Wet verplichte GGZ en de GGD Kans of bedreiging?
Christel Scholten
Christel Scholten • Wet Bopz evaluaties (IBS, V&V, Bopzis, Dwangbehandeling, forensische psychiatrie) • Gevolgen WvGGZ en Wfz voor GGZ • Aanpak multiproblematiek en crisis Leeuwarden • Academische Werkplaats OGGZ van de G4 (GGD-en, universiteiten, gemeenten)
2 / 40 INDIGO March 24, 2014
Wet Bopz (bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen)
• Anti psychiatrie, jaren 60, vrijheid, autonomie en zelfbeschikking • 23 jaar: verouderd bij inwerkingtreding • Terugkerende vraag: zorgwekkende zorgmijders? (gevaarscriterium) • Voortdurende aanpassingen: oprekking gevaarscriterium, toename dwang en drang: zelfverwaarlozing, maatschappelijke teloorgang • Vooruitlopend op de WvGGZ
3 / 40 INDIGO March 24, 2014
Indeling presentatie • Wet verplichte GGZ is: Paradigmaverschuiving Verruiming Vereenvoudiging Verbreding Verzwaring • De rol voor GGD-en in de wet • Voorspellingen • To do • WvGGZ/Wfz en GGD: kans of bedreiging?
4 / 40 INDIGO March 24, 2014
WvGGZ is paradigmaverschuiving • Van ‘ gedwongen opname als inbreuk op iemands autonomie en zelfbeschikking’ naar ‘ ieder mens heeft recht op behandeling ook als hij dat zelf vanwege zijn ziekte niet inziet’. • Van bereidheid naar behandelen en beheersen
5 / 40 INDIGO
March 24, 2014
WvGGZ is Verruiming • Van ‘ gevaar’ naar ‘ aanzienlijk risico ernstige schade’ • Van opnamewet naar behandelwet (thuis, ambulant, poli, intramuraal) • Laagdrempelig: elke burger kan Zorgmachtiging aanvragen 6 / 40 INDIGO March 24, 2014
WvGGZ = Vereenvoudiging - Sterk vereenvoudigde procedure - Van 7 Bopz machtigingen naar 1 Zorgmachtiging (vooraf) en 1 Crisismachtiging - 1 algemeen toegankelijk aanvraagpunt meldpunt OGGZ (en direct GD en strafrechter) 7 / 40 INDIGO March 24, 2014
WvGGZ = Verbreding - Tegenover inbreuk persoonlijk levenssfeer staat zorg van hoogste kwaliteit en hoogst mogelijke participatie samenleving;arbeid/inkomen/huis vesting/dagbesteding - Via Wet forensische zorg instroom (ex)delinquenten met psychiatrische stoornis
8 / 40 INDIGO
March 24, 2014
WvGGZ is Verzwaring GD taken • Aanvraag-tenuitvoerleggingbeëindiging • Zorgplan, zorgkaart, medische verklaring, zelfbindingsverklaring, mantelzorgplan, rehabilitatieplan 9 / 40 INDIGO March 24, 2014
Rol GGD? Aanvraag ZM via 3 kanalen: 1. Rechtstreeks GD (burgers met binding, politie) 2. Meldpunt OGGZ (iedereen) 3. OVJ/Strafrechter (Wfz) B&W dragen zorg voor Meldpunt OGGZ (mandatering naar GGD of Zorgaanbieder) 10 / 40 INDIGO March 24, 2014
GGD pak rol Meldpunt OGGZ - Past bij taak GGD: Publieke Zorg en Veiligheid - GGD bestrijkt werkgebied gehele gemeente/regio - GGD kent politieke/gemeentelijke kant - GGD bekend met overlast 11 / 40 INDIGO March 24, 2014
Voorspellingen Toename ZM dwangzorg - Meer mogelijkheden - geeft meer gebruik van dwang (zie Bopz) - Schatting 25% - Zorgwekkende zorgmijders die niet aan gevaarscriterium voldoen 12 / 40 INDIGO March 24, 2014
Voorspellingen (2) - GGZ tenzij - Geeft instroom complexe forensische psychiatrische clienten via strafrechter (Wzf) - Hoop en vrees - NIFP en GGZ; enkele honderden versus ongebreidelde instroom. - Veelplegers met ernstige psychiatrie versus TBS-ers
13 / 40 INDIGO March 24, 2014
To do • Nog weinig kennis/discours GGDgemeenten • Nadenken over vormgeving nav nieuwe wetten: Start het overleg met o.m. GGD,GGZ, Gemeente (WMO)- StadhuisOM en RM (Strafrecht)-NIFP (Wfz). • Bepleit rol GGD als regisseur Meldpunt OGGZ: Voorpost voor GGZ
14 / 40 INDIGO March 24, 2014
To do (2) • Denk na over inrichting Meldpunt • In nauw overleg GGZ, Gemeente , GD • Schifting WMO-GGZ, GGZ-Verplichte GGZ • Spv-ers/psychiaters
• Landelijk GGZ, GGD NL, VNG, VWS; Digitaliseer vereisten WvGGZ, start monitor Zorgplan, zorgkaart, medische verklaring etc 15 / 40 INDIGO March 24, 2014
To do (3) Regionale afstemming zorg • Zijn er voldoende ACT/FACT en forensische teams ? Is crisiszorg op orde, psychiatrische intensieve thuiszorg, voldoende opnamecapaciteit intramuraal (kort en snel) • ZM is transmuraal: goede ketenafspraken ambulant-poliklinisch, uitstroom (crisiskaart), RIBW. en participatie: • Zijn er afspraken met gemeente, maatschappelijke en private instellingen over huisvesting, arbeid, inkomen, dagbesteding, schulden?
16 / 40 INDIGO
March 24, 2014
Voorbeeld: Geïntegreerde voorziening Amsterdam - Sinds 2004 - 3 locaties waar gemeentelijke en maatschappelijke organisaties samenwerken om mensen met psychiatrische problematiek en/of verslaving beter te kunnen helpen - Werkwijze: in 1 bezoek alle domeinen spreken - behandelteam: arts, vpk, mw, inkomensconsulent, budgetconsultent, dagbesteding - Daling overlast met 66% - 75% clienten verkeert in betere situatie
17 / 40 INDIGO March 24, 2014
WvGGZ en de GGD Een kans!
18 / 40 INDIGO March 24, 2014
