Welke begeleiding mag ik inkopen?

Welke begeleiding mag ik inkopen? Wat mag wel en wat mag niet

Herindicaties lopen niet op schema 10 antwoorden op meest gestelde vragen

“Ik wil leren koken, wassen en strijken” Op weg naar een zelfstandig bestaan

[ nr 5 |

oktober

09 ]

Magazine voor mensen met een persoonsgebonden budget

Colofon EigenWijs is een uitgave van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, in samenwerking met Media Business Press. Leden, abonnees en donateurs van Per Saldo ontvangen het magazine 6 keer per jaar als onderdeel van hun lidmaatschap. EigenWijs biedt informatie, achtergronden en opinies rond het persoonsgebonden budget en andere vormen van persoonsgebonden financiering voor zorg, hulpmiddelen en voorzieningen voor vervoer, werk of onderwijs. De weergegeven standpunten zijn voor rekening van de betreffende sprekers, tenzij anders vermeld.

Inhoud 4 - 6 Welke begeleiding mag ik inkopen met mijn pgb?

[4-6]

U heeft een nieuwe indicatie voor de functie begeleiding gekregen en dan? Wat mag u er wel en wat mag u er niet voor inkopen? EigenWijs geeft u handvatten.

10 - 12 De nieuwe AWBZ De herindicaties verlopen niet geheel op schema. Uw tien meest gestel-

Postbus 19161 3501 DD Utrecht [ T ] 0900 742 48 57 (€ 0,20 p/m) Ledenservice (030) 230 40 66 (ma 10.00-17.00 uur, di-do 9.00-17.00 uur) [ F ] (030) 231 49 75 [ I ] www.pgb.nl [ E ] [email protected]

de vragen. Meld ons hoe uw nieuwe indicatie uitpakt. Per Saldo gaat er als dat nodig is mee naar ‘Den Haag’.

[ 14 - 19 ]

14 - 19 Academie voor Zelfstandigheid Een tot nu toe ontbrekende schakel in de begeleiding van 18+-ers met een verstandelijke beperking. De academie leidt op tot zo zelfstandig

Media Business Press Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Adj. Uitgever: Judith Verbeek [T] (010) 289 40 27 [E] [email protected] Redactie EigenWijs [T] (030) 231 93 55 [E] [email protected]

mogelijk functioneren in de eigen omgeving. Marieke (25) gaat er vanaf november aan de slag. Zij wil leren koken, wassen en strijken. Marieke en haar moeder vertellen waarom dit zo belangrijk voor haar is.

20 - 21

Met medewerking van Mahassin Douhou, Monique van Haren, Lenusya Isabella, Petra Jorissen, Joke Leemhuis, Hans van der Knijff, Heidi Mesman, Marja Morskieft, Marleen Okma, Frans van der Pas, Gabriëlla Sauren Fotografie Peter Damen, Rob Guffens, SOL Filmprodukties llustraties Klutworks – Bno Vormgeving BuroDaan grafische vormgeving, Markelo Druk Thieme Rotatie, Zwolle Advertenties Media Sales Support Monique van Neutegem Molenbaan 19 2908 LL Capelle a/d IJssel [T] (010) 289 40 72 [F] (010) 289 40 61 [E] [email protected] Tarieven op aanvraag Oplage EigenWijs: 21.000 EigenWijs is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm. Meer informatie hierover kunt u opvragen bij de redactie van EigenWijs. Dit blad wordt mede mogelijk gemaakt door de inkomsten van adverteerders. Per Saldo draagt echter geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de advertenties vermeld in deze uitgave of toegevoegd als bijlage. De aangeboden producten en diensten zijn door Per Saldo dus niet getoetst. Wij verzoeken u eventueel negatieve ervaringen te melden via de servicelijn van Per Saldo. ©Per Saldo, Utrecht, september 2009. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande toestemming van Per Saldo. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.

Door de bril van Jorissen Spontaan op jacht naar rollend materieel? Rolstoelleveranciers rekenen

Hoofdredacteur Stans Damen Eindredacteur Martha Vlastuin

[ 22 - 23 ]

niet op klanten.

22 - 23

Algemene Ledenvergadering Per Saldo Veel belangstelling voor workshops herindicatie en begeleiding. Een tekst- en beeldverslag van de ALV op 26 september 2009.

26 - 30

[ 32 - 33 ]

Nieuws Met informatie over school en pgb, zzp, pgb in de media, Haags nieuws, tips en uitnodigingen

29

Mijn Wijs Meedoen? Graag!

32 - 33

Waar kunt u terecht met uw vragen over de Wsw? Belangrijke adressen voor informatie en ondersteuning. De CG-Raad meldt knelpunten aan de verantwoordelijke ministeries.

34

[ 37 ]

Vraag en antwoord Over AWBZ-begeleiding inzetten op school en vragen over uw partner (of ouders) als zorgverlener.

35

De Kiek Miet Brands (65) zet haar zorgverlener graag in het zonnetje: “Annie begrijpt me van a tot z en is iemand van de oude stijl.”

36

Maak gebruik van de cursussen en bijeenkomsten van Per Saldo U hoeft niet ver meer te reizen en u ontmoet streekgenoten op de Per Saldo cursus of bijeenkomst bij u in de buurt. Geef u op!

37

Activiteitenkalender Data, plaats en tijden van cursussen en bijeenkomsten van Per Saldo

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

3

[ EIGENWIJS BEGELEIDING ]

Welke begeleiding mag ik inkopen met mijn pgb? U hebt een indicatie gekregen voor begeleiding in de AWBZ. Het pgb besteedt u aan de begeleiding die u nodig hebt. Maar op dit moment is het voor budgethouders niet altijd even duidelijk wat het zorgkantoor nog wel als AWBZ-begeleiding toestaat en wat niet. EigenWijs geeft u handvatten welke begeleiding u mag inkopen met uw pgb.

4

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS BEGELEIDING ]

Strengere indicatie

zolang u begeleiding inzet met als doel dat uw begeleider

Per 1 januari 2009 bestaan de functies ondersteunende

dit ‘tekort’ opvult, u uw pgb verantwoord inzet.

en activerende begeleiding niet meer. Daarvoor in de

Hoe en waar u de noodzakelijke begeleiding gaat inzetten,

plaats is een nieuwe functie gekomen, simpelweg ‘bege-

is uw verantwoordelijkheid. Het is uw verantwoordelijkheid

leiding’ genoemd. De AWBZ verzekert alleen nog de bege-

om de begeleiding daar in te zetten waar nodig, ook als het

leiding voor mensen die vanwege hun beperking een bege-

buitenshuis is. Dat doet u op uw manier, met de mensen voor

leider nodig hebben die zaken bijstuurt, corrigeert of van

wie u kiest en met mensen die begeleiding bieden die u nodig

hen overneemt. Dat is nodig omdat zij zich anders niet of

heeft. Elk mens is tenslotte anders, heeft een andere invulling

gedeeltelijk zelfstandig kunnen redden. Zonder begeleiding

van de dag en stelt andere eisen aan het leven. Bij welke activi-

zouden deze mensen zich verwaarlozen of in het uiterste

teiten u de begeleiding inzet, is aan u. Het zorgkantoor contro-

geval moeten worden opgenomen in een instelling.

leert bij de verantwoording of u begeleiding hebt ingekocht

Ook mensen met een beperking die enkel en alleen

om een zelfredzaamheidsprobleem op te lossen. U moet dus

begeleiding nodig hebben om buitenshuis actief te kun-

altijd kunnen toelichten wat de begeleider doet om het tekort

nen zijn, maar zichzelf thuis wel weten te redden, krijgen

over te nemen of escalatie te voorkomen.

geen indicatie meer voor begeleiding meer vanuit de AWBZ. Daarvoor kunt u vanaf 1 januari 2009 aankloppen

Bestedingsvrijheid blijft

bij het zorgloket van uw eigen gemeente.

Het is overigens ook toegestaan dat u binnen uw budget

De indicatie in de AWBZ is dus strenger geworden.

schuift tussen functies en bijvoorbeeld meer uren bege-

Na de toekenning van uw pgb wordt van u verwacht dat

leiding en minder uren persoonlijke verzorging inzet, dan

u met uw budget zelf goede begeleiding inkoopt. Dat

waarvoor u geïndiceerd bent. Dit is een bestaande regel,

brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Als budget-

die ook na de nieuwe maatregelen van kracht blijft.

houder wilt u graag weten wat wel en niet mag, om later bij de verantwoording van de besteding van uw pgb niet

Wat is wel en wat is geen begeleiding

voor onaangename verrassingen te komen staan.

De zorgkantoren bewaken echter ook grenzen. Nog meer

Nogmaals, voorop staat dat begeleiding aan u is toegekend

dan vroeger zal het zorgkantoor alleen de begeleiding

omdat u hulp of begeleiding nodig heeft omdat u zelf

goedkeuren, die ingezet wordt omdat iemand zichzelf

bepaalde zaken niet goed zelf kan en daarom aangewe-

niet kan redden en daar hulp bij nodig heeft. In vaktaal

zen bent op een ander. Het standpunt van Per Saldo is dat

zegt men dan: die persoon heeft een tekort in zijn zelfred- >>

vier veelgestelde vragen Mag ik neurofeedback inkopen?

wijs hebben niet de verplichting om buitenschoolse opvang te

Het College van Zorgverzekeraars zegt er het volgende over.

organiseren. Voor de buitenschoolse opvang van leerlingen van

Neurofeedback heeft de bedoeling om de werking van het brein

scholen voor het speciaal onderwijs is een AWBZ-indicatie voor

te beïnvloeden, dus de stoornis zelf. Het is niet gericht op het

de functie ‘begeleiding groep’ mogelijk.

aanleren van vaardigheden of gedrag. Er is nog onvoldoende

Mag ik begeleiding voor op school inkopen?

wetenschappelijk bewijs om het als een effectieve behandeling

De indicatie voor begeleiding op school is erg ingeperkt, maar

te kunnen beschouwen. In ieder geval is neurofeedback geen

de bestedingsvrijheid van uw gehele pgb niet. De ouders zijn

ondersteunende of activerende begeleiding (red. begeleiding

verantwoordelijk voor het goed organiseren van de begeleiding

of oefenen van een aangeleerde vaardigheid). Het pgb kan dus

daar waar nodig. Al bent u er niet voor geïndiceerd, u mag en

niet besteed worden aan de inkoop van neurofeedback.

kan uw pgb inzetten voor begeleiding op school.

Mag ik naschoolse opvang inkopen?

Mag ik huiswerkbegeleiding inkopen?

Gaat uw kind naar het reguliere basisonderwijs dan behoort de

Als het gaat om het bieden van structuur en hulp bij het plan-

school naschoolse opvang te regelen. Met ingang van 1 augus-

nen van het huiswerk thuis (niet op school) dan kan het kind

tus 2007 zijn basisscholen hiervoor verantwoordelijk. De indi-

hiervoor een indicatie begeleiding krijgen. Als er meer bege-

catiesteller zal dan geen indicatie hiervoor afgeven, wel voor de

leiding nodig is omdat er leerproblemen zijn, dan moeten het

bovengebruikelijke zorg. Vanuit het persoonsgebonden budget

onderwijs en/of de ouders hier zelf in voorzien. Uw pgb mag u

kan de aanvullende AWBZ-zorg betaald worden als de zorg,

niet gebruiken om ervoor te zorgen dat uw kind het huiswerk

die het kind tijdens naschoolse opvang nodig heeft, de moge-

goed maakt en leert. De begeleider mag het kind wel helpen om

lijkheden van de naschoolse opvang voor zorg, zoals bedoeld

te zorgen dat het huiswerk gaat doen en handig aanpakt, maar

in de AWBZ, overschrijden. Maar: scholen voor speciaal onder-

niet met het huiswerk zelf.

>>

5

zaamheid. Begeleiding die niet als doel heeft dit ‘tekort in zelfredzaamheid’ op te vangen, wordt afgewezen. Hierbij moet u rekening houden met enkele pertinente valkuilen.

kind, wat het die dag gaat doen. De begeleider zorgt ervoor dat het kind gaat doen wat is afgesproken. 2. Dagelijkse activiteiten Ondersteuning bij dagelijkse activiteiten om de zelfstan-

•

•

U mag uw pgb absoluut niet gebruiken voor:

digheid in stand te houden of te bevorderen waarbij de

Begeleiders die u helpen om iets te leren voor school.

problemen zich ook thuis voordoen. Denk daarbij aan het

We noemen dat in gewone taal een huiswerkbege-

uitvoeren of het overnemen van activiteiten of het helpen

leider. Als u dat op uw verantwoording schrijft, zult

oplossen van praktische problemen. Begeleiding zorgt

u zeker van het zorgkantoor te horen krijgen, dat

ervoor dat mensen zich goed verzorgen,dat de post gelezen

dit niet geaccepteerd wordt. U zult dus naar het

en verwerkt wordt,dat geldzaken afgehandeld worden enz.

zorgkantoor moeten kunnen uitleggen welk tekort

Toegestaan: begeleiding buiten de deur die de tekor-

in de zelfredzaamheid de begeleider opvult. Als de

ten opvangt in zelfredzaamheid vanwege de beper-

huiswerkbegeleider ook een deel van het leren voor

king. Dit kan op school zijn, in de buitenschoolse

zijn rekening neemt, moet u dit uitsplitsen van de

opvang, het zwembad, de stad ingaan, noem maar

AWBZ-begeleiding en een deel zelf betalen.

op. Niet de activiteit is doorslaggevend, maar de

Therapieën zoals psychotherapie, speltherapie,

noodzakelijke begeleiding.

muziektherapie, kunstzinnige therapie, dolfijnthe-

•

• •

3. Toezicht

rapie, logopedie, ergotherapie, orthopedagogie en

Er zijn kinderen en volwassenen die door hun beper-

neurofeedback; deze vallen onder de functie ‘behan-

king iemand in de buurt moeten hebben die op

deling’ en kunt u alleen als zorg in natura afnemen.

hun let. Dit mag ook op school worden ingezet. De

Recreatie en vrije tijdsbesteding, zoals zwemmen,

begeleider grijpt in als het nodig is, bijvoorbeeld als

paardrijden en muziek maken zijn geen zorg. Lesgeld

ze naar buiten gaan en zonder begeleiding vergeten

en abonnementen kunt u niet uit uw pgb betalen.

een jas aan te trekken of gaan dwalen. Maar ook

Heeft u of uw kind een begeleider nodig bij deze acti-

zwaardere vormen van begeleiding vallen hieronder.

viteiten die de tekorten in zelfredzaamheid opvangt,

Hierbij kunt u denken aan situaties waarin er gevaar

dan mag de begeleider wel uit het pgb betaald

voor de persoon zelf of zijn omgeving kan ontstaat.

worden.

Er dreigt bijvoorbeeld fysiek valgevaar of er is sprake

Diagnose en behandeling van dyslexie is voor

van agressief gedrag of seksueel ontremd gedrag.

rekening van de zorgverzekeraar.

Toegestaan: Oppas voor kinderen die vanwege hun

Oppas waarbij geen toezicht noodzakelijk is vanwege

beperking niet alleen (thuis) kunnen zijn. Zonder

de beperking.

begeleiding redden ze zich niet: ze kunnen niet hun eigen eten en drinken pakken, niet zichzelf verzorgen,

Wat is wel begeleiding

niet zelfstandig naar bed gaan of in noodgevallen

Er zijn vier gebieden waarop u begeleiding nodig kunt

niet iemand waarschuwen. Bij kinderen zal tijdens de

hebben:

indicatie de aftrek van gebruikelijke zorg worden toe-

1. Dagindeling

gepast, maar u mag uw pgb inzetten als dit nodig is.

U kunt begeleiding nodig hebben bij het indelen

4. Oefenen

van de dag. Men noemt dat het aanbrengen van

Hieronder valt begeleiding die u of uw kind nodig

structuur en het voeren van eigen regie over de dag.

heeft na een therapie of training in bepaalde

Hierbij kunt u denken aan het plannen, stimule-

vaardigheden. Therapie mag u niet inkopen met

ren en voorbespreken van activiteiten, het regelen

een pgb, maar moet u na de therapie of training

van dagelijkse zaken, het nemen van besluiten en

oefenen om de verworven vaardigheid of het ver-

het opzetten of bijstellen van een dagplanning.

worven inzicht in uw eigen omgeving toe te pas-

Toegestaan: begeleiding van kinderen bij het voeren

sen, dan kunt u daarvoor begeleiding inhuren.

van regie over hun dagelijkse bezigheden. De begelei-

Toegestaan: Het is niet verboden een begeleider in te

ding is nodig omdat het kind door zijn beperking dat

huren die uw kind met de verworven vaardigheden in

niet goed kan. De begeleider maakt een plan met het

de dagelijkse praktijk leert om te gaan. ■■

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

7

[ EIGENWIJS DE NIEUWE AWBZ ]

per saldo informeerde bij het CIZ over de stand van zaken

Het kabinet heeft vorig jaar besloten te bezuinigen en de uitgaven voor de AWBZ met 1,1 miljard te verminderen. Het verdwijnen van de functies ondersteunende (OB) en activerende begeleiding (AB) is de grootste wijziging. Hiervoor in de plaats komt de functie begeleiding, waarvoor strikte indicatieregels zijn. Het kabinet wil dat vanaf 2010 alle indicatiebesluiten zijn bijgewerkt en niemand meer een

Herindicaties

indicatie heeft met OB of AB. Voor indicaties die in 2009 aflopen nemen het CIZ en Bureau Jeugdzorg de wijzigingen direct mee als u een herindicatie aanvraagt.

lopen

Voor de overige indicatiebesluiten die pas aflopen in 2010 of later, neemt het CIZ dit jaar zelf het initiatief (uitgezonderde indicaties met zzp en langdurig verblijf).

niet geheel op schema

U krijgt daarom een oproep van het CIZ of Bureau Jeugdzorg om mee te werken aan het bijwerken van uw geldige indicatiebesluit per 1 januari aanstaande. In deze nieuwe rubriek ‘De nieuwe AWBZ’ volgen we de veranderingen op de voet. U vindt hier ervaringen en het laatste nieuws.

10

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS DE NIEUWE AWBZ ]

Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) moet nog zo’n 30.000 mensen met een doorlopende indicatie tot na 1 januari 2010 met activerende en/of ondersteunende begeleiding oproepen voor de herindicatie. Het einde van dit grote herindicatieproject, om alle mensen met een begeleidingsvraag opnieuw te herindiceren, begint in zicht te komen. Hoe verloopt dit project tot nu toe? Lukt het het CIZ eind november klaar te zijn met de herindicaties? En wordt er iets gedaan aan de knelpunten? U krijgt antwoord op de 10 meest gestelde vragen.

[

Auteur: Stans Damen en Frans van der Pas ]

Begin dit jaar heeft het CIZ aangegeven dat iedereen eind november het nieuwe indicatiebesluit in

Hoeveel mensen zijn nu geherindiceerd door het CIZ?

huis heeft. Gaat dat lukken?

In totaal moet het CIZ dit jaar zo’n 130.000 mensen

Nee. Het CIZ verwacht 15 december alles afgerond te heb-

herindiceren vanwege de bezuinigingsmaatregelen in

ben. Maar ze schrijven ook: “We sluiten niet uit dat een

de AWBZ. Rond de 100.000 mensen hebben nu een brief

deel van de herindicaties doorgeschoven wordt naar het

ontvangen en in september waren er 32.000 besluiten

eerste kwartaal van 2010. Momenteel wordt bijvoorbeeld

afgegeven en 44.000 trajecten afgesloten.

met VWS (het ministerie, red.) gesproken over het idee om kinderen en jeugdigen onder de achttien jaar begin

Ik heb nog steeds geen brief ontvangen, wanneer

2010 te herindiceren, omdat dit extra zorgvuldigheid

ben ik aan de beurt?

vraagt en mogelijk een integrale afweging. Eveneens

Op de website van het CIZ staat een postcodetabel

wordt gesproken over de mogelijkheid om indicaties die

waarin wordt aangegeven welke groepen cliënten zijn

aflopen in het eerste kwartaal van 2010 niet dit jaar ook

aangeschreven, Dit wordt wekelijks bijgehouden. Deze

nog te herindiceren.”

tabel is een beetje weggestopt op de website van het CIZ. De tabel vindt u op www.ciz.nl. Op het rechter deel

Mijn indicatie moet ondersteunende en activerende

voor professionals naar beneden scrollen en klikken op

begeleiding loopt eind januari 2010 af maar ik heb

‘CIZ biedt postcodeweekoverzichten’. Ook hier weer naar

nog steeds niets gehoord van het CIZ. Toen ik met

beneden scrollen ‘Welke cliënten zijn aangeschreven?’ en

het CIZ ging bellen werd mij verteld dat ik geen

klikken op postcodeweekoverzicht.

brief ga krijgen en zelf de herindicatie moet aanvragen. Mij werd verteld dat dit zo gaat omdat ik

Ik lees op de website van het CIZ dat naar mijn

in de groep val wiens indicatie afloopt in het eerste

postcodegebied al lang een brief is verstuurd. Ik heb

kwartaal van 2010. Maar ik val toch in de groep die

geen brief gezien, hoe kan dat?

dit jaar wordt bekeken of ik voor de nieuwe functie

Dat kan kloppen. Bij zo’n 8.000 mensen (zowel budget-

begeleiding in aanmerking kom?

houders als mensen die de zorg in natura ontvangen)

Inderdaad. Maar zoals het CIZ schrijft, gaan ze het waar-

komt het Burger Service Nummer (het oude sofi-num-

schijnlijk niet redden om iedereen dit jaar te herindice-

mer) niet overeen met de juiste adresgegevens. Dat is

ren. De zorgkantoren kennen vanaf 2010 voor de functies

vaak het geval als de zorgvrager een wettelijke verte-

OB en AB geen tarief meer toe en kunnen niet in uw

genwoordiger heeft. Hierdoor zijn ze niet te traceren

toekenningsbeschikking voor 2010 deze functies in geld

bij de automatische controle. Deze mensen worden

omzetten, tenzij het ministerie met een oplossing komt.

nu handmatig opgespoord, zodat zij alsnog een brief

Per Saldo gaat nu in gesprek om te kijken of we voor die

toegestuurd krijgen. U kunt natuurlijk ook zelf contact

groep een budgetgarantie kunnen afspreken.

>>

opnemen met het CIZ.

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

11

[ EIGENWIJS DE NIEUWE AWBZ ]

vertel ons hoe uw herindicatie uitpakt!

Ik ben het niet eens met mijn nieuwe indicatiebesluit. Heeft het zin om bezwaar te maken? Ja. Het CIZ liet ons weten dat er momenteel veel meer

Per Saldo roept iedereen op de ervaringen met de herindicatie voor AWBZ-zorg te melden. Het is belangrijk om ons te vertellen welke indicatie u voorheen had en wat u nu krijgt na de herindicatie. Want alles wat u ons vertelt, melden wij aan staatssecretaris Bussemaker én de Tweede Kamer. Wij kunnen ons goed voorstellen dat u een beetje murw bent geworden van al die veranderingen waardoor u het misschien niet de moeite waard vindt het te melden als uw uren bij de herindicatie hetzelfde zijn gebleven of maar een beetje omlaag zijn gegaan. Maar toch wil Per Saldo u vragen dat wel te doen. Ook als u bij uw herindicatie méér uren krijgt, trouwens. We willen graag een reëel beeld krijgen van wat de nieuwe maatregelen hebben bereikt. Zodat we de mensen in Den Haag e goed kunnen informeren. Nieuw ? Ga daarom naar tie indica n hoe www.pgb.nl en vul de ete w t vragen in. Heeft u geen a La akt! p t i u internet, dan kunt u ons het ook bellen op de ledenlijn.

bezwaarschriften binnenkomen dan in het verleden geval was. De helft hiervan zijn mensen die bezwaar maken tegen de beleidsregels in het algemeen. Dat heeft in zoverre zin dat u hiermee laat weten het niet eens te zijn met het kabinet. Het zal geen verandering in het indicatiebesluit opleveren. De andere helft zijn bezwaarschriften vanwege onzorgvuldig onderzoek. Het CIZ verwacht dat hiervan dertig procent gegrond verklaard zal worden. Bezwaar maken heeft dus zin. De procedure duurt momenteel wel langer vanwege de vele bezwaarschriften. Hoe ga ik in bezwaar? Op het indicatiebesluit staat waar u het bezwaarschrift moet indienen. Regel is dat dit uiterlijk zes weken na de datum die op het indicatiebesluit staat (de dagtekening), binnen moet zijn. Een voorbeeld van een bezwaarschrift, en andere handige tips, vindt u in ons slimme lijstje (voorheen factsheet genoemd) Bezwaar maken tegen indicatiestelling AWBZ die is te vinden op www.pgb.nl onder de knop downloaden. U kunt deze kennis- en wegwijzer op papier bestellen via de webwinkel (ook voor niet-leden). Heeft u geen internet? Dan is dit document ook tegen een vergoeding te bestellen via de ledenlijn. Mijn zoon is vier jaar en de indicatiesteller zei dat de gebruikelijke zorg er standaard wordt afgetrokken. Mag dat? Nee, dat mag niet. Het CIZ heeft Per Saldo verzekerd dat dit per individu zal worden gewogen. Er mag niet zomaar

Stel, ik krijg pas in december mijn nieuwe indicatie-

worden gezegd: alle zorg voor een kind van vijf jaar of

besluit waaruit blijkt dat ik in januari 2010 minder

jonger is altijd gebruikelijke zorg. Het CIZ benadrukt dat

of geen begeleiding meer kan inkopen. Ik zit wel

de indicatiestellers hierop zijn gewezen

met een opzegtermijn om mijn zorgverlener te ontslaan of deels te ontslaan. Houdt het CIZ daar

Mij werd gevraagd om een professioneel zorgplan

rekening mee?

met verslag bij mijn aanvraag voor begeleiding en

Nee. Per Saldo heeft dit begin van 2009 al aangekaart

12

persoonlijke verzorging. Maar dat hoeft toch niet?

bij het CIZ en het ministerie van VWS. Per Saldo heeft

Dat klopt. Een zorgplan is alleen nodig als begeleiding

dit knelpunt nog een keer bij het ministerie van VWS

(opnieuw) wordt aangevraagd voor oefenen. Ook dit

neergelegd en dringt aan op duidelijkheid en een snelle

hebben we bij het CIZ neergelegd en ze nemen het op

oplossing.

met de indicatiestellers. ■■

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

ACADEMIE LEIDT MARIEKE OP TOT ECHTE ZELFSTANDIGHEID

“Ik wil leren koken, Kinderen worden geboren, groeien op, gaan naar school en op een gegeven moment gaan ze werken of studeren en uit huis. Dat laatste is niet voor iedereen zo gemakkelijk, bijvoorbeeld voor mensen met een verstandelijke beperking. Het is voor hen een hele klus om zoveel mogelijk op eigen benen te komen staan. Voor hen is er nu de academie voor Zelfstandigheid. Hier kunnen ze alles leren op het gebied van wonen en werken. Dus van wassen draaien en koken, tot solliciteren en omgaan met anderen.

14

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

wassen en strijken” [

Auteur: Martha Vlastuin | Fotografie: Peter Damen

]

je geleerd hebt toe te passen in, ofwel te transformeren naar, de thuissituatie. Op de academie leren de studen-

De ouders van Marieke (25) wisten het niet meer. Wat

ten bovendien niet alleen koken, maar leren ze wat er

moesten ze met haar aan? Hun dochter – met een

allemaal nodig is om bijvoorbeeld ‘s avonds om zes uur

verstandelijke beperking - had geen werk meer en

een pan spaghetti op tafel te krijgen. Daar gaan heel wat

een poging om zelfstandig te wonen was niet gelukt.

stappen aan vooraf: planning, boodschappen doen en

Een artikel in een lokale krant over de academie voor

het koken op zich.”

Zelfstandigheid was voor hen de spreekwoordelijke laat-

Op dezelfde manier gaat het met alle andere vaardighe-

ste strohalm. Een afspraak was gauw gemaakt, de intake

den die studenten willen leren. Er zijn bakken en mappen

werd gedaan en Marieke is inmiddels aangenomen. Haar

vol lesmateriaal ontwikkeld op verschillende terreinen.

ouders, Els en Henk, zijn opgelucht. Ze zien weer moge-

Daarbij zit ook een methode voor sociale vaardigheid, die

lijkheden voor een echt zelfstandig leven voor Marieke.

geheel gericht is op de dagelijkse praktijk en de leefomstandigheden van de individuele student. De academie

De academie voor Zelfstandigheid draait nog niet in

probeert bij de kunstacademie een student met een

Tiel, al scheelt het niet veel. Samen met Marieke en haar

afstudeerproject te krijgen die decors gaat maken, zodat

moeder Els krijgen we een rondleiding door het nieuw

er bijvoorbeeld kan worden geoefend met een decor van

ingerichte gebouw. De verf is droog, er moeten alleen

een discotheek of een supermarkt.

nog wat praktijklokalen worden ingericht. Zoals de keuken. Daar moeten zes studenten tegelijk kunnen koken.

Marieke toen

“Niet samen, want dat levert te weinig zelfstandigheid

Moeder Els vertelt dat Marieke in 1984, als baby van bijna

op”, legt Suzanne Verheijden, locatiemanager, uit. “Onze

een half jaar, bij hen is komen wonen. Ze is geadopteerd

filosofie is ‘leren op maat’. Kijk wat de student al kan en

uit India, net als haar zusje Ilse, die drie jaar later kwam.

ga aan de slag met wat hij zelf nog graag wil leren. Doel

Marieke’s start was moeilijk. De arts die haar onderzocht

is dat hij uiteindelijk zo zelfstandig mogelijk functio-

zei dat het hem minder tijd zou kosten te vertellen wat

neert in zijn eigen omgeving.”

Marieke lichamelijk niet mankeerde. De eerste jaren van haar leven was ze veel ziek en moest ze vaak verzuimen

Transfer

van school. Pas veel later, toen haar ouders haar konden

Transfer is daarbij een belangrijk begrip. Suzanne legt

vergelijken met leeftijdsgenootjes op de kleuterschool,

uit hoe dat werkt bij mensen met een verstandelijke

viel de ontwikkelingsachterstand op. Toch kwam ze op

beperking. “Je kunt hier wel leren koken in zilveren pan-

het reguliere vmbo terecht, waar ze, zo bleek achteraf,

nen, maar als jouw pannen rood zijn, lukt het bij bijvoor-

flink werd gepest. Standaard gooiden leerlingen haar

beeld mensen met autisme soms niet om thuis dezelfde

brood ‘s ochtends weg, zodat ze heel lang overdag niet

maaltijd op tafel te zetten. Daarnaast moeten mensen

at. De prestaties waren niet goed, waardoor Marieke

die moeilijk leren, blijven oefenen in hun eigen situatie,

doorstroomde naar de praktijkschool. Daar ging het

anders gaan de vaardigheden verloren. Het is daarom

prima. Ze behaalde er haar certificaat. Op dit moment

erg belangrijk om eerst in een praktijklokaal te trainen

zit Marieke al een poosje alle dagen thuis. Ze heeft in de

en daarna, met ondersteuning van een coach, dat wat

schoonmaak gewerkt bij een zalencomplex. Maar toen >>

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

15

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

dit doet de academie voor zelfstandigheid De academie voor Zelfstandigheid kan gezien worden als een logisch vervolg op speciaal voortgezet onderwijs of praktijkonderwijs. Het valt onder de AWBZ-functies ‘dagbesteding’ of ‘begeleiding’. De studenten volgen een individueel traject, van twee tot negen dagdelen per week, gericht op wonen en/of werken. Bij het trainen voor zelfstandigheid op deze terreinen komen in feite alle aspecten uit het leven van de student aan bod: het zo zelfstandig mogelijk leren doen van de dagelijkse activiteiten in de eigen omgeving, contacten leggen en sociale omgang, ontdekken en ontwikkelen van talent, ontdekken en ontwikkelen van voorkeur voor werk, trainen van werk, ontdekken en ontwikkelen van hobby’s, sport en beweging.

Suzanne Verheijden, locatiemanager Tiel: "Praktische vaardigheden aanleren en leren toepassen in eigen omgeving." de persoon met wie ze goed kon samenwerken vertrok, ging het niet meer. Samen met haar vriend probeerde ze zelfstandig te wonen. Ook dat mislukte. De administratie, het plannen van de dag, het liep allemaal niet goed. Al snel is ze weer thuis gaan wonen. Marieke nu Marieke houdt van dieren en laat graag de hond uit. Ze zwemt eens per week met een nichtje. Met haar vriend gaat ze wel eens uit. Haar zusje Ilse woont op een uur

In de instroomfase wordt geïnventariseerd wat een student kan. Daarna worden de leerwensen besproken. Student en trainer maken samen een leerplan, waarna de eerste trainingen kunnen starten. Er vindt regelmatig meting plaats (met INVRA, zie kader op pagina hiernaast) om te kijken of bijstelling nodig is. Alles gebeurt in overleg met de student en desgewenst zijn verwanten. Het vergroten en versterken van vaardigheden gebeurt stap voor stap, in een eigen tempo. In de doorstroomfase vindt de transfer plaats: het toepassen van het geleerde in de eigen situatie, op het werk of in de eigen woning. Als dat nodig is, krijgt de student tijdens zijn werk begeleiding van een jobcoach. In de laatste fase van het traject wordt de student gestimuleerd zo zelfstandig mogelijk te zijn of zelfs ‘op eigen benen’ te gaan staan. In de nazorg wordt bekeken wat de student nodig heeft aan ondersteuning om de gewenste situatie in stand te houden.

reisafstand. Met haar heeft ze vooral contact via msn. “Marieke leeft in een klein kringetje. Dat baart ons wel zorgen”, zegt haar moeder Els. “Want hoe moet dat op den duur? Er zijn wel gesprekken gaande met een maatschappelijk werkster, met het doel Marieke toe te leiden naar begeleid zelfstandig wonen. En ze heeft sinds kort een wsw-indicatie, maar dat biedt vooralsnog weinig mogelijkheden: Marieke staat op de 25-ste plaats en dit jaar is er nog niemand van de wachtlijst doorgestroomd naar werk.” Marieke als student In haar prachtig getinte trui loopt Marieke met een blij gezicht rond in de school waar ze binnenkort twee tot drie dagen per week zal gaan doorbrengen. Het is duidelijk te zien dat ze zich er nu al als een vis in het water voelt. Suzanne laat ons zes praktijklokalen zien: het lokaal arbeidstraining, de keuken, de was-/strijkruimte, slaap-/woonruimte, lokaal sociale vaardigheden en een computerlokaal. Daarnaast is ook de tuin bij het complex het domein van de studenten. “Moet er wel iemand komen die het graag wil leren”, lacht Suzanne. “Anders wordt het gras wel erg lang en moeten we het zelf gaan doen.” Waarschijnlijk boft ze, want Marieke zegt dat ze

ACADEMIE VOOR ZELFSTANDIGHEID E [email protected] I www.zelfstandigzijn.nl

16

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

best wil leren tuinieren. Wat ze gaat doen, hangt af van het gesprek dat ze binnenkort krijgt. Bij de intake heeft ze een test gedaan waaruit blijkt waar haar interesses

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

Marieke oefent in het was- en strijklokaal onder toeziend oog van haar moeder, Els en behoeftes liggen. Aan de hand daarvan wordt een

had. Ook het wassen en strijken vindt ze moeilijk: in

leerplan opgesteld. Leren koken, de was doen en strijken

haar eentje de wasmachine aanzetten is eng; dat een

staan hoog op het lijstje van Marieke. Ze weet uit erva-

bloesje gestreken moet worden, komt niet in haar op.

ring dat ze nog veel kan leren. Toen ze met haar vriend

Zelfstandig reizen zal ze ongetwijfeld ook gaan aanpak-

samenwoonde, ontdekte ze dat het haar niet lukte om

ken. Met de trein van woonplaats Zetten naar Tiel heeft

te plannen, waardoor ze zelden op tijd het eten klaar

ze geoefend en lukt nu goed. Maar alleen met trein en >>

leven lang leren, ook met een verstandelijke beperking De academie voor Zelfstandigheid werkt met de methode ‘Op eigen benen’. Hieraan is een meetinstrument verbonden, waardoor de student visueel inzicht krijgt in wat hij niet alleen kan, maar wat hij ook werkelijk zelfstandig doet. Het meetinstrument heet INVRA (Inventarisatie van Redzaamheids Aspecten). Initiatiefneemster hiervan is mevrouw Gitty Scholten. De methode is tot stand gekomen na 25 jaar praktijkervaring in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Gitty Scholten vindt dat er nog te vaak - ten onrechte - wordt aangenomen dat mensen met een verstandelijke beperking geringe leermogelijkheden hebben. Haar ervaring leert dat de leerprestaties, met toepassing van de methodiek, veel groter zijn dan algemeen wordt verondersteld. Zij gaat uit van een leven lang leren, dat net als voor iedereen, ook moet gelden voor mensen met een verstandelijke beperking. Kijk voor meer informatie op www.invra.nl.

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

17

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

... bakken vol methodes ... bus naar haar zusje die in Vaassen op de Veluwe woont, dat is nog te moeilijk. Marieke straks Marieke wil heel graag meer mensen ontmoeten. Dat lukt in haar huidige omstandigheden niet. Aan haar schooltijd heeft ze geen vriendinnen overgehouden. Die zijn allemaal hun eigen weg gegaan en wonen niet bij haar in het dorp. Marieke verheugt zich erg op het contact met medestudenten. Ook in de toekomst, als ze haar intrek hoopt te nemen in een begeleidwonenproject en ze werk hoopt te vinden, wil ze graag nieuwe mensen ontmoeten. De academie gaat haar daarbij helpen. Samen gaan ze op zoek naar passende woonruimte en naar passend werk. Al met al merkt Marieke gaandeweg het gesprek, dat haar leven met deze studie een heel andere wending kan krijgen. Want wat ze werkelijk goed kan en wat ze werkelijk graag wil, dat is er eigenlijk nooit goed uitgekomen. Wie weet wat ze allemaal nog gaat ontdekken van zichzelf.

18

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS SCHOLING ]

waar komt de 3e en 4e vestiging? “Het is een langer bestaand idee”, vertelt Suzanne Verheijden, locatiemanager. “Twaalf jaar geleden had Gitty Scholten (zie kader op pagina 17) al plannen, maar kwamen ze niet van de grond. Door o.a. de dob-foundation en Stichting Doen is dat nu wel mogelijk. De fondsbeheerders vonden het uitgangspunt zo goed en vanzelfsprekend, dat ze zich eigenlijk afvroegen waarom deze voorziening er nog niet was. Na onderzoek zijn de plannen voor realisatie gemaakt. Er kunnen nu vier vestigingen worden opgericht, waarvan er inmiddels twee operationeel zijn: Heerlen en Tiel. Voor de overige twee locaties is veel belangstelling in diverse plaatsen. Maar het is nog de vraag waar de derde en vierde academie zullen komen. Hiervoor gaat een zogenoemde kwartiermaker lokale partijen interesseren, want een belangrijke voorwaarde is samenwerking met bestaande instellingen en scholen. Samenwerking kan onder meer worden gezocht met een regionale instelling voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking, de regionale vestiging van MEE en scholen voor speciaal voortgezet onderwijs. Een andere voorwaarde voor de realisatie van een vestiging is, dat een deel van de kosten door een locale financierder wordt gedragen. In Tiel heeft de Provincie Gelderland een subsidie voor drie jaar afgegeven. Het is overigens de bedoeling van de oprichters dat de academie voor Zelfstandigheid een vanzelfsprekend begrip wordt in Nederland en er op den duur in elke regio een locatie is gevestigd.

Ouders in hun eigen rol

zelfstandigheidstraining geven. Daar staat ze niet meer

Els: “Voor ons is het erg belangrijk dat Marieke dit gaat

voor open. Als Marieke later haar eigen woonruimte

doen. In onze rol als ouders lukt het ons niet dat wij haar

heeft, komt ze gewoon gezellig bij ons koffiedrinken of lekker eten. Dan zijn we de ouders die we graag willen zijn: degenen waar ze altijd terecht kan, waar ze

Het klikt tussen Mieke en Marieke

altijd haar ei kwijt kan en een veilige haven zal vinden. Natuurlijk zullen we ook ouderlijk advies geven, maar dat is iets anders dan je kind trainen in zelfstandigheid.” Nog even wachten Tot de opening gaat Marieke alvast kennismaken en helpen met het inrichten van de academie. “Is kleren ophangen in de was- en strijkkamer iets voor jou?”, vraagt Suzanne. Dat is haar op het lijf geschreven, denkt haar moeder: “Ze ruimt haar eigen kleren altijd keurig op.” “Ja, ja”, zegt Marieke, “dat is een goed werkje voor mij.” Het is volgens haar moeder erg belangrijk voor Marieke dat ze door een vast persoon wordt begeleid. Iemand die haar leert kennen en die weet wat ze nodig heeft. Voor Marieke is dat bijvoorbeeld ‘bevestiging’: ze wil voortdurend weten of ze iets goed doet. We lopen tijdens de rondleiding haar toegewezen coach Mieke tegen het lijf. Uit het makkelijke en hartelijke contact valt op te maken dat het klikt. Met een opgewekt ‘tot donderdag’ nemen ze voorlopig afscheid. Dat gaat wel goed komen tussen die twee. ■■

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

19

[ EIGENWIJS ROLLEND MATERIEEL ]

Door de bril van Jorissen Spontaan op jacht naar rollend

Rolstoelleveranciers rekenen Ik haat druilerige dagen.

Om het niet te ingewikkeld te maken

ders met pin ups. In de hoop toch iets

Dagen die grijs of bruinachtig

was mijn bestemming de firma RSA/

interessants rollends aan te treffen

van kleur zijn en waarop er

Revacore, een van de grotere hulp-

koerste ik op de showroom aan, toen

middelenleveranciers in de hoofdstad.

er een monteur opdook met een zakje

Het uitstapje beloofde van meet af

in z’n hand. Of ze niet open waren

naam bui niet verdient. Vlees-

aan geen tof event te worden. Met de

vroeg ik. “Jawel hoor, maar er is niet

noch-visweer noem ik het.

metro in de buurt van de showroom

veel personeel.” Hij leek verbaasd en

Wat doe je dan? Lekker met

aangekomen bleek de hele omgeving

onthand alsof hij nooit een rolstoe-

een boek op de bank? Vind ik

opgebroken. Een afstand van zo’n 75

lende klant gezien had die zomaar

meter over bouwzand vol kuilen en

even kwam kijken. Hij had alleen oog

voortdurend regen valt die de

niks, ik wil eruit, spontaan iets

plassen kostte mijn elektrische rol-

voor z’n warme broodje. “Kan ik fijn effe

doen wat ik niet vaak doe. Het

stoel een half uur. Toen was ik einde-

in de showroom”, zei ik om hem uit de

draait vaak uit op shoppen.

lijk bij de voordeur die wel een heel

brand te helpen. Een verkoper was er

Afgelopen vrijdag was het

gesloten indruk maakte. ‘Gelieve te

vandaag ook niet, maar als ik per se

vlees noch visweer. Echt weer

bellen als de deur niet open is’ stond

wou kijken kon ik mijn gang gaan.

om een mountainbike uit te gaan zoeken, volgens een

er op een papiertje. Ook in de showroom was het doodDoodstille showroom

stil. Toiletstoelen met enorme bruine

vriend. Weer voor de jacht op

Met mijn rolstoel balancerend tussen

emmers eronder (goed voor minstens

het nieuwste rollend materi-

hoge drempel en lager gelegen stoep

tien liter kleine en kilo’s grote bood-

eel, dacht ik. Ik loop (wat heet

probeerde ik de bel te bereiken, abso-

schappen), rollators in soorten en

luut onmogelijk bij een bel die op

maten en gemaksstoelen in gedemp-

ooghoogte van een lang mens zit. De

te tinten stonden her en der in de

warmer voor. Liefst had ik elk

stemming werd grimmig, niks missie

ruimte. Neergepleurd is eigenlijk een

kwartaal een nieuwe auto,

mislukt, op deze druildag moest en

betere omschrijving. Hier en daar

scootmobiel of handbike en,

zou ik een paar adl-stoelen zien! Ik

stond een rolstoel van het saaiste

niet te vergeten, een super-

reed rond het gebouw en ontdekte

soort. Zo’n leenstoel voor de af en toe

de leveranciersingang, gelukkig open.

moeilijk ter been zijnden, vaak ’n beet-

In de werkplaats was het kil en stil,

je verdekt opgesteld bij de garderobe

doodstil. Scootmobielen en elektri-

in musea. Mijn oog viel op een lang

sche rolstoelen stonden verlamd in

spandoek aan de muur: Beenhakker

keurige rijtjes opgesteld. Overal kisten

Eerlijk – Ervaren – Effectief.

in dit geval) immers nergens

lichte, elegante en comfortabele handrolstoel.

en kasten met bouten, moeren, tan-

20

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

gen, inbussleutels en ander gereed-

Ging een andere leverancier met de

schap. Aan de muur de obligate kalen-

zeker in dit verband welsprekende

[ EIGENWIJS ROLLEND MATERIEEL ]

materieel?

niet op klanten naam Beenhakker de zaak overnemen

naar een verkoper die “effe bezig

en verkeerde het geheel in diepe cri-

was”. “Aha”, zei de verkoper nadat ik

showroom

sis? Niemand die het mij vertelde en

mijn wens geuit had en troonde me

ondertussen niet (meer) in Vianen,

van de hulpmiddelen hoefde ik ook

mee naar een gedeelte waar handrol-

maar in Den Bosch was. En dat ik

geen antwoord te verwachten. Ik ver-

stoelen twee rijen boven elkaar opge-

volgende keer echt eerst een afspraak

trok zonder dat mij iets informatiefs

steld stonden. Hij trok er twee uit.

moest maken. De `werkers’ uit Den

en effectiefs ten deel gevallen was.

“Deze verkopen we voornamelijk” en

Bosch konden ook naar Amsterdam

wees toen op een degelijk en saai

komen.

Tja, u moet ook een

(gaat vaak samen) ogende Quickie

afspraak maken

en eenzelfde type van Invacare. Niet

dat

de

Geen pluspunten, wel aanbevelingen

De maandag erna was het wederom

de aller-treurigste exemplaren, maar

druilerig. Of ik wél zou slagen bij

lichtgewicht, elegant en comfortabel,

Het lijkt zo gewoon en gemakkelijk,

de andere grote hulpmiddelenleve-

ho maar.

zelf een rolstoel uitzoeken met een

rancier met de veelbelovende naam

Ik bleek voor het Wmo-assortimentje

pgb. Maar oh, de praktijk! “Iedereen

Welzorg, vroeg ik me af. Jaren geleden

te staan. “Mevrouw, deze zitten in

is op de hoogte van de laatste ont-

ging ik daar regelmatig de nieuwste

het Wmo-pakket. Die kosten maar

wikkelingen en behoeften van klant

rolstoelen bekijken en uitproberen.

€ 1.800.” De reeks sombere ‘museum-

en consument”, aldus een wervende

In de showroom viel mijn oog meteen

rolstoelen’ bleek ook in dit pakket te

kreet op de site van Welzorg. Voor het

op het setje zwarte ‘museumrolstoe-

zitten.

zover is moet er nog heel veel veranderen. Zoals op z’n minst:

len’. Het zal toch niet waar zijn?, dacht

•

in elke regio showrooms waar je

ik verder speurend. Een redderende

De verkoper voelde zich duidelijk ont-

vrouw ging niet over klanten die een

hand met een pgb-klant die een rol-

een breed scala aan hulpmiddelen

rolstoel zoeken en verwees me door

stoel wil waarin ze kan lezen, dansen,

zelf kunt uitproberen zonder eerst

rusten en racen. In de hele show-

ingewikkelde afspraken te maken

room was geen actief rolstoel te zien.

met ergo-, fysio- of andere thera-

“Tsja, u had ook een afspraak moeten

peuten voor eventueel advies op

maken.” Hij dacht na en verwees me

maat

Een rolstoel waarin ik kan lezen, dansen, rusten en racen alstublieft!

naar Vianen, naar een grote show-

•

personeel dat niet alleen geïnte-

room vol actief stoelen, gerund door

resseerd is in nieuwe ontwikkelin-

mensen die zelf ervaring hebben.

gen, maar (ook) spontaan bereid is

Rolstoelers bedoelde hij. Ik kreeg nog

advies te verstrekken

twee A-4tjes met informatie over een rolstoel die er op papier aantrekkelijk

Mevrouw met de Bril heeft deze keer

uitziet, maar niet in het pakket zit.

geen

Op de valreep riep de verkoper me na

helaas.

pluspunten.

Jammer,

maar

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

21

[ EIGENWIJS ALV ]

ALGEMENE LEDENVERGADERING

26 SEPTEMBER 2009

Veel belangstelling voor workshops herindicatie en begeleiding Er was zoveel belangstelling voor de workshop ‘Help, ik krijg een herindicatie, hoe bereid ik me voor?’ en de workshop ‘De nieuwe functie begeleiding, wat mag ik nog wel inkopen en wat niet?’ dat het programma op het laatst nog werd aangepast. Maar ondanks deze grote belangstelling, verliep de Algemene Ledenvergadering (ALV) van zaterdag 26 september soepel als altijd.

[

Auteur: Stans Damen | Fotografie: Rob Guffens

]

hebben deze goedgekeurd. Ook werd er een nieuw bestuurslid gekozen: Beer Boneschansker. Hij heeft een

De leden konden in het middagprogramma van de ALV

dochter met een ernstige meervoudige handicap. Hij

kiezen uit vier workshops, één aan het begin van de mid-

was onder andere inleider/spreker op symposia/con-

dag en één aan het einde van de middag. Veel mensen

gressen met betrekking tot zorg en wonen voor ver-

staan nu voor een herindicatie, waardoor er veel belang-

standelijk gehandicapten en projectleider kleinschalige

stelling was voor de workshops over herindicatie en

woonvoorzieningen voor verstandelijk gehandicapten.

begeleiding. De workshops ‘Ik heb problemen met mijn

Ook werkte hij als manager Handicap & Samenleving

zorgverlener, hoe los ik ze op?’ en ‘Zo beoordeelt u zélf

bij de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte

de kwaliteit van een pgb-bureau’ kwamen te vervallen.

Kind. Momenteel houdt Beer Boneschansker zich bezig

Aan het begin van de middag werden in de grote zaal

met ARMADO, breekijzerorganisatie voor mensen met

twee presentaties gehouden met veel tips hoe een her-

een verstandelijke handicap en hun ouders. Hij vervulde

indicatie voorbereid kan worden en wanneer je wel en

meerdere bestuursfuncties, zoals voorzitter van de BOSK,

wanneer je geen begeleiding geïndiceerd krijgt; plus wat

vereniging van mensen met een motorische handicap en

je wel en niet met je pgb mag inkopen.

hun ouders. Ook was hij lid van de werkgroep ‘Wenkend

In het tweede deel van de middag werden de tweehon-

Perspectief’ adviesraad van de minister van VWS inza-

derd aanwezigen opgesplitst in drie doelgroepen, waar-

ke vernieuwing cliëntparticipatie. Beer Boneschansker

na in kleinere zaaltjes vragen gesteld konden worden

regisseert, doet productiewerk in de media en is nu ook

aan pgb-deskundigen van Per Saldo.

de komende vier jaar bestuurslid van Per Saldo.

Nieuw bestuurslid

22

Meer informatie over de ALV

’s Ochtends werden de plannen voor 2010 plus bijbeho-

Kijk op www.pgb.nl, nieuws, 27 september 2009, Dit is er

rende begroting aan de leden gepresenteerd; de leden

besproken op de Ledenvergadering. ■■

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

Medewerkers van Per Saldo heten de leden van harte welkom en de ADL-assistente zit klaar om hulp te bieden

Aline Saers (directeur) en Frans Oostrik (voorzitter)

Een lid in gesprek met pgb-consulent van Per Saldo op het spreekuur

Nog even overleg en Frans Penninx (bestuurslid) en Irene Verkade (bestuurslid) presenteren de begroting en plannen voor volgend jaar

Tijdens de presentaties over begeleiding en de herindicatie worden veel vragen gesteld

Na het algemene deel is de grote groep opgesplitst in drie kleinere groepen

Coördinator leidt het spreekuur in goede banen

De ALV duurt de hele dag, met een welkome %IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ] onderbreking van een goed verzorgde lunch

23

| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i eu School en pgb

Zzp, de knelpunten

Vóór de zomer heeft staatssecretaris Jet

Budgethouders met een zzp, zowel degenen die de zorg

Bussemaker aangegeven de regels aan te

thuis organiseren als in wooninitiatieven met een pgb,

passen voor kinderen die begeleiding nodig

voorzien veel knelpunten.

hebben op school. Nu duidelijk is hoe die regels uitpakken, heeft Per Saldo de slimme lijst

Er zijn er zoveel dat het ministerie van VWS een werk-

(voorheen noemden we dat factsheet)

groep heeft ingesteld om die knelpunten te onderzoeken

‘School en pgb’ geactualiseerd.

en op te lossen. Per Saldo is in deze werkgroep vertegenwoordigd. Er is een knelpuntenlijst in de maak waarop

Hierin leest u welke mogelijkheden het pgb

nu al zo’n 15 knelpunten staan. Voor het ministerie van

vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)

VWS reden om in ieder geval snel een uitgebreid onder-

biedt voor het inkopen van extra zorg en begeleiding op

zoek te gaan doen naar de financiële gevolgen van het

de (speciale) basisschool, in het speciaal onderwijs, het

plan van VWS om het pgb af te leiden van de zorg-in-

voortgezet (speciaal) onderwijs, het middelbaar beroeps-

natura-prijzen voor een zzp.

onderwijs en in het hoger beroepsonderwijs. Hulp die de

Voor VWS is het voorbestaan van de huidige wooninitia-

school niet kan bieden. De beperkende regels die hierbij

tieven een speciaal probleem, omdat de staatssecretaris

bestaan en het verschil tussen een pgb en het rugzakje

heeft gesteld dat deze niet mogen omvallen. Concrete

(leerlinggebonden financiering: LGF) komen ook aan

oplossingen zijn er nog niet. Het Landelijk Steunpunt

bod. Kijk op www.pgb.nl > downloaden > factsheets of bel

Wonen zal op 19 november a.s. een actiedag in Den Haag

de ledenservice om de factsheet op papier te bestellen. ■■

organiseren voor verontruste wooninitiatieven. Meer informatie op www.woonzelf.nl. ■■

Zzp, het goede nieuws

Zzp en huishoudelijke hulp

Goed nieuws voor budgethouders met een zzp: de budgetgarantie is verlengd.

Per Saldo krijgt veel vragen van budgethouders met een zzp (AWBZ/zorgkantoor) plus een indicatie huishoude-

Daardoor kan een pgb-zzp in 2010 niet lager worden dan

lijke hulp (Wmo/gemeente). Tot wanneer kan iemand

het oude bedrag voor uw pgb, toen uw indicatie nog in

met een zzp zijn indicatie bij de gemeente behouden en

functies werd geïndiceerd. Heeft u in 2009 al een bud-

voor wie vervalt de indicatie huishoudelijke hulp?

getgarantie, dan geldt die ook voor 2010. De peildatum voor de hoogte van de garantie is 31 december 2009.

- Iedereen die vanaf 1 januari 2009 een zorgzwaartepak-

Zoals het er nu uitziet geldt de budgetgarantie ook

ket heeft in de vorm een pgb, kan geen indicatie voor

voor 2011, maar daarna is de toekomst van het pgb-zzp

huishoudelijke hulp meer aanvragen bij de gemeente;

ongewis.

deze budgethouders kunnen hun huishoudelijke hulp

Op dit moment zijn er al een flink aantal budgethouders

wel uit het pgb-zzp betalen;

geïndiceerd voor een-zzp (zorgzwaartepakket). Een zzp

- mensen die op 31 december 2008 al hulp in het huis-

is een volledig pakket aan zorg. U komt hiervoor in aan-

houden vanuit de Wmo ontvingen en die ook een pgb-

merking als u voortdurend toezicht nodig heeft, ieder

zzp hebben, houden de huishoudelijke hulp van de

moment hulp nodig kan hebben en/of in een speciale

gemeente totdat de indicatietermijn van het zzp is ver-

aangepaste omgeving moet verblijven. Dit noemt

streken; zodra er een nieuwe indicatie

men ‘langdurig verblijf’. U kunt een zzp ook als een

in de AWBZ wordt afgegeven vervalt

pgb afnemen. Meerinformatie hierover leest u op

de indicatie van de gemeente en kun-

www.pgb.nl > AWBZ > zzp. ■■

nen budgethouders de huishoudelijke hulp uit het pgb (zzp) betalen. ■■

26

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

uws | n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | i n de media Boer geeft zorg op tv

Psychiater hekelt rompslomp rondom toekenning pgb

Onder de titel ‘Boer & Zorg’ komt er in november en december een zesdelige documentaire op tv. Het is een

Een op de honderd Nederlanders is behept met de soci-

informatieve, boeiende en deels humoristische serie

ale ontwikkelingsstoornis autisme. Dat is veel meer dan

waarin het werken op drie verschillende zorgboerderijen

25 jaar geleden werd aangenomen.

in beeld gebracht wordt, waaronder De Witte Hoeve, waarover EigenWijs in het vorige nummer schreef.

Volgens de huidige wetenschappelijke inzichten heeft 1% van alle mensen autisme, zei psychiater prof.dr. R. J. van der

Vol enthousiasme en toewijding zorgen de boer en

Gaag van de Radboud Universiteit in Nijmegen tijdens een

boerin, die meestal uit de zorg komt, dat verschillende

congres van de Nederlandse Vereniging voor Autisme op 9

mensen hun beperking ‘als het ware vergeten’. Het gaat

en 10 oktober.

om mensen met autisme, met een psychische beperking

Van der Gaag hekelde de rompslomp rond het toeken-

of achtergrond als burn-out, depressie, ex-verslaafden,

nen van een persoonsgebonden budget (pgb) voor men-

ouderen met dementie of Alzheimer.

sen met autisme. Een kind met autisme wordt elke twee

“Door in de buitenlucht de handen uit de mouwen te

jaar onderzocht of het nog lijdt aan deze levenslange

steken en door contact met planten, dieren, mensen,

ontwikkelingsstoornis. “Je laat toch ook niet een blinde

aarde en de seizoenen, komen mensen tot innerlijke

elke twee jaar onderzoeken of hij nog blind is?”

rust en zelfvertrouwen”, zegt de programmamaker. “Dat

Van der Gaag bekritiseerde de tendens bij politici en

levert emotionele, verhelderende, positieve beelden

zorgverzekeraars om autisme onder te verdelen in ern-

en situaties op waaruit blijkt dat een zorgboerderij

stige en minder ernstige vormen. Zo zouden ze bezuini-

niet meer weg te denken is uit onze samenleving.”

gen op de zorg willen regelen.

Uitzendingen zijn op Nederland 2, 19.55 uur, op 2, 9, 16 november en 30 november, 7, 14 december. ■■

De psychiater wees op de problemen die mensen rond autisme ervaren. Zo is de opvoeding van een kind met autisme “een onwaarschijnlijk grote belasting voor het gezin.” De hoogleraar constateerde dat de diverse vormen van zorg rond autisme niet goed met elkaar samenwerken. Ook neemt, volgens hem, het aantal beschermde werkplekken voor mensen met autisme af. Hij bepleitte de instelling van een levensloopbegeleider voor mensen met autisme. Bron: Reformatorisch Dagblad. ■■

foto: SOL FILMprodukties

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

27

| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i eu haags n i euws Gezamenlijk beoordelen gaat door

Prinjesdag: geen bezuiniging op pgb

In Leeuwarden en Doetinchem mochten ze het dertien

Op en na de derde dinsdag in september meldden ver-

maanden uitproberen. Zorggebruikers die bij meer dan één

schillende media dat er bezuinigd zou gaan worden op

instantie bekend zijn, werden door één team geïndiceerd.

het pgb in de AWBZ. Deze berichten kloppen niet. De

Zij kregen daarna één indicatie voor de totale zorg die zij

verkeerde interpretatie is ontstaan door een ongeluk-

thuis, op school, op het werk of bij andere activiteiten nodig

kige formulering in het begeleidend persbericht van het

hebben. De drie betrokken ministeries - VWS, SZW en BZK -

ministerie van VWS. In de begroting van het ministerie

willen ermee doorgaan. Daarom krijgen eind 2009 twintig

staat dat er binnen de AWBZ in 2010 een overschrijding

gemeenten een gereedschapskist met richtlijnen, waarmee

van € 234 miljoen wordt verwacht, geld dat ergens

ze in 2010 gezamenlijk kunnen gaan beoordelen. De proef

anders vandaan moet worden gehaald. Waarschijnlijk

in Doetinchem en Leeuwarden laat prima resultaten zien.

neemt het aantal budgethouders minder snel toe van-

Zowel cliënten als medewerkers van de organisaties reage-

wege de bezuinigingsmaatregelen van dit jaar, waarmee

ren positief. Cliënten hoeven minder formulieren in te vul-

staatssecretaris Bussemaker de toegang tot de AWBZ

len, de aanvraagprocedure verloopt sneller, ze hebben vaker

heeft aangescherpt. Het aantal mensen met een pgb

een vaste contactpersoon en er wordt naar de totale zorg-

stijgt daardoor minder snel dan verwacht. Zodoende

vraag gekeken. Dat zorgt voor een indicatie op maat. Juist

heeft het ministerie een meevaller waarmee het begro-

dat laatste beoordelen medewerkers van de deelnemende

tingstekort in de AWBZ deels is op te vangen. De rest legt

instanties - CIZ, UWV, UWV Werkbedrijf en MEE – als positief

het ministerie neer bij het inkoopbeleid van de zorgkan-

en motiveert hen tot deelname. De barrières konden daar-

toren, dat wil zeggen bij de zorg in natura. ■■

door worden overwonnen. De medewerkers ervaren nu het gemak en de voordelen van het gebruik van elkaars expertise en informatie.

Eigen bijdrage bij begeleiding

Doordat de totale situatie van de cliënt in kaart wordt gebracht, leidt dit in veel gevallen tot een betere, meer

In de miljoenennota maakt het kabinet zijn voornemen

passende indicatie. In totaal zijn 1500 cliënten op deze

bekend om per 1 januari 2010 een eigen bijdrage bij

manier geholpen. Op dit moment zijn de betrokken

begeleiding in te gaan voeren. Het hangt van de afloop

ministeries bezig met het vullen van een gereedschaps-

van de begrotingsbesprekingen half november a.s. af, of

kist, een zogenoemde toolkit, voor twintig gemeenten

dit voorstel door de Tweede Kamer wordt aangenomen. Per

die in 2010 gaan starten. Deze toolkit wil voorkomen

Saldo is zeer verbolgen over de invoering van de eigen bij-

dat zij tegen dezelfde problemen oplopen als destijds in

drage bij begeleiding, te meer omdat het kabinet de eigen

Leeuwarden en Doetinchem, zoals spraakverwarring over

bijdrage voor budgethouders op 1 januari 2010 wil invoe-

bepaalde begrippen (elke instantie heeft zijn eigen taalge-

ren en voor zorg in natura pas op 1 juli 2010. ■■

bruik) en een systeem om de dossiers met elkaar te delen. De toolkit is bedoeld als richtsnoer waarmee gemeenten een vertaling kunnen maken naar hun eigen situatie. Naast een beperkte bijdrage in de kosten kunnen zij reke-

Korting op de eigen bijdrage laat herrekend

nen op ondersteuning in de vorm van advisering, training

28

en begeleiding. Ook komt er een mogelijkheid om kennis

Vóór de zomervakantie heeft staatssecretaris Jet

en ervaring met elkaar uit te wisselen. EigenWijs laat het

Bussemaker de Tweede Kamer toegezegd dat de korting

u weten zodra er meer bekend is over de gemeenten die

op de eigen bijdrage (Wtcg) voor persoonlijke verzorging

gaan meedoen. ■■

en verpleging per 1 juli dit jaar zal worden verrekend.

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

Per Saldo merkt dat de zorgkantoren hier geen gehoor aan hebben gegeven; deze korting is nu nog steeds niet doorberekend. Hierdoor kunnen chronisch zieken en gehandicapten met een pgb dit jaar een stuk minder zorg

Marja Morskieft

ws | n i euws | n i euw

MIJN WIJS

inkopen. In een brief heeft Per Saldo de Tweede

[ EIGENWIJS NIEUWS]

Meedoen? Graag! Het is een miezerige herfstdag. Ik wilde vandaag in mijn ligstoel doorbrengen, starend naar de spinnenwebben in mijn tuin. Dat gaat niet door! ‘Chronisch zieke moet kunnen meedoen,’ kopt de krant optimistisch. Vrolijk kijk ik naar wie deze strijdkreet in de krant heeft gezet. Ab Klink. Slik. En Jan Hein Donner. Ai. Ministers van Volksgezondheid en Sociale Zaken. Zonder te lezen weet ik al wat de heren willen beweren.

Kamerleden gevraagd er bij de staatssecretaris

Het zal wel over ketenzorg gaan en de voordelen voor de

op aan te dringen deze korting op zeer korte

arbeidsmarkt. Zorgstraten voor de geluksvogels die slechts

termijn te herrekenen.

één aandoening onder de leden hebben. Over hoe doelmatig

Aline Saers, directeur Per Saldo: “Dit is een onaanvaard-

en kostenbesparend het is om één ziektebeeld langs één trits

bare situatie. Mensen die dit geld niet kunnen voor-

zorgverleners te sturen. Hoeveel tijd het de chronisch zieke

schieten, hebben dit jaar gewoonweg minder geld om zorg in te kopen. Iemand die bijvoorbeeld € 600 eigen bijdrage per maand betaalt, krijgt per maand € 200

bespaart. Die zij niet in ledigheid mag doorbrengen, neen, de arbeidsmarkt staat te springen om chronisch belemmerden!, glimlacht de heer Donner.

terug via zijn pgb die hij aan zorg kan besteden. Nu die

Tja, natuurlijk is het fijn als je niet, zoals ik, je onderzoeken in

eigen bijdrage nog steeds niet herrekend is, heeft deze

twee ziekenhuizen hoeft te doen. Als je niet vijf specialisten

persoon al € 1800 aan zorg misgelopen. De staatsse-

hebt die nauwelijks informatie uitwisselen. Als je niet achten-

cretaris moet ervoor zorgen dat dit zo spoedig mogelijk

zestig keer geïndiceerd en gekeurd hoeft te worden bij zeven

wordt opgelost. En eigenlijk is dat al te laat.” ■■

verschillende instanties voor een rolstoel of pgb. Graag zelfs!

Beter taxivervoer Bij het taxivervoer voor Valys, Regiotaxi, leerlingenver-

Wat had me dat een tijd bespaard. En moordlust. Wie weet had ik tijd overgehouden om een bestseller te schrijven, pleegkinderen op te voeden en een commissariaat te bekleden. Mij hoor je niet klagen over efficiëntie. Maar, beste heren, er is ook nog zoiets als een dagelijks leven!

voer, AWBZ-vervoer en zittend ziekenvervoer doen zich

Mensen met makke willen inderdaad heel graag MEEDOEN,

veel problemen voor. Om daar iets aan te doen zijn er

dat hebt u goed opgepikt, maar weet u ook wat daarvoor

‘Handboeken contractvervoer’ ontwikkeld, waar de raad

nodig is? Doelmatige ketenzorg is alleen handig voor mensen

voor chronisch zieken en gehandicapten, CG-raad, haar

met slechts één aandoening én, die zijn er niet zoveel! De

medewerking aan heeft verleend. De verantwoordelijke

meeste chronisch zieken stapelen. Krijgen allengs meer aan-

ministeries van VWS , OCW en Verkeer en Waterstaat

doeningen. Dan ben je de klos met zo’n zorgketen. Pers jezelf

hebben de handboeken aangeboden aan de gemeen-

maar eens in vier zorgstraten met bijbehorende protocollen en

ten. De CG-Raad is ervan overtuigd, dat de handboeken

leefregels! Dan ben je snel dood. Of je houdt één aandoening

alleen zullen gaan leven voor ambtena-

over, die nergens tussenpast.

ren en bestuurders als lokale belangen-

Maar daar zijn we er niet mee. De overbezette chronisch zieke

behartigers erom vragen. De CG-Raad

met vaak een lastig lijf, moet ook vervoerd worden naar werk,

wil hier graag verdere uitvoering aan

kerk of hobby. Met welk vervoer? Dat toegankelijke openbaar

geven. De Raad heeft, om ondersteu-

vervoer misschien? Of dat prima functionerend rolstoelbusjes-

ning aan locale partijen te kunnen

systeem? Hoort bij andere ministeries en is dus uw pakkie-an

geven, een voorstel ingediend bij de

niet? Daarnaast zijn er natuurlijk voldoende welwillende werk-

betrokken departementen. Intussen

gevers. Voor mijn part calculerend, want geen gemotiveerder

kunnen ouders die meer invloed willen uitoefenen op

werknemer dan een chronisch mens. Ze staan in de rij hoor,

het leerlingenvervoer in hun gemeenten, kijken op www.

ministers! Verder hebben ze natuurlijk ook ondersteuning en

leerlingenvervoer.net. Daarop staat heel praktische

begeleiding nodig. Wordt op dit moment nogal in gesneden,

informatie, waar u direct mee aan de slag kunt. ■■

omdat de AWBZ-pot moet krimpen. Lastig, een strijdkreet die me van hoogten naar diepten sleept. Kom in actie ministers, maak uw woorden waar! %IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

29

| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i e ti ps Van twee budgethouders

Agenda 2010

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van Per Saldo

Bent u op zoek naar een nieuwe agenda voor 2010?

eind september vertelden twee leden hetzelfde opmer-

Neem de 'Otto agenda'. Deze is bedacht en geïllustreerd

kelijke verhaal. Hun zorgaanbieder vroeg hen om een

door Huub van Overveld. Hij heeft een autisme spec-

kopie van de toekenningsbeschikking en van het indica-

trumstoornis. Otto is een stripfiguur, afgeleid van Huub

tiebesluit. Doe dit nooit, is hun advies, want zorgaanbie-

zelf, die veel autistische woordgrappen maakt. Kosten:

ders stemmen hun aanbod hierop af. Eén budgethouder

€ 7,50 (exclusief verzendkosten). Te bestellen via de

moest voor een vakantiereis een behoorlijk bedrag voor

Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA), www.autis-

persoonlijke verzorging betalen, terwijl reisgenoten zon-

meboek.nl of bel de NVA op (030) 2299800. ■■

der pgb hiervan gevrijwaard waren. Dit kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn. Als individuele budgethouder wilt u de kosten van uw eigen zorg betalen, volgens de

Informatieve website: logeren met zorg

prijs die u met de zorgaanbieder overeenkomt. ■■ Deze website dient als startpunt om te zoeken naar informatie over logeermogelijkheden voor kinderen met een handicap of beperking. Kijk op www.logerenmetzorg.nl. ■■

uitnodigi ngen ‘Tijd voor leven’ thema van Week Chronisch Zieken

congresbureau.nl, 071 514 82 03. Ook in uw regio worden er in deze week allerlei activiteiten georganiseerd. Tal van voorlichtingsbijeenkomsten op velerlei terreinen, sport en bewegingsactiviteiten, een toneelvoorstelling.

De Week Chronisch Zieken wordt dit jaar gehouden

Wilt u weten wat er bij u in de buurt gebeurt, kijk voor

van vrijdag 6 tot en met zaterdag 14 november. Het

het weekprogramma op www.chronischziek.nl. ■■

landelijk, vrij toegankelijke openingscongres is op vrijdag 6 november in NBC Nieuwegein. Chronisch zieken, gehandicapten, hun familie en mantelzorgers, maar ook onderzoekers, professionals, studenten en beleidsmakers

Bijeenkomsten voor bemiddelingsbureaus over gedragscode

worden van harte uitgenodigd. Het gaat deze dag over

30

mogelijkheden voor vrije tijdsbesteding. Tijdens work-

In juni dit jaar heeft Per Saldo de gedragscode voor

shops en op de informatiemarkt krijgt u veel informatie

pgb-bureaus geïntroduceerd. Graag wisselen we van

over de ontwikkelingen en mogelijkheden op dit gebied.

gedachten met pgb-bureaus over de implementatie

De dag biedt ook een podium om knelpunten en oplos-

van de gedragscode en het keurmerk dat volgend jaar

singen te bespreken. Het congres wil een ontmoetings-

zal volgen. Er worden daarom een aantal bijeenkomsten

plaats zijn voor mensen die als ervaringsdeskundige of

georganiseerd waarin uitleg wordt gegeven over uit-

op een andere manier betrokken zijn bij het leven met

gangspunten en de totstandkoming van de gedragscode

een chronische ziekte of handicap. Het programma kunt

en de verdere benodigde stappen op weg naar het keur-

u downloaden via www.chronischziek.nl. U kunt zich

merk. In november staan er drie bijeenkomsten gepland.

opgeven voor het congres op 6 november door op deze

Hieraan zijn geen kosten verbonden. Voor verdere infor-

website op de knop ópeningscongres te klikken of bel of

matie en opgave kijk op www.pgb.nl > cursussen en

mail met het Leids Congres Bureau, tijdvoorleven@leids-

voorlichting > bijeenkomsten voor professionals.■■

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS WSW ]

WAAR KUNT U TERECHT MET UW VRAGEN OVER DE WSW?

Voor informatie en ondersteuning Sinds 1 januari 2008 is de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) veranderd. Met een wsw-indicatie hebt u nu meer rechten en mogelijkheden. U kunt zelf begeleid werk zoeken bij een gewone baas, u mag weten wat uw plaats is op de wachtlijst, u kunt meepraten met de gemeente over de Wsw. Heeft u vragen over de mogelijkheden met een wsw-indicatie, dan kunt u voor informatie en ondersteuning bij een aantal organisaties terecht. We geven u de belangrijkste adressen van organisaties die gratis informatie geven of ondersteuning bieden. [ Tekst: redactie, met dank aan Programma Versterking Cliëntenpositie van de CG-raad]

Voor informatie Bel of mail Per Saldo voor informatie over een pgb-Wsw Bij Per Saldo kunt u voor advies en informatie terecht als

CG-Raad kritisch over pilots wsw

u een pgb-Wsw voor begeleid werken hebt of als u een

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)

pgb voor werken bij een gewone baas wilt aanvragen.

wil voor mensen met een arbeidshandicap de mogelijkheid om te werken vergroten. Het ministerie heeft daarvoor een

Per Saldo:

0900 - 742 4857 of de ledenservice

aantal proeven (pilots) ontwikkeld. De Chronisch Zieken en

E-mail:

[email protected]

Gehandicapten-Raad (CG-Raad) is kritisch over de voorstellen

Internet:

www.pgb.nl

van het ministerie. In een brief van 24 september aan staatssecretaris Klijnsma en minister Donner zet de CG-Raad de hoofdpunten op een rij. -

Er moet extra geld komen voor ondersteuning bij het vin-

Bel of mail de Wsw-infolijn voor al uw andere vragen

den van werk en ondersteuning tijdens het werk. -

Stimuleer begeleid werken op maat met ondersteuning

Het Programma Versterking Cliënten Positie (VCP) is een

van een pgb: dit vergroot de kansen op een baan!

afdeling van de Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad

-

Pak de wachtlijsten aan.

(CG-raad) die informatie geeft over de Wsw. U kunt hen via

-

Zorg voor een structurele oplossing voor het banentekort

de Wsw-infolijn mailen of bellen om uw vragen te stellen.

voor mensen met een arbeidshandicap.

Heeft u een vraag die niet over de veranderingen in de wet

Stimuleer werkgevers om langdurige arbeidsplaatsen

gaat? Dan helpen zij u om uw vraag ergens anders te stellen.

-

voor mensen met een handicap te realiseren. -

-

Laat bestaande Sociale Werkplaatsbedrijven een bijdrage leveren aan de arbeidsparticipatie van mensen met een

van maandag tot en met donderdag

arbeidshandicap. Experimenteer meer met detachering.

van 10.00 uur tot 12.00 uur en van

Het wettelijk minimumloon en pensioenopbouw moet ook

14.00 tot 16.00 uur

voor mensen met een arbeidshandicap blijven gelden.

E-mail:

[email protected]

Handhaaf onafhankelijke indicatiestelling voor een Wsw-

Internet:

www.programmavcp.nl

indicatie.

32

Wsw-infolijn: (030) 284 6050

[ EIGENWIJS WSW ]

Voor ondersteuning MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking.

dewerker Wsw van uw woongemeente. Natuurlijk kunt u

MEE adviseert, ondersteunt en wijst de weg. Zij geven

ook de ledenservice van Per Saldo hierover bellen.

advies over begeleid werken bij een organisatie en over werken bij een gewone baas met een pgb. In Nederland

Bij het juridisch steunpunt kunt u terecht met juridische

zijn er ongeveer 50 MEE-vestigingen. Deze vindt u via de

vragen. Bijvoorbeeld over werk in de Wsw. U kunt het

website www.mee.nl. Telefoon: 0900 - 999 8888. Voor

Juridisch Steunpunt alle werkdagen bellen van 10:00 -

meer informatie zie de website: www.mee.nl.

13:30 uur. Telefoon: 035 - 6722 666. Een eenmalig telefonisch advies is gratis. Kijk op www.boaborea.nl.

Tot en met 2010 kunt u terecht bij een onafhankelijk arbeidsadviseur. U krijgt onafhankelijk advies over werk

Regelrecht is de Juridische Advieslijn van Platform VG.

en inkomen. Door het hele land zijn arbeidsadviseurs

Hier kunt u terecht met alle vragen over regelgeving en

te vinden op vestigingen van het UWV WERKbedrijf,

een verstandelijke beperking. U kunt bellen op werkda-

de werkpleinen. Onafhankelijke arbeidsadviseurs geven

gen van 10:00 - 13:30 uur. Telefoon: 088 - 8009 088. Een

arbeidsadviezen aan iedereen. Kijk op de website voor

eenmalig advies is gratis. Kijk op www.platformvg.nl/

een onafhankelijk arbeidsadviseur bij u in de buurt:

Juridische-dienstverlening.

www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl. De raad voor inspraak Wsw (wsw-raad) komt op voor Bent u op zoek naar werkbegeleiding in verband met uw

de belangen van mensen met een wsw-indicatie. U kunt

pgb-Wsw? Dan kunt u terecht bij Boaborea. Telefoon:

contact opnemen met de raad voor inspraak Wsw in uw

0900 - 284 4545. E-mail: [email protected] en website

eigen regio of gemeente. De gemeente kan u vertellen

www.boaborea.nl. De werkbegeleiding kunt u betalen uit

wie er in de raad zitten. Of kijk op www.aanhetwerkmet-

uw pgb, nadat uw gemeente de begeleidingsorganisatie

dewsw.nl > wsw’ers > wsw-raad.

heeft goedgekeurd. Vraag uw gemeente desgewenst ook of u de hulp bij het zoeken naar werk uit het pgb-Wsw

Kijk op www.aanhetwerkmetdewsw.nl. Deze website

mag betalen. Informatie hierover kunt u vinden in de

kunt u bezoeken tot 1 januari 2010. Daarna kunt u delen

Verordening Persoonsgebonden budget begeleid werken

van de informatie van deze website vinden op de website

van uw woongemeente. Vraag hiernaar bij de beleidsme-

van het ministerie van SZW: www.minszw.nl.

[ EIGENWIJS VRAGEND WIJS ]

vraag e n antwoord men in het verzorgingstehuis. Ik werk voor hem. Heb ik recht op een uitkering wegens werkloosheid? Antwoord Raakt u werkloos, bijvoorbeeld doordat uw partner

Pgb-consulente Lenusya Isabella is op vakantie, maar haar collega's Gabriella en Heidi beantwoorden uw veelgestelde vragen aan de Per Saldo telefonische informatie- en advieslijn.

wordt opgenomen in een instelling, dan krijgt u geen uitkering wegens werkloosheid. Doordat u werkt met een familieovereenkomst bent u niet in loondienst en bent u dus geen werknemer. Hierdoor bent u niet verzekerd voor loonderving door ziekte, arbeidsongeschiktheid of

Vraag Mijn dochter heeft op school problemen om de les-

werkloosheid. In sommige situaties kan hiervoor wel een

stof te begrijpen en zich te concentreren. Kan ik hiervoor

particuliere verzekering worden afgesloten. Voor een

extra begeleiding geïndiceerd krijgen zodat ik een zorg-

persoonlijk advies is het raadzaam het UWV te bellen. ■■

verlener op school in kan zetten voor mijn dochter? Antwoord

Vraag Mijn partner** ontvangt op dit moment een bijstands-

Nee, dit is niet langer mogelijk. Er kan sinds 1 januari 2009

uitkering.Wanneer ik mijn partner aanneem als zorgverlener

alleen een indicatie afgegeven worden voor het houden

en ga betalen uit mijn pgb, verliest zij dan haar uitkering?

van toezicht op school (2 tot 4 uur per week, klasse 2). Antwoord

Toezicht moet in dat geval bedoeld zijn om te voorkomen dat er problemen ontstaan met anderen in de klas of op

Ontvangt uw partner/familielid een uitkering, dan zul-

school, bijvoorbeeld door agressief gedrag van het kind.

len de verdiensten over het algemeen verrekend worden

Of andersom, om het kind te beschermen tegen anderen.

met die uitkering. Dat geldt niet alleen voor bijstands-

Of als het kind bijvoorbeeld moeilijk kan omgaan met

uitkeringen, maar ook voor werkloosheidsuitkeringen

onverwachte situaties. Alleen wanneer het gedrag van

en uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid. Uw part-

het kind tot zeer ernstige problemen leidt, kan vanaf 1 juli

ner is immers weer betaald aan het werk. Uw partner

2009 4 tot 7 uur per week (klasse 3) begeleiding geïndi-

moet de inkomsten in dat geval niet alleen opgeven bij

ceerd worden. Voorheen was het mogelijk om begeleiding

de aangifte inkomstenbelasting, maar ook doorgeven

in te zetten bij het uitvoeren van taken en activiteiten

aan de instelling waar zij een uitkering van ontvangt

en het aanleren van vaardigheden. Dit kan nu niet meer,

(UWV of de gemeentelijke sociale dienst). ■■

daarvoor is de school verantwoordelijk gesteld. Per Saldo vindt overigens dat elke leerling die extra onder-

Vraag De verzorging van mijn man* neem ik voor een

steuning nodig heeft, begeleiding moet kunnen krijgen

deel voor mijn rekening. Ik ben daar speciaal korter voor

voor zowel binnen als buiten school. Die begeleiding gaat

gaan werken. Hij zet zijn pgb ervoor in. Als mij tijdens

verder dan toezicht houden. Het gaat ook om: zelfred-

het gesprek met de indicatiesteller de vraag wordt voor-

zaamheid, regie voeren, plannen, organiseren, hulp bij het

gelegd: ‘Wat doet u voor uw man?’, hoe kan ik daar het

verplaatsen, hulp bij het uitvoeren van vaardigheden en

beste op antwoorden?

toezicht. Deze begeleiding is geen reguliere onderwijstaak Antwoord

en gaat verder dan de ondersteuning uit het ‘rugzakje’. Daarnaast pleit Per Saldo ervoor het maximaal aantal te

U doet veel voor uw man, maar niet allemaal op vrij-

indiceren uren los te laten en dit te laten gelden voor alle

willige basis. Dat moet u de indicatiesteller duidelijk

kinderen die begeleiding nodig hebben. ■■

vertellen. Hij kan de zorg die u aan uw man geeft als vrijwillige mantelzorg opvatten, waardoor de indicatie

Vraag Waarschijnlijk zal mijn partner* - nu met een pgb

van uw man lager uitvalt. Wees hier duidelijk in, want

- binnen een aantal maanden definitief worden opgeno-

weigeren van mantelzorg mag. ■■ *

waar partner of man staat, kan het ook om uw kind gaan

** waar partner staat, kan het ook om ‘mijn moeder of vader’ gaan 34

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS DE KIEK ]

“Annie begrijpt me van a tot z en is iemand van de oude stijl”

[ Fotograaf: Peter Damen ] Miets Brands is 65 jaar en heeft longemfyseem. Zij gebruikt 18 uur per dag zuurstof. Als ze te hard van stapel loopt of als ze ergens komt waar sterke geuren of luchtjes hangen, kan ze binnen vijf minuten “met de neus op de grond liggen”. Dan heeft ze de hele dag zuurstof nodig. Haar hulp, Annie Huisman, weet wat het is: haar vader was longpatiënt. Miets: “Dat is erg belangrijk. Annie weet precies wat ik nodig heb. Anderen snappen niet waar ik last van kan hebben of vinden het raar dat ik van het ene op het andere moment heel kortademig kan worden. Bovendien is Annie van de oude stijl: ze stoft ook bovenop de kast. Dat ging destijds wel anders met mensen van de thuiszorg. Met Annie ben ik heel blij. Ze woont bij mij in de buurt en is altijd bereid iets extra’s te doen. Toen ik in 2008 naar Lourdes ging, heeft ze me geholpen met de koffer inpakken en heeft ze me naar de trein gebracht en later weer opgehaald. Ik zet haar graag in het zonnetje, dat heeft ze zeker verdiend. Sinds kort weet ik dat ze moet stoppen met werken bij mij. Haar man is ziek geworden en heeft haar nodig. Dat vind ik heel erg. Ik zal haar ontzettend missen. Nu ik toch een nieuwe hulp moet zoeken, is het misschien verstandig ook een indicatie voor persoonlijke verzorging aan te vragen. Douchen is voor mij al een poosje een te grote inspanning. Het zou mooi zijn als ik een hulp vind, die beide taken kan doen. Kost me wel extra administratie, want ik moet de uren van de twee soorten hulp bijhouden en haar uit twee budgetten betalen. Misschien moet ik de Sociale Verzekeringsbank dan maar inschakelen voor de salarisadministratie. Oh ja, mag ik u nog vriendelijk bedanken voor uw tips om op internet te adverteren, om referenties te vragen en om een verklaring omtrent gedrag te eisen. Dan weet ik tenminste zeker dat ik weer een betrouwbare hulp krijg.” OPROEP Bent u ook trots op uw hulpverlener(s)? Laat het ons dan weten. Bel, Mail of schrijf naar EigenWijs. Misschien komt de fotograaf dan ook bij u op bezoek. Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht, t.a.v. Redactie EigenWijs. Tel: 0302304066. E-mail: [email protected] %IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

35

[ EIGENWIJS PER SALDO ]

PerSaldo cursussen

Opgave: bij voorkeur via www.pgb.nl (> Per Saldo > cursussen of bijeenkomsten) of via de telefonische ledenservice.

Maak gebruik van de cursussen en bijeenkomsten van Per Saldo Budgethouders die een cursus volgen of naar een ledenbijeenkomst van Per Saldo komen zijn unaniem in hun mening: had ik dit maar eerder geweten, dan had ik het mezelf een stuk makkelijker kunnen maken. Cursussen en bijeenkomsten leveren u veel op. Niet alleen actuele en relevante kennis, maar vooral ook praktische vaardigheden zodat u zelf met het pgb aan de slag kunt gaan, waar u de antwoorden op uw vragen kunt vinden, inzicht in hoe u informatie moet interpreteren en dat kunt betrekken op uw

Cursus ouders, kind en pgb

Kosten

Alleen ouders zijn welkom. U leert

Dagcursus in Utrecht

hoe u het pgb van uw kind zo

€ 40 (leden); € 60 (niet-leden)

geweest over hetzelfde onderwerp.

Tip: u kunt de kosten van een cursus

eigen specifieke situatie.

Geef u op voor een ledenavond,

of bijeenkomst van Per Saldo beta-

waar ook uw persoonlijke vragen

len uit het verantwoordingsvrije deel

aan bod kunnen komen.

van uw pgb.

Wat steekt u ervan op

effectief mogelijk kunt inzetten. Dagcursus bij u in de buurt Ledenbijeenkomsten over nieuwe

€ 65 (leden); € 85 (niet-leden)

maatregelen AWBZ In de activiteitenkalender ziet u

Avond- of middag ledenbijeen-

waar dit najaar een bijeenkomst

komst bij u in de buurt

bij u in de buurt plaatsvindt. Deze

€ 10 (alleen voor leden)

gaan over actuele onderwerpen.

over actueel onderwerp

Dit najaar wordt u bijgepraat over de nieuwe maatregelen in de

Avond-instructiebijeenkomst

AWBZ. De informatie is gericht op

bij u in de buurt

volwassen budgethouders. Voor

€ 10 (alleen voor leden)

ouders van kinderen zijn er in

algemene informatie en instructie

het voorjaar ledenbijeenkomsten

Basiscursus U leert in één dag alles wat u moet weten over het pgb.

CURSUSSEN BIJ U IN DE BUURT

Ook leert u waar u de informatie kunt vinden, die voor u belangrijk is.

Is de reis naar Utrecht voor u een obstakel? Woont u in Zeeland,

Cursus overeenkomsten en

Twente, Groningen of de Achterhoek? Dan is dit goed nieuws voor u:

administratie

Per Saldo komt deze herfst naar u toe. U hoeft niet ver meer te reizen

U leert wat belangrijk is bij uw

en u volgt de cursus samen met streekgenoten met wie u ervaringen

pgb-administratie.

kunt delen. De locaties zijn uiteraard voor iedereen toegankelijk. Geef u

U leert welke zorgovereenkomst

snel op, want vol=vol.

geschikt is voor uw zorgverlener. Cursus (her)indicatie pgb

Kijk in de activiteitenkalender hiernaast of op www.pgb.nl > Per Saldo >

U leert hoe een indicatiesteller te

cursussen voor budgethouders.

werk gaat en wat u er zelf aan kunt

36

doen om een indicatie te krijgen

Wilt u dat Per Saldo ook bij u in de buurt komt en weet u een geschikte locatie,

die bij u past.

laat het ons weten via [email protected] of telefonisch via de ledenservice.

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

[ EIGENWIJS PER SALDO ]

PerSaldo activiteiten kalen der Cursus

Datum

Locatie

Tijdstip

Voor wie

Basiscursus

Ma. 9 november

Heinkeszand

10.00 tot 16.00 uur

Beginnende budgethouders

budgethouders

Do. 12 november

Per Saldo Utrecht

Di. 24 november

Per Saldo Utrecht

Do. 3 december

Per Saldo Utrecht

Do. 10 december

Per Saldo Utrecht

Cursus ‘Ouders, kind en

Ma. 16 november

Per Saldo Utrecht

10.00 tot 16.00 uur

Ouders

pgb’

Di. 15 december

Per Saldo Utrecht

Cursus ‘Voorbereiding op

Ma. 2 november

Alkmaar

de (her) indicatie’

Do. 5 november

Per Saldo Utrecht

Ma. 30 november

Groningen

Di. 1 december

Per Saldo Utrecht

Ma. 7 december

Enschede

Di. 8 december

Doetinchem

Di. 17 november

Per Saldo Utrecht

10.00 tot 16.00 uur

Basiscursus

Di.10 november

Per Saldo Utrecht

10.00 tot 16.00 uur

voor professionals

Do.26 november

Per Saldo Utrecht

dienstverleners die voor budget-

Di. 8 december

Per Saldo Utrecht

houders gaan werken.

Do. 19 november

Per Saldo Utrecht

Cursus ‘Overeenkomsten

10.00 tot 16.00 uur

Zowel beginnende als ervaren budgethouders

Vervolg op basiscursus pgb

en administratie’

Vervolgcursus

13.00 tot 16.30 uur

voor professionals

Startende organisaties en zorg-/

Startende organisaties en zorg-/ dienstverleners die voor budgethouders gaan werken.

Bijeenkomsten voor

Di. 3 november

Nieuw-Vennep

19.30 tot 22.00 uur

volwassenen: ‘De nieuwe

Do. 5 november

Nijkerk

19.30 tot 22.00 uur

regels in de AWBZ’

Zat. 7 november

Beilen

14.30 tot 17.00 uur

Di. 10 november

Utrecht

19.30 tot 22.00 uur

Zat. 14 november

Groningen

09.30 tot 12.00 uur

Emmen

14.30 tot 17.00 uur

Di. 17 november

Doetinchem

19.30 tot 22.00 uur

Wo. 18 november

Enschede

19.30 tot 22.00 uur

Di. 24 november

Apeldoorn

19.30 tot 22.00 uur

Wo. 25 november

Rotterdam

19.30 tot 22.00 uur

Di. 1 december

Wassenaar

19.30 tot 22.00 uur

Do. 3 december

Amsterdam

19.30 tot 22.00 uur

Instructiebijeen-komsten

Di. 3 november

Lelystad

19.30 tot 22.00 uur

voor beginnende budget-

Do. 5 november

Terneuzen

19.30 tot 22.00 uur

houders

Do. 12 november

Den Bosch

19.30 tot 22.00 uur

Di. 17 november

Zwolle

19.30 tot 22.00 uur

Di. 17 november

Elst

19.30 tot 22.00 uur

Di. 24 november

Alkmaar

19.30 tot 22.00 uur

Di. 1 december

Reuver

19.30 tot 22.00 uur

Di. 1 december

Leeuwarden

19.30 tot 22.00 uur

Volwassenen

Beginnende budgethouders

%IGEN7IJS [ nr 5 | 09 ]

37