzoekt hoe-en-waarom-vragen op verschillende niveaus, met betrekking tot cellen, organismen, ecosystemen en hun onderlinge relaties. Ook leer je welke wisselwerking tussen deze verschillende niveaus bestaan. Dierwetenschappen Dierwetenschappen is een brede, toegepaste dierenopleiding. Je leert alles over dieren met toepassingen zoals voedselproductie (koeien, vissen), gezelschap (honden, katten), natuurbeheer (heideschapen, hooglanders), recreatie (dierentuindieren, paarden) of educatie (dierentuindieren). Plantenwetenschappen Als nooit tevoren staan planten wereldwijd in de belangstelling. De komende jaren zal de wereldbevolking groeien tot 9 miljard. Iedereen moet voldoende en gezond gevoed kunnen worden. Tegelijkertijd moeten we zorgvuldig omgaan met natuurlijke bronnen èn de klimaatverandering het hoofd bieden. In deze turbulente tijden staat één ding vast: een mens kan veel missen, maar planten zijn essentieel als bron van zuurstof, voedsel en een aangename leefomgeving. De bachelor Plantenwetenschappen is de enige universitaire opleiding in Nederland waar de rol van plantaardige productie bij deze onderwerpen centraal staat. Wageningen University Domein Maatschappij (66) Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen is een unieke opleiding in Nederland, waarbij het spanningsveld tussen producent en consument centraal staat. Tijdens deze studie bekijk je de schakels in de productieketen vanuit twee verschillende invalshoeken: bedrijfswetenschappen en consumentenwetenschappen. Binnen bedrijfskunde bestudeer je vakgebieden zoals marketing, management en logistiek. Het consumentengedrag leer je kennen via vakken als communicatie, gedragseconomie en sociologie. Economie en Beleid Economie en Beleid is specifiek gericht op de Wageningse kerngebieden. In drie jaar word je een econoom die werkt aan uitdagende thema’s als energie, internationale handel, ontwikkelingseconomie, milieu, inrichting van de groene ruimte en voedselproductie. Je combineert economische kennis met inzicht uit bestuurs- en toegepaste natuurwetenschappen. Dit leert je om oplossingsgericht te denken en te onderzoeken. Gezondheid en Maatschappij Gezondheid en maatschappij zijn niet van elkaar los te denken. Daarom leer je bij deze opleiding om met een sociaalwetenschappelijke bril te kijken naar thema's als overgewicht, vergrijzing en een gezonde leefomgeving. Bij deze studie maak je gebruik van meerdere disciplines. Zo kun je maatschappelijke processen verklaren met behulp van sociologie. Je analyseert het gezondheidsgedrag van mensen met sociale psychologie en gezondheidswetenschappen. Dankzij jouw kennis van communicatiewetenschappen kun je optimaal samenwerken met verschillende partijen, en je leert economie om gezondheidsvraagstukken zo efficiënt mogelijk op te lossen. Zo kun je mensen op verschillende manieren stimuleren om een gezonde levensstijl aan te nemen.
Pagina 10
Toelichting WO-Opleidingen
Communicatiewetenschappen In de opleiding pas je communicatie toe op actuele thema's als klimaatverandering, innovaties voor duurzame landbouw, waterschaarste, de verspreiding van ziekten of het bevorderen van gezond gedrag. Hoe ontwikkel je een communicatiestrategie? Hoe krijg je partijen met uiteenlopende achtergronden en belangen aan tafel? Hoe kun je de verschillende werelden van arts en patiënt, overheid en burgers of experts en leken met elkaar verbinden? Bridging the gap! Internationale Ontwikkelingsstudies Internationale Ontwikkelingsstudies richt zich op levensomstandigheden van mensen wereldwijd. Je bestudeert belangrijke thema’s zoals armoede, migratie, globalisering, voedselzekerheid, milieuproblematiek, duurzaamheid en wereldhandel. Hoe reageren mensen op veranderingen? Hoe gaan zij om met problemen zoals armoede en achteruitgang van hun leefomgeving? Wat ondernemen zij om hun situatie te verbeteren? Hoe kunnen internationale organisaties, overheden en niet-gouvernementele organisaties beleid ontwikkelen om mensen te ondersteunen bij hun streven naar een betere toekomst? Wageningen University Domein Omgevingswetenschappen (67) Bodem, Water, Atmosfeer Je bekijkt de aarde in zijn geheel en onderzoekt ook de invloed van de mens. Over de bodem leer je hoe voedingsstoffen worden vastgehouden en alles over biologische activiteit die daar plaatsvindt. Je krijgt kennis van grondwater, beken rivieren en meren en analyseert de invloed van weer en klimaat. Extreme weersomstandigheden en klimaatveranderingen hebben grote effecten op de leefomgeving van plant, dier en mens. Jouw kennisdomein bestaat uit al deze samenhangende natuurlijke processen waarbij er sprake is van een samenspel tussen natuur- en scheikunde, biologie, wiskunde en aardrijkskunde. Internationaal Land- en Waterbeheer Overstromingen in Bangladesh, droogte in Ethiopië, stof in China, nieuwe irrigatiestelsels in India of wandelende duinen in de Sahel, teveel of tekort aan water, oneerlijke verdeling van land en water en slecht beheer van deze hulpbronnen brengen een groot deel van de wereldbevolking op de rand van armoede. Jij combineert je technische kennis met sociale wetenschappen en economisch inzicht. Zo kom je tot technische en organisatorische vernieuwingen. Je maakt plannen om land en water efficiënt te gebruiken. Je richt je bij het maken van je plannen nadrukkelijk op de mensen waar het echt om gaat. Milieuwetenschappen Hoe kunnen we met 7 miljard mensen op aarde ons leefmilieu gezond houden? Dat leer je bij de multidisciplinaire opleiding Milieuwetenschappen. Vanuit natuurwetenschappelijke, technologische en sociaalwetenschappelijke invalshoeken leer je om milieuvervuiling te voorkomen en terug te dringen. Hierbij zoek je naar innovatieve oplossingen, zoals het efficiënt gebruik van grondstoffen en het toepassen van duurzame energie. Bos- en Natuurbeheer Bos- en Natuurbeheer gaat over het begrijpen en het beheren van bos- en natuurgebieden, en over maatschappelijke aspecten van natuur. Hierdoor kan je een bijdrage leveren aan duurzaam beheer, academisch onderzoek en natuurbescherming. Je leert te werken in een veelzijdige omgeving. Het werkveld loopt van bossen en uiterwaarden in Nederland, tot oerwouden, savannen en toendra's. Je maakt kennis met belangrijke groene thema's zoals klimaatsverandering, ontbossing, biodiversiteit en de relatie tussen maatschappij en natuur. Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke Planning Je maakt plannen voor het landschap van de toekomst. Dat is een creatief proces waarbij je rekening moet houden met wensen en ideeën van bewoners, gebruikers en andere belanghebbenden. Je leert om je verbeeldingskracht te gebruiken. Zo kom je tot vernieuwende oplossingen voor bijvoorbeeld de toegenomen
Pagina 11
Toelichting WO-Opleidingen
afvoer van rivieren, het ontwerp van de buitenruimte in stadvernieuwingsprojecten, de herbestemming en inrichting van militaire terreinen of de ontwikkeling van infrastructuur. Je hebt daarbij kennis nodig van ecologie, bodem, hydrologie, geografie en economie. Het landschap is ontstaan door natuurlijke invloeden, maar in grote delen van de wereld wordt het nu door mensenhanden vormgegeven. Tourism Ruim vier procent van de wereldeconomie draait op toerisme, en maar liefst acht procent van alle banen wereldwijd hangt samen met vrijetijdsmanagement en vrijetijdsbesteding. Bij de WO-opleiding Tourism leer je alles over de relatie tussen toerisme, economie, samenleving en leefomgeving. Want toerisme is veel meer dan economie alleen, het verandert individuen en culturen. Vandaar dat er in deze bachelor ook veel aandacht wordt besteed aan ecotoerisme en duurzaam toerisme. Zo leer je hoe een verantwoorde vrijetijdsbesteding kan bijdragen aan de ontwikkeling van volken en het behoud van culturen. Overige universitaire opleidingen Accountancy:Nyenrode Business University (68) De Bachelor of Science in Accountancy is een universitaire deeltijdopleiding waarbij je studeert bij Nyenrode en gaat werken bij een accountantskantoor. Accountancy kies je voor een veelzijdig en hoogwaardig beroep in de financieel-economische sector. Het bedrijfsleven, cijfers, ICT, het geven van advies, controle en klantenbezoeken moeten je dan ook wel aanspreken. Bouwkunde (69) Bouwkunde is een technische, creatieve opleiding die raakt aan maatschappelijke discussies. Naast het N&T of N&G (met wiskunde b en natuurkunde) profiel heb je een brede maatschappelijke en culturele belangstelling en ruimtelijk (driedimensionaal) inzicht nodig. Diergeneeskunde (70) De studie duurt zes jaar. De propedeuse en het doctoraalprogramma vormen samen de voorbereidende fase, waarin de theoretische basis wordt gelegd. De co-schappen noemen we ook wel de functiegerichte fase. Dit is de vooral praktische opleiding tot dierenarts. Pas als je het hele traject hebt doorlopen, ben je bevoegd de diergeneeskunde in volle omvang uit te oefenen. EF Education (71) Leer Engels in Toronto, studeer Chinees in Shanghai of krijg Frans onder de knie in Parijs! Met EF kan je je horizon verbreden door een stuk opleiding in het buitenland te volgen. Van vakantiekampen tot zomerscholen. Er zijn altijd EF programma’s die bij je passen. Fysiotherapie (72) Nederland vraagt om universitair geschoolde fysiotherapeuten aangezien de zorgvraag snel verandert. Steeds meer behandelen fysiotherapeuten patiënten met complexe, chronische en meervoudige klachten. Daarnaast krijgen fysiotherapeuten een steeds grotere rol in de curatieve en preventieve gezondheidszorg, screening, diagnostiek en de behandeling van patiënten met meervoudige (chronische) klachten. In de universitaire opleiding wordt veel meer aandacht besteed aan wetenschap en academische vaardigheden (waaronder kritisch denken, wetenschappelijk publiceren, debatteren). Daarbij wordt veel aandacht besteed aan de wetenschappelijke onderbouwing van de fysiotherapeutisch handelen.
Pagina 12
Toelichting WO-Opleidingen
Tandheelkunde (73) Als je de studie Tandheelkunde volgt, leer je techniek en precisie te combineren met mensenwerk. Je maakt niet alleen vullingen en kronen, maar je moet daarbij ook rekening houden met het welzijn van de mensen die je behandelt. Soms kunnen patiënten om medische redenen bijvoorbeeld geen verdoving krijgen. Je moet dus ook bekend zijn met de algemene ziekteleer en kennis hebben van geneesmiddelen. Travel Active (74) Travel Active is dé specialist van Nederland op het gebied van culturele uitwisselingen. Met een uitgebreid en zorgvuldig samengesteld programma-aanbod kan iedereen een internationaal avontuur te beleven. Jaarlijks kiezen ruim 3.000 mensen voor een internationale ervaring via Travel Active. Het idee voor Travel Active is geboren na een indrukwekkende zomer tennisles geven in de Verenigde Staten, ongeveer 23 jaar geleden. Destijds hadden we een drietal programma’s: Camp USA, Au Pair en Work & Travel Australië. Inmiddels is Travel Active uitgegroeid tot Nederlands’ grootste uitwisselingsorganisatie met veel verschillende programma’s voor jong en oud! Universiteit Twente (75) (zie voor een uitgebreide beschrijving de website van de TU Twente) Advanced Technology Advanced Technology is een brede studie die de nieuwste technische kennis combineert met een scherp gevoel voor wat onze samenleving nodig heeft. Je leert hoe je verschillende technische disciplines kunt combineren om multidisciplinaire oplossingen te bedenken voor complexe problemen, zoals de vraag naar energiezuinig transport en nieuwe bronnen van schone energie. Je leert hoe je kennis van een aantal disciplines combineert, zoals elektrotechniek, scheikundige technologie, technische natuurkunde, werktuigbouwkunde, wiskunde en bedrijfskunde. Biomedische Technologie Biomedische Technologie is een ingenieursopleiding waarin je nieuwe technologie ontwerpt en ontwikkelt voor de gezondheidszorg. Denk aan revalidatierobots, kunstorganen, wearables, medische scans en protheses. Om de gewenste technologische oplossingen te bedenken, combineer je kennis van verschillende vakgebieden: natuurkunde, wiskunde, scheikunde, werktuigbouwkunde, elektrotechniek, biologie en geneeskunde. Je leert bijvoorbeeld hoe je de krachten meet die op een knie komen, hoe MRI werkt, maar ook hoe chemisch gemaakte materialen in het lichaam functioneren. Zodat het hechtdraad dat jij ontwerpt altijd sterk genoeg is en nooit te snel oplost. European Public Administration Tijdens deze opleiding krijg je vele keuzemogelijkheden. Het is een ideale manier om erachter te komen waar je interesses en talenten liggen. Natuurlijk houd je je primair bezig met de uitdagingen waar Europa, de wereld, nationale samenlevingen en lokale gemeenschappen voor staan, vanuit het perspectief van beleid en management. De specialisaties European Studies en bestuurskunde (Public Administration) bieden nog meer mogelijkheden om dieper op de materie in te gaan TU-Delft (76) (zie voor een uitgebreide beschrijving de website van de TU Delft) Bouwkunde Bouwkunde is een technische, creatieve opleiding die raakt aan maatschappelijke discussies. Naast het N&T of N&G (met wiskunde b en natuurkunde) profiel heb je een brede maatschappelijke en culturele belangstelling en ruimtelijk (driedimensionaal) inzicht nodig.
Pagina 13
Toelichting WO-Opleidingen
Civiele Techniek De hoge snelheidslijn, verkeersopstoppingen in de binnenstad, het herstel van een waterrijk natuur-gebied. Allemaal projecten waarbij mogelijke oplossingen tegen elkaar worden afgewogen en waar het niet alleen aankomt op techniek. Politieke besluitvorming, inspraak- en vergunningprocedures, kostenbegroting en bewaking, milieueffecten en veiligheid spelen eveneens een rol. Daarvoor zijn technici nodig die meer kunnen dan ontwerpen, construeren en rekenen. Elektrotechniek Waar het bij elektrotechniek telkens op aankomt, is dat je signalen uit de wereld om ons heen vertaalt in elektrische signalen, soms in optische signalen. Die signalen bewerk je, bijvoorbeeld met een computer. Een volgende stap is dat je het signaal omzet in een actie. Van een apparaat bijvoorbeeld, of van een machine of een robot. Industrieel ontwerpen Iedereen gebruikt dagelijks meerdere producten. Velen daarvan bestonden tien jaar geleden nog niet of zagen er toen totaal anders uit. Het ontwikkelen van nieuwe producten en het verbeteren van bestaande producten is voor bedrijven van levensbelang. Lucht & Ruimtevaarttechniek Hoe zorg je dat een satelliet in de juiste baan om de aarde komt of hoe ontwerp je een micro-vliegtuigje dat mensenlevens redt? Bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek leer je dat en meer. Voor het ontwerpen, bouwen en exploiteren van vliegtuigen of satellieten heb je kennis nodig van verschillende disciplines en moet je weten hoe je die combineert. Werktuigbouwkunde Kijk om je heen en wat zie je? Apparaten, gebruiksvoorwerpen, vervoermiddelen en instrumenten. Talloze producten die allemaal door mensen zijn gemaakt. En ook al zou je dat op het eerste gezicht niet zeggen, tien tegen één dat hieraan werktuigbouwers te pas zijn gekomen. Is het niet bij het bedenken en ontwerpen ervan, dan wel bij de fabricage of het aanpassen aan de werksituatie. De huidige werktuigbouwer overziet een heel breed terrein dat bijna alle takken van de industrie omvat.
Pagina 14