Werken in Duitsland Wonen in België
Deze brochure geeft informatie over de wijzigingen die de aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 bij de BelgischDuitse Overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting van 1967 voor u meebrengt. Ze bevat daarnaast algemene antwoorden op de meest voorkomende vragen van de Belgische grensarbeiders die in Duitsland werken, en die betrekking hebben op hun toestand op fiscaal vlak in België.
Uw toestand op fiscaal vlak in België 2003
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
VOORWOORD
Als u in België woont en in Duitsland in loondienst werkt, verandert uw toestand op fiscaal vlak vanaf 1/1/2004. Vanaf die datum wordt de aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 bij de Belgisch-Duitse Overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting van 1967 immers van toepassing. De belangrijkste wijziging heeft betrekking op de grensarbeiders. Indien u grensarbeider bent, waren uw beloningen tot heden belastbaar in de woonstaat d.w.z. in België. Vanaf 1/1/2004 zullen deze beloningen belastbaar zijn in Duitsland en zullen ze in België vrijgesteld zijn van inkomstenbelasting. De aanvullende Overeenkomst wijzigt eveneens de toestand op fiscaal vlak van de andere inwoners van België die in Duitsland in loondienst werken d.w.z. die welke niet als grensarbeiders werden beschouwd krachtens de BelgischDuitse Overeenkomst van 1967. Het gaat hier bijvoorbeeld om personen die in Duitsland buiten de Duitse grenszone in loondienst werken of die in België buiten de Belgische grenszone wonen. Het kan ook gaan om Duitse ambtenaren die in België wonen. Deze brochure geeft informatie over de wijzigingen die de aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 voor u meebrengt. Ze bevat daarnaast algemene antwoorden op de meest voorkomende vragen van de Belgische grensarbeiders die in Duitsland werken en die betrekking hebben op hun toestand op fiscaal vlak in België. U vindt een elektronische versie van deze brochure op de website van de Federale Overheidsdienst Financiën (www.minfin.fgov.be).
Didier REYNDERS Minister van Financiën
-1-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
INHOUDSTAFEL
VOORWOORD
1
INHOUDSTAFEL
2
1. DE AANVULLENDE OVEREENKOMST VAN 5/11/2002. WAT VERANDERT ER VOOR U?
3
1.1
Voor de voormalige grensarbeiders
3
1.2
Voor de andere Belgische inwoners die in Duitsland in loondienst werken
4
1.3
Voor de gepensioneerden
5
2. FAQ - VEEL GESTELDE VRAGEN 3. NUTTIGE ADRESSEN
7 12
-2-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
1. De aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002. Wat verandert er voor u? 1.1 Voor de voormalige grensarbeiders De belangrijkste wijziging is van toepassing op de voormalige grensarbeiders, d.w.z. de personen die wonen in de grenszone van een Staat (in uw geval België) en die in loondienst werken in de grenszone van de andere Staat (Duitsland). De aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 heft die grenszones op. Vanaf 1/1/2004 bestaat er dus geen bijzondere regeling meer voor grensarbeiders. 1.1.1 Belastingheffing in Duitsland
Indien u tot nu toe werd beschouwd als een grensarbeider waren uw beloningen tot 2003 (aanslagjaar 2004) belastbaar in de woonstaat, d.w.z. in België. Vanaf 1/1/2004 zullen uw beloningen in principe in Duitsland belastbaar zijn en zal uw Duitse werkgever op die inkomsten loonbelasting (“Lohnsteuer”) en de solidariteitsbijdrage (“Solidaritätszuschlag) inhouden. Indien u vragen heeft betreffende uw belastingheffing in Duitsland kunt u de brochure “Wonen in België, werken in Duitsland “ raadplegen die werd uitgegeven door het Ministerie van Financiën van Noordrijn-Westfalen. U vindt een elektronische versie van die brochure op de website van het Ministerie van Financiën van Noordrijn-Westfalen (www.fm.nrw.de).
1.1.2 Vrijstelling van de inkomstenbelasting in België
Om dubbele belasting te vermijden zullen uw in Duitsland belastbare beloningen in België van de inkomstenbelasting worden vrijgesteld. Dit betekent evenwel niet dat u in België geen enkele fiscale verplichting meer heeft. Zoals voorheen moet u elk jaar een aangifte in de personenbelasting indienen.
-3-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België 1.1.3 Aanvullende belastingen in België
Krachtens de aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 zullen uw beloningen van Duitse oorsprong in de toekomst in België dus worden vrijgesteld van belasting. België zal evenwel de door de Belgische gemeenten en de Brusselse agglomeratie geheven aanvullende belastingen op de personenbelasting (PB/gem. en PB/agg.) blijven heffen. De aanvullende Overeenkomst geeft België immers de bevoegdheid de aanvullende gemeenteof agglomeratiebelastingen te heffen van sommige beroepsinkomsten die in Duitsland belastbaar zijn en waarvoor België vrijstelling moet verlenen. Deze aanvullende belastingen worden berekend op de belasting die in België verschuldigd zou zijn indien de Duitse inkomsten uit Belgische bronnen werden verkregen.
1.1.4 Vermindering van belasting in Duitsland
Ter compensatie voor de Belgische aanvullende belastingen verleent Duitsland een forfaitaire vermindering van 8 % van de Duitse belasting die betrekking heeft op die beloningen.
1.2 Voor de andere Belgische inwoners die in Duitsland in loondienst werken
1.2.1 Status quo: inkomstenbelasting in Duitsland en vrijstelling in België
De aanvullende Overeenkomst wijzigt eveneens de toestand op fiscaal vlak van de andere inwoners van België die in Duitsland in loondienst werken, d.w.z. de personen die niet werden beschouwd als grensarbeiders in de zin van de Belgisch-Duitse Overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting van 1967. Dat is het geval indien u in Duitsland buiten de Duitse grenszone in loondienst werkt of indien u in België buiten de Belgische grenszone woont. Het heeft eveneens op u betrekking wanneer u werkt voor de Duitse overheid terwijl u in België woont. Uw lonen, salarissen en andere beloningen zijn en blijven in principe onderworpen aan de inkomstenbelasting in Duitsland. In België blijven deze lonen en andere beloningen vrijgesteld van de inkomstenbelasting. Op dat vlak verandert er dus niets voor u. -4-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
1.2.2 Aanvullende belastingen in België en vermindering van belasting in Duitsland
Daarentegen zullen uw beloningen van Duitse oorsprong vanaf het belastbaar tijdperk 2004 (aanslagjaar 2005) in België worden onderworpen aan de aanvullende belastingen bij de personenbelasting die door de Belgische gemeenten en de Brusselse agglomeratie worden geheven. Ter compensatie van deze Belgische belastingen verleent Duitsland een forfaitaire vermindering van 8 % van de Duitse belasting die betrekking heeft op de beloningen waarop de aanvullende belastingen in België werden geheven.
1.3 Voor de gepensioneerden Bent u gepensioneerd, inwoner van België en ontvangt u een overheidspensioen van Duitse oorsprong ? In dat geval zal de aanvullende Overeenkomst eveneens gevolgen hebben voor uw toestand op fiscaal vlak. 1.3.1 Status quo: inkomstenbelasting in Duitsland en vrijstelling in België
Onder overheidspensioen wordt verstaan de pensioenen van voormalige Duitse ambtenaren, de wettelijke renten geïnd door voormalige loontrekkers uit de privé sector (de ouderdomspensioenen, de weduwenen weduwnaarspensioenen , enz.) alsmede de uitkeringen wegens ziekte en andere renten die in uitvoering van de Duitse sociale wetgeving worden betaald. Het recht om belasting te heffen van de Duitse overheidspensioenen komt toe aan Duitsland 1 en België moet die pensioenen van de inkomstenbelasting vrijstellen.2 De aanvullende Overeenkomst wijzigt niets aan deze toestand.
1
In bepaalde gevallen ziet Duitsland af van zijn recht op belastingheffing. overheidspensioenen worden bijgevolg in geen van beide Staten belast.
2
Uitzondering : Wanneer het gaat om een pensioen dat wordt toegekend aan een voormalige ambtenaar die werkte voor de Duitse overheid en die onderdaan is van België zonder tezelfdertijd onderdaan te zijn van Duitsland, heeft uitsluitend de woonstaat (België) het recht op belastingheffing.
-5-
Die
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
1.3.2 Aanvullende belastingen in België en vermindering van belasting in Duitsland
Vanaf het jaar 2004 zullen Duitse overheidspensioenen in België worden onderworpen aan de aanvullende belastingen bij de personenbelasting die door de Belgische gemeenten en de Brusselse agglomeratie worden geheven. Ter compensatie van deze Belgische belastingen verleent Duitsland een forfaitaire vermindering van 8 % van de Duitse belasting die betrekking heeft op de pensioenen en de renten waarop de aanvullende belastingen in België werden geheven. Deze vermindering van de Duitse belasting is uiteraard slechts mogelijk indien het pensioen of de rente daadwerkelijk in Duitsland wordt belast.
-6-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
2. FAQ - Veel gestelde vragen 2.1 Tot nu toe was ik grensarbeider. Moet ik elk jaar een aanvraag tot vrijstelling (Freistellungsantrag) blijven indienen bij mijn Duitse werkgever?
Neen, deze aanvragen tot vrijstelling hebben geen nut meer. De bijzondere grensarbeidersregeling is vanaf 1/1/2004 opgeheven. Vanaf die datum zijn uw Duitse beloningen in Duitsland belastbaar en moet uw werkgever in principe de “Lohnsteuer” en de “Soldidaritätszuschlag” op uw beloningen inhouden.
2.2 Ben ik in België onderworpen aan bijzondere fiscale verplichtingen wanneer ik in
U bent in principe aan geen enkele bijzondere fiscale verplichting onderworpen wanneer u in Duitsland werkt. Elk jaar zal u van de taxatiedienst waarvan u in België afhangt een aangifte in de personenbelasting ontvangen. U moet deze aangifte binnen de daartoe voorziene termijn invullen en er het geheel van uw Belgische en buitenlandse inkomsten (d.w.z. uw “wereldinkomen”) in vermelden.
Duitsland werk?
2.3 Welke taxatiedienst is bevoegd voor mijn problemen op fiscaal vlak in België?
2.4 Moet ik in mijn Belgische belastingaangifte ook mijn beloningen (of pensioenen) van Duitse oorsprong vermelden?
De taxatiedienst waarvan u afhangt in België is afhankelijk van de gemeente waar uw fiscale woonplaats is gelegen. De bevoegde taxatiedienst is vermeld op uw aangifte. Het is eveneens het adres waar uw aangifte moet worden ingediend. Als inwoner van België moet u in uw aangifte in de personenbelasting in België uw totale wereldinkomen vermelden – ongeacht waaruit het afkomstig is – en dus eveneens uw beloningen, pensioenen of renten uit Duitse bron. Inkomsten van buitenlandse oorsprong die krachtens een internationale overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting zijn vrijgesteld, worden in België immers in aanmerking genomen voor het bepalen van het belastingtarief dat op de andere inkomsten van toepassing is. Dit wordt het progressievoorbehoud genoemd.
-7-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
2.5 Moet ik rekening houden met bijzondere regels bij het invullen van mijn aangifte in België?
Bij het invullen van uw aangifte in de personenbelasting moet u rekening houden met bepaalde bijzondere regels voor buitenlandse inkomsten. In rubriek A “Gewone bezoldigingen” van vak IV van uw aangifte in de personenbelasting moet u niet alleen uw eventuele Belgische bezoldigingen, maar ook uw Duitse bezoldigingen vermelden. Daarnaast moet u die Duitse bezoldigingen nog verder detailleren in rubriek N “Inkomsten of kosten van buitenlandse oorsprong” van vak IV van uw aangifte of, bij plaatsgebrek, in een bijlage die bij uw aangifte moet worden gevoegd. Het bedrag dat in vak IV van uw aangifte, rubriek A “Gewone bezoldigingen” en rubriek N “Inkomsten of kosten van buitenlandse oorsprong” moet worden aangegeven is een netto bezoldiging, d.w.z. een bruto bezoldiging na aftrek van de sociale bijdragen en van de Duitse belasting. Voorbeeld
Mevrouw Kremer woont in België en werkt als loontrekker in Duitsland. Haar jaarlijkse bruto bezoldiging bedraagt 35.800,00 EUR. Haar Duitse werkgever heeft 7.300,00 EUR sociale zekerheidsbijdragen, 7.400,00 EUR loonbelasting (Lohnsteuer) en 406,00 EUR solidariteitsbijdrage (Solidaritätszuschlag) ingehouden. De netto bezoldiging (d.w.z. het bedrag dat Mevr. Kremer moet vermelden in haar aangifte) bedraagt : 35.800,00 EUR – 7.300,00 EUR – 7.400,OO EUR – 406,00 EUR = 20.694,00 EUR
-8-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
Æ
Mevrouw Kremer moet haar Belgische aangifte als volgt invullen : Vak IV. – WEDDEN, LONEN, WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN, (…) A. GEWONE BEZOLDIGINGEN. 1. Wedden en lonen : 20.694,00 EUR
(…) INKOMSTEN OF KOSTEN BUITENLANDSE OORSPRONG. N.
VAN
Vermeld het land, de rubriek waaronder ze zijn aangegeven (bv. A, 1) en het bedrag van de onder A tot E aangegeven inkomsten of kosten van buitenlandse oorsprong. a) grensarbeiders b) andere
land:…………. rubriek:….. land : Duitsland rubriek:A,1
….20.694,00 EUR….
2.6 Wijzigt de aanvullende Overeenkomst het fiscaal stelsel van de “Betriebsrenten”?
Nee, de aanvullende Overeenkomst verandert niets aan het stelsel van de pensioenen – niet zijnde overheidspensioenen (cf. punt 1.3.1.) – betaald ter zake van een vroegere dienstbetrekking. Een “Betriebsrente” blijft dus uitsluitend in de woonstaat belastbaar, d.w.z. in België.
2.7 Welke echtgenoot mag de kinderen ten laste nemen? Zoals voor de inwerkingtreding van de aanvullende Overeenkomst of diegene die in België belastbaar is?
De aanvullende Overeenkomst verandert niets op dit punt. De personen die te uwen laste waren voor de inwerkingtreding van de aanvullende Overeenkomst, blijven dat in principe ook na 1/1/2004. Diezelfde personen zullen eventueel ook worden beschouwd als zijnde te uwen laste voor de heffing van de Duitse belasting. Hieromtrent kunt u inlichtingen vragen bij de Duitse administratie.
-9-
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
2.8 Ik woon in België en werk in Duitsland voor een Duitse werkgever. Soms oefen ik mijn werkzaamheden (monteren) uit in een derde Staat. In welke Staat zijn de beloningen die betrekking hebben op de in de derde Staat gepresteerde werkdagen belastbaar?
Om te bepalen in welke Staat uw beloningen die betrekking hebben op de in de derde Staat uitgeoefende werkzaamheden mogen worden belast, moet de Overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting tussen België en de desbetreffende derde Staat worden geraadpleegd. Over het algemeen is de zogenaamde 183dagenregel van toepassing voor deze materie. Deze regel bepaalt in principe dat het gedeelte van uw beloningen dat betrekking heeft op de in de derde Staat uitgeoefende werkzaamheden belastbaar is in de woonstaat, in uw geval dus België, indien gelijktijdig is voldaan aan de volgende twee voorwaarden : 1. de last van uw beloningen wordt niet gedragen door een vaste inrichting of een vaste basis welke uw Duitse werkgever in de desbetreffende derde Staat aanhoudt; 2. u verblijft in de derde Staat gedurende een tijdvak dat gedurende elk tijdvak van 12 maanden een totaal van 183 dagen niet te boven gaat. Indien één der beide voorwaarden niet is vervuld, is het gedeelte van uw beloning dat betrekking heeft op de in de derde Staat gepresteerde dagen in de derde Staat belastbaar. Opgelet! De tekst van de desbetreffende Overeenkomst moet altijd worden geraadpleegd. Tussen de verschillende Overeenkomsten kunnen zich immers lichte verschillen voordoen in de 183dagenregeling, hetgeen belangrijke gevolgen kan hebben voor de heffingsbevoegdheid met betrekking tot uw beloning.
- 10 -
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
2.9 De termijnen voor het indienen van de aangifte in België en in Duitsland zijn verschillend. Mag het indienen van de Belgische aangifte worden uitgesteld tot de datum waarop de Duitse aangifte wordt ingediend?
Nee, de termijnen voor het indienen van de aangifte in de personenbelasting zijn van openbare orde. Het is dus heel belangrijk dat de op uw aangifte vermelde termijn wordt nageleefd.
2.10 Treedt de nieuwe belastingregeling voor grensarbeiders automatisch in werking of moet een aanvraag worden ingediend?
De nieuwe belastingregeling waarin de aanvullende Overeenkomst voorziet treedt automatisch in werking. Er moet geen enkele formaliteit worden vervuld.
2.11 Vanaf wanneer moet ik niet langer het bewijs leveren dat ik gedurende meer dan 45 dagen buiten de grenszone werk?
Vanaf het jaar 2004 is dat bewijs niet meer nodig. De 45-dagenregel is immers een uitzonderingsregel op de bijzondere regeling voor de grensarbeiders. Aangezien deze bijzondere regeling vanaf 1/1/2004 is opgeheven, is ook de 45-dagenregel niet meer van toepassing.
- 11 -
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
3. Nuttige adressen
IBB TEAM
Informatiecentrum Belastingdienst Buitenland in Heerlen (NL) Tel: vanuit België : 0800/90 220 (gratis) of 0031/30 275 38 12 (betalend). Vanuit Duitsland : 08 00/1 01 13 52 Het IBB is bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur.
In Duitsland
Finanzamt Aachen Innenstadt
Tel.: 0049 (0)241/94 69-0 Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 01
Finanzamt Aachen Außenstadt
Tel.: 0049 (0)241/940-0 Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 25
Finanzamt Aachen Kreis
Tel.: 0049 (0)241/940-0 Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 02
Finanzamt Schleiden
Tel.: 0049 (0)244/85-0 Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 11
Finanzamt Geilenkirchen
Tel.: 0049 (0)2451/623-0
Grenzgängerberatungsstelle Regio Aachen e.V.
Tel.: 0049 (0)241/45 52 00 en 45 52 12
Finanzamt Daun
Tel.: 0049 (0) 65 92 180 Fax.: 0049 (0) 65 92 18 175
Finanzamt Bitburg-Prüm Bitburg Prüm
Tel.: 00 49 (0) 65 61 60 30 Fax.: 00 49 (0) 65 61 18 532 Tel.: 00 49 (0) 65 51 94 00 Fax.: 00 49 (0) 65 51 94 02 00
U kan eveneens de volgende websites bezoeken: www.fm.nrw.de www.grenzpendler.nrw.de - 12 -
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België In België
Federale Overheidsdienst Financiën Plaatselijke diensten Controle Eupen Vervierserstr. 8 4700 Eupen
Tel. : 087/55 59 56 Fax : 087/63 26 69
Controle Sankt-Vith Klosterstr. 32 4780 Sankt-Vith
Tel. : 080/22 73 57 Fax: 080/51 16 76
Centrale Dienst - BELINTAX AOIF – BELINTAX RAC.- Financietoren Kruidtuinlaan 50 bus 61 1010 BRUSSEL Tel: Vanuit België:
02/217 55 59 of 02/217 55 60
Vanuit Duitsland: 00 32/2 217 55 59 of 00 32/ 2 217 55 60 Deze nummers zijn bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 16.30 uur. Fax : Vanuit België :
02/ 210 62 64
Vanuit Duitsland: 0032/ 2 210 62 64 U kan uw vragen ook via e-mail sturen naar :
[email protected] Vergeet niet uw telefoonnummer te vermelden, voor het geval wij bijkomende informatie nodig mochten hebben. U kan ook de volgende websites bezoeken : www.minfin.fgov.be www.fisconet.fgov.be www.fiscus.fgov.be
- 13 -
Wonen in België - Werken in Duitsland Uw toestand op fiscaal vlak in België
Downloaden van deze brochure
Uw toestand op fiscaal vlak in Duitsland : www.fm.nrw.de - zie : Infos für Steuerzahler → Broschüren → Wohnen in Belgien, arbeiten in Deutschland. Uw toestand op fiscaal vlak in België : zie : Internationaal → www.minfin.fgov.be Overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belasting → Recent in werking getreden →Duitsland →Informatiebrochures.
- 14 -