C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Webredactie Monitor
2014 – Entopic, Amsterdam
Uitgave: Entopic Redactie: Theo Hylkema, Hans Postma Eindredactie: Emma Hylkema Adres: Entopic De Lairessestraat 180 1075 HM AMSTERDAM Postbus 76755 1070 KB AMSTERDAM Telefoon: +31(0)20 3059 149 Fax: +31(0)20 4705 218 E-mail:
[email protected] Internet: www.entopic.com Vormgeving: Peter Verwey Grafische Produkties bv, Heemstede
Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd door middel van boekdruk, foto-offset, fotokopie, microfilm of welke andere methode dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave met zorg is samengesteld, aanvaardt de uitgever geen enkele aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten of onvolkomenheden in de uitgave. Wij danken alle deelnemers aan de Webredactie Monitor voor hun bereidwillige medewerking aan het onderzoek op basis waarvan deze uitgave tot stand is gekomen. ISBN: 978-90-79840-18-2 Nugi: 811
Inhoud
Voorwoord 5 Samenvatting 6 Inleiding 11 Hoofdstuk 1 - D e deelnemers aan het onderzoek 1.1 Aantal respondenten 1.2 Leeftijd en geslacht 1.3 Opleiding 1.4 Werknemer of freelancer? 1.4.1 Motivatie freelancers 1.5 Werkervaring 1.5.1 Freelance-ervaring
13 13 13 15 18 18 19 20
Hoofdstuk 2 - W erkgevers en opdrachtgevers 2.1 Bedrijfsomvang 2.2 Sector 2.3 Afdeling 2.3.1 Webredacteuren in loondienst 2.4 Aantal opdrachtgevers van de freelancer
21 21 22 22 22 24
Hoofdstuk 3 - Inhoud van het werk 3.1 De functie 3.2 De verantwoordelijkheid 3.3 De werkzaamheden 3.3.1 Redactiewerk 3.3.2 Marketing
26 26 28 30 30 33
Webredactie Monitor 2014
3
i n hou d
3.3.3 Social media/webcare 3.3.4 Media kanalen 3.3.5 Weblog 3.3.6 Beleid en strategie 3.3.7 Werkzaamheden werknemers versus freelancers
34 35 36 37 39
Hoofdstuk 4 - Werktijden 4.1 Gewerkte uren werknemers 4.2 Gewerkte uren freelancers 4.3 Vrije dagen, cursussen en trainingen
41 41 44 45
Hoofdstuk 5 - Inkomen en arbeidsvoorwaarden loondienst 5.1 Salaris 5.2 Toeslagen 5.3 Vergoedingen 5.4 Regelingen
47 47 48 49 49
Hoofdstuk 6 - Inkomen freelancers 6.1 Uurtarief 6.2 Inkomsten
51 51 52
Hoofdstuk 7 - Tevredenheid over het werk 7.1 Tevredenheid onder werknemers 7.2 Tevredenheid onder freelancers
55 55 57
Hoofdstuk 8 - Arbeidsmobiliteit 8.1 Huidige werkgever webredacteuren 8.2 Opdrachten van freelancers 8.3 Toekomst van de webredacteur
60 60 61 64
4
Webredactie Monitor 2014
Voorwoord Dit is de derde editie van de Webredactie Monitor. Hierin presenteert Entopic de resultaten van een uitgebreide enquête onder ruim 250 Nederlandse webredacteuren, tekstschrijvers en online communicatiespecialisten. De Webredactie Monitor werd voor het eerst uitgevoerd in 2010 om de ontwikkelingen in dit vakgebied te volgen. Het is onze bedoeling om ook in de toekomst het vakgebied van de webredacteur verder te blijven monitoren. Op die manier kunnen we trends en ontwikkelingen zichtbaar maken. Wij hopen dat de Webredactie Monitor u inzicht geeft in het doorlopend ontwikkelende vakgebied van de webredacteur. Theo Hylkema, Hans Postma (Entopic) Amsterdam, mei 2014
Webredactie Monitor 2014
5
WEBREDACTEUR NODIG?
Soms hebt u tijdelijk versterking nodig voor uw webredactie. Het is dan goed om te weten dat Entopic webredacteuren en copywriters detacheert — al meer dan 10 jaar. WAT KUNT U VAN ONZE WEBREDACTEUREN VERWACHTEN? • ruime ervaring met webredactie en online communicatie • uitstekende beheersing van de Nederlandse taal • copywriting en zoekmachineoptimalisatie • kennis van usability en web analytics • ervaring met meerdere content 6 management systemen WWW.ENTOPIC.COM
OOK VOOR: • • • • • •
outsourcing webredactie contentmigratie social media campagnes functioneel ontwerp en webdesign cms selectie e-mailmarketing
Webredactie Monitor 2014
Entopic BV De Lairessestraat 180, 1075 HM Amsterdam T 020 - 305 91 49,
[email protected]
Samenvatting Deelnemers Vrouwelijke webredacteuren zijn duidelijk in de meerderheid (65,5%). De gemiddelde webredacteur is hoog opgeleid; 90% heeft een WO of HBO opleiding. Een grote groep (62%) heeft daarnaast nog een vervolgopleiding gedaan. Het meest populair zijn opleidingen op het gebied van webredactie en content management systemen. Vergeleken met het vorige onderzoek zijn cursussen en vervolgopleidingen wel minder populair geworden. Dienstverband Vergeleken met de vorige Webredactie Monitor hebben minder webredacteuren in loondienst en meer freelance webredacteuren aan het onderzoek meegedaan. Werkomstandigheden Twee op de drie webredacteuren werken in loondienst bij een relatief grote organisatie. Dit beeld is in overeenstemming met de vorige enquête. De meeste webredacteuren werken in de profit sector. Opdrachten freelancers Een meerderheid van de freelance webredacteuren heeft op jaarbasis niet meer dan vier klanten. Gemiddeld werken freelancers voor zes opdrachtgevers per jaar. Voor deze opdrachtgevers voeren zij gemiddeld 17 verschillende opdrachten per jaar uit. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met twee jaar geleden.
Webredactie Monitor 2014
7
sam envatti ng
Functie Over het algemeen heeft slechts een minderheid van de webredacteuren in loondienst een leidinggevende functie. De percentages liggen ongeveer even hoog als in 2012. Voor freelancers geldt dat er vergeleken met 2012 sprake is van een licht stijgende tendens. Iets meer freelancers hebben een leidinggevende functie bij hun huidige opdracht. Werkzaamheden Op hoofdlijnen komen de resultaten van de nieuwe Webredactie Monitor overeen met die uit 2012. De opvallendste punten bij zowel webredacteuren in loondienst als freelancers hebben we hieronder op een rijtje gezet. • Het schrijven van teksten blijkt slechts voor vier op de tien webredacteuren in loondienst een belangrijke taak. Het invoeren van content in het CMS wordt door het hoogste percentage aangeduid als een belangrijke redactionele activiteit; • Freelancers houden zich meer dan webredacteuren in loondienst bezig met het schrijven en redigeren van teksten; • Voor zowel werknemers als freelancers is het maken van nieuwsbrieven de belangrijkste marketingtaak. Content marketing is in opmars: 40% van de webredacteuren houdt zich hier mee bezig; • Voor ruim een derde van de werknemers is het beheren en analyseren van social media een belangrijke taak; • Voor bijna de helft van de webredacteuren is contentstrategie een belangrijke taak.
8
Webredactie Monitor 2014
sam envatti ng
Werktijden De gemiddelde webredacteur in dienst heeft een werkweek van 30,7 uur, wat een marginale daling betekent in vergelijking met de vorige Webredactie Monitor. Dit cijfer komt goed overeen met de werkweek van de gemiddelde Nederlander. In vergelijking tot 2012 werken er meer webredacteuren over, maar doen zij dit minder lang. De freelance webredacteur is vergeleken met de vorige Webredactie Monitor iets minder gaan werken. Hierin zijn de ontwikkelingen verschillend voor mannen en vrouwen. Mannen zijn minder gaan werken en vrouwen juist meer. Het aantal werkuren per week is voor freelancers ongeveer gelijk aan dat van de webredacteur in loondienst. Aangezien een aanzienlijk deel van de werknemers meerdere overuren per week maakt, lijkt de gemiddelde freelancer momenteel minder te werken dan zijn collega in loondienst. Salaris Het gemiddelde bruto maandsalaris van de webredacteur in loondienst is iets gestegen ten opzichte van de vorige Monitor Webredactie. Het gemiddelde bruto maandinkomen van de mannelijke webredacteur ligt hoger dan dat van zijn vrouwelijke collega. In vergelijking met de vorige enquête is het verschil wel iets kleiner geworden. De gemiddelde freelancer heeft zijn uurtarief licht verhoogd in de afgelopen jaren. De bruto jaaromzet van de freelancer blijkt gestegen te zijn ten opzichte van 2012. Het maandinkomen van de freelance webredacteur ligt enkele honderden euro’s hoger dan het gemiddelde bruto maandinkomen van de webredacteur in loondienst.
Webredactie Monitor 2014
9
sam envatti ng
Tevredenheid over het werk Bij de webredacteur in loondienst is de tevredenheid over het werk op bijna alle terreinen gedaald ten opzichte van 2012. Het sterkst geldt dit voor het aspect ‘secundaire arbeidsvoorwaarden’. Onder de freelancers blijkt het aspect ‘afwisseling’ het hoogst te scoren. Bijna acht op de tien geënquêteerden is hier tevreden of zelfs zeer tevreden over. Ook voor de freelancers geldt dat de algehele tevredenheid over het werk is afgenomen. Daarbij is de tevredenheid over het inkomen het meest afgenomen, hoewel het inkomen wel is gestegen. Opdrachten van freelancers De belangrijkste manier om opdrachten te verkrijgen voor de freelancer is via het netwerk. Als freelancers zelf actief op zoek gaan naar nieuwe opdrachten doen de meeste freelancers dit ook via deze weg. Zij kiezen opdrachten voornamelijk op basis van de creatieve uitdaging en het uurtarief. Toekomst van de webredacteur De meeste webredacteuren in loondienst zien zichzelf in de toekomst in dezelfde functie bij een andere organisatie werken. Freelancers zien zichzelf in de toekomst nog steeds werken als freelancer.
10
Webredactie Monitor 2014
Inleiding Met de opkomst van het internet en de duizelingwekkende groei van het aantal websites neemt ook de vraag toe naar mensen die deze websites kunnen onderhouden. Daarbij gaat het niet alleen om de techniek. Content, in de vorm van woord en beeld, video en audio, is een onmisbaar onderdeel van iedere website. En content moet geproduceerd worden. Sinds de jaren ’90 is uit verschillende disciplines, variërend van journalistiek tot marketing en communicatie, een nieuw vakgebied ontstaan dat zich bezighoudt met die inhoudelijke invulling van websites: webredactie. Van schrijftalent tot adviseur Was de webredacteur ooit een schrijftalent met wat HTML-kennis, tegenwoordig wordt er heel wat meer van hem verwacht: kennis van content management systemen en webstatistieken, oog voor webdesign en usability, en gevoel voor nieuwe ontwikkelingen als social media, SEO-optimalisatie en mobile apps. De webredacteur beweegt zich op het snijvlak van redactie, grafische vormgeving, ICT en communicatie. Organisaties vragen deze duizendpoot steeds vaker ook om strategisch advies en om online projecten in goede banen te leiden. Met andere woorden: webredactie is volwassen geworden. Trends en ontwikkelingen Bij die volwassenheid hoort ook een helder beeld van de beroepsgroep. Want wie zijn deze mensen die al deze websites onderhouden? Wat drijft hen in hun werk? Welke kennis en vaardigheden hebben ze? Wat zijn hun taken precies? Met dit onderzoek onder webredacteuren in Nederland willen we deze en andere vragen beantwoorden. Door een vergelijking te maken Webredactie Monitor 2014
11
i n lei di ng
met de eerste twee enquêtes, die in 2010 en 2012 werden uitgevoerd, hopen we trends en ontwikkelingen zichtbaar te maken. In de toekomst zullen we die blijven volgen door het onderzoek regelmatig te herhalen. Opzet van het onderzoek Ruim 250 respondenten vulden online een uitgebreide enquête in. In deze derde editie van de Webredactie Monitor lees je in detail wat dit onderzoek aan resultaten heeft opgeleverd. Daarbij wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen webredacteuren die in loondienst werken en freelancers.
12
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 1 - De deelnemers aan het onderzoek Dit eerste hoofdstuk beschrijft de deelnemers van de Webredactie Monitor 2014. We maken hierbij onderscheid tussen freelancers en webredacteuren in loondienst.
1.1 Aantal respondenten Aan deze Webredactie Monitor 2014 hebben 253 webredacteuren meegewerkt. Dit aantal is wat lager dan in 2012. Deze daling komt door een kortere doorlooptijd van het onderzoek en het aanscherpen van de selectiecriteria.
1.2 Leeftijd en geslacht Van de 253 participanten is bijna tweederde deel vrouwelijk (zie figuur 1.1). Figuur 1.1: Meer vrouwelijke dan mannelijke respondenten Vrouw
Man
34,5%
65,5%
Deze verdeling komt overeen met twee jaar geleden toen de verdeling 64,7% vrouwen tegenover 35,3% mannen was. In de eerste editie van deze enquête in 2010 waren vrouwen ook in Webredactie Monitor 2014
13
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
de meerderheid maar in minder overtuigende mate (56,6%). De toename van het aantal vrouwen die werken als webredacteur kon toen al wel worden voorspeld. Er was namelijk een duidelijke dominantie van vrouwen in de jongere leeftijdscategorie (30 jaar en jonger) te zien. Door natuurlijk verloop vertaalt zich dat een aantal jaren later in een hoger percentage vrouwen in de beroepsgroep. Met deze kennis is het niet verrassend dat de gemiddelde vrouwelijke enquêtedeelnemer jonger is dan haar mannelijke collega. De mannen zijn ongeveer 3,5 jaar ouder. De gemiddelde leeftijd van de onderzoeksgroep is 40,8 jaar. Dit komt goed overeen met de gemiddelde leeftijd van de werkende bevolking van 41,4 jaar. Als we de webredacteuren in loondienst en de freelancers vergelijken zien we dat bij freelancers de dominantie van vrouwen nog iets duidelijker is (67,3%) dan bij werknemers in loondienst (64,4%). Freelancers zijn bijna 5 jaar ouder dan hun collega’s in loondienst (zie figuur 1.2). Een reden voor dit verschijnsel is dat veel webredacteuren eerst enkele jaren werkervaring opdoen in een bedrijf, voordat ze voor zichzelf beginnen. Vrouwen wachten langer met de overstap naar het freelance bestaan dan mannen. De vrouwelijke freelancer is 9,7 jaar ouder dan haar vrouwelijke college in loondienst. Bij de mannen is dit verschil slechts 3,4 jaar.
14
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
Figuur 1.2: Freelancers/webredacteuren in loondienst leeftijd Loondienst
Freelance
36,9% Vrouw 42,6%
41,6% Man 45,0%
0
10
20
30
40
50
1.3 Opleiding Uit de enquête blijkt dat veruit de meeste webredacteuren hoger opgeleid zijn. Maar liefst negentig procent van de ondervraagden heeft een HBO of WO opleiding afgerond (zie tabel 1.1). Twee jaar geleden was het percentage hoger opgeleide webredacteuren vrijwel gelijk met 87,5%. Tabel 1.1 Hoogst afgeronde opleiding % webredacteuren WO
45,5
HBO
44,3
VWO
2,8
HAVO
4,0
MBO
2,0
MAVO / VMBO
0,0
Anders
1,6
Webredactie Monitor 2014
15
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
Het soort opleiding dat de hoger opgeleide geënquêteerden hebben gedaan is redelijk divers. Voor de WO-ers is de richting letteren het meest populair, gevolgd door sociale wetenschappen, zie tabel 1.2. Tabel 1.2: Afstudeerrichting van webredacteuren met een WO-opleiding % webredacteuren Letteren, geschiedenis, moderne talen, etc.
51,3
Sociale wetenschappen, communicatie, politicologie, psychologie, etc.
35,7
Economie, bedrijfskunde
2,6
Natuurwetenschappen, techniek
2,6
Rechten
2,6
Anders
5,2
De deelnemers met een HBO-opleiding hebben vaker een beroepsgerichte opleiding gedaan. De opleiding communicatie wordt het vaakst gerapporteerd en journalistiek staat op de tweede plaats. (zie tabel 1.3). Een aanzienlijk deel van de ondervraagden heeft de optie “anders” gekozen. Tot deze categorie behoren uiteenlopende studies, maar in de meeste gevallen wordt Nederlands of een andere taal genoemd. Tabel 1.3: Afstudeerrichting van webredacteuren met een HBO-opleiding % webredacteuren Communicatie
34,8
Journalistiek
25,0
Informatie en media
8,9
Marketing
8,0
Anders
16
23,2
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
Vervolgens is gevraagd of de ondervraagden een vervolgopleiding of cursus hebben gevolgd. Een grote groep (62%) heeft dit inderdaad gedaan. De meest voorkomende vervolgopleidingen zijn CMS en webredactie. Tabel 1.4: Gevolgde vervolgopleiding/cursus % webredacteuren Webredactie
26,1
Content management systemen
25,7
SEO
20,6
Journalistiek
14,2
Webdesign / Photoshop
13,8
Social media
12,7
HTML
9,9
Contentstrategie
8,3
Online marketing
7,1
Anders
19,4
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
Als we de resultaten vergelijken met die uit 2012, dan valt vooral op dat vrijwel alle opleidingen en cursussen minder vaak worden gevolgd. Alleen de opleidingen journalistiek en contentstrategie blijven net zo gewild. De cursus webredactie laat de grootste daling zien, het percentage webredacteuren dat deze cursus heeft gevolgd is in 2014 twee keer zo laag als in 2012. Ook de cursus CMS is flink gedaald in populariteit.
Webredactie Monitor 2014
17
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
In deze enquête is voor het eerst gevraagd naar de cursussen SEO en Contentstrategie. Vooral de cursus SEO blijkt populair te zijn, ongeveer 20% van de webredacteuren heeft deze cursus gevolgd.
1.4 Werknemer of freelancer? Het verschil tussen werknemers in loondienst en freelancers wordt bij elk onderdeel van de Webredactie Monitor onderzocht. De situatie van deze twee groepen verschilt behoorlijk en is daarom interessant om te analyseren. Een meerderheid van de geënquêteerden werkt in loondienst (48.6%, zie figuur 1.4). In 2012 was deze meerderheid een stuk groter. Toen werkten ruim 72.3% van de deelnemers in loondienst. Zo’n 9 procent is zowel werknemer als freelancer of werkloos op het moment van afname van de vragenlijst. Figuur 1.4: Werknemers en freelancers onder de respondenten Werknemer
Freelancer
42,3%
Anders
48,6% 9,1%
1.4.1 Motivatie freelancers De voornaamste reden om voor een bestaan als zelfstandige te kiezen, blijkt de grotere vrijheid te zijn. Een hoger inkomen is veel minder vaak een belangrijke motivatie.
18
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
Figuur 1.5: Voornaamste redenen om als freelancer te werken % webredacteuren 79,4
Meer vrijheid Werken voor verschillende organisaties
59,8
Afwisseling in werkzaamheden
58,9
28,0
Inkomen
22,4
Anders 0
10
20
30
40
50
60
70
80
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
1.5 Werkervaring Webredacteuren in loondienst zijn gemiddeld bijna 7 jaar actief in hun huidige werkveld (zie tabel 4.4). Het grootste deel van die periode (3,6 jaar) zijn zij werkzaam bij hun huidige werkgever. Circa negentig procent van de tijd die ze bij hun huidige werkgever werken, zijn ze al actief in hun huidige functie (3,2 jaar).
Tabel 1.6: Ervaring van de webredacteur in loondienst Aantal jaren ervaring Huidige vakgebied
6,8
Huidige organisatie
3,6
Huidige functie
3,2
Webredactie Monitor 2014
19
hoofdstu k
1-
de deeln em ers aan h et on derzoek
1.5.1 Freelance-ervaring Gemiddeld is de freelancer 5,8 jaar actief als zelfstandige. Dit betekent dat de overstap naar het freelance bestaan werd gemaakt toen men 35 jaar was. Figuur 1.6: Aantal jaren actief als freelancer 0 t/m 3 jaar
>3 en <10 jaar
43,9%
10 jaar of meer
40,2% 16,0%
Webredacteuren hebben bijna 7 jaar ervaring in hun huidige werkveld, freelancers bijna 6 jaar
20
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 2 - Werkgevers en opdracht gevers In dit hoofdstuk laten we zien in wat voor een organisatie en afdeling de webredacteur werkt. In het geval van freelancers kijken we naar het aantal opdrachten en opdrachtgevers.
2.1 Bedrijfsomvang Twee op de drie webredacteuren in loondienst werken bij een middelgrote tot grote organisatie (zie tabel 2.1). Dit is een daling ten opzichte van de vorige enquête. Tabel 2.1: Werkgevers naar bedrijfsomvang Bedrijfsomvang
Aantal werknemers
% webredacteuren
≥250
40,8
Middelgroot
50-249
26,5
Klein
10-49
19,5
Micro
<10
13,6
Groot
Mannen zijn vaker werkzaam bij een grotere organisatie dan vrouwen.
Webredactie Monitor 2014
21
hoofdstu k
2-
werkgevers en opdrachtg evers
2.2 Sector De meeste webredacteuren in loondienst werken in de profit sector (inclusief B2C, B2B), (zie tabel 2.2). Tabel 2.2: Sector(en) waarin de werkgever actief is Sector
% webredacteuren
Non-profit
36,6
B2C
22,0
B2B
21,5
Profit
14,1
Anders
5,8
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
2.3 Afdeling Dit hoofdstuk gaat over de werkomgeving van de webredacteur en brengt de afdeling waarvoor zij werken in kaart.
2.3.1 Webredacteuren in loondienst Het grootste deel van de ondervraagde webredacteuren in loondienst werkt op de communicatie-afdeling (figuur 2.1).
22
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
2-
werkgevers en opdrachtg evers
Figuur 2.1: Afdeling waarop gewerkt wordt % webredacteuren
Afdeling
36,3%
Communicatie 16,4%
Internet 11,0%
Marketing 1,4%
ICT
0,7%
Sales
34,2%
Anders 0
5
10
15
20
25
30
35
40
We zien dat het in veel gevallen om relatief kleine afdelingen gaat (figuur 2.2). Het merendeel van de webredacteuren (63,7%) heeft minder dan tien directe collega’s. Dit percentage is overigens nog hoger dan bij de vorige enquête (54,1%). Figuur 2.2: Aantal mensen op de afdeling 37,0%
1-5
26,7%
6-10
11-20
16,4%
11,6%
20-40
8,2%
Meer dan 40 0
5
10
15
20
25
Webredactie Monitor 2014
30
35
40
23
hoofdstu k
2-
werkgevers en opdrachtg evers
Net als in 2012 en 2010 zijn vrouwen in de meerderheid op deze afdelingen (figuur 2.3).
Figuur 2.3: Verhouding man/vrouw op de afdeling Vrouw
Man
61,1% 38,9%
2.4 Aantal opdrachtgevers van de freelancer We hebben de freelancers gevraagd naar het aantal verschillende opdrachtgevers dat zij hebben. Een meerderheid van hen heeft op jaarbasis niet meer dan vier klanten (zie figuur 2.4). Gemiddeld werkt de freelancer voor 6,4 opdrachtgevers per jaar. Figuur 2.4: Aantal opdrachtgevers per jaar 4 of minder
5-9
10 of meer
53,3%
32,7% 14,0%
Voor opdrachtgevers voeren freelancers gemiddeld 16,7 verschillende opdrachten per jaar uit, een aantal dat even hoog ligt als in de vorige enquête. Twee derde van de freelancers werkt aan niet meer dan tien opdrachten per jaar (zie figuur 5.5). Slechts 24
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
2-
werkgevers en opdrachtg evers
een zeer kleine groep (5,6%) heeft meer dan vijftig verschillende opdrachten. Figuur 2.5: Aantal opdrachten per jaar 0-10
11-50
Meer dan 50
66,3% 28,0%
5,6%
Gemiddeld werkt de freelancer aan 17 opdrachten per jaar voor 6 verschillende opdrachtgevers
Webredactie Monitor 2014
25
Hoofdstuk 3 - Inhoud van het werk Dit hoofdstuk beschrijft de werkzaamheden van de webredacteur. Hoe wordt hun functie genoemd? Wat voor werk doen zij en waar liggen hun verantwoordelijkheden?
3.1 De functie We vroegen de webredacteuren in loondienst hoe hun functie binnen hun organisatie wordt genoemd. Tabel 3.1 biedt een overzicht van de gegeven antwoorden. Tabel 3.1: Functieaanduiding webredacteuren in loondienst Functie
% webredacteuren
Webredacteur
28,6
Contentmanager
10,9
Redacteur
8,8
Communicatieadviseur
7,5
Communicatiemedewerker
5,4
(Web)editor
2,7
Webmaster
2,7
Community manager
2,7
Eindredacteur
2,0
Hoofdredacteur
2,0
Copywriter
2,0
Projectmanager
1,4
Functioneel beheerder
0,7
Anders
26
22,5
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
De naam webredacteur komt vanzelfsprekend het meest voor. Bijna 30% van de deelnemers wordt in hun functie zo aangeduid. Ruim één op de tien geënquêteerden staat binnen het bedrijf bekend als contentmanager. Verder lopen de benamingen flink uiteen. De deelnemers die ‘anders’ kozen als antwoord op deze vraag lieten tevens een breed scala aan namen zien. Dit waren vaak weer combinaties van of variaties op de benamingen die konden worden gekozen. De meest genoemde functie binnen deze groep is die van content marketeer. Aan de freelancers werd een vergelijkbare vraag voorgelegd. We vroegen hen welke functie zij vervulden binnen het project (of de projecten) waaraan zij op het moment van het invullen van de enquête werkten. De antwoorden zijn samengevat in tabel 3.2.
Tabel 3.2: Functie(s) freelancers in hun huidige project(en) Functie
% webredacteuren
Webredacteur
83,3
Redacteur
58,3
Contentmanager
48,1
Copywriter
46,3
Eindredacteur
42,6
Contentinvoerder
32,4
Communicatieadviseur
30,6
Editor
29,6
Projectmanager
22,2
Communicatiemedewerker
21,3
Webmaster
17,6
Hoofdredacteur
13,9
Functioneel beheerder
Webredactie Monitor 2014
7,4
27
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Functie Hoofd communicatie Anders
% webredacteuren 1,9 14,8
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
Ook hier wordt de functie van webredacteur het vaakst genoemd, maar dit keer overtuigender. Een belangrijk verschil met de webredacteuren in loondienst is dat termen als ‘communicatieadviseur’ en ‘communicatiemedewerker’ minder hoog scoren. Ook in de voorgaande enquête werd dit gesignaleerd. De functies copywriter en eindredacteur komen weer aanzienlijk vaker voor bij freelancers. Op basis van de functiebenamingen lijken de freelancers zich vooral bezig te houden met het direct creëren, redigeren of invoeren van webcontent.
3.2 De verantwoordelijkheid Een vraag die deels samenhangt met de functie, is in hoeverre webredacteuren een leidinggevende positie hebben. Zoals te zien is in figuur 3.1 is een duidelijke minderheid van de werknemers (8,9,%) leidinggevend. Het percentage leidinggevenden komt redelijk overeen met de vorige enquête (10,3%).
Figuur 3.1: Leidinggevenden in loondienst Ja
Nee
91,1% 8,9%
28
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
De meeste leidinggevenden zijn ook verantwoordelijk voor hun project- of afdelingsproject (69,2%). Onder de niet-leidinggevenden ligt dit aandeel, zoals verwacht mocht worden, aanmerkelijk lager (18,3%). Draagt de webredacteur wel verantwoordelijkheid, dan mag aangenomen worden dat het hier vooral om projectbudgetten gaat. Figuur 3.2: Verantwoordelijkheid voor project- of afdelingsbudget Leidinggevende
Niet-leidinggevende
69,2%
18,3%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Van de leidinggevenden is bijna 70% mannelijk en dus slechts 30% vrouw. Mogelijk komt dit omdat vrouwen gemiddeld gezien bij kleinere organisaties werken dan mannen (zie paragraaf 2.1). Een freelancer zal niet zo vaak een leidinggevende rol binnen de organisatie van zijn opdrachtgevers vervullen. Wel is het uiteraard mogelijk dat hij of zij een leidinggevende rol speelt binnen een bepaald project (zie figuur 3.3). Vergeleken met 2012 is hier sprake Webredactie Monitor 2014
29
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
van een licht stijgende tendens: waar destijds 46,9% van de freelancers aangaf wel eens als leidinggevende te fungeren, gaat het dit keer om 53,7%. Figuur 3.3: De freelancer als leidinggevende bij een opdracht Ja
Nee
Soms
34,3%
46,3% 19,4%
3.3 De werkzaamheden Om inzicht te krijgen in het inhoudelijke werk van de deelnemers aan de enquête vroegen we hen naar hun werkzaamheden op vijf verschillende terreinen, te weten: redactiewerk, marketing, social media/webcare, mediakanalen en beleid en strategie. Hierna worden de gevonden resultaten per werkterrein nader besproken.
3.3.1 Redactiewerk Redactiewerk vormt logischerwijs een belangrijk deel van het takenpakket van de gemiddelde webredacteur. Hieronder in figuur 3.4 is de rol van redactionele taken bij webredacteuren in loondienst grafisch weergegeven.
30
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Figuur 3.4: Rol redactionele taken webredacteuren in loondienst Groot Invoeren van content in het CMS
5,5%
Redigeren van teksten
Redelijk
11,6%
2,7%
Informatie verzamelen
2,7%
Schrijven van teksten
6,2%
10
58,9%
43,2% 37,0%
17,1%
32,2%
18,5%
20
45,9%
34,9%
16,4%
43,2%
37,7% 32,2%
15,1% 0
Geen
24,0%
15,1%
Beeldbewerking
Klein
30
40
50
60
Op hoofdlijnen komen de resultaten overeen met die van de vorige enquête. Opnieuw blijkt het schrijven van teksten opmerkelijk genoeg voor een beperkt deel (43,2%) van de webredacteuren in loondienst van groot belang. Het creatieve schrijfwerk is blijkbaar enigszins een ondergeschoven kindje geworden binnen de werkzaamheden van de webredacteur in loondienst. Wel is deze taak in deze editie belangrijker dan in 2012. Het redigeren van teksten (45,9%) scoort hoger en het invoeren van content in het CMS wordt door het hoogste percentage ondervraagden aangeduid als een belangrijke redactionele activiteit (58,9%). Deze resultaten zijn vergelijkbaar met twee jaar geleden.
Webredactie Monitor 2014
31
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Figuur 3.5: Rol redactionele taken freelancers Groot
Redigeren van teksten
Redelijk
4,6%
Invoeren van content in het CMS
12,0%
9,3%
Informatie verzamelen
4,6%
54,6%
28,7%
53,7%
17,6% 35,2%
16,7% 13,0%
10
56,5%
19,4%
Beeldbewerking 0
Geen
28,7%
9,3% 5,5%
Schrijven van teksten
Klein
20
43,5%
29,6% 29,6% 27,8% 30
40
50
60
In het takenpakket van de freelancer speelt het schrijven van teksten een belangrijkere rol dan bij de webredacteur in loondienst (zie figuur 3.5). Ook het redigeren van teksten scoort bij freelancers meer dan 10% hoger. Dit duidt erop dat organisaties het creatieve schrijfwerk en het redigeren van teksten relatief vaak uitbesteden. In vergelijking met vier jaar geleden, in 2010, voeren freelancers nu vaker content in. Toen vond maar 34,2% van de freelancers dit een belangrijke taak. Blijkbaar wordt voor redactionele invoer de laatste jaren ook steeds vaker hulp van buitenaf ingeschakeld. De belangrijkste redactionele activiteit voor de webredacteur in loondienst is het invoeren van content, voor de freelancer is dit het redigeren van teksten
32
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
3.3.2 Marketing Direct duidelijk is dat marketingtaken voor webredacteuren over het algemeen minder belangrijk zijn dan redactionele taken (zie figuur 3.6). De belangrijkste taak, het maken van nieuwsbrieven is bovendien een marketingactiviteit met een duidelijk redactioneel tintje. Voor ongeveer vier op de tien webredacteuren in loondienst (41,8%) is daarnaast het bedenken en uitvoeren van content marketing een taak die in hun werk van redelijk of groot belang is. Er is in deze enquête voor het eerst naar gevraagd naar het bedenken en uitvoeren van content marketing en online campagnes. Voor de freelancer worden vergelijkbare resultaten gevonden (niet weergegeven).
Figuur 3.6: Rol marketinggerichte taken webredacteuren in loondienst Groot Nieuwsbrieven maken
Redelijk 20,5 19,9 26,7
37,7
Instellen/ analyseren van webstatistieken
19,2
Bedenken / uitvoeren online campagnes
15,8 18,5 24,0
30,1 30,8
19,9
Instellen/ analyseren van AdWords
3,4
0
9,6
10
Geen
32,9
19,9 21,9 20,5
Bedenken / uitvoeren content marketing
Klein
41,8
22,6
20
30
Webredactie Monitor 2014
64,4
40
50
60
70
80
33
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Ruim 40% van de webredacteuren houdt zich bezig met content marketing
3.3.3 Social media/webcare Nieuw in deze enquête is het onderwerp social media/webcare. Social media en webcare lijken een steeds grotere rol te spelen in het werk van de webredacteur. Voor ruim een derde van de werknemers is het beheren en analyseren van social media een belangrijke taak in hun werkzaamheden (zie figuur 3.7). Bijna een kwart van de ondervraagden houdt zich ook vaak bezig met het opstellen van een strategie voor social media. Figuur 3.7: Rol social media/webcare gerichte taken webredacteuren in loondienst Groot
Redelijk
Klein
35,6%
Beheren en analyseren van social media
19,9% 21,9% 22,6% 24,7% 20,5% 27,4% 27,4%
Opstellen social media strategie
22,6% 25,3% 21,9% 30,1%
Uitvoeren social media campagnes 0
34
Geen
5
10
15
20
25
30
35
40
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Social media en webcare gerichte taken worden minder vaak door freelancers uitgevoerd (zie figuur 3.8). Figuur 3.8: Rol social media/webcare gerichte taken freelancers Groot
Redelijk
Klein
Geen
16,7%
Beheren en analyseren van social media
24,1% 21,3% 38,0% 13,9% 25,9% 20,4%
Opstellen social media strategie
39,8% 13,0%
Uitvoeren social media campagnes
27,8% 18,5% 40,7% 0
10
20
30
40
50
Voor ruim een derde van de werknemers is het beheren en analyseren van social media een belangrijke taak
3.3.4 Media kanalen Zoals in figuur 3.9 te zien is maakt bijna 90% van de webredacteuren gemiddeld tot veel content voor websites. Ruim een derde van de geënquêteerden maakt regelmatig content voor social media.
Webredactie Monitor 2014
35
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Freelancers maken minder vaak content voor social media. Ook wordt er door freelancers minder content voor intranet en e-mailnieuwsbrieven geproduceerd (resultaten niet weergegeven). Figuur 3.9: Media kanalen Veel
Gemiddeld
Geen
Weinig
Website
Social media
E-mailnieuwsbrieven
Intranet
Blogs
Apps 0
10
20
30
40
50
60
70
80
3.3.5 Weblog Van de werknemers in loondienst heeft maar liefst bijna drie kwart (72,6%) een weblog. De freelancers scoren ook hoog met 64,5%. Het onderwerp van de weblog is voor zowel de werknemer als de
36
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
freelancer meestal gerelateerd aan het vakgebied, zie tabel 3.3. Dertig procent van de werknemers heeft een weblog over een specifiek interessegebied.
Tabel 3.3: Gekozen thema voor weblog Werknemers in loondienst
Freelancers
Vakgebied
50,0%
60,5%
Persoonlijk
45,0%
47,4%
Specifiek
30,0%
2,6%
Actualiteiten
10,0%
28,9%
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
Veel webredacteuren in loondienst (73%) en freelancers (65%) hebben een weblog
3.3.6 Beleid en strategie In figuur 3.10 is te zien in hoeverre activiteiten op het terrein van beleid en strategie een rol spelen binnen het takenpakket van de webredacteur in loondienst. Redactionele planning (65,7%) en het uitwerken van redactionele concepten (64,4%) zijn de belangrijkste activiteiten binnen deze categorie. De resultaten komen voor zowel de freelancers als de webredacteuren in loondienst overeen met die van twee jaar terug. Opvallend is wel het toenemend belang van contentstrategie. Bijna de helft van de webredacteuren houdt zich hier mee bezig.
Webredactie Monitor 2014
37
Figuur 3.10: Rol beleids- en strategietaken webredacteuren in loondienst Groot
Redactionele planning
Redelijk
Klein
34,9% 30,8%
16,4% 17,8%
Uitwerken redactionele concepten
Geen
31,5% 32,9%
19,9% 15,8%
21,9% 25,3% 21,9% 30,8%
Opstellen contentstrategie 11,6%
Opstellen communicatieplan 0
10
18,5%
20
26,0% 30
43,8% 40
50
Zoals te zien is in figuur 3.11 wijkt de rol van freelancers bij beleids- en strategietaken niet erg af van die van de webredacteur in loondienst. Het opstellen van contentstrategie en communicatieplannen speelt een iets grotere rol in het takenpakket van de freelancer. De redactionele planning en het uitwerken van redactionele concepten zijn voor de webredacteuren in loondienst juist belangrijker, maar de verschillen zijn niet groot. Bijna de helft van de webredacteuren houdt zich bezig met contentstrategie
38
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Figuur 3.11: Rol beleids- en strategietaken freelancers Groot
Redelijk
Uitwerken redactionele concepten
13,9%
Klein
34,3% 31,5%
20,4%
27,8%
Redactionele planning
19,4% 17,6% 21,3%
Opstellen contentstrategie
21,3% 11,1%
Opstellen communicatieplan 0
10
Geen
35,2%
29,6% 27,8%
25,0% 20,4% 20
30
43,5% 40
50
3.3.7 Werkzaamheden werknemers versus freelancers Uit de hiervoor besproken resultaten hebben we een top 5 gedestilleerd van werkzaamheden die, ongeacht tot welke categorie ze behoren, in grote of redelijke mate onderdeel vormen van het werk van de webredacteur in loondienst en de freelancer (zie tabel 3.4 en 3.5). Tabel 3.4: Belangrijkste taken webredacteuren in loondienst Activiteit
Groot / redelijk belang
Content maken voor website
88,3%
Invoeren van content in het CMS
82,9%
Informatie verzamelen
81,1%
Redigeren van teksten
80,8%
Schrijven van teksten
75,4%
Webredactie Monitor 2014
39
hoofdstu k
3-
i n hou d van h et werk
Tabel 3.5: Belangrijkste taken freelancers Activiteit
Groot / redelijk belang
Content maken voor website
93,6%
Redigeren van teksten
85,2%
Schrijven van teksten
83,3%
Informatie verzamelen
78,7%
Invoeren van content in het CMS
73,1%
Een vergelijking van beide tabellen laat zien dat voor webredacteuren in loondienst en freelancers dezelfde groep taken het belangrijkst zijn. Er zijn tussen de twee onderzoeksgroepen wel verschillen in volgorde in de top 5. Het invoeren van content in het CMS wordt vaker door werknemers uitgevoerd dan door freelancers. Verder hebben freelancers vaker redactionele activiteiten.
40
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 4 - Werktijden Dit hoofdstuk gaat in op de vraag hoeveel tijd webredacteuren bezig zijn met hun werk. In dit verband komen ook zaken als reistijd, vakantiedagen en cursustijd aan bod.
4.1 Gewerkte uren werknemers Zoals te zien is in tabel 4.1, heeft de gemiddelde webredacteur officieel een werkweek van 30,7 uur. Dit cijfer is gedaald vergeleken met de vorige Webredactie Monitor; toen werkten webredacteuren zo’n 32,6 uur per week. Het huidige beeld van de 30,7 urige werkweek is vrijwel gelijk aan de 30,6 uur die de gemiddelde Nederlander per week werkt volgens Eurostat (2011), het statistisch bureau van de EU.
Tabel 4.1: Gewerkte uren per week (volgens contract) Uren Mannen
31,1
Vrouwen
30,5
Gemiddeld
30,7
De afname van het aantal uren per werkweek kan te maken hebben met de toename van het aantal vrouwelijke webredacteuren. Tabel 4.1 laat zien dat de gemiddelde mannelijke webredacteur ongeveer 0,6 uur per week langer op de loonlijst staat dan zijn vrouwelijke collega. In 2012 was dit verschil groter, namelijk 3 uur. Dat mannen een langere werkweek hebben, is een normaal beeld. Gemiddeld over alle beroepsgroepen is het verschil tussen mannen en vrouwen volgens ING Economisch Bureau (2011) zelfs 9,6 uur. Bij webredacteuren is het verschil dus relatief gering. Webredactie Monitor 2014
41
hoofdstu k
4-
werkti j den
Uiteraard zegt het aantal werkuren dat in het contract is vastgelegd niet alles over de werkelijke situatie. Aan de webredacteuren in loondienst vroegen we daarom ook of ze regelmatig overuren maken. Bijna de helft van de webredacteuren geeft aan dat er regelmatig meer uren worden gewerkt dan contractueel is vastgelegd (figuur 4.1). Dit percentage ligt hoger dan in 2012 (38,6%). Relatief iets meer mannen dan vrouwen zeggen regelmatig over te werken (51,9% versus 47,3%; resultaten niet weergegeven). Figuur 4.1: Wordt er regelmatig overgewerkt? Ja
Nee
51,4% 48,6%
Zoals te zien in figuur 4.2 maakt ongeveer de helft van de webredacteuren die overwerken (49,3 %) gemiddeld 1-2 overuren per week. Twee jaar geleden was dit 43,3%. De meeste anderen (46,5%) die overwerken maken wekelijks 3-7 extra uren (50,4% in 2012). De conclusie is dat er in vergelijking met 2012 meer webredacteuren overwerken, maar dat minder lang doen.
42
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
4-
werkti j den
Figuur 4.2: Aantal overuren per week Aantal overuren
% webredacteuren
49,3%
1-2
46,5%
3-7
4,2%
Meer dan 8
0
10
20
30
40
50
Net als in de vorige enquête is er een verband tussen het aantal uren dat webredacteuren contractueel gezien werken en het aantal overuren dat er gemaakt wordt (zie figuur 4.3). Hoe meer er officieel gewerkt moet worden, des te langer er wordt overgewerkt.
Webredactie Monitor 2014
43
Figuur 4.3: Meer uren betekent ook meer overuren Aantal overuren
Gemiddeld aantal contract-uren
30,3
1-2
32,0
3-7
38,0
Meer dan 8
0
5
10
15
20
25
30
35
40
4.2 Gewerkte uren freelancers Vergeleken met de resultaten van deze enquête en de vorige Webredactie Monitor is de gemiddelde freelancer ongeveer evenveel blijven werken (zie tabel 4.2). Wel is de mannelijke freelancer iets minder gaan werken en de vrouwelijke freelancer iets meer. Freelancers en werknemers werken evenveel uren per week. Als we de overuren van de werknemer meetellen komt de webredacteur in loondienst uit op een iets langere werkweek.
44
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
4-
werkti j den
Tabel 4.2: Gewerkte uren per week (freelancers) Vorige enquête (2010)
Deze enquête
Mannen
32,7
30,8
Vrouwen
29,7
30,8
Gemiddeld
31,0
30,8
De gemiddelde freelancer werkt momenteel iets minder uren dan zijn collega in loondienst
4.3 Vrije dagen, cursussen en trainingen Gemiddeld heeft de webredacteur in loondienst 20,8 vakantiedagen. Het aantal trainings- en cursusdagen van de freelancer is wat hoger dan dat van de webredacteur in loondienst (zie tabel 4.3). Gemiddeld is een freelancer 3,2 dagen per jaar kwijt aan cursussen en/of opleidingen. Gemiddeld heeft de webredacteur in loondienst 20,8 vakantiedagen en 1,9 trainings- en cursusdagen. Freelancers hebben wat meer tijd voor trainingen en cursussen. Gemiddeld is een freelancer 3,2 dagen per jaar kwijt aan cursussen en/of opleidingen (zie tabel 4.3). De onderlinge verschillen zijn echter groot. Zo heeft 40,2% van de freelancers het afgelopen jaar helemaal geen werkgerelateerde opleidingen gevolgd (resultaten niet weergegeven). Bij de werknemers geldt hetzelfde voor ruim 42,5%.
Webredactie Monitor 2014
45
hoofdstu k
4-
werkti j den
Tabel 4.3: Tijdsbesteding aan trainingen en cursussen Dagen/jaar Werknemers
1,9
Freelancers
3,2
46
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 5 - Inkomen en arbeids voorwaarden loondienst Hoeveel verdient een webredacteur in loondienst? Die vraag staat centraal in dit hoofdstuk. Ook is er aandacht voor eventuele extra’s bovenop het salaris, zoals bonussen, vergoedingen en regelingen.
5.1 Salaris Aan de webredacteuren die in loondienst werken, vroegen we wat hun bruto maandinkomen is. Het gemiddelde bruto maandsalaris van de deelnemende webredacteuren blijkt 2.904 euro te bedragen (zie tabel 5.1), net iets meer dan in 2012 (2.841 euro). Aangezien het om een vrij grote groep gaat, mag verondersteld worden dat dit bedrag een goede afspiegeling is van wat de Nederlandse webredacteur in loondienst verdient. Tabel 5.1: Bruto maandinkomen werknemer Bruto maandinkomen Mannen
3108,2
Vrouwen
2790,4
Gemiddeld
2903,9
Het gemiddelde bruto maandinkomen van de mannelijke webredacteuren ligt hoger dan dat van de vrouwen. In vergelijking met de vorige enquête is het verschil wel iets kleiner geworden (van 398 naar 312 euro bruto). Dit inkomensverschil kan deels verklaard worden doordat de gemiddelde man 0,6 uur per week meer werkt dan zijn vrouwelijke collega (zie paragraaf 4.1). Ook kan een rol spelen dat de leeftijd van de mannelijke webredacteuren gemiddeld Webredactie Monitor 2014
47
hoofdstu k
5-
i n kom en en arbei ds v oorwaarden loon di enst
enkele jaren hoger is dan die van de vrouwen. Hoewel hier geen specifiek onderzoek naar is gedaan, is het tevens mogelijk dat de mannen vaker hogere functies bekleden dan de vrouwen. Wel weten we dat in deze enquête bijna 70% van de leidinggevenden mannelijk is (zie paragraaf 3.2). Het gemiddelde bruto maandsalaris van de webredacteur in loondienst is licht gestegen
5.2 Toeslagen Bovenop het ‘gewone’ maandelijkse loon mag de werkgever iets extra’s uitkeren aan zijn personeel. De bekendste voorbeelden van dergelijke toeslagen zijn de prestatiebonus, de winstdeling en de 13de maand. Terwijl de prestatiebonus afhankelijk is van het functioneren van de individuele werknemer, zijn de winstdeling en de 13de maand meestal collectief geregeld binnen een organisatie.
Tabel 5.2: Uitgekeerde toeslagen ja
nee
13de maand / winstdeling
38,4%
61,6%
Prestatiebonus
10,3%
89,7%
6,8%
93,2%
13de maand / winstdeling én prestatiebonus
Tabel 5.2 laat zien dat bijna 40% van de geënquêteerden in loondienst (38,4%) een 13de-maandsuitkering of winstdeling heeft. Dit percentage is behoorlijk gedaald vergeleken de vorige enquête (55,6%). Een prestatiebonus wordt minder vaak uitgekeerd dan een 13de-maandsuitkering of winstdeling (10,3%) en daalt ten opzichte van 2012 (14,9%). Nog geen 7% van de respondenten heeft 48
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
5-
i n kom en en arbei ds v oorwaarden loon di enst
zowel recht op een prestatiebonus als op een 13de maand en/of winstdeling.
5.3 Vergoedingen Werkgevers kunnen aan werknemers een vergoeding verstrekken voor kosten die zij in verband met hun werk maken. Voor zover dergelijke vergoedingen de werknemer geen aanmerkelijk privévoordeel opleveren, worden deze niet als loon beschouwd en dus niet als zodanig belast. Tabel 5.3: Ontvangen vergoedingen Ja
nee
Een reiskostenvergoeding
80,8%
19,2%
Een (vergoeding voor) mobiele telefoon
26,7%
73,3%
Een representatie- of onkostenvergoeding
12,3%
87,7%
Een reiskostenvergoeding wordt duidelijk het vaakst verstrekt (zie tabel 5.3). Ruim een vierde van de webredacteuren heeft een (vergoeding voor een) mobiele telefoon gekregen en zo’n 12% van de geënquêteerden kreeg een representatie- of onkostenvergoeding. Vergeleken met de vorige enquête is het percentage werknemers dat reiskostenvergoeding krijgt ongeveer gelijk gebleven. Echter (een vergoeding voor) een mobiele telefoon wordt nu minder vaak gegeven (26,7% nu vs. 34,3% in 2012) evenals een representatie- of onkostenvergoeding (12,3% nu vs. 17,6% in 2012).
5.4 Regelingen Een organisatie kan haar personeel ook extra belonen door het te laten profiteren van bepaalde regelingen. Het bekendste voorbeeld is de pensioenregeling. In sommige branches is deze zelfs verplicht. Webredactie Monitor 2014
49
hoofdstu k
5-
i n kom en en arbei ds v oorwaarden loon di enst
Zoals te zien is in tabel 5.4, heeft een meerderheid (79,5%) van de geënquêteerde werknemers een dergelijke regeling. Tabel 5.4: Regelingen waarvoor men in aanmerking komt ja
nee
Pensioenregeling
79,5%
20,5%
Een regeling voor het volgen van cursussen of een studie
51,4%
48,6%
Zorgverzekering
42,5%
57,5%
Regeling voor ouderschapsverlof
47,9%
52,1%
Voor de andere genoemde regelingen komt ook een aanzienlijk deel van de werknemers in aanmerking. Wat opvalt is dat deze cijfers behoorlijk gedaald zijn in vergelijking tot de enquête in 2012. Een regeling voor het volgen van cursussen of een studie wordt nu in ruim de helft van de gevallen aangeboden, terwijl dit in 2012 voor 78,1% van de werknemers gold. Het percentage dat een regeling voor een zorgverzekering ontvangt is gedaald van bijna 70% naar 42,5%. Ook de regeling van ouderschapsverlof wordt minder vaak verstrekt in de huidige tijd (47,9%) dan in 2012 (65%). Deze laatste ontwikkeling bij de regeling voor ouderschapsverlof is vooral opvallend, omdat in deze editie nog iets meer vrouwen deelnemen dan in de vorige. Hoewel ouderschapsverlof in principe ook open staat voor mannen, maken vrouwen hiervan veel vaker gebruik. Zij zijn daarom mogelijk ook beter op de hoogte van de mogelijkheden die hun werkgever biedt op dit gebied. Vergoedingen voor studie, zorgverzekering en ouderschapsverlof zijn op de terugtocht
50
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 6 - Inkomen freelancers In vervolg op het voorgaande onderdeel bespreken we in dit hoofdstuk wat de freelance webredacteur verdient.
6.1 Uurtarief Aan de basis van het inkomen van de freelancer liggen de tarieven die hij of zij hanteert. Hoewel soms ook wel andere grondslagen (zoals een prijs per woord of een vaste prijs) worden gehanteerd, wordt gewoonlijk gewerkt op basis van een uurtarief. Figuur 6.1: Het uurtarief van de freelancer (exclusief BTW) % freelancers Tussen Euro 30 en 40 per uur
10,3%
Tussen Euro 40 en 50 per uur
17,8%
Tussen Euro 50 en 60 per uur
29,0%
Tussen Euro 60 en 70 per uur
19,6%
Tussen Euro 70 en 80 per uur
18,7%
Hoger dan Euro 80 per uur
22,4% 0
5
10
15
20
25
30
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
Webredactie Monitor 2014
51
hoofdstu k
6-
i n kom en freelancers
Figuur 6.1 laat zien dat de gehanteerde uurtarieven sterk uiteenlopen. Er mochten meerdere antwoorden worden gegeven, omdat de gevraagde prijs per opdracht kan verschillen. Ruim 40% van de freelancers hanteert een tarief van minder dan 50 euro, ruim twee derde (67,3%) rekent een bedrag van tussen de 50 en 80 euro per uur, en ruim één op de vijf freelancers (22,2%) vraagt meer dan 80 euro voor een uur werk.
In de vorige enquête kon er, in tegenstelling tot deze editie, slechts voor één uurtarief worden gekozen. Hierdoor lagen de cijfers bij deze vraag lager. Rekening houdend met dit feit zien we dat in 2014 meer freelancers een tarief tussen de 50 en 60 euro hebben (gestegen van 18,3% in 2012 naar 29,0% 2014). De categorie van 50 tot 80 euro is hiermee 10% gestegen ten opzichte van 2012. Verder wordt er vaker voor een tarief van hoger dan 80 euro per uur gewerkt (gestegen van 8,6% naar 22,4%). De laagste tarieven van 20 tot 50 euro zijn minder gestegen dan de andere categorieën (34,4% tot 40,2%). De voorzichtige conclusie mag dus luiden dat de gemiddelde freelancer zijn uurtarief licht heeft verhoogd in de afgelopen jaren.
6.2 Inkomsten De bruto jaaromzet van de freelancer blijkt gemiddeld ruim 46.000 euro te bedragen (zie tabel 6.1). Dat is zo’n 2600 euro meer dan in de vorige enquête naar voren kwam (43.386 euro). Mannen hebben een iets hoger inkomen dan vrouwen. Een jaarinkomen van 49.454 euro komt overeen met een gemiddeld maandinkomen van 3837 euro bruto. Dit is 933 euro meer dan het gemiddelde bruto maandinkomen van de webredacteur in loondienst (excl. vakantiegeld). Hierbij moet echter wel worden aangetekend dat freelancers zelf verantwoordelijk zijn voor 52
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
6-
i n kom en freelancers
bijvoorbeeld kantoorkosten en eventuele verzekeringen. Daarnaast kunnen de werknemers in aanvulling op hun salaris vaak ook nog rekenen op toeslagen, vergoedingen en regelingen (zie paragrafen 5.2, 5.3 en 5.4). Tabel 6.1: Bruto jaarinkomen freelancer Bruto jaarinkomen Mannen
49.454
Vrouwen
44.219
Gemiddeld
46.047
Freelancers die voor veel verschillende opdrachtgevers werken verdienen meer dan webredacteuren met weinig opdrachtgevers (zie figuur 6.2). Dit kan het verschil in inkomen tussen mannelijke en vrouwelijk freelancers verklaren. In paragraaf 2.4 is beschreven dat de vrouwelijke freelancer gemiddeld minder opdrachtgevers en minder opdrachten heeft dan haar mannelijke collega.
Webredactie Monitor 2014
53
hoofdstu k
6-
i n kom en freelancers
Figuur 6.2: Minder opdrachtgevers, minder inkomen Aantal opdrachtgevers
Bruto jaarinkomen
32.049
<5
33.625
5-10
52.511
>10 0
10
20
30
40
50
60
Het maandinkomen van de freelance webredacteur ligt enkele honderden euro’s hoger dan het maandinkomen van de webredacteur in loondienst
54
Webredactie Monitor 2014
Hoofdstuk 7 - Tevredenheid over het werk Dit hoofdstuk gaat in op de vraag hoe de geënquêteerde webredacteuren diverse aspecten van hun werk beoordelen. Hierbij wordt opnieuw een onderscheid gemaakt tussen de webredacteuren die in loondienst werken en de freelance webredacteuren.
7.1 Tevredenheid onder werknemers Zijn webredacteuren in loondienst tevreden over hun werk? Vooral met hun werktijden en het aantal gewerkte uren blijken ze in het algemeen erg tevreden te zijn (zie tabel 7.1). Ook de werksfeer stemt vaak tot tevredenheid. De cijfers komen redelijk overeen met de eerdere onderzoeken. Meer inhoudelijke aspecten zoals het niveau van de werkzaamheden en de ontplooiingsmogelijkheden scoren wat lager. De meningen over de ontplooiingsmogelijkheden verschillen nogal. De tevredenheid hierover is het laagst van alle onderdelen en behoorlijk afgenomen in de afgelopen twee jaar. Twee jaar geleden scoorde dit onderdeel nog 10% hoger. Het niveau van de werkzaamheden wordt ook wat minder positief beoordeeld. Toch is nog altijd een (kleine) meerderheid van de geënquêteerden tevreden of zelfs zeer tevreden over het niveau van de werkzaamheden. Het salaris en de aanwezige secundaire voorwaarden leidt bij ruim de helft van de webredacteuren tot een tevreden gevoel. Het resultaat over het salaris komt redelijk overeen met de eerdere editie van dit onderzoek, al is deze wel gedaald (van 59,3% naar 51,4%) Een minderheid van de onderzoeksgroep was (zeer) ontevreden over zijn beloning (17,1%).
Webredactie Monitor 2014
55
hoofdstu k
7-
tevreden h ei d over h et werk
Over de technische ondersteuning zijn de webredacteuren in loondienst over het algemeen niet heel tevreden. Drie op de tien zijn hier zelfs ronduit (zeer) ontevreden over.
Tabel 7.1: Tevredenheid webredacteuren in loondienst (Zeer) Tevreden
Gemiddeld
(Zeer) Ontevreden
Niet van toepassing
Werktijden
82,8%
10,3%
4,8%
2,1%
Het aantal uren dat u werkt
61,7%
21,2%
15%
2,1%
Werksfeer
70,5%
15,8%
10,9%
2,7%
Secundaire arbeidsvoorwaarden
51,4%
30,1%
11,6%
6,8%
Salaris
51,4%
26,0%
17,1%
5,5%
Het niveau van uw werkzaamheden
55,5%
26,7%
15,8%
2,1%
Ontplooiingsmogelijkheden
37,6%
30,8%
28,7%
2,7%
Technische ondersteuning
40,4%
34,9%
29,9%
2,7%
Als we de resultaten vergelijken met het vorige onderzoek dan valt op dat op vrijwel alle terreinen de tevredenheid (licht) is gedaald vergeleken twee jaar geleden. Het sterkst geldt dit op het gebied van secundaire arbeidsvoorwaarden (van 69,9% naar 51,4%). Alleen over de technische ondersteuning is men positiever geworden. De afgenomen tevredenheid over de gehele linie wordt grafisch weergegeven in figuur 7.1. Deze geeft voor beide enquêtes het
56
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
7-
tevreden h ei d over h et werk
percentage (zeer) tevreden webredacteuren, gemiddeld over alle vragen.
Figuur 7.1: (Zeer) tevreden webredacteuren Vorige enquête
0
10
20
30
Deze enquête
40
50
60
70
80
Bij de webredacteur in loondienst is de tevredenheid over het werk op bijna alle terreinen gedaald ten opzichte van 2012, vooral op het aspect ‘secundaire arbeidsvoorwaarden’
7.2 Tevredenheid onder freelancers Onder de freelancers blijkt het aspect ‘afwisseling’ duidelijk het hoogst te scoren (zie tabel 7.2). Bijna acht op de tien geënquêteerden is hier tevreden of zelfs zeer tevreden over en slechts een kleine groep is (zeer) ontevreden over de mate van afwisseling in zijn of haar werk. Het niveau van het werk stemt zeven op de tien (70,1%) tot (grote) tevredenheid, terwijl dit bij ruim de helft van de werknemers (55,5%) het geval is. Webredactie Monitor 2014
57
hoofdstu k
7-
tevreden h ei d over h et werk
Opvallend is dat de freelancer minder tevreden is over zijn inkomen dan zijn collega in loondienst. Uit dit onderzoek blijkt dat het maandinkomen van de freelancer 933 euro hoger ligt dan van de werknemer. Toch is zo’n 44% van de freelancers ontevreden tegenover slechts 17% van de webredacteuren in loondienst. Op andere punten waarop een vergelijking mogelijk is, zijn de verschillen relatief gering. Tabel 7.2: Tevredenheid freelance webredacteuren (Zeer) Tevreden
Gemiddeld
(Zeer) Ontevreden
Niet van toepassing
Afwisseling
78,5%
14,0%
5,6%
1,9%
Het niveau van uw werk
70,1%
21,5%
8,4%
0%
Werksfeer
71,1%
13,1%
5,6%
10,3%
Uw opdrachtgevers
71,0%
25,2%
3,7%
0%
Werkdruk
61,7%
32,7%
5,6%
0%
Reistijd
66,4%
15,0%
5,6%
13,1%
Inkomen
37,3%
25,5%
43,9%
0.9%
Scholingsmogelijkheden
34,5%
34,6%
15,8%
15,0%
Ook voor de freelancers geldt dat de algehele tevredenheid met het werk is afgenomen. Voor elk aspect worden lagere tevredenheidscores gevonden dan in de vorige enquête. Het percentage (zeer) tevreden webredacteuren, gemiddeld over alle vragen, is afgenomen van 70,7 tot 62,0 (resultaten niet weergegeven). De tevredenheid over het niveau van het werk, de
58
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
7-
tevreden h ei d over h et werk
scholingsmogelijkheden en de werkdruk zijn allemaal rond de 10% gedaald. De sterkste daling wordt gevonden voor het aspect ‘inkomen’ (van 64,6% tot 37,3%). In onze enquête komt deze daling in tevredenheid niet overeen met een daling in inkomen. Integendeel, het maandinkomen van de freelancer blijkt ten opzichte van twee jaar geleden met 221 euro gestegen. De tevredenheid over het inkomen is onder freelancers afgenomen ten opzichte van twee jaar geleden, hoewel het inkomen juist is gestegen
Webredactie Monitor 2014
59
Hoofdstuk 8 - Arbeidsmobiliteit Dit laatste hoofdstuk gaat over mobiliteit. We kijken naar de manier waarop de webredacteur op de arbeidsmarkt beweegt en naar de persoonlijke ambities voor de toekomst.
8.1 Huidige werkgever webredacteuren De webredacteur in loondienst is gevraagd hoe hij of zij bij zijn of haar huidige werkgever terecht is gekomen. In de hieronder afgebeelde figuur zien we dat de grootste groep via internet of een (open) sollicitatie bij zijn werkgever is beland. Slechts een klein percentage (7,5%) is door familie of vrienden aan zijn baan gekomen.
Figuur 8.1: Introductie bij bedrijf % webredacteuren Via internet
31,5%
(Open) sollicitatie
21,9%
Ik ben gevraagd
13,7%
Via een bemiddelingsbureau
11,6%
Via familie en vrienden
7,5%
Via stage, school
4,1%
Anders
9,6% 0
60
5
10
15
20
25
30
35
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
8.2 Opdrachten van freelancers Aan de freelancers hebben we gevraagd hoe zij aan hun opdrachten komen. Er werden verschillende opties voorgelegd. Uit tabel 8.1 maken we op dat de belangrijkste manier om opdrachten te verkrijgen via het netwerk van de freelancer is. Een goed netwerk opbouwen is essentieel voor de freelancer. Opvallend is dat social media volgens de ondervraagden zelden tot het binnenhalen van opdrachten leidt.
Tabel 8.1: Manier van opdrachten verkrijgen freelancers % freelancers Via mijn netwerk
62,6
Via een bureau
15,9
Ik word benaderd
15,0
Via social media
0,9
Anders
5,6
De belangrijkste manier om opdrachten te verkrijgen voor de freelancer is via het netwerk
Als de freelancer zelf actief op zoek gaat naar nieuwe opdrachten kan hij dat op verschillende manieren aanpakken. In tabel 8.2 zien we de verschillende mogelijkheden waarop de freelancer dit doet.
Webredactie Monitor 2014
61
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
Tabel 8.2: Manier van nieuwe opdrachten zoeken freelancers % freelancers Ik informeer in mijn netwerk
86,1
Ik zoek op vacaturesites op internet
52,8
Via een bemiddelingsbureau
43,5
Via social media
42,6
Ik zoek op websites van bedrijven
31,5
Anders
6,5
N.B.: omdat meerdere antwoorden konden worden gegeven, ligt het totale percentage boven de 100.
Bij het zoeken van opdrachten houdt de freelancer verschillende aspecten in het oog. Het meest belangrijk is volgens de freelancer de creatieve uitdaging (zie figuur 8.2). Zo’n 72% vindt dit belangrijk tot zeer belangrijk. Het uurtarief scoort vrijwel even hoog (69,8%). Andere aspecten als (de hoeveelheid) verantwoordelijkheid of de mogelijkheid tot thuiswerken zijn voor freelancers minder belangrijk bij hun keuze.
62
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
Figuur 8.2: Gradatie van belang aspecten opdracht freelancers (Zeer) belangrijk
(Zeer) onbelangrijk
Gemiddeld
Niet van toepassing
Creatieve uitdaging
0% Uurtarief
7,5%
0,9% Flexibele werktijden
0,9% Mogelijkheid tot thuiswerken
66,0%
20,8% 12,3%
66,0%
15,1% 17,9%
62,9%
19,0% 18,1%
0% Verantwoordelijkheid
38,7%
10,4%
0% Woonwerkafstand
18,9% 2,8% 0
69,8%
28,3%
1,9% 0%
Aantal uren werk / week
71,7%
20,8%
10
20
Webredactie Monitor 2014
30
50,9%
48,1% 30,2% 40
50
60
70
80
63
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
8.3 Toekomst van de webredacteur De ontwikkeling van de webredacteur in de toekomst in een interessante vraag. Wat zijn de ambities van de webredacteur? Waar ziet die zichzelf over drie jaar tijd? In tabel 8.3 hieronder afgebeeld zijn de resultaten gepresenteerd van de webredacteuren in loondienst. Ongeveer een derde van de ondervraagden ziet zichzelf in dezelfde functie werken, maar wel binnen een andere organisatie. Zo’n 13% ziet zichzelf nog werken in zijn of haar huidige functie. Tenslotte denkt 10% aan ‘Een andere functie bij dezelfde organisatie” of “Een hogere functie in een andere organisatie”. Tabel 8.3: Toekomstige positie over 3 jaar webredacteuren in loondienst % webredacteuren In dezelfde functie bij een andere organisatie
34,2
Geen idee / zo ver kijk ik niet vooruit
23,3
In mijn huidige functie
13,0
Werkend als freelancer
7,5
Als directeur van mijn eigen bedrijf
5,5
Aan het hoofd van mijn afdeling
5,5
Anders
10,3
Freelancers (zie tabel 8.4) zien zichzelf over het algemeen in de toekomst als freelancer blijven werken (57.9%). Een aanzienlijk deel van de ondervraagden heeft verder geen idee of kijkt niet zo ver vooruit (23,4%).
64
Webredactie Monitor 2014
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
Tabel 8.4: Toekomstige positie over 3 jaar freelancers % freelancers Nog steeds werkend als freelancer
57,9
Geen idee/ zo ver kijk ik niet vooruit
23,4
In loondienst, in een vergelijkbare functie als mijn huidige werk
6,5
In loondienst, in een andere functie dan mijn huidige werk
2,8
Anders
9,3
Ten slotte geeft de webredacteur de verwachtingen weer waarmee men mee te maken zal krijgen in de komende 5 jaar. Een kleine selectie hiervan geven we hieronder weer. De webredacteuren in loondienst en de freelancers hebben ongeveer dezelfde verwachtingen: Algemene verwachtingen • Minder werkplekken, meer flexwerk en inzet van freelancers; • Meer specialisatie in het vakgebied; • Verwachtingen over social media: verdere integratie van social media, meer nadruk op ontwikkeling van apps en mobiele sites, toevoeging van andere social media; • Een nog grotere impact van internet, volledige digitalisering, verschuiving print naar digitaal; • Professionalisering van contentproductie- en strategie. De webredacteur in loondienst denkt verder dat er bezuinigd gaat worden op marketing en communicatie en dat er (nog) meer aandacht komt voor SEO. Op persoonlijk vlak denkt de webredacteur dat een nieuwe baan of een nieuwe uitdaging in het verschiet ligt.
Webredactie Monitor 2014
65
hoofdstu k
8-
arbei dsmobi liteit
Freelancers verwachten daarnaast dat er meer werk voor hen zal komen doordat bedrijven meer gebruik gaan maken van externe tekstschrijvers. Maar ook het aantal freelancers zal stijgen waardoor de uurprijs onder druk komt te staan. Ook verwachten zij een sterkere focus op contentmarketing.
66
Webredactie Monitor 2014
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K