Werkstroomformulier - Regionaal
Titel richtlijn: Ebola-protocol Regio Noord-Oost: Regionale Maatregelen bij signalering van patiënt met (verdenking) op virale hemorragische koorts (VHK)
Auteurs: Medische Microbiologie en Infectiepreventie, UMCG
Datum + versie 24-8-2014: AF
Beoordeling + datum besluitvorming: -
MMB & Infectiepreventie:
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
1
Inhoud 1.
Definities......................................................................................................................................... 3
2.
Punten van aandacht voor een regionaal VHK-protocol .............................................................. 4
3.
Triagering hoog/laag verdacht bij Signalering .............................................................................. 5
4.
Ziekenhuisopvang in het behandelingsnetwerk in de Regio Noord-oost .................................... 6
5.
Signalering buiten omgeving zorginstelling .................................................................................. 7
6.
VHK-Signalering vanuit huisarts of andere zorginstelling (behalve ziekenhuis) .......................... 8
7.
VHK-Signalering vanuit thuissituatie ............................................................................................. 8
8.
Signalering openbare instelling ..................................................................................................... 9
9.
VHK-Contactpersonen .................................................................................................................... 9
10.
Directe vervoer van patiënt ..................................................................................................... 10
11.
De-escalatie-diagnostiek .......................................................................................................... 10
12.
Transport van diagnostisch materiaal ..................................................................................... 11
13.
Beschermingsmaatregelen....................................................................................................... 11
14.
Desinfectiemaatregelen en Afvoer .......................................................................................... 12
15.
Communicatie .......................................................................................................................... 12
16.
Signalering van meer dan 1 patiënt per dag ........................................................................... 12
17.
Maatregelen bij groep van mensen, die contact hadden met bevestigt VHK-patiënt .......... 13
18.
De-escalatie en opheffen van maatregelen ............................................................................ 13
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
2
Regionale Maatregelen bij signalering van één patiënt met (verdenking) op mens-op-mens overdraagbare virale hemorragische koorts (VHK) - Regionaal VHK/Ebola-protocol -
Inleiding De signalering van patiënten met (verdenking op) een hoog besmettelijke ziekten in het UMCG of de zorgregio Noord-Oost is een realistisch scenario. Tot levensbedreigende infecties worden gerekend: mens-op-mens overdraagbare virale hemorragisch koorts (VHK), bijvoorbeeld, Krim-Congo, Lassa en Ebola. In principe is het streven om een (verdachte) patiënt in een speciaal behandelingscentrum (b.v. UMC Leiden, Erasmus MC) op te nemen, waar naast maximaal geëquipeerde isolatiekamers ook voldoende gekwalificeerd personeel aanwezig is. De diagnostiek bij VHK vindt bij voorkeur plaats in een BSL4-laboratorium (RIVM, EMC). Diagnostiek voor differentiële microbiologische diagnostiek in BSL3+ laboratoria. Is het vervoer van de patiënt naar Leiden of Rotterdam echter geen optie, dan wordt de patiënt in het UMCG opgenomen en wordt de initiële (differentiële) diagnostiek onder BSL condities lager dan BSL4 uitgevoerd. De ruimtelijke eisen aan een veilige verzorging van een patiënt met VHK bestaat uit een speciale isolatiekamer met IC opties op de afdeling Infectieziekten in het UMCG. De behandeling van een patiënt in het UMCG zal ruimte, materiaal en personeel vereisen, die voor de behandeling van andere patiënten niet meer ter beschikking staat. Dit dient in de overweging van de opname van een patiënt meegenomen te worden.
1. Definities Zijn de volgende definities al ergens vastgelegd? VHK-Signalering Verdenking op VHK Laag verdachte patiënt Hoog verdacht patiënt Bevestigde ziekte
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
3
Casus definitie Shedder Virale haemorrhagische koorts (VHK) Ebola virussen Infectie Infectieziekte Infectieziekten-gerelateerde (VHK) informatie Biosafety Level (BSL) 2,3,4 Contactpersoon Quarantaine Voorlopige ad hoc-isolatie Landelijk Behandelingscentrum Regionaal Behandelingscentrum Landelijk Competentiecentrum Regionaal Competentiecentrum De-escalerende(differentiële) diagnostiek Microbiologische diagnostiek Niet-microbiologische diagnostiek Meldingsplicht bij VHK Clearing Team
2. Punten van aandacht voor een regionaal VHK-protocol
Is er al een regionaal protocol voor epidemieën? Is er een regionale indeling van alle ziekenhuizen in basis-, geavanceerd-, topEbola-vragen regionaal V1
MMB001
4
infectiologisch behandelingscentrum? Is er een lijst van beslissingsmomenten met vastgelegde verantwoordelijkheid? Zijn er inrichtingen voor Quarantaine vastgelegd? Zijn er inrichtingen voor isolatie van verdachte patiënten, bevestigd zieke, shedders, contactpersonen? Werkstroomprotocollen bij optreden van levensbedreigende ziekte buiten omgeving ziekenhuizen? Meldingswegen bij VHK? Maatregelen voor infectiepreventie in huisartspraktijken en andere zorginstellingen Wet en regelgeving met betrekking tot biologisch ramp/epidemie Richtlijnen RIVM, LCI, ECDC Lijst van aanspreekpartners en bereikbaarheid (06-nummers)? Wie actualiseert de bereikbaarheidslijst?
3. Triagering hoog/laag verdacht bij Signalering
Centraal staat de triagering in niet, laag of hoog verdacht en de de-escalatie van de signaleering. De bedoeling is daarmee een expertise-gebaseerde risicoinschatting te maken en paniek en overdreven maatregelen te voorkomen voorkomen. Hierbij is belangrijk welke signaleringssituatie er bestaat ? De Klinische Virologie heeft de beschikking over de meest recente versie van de casusdefinities van het RIVM.
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
5
- Hoog verdacht: Patiënt voldoet aan de casusdefinitie A van het RIVM; klinische en geografische factoren aanwezig en had wel contact met zieke of overleden patiënten of dieren. - Laag verdacht: Patiënt voldoet aan de casusdefinitie B van het RIVM; klinische en geografische factoren aanwezig en had geen contact met zieke of overleden patiënten of dieren. - Bevestigde diagnose: klinische factoren aanwezig en een virologisch expertisecentrum toont de aanwezigheid van het Ebolavirus aan in relevant patiënten materiaal.
4. Ziekenhuisopvang in het behandelingsnetwerk in de Regio Noord-oost Elk ziekenhuis dient een crisis beleidsteam (CBT) en een Clearing Team operationeel te hebben om bij de primaire opvang van een patiënt een risicoschatting, besluitvorming over diagnostiek, mogelijke behandelingsopname of vervoer en de behandeling van de patiënt tijdens het initiële contact mogelijk te maken. Tegelijkertijd is er beschermingskleding voor de primaire contact en een kamer voor de directe isolatie van de patiënt beschikbaar zijn. Daarna moet elk ziekenhuis over een eigen VHK-protocol beschikken waarin de meest belangrijke vragen uit het UMCG VHK/Ebola werkstroomprotocol zijn vastgelegd. Hebben de ziekenhuizen lokale VHK-
Ja, deze zijn in werkstroomprotocollen
protocollen?
vastgelegd en gedeeltelijk ook geoefend
Is er een regionaal behandelingscentrum? Zijn er regionale crisis response structuren (rampopvang etc.), die kunnen worden gebruikt Wanneer nemen lokale Clearing Teams contact met het UMCG (dienstdoende arts viroloog)? Centrale nummer 24/7 Welke beslissingen neemt het lokale Clearing Team? Welke meldingswegen worden gevolgd? Wie is regionale coördinator voor een
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
6
biologische ramp?
5. Signalering buiten omgeving zorginstelling Een signalering over een verdachte VHK/Ebola-patiënt kan op elk moment gebeuren. Hierbij is het belangrijk dat zo snel mogelijk de casus definitie wordt afgevraagd en door gekwalificeerd personeel de casus-definitie wordt gecontroleerd om overdreven maatregelen of een besmettingsrisico te voorkomen.
Bestaan er al protocollen hiervoor? Is er een centrale nummer, die voor de regionale coördinatie van maatregelen kan worden gebeld? Is een 24/7 bereikbaarheid gewaarborgd? Is/zijn er (een) regionaal/regionale Clearing team(s) (of iets vergelijkbaars), dat/die bij signalering telefonisch of door op locatie gaan, per direct een risicoschatting kunnen maken?
Wie is lid van het regionale clearing team, ook voor teleconferenties? Is er een regionaal crisis beleid team? Waar wordt materiaal voor diagnostiek afgenomen? Waar wordt de patiënt per direct naar toe vervoerd? Welke rol heeft de GGD hierbij? Bewaking/politie voor werk op locatie? Maatregelen op station en vliegveld Eelde? Maatregelen in de trein/op station? Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
7
Maatregelen op een schip?
6. VHK-Signalering vanuit huisarts of andere zorginstelling (behalve ziekenhuis)
Is er een draaiboek of zijn er protocollen hiervoor? Wie wordt gebeld? Is een 24/7 bereikbaarheid gewaarborgd? Is/zijn er (een) regionaal/regionale Clearing team(s), dat/die bij signalering telefonisch of door op locatie gaan, per direct een risicoschatting kunnen maken Waar wordt materiaal voor diagnostiek afgenomen? Waar wordt de patiënt per direct naar toe vervoerd? Welke rol heeft de GGD hierbij? Beschermingskleding zie beneden?
7. VHK-Signalering vanuit thuissituatie
Is er een draaiboek of zijn er protocollen hiervoor? Welke maatregelen worden genomen, komt er een signalering van een patiënt, die in een thuissituatie woont? Blijft de patiënt thuis of wordt hij naar een ziekenhuis vervoerd? Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
8
Waar wordt materiaal voor diagnostiek afgenomen? Wat gebeurd met de familieleden en vrienden/directe buren
8. Signalering openbare instelling Scenario School Scenario Universiteit etc. Scenario Gemeente, Provincie etc. Scenario openbaar vervoer
9. VHK-Contactpersonen
Bestaan er al protocollen hiervoor? Wat gebeurd met Contactpersonen? Wie doet de registratie van contactpersonen Welke categorieën van contactpersonen zijn er Heeft de categorisering invloed op de maatregelen die moeten worden genomen bij contactpersonen Beschermingskleding voor contactpersonen Desinfectiemaatregelen Ruimtevoorzieningen en informatie voor blootgestelde medewerkers, familieleden, medepatiënten Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
9
10. Directe vervoer van patiënt
Bestaan er al protocollen hiervoor? Is er een bijzondere ambulance voor besmettelijk patiënten? Hoe wordt de ambulance geactiveerd? Wie informeert de ambulance Is er een vervoerisolator (couveuze) beschikbaar? Welke beschermingskleding draagt het ambulance personeel? Wat gebeurd bij een patiënt, die geïntubeerd moet worden?
11. De-escalatie-diagnostiek
Bestaan er al protocollen hiervoor? Waar wordt de differentiële (de-escalatie) diagnostiek gedaan? Wie informeert Rotterdam voor de Ebola diagnostiek? Wie activeert de transportdienst (Biologistics)? Wie is coördinator van de verschillende diagnostische uitslagen Wie informeert de patiënt en familie over uitslagen Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
10
Wie informeert de contactpersonen over uitslagen
12. Transport van diagnostisch materiaal
Wie transport het diagnostisch materiaal Wie informeert de transportdienst Waar gaat de transpoort naar toe Welke transportverpakking wordt gebruikt Waar vind zich deze transportverpakking
13. Beschermingsmaatregelen
Bestaan er protocollen voor de volgende situaties? Welke beschermingskleding bij primaire contact buiten ziekenhuis/huisarts Welke beschermingskleding bij primaire contact in thuissituatie Welke beschermingskleding bij vervoer patiënt (met verdenking) Welke beschermingskleding bij vervoer patiënt (bevestigt VHK) Welke bescherming bij transport materiaal Opslagruimte en onderhoud beschermingskleding (b.v. accu, filters)
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
11
14. Desinfectiemaatregelen en Afvoer
Bestaan er al protocollen voor de volgende situaties? Welke desinfectiemaatregelen buiten ziekenhuis en thuis Hoe worden gebruikte materialen afgevoerd Desinfectie van vervoerwagen Desinfectie van personeel Desinfectie van ruimtes Desinfectie van materiaal
15. Communicatie
Wie communiceert met RIVM? Wie communiceert met het publiek? Wie communiceert (en hoe) met de regionale partner? Wie geeft interviews? Wordt een dagelijks informatiebulletin gepubliceerd? Is er een gemeenschappelijk dataserver voor de regio en landelijk?
16. Signalering van meer dan 1 patiënt per dag
Is er een triagering van signaleringen? Zijn er prioritaire patiënten? Hoe veel regionale clearing teams zijn er nodig? Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
12
17. Maatregelen bij groep van mensen, die contact hadden met bevestigt VHK-patiënt
Waar worden deze mensen geïsoleerd? Is er een opvang voor een grote groep mensen mogelijk in de regio? Staat Beatrixoord TB-behandelingscentrum ter beschikking? Hoe kan een evacuatie van TBbehandelingscentrum mogelijk gemaakt worden? Wie neemt beslissing?
18. De-escalatie en opheffen van maatregelen
Wie neemt beslissing tot de-escalatie? Hoe wordt de-escalatie documenteerd? Wie communiceert de-escalatie naar de regio/ RIVM?
19. Communicatie: 24/7 bereikbaarheid Opvang in ziekenhuis (niet UMCG)
UMCG dienstdoende arts viroloog
Signalering door huisarts Signalering door andere zorginstelling Signalering in community Signalering thuisomgeving patient Signalering openbare instelling Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
13
(school/universiteit)
Ebola-vragen regionaal V1
MMB001
14