WESTROZEBEKE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
Westrozebeke voor de oorlog
WES_05
Dit is een prachtige foto van 100 jaar geleden. Je ziet een grote postkoets, getrokken door drie paarden. Zoals je ziet, vervoert de koets niet alleen brieven! Je kon ermee reizen tussen Roeselare en Langemark. De mensen gingen ermee naar de markt in Roeselare of naar Ieper. En.... kinderen deden er schooluitstapjes mee. Misschien is dit de meisjesschool van Westrozebeke die op uitstap vertrekt! In 1913, net voor de oorlog, schaffen ze de postkoets af en komt de stoomtram in de plaats.
31 juli 1914: ten oorlog!
Op 31 juli 1914 staat het dorp in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat, de mensen staan allemaal op straat. De volgende dag al moeten de dienstplichtigen vertrekken. Jonge mannen worden in plaats van bakker of slager van de ene dag op de andere soldaat. Gepakt en gezakt vertrekken ze, niemand weet voor hoelang.
Op de vlucht voor de vijand
rste vluchtelingen aan in ee de en m ko en ek w ie dr a N e dorpen. Ze komen uit nd ge lig om de en e ek eb oz tr Wes vertellen vreselijke Ze . .. en uv Le n, le he ec M , Brussel kt de mensen bang. aa m et H s. er ts ui D de er verhalen ov
Duitse verkenners
Samen met de eerst zien de mensen ook e vluchtelingen, langs de wegen. HetDuitse soldaten verkenners te paard zijn ulanen, plaatsen saboteren . Op sommige en snijden ze de teleze de spoorlijnen telefoondraden doorgraaf- en .
Legers marcheren voorbij
Begin oktober komen de eerste soldaten van het Belgisch leger voorbij: zij komen van Antwerpen en trekken verder naar de IJzer. Enkele dagen later trekt ook de Britse cavalerie voorbij en worden er ook Franse soldaten gezien.
e Maandag 19 oktober 1914: Schusewsol daten de Duitsers in de buurt
Op 19 oktober beschieten Fran dat de burgers hen beschieten. van Westrozebeke. De Duitsers denken ken ze huizen in brand. ste en n ere nd plu het aan ze an sla aak Uit wr Er vallen ook veel burgerslachtoffers.
Westrozebeke bezet gebied
Vanaf dan is Westrozebeke bezet gebied. Tijdens de eerste jaren van de oorlog is het dorp nog mooi en rustig. De Duitse soldaten bekomen er van het harde leven aan het front.
Meestal is het rustig...
WES_06
in de eerste De Duitse kunstenaar Luttebrandt maakt n die tekeningen Va oorlogsdagen mooie houtskooltekeningen. sturen die naar huis. drukken ze postkaarten en de soldaten een keukenkachel Op de prent zie je een rustig tafereel bij 1914 is van Luttebrandt ergens in Westrozebeke. Na november niets meer gehoord...
Soms zie je mensen lijden...
WES_08
Duitse soldaten van het 51° Sanitair Korps ondersteunen Engelse krijgsgevangenen. De mannen hebben gifgas ingeademd. Ze zijn getroffen door de eerste gasaanval van 22 april 1915. De Duitse soldaten willen hen naar Roeselare brengen, waar ze misschien hulp kunnen krijgen... Maar dat is vergeefse moeite. Het gifgas verbrandt de longen en dit kan de beste dokter niet genezen.
De meisjesschool wordt een ziekenhuis
Herken je die bordjes? Weet je ook waarmee je erop kunt schrijven?
WES_13
gd in de meisjesschool Duitse soldaten worden verzor school is, kun je zien een t he t Da e. ek zeb ro est W n va op staan de namen ar Da . nd wa de op jes rd bo de aan ies hebben. van de patiënten en wat ze prec
Antwoorden: Leien / griffel of krijt
Feestvieren kan ook!
WES_12
De Duitse soldaten spelen erg graag toneel. En als je toneel speelt, moet je je verkleden! Op deze foto zie je hoe Duitse soldaten carnaval vieren in 1916. Het is op dat moment rustig aan het front. Dus is er tijd om plezier te maken. En waar halen ze die vrouwenkleren vandaan? Zonder twijfel gepikt uit Westrozebeekse kasten in verlaten huizen.
WES_11
Er moet iets feestelijks aan de Het muziekkorps staat klaa hand zijn in het dorp. r. versierde koets. De officier Rechts staat een zit hoog op zijn paard en gewone soldaten kijken uit van de eerste verdieping to de vensters e.
En lekker eten...
WES_07
Juli 1916 - Slachtfeest in Westrozebeke. Alle soldaten aan het front moeten ook elke dag te eten krijgen. En ze houden ook wel van ee Daarom proberen de Duits n malse varkenskotelet. ers zelf varkens vet te mesten. in verlaten boerderijen H zich klaarmaakt om het va ier zie je dat de slachter rken.te slachten.
Meisjes versieren?
Luisteren de soldaten mee denk je?
WES_10
Duitse soldaten wachten op de tram in Westrozebeke. De twee meisjes lijken niet erg in hen geïnteresseerd. De soldaten ook niet in hen, trouwens. De meisjes tateren maar wat en trekken zich van de soldaten niks aan. Antwoord: Nee, want ze begrijpen de taal van de meisjes niet.
Met deze ballon kun je niet reizen, want...
WES_09
Wat een gevaarte! En wat een vreemde vorm! In Westrozebeke spreken ze van een ‘zwin’ omdat de vorm aan een ‘zwijn’ doet denken. Dit is een hete luchtballon waar een mand aan hangt. De Duitsers laten hem opstijgen in Westrozebeke. In die mand zit een verkenner. De verkenner gaat hoog de lucht in, zodat hij het front en de vijandelijke linies enkel kilometer verder goed kan bespieden.
Antwoorden: Hij hangt vast aan een kabel.
1917-1918 Na de winter van 1917-1918 blijft er van het idyllische Westrozebeke niets meer over: alles is platgebombardeerd en weggevaagd door de oorlog. Gelukkig zijn de meeste inwoners op tijd gevlucht.
WES_14
foto’s die de Duitsers e st at la de n va n ee is it D Zomer 1918. e fotograaf staat D e. ek eb oz tr es W e st oe rw nemen van het ve rktoren geklommen voor ke de n va en st re de in is j f hoog: hi ar kruisen van het kerkho pa n ee g no je zie an ra oo de foto. V aan het einde van de tje lle pe ka et H . en rk ze en wat kapotte der nog overeind! on w j bi s al t aa st at ra st ps Dor
Oktober 1918: de oorlog is over! De dorpelingen die na de oorlog terug naar hun huis keren, herkennen niets meer... Sommigen raken de moed helemaal kwijt en keren terug naar Frankrijk, waar ze vandaan komen. Andere mensen gaan tijdelijk wonen in barakken. Ze ruimen het puin en bouwen hun huizen terug op.
WES_03
ngen hun li e p r o d e d e o Kijk h e aantreffen k e b e z o tr s e W geliefde oosteloze tr n e E ! g lo r na de oo potte bomen. a k t e m p o o h puin WES_02
WES_01
De foto van het station van de Vijfwegen is in oktober 1918 gemaakt door een Belgisch soldaat, meteen als de Duitsers weg zijn uit Westrozebeke. De spoorweg is het eerste dat moet worden hersteld. De komende jaren zal er immers veel materiaal aangevoerd worden om het dorp weer op te bouwen.
Zoek het eens op! 1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo:
Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de bibliotheek van je gemeente.
2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna? Aantal inwoners vandaag:
Aantal inwoners rond 1910:
Aantal inwoners rond 1920; Is het aanta inwoners van je gemeente • afgenomen? • toegenomen? • gelijk gebleven?
3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s op de kaart van je gemeente kan situeren. 1. Ga naar http://maps.google.be 2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld. 3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog, omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt. 4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin. 5. Druk de luchtfoto af. 6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto te situeren.
Zelf aan de slag als fotoreporter! Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee en het album met oude foto’s van je gemeente. • Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt. • Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk, maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen. • Neem nu een foto. • Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.
