LICHTERVELDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
Voor de oorlog
LI_07
Er is veel volk op de dorpsplaats samengekomen en overal hangen vlaggen. Niemand is aan het werken. Het is waarschijnlijk zondag, en mooi weer. Beeld je deze foto in, in kleur.
Kijk eens naar de meisjes. Hoe lopen ze gekleed? Wat dragen ze boven hun rok?
Antwoord: Een schort
LI_08
Hier een foto van de Neerstraat in Lichtervelde.
- Stel dat je vandaag in deze straat een foto neemt? Noem 3 dingen op die vandaag anders zijn. - Op deze foto zie je wel iemand aan het werk. Zie je hem ook?
31 juli 1914: ten oorlog!
en roer: het is oorlog! Op 31 juli 1914 staat de gemeente in rep dag al moeten alle nde Overal wordt erover gepraat. De volge worden in plaats en dienstplichtigen vertrekken. Jonge mann andere soldaat. de van bakker of slager van de ene dag op weet voor hoelang. Gepakt en gezakt vertrekken ze, niemand - Een man staat op een ladder en werkt aan de goot. sommige kinderen dragen klompen - jongens hebben grote petten op Antwoorden: - Onder andere: de kinderen lopen gewoon op straat - er zijn geen auto’s
Op de vlucht voor de vijand
zig is, komen de eerste be en ek w ie dr og rl oo de Wanneer omliggende dorpen. de en de el rv te ch Li in e to vluchtelingen ... Ze vertellen en uv Le n, le he ec M , el ss ru Ze komen uit B maakt de mensen et H s. er ts ui D de er ov vreselijke verhalen bang.
Duitse verkenners
Samen met de eerst vluchtelingen, worde de eerste Duitse solden ook gezien. Het zijn ula aten verkenners te paardnen, sommige plaatsen sa . Op ze spoorlijnen en kn boteren ippen ze telegraaf- en telefoondraden door .
Legers marcheren voorbij
Begin oktober valt een regiment Engelse ruiterij Lichtervelde binnen. Later komen ook de eerste troepen soldaten van het Belgisch leger voorbij: zij komen van Antwerpen en trekken verder naar de IJzer. Ook Franse soldaten trekken voorbij.
15 oktober 1914: Lichtervel
de bezet
Op 15 oktober wordt Lichte rv Verschillende families moe elde bezet door de Duitsers. ten Duitse soldaten in huis nemen.
19 oktober 1914: Schuwe Maandag
Vier dagen later beschieten Franse soldaten de Duitsers in de buurt van Lichtervelde. De Duitsers denken dat het burgers zijn die hen beschieten en nemen in de omringende dorpen wraak: ze plunderen huizen en stichten brand. Er vallen ook burgerslachtoffers. De oorlog is nu echt begonnen.
Een dodelijke luchtaanval in 1915
Op 6 juni 1915 voeren de Britten een grootscheepse luchtaanval uit op Lichtervelde. 7 inwoners komen om, waaronder ook kinderen.
LI_05
Michel Van Zieleghem stapt vooraan in de lijkstoet.
LI_01
Klasgenootjes dragen de lijkkist van hun vriendinnetje dat omgekomen is tijdens de bombardementen.
LI_06
t dak is ingestort. Vernield huis in de Beverenstraat. He om puin te ruimen. Links staan mannen klaar met schoppen De kinderen kijken nieuwsgierig toe.
Gevechtstraining
Duitse soldaten oefenen in de velden bij Lichtervelde, 1915. Op de bovenste foto staan de bevelhebbers de oefeningen te bekijken. Op de onderste foto zie je hoe ze met al hun materiaal moeten lopen. Hoeveel kilo zou de soldaat rechts op zijn rug meedragen?
LI_02 en LI_03
LI_04
Heb je een idee wat deze soldaten hier aan het doen zijn? Goed kijken... De ene leest een krant, de tweede trekt zijn broek op, de derde zit gewoon neer en de vierde... Dit is een veld-w.c.: een stok boven een greppel. En daar zaten de soldaten gezellig samen op. Kinderen vonden dit toilet zeer grappig. Als ze er de kans toe kregen, gingen ze de soldaten bespieden. Of ze haalden kattenkwaad uit...
Bij Kinderen getuigen vind je he t verhaal van Maurits Decanq over de kwajo ngensstreek die hij samen met zijn broers uithaalde.
Russische krijgsgevangenen aan het werk
In 1916 zetten de Duitsers Russische krijgsgevangen aan het werk in het dorp. Een jaar later leggen ze er een militair vliegveld aan.
Hoe oud waren deze jongens? Zijn ze familie van elkaar? Prosper: Gentiel: Joannes: Leo: Hieronymus:
LI_09
agedachtenis Bidprentje ter n op 28 juli 1918 die van 5 kinderen n oorlogstuig ee omkwamen toen naat?) ontplofte. a (een bom, een gr De kleine Hieronymus was 9 jaar. Joannes was 10 jaar en zijn broertje Leo 8 jaar. Antwoord: Prosper was 11 jaar en zijn broertje Gentiel 6 jaar.
Oktober 1918: het einde van de oorlog
In oktober 1918 wordt Lichtervelde bevrijd.
De oorlog herdenken Als je nog eens voorbij dit monument komt, bekijk het dan eens goed. Kijk naar de namen die erop staan. Misschien ken je wel mensen met dezelfde naam?
LI_R05
Zoek het eens op! 1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo:
Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de bibliotheek van je gemeente.
2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna? Aantal inwoners vandaag:
Aantal inwoners rond 1910:
Aantal inwoners rond 1920; Is het aanta inwoners van je gemeente • afgenomen? • toegenomen? • gelijk gebleven?
3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s op de kaart van je gemeente kan situeren. 1. Ga naar http://maps.google.be 2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld. 3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog, omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt. 4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin. 5. Druk de luchtfoto af. 6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto te situeren.
Zelf aan de slag als fotoreporter! Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee en het album met oude foto’s van je gemeente. • Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt. • Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk, maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen. • Neem nu een foto. • Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.
