Welke baas past (niet) bij jou?

Welke baas past (niet) bij jou? De meeste onder ons krijgen er bijna elke dag mee te maken. Bazen heb je in alle soorten en maten, en het ene type past al beter bij je dan het andere. Lieve (41, bediende): ‘Een baas bepaalt zoveel. In mijn vorige job werkte ik voor een heel autoritair type. Zijn barse toon, bevelen, berispingen … ik kon het niet goed verdragen. Daardoor was ik thuis ook vaak niet te genieten. Mijn huidige chef is meer een mentor die me bijstaat en coacht. Bijgevolg doe ik mijn werk nu liever én loop ik thuis weer goedgezind rond.’ Het is duidelijk: de baas laat ons niet koud. Ofwel geeft hij ons vleugels, ofwel een slecht humeur. Bijna nooit staan we neutraal of onverschillig tegenover hem. Peter Engelborghs is trainer en consultant bij MCR (een spin-off van de KU Leuven, gespecialiseerd in mensen managementsvaardigheden): “Hoe belangrijk een leidinggevende is, blijkt uit veel onderzoeken. Voor ongeveer vijftig procent is ‘een goede baas’ de belangrijkste reden om een job te blijven uitoefenen. Omgekeerd vertrekken veel werknemers omdat ze niet opschieten met hun chef.” Wat we zoal van een goede baas verwachten? Best veel, zo blijkt. Peter Engelborghs: “Eerst en vooral is er natuurlijk de ruilrelatie: ik werk voor jou en jij geeft mij geld. Daarnaast willen we een baas die de zaken efficiënt organiseert, motiveert, luistert en erkenning geeft. Hij of zij moet ons doen groeien en zorgen voor een fijne sfeer. Die grote verwachtingen zijn iets nieuws. Pakweg een generatie geleden voerde je gewoon uit wat de baas zei, en dat was dat. Anderzijds hebben we onze eisen wat bijgesteld nu het crisis is. Zekerheid wordt belangrijker: ‘oké, mijn baas doet weinig voor de sfeer op de afdeling, maar ik héb tenminste een job’, is de redenering.” Gemeenschappelijk bij alle bazen is dat ze macht hebben, de taken uitdelen, je werk controleren en je beoordelen. Wel doen ze dat allemaal op hun eigen, persoonlijke manier. De ene chef is – zoals die van Lieve – een autoritair figuur, de andere legt de klemtoon op samenwerken. Iemand anders doet het dan weer de ene keer zus, de andere keer zo. Zoveel bazen, zoveel stijlen. Logisch dat de ene aanpak beter bij jou past. Natuurlijk kies je je baas niet zelf, en hem of haar kan je niet veranderen. Maar door op de juiste manier met ‘m om te gaan, haal je misschien wel meer voldoening uit je job. De strateeg Zo herken je hem De strateeg is een typische ‘power player’. Hij verdeelt en heerst om zelf aan de macht te blijven. De ene keer krijg je een onverwacht compliment of een zakenreisje, de andere keer pakt hij je op details. Je weet nooit wat je aan hem hebt. Tegelijk is hij ook een vakman bij wie het nooit saai wordt. Iedereen wil graag bij hem horen, omdat er altijd wel iets gebeurt in zijn buurt.

Gevraagd: junior assistant 1 – Uitgeverij De Boeck

Past (niet) bij je … De strateeg heeft vaak favorietjes, die ook snel weer ingeruild worden. Als je loyaliteit en authenticiteit op prijs stelt, kom je van een kale reis thuis. Veel medewerkers zullen opstappen bij deze baas. Aan de andere kant kan je bij hem een hoop vakkennis opdoen en hoog opklimmen. Wie dat op zijn verlanglijstje heeft staan en de spelletjes kan relativeren, zit goed bij hem. Zo ga je met hem om Peter Engelborghs: ‘Ook hier is het raadzaam om je focus te verleggen, als je het moeilijk hebt met dit type. Zoek bij je collega’s naar de loyaliteit die je niet vindt bij je baas. En focus op wat je wél hebt: vakmanschap en een hier-gebeurt-het-sfeer.” De autoritaire baas Zo herken je hem Hij is hard en veeleisend, met soms dictatoriale trekjes. Commentaar aanvaardt hij niet; met complimenten is hij erg zuinig. Goed werk is vanzelfsprekend en slecht werk wordt bestraft. De autoritaire baas gaat voor winst en geeft weinig om een inspirerende werksfeer. Past (niet) bij je … als je moeilijk met autoriteit om kan of als je zelf de overlegcultuur hoog in het vaandel draagt; voor jou is dit een gevaarlijk type. Wél een ideale baas voor wie van structuur, orde en duidelijkheid houdt. Zo ga je met hem om Peter Engelborghs: ‘ Een autoritaire baas verander je niet. Je kan wel je focus verleggen. Oké, hij is grof, maar misschien heeft hij wel een visie en zegt hij dingen die ergens op slaan. Laat je niet van de wijs brengen door zijn barse stijl, maar luister naar wát hij zegt. Prettige contacten zoek je beter bij je collega’s. De expert Zo herken je hem Hij is op een serieuze manier met zijn vak in de weer, is betrokken en gefocust op inhoud. Meestal is hij onderaan de ladder begonnen. Daardoor blinkt hij als geen ander uit in vakkennis. Hij weet perfect waar iedereen mee bezig is en kan raad op maat bieden. Aan de andere kant fixeert hij zich op de details en verliest hij de grote lijnen daardoor vaak uit het oog. Soms heb je ook het idee dat hij liever alles zélf zou willen doen. Past (niet) bij je … Wie houdt van overzicht, zal het moeilijk hebben met de onduidelijke koers die de chef vaart. Een duidelijke, globale visie heeft hij niet. Daardoor weet je niet goed wat er van je verwacht wordt. Je komt bij de expert dan weer aan je trekken als inhoudelijke vakkennis ook jouw prioriteit is. Beginners die nog veel te leren hebben, zullen de expert op handen dragen.


Zo ga je met hem om Peter Engelborghs: ‘Bij deze leidinggevende zet je het beste je expertise in de verf. Dat is de taal die hij spreekt. Bereid daarom je verhaal grondig voor, giet het in een duidelijke structuur en toon respect voor details. Geef ook duidelijk aan da bepaalde taken jouw verantwoordelijkheid zijn en niet de zijne.’ De efficiënte baas Zo herken je hem Organiseren, hoof- en bijzaken van elkaar onderscheiden, delegeren … de efficiënte baas heeft vele talenten. Hij straalt ook vertrouwen uit en is helder in zijn verwachtingen. Anderzijds is hij ook koud en afstandelijk. Aan privéverhalen heeft hij geen behoefte. Voor hem zijn mensen werkinstrumenten, en dat werk wil hij het liefst uiterst doelgericht aanpakken. Past (niet) bij je … De ideale evenknie van de efficiënte baas is een ‘gangmaker’: iemand die hard werkt, verantwoordelijkheidszin heeft en initiatieven neemt. Zo iemand neemt ook de taak van de baas over om voor hartelijkheid en sfeer te zorgen. Dit lukt echter zelden perfect, en daardoor zullen mensen die warmte belangrijk vinden zich niet tiptop voelen bij de efficiënte baas. Zo ga je met hem om Peter Engelborghs: ‘Deze baas val je beter niet lastig met persoonlijke zaken. Je geeft hem goed voorbereide dossiers, zodat hij snel een beslissing kan nemen. Probeer je ook in de mate van het mogelijke aan te passen. Als hij liever leest dan vergadert, bezorg hem dan een tekst met uitleg. En geef regelmatig feedback, vooral over wat hij goed doet.’ De buddy Zo herken je hem Na een afspraak springt bij binnen om te vertellen waar hij mee bezig is en om naar je werk te informeren. Hij is bestrokken, staat je bij met raad en daad en geeft je veel vertrouwen. Nadeel is dat hij de neiging heeft weg te lopen van conflicten. Past (niet) bij je … De buddy is communicatief heel sterk en past perfect bij mensen die ook behoefte hebben aan veel overleg. Teamplayers die een warme, hartelijke sfeer en loyaliteit belangrijk vinden, komen bij hem niets te kort. Wie ambitieus is, heeft het misschien moeilijker met de buddy. Hij laat weinig ruimte voor sterspelers en persoonlijke overwinningen. Voor werknemers die wat meer zelfstandigheid verkiezen, zal hij ook te dichtbij komen. Zo ga je met hem om Peter Engelborghs: ‘Als je je relatie met dit type baas wilt verbeteren, ga dan mee in zijn stijl. Geef de buddy feedback, erkenning en complimenten terug. Vraag hem af en toe


ook om raad. Zo geef je hem het gevoel dat je hem vertrouwt, wat voor een buddy heel belangrijk is.’

Test Welke baas pas bij jou? Wat is voor jou het allerbelangrijkste op de werkvloer? A Dat er een duidelijke structuur en hiërarchie is. B Dat er een fijne sfeer heerst. C Dat er mogelijkheden zijn om op te klimmen. D Dat ik er veel bijleer. E Dat alles als een geoliede machine draait. Kritiek krijg je het liefst op deze manier A Direct en duidelijk. Als de boodschap negatief is, helpen zoete woordjes toch niet. B Ik ben nogal gevoelig, dus ik hoor het liefst eerst wat ik wel goed gedaan heb en daarna pas wat minder was. C Ik waardeer het als mijn baas me even meeneemt om iets te gaan drinken of te eten, om de kwestie dan aan te kaarten. D Niet op de man spelen, maar naar de inhoud kijken: ik wil graag goed zijn in mijn job en zo leer ik het meest. E Even snel apart gaat zitten in een vergaderruimte, en daarna met de feedback weer aan het werk. Hoe denk je over informele contacten met je baas en collega’s? A Ik hou werk en vrije tijd graag gescheiden. B Ze bevorderen de sfeer op de werkvloer. C Het is de beste manier om dingen te weten te komen die me van pas kunnen komen. D Het is een mogelijkheid om samen tot nieuwe ideeën te komen. E Leuk of niet leuk, het hoort er nu eenmaal bij. Het grootste talent dan een leidinggevende kan hebben A Durven onpopulair te zijn en harde beslissingen te nemen. B Baas spelen, maar je toch het gevoel geven dat hij je gelijke is. C Iedereen warm krijgen voor zijn visie en enthousiasme. D Simpelweg het meeste weten over de materie. E Doeltreffendheid koppelen aan menselijkheid. Het grootste gebrek dan een leidinggevende kan hebben A De behoefte om een vriendschapsband op te bouwen met zijn medewerkers. B Te weinig vertrouwen hebben in zijn team. C De individuele sterktes van zijn personeel niet benutten en bevorderen. D In een ivoren toren leven en de basis van het werk niet kennen. E Niet standvastig zijn, maar ‘kuren’ hebben.


Op school was je favoriete leraar … A Degene van wie je het meest opgestoken hebt: de harde en veeleisende leraar. B Het mentortype, dat oprecht in jou geïnteresseerd was en naar je luisterde. C Degene die gepassioneerd was door zijn vakgebied. D De jonge fun-leerkracht. Je was blij dat je een van zijn of haar lievelingetjes was. E De strenge maar rechtvaardige leraar. Welk verhaal past bij jou? A Door hard werk en een onverbiddelijke coach kan iemand zijn grenzen verleggen en overwinnen. B Een mooi liefdesverhaal met een happy end. C Een ‘nobody’ wordt en ster en geeft iedereen het nakijken. D In je lievelingsverhalen worden details meestal goed uitgedacht: locaties, uiterlijk van karakters, kleren … E Een duidelijk verhaal waarin alle vragen opgelost zijn en waaraan geen losse eindjes zitten.

Met deze chef werk je het beste samen Meestal A: de autoritaire baas Je houdt van duidelijkheid en structuur, dat geeft je houvast. De doortastendheid en kortdaadheid van je autoritaire baas vindt je zelfs verfrissend. Weet wel dat deze baas nooit de gezelligste zal zijn. Daar kan je je maar beter bij neerleggen. Meestal B: de buddy Iemand die in je gelooft en je ondersteunt, dat is wat jij nodig hebt. Je bent een warm en empathisch iemand en functioneert het beste onder een leidersfiguur die je op zachte manier motiveert. Let wel: ook een zachte baas kan wel eens agressief en onachtzaam zijn. Meestal C: de strateeg Je wilt het ver schoppen en hebt een baas nodig die je daarin begeleidt. Je baas is je voorbeeld, want net als hij laat je niet het achterste van je tong zien en durf je al eens berekend te werk gaan. Een tip: laat je ook openlijk steunen door figuren die belangrijk zijn voor je baas. Meestal D: de expert Met je focus op inhoud en oog voor detail voel je je helemaal thuis bij de expert. Als een spons zuig je zijn vakkennis op, wat jou in zijn ogen ook de ideale werknemer maakt. Pas wel op dat je niet eeuwig zijn leerling blijft en durf ook verantwoordelijkheid te nemen of zelfs af te dwingen als dat nodig is.


Meestal E: de efficiënte Je werkt hard, hebt oog voor het grotere geheel en denkt mee over de toekomst van het bedrijf. De efficiënte baas en jij zijn dan ook twee handen op één buik. Tip: verwar jullie goede werkrelatie niet met vriendschap. Voor de efficiënte baas draait alles om het werk.

Uit: Libelle, 26 oktober 2009.


Welke baas past (niet) bij jou?

Recommend Documents