We zijn beter dan Siemens. En duurder. De Overijsselse lobby in Brussel: Werk van de lange adem

M a g a z i n e

v o o r

o n d e r n e m e n d

T w e n t e

| Twentevisie | Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2000 |

De Overijsselse lobby in Brussel: ‘Werk van de lange adem’ Voor DSS gaat de zon niet voor niets op: ‘Zonne-energie is de toekomst’ Yme Drost schaamde zich letselschadespecialist te zijn

Kees Smit, de nieuwe topman van Holec Holland:

”We zijn beter dan Siemens. En duurder” | Twentevisie | Jaargang 12 | Nummer 6 | Juni 2000 |

Colofon

Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Holec Holland strijdt om te overleven

Special CSI Twente: 2

Interviews, ruiters en programma

Bram Hulshof

Marti ten Kate:

is blij met de twee Twentse stichtingen 7

één van de vaders van Olympisch succes

33

42

Martin Koopman gelooft in zichzelf

UITGEVER

44

Het beste Nederlands elftal volgens ex-Twente-internationals

47

Dr. Rath bij Heracles: image-building als doel

49

Directie Robert Staal

Blad manager Anno Oude Engberink

Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs Bert Eeftink Martin Steenbeeke Eddy van der Ley Marti ten Kate Eric Brinkhorst (fotografie)

Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

25 jaar IKT: Twente moet tonen wat het waard is

65

1

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Machinefabriek Bouman: klantrelatie essentieel

66

Yme Drost wil fatsoen bewaren

12

Investors in People nieuw certificaat trekt aandacht

68

Lobbyen in Brussel: contacten leggen en informeren

18

Water management: ook Twente kan profiteren

70

Versluierde ondernemerstaal: de uitleg

25

Voor Han Kemperink komt de zon niet voor niets op

28

Jan Medendorp

Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Advertentiemateriaal aan

Rubrieken/columns

MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

Financieel Accent

9

Nieuws & Feiten

10

Juridisch Gezien

15

Onroerend Goed

23

Notarieel Advies

27

Marti ten Kate

43

IKTvisie op ...

63

Scope

72

IKT Nieuws

73

Twente Agenda

75

Privé-abonnementen Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax 074 - 250 35 13 of e-mail: [email protected]

Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo

Lithografie Laserline, Hengelo

Druk Roelofs, Enschede

Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

Holec Holland maakte op maandag 14 mei bekend dat ze voornemens is een reorganisatie door te voeren die 117 banen zou kosten. Het nieuws ging toen (terecht) verloren in het geweld van de ramp in Enschede. Het leven gaat door en daarom is er ook weer gewoon een Twentevisie verschenen. Met een uitgebreid verhaal over Holec Holland. En de Overijsselse lobby in Brussel. Maar we staan natuurlijk stil bij de ramp via een interview met letselschadeadvocaat Drost en een gesprek met voorzitter Hulshof van de Kamer van Koophandel. Want het lijkt er een beetje op dat de ramp een nieuwe economische impuls voor Enschede betekent. Er komt heel veel geld vrij uit verschillende fondsen. Er zal natuurlijk een nieuwe wijk verrijzen. Ook voor het getroffen bedrijfsleven is veel aandacht. De Kamer van Koophandel heeft dat heel snel opgepakt. Maar de tijd heelt alle wonden. Haarman heeft het nu moeilijk in Enschede met zijn opslagplaatsen. Wedden dat op 31 december meer dan 100 miljoen de lucht ingaat aan vuurwerk.

Twentevisie. 06/2000

2

◆ Directievoorzitter Kees Smit is aangetreden bij Holec Holland op het moment dat er belangrijke vragen beantwoord moeten worden.

Holec Holland:


De cyclische markten gaan Holec Holland nog eens opbreken. “Het ene moment zijn wij op sterven na dood, het andere moment weten we van gekkigheid niet wat we met de winst moeten doen,” zegt directievoorzitter Kees Smit (48). Hij werkt tien jaar bij het bedrijf en heeft al een paar flinke golfbewegingen meegemaakt. Het heeft op zijn minst de schijn dat het huidige beursgenoteerde moederbedrijf Delta in Londen weinig zin heeft te wachten op de nieuwe opwaartse beweging. De vroegere Laagspanning-directeur Rob van Doorn was snel verdwenen toen de problemen in zijn divisie volledig duidelijk werden. En ook Guido Declercq lijkt niet geheel zelfstandig te zijn vertrokken.

(door Jan Medendorp)

Het is ook maar de vraag of beleggers wel zo gelukkig waren geweest met Holec Holland. Want beleggers zijn niet zo dol op cyclische fondsen en Holec Holland is daarvan toch wel een schoolvoorbeeld. Ook hoort bij een beursnotering een grote mate van openheid. De geruchten over reorganisaties zoemen al maanden, nadat Holec met de bonden op 16 maart heeft gesproken. Pas recentelijk kwam er meer duidelijkheid.

Guido Declercq ‘Holec had zonder mij niet bestaan’, zei de vertrekkende Declercq in het januari nummer van Twentevisie. In de Twentsche Courant Tubantia deed hij het nog eens dunnetjes over met teksten dat Holec Holland op de rails staat en dat zijn handen jeukten om het vroegere zusterbedrijf QtecQ (toen Holec Projects) op te kalefateren. Trof het directieteam (naast Kees Smit financieel topman Barend Hess en Philip Hoare, de nieuwe directeur van Laagspan-

nenten voor 220, 380, 660 of 750 Volt. “Componenten zijn zeg maar die kastjes die bij u in de meterkast hangen. Daar zijn geen problemen. Systemen kunnen meterslange schakelinstallaties zijn voor winkelcentra of grote bedrijven. Ongeveer de helft van onze omzet in Systemen halen we uit de petrochemische industrie. Voor die industrie hebben we speciale systemen ontwikkeld voor op booreilanden en raffinaderijen. Doordat de olieprijs in het recente verleden onder druk stond, hebben de oliemaatschappijen hun investeringen uitgesteld. De benzine aan de pomp is nu misschien wel duur, maar het duurt altijd 1,5 jaar voordat ik een fax krijg voor opdrachten.” Bij Systemen werken 206 mensen en voor 117 is geen plaats meer. “We zijn nieuwe markten gaan zoeken zoals de procesindustrie. Maar daar zijn de prijzen slechter, onze hoge kwaliteit wordt daar niet gevraagd, de marges zijn te klein.” En daar is FNV-Bondgenoten boos over. De

3

Weinig benijdenswaardige situatie van topman Kees Smit

groeien of afbouwen?

‘Wij gaan Holec-in-One niet realiseren omdat iemand die op afstand staat, vindt dat we dat moeten doen’

ning) soms lijken in de kast of hebben ze er in een paar maanden tijd een behoorlijke puinhoop van gemaakt? Uiteraard verwerpt Smit beide smetten. “Het zou een prestatie zijn als we dat in zo’n korte tijd hadden kunnen aanrichten. Er waren al langer voortekenen. En dat moet je los zien van het afscheid van Declercq, dat was al veel eerder gepland.” Er blijven vragen genoeg over. Want Declercq was president-directeur. En hij wordt feitelijk niet opgevolgd, maar door de zittende mensen vervangen. “Zijn functie van president-directeur was toegesneden voor een Holec Holland aan de beurs. Die functie hoeft niet meer op die manier uitgeoefend te worden, er wordt een andere manier van leiding gevraagd, een andere aansturing, omdat we nu een moeder hebben. En dus heeft Declercq gezegd: ‘in die rol voel ik me niet thuis’. Hij heeft een eigen mening, en die strookte niet altijd met die van de aandeelhouder. Het strookt ook wel eens niet met mijn mening,” zegt Smit.

Halvering Holec Holland bestaat uit Laag- en Middenspanning, en een toeleveringsbedrijf. Laagspanning betreft systemen en compo-

bond vindt dat Holec Holland zich op onverantwoorde wijze heeft proberen in te vechten in andere markten en dat de werknemers daar nu voor moeten bloeden. “Ik ben niet dom, ik steek mijn kop niet in het zand. Er werken nu in totaal zo’n 1500 mensen bij Holec Holland. Ik denk dat dat aantal over minder tien jaar nog hooguit de helft zal zijn. En dus wil ik met het bedrijf overleggen hoe in die tussenliggende tijd de werkgelegenheidsproblemen kunnen worden opgelost. Maar in plaats daarvan gaat het bedrijf allemaal vreemde sprongen maken en dan ben ik weer goed om ergens een handtekening onder te zetten. Dat vertik ik,” aldus FNV-bestuurder Verdijsseldonk.

Siemens “Het management is altijd verantwoordelijk,” reageert Kees Smit, “of het zoeken naar andere markten een goede keuze was of niet, is achteraf gemakkelijk te beantwoorden. We moeten ons niet schamen dat we ons nu terugtrekken. We prepareren Laagspanning Systemen nu op een nieuwe organisatie die structureel kleiner is dan vroeger. We proberen wel de kennis aan boord te houden. Want we zijn duurder

▼

Guido Declercq was een bijzondere man, en dat was ie. Een Belg die Holec redde uit de klauwen van Begemann. Via de tijdelijke financiers UBS en CINven wilde hij het bedrijf naar de Amsterdamse beurs brengen. Dat plan ging werkelijk op het allerlaatste moment niet door. Achteraf gezien gelukkig maar. Want Delta wilde Holec Holland graag inlijven en had daar meer geld voor over dan de beursgang zou hebben opgeleverd. Gelukkig voor de grootaandeelhouders UBS en CINven, maar ook voor het management dat aandelen bezat. “Ik ben er niet schathemelrijk van geworden,” grijnst Kees Smit, “ ik moet net als iedereen gewoon werken om mijn hypotheek af te lossen.”


dan bij voorbeeld Siemens, maar we zijn ook beter. En 117 man weg is het uiterste scenario, want op verzoek van de ondernemingsraad is een extern bureau een advies aan het voorbereiden en ik sluit niet uit dat het aantal banen dat verdwijnt, minder wordt dan 117. Ook al omdat de markt mogelijk aan het einde van het jaar weer aantrekt. In die tien jaar dat ik hier werk, heb ik al twee flinke golfbewegingen meegemaakt. De eerste jaren nadat we door Begemann waren overgenomen, waren ook top. Daarna kwam de klad erin en toen kwam de bloeiperiode onder Declercq en nu gaat het dus weer minder. Ik nodig je graag weer uit eind volgend jaar, dan staan we er weer heel anders voor.”

‘Het ene moment zijn wij op sterven na dood, het andere moment weten we van gekkigheid niet wat we met de winst moeten doen’

De helft van de omzet genereert Holec Holland uit de export, via vestigingen in onder meer China (200 man), Zweden (35) en Denemarken (100 man) en plaatselijke verkoopagenten.

◆ “Ik kan niet te veel cijfers geven, want Holec Holland is ongeveer een zesde deel van Delta dat dus aan de beurs genoteerd is.”

5

meevalt, dat de omzet weliswaar tegenvalt, maar dat de tweede helft van dit jaar weer zal bloeien. Heel 2000 zal minder zijn dan vorig jaar, toen Holec Holland ongeveer 20 miljoen heeft verdiend. “Vanaf 2001 moet het weer beter gaan. Ik kan geen cijfers geven, want Holec Holland is ongeveer een zesde deel van Delta dat dus aan de beurs genoteerd is. Als ik wat zeg over winsten of omzetten kan dat als beursgevoelige informatie worden uitgelegd. Ik zal simpel uitleggen wat er bij Middenspanning aan de hand is: door de liberalisering willen elektriciteitsbedrijven alleen maar energie doorgeven en wel zo goedkoop mogelijk. Dat betekent dat de prijzen onder druk staan, maar ook dat ze veel werk uitbesteden aan installateurs.” Wat is minder? “Enkele tientallen miljoenen.”

Nieuwbouw Middenspanning Bij Laagspanning werken ongeveer 650 mensen, bij Middenspanning 550 en bij de interne toeleverancier HAT 300, totaal dus 1500. Ooit herbergde Holec ook Hoogspanning (boven de 36.000 Volt), maar dat is door Begemann verkocht aan het Oostenrijkse Elin. Tot grote spijt van Declercq. En Smit. “Ja, maar dat komt nooit meer terug. Nee, we gaan Laagspanning niet verkopen, omdat we nu even problemen hebben, dat zou te gemakkelijk zijn.” Saillant detail is dat Kees Smit dus vooral druk is met de problemen bij Laagspanning terwijl hij zelf ook directeur is van Middenspanning. Ooit was deze afdeling (met een marktaandeel in Nederland van 65%) die onder meer schakelkasten voor transformatorhuisjes levert (voor de geïnteresseerde techneuten: van 6000 tot 36.000 Volt) de geldmaker. Uit uitgelekte informatie blijkt dat Middenspanning in de eerste vier maanden van dit jaar zeven ton verlies heeft geleden. Smit zegt dat het wel

Delta lijkt niet een bedrijf dat alle tijd van de wereld heeft. Het vertrek van Declercq (die zich via zijn bedrijf verhuurde aan Holec Holland) heeft een paar centen opgeleverd. De nieuwbouw voor Laagspanning is uitgesteld (afgesteld?) en er wordt driftig gesproken met een Pools beursgenoteerd bedrijf dat ook in de middenspanning actief is. Je hoeft niet doorgeleerd te hebben om te begrijpen dat een deel van het werk overgeheveld zal worden. “Dat denk ik ook, ik ben er al een paar keer geweest. Het gaat misschien om 30% van het werk. Wij leveren de techniek, de Polen geven er voor hun thuismarkt een lokale signatuur aan. Per saldo zal de markt in Polen voor ons groter worden. daar ben ik van overtuigd. U heeft het maar steeds over de problemen, maar ik zie kansen. Binnen Delta werken we met groeiscenario’s, autonoom en via acquisities.” Middenspanning werkt al op industrieterrein Westermaat op het prestigieuze Holec-in-One. Maar Laagspanning werkt

nog steeds aan de Kanaalstraat in Hengelo, in afwachting van de nieuwbouw. “We wachten met nieuwbouw totdat we weten hoe de nieuwe organisatie er uit gaat zien, dat heb ik u net uitgelegd. We sluiten niet uit dat een partner voor ons de nieuwbouw financieel realiseert en dat wij dat dan huren.” Verrassend, want Declercq heeft altijd gezegd dat de mislukte beursgang de nieuwbouw niet in de weg zou staan. Bovendien heeft Declercq in zijn huidige rol als president-commissaris bij laten weten het oneens te zijn met het huidige beleid. Ineens schiet Smit, die tijdens het hele gesprek de vragen rustig pareert, uit zijn slof: “Wij gaan Holec-in-One niet realiseren omdat iemand die op afstand staat, vindt dat we dat moeten doen. We doen als bedrijf wat we vinden dat we moeten doen. En als we anderen financieel betrekken bij de nieuwbouw, is dat geen teken aan de wand. We kijken hoe we het beste met ons geld kunnen omgaan.” Kees Smit studeerde elektrotechniek in Rotterdam en werkte voordat hij bij Holec kwam bij Smitweld in Nijmegen en IHCHolland in Sliedrecht. In de komende maanden zullen hij en zijn collega’s vragen moeten beantwoorden. Komen er groeikansen waarover hij zelf graag spreekt, wordt zijn bedrijf afgeroomd, zoals de bonden en de werknemers denken? En ook de politiek in Hengelo gaat daarvan uit, zo blijkt uit een interview met wethouder Kok in het weekblad De Roskam. Kan hij functioneren terwijl een verbolgen Declercq toekijkt en een gulzige aandeelhouder vanuit Londen haast heeft. Want de investering van de Engelsen in Holec (laat daar geen misverstand over bestaan) willen ze zo snel mogelijk terugverdienen. “Ik ken geen één filantropische instelling ■ als aandeelhouder.”


‘Wessels zegt, ‘ik ben één van de rijkste mensen in Twente en ik wil niet werkloos toezien’

KvK: Geldstroom ook naar ondernemers ombuigen 7

Slechts weinig ondernemers in het rampgebied in Enschede hadden een bedrijfsschadeverzekering afgesloten. En dat betekent dat de omzetderving een groot probleem wordt voor de meeste mensen. Voor de panden en de inrichting zijn meestal wel opstal- en inboedelverzekeringen afgesloten. De totale schade voor de ondernemers (roerende en onroerende zaken, personele lasten en omzetderving) is door de gemeente Enschede vastgesteld op 513 miljoen gulden. Giro 777 is vooral voor particulieren. De Kamer van Koophandel is nu bezig om voor de ondernemers een potje te maken. Van 300 ondernemers zijn de problemen in beeld gebracht, 100 van hen hebben zelfs geen bedrijfspand meer.

(door Jan Medendorp) Het is opvallend hoe actief de Kamer van Koophandel zich in de afgelopen weken voor de getroffen ondernemers heeft opgesteld. Al op 16 mei werd ’s avonds de eerste informatiebijeenkomst georganiseerd. Wellicht een beetje te snel want de bijeenkomst leverde meer vragen op dan er beantwoord zijn. Bovendien ontstond er een flinke stemmingmakerij als gevolg van de profileringsdrang van de vicevoorzitter van het MKB Van Arenthals die zich beklaagde dat het ministerie van Economische Zaken slechts een miljoen had meegenomen. “Ik heb de volgende dag Hans de Boer gebeld (MKB-voorzitter) en hem gezegd dat het jammer zou zijn als deze ramp de goede samenwerking tussen het MKB en ons zou vertroebelen,” zegt voorzitter Bram Hulshof van de Kamer van Koophandel, met gevoel voor diplomatie. Mevrouw Van Arenthals is nadien niet meer in Enschede gesignaleerd. “Voor alle duidelijkheid, met de MKB-mensen in onze regio verloopt de samenwerking prima.”

Giro 777 “Ik heb geen kritiek op giro 777, met de opbrengsten van die giro worden heel goede dingen gedaan, zoals voor het Rode Kruis dat ook het secretariaat beheert. Alleen kunnen we er zelf niet direct bij. Elke gulden die voor Enschede wordt overgemaakt komt niet persé in Enschede terecht. Aan de andere kant maakte giro 777 al 7,5 miljoen over naar Enschede toen er nog maar 4,5 miljoen was binnengekomen. En het geld is alleen bestemd voor particulieren, niet voor ondernemers. En daarom ben ik ook zo blij dat er ook Twentse initiatieven zijn ondernomen om een aparte hulpstichting in het leven te roepen, de Stichting Bedrijfsleven helpt Getroffenen. Daar is inmiddels al 12,5 miljoen op binnen gekomen.” “Dat geld is bedoeld als een soort vangnet voor alle getroffenen. Als de verzekering, de overheid en het rampenfonds geen geld meer hebben, kunnen de mensen bij ons aankloppen. Om op bij voorbeeld het WA-verzekeringsgeld een extra bedrag te leggen, zodat de mensen weer een autootje kunnen kopen. Of om een hogere huur op te kunnen brengen.”

Voorschot Voor ondernemers ziet het er minder rooskleurig uit. De totale schade is vastgesteld op 513 miljoen, het is de vraag wat het gat is dat achterblijft als verzekering en overheid hun verantwoordelijkheid hebben genomen. Staatssecretaris Ybema meldde bij zijn bezoek aan Enschede geld beschikbaar te hebben als hij concrete plannen en aanvragen daarvoor krijgt. Daarop vooruitlopend heeft de Kamer van Koophandel een tweede stichting opgericht (Financiële Opvang Getroffen Ondernemers). Daarvoor is inmiddels 8,5 miljoen opgehoest. Van alle Kamers van Koophandel kwam 1,2 miljoen, daar legde de Kamer in Twente een half miljoen bovenop, net als de Twentse Ondernemers Sociëteit. EZ kwam eerder al met 1,1 miljoen, de gemeente Enschede

legde daar ook een miljoen bij, de provincie Overijssel heeft twee van de vijf miljoen die ze beschikbaar heeft gesteld gereserveerd voor de gedupeerde ondernemers en daarnaast is er van de Stichting Bedrijfsleven helpt Getroffenen twee van de 12,5 miljoen beschikbaar: totaal dus ongeveer 8,5 miljoen. “Met dat geld kunnen we ondernemers concreet een voorschot geven om de zaak weer op te pakken.”

Wessels De initiatiefnemer voor de Stichting Bedrijfsleven helpt Getroffenen is bouwondernemer Dik Wessels uit Rijssen. Hij stortte via zijn beleggingsmaatschappij Reggeborgh vijf miljoen. De eerste kritiek op Wessels kwam snel: hij heeft de Bamshoeve in bezit en hij wil zo een betere positie kunnen innemen als het om wederopbouw gaat. “Ik ben ook door mensen daarop aangesproken. Het is flauwekul. Wessels wist dat de kritiek zou komen, maar heeft doorgezet. Hij zegt, ‘ik ben één van de rijkste mensen in Twente en ik wil niet werkloos toezien bij deze ramp’. Hij wil net als Fransen wat voor de regio betekenen. Ik ben blij met de beide stichtingen want dan kunnen we zelf wat met dat geld doen. Neem de actievoerders uit Gronau die 532.000 gulden hebben overgemaakt naar onze Twentse stichting opdat ze mee kunnen kijken wat wij met dat geld doen.” ■

◆ Kamervoorzitter Bram Hulshof: “Ik heb geen kritiek op giro 777, maar dat geld is alleen voor particulieren, niet voor ondernemers. En daarom ben ik zo blij met de twee Twentse stichtingen.”


c o l u m n

f i n a n c i e e l

a c c e n t

Welke waarderingsgrondslagen past u toe? 9 Aan welke voorschriften moet uw jaarrekening voldoen?

dernemer een administratie moet

Hiervoor bestaan in principe betrekkelijk weinig regels. Hoofdregel is dat de jaarrekening een dusdanig inzicht dient te geven, dat de gebruikers van uw jaarrekening - denk aan aandeelhouders, bankiers, crediteuren, werknemers, etc. - zich een verantwoord oordeel moeten kunnen vormen omtrent het vermogen en het resultaat van uw onderneming, en indien mogelijk omtrent de solvabiliteit en liquiditeit. Op grond van dit oordeel zullen de gebruikers immers (mede) hun economische beslissingen nemen. De jaarrekening verschaft de gebruikers echter niet alle informatie die zij nodig hebben om hun beslissingen te nemen, aangezien zij grotendeels de financiële gebeurtenissen uit het verleden weergeeft en dus niet noodzakelijkerwijze andere dan financiële informatie bevat. Een deel van deze andere niet financiële informatie is vaak te abstraheren uit het jaarverslag dat u naast de jaarrekening eveneens jaarlijks dient op te stellen. Hierin dient u onder andere het door u gevoerde beleid toe te lichten en dient u tevens uw toekomstverwachtingen uit te spreken (o.a. resultaatsverwachting, investeringen, personeelsbehoefte, etc.).

voeren en jaarlijks een jaarrekening dient op te stellen. Deze jaarrekening dient te bestaan uit een balans, een winsten verliesrekening en een toelichting op beide. De balans geeft inzicht in de bezittingen en schulden van uw onderneming en daarmee impliciet dus in het (eigen) ondernemingsvermogen. Uit de winsten verliesrekening, welke een opsomming geeft van de baten en lasten in het voorbije boekjaar, is af te leiden hoe dit ondernemingsvermogen gedurende het jaar is gewijzigd.

Welke waarderingsgrondslagen dient u toe te passen? Als grondslag voor de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat komt in aanmerking de verkrijgings- of vervaardingsprijs en voor de materiële en financiële vaste activa en de voorraden ook de actuele waarde. Een nadere toelichting hierop, alsmede de min of meer ‘dwingende’ aanbevelingen inzake uw externe verslaggeving vindt u in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, die opgesteld worden door de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ), welke is samengesteld uit representanten van de verschaffers, de gebruikers en de controleurs van de jaarrekeningen van ondernemingen. De opvattingen omtrent de eisen die aan inhoud en vorm van de in de jaarre-

kening op te nemen informatie zijn te stellen, evolueren echter nog immer. Voorbeelden hiervan zijn de opkomst van opties en allerhande andere financiële instrumenten zoals derivaten, leasing en factoring. Daarnaast heeft de ontwikkeling van internationale maatstaven steeds meer invloed op de nationale weten regelgeving. De gebruikelijke stelsels in de verschillende landen worden meer en meer op elkaar afgestemd. De uiteindelijke door u te kiezen commerciële waarderingsgrondslagen zullen aan moeten sluiten bij de aard van uw bedrijf en zijn uiteraard afhankelijk van de aard van de balanspost. Deze grondslagen dient u stelselmatig toe te passen en toe te lichten. Indien u de waarderingsgrondslag, wegens herziend inzicht, toch wilt wijzigen, dient u deze wijziging met redenen omkleed in de toelichting te vermelden. Daarnaast dient u de invloed op het vermogen en het resultaat adequaat toe te lichten.

Financieel

De wet schrijft voor dat u als on-

De gekozen commerciële waarderingsgrondslagen kunnen afwijken van hetgeen fiscaal wordt geaccepteerd. Volgens de fiscus dient de winst namelijk bepaald te worden volgens ‘goed koopmansgebruik’. Dit houdt in hoofdzaak in: kostprijs of lagere marktwaarde. Afwijkingen hierop zijn zelden toegestaan.

Conclusie: Door een optimale keuze te maken met betrekking tot de voorschriften en de waarderingsgrondslagen, krijgt u een verslaggeving die naadloos aansluit bij uw onderneming. De mate van disclosure kunt u in principe zelf beïnvloeden. Echter er zijn, zoals hierboven vermeld, beperkingen. Uw keuze voor de waarderingsgrondslag dient altijd een keuze te zijn die past bij de aard van uw onderneming. ■ Drs. J.W.F. Löwik RA De auteur is als accountant verbonden aan de vestiging Enschede van Ten Kate & Huizinga


n i e u w s

10

Nieuws & feiten Twentevisie. 06/2000

De Nederlandse woningcorporaties hebben tot nog toe circa 1,2 miljoen gulden overgemaakt naar het Nationaal Rampenfonds. Het geld is bestemd om het leed van de bij de ramp in Enschede getroffen bewoners te verzachten. Als gevolg van de explosie van een vuurwerkdepot in Roombeek zijn vooral de huurders van de Enschedese corporaties De Woonplaats en Domijn zwaar gedupeerd. Ruim 300 woningen zijn totaal verdwenen of slooprijp. Meer dan 1000 woningen zijn beschadigd waarvan zo’n 900 zwaar. Het initiatief voor de inzamelingsactie is genomen door de afdeling Overijssel van Aedes vereniging van woningcorporaties.

&

f e i t e n

warmteoverdrachtprincipe van de bakoven werd door de jury als bijzonder innovatief gekenmerkt. Daarnaast vond de jury het positief dat Rademaker den Boer tijdens de ontwikkeling heeft samengewerkt met externe deskundigen. Op 20 mei jl. vond de officiële opening plaats van het Trainingscomplex van FC Twente in Hengelo. Het multifunctionele oefencentrum is gerealiseerd in samenwerking tussen FC Twente, Essent, Marathon Pim Mulier, Adriaan Paulen Memorial en Gemeente Hengelo.

Essent Energie zorgt ervoor dat door de ingebruikname van een warmtekrachtcentrale in de Poolse plaats Szamotuly, die zowel warmte voor de stadsverwarming als elektriciteit produceert, jaarlijks 3.500 ton minder CO2 wordt uitgestoten. In de oorspronkelijke situatie werd de warmte voor de stadsverwarming geproduceerd in oude kolengestookte ketels met een laag brandstofrendement en veel luchtvervuiling. Het energieproject is een samenwerking tussen Essent, de locale overheid en het Poolse energiebedrijf Energetyka Poznanska.

Verenigd in de Studiegroep Wiskunde met de Industrie komen in het najaar circa vijftig Nederlandse wiskundigen bijeen aan de Universiteit Twente om weer op zoek te gaan naar lastige technische of logistieke problemen in bedrijven en instellingen. Zij zullen zich buigen over vraagstukken die voor individuele bedrijven vrijwel onoplosbaar zijn. In de afgelopen twee jaar bleken veel bedrijfsproblemen grotendeels ontrafeld te kunnen worden. Op 31 mei heeft de jury unaniem en met lof de Aermoflex tunneloven ten behoeve van brood- en banketproducten voor industrieel gebruik van Rademaker den Boer uit Dalfsen uitgekozen als beste innovatie en winnaar van de Overijssel Innovation Award 2000. Volgens het juryrapport scoorde het bedrijf op alle gestelde criteria bijzonder hoog. Vooral het

◆ Rademaker den Boer uit Dalfsen is verkozen als winnaar van de Overijssel Innovation Award 2000.

◆ Essent Energie heeft een warmtekrachtcentrale in de Poolse plaats Szamotuly in gebruik genomen.

De Koninklijke Textiel Groep Twenthe NV in Almelo maakt bekend het eerste kwartaal van 2000 positief te hebben afgesloten met een resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening van circa ƒ 0,35 miljoen. Na een reeks slechte jaren is de Groep in 1999 in staat geweest een turnaround te bewerkstelligen. Dit resulteerde in een positieve cash flow van plm. ƒ 2,3 miljoen (tegenover een negatieve van ƒ 10,6 miljoen in 1998). Het netto resultaat over 1999 bedraagt ƒ 1,6 miljoen negatief (tegen een verlies van ƒ 13,6 miljoen in 1998). Het in Borne gevestigde bedrijf Innosell bv, dat zich onder andere bezighoudt met de ontwikkeling van innovatieve kunststofproducten, introduceert MAF (Museum Art Foam) verpakkingsschuimen. Vanwege de verre van ideale situatie bij het verpakken en verzenden van kunstwerken voor vele musea, galeries en veilinghuizen, rees steeds meer de vraag naar professionele verpakkingsschuimen.

De Raad van Commissarissen van Solenoid Benelux BV heeft de heer A.J. Pross met ingang van 1 mei jl. benoemd tot algemeen directeur. Solenoid Benelux maakt deel uit van het wereldwijde Kraus & Naimer concern dat Wenen als thuisbasis heeft en gespecialiseerd is in de productie van schakelaars voor laagspanningstechniek. De hoofdvestiging van Solenoid Benelux is in Hengelo. In de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de NV Twentsche Kabel Holding in Haaksbergen is overeenkomstig het voorstel in het jaarverslag het dividend over 1999 vastgesteld op EUR 1,25 per (certificaat van een) gewoon aandeel van nominaal ƒ 2,00 (over 1998 bedroeg het dividend EUR 1,11). Het dividend zal met ingang van 7 juni 2000 betaalbaar zijn. De TKH - een internationaal opererende groep ondernemingen, actief als leverancier van systemen en netwerken in de informatie- en telecommunicatietechnologie - behaalde in

n i e u w s

1999 met 2671 medewerkers een omzet van EUR 524 miljoen en een nettowinst van EUR 29,8 miljoen. Directie en medewerkers van SOWECO NV in Almelo zijn van mening dat het

De heer M.R. van Weel zal worden benoemd tot statutair directeur van de Koninklijke Textiel Groep Twenthe NV in Almelo. Daarnaast blijft hij in functie als directeur van de werkmaatschappij Swinkels. Voor de Nederlandse vastgoedbeleggingsmarkt is 1999 een recordjaar geweest. Voor het eerst steeg het transactievolume ruim boven de grens van ( 10 miljard uit. Een stijging van 30% t.o.v. 1998. Dit blijkt uit het jaarlijkse marktrapport dat Jones Lang LaSalle eind april presenteerde tijdens een bijeenkomst voor (vastgoed)beleggers. Dit succesvolle resultaat kwam door het gunstige economische klimaat en de positieve toekomstverwachtingen t.a.v. huur- en kapitaalwaardegroei. Het voormalige hoveniersbedrijf DCW in Enschede gaat sinds eind april jl. verder onder de naam Axent Groenprojecten. Genoemd bedrijf, dat in maart jl. het ISO9001 certificaat verwierf, blijft één van de DCW-bedrijven met dezelfde doelstellingen, maar wil zich in de markt profileren met een herkenbare eigen naam.

Hengelosestraat 577 in Enschede. In het nieuwe onderkomen beschikt de groep over o.a. speciaal ingerichte ruimtes voor assessments en coaching. Het project Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB) van de Hogeschool Enschede heeft op 25 mei de Hoger Onderwijsprijs 2000 van het Ministerie van OC&W ontvangen. Met name de bestuurlijke inbedding, het direct bij het project betrekken van leerlingen van het voortgezet onderwijs en hbo-studenten en de concrete aanpassingen van het eerstejaarsprogramma zorgden ervoor dat de Hogeschool Enschede als prijswinnaar uit de bus kwam. De jury was unaniem van mening dat de Hogeschool hiermee een overtuigende visie op het totale proces van aansluiting vo-hbo had neergelegd. De prijs, ƒ 200.000, zal worden besteed aan het waarborgen van de continuïteit van het project. In april is in aanwezigheid van dertig belangstellenden de informatiebijeenkomst gehouden van de nieuw opgerichte Mobiliteitsvereniging Nederland , afgekort MOVE.NL, een initiatief van E-Quip Projectmanagement in Hengelo. MOVE.NL is een beroepsvereniging voor personen die zich bezig houden met mobiliteitsvraagstukken binnen bedrijven en organisaties.

SturkoMeat Group BV in Doetinchem, onderdeel van het Meatpoint concern in Almelo, en Brada’s Vleeschbedrijf BV in Leeuwarden gaan nauw samenwerken op het gebied van productie en distribu-

De ’Wandplaat Eerste Hulp bij bedrijfsongevallen’ is een onmisbare wandplaat voor kantoor, magazijn, kantine en productiehal. De geheel vernieuwde plaat geeft met behulp van afbeeldingen stapsgewijs en duidelijk aanwijzigingen voor het eerste handelen bij een ongeval. De plaat, ontwikkeld door Het Oranje Kruis en gebaseerd op het ‘Oranje Kruis Boekje’, de officiële handleiding en hét naslagwerk voor het verlenen van Eerste Hulp Bij Ongelukken (EHBO).

Delta Vision, adviesgroep voor personeels- en organisatiemanagement, is door de voortdurende groei verhuisd naar de

f e i t e n

◆ De vernieuwde Wandplaat Eerste Hulp bij bedrijfsongevallen.

tie van rundvlees voor de Nederlandse retailmarkt. Brada gaat de productieactiviteiten van SturkoMeat Group op het gebied van rundvlees overnemen terwijl SturkoMeat Group middels haar dochteronderneming Distrifresh BV de landelijke distributie hiervan gaat verzorgen.

Parker Hannifin BV in Oldenzaal vierde in mei met een Grand Opening de realisatie van hun nieuw- en verbouw en hun jubilea Parker 40 jaar in Nederland en Parker 30 jaar in Oldenzaal. Tijdens de 3daagse openingsperiode werden er verschillende technische seminars georganiseerd over actuele thema’s binnen de aandrijftechniek. Als enige uitzenden detacheringsorganisatie stimuleert BouwFlex de broodnodige instroom schoolverlaters bouw met een scooter. BouwFlex hoopt met de leasescooter op eigentijdse wijze jongeren aan te spreken om zich op volwassen wijze te verbinden met een goed gekwalificeerde toekomst in de bouwbedrijfstak. BouwFlex bestaat sinds april 1997 en is een onderdeel van Randstad Holding, een internationale zakelijke dienstverlener. Bouwflex is een van de grootste werkgevers in de bouw, met 12 vestigingen verspreid over geheel Nederland. De Best Western Hotels Os Heem (Epen, Limburg) en Dish Hotel (Enschede) hebben beide de Best Western Quality Award 1999 gewonnen. De twee hotels scoorden in de kwaliteitsbeoordeling evenveel punten. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Best Western Berghotel in Amersfoort op 19 mei werden de awards uitgereikt door Jeu Claes, directeur van Koninklijk Horeca Nederland. Vanwege de treurige omstandigheden in Enschede en de herdenkingsbijeenkomst die in Enschede plaats vond, waren de vertegenwoordigers van het Best Western Dish Hotel niet aanwezig. De award werd in ontvangst genomen door Irene Janse die vanuit Best Western Hotels Nederland verantwoordelijk is voor de kwaliteitscontrole. Vrijdag 23 juni a.s. wordt in Enschede de tweede Nacht van het Onderwijs gehouden. De ‘Nacht’ begint ’s middags met een debat in de Grote Kerk voor genodigden van de Hogeschool en de S.L.O. ’s Avonds vinden er allerlei activiteiten plaats zoals muziek, cabaret, stand-up comedians etcetera, die op één of andere manier gerelateerd zijn aan het onderwijs. ■

11

Nieuws & feiten

kerstpakket dit jaar wel wat kleiner kan. Een deel van het begrote bedrag wordt beschikbaar gesteld voor financiële hulp aan de zwaar getroffen bewoners in de Enschedese wijk Roombeek/Mekkelholt door de explosie van een vuurwerkopslagplaats. Ook heeft SOWECO hulp aangeboden aan het Enschedese collega swbedrijf DCW. Van dit bedrijf wonen ongeveer 200 medewerkers in of rond het rampgebied.

&


Yme Drost wil fatsoen bewaren in wereld van schuld en schade

12

‘Ik heb me geschaamd te zijn’

◆ Yme Drost heeft een gerechtskundig adviesbureau en levert aan Net 8 een televisieprogramma: “Harry Mens? Die maakt toch een aardig programma?”

De slag om het slachtoffer kent in Amerika geen grenzen. Daar luisteren letselschadeadvocaten de politiescanner af, om als eerste hun visitekaartje door de verbrijzelde voorruit van een autowrak te kunnen gooien. In Nederland gaat de concurrentiestrijd niet zo ver. Nog niet, want ook hier rukken Amerikaanse toestanden op. “Ik heb me bij de vuurwerkramp in Enschede geschaamd dat ik letselschadespecialist ben,” zegt Yme Drost (38). De directeur van het gelijknamige letselschadebureau uit Hengelo verzet zich tegen het ‘lijkenpikkerij-imago’ van een snel groeiende beroepsgroep.

(door Martin Steenbeeke)


“Na de schade is er de schaamte. Enkele uren na de vuurwerkramp, als de hulpverleners tussen de puinhopen nog zoeken naar meer slachtoffers, duiken de letselschadeadvocaten al op in Enschede. Als ‘lijkenpikkers’ zeggen de critici, ‘als informatieverstrekkers’ beweren ze zelf. De Vereniging voor Letselschade Slachtoffers en het bureau van Drost openden als eerste een 0900-nummer voor slachtoffers, spoedig gevolgd door de vereniging van Letselschade Advocaten en de Vereniging van Advocaten van Slachtoffers Personenschade. “Iedereen kwam als bijen op de honing af. Zelfs advocaten uit het westen, alsof wij hier te dom zijn om onze eigen boontjes te doppen,” schetst Drost de gang van zaken. Zelf vindt hij dat zich door alleen met een 0900-nummer te werken, terughoudend heeft opgesteld. Speciale advertenties heeft hij niet geplaatst, laat staan folders verspreid onder slachtoffers, zoals enkele collega’s wel deden. “Dat vind ik not done. Die mensen die door de ramp getroffen zijn hadden en hebben grote emotionele problemen, als je die een folder in de hand drukt werkt dat averechts.”

‘Officieel is er marktwerking in de advocatuur, maar de prijzen gaan bijna collectief omhoog’ Psychisch letsel Uiteindelijk heeft hij er twintig nieuwe klanten eraan overgehouden, die zich allen uit eigen beweging hadden gemeld. Hun schade varieert van gekneusde ribben tot een compleet weggevaagd huis, maar bijna iedereen heeft daarnaast ook psychisch letsel opgelopen. “Ik heb zelf iemand gesproken van wie ik me afvroeg hoe die weer thuis zal komen. Zo slecht was die man er aan toe,” zegt Drost. Hij verwacht dat het jaren zal duren voordat het dossier gesloten kan worden. Behalve S.E Fireworks denkt hij ook de gemeente of de rijksoverheid aansprakelijk te stel-

len. Belangrijk hierbij is het onafhankelijke onderzoek van de commissie Oosting, waar Drost (actief lid van het GPV in Hengelo) wel vertrouwen in heeft. In tegenstelling tot de Vereniging van Advocaten van Slachtoffers Personenschade, die via de rechter een eigen onderzoek wil afdwingen. “Een goedkope publiciteitsstunt,” oordeelt Drost. Tussen Drost en de advocatuur botert het toch al niet echt. Drost heeft een Rechtskundig Adviesbureau, verleent net als advocaten juridische bijstand maar hij en zijn 25 medewerkers mogen zich, ook al hebben ze de vereiste opleiding afgerond, geen advocaat noemen. En omdat in bepaalde zaken alleen advocaten bevoegd zijn op te treden, ervaart Drost dit als een kunstmatige afscherming van de markt die hij wil doorbreken. Bij de Almelose rechtbank heeft hij een procedure aangespannen die er toe moet leiden dat rechtsbureaus ook advocaten in dienst mogen nemen. Dit zal volgens hem leiden tot meer concurrentie, die ten goede komt aan de cliënten, want volgens Drost wordt ook het uurtarief door de advocatuur, een publiekrechtelijk or-

letselschadespecialist gaan dat haar eigen regels mag opstellen, kunstmatig hoog gehouden. “Officieel is er volledige marktwerking mogelijk maar je ziet juist een tegengestelde beweging; de prijzen gaan bijna collectief omhoog.”

‘Iedereen kwam als bijen op de honing af. Zelfs advocaten uit het westen, alsof wij hier te dom zijn om onze eigen boontjes te doppen’

No-cure, no-pay Sinds halverwege de jaren negentig richt Drost zich op letselschade. “Ik schoot midden in de roos. Elke advertentie die ik toen plaatste, leverde een aantal nieuwe klanten op.” Dat zal ook de advocatuur opgevallen zijn, want het aantal advocaten dat zich in letselschade specialiseert is sterk groeiende. Zo is er de Vereniging Letselschade Advocaten (LSA), die haar leden via een postdoctorale studie klaarstoomt voor het werk. Als onderdeel van de LSA opereert ook de vereniging van Advocaten van Slachtoffers Personenschade. Deze accepteert alleen slachtoffers als klant, en bijvoorbeeld dus geen gedaagde verzekeraars. Maar hoe ze ook mogen heten, welke vereniging ze ook hebben opgericht, letselschadeadvocaten hebben het imago beter te willen worden aan de ellende van een ander, als het even kan via no-cure, no-pay. De Consumentenbond waarschuwde direct na de ramp in Enschede om die reden om niet met letselschadebureaus in zee te gaan. Drost verwerpt eveneens het systeem van nocure, no-pay. “Een vorm van volksverlakkerij. Een beetje letselschadeadvocaat kan heel goed inschatten hoe een procedure verloopt. Een zaak die hij nooit zal winnen, accepteert hij niet en als hij wint krijgt hij zijn honorarium toch wel via de verzekering van de gedaagde partij. Als

het onverhoopt toch anders loopt, moet hij het maar als bedrijfsrisico incalculeren.” Drost erkent dat er op zijn vakgebied nog steeds veel kaf onder het koren zit. Nog steeds geven veel personen zich uit als letselschadespecialist terwijl ze niet over de benodigde opleiding beschikken. “Ik noem geen namen, maar ook hier loop je de kans Beun de Haas tegen het lijf te lopen. Ik durf niet voor al mijn collega’s mijn handen in het vuur te steken.”

Salmonella Drost richtte zijn bedrijf in 1988 op. Een in militaire dienst opgelopen salmonellainfectie, die hem reuma bezorgde en daarmee een carrière als beroepsmilitair uitsloot, was de aanleiding voor een reeks juridische procedures tegen Defensie. “Ik voerde ze allemaal zelf en won er acht van de tien.” De stap naar een eigen bedrijf was snel gemaakt, met de militaire vakbond als eerste klant. Later volgden vooral bedrijven uit het midden- en kleinbedrijf, die de reguliere advocatenkantoren ogenschijnlijk te duur vonden. “Het basisuurtarief lag toen op zo’n 275 gulden, wij doken er als rechtspraktijk hon-

derd gulden onder. Een gat in de markt.” Nog altijd moet Drost het vooral van het MKB hebben. De grotere bedrijven hechten volgens hem nog teveel aan het zien van iemand met een zwarte toga en een witte bef, een advocaat dus. “Het is alleen maar status. De kwaliteit die wij leveren is hetzelfde.” De omzetgroei van zijn eigen bedrijf ligt volgens Drost de laatste jaren op 30 tot 40 procent. De groei is mede veroorzaakt door geruchtmakende zaken als het verkrachtingsdrama in Alanya en de van drugssmokkel verdachte Enschedese Hennies. Drost was bij beide zaken betrokken en dat leverde hem niet alleen in de regio maar ook landelijk bekendheid op. In de regio probeert hij zijn naam verder uit te bouwen via een eigen programma op de commerciële zender Net 8. Bijzonder is dat Drost niet alleen het programma financiert maar ook zelf als interviewer fungeert. “Het is een idee van de programmamaker,” verontschuldigt Drost zich bijna. Met de vergelijking met Harry Mens die voor veel geld een eigen talkshow gekocht heeft bij RTL, verzet hij zich niet. “Dat is toch ook een ■ aardig programma, of niet?”

13


c o l u m n

j u r i d i s c h

g e z i e n

Rommel kun je ruimen toewijst en een deskundige opdracht geeft een onderzoek in te stellen. Niet iedere beleidsfout levert wanbeleid op; er moet sprake zijn van een zekere ernst. Dat wil echter niet zeggen dat wanbeleid ook structureel moet zijn. Zelfs een enkele gedraging kan wanbeleid opleveren, bijvoorbeeld als deze voor de onderneming zeer nadelige gevolgen heeft. Indien de OK, mede op grond van het onderzoeksrapport, tot de conclusie komt dat er sprake is van wanbeleid, dan kan deze diep ingrijpen. De maatregelen variëren van schorsing van een besluit, ontslag van een of meer bestuurders, tot zelfs de ontbinding van de B.V.

De geschillenregeling Voor het oplossen van onderlinge problemen binnen een B.V. bestaat een aparte rechterlijke instantie, de Ondernemingskamer (OK) bij het Gerechtshof te Amsterdam, bestaande uit vijf personen: drie rechters, en twee deskundigen, veelal een bedrijfseconoom en een accountant. De OK behandelt alle enquêteprocedures en oordeelt ook in hoger beroep over procedures op basis van de geschillenregeling, die in eerste instantie aan de gewone rechtbank werden voorgelegd.

Het enquêterecht Belanghebbenden (aandeelhouders en in grote B.V.’s ook personeel) kunnen aan de OK vragen om een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken in een onderneming. Er wordt makkelijk aangenomen dat er voldoende redenen zijn om aan een juist beleid van een B.V. te twijfelen. Hierdoor wordt zo’n verzoek in de praktijk vrij snel toegewezen. De OK zal een verzoek toewijzen als bijvoorbeeld: • onvoldoende informatie wordt verstrekt; • sprake is van verstoorde verhoudingen in de algemene vergadering van aandeelhouders; • sprake is van belangenverstrengeling; • een onredelijke dividendpolitiek wordt gevoerd; • sprake is van een impasse in de besluitvorming; • de jaarrekening niet wordt opgemaakt. Uit de rechtspraak blijkt dat de OK het bovengenoemde relatief snel reden vindt om aan het beleid te twijfelen, het verzoek

De rechter kan bevelen, dat een aandeelhouder in een B.V. zijn aandelen moet overdragen aan andere aandeelhouders, of dat de andere aandeelhouders de aandelen van hem/haar moeten overnemen. Dit zal gebeuren als de verhouding tussen aandeelhouders onderling ernstig is verstoord. Aandeelhouders kunnen hiertegen hoger beroep instellen bij de OK. Als bijvoorbeeld de meerderheid de minderheid zijn wil oplegt, kan de minderheidsaandeelhouder vorderen dat hij wordt uitgekocht. Wordt de vordering toegewezen, dan moet de meerderheid de aandelen overnemen van de zich in de verdrukking bevindende minderheidsaandeelhouder (uitkoop). Ook is denkbaar dat een aandeelhouder zich tegenover de B.V. zo misdraagt dat van de andere aandeelhouders niet verwacht kan worden dat zij deze langer als aandeelhouder accepteren. In die situatie zal de dwarsligger zijn aandelen moeten overdragen (uitstoting). De regeling met betrekking tot gedwongen overdracht (uitstoting) kan worden toegepast op verzoek van één of meer aandeelhouders, in het bezit van 1/3 van het geplaatste aandelenkapitaal. De rechter mag een vordering tot uitstoting alleen toewijzen als een aandeelhouder door zijn gedragingen het belang van de vennootschap zodanig schaadt, dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet kan worden geduld. Bijvoorbeeld als een aandeelhouder misbruik maakt van zijn kennis en met de vennootschap in concurrentie treedt.

Bij de gedwongen overname (uitkoop) zijn de rollen precies omgekeerd: één aandeelhouder wordt door gedragingen van één of meer mede-aandeelhouders zodanig in zijn rechten of belangen geschaad, dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet meer kan worden gevraagd. In dat geval kan hij van zijn mede-aandeelhouders, die hem het leven zuur maken, vorderen dat zij zijn aandelen overnemen, zoals in het volgende geval: Drie broers hebben van hun ouders het familiebedrijf (B.V.) geërfd. Zij zijn alle drie zowel aandeelhouder als bestuurder. Twee van hen zijn van mening dat de derde niet goed functioneert en nemen in de aandeelhoudersvergadering het besluit om hem te ontslaan. De ontslagen broer vordert dat zijn aandelen worden overgenomen. De rechtbank is het hiermee eens en overweegt dat toen de drie broers samen aandeelhouder en directeur van de B.V. werden, het de bedoeling was dat zij ieder een gelijke machtsbasis kregen: hun aandeelhouderschap als kapitaalsmacht en hun directeurschap als bestuurlijke macht. Het ontslag als bestuurder verbreekt deze band, waardoor het aandeelhouderschap wordt gedegradeerd. Ook moet worden gevreesd dat de eenling voortaan als aandeelhouder zal worden genegeerd of overstemd. De reden voor het ontslag is niet van belang. De gedwongen overname (uitkoop) zou ook een rol kunnen spelen in de situatie dat, ondanks winst, steeds het dividend geheel of grotendeels niet wordt uitgekeerd. De uitgemolken aandeelhouder krijgt dan het recht zijn aandelen over te dragen aan zijn kwelgeesten conform de prijsvaststelling in de aanbiedingsregeling in de statuten. Dit kan er toe leiden dat, hoe meer de aandeelhouder is uitgemolken, des te meer zijn kwelgeesten moeten betalen.

15

Juridisch

Ruzies tussen aandeelhouders, directeuren en hun familieleden, binnen een besloten vennootschap (B.V.) zijn ongezond voor de onderneming. Maar al te snel komen daardoor de besluitvorming en de bedrijfsvoering in gevaar. Er zijn echter wettelijke mogelijkheden om schoon schip te maken: het enquêterecht en de geschillenregeling. Bij het enquêterecht gaat het meestal om geschillen tussen aandeelhouders enerzijds en bestuur en/of commissarissen anderzijds. Bij ruzies tussen aandeelhouders zelf kan de geschillenregeling uitkomst bieden.

Het is lang niet altijd mogelijk om alle problemen binnen een B.V. te voorzien. Maar als deze zich voordoen, blijf dan niet doormodderen in een uitzichtloze situatie. De waarde van de aandelen zal op deze manier alleen maar afnemen. Er zijn middelen om de B.V. weer gezond te krijgen, desnoods met een echte juridische operatie in de Ondernemingskamer. ■ Mr. N. Hijmans Jacobs Kranenburg Advocaten


Van vergaderfaciliteiten tot sportieve ontspanning

Apart hotel Delden Even buiten Delden, het dorp dat gekozen is tot het groenste van Europa en daarom terecht bekroond is met een gouden Award, ligt het veelzijdige viersterren Aparthotel Delden.

17

Na gedane zaken... Na gedane arbeid is het niet alleen goed rusten, of heerlijk dineren, Aparthotel Delden biedt veel meer. Iedereen kan naar hartelust sporten. Voor sportieve dagen is Aparthotel Delden een paradijs, bijvoorbeeld voor tennis, squash en bowling. Er zijn ook een zwembad, sauna, zonnestudio en een beautysalon. En een overdekt terras met diverse spelmogelijkheden. Alles onder één dak.

zien van een badkamer met douche of bad, toilet, telefoon, televisie, minibar en een ruim terras. Een gegarandeerd verblijf zonder zorgen.

Te gast bij

De ongedwongen sfeer en de persoonlijke aandacht en service maken een verblijf hier tot een onvergetelijk genoegen. De gasten in Aparthotel Delden kunnen ongestoord werken. Het hotel beschikt over modern ingerichte vergaderzalen voor het houden van conferenties, studiedagen, trainingen, cursussen en vergaderingen tot ± 200 personen. De zalen zijn voorzien van airconditioning, audio-visuele hulpmiddelen, ISDN-verbinding en kopie/faxservice. Aparthotel Delden biedt diverse één- en meerdaagse vergaderarrangementen, maar de medewerkers maken graag een arrangement op maat en doen er alles aan om zakelijke bijeenkomsten tot een succes te maken.

Restaurant De koks van Aparthotel Delden verstaan hun vak. Of het nu gaat om een intiem diner in het à la carte restaurant, een barbecue of een uitgebreid buffet, het kan allemaal in Aparthotel Delden.

Een pittig feestje In- en outdoor activiteiten Teambuilding is de basis van het succes van een bedrijf of organisatie. Aparthotel Delden heeft in en rondom de accommodatie speciale programma’s ontwikkeld. Deze mogelijkheden maken het zo aantrekkelijk om bijeenkomsten in Aparthotel Delden te houden. In mei 1999 is daar nog een 7-holes golfbaan bij gekomen. Onder leiding van een Schotse pro worden clinics gegeven en kan ook het brede publiek kennismaken met het golfspel.

Hotel en appartementen Aparthotel Delden beschikt over 39 comfortabele 4-sterren hotelkamers en 24 luxe 4-6-persoons-appartementen, alle voor-

De grote variatie aan sportieve faciliteiten maakt een bruisend feest voor jong en oud mogelijk. Een sportief en pittig personeels- of familiefeest bouw je in Aparthotel Delden. Een feest valt nooit in het water. Weer of geen weer, in het Aparthotel Delden is altijd een zonnig klimaat. Speciale all-in arrangementen zorgen ervoor dat de gasten precies weten waar ze aan toe zijn. Na alle inspanning is het heerlijk om na te genieten in de bar met open haard of in de nieuwe Tiroler bar. Iedere zondag is er een speciaal familie-arrangement, met gratis gebruik van alle sportfaciliteiten. Beleef de tijd van uw leven in Aparthotel Delden.

Sportlaan 7 - postbus 13 7490 AA Delden Tel. 074 - 3 777 666 Fax 074 - 3 777 677


De lobby van de provincie Overijssel in Europa

18

Brussel is niet de Peter Stuyvesant Dankzij Europese subsidies is Twente de textielcrisis te boven gekomen. En nu komen alarmerende berichten over het einde van die geldstroom. Hoe werkt het eigenlijk in Brussel? Wie beslissen daar? De provincies Overijssel en Gelderland hebben Rob van Eijkeren en Hein Cannegieter in de arm genomen. Wat levert het op? Twentevisie stuurde Pascal Jacobs naar Brussel.

(door Pascal Jacobs)


De invloed van de Europese Unie op het reilen en zeilen van Nederland is alles behalve gering. Zowat de helft van al onze regelgeving vindt inmiddels direct of indirect haar oorsprong in de Europese samenwerking. Het gaat vaak om wetgeving met een grote impact op industrieën: de harmonisatie van de tabakswetgeving bijvoorbeeld. Daarover debatteert het Europees Parlement momenteel. Het gaat in Straatsburg ook over de markt van de digitale televisie, over de invoer van bier in Finland en over de bescherming van werknemers tegen biologische agentia op het werk. Overal doet de Europese Unie kortom haar invloed gelden. Tot aan de hoogte van de ladders van glazenwassers aan toe. Het was nog niet zo lang geleden dat een bemoeiziek Europees Parlement aandrong op zulk een harmonisatie van arbeidsomstandigheden van glazenwassers. Het gaat nergens over maar voor de sector is het lastig en kostbaar. Dat het zover kon komen met de glazenwassers is op zijn minst curieus. Het Europees Parlement was blij dat het zijn macht kon doen gelden en de glazenwasserssector zag lijdzaam toe. Omdat er niet iets is als een goede glazenwasserslobby die de Europese bureaucraten en politici op andere gedachten kan brengen. Was die lobby er wél geweest dan was deze absur-

de maatregel er wellicht nooit gekomen. Maar ja, hoe organiseer je glazenwassers op Europees niveau? Het voorbeeld toont het belang van een lobby in de Europese hoofdstad Brussel. Het besef dat Nederland niet langer de scepter zwaait maar aan Europa is overgeleverd, dringt steeds beter door bij leidende figuren in industrie en openbaar bestuur. Bijgevolg storten vandaag de dag meer dan tienduizend lobbyisten uit alle windstreken en sectoren ter wereld zich

op de besluitvormers in de stad van Atomium en Manneken Pis. Onder hen alle banken, de olie-industrie maar ook de handel in veevoeders, de Suikerstichting Nederland, KPN en de slagerijbranche. Natuurlijk is Akzo Nobel vertegenwoordigd, niet alleen via het overkoepelende orgaan van de petrochemische industrie, maar ook zelfstandig. Akzo hoeft het immers niet altijd eens te zijn met Dupont en dan dient het eigenbelang voor het voetlicht gebracht te worden.

Autowrakkenrichtlijn Van Nederlandse zijde belopen er in ieder geval meer dan tweehonderd lobbyisten permanent de Brusselse burelen. Zij zijn verenigd in het European Affairs Platform. Een van de bestuursleden van dit platform is Hein Cannegieter. Hij is samen met Rob van Eijkeren al een aantal jaren lobbyist voor de provincies Overijssel en Gelderland. Sinds 30 maart hebben ze aan de Aduatiekerstraat met allerlei lagere overheden uit Nederland een eigen pand betrokken. Alle vier de landsdelen van Nederland hebben daar een post, evenals het interprovinciaal overleg en de gemeente Amsterdam. Lekker goedkoop (de lobbyzetel kost de beide provincies nu slechts 365.000 gulden) maar vooral ook praktisch: “Op veel gebieden wijzen onze neu-

zen in dezelfde richting, hebben we overeenkomstige belangen,” zegt Van Eijkeren die naast cultuur, welzijn, onderwijs, het toetredingsproces en volksgezondheid, ook milieuwetgeving in portefeuille heeft. “Het is dan goed om gezamenlijk op te treden. Kijk naar de inhoud van de Europese autowrakkenrichtlijn. We hebben er samen, en ook met de PV (Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie) voor gezorgd dat die richtlijn het Nederlandse bedrijfsleven op het lijf is geschreven. Waarschijnlijk zullen andere Europarlementariërs gaan zeggen dat die richtlijn hun niet past. We zullen zien. Belangrijkste is dat we als provincies het milieubeleid nu gezamenlijk oppakken. We zullen op een lijn moeten komen.”

◆ Hein Cannegieter (links) en Rob van Eijkeren ijveren in Brussel voor Overijssel

Van Eijkeren en Cannegieter hebben niets van het stereotype beeld dat veel mensen nog wel eens hebben van lobbyisten. Geen driedelig grijs, geen supersnel voorkomen, vlotte babbel of gespleten tong. Het gezelschap lijkt niet van het soort te zijn dat kwistig strooit met dure kisten wijn of aantrekkelijke vakantiereisjes. Integendeel, hun verschijning heeft iets onopvallends, op het saaie af. Er werken geen snelle verkopers aan de Aduatiekerstraat maar doodgewone, kundige ambtenaren. De achtergronden van beide lobbyisten zijn daarvoor exemplarisch. Cannegieter komt oorspronkelijk uit de journalistiek, schreef voor het Vrije Volk en belandde, na een tochtje door de wereld van PR en communicatie, in 1994 voor de beide provinciën als lobbyist in Brussel. Van Eijkeren werd na een studie onderwijskunde in Groningen ambtenaar bij de provincie Overijssel waar hij zich met grensoverschrijdende samenwerking bezighield. Twee jaar geleden werd hij de vaste kompaan van Cannegieter.

19

‘Ik heb een goede naam bij de Europese Commissie en dat wil ik graag zo houden’

Slapen “Iedereen noemt ons lobbyist maar dat zijn we maar voor een stukje,” vertelt Cannegieter, die verantwoordelijk is voor de sectoren economie, transport, platteland, onderzoek en ontwikkeling. “Het grootste deel van onze tijd zijn we toch vooral bezig met informeren. We geven kennis door aan natuurlijk de Europese Instellingen, je kunt dat lobbyen noemen, maar we informeren ook het thuisfront: de provincies Gelderland en Overijssel alsmede de vijf grote Overijsselse steden.” Van Eijkeren vult hem aan: “Tevens hebben wij een actieve rol in het regelen van ontmoetingen. Wij kunnen wel als doorgeefluik fungeren maar het is vaak toch beter als beslissers uit de regio met beslissers in de Europese Instellingen direct contact hebben. Dat contact, die gedachtenwisseling, regelen wij. Het komt de boodschap ten goede. Ook het begrip voor elkaars situatie


▼

wereld van

Ambtenaren

20

neemt toe. Zo kwam onlangs de Gelderse statencommissie voor milieu hier op bezoek. Ze leerden de directe problemen in een regio in een breder perspectief te zetten. ‘Goh, zei er één, ik heb over de rand gekeken’. Dát is belangrijk maar het gebeurt nog onvoldoende. Het is een belangrijke klacht jegens Den Haag. De Kamer noch de departementen kijken over die rand.” De Doetinchemmer Europarlementariër Arie Oostlander (CDA) desgevraagd: “In Den Haag zit men wel vaker te slapen. De mestrichtlijn is ooit in Brussel vastgesteld maar minister Brinkhorst (landbouw) zit nu met de gevolgen. Nederland had eerder zijn invloed kunnen doen gelden. Zo zijn er wel meer voorbeelden. De politiek in Nederland moet hier bovenop zitten.”

Europa-minded De provincies Overijssel en Gelderland zitten in ieder geval niet te slapen. “Vooral Overijssel heeft een rijke Europese traditie,” weet Cannegieter. “Dat komt doordat Overijssel al vóór 1994 deelde in de structuurfondsen. Men vond het logisch om een antenne, een vooruitgeschoven post, in Brussel te hebben. Dat in tegenstelling tot Gelderland dat wel voelde dat het wat moest, maar nog niet zo wilde. Ook het feit dat Jan Hendriks Commissaris der Koningin was speelde mee. Samen met oude EZ-gedeputeerde Jan Dijkstra en nu Jan Oosterhof was hij zeer Europa-minded.” Wel of geen lobby, een goed ‘Europa-gevoel’ bij de bestuurders is van het grootste belang om van de Europese samenwerking te kunnen profiteren. Het gaat vooral om geduld opbrengen maar Nederlanders zijn daar volgens Cannegieter niet zo goed in.


‘Wij hebben ervoor gezorgd dat commissievoorzitter Prodi vlak na de ramp in Enschede in een helikopter boven het rampgebied hing. Nu moeten we daarvan de vruchten plukken’

Neem oud-burgemeester Lemstra van Hengelo. Deze zei ooit dat hij vreselijk baalde van het Comité van de Regio’s, toch ook een interessant lobby-circuit, waarin hij zitting had. Hij vond dat er in dat gremium maar wat geluld werd zonder dat er ook maar iéts uitkwam. Cannegieter: “Dat Comité, waarin nu namens de regio OostNederland Overijssels gedeputeerde Kemperman zitting heeft, kan soms inderdaad wat frustrerend werken. Zwaargewichten zitten er immers naast burgemeesters van gehuchten en de invloed is weliswaar groeiende maar nog steeds onvoldoende. Daar kun je moeilijk over doen maar als je geduldig bent kan zo’n functie toch hele mooie dingen opleveren. Voor dat geduld is echter vereist dat je het leuk vindt te investeren in internationale netwerken. En veel Nederlanders, wellicht ook Lemstra, vinden het simpelweg niet leuk. Zij vinden dat een netwerk er voor hén moet zijn. Na twee keer in Brussel te zijn geweest willen ze de macht hebben. Nederlanders spreiden vaak een ongebreidelde arrogantie ten toon. Ook beleidsmatig: dan denken we dat we het zo goed weten. Vooral het ministerie van Landbouw en Visserij heeft daar een handje van.”

den later dat een contact of een informatieactie succes heeft gehad. Dan hebben wij het contact gemaakt en heeft men zelf de zaak afgehandeld. Of we horen er helemaal nooit meer iets van. Dan is het gissen.” Interventie van het Bureau Oost Nederlandse Provincies leidt vaak tot aanpassingen in algemene regels meer dan tot direct profijt voor specifieke Overijsselse bedrijven, overheden of instellingen. Een voorbeeld: “De bedrijfsstimulerende maatregelen van de Europese Unie, verpakt in de stimuleringsregeling Twente die door de Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij voor Overijssel (OOM NV) worden uitgevoerd, zijn mede door onze inspanningen ingevoerd,” zegt Cannegieter. “We wilden een revolving fund waaruit bedrijven die nieuwe producten op de markt willen brengen een lening kunnen ontvangen. Maar Brussel wilde geen geld geven dat ze kon terugkrijgen. Toch zijn we niet bij de pakken neer gaan zitten. Toen we eenmaal hadden benadrukt dat we de fraudegevoeligheid van zo’n opzet onderkenden is het in drie maanden geregeld. En niet alleen Oost-Nederland profiteert daarvan: nu kunnen bedrijven in héél Europa achtergestelde leningen krijgen.”

Bedrijfsstimulering

Prodi

Terug naar het Bureau Oost Nederlandse Provincies zelf en hoe zij acteren. Van Eijkeren: “Veel regels op bijvoorbeeld het milieugebied, of het nu gaat om nitraatrichtlijnen of geluidshinder, zijn bepalend voor het bedrijfsleven. Het is daarom zaak zo vroeg mogelijk signalen op te vangen die aangeven dat er wat op komst is binnen de Europese Commissie. Dan moet je nog vóór er wat op papier staat reageren. Het thuis voorleggen om te achterhalen wat de gevolgen kunnen zijn en indien nodig vroegtijdig je invloed doen gelden. Vaak bespreken we dat met de PV die zelf ook kijkt of ze actie onderneemt.” De vraag rijst wat het duo de afgelopen periode voor de provincies heeft bewerkstelligd. Van Eijkeren zegt dat het moeilijk is aan te geven welke successen direct op het conto van de lobby kunnen worden geschreven. “Vaak horen we pas vele maan-

De boodschap moge duidelijk zijn: Het Bureau Oost Nederlandse Provincies is geen instantie die even voor allerlei gemeenten, provincies en bedrijven inzetbaar is om snel in Brussel een klusje te regelen of een smak geld te scoren. “Bedrijven melden zich soms,” vertelt Cannegieter. “Als we toevallig een goede contactpersoon voor ze hebben dan geven we die naam wel even door. In de meeste gevallen verwijzen we echter door naar de PV die daartoe over een speciale afdeling bedrijfsondersteuning beschikt. Wíj werken strikt voor de provincies Overijssel en Gelderland, daaraan gelieerde non-gouvernementele organisaties alsmede voor de grote steden in de regio.” “Die steden doen trouwens niet vaak een beroep op ons. Ja, Deventer en Almelo zijn eens langs gekomen met een beleidsplan, maar verder? Enschede is een goede

uitzondering. Dat mag gezegd worden. Momenteel heb ik het enorm druk met de vuurwerkramp. Wij hebben ervoor gezorgd dat commissievoorzitter Prodi vlak na de ramp een bezoek bracht aan Enschede. Dat hij in een helicopter boven het rampgebied hing. Nu moeten we daarvan de vruchten plukken. Dan komen wij in beeld. Waarschijnlijk stelt de Europese Commissie flink wat geld ter beschikking voor de wederopbouw. Voor dit soort zaken is een speciale pot, het zogeheten innovatief programma. Daar kan Enschede mogelijk uit putten.”

21

Westermaat Dat de overige aangesloten gemeenten weinig van de diensten van het bureau gebruik maken betekent overigens niet dat ze onvoldoende profiteren van de Europese subsidiegelden. Integendeel. Deze regio vangt genoeg euro’s. Zo werd, om een voorbeeld te noemen, in 1999 alleen al aan de gemeente Hengelo meer dan zestien miljoen gulden toegekend waarvan zo’n 8 miljoen gulden ging naar de ontwikkeling van bedrijventerrein Campus Express (Westermaat). Het betreft hier echter steun uit de structuurfondsen Efro (Regionale Ontwikkeling) en Esf (Sociaal Fonds). En dat geld kan Hengelo niet direct in Brussel regelen. Bijgevolg worden Cannegieter en Van Eijkeren nadrukkelijk niét ingeschakeld bij aanvragen van gemeenten voor steun uit de diverse Europese programma’s. Het geld uit de structuurfondsen, maar ook uit andere programma’s is namelijk bij de Europese top in Berlijn direct aan de Staat der Nederlanden toegekend. Anders dan velen soms denken vindt de verdeling van de Europese subsidies dus in Den Haag plaats en daar dient de lobby om geld voor allerlei specifieke projecten dan ook plaats te vinden.

Fraude Hoe ‘koosjer’ is het lobby-bedrijf trouwens? Regelmatig steken allerlei fraudekwesties met Europees geld de kop op of wordt handig gebruik gemaakt van de mazen in de wetgeving. Zaken als de miljardensteun voor Flevoland dat op louter statistische gronden onterecht als een van de armste regio’s in Europa naar voren werd geschoven. Maar ook een geval als de inzet van geld uit het Europees Sociaal Fonds om de tekorten bij arbeidsvoorziening weg te poetsen. Over beide kwesties heeft Cannegieter wel een mening maar hij wil er verder niets van zeggen. Hij gaat ook liever uit van zichzelf. De meest ervaren van de beide lobbyisten, zegt tot nu toe niet met fraude te zijn geconfronteerd. “Ik zou ook pisnijdig worden als geld waar-

voor ík mij heb ingezet verkeerd wordt gebruikt. Het is belangrijk dat de Commissie vertrouwen in je kan hebben. Daar weten ze dat er ook echt iets aan de hand is als ik bel. Daarnaast is het ook je brood. Alleen een integere lobbyist overleeft. Je moet accepteren dat je er soms naast zit. Maar er zijn ook collega’s die continu lopen te zeuren en te leuren. Die zijn na twee jaar gelukkig wel weg.” Toch heeft Cannegieter wel eens iets gedaan wat eigenlijk niet door de beugel kan, of in ieder geval iets wat hij wel kan verdedigen maar dat wel op het randje zit. “Ik heb 4,5 miljoen gulden geregeld voor

de grasmat van het Gelredome en voor het transferium dat ernaast ligt. Wat dat laatste betreft: de Europese Unie doet écht niet aan het meefinancieren van parkeerplaatsen maar ik heb het gelinkt aan zoiets unieks als de trolleybussen. En inzake die grasmat: na een financiële zeperd in Schotland pompt de Unie absoluut geen geld meer in stadions. Daarom heb ik het woord stadion nooit in de mond genomen. Dat zou namelijk het definitieve einde betekenen. Ik heb gezegd dat het een hoogtechnologisch project betrof. En dat is een grasmat op wieltjes ook. Net als dat transferium. In dat opzicht deugde die actie wel.” ■

◆ “Wij regelen ontmoetingen.”


o n r o e r e n d

g o e d

i n

b e w e g i n g

Almelo

◆ Het Schuttersveld 15 in Enschede zal dienst gaan doen als call centre.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens Janssen de Jong Plancoördinatie BV een bedrijfsunit met een oppervlakte van ca. 200 m2, gelegen op het bedrijventerrein Twentepoort Oost 42-5 verkocht aan een belegger. De koopsom bedraagt circa ƒ 192.000,-. Aansluitend is het object verhuurd aan Rent-a-Plant voor circa ƒ 19.200,- per jaar.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens bouwbedrijf Stamsnijder-Homan v.o.f. circa 200 m2 bedrijfsruimte, gelegen op bedrijventerrein Twentepoort Oost 48, verhuurd aan Volcom Informatisering. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 39.500,- per jaar.

Enschede Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaren, twee particuliere beleggers, het voormalig schoolgebouw, totaal groot circa 5.200 m2 v.v.o. met circa 100 parkeerplaatsen en diverse fietsenstallingen, gelegen aan het Schuttersveld 15. De huurder is SNT Groupe N.V. die het gehuurde na een grondige renovatie in gebruik zal nemen als call centre. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 1.100.000,- per jaar. De opdracht was collegiaal verstrekt met DTZ Zadelhoff v.o.f. Op de begane grond van het kantoorgebouw aan de Parkweg 25 heeft DTZ Zadelhoff v.o.f. circa 255 m2 kantoorruimte verhuurd. De ruimte zal in gebruik genomen worden door een tandartsenpraktijk. De huurprijs bedraagt circa ƒ 77.000,- per jaar, niet te vermeerderen met BTW. Deze transactie werd door DTZ Zadelhoff v.o.f. tot stand gebracht names haar opdrachtgever, een beleggingsmaatschappij. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger een bedrijfshal, met een oppervlakte van circa 4.000 m2, verhuurd aan Timberland Europe Inc. De hal is gelegen aan de Marssteden. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 125,- per m2/jaar. Collegiaal met Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars BV. ten Hag bedrijfsmakelaars IBG bemiddelde bij de verhuur van circa 750 m2 bedrijfsruimte aan de Voortsweg 157 aan Stichting de Huifkar voor naar verluidt ƒ 60.000,- per jaar. ten Hag trad op namens de verhuurder, een particuliere belegger.

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een kantoorruimte, groot 100 m2, gelegen in het kantoorverzamelgebouw Het Baurichter aan de Zuiderspoorstraat 11-18. De huurprijs bedraagt ƒ 23.605,- per jaar. De huurder is 0800 Commerce v.o.f. Namens de eigenaar, een particuliere belegger, verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f., een winkelruimte met een oppervlakte van circa 220 m2, gelegen aan De Heurne 38. De huurder is Assorti Shop Almelo v.o.f. De huurprijs bedraagt ƒ 40.000,- per jaar. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft circa 120 m2 kantoorruimte tijdelijk onderverhuurd aan de H. ter Kuilestraat 175. De huurprijs bedraagt naar verluidt circa ƒ 24.000,- jaar. De onderhuurder is een uitgeverij uit Enschede. DTZ Zadelhoff v.o.f. bracht deze transactie tot stand namens haar opdrachtgever, een reclamebureau Namens Hein Heun B.V. verhuurde ten Hag bedrijfsmakelaars IBG circa 3.300 m2 bedrijfsruimte aan de Binnenhaven 141 voor circa ƒ 55,- per m2 per jaar. De huurder is Unimeta. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, 1.300 m2 bedrijfsruimte gelegen op industrieterrein De Reulver aan de Buurserstraat 206. De huurprijs bedraagt circa ƒ 125.000,- per jaar. Het object zal in gebruik worden genomen door Autobedrijf R.J.H. Sprakel. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte, groot 575 m2, inclusief 100 m2 kantoorruimte, gelegen op industrieterrein De Marssteden aan de Staalsteden 22. De huurprijs bedraagt ƒ 57.500,- per jaar. De huurder is ME Plastics Belettering B.V.

Hengelo ten Hag bedrijfsmakelaars IBG bemiddel-

de bij de verhuur van circa 2.180 m2 bedrijfsruimte aan de Wegtersweg 32-34 voor naar verluidt ƒ 150.000,- per jaar. Middels bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars is de voormalige winkel van Scotty’s & Co aan de Molenstraat 24 verhuurd aan een jonge onderneemster in kleding en geschenkartikelen op Disneygebied. De winkel heeft een oppervlak van ruim 130 m2 en is verhuurd voor ƒ 65.000,- per jaar. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens Janssen de Jong Plancoördinatie BV de laatste unit van een bedrijfsverzamelgebouwontwikkeling aan de Turbinestraat 40 verkocht. Het betreft een unit met een oppervlakte van circa 480 m2. De koper is Nijhof Automatisering; de koopsom bedraagt naar verluidt ƒ 510.000,-. Aan de Demmersweg 10 verhuurde ten Hag bedrijfsmakelaars IBG namens een particuliere belegger circa 355 m2 kantoorruimte voor circa ƒ 275,- per jaar aan ZVN Zorgverzekeraar.

23

Onroerend goed

Namens een beleggingsmaatschappij heeft DTZ Zadelhoff v.o.f. een bedrijfsunit, gelegen aan het Bedrijvenpark Twente 178 verhuurd aan Venice Design. De unit heeft een oppervlakte van circa 480 m2. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 39.000,- per jaar.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger een bedrijfsunit gelegen aan de Smaragdstraat 16 verhuurd aan Kuipers & Van der Helm. De unit heeft een oppervlakte van circa 250 m2.

Oldenzaal Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars begeleidde haar cliënt, Hesselink Damesmode, bij de wederverhuur van de voormalige winkelruimte met een totale oppervlakte van circa 300 m2, gelegen in het winkelcentrum In den Vijfhoek, nummer 65. De nieuwe huurder is Nathalie Mode. De nieuwe huurprijs bedraagt ƒ 525,- m2/jaar. Ca. 760 m2 bedrijfsruimte aan de Parallestraat 34 is door bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars verhuurd aan een startende ondernemer voor ƒ 44.000,- per jaar. ET&P Bedrijfsmakelaars trad op namens de verhuurder. ■


De schaduwen van het kapitalisme

25

Zeven op de tien failliete bedrijven pleegt fraude; dat is geen rauwe kreet maar blijkt uit onderzoek dat is boekvorm is verschenen: Faillissement, Surseance en Schuldsanering. Verplicht leesvoer voor curatoren. Dagelijks komen er 350 nieuwe ondernemingen per dag bij waarvan 60% failliet gaat, als gevolg daarvan ligt er een onbetaalde rekening van ongeveer acht miljard gulden bij de maatschappij. Over de negatieve kanten van kapitalisme.

(door Jan Medendorp) In veel verhalen en ook in dit magazine gaat het bijna altijd over geld. Daaraan wordt afgemeten of het goed met een bedrijf. Of niet. Als een ondernemer (zoals Westendorp van Nedap) eens een ander geluid laat horen, wordt hij meteen als een wereldvreemde neergezet. De beurs stijgt als er een reorganisatie plaats heeft bij een bedrijf. ‘Wij zijn geld, wij denken geld’, meldde onlangs een adviseur monter. En niemand viel over zoveel oppervlakkigheid en materialisme. Het gaat goed met Nederland als het bruto nationaal product stijgt, de inkomsten van een vervuilende fabriek worden opgeteld bij het BNP, maar ook de kosten van de bodemsanering die de overheid later laat uitvoeren. Er zouden andere manieren moeten zijn waarop de welvaart wordt bekeken en beoordeeld. De werkgelegenheid is er één van, maar ook het onderwijsniveau zou daarbij betrokken kunnen worden, het aantal ziekenhuisbedden per hoofd van de bevolking, analfabetisme in een land. En als we nog een stap verder gaan het aantal echtscheidingen in een land, de criminaliteit, het aantal uren televisiekijken. Files kosten geld, je kan het ook omdraaien, hoe minder kilometers per hoofd van de bevolking, hoe gelukkiger en welvarender het land.

Verklarende woordenlijst Over welvaart en ondernemers gesproken. Bij het doorlezen van een paar jaargangen

Twentevisie komen vaak termen als acquisitiestrategie, cashflow, corebusiness voorbij. En in dit nummer, in het verhaal over Holec, ook teksten als cyclische industrie, herpositionering, synergie, technologische voorsprong. Price Waterhouse maakte ooit een verklarende woordenlijst. Het is wel aardig om die er even bij te pakken: • acquisitiestrategie: voor de huidige producten is geen markt • corebusiness: we kunnen niets anders • cashflow-probleem: we zijn eigenlijk failliet • enorme opportunity: laatste kans • extrapolatie: het is puur gokwerk • cyclische industrie: we maken enorme verliezen • herpositionering: we zijn van de markt gedrukt • schaalgevoelig: enorme overhead • synergie: twee minnen maken een plus, hopen we • technologische voorsprong: het product doet het nog niet • zware R&D-investeringen: wanhopige poging concurrentie bij te benen

Kapitalisme optima forma Holec-topman Smit zegt het elders in dit blad keurig: ‘Ik ken geen enkele filantroop die aandeelhouder is’. Aandeelhouders willen rendement zien, zo veel en zo snel mogelijk. Begemann gaat daarbij heel ver, blijkt uit de ontmanteling van QtecQ. In

de New York Times stond recentelijk een artikel waarin de gekte van de beurzen en beleggers stond beschreven. Een houtbedrijf (om precies te zijn Pacific Lumber) in een kleine gemeenschap draait al decennia als een lier. Er is nagedacht over de nieuwe aanplant en dus over de continuïteit van het bedrijf. Een avontuurlijke belegger ziet dat de bossen die het bedrijf bezit een gigantisch kapitaal vertegenwoordigt. Met geleend geld koopt hij het bedrijf, hij laat vervolgens alle bomen kappen, lost met de opbrengst zijn schuld af en vertrekt zelf ook met een leuke spaarcent. Het betekende wel het einde van Pacific Lumber... ■

◆ ‘Holec-topman Smit: ‘...cyclische industrie, herpositionering, synergie, technologische voorsprong...’


Adv. Centrum Vakopleiding FILMS

c o l u m n

n o t a r i e e l

a d v i e s

Nieuw belastingplan van invloed op estate planning hoogte met zogenaamde ‘nalatenschapsplanning’, ook wel ‘estate planning’ genoemd. Het minimaliseren van de belastingdruk staat hierbij voorop. De populariteit van dit onderwerp neemt grote vormen aan, mede veroorzaakt door het vererven van steeds grotere vermogens, als gevolg van de toegenomen welvaart na de Tweede Wereldoorlog. Het tijdig plannen van de overgang van vermogen naar de volgende generatie, wordt voortdurend onder de aandacht gebracht door adviseurs van diverse pluimage. Elke zich zelf respecterende bank kent thans een gespecialiseerde afdeling financiële planning. Kortom de markt ligt open. Echter het betreden van deze markt is niet zonder risico. Deskundig advies is noodzakelijk, aangezien estate planning van veel factoren afhankelijk is. Welke regelingen ook worden getroffen, een behoorlijke dosis flexibiliteit is nodig om veel situaties die thans nog niet bekend zijn het hoofd te kunnen bieden. Immers wijzigingen in de wetgeving, een beurskrach of een eventueel hertrouwen na overlijden van de partner zijn factoren waarop nauwelijks ingespeeld kan worden. Dat flexibiliteit geboden is, blijkt onder meer als het Belastingplan 2001 wordt bestudeerd. Dit plan is inmiddels door het parlement aangenomen. Wat opvalt, is dat het plan veel zaken die te maken hebben met nalatenschapsplanning op zijn kop zet. De volgende wijzigingen zijn onder meer van belang voor uw nalatenschapsplanning.

Overdracht huis ouders/kinderen Na 1 januari a.s. is het eigenlijk niet meer interessant om als ouder het eigen huis over te dragen aan de kinderen, onder

gelijktijdige vestiging van een vruchtgebruik ten behoeve van de ouders. Vroeger werd dit veelal gedaan om te zorgen dat (de verkoopopbrengst van) het huis niet hoefde te worden ‘opgegeten’, indien de ouders hun intrek zouden nemen in een verzorgingstehuis; of om de waardestijging van het huis na de overdracht (vrij van successierecht) te laten toekomen aan de kinderen. Het beoogde voordeel valt zo goed als weg als gevolg van de nieuwe wetgeving. De weggegeven woning wordt namelijk niet meer beschouwd als eigen woning en dit heeft ingrijpende gevolgen. De ouders gaan (in box3) 1,2% vermogensrendementheffing betalen over de waarde van het vruchtgebruik van de woning, terwijl de kinderen een zelfde percentage moeten betalen over de waarde van de bloot-eigendom van het huis. Dat is heel vervelend, vooral voor de kinderen, aangezien zij nog geen opbrengsten genereren uit de woning. Voor de ouders kan het leed ook enige omvang hebben, indien zij nog een hypothecaire lening hebben lopen bij de bank. De aftrek van de hypotheekrente vervalt! Het jaarlijkse belastingvoordeel is ineens verdwenen. Als pleister op de wonde zou in beperkte mate kunnen gelden, dat het huurwaardeforfait niet meer bij het inkomen hoeft te worden opgeteld. En dat de hypothecaire schuld de grondslag (in box III) voor de vermogensrendementheffing verlaagt. De Staatssecretaris van Financiën, noch het parlement heeft het nodig gevonden een overgangsregeling vast te stellen voor op 1 januari a.s. bestaande situaties. Een pijnloze oplossing voor deze gevallen is nog niet aanwezig.

Bestaande vruchtgebruiktestamenten Ook testamenten met een vruchtgebruik, of varianten waarbij de langstlevende echtgenoot niet de volledige beschikking heeft over de goederen van de nalatenschap, leiden tot de vermogensrendementheffing, zowel bij de langstlevende als de kinderen. In het laatste geval zou eigenlijk bij testament geregeld moeten

worden, dat de langstlevende de belasting voor de kinderen voorschiet, nu de kinderen nog niet kunnen beschikken over het geërfde vermogen. Daarnaast kunnen problemen ontstaan tussen de ouder en de kinderen met betrekking tot de waardering van vruchtgebruik en bloot-eigendom, welke waarden de grondslag voor de vermogensrendementheffing mede bepalen. Een gang naar uw notaris is géén overbodige luxe als u prijs stelt op goede familieverhoudingen.

Schenken op papier wordt weer leuker

Notarieel

Steeds meer mensen zijn op de

27

Kent u nog de ‘schuldigerkenning op papier’? Ouders schenken hun kinderen elk jaar een bedrag, meestal ter grootte van de schenkingsvrijstellingen, dat ze schuldig blijven en waarvoor ze rente betalen aan de kinderen. Dit laatste is een fiscaal vereiste, aangezien zonder deze rentebetaling een dergelijke papieren constructie niet wordt geaccepteerd. Sinds ex-Staatssecretaris Vermeend de aftrek van deze rente bestempelde als zogenaamde ‘consumptieve’ rente en de aftrek van de door de ouders betaalde werd beperkt, kwam de klad in deze vorm van vrijgevigheid. Het nieuwe belastingstelsel zorgt voor een ommekeer. De ouders kunnen de schuld, behalve een kleine drempel, volledig aftrekken in box III. De kinderen daarentegen moeten, als zij boven de vrijstelling (van ƒ 37.500,per persoon of ƒ 75.000,- per stel) uitkomen, in box III belasting betalen; de van de ouders ontvangen rente is verder belastingvrij. Bovenvermelde wijzigingen zijn van groot belang voor uw financiële planning. Laat uw bestaande planningsinstrumenten, zoals testamenten, schenkingen, kapitaalverzekeringen en beleggingen eens toetsen op 2001-bestendigheid door deskundigen, zoals de notaris. ■ Mr. R.A.C. Marres, notaris Swerms Suwijn & Marres, notarissen te Hengelo Ov.


Han Kemperink wil met DSS Europees marktleider worden

Leven van de zon 28

Duurzame energie heeft de toekomst, weet Han Kemperink (40) uit Enschede. Daarom begon hij anderhalf jaar geleden met DSS, Dutch Solar Systems. Een Enschedees bedrijf dat zonneboilers en zonnecollectoren verkoopt. De toekomstplannen zijn meer dan ambitieus. “We worden marktleider in de Benelux. Dit jaar is het jaar van de doorbraak,” zegt directeur Kemperink zonder blikken of blozen. En: “Frans Hartman kreeg Nederland aan de tuinstoel, ik krijg Nederland aan de zonneboiler.” Zelfbewuste kretologie. Zelfbewuste ondernemer ook. Met af en toe vleugjes Twentse terughoudendheid.

(door Bert Eeftink)


Op 1 januari 1999 zag Dutch Solar Systems het levenslicht. Zonne-energie als handelswaar. Een doelbewuste keuze van directeur Kemperink. Hij maakte een optelsom van een aantal maatschappelijke tendensen en ontwikkelingen, liet een onderzoek uitvoeren en zag - maar dat had hij ook wel verwacht - dat het goed zat. Nederland was rijp voor zonne-energie. Zonnecollectoren en zonneboilers dus. “Een mooi product en bovendien een nette manier om je geld mee te verdienen,” zegt Kemperink. Eerst was er nog een forse domper. De Enschedeër deed zaken met een Spaanse producent van zonnecollectoren. Er werd hem een fantastisch product voorgeschoteld met enorme resultaten. Olé, Kemperink zag de zon al schijnen, maar liet voor de zekerheid toch nog even een onderzoekje doen door TNO. Niet onverstandig want de Spaanse collector bleek inderdaad prima te presteren, maar dan wel uitsluitend onder de Spaanse zon. De Spanjaarden zagen de dollars al binnenstromen, DSS werd besodemieterd en Kemperink moest ijlings allerlei klanten afbellen die al een bestelling gedaan hadden. “Er stond voor miljoenen guldens aan opdrachten uit. In feite had ik de boel wel kunnen verkopen, maar ik wilde geen rotzooi op de markt brengen. Ik ben toen naar alle relaties gestapt met de medede-

ling dat ik niet zou uitleveren. Daar was enerzijds waardering voor, maar ik zat wel met een gigantische schadeclaim. Onprettige ervaring.”

Herstart DSS moest in de herstart. Nieuwe investeringen. Een aantal scenario’s lag open. Kemperink kon geld uit eigen zak ophoesten, hij kon ook andere bedrijven laten participeren. Het werd uiteindelijk het laatste, hoewel Kemperink aanvankelijk bedenkingen had. Je favoriete speeltje geef je immers niet een-twee-drie uit handen. Vier serieuze kandidaten bleken geïnteresseerd. Het werd uiteindelijk Gerard Sanderink, directeur van Centric (het welbekende bedrijf voor informatietechnologie). Hij bracht geld in, Kemperink behield de meerderheid van het aandelenkapitaal. Beide heren konden het prima met elkaar vinden. Kortom: iedereen gelukkig. Te meer omdat de toekomst - weer een woord-

speling - zo ‘stralend’ lijkt. “Voor duurzame energie is er een enorme potentie. Het is een gigantische groeimarkt. Tot voor kort werd zonne-energie vooral aangewend door idealisten. Mensen die uit milieuoverwegingen collectoren op hun dak aanschaften. Nu breekt de tijd aan dat iedereen er het nut en ook het financiële voordeel van inziet.”

Oerwoud Kemperink doelt daarmee op de gangbare mening die steeds meer mensen hebben over de uitstoot van CO2. Maatschappelijk niet meer aanvaardbaar. Bovendien worden energiebronnen almaar schaarser en last but not least is er de overheid die het gebruik van duurzame energie zeer nadrukkelijk pusht. Maar volgens Kemperink kunnen zaken nog veel beter. “Wil je een echte doorbraak bewerkstelligen, dan moet je iets aan de prijs doen. Zonne-energie moet echt rendabel

worden.” Hij stoort zich dan ook aan het ondoorzichtige oerwoud van regels, formulieren en ingewikkelde constructies waar mensen doorheen moeten worstelen voordat ze uiteindelijk subsidie krijgen. “En dan heeft iedere gemeente ook nog weer zijn eigen beleid. Dat zijn allemaal belemmerde factoren,” zegt Kemperink, die inmiddels via een rapport aan de overheid heeft laten weten hoe hij het graag zou zien. Stukken makkelijker.

‘Warm water en stroom voor niets. Van de zon’ En dan naar de vraag waar die ongelofelijke zelfverzekerdheid vandaan komt. Wie zo prominent van de daken schreeuwt die hij de grootste van de Benelux en - in vervolg daarop - misschien wel van Europa wordt, is of een praatjesmaker of gewoon heel zeker van zijn zaak. “Het jaar 2000 is het jaar van de zon, het jaar van de

doorbraak. Net als bij internet komt er een moment waarop alle remmen los gaan. Dat heeft te maken met timing, tijdsgeest, overheid, economie en reclamemogelijkheden. Zo ontstaat een sneeuwbaleffect. Dit jaar lijken alle componenten samen te komen.”

Gouden eieren Kemperink noemt het een enorm voordeel dat zonne-energie core-business is voor DSS. Huidige concurrenten zijn veelal ketelbouwers (als Atag), die zonneboilers als bijproduct zien: “Wil je in deze business succesvol zijn, moet je geen dure energie verspillen aan allerlei bijzaken en bijproducten. Ons product (zonneboiler en zonnecollector) en onze organisatie staan nu. Wij zijn de kip met de gouden eieren op de hei. Mensen moeten ons nu weten te vinden.” En de toekomst over pak ’m beet tien jaar? “Ik ben optimistisch. Ferdinand Fransen kreeg Nederland aan de Costa, Frans Hartman kreeg de boel aan de tuinstoel, zo wil ik Nederland aan de zonneboiler krijgen. Ik denk dat je de daken niet weer kent. Je ziet nu al een enorme toena-

me. En dat in Nederland? Natuurlijk, de mediterrane zon is beter. Maar zelfs bij bewolking werkt de collector. Het draait allemaal om infraroodstraling van de zon. In de toekomst gaan we zelfs naar de ‘nulwoning’, een pand dat volledig in zijn eigen energie kan voorzien. Warm water en stroom voor niets. Van de zon.” DSS aan het begin van een grootse toekomst. Enkele sceptici trekken nu nog de wenkbrauwen op. Maar Kemperink blijft zelfverzekerd. Hij heeft nu ongeveer tien mensen in dienst, maar ziet dat aantal flink groeien de komende jaren. Bovendien zijn de contacten goed. DSS werkt bijvoorbeeld samen met Moes-bouw, één van ’s lands grootste woningbouwers. Verder lopen er lijntjes naar alle achthonderd erkende VNI-installateurs en participeert DSS in diverse grote projecten. Binnenkort gaat het bedrijf een strategische alliantie aan met ketelbouwer Nefit. “Ik wil absoluut in Twente blijven. We gaan nieuw bouwen, vlakbij het Arke Stadion. In het Euregio-gebied liggen gigantisch veel mogelijkheden. En ik ben en blijf Tukker. Dus ook verknocht aan het gebied.” ■

29

◆ Han Kemperink krijgt Nederland aan de zonneboiler.


Han Kemperink wil met DSS Europees marktleider worden

Leven van de zon 28

Duurzame energie heeft de toekomst, weet Han Kemperink (40) uit Enschede. Daarom begon hij anderhalf jaar geleden met DSS, Dutch Solar Systems. Een Enschedees bedrijf dat zonneboilers en zonnecollectoren verkoopt. De toekomstplannen zijn meer dan ambitieus. “We worden marktleider in de Benelux. Dit jaar is het jaar van de doorbraak,” zegt directeur Kemperink zonder blikken of blozen. En: “Frans Hartman kreeg Nederland aan de tuinstoel, ik krijg Nederland aan de zonneboiler.” Zelfbewuste kretologie. Zelfbewuste ondernemer ook. Met af en toe vleugjes Twentse terughoudendheid.

(door Bert Eeftink)


Op 1 januari 1999 zag Dutch Solar Systems het levenslicht. Zonne-energie als handelswaar. Een doelbewuste keuze van directeur Kemperink. Hij maakte een optelsom van een aantal maatschappelijke tendensen en ontwikkelingen, liet een onderzoek uitvoeren en zag - maar dat had hij ook wel verwacht - dat het goed zat. Nederland was rijp voor zonne-energie. Zonnecollectoren en zonneboilers dus. “Een mooi product en bovendien een nette manier om je geld mee te verdienen,” zegt Kemperink. Eerst was er nog een forse domper. De Enschedeër deed zaken met een Spaanse producent van zonnecollectoren. Er werd hem een fantastisch product voorgeschoteld met enorme resultaten. Olé, Kemperink zag de zon al schijnen, maar liet voor de zekerheid toch nog even een onderzoekje doen door TNO. Niet onverstandig want de Spaanse collector bleek inderdaad prima te presteren, maar dan wel uitsluitend onder de Spaanse zon. De Spanjaarden zagen de dollars al binnenstromen, DSS werd besodemieterd en Kemperink moest ijlings allerlei klanten afbellen die al een bestelling gedaan hadden. “Er stond voor miljoenen guldens aan opdrachten uit. In feite had ik de boel wel kunnen verkopen, maar ik wilde geen rotzooi op de markt brengen. Ik ben toen naar alle relaties gestapt met de medede-

ling dat ik niet zou uitleveren. Daar was enerzijds waardering voor, maar ik zat wel met een gigantische schadeclaim. Onprettige ervaring.”

Herstart DSS moest in de herstart. Nieuwe investeringen. Een aantal scenario’s lag open. Kemperink kon geld uit eigen zak ophoesten, hij kon ook andere bedrijven laten participeren. Het werd uiteindelijk het laatste, hoewel Kemperink aanvankelijk bedenkingen had. Je favoriete speeltje geef je immers niet een-twee-drie uit handen. Vier serieuze kandidaten bleken geïnteresseerd. Het werd uiteindelijk Gerard Sanderink, directeur van Centric (het welbekende bedrijf voor informatietechnologie). Hij bracht geld in, Kemperink behield de meerderheid van het aandelenkapitaal. Beide heren konden het prima met elkaar vinden. Kortom: iedereen gelukkig. Te meer omdat de toekomst - weer een woord-

speling - zo ‘stralend’ lijkt. “Voor duurzame energie is er een enorme potentie. Het is een gigantische groeimarkt. Tot voor kort werd zonne-energie vooral aangewend door idealisten. Mensen die uit milieuoverwegingen collectoren op hun dak aanschaften. Nu breekt de tijd aan dat iedereen er het nut en ook het financiële voordeel van inziet.”

Oerwoud Kemperink doelt daarmee op de gangbare mening die steeds meer mensen hebben over de uitstoot van CO2. Maatschappelijk niet meer aanvaardbaar. Bovendien worden energiebronnen almaar schaarser en last but not least is er de overheid die het gebruik van duurzame energie zeer nadrukkelijk pusht. Maar volgens Kemperink kunnen zaken nog veel beter. “Wil je een echte doorbraak bewerkstelligen, dan moet je iets aan de prijs doen. Zonne-energie moet echt rendabel

worden.” Hij stoort zich dan ook aan het ondoorzichtige oerwoud van regels, formulieren en ingewikkelde constructies waar mensen doorheen moeten worstelen voordat ze uiteindelijk subsidie krijgen. “En dan heeft iedere gemeente ook nog weer zijn eigen beleid. Dat zijn allemaal belemmerde factoren,” zegt Kemperink, die inmiddels via een rapport aan de overheid heeft laten weten hoe hij het graag zou zien. Stukken makkelijker.

‘Warm water en stroom voor niets. Van de zon’ En dan naar de vraag waar die ongelofelijke zelfverzekerdheid vandaan komt. Wie zo prominent van de daken schreeuwt die hij de grootste van de Benelux en - in vervolg daarop - misschien wel van Europa wordt, is of een praatjesmaker of gewoon heel zeker van zijn zaak. “Het jaar 2000 is het jaar van de zon, het jaar van de

doorbraak. Net als bij internet komt er een moment waarop alle remmen los gaan. Dat heeft te maken met timing, tijdsgeest, overheid, economie en reclamemogelijkheden. Zo ontstaat een sneeuwbaleffect. Dit jaar lijken alle componenten samen te komen.”

Gouden eieren Kemperink noemt het een enorm voordeel dat zonne-energie core-business is voor DSS. Huidige concurrenten zijn veelal ketelbouwers (als Atag), die zonneboilers als bijproduct zien: “Wil je in deze business succesvol zijn, moet je geen dure energie verspillen aan allerlei bijzaken en bijproducten. Ons product (zonneboiler en zonnecollector) en onze organisatie staan nu. Wij zijn de kip met de gouden eieren op de hei. Mensen moeten ons nu weten te vinden.” En de toekomst over pak ’m beet tien jaar? “Ik ben optimistisch. Ferdinand Fransen kreeg Nederland aan de Costa, Frans Hartman kreeg de boel aan de tuinstoel, zo wil ik Nederland aan de zonneboiler krijgen. Ik denk dat je de daken niet weer kent. Je ziet nu al een enorme toena-

me. En dat in Nederland? Natuurlijk, de mediterrane zon is beter. Maar zelfs bij bewolking werkt de collector. Het draait allemaal om infraroodstraling van de zon. In de toekomst gaan we zelfs naar de ‘nulwoning’, een pand dat volledig in zijn eigen energie kan voorzien. Warm water en stroom voor niets. Van de zon.” DSS aan het begin van een grootse toekomst. Enkele sceptici trekken nu nog de wenkbrauwen op. Maar Kemperink blijft zelfverzekerd. Hij heeft nu ongeveer tien mensen in dienst, maar ziet dat aantal flink groeien de komende jaren. Bovendien zijn de contacten goed. DSS werkt bijvoorbeeld samen met Moes-bouw, één van ’s lands grootste woningbouwers. Verder lopen er lijntjes naar alle achthonderd erkende VNI-installateurs en participeert DSS in diverse grote projecten. Binnenkort gaat het bedrijf een strategische alliantie aan met ketelbouwer Nefit. “Ik wil absoluut in Twente blijven. We gaan nieuw bouwen, vlakbij het Arke Stadion. In het Euregio-gebied liggen gigantisch veel mogelijkheden. En ik ben en blijf Tukker. Dus ook verknocht aan het gebied.” ■

29

◆ Han Kemperink krijgt Nederland aan de zonneboiler.


Laatste Memphis-bijeen 30

De nieuwe topman Kees Smit van Holec Holland lag tijdens de laatste bijeenkomst van Memphis dit seizoen in het Arke Stadion in Enschede behoorlijk onder vuur. Niet alleen heeft hij een reorganisatie aangekondigd bij de afdeling Laagspanning, Smit maakte ook duidelijk dat de Middenspanning ook in een moeilijke periode zit. Een weerslag van dat gesprek treft u aan in deze uitgave van Twentevisie. Verder werd gesproken over zonne-energie en letseladvocatuur. Ook voor het komende seizoen hebben Twentevisie en RTV Oost weer de intentie uigesproken met elkaar samen te werken. Het nieuwe opname- en uitzendschema is nog niet helemaal bekend, maar duidelijk is wel dat de uitzendingen op de eerste zaterdag van de maand zullen plaatshebben tussen 9.00 en 10.00 uur. De opname is altijd de dinsdag daarvoor om 17.00 uur in Enschede, in het Arke Stadion. Senior vermogensadviseur Frank van der Schaaf van Van Lanschot Bankiers heeft zojuist het kistje wijn uitgereikt aan de winnaar van het beursspel en dat was deze maand mevrouw Ziel. ▼

Ook IKT-voorzitter Reudink (met echtgenote) liet zich zien. ▼

▲ De gasten van de laatste uitzending van Mem▲ Fedde Zwanenburg die als directeur van de APM onlangs moest besluiten het sportevenement af te gelasten. Tijdens Memphis ongetwijfeld op zoek naar nieuwe sponsors...

phis van boven naar beneden: Han Kemperink die al zijn energie steekt in de zon, Letselschadeadvocaat Yme Drost die zich schaamt dat vak uit te oefenen na de ramp in Enschede en Kees Smit, aanvoerder van het directieteam van Holec Holland in Hengelo.

komst goed bezocht 31

▲ De opkomst tijdens de laatste opname van Memphis was opvallend groot.

SPONSORS

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

T o p s p o r t

i n

T w e n t e

ial ec Sp I CS

Martin Koopman is geen papegaai Dr. Rath wil geen NUON-taferelen

Sponsors Topsport Twente

Wim en Gerco Schröder:

DRUKKERIJ ROELOFS BV

”Ons hele leven hangt van paarden aan elkaar ”

Tubbergse Schröder-brothers op weg naar de absolute wereldtop

‘Liever Geesteren 34

In de paardensportwereld is het een normaal verschijnsel dat twee broers, vader en zoon of broer en zus elkaar bestrijden in de ring. Denk aan de Engelse broers John en Michael Whitaker, de Drentse broer en zus Albert en Jenny Zoer en de Braziliaanse vader en zoon Nelson en Rodrigo Pessoa. ‘Geesteren’ presenteert dit jaar echter een absoluut unicum: drie broers, onder wie een tweeling, gaan op Erve Maathuis voor de winst in de Grote Prijs van Twente. En ze zijn zeker niet kansloos, want de ‘Schröder-brothers’ hebben zich de laatste jaren opgewerkt tot de subtop van de mondiale ruitersport. Oftewel: de Tubbergse boerenzoons Ben, Wim en Gerco Schröder koppelen Twentse nuchterheid aan het streven naar het allerhoogste.

◆ Ben Schröder op weg naar de 2e prijs in de Grote prijs van Twente.

(door Gerhard Nijboer)


Iedereen is het er over eens. De pas 21-jarige Gerco Schröder is het grootste talent van de Tubbergse familie en misschien ook wel van de hele Nederlandse ruiterelite. “Een natuurtalent,” sprak ex-bondscoach en Godfather van de Twentse ruitersport Hans Horn al in 1997. Het toen nog 17-jarige kind won de Europese titel bij de Young Riders. “Ik heb alles geleerd van mijn broers Wim en Ben,” is de welhaast verdedigend klinkende verklaring van de jongste ‘brother’. Vorig jaar besloot Gerco zijn jeugdperiode met de tweede Europese titel. Wéér die verontschuldiging: “Ik kreeg een goed paard van Wim ter beschikking. Hij heeft oog voor goede jonge paarden en kan mij als ruiter heel goed begeleiden. Van Ben leer ik ook veel, al is hij niet meer elke dag bij ons.” Ben Schröder nam enkele jaren geleden afscheid van de ouderlijke woning in Tubbergen, waar vader Schröder een handelsstal annex varkensbedrijf bestiert. Ene meneer Van der Vorm had nog een paar centen in de achterzak en wenste die te beleggen in paarden. Sportpaarden welteverstaan. Van der Vorm onderkende de deskundigheid van Ben als het ging om opleiden van jonge (dus goedkope) paarden, die

later voor geweldige bedragen verkocht konden worden. Ben werd dus de eerste man op Bollvorm’s stal, tweelingbroer Wim achterlatend bij de stal van Hans Horn, maar wél paarden beschikbaar stellend aan de carrière van youngster Gerco.

Hans Horn Jos Lansink was de eerste man van Hans Horn bij de succesvolle stal De Wiemsel in Ootmarsum, Wim Schröder de tweede. “Van Horn heb ik alles geleerd,” zegt Wim nu. “Een absolute topper als het gaat om het voorbereiden van paarden én ruiters op grote concoursen. De man ook die aan de basis heeft gestaan van de wederopstanding van Nederland als internationaal gerespecteerd paardensportland. Ik ben nooit gefrus-

treerd geweest omdat Jos op concoursen altijd de beste paarden mocht rijden, die ik nota bene ingereden en voorbereid had. Jos en Hans waren vier handen op één buik. Een geweldige combinatie, die op basis van wederzijds respect tot topprestaties kwamen. Maar ik hield mijn ogen en oren goed open en heb het beste van hen meegenomen toen de kans zich voordeed.” Dat was ruim drie jaar geleden. Plotsklaps meldden zich twee heren in mooi pak bij Wim Schröder. Zij wilden dat Wim twee paarden van hen zou gaan rijden. Ger en Cees Visser, eigenaren van projectontwikkelaar Eurocommerce, zeiden niet de bedoeling te hebben een stal op te zetten voor eigen gewin, maar juist de tijd te willen nemen om jonge paarden naar de interna-

ial ec Sp

‘Ik zal juichen als Ben of Gerco in Geesteren wint, maar ik weet ook dat zij een extra borrel zullen nemen als ik win’ tionale top te brengen en op die manier naamsbekendheid voor hun bedrijf op te bouwen. “Hun verhaal sprak me aan,” zegt Wim, “maar dit soort verhalen hoor je wel vaker. Ik ben met open vizier naar Hans Horn gegaan, heb hem het verhaal verteld en hij heeft me vervolgens overal mee geholpen. Uiteindelijk ben ik met Les Etoille en San Remo aan het werk gegaan. Dat ging zo goed dat de Vissers een eigen stal in Lochem wilden beginnen. Ik werd daar eerste man en mocht zelf invulling aan de opbouw geven.” Een week nadat Wim Schröder in heel goed overleg (“recht door zee, is mijn en zijn stijl”) ontslag nam bij Horn, werd de paardensportwereld opgeschrikt door het bericht dat Jos Lansink een einde maakte aan de samenwerking met zijn ‘Godfather’. “Ik heb me toen wel even achter de oren gekrabd, maar ik ben een man van mijn woord. Hans Horn was goud voor mij, maar het idee om op eigen benen te staan bij Eurocommerce kon en wilde ik niet meer opzij zetten.”

Eurocommerce Wims keuze was niet verkeerd, want met zijn eigen opgeleide paarden Eurocommerce Monaco (winst in de Grand Prix Neustadt en 4e in de GP Verona) en Monaco (5e in de wereldbeker te Dortmund) schaarde hij zich tussen de mondiale subtoppers. Daarnaast geeft hij Gerco de beschikking over de door hemzelf ontdekte Eurocommerce Geneve. Broerlief weet dat op waarde te schatten met onder meer de Europese titel bij de Young Riders in Zwitserland én een vijfde plaats in de Grote Prijs van Berlijn. “De beste paarden bij de beste ruiters,” is de verklaring van Wim. “Maar daar haal ik ook een stuk plezier en erkenning uit. Ik heb de meeste paarden van Eurocommerce ontdekt. Op jonge leeftijd dus al gezien dat het talenten waren. En als dat er na een aantal jaren van opleiding ook uitkomt, voel ik dat als een erkenning

van mijn vakmanschap. Natuurlijk is dat belangrijk voor mij.” Gerco sluit aan: “Ik heb het geluk dat mijn broers weten dat de opleiding van essentieel belang is voor een carrière. Zij zijn begonnen bij een handelsstal, waar het sportieve deel, begrijpelijk, ten koste gaat van het geld. Zij hebben mij daar eigenlijk voor behoed.” Wim sluit meteen aan: “Ik heb geen spijt omdat ik niet weet wat ik gemist heb in mijn jeugd. Ben en ik kunnen dan ook niet spreken over eventueel gemaakte fouten. Toen was het zoals het was en we waren er blij mee. Ik begon bij Maathuis in Geesteren en moest paarden klaar maken voor de handel. Dat was ook een prima leerschool. Daarna mocht ik getuige zijn van de unieke combinatie Lansink-Horn. Gerco heeft zich altijd met sportpaarden bezig kunnen houden en op die manier zijn natuurtalent kunnen ontwikkelen met paarden die niet zomaar verkocht worden. Hij kan zich dus samen met het paard ontwikkelen. Gelukkig, want hij is de beste van ons drieën. Wij kunnen hem daar op basis van onze ervaring bij helpen. En dus doen we dat, omdat we altijd de Schröder-brothers zullen blijven. We zijn dat ook verplicht aan vader en moeder.” Overigens werken de broers Wim en Gerco na hun dagelijkse werk op de Eurocommerce-stal ook nog eens met de paarden die bij het ouderlijk huis op stal staan: “Ons hele leven hangt van paarden aan elkaar.”

I CS

winnen dan Berlijn’

En ook Wim gaat onvoorwaardelijk voor zijn broers: “Ben heeft een eigen visie ontwikkeld, heeft zijn eigen stal, doet het heel goed, maar ik geloof niet dat we nu nog samen in één stal kunnen werken. Gerco kan zowel met Ben als met mij de absolute wereldtop halen. En dat gunnen we elkaar van harte. Ik zal juichen als Ben of Gerco in Geesteren wint, maar ik weet ook dat zij een extra borrel zullen nemen als ik win.” Maar dan nog blijft de vraag of de Schröder-brothers zichzelf terug willen vinden in de wereldtop. “Ja,” zegt Gerco gedecideerd, “ik wil ooit wereldkampioen worden. Ik straal dat niet uit omdat ik nog zo jong ben, maar ik wil het wél. Voorlopig ben ik blij met alles wat ik samen met Ben en Wim bereikt heb. Als één van ons dit jaar de Grote Prijs in Geesteren wint, is dit seizoen geslaagd. Omdat Geesteren ons meer aanspreekt dan een Grand Prix-wedstrijd in bijvoorbeeld Berlijn. Ja, liever Geesteren dan Berlijn. Want Wim, Ben en ik blijven Twentenaren.En wat is er mooier dan winnen voor eigen publiek. De ereronde als winnaar van Geesteren is het mooiste wat je als Tukker kan overkomen. ◆ Ben en Wim Schröder bespreken, samen met En dan maakt het niet uit of je Ben, Wim of Jeroen Dubbeldam, Gerco Schröder heet. Als het maar in de de te volgen tactiek. familie blijft.” ■

35

Wereldtop Gerco is nu bij de Eurocommerce-stal in Lochem de tweede man achter broer Wim. De baas regeert over zijn broertje. Dat kan problemen opleveren, maar de Schrödertjes wijzen die suggestie resoluut van de hand. Gerco gaat onvoorwaardelijk voor broer Wim: “Hij is gewoon mijn man. Wim is niet minder dan ik. Ik heb alleen geluk gehad om op heel jonge leeftijd al te profiteren van de ervaring van mijn broers.”


CSI Twente 2000 29 juni t/m 2 juli Deelnemers

36

België: Ludo Philippaerts, François Mathy jr., Philippe Lejeune Brazilië: Nelson Pessoa, Rodrigo Pessoa, Luciana Diniz, Vitor Teixeira Alves, Alvaro Miranda Canada: Ian Millar Duitsland: Ludger Beerbaum, Ulrich Kirchhoff, Markus Merschformann, Gilbert Böckmann, Franke Sloothaak, Klaus Reinacher Frankrijk: Alexandra Ledermann, Thierry Pomel Groot Brittannië: Nick Skelton, Michael Whitaker, John Whitaker, Geoff Billington, Robert Smith Ierland: Peter Charles

Nederland: Roelof Bril, Henk van de Broek, Jeroen Dubbeldam, Rob Eras, Peter Geerink, Dion van Groessen, Emile Hendrix, Marc Houtzager, Carry Huis in ’t Veld, Patrick Jurriëns, Jos Lansink, Henk van de Pol, Piet Raymakers, Wout Jan van der Schans, Ben Schröder, Wim Schröder, Eric van der Vleuten, Albert Zoer, Jennie Zoer Italië: Jerry Smit, Guido Dominici Nieuw-Zeeland: Bruce Goodin Azië: Quzier Ambak Oostenrijk: Hugo Simon Philippijnen: Denise Y. Cojuango Young Riders: Mathijs van Asten, Pieter Keunen, Kevin Olsmeijer, Gerco Schröder Zwitserland: Urs Fah, Markus Fuchs

◆ Franke Sloothaak, ook dit jaar weer van de partij.

◆ Paarden zien springen doet springen. ◆ Het strodorp.

Routebeschrijving Het CSI Twente wordt gehouden op de terreinen van Erve Maathuis, Dorpsstraat 1 te Geesteren. Komende vanuit Deventer richting Almelo; in Almelo richting Tubbergen; buiten Almelo richting Tubbergen aanhouden, dan afslag Geesteren en doorrijden tot in Geesteren; Geesteren doorrijden; direct na een scherpe bocht richting Vasse/Ootmarsum: ‘Erve Maarhuis’ aan de rechterkant.

VIP-dorp In het VIP-dorp, bestaande uit een centrale hospitality-ruimte, twee restaurants, een ereterras, overdekte loges en hospitality-units, worden de sponsors en hun gasten in de watten gelegd. Het ruiterstadion omvat overdekte tribunes met naast loges louter kuipstoelen, die kort aan de ring gesitueerd en gemakkelijk te bereiken zijn middels een netwerk aan bestrate toegangspaden. Tussen de wedstrijden door en ’s avonds tenslotte vormt het promodorp, met o.a. een grote diversiteit aan stands, terrasjes, cocktailbars en een partytent, een ontmoetingspunt voor vele paardensportliefhebbers uit binnen- en buitenland.

Show: Mateo The Horseman ◆ De Australiër Smith in een enigszins ongebruikelijke houding.

◆ Volop show.

Kaartverkoop


VVV Almelo, Centrumplein 2, tel.: 0546 - 81 87 65

VVV Tubbergen, Grotestraat 58, tel.: 0546 - 62 16 27

Rabobank Geesteren, Vriezenveenseweg 5 alleen directe verkoop)

Hij noemt zichzelf Mateo the Horseman en op blote voeten springt hij net zo hoog als ruiters met hun paarden. De rechtenstudent uit Parijs is inmiddels beroemd in heel Europa. Op verschillende evenementen nam hij het op tegen ruiter en paard om uit te maken wie het meeste springvermogen heeft. Maar ook in zijn soloshows krijgt Mateo het publiek op de banken. Hij draait zijn hand er niet voor om tijdens een wereldbekerwedstrijd het barrageparcours voor te springen. Al verschillende keren overwon hij een hoogte van 1.70 m. of meer.

ial ec Sp

Vrijdag 30 juni

Hoofdterrein 9.00 uur ■ rubriek A, springconcours klasse Z, (groep 1) ■ rubriek B, springconcours klasse ZZ, met barrage 14.30 uur ■ rubriek C, springconcours klasse Z, met barrage (groep 2) ■ rubriek D, springconcours klasse ZZ, snelheid- en wendbaarheidsparcours Terrein 2 08.00 uur ■ klassiek springconcours klasse B, tabel A met barrage op stijl 15.30 uur ■ twee fasen springconcours klasse Z, tabel C (groep 1) 17.30 uur ■ twee fasen springconcours klasse Z, tabel C (groep 2)

Hoofdterrein 09.00 uur ■ rubriek 1, internationaal springconcours, 1.40 m. direct op tijd ■ rubriek 2, internationaal springconcours, 1.40 m. met barrage 13.30 uur ■ Show Mateo the Horseman, shire show 14.30 uur ■ rubriek 3, internationaal springconcours, 1.50 m. met barrage (1e kwalificatiewedstrijd voor de Grote Prijs van Twente) 19.30 uur ■ voetbalwedstrijd Twentse all stars International Jumping Riders Terrein 2 08.00 uur ■ klassiek springconcours klasse L, tabel A met barrage 16.00 uur ■ klassiek springconcours klasse M, tabel A met barrage

◆ De VIP-tent.

◆ De show van de New Forest-pony’s.

◆ Defilé van verschillende paardenrassen.

Zaterdag 1 juli

Zondag 2 juli

Hoofdterrein 09.00 uur ■ rubriek 4, internationaal springconcours, 1.40 m. direct op tijd 11.00 uur ■ rubriek 5, 1.40 m. internationaal snelheid- en wendbaarheidswedstrijd ■ show Mateo the Horseman 13.30 uur ■ rubriek E, finale Open Twents Springkampioenschap, klasse Z, progressief met barrage 14.45 uur ■ vierspanspektakelshow 15.15 uur ■ rubriek 6, int. springconcours, 1.50 m. met barrage (1e deel) (2e kwalificatiewedstrijd voor de Grote Prijs van Twente) 16.15 uur ■ finale kwaliteitsbeoordeling 4-jarige KWPN-springpaarden ■ rubriek 6, int. springconcours, 1.50 m. met barrage (2e deel) (2e kwalificatiewedstrijd voor de Grote Prijs van Twente) Terrein 2 08.30 uur ■ snelheid- en wendbaarheidswedstrijd klasse Z, tabel C (groep 2) 10.00 uur ■ snelheid- en wendbaarheidswedstrijd, tabel C (groep 1 ) 12.00 uur ■ voorselectie geschiktheidsproef sportpaarden 16.00 uur ■ progressief springconcours klasse ZZ, tabel A met barrage Terrein 2a: 13.30 uur ■ VTS Jeugdcup, Caprilli-proef

Hoofdterrein 08.30 uur ■ rubriek 7, internationaal progressief springconcours, 1.40 m. direct op tijd 10.15 uur ■ rubriek 8, internationaal springconcours tabel A 1.40 m. direct op tijd ■ uitreiking ereprijs beste combinatie van de zz-kwalificatierubrieken 12.00 uur ■ rubriek F, finale Euregio Jumping Trophy, klasse ZZ, klassiek springconcours met barrage ■ uitreiking ereprijs Euregio Jumping Trophy ■ huldiging ruiters Talentenplan ■ show Mateo the Horseman ■ show “Friesen Magic Team” 14.00 uur ■ rubriek 9, internationaal springconcours, in 2 manches, 1.60 m., 1e ronde Grote Prijs van Twente om de Grolsch Trophy, ■ 1e ronde show Friesen Magic Team 16.00 uur ■ 2e ronde van de Grote Prijs van Twente om de Grolsch Trophy ■ uitreiking Ten Cate Amazoneprijs ■ barrage Grote Prijs van Twente om de Grolsch Trophy ■ uitreiking Audi Prix de Vainqueur Terrein 2 09.00 uur ■ finale klasse M, progressief springconcours tabel A met barrage 10.00 uur ■ finale klasse L, progressief springconcours tabel A met barrage 11.45 uur ■ finale klasse B progressief springconcours tabel A met barrage

I CS

Donderdag 29 juni

37

◆ Parcours verkennen


Hèt maandblad voor ondernemers met visie. ‘Actueel’ ‘Ondernemend’ ‘Dynamisch’

Info: 074 - 245 52 52

ial ec Sp

Parcoursbouwer Marinus Vos is hobbyist in hart en nieren

I CS

‘Het paard is altijd mijn uitgangspunt’

39

◆ Marinus Vos te midden van ‘zijn’ mannen.

“Je moet als parcoursbouwer eerlijk zijn tegenover de paarden.” Marinus Vos zegt meteen waar het op staat als hem gevraagd wordt waar een goed gebouwd parcours aan moet voldoen. “Ieder deelnemend paard moet in staat zijn om heelhuids over de hindernissen te gaan. Dat betekent dat ik voor iedere categorie paarden en pony’s anders bouw. Puur gericht op hun leeftijd en de daarbij redelijk te stellen eisen.” Die instelling heeft Marinus Vos sportief gezien geen windeieren gelegd, want in heel Europa wordt hij regelmatig gevraagd om parcoursen te bouwen. En ook daarbuiten, want onlangs kreeg hij een uitnodiging uit Canada om daar zijn creatieve hinderniskunsten te vertonen. Vos moest die invitatie afslaan: “Het ging om dezelfde dagen als Geesteren. Ja, dat was even slikken, maar Geesteren gaat boven alles.”

(door Gerhard Nijboer)

ming & Sanitair, een middelgroot installatiebedrijf met ruim 20 personeelsleden in Wierden. Hij doet dat samen met zijn broer, die overigens helemaal niets met de paar-

Plezier Kennelijk zó goed dat Marinus er gerust een aantal dagen per maand op uit kan trekken om her en der parcoursen te bouwen, hindernissen te ontwerpen, cursussen te geven, instructeur te zijn, in diverse commissies van de Nederlandse Hippische Sportbond (NHS) te zitten, als bestuurslid van de plaatselijke Rijvereniging De Eschruiters te fungeren en ook nog eens orga-


▲

Vijfenvijftig jaar is Marinus Vos. En je kunt rustig stellen dat hij zijn dagen niet slijt met allerlei nutteloze zaken. Vos is in het dagelijks leven mede-directeur van Vos Verwar-

densport heeft. “Hij is voetbalgek,” lacht Marinus ietwat meewarig. “Hij doet wat bij VVW of WVV, ik weet niet eens hoe die club hier precies heet.” Ondanks de verschillende interesses blijken de broers een prima directiekoppel te vormen, want het bedrijf floreert. “Het is alleen moeilijk goed en vakbekwaam personeel te vinden. Verder loopt het als een trein.”

ial ec Sp

‘Ik mag en wil niet unfair tegenover de dieren zijn’

◆ Marinus Vos (midden) in gesprek verwikkeld met organisator Gerard Maathuis (links) en Peter Geerink.

41

de in die categorie vrijwel alle parcoursen, met als één van de hoogtepunten het Europees kampioenschap in Zweden. “Ponysport is echt heel mooi. Daar kun je als parcoursbouwer echt genieten. Dáár heb je eer van je werk,” vat Vos zijn liefde voor de prille basis van de paardensport samen. “Het is altijd weer een feest.”

Bobo’s Buitenland Marinus Vos rolde eigenlijk vanzelf in de rol van parcoursbouwer. Zo’n dertig jaar geleden raakte hij betrokken bij De Eschruiters, hielp wat bij het organiseren van concoursen, reed zelf (‘ik was maar een gewone ruiter’) en zette af en toe wat hindernissen achter elkaar. Later werd Vos door verenigingen in de buurt gevraagd om ook daar parcoursen te bouwen. Daarna de cursus parcoursbouwer gevolgd. “Het werd en bleef een echte hobby. En de uitnodigingen bleven maar komen. Voor je het weet ben je dan een bekende parcoursbouwer en word je ook in het buitenland gevraagd. Naarmate je meer ziet en meer ervaring krijgt, ga je ook steeds creatiever bouwen. Ik ontwerp ook zelf hindernissen, omdat het goed past bij het bouwen. Je weet dan zelf wát je wáár neerzet in wélk parcours. Daar kun je oneindig mee spelen. Maar altijd weer heb ik in mijn achterhoofd dat het paard mijn uitgangspunt is. Ik mag en wil niet unfair tegenover de dieren zijn.” Hoewel Vos in Nederland vooral bekend is vanwege zijn parcoursen tijdens aansprekende evenementen als Jumping Amsterdam, Zuidlaren, Indoor Maastricht en ‘Geesteren’ en al bouwde hij in het buitenland samen met ‘maestro’ Olaf Pedersen, in de ponywereld is de Wierdenaar internationaal echt een begrip. Hij bouw-

I CS

nisator van het jaarlijkse Internationale Pony-indoor Wierden te zijn. “Ja, dat is een lange lijst, maar als je het met plezier doet en het ook nog een beetje kunt plannen, is het allemaal wel te doen. Ik kan niet te lang achter elkaar van de zaak weg, dus moet ik nog wel eens buitenlandse invitaties afzeggen. In principe ga ik op donderdagavond naar de plaats van het concours en bouw ik vrijdags de eerste parcoursen. Niet al te moeilijk, want ik wil eerst een redelijk inzicht in de kwaliteit van de deelnemende paarden krijgen. De tweede en derde dag pas ik me zo goed mogelijk aan die kwaliteit aan om er mooie wedstrijden van te maken. Op maandagochtend ben ik dan weer terug op de zaak. Al die andere nevenfuncties in de paardensport doe ik veelal in de avonduren.”

Marinus Vos bestempelt zichzelf als een idealist, een realist, maar ook een hobbyist. Hij hoeft er niet van te leven. Van het lobbywerk tijdens recepties en feestjes van de bobo’s moet de nuchtere Twent dan ook niets hebben. “Er is wel degelijk concurrentie tussen parcoursbouwers, maar dan praat je vooral over de mensen die er qua inkomsten van afhankelijk zijn. Ik houd me daar verre van. Dat is wel een prettige situatie, want dan kun je helemaal je eigen gang gaan. Ik vind het leuk om kritiek te krijgen van ruiters en coaches, wil er ook graag met hen over praten, maar dat wil niet zeggen dat ik mijn oren naar hen laat hangen. Leuke tips pak ik op, kritiek neem ik serieus en als die terecht is probeer ik er wat mee te doen. Grote ruiters als de Whitakers, Ludger Beerbaum, Pessoa en Lansink hebben trouwens nooit kritiek. Die hebben de klasse om eerst de fouten bij zichzelf te zoeken.

Deskundig publiek Geesteren is één van de mooiste evenementen voor Marinus Vos, vooral vanwege de sfeer en het deskundige publiek. “In Geesteren kun je zien dat er in deze regio veel paardenliefhebbers zijn, die ook nog eens verstand van zaken hebben. Een geweldige uitdaging voor een parcoursbouwer om voor dat publiek een mooie wedstrijd te bouwen. Ideaal is het dat je de kwaliteit van de paarden en ruiters zó in

kunt schatten dat er zo’n vijftien, zestien combinaties de eerste ronde doorkomen. Na de tweede ronde moeten er dan nog zeven, acht overblijven voor de barrage. Als ik het voor het zeggen had, moeten daar vier Nederlanders, van wie twee Twentenaren, in zitten. De beste van de dag wint vervolgens de Grote Prijs van Twente. Van mij mag dat iemand uit de omgeving zijn. Als dat scenario waarheid wordt, ben ik een tevreden mens, dan heb ik goed gebouwd. Dan is topsport geleverd, dan zijn de paarden in hun waarde gelaten en heeft het publiek een prachtige wedstrijd gezien. Want vergeet niet: een springconcours is showjumping met de nadruk op show.”

‘Grote ruiters als de Whitakers, Ludger Beerbaum, Pessoa en Lansink hebben nooit kritiek’

Dan de laatste prangende vraag. Kan Marinus Vos een parcours zodanig in elkaar zetten dat er een Nederlander, of liever nog een Twent, de Grote Prijs wint? “Nee, dat kan ik niet. Ik kan niet persoons- of paardgebonden bouwen, omdat ik geen vijftien hindernissen specifiek voor één paard achter elkaar kan zetten. Maar het is wél zo dat de Nederlanders iets in het voordeel kunnen zijn. Want zij kennen mijn stijl van bouwen. Als ze goed opletten kunnen ze daar hun voordeel mee doen.” ■


adv V-tel

Marti ten Kate is één van de vaders van Olympisch succes:

‘Wij regelen, betalen, organiseren gers, Eveline Helms, Rik Reinerink, Chantal Beltman, Anja Mulder, Jan Maarten Heideman, Joris Keizer, Johan Reekers, Johan Kenkhuis, Twente Vier en zo kan ik nog wel even doorgaan,” zegt Ten Kate. “We hebben geregeld dat via een sponsor (Essent) de atletiekjeugd in Twente gezamenlijk traint en ’s winters in de indooraccommodatie in het Duitse Rhede terecht kan.”

42

Faciliteiten

◆ Marti ten Kate: ‘Het Olympische Steunpunt volgt de verrichtingen van 749 sporters op de voet’

De Olympische Spelen staan voor de deur en een flink aantal atleten uit Overijssel doen daar aan mee (zie het lijstje elders op deze pagina’s). Wat is nu precies de rol geweest van Marti ten Kate die het Olympisch Steunpunt in Enschede bemant. Er gaan jaarlijks tonnen om in bij het Steunpunt (zie de begroting), wat zien de sporters daarvan? Als er succes geboekt wordt, is Ten Kate daarvan een aantoonbare vader? Het Olympisch Steunpunt Twente vormt tezamen met NOC*NSF en elf andere Olympische Steunpunten het Olympisch Netwerk. “Wij houden in Twente de prestaties van 749 sporters automatisch bij.”

(door Jan Medendorp) “In de afgelopen 5 jaar heeft het Olympisch Steunpunt Twente ruim 80.000 gulden uitgekeerd voor ondersteuning van

individuele sporters, topsportverenigingen of organisaties die evenementen organiseren. Namen? Selma Duyn, Ellen Wie-

“In Oldenzaal verzorgen trainers van turnvereniging Quick dagelijks trainingen voor meisjes uit heel Overijssel. Deze worden met een busje naar en van Oldenzaal vervoerd om daar de trainingen te volgen. De zwemmers Joris Keizer en Johan Kenkhuis wilden zich plaatsen voor de wereldkampioenschappen in Perth door extra krachttrainingen en zwemtrainingen elders in Nederland in 50 meter baden. Wij hebben deze faciliteiten geregeld, kort daarna werden ze geplaatst in de Olympische kernploeg.” “Chantal Beltman heeft zich met hulp van het Olympisch Steunpunt Twente grotendeels in Limburg kunnen voorbereiden op het NK wielrennen in Meerssen. Dat pakte heel erg goed uit, achter Leontien van Moorssel werd zij 2e op het NK. Het jaar daarna kwam ze in de nationale selectie en verdiende zij met de Nederlandse ploeg uitzending naar Sydney. De Twente Vier is in de roeiwereld en daarbuiten een begrip geworden. Dat was nog niet het geval in het begin van 1999 toen zij Olympische ambities hadden en zich via een eerste trainingsstage in het

BegrotinG Olympisch Steunpunt 2000


Het Olympisch Steunpunt Twente heeft voor 2000 de volgende begroting opgesteld. Saldo na verrekening openstaande posten 37.081,69 Salariskosten NOC*NSF 20.000,Bankkosten VWS bijdrage 20.000,Salaris administratie DCW Begeleiding B-sporters 8.000,Kamer van Koophandel Mobiele Olympische Academie 6.000,Nationale Nederlanden Randstad 5.000,Onkostenvergoeding FM Sponsoring ESSENT 25.000,ESSENT verplichtingen Participanten bijdragen 16.500,Portokosten Organisatie Clinics Halve Marathon 15.000,Drukwerk Twentevisie 3.000,Topsport bijdragen Rente 1999 1.271,81 Diversen Jaarlijkse bijdrage Gemeente Enschede 50.000,Kosten werkpek (2stuks) SPON 20.000,SPON Saldo 31/12/2000 Totaal 224.853,50 Totaal

70.000,250,850,100,250,3.000,15.000,1.000,5.000,20.000,5.000,50.000,20.000,28.403,50 224.853,50

Geen hoogtepunten

en bemiddelen’ Het Olympisch Steunpunt Twente kan regelmatig topsporters financieel ondersteunen door haar middelen vanuit sponsoring. Voor individuele sporters variëren de bedragen tussen 500 en 1500 gulden. Het bestuur van het Olympisch Steunpunt ondersteunt sporters financieel als er een reële verwachting is dat daardoor de stap naar de nationale top (sneller) kan worden gemaakt. Topsporters kunnen in dit verband ook mindervalide sporters zijn.

Belgische Hazewinkel wilden mengen in de internationale roeiwereld. Het Olympisch Steunpunt Twente maakte deze stage mogelijk.”

Voorzieningen “Wij proberen mee te denken op allerlei gebieden, daarom werken we nauw samen met het Sport Medisch Adviescentrum. De sportarts van het SMA houdt wekelijks sport spreekuur in de ziekenhuizen. Verder werken we met een voedingsdeskundige, een mentaal begeleider en een netwerk van fysiotherapeuten. Daarnaast proberen we ook mee te denken met de maatschappelijke carrière van de sporter. Daarbij werken we nauw samen met Randstad die daarvoor iemand heeft vrijgemaakt. Ik denk aan de onderwijsmogelijkheden op

maat door samenwerking met het Stedelijk Lyceum Enschede (LOOT school), de Hogeschool Enschede, Universiteit Twente, ROC Oost Nederland, ROC Twente Plus en de Hogeschool IJselland. En er is in Enschede een Olympic House; voor huisvesting op andere plaatsen kan het Olympisch Steunpunt een bemiddelende rol spelen.” “In totaal bedraagt de begroting 225.000 gulden. Ten aanzien van de door NOC* NSF voorgestelde tripartite financiering voldoet het Olympisch Steunpunt in het jaar 2000 duidelijk aan de eis om ƒ 20.000,- te financieren uit de eigen regionale markt. We brengen zelf in totaal 109.000 bijeen. We hopen in de komende jaren door grote en kleine sponsors dat bedrag verder te verhogen.” ■

Twentse sporters naar Sydney Oympische Spelen Roeien, Twente Vier:

Jeroen Spaans, Joris Trooster, Robert van der Vooren, Simon Kolkman, coach Robbert Jonkman Waterpolo Dames: Karin Kuipers, Jorieke Oostendorp (reserve), Carla Quint, Hella Boering, coach : Jan Mensink Zwemmen: Kirsten Vlieghuis, Johan Kenkhuis, Joris Keizer Wielrennen Wegwedsrijd: Drie wielrensters met Chantal Beltman Volleybaldames: Ellen Koopman, Kitty Sanders, Elles Leferink (kwalificatie 25 juni) Paralympics Zitvolleybal: Rolstoel Basketbal: Zwemmen:

André Venderbosch, Alfred Oonk, Stephan Tibben, Henk Aalders, Johan Reekers, Coach: Cees Jansen Jennette Jansen, Miranda Wevers, Petra Garnier, Erna Sanders, Josien ten Thije Naomi Sprick, Marcel Kamst, Marion Nijhof, Jeroen Gottemaker

Het afgelasten van de Internationale Twente Marathon was een logische zaak. De finish van een hele of halve marathon behoort een feest te zijn. Na een goede persoonlijke prestatie hoor je juichend binnen te komen voor volgepakte tribunes. Bij alle deelnemers was er begrip voor de genomen beslissing; velen van hen hadden voor zichzelf ook al besloten niet te gaan lopen. Na een paar weken werd in Twente voorzichtig de draad weer opgepakt. De APM zou in sobere vorm wel doorgaan. Maar nu waren het de weersomstandigheden. Al wordt Oranje Europees Kampioen, al wint Boogerd de tour, voor mijn part wint de Kraai opnieuw Wimbledon, een gouden plak voor Twente Vier. Het interesseert mij weinig, niets zal 13 mei uit mijn herinnering kunnen halen. De Kamer van Koophandel, de Stichting Twente Promotie en veel andere organisaties waren de afgelopen jaren bezig om Enschede en Twente op de kaart te zetten. Enschede staat nu op de kaart, dat is zeker. Helaas.

43

Marti ten Kate

‘Selma Duyn, Ellen Wiegers, Eveline Helms, Rik Reinerink, Chantal Beltman, Anja Mulder, Jan Maarten Heideman, Joris Keizer, Johan Reekers, Johan Kenkhuis, Twente Vier...’

Een gigantische klap zorgde ervoor dat er in mei in Twente geen sportieve hoogtepunten waren. Dertien mei, een datum die in ieders geheugen gegrift zal blijven. De discussie over het al of niet doorgaan van de wedstrijd FC Twente tegen Feyenoord interesseerde op dat moment niemand. Verbazing wel de volgende middag als je per ongeluk de TV even op Studio Sport zet en de voorzitters van zowel FC Twente als Feyenoord hoort. Zelfs wanneer FC Twente in Rotterdam had gewonnen van Feyenoord, dan was dat nog een dieptepunt in de historie van de club geweest. Een poging om Europees voetbal veilig te stellen op 14 mei 2000, dat was te gek voor woorden.

Ik was eind mei bij een sportdag van 10 basisscholen uit Beilen en omgeving. Zij hadden spontaan een sponsorloop toegevoegd aan het programma. De blijdschap van die kinderen zal ik nooit vergeten. Zij waren zo trots dat ze ƒ 29.999,- bijeen hadden gelopen voor de getroffen basisscholen in Enschede. Trots waren kinderen op die getroffen scholen ook toen ik daar was voor een Olympisch verhaal, een week vóór de ramp. Zij wilden alles weten over hun atletiekidolen uit Noord-Afrika. Allemaal kenden ze de Marokkaanse topatleten, voormalige landgenoten, die ze wilden gaan aanmoedigen bij de marathon of de APM. Sport was voor de kinderen in de Enschedese wijk Roombeek heel belangrijk. Twentevisie. 06/2000

Marti ten Kate

‘Rijvers en Korbach zijn van grote waarde voor mijn carrière geweest’

Martin Koopman is 44

Nee, hij is geen enkel moment bang geweest dat hij geen nieuwe club zou krijgen. “Ik geloof namelijk in mezelf en mijn kwaliteiten,” zegt Martin Koopman. FC Den Bosch bood de ex-speler van FC Twente en Go Ahead Eagles als trainer een sterk verbeterd contract aan. “Maar ik had er geen goed gevoel bij. Twijfelde over de toekomst van de club. Dus heb ik geweigerd.”. Drie dagen later stapte Koopman direct op, omdat de puisant rijke (en nieuwe) voorzitter Hans Brus buiten hem om drie spelers kocht. “Ik laat niet met me spelen”, meldde de 43-jarige Sallander en pakte subiet zijn biezen. NEC, FC Groningen en Fortuna Sittard informeerden bij Koopman naar de mogelijkheden, maar hij koos voor Veendam. “Die club past bij mij. Een type club als Go Ahead Eagles, Heracles en FC Twente. Clubs van ‘doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg’, dat past bij mij.”

(door Gerhard Nijboer) In het begin van zijn spelerscarrière werd Martin Koopman in Raalte gezien als het rijkeluiszoontje. Vader Lau was directeur van het wegenbouwbedrijf REKO en dat betekende in Salland per definitie dat zoonlief bij de plaatselijke voetbalclub Rohda buitenbeentje was. Zeker ook omdat papa de club niet wilde sponsoren. En dus kwam zoontje Martin niet in het eerste. Zes wedstrijden mocht het achttienjarige talent in de hoofdmacht opdraven. Daarna was het gebeurd. Vervolgens schreef hij een brief naar Go Ahead Eagles, speelde een proefwedstrijd, werd aangenomen en stond na een half jaar in de basis van de toenmalige eredivisionist. Het volgende jaar was REKO sponsor van Go Ahead Eagles... Zeven jaar bleef Martin Koopman als linksachter in Deventer dienst de zijlijnen teisteren met zijn onnavolgbare rushes en messcherpe voorzetten. Daarna FC Twente. “Mijn mooiste tijd als speler, ondanks de degradatie in het eerste jaar. Met Billy Ashcroft, Martien Vreijsen, Manuel Sanchez Torres, Jan Sorensen, Fred Rutten. Fantastische tijd met de beste trainer, Kees Rijvers. Heb ik in mijn trainerscarrière veel aan gehad. Maar ook aan Fritz Korbach, met wie ik bij Cambuur werkte. Rijvers blonk uit in menselijkheid en tactisch opzicht, Korbach is een kei in het bespelen en motiveren van mensen. Zonder twijfel samen met mijn vader de belangrijkste mensen in mijn carrière.”

Papegaaien Twentevisie. 06/2000

Een loopbaan die een voorlopig hoogteen dieptepunt in Den Bosch vond. De

ploeg stond stijf onderaan in de eerste divisie toen Koopman het in september 1998 overnam van Kees Zwamborn. “De club zat vol papegaaien, mensen die zich overal mee bemoeien, overal een mening over hebben en vooral goed zijn in het aan stoelpoten zagen. Ik heb daar rigoureus een einde aan gemaakt, zelfs de manager en de clubarts eruit gewerkt. Acht mensen weg. Kampioen, dus naar de KPN en weten dat je het daar moeilijk krijgt. Nieuw bestuur en dus weer nieuwe papegaaien. Ruim voor het eind van de competitie nieuw contract aangeboden gekregen, puur op gevoel geweigerd en plotseling geconfronteerd worden met drie nieuwe spelers. In die volgorde. Ik heb ze niet opgesteld. Ook op dat moment wilde ik die gewone Sallander en dus mezelf blijven. Ik laat niet met m’n ballen spelen. Geld pakken en wegwezen. Ja, ik ben niet gek. Maar wel een dieptepunt, want ze hebben mijn vertrouwen beschaamd. Verrekte papegaaien! Toch hoop ik van harte dat FC Den Bosch KPN blijft, want dat gun ik die spelers en de supporters. Ik heb in Brabant meer geleerd dan in mijn hele carrière daarvoor.” En dus wordt Martin Koopman onder de nieuwe kroonprinsen van het vaderlandse trainerskorps geschaard. Mensen met een actief voetbalverleden zoals ook Fred Rutten er toe behoort. “Ja, onze generatie doet het niet slecht, maar om die tot de nieuwe kroonprinsen te bestempelen gaat me te ver. Je hebt ook geluk nodig dat een club je de kans wil geven en dan moet het ook nog klikken. Ik kies een club ook altijd op gevoel, nooit voor de centen of om maar aan het werk te blijven. Daarom

Veendam. Die directeur Henk Nienhuis mag dan bekend staan als een rare en eigenzinnige vogel, ik heb eerder bij FC Groningen heel prettig met hem gewerkt. En hij heeft bij Veendam natuurlijk heel wat neergezet. Mooie club, met heel goede voetballers waar nog veel uit te halen valt.”

Regioclubs Met zijn toch wat eigenzinnige mentaliteit lijkt Koopman alleen maar goed te kunnen functioneren bij de zogenoemde regioclubs met specifieke karaktereigenschappen. Clubs dus als Heracles, Go Ahead Eagles en wellicht ook FC Twente. Dat bestrijdt hij. “Waarom zou ik niet bij Ajax, Feyenoord of PSV kunnen werken? Alleen is het daarvoor wat te vroeg. Maar

◆ Youri Mulder is creatief en wil Vennegoor of Hesselink in de spits.

Oranje laat zich kronen tot Europees kampioen en voltooit die krachttoer

47

met de volgende elf basisspelers: Van der Sar, Reiziger, Stam, Frank de Boer, Numan, Ronald de Boer, Davids, Cocu, Overmars, Bergkamp en Kluivert. Althans, volgens de exinternationals van FC Twente.

(door Eddy van der Ley)

Op weg naar Euro 2000 Twentevisie ondervroeg het afgelopen seizoen negen ex-internationals van FC Twente over hun carrière als Oranje-klant, maar ook over hun favoriete opstelling en hun waardeoordeel inzake de kansen van het Nederlands elftal op Euro 2000. Mannen als Frans Thijssen, René van de Kerkhof, Youri Mulder, Jan Jeuring, Arnold Mühren en Johnny Bosman kwamen niet echt met verrassende uitspraken voor de dag. Alleen Youri Mulder, aanvaller van Schalke 04, week af van de algemene opinie.

Vennegoor of Hesselink Zo ziet hij Oranje pertinent niet de Europese troon bestijgen. “Dat verwacht wel iedereen, maar dat is natuurlijk niet terecht. We mogen al blij zijn wanneer we de eerste ronde doorkomen. Nederland heeft nu eenmaal niet zoveel potentie als Spanje, Duitsland, Engeland of Frankrijk. Gelet op de mogelijkheden doen we het al uitstekend. Ik snap dat optimisme niet. Elk land ter wereld zou blij zijn met 2-2 tegen Brazilië, wij niet. Typisch Nederlands.”

bijt: Van der Sar, Oude Kamphuis, Seedorf, Stam, Van Hintum, Ronald de Boer, Frank de Boer, Davids, Bergkamp, Vennegoor of Hesselink, Kluivert. “Als speciale reserve zou ik Jordi Cruijff willen meenemen.”

Vleugelspitsen Arnold Mühren - bij leven al legendarisch om de voorzet aller voorzetten (op Marco van Basten, Munchen, 1988) - ziet Oranje het liefst met twee vleugelspitsen spelen. Hij opteert voor Zenden en Overmars als ‘wingers’. “En als Bergkamp bovendien achter Kluivert gaat spelen in plaats van ernaast, gaat het helemaal goed komen met het Nederlands elftal.” Johnny Bosman denkt dat Oranje geiler is op de Europese titel dan ooit. “Omdat dit voor een groot aantal spelers de laatste kans is om nog een hoofdprijs te pakken. Kijk naar De Boertjes en Bergkamp. Bovendien is het een voordeel dat Oranje thuis speelt, want arbiters zijn toch altijd geneigd zich door de entourage te laten meeslepen. Het moet nu maar eens gebeuren.”

Adel verplicht Ook met zijn opstelling is Mulder - altijd in voor een geintje - een vreemde eend in de

Vindt ook René van de Kerkhof. “Dat Nederland geen vriendschappelijke wed-

strijden kan spelen, heeft het verleden uitgewezen. Ook in mijn tijd was dat zo. Mijn eerste interland was een oefenpotje in en tegen Oostenrijk, als voorbereiding op de WK in 1974. We verloren met 1-0, maar toen het er echt om ging - in het toernooi zelf - stonden we er wel. Nu ook. Nederland wordt Europees kampioen, dat kan niet missen.” Twentse rotten als Jan Jeuring, Theo Pahlplatz en Cees van Ierssel spreken zich minder stellig uit, maar tonen zich wel eensgezind in hun conclusie: “Het is allemaal nog niet fantastisch geweest, maar als het eenmaal gaat draaien, kan Nederland Europees kampioen worden. Adel verplicht.” Van de negen ondervraagden durfde Frans Thijssen als enige geen opstelling te formeren. “Ik houd er niet van op de stoel van de bondscoach te gaan zitten.” Twee namen wilde hij wel geven: “Stam moet in de basis en ook Makaay verdient een kans.” Wedden dat Thijssen er - ondanks zijn voorzichtige bescheidenheid - voor vijftig procent naast zit? ■


Dr. Rath beoogt geen Nuoneffecten bij Heracles Almelo In de huidige, van commercie doortrokken sportmaatschappij is sponsoring een machtig reclamewapen. Twentevisie onderzoekt het sponsorbeleid van in Twente gevestigde bedrijven. In deze aflevering Dr. Rath, een Duits bedrijf in alternatieve voedingssupplementen, dat de komende twee seizoenen met haar internetadres (www.rath.nl) het shirt van eerste divisionist Heracles Almelo siert.

(door Eddy van der Ley) Geloof het of niet, maar het verstandshuwelijk met Heracles Almelo is voor Dr. Rath met name een sociale verplichting. Mark Weinreder, pr-medewerker, licht toe: “Wij houden er een Amerikaanse denkwijze op na. En dat houdt in dat we ons, als in Almelo neergestreken bedrijf, verplicht voelen iets te doen voor de burgers en de gemeenschap. Dat het Heracles Almelo is geworden, komt eigenlijk door mij. Ik ben bestuurslid van de supportersvereniging en heb beide partijen in contact gebracht. We wilden eigenlijk lid worden van de businessclub, maar toen kwam het hoofdsponsorschap in beeld. Binnen de kortste keren waren we er uit.

Wij waren gelijk akkoord met het bedrag dat zij vroegen.’’

Uitstraling Voor Dr. Rath is Heracles Almelo het eerste sponsorobject in Nederland. In moederland Duitsland verbond het vitaminenbedrijf zich al eerder aan HSG Nordhorn, een topclub in de Bundesliga der handballers. “Het gaat ons niet zozeer om het verhogen van de omzet,” benadrukt Weinreder nog eens. “Want met 160.000 klanten - voor het grootste gedeelte mensen die ziek zijn geweest, maar zich door onze vitaminen beter voelen - kunnen we ons beroepen op een aardige basis. Imagebuilding is daarentegen wel een belangrijke doel. We zijn een positief bedrijf met een positieve uitstraling, maar in de conservatieve medische wereld worden we nog altijd niet erkend danwel bewust tegengewerkt. Zo zijn we niet voor niets in Nederland gesitueerd: in Duitsland is de verkoop van alternatieve geneesmiddelen verboden.’’ Dr. Rath, opgericht door de in Stuttgart geboren eigenaar/naamgever dr. Matthias Rath, wil de drempel - opgetrokken door vijandig gezinde instanties als de Vereniging tegen Kwakzalverij - derhalve via Heracles Almelo verlagen. “We denken er zelfs aan om trainer Fritz Korbach daarbij in te zetten. Let wel, dit heb ik nog niet

besproken en staat ook niet in het sponsorcontract, maar we gaan hem binnenkort benaderen. Zo’n markante persoonlijkheid spreekt de mensen aan. Ook met middenvelder Edwin Godee hebben we een sponsoractiviteit gedaan. Hij staat groot op een 20-tal Connexxion-bussen, vergezeld van onze naam.’’

49

Geen Nuon-effecten De invloed van Dr. Rath blijft beperkt tot het netjes naleven van de richtlijnen uit het sponsorcontract. “Van Nuon-effecten zal Heracles geen last hebben, dat beogen we niet. De technische staf is mans genoeg om de opstelling en het aan- en verkoopbeleid zelf te bepalen. Wel zouden we over twee of drie jaar graag naar de eredivisie willen, maar die ambitie heeft Heracles Almelo zelf ook.’’ Met of zonder de vitaminepreparaten van Dr. Rath? “We geven de spelers de vitamines wel, maar ze moeten zelf maar uitmaken of ze ze gebruiken.” Hoe dan ook, op de goede NederlandsDuitse verhoudingen zal het geen invloed hebben. Helemaal niet nu eigenaar Dr. Matthias Rath zijn personlijke ‘mea culpa’ heeft uitgesproken. Weinreder: “Hij gaf het onlangs ruiterlijk aan me toe: Nederland had de WK-finale in 1974 tegen Duitsland moeten winnen.” Zo, de wereld is weer een sympathieke Duitser rijker. ■ ◆ Max Weinreder: “Het gaat ons niet zozeer om het verhogen van de omzet”


Verhip, doen ze bij Van der Deen ook aan projectinrichting?

Jazeker! En bij Van der Deen, Woning- & Projectinrichting komen ideeën niet alleen uit catalogi. Onze adviseur spreekt u persoonlijk en geeft u een inspirerend totaaladvies op maat. Met een eigen atelier kunnen we u veelal een voorproefje geven van gepresenteerde voorstellen. Zo werken wij op dit moment onder andere al voor de Gemeente Hengelo, Akzo en Stork. Maar ook voor andere bedrijven en instellingen. Wat wij voor ù kunnen betekenen willen wij graag in een vrijblijvend gesprek of vrijblijvende offerte tonen. Voor een afspraak op korte termijn kunt u bellen met de heer Richard van der Deen op onderstaand telefoonnummer.

Hamerstraat 2, 7556 MZ Hengelo. Telefoon (074) 291 49 56. Fax (074) 291 46 63.

BOUWNIJVERHEID

◆ Infra “Balast Nedam” Ambachtsweg 5, 7442 CS NIJVERDAL Postbus 394, 7440 AJ NIJVERDAL TEL: 0548-618200 / FAX: 0548-618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen Gespecialiseerd in: Wegenbouw E-mail: [email protected]

FINANCIËLE INSTELLINGEN ◆ Groene Land Verzekeringen Postbus 631, 8000 AP ZWOLLE TEL: 038-4566930 / FAX: 038-4567600 Contactpersoon: dhr. Frank Kroeze E-mail: [email protected] i Website: www.groeneland.nl Gespcialiseerd in: financiële dienstverlening ◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98, 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4349435 / FAX: 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

Assurantiën/risicobeheer ◆ Spekschate Assurantiën bv Grotestraat 216 7622 GT BORNE TEL: 074 - 2664455 / FAX: 074 - 2660202 Contactpersoon: dhr. R.R. Spekschate

Lastechniek ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Vlees

Arbodiensten

◆ Van Wezel Kraanverhuur B.V., Diamantstraat 20 Postbus 341 7550 AH HENGELO (postbus) TEL: 074-2454545 / FAX: 074-2454400 Contactpersoon: dhr. Ir. Ing. H.P. ter Hoff

◆ Herman Kühlkamp Kelvinstraat 14, 7575 AS OLDENZAAL TEL: 0541 - 522221 / FAX: 541 - 522222 Contactpersoon: mevr. Y. Kühlkamp

Verzekeringen ◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 2423355 / FAX: 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] ◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2, 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: mr. ing. J.H. Zandbergen ◆ Snelder-Zijlstra Assurantiën B.V. Hoedemakerplein 1, 7511 JR ENSCHEDE TEL: 053 - 4852222 / FAX: 053 - 4317193 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39, 7606 ES ALMELO Postbus 480, 7600 AS ALMELO TEL: 0546 - 822022 / FAX: 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1, 7607 JC ALMELO TEL: 0546-538050 / FAX: 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch E-mail: [email protected] ◆ De Twaalf Provinciën Spoorstraat 50, 7551 CA HENGELO TEL: 074 - 2552727 / FAX: 074 - 2552700 Contactpersoon: dhr. R.E. Hoving Account Manager i Website: www.d12p.nl Gespecialiseerd in: Arbozorg

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40, 7547 TC ENSCHEDE TEL.: 053-4344343 / FAX: 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Damixa Nederland B.V. Bedrijvenweg 3a, 7442 CX NIJVERDAL TEL: 0548-632632 / FAX: 0548-63264 Contactpersoon: dhr. G. Broërken E-mail: [email protected] i Website: www.damixa.nl Gespecialiseerd in: Sanitair- en Keukenkranen en Badkameermeubelen

Home pages van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het speciale symbooltje

53

Hout en tuinartikelen

◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A, 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-541861 / FAX: 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG

Kraanverhuur

◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2, 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: dhr. A.B.J. Winkelman

◆ V.V.B.A. & Omstreken Veldkampsweg 24 7605 AP ALMELO TEL: 0546 - 82 80 52 / FAX: 0546 - 82 06 15 Contactpersoon: dhr. R. Herman

◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71 7482 EW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5724305 / FAX: 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink ◆ Ezendam Installatie Techniek Wegtersweg 14-2 7556 BR HENGELO TEL: 074 - 2913008 / FAX: 074 - 2911983 Contactpersoon: dhr. H.A. Ezendam ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.euregionet.com/#loohuis ◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 291 28 67 / FAX: 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

Appendages

Verlichting Banken

Bouwnijverheid opleiding

Installatiebedrijven

◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7, 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL. 053 - 4846666 / FAX. 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer ◆ Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Ambachtsstraat 26 7622 AP Borne TEL: 074-267 22 22 / FAX: 074-267 22 92 Contact persoon: G.H.M. ter Brugge e-mail: [email protected] i Website: www.terbrugge.com

IKTelgids

◆ Aannemingsbedrijf J.A. Droste BV Wegtersweg 7 - 23, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 2551555 / FAX: 074 - 2430955 Contactpersoon: dhr. C. Engberink Gespecialiseerd in: woningen utiliteitsbouw E-mail: [email protected] ◆ Bossink Bouw BV Roomweg 256, 7523 BW ENSCHEDE Postbus 601, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053 - 4337175 / FAX: 053 - 4333275 Contactpersoon: dhr. P. Silderhuis ◆ Bruns en Bonke Bouw Postbus 504, 7550 AM HENGELO TEL.: 074-2561414 / FAX: 074-2917143 Contactpersoon: dhr. A.H.J. Terhalle E-mail: [email protected] ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572, 7550 AN HENGELO TEL: 074-2500800 / FAX: 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com ◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL TEL: 0541-573030 / FAX: 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl ◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105 7471 BM GOOR TEL.: 0547-272720 / FAX: 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Ten Tije Groep B.V. Haaksbergerstraat 35-39 7555 HB HENGELO TEL: 074-2454040 / FAX: 0874-2454045 Contactpersoon: dhr. W.Th.J. Brantjes Gespecialiseerd in: (ver)bouw & bouwontwikkeling E-mail: [email protected] ◆ Unica Installatiegroep BV Postbus 623 8000 AP ZWOLLE TEL.: 038 - 4560406 / FAX: 038 - 4560408 Contactpersoon: dhr. ir. D. van Vliet Gespecialiseerd in: technische installaties E-mail: [email protected] i Website: www.unica.nl

Wegenbouw

r oo de v in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M - 2 ve Bel 74 Uw s?: f: 0 id e lg ri Te ta IK het

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.euregionet.com

◆ A-Meat-Service BV De Giem 16, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4322210 / FAX: 053 - 4304233 Contactpersoon: dhr. W. Achterberg Gespecialiseerd in: beter IKB varkensvlees

Wijnimporteurs ◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2, Postbus 63 7631 AE OOTMARSUM TEL: 0541 - 292222 / FAX: 0541 - 292024 Gespecialiseerd in: Boeren kwaliteitswijnen uit klassieke streken Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink ◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81, 7471 ER GOOR TEL.: 0547-272645 / FAX: 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

HORECA ◆ AC Hotel Holten Langstraat 22,7451 ND HOLTEN TEL. 0548 - 362680 / FAX. 0548 - 264550 Contactpersoon: mevr. H. Olthuis-van Arsen ◆ De Assinkhof Hengelosestraat 437 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 435 35 31 / FAX: 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49 7511 HB ENSCHEDE TEL: 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: mevr. J. Postma Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected] ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5 7522 NB ENSCHEDE TEL: 053 - 4331366 / FAX: 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis Grotestraat 262, 7622 GW BORNE TEL: 074-2671616 / FAX: 074-2665385 Contactpersoon: dhr. C.J. de Vos ◆ Hotel Restaurant In den Drost van Twente Hengelosestraat 8, 7491 BR DELDEN TEL: 074-3764055 / FAX: 074-3765412 Contactpersoon: dhr. E. van Gemeren Gespecialiseerd in: zakenlunch, diner, meeting, presentatie ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7, 7587 NL DE LUTTE TEL: 0541 - 585555 / FAX: 0541 - 585565

, zijn ook te vinden via www.euregionet.com.


Vergaderaccommodaties

Electronicabedrijven

Voedingsmiddelenindustrie

◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400 7556 BN HENGELO TEL: 074 - 2555055 / FAX: 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk ◆ Theaterhotel Hengelo Schouwburgplein 1 7607 AE ALMELO TEL: 0546-810061 / FAX: 0546-821665 Contactpersoon: dhr. R.J. Becker Gespecialiseerd in: theater, hotel, restaurant en congrescentrum E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl

◆ Hollandse Signaalapparaten BV Zuidelijke Havenweg 40 7554 RR HENGELO TEL: 074 - 2488111 / FAX: 074 - 2425936 Contactpersoon: dhr. drs. F.J. Engel

◆ Pluimveeverwerkende industrie Hermelink Denekamp BV Hanzeweg 7 7591 BK DENEKAMP TEL: 0541 - 352193 / FAX: 0541 - 351462 Contactpersoon: dhr. J.A.M. Overvelde ◆ Zwanenberg Food group b.v. Sluisweg 7 7602 PR ALMELO Postbus 40 7600 AA ALMELO TEL: 0546 - 875555 / FAX: 0546 - 871285 Contactpersoon: dhr. R. Lotgerink

INDUSTRIE

Aandrijftechniek ◆ Kuil Nicos, Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers ◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4320566 / FAX: 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. J. Borghuis ◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45 , 7150 AA EIBERGEN TEL: 0545 - 464640 / FAX: 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

◆ Holec Holland N.V. Europalaan 202 , 7559 SC HENGELO TEL: 074-2469111 / FAX: 074-2464444 Contactpersoon: dhr. T.A. de Haan ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10, 7482 CA HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730303, FAX: 053 - 5726315 Contactpersoon: dhr. M.G.H. ten Thije Boonkkamp ◆ BV Twentsche Kabelfabriek Postbus 6, 7480 AA HAAKSBERGEN Spinnerstraat 15, 7481 KJ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5732255 / FAX: 053 - 5732184 Contactpersoon: dhr. F.M. Reijken

Electrische energietechniek ◆ Holec Holland NV Tuindorpstraat 61 7555 CS HENGELO TEL: 074 - 2469111 / FAX: 074 - 2464444

Interieurbouw ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813 Contactpersoon: dhr. H.A.J. Homan

Lichtreclame en neon ◆ Letter Licht Ned, Graveertechniek Ned bv Granaatstraat 24 7554 TR HENGELO TEL: 074 - 2455050/FAX: 074 - 2426088 Contactpersoon: dhr. D. Vermaas

Machinefabrieken ◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68, 7600 AB ALMELO TEL: 0546 - 862468 / FAX: 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Metaalindustrie ◆ Flexovit Nederland B.V. Groenloseweg 28 7151 HW EIBERGEN Postbus 10, 7150 AA EIBERGEN TEL.: 0545 - 471766 / FAX: 0545 - 474605 Contactpersoon: dhr. W. van den Berghe E-mail: [email protected] ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL.: 074 - 2483938 / FAX: 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected] ◆ Precision Sheet Metal B.V. Goudstraat 70, 7554 NE HENGELO TEL: 074 - 2554040 / FAX: 074 - 2554055 Contactpersoon: dhr. S. Zandstra

Metaal recycling ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721466 / FAX: 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. G.H.M. Scharenborg, dhr. H.G.J. Scharenborg

◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7551 HP EIBERGEN TEL: 0545 - 472052 / FAX: 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl

Beroeps/bedrijfskleding

Productie machines en apparaten

Aannemers

◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78, 7500 AB ENSCHEDE TEL: 053 - 4800300 / FAX: 053 - 4800301

Drukkerijen ◆ Drukkerij ENED Oudestraat 15, 7161 DS NEEDE TEL: 0545 - 291375 / FAX: 0545 - 293144 Contactpersoon: dhr. G.H. Wormgoor ◆ Hassink Drukkers bv Handelsstraat 1 7482 GW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721777 / FAX: 053 - 5726275 Contactpersoon: dhr. W.J. Hassink

◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL: 0546-871555 / FAX: 0546-871985 Contactpersoon: Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com

Vlees ◆ Weyl Beef Products B.V. Het Lenfert 74 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4864444 / FAX: 053-4864400 Contactpersoon: mevr. S. Waayer Gespecialiseerd in: vleesverwerking E-mail: [email protected] i Website: www.weyl.com


Wervingsbureaus ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50, 7557 AH HENGELO Postbus 702 7550 AS HENGELO TEL: 074 - 245 52 52 / FAX: 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg dhr. R.H.M. Staal

Zeefdrukkerijen ◆ A 1 Printservice VOF Olieslagweg 120 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema Gespecialiseerd in: tampondruk E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com

MAKELAARDIJ, EXPLOITATIE ONROEREND GOED Woning- en Bedrijfsmakelaars ◆ Dekkers Garantiemakelaars en Bedrijfsmakelaars Enschedesestraat 68 7551 EP HENGELO TEL: 074 - 2915700 / FAX: 074 - 2918000 Contactpersoon: dhr. A.H. Dekkers

55

IKTelgids

◆ DSM Engineering Plastic Products Nederland B.V. Anth. Fokkerweg 2 7602 PK ALMELO Postbus 59 7600 AB ALMELO TEL. 0546 - 877777 / FAX. 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7151 HP EIBERGEN TEL: 0545-472052 / FAX: 0545-474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaalrecycling/autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8, 7547 SM ENSCHEDE TEL: 053-4803380 / FAX: 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL.: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Unipro BV Industriestraat 15, HAAKSBERGEN Postbus 33, 7480 AA HAAKSBERGEN TEL: 053-5737373 / FAX: 053-5737333 E-mail: [email protected] Contactpersoon: afdeling verkoop Gespecialiseerd in: kunstharsvloeren ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL.: 074 - 2507200 / FAX: 074 - 2507210 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~werkenvakmanschap

Electrotechnische industrie



MILIEUDIENSTVERLENING Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4 7553 AE HENGELO TEL: 074 - 2555666 / FAX: 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Boluwa Eco Systems BV Rigtersbleek-Aalten 4 7621 RB ENSCHEDE TEL: 053 - 4326080 / FAX: 053 - 4310330 Contactpersoon: dhr. M.M. Groenendijk ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL.: 0541 - 585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker

ONDERWIJS Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Cascander Consult, Support in change Amarilstraat 24 7554 TV Hengelo TEL: 074-2504060 / FAX: 074-2503838 Contactpersoon: dhr. T.J. Ekens E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: verbeteren inzetbaarheid van personeel ◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1 7604 JE ALMELO TEL: 074 - 2557800 / FAX: 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp ◆ Parity Solutions Hengelosestraat 705 7500 AM ENSCHEDE TEL.: 053-4836560 / FAX: 053-4836561 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen ◆ Randstad Opleidingscentrum bv Piet Heinstraat 6, 7511 JE ENSCHEDE TEL: 053 - 4306650/ FAX: 053 - 4340695 Contactpersoon: mevr. M. Meulmeester



◆ SLO / Educaplan Postbus 2041, 7500 CA ENSCHEDE Boulevard 1945 nr. 3, ENSCHEDE TEL: 053-4840840 / FAX: 053-4307692 Contactpersoon: dhr. J. Hausmans E-mail: [email protected]

Opleidingsinstituten/onderwijs

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100, 7600 GC ALMELO TEL: 0546 - 541184 / FAX: 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen Gespecialiseerd in: econ. ontwikkeling ◆ Gemeente Oldenzaal Postbus 351, 7570 AJ OLDENZAAL TEL: 0541 - 588111 / FAX: 0541- 588249 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk

OVERIGE DIENSTVERLENING ◆ SOWECO N.V. Postbus 308, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 875678 / FAX: 0546 - 872295 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Verassend, vertrouwd, veelzijdig

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71, 7600 AB ALMELO TEL.: 0546 - 836660 / FAX: 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN Autobedrijven ◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1, 7604 PW ALMELO TEL: 0546-815490 / FAX: 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

Heftrucks ◆ Kompaktor bv Plesmanweg 6, 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 867634 / FAX: 0546 - 866268 Contactpersoon: dhr. P.C. van Schaik ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL: 0546 - 86 34 29 / FAX: 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2 7547 TG ENSCHEDE TEL: 053-4283028 / FAX: 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen Deurningerstraat 16 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365 7500 AJ ENSCHEDE TEL.: 053-4880880 / FAX: 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL.: 053-4327485 / FAX 053-4324063 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. B. Brinkman ◆ OAD Reizen, Postbus 20, 7450 AA HOLTEN TEL: 0548-377958 / FAX: 0548-365035 Contactpersoon: dhr. H. Verborg

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ BMW Bedrijf-Mens-Werk “Het Scheepvaarthuis” Haven N.Z. 37e, 7607 ES ALMELO TEL.: 0546-923929 / FAX: 0546-539190 Contactpersoon: mevr. C.J. Dujardin Gespecialiseerd in: P&O/BMW; tests, advies E-mail: [email protected] i Website: www.bedrijf-mens-werk.nl ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217, 7500 AE ENSCHEDE TEL. 053 - 4894444 / FAX. 053 - 4894442 Contactpersoon: mevr. J. A. Spierenburg E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: het organiseren van congressen en evenementen ◆ De Bleeker Groep Postbus 300, 7550 AH HENGELO TEL.: 074-2550444 / FAX: 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Eurocon Management Consultants B.V. Postbus 99, 7580 AB Losser TEL:053-538 84 85 / FAX:053-538 84 22 Contactpersoon: Dhr. T.H.P. Weterings E-mail: [email protected] i Website: www.eurocon.nl Gespecialiseerd in: Organisatie- en subsidieadvies, marktonderzoek, projectmanagement ◆ Faassen Media Producties Postbus 633, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon:mevr. B. ten Hove-Samsom Gespecialiseerd in: film, video en multimedia E-mail: [email protected] ◆ Olympia Uitzendbureau BV Korte Haaksbergerstraat 22, 7511 JS ENSCHEDE TEL: 053-4342787 / FAX: 053-4342880 Contactpersoon: mevr. B. Bresters-Rekers Gespecialiseerd in: administratieve sector ◆ V&L Informatica B.V. Palatijn 3, 7521 PN ENSCHEDE TEL.: 053 - 4341500 / FAX: 053 - 4341501 Contactpersoon: dhr. P.B. van Vliet Gespecialiseerd in: integrale ict dienstverlener E-mail: [email protected] i Website: www.vnl.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Lansinkesweg 4/310, 7553 AE HENGELO TEL: 074-2557900 / FAX: 074-2557925 Contactpersoon: R. Langeslag i Website: www.start.nl Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement ◆ Villa, Expertise voor bedrijven Postbus 70.000, 7500 KB ENSCHEDE TEL: 053-4871871 / FAX:053-4302474 Contactpersonen: mevr. Mariska van der Meer, mevr. Yvonne Bloem Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail: [email protected] i Website: www.villa.hen.nl

Accountants ◆ GIBO Groep Visserijstraat 5 7514 BZ ENSCHEDE TEL.053 - 4322722 / FAX. 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. L.G. Nijkamp RA Gespecialiseerd in: Accountancy


◆ Hendriksen Accountants en Adviseurs Vestigingen in Almelo en Tubbergen Contactadres: L. von Bönninghausenstraat 23, 7651 AA TUBBERGEN TEL: 0546 - 629900 / FAX: 0546 - 629901 Contactpersonen: dhr. G. Hendriksen AA dhr. R.J. Stokkelaar AA, dhr. T.B.A. Gehring, adjunct-accountant ◆ De Jong & Laan, Accountants/Belastingadviseurs Krikkenstraat 40 7607 NK ALMELO Postbus 332, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 836000 / FAX: 0546 - 818960 Contactpersoon: dhr. G.J. Laan E-mail: [email protected] ◆ KPMG Accountants n.v. Hengelosestraat 581 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053-4832525 / FAX:053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: diverse branches ◆ OLM Accountants & Belastingadviseurs Hengelosestraat 48 7514 AJ ENSCHEDE TEL: 053 - 4353208 / FAX: 053 - 4339844 Contactpersoon: dhr. B.J. Meijer ◆ PricewaterhouseCoopers N.V. Diamantstraat 2 7554 TA HENGELO TEL: 074 - 2439055 / FAX: 074 - 2428387 Contactpersoon: dhr. drs. W.J.M. Joostink, R.A. ◆ Ten Kate & Huizinga accountants, belastingadviseurs, consultants Boulevard 1945 nr. 30 Postbus 2323 7500 CH ENSCHEDE TEL. 053 - 8522222 / FAX. 053 - 8522223 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Wie we zijn, wat we kunnen, zie onze website i Website: www.tenka-hu.nl

57

IKTelgids

◆ RCO Regionaal Contract Onderwijs Lupinestraat 9, 7552 HJ HENGELO TEL.: 074-8503325 / FAX: 074-8503209 Contactpersoon: dhr. H.B. Spenkelink Gespecialiseerd in: Opleidingen en trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.rco-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL.: 0546-830231 / FAX: 06546-830245 Contactpersoon: dhr. R. Peters Gespecialiseerd in: beroepsonderwijs/ volwassenenonderwijs E-mail: [email protected] ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a, 7604 JE ALMELO TEL: 0546 - 822455 / FAX: 0546 - 827487 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Kenniscentrum voor de metaal, elektro en kunststof Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer ◆ OLCT Hengelosestraat 527, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 434 03 44 / FAX: 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager ◆ PIOT Praktijkcentrum Esrein 19c, 7553 CX HENGELO TEL: 074 - 2431411 / FAX: 074 - 2438689 Contactpersoon: mevr. J.M. Nietsch ◆ Swot Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053-4849831 / FAX: 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE



Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2666216 / FAX: 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] i Webside: www.venl.nl

Adviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed ◆ Carrière Switch Hazenweg 95 7556 BM HENGELO TEL: 074 - 2504505 / FAX: 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning ◆ Delta Vision Adviesgroep voor personeels- en organisatiemanagement Hengelosestraat 559 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4326868 / FAX: 053 - 4322030 Contactpersoon: dhr. Jos L.H. Segerink ◆ DHV Milieu en Infrastructuur B.V. Vestiging Oost Nederland Postbus 246 7550 AE Hengelo TEL: 074-25 52 000 / FAX: 074-243 92 45 Contact persoon: Dhr. ing. A.J. Dragt E-mail: [email protected] i Website: www.dhv.nl Gespecialiseerd: transport, infrastructuur water, milieu, ruimtelijke ordening ◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66 7481 CS HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5740743 / FAX: 053 - 5725546 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. Th. Geurts ◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221 7550 AE OLDENZAAL TEL: 0541-585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Advies & Techniek Burg. Roelenweg 38-40 8021 EW ZWOLLE TEL.: 038-4227555 / FAX: 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot



P & O Adviesbureaus ◆ Bureau Pioen, Mitchamplein 1a 7556 SC HENGELO TEL: 074 - 291 46 50 / FAX: 074 - 291 43 96 Contactpersoon: Mevr. M.C.J. Gribnou ◆ Klaver coaching en training Bornsestraat 242 7556 BM HENGELO TEL: 074-2421441 / FAX: 074-2567590 Contactpersoon: mevr. Marja A.L. Klaver E-mail: [email protected] i Website: www.klaver-ct.nl Gespecialiseerd in: Personal Job Coaching en Teamtraining ◆ Profil P & O Consultants Kantorenpark Stroom Esch Oostermaat 1C 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2670044 / FAX: 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. J.A.J. Grondman ◆ SORG advies Postbus 3008 7600 EA ALMELO TEL: 0546-646350 / FAX: 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies

◆ VDN Groep b.v. Postbus 650 7600 AR ALMELO Tel.: 0546-821840 / FAX: 0546-821120 Contactpersonen: dhr. T.A.M. Evers, dhr. G. Legtenberg, dhr. B.K. Prenger Gespecialiseerd in: diverse takken personeelsmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vdn.nl

Adviesbureau voor bedrijfsvoering ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585 7521 AG ENSCHEDE Postbus 5503 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053 - 4849800 / FAX: 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfzema E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: innovaties i Website: www.syntens.nl

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34 7551 AG HENGELO TEL. 074 - 2505240 / FAX. 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Twentebaan 15 7600 AL ALMELO TEL: 0546-533633 / FAX: 0546-820827 Contactpersoon: mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Beursstraat 11 7550 AB HENGELO TEL.: 074-2488888 / FAX: 074-2428630 Contactpersoon: mevr. M. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ De Jonge & Peters Advocaten M.H. Tromplaan 10/12 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4331133 / FAX: 053 - 4330381 E-mail: [email protected] Contactpersoon: mr. D.K. Kalma ◆ Jacobs Kranenburg Advocaten Postbus 320 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 535565 / FAX: 0546 - 816014 Contactpersoon: dhr. mr. J.H. van der Veer E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: arbeidsrecht, bestuursrecht, letselschade ◆ Van der Sijs De Vlieger & Holsbrink Advocaten Lasondersingel 94-96 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4340699 / FAX: 053 - 4341799

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22 7580 AA LOSSER TEL: 053 - 5369988 / FAX: 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis E-mail: [email protected]

◆ Centric Network & Office Automation b.v. Dr. Klinkertweg 23b 8025 BR ZWOLLE TEL.: 038-4552855 / FAX: 038-4552856 Contacpersoon: dhr. E. Bruinenberg E-mail: [email protected] ◆ Mediabytes b.v. Echelpoelweg 4 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 / FAX: 0541 - 662836 Contactpersonen: dhr. ir. H.R. Meulink / dhr. B. Kamps E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl ◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38 7521 PK ENSCHEDE TEL.: 053 - 4803500 / FAX: 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8, 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

Beveiligingsbedrijven ◆ Initial Varel Security Postbus 3, 7500 AA ENSCHEDE TEL.: 053-4310035 / FAX: 053-4316865 Contactpersoon: dhr. H. v.d. Weide Gespecialiseerd in: electronische beveiliging ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL: 0541 - 515790 / FAX: 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet

59

IKTelgids

◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95, 7550 AB HENGELO TEL: 074 - 2435436 / FAX: 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur) ◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40, 7521 PK ENSCHEDE TEL: 053 - 4323000 / FAX: 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit ◆ KPMG Hengelosestraat 581 Postbus 574, 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4832525 / FAX: 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp dhr. J.H.M. van der Meer E-mail: [email protected] ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120 7514 DS ENSCHEDE TEL.: 053-4343519 / FAX: 053-4340852 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in adm. & bel. advies, fin. planning en ass. ◆ Procede Twente BV Singravenlaan 9 7531 JB ENSCHEDE TEL.: 053-4331612 / FAX: 4352543 Contactpersonen: dhr. dr. ir. A.B.M. Heesink dhr. prof. dr. ir. G.F. Versteeg ◆ Restyle Groep Nederland Prinsenstraat 20 7607 JD ALMELO TEL.: 0546-453989 / FAX: 0546-453979 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland ◆ Tebodin BV PC Hooftlaan 56 7552 HG HENGELO TEL: 074-24964 96 / FAX: 074-2425712 Contactpersoon: mevr. E.M. Nakken Gespecialiseerd in: engineering en consultancy ◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11 7141 DL GROENLO TEL: 0544-466240 / FAX: 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82 7512 AA ENSCHEDE TEL: 053 - 4329794 / FAX: 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville ◆ Van Rees & Partners BV Hengelosestraat 705 7521 PA ENSCHEDE Postbus 545 , 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4836692 / FAX: 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected]



Borduurwerken ◆ Gerjo bv, Tolstraat 34, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 -5721719 / FAX: 053 - 5728135 Contactpersoon: mevr. R. Bonthuis

Boekhoudbureaus ◆ A. de Jong & Partners, Accountants en Adviseurs Deldenerstraat 61, Berfloborgh Postbus 1271, 7550 BG HENGELO TEL: 074 - 2425495 / FAX: 074 - 2430847 Contactpersonen: dhr. A. de Jong RA drs. J.G. uit het Broek RA

Detacheringsbedrijven ◆ Impuls Violierstraat 81 7601 GR ALMELO TEL: 0546 - 825565 / FAX: 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Nederland Lonnekerbrugstraat 129 7447 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4305515 / FAX: 053 - 4309186 Contactpersoon: dhr. F.J. Stuivenberg

Expertises en taxaties Architectenbureaus ◆ Architectenbureau Van der Heijden Prinsenstraat 123 7607 JC ALMELO TEL: 0546-814928 / FAX: 0546-816040 Contactpersoon: dhr. H. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau, interieur E-mail: [email protected] i Website: www.archvdheijden.nl ◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL: 0541 - 291327 / FAX: 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink

◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’/AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL: 053 - 4312588 / FAX. 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Diepenveenseweg 1497413 AD Postbus 455 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: W. Berends

Fotostudio’s Automatiseringsbedrijven ◆ Blue Point Designware BV Steenmijerstraat 4 7555 NB HENGELO TEL: 074-2506000 / FAX: 2501509 Contactpersoon: dhr. Ir. C.P. Verkuil Gespecialiseerd in: logistieke software E-mail: [email protected] i Website: www.bluepoint.nl


◆ ‘t Oosten Beeldkommunikatie Wheeweg 18, 7471 EW GOOR TEL: 0547 - 272403 / FAX: 0547 - 276400 Contactpersoon: mevr. H. Veldhuis ◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33, 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773, 7500 AT ENSCHEDE TEL: 053 - 4357714 / FAX: 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink



Handelsmaatschappijen

Notariskantoren

◆ InnoMatch International bv Transportcentrum 13 7547 RT ENSCHEDE TEL: 053 - 4286861 / FAX: 053 - 4286869 Contactpersoon: dhr. J.F. van Lonkhuizen ◆ M.E. Plastics B.V. Twekkeler-es 5, 7547 ST ENSCHEDE TEL.: 053-4321816 / FAX: 053-4305065 Contactpersoon: dhr. H.J. Janssen E-mail: [email protected]

◆ Hofsteenge & Wesseling notarissen Hengelosestraat 42 7514 AH ENSCHEDE TEL: 053 - 4314977 / FAX: 053 - 4310299 Contactpersoon: mr. C.J. Wesseling

Incassobureaus

Informatietechnologie ◆ COMI, Partners in ICT Stationsplein 4-5, 7511 JD ENSCHEDE TEL.: 053 - 4302050 / FAX: 053 - 4307389 Contactpersoon: ing. E. Kosse Gespecialiseerd in: ICT consultancy en realisatie E-mail: [email protected] i Website: www.comi.nl ◆ MediaBytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 FAX: 0541 - 662836 Contactpersoon: dhr. ir. H.R. Meulink E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Internet ◆ Innovadis BV Pantheon 14, 7521 PR Postbus 677, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4329944 / FAX: 053-4329863 Contactpersoon: H.M.A. Disberg E-mail: [email protected] i Website:www.innovadis.com Gespecialiseerd in: internet en database toepassingen

Interrimmanagement ◆ Interrimmanagement, V.A de Pols B.V. Ludgeruslaan 13, 7581 DE LOSSER TEL.: 053-5387831 / FAX: 053-5389730 Contactpersoon: dhr. Jos B. Rikhof MBA Contactpersoon: dhr. J.M. Jongman

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8, 7553 LG HENGELO TEL.: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Langestraat 37, 7511 HB Enschede TEL: 053-4825000 / FAX: 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl Gespecialiseerd in: marktonderzoek en advies

Multimedia ◆ Mix Max Multimediale Verspreidingen Deurningerstraat 372 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp ◆ Present Media BV Gronausestraat 710 7534 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4611083 / FAX: 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:ww.presentmedia.nl

Sociale verzekeringen Reclameadviesbureaus ◆ Apex audio-visuals BV Diepenveenseweg 149 7413 AD, Postbus 455, 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: dhr. W. Berends Gespecialiseerd in: film, video, multimedia ◆ Catapult creatieve communicatie Hilgenbosweg 13, 7447 ZG HELLENDOORN TEL: 0548-645954 / FAX: 0548 - 655815 Contactpersoon:mevr. D.J.E. Oldenmaat E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: marketing, communicatie en reclameadvies i Website:www.catapult.nl ◆ De Kreatieve Praktijk Zuiderstraat 31, 7543 TA ENSCHEDE TEL: 053-4328757 / FAX: 053-4328757 Contactpersoon: dhr. Hans van der Heijden Email: [email protected] Gespecialiseerd in: Reclame-marketing advies & management ◆ Markt & Media Advertising & Marketing Bisschop Balderikstraat 3 7575 AJ Oldenzaal TEL: 0541-53 12 33 / FAX: 0541-53 12 44 Contacpersoon: dhr. M.A.A. Willemsen e-mail: [email protected] i Website: www.markt-media.nl Gespecialiseerd in: full-service reclamebureau ◆ Pitch Advertising Marketing bv H.C. Pootstraat 9, 7552 WZ HENGELO TEL: 074-2591414 / FAX: 074-2591014 Contactpersonen: Bas Schipper / Cor Schipper E-mail: [email protected] ◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41, 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL: 053 - 4307044 / FAX: 053 - 4306786 Contactpersonen: dhr. B. de Haan mevr. H. van der Ent ◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175, 7511 BB ENSCHEDE TEL.: 053-4808606 / FAX: 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge

Reclamedrukwerkverspreidingbureaus ◆ T.V.O. Verspreidingen Enschede BV Deurningerstraat 372 , 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp

Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 484950 / FAX: 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c 3905 PC VEENENDAAL TEL: 0318-535555 Contactpersoon: dhr. J.H. Hazelaar Gespecialiseerd in schoonmaak ◆ HAGO Nederland b.v. Wooldriksweg 152 7512 AW ENSCHEDE TEL: 053-4307904 / FAX: 053-4314623 Contactpersoon: Mevr. M. Ulfman - de Wilde ◆ IDG-Presto Granaatstraat 51 7554 TN HENGELO TEL.: 074-2504565 / FAX: 074-2425738 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Lavold Granaatstraat 51, 7554 TN HENGELO Postadres: Kanaalstraat 62 7332 BC APELDOORN TEL: 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. L.J. Smit ◆ Piepenbrock Facilitair BV (EFKA) Mors 11 7151 MX EIBERGEN Postbus 66 7150 AB EIBERGEN TEL: 0545 - 474000 / FAX: 0545 - 472005 Contactpersoon: dhr. G.J. Willemsteyn


◆ GAK Nederland bv Pr. Beatrixstraat 15 7551 BK HENGELO TEL.: 074 - 2553311 / FAX: 074 -2913690 Contactpersoon: dhr. J. Hadderingh Gespecialiseerd in: optimale dienstverlening aan werkgevers E-mail: [email protected]

Uitzendbureaus ◆ Adecco Personeelsdiensten Nijverheidstraat 9, 7511 JM ENSCHEDE TEL: 053-4305300 / FAX: 053-4305303 Contactpersoon: mevr. B.B. Wientjes i Website: www.adecco.nl ◆ In Person, Piet Heinstraat 1, 7511 JE ENSCHEDE TEL.: 053 - 4848555 / FAX: 053 - 4302230 Contactpersoon: dhr. T. Teisman ◆ Planmaster Uitzendburo Korte Haaksbergerstraat 7, 7511 JV ENSCHEDE TEL: 053 - 4311410 / FAX: 053 - 4311245 Contactpersoon: dhr. J.W. Gernaat ◆ Technicum Uitzendburo BV De Heurne 44 7511 GW ENSCHEDE TEL: 053 - 4822020 / FAX: 053 - 4822929 Contactpersoon: dhr. M. de Groote ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57 7607 HL ALMELO TEL. 0546 - 543005 / FAX. 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Kuiper E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1 7511 JZ ENSCHEDE TEL. 053 - 4809105 / FAX. 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41 7551 EJ HENGELO TEL. 074 - 2452060 / FAX. 074 -2452069 Contactpersoon: mevr. D.C.E. Haarhuis E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Vedior personeelsdiensten B.V. Smutsstraat 26-32, 7551 HM HENGELO TEL: 074-2433115 / FAX: 074-2433818 Contactpersoon: dhr. G.J.B. Brinkman Gespecialiseerd in: personeelsdiensten i Website: www.vedior.nl

61

IKTelgids

◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82 7500 AB Enschede TEL: 053 - 4313232 / FAX: 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: juridische dienstverlening incasso’s ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

◆ ZaGo Wilthuisstraat 37, 7561 AG DEURNINGEN TEL: 074 - 278 02 83 / FAX: 074 - 278 08 75 Mobiel: 06 - 51 32 90 39 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink



Verhuur/Leasing ◆ ROBA Autolease B.V. Kalanderstraat 2 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-537007 / FAX: 0548-537009 Contactpersoon: Jeroen Linderman

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL: 053-4327485 / FAX: 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl Gespecialiseerd in: zakenreizen ◆ First Travel Management Telgenflat Markt 203 7551 CH HENGELO TEL: 074 - 2454100 / FAX: 074 - 2454170 Contactpersoon: dhr. T. Goossens, manager ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7, 7461 KE RIJSSEN TEL.: 0548-540800 / FAX: 053-542055 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. H.J. Potman ◆ WorldTravel Holland Atoomweg 350, 3542 AB Utrecht TEL:030-24 04 949 / FAX:030-24 04 959 Contacpersoon: Mevr. M. Pronk e-mail: [email protected] i Website: www.worldtravelholland.com



a d v e r t o r i a l

Koninklijke Jongeneel:

Het hout nooit op! kent niet alleen een breed assortiment met kwalitatief zeer goed materiaal en een perfect logistiek systeem. Wij voelen ons ook de partner van onze afnemers en willen hun een zo hoog mogelijke toegevoegde waarde leveren.” Deze toegevoegde waarde uit zich niet alleen in de kennis van hout, plaatmateriaal, bouwstoffen en de verwerkingstechnieken, maar ook in het bijvoorbeeld ‘op maat’ en ‘just in time’ aanleveren van de producten. “Wij spelen hiermee in op de beperkingen die het bouwbesluit de aannemers oplegt én hun wens om meer en meer werk uit te besteden aan specialisten.” Jongeneel is een modern bedrijf, dat volledig is gericht op het optimaal bedienen van de klant. Het nieuwe klantinformatiesysteem bewijst hierbij goede diensten.

25.000 m3 per jaar Na de opening van het nieuwe ‘haalcentrum’ in Hengelo is Jongeneel regio Twente helemaal klaar voor de toekomst. Jongeneel Twente beschikt nu over twee hypermoderne vestigingen: aan de Hendrik ter Kuilestraat in Enschede (10.000 m2) én de Enschedesestraat in Hengelo (5.000 m2). Logistiek, commercie, administratie en machinale bewer-

Jaarlijks vindt zo’n 25.000 m3 hout en plaatmateriaal vanuit de vestigingen in Enschede en Hengelo zijn weg naar de aannemers, timmerbedrijven en industriële verwerkers (zoals meubelmakerijen in Twente en de Achterhoek). Een groot deel van dit materiaal wordt opgeslagen in de nieuwe voorraadhal in Enschede, die vorig jaar is opgeleverd. In deze 10.000 m2 grote hal, met relatief smalle gangpaden wordt het hout tot zelfs 8 meter hoog opgeslagen. Om een dergelijk groot gewicht op deze hoogte te kunnen handelen moest zelfs een nieuw type zijlader ontwikkeld worden! Het zachthout komt met name uit de Verenigde Staten, Rusland en Scandinavië. Het hardhout dat Jongeneel verhandelt, is voor het overgrote deel gecertificeerd. “We spelen ook hierbij in op de wensen van de klant,” aldus manager Ben Schaap.

king zijn geconcentreerd in Enschede. Gevelbekleding, wanden en plafonds Voor Manager Ben Schaap staat een optimale dienstverlening aan de afnemers centraal: “Wij trachten optimaal in te spelen op de veranderende wensen van de markt en de eisen die het bouwbesluit én de milieuwetgeving stellen. “Dat bete-

Jongeneel heeft 35 vestigingen en ca 700 medewerkers. Het bedrijf werd in 1797 in Utrecht opgericht en verwierf twee jaar geleden het predikaat Koninklijk.

Koninklijke Jongeneel Regio Twente Enschedesestraat 166, Hengelo H. ter Kuilestraat 180, Enschede Postbus 2343, 7500 CH Enschede tel. 053 - 480 22 22 fax 053 - 430 40 35

Jongeneel is niet alleen een toeleverancier voor de bouw, maar treedt in toenemende mate ook op als onderaannemer. Met name als het gaat om het plaatsen van systeemwanden, -plafonds en gevelbeplating. De vestigingen in OostNederland (Deventer, Apeldoorn, Arnhem, Zwolle en Twente) hebben deze activiteiten samen ondergebracht in ‘Jongeneel Projecten’. De groep richt zich daarbij met name op het afbouwen van nieuwbouw- en renovatieprojecten in de utiliteitsbouw.

promotie a

e vd ies v rkoop

a

dv

p

r k e o v o s e i

promotie

PAV drukwerk Oude Postweg 22-26 • 7557 DE Hengelo Tel.: 074 - 243 56 00 • Fax: 074 - 243 57 02 E-mail: [email protected] • www.pavdrukwerk.nl

Voor al uw drukwerk, reclame en ontwerp

WARMING-UP IN DE NIEUWE TERRANO II

Kom snel een proefrit maken. De nieuwe Nissan Terrano II staat bij ons voor u klaar. Ervaar de kracht en beauty van deze spor tieve per former. De sterke (tot 2.8 ton trekvermogen), maar fluisterstille 2,7 liter turbodiesel met intercooler presteert zoals hij oogt: dynamisch, stoer, stijlvol. Een 4x4 naar uw hart. Ervaar het zelf. Wij zien u graag. N I S S A N . D E S I G N E D T O I M P R O V E Y O U R P E R F O R M A N C E.

Er is al een Terrano II v.a. fl. 41.963,-. Consumentenadviesprijs excl. BTW, BPM, kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Wijzigingen voorbehouden.

IKTvisie op...

De toekomst van de luchthaven Twente Er is weer een discussie op gang gekomen over het voortbestaan van ons eigen regionale vliegveld, de Luchthaven Twente. Zoals bij al dit soort objecten gaat het om de afweging tussen economie en ecologie. De discussie, die voor een belangrijk deel via de media wordt gevoerd, spitst zich toe op openstelling in het weekend: een economische noodzaak om de exploitatie rendabel te maken. De tegenstanders lopen te hoop met het argument dat vliegen in het weekend zal leiden tot een onaanvaardbare geluidsbelasting. Het is een loopgravenoorlog, waarbij de redelijkheid uit het oog wordt verloren en voor de hand liggende compromissen eenvoudigweg op voorhand worden getorpedeerd. De Luchthaven Twente zou kunnen worden gered met een paar chartervluchten per weekend. Indien alle partijen het eens kunnen worden over een maximaal aantal vluchten op zaterdag of zondag binnen een goed vastgelegde tijdzone (bijvoorbeeld tussen 10.00 en 15.00 uur) is onze luchthaven - zonder onaanvaardbare geluidshinder - gered.

25 jaar IKT

65

Een eigen vliegveld is belangrijk en zal in de toekomst vrijwel zeker aan belang winnen. Zeker voor het steeds sterker internationaal opererende bedrijfsleven. En dan gaat het zowel om vrachtvluchten en kleinere zakenvliegtuigen als om (toekomstige) lijnvluchten op Amsterdam en Londen.

Machinefabriek Bouman

66

Investors in People

56 68

Het gaat vooral om de toekomst. Als we de luchthaven nu sluiten, krijgen we hem nooit weer terug. Twente gaat prat op zijn innoverend vermogen en zijn toekomstgerichte visie. In deze visie past goed overleg over een compromis over de weekendvluchten.

Water management

70

Ing. G.A. Reudink, Voorzitter Industriële Kring Twente

Scope

72

IKT Nieuws

73

Twente Agenda

75

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

Weg met de Twentse bescheidenheid “Twente heeft de potentie om één van de belangrijkste economische regio’s van Nederland te worden. We werken perfect samen en er zijn veel initiatieven en acties om onze positie te versterken. Denk alleen maar eens aan de kracht die uitgaat van het actieplan Versterking Industriepotentieel Twente. Ondanks het goede werk van de Stichting TwentePromotie staan we echter nog steeds niet voldoende op de Nederlandse kaart. We moeten als bedrijfsleven onze traditionele bescheidenheid nu maar eens over boord gooien en de buitenwacht tonen wat we waard zijn.”

(door Niko Wind)

Voor Michiel Braakman, voorzitter van IKTEibergen/Neede, is het logisch dat deze Achterhoekse regio aansluiting zoekt bij Twente. De beide gemeenten hebben plannen (gehad) om over te stappen, het bedrijfsleven koos al eerder. Braakman geeft leiding aan één van de kleinste kringen binnen het grote IKT. “Maar de zeventig bedrijven die zich bij ons aangesloten hebben, vormen wel een bijzonder hechte groep. Op elke bijeenkomst is zeker 70% van de bedrijven aanwezig en het verschijnsel ‘no show’ is amper bekend. De IKT-kring aan de zuidflank van Twente ontstond in 1991 door een fusie van de fabrikantenkringen in beide gemeenten. In dat zelfde jaar werd Michiel Braakman gevraagd het voorzitterschap op zich te nemen. “Wij bevinden zich in de unieke positie dat we ondernemers uit twee gemeenten vertegenwoordigen en overleg voeren met twee gemeentebesturen. Zij erkennen beide het belang van IKT en zijn inmiddels als ‘bedrijf’ deelnemer in IKT geworden.”

Tussen Twente en de Achterhoek De Twentse bedrijven klagen over de matige bereikbaarheid; in Eibergen en Neede dat probleem vele malen ernstiger. De ‘Twenteroute’ (Doetinchem - Enschede) is een tweebaans landweg, met een groot aantal verkeerslichten en de onvermijdelijke tractoren als extra obstakels. Hoe gerechtvaardigd de wens van Twente ook mag zijn om de A1 te verbreden; IKT Eibergen/Neede voert - samen met het SIKOG in de Achterhoek - ook actie voor een minder trage aanleg van de A-15. “Een goede verbinding met Arnhem én Twente zou een enorme impuls geven aan de

65

bedrijvigheid in onze regio en de daar gevestigde bedrijven.”

Textiel Als directeur van de Koninklijke Textiel Veredelingsindustrie (opgericht in 1830 en sinds 1955 Koninklijk) is Michiel Braakman blij met de nieuwe impulsen voor de Twentse (en landelijke) textiel- en confectie-industrie. “Het nieuwe expertisecentrum Expertex in het oude gebouw van Textielschool toont aan dat de regio veerkracht heeft en kansen ziet in de revival van de basis van de industriële ontwikke■ ling van Twente: de textiel.” ◆ Michiel Braalman.

Projectmanagement in leidingsystemen

Klantrelatie essentieel voor Machinefabriek Bouman 66

Machinefabriek Bouman is een typisch product van de Twentse industriële revolutie. Oprichter Hans Bouman startte op 1 januari 1950 met de productie van lamellen voor de weverijen. Rond 1960 werden de activiteiten uitgebreid met een afdeling externe montage, die zich met name bezig hield met het verplaatsen van textielmachines binnen Twente en het aanpalende Duitse gebied. Eerst binnen de regio, maar later vooral voor export naar ZuidAfrika, het Verre Oosten, ZuidAmerika en Oost-Europa. Het laatste wapenfeit op dit gebied was het verplaatsen (en reviseren) van een stoommachine van Waalwijk naar het Enschedese Textielmuseum.

(door Niko Wind) ◆ Johan Rolleman en Arend-Jan Kippers zijn al vanaf begin jaren zestig bij Bouman. De relatieve nieuweling Bert Wessels nam onlangs de functie van algemeen directeur van Johan Rolleman over: “Ik word wat ouder en wil het graag iets rustiger aandoen.”

De textiel is verdwenen, maar de combinatie machinebouw en externe montage is gebleven. Na een korte uitstap naar de zandzuigers concentreert de Machinefabriek Bouman zich met de externe montage met name op de chemie, de kunststof en de voedingsmiddelenindustrie, maar laat andere klanten niet aan zich voorbij gaan. Dit deel van het bedrijf was sterk regionaal gericht, maar gaat - door de vele fusies in deze bedrijfstakken - mee met deze bedrijven ‘het land in’.

len ondersteund door ingenieursbureaus in de regio. Meestal werken de monteurs in kleine groepen (van twee tot zes man), maar als bijvoorbeeld bij een brouwerij een vulmachine moet worden gereviseerd, worden daarvoor in een korte tijd veel mensen ingezet. Bouman heeft geen eigen busjes op de weg om de monteurs door het land te rijden. De monteurs rijden al carpoolend met eigen auto en krijgen daarvoor uiteraard een redelijke vergoeding.

De externe montage heeft met name betrekking op het leggen en aansluiten van een breed scala aan leidingsystemen binnen bedrijven. In een deel van de gevallen gaat het om de aansluitingen van nieuw aangeschafte machines. Bouman zorgt vaak ook voor de complete inrichting of herinrichting van bedrijven. De eigen engineers worden daarbij in bepaalde geval-

Orbitaal lassen Speciaal voor de montage bij de klant maakt Bouman momenteel gebruik van orbitaal lassen, een nieuw ontwikkelde techniek, waarbij pijpen automatisch en computerondersteund rondom worden gelast. Naast de snelheid is vooral de kwaliteit van de lasverbinding een groot winstpunt. Financieel directeur Johan Rolle-

jubilerende 67

man: “Met name in de voedingsmiddelenen farmaceutische industrie eist men een ‘vlakke’ doorlassing. Met deze apparatuur kunnen wij hen dat bieden.” Om met deze apparatuur te kunnen werken was extra opleiding nodig. De medewerkers van Bouman volgen in het algemeen de TIG-lasopleidingen bij het Centrum Vakopleiding Twente of de ROC in Rijssen. Opleiding is toch al een belangrijk item in het beleid van Bouman. Het laatste jaar werd op deze wijze tussen de ƒ 120.000 en ƒ 150.000 in het personeel geïnvesteerd. “En dat geldt niet alleen voor de lassers in de externe montage. Onze verspaners zijn zelfs enige dagen in België op cursus geweest”, aldus de trotse Rolleman.

Lasrobot Ook in de andere poot van het bedrijf, de eigenlijke machinefabriek, heeft een brede klantenkring. “We maken productiemachines en hulpgereedschappen voor vrijwel alle branches. Allemaal enkelstuks of zeer kleine series. Het enige doorlopende product zijn onderdelen voor de achterbeladers aan vuilnisauto’s. Daar zijn we jaren geleden mee begonnen en dat product loopt nog steeds goed.” Speciaal voor dit seriematige werk nam de machinefabriek

Huisstijl Gelijk met het vijftigjarig bestaan werd een nieuwe huisstijl ontwikkeld waarmee Bouman de beide divisies afzonderlijk in de markt kan profileren: Bouman Machinefabriek en Bouman Externe montage. De afdeling engineering en de ondersteunende diensten blijven voor beide onderdelen werken, waardoor de synergie bewaard blijft.

Bouman onlangs een lasrobot in gebruik: unieke apparatuur die het hooggeschoolde personeel veel routinematig werk uit handen zal nemen. Hoewel Bouman zijn klanten in een groot aantal branches heeft, is er een opmerkelijke binding met de afnemers. Directeur Wessels: “Als wij eenmaal iets voor een klant hebben gedaan, komen ze vrijwel altijd weer terug met een volgende opdracht. Dat bewijst dat we goed werk leveren en ook financieel gezien een aantrekkelijke partner zijn.” Machinefabriek Bouman wordt steeds sterker een specialist in grotere projecten en heeft daarvoor haar projectmanagement geprofessionaliseerd. De goed opgeleide specialistische medewerkers zijn te

duur voor het wat simpele draaien laswerk. Hetzelfde geldt onder meer voor een deel van het engineeringwerk en het ontwikkelen en monteren van besturing van de machines. “Onder onze verantwoordelijkheid en door ons aangestuurd. Een opdrachtgever wil het liefst met één partij te doen hebben en wij werpen ons in toenemende mate op als deze hoofdaannemer.” Uiteraard volgde het management van het bedrijf samen met enkele medewerkers voor het uitvoeren van projectmanagement een intensieve training. “Als je iets wilt doen, dan moet je het ook 100% goed doen. En zonder goede mensen en een goede training speel je dat tegenwoordig niet meer klaar”, aldus directeur Wessels. ■

Twente loopt warm voor nieuw certificaat

68

Investors in People personeelsbeleid Organisator Harry Rosink van SIAB had gehoopt op 150 deelnemers aan het eerste symposium in Nederland dat geweid is aan het nieuwe, uit Engeland overgewaaide certificaat voor goed personeelsbeleid ‘Investors in People’ (IIP). De deelname overtrof zijn stoutste verwachtingen: bij een buitentemperatuur van bijna 300 C hadden zich in de grootste zaal van Van der Valk in Hengelo bijna 300 Twentse ondernemers en P&O-managers verzameld.

(door Niko Wind)

Van de drie sprekers, Prof. dr. Jeff B.T. Gaspersz (Hoogleraar Nijenrode), Warner Schumacher (P&O-manager bij het Rotterdamse Ingenieursbureau IOB) en de IIPadviseur drs. Gerard J.J. Verbeek (directeur ◆ De ploeg, die IIP in Twente verkocht: v.l.n.r. Harry Rosink (SIAB), Geert de Raad (algemeen directeur van de Raad voor Accreditatie en oud-voorzitter IKT), Warner Schumacher, Jeff Gaspersz en Gerard Verbeek.

van het bureau E&MC), was de laatste het helderste als het gaat om het hoe en waarom van IIP-certificering. “IIP is een standaard voor scholing en ontwikkeling en zorgt voor de context voor veranderingen. Het gaat om het in lijn brengen van de organisatiedoelen en de competenties van de medewerkers. Maar ook om de ontwikkeling van medewerkers, andere leiderschapsstijlen, cultuurveranderingen en het toegroeien naar een lerende organisatie. IIP kan onder meer leiden tot een effectievere interne communicatie, het terugdringen van verzuim, benchmarking, betere profilering op de arbeidsmarkt, betere interne en externe employability, grotere betrokkenheid en betere werkrelaties.” IIP is een continu proces met vier fasen, die keer op keer doorlopen moeten worden. Om te voldoen aan de standaard, moet in ieder geval één keer het totale proces van commitment, planning, actie en evaluatie worden gemaakt.

“Het is essentieel dat het management zich in woord én daad committeert met het ingezette IIP-traject. Dus niet uitspreken dat het gaat gebeuren om zich vervolgens terug te trekken ‘omdat men het zo druk heeft met andere zaken’. Het management moet actief participeren en in ieder geval zitting hebben in de stuurgroep.” Openheid is, volgens Verbeek, een tweede voorwaarde voor succes: de medewerkers moeten resultaten zien en voelen dat het werkt. Dat betekent intensieve communicatie én periodieke toetsing door enquêtes en gesprekken met medewerkers. “De basis van een IIP-systeem is de visie en de strategie van de onderneming en de vertaling hiervan naar organisatiedoelen. IIP is een ondernemingsbreed systeem, dat gericht is op de individuele medewerker. Dus welke competenties zijn noodzakelijk voor een bepaalde functie en welke zijn reeds aanwezig. Het gat moet worden opgevuld met training en scholing. In de evalu-

Uitkomsten van Wereld Water Forum

70

Ook Twente kan hausse in water - zeer deskundige - kroonprins.” De problematiek is volgens Van der Sommen gigantisch: één miljard mensen beschikken niet over voldoende goed drinkwater en 50% van de wereldbevolking heeft geen sanitaire voorzieningen. Daarnaast zorgen de stijging van de zeespiegel en de ontbossing van heuvels en bergen voor een toename van de kans op overstromingen. “Als daarbij in ogenschouw wordt genomen dat de wereldbevolking in de komende 25 jaar met ongeveer 50% zal groeien, kan iedereen zien hoe gigantisch het probleem is en wat voor enorme inspanningen er gedaan moeten worden om al deze mensen veiligheid en gezondheid te garanderen.” Een extra aspect van de waterproblematiek is de verdeling van het beschikbare water. Met name in met Midden-Oosten kan de strijd om water gemakkelijk tot een gewapend conflict leiden.

◆ Drs. Jeroen van der Sommen, Managing Director NWP.

Geld van de Wereldbank

Water zorgt in het Twentse amper voor problemen. Natuurlijk, de Dinkel wil nog wel eens buiten zijn oevers treden omdat onze oosterburen dit fraaie riviertje iets te rigoureus hebben gekanaliseerd. En er kan - bij zeer langdurige droogte - soms iets te weinig water zijn om aan al onze overdreven wensen te voldoen. Het tweede Wereld Water Forum, dat in het voorjaar in Den Haag werd gehouden, lijkt daarom geruisloos aan het Twentse bedrijfsleven voorbij te zijn gegaan. Toch kwamen opvallend veel bedrijven af op de ontbijtbijeenkomst van IKT-Oldenzaal in het fraaie De Lutte, waar directeur Jeroen van der Sommen kwam praten over zijn onlangs opgerichte ‘Netherlands Water Partnership’.

(door Niko Wind) “Na het eerste Wereld Water Forum, in 1997 in Marakesh, bleek Nederland geen gezamenlijke strategie te hebben om de internationale waterproblematiek te lijf te gaan. Bij het tweede forum in Den Haag was die er wel. En dat kwam precies op

tijd, want daar werd de visie van 1997 vertaald in acties en kwam watermanagement door het politieke commitment van 130 landen in één keer hoog op de internationale politieke kalender. Dit was mede het gevolg van de aanwezigheid van onze

Nederland is een waterland bij uitstek, zowel in het beschermen van het land tegen de zee, als in afvalwaterreiniging en de productie van schoon drinkwater. Door de versnipperde aanpak dreigt ons land echter de boot te missen bij de enorme waterprojecten, die in de komende decennia in de wereld uitgevoerd moeten worden. “Het Netherlands Water Partnership bundelt deze krachten en zorgt zowel voor samenwerking tussen private en publieke partners als voor een goede toegang tot Europese fondsen, de Wereldbank en andere geldverschaffers.” De Nederlandse kennis sluit, volgens Van der Sommen, goed aan bij een aantal vraagstukken in het buitenland, zoals integraal waterbeheer, waterzuivering van kleine steden en landelijke gebieden, aanpak van verontreinigde waterbodems en wetlandbeheer. Daarnaast kan Nederlandse kennis worden ingezet bij het bouwen van havens, irrigatie- en drainagesystemen, de veiligheid tegen overstromingen, waterkwaliteit en internationaal onderwijs.

profiteren van management Bijna 120 leden Het NWP telt momenteel bijna 120 leden, met name bedrijven en kennisinstituten. Vanuit Twente zijn ondermeer het ITC, de UT, het Waterschap Dinkel en Regge, Geofox, USF Benelux en Norit Membraan Technologie lid van het NWP. Het NWP wordt gefinancierd door de leden. Lidmaatschap kost 2.500 per jaar. De overheid en enkele grote leden geven gedurende de opstartfase een basis subsidie. Intern vindt er bij de overheid intedepartementale afstemming van waterzaken plaats vastgelegd in het programma Partners voor Water dan in november is gepresenteerd door staatsecretaris de Vries. Voor dit overheidsprogramma is dit jaar 10 miljoen uitgetrokken Nadere informatie: NWP, telefoon 0152151728, www.nwp.nl

den van de EU en de mediterrane landen waarmee de EU samenwerkingsakkoorden heeft gesloten. “Het gaat daarbij - naast de politieke aspecten - om thema’s als duurzame ontwikkeling, een integrale aanpak van watersystemen en een integrale benadering van de waterketens: drinkwater, sanitaire voorzieningen en irrigatie.”

Internationaal aanspreekpunt Het Netherlands Water Partnership is een uniek samenwerkingsverband van overheden (ministeries, provincies, waterschappen, zuiveringsschappen, waterleidingmaatschappijen e.d.) kennisinstituten, het bedrijfsleven (consultants, producenten en banken) en maatschappelijke organisaties zoals het Wereld Natuurfonds. Belangrijk daarbij is dat het NWP wordt gezien als internationaal aanspreekpunt voor alle vragen rond water voor buitenlandse overheden en Nederlandse ambassades in het buitenland. Met name de ambassades moeten uitgroeien

71

ge grote internationale orders is het, volgens Van der Sommen, voor het bedrijfsleven van groot belang om zich internationaal te profileren. Het NWP zal daarom óók optreden als promotie- en marketingorganisatie voor de Nederlandse kennis op het gebied van water in het buitenland én als bindmiddel voor de leden. Jeroen van der Sommen: “We mikken daarbij sterk op de nieuwe media. We hebben een actieve internetsite (www.nwp.nl), met daarop onder meer informatie over de leden, over internationale waterprojecten en bijeenkomsten. Uiteraard zijn er links naar andere sites en een nieuwsrubriek. Ook niet-leden kunnen - na screening - hun nieuws op deze ■ site kwijt.”

◆ De ontbijtbijeenkomst in De Lutte was gezellig én leerzaam.

Kansen In navolging van het nationale (ontwikkelings-)beleid heeft het NWP als geografische prioriteiten gekozen voor de dichtbevolkte delta’s en kwetsbare kustgebieden in vooral Zuid- en ZuidoostAzië, Afrika en Latijns-Amerika. Daarnaast gaat het om grensoverschrijdende stoomgebieden zoals de Donau, de Yangtze, de Mekong, de Zambezi, de Amazone, de Ganges, de Niger en de Nijl. Maar ook om regionale zeeën als de Zwarte Zee en de Kaspische Zee. Zeker voor de Twentse ondernemers is het derde geografische aandachtsgebied interessant: de kandidaatle-

tot belangrijke voorposten van het Nederlandse bedrijfsleven en tot intermediairs tussen de leden van het NWP en de lokale, buitenlandse overheden. Om maximaal te kunnen profiteren van toekomsti-

We zijn beter dan Siemens. En duurder. De Overijsselse lobby in Brussel: Werk van de lange adem

Recommend Documents