KUNSTENAAR Wie is kunstenaar? ................................................................................................................ 1 Werken als kunstenaar .......................................................................................................... 2 Werken via Tentoo ....................................................................................................... 2 De kleine vergoedingsregeling ..................................................................................... 2 Artistieke prestatie VS het kunstenaarsstatuut ...................................................................... 3 Het Kunstenaarsstatuut ......................................................................................................... 4 De cachetregeling ........................................................................................................ 4 Voorwaarde 1: tewerkstelling in loondienst .......................................................... 5 Voorwaarde 2: artiest van het spektakelbedrijf of muzikant ................................. 5 Voorwaarde 3: betaling per prestatie ................................................................... 5 Bepaling van het uitkeringsbedrag ............................................................................... 5 Neutralisatievoordeel .................................................................................................... 5 Voorwaarde 1: technicus of artiest in het spektakelbedrijf ................................... 6 Voorwaarde 2: overeenkomsten van zeer korte duur < 3 maanden ..................... 6 Voorwaarde 3: hoofdberoep ................................................................................ 6
WIE IS KUNSTENAAR? Er bestaat geen wettelijke definitie van een kunstenaar, wel van een artistieke prestatie en/of artistieke werken. Onder het leveren van artistieke prestaties wordt verstaan: “de creatie en/of uitvoering of interpretatie van artistieke oeuvres in de audiovisuele en de beeldende kunsten, in de muziek, de literatuur, het spektakel, het theater en de choreografie” De bovenstaande definitie is echter zeer ruim. Belangrijk bij de interpretatie is dat het artistieke primeert.
Niet de persoon, maar de activiteit bepaalt of een prestatie artistiek is Het artistieke moet primeren: belang van creativiteit, originaliteit en het kunstzinnig karakter Enkel zuiver artistieke activiteiten komen in aanmerking Puur ambachtelijke activiteiten zijn uitgesloten
OPGELET !
Contacteer Tentoo indien je zekerheid wenst of een bepaalde functie geklasseerd staat als een artistieke functie bij Tentoo
1
WERKEN ALS KUNSTENAAR Artiesten kunnen voor hun prestaties vergoed worden via een aantal verschillende vormen: -
Via een SBK (Tentoo) Als zelfstandige Via de kleine vergoedingsregeling voor kunstenaars
WERKEN VIA TENTOO Wanneer je voor verschillende opdrachtgevers werkt voor korte opdrachten, dan kan je beroep doen op Tentoo als sociaal bureau voor kunstenaars. In dit geval wordt Tentoo je werkgever en word je verloond onder het werknemersstatuut. Tentoo vervult de werkgeversverplichtingen en betaalt alle wettelijke afdrachten en sociale premies aan de juiste instanties. Deze afdrachten geven recht op uitkering bij ziekte, werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Alles wat met de tewerkstelling te maken heeft ligt gecentraliseerd bij één wettelijke werkgever tot wie je je kan richten: Tentoo. Jij en de opdrachtgever maken zelf afspraken over de inhoud van de opdracht, hoe lang de opdracht duurt en de vergoeding. Je moet wel de opdracht vooraf melden bij Tentoo zodat Tentoo de verplichtingen als werkgever kan uitoefenen. Op basis van een arbeidsovereenkomst die je zelf opstelt, maakt Tentoo de factuur op voor je opdrachtgever en betaalt je loon uit. Zeven dagen nadat Tentoo de arbeidsovereenkomst ontvangt, wordt je loon uitbetaald, ongeacht of je opdrachtgever de factuur reeds betaalde. De zorg voor het innen, voorfinancieren en het debiteurenrisico neemt Tentoo dus over. DE KLEINE VERGOEDINGSREGELING De kleine vergoedingsregeling laat artiesten toe om te werken in ruil voor een forfaitaire onkostenvergoeding, op voorwaarde dat je niet reeds als werknemer of zelfstandige verbonden was aan de opdrachtgever in kwestie. De toegestane maxima voor 2014 zijn:
≤ 122,21 euro / dag ≤ 2.444,21 euro / jaar ≤ 7 dagen achtereenvolgend / opdrachtgever ≤ 30 dagen / jaar
Let wel op; indien deze plafonds worden overschreden wordt de totale vergoeding alsnog onderworpen aan RSZ en belastingen. Concreet vul je een verklaring op eer in, bij wijze van overeenkomst tussen jou en de opdrachtgever.
2
ARTISTIEKE PRESTATIE VS HET KUNSTENAARSSTATUUT Er is een onderscheid tussen het leveren van een artistieke prestatie en het behalen of behouden van het kunstenaarsstatuut. Uitvoerders kunnen steeds een artistieke prestatie leveren via Tentoo, ongeacht of je het kunstenaarsstatuut hebt. Of een prestatie artistiek is of niet, hangt af van de functie die je uitoefent. Tentoo heeft een beperkte lijst van functies die als een artistieke prestatie gezien worden. Indien je een artistieke prestatie levert, dan heeft dit een impact op enerzijds de wijze waarop er gefactureerd wordt aan je opdrachtgever en anderzijds op de regeling van je vakantiegeld. Impact voor jou: -
Bij niet-artistieke prestaties van bedienden krijgen je als uitzendkracht steeds je vakantiegeld per opdracht uitbetaald bovenop je nettoloon Bij artistieke prestaties wordt je vakantiegeld doorgestort naar de Rijksdienst voor Jaarlijks Vakantiegeld. Voor prestaties in 2012, zal je in 2013 je vakantiegeld ontvangen van het RJV.
Impact voor je opdrachtgever: -
6% BTW in plaats van 21% BTW op de factuur Toepassing van een vermindering op een deel van de patronale lasten
Het kunstenaarsstatuut heeft betrekking op de werkloosheidsuitkering van werknemers. Mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet (vastgelegd door de RVA) dan kan je aanspraak maken op een voordelige berekening van je werkloosheidsuitkering.
3
HET KUNSTENAARSSTATUUT Het kunstenaarsstatuut is geen apart statuut voor de sociale zekerheid. Als artiest kies je voor het werknemers- of zelfstandigenstatuut. Het “statuut” van de kunstenaar heeft eigenlijk betrekking op de werkloosheidsuitkering. Mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet kan je aanspraak maken op een voordelige berekening van de werkloosheidsuitkering. Om een werkloosheidsuitkering te krijgen, moet je aan één van de algemene toegangsvoorwaarden voldoen: -
Ofwel heb je een bepaald aantal dagen als werknemer gewerkt Ofwel is je wachttijd na je studies afgelopen Ofwel heb je in het verleden rechten op werkloosheidsuitkeringen opgebouwd.
Artiesten kunnen echter genieten van een aantal specifieke regels: -
-
Voor het bekomen van een uitkering bestaat er de “cachetregeling” Artiesten moeten voldoen aan specifieke voorwaarden! Andere bepaling van het uitkeringsbedrag Voor werknemers uit de artistieke sector met overeenkomsten van korte duur die betaald worden per taak Neutralisering van de vergoedingsperiodes Artiesten moeten voldoen aan specifieke voorwaarden die anders zijn dan deze voor de toepassing van de cachetregeling!
DE CACHETREGELING Voor artiesten die met korte contracten werken, is het dikwijls moeilijk om te bewijzen dat ze genoeg dagen als werknemer gewerkt hebben om een uitkering te krijgen. Voor hen bestaat de “cachetregeling”. In plaats van te kijken naar het aantal gepresteerde arbeidsdagen wordt het brutoloon omgerekend naar gelijkgestelde dagen op basis van een referteloon van €39,21 bruto per dag. Leeftijd
Aantal Dagen
Referentieperiode
Minimum bruto bedrag
< 36 jaar
312
21 maanden
€ 12.233,52
36 tot 49 jaar
468
33 maanden
€ 18.350,28
> 50 jaar
624
42 maanden
€ 24.467,04
Deze minimumbedragen zijn slechts indicaties. Normaliter wordt er bij de aanvraag van het Kunstenaarsstatuut bij de RVA gekeken naar het individuele dossier van de kunstenaar en naar het volledige verdiende brutoloon in de voorafgaande referentieperiode.
Er zijn drie cumulatieve voorwaarden waaraan artiesten moeten voldoen opdat de cachetregeling toegepast mag worden: 1. Tewerkstelling in loondienst 2. Als artiest van het spektakelbedrijf of muzikant 3. Met een betaling per prestatie
4
Voorwaarde 1: tewerkstelling in loondienst De artistieke arbeid moet verricht worden in het kader van een tewerkstelling in loondienst. Dit houdt in dat het moet gaan om een werknemer, die een loon ontvangt aan de hand van een arbeidsovereenkomst. Voorwaarde 2: artiest van het spektakelbedrijf of muzikant De werknemer moet: -
ofwel tewerkgesteld zijn als muzikant in eender welke sector ofwel tewerkgesteld zijn als artiest in het spektakelbedrijf
Onder artistieke arbeid worden zowel vertolkende functies (acteur, danser, verteller, …) als scheppende functies (scenarioschrijver, choreograaf, regisseur, tekenaar, …) verstaan. Onder spektakelbedrijf verstaat men zowel live schouwspel (theater, circus, scene, …), als opgenomen schouwspel (televisie, film, …). Artiesten moeten dus prestaties verrichten voor opdrachtgevers die vallen onder het paritair comité 227 (audiovisuele sector), 303 (filmbedrijf) of 304 (spektakelbedrijf) opdat hij/zij aanspraak kan maken op de cachetregel. Voorwaarde 3: betaling per prestatie Het moet gaan om een tewerkstelling van korte duur en de betalingswijze is per taak of per prestatie. Dit houdt in dat er geen rechtstreeks verband is tussen het aantal arbeidsuren en de vergoeding. BEPALING VAN HET UITKERINGSBEDRAG Er is een andere bepaling van het uitkeringsbedrag voor de werknemers: -
uit de artistieke sector tewerkgesteld met overeenkomsten van korte duur betaald per taak
Voor deze werknemers wordt het loon voor de bepaling van de eerste aanvraag van het uitkeringsbedrag berekend door het optellen van alle brutolonen die hij heeft ontvangen tijdens het kwartaal dat voorafgaat aan het kwartaal waarin de aanvraag plaatsvindt. Dit totaal brutoloon wordt gedeeld door 78 om het gemiddelde dagloon van de werknemer te bekomen. Indien dit loon lager ligt dan €117,63 (3x het referteloon) of de werknemer geen loon ontving in het kwartaal voor de aanvraag, dan wordt de werkloosheidsuitkering berekend op basis van dit referteloon, namelijk €1.501,82 per maand. NEUTRALISATIEVOORDEEL Het neutralisatievoordeel zorgt ervoor dat bepaalde werknemers, na afloop van de eerste vergoedingsperiode, hun toegekende uitkeringspercentage kunnen behouden. Met andere woorden: wanneer de werknemer overgaat naar een tweede vergoedingsperiode, daalt enkel de loongrens waarop de uitkering wordt berekend. Het percentage waarmee rekening wordt gehouden om deze werkloosheidsuitkering te berekenen blijft echter op 60% liggen.
5
OPGELET!
Voor het einde van de eerste vergoedingsperiode moet de werknemer minstens 3 bewijzen indienen van tewerkstellingen van zeer korte duur in het spektakelbedrijf, tijdens de laatste 12 maanden. Indien hij dit niet kan doen, dan gaat het voordeel verloren en wordt het vergoedingspercentage, bepaald op basis van de gewone regels, onmiddellijk toegepast.
Werknemers moeten aan drie cumulatieve voorwaarden voldoen om aanspraak te kunnen maken op het neutralisatievoordeel: 1. werknemers tewerkgesteld als technicus of als artiest in het spektakelbedrijf 2. als loontrekkende met overeenkomsten van zeer korte duur 3. in hun hoofdberoep Voorwaarde 1: technicus of artiest in het spektakelbedrijf Het voordeel is voornamelijk van toepassing op: -
de technici tewerkgesteld in het spektakelbedrijf (vb. lichttechnici, kleedsters, …) de artiesten tewerkgesteld in het spektakelbedrijf
Onder artistieke arbeid worden zowel vertolkende functies (acteur, danser, verteller, …) als scheppende functies (scenarioschrijver, choreograaf, regisseur, tekenaar, …) verstaan. Onder spektakelbedrijf verstaat men zowel live schouwspel (theater, circus, scene, …), als opgenomen schouwspel (televisie, film, …). Artiesten en technici moeten dus prestaties verrichten voor opdrachtgevers die vallen onder het paritair comité 227 (audiovisuele sector), 303 (filmbedrijf) of 304 (spektakelbedrijf) opdat hij/zij aanspraak kan maken op de cachetregel. OPGELET!
Het voordeel is niet van toepassing op: o prestaties van korte duur in andere sectoren dan het spektakelbedrijf (voorbeelden: journalisten) o prestaties als leerkracht (zelfs indien de onderwezen discipline artistiek is) o andere artiesten die geen schouwspelartiest zijn (bijvoorbeeld schilder, beeldhouwer) o werknemers van wie de activiteit in het spektakelbedrijf slechts een nevenactiviteit is (zie voorwaarde 3)
Voorwaarde 2: overeenkomsten van zeer korte duur < 3 maanden Het moet gaan om overeenkomsten van bepaalde duur of om prestaties vergoed met een taakloon. Er wordt enkel rekening gehouden met arbeidsdagen gepresteerd als loontrekkende en er wordt geen rekening gehouden met de tewerkstellingen tegen “kleine vergoedingen”. Voorwaarde 3: hoofdberoep De werknemer moet in zijn hoofdberoep uitsluitend tewerkgesteld zijn met overeenkomsten in loondienst van zeer korte duur. Concreet houdt dit in dat het voordeel voorbehouden is aan de werknemers die tewerkgesteld zijn in de specifieke sector waar dergelijke overeenkomsten de regel zijn.
6
