Wendy De Busser, Eveline De Grauwe, Els Van Esbroeck
Inhoud Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Inleiding: lachen is tijdverlies… We hebben ernstiger zaken te doen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Humor bij 3 - 4 - jarigen
Kiekeboe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Kiekeboeboekjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Kiekeboeliedjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Versjes:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Grapjes van de allerkleinsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Opzettelijk fout benoemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Wat doe jij nu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 De juf is grappig. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Doen alsof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Gekke prenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Overdrijving en vertekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Experimenteren met taal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Clowntje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Liedje: clowntjes dansen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Clowntje hop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Clowntje zoekt een vriendje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Contactspel neuze neuze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Vies is leuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Experimenteren met bruin speeldeeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Vingerverven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Bruine klei. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Protzak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Waterbak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 De nieuwe poes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Liedjestips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Prentenboeken lekker vies: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Poppenspel: jefke. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Boekentips voor de jongsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Humor bij 4 - 5 - jarigen
De clown . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Manuele expressie: gekke clownspakjes maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Bewegingsopvoeding: clowntjesdans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Manuele expressie: gekke clownschoenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Wiskundige initiatie: schminkdobbelspel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Uitvergroten en verkleinen van elkaars bewegingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Expressieactiviteit: als een clown uit een doosje komen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Wiskundige initiatie - symmetrieoefening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Wiskundige initiatie en taal - zoek de clown . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Mogelijke prentenboeken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Taal: versje kleuterclowntje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Foppen en moppen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Fopcadeautjes... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Fopreceptjes.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Spelletje met de protzak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Moppenstoel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Een aantal bruikbare moppen voor kleuters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Moppenbundel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 Waardeverheldering humor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 4
Kringgesprek lachen is gezond. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Karikatuurtekenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Allemaal andere voeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Kringgesprek: pesten, plagen en uitlachen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 Schaduwzijde van humor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Verhaal: toen Leopold een pestkop was. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Situatiespel rond gezonde en ongezonde vormen van humor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Pestmedaille. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Drolletjes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Spelletje : ‘wie is de mol?’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 Drollenkoekjes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 Verhaal dramatiseren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Spelletje met de protzak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Drama activiteit: ineminnemol hoe doet haar drol?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 De familie pieperone. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Liedjestips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Boekentips voor kleuters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Milieuverrijkingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Verkleedkleren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Schmink . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Spiegelhoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Poppenkastmuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Fotoboek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Luistercassettes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Gekke dingen winkel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Over een kleine mol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Humor voor 6 -7 - jarigen Drama/ beweging - gekke etalagepoppen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Beeld - spiegelportret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Beweging - gek voor de spiegel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Nederlands - pimpampoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Nederlands - de kwibus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Nederlands - knotsgekke zinnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Beweging - slurfwandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Beweging - wie durft voelen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Liedjestip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Beeld - een leuke hoed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Beweging/drama - gekke bekken trekken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Beweging - aai poesje aai. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Beweging - pluimpje kietel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Beweging - wat moet ik doen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Beeld - fantasiewezens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Beeld - gekke collage. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Beeld - kakelende kip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Nederlands/Drama - doorfluisteren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Drama/nederlands - ik ben een clown en ik doe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Wil je zelf ook grappig uit de hoek komen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Boekentips 6 -7 - jarigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Humor voor 8 - 9 - jarigen Taal - fantasie op hol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Beeld - leuke brillen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Drama - wie lacht daar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Drama - lachjes op cassette . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
5
Nederlands - namen rijmen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Nederlands - het ‘juiste ?’ Verhaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Nederlands - reclamespotjes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Nederlands - pas geverfd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Nederlands - drie zomerse limericks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Nederlands - toetje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Media/nederlands - een fantastisch jeugdjournaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Nederlands/drama - een gek einde. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Beeld - karikatuurtekenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Muziek/beeld - kribbel krabbels. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Beweging - ‘clowntje zegt…’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Beweging - denkbeeldige voorwerpen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Beweging - slowmotion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Drama/nederlands - driewoordenspel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Nederlands - moppentrommel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Nederlands - wil je grappig uit de hoek komen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Muziek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Nederlands Boekentips voor 8 - 9 - jarigen.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 LACHCLUBS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Humor voor 10 - 11 - jarigen.. Beweging - proest het niet uit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Liedjestip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Nederlands - de “a” en de “oe” taal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Soorten lachen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Nederlands - gek proefwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68 Nederlands - vreemd sprookje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Nederlands - sprookjesboek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70 Nederlands - grappige spreekwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Nederlands - met fouten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70 Beeld - illustratietechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Beeld - cartoons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Beeld - cartoons ontwerpen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Drama - pantomime. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Drama - wie ben ik? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Drama - koffer vol gekke dingen.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Nederlands/drama - fantasieverhaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Nederlands een rijmend grapje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Nederlands letterlijk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Nederlands actuele humor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Beweging een elastiek voor de mimiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Beweging clownduo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Nederlands roddelronde. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Beeld leuke maskers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 Beeld/nederlands roddelboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Wil je grappig uit de hoek komen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Boekentips voor 10 - 11 - jarigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Schoolproject humor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
6
HUMOR BIJ 4-5 JARIGE KLEUTERS
DE CLOWN MANUELE EXPRESSIE: GEKKE CLOWNSPAKJES MAKEN
Laat de kinderen een oud t-shirt van mama of papa meebrengen. Naai het tshirt onderaan dicht zodat het een broekje vormt. Ze mogen op papier een ontwerp maken van het clownspakje. Vervolgens kunnen ze met textielverf of -stiften hun t-shirt versieren. Zorg ervoor dat het eindresultaat niet te ver afwijkt van het vooraf gemaakte ontwerp.
BEWEGINGSOPVOEDING: CLOWNTJESDANS
Laat de kinderen op een pittig muziekje dansen in hun zelfgemaakte clownspakje. Maak eventueel een catwalk een laat ze om de beurt hun pakje showen.
MANUELE EXPRESSIE: GEKKE CLOWNSSCHOENEN
De kinderen mogen oude schoenen meebrengen. Deze worden beschilderd met acryl- of vingerverf. Met gekke clownsschoenen als resultaat. Als je vingerverf gebruikt, kun je de schoenen best nog een laagje vernis geven. Met acrylverf blinken ze vanzelf. Vergeet zeker de schorten niet, acrylverf kun je niet uitwassen; ze maakt blijvende vlekken.
31
WISKUNDIGE INITIATIE: SCHMINKDOBBELSPEL
Zorg voor een grote dobbelsteen en schmink. Kleef op de grote dobbelsteen volgende zes prenten:
De kinderen mogen om de beurt rollen met de dobbelsteen. Schmink de kinderen (ofwel doen ze het zelf of doen ze het bij een vriendje). De controle gebeurt met een spiegeltje. Verwoord de begrippen links en rechts en ‘het spiegelbeeld’.
32
UITVERGROTEN EN VERKLEINEN VAN ELKAARS BEWEGINGEN
Een kleuter loopt voorop, de andere kinderen volgen. Wie eerst loopt maakt een beweging. De andere kinderen doen deze beweging na, maar overdrijven.
EXPRESSIEACTIVITEIT: ALS EEN CLOWN UIT EEN DOOSJE KOMEN
Zet een grote kartonnen doos in het midden van de zithoek. Ga zelf in de doos zitten en zet een rode neus op. Kom op een grappige manier uit de doos gesprongen. Nu mogen de kleuters die zin hebben ook de clownsneus opzetten en op hun eigen, grappige manier uit de doos komen.
WISKUNDIGE INITIATIE: SYMMETRIEOEFENING
Bied een werkblad aan rond symmetrie. Je kan naar gelang van het niveau een clowntjesgezicht laten spiegelen, een strik, een neus, een hoedje,…
33
WISKUNDIGE INITIATIE EN TAAL: ZOEK DE CLOWN
Afgeleid van het gezelschapsspel ‘Wie is het’. Voorzie drie reeksen van dezelfde kaartjes. De achterzijde van elke reeks kaartjes heeft een andere kleur (zodat de reeksen niet door elkaar geraken). De tegenspelers (één tegen één of twee tegen twee) leggen de kaarten op de tafel zodat ze goed zichtbaar zijn. Uit de derde reeks mogen ze elk een kaartje trekken dat ze niet aan elkaar laten zien. Ofwel houden ze dit onder de tafel ofwel voorzie je een blokje met een gleuf waarin ze het kaartje kunnen zetten. Om de beurt stellen de kleuters vragen. Stimuleer de kleuters tot een gerichte vraagstelling, bijvoorbeeld: is het een blije of een droevige clown? Is het een clown met een bril?... Met dit spel kan ook memory gespeeld worden (eventueel ter voorbereiding van dit spel).
MOGELIJKE PRENTENBOEKEN
• Casper de clown, Maura Fazzi en Peter Kühner, de vier windstreken. • Bolle Klo, Kris Nauwelaerts, Clavis. • Hoe Tito zijn neus kwijtspeelde, Guido Van Genechten, Clavis.
34
35
36
TAAL: VERSJE KLEUTERCLOWNTJE
Kleuterclowntje moet zich wassen.
’t Is natuurlijk doodgewoon.
Kleuterclowntje moet het bad in.
Kleuterclowntje moet mooi schoon.
Kleuterclowntje stapt het bad uit.
Brrrrr wat is hij nat en bloot.
Schoon en wit zoals een sneeuwpop, alleen zijn neusje dat is rood.
bron: onbekend.
37
FOPPEN EN MOPPEN FOPCADEAUTJES
Zorg voor een aantal doosjes. Bied verschillende materialen aan waarmee de kleuters het doosje kunnen versieren. Froezelpapier, lintjes, strikjes, pailletten, pluimpjes, stickers, confetti, verf,… De kinderen versieren het lege doosje. Hang er een kaartje aan: ‘voor…’ Wanneer ze het doosje aan mama geven ontdekt ze dat er niets inzit… Dolle pret voor de kinderen. Je kan eventueel lege dozen openknippen. De kinderen moeten de dozen dan eerst zelf weer in elkaar knutselen wat ruimtelijk inzicht vergt. Stimuleer het ‘elkaar helpen’ bij het in elkaar kleven van de dozen. Variante: maak een doos met een valse/ dubbele bodem waarin een cadeautje verstopt zit.
FOPRECEPTJES
Bied verschillende materialen aan waar de kleuters mee aan de slag kunnen om fopcadeautjes te maken. Een ijsje kan je maken met watten bolletjes in een ijshoorntje, drollenkoekjes van zanddeeg met veel cacao zodat het op een echte drol lijkt, versierde gebakjes van speeldeeg die na het bakken beschilderd worden, knikkers verpakt in een snoeppapiertje, een versierde lolly van piepschuim,…
SPELLETJE MET DE PROTZAK
Je zet drie stoeltjes in het midden van een kring. Op elk stoeltje ligt een kussen. Één kleuter verlaat de klas. Iemand anders mag de protzak onder één van de drie kussentjes leggen. De kleuter wordt terug binnen geroepen en mag plaatsnemen op een stoeltje. Horen we een windje? Tegelijkertijd kan je ook begrippen oefenen. Voor ze plaatsnemen verwoorden ze: is het de middelste, de eerste of de laatste stoel?
MOPPENSTOEL
38
Voorzie een moppenstoel in de klas. Wie op de stoel zit, mag een mopje vertellen. Dit lokt heel wat spreekdurf uit bij de stillere kleuters. Ga ook zelf eens op de stoel zitten.
EEN AANTAL BRUIKBARE MOPPEN VOOR KLEUTERS:
Cato is in de tuin en ziet een egel. Vlug loopt ze naar binnen en roept: ‘Mama, mama! Kom eens gauw kijken. Een van de cactussen is weggelopen.’
Twee kleine vissen ontmoeten elkaar in de zee. Zegt de een vrolijk: ‘Haai!’ Vraagt de ander geschrokken:’Waar?’.
Juffrouw: ‘Wie weet waar de kleine konijntjes vandaan komen?’. Thomas: ‘‘Die haalt de goochelaar uit zijn hoed.’
Hoe kun je zien dat er een olifant in de ijskast zit? Dan gaat de deur niet meer dicht.
39
Jelle heeft eens schildpad gekregen. Lotte bekijkt het beestje en zegt: ‘Haal dat deksel er eens af, dan kan ik hem aaien.’
‘Weet je wat je tegen een gorilla kunt zeggen als hij in zijn ene oor een banaan en in het andere een komkommer heeft steken?’ ‘Nee. Wat dan?’ ‘ Dan kun je tegen hem zeggen wat je wil. Hij hoort toch niks.’
MOPPENBUNDEL
40
Maak een verzameling van de moppen die op de moppenstoel verteld worden. Schrijf de mop uit en laat de kinderen er zelf een tekening bij maken. Verzamel de moppen (hierboven) ook in de moppenbundel.
WAARDEVERHELDERING HUMOR KRINGGESPREK LACHEN IS GEZOND
Als impuls om dit gesprek te starten, kan je een prent gebruiken uit het prentenboek ‘Twee van alles’ van Babette Cole. Op deze prent wordt duidelijk gemaakt dat we door veel te lachen een mooi gezicht krijgen en dat kraaienpootjes verschijnen als we altijd nors kijken. De prent vat de essentie van het kringgesprek goed samen. Ze zullen de waarde ervan aanvoelen.
KARIKATUURTEKENEN
De leerkracht toont eerst een karikatuur van zichzelf (wat de kinderen enorm grappig vinden). Karikaturen bevorderen de fantasie en de creativiteit. Vervolgens krijgt elk kind een spiegel, zodat elk kind zijn gezicht goed kan waarnemen. Het is de bedoeling dat de kinderen uiterlijke kenmerken van zichzelf uitvergroten.
ALLEMAAL ANDERE VOETEN
Bekijk samen eens alle voetjes. Allemaal zijn ze anders, sommige zelfs een beetje gek (korte tenen, dikke tenen, lange, korte, kromme,...)
Voetenspel: Iemand gaat naar de gang. Een andere kleuter gaat onder een doek zitten zodat alleen de voeten zichtbaar zijn. De kleuter die buitenstond, komt terug. Van wie zijn de voeten? Te moeilijk? Kietel met een pluim onder de voeten. De schaterlach zal duidelijk maken wie onder het doek zit.
41