We willen zelfstandig blijven. Special APM. Nieuwe onthullingen over QtecQ: Aanbetalingen werden meteen doorgesluisd. De ballotagecommissie van TVM

M a g a z i n e

v o o r

o n d e r n e m e n d

T w e n t e

PM lA ia ec Sp

| Twentevisie | Jaargang 12 | Nummer 5 | Mei 2000 |

Nieuwe onthullingen over QtecQ: ‘Aanbetalingen werden meteen doorgesluisd’ De ballotagecommissie van TVM Reggeborgh voor de rechter?

Essent wil naar de beurs:

”We willen zelfstandig blijven”

Colofon

Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOSruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

UITGEVER

zoekt nieuwe aandeelhouders...

Special APM: 2

Ex-directeuren van QtecQ: niet zeuren, geld verdienen

Johan Kenkhuis naar Sydney: 5

Miracle Planet opent geruisloos de deuren...

42

Ben Velthuis hoopt op derde titel

44

John Bosman: 13

TVM: de leden zijn de baas

“Ik denk dat goud onmogelijk is”

EK Driebanden in Hengelo: 6

Banenbeurs trekt vooral positieverbeteraars

achtergronden, atleten en programma 34

ziet Oranje ver komen

47

1

Mediant: 18

Directie

geen kneusjesimago meer

49

25 jaar IKT:

Robert Staal

Twente: eigen problemen oplossen

63

Blad manager Anno Oude Engberink

Eternit:

Redactie

nieuw imago, ontdaan van asbest

Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs Bert Eeftink Martin Steenbeeke Eddy van der Ley Marti ten Kate Eric Brinkhorst (fotografie)

64

Modern personeelsmanagement: adequaat belonen

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Essent

66

Prof. Van den Berg: speler met twee petten

68

Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

Jan Medendorp

Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Reggeborgh in het beklaagdenbankje

23

Directeur Kerk van Power Packer: “Cut the bullshit”

4

Jeroen Wotte: “Voetbal is handel”

29

Rubrieken/columns

Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

Financieel Accent

15

Privé-abonnementen

Nieuws & Feiten

10

Notarieel Advies

27

Onroerend Goed

21

Juridisch Gezien

9

Marti ten Kate

42

IKTvisie op ...

61

Scope

70

IKT Nieuws

71

Twente Agenda

72

Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax 074 - 250 35 13 of e-mail: [email protected]

Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo

Lithografie Laserline, Hengelo

Druk Roelofs, Enschede

Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

Voor het bedrijfsleven, voor de economie en voor het milieu had Twentestad gerealiseerd moeten worden. Of liever gezegd, de bestuurlijke samenwerking tussen Enschede, Hengelo en Borne en op termijn liefst ook Almelo is het beste dat Twente had kunnen overkomen. Vrijwel nergens in Nederland is het bedrijfsleven zo goed georganiseerd als in Twente. De IKT bloeit, talloze kwaliteitskringen zijn druk, de Ontwikkelingsmaatschappij levert (zeker in vergelijking met collega-maatschappijen) goed werk af, de Kamer van Koophandel is inmiddels één van de grootste en invloedrijkste van het land, maar het is die grote Twentse TOS-club niet gelukt de bestuurlijke samenwerking af te dwingen. Het is net als met FC Twente. Het gaat allemaal leuk en aardig, totdat de wedstrijden gespeeld worden waarin de prijzen worden verdeeld. Nooit zal FC Twente kampioen worden, niet omdat de voetballers minder zijn, maar omdat de echte ‘winners’-mentaliteit ontbreekt. Op 30 mei wordt het eerste vaatje nieuwe haring overgevlogen naar Twente, gekocht door Wessels en Fransen. Dat hebben ze al laten weten. Geld is niet belangrijk. Heel ondernemend Twente is uitgenodigd. Om iedereen te laten zien dat Twente nog steeds meetelt. Twente valt alleen op als er niets meer op het spel staat.

Twentevisie. 05/2000

◆ Kees Wiechers, de man die Essent leidt van een door de overheid gedomineerd bedrijf tot een marktgerichte onderneming. Als het aan Wiechers ligt is het eindstation de beurs.

2

Essent Energieboer Essent noemt zich keurig in eigen uitingen een multi utility-groep. Essent is opgebouwd uit tientallen energiebedrijven. De laatste fusie was tussen Edon (in het noorden en oosten van het land) en de Pnem/Mega in het zuiden. Saillant detail is dat één van de redenen was dat beide bedrijven ook graag werken in de sectoren kabel-telecom en milieu. Daardoor vielen andere bedrijven (NUON) af. Maar de kakelverse topman Kees Wiechers van Essent laat blijken niet voor eeuwig aan kabeldochter bedrijven Castel en Pallet vast te houden. Wiechers moet van zijn bedrijf in no-time een marktgerichte organisatie maken. Hij wil het liefst volgend jaar naar de beurs, spiegelt zich graag aan de KPN en krijgt van grotere buitenlandse broertjes geen minderwaardigheid complex. De invoering van de naam Essent mocht een paar centen kosten. “Ik vind Essent een mooie naam, ik word niet opgewonden van namen als Edon Pnem Mega.”

(door Jan Medendorp)


Edon-bestuursvoorzitter Witvliet (nu tweede man) stond bekend om zijn duidelijkheid, hij was recht voor zijn raap. Blijkbaar is de saaie energiesector dat alleen ogenschijnlijk, want Kees Wiechers is ook gewoon een leuke vent. Hij haat het als mensen in zijn omgeving hem naar de mond praten. Hij betreurt het dat hij minstens 70 uur per week werkt, veelal vergadert. “En nadenken ook hoor,” grijnst hij. Door alle fusies en overnames staat hij inmiddels heel ver weg van de werkvloer, beseft Wiechers. “Ik begrijp wel dat de mensen tureluurs worden van alle fusies, het is ook nauwelijks bij te benen. Ik weet wél dat de mensen van Essent begrijpen dat het fuseren en over nemen is of ten onder gaan. Ja, zo hard ligt het.” Essent heeft een jaaromzet van bijna 8,5 miljard gulden. Vorig jaar was het bedrijfsresultaat 660 miljoen. Er werken meer dan 10.000 mensen die er voor zorgen dat in

‘De omwenteling van KPN is voor ons lichtend voorbeeld’

wil naar de beurs Nederland 2,3 miljoen mensen elektriciteit krijgen, 1,7 miljoen huishoudens krijgen gas van Essent en via dochter Castel of Pallet kijken miljoenen Nederlanders televisie. De vierhoofdige Raad van Bestuur verdient 3,4 miljoen gulden en ook daardoor lijkt Essent langzaam maar zeker een echt bedrijf te worden. Het rendement bedroeg 8,2 %. Dat houdt anno 2000 niet over. “Dat klopt, daar attendeerde ook de Raad van Commissarissen ons op.”

KPN “Wij zijn een echt bedrijf. De eerste 600 grote bedrijven zijn inmiddels vrij om hun eigen energieleverancier te kiezen. Dan praten we wel over 40% van de omzet. Volgend jaar volgen 60.000 bedrijven en in 2004 is iedereen vrij om te kiezen. Die liberalisering werpt de schaduw ver vooruit. Want we moeten nu onze bestaande klanten proberen vast te houden en nieuwe te krijgen. We moeten veel marktgerichter gaan denken, en dat lukt door een bedrijfsorganisatiestructuur te kiezen van veel kleine zelfstandige eenheden. Mensen moeten het gevoel krijgen een eigen winkel te beheren.” “Ik heb veel respect voor de KPN, die is tien keer zo groot als wij zijn. De KPN heeft aangetoond dat het mogelijk is om een door de overheid gedomineerd bedrijf in korte tijd om te vormen tot een private onderneming. Ja, als je het zo vraagt: dat is een lichtend voorbeeld gelet op de grootte van het bedrijf. Er is nog een hoop kritiek, dat weet ik, maar ik vind dat KPN een bewonderenswaardige prestatie heeft geleverd. Wij zijn op dezelfde manier bezig, wij liggen voor op de concurrentie.”

Vet Essent is een moddervet bedrijf geworden dankzij het monopolistische verleden. En hoewel Wiechers zich nu druk maakt over bijvoorbeeld de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMA) die een paar kanttekeningen plaatste bij de fusie tussen de Edon en Pnem/Mega, is het aan diezelfde overheid te danken dat Essent nu is wat het is: een fraai bedrijf (met het hoofdkantoor in Arnhem) met een eigen vermogen van 4,7 miljard gulden. “Dat bedrag is vooral te danken aan de aandeelhouders in het zuiden, die lieten ons dat opbouwen. Dankzij de verkoop van de Epon

(productiebedrijf van elektriciteit, tot voor kort in handen van onder meer de Edon) wordt dat nu een beetje gelijkgetrokken. Dat leverde om precies te zijn 1,750 miljard gulden op. We zitten nu financieel op het niveau dat we willen. We hebben het vet op de botten dat in de komende jaren hard nodig zal zijn.”

Minderwaardigheidscomplex Groeien is dus nodig om te overleven. Dat is in feite de strekking van het verhaal van Wiechers. “Als groot bedrijf kun je scherp inkopen. En als je scherp inkoopt, kan je voor een concurrerende prijs verkopen.” Essent koopt 70 % van haar energie van productiebedrijf EPZ, dat in handen is van Essent. “Ja, maar voor de EPZ kopen wij gas en kolen in. Dat is 55 % van de kosten. Dat kan een slok op een borrel schelen. De sterke inkoop weegt op tegen de nadelen van schaalvergroting. Maar hoever we moeten doorgroeien, ja, dat is een interessante vraag waarop we intern ook nog naar een antwoord zoeken. Daar zijn we nog niet helemaal uit.” De groei zal in het buitenland gezocht moeten worden, want in Nederland staat de NMA dat niet verder toe. En de bedrijven in met name Frankrijk en Duitsland zijn tien keer groter. Inmiddels is Essent wel op overnamepad in Duitsland, maar de kans overgenomen te worden is toch betrekkelijk groot. “De bedrijven in Duitsland en Frankrijk waar u op doelt, zijn tien keer zo groot als wij. Maar ik vraag u: zijn die bedrijven zo groot omdat ze in een beschermde omgeving opgroeiden of zijn ze zo goed.” Een retorische vraag. Wiechers lacht: “Wij zien geen voordelen in een overname door één van die bedrijven ook al omdat wij niet erg onder de indruk zijn van wat zij doen. Ik krijg geen minderheidscomplex van die bedrijven. Wij zijn trots op ons bedrijf en dat vertaalt zich in het feit dat wij graag het roer in eigen hand houden.”

Beursgang Met de liberalisering van de markt (meer aanbieders, dus de consument hoeft niet langer beschermd te worden), kan de overheid terugtreden als aandeelhouder. Vindt ze zelf. Bovendien krijgen de provincies (70 % van de aandelen) en een aantal gemeenten (30 %) een bak geld bij verkoop.

Gedeputeerden en wethouders rekenen zich al rijk. En Wiechers heeft al bij de fusie van Essent gezegd dat hij verwacht binnen een paar jaar andere aandeelhouders te hebben. Dan blijft in feite alleen een beursgang over. “Ik wil graag naar de beurs, ja. Desnoods eerst via een participatiemaatschappij. Wij hebben afgesproken dat wij met voorstellen over privatisering zouden komen. Die voorstellen zijn nu klaar, die worden in het najaar gepresenteerd. Ik wil voor mijn afscheid de toekomst van Essent geregeld hebben.” Wiechers gaat nog wel eens terugdenken aan die sullige politici als aandeelhouders wie bijkans alles op de mouw gespeld kan worden. Want dan zou nu bijvoorbeeld een enorme druk op hem uitgeoefend worden om de kabelbedrijven (en vooral de aansluitingen) te verkopen. Die zijn goud waard geworden.

3

UPC De concurrent UPC betaalt een godsvermogen per kabelaansluiting, UPC bezit inmiddels 38 % van de markt tegen 25 % van Castel en Pallet (bij de fusie van Essent nog marktleider). In het Financieel Dagblad liet Wiechers nog weten de kabelbedrijven te willen verkopen. Daar komt hij op terug. En toch weer niet. “Ik heb dat niet zo bedoeld en al helemaal niet zo gezegd. Ik wil voorlopig niet verkopen. Het baart mij zorgen als ik zie wat UPC betaalt voor een aansluiting. Aan de ene kant wil ik het totale telecompakket per kabel aanbieden aan de klant. We willen een interessant bedrijf blijven. Op dit moment doen wij dat autonoom. Ik weet niet wanneer wij aanhaken bij de schaalvergroting.” Dus toch verkopen op termijn? “Wij vinden het verkoopmoment nog niet aangebroken. Wij letten goed op dat, als het moment daar is om te verkopen, we dat ook benutten. Intussen investeren wij veel in kabels en ‘content’. Dat drukt het resultaat en dat baart mij zorgen, dat zeg ik eerlijk.” En dan als grapje: “Vroeger probeerden wij de verliezen te versluieren, vandaag de dag tel je niet mee als je geen dik verlies hebt. Wij zetten het nu nadrukkelijk in het jaarverslag.” Wiechers legt vervolgens uit dat hij zelf ook internet. Via @home, via de kabel. “Zeker vijf keer zo snel als via de telefoon. Ik heb mijn boot verkocht via internet.” ■


Achtereenvolgende directeuren bij QtecQ wilden management buy-out

‘Aanbetaling linea recta naar Breda’ Begemann heeft een verlies geleden in 1999 van 39 miljoen gulden. Het faillissement van QtecQ (het vroegere Holec Projects) in Hengelo zou de belangrijkste oorzaak zijn. Maar tot voor een paar jaar geleden was Holec Projects een goudmijn waaraan Van den Nieuwenhuijzen zich flink zou hebben verrijkt. “De aanbetaling voor een project was nog niet binnen of het was al doorgesluisd naar Breda.” Alle directeuren van de afgelopen jaren begrijpen niet dat ‘hun’ bedrijf failliet is gegaan. Een verhaal over een ondergang die niet nodig was. Als ze maar op tijd hadden ingegrepen.

(door Jan Medendorp) Curator Van der Hel laat een grondig onderzoek instellen naar de boeken van QtecQ van de afgelopen jaren. Dat is logisch. Want de ondergang is nogal verdoezeld in de boeken opgenomen in de laatste jaren dat ze gedeponeerd zijn (tot en met 1997). Je wordt er niet echt wijs uit, waar precies de pijn zat. De vroegere directeuren overigens ook niet, zo blijkt. Directeur zijn onder Van den Nieuwenhuijzen is een hele toer, zeggen de vroegere directeuren Goud (van augustus 1993 tot februari 1997) en Korink (van 1989 tot 1993). “Het was altijd knokken om geld, je was meer een zetbaas.”

Doorgesluisd Korink: “We haalden een keer een order binnen van 40 miljoen gulden. Tien miljoen kregen we vooruit voor inkoop en dergelijke. Binnen een paar uur was dat geld doorgesluisd. Ik heb later Van den Nieuwenhuijzen gebeld en hem gevraagd de bonden te bellen, want ik had zelfs geen geld meer voor de lonen. Dat was toen binnen een half uur overgemaakt. Tja, de macht van de aandeelhouder... Er was een keer lekkage, ik had een dakdekker laten komen, mensen van Begemann zagen dat en ’s middags belde Jeroen dat ik er maar emmers onder moest zetten. Nee, dat was geen grap, zeker

niet. Ik wilde het bedrijf wel kopen, ik was er uit, ik zou elf miljoen betalen. Een paar uur later wilde Joep ineens 60 miljoen. Dan ben je uitgepraat. Ik kan verhalen uit die tijd blijven vertellen: Joep kocht ooit een bedrijf, ik zag de toegevoegde waarde voor Begemann helemaal niet. Ik zat bij hem in de

‘Je was goed voor één ding: geld verdienen, niet zeuren’ auto en vroeg naar het waarom. Toen zei Joep: ‘als ik het koop, willen anderen het altijd kopen’. Dat was in zijn goede tijd als bedrijvendokter. Dat buitte hij flink uit.”

Niet zeuren Een zure smaak heeft ook Goud overgehouden aan zijn tijd als directeur. “Ik wilde ook graag een management buy-out. Het is zo vervelend als het moederbedrijf je steeds in de etalage heeft staan. Maar ze wilden veel teveel geld. Ze probeerden toen te verkopen aan Getronics. Holec Projects was een participatie van Begemann, je was goed voor één ding: geld verdienen. Niet zeuren. Het was

5

een ‘struggle for live’ met de Van den Nieuwenhuijzens. Ik geloof niet dat ze QtecQ bewust naar de ondergang hebben laten gaan. U zult begrijpen dat ik erg blij was dat ik via een headhunter een nieuwe baan aangeboden kreeg in Heerhugowaard.” Enig onderzoek leert dat Holec Projects functioneerde in een wereld van ons-kentons, het Twentse circuit. De beruchte kartelvorming in de sector, waarvan de curator een melding heeft gedaan bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Vroegere werknemers (die anoniem willen blijven) bevestigen dat het zo werkte: “Iedereen weet dat. Stork, Wärtsilä , Akzo en Holec Holland kwamen altijd bij ons en bepaalden 80% van de omzet. We wachtten tot de telefoon ging. Toen Stork en Holec Holland ook offertes gingen vragen aan de concurrentie, kwamen we in moeilijkheden. We waren nooit gewend te acquireren. Pas in 1997 werd een echte verkoper binnen gehaald. Op de parkeerplaatsen voor bezoekers stonden altijd de auto’s van het management. Als we op tijd waren omgegaan en een slagvaardige verkooporganisatie hadden opgetuigd, was het faillissement te voorkomen geweest. Daar is toen al voor gewaarschuwd. Maar Begemann deed niets. Waarom niet? Ik weet het niet. Misschien onderschatting, ik weet het echt niet.” ■ ◆ Als ze maar op tijd hadden ingegrepen...


Enschedese planeet van plezier opent eind van de maand haar deuren:

Het mirakel 6

Het mirakel is bijna voltooid. Althans: het eerste deel dan. Waar sceptici een paar jaar geleden hoofdschuddend over oordeelden, is daadwerkelijk uit de grond gestampt: Miracle Planet. Vanaf eind mei kan er gevoetbald, gedoken, gejaagd, gereden, geavonturierd, gegeten en gedronken worden. “Altijd gedacht dat het wat zou worden,” zegt bedenker Adri Lohuis. “Als je ergens in gelooft moet je er ook voor staan.” Binnenkort gaan de poorten open van het grootste attractiepark van het oosten van het land. Een uniek Europees project. En na fase 1 wordt er onder meer nog een prestigieuze skipiramide met hotel en een bombastische fitnessruimte neergezet. Het eerste jaar moeten er tussen de één en anderhalf miljoen bezoekers komen. Ruim geraamd? “Welnee,” zegt Adri Lohuis, directeur van Recreatie Boulevards Nederland. “Ik ben een Tukker, en Tukkers zijn altijd bescheiden.”

(door Bert Eeftink)


De plannen voor het ontwikkelen van de revolutionaire recreatieboulevard zijn in de loop van 1997 ontvouwd. Twee Rijssense bedrijven komen met een plan voor een grootschalig overdekt recreatiecomplex op het Business & Sciencepark, naast het toekomstige Arke Stadion in Enschede. De initiatiefnemers zijn Sport Projects Nederland en Kondor Wessels Projecten die bereid zijn risico te nemen. Dat mag ook wel, want de investeringskosten bedragen (op dat moment) zo’n 120 miljoen gulden. De gemeente Enschede steekt de vlag uit. Economisch wethouder Althof ziet het perspectief van duizend nieuwe arbeidsplaatsen aan de horizon gloren en geeft ruim baan. Maar er is ook afkeuring. Vanuit Hengelo, waar kant en klare plannen op de plank liggen voor een mega-bioscoop en een groot kar-

❁◆“Klaar voor de toekomst.”

tingcentrum. En dan niet te vergeten de veelbesproken skipiramide die op het Oldenzaalse recreatieterrein Hulsbeek gepland is. Scepsis is er ook over de astronomische investeringen en de geschatte bezoekersaantallen. Het Branche Overleg Cultuurbedrijven haalt uit in de media, ze noemt de plannen desastreus en van een hoog luchtkasteelgehalte.

Perfect Maar Adri Lohuis, geestelijk vader van alle ontwerpen, kent geen twijfel. “De plek is goed, er komt een redelijke ontsluiting, de fiscale stimuleringsregeling speelde positief mee en het concept is gewoon perfect. Vooral daar draait het om. Dit bestaat nergens ter wereld. Evenementen en attracties die zichzelf al bewezen hebben, maar die nu bij elkaar gebracht worden, daardoor

toch weer uniek zijn en die elkaar versterken. Het is vooral de combinatie van al die bijzondere activiteiten, die Miracle Planet maakt tot wat het is.” En wat betreft de overdekte skipiste, die maar niet van de grond lijkt te komen: “De piste komt er, ook daarover geen twijfel. Nooit!” In 1999 wordt met de bouw van Miracle Planet begonnen. Lohuis leidde het idee ooit af van de meubelboulevards, die het laatste decennium als paddestoelen uit de grond zijn geschoten: “Het blijkt dat het rendabel is om soortgelijke bedrijven bij elkaar te zetten. Ze profiteren van elkaars aanwezigheid. Als de consument niet slaagt bij de één, dan gaat hij naar de ander.” Over de rol van zijn eigen bedrijf: “Wij zijn een conceptontwikkelaar, geen bouwer.

van Adri Lohuis Om die reden werd Kondor Wessels Projects bij het grote gebeuren betrokken.” En daarom ook blijft Lohuis de zaak op de voet volgen. “Wij hebben iets bedacht waarvan we denken dat het goed is en dat moet een vervolg krijgen. Maar we moeten er wel voor waken dat het geheel fatsoenlijk wordt uitgevoerd. We hebben bij iedere attractie iedere formule de juiste exploitant gezocht. Iedere exploitant runt zijn eigen toko, maar alles wordt onder de paraplu van Miracle Planet georganiseerd en geïnitieerd. Laat je het aan het toeval over dan zet een perfecte partij onroerend goed neer, maar is je concept weg. Dat doen we dus niet. Het gaat om de eenheid. Het mag geen bij elkaar geraapt zooitje van attracties worden. Spreek daarom ook niet van een pretpark, want dat is het niet. Het park heeft voorlopig zeker de sturing van bovenaf nodig.”

meeste is nu al volgeboekt. We houden zelfs de voet op de rem om ontevreden gezichten te voorkomen.”

wild west-park in de Ardennen. En het uitwerken van een spectaculaire indoor vliegbelevenis.”

En laten we nu eens uitgaan van het meest positieve scenario. Ergo: een doorslaand succes en denderende bezoekersaantallen. Wat dan? Wordt het concept dan wijd en zijd vermarkt? “Als dit slaagt gaan we misschien hetzelfde doen in bijvoorbeeld Zuid-Duitsland. Nederland is er te klein voor. En we hebben andere plannen. Onder andere de ontwikkeling van een compleet

Maar welke drive zit er achter al die ideeën? “Dat is de aard van het beestje. Ik ben gek op recreatie, het vermaken van mensen.” En eigenwijs is hij ook: “Iets doen waar je voor staat, al zegt de hele wereld dat het niet kan.” Sceptici te over. Maar ze houden zich voorlopig op de vlakte. Nog wel. ■

7

◆ Gebouwen als blokkendozen. Alles moet nog groener en mooier worden.

Kil Het geheel oogt nog kil en futuristisch. Gebouwen als blokkendozen. Alles moet nog groener en mooier worden. De binnenkant van de attracties is daarentegen klaar voor de toekomst. Soccer city: een levensecht ‘tafelvoetbalspel’ waarbij mensen in zwemvesten aan stangen hangen. Cinestar: een megabioscoop, die het bestaande potentieel aan filmzalen in de regio zal doen verbleken. Adventure World: levensechte computeranimaties leiden de bezoekers in een barre tocht vol met enge gevaarlijke beesten en enge insecten. Stargate: het interactieve horecacentrum waarbij bestellingen worden gedaan via een speciale laserring en afspraakjes worden gemaakt door middel van e-mails. Nooit meer ‘brommers kiek’n’. Weg nostalgie. “De bezoekersaantallen die we geraamd hebben zijn reëel. Wij hebben gekeken naar wat identieke attracties elders in het land aan publiek trekken. De factor Miracle Planet is dus niet meegerekend. Dat betekent dat we lage cijfers hebben aangehouden. Het project gaat lukken. We mikken vooral op arrangementen voor grote groepen en bedrijven. Dat moet tachtig procent van onze gasten worden. Twintig procent is individueel. Het gaat meer dan goed met de verkoop van het aantal kaartjes. Het

◆ Adri Lohuis heeft het idee van Miracle Planet overgenomen van de meubelboulevards.


c o l u m n

j u r i d i s c h

g e z i e n

Met uw (rechts-) zaak op reis We lezen het overal: de wereld wordt steeds kleiner en de mogelijkheden groter. Een Twentse on-

in Twente of de rest van Nederland. Door de moderne communi-

Internationaal netwerk catiemogelijkheden, de internationale transportfaciliteiten en de (goedkopere) productiefaciliteiten in andere landen krijgt Nederland steeds meer assemblage-economie en kunnen de leveranciers en afnemers van de Twentse bedrijven in principe overal ter wereld geves-

Het eerste deel van het antwoord is simpel. Er is een geschil en als dit niet in den minne kan worden opgelost, rest u slechts de gang naar de rechter. Het tweede deel is moeilijker te beantwoorden: wie kan waar en op welke wijze een procedure instellen? De hoofdregel van de verdragen binnen het internationaal privaatrecht is dat - indien daarover geen afspraken gemaakt zijn - de rechter van de woonplaats van de gedaagde (dus uw wederpartij) bevoegd is. Dus als u wat te verhapstukken hebt met uw buitenlandse leverancier of afnemer, moet u naar diens rechter op stap.

tigd zijn. Dit heeft uiteraard juridische consequenties.

Dit is heden ten dage niet zo’n probleem, omdat een groot aantal Nederlandse advocatenkantoren beschikt over een internationaal netwerk waarbinnen eenvoudig een betrouwbare advocaat gevonden kan worden. Zo is mijn kantoor aangesloten bij Galexy. Toch blijven de afstand, eventuele taalproblemen en de extra kosten een belemmering voor het instellen van een procedure in het buitenland.

Streven naar een thuiswedstrijd Een dergelijke rechtsgang is uiteraard te voorkomen met de welbekende dooddoener dat u met uw internationale zakenpartner zulke goede afspraken moet maken, respectievelijk uitvoeren dat een procedure niet noodzakelijk is. En zo dat onverhoopt het geval mocht zijn, er in het contract - althans in de toepasselijk te verklaren algemeen voorwaarden - de Nederlandse rechter als bevoegde rechter wordt aangewezen. Een dergelijke aanwijzing doorbreekt de hoofdregel en u heeft het voordeel van een thuiswedstrijd.

Nog en stap verder is dat u ook de spelregels bepaalt door in diezelfde overeenkomst op te nemen dat het Nederlands recht van toepassing is op de overeenkomst. Ook al zijn er geen contractuele aanwijzingen, dan bestaan er gelukkig ook nog verdragen, die andere bevoegde (liefst Nederlandse) rechters kunnen aanwijzen of Nederlands recht van toepassing kunnen verklaren. Men is dan echter wel afhankelijk van de in deze verdragen geformuleerde aanknopingspunten en de visie van de rechter op de toepasselijkheid daarvan. Het is duidelijk dat het mislukken van een daarop gebaseerde procedure een dure liefhebberij kan zijn.

9

Juridisch

derneming doet niet alleen zaken

Zolang iedereen de verplichtingen uit dit internationale handelsverkeer keurig nakomt, is er niets aan de hand. Maar wat als uw leverancier uit Italië gebrekkige producten levert en u al wel betaald hebt, of als uw Franse afnemer, ondanks aanmaningen uw facturen niet voldoet? Wat moet u doen als de in Engeland gekochte machine in uw bedrijf niet blijkt te werken?

Conclusie De conclusie is dus dat men moet proberen dat bij elke internationale transactie zo mogelijk in het contract - althans in de algemene voorwaarden - de Nederlandse rechter bevoegd is en het Nederlands recht van toepassing. Mocht toch een procedure in het buitenland nodig zijn, of begint een wederpartij tegen u een procedure in zijn land, dan is het uiterst zinvol om - via uw eigen advocatenkantoor - een advocaat ter plaatse in te schakelen. Denk er dan wel aan dat in het buitenland andere procedurevoorschriften gelden en onder meer andere verjaringstermijnen van kracht zijn. De gedachte om een in het buitenland tegen u aangevangen procedure ‘maar te laten lopen’ is uiterst onverstandig en kan ernstige gevolgen hebben. Er wordt dan bij verstek vonnis gewezen en dat vonnis kan op basis van het EU-executieverdrag in Nederland ten uitvoer worden gelegd. Indien er al rechtsmiddelen zijn om hier tegen in beroep te gaan, komen die pas aan de orde indien u aan dit vonnis hebt voldaan. U begint dan de tweede helft van deze uitwedstrijd met een flinke achterstand. It’s a small world! ■

J.H. van der Veer Jacobs Kranenburg Advocaten


n i e u w s

op financieel terrein stellen GS de staten voor om vooralsnog alleen met de (voor)financiering akkoord te gaan. GS benadrukken dat niet afgeweken wordt van het ruimtelijk concentratiebeleid. Dit betekent dat de extra woningen primair gebouwd worden in de vijf grootste Overijsselse gemeenten.

&

f e i t e n

is hij de beoogde opvolger van drs. A. de Jonge, die in februari de functie van directeur GGD Groningen heeft aanvaard. De Regioraad, het algemeen bestuur van de Regio Twente, besluit op 8 mei over Derks’ benoeming.

Beheermaatschappij van Dam B.V. en De Leeuw Beheer B.V., beide ge-

Van 4 t/m 6 oktober 2000 vindt in het Expo Center Hengelo de eerste Euregio Techno 2000 plaats. Een business-tobusiness beurs die zich specifiek richt op het specialistische en veelomvattende gebied van de techniek. Uniek in dit verband is de samenwerking op Euregionaal gebied. Nederlandse en Duitse bedrijven, afkomstig uit de metaal-, elektro-, installatie- en ICT-branche geven acte de présence, samen met technische opleidings- en ontwikkelingscentra.

SNT, marktleider in de Benelux op het gebied van telefonisch advies, hepdesk en e-mail beantwoording, is van plan dit jaar een customer contact center te openen in het voormalige pand van de Hogeschool Enschede aan het Schuttersveld 15. SNT verwacht dan 250 belplekken operationeel te hebben, groeiend naar 500 op termijn. Het totaal aantal belplekken van SNT Group N.V. komt daarmee op 1800. Op 30 maart jl. is tijdens een feestelijke bijeenkomst de SWB Kwaliteitsprijs 1999 uitgereikt aan de ‘schoonmaakdienst’ onderdeel van de unit Externe Diensten. Een tweede genomineerde kandidaat was de afdeling ‘electronica’ van de hoofdgroep Industriële Producten en Dien-

11 ◆ Het nieuwe logo van Saxion Hogeschool Enschede, voorheen hogeschool Enschede.

De Stichting HON, waarvan de Hogeschool IJsselland en de Hogeschool Enschede deel uitmaken, krijgt een nieuwe naam: Saxion Hogescholen . Beide instellingen krijgen respectievelijk de naam Saxion Hogeschool IJsselland en Saxion Hogeschool Enschede. De nieuwe naam, die vergezeld gaat van een nieuw logo, is ontwikkeld in samenwerking met het Amsterdamse bureau Globrands. De naam moet in de eerste plaats tot uitdrukking brengen dat beide hogescholen werkzaam zijn in een traditierijk deel van Europa, waartoe oostelijk Nederland behoort. De twee hogescholen fuseerden op 1 januari 1998 en vormen sindsdien één hogeschool-organisatie, in grootte de vijfde van Nederland.

Hecla Professionals (audio- en videosystemen) is na 10 jaar huisvesting aan de Gildestraat in Borne verhuisd naar de Lintelerweg 40 te Hengelo. ■

Nieuws & feiten

vestigd te Rijssen, hebben overeenstemming bereikt over de aansluiting van De Leeuw Installaties B.V. bij de van Dam Groep. Onder de van Dam Groep ressorteren een aantal bedrijven in Nederland en Duitsland die zich bezig houden met de aanleg, het onderhoud en de servicing van bouwtechnische installaties. In totaal gaat de van Dam Groep werk bieden aan ca. 375 personen.

◆ Van 4 t/m 6 oktober 2000 vindt in het Expo Center Hengelo de eerste beurs Euregio Techno 2000 plaats.

sten (IPD). Het verschil met de schoonmaakdienst was minimaal. Met grote waardering kreeg deze afdeling een Kwaliteitsonderscheiding 1999.

Expertex, het expertisecentrum ten behoeve van de textiel- en confectie-industrie, wordt per 1 juni 2000 gehuisvest in het monumentale pand aan het Ariënsplein te Enschede. Tot juni 2001 zal het huidige gebouw volledig gerenoveerd worden (gedeeltelijk sloop, restauratie, nieuwbouw).

◆ Rottink is sinds 20 maart jl. ISOgecertificeerd.

Zuigerverenfabriek Rottink B.V. en Technische Handelsonderneming Rottink B.V. te Ambt-Delden zijn sinds 20 maart jl. gecertificeerd volgens de milieunorm ISO 14001. De Zuigerverenfabriek ontwerpt en levert zuigerveren en metallische afdichtingen voor industriële toepassingen, zoals motoren, compressoren en energieopwekking. De Technische Handelsonderneming, ontwerpt, produceert en levert dieselheimachines en onderdelen van heimachines. Het dagelijks bestuur van de Regio Twente draagt drs. J.G.A. Derks voor als nieuwe directeur van de GGD Twente. Daarmee


n i e u w s

10

Nieuws & feiten ◆ Crown Gear B.V. is genomineerd voor de Overijssel Innovation Award 2000 met het slijpproces van de Cylko-kroonwielvertanding.


&

f e i t e n

Daar het vinden van goed personeel voor veel organisaties een steeds groter knelpunt aan het worden is, start E-Quip Projectmanagement in Hengelo binnenkort in samenwerking met de Hogeschool Arnhem en Nijmegen met de cursus Mobiliteitsmanagement. Deze cursus, bestaande uit zes bijeenkomsten van zes uur, is bestemd voor eenieder die zich binnen een bedrijf bezighoudt op het gebied van personeel, verkeer, markt en/of informatie. De opleiding wordt mede mogelijk gemaakt met behulp van Europese subsidie. De beëdiging en titelbescherming van makelaars wordt afgeschaft. In plaats van de wettelijke bescherming komt er een certificeringsregeling en een onafhankelijke geschillenregeling voor vastgoedadviseurs en makelaars. Dit staat in een wetsvoorstel dat minister Korthals van Justitie bij de Tweede Kamer heeft ingediend en waarover de Kamer begin april een besluit heeft genomen. Het vermogen van de elf beursgenoteerde

OHRA Beleggingsfondsen nam in 1999 met 168 % toe tot ( 3,4 miljard. In de eerste maanden van 2000 is de belangstelling van beleggers nog verder toegenomen. Het OHRA Aandelen Fonds, het OHRA Multimedia Fonds en het OHRA Internet Fonds zijn bij beleggers het meest in trek. Het Enschedese Crown Gear B.V. is, met in totaal acht bedrijven, genomineerd voor de Overijssel Innovation Award 2000. De award wordt jaarlijks door de provincie Overijssel en de Ontwikkelingsen Investeringsmaatschappij voor Overijssel (OOM) toegekend aan een onderneming die een belangrijke technologische innovatie op product- of procesniveau heeft geïntroduceerd. De nominatie van Crown Gear betreft het ontwikkelde slijpproces van de Cylko-kroonwielvertanding. De uiteindelijke winnaar mag de

◆ De ten Hag Prestatie Prijs 2000 is toegekend aan oud-wielrenner Hennie Kuiper (midden).

award op 31 mei a.s. tijdens de live Da Vinci tv-uitzending op TV Oost in ontvangst nemen. Vanwege het wereldwijd tekort aan Gele Koorts-vaccin heeft de afdeling Reizigersadvisering van de GGD Twente een speciaal ‘Gele Koorts’-spreekuur in het leven geroepen. Het op dit moment verkrijgbare vaccin, dat uit Canada afkomstig is, dient aan vijf cliënten binnen 1 uur gespoten te worden. Met deze getroffen maatregelen kunnen alle Twentse reizigers, die naar een Gele Koorts-gebied reizen, goed beschermd aan de reis beginnen. Het tekort aan vaccin zal naar alle waarschijnlijkheid in heel 2000 blijven bestaan. De herstructurering van de Alarmeringsen Ambulancedienst Oost verloopt voorspoedig. Alle boventallige medewerkers hebben elders een nieuwe baan gevonden en het tekort over 1999 is met 865.000 gulden fors lager dan het eerder geraamde bedrag van 2,6 miljoen gulden. Het dagelijks bestuur van Regio Twente ziet de toekomst van de AAD Oost dan ook met vertrouwen tegemoet. Het dagelijks bestuur van de Regio Twente wil de intergemeentelijke samenwerking in Twente vernieuwen. Het stelt daarom voor de bestuurlijke organisatie ingrijpend te veranderen, zodat de portefeuillehouders van de 23 gemeenten veel meer greep krijgen op het beleid op hun taakveld. In plaats van een adviesfunctie krijgen ze een meer besluitvormende functie. Tegelijkertijd ontstaat meer gelegenheid om zaken die heel Twente aangaan in een Twents bestuurlijk platform aan de orde te stellen.

Op 18 april jl. is ten Hag Prestatie Prijs 2000 uitgereikt aan oud-wielrenner Hennie Kuiper, die - volgens de jury door zijn prestaties over de hele wereld naam en faam heeft verworven en daardoor een werkelijk bijdrage heeft geleverd aan de promotie van Oost-Nederland.

Professor dr. Kim Larsen bekleedt met ingang van 1 maart jl. de ‘CMG leerstoel voor formele methoden’ aan de Universiteit Twente. Professor Larsen is als deeltijdhoogleraar aangesteld door de faculteit Informatica van de Universiteit van Twente. Tevens is hij hoogleraar aan de faculteit Informatica van de Universiteit van Aalborg in Denemarken. Een combinatie van vier bedrijven heeft de eervolle opdracht gekregen het terrein en de bloemenverdieping van de Nederlandse inzending op de World Expo 2000 te Hannover te realiseren. De totale combinatie wordt gevormd door: Boogaart Hengelo, BTL Uitvoering, De Punt Groenvoorzieningen en Wissing Hoveniers. De combinatie, onder de naam ‘ad fundum World EXPO 2000’, is inmiddels met de uitvoering van haar taak begonnen en dient deze uiterlijk 1 juni a.s. wanneer de World Expo geopend wordt, te hebben afgerond.

Gedeputeerde Staten van Overijssel stellen Provinciale Staten voor om onder voorwaarden in te stemmen met de ‘ruimte voor ruimteregeling’. “Met een goede uitvoering van de ‘ruimte voor ruimteregeling’ wordt de basis gelegd voor een succesvolle uitvoering van de Reconstructiewet,” aldus GS in het statenvoorstel. Gelet op de vele onduidelijkheden

Banenbeurs alleen succesvol tijdens hoogconjunctuur

Laagdrempelig job-shoppen Transporteur Heisterkamp nam vorig jaar op de eerste dag van de Banenbeurs een nieuwe chauffeur in dienst die de volgende dag meteen op de weg zat. Vorig jaar trok de Banenbeurs zesduizend bezoekers. Ook dit jaar verwacht het Expo Center in Hengelo weer duizenden bezoekers. En hoewel ook de Arbeidsvoorziening weer enthousiast meedoet, is de verwachting dat deze beurs met name zogenoemde positieverbeteraars trekt. “Er is krapte op de arbeidsmarkt, wij bieden bedrijven aan om direct in contact te komen met mogelijke nieuwe werknemers. De drempel is laag,” zegt Louiset Kamphuis, projectmanager bij het Expo Center.

13

◆ Louiset Kamphuis organiseert de Banenbeurs: ‘Laagdrempelig’.

(door Jan Medendorp) De gekte is nog niet voorbij: sollicitatiegesprekken met IT’ers bij autodealers, bijkans blanco cheques als je maar komt werken, kinderopvang, alles is bespreekbaar. Als je tenminste een opleiding hebt. En werkervaring. Voor werklozen met een achterstand is het leven lastiger. Kamphuis werkte tot voor vier jaar in de uitzendbranche (bij Interzend Euregio, tegenwoordig In Person). Zij heeft de slechte tijden nog helder voor de geest: “Toen schreven mensen zich in, maar je wist zeker dat je geen werk voor die mensen had.” Je kunt het zo raar niet bedenken of er wordt wel een beurs over georganiseerd in Nederland. “Maar

‘De bedrijven presenteren hun vacatures van hoog tot laag’

niet over banen,” lacht Kamphuis, “daar heb ik mij wel over verbaasd. En toen ik hier kwam werken, heb ik het idee voor een Banenbeurs gelanceerd. De Arbeidsvoorziening was ook direct enthousiast. Het oorspronkelijke plan was om uitsluitend alle vacatures van alle uitzendorganisaties op één plein bij elkaar te brengen.”

gen in Amsterdam Het voordeel van de Banenbeurs is dat de drempel laag is. Bezoekers kunnen zich oriënteren, hoeven zich niet in te schrijven, worden niet gemaild en noem maar op. Naar een uitzendbureau stappen is een veel grotere stap. Laat staan een open sollicitatiebrief schrijven naar een bedrijf.”

Lage drempel

Depressie

De kritiek op de eerste twee Banenbeurzen was de hoge concentratie van uitzendbureaus en opleidingsinstituten. Er waren maar weinig bedrijven die hun eigen vacatures presenteerden. “Dat is helemaal veranderd. De bezoekers - de entree is gratis kunnen shoppen naar een baan bij de meer dan 80 stands waarvan de helft bestaat uit bedrijven uit de regio. Daar hecht ik veel waarde aan. Dan kunnen de bezoekers concreet zien welke banen voor hen interessant kunnen zijn. De bedrijven presenteren hun vacatures van hoog tot laag, van productiekrachten tot IT’ers. Dus het is niet vergelijkbaar met de carrièreda-

“Ik heb geen inzicht in hoeveel mensen dankzij de Banenbeurs een andere baan krijgen, maar het enthousiasme van de bezoekers en de standhouders is groot. Dat komt natuurlijk ook door de krapte. Tijdens een economische depressie hoef je zo’n beurs niet te houden.” De opening van de Banenbeurs op 26 mei wordt opgefleurd met een symposium waaraan onder anderen MKB-voorzitter De Boer, RBA-directeur Kiene en directeur Vermeulen, van Randstad in Enschede deelnemen. Zij gaan praten over virtuele arbeidsbureaus flex-arbeid, en de nieuwe Centra voor Werk en Inkomen (CWI). ■


www.bemarcm.com www.bemar.nl Online bestelling en levering van functie- en competentieprofielen van de meest voorkomende vakgebieden.

c o l u m n

f i n a n c i e e l

a c c e n t

Haalt uw oudedagse voorziening de 21 eeuw? De pensioenvoorstellen van de Com-

voerd, of de volgende fiscale aardverschuiving met betrekking tot de oudedagsvoorzieningen dient zich aan: het belastingplan 21e eeuw. Tijd om de meest voorkomende vormen van oudedagsvoorzieningen, het pensioen in eigen beheer, het verzekerde pensioen en de lijfrenteverze-

Met name kan het middelloon systeem interessant zijn in die gevallen waarin gedurende de diensttijd geen salarisverhoging wordt verwacht. U heeft als dga uw eigen salaris in de hand. Het opbouwpercentage van 2,25 werkt in dit geval in uw voordeel. Tevens mogen in dit systeem eenmaal opgebouwde pensioenrechten jaarlijks worden verhoogd op basis van een indexatie.

kering nader met elkaar te vergelij2. Pensioen elders verzekeren ken, om u een leidraad te geven in het doolhof van pensioenen. Wordt voor een oudedagsvoorziening gekozen, dan blijven de navolgende mogelijkheden over.

1. Pensioen in eigen beheer Het grote voordeel van het pensioen in eigen beheer is dat de B.V. wel de kosten van het pensioen middels de vorming van een voorziening ten laste van haar resultaat mag brengen, doch dit gaat niet ten koste van de cash flow van de B.V. Feitelijk wordt immers geen premie voldaan. Voorwaarde voor de vorming van een pensioen in eigen beheer is, dat de dga ten minste 10% van de aandelen van de B.V. in bezit heeft. Voor dit type pensioen bestaat de keuze uit drie systemen: • Het eindloon systeem, waarbij het pensioen maximaal 2% per dienstjaar van het laatstverdiende loon bedraagt, reke-

Bij het elders verzekeren van het pensioen gelden andere spelregels dan bij het geheel of gedeeltelijk in eigen beheer houden van het pensioen. Daarnaast is de keuze voor deze beide vormen van een aantal factoren afhankelijk. Eén aspect is de liquiditeit van de onderneming, omdat bij het elders verzekeren feitelijk premie moet worden voldaan. Een ander aspect is de behoefte aan zekerheid over de oudedagsvoorziening. Een pensioen in eigen beheer is immers afhankelijk van het financiële wel en wee van de B.V. Als gevolg hiervan kunt u wellicht besluiten om dit risico wel te lopen voor het ouderdomspensioen, doch niet voor het arbeidsongeschiktheids- en nabestaandenpensioen. Een laatste aspect betreft de kosten. Hiervoor dient een afweging te worden gemaakt van de premie en de winstopslag van de verzekeringsmaatschappij ten opzichte van de kosten van de uitvoer van de pensioenregeling in eigen beheer. Pensioenopbouw middels elders verzekeren wijkt af van de pensioenopbouw in eigen beheer. Afwijkingen doen zich met name voor bij de inbouw van de AOW-uit-

kering, het salaris, waarover pensioen mag worden opgebouwd, de hoogte van het overbruggingspensioen, het moment van kostenaftrek voor de indexatie van het pensioen, de aanslag op de cash flow bij de financiering van salarisstijgingen en de maximale eigen bijdrage van de dga in de kosten van de pensioenregeling. Al met al belangrijke afwegingen, welke maatwerk vereisen bij de afweging eigen beheer of elders verzekeren.

3. Lijfrenteverzekering Vanaf 1 januari 2001 gelden nieuwe regels voor de lijfrentepremieaftrek. Het huidige zogenoemde tranchesysteem blijft echter op hoofdlijnen bestaan.

15

Financieel

missie Witteveen zijn nog niet inge-

ning houdend met een AOW-uitkering van ƒ 21.888 (jaar 2000); • Het middelloon systeem, waarbij tegen 2,25% per jaar een pensioen wordt opgebouwd over het gemiddeld gedurende de dienstbetrekking genoten salaris; • Het beschikbare premiesysteem, waarbij een pensioen wordt toegezegd op basis van een beschikbare premie. Dit systeem komt relatief weinig voor.

Belangrijk is de wijziging in de basisaftrek. Tot 1 januari 2001 kan iedere belastingplichtige zonder bewijs van pensioentekorten ƒ 6.179 premie aftrekken. Deze premie kan zelfs worden overgedragen tussen echtgenoten en onder bepaalde omstandigheden ook door samenwoners. Vanaf 2001 geldt een niet overdraagbare basisaftrek per belastingplichtige van ƒ 2.204. Bij een door de belastingplichtige aan te tonen pensioentekort is het mogelijk een hogere lijfrentepremie af te trekken. Uitgangspunt van de berekeningen hiertoe is het salaris, dat in tegenstelling tot het pensioengevend salaris, inclusief de bijtelling voor de auto van de zaak is. Wetswijzigingen zetten u voor nog meer pensioenkeuzes dan voorheen. Bovenstaande geeft u slechts een summiere leidraad in deze. Voor een verantwoorde keuze in deze kiest u in ieder geval voor een verantwoorde gesprekspartner in het pensioendoolhof: uw belastingadviseur. ■

Mr. E.D. van Veen FB De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Winterswijk


Rust, ruimte en luxe

Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo Veel bedrijven en particulieren kennen de weg al lang naar het gerenommeerde Golden Tulip Hotel Bad Boekelo. Ook voor (meerdaagse) vergaderingen en conferenties is het een heel geschikte accommodatie. De laatste paar jaar zijn de mogelijkheden daarvoor uitgebreid met een scala aan sportieve en recreatieve arrangementen.

Riante accommodatie

Sportieve onderbreking

Met zeven koppelbare vergaderzalen, waarvan een plenaire zaal met een capaciteit tot 200 personen, is Bad Boekelo een aantrekkelijke gelegenheid voor vergaderingen, partijen, incentives, personeelsweekenden en andere evenementen. Met 450 bedden biedt het hotel ook een uitstekende mogelijkheid om grote groepen voor meerdaagse vergaderingen of conferenties te ontvangen. Zo zijn er 24-uurs arrangementen voor ƒ 228,- per persoon (op basis van eenpersoonskamers), waarin inbegrepen zijn een overnachting, ontbijtbuffet, zaalhuur van de plenaire zaal met gebruik van overheadprojector, papier en stiften en gebruik van de docentenkit in de zaal. Verder zitten daar in: koffie, thee en mints in de plenaire zaal, een uitgebreide koffietafel met een kopje soep en een driegangendiner met een glas wijn. Daarbij zijn het zwembad en de tennisbanen vrij beschikbaar. Een variant is een 32-uurs arrangement (ƒ 294,-), dat is uitgebreid tot twee dagen zaalhuur en twee lunches. Uiteraard zijn er nog veel meer mogelijkheden. Ook is er meer audio-visuele apparatuur te huur.

Er is de laatste jaren een toenemende vraag naar een sportieve onderbreking van vergaderingen of conferenties, vaak met teambuilding als doel. Het grote eigen terrein van Bad Boekelo biedt talloze mogelijkheden voor sportieve arrangementen, zoals kruis- en handboogschieten, survivals, Schotse Highland Games, moutainbiketochten, golfen en 4x4 terreinrijden. Ook kan er een bedrijfssportdag op maat georganiseerd worden met onderdelen als hindernisbaan, vlotvaren, schieten, volleybal en lasergames. Voor teambuilding of ter ondersteuning van communicatie of teamwork zijn er diverse outdoortrainingen, die in overleg met de opdrachtgever worden opgezet. Ook andere arrangementen zijn mogelijk. De directie en medewerkers van Bad Boekelo denken graag mee om een evenement te doen slagen. Daarnaast zijn er tal van recreatieve mogelijkheden. Behalve wandelen en fietsen in de schitterende omgeving kunnen de gasten hier klootschieten, skiën, forellen vissen of een huifkartocht maken. Of een museum, kasteel, watermolen of de kaasboerderij in Buurse bezoeken. Andere ideeën zijn een avondbijeenkomst rond een kampvuur, of een openluchttheater. Heel aardig is het om met de stoomtrein van de Museum Buurt Spoorweg een ritje te maken en de exposieruimte van het ‘lokaalspoor’ in Haaksbergen te bezoeken. En last but not least ligt het vertier van Enschede maar op 8 km afstand. Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo ligt dicht bij de A35, op 20 minuten met de auto van de Luchthaven Twente en is vanaf Enschede ook per treintaxi bereikbaar.

17

Te gast bij

Het viersterren Golden Tulip Hotel Bad Boekelo is een oord van rust op een 25 hectaren groot landgoed midden in Zuid-Twente. Er zijn 78 comfortabele hotelkamers met minibar, radio met weksysteem, telefoon, elektrische broekenpers, televisie en een badkamer met bad/douche en toilet. De kamers op de begane grond hebben een eigen terras. Een overdekte passage verbindt het hotel met de 96 zeer luxueuze hotelappartementen. Het hotel heeft een sfeervolle lounge, een groot restaurant met overdekt terras, dat een prachtig uitzicht biedt op de vijver met terrassen, een klein, intiem restaurant en een gezellige bar met open haard. Een overdekt zwembad, een sauna, een Turks stoombad, zonnebanken en een professioneel Beauty Center bieden ontspanning binnenshuis, evenals de bowlingbanen, biljart, tafeltennis en de spellenhoek. Buiten zijn er bovendien ‘all-weather’ tennisbanen.

Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo Oude Deldenerweg 203 7548 PM Boekelo tel. 053 - 428 3005, fax 053 - 428 3035 internet: www.bad-boekelo.nl e-mail: [email protected]


‘Ik neem geen relaties mee naar een korfbalwedstrijd’

TVM verzekert 18

Bij de Transport Verzekerings Maatschappij (TVM) zitten ze niet echt op de cowboys van de weg te wachten. “Wij gaan altijd kijken bij het bedrijf, dan zie je bijvoorbeeld of de banden tegen de muur staan opgestapeld of elders zijn ondergebracht. Of het smerig is.” Vakbekwame, degelijke transportondernemingen die serieus met hun werk bezig zijn, mogen zich aansluiten bij de onderlinge verzekeringsmaatschappij. Waarmee direct duidelijk wordt dat TVM dus geen familiebedrijf is van de inmiddels bekende pa en zoon Bos. De leden zijn de baas.

(door Jan Medendorp)

Van de elfduizend transportbedrijven in Nederland zijn er bijna 4500 lid van TVM. De omzet bedraagt dit jaar een kleine 300 miljoen. In 1999 werd 10,5 miljoen nettowinst geboekt, niet slecht, maar minder goed als ook naar het eigen vermogen van 235 miljoen gekeken wordt. “In de transportbranche is 2% al knap, dus zo slecht doen we het niet,” vertelt Zwollenaar mr. Arjan Bos (31), commercieel directeur van TVM. De verzekeraar telt inmiddels 210 werknemers. “Staar je niet blind op dat eigen vermogen, want de Verzekeringskamer eist een garantievermogen. En daar zitten we nu een keer of zes, zeven boven. De winst voegen we bij het eigen vermogen. Pas als we tien keer het garantievermogen hebben, gaan we ons beraden over wat we doen met de winst en de premie.”

nog bestonden. En toen ontstond de mogelijkheid in een wielerploeg te stappen. Voetbal ligt qua clubs gevoeliger - je bent voor Ajax en tegen Feyenoord en omgekeerd - en je moet affiniteit hebben met de sport. Ik zie me niet met mijn gasten bij een korfbalwedstrijd gaan zitten. We hadden er ook behoefte aan om van het stoffige imago dat verzekeraars toch hebben, af te komen.” Overigens werkt TVM nauw samen met de ABN AMRO. Bos zou het liefste de banden strakker aantrekken. “Als de Rabo een trucker financiert, verwijst hij naar Interpolis. De ING doet dat met Nationale-Nederlanden. Wij hebben ook behoefte aan zo’n relatie. Ik zeg niet dat het de ABN AMRO wordt, maar we willen zo’n samenwerking.”

men, ook al omdat de woordvoerder (dezelfde Bos) toentertijd heel goed begreep hoe de media werken. Bos heeft charisma, is gemakkelijk benaderbaar en geeft het gevoel geen geheimen te hebben. De affaire leverde TVM uiteindelijk geen windeieren op. “We doen het beter dan andere schadeverzekeraars, maar je kunt natuurlijk niet zeggen dat het aan die trammelant ligt. Want we zijn bij voorbeeld ook bij elke bijeenkomst in de transportsector aanwezig, bij de bedrijfsauto-RAI zijn wij de enige verzekeraar die daar staat.” Inmiddels heeft TVM de wielerploeg ‘overgedaan’ aan Farm Frites en heeft op haar beurt de Sanex-schaatsploeg met Rintje Ritsma overgenomen. “Ik denk ook niet dat Ritsma nog goud gaat pakken op de Olympische Spelen, maar hij zal goed zijn voor podiumplaatsen op de komende EK’s en WK’s. Die man heeft een ontzettend goede uitstraling. We gaan onder meer schaatsclinics doen met hem en onze relaties. Want relatiemarketing is het allerbelangrijkste bij sportsponsoring. Bijna iedereen die je uitnodigt komt. Het is mooi voor nieuwe klanten, maar nog beter voor bestaande. Iedereen wil met je praten over de sportprestaties van het team. We hebben ook een VIP-box bij het TT-circuit en bij Willem II. En dat is puur voor de landelijke spreiding.”

Wielerploeg


TVM is op 6 december 1962 (in Rijswijk, Zuid-Holland) opgericht om tegemoet te komen aan de specifieke verzekeringswensen van het beroepsgoederenvervoer. Tien jaar later kwam Ad Bos bij het bedrijf werken, niet veel later verhuisde TVM naar Hoogeveen. Zoon Arjan kreeg landelijke bekendheid door na zijn studie te gaan werken als manager van de TVMwielerploeg; en als woordvoerder van zowel de wielerploeg als het verzekeringsbedrijf. “Je hebt gelijk, we werken uitsluitend in de transportsector. En daar is onze naamsbekendheid toch wel bijna 100%, schat ik zo in. In de jaren tachtig stonden de kranten vol van fusies tussen verzekeringsmaatschappijen onderling en tussen verzekeringsmaatschappijen en banken. We hadden toen heel nadrukkelijk de behoefte om te laten weten dat we

Ridder van de Weg

‘Ga staan op een bewaakte parkeerplaats bij Moskou. Daar staan bewakers met mitrailleurs’

Ritsma Met die publiciteit is het wel goed gekomen. De kranten stonden na de ‘dopingtour’ van 1998 vol van TVM. “Dan ben je ook erg kwetsbaar.” grijnst Arjan Bos. TVM is die periode heel goed uit geko-

TVM is één van de weinige onderlinge verzekeringsmaatschappijen van ons land. Te vergelijken met een coöperatie zoals de Rabobank of zuivelbedrijf Friesland Coberco. Op een aantal punten wijkt de onderlinge af van de coöperatievorm. De kracht van TVM is de kennis, de expertise van de vervoersbranche. “We doen heel veel aan preventie, adviseren bedrijven, begeleiden bedrijven die op bepaalde dagen of momenten veel schade hebben. We hebben bij voorbeeld het systeem van Ridder van de Weg uitgevonden. Chauffeurs die minstens drie jaar aaneengesloten schadevrij rijden, krijgen een lintje. En we proberen ook uit verzekeringsoogpunt mee te denken met de ondernemer. Je moet je voorstellen dat wij naast een directieteam van vier direc-

kieskeurig teuren ook een Raad van Bestuur hebben. Daarin zitten toevallig dezelfde directeuren, maar dat hoeft niet. De directie heeft de leiding over de dagelijks gang van zaken. En het bestuur bekijkt het beleid puur vanuit het belang van de leden. Een dubbele pet, ja, maar het levert weinig fricties op. Want onze doelstelling is niet winstmaximalisatie, maar het belang van de leden. Er zitten geen transporteurs in de Raad van Bestuur, want die zijn dan ook hoofdelijk aansprakelijk en dat kun je die mensen niet aan doen.”

19

Afgevaardigden Verder kent TVM als ‘onderlinge’ een Raad van Commissarissen die tot voor kort geleid werd door oud-minister Ed Nijpels. En om de democratie volledig te maken te maken, kent TVM ook nog een Raad van Afgevaardigen (waarin 48 transporteurs/leden zitting hebben). En natuurlijk is er de jaarlijkse ledenvergadering waar alle 4500 leden (mits in bezit van een truck) naar toe mogen komen. TVM werkt zonder tussenpersonen. Een buitendienst van 25 mensen bezoekt de leden en potentiële verzekerden. Inmiddels verzekert TVM alles op voorwaarde dat de hoofdverzekerde een transporteur is. “Vroeger verzekerden we alleen de auto en de lading, maar voor de brandverzekering of de opstalverzekering verwezen we door naar de concurrent. Dat is natuurlijk niet handig.” “We zijn heel kieskeurig met het aannemen van nieuwe leden, want op het selecteren van de risico’s hebben onze leden recht. We willen alleen vakbekwame transporteurs. De directie beoordeelt alle nieuwe aanmeldingen en één van de vijf wijzigen we. Een kortere looptijd, een hoger eigen risico of we wijzen de aanmelding helemaal af. We zijn niet uit op volume, maar op kwaliteit en scherpe premies voor de leden. De winst halen we vooral uit de nevenverzekeringen. De vrachtwagens bepalen 80% van ons verzekeringsbestand, maar dat deel zorgt slechts voor 20% van de winst.”

Mitrailleurs Het gaat TVM - als we Arjan Bos mogen geloven - om de veiligheid en het imago

van de transporteurs. “Voor ons zijn natuurlijk de lading belangrijk en de landen waarop gereden wordt. Met zand en bakstenen gaat zelden wat mis. Maar in Rusland jatten ze niet alleen de lading, maar ook de wagen. En wij hebben de expertise om die bedrijven die op deze landen rijden te helpen. Ga staan op een bewaakte parkeerplaats bij Moskou. Daar staan bewakers met mitrailleurs. Ga nou niet bijdehand aan de overkant staan om een

paar dollars uit te sparen, dan overvallen diezelfde bewakers je uit nijd omdat je niet bij hen bent komen staan.” Zelfs als je al het kaf van het koren scheidt, is nog groei in Nederland mogelijk. “We gaan wel naar het buitenland, mee met onze klanten. We verzekeren complete concerns, dus als ze een vestiging in Polen opening, bieden we daar ook onze diensten aan.” ■

◆ Commercieeldirecteur Arjan Bos van TVM wil niet elke transporteur zomaar verzekeren.


o n r o e r e n d

Almelo Nabij het NS-station en het kantoor van Nijverdal ten Cate (het Java-terrein) zal door Thomasson Dura ten behoeve van de Belastingdienst een nieuw kantoorgebouw worden ontwikkeld met een oppervlakte van circa 11.000 m2 BVO. DTZ Zadelhoff bemiddelde namens Thomasson Dura. Waarnemers in de markt verwachten dat er een marktconform huurniveau is gerealiseerd.

i n

b e w e g i n g

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een winkelruimte van circa 200 m2, gelegen aan de Kuipersdijk 3B. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 57.000,- per jaar. Huurder is Al Capone’s, een pizza- en pastadelivery-formule.

ten Hag bedrijfsmakelaars IBG bemiddelde bij de verhuur van 370 m2 bedrijfsruimte aan de Tolstraat 26 voor naar verluidt ƒ 85,m2/jaar. Huurders: Bos dakbedekkingen, P.i.p. imaging en Lugo zonwering. ten Hag bedrijfsmakelaars trad op namens Mees van den Brink B.V.

Aan de Voortsweg 157 verkocht ten Hag bedrijfsmakelaars namens Scholte Kramp Holding B.V. een bedrijfsgebouw van ca. 1.400 m2 voor ca. ƒ 550.000,- k.k. aan een particuliere belegger.

Hengelo

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar, een kantoor-/studioruimte, groot circa 250 m2, gesitueerd aan De Heurne 19B. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 39.000,per jaar. De huurder is een modellenbureau en dansstudio.

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte met een oppervlakte van circa 1.650 m2, waaronder circa 220 m2 kantoorruimte, gesitueerd aan de Diamantstraat 1-3, aan Vitriline B.V., een producent van beglazing voor kozijnen in scheidingswanden alsmede fabricage van facetglas. De overeengekomen huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 145.000,per jaar. De opdracht was collegiaal verstrekt met DTZ Zadelhoff v.o.f.

Enschede Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een kantoorruimte groot circa 315 m2, gesitueerd op de 1e etage in het bedrijfsverzamelgebouw Het Baurichter, aan de Getfertweg 290-9/11. De huurprijs bedraagt ƒ 65.000,per jaar. De kantoorruimte zal in gebruik worden genomen door automatiseringsbedrijf HardWorks en Ypsilon Consultancy. Aan De Reulver 95 verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. namens de eigenaar een bedrijfshal van circa 331 m2. De huurprijs bedraagt ƒ 26.000,- per jaar. De huurder is een groothandel in groente en fruit. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar, Lacidem Vastgoed B.V., circa 325 m2 nieuwbouw kantoorruimte op het Business & Science Park gelegen aan het Colosseum 25, aan Tradeview. De huurprijs bedraagt ƒ 275,- m2/jaar. Het voormalige kantoorgebouw van Deloitte & Touche, gelegen aan de Hogelandsingel 21 is door DTZ Zadelhoff namens een particuliere belegger verkocht aan de DSB Groep voor naar verluidt ƒ 4.000.000,-. Het gebouw, met een oppervlakte van ca. 2.150 m2 wordt nu verbouwd en zal dienst gaan doen als kantoorruimte ten behoeve van een financiële instelling. Namens de eigenaar, Lacidem Vastgoed B.V., verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. circa 325 m2 nieuwbouw kantoorruimte op het Business & Science Park gelegen aan het Colosseum 27, aan TNO. De huurprijs bedraagt ƒ 275,- m2/jaar.

Aan de Marktstraat 10 verhuurde ten Hag bedrijfsmakelaars namens een particuliere belegger ca. 1.100 m2 winkelruimte boven Scheer & Foppen voor ca. ƒ 110,- m2/jaar aan Discovery (CD’s DVD, software, CD-roms, internet etc.)

ten Hag bedrijfsmakelaars bemiddelde namens Boermarke Holding B.V. bij de verhuur van ca. 740 m2 bedrijfsruimte met ca. 1.900 m2 buitenterrein aan de Diamantstraat 44. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 79.000,- per jaar. Huurder: Polman Sierbestrating

Haaksbergen Het voormalige VVV-kantoor te Haaksbergen aan de Molenstraat 25a is door bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars verhuurd aan een startende ondernemer in sportieve mode Bum Rush. Het verhuurbaar vloeroppervlak bedraagt ca. 55 m2 winkel met ca. 15 m2 kelderruimte. De huurprijs bedroeg ƒ 24.000,- per jaar. In opdracht van een particuliere belegger verkocht Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. een bedrijfsruimte groot circa 700 m2, gesplitst in meerdere units, gesitueerd aan de Spinnerstraat 2A/B. De koper is een lokale ondernemer. De verkoopprijs bedraagt naar verluidt ƒ 320.000,- k.k.

Oldenzaal Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars B.V. verhuurde namens de huidige huurder, M&S Mode, een winkelruimte groot 550 m2, verdeeld over 3 lagen, gesitueerd aan de Kerkstraat 2. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 155.000,- per jaar. De huurder is de Hakenberg Groep, een makelaars- en assurantiekantoor.

21

Onroerend goed

Hanze Vast CV heeft ter uitbreiding van haar beleggingsportefeuille een nog te bouwen kantoorgebouw gekocht op het bedrijventerrein Twentepoort met een totale oppervlakte van circa 1.250 m2. DTZ Zadelhoff bracht de transactie tot stand namens haar opdrachtgever TPO Vastgoed. Met de transactie is een bedrag gemoeid van circa ƒ 3.900.000,-.

g o e d

Ootmarsum: Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars verkocht namens de eigenaar, Reklatekst b.v., het bedrijfspand aan De Mors 63 voor uitbreiding aan Johan Spenkelink Natuursteen- en tegelhandel te Ootmarsum. Met deze transactie ging een verkoopsom gemoeid van ƒ 537.500,-. ■ ◆ Artist impression van het nog te bouwen kantoorgebouw op bedrijventerrein Twentepoort in Almelo.


Wordt Rijssense investeringsmaatschappij Reggeborgh ook aansprakelijk gesteld?

Omroepplannen op schroothoop Beleggers duikelen over elkaar heen om schadevergoeding te eisen van het internetbedrijf World Online. Bij de beursgang zou het bedrijf en met name topvrouw Nina Brink valse en onduidelijke informatie hebben verschaft. De koers daalt in de weken daaropvolgend met tientallen procenten tegelijk. Eén van de advocaten van de gedupeerde beleggers zegt in een uitzending van Radio Oost dat zijns inziens ook de Rijssense investeringsmaatschappij Reggeborgh in het beklaagdenbankje kan komen.

(door Jan Medendorp) Op 27 december 1999 koopt Reggeborgh voor even meer dan zes dollar per aandeel ongeveer 15% van het totale pakket voor een totaalbedrag van om en nabij de 150 miljoen gulden. Het idee is van Reggeborgh-directeur Holterman, schoonzoon van bouwondernemer Dik Wessels. Holterman heeft in de afgelopen jaren een welhaast onfeilbare neus ontwikkeld om geld met geld te verdienen. Als Kondor Wessels niet was gefuseerd met Volker Stevin, was Reggeborgh vooral dankzij Holtermans capaciteiten bijkans groter geworden dan het bouwconcern zelf. Holterman heeft zich vorig jaar ervan laten overtuigen dat internet de toekomst is; Wessels vindt het allemaal wel goed. En dan begint het draaien en trekken in de periode voorafgaand aan de beursgang. ABN AMRO wilde een beurskoers van 15 Euro. Onder meer dankzij aandeelhouder Reggeborgh wordt dat bedrag verdrievoudigd. Bij de beursgang verkoopt Reggeborgh een derde van haar aandelen voor ongeveer een miljard gulden. Wessels behoort in één klap tot de rijkste mensen van Nederland. Dat de rest van de aandelen nu nog maar een fractie van de eerste beurskoers waard zijn, is jammer maar helaas.

Gepiepeld Wat is precies de rol geweest van Reggeborgh in de periode rond de beursgang? Ook de advocaten van de gedupeerden zijn daarin erg geïnteresseerd en sluiten niet uit dat ook Reggeborgh betrokken wordt in de rechtszaak. Dik Wessels laat alleen weten dat hij onderzoekt of in het radio-interview niemand over de schreef is gegaan. Holterman zelf is schier onvindbaar en weigert elk commentaar. Het is bekend dat Wessels en Holterman niet zo enthousiast zijn over de media. En al helemaal niet over de media in het oosten des lands. Voor een deel is de oorzaak te herleiden tot de onzinnige aanvallen in de Twentsche Courant Tubantia die Reggeborgh te verwerken kreeg toen bekend werd dat de investeringsmaatschappij wilde deelnemen in de regionale luchthaven. Ook is Wessels gepiepeld door een vertegenwoordiger van de plaatselijke

23

courant die hem toevallig sprak over zijn internetrijkdom, tijdens een voetbalwedstrijd van FC Twente. Holterman is serieus geïnteresseerd in het fenomeen internet; hij deelt de mening van diverse goeroes dat het een kwestie van tijd is alvorens radio, televisie, telefoon en andere diensten in elkaar overgaan. Hij was overtuigd toen hij hoorde dat honderdduizenden jongeren via internet (inderdaad via World Online) een popconcert van de Eurythmics hadden gevolgd. Concurrent Chello (dochter van UPC) is bezig in Friesland samen met de regionale omroep aldaar een site van de grond te tillen die radio- en televisie-uitzendingen verzorgt. Hij had goede ideeën dat in andere delen (zoals Overijssel) van de grond te tillen. Maar Holterman zal eerst een hoop moeten uitleggen. Wellicht niet aan journalisten, dan wel aan de rechter. ■ ◆ Holterman zal een hoop moeten uitleggen.


De computer de deur uit, Kanban en Kaizen erin

Power Packer 24 ◆ Arthur Kerk voert een Japans beleid bij Power Packer in Oldenzaal.

Wie de fabriekshallen van Power Packer binnenstapt denkt dat er iets goed mis zit bij de Oldenzaalse producent van automotive-systemen. Zestig procent van de werkvloer staat immers leeg en dat moet een teken aan de wand zijn. De omzet is in vijf jaar echter verdubbeld en het marktaandeel op de wereldtruckmarkt is tachtig (!) procent. Het gaat dus uitstekend met Power Packer. De leegstand is geen teken van armoe maar een uiting van rijkdom. De oorzaak ligt in de no-nonsense bedrijfsvoering die directeur Kerk inmiddels al een jaar lang predikt. ‘ERP: weg ermee’, is het devies, ‘Leve Kaizen, Kanban en Pokeyoke’ de slogan.

(door Pascal Jacobs)


“Cut the bullshit, dat is onze bedrijfsfilosofie,” zegt Arthur Kerk. Kerk gebruikt deze termen te pas en te onpas en hij laat ook niet

na om zo nu en dan zijn middelvinger demonstratief omhoog te steken. Hij kan er verder ook niets aan doen want het past bij

de persoon en binnen de nieuwe cultuur van het bedrijf. Wat vindt Kerk dan allemaal bullshit? “Dat al die bestuurders in Twente hun geld inzetten op het lokken van hightech-bedrijven naar Twente. Alsof een ingenieur drie lagerbetaalde arbeidsplaatsen zou opleveren. Onzin, echt waar. Ik heb hier zelf subsidie gekregen om een nieuwe productiehal te bouwen en dat heeft veel laaggeschoold werk opgeleverd. Honderdtwintig plaatsen. Dat helpt om ook de laatste werklozen aan de slag te krijgen. Juist daar moet men op inzetten,” zegt hij, terwijl zijn middelvinger opsteekt. Het lijkt even alsof een of andere joker aan het woord is maar dat is zeker niet het geval. Kerk is gepokt en gemazeld in de ondernemerswereld, heeft zeker visie en durft, erg on-Twents, gewoon zijn nek uit te steken en te zeggen waar het opstaat. Hij is goed gezelschap en lacht bij alles wat hij zegt. De nuance, die wel degelijk in hem schuilt, moet de toehoorder echter zelf maar zoeken.

Lage lonen In het ‘cut the bullshit-concept’ van Kerk past ook de wens om vooral de productie in Nederland te handhaven. “Wie naar een lagelonenland verhuist, plaatst zichzelf ten eerste voor veel organisatorische problemen: transportkosten, papierwinkels et cetera. Maar belangrijker is dat de kosten helemaal niet zoveel lager blijken te liggen als je zelf in het thuisland eens kritisch naar je organisatie gaat kijken. Daar vallen heel wat kosten te besparen maar het is moeilijk om te erkennen dat er altijd problemen zijn en dat je daarop kunt besparen,” zegt hij. “Je moet naar de totale kosten voor je bedrijf kijken. Alleen loonkosten zeggen weinig.” Kerk stoelt zijn wijsheid op ervaring in zijn eigen bedrijf waar binnen een jaar op spectaculaire wijze zestig procent van zijn eigen vloeroppervlak heeft bespaard. De productielijnen zijn drastisch verkort en de logistiek is flink gerationaliseerd. Daarnaast is er flink geld bespaard in administratie en orderverwerking door zoveel mogelijk de computer buiten de deur te zetten. Om met dat laatste te beginnen: automatisering is bij Power Packer niet heilig. “Veel bedrijven denken dat hun organisatie af is zogauw ze een computer in huis hebben. Ze laten de oren teveel naar allerlei consultants hangen. Die maken je echter van alles wijs. Wij beschikken hier over een Baan-automotive systeem - ja, we hebben grote ruzie met Baan gehad. Daarnaast hebben we de financiële bedrijfsvoering en het management-informatiesysteem geautomatiseerd. Dat zullen we wel zo houden maar er zal ook veel verdwijnen. Vooral de besturing in logistieke zin zal weer zoveel mogelijk zonder computer gaan. Want we moeten kijken of we geen misbruik maken van de computer.”

ERP Kerk wil vasthouden aan het ERP (Enterprise Resource Planning)-pakket van Baan om de ‘forecast’ van orders en leveringen in de gaten te kunnen houden. “De pijplijn moet immers altijd vol zijn.” De dagelijkse bestellingen gaan nu echter volgens het Japanse Kanban-principe. Vijftig van de honderd toeleveranciers van Powerpacker doen daar aan mee. Ze zullen ook wel moeten omdat het bedrijf anders met andere toeleveranciers in zee gaat. “Kanban is een simpel systeem met bakjes. De leverancier komt regelmatig bij ons langs om een bakje te vullen met bijvoorbeeld schroefjes en moertjes. Is het bakje leeg dan weet hij zelf precies hoeveel hij bij moet vullen. Wij hebben

daar geen omkijken naar. We hoeven geen orders uit te vaardigen, geen voorraden te beheren et cetera. Dat scheelt.” Geen ERP maar Kanban dus. Kerk wil verder gaan. Hij wil ERP liefst helemaal omzeilen en hij laat dat een aantal managers uitzoeken. “Als een klant met een opdracht komt, geeft het ERP-systeem automatisch aan welke toeleverancier wat moet leveren. Dan rollen er orderfomulieren uit, worden facturen heen en weer gestuurd enzovoort. Wederom een hele papierwinkel. Dat moet anders kunnen. Wij willen dat ERP-systeem eigenlijk zo inrichten dat wij daar helemaal geen last van hebben. Onze toeleveranciers moeten direct uit de order van onze klant kunnen opmaken wat zij moeten doen. Wij willen die intermediaire rol helemaal niet meer spelen,” aldus Kerk.

‘Onze toeleveranciers moeten direct uit de order van onze klant kunnen opmaken wat zij moeten doen’ Muda Dat Kerk gruwt van papierwerk moge duidelijk zijn. Het is voor hem allemaal Muda, vrij vertaald uit het Japans betekent dat alles wat verspilling is. “Je moet binnen je onderneming altijd kijken wat waarde toevoegt en waar je vanaf wilt. Nou, gemiddeld is maar een kwart van alles waardetoevoegend. De rest is dus muda.” Het punt is nu echter hoe het kaf van het koren wordt gescheiden. Ook daarvoor heeft Kerk de oplossing in Japan gevonden: Kaizen. “Kaizen betekent continu verbeteren,” verklaart hij. “Problemen direct signaleren om ze vervolgens in één klap op te lossen. We doen dat in Kaizen-events. Twee maal per maand roepen we op een vrijdag een hele afdeling bijeen om alle grote en kleine problemen te bespreken. Daarbij mag alles gezegd worden. Een dom idee bestaat niet. Aan de hand van in karton nagebouwde productielijnen gaan we vervolgens samen kijken waar eventuele bottlenecks zitten, hoe vaak mensen moeten lopen of omdraaien, dat ze misschien te groot of te klein zijn voor die machine. Zo ontdek je fouten. Om een voorbeeld te noemen: bij een productielijn hadden we veel uitval, foute producten. Dat kwam

doordat machines bij een storing maar doorgingen met produceren. We werken nu dankzij Kaizen volgens het poka yoke-principe (ook Japans, red.): onepiece-flow. Een machine begint pas aan het volgende product als het vorige foutloos is afgeleverd. Daarmee kunnen we bogen op nul-fouten in ons product en amper afval.”

25

Wegbezuinigen “Kern van Kaizen is dat je na een Kaizenevent de fabriek drie dagen durft stop te zetten. Je brengt gewoon in het weekend alle verbeteringen aan. Dit systeem werkt vele malen beter dan wat dan ook. Je kunt wel een duur onderzoek laten doen en een plan laten opstellen maar in die tijd hebben wij de boel allang aangepast.” Met Kaizen heeft Power Packer zowel kleine problemen als grote opgespoord. Van de vele vermiste hamers op de truckafdeling tot het wegbezuinigen van negen arbeidsplaatsen op één afdeling. “Ja, de werknemers hebben meegewerkt aan het overbodig maken van hun eigen baan, maar dat euvel hebben we elders in het bedrijf wel weer voor ze gecompenseerd,” zegt Kerk. Het enthousiasme voor Kaizen, dat binnen Power Packer voor vier ton wordt begeleid door adviseurs van het in Engeland gevestigde Kaizen-instituut, is nu al enorm groot. Afnemers kijken er jaloers naar en Powerpacker geeft Kaizencursussen aan leveranciers die liefst ook moeten meedoen. “Medewerkers hebben vaak panklare oplossingen voor de problemen die ze tegenkomen. In het verleden hebben wij daar te weinig naar geluisterd en daar was ook de cultuur naar. Bijgevolg was men aanvankelijk sceptisch over Kaizen. Nu is er sprake van een cultuuromslag. Het gaat erom dat je samen verantwoordelijk bent voor het bedrijf. De mensen zijn hier redelijk sociaal betrokken geraakt in de korte tijd dat we met Kaizen bezig zijn geweest. Zo zie je maar weer dat je als ondernemer altijd alles moet proberen en nooit op je gevoel nee zeggen.” ■


c o l u m n

n o t a r i e e l

a d v i e s

Zijn uw huwelijksvoorwaarden up to date? waarden is geen eenvoudige zaak. Het adviseren erover ook niet. Het is een contract dat lang stand moet houden en je weet maar nooit welke situaties geregeld moeten worden. De financiële lotgevallen

Tot enkele jaren geleden dacht men dat volstaan kon worden met betaling van de van jaar tot jaar gespaarde (nominale) bedragen. De Hoge Raad heeft inmiddels duidelijk gemaakt dat dit niet juist is. Ook het met de niet verrekende bedragen behaalde beleggingsresultaat moet verrekend worden. In feite moet het hele tijdens het huwelijk opgebouwde vermogen verrekend worden. Alleen de waarde van de ten huwelijk aangebrachte goederen en goederen die door schenking of erfrecht zijn verkregen - inclusief de waardestijging daarvan - blijft buiten beschouwing.

van de echtgenoten zijn immers

mocht de echtgenoot/ondernemer ervan uitgaan dat bij echtscheiding het verrekenbeding geen problemen zou opleveren voor de onderneming. Er zou immers volstaan kunnen worden met verrekening van het gespaarde inkomen in het afgelopen jaar. Door de uitspraken van de Hoge Raad ziet het beeld er anders uit. Waarschijnlijk kan op de vervaltermijn geen beroep worden gedaan, zodat over de gehele duur van het huwelijk verrekend moet worden. Er moet een uitkering plaatsvinden ter grootte van de helft van de waarde van de onderneming!

Notarieel

Het maken van huwelijksvoor-

27

Vervalbeding niet te voorzien. Daarbij komt dat door rechterlijke uitspraken het juridische kader waarbinnen huwelijksvoorwaarden worden gemaakt, kan veranderen. Dit is gebeurd bij periodieke verrekenbedingen waaraan tijdens het huwelijk geen uitvoering is gegeven. De Hoge Raad heeft daarover de afgelopen jaren een aantal uitspraken gedaan die afwijken van wat daarvóór algemeen werd aangenomen.

Amsterdamse verrekenbeding Een populaire vorm van huwelijksvoorwaarden is uitsluiting van iedere gemeenschap van goederen met een periodiek verrekenbeding. De echtgenoten komen overeen dat zij jaarlijks het gespaarde inkomen zullen verdelen. Zo’n regeling staat bekend als het Amsterdamse verrekenbeding. In de afgelopen decennia zijn die veelvuldig gemaakt. Een gevolg van het periodieke verrekenbeding is dat de echtgenoten jaarlijks moeten bepalen wat is gespaard en welk bedrag de een aan de ander moet uitkeren. In de praktijk blijkt dat daar weinig of niets van terechtkomt. Bij het einde van het huwelijk moet dan worden vastgesteld wat er op grond van het verrekenbeding nog betaald moet worden.

Bij periodieke verrekenbedingen is vaak ook een vervalbeding gemaakt. Dit houdt in dat na verloop van een bepaalde termijn geen verrekening meer gevorderd kan worden. De Hoge Raad heeft beslist dat een vervalbeding in huwelijksvoorwaarden weliswaar geldig is, maar dat daarop geen beroep kan worden gedaan als dat in de omstandigheden van het geval onaanvaardbaar is. De beslissing van de Hoge Raad betrof een vervaltermijn van drie maanden. Dat was te kort. Het vervalbeding bleef dus buiten toepassing. Het gehele tijdens het huwelijk opgebouwde vermogen moest verrekend worden.

Conclusie Huwelijksvoorwaarden kunnen bij echtscheiding dus heel andere gevolgen hebben dan de echtgenoten ooit veronderstelden. Daarom moeten ook huwelijksvoorwaarden regelmatig worden bekeken. Het is nog maar de vraag of een indertijd gemaakte regeling nog passend is voor de financiële situatie waarin de echtgenoten inmiddels verkeren. Raadpleeg dus uw notaris omtrent uw huidige huwelijksvoorwaarden. De ervaring leert dat in goede tijden partners eerder bereid zijn tot een aanvaardbare oplossing (wijziging huwelijksvoorwaarden) te komen, dan in slechtere tijden. ■

Nu is natuurlijk de vraag welke termijn wel voldoende is. Daarover bestaat geen zekerheid. Aangenomen wordt wel dat een vervaltermijn van vijf jaar stand zal houden. De uitspraken van de Hoge Raad hebben verstrekkende gevolgen. Neem de situatie dat aanstaande echtgenoten huwelijksvoorwaarden hebben gemaakt met het oog op een eventueel te starten onderneming. Een Amsterdams verrekenbeding met een vervaltermijn van een jaar was voor dergelijke situaties vrij gebruikelijk. De onderneming wordt een succes. Aan verrekening komt men niet toe. Vervolgens komt het tot echtscheiding. Bij het maken van de huwelijksvoorwaarden

mr. R.A.C. Marres, notaris Swerms Suwijn & Marres notarissen te Hengelo Ov.


Enschedeër dringt als wedstrijdagent alsnog door tot Europese elite

Voetbal is handel geworden voor Jeroen Wotte Voor Jeroen Wotte is voetbal geen ontspannen tijdverdrijf meer, maar pure handel. De romantiek is echter gebleven. Als erkend wedstrijdagent verzorgt hij voor clubs als Ajax, Real Zaragoza en Borussia Dortmund oefenwedstrijden en trainingskampen. “Toen ik onlangs met Ajax in het vliegtuig zat naar Tunesië, dacht ik: dat heb je in een jaartje aardig geflikt.”

29

(door Eddy van der Ley) Sinds 1 januari 1999 is de wedstrijdmakelaardij officieel zijn core business. Wotte (36) voelt zich er, voetbaldier als hij is, prettig bij. De Enschedeër werkte eerder bij een bank, een uitzendbureau en als personeelsplanner bij Holec Projects, maar voor zijn gevoel gaat er niets boven een zelfstandig bestaan in de voetballerij, de sector die met een beetje fantasie als zijn roeping omschreven kan worden. Als actief voetballer (FC Twente 2, Den Haag 2, ASC Schöppingen, Sportclub Enschede) schoot hij tekort voor de top, maar via een omweg is Wotte alsnog toegetreden tot de elite. Want hoewel hij een relatieve nieuweling is aan het Europese makelaarsfirmament, rijst zijn ster met de week. Zo zat de jongste van de 32 door de UEFA erkende wedstrijdagenten onlangs met PSV-manager Frank Arnesen aan tafel, overlegde hij intensief met Arsenal-trainer Arsene Wenger en had hij telefonisch contact met Louis van Gaal.

Netwerk Niet dat hij de wedstrijden van FC Barcelona al in zijn pakket heeft, maar toch. “Dat pretendeer ik op dit moment ook niet, want Bob Maaskant behartigt de belangen van Barcelona en als wedstrijdmakelaars moet je niet in elkaars vaarwater gaan zitten. Maar voor de contacten is het natuurlijk wel goed dat zoveel mogelijk mensen uit de top van de voetballerij persoonlijk kent. Je komt elkaar in dat wereldje altijd weer tegen.” Zijn omvangrijke netwerk aan contacten is de kurk waarop de eenmanszaak van

◆ Jeroen Wotte dineert met Frank Arnesen, overlegt met Arsene Wenger en belt met Louis van Gaal.

Jeroen Wotte drijft. “Dat ben ik onbewust op beginnen te bouwen in de periode dat ik nog actief was als voetballer bij de Duitse Oberligaclub ASC Schöppingen. Vervolgens ben ik eigenlijk vanzelf de wedstrijdmakelaardij binnengerold. De eerste wedstrijd die ik deed, was voor ADO Den Haag, dat op trainingskamp was in Delden. Zij moesten een tegenstander hebben. Trainer was Nol de Ruiter, die later naar FC Utrecht ging en daar vroeg hij me weer. En zo begint het balletje dan te rollen.” Aanvankelijk regelde Wotte op pro deobasis dergelijke wedstrijdjes, maar op een gegeven moment besloot hij de zaken commercieel aan te pakken. Hij sprak zichzelf moed in, gaf zijn baan bij Holec Projects eraan en maakte op 1 januari 1999 de sprong in het diepe. Zestien maanden later rept hij van zijn beste beslissing ooit. Hij doet zaken met clubs als Ajax, PSV, FC Twente, Real Zaragoza, Anderlecht, terwijl

het Duitse voetbal - mede vanwege zijn achtergrond - helemaal geen geheimen meer voor hem heeft. Van de contracten die hij afsluit vangt hij tien procent commissie, een door de UEFA wettelijk vastgesteld percentage.

Pecunia Maar Wotte staart zich niet blind op de pecunia. “Veel dingen die ik doe zijn puur relatiebeheer. Als Sef Vergoossen mij namens Roda JC vraagt een wedstrijdje te regelen tegen De Graafschap, stuur ik heus niet gelijk een factuur. Dat is puur investeren, in de hoop daar later de vruchten van te plukken.” Die Twentse nuchterheid klinkt door in zijn aanpak. “Ik voel me nergens te groot voor, elke club kan bij me terecht, ook vanuit de amateurs. Niet dat ik altijd iets voor ze kan betekenen, want hoe klein ook, elk clubje wil graag tegen Arsenal of Barcelona spelen.” ■


Laatste Memphis van 30 Topman Kees Wiechers van de grootste energieleverancier van ons land, Essent, vertelde tijdens de opname van Memphis op 2 mei dat hij graag met zijn bedrijf naar de beurs wil. Een verslag van het interview treft u in deze uitgave van Twentevisie aan. Zwollenaar Arjan Bos, commercieel directeur van TVM, vertelde open en eerlijk hoe zijn verzekeringsmaatschappij werkt en dat het sponsoren van een wieler- en tegenwoordig een schaatsploeg niet alleen erg leuk is, maar ook veel winst, goodwill en klanten oplevert. De laatste Memphis-opname van dit seizoen heeft plaats op dinsdagmiddag 6 juni om 17.00 uur. Wederom in de TOS-lounge van het Arke Stadion in Enschede.

▲ De gasten waren deze keer van boven naar beneden Essent-bestuursvoorzitter Kees Wiechers en commercieel directeur Arjan Bos van TVM.

dit seizoen op 6 juni ▼

▼ Zoals bijna altijd is de opkomst tijdens de opname van het radio-programma Memphis groot. Onder het genot van een hapje en drankje wordt geluisterd naar de interviews, worden nieuwe contacten opgedaan en zelfs zaken afgesloten.

31

SPONSORS

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

T o p s p o r t

i n

T w e n t e

PM lA ia ec Sp

De eenzame strijd van driebander Ben Velthuis John Bosman hoopt op Bergkamp Mediant wil van kneusjesimago af

Sponsors Topsport Twente

Ab Coers: DRUKKERIJ ROELOFS BV

”APM zal nooit volledig professionaliseren”

APM heeft wind in de rug

Sponsorwerving 34

Waar de marathon als topevenement wegkwijnt, lijkt het Hengelose atletiekgala de Adriaan Paulen Memorial ineens alle wind in de rug te hebben. Amsterdamse plannen voor een atletiekwedstrijd in het gerenoveerde Olympisch Stadion zijn in de ijskast gezet. Ook ‘Keulen’ heeft de handdoek in de ring geworpen en last but not least heeft het Fanny Blankers Koen Stadion een fraaie facelift ondergaan (dankzij de komst van FC Twente die een deel van het park als trainingsaccommodatie in gebruik neemt). En dankzij de Olympische Spelen later dit jaar (veel atleten willen vormbehoud tonen of alsnog een limiet halen) wordt de 19e APM een ongetwijfeld fantastisch sportevenement.

(door Jan Medendorp) ◆ De APM 1999: een serieus geïnteresseerde prins Willem Alexander in gesprek met Haile Gebrselassie.


De APM wordt vanaf 1981 jaarlijks georganiseerd. De enige en grootste internationale atletiekwedstrijd in Nederland heet tot 1987 de Fanny Blankers Koen Games. De APM behoort inmiddels tot de twintig beste wedstrijden ter wereld, in 1994 kreeg de wedstrijd de Grand Prixstatus. En dan tel je dus mee. Welhaast synoniemen voor de APM zijn directeur Ab Coers en hardloper Haile Gebrselassie. Coers houdt er langzaam maar zeker mee op, “en Gebrselassie liet weten na zijn blessure graag weer bij ons te beginnen. En dan zeg je natuurlijk geen nee,” zegt Coers, die vorig jaar nog waarschuwde dat de APM niet de Haile Gebrselassie Games moesten worden.

Draagvlak Ab Coers (63) had na zijn carrière bij HSA nog een tweede leven. Hetzelfde lijkt op te gaan voor zijn opvolger Fedde Zwanenburg (52) die bij de gemeente Hengelo

werkt vanaf 1972, de laatste vijf jaar als hoofd Sport en Recreatie. Dat betekent dat de APM en Zwanenburg geen onbekenden van elkaar zijn, sterker nog, Zwanenburg is zelfs een aantal jaren technisch directeur geweest van de APM. Hij blijft op de loonlijst staan van de gemeente, waarmee Hengelo aangeeft veel belang te hechten aan de APM. Het nakende vertrek van Coers was het moment om eens serieus de organisatie onder de loep te nemen. Want er zijn bij het evenement zo’n 400 vrijwilligers betrokken, de atleten worden verzorgd door Global Sports Communication, het atletenbureau van Jos Hermens, en er is een klein organisatiebureau gehuisvest in het Stork-gebouw achter het station. “Het wedstrijdbureau, de ordedienst en noem maar op gebeuren natuurlijk professioneel, maar we hebben er bewust voor gekozen als organisatie geen professionalisering door te voeren. De huidige manier van werken op pro deo-basis en de aanwe-

Heracles Wat onverlet laat dat het zoeken en vastleggen van sponsors onvoldoende aandacht krijgt. Dat is niet nieuw. “Dat klopt, maar dat moet je integreren in je eigen organisatie.” Bovendien willen de bedrijven graag één van de gezichten van de APM over de vloer krijgen, een beetje babbelen, en dan kijken wat de mogelijkheden zijn. “Wij weten ook precies wat wel en wat niet kan.” Het vinden van een topsponsor die met plezier tonnen of meer overmaakt, lijkt maar niet te vinden. Coers wijt dat voor een deel aan het feit dat er geen echt heel grote bedrijven met hun hoofdkantoor in Twente zitten. “ABN AMRO, AKZO, DSM zitten hier niet, en de Twentse vestigingen praten over heel andere bedragen dan wij zouden willen.” Indirecte hulp is gekomen van onder meer FC Twente, dat een fraai, nieuw oefencomplex krijgt nabij het Fanny Blankers Koen Stadion. Daarvoor is ook het stadion aangepast. Het is inmiddels schitterend uitgebreid en verbouwd. Aan de kop is ook een nieuwe tribune verrezen, een overblijvertje van Heracles. Op die manier helpen de professionele broeders de APM. “De nieuwe tribune levert 400 overdekte zitplaatsen op. De helft daarvan is nodig om sponsors en relaties tevreden te stellen. De andere 200 kaarten komen in de losse verkoop. Het klopt wel dat de begroting niet gestegen is, maar we moesten echt wringen met de oude tribune. Nu kunnen we wat terugdoen,” zegt Ab Coers.

veel. Zwanenburg staat daar gewoon op de loonlijst, de algemene kosten van het klaarmaken van het stadion, het plaatsen van reclameborden, het regelen van de parkeerfaciliteiten en noem maar op nemen zij allemaal voor hun rekening. Ik weet niet wat dat kost, maar wij zouden het niet kunnen betalen.” De constructie met Zwanenburg die voor 75% van zijn werktijd is uitgeleend aan de APM en een kwart van zijn tijd besteed aan speciale projecten (zoals sportpark Slangenbeek) bij de gemeente, is heel mooi, maar kan ook leiden tot een dubbele-petten-situatie. “Dat klopt, maar je moet heel goed communiceren. Je moet niet vergeten dat de gemeente heel veel waarde hecht aan het evenement, dus de APM en de gemeente zullen niet snel tegenover elkaar komen te staan. Ik denk juist dat het heel handig is, want ik ken bij de gemeente heel veel mensen bij wie ik gemakkelijk binnenloop,” aldus Zwanenburg.

35

Amsterdam Verder betaalt de gemeente Enschede 50.000 gulden. Verzekeraar Delta Lloyd heeft nog drie jaar steun toegezegd. Ook al omdat het gala in Amsterdam maar niet van de grond komt. “Dit jaar krijgen we drie ton, voor volgend jaar zal dat opnieuw bekeken worden. Dat ligt er ook aan of Amsterdam dan wel een wedstrijd van de grond krijgt. In Amsterdam ligt een mooi stadion, het is niet voor te stellen dat daar in de komende jaren niets geor-

▼

zige ervaring bij de vrijwilligers vormen een unieke constructie. Als het je boterham is, wordt het anders. In het verleden zijn er wel professionele bureaus geweest, commerciële mensen die op basis van provisie werkten, maar dat is niet gelukt,” zegt Zwanenburg, “Het gaat om het draagvlak, de betrokkenheid. Als je de één betaalt, gaat de ander ook om geld vragen,” voegt hij er ineens feller aan toe.

PM lA ia ec Sp

blijkt troef

Onder verantwoordelijkheid van de APM wordt ook op donderdag 25 mei de dubbele mijl van Hengelo gelopen. Een stratenloop van 3218,68 meter. Op zondag 28 mei, voorafgaand aan het evenement, wordt in het FBK-stadion de Twente Atletiek gehouden voor nationale top- en subtop-atleten. Op 10 juni staat dan de schoolatletiek op het programma en de Nederlandse juniorkampioenschappen op 23, 24 en 25 juni. “Deze evenementen zijn mogelijk dankzij de APM. Als de APM verdwijnt, verdwijnen die wedstrijden dus ook.”

◆ Ab Coers (links) en diens opvolger Fedde Zwanenburg kunnen tevreden zijn: het Fannie Blankers Koen Stadion is - dank zijn FC Twente schitterend uitgebreid en verbouwd.

Begroting Uit de begroting van 1,5 miljoen blijkt verder dat de gemeente Hengelo vorig jaar nog een ton schonk en nu nog maar 25.000 gulden. Zwanenburg en Coers weten niet hoe snel ze moeten reageren: “Vergis je niet, de gemeente doet heel


PM lA ia ec Sp 37

◆ Het Hengelose atletiekgala Adriaan Paulen Memorial lijkt ineens alle wind in de rug te hebben.

ganiseerd wordt.” Ook de club van 83 heeft weer een kwart miljoen bijeengebracht. “De NOS en Eurosport betalen een kleine twee ton. We betalen geen cent om de uitzending mogelijk te maken. Dat kost ook tonnen. En we hebben de garantie gekregen dat de NOS vijf kwartier aandacht aan de APM besteedt. De NOS heeft wel het recht de beelden door te verkopen. En daar krijgen wij dan niets van.” Andere, veelal kleinere sponsors brengen een half miljoen op en om de begroting sluitend te krijgen, levert de verkoop van kaarten aan de kassa nog 65.000 gulden op.

Uitgaven “Het grootste deel van de uitgaven gaat zitten in de atleten. En de rest gaat naar de organisatie, de catering van de sponsors, de verzorging van de vrijwilligers. Er staan twee video-walls in het stadion die een halve ton kosten. Dat is voor het publiek natuurlijk schitterend.” De atleten worden zoals elk jaar geregeld door het bureau van Jos Hermens. “Hij werkt al een jaar of tien, twaalf voor ons. Nee hoor, we zitten niet aan hem gebakken, maar de samenwerking is plezierig. Hij heeft ook dit jaar weer een goed deelnemersveld samengesteld. Ik heb absoluut niet de indruk dat wij er bij hem maar een beetje bijhangen. Er zijn wereldwijd zo’n twintig grote makelaars, we kunnen in principe zo overstappen. We krijgen ook

veel verzoeken van atleten die hier willen lopen, die verwijzen we door naar Jos.” Vorig jaar was prins Willem Alexander aanwezig. “Die was serieus geïnteresseerd,” vertelt APM-voorzitter Denis. “Je merkt dat hij er veel van weet.” Dit jaar zal Fanny Blankers Koen tijdens de APM in het zonnetje worden gezet omdat ze als sportvrouw van de eeuw is gekozen.

Marathon Er wordt gezocht naar een samenwerking tussen de APM en de Twente marathon.

Een onafhankelijk bureau (Deloitte en Touche) praat met de besturen. “Dat loopt nu, ik verwacht in het najaar een uitkomst,” zegt Denis, die overspannen verwachtingen tempert. “Er moet vooral een goede financiële verbetering te verwachten zijn. Als 1+1 ineens 1,5 wordt, doen we het dus niet. Het onderzoek is niet zo heel duur, ik schat tien mille, Deloitte en Touche draagt de APM en de marathon een warm hart toe. Ik kijk vooral naar de financiën, want sportief is de APM al een goed evenement natuurlijk.” ■ ◆ De 19e APM wordt ongetwijfeld weer een fantastisch sportevenement.


Voor al uw drukwerk, reclame en ontwerp

promotie a

s verkoop dvie

d

promotie

a

verkoo

p

s vie

PAV drukwerk Oude Postweg 22-26 • 7557 DE Hengelo Tel.: 074 - 243 56 00 • Fax: 074 - 243 57 02 E-mail: [email protected] www.pavdrukwerk.nl

WARMING-UP IN DE NIEUWE TERRANO II

Kom snel een proefrit maken. De nieuwe Nissan Terrano II staat bij ons voor u klaar. Ervaar de kracht en beauty van deze spor tieve per former. De sterke (tot 2.8 ton trekvermogen), maar fluisterstille 2,7 liter turbodiesel met intercooler presteert zoals hij oogt: dynamisch, stoer, stijlvol. Een 4x4 naar uw hart. Ervaar het zelf. Wij zien u graag. N I S S A N . D E S I G N E D T O I M P R O V E Y O U R P E R F O R M A N C E.

Er is al een Terrano II v.a. fl. 41.963,-. Consumentenadviesprijs excl. BTW, BPM, kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Wijzigingen voorbehouden.

Zondag 28 mei, aanvang 16.30 uur

PM lA ia ec Sp

Programma en deelnemers Adriaan Paulen Memorial

39

Mannen 200 meter 110 meter horden

o.a. Claudinei da Silva (Bralilië), zilver op WK 1999 en de enige die Maurice Green kon verslaan. o.a. Allen Johnson (USA), Olympisch kampioen 1996 en wereldkampioen 1997.

◆ Haile Gebrselassie, publiekslieveling.

800 meter ** 1.500 meter

o.a. Haylu Mekonnen (Ethiopië), wereldrecordhouder 2 mijl indoor en mogelijke opvolger van Haile. 3.000 meter * o.a. Bernard Barmasai (Kenia), wereldrecordhouder 3000 meter steeple en Overal GP-winnaar 1999,Haile Gebrselassie (Ethiopië). 10.000 meter o.a Ismael Kirui (Kenia), 2-voudig wereldkampioen 5.000m (1993 en 1995). 3000 meter steeple o.a. Matthew Birir (Kenia), Olympisch kampioen 1992. kogelslingeren * o.a. Karsten Kobs (Duitsland), wereldkampioen 1999, Heinz Weis (Duitsland), wereldkampioen 1997 en Balazs Kiss (Hongarije), Olympisch kampioen 1996. hinkstapsprong * o.a. Charles Friedek (Duitsland), Wereldkampioen indoor en outdoor 1999. polshoog

Vrouwen 100 meter * 800 meter ** 1.500 meter * 5.000 meter

400 meter horden

o.a. Gete Wami (Ethiopië), wereldkampioen 10.000 meter en XC in 1999 en Lydia Cheromei (Kenia), winnares Cross-Challenge 19992000. o.a. Ionela Tirlea (Roemenië), Europees kampioen en wereldkampioen indoor 200 meter 1999.

3.000 meter steeple kogelstoten o.a. Astrid Kumbernuss (Duitsland), wereld- (1997 en 1999) en Olympisch kampioen (1996). discuswerpen * o.a. Franka Dietzsch (Duitsland), Europees (1998) en wereldkampioen 1999.

En natuurlijk de Nederlanders Robin Korving, Marko Koers, Lieja Koeman, Esther Goosens, Stella Jongmans, Jaqueline Goormachtigh, Simon Vroemen, Marcel Laros, Rens Blom en Laurens Looije. Verder vele jonge talentvolle atleten die hopen dat de APM hun definitieve doorbraak wordt.

Twente Atletiek Voorafgaand aan de Adriaan Paulen Memorial, om 12.30 uur, wordt onder de naam Twente Atletiek de KNAU-wedstrijd van het nationale baancircuit gehouden. Vele nationale topatleten zullen hier aanwezig zijn. Het toegangsbewijs voor de APM geldt tevens voor deze baancircuitwedstrijd.

◆ Astrid Kumbernuss, favoriete bij het kogelstoten.

◆ Jos Hermens zweept ‘zijn’ atleten op.

* = Grand Prix-onderdelen ** = APM/IAAF Cup Twentevisie. 05/2000

Voor zwemmer Johan Kenkhuis later geen baan in de sport

‘Zonder Rademaker was ik nooit zo ver gekomen’ 42

Veel gewezen topsporters zoeken na hun sportcarrière een baan in de sport als coach, manager of trainer. Dat zal zeker niet gelden voor Johan Kenkhuis, topzwemmer uit Vriezenveen en in Sydney zeker zwemmend in één van de estafette-onderdelen. Hij wil na de Olympische Spelen een studie in Utrecht gaan oppakken, bijvoorbeeld op het terrein van binnenhuisarchitectuur. Zelf zwemmen op hoog niveau vindt hij fantastisch mooi, maar interesse om andere sporten te volgen heeft hij eigenlijk niet. Wanneer ik hem spreek in huize Kenkhuis in Vriezenveen staat de televisie dan ook niet aan, zodat de finale van de Amstel Gold Race aan mij voorbij gaat.

(door Marti ten Kate) Hoe komt iemand uit Vriezenveen nu op het idee om te gaan zwemmen. “Bij ons thuis zwom iedereen. Mijn vader en oom speelden waterpolo in het eerste van VZ&PC (Vriezenveense Zwem en Polo Club) en de kinderen moesten na het behalen van de zwemdiploma’s eerst een jaar op de zwemclub. Ik dus ook en toen al mijn vriendjes daar ook lid waren, vond ik het hartstikke leuk. Op mijn elfde behaalde ik al drie Nederlandse titels in mijn leeftijdscategorie. Ik zwom toen allerlei verschillende nummers, zelfs de 800 meter vrije slag.”

Zonder bal beter Toch bleef Johan niet zijn hele jeugd zwemmen: “Op een gegeven moment gingen mijn vriendjes van zwemmen af en was ik bij wedstrijden vaak alleen. Vriendjes en

◆ Geen haaienpak voor Johan Kenkhuis, wel een NOC*NSF-auto.


ook mijn broer en zus gingen op waterpolo. Dat heb ik toen ook gedaan, omdat een teamsport mij ook wel leuker leek. Ik was er alleen niet erg goed in. Zonder bal kon ik heel hard zwemmen, maar verder dan de regionale training waterpolo kwam ik nooit. We trainden toen 2 of 3 keer in de week met meestal een wedstrijd in het weekend. Toen ik 15 was, wilde ik toch weer gaan zwemmen. Na overleg met mijn ouders en trainer Henk Veldhuis besloot ik toen lid te worden van Arke De Dinkel in Denekamp om te proberen op een zo hoog mogelijk niveau te komen. Ben Lammerink was daar toen trainer en werd al snel opgevolgd door Jeroen Rademaker.” Inmiddels is Johan gekwalificeerd voor de Olympische Spelen, krijgt hij maandelijks een inkomen van NOC*NSF en rijdt hij in een Olympische Volkswagen.

Bovendien woont hij tegenwoordig in Amersfoort op 5 minuten van het zwembad en is hij fulltime topsporter. Een groot contrast met drie, vier jaar geleden toen hij vanuit Vriezenveen dagelijks ging trainen in Denekamp. “Toen moest ik vaak om half vijf opstaan en zat ik om vijf uur op de brommer richting Denekamp. Van kwart voor zes tot zeven uur trainden we dan en daarna ging ik weer met de brommer naar huis en dan meteen door naar school. Toen ik heel goed werd met zwemmen ging ik ook nog regelmatig voor een tweede training naar Denekamp. Gelukkig kon ik heel makkelijk leren en hoefde ik bijvoorbeeld niet mee te doen aan de gymlessen op school.”

Estafetteploeg In de zomer van 1997 begon Johan zo hard te zwemmen dat hij in beeld kwam voor een plaats in de Nederlandse estafetteploeg op de 4*100 meter vrije slag. Tezamen met vlinderslag-zwemmer Joris Keizer wilde hij zich onder leiding van trainer Jeroen Rademaker proberen te plaatsen voor de Wereldkampioenschappen van 1998 in het Australische Perth. Het Olympisch Steunpunt investeerde hier ook in, zodat het aantal trainingen kon worden uitgebreid met onder meer krachttrainingen en trainingen elders in Nederland op 50 meter banen. Perth werd een heel belangrijke wedstrijd voor Johan: “Ik was in 1997 tijdens de Europese Jeugdkampioenschappen vierde geworden in 51.52 en wist mij op de NK in december 1997 te plaatsen voor de WK in Perth. Op de NK zwom ik toen bijvoorbeeld nog 1:56 op de 200 meter vrije slag. Daardoor mocht ik in Perth ook starten in de series van de 4*200 meter vrij en toen zwom ik ongeveer 1:52. Belangrijker was echter de 4*100 waar we in de finale kwamen. Als startzwemmer zwom ik toen voor het eerst onder de 50 seconden, 49.91. We werden toen vijfde. En ook Joris werd toen vijfde op de 100 meter vlinderslag”. Die zomer slaagde Johan Kenkhuis voor zijn HAVO-examen en besloot hij zich nog meer te gaan richten op het zwem-

men. Hij had toen al heel veel contacten in Amersfoort bij AZ&PC, waar de omstandigheden om te zwemmen optimaler leken. Johan: “Ik vond het toen heel erg moeilijk om Jeroen te vertellen dat ik De Dinkel ging verlaten en naar Amersfoort ging. Ik vind Jeroen Rademaker nog steeds een hele goede trainer, zonder hem was ik nooit zo ver gekomen.”

PSV Iedereen in Nederland weet dat de trainingsomstandigheden bij PSV in Eindhoven optimaal zijn met wereldtoppers als Pieter van den Hoogenband en Marcel Wouda, maar ook in Amersfoort heeft Johan niet te klagen: “We trainen nu elke ochtend van acht tot tien en ’s middags vanaf vijf uur. Tussendoor dus veel tijd voor rust en in ieder geval de eerste training niet meer zo heel erg vroeg. Twee keer in de week doen we bovendien nog een krachttraining, ook in een ruimte bij het zwembad. Totaal train ik nu zo ongeveer 24 uur per week. Voor mij is AZ&PC ideaal hoewel ik niet veel tegenstand heb tijdens de training, maar dat mis ik eigenlijk niet.” Op de Olympische Spelen zal Johan zeker deel uitmaken van de estafette-

En al die nieuwe ontwikkelingen in het zwemmen zoals het inmiddels befaamde haaienpak van Marcel Wouda? “Ik geloof daar allemaal niet zo in. Ik heb 1 keer met een kale kop gezwommen toen er iets mis was gegaan met een kleurspoeling. Als ik met dat pak ga zwemmen, zal het alleen iets zijn rond de benen en zeker niet om mijn bovenlichaam. Ik wil graag contact houden met het water.” Wat moet er tenslotte gebeuren om in Sydney goud te winnen: “Ik denk dat goud onmogelijk is. Pieter zwemt 48.3, Mark en ik net onder de 50 seconden. Onze vierde man zwemt echter nog boven de 51 seconden. Ik heb Joris Keizer dan ook geadviseerd om zich ook te proberen te plaatsen op de 4*100 meter estafette. Met hem erbij zijn we misschien nog wat sterker.” ■

Twentse sporters naar Sydney 2000 De volgende Twentse sporters lijken verzekerd van deelname aan de Olympische Spelen die van 15 september tot en met 1 oktober worden gehouden in Sydney. De paralympics volgen van 18 tot en met 29 oktober:

Olympische Spelen Roeien, Twente Vier: Waterpolo Dames: Zwemmen: Wielrennen Wegwedstrijd: Volleybal dames:

Jeroen Spaans: Joris Trooster, Robert van der Vooren, Simon Kolkman’, coach Robbert Jonkman Karin Kuipers, Jorieke Oostendorp (reserve), Carla Quint, Hella Boering, coach : Jan Mensink Kirsten Vlieghuis, Johan Kenkhuis, Joris Keizer (moet zich nog kwalificeren) Drie wielrensters met mogelijk Chantal Beltman Ellen Koopman, Kitty Sanders, Elles Leferink (moeten zich in Japan kwalificeren, 17-25 juni)

Paralympics Zitvolleybal: Rolstoel Basketbal: Zwemmen:

André Venderbosch, Alfred Oonk, Stephan Tibben, Henk Aalders, Johan Reekers, Coach : Cees Jansen Jennette Jansen, Miranda Wevers, Petra Garnier, Erna Sanders, Josien ten Thije Naomi Sprick, Marcel Kamst, Marion Nijhof, Jeroen Gottemaker

Mei 2000, Twente Marathon en APM Global Sports Marketing, een min of meer zelfstandig onderdeel van het bureau van Jos Hermens, stapt uit de organisatie van de Amsterdam Marathon. Ter herinnering: vorig jaar werden vier tijden in de top 10 van de wereld in Amsterdam gelopen. Nu kon Global Sports Marketing niet genoeg sponsors interesseren, niet voor het eerder afgelaste atletiekgala in Amsterdam en nu ook al niet voor de hoofdstedelijke marathon. Nee, dan de APM. Nog steeds gehuisvest in de kantoren van Stork. Fedde Zwanenburg, zijn voorganger Ab Coers en anderen leggen de laatste hand aan de voorbereidingen voor de APM 2000 met weer de deelname van Haile Gebrselassie, één van de laatste echt grote namen in de baanatletiek en daardoor een enorme kanjer voor media en publiek. En dat is nu juist het probleem van de internationale marathons waar nauwelijks aansprekende namen zijn en waar de hoofdzakelijk Afrikaanse lopers hooguit enkele jaren schijnen mee te gaan. Dat bleek ook in Rotterdam met in de breedte een hele goede Marathon, ook met vier lopers onder de 2:09 uur, maar met nauwelijks aansprekende namen. Op televisie kon iedereen overigens wel genieten van een schitterend gevecht om de eerste plaats.

43

Marti ten Kate

‘Ik wil graag starten op de 100 meter vrije slag’

ploeg, maar hoopt hij ook te mogen starten op de 100 meter vrije slag individueel. “Ik heb de limiet daarvoor inmiddels gehaald, maar ook Mark Veens van PSV wil zich nog proberen te kwalificeren. Pieter zal zeker de absolute nummer 1 zijn, maar daarnaast is er nog plaats voor een individuele zwemmer. Mark is dus mijn grootste concurrent, maar ook zeker een goede collega in de estafetteploeg. Met Mark, Pieter en Marcel werd ik Europees Kampioen bij het EK in Istanboel in 1999 en kunnen we misschien een medaille halen in Sydney. Bij de laatste trainingsstage lagen Mark ik dan ook samen op een kamer en hebben we ook een aantal keren samen getraind.”

Daar zal de Twente Marathon zich ook op moeten richten. Eind mei is geen datum om toptijden te kunnen verwachten, dus zal er een veld moeten staan dat garant staat voor strijd en zullen de kortere afstanden het evenement glans moeten geven door de massale deelname. Ik vind dat het unieke grensoverschrijdende karakter van deze marathon nog meer kan worden uitgebuit en moet men na het afblazen van Twentestad wellicht gaan denken over een parkoers zonder Hengelo. Enschede is met Glanerbrug en zeker met Gronau in staat om daar een schitterend parkoers neer te leggen met op termijn de start en finish van marathon, halve marathon en 10 kilometer op de boulevard in Enschede ter hoogte van het nieuw te bouwen casino. Dat is mij wel een gokje waard. Twentevisie. 05/2000

Marti ten Kate

Ben Velthuis is Don Quichotte

‘Ik ben nog steeds 44

De goeroe is nooit tevreden. Ben Velthuis zette jarenlang vrijwel alles opzij voor ‘zijn’ sport. Zelfs de eigen carrière maakte de boomlange Oldenzaler ondergeschikt aan het streven om biljarters te laten verworden tot professionele sporters. Mede door zijn inzet veranderden ordinaire kroegen in paleizen waar specialisten in keurig outfit een aardig salaris opstrijken in ruil voor kunstig toucheren, masseren en carotteren van drie ivoren ballen in relatie tot evenzoveel banden. Anno 2000 is het driebandenspel uitgegroeid tot een volwaardige en skyboxwaardige sport, dat tijdens Athene 2004 zelfs verheven wordt tot olympische discipline. “Maar we zijn er nog lang niet,” zegt de geestelijk vader achter veelvoudig lands- en Europees kampioen Pelgrim Professionals uit Hengelo.

(door Gerhard Nijboer) Aan de vooravond van de finale van de Champions League voor teams, die op 2, 3 en 4 juni in het Hengelose Expo Center wordt gehouden en waar zijn team de Europese titel verdedigt, weet Ben Velthuis dat veel van zijn idealen zijn gerealiseerd. Halverwege de jaren tachtig zocht de toenmalige Oldenzaalse topbiljarter in gezelschap van onder anderen wereldkampioen Rini van Bracht de confrontatie met de bondsbestuurders. Hij zorgde er op die manier niet alleen voor dat er

◆ Torbjörn Blomdahl: “Ik heb in Hengelo mijn mooiste jaren gehad.”

geweldige heibel in de biljarttent ontstond, maar ook dat de eerste schreden op weg naar professionalisering werden gezet. Na diverse royeringen van Velthuis en consorten haalden de bestuurders uiteindelijk bakzeil: er kwam een speciale driebandencompetitie waarbij hoge eisen werden gesteld aan clubs en spelers. Gedragsregels en kledingvoorschriften zorgden er onder meer voor dat driebanden binnen korte tijd een prima imago kreeg. Toen de niet onbemiddelde Duitse

Herr Doctor Bayer ook nog eens een eigen professionele organisatie van driebanders oprichtte, was het pleit beslecht: het driebandenspel was tot topsport verheven.

Don Quichotte Vijftien jaar vechten en vijf bypasses verder is Ben Velthuis een wat rustiger mens geworden. “Het feit dat het driebanden alle andere (nog steeds op amateuristische basis geschoeide) disciplines van het biljarten heeft overvleugeld, maakt dat we serieuze gesprekspartners van de bond zijn geworden.” Overigens is er nog steeds vrijwel geen nationale of internationale commissie voor driebanders te vinden waar Velthuis geen zitting in heeft. “Er zijn wereldwijd 116 miljoen wedstrijddriebanders. We hebben samenwerkingsverbanden gelegd en serieuze competities georganiseerd. Het talent kan nu zijn ei kwijt in internationale toernooien en competities, de media hebben daar uitgebreid aandacht voor en het wordt erkend als een echte sport. Een WK wordt niet meer beheerst door Belgen, Duitsers, Fransen en Nederlanders. Nee, Noord- en Zuidamerikanen, Aziaten, Turken, Grieken, Spanjaarden en zelfs Afrikanen zijn geduchte concurrenten geworden. Het werk is dus niet voor niets geweest, maar ik heb me vaak de Don Quichotte onder de driebanders gevoeld.”

Absolute top


Het wereldwijde gevecht voor professionalisering van ‘zijn’ sport is wellicht ten koste gegaan van zijn eigen carrière, want Velthuis behoorde tot zo’n tien jaar geleden tot de absolute top. Nadien werd hij overvleugeld door mensen die zich dag en nacht met het driebanden bezig konden houden. “Driebanden is een sport waar je maximaal voor moet trainen en optimaal geconcentreerd moet zijn. Van de andere kant put ik veel voldoening uit het tot stand komen en voortbestaan van Pelgrim Professionals, een topteam van en voor Twente. Daar ben ik wel een beetje trots op, zeker als je iedere twee weken weer het vele publiek in Biljartcentrum Hengelo ziet” Velthuis speelt, afwisselend met Jelle Pijl, nog regelmatig zijn partijtje mee bij de Hengeloërs, maar zo groot zijn invloed als

niet tevreden’ teammanager is, zo klein is zijn puntenmatige inbreng. Daarvoor zijn vooral de wereldtoppers Torbjörn Blomdahl en Marco Zanetti en in mindere mate Christian Rudolph en Raymond Burgman verantwoordelijk. Met name de fabelachtige Blomdahl is vrijwel onverslaanbaar. Acht jaar heeft het Zweedse wonderkind namens Pelgrim Professionals het blauwe laken geteisterd en zelden leverde hij de punten in. De jaren met de oogstrelende Viking leverde het Twentse team drie keer de Nederlandse titel, twee keer de nationale beker en twee keer de Europa Cup voor teams op. Voorwaar geen sinecure. Maar Blomdahl gaat aan het eind van dit seizoen weg. “Een geldkwestie,” weet Velthuis, “hij kan bij Van Wanroy in Brabant zoveel verdienen dat we Torbjörn niet kunnen houden. Ik gun het hem, want hij is naast een fantastisch biljarter ook een prima mens. Maar we houden natuurlijk wel een topteam over met Zanetti, Rudolph en Burgman.” Blomdahl zelf bevestigt de lezing van Velthuis: “Ik heb in Hengelo mijn mooiste jaren gehad. Zowel als biljarter als in het treffen van vrienden. Een heel mooie club met een prima speelzaal en heel leuke mensen. In zo’n sfeer moest ik wel goed spelen. Ik heb mijn best gedaan, want de mensen en het team verdienden dat. Ik vind het jammer te moeten vertrekken, maar iedereen heeft er begrip voor. Ik ben tenslotte profspeler.”

‘De bond is nog steeds waardeloos’

Griek En de vervanger voor Blomdahl? “Nikos Polychronopoulos, een jonge Griek, die rond de 1.4 gemiddeld speelt en in de Nederlandse competitie verder kan en wil groeien. Hij zit nu nog voor de Griekse luchtmacht op Cyprus. Hij is begin twintig en een enorm talent. Wij hikten alleen tegen de reiskosten aan, maar die komen nu voor rekening van het Grieks Olympisch comité. Zij zien dat als een investering in

45 ◆ Ben Velthuis heeft bijkans alles over voor zijn sport. Zelfs zijn leven, lijkt het.

medaillekansen tijdens Athene 2004. Terecht, want de Nederlandse competitie is de sterkste ter wereld. Polychronopoulos kan echt een grote worden.” Het laatste optreden van Torbjörn Blomdahl voor Pelgrim Professionals is tevens de ultieme uitdaging: het verdedigen en voor de derde achtereenvolgende keer winnen van de Europa Cup. En het is niet vreemd dat Ben Velthuis ook bij de organisatie daarvan in het Hengelose Expo Center een grote vinger in de pap heeft. Vorig jaar verdedigde het Twentse team de titel nog met succes in het Stadhuis. “We hebben nu in goed overleg met de gemeente gekozen voor het Expo Center omdat daar de mogelijkheden voor sponsors, skyboxen, catering, TV-registratie en dergelijke wat groter zijn. Daarnaast, en vraag me niet waarom, schijnt vrijdag 2 juni een uitermate geschikte trouwdag te zijn, want voor die dag hebben zich zeer veel bruidsparen gemeld. Samen met de Europa Cup zou dat een te grote belasting worden in het stadhuis. Vandaar het Expo Center.”

Wat overigens in de ogen van Velthuis veel beter kan, hij is tenslotte nooit tevreden, is het jeugdbeleid van de bond. Nog steeds zijn er in deze biljartgekke regio geen opvolgers voor grote namen als Jan Brunnekreef, Frans Tusveld, Hans Vultink, Hennie Bult, Willie Stokkers, allemaal toch al ruim boven de vijftig jaar. “Wij moesten zelf op zoek gaan naar talentvolle kinderen, omdat de bond dat te veel werk vond. We hebben grote prijzen beschikbaar gesteld om talenten te blijven motiveren. Iedere keer weer wordt dat de grond in geboord door mensen die denken dat ze het beter weten. Met als gevolg dat er weinig doorbreekt. De bond zegt dat kinderen eerst het kaderspel goed moeten beheersen om daarna door te gaan in het driebanden. Maar het kaderspel is verleden tijd! Wij als professionele eredivisieclubs nemen onze verantwoordelijkheid, maar stuiten op de heren bij de bond. Zij zien, nota bene dankzij het driebanden, het ledenaantal niet terug lopen, kijken vervolgens hoe het allemaal was, doen een plas en laten alles dus zoals het was. De dood in de pot. Daar baal ik verschrikkelijk van.” ■


Op weg naar Euro 2000 met... Johnny Bosman Met de Euro 2000 binnen handbereik, gaat Twentevisie maandelijks met een ex-international van FC Twente in conclaaf over verleden, heden en toekomst. In de negende aflevering aandacht voor Johnny Bosman (34), die ondanks de concurrentie van generatiegenoten als Marco van Basten, Wim Kieft, Ruud Gullit en Dennis Bergkamp tot het fraaie totaal van 30 interlands reikte.

(door Eddy van der Ley)

Hoewel nog fris van lijf, leden en geest, is de interlandcarrière van John Bosman ten einde. Die gedachte had de trefzekere spits ook, toen hij in de zomer van 1996 op 31-jarige leeftijd een contract bij FC Twente tekende. Maar verdomd, in zijn Enschedese tijd werd ‘Bossie’ door de toenmalige bondscoach Guus Hiddink nog twee keer opgeroepen: voor de kwalificatie-interland tegen San Marino (0-7, met een doelpunt van Bosman) en voor de vriendschappelijke wedstrijd in en tegen Zuid Afrika, eind 1997. Moraal van het verhaal: geen bondscoach deed ooit tevergeefs een beroep op Bosman. De huidige aanvaller van AZ showde vrijwel altijd zijn specialiteit van het huis: scoren. In zijn eerste interland, in 1986 tegen Schotland, bleef hij weliswaar droog staan (0-0), maar nadien zou hij zijn voeten en hoofd nadrukkelijk laten spreken. Zijn meest memorabele interland? “Zonder twijfel de 8-0 zege op Cyprus, in 1987, toen ik vijf keer scoorde. Dat zou een evenaring van het doelpuntenrecord in interlands - met Johan Cruijff en Leen Vente - zijn geweest, ware het niet dat de wedstrijd door het bom-incident voortijdig werd afgeblazen. In de officiële statistieken telt hij niet mee, voor mij telt hij wel. Ik bedoel: als die idioot geen bom op het veld had gegooid, zou ik recordhouder zijn geweest. Bovendien word ik in elk interview weer aan die wedstrijd herinnerd.”

Wembley Een andere interland die op Bosmans netvlies bestorven ligt, is de oefenwedstrijd tegen Engeland (2-2). “We speelden op Wembley, dat voor mij een magische klank had door al die FA Cup-finales en door het heilige gras. Dat was al prachtig, maar ik scoorde ook nog, met het hoofd. Ik kroop voor Tony Adams en liet doelman Peter Shilton kansloos.” Bosman scoorde altijd, maar had de pech dat Van Basten, Gullit en Kieft uit hetzelfde tijdperk stamden. Het glorieuze EK van 1988 was daar een voorbeeld van: Bosman begon in de eerste groepswedstrijd tegen Rusland in de basis (0-1 verlies) en het gevolg is bekend. Een zekere Marco van Basten kwam hem aflossen en groeide uit tot de ster van het door Oranje gedomineerde toernooi. “Toch was het een prachtige belevenis om mee te maken.” Zoals dat ook gold voor het WK in 1994, in de Verenigde Staten. Op het laatste nippertje ging Bosman mee als vervanger van Gullit (“die kreeg het te warm”), maar veel speelminuten kreeg hij niet.

volgend seizoen is hij nog in Alkmaar actief. “Het gaat nog steeds lekker, al ben ik na tachtig minuten leeg en moet dan gewisseld worden. Logisch ook, gezien mijn leeftijd.”

47

Hoofdprijs Bosman ziet Oranje op de Euro 2000 ver komen. “Dit is voor een groot aantal spelers zo ongeveer de laatste kans om alsnog een hoofdprijs te pakken, kijk naar De Boertjes en Bergkamp. Bovendien is het een voordeel dat Oranje thuis speelt, want arbiters zijn toch altijd geneigd zich door de entourage mee te laten slepen. Het moet nu maar weer eens gebeuren, de kwaliteit is er in ieder geval.” Als Bosman in de huid van ex-ploeggenoot Frank Rijkaard kon kruipen, zou hij de volgende opstelling formeren: Van der Sar; Reiziger, Stam, Frank de Boer, Bogarde; Ronald de Boer, Davids, Cocu, Overmars; Kluivert, Bergkamp. “Ik zou met Bergkamp starten, het is jammer dat Ruud van Nistelrooy is weggevallen” ■ Was getekend,

Anno 2000 weet Bosman nog immer de weg naar het doel te vinden, in opdracht van het verrassend presterende AZ. Ook

John Bosman ◆ John Bosman (links) kijkt toe hoe Vennegoor of Hesseling van Twente zijn hoofd onder de bal weet te krijgen.


Adv. 1/4 Centrum Vakopleiding Film

◆ Mediant betaalt 3 ton om voor 3 jaar de Twente Marathon te sponsoren.

49

Zorginstelling en marathon helpen elkaar

Mediant wil af van kneusjesimago In de huidige, van commercie doortrokken sportmaatschappij is sponsoring een machtig reclamewapen. Twentevisie onderzoekt het sponsorbeleid van bedrijven met Twentse wortels. In deze aflevering de stichting Mediant, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, die dit jaar voor de tweede keer hoofdsponsor van de Internationale Twente Marathon is.

(door Eddy van der Ley)

Een zorginstelling die de sport als sponsorinstrument kiest? Dat doet per definitie stof opwaaien. In het geval van Mediant - sinds 1 januari 1999 de fusienaam van het Twents Psychiatrisch Ziekenhuis (TPZ), Riagg Enschede en Riagg Midden-Twente - kwam het bij monde van de SP-fractie zelfs tot kamervragen. Maar hoewel de minister het initiatief inderdaad afkeurde, bleven sancties achterwege.

Kneusjesimago Volgens Ger Borgers, secretaris van de Raad van Bestuur, zag Mediant zich ge-

noodzaakt de boer op te gaan. “Primair wilden we naamsbekendheid. Iedereen kent het TPZ, maar Mediant is nog nieuw. Ten tweede wilden we af van het kneusjesimago, dat aan de psychiatrie kleeft. En ten derde speelt de productbekendheid mee. Of zeg maar: het indirect werven van personeel voor de zorg in het algemeen en onze instelling in het bijzonder. Bij al deze facetten paste een dynamisch sportevenement.” Het werd de Internationale Twente Marathon. “Dat kwam mijn of meer toevallig tot stand. We zagen in de krant dat de administratie was afgebrand. Mede als een soort van hulpverlening hebben we toegehapt.” De eerste editie was qua exposure nog geen onverdeeld succes, ook al omdat de reclame-uitingen met stoom en kokend water moesten worden aangebracht.

‘We delen geen sporttassen of gratis t-shirts uit’

Gevoelig Dit jaar zal daar meer aandacht aan worden besteed. Enkele voorbeelden: er komen speciale borden, ratels en vlaggetjes van Mediant, het parcours wordt met Mediantlint afgezet, in de lucht hangt een Zeppelin met de naam Mediant en wat dies meer zij. “Ook verspreiden we tijdens de marathon een informatiefolder. Hopelijk sorteert dat ook effect, want er staan wel 100.000 man langs de kant. Omdat deze vorm van sponsoring nogal gevoelig ligt in de samenleving, gaan we niet al te ver. We zullen bijvoorbeeld geen sporttassen of gratis t-shirts gaan uitdelen.” Borgers zou de impact van de sponsoring graag in cijfers en feiten uitgedrukt zien. “Omdat de eerste berichten nogal tegenstrijdig zijn. Medewerkers van Mediant merken in hun omgeving weinig van de verhoogde naamsbekendheid, maar de huisartsen daarentegen wel. Die krijgen veel patiënten over de vloer die Mediant via de marathon kennen.” Voor het drie jaar sponsoren van de Twente Marathon telt Mediant in totaal 300.000 gulden neer (excl. btw), te betalen uit het potje ‘bedrijfsmiddelen’. “Na die periode hopen we dat Mediant goed in de markt staat, want veel meer geld hebben we niet voor sponsoring.” ■


BOUWNIJVERHEID

Bouwnijverheid opleiding ◆ V.V.B.A. & Omstreken Veldkampsweg 24 7605 AP ALMELO TEL: 0546 - 82 80 52 / FAX: 0546 - 82 06 15 Contactpersoon: dhr. R. Herman

Installatiebedrijven ◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71 7482 EW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5724305 / FAX: 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink ◆ Ezendam Installatie Techniek Wegtersweg 14-2 7556 BR HENGELO TEL: 074 - 2913008 / FAX: 074 - 2911983 Contactpersoon: dhr. H.A. Ezendam ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.euregionet.com/#loohuis

Kraanverhuur ◆ Van Wezel Kraanverhuur B.V., Diamantstraat 20 Postbus 341 7550 AH HENGELO (postbus) TEL: 074-2454545 / FAX: 074-2454400 Contactpersoon: dhr. Ir. Ing. H.P. ter Hoff

Wegenbouw ◆ Infra Ambachtsweg 5 7442 CS NIJVERDAL Postbus 394 7440 AJ NIJVERDAL TEL: 0548-618200 / FAX: 0548-618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen Gespecialiseerd in: Wegenbouw E-mail: [email protected]

FINANCIËLE INSTELLINGEN ◆ Groene Land Verzekeringen Postbus 631 8000 AP ZWOLLE TEL: 038-4566930 / FAX: 038-4567600 Contactpersoon: dhr. Frank Kroeze E-mail: [email protected] i Website: www.groeneland.nl Gespcialiseerd in: financiële dienstverlening ◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4349435 / FAX: 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

Assurantiën/risicobeheer

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40, 7547 TC ENSCHEDE TEL.: 053-4344343 / FAX: 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Damixa Nederland B.V. Bedrijvenweg 3a, 7442 CX NIJVERDAL TEL: 0548-632632 / FAX: 0548-63264 Contactpersoon: dhr. G. Broërken E-mail: [email protected] i Website: www.damixa.nl Gespecialiseerd in: Sanitair- en Keukenkranen en Badkameermeubelen ◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7, 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL. 053 - 4846666 / FAX. 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer

Appendages ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Hout en tuinartikelen ◆ Herman Kühlkamp Kelvinstraat 14, 7575 AS OLDENZAAL TEL: 0541 - 522221 / FAX: 541 - 522222 Contactpersoon: mevr. Y. Kühlkamp

Lastechniek ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Verlichting

◆ Spekschate Assurantiën bv Grotestraat 216 7622 GT BORNE TEL: 074 - 2664455 / FAX: 074 - 2660202 Contactpersoon: dhr. R.R. Spekschate

◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A, 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-541861 / FAX: 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

Banken

Vlees

◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2, 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: dhr. A.B.J. Winkelman

Verzekeringen ◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 2423355 / FAX: 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] ◆ Rabobank Losser Brinkstraat 2, 7581 GC LOSSER TEL: 053 - 5372222 / FAX: 053 - 5387725 Contactpersoon: mr. ing. J.H. Zandbergen ◆ Snelder-Zijlstra Assurantiën B.V. Hoedemakerplein 1, 7511 JR ENSCHEDE TEL: 053 - 4852222 / FAX: 053 - 4317193 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Arbodiensten ◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39, 7606 ES ALMELO Postbus 480, 7600 AS ALMELO TEL: 0546 - 822022 / FAX: 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1, 7607 JC ALMELO TEL: 0546-538050 / FAX: 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch E-mail: [email protected] ◆ De Twaalf Provinciën Spoorstraat 50, 7551 CA HENGELO TEL: 074 - 2552727 / FAX: 074 - 2552700 Contactpersoon: dhr. R.E. Hoving Account Manager i Website: www.d12p.nl Gespecialiseerd in: Arbozorg

Home pages van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het speciale symbooltje

51

IKTelgids

◆ Aannemingsbedrijf J.A. Droste BV Wegtersweg 7 - 23, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 2551555 / FAX: 074 - 2430955 Contactpersoon: dhr. C. Engberink Gespecialiseerd in: woningen utiliteitsbouw E-mail: [email protected] ◆ Bolderink Installatiebedrijven Enschede BV H. ter Kuilestraat 131 7547 BC ENSCHEDE, Postbus 179 7500 AD ENSCHEDE. TEL: 053 - 4316712 / FAX: 053 - 4306033 Contactpersoon: dhr. O. Bolderink ◆ Bossink Bouw BV Roomweg 256 7523 BW ENSCHEDE Postbus 601, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053 - 4337175 / FAX: 053 - 4333275 Contactpersoon: dhr. P. Silderhuis ◆ Bruns en Bonke Bouw Postbus 504 7550 AM HENGELO TEL.: 074-2561414 / FAX: 074-2917143 Contactpersoon: dhr. A.H.J. Terhalle E-mail: [email protected] ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572 7550 AN HENGELO TEL: 074-2500800 / FAX: 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com ◆ Nelissen Van Egteren Bouw Twekkeleres 49 7547 ST ENSCHEDE TEL: 053 - 4322341 / FAX: 053 - 4319968 Contactpersoon: dhr. B.J. van Spijker ◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL TEL: 0541-573030 / FAX: 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl ◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105 7471 BM GOOR TEL.: 0547-272720 / FAX: 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Ten Tije Groep B.V. Haaksbergerstraat 35-39 7555 HB HENGELO TEL: 074-2454040 / FAX: 0874-2454045 Contactpersoon: dhr. W.Th.J. Brantjes Gespecialiseerd in: (ver)bouw & bouwontwikkeling E-mail: [email protected] ◆ Unica Installatiegroep BV Postbus 623 8000 AP ZWOLLE TEL.: 038 - 4560406 / FAX: 038 - 4560408 Contactpersoon: dhr. ir. D. van Vliet Gespecialiseerd in: technische installaties E-mail: [email protected] i Website: www.unica.nl

◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 291 28 67 / FAX: 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

r oo de v in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M - 2 ve Bel 74 Uw s?: f: 0 id e lg ri Te ta IK het

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.euregionet.com

◆ A-Meat-Service BV De Giem 16, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4322210 / FAX: 053 - 4304233 Contactpersoon: dhr. W. Achterberg Gespecialiseerd in: beter IKB varkensvlees

Wijnimporteurs ◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2, 7631 AE OOTMARSUM TEL: 0541 - 292222 / FAX: 0541 - 292024 Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink ◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81, 7471 ER GOOR TEL.: 0547-272645 / FAX: 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

HORECA ◆ AC Hotel Holten Langstraat 22,7451 ND HOLTEN TEL. 0548 - 362680 / FAX. 0548 - 264550 Contactpersoon: mevr. H. Olthuis-van Arsen ◆ De Assinkhof Hengelosestraat 437 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 435 35 31 / FAX: 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49 7511 HB ENSCHEDE TEL: 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: mevr. J. Postma Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected] ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5 7522 NB ENSCHEDE TEL: 053 - 4331366 / FAX: 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis Grotestraat 262, 7622 GW BORNE TEL: 074-2671616 / FAX: 074-2665385 Contactpersoon: dhr. C.J. de Vos

, zijn ook te vinden via www.euregionet.com.


◆ Hotel Restaurant In den Drost van Twente Hengelosestraat 8, 7491 BR DELDEN TEL: 074-3764055 / FAX: 074-3765412 Contactpersoon: dhr. E. van Gemeren Gespecialiseerd in: zakenlunch, diner, meeting, presentatie ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7, 7587 NL DE LUTTE TEL: 0541 - 585555 / FAX: 0541 - 585565

Vergaderaccommodaties

INDUSTRIE ◆ DSM Engineering Plastic Products Nederland B.V. Anth. Fokkerweg 2, 7602 PK ALMELO Postbus 59, 7600 AB ALMELO TEL. 0546 - 877777 / FAX. 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7151 HP EIBERGEN TEL: 0545-472052 / FAX: 0545-474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaalrecycling/autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8, 7547 SM ENSCHEDE TEL: 053-4803380 / FAX: 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL.: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Unipro BV Industriestraat 15, HAAKSBERGEN Postbus 33, 7480 AA HAAKSBERGEN TEL: 053-5737373 / FAX: 053-5737333 E-mail: [email protected] Contactpersoon: afdeling verkoop Gespecialiseerd in: kunstharsvloeren ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL.: 074 - 2507200 / FAX: 074 - 2507210 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~werkenvakmanschap

Aandrijftechniek ◆ Kuil Nicos, Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers ◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4320566 / FAX: 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. J. Borghuis ◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45 , 7150 AA EIBERGEN TEL: 0545 - 464640 / FAX: 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

Electronicabedrijven ◆ Hollandse Signaalapparaten BV Zuidelijke Havenweg 40 7554 RR HENGELO TEL: 074 - 2488111 / FAX: 074 - 2425936 Contactpersoon: dhr. drs. F.J. Engel

Electrotechnische industrie ◆ Holec Holland N.V. Europalaan 202 , 7559 SC HENGELO TEL: 074-2469111 / FAX: 074-2464444 Contactpersoon: dhr. T.A. de Haan ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10, 7482 CA HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730303, FAX: 053 - 5726315 Contactpersoon: dhr. M.G.H. ten Thije Boonkkamp ◆ BV Twentsche Kabelfabriek Postbus 6, 7480 AA HAAKSBERGEN Spinnerstraat 15, 7481 KJ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5732255 / FAX: 053 - 5732184 Contactpersoon: dhr. F.M. Reijken

Electrische energietechniek ◆ Holec Holland NV Tuindorpstraat 61 7555 CS HENGELO TEL: 074 - 2469111 / FAX: 074 - 2464444

Interieurbouw ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813 Contactpersoon: dhr. H.A.J. Homan

Lichtreclame en neon ◆ Letter Licht Ned, Graveertechniek Ned bv Granaatstraat 24 7554 TR HENGELO TEL: 074 - 2455050/FAX: 074 - 2426088 Contactpersoon: dhr. D. Vermaas

Beroeps/bedrijfskleding ◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16, 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78, 7500 AB ENSCHEDE TEL: 053 - 4800300 / FAX: 053 - 4800301

Drukkerijen ◆ Drukkerij ENED Oudestraat 15, 7161 DS NEEDE TEL: 0545 - 291375 / FAX: 0545 - 293144 Contactpersoon: dhr. G.H. Wormgoor

◆ Weyl Beef Products B.V. Het Lenfert 74 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4864444 / FAX: 053-4864400 Contactpersoon: mevr. S. Waayer Gespecialiseerd in: vleesverwerking E-mail: [email protected] i Website: www.weyl.com

Voedingsmiddelenindustrie ◆ Pluimveeverwerkende industrie Hermelink Denekamp BV Hanzeweg 7 7591 BK DENEKAMP TEL: 0541 - 352193 / FAX: 0541 - 351462 Contactpersoon: dhr. J.A.M. Overvelde ◆ Zwanenberg Food group b.v. Sluisweg 7 7602 PR ALMELO Postbus 40 7600 AA ALMELO TEL: 0546 - 875555 / FAX: 0546 - 871285 Contactpersoon: dhr. R. Lotgerink

Wervingsbureaus ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50, 7557 AH HENGELO Postbus 702 7550 AS HENGELO TEL: 074 - 245 52 52 / FAX: 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg dhr. R.H.M. Staal

Zeefdrukkerijen ◆ A 1 Printservice VOF Olieslagweg 120 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema Gespecialiseerd in: tampondruk E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com

53

MAKELAARDIJ, EXPLOITATIE ONROEREND GOED

Machinefabrieken ◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68, 7600 AB ALMELO TEL: 0546 - 862468 / FAX: 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Metaalindustrie ◆ Flexovit Nederland B.V. Groenloseweg 28 7151 HW EIBERGEN Postbus 10, 7150 AA EIBERGEN TEL.: 0545 - 471766 / FAX: 0545 - 474605 Contactpersoon: dhr. W. van den Berghe E-mail: [email protected] ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL.: 074 - 2483938 / FAX: 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected] ◆ Precision Sheet Metal B.V. Goudstraat 70, 7554 NE HENGELO TEL: 074 - 2554040 / FAX: 074 - 2554055 Contactpersoon: dhr. S. Zandstra ◆ Staalbouw Ter Huurne BV Nijverheidstraat 3, 7482 GZ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5727475 / FAX: 053 - 5721263 Contactpersoon: dhr. J.L.G. Ter Huurne

Aannemers ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721466 / FAX: 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. G.H.M. Scharenborg, dhr. H.G.J. Scharenborg

Vlees

IKTelgids

◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400, 7556 BN HENGELO TEL: 074 - 2555055 / FAX: 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk ◆ Theaterhotel Hengelo Schouwburgplein 1, 7607 AE ALMELO TEL: 0546-810061 / FAX: 0546-821665 Contactpersoon: dhr. R.J. Becker Gespecialiseerd in: theater, hotel, restaurant en congrescentrum E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl

◆ Hassink Drukkers bv Handelsstraat 1 7482 GW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721777 / FAX: 053 - 5726275 Contactpersoon: dhr. W.J. Hassink



Metaal recycling ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7551 HP EIBERGEN TEL: 0545 - 472052 / FAX: 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl

Productie machines en apparaten ◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL: 0546-871555 / FAX: 0546-871985 Contactpersoon: Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com


Woning- en Bedrijfsmakelaars ◆ Dekkers Garantiemakelaars en Bedrijfsmakelaars Enschedesestraat 68 7551 EP HENGELO TEL: 074 - 2915700 / FAX: 074 - 2918000 Contactpersoon: dhr. A.H. Dekkers

MILIEUDIENSTVERLENING Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4 7553 AE HENGELO TEL: 074 - 2555666 / FAX: 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Boluwa Eco Systems BV Rigtersbleek-Aalten 4 7621 RB ENSCHEDE TEL: 053 - 4326080 / FAX: 053 - 4310330 Contactpersoon: dhr. M.M. Groenendijk ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL.: 0541 - 585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker

ONDERWIJS Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Cascander Consult, Support in change Amarilstraat 24 7554 TV Hengelo TEL: 074-2504060 / FAX: 074-2503838 Contactpersoon: dhr. T.J. Ekens E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: verbeteren inzetbaarheid van personeel ◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1 7604 JE ALMELO TEL: 074 - 2557800 / FAX: 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp



◆ Parity Solutions Hengelosestraat 705 7500 AM ENSCHEDE TEL.: 053-4836560 / FAX: 053-4836561 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen ◆ Randstad Opleidingscentrum bv Piet Heinstraat 6, 7511 JE ENSCHEDE TEL: 053 - 4306650/ FAX: 053 - 4340695 Contactpersoon: mevr. M. Meulmeester ◆ SLO / Educaplan Postbus 2041, 7500 CA ENSCHEDE Boulevard 1945 nr. 3, ENSCHEDE TEL: 053-4840840 / FAX: 053-4307692 Contactpersoon: dhr. J. Hausmans E-mail: [email protected]

Opleidingsinstituten/onderwijs

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100, 7600 GC ALMELO TEL: 0546 - 541184 / FAX: 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen Gespecialiseerd in: econ. ontwikkeling ◆ Gemeente Oldenzaal Postbus 351, 7570 AJ OLDENZAAL TEL: 0541 - 588111 / FAX: 0541- 588249 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk

OVERIGE DIENSTVERLENING ◆ SOWECO N.V. Postbus 308, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 875678 / FAX: 0546 - 872295 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Verassend, vertrouwd, veelzijdig

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71, 7600 AB ALMELO TEL.: 0546 - 836660 / FAX: 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN

◆ Kompaktor bv Plesmanweg 6 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 867634 / FAX: 0546 - 866268 Contactpersoon: dhr. P.C. van Schaik ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL: 0546 - 86 34 29 / FAX: 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE ◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2, 7547 TG ENSCHEDE TEL: 053-4283028 / FAX: 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen Deurningerstraat 16, 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365 , 7500 AJ ENSCHEDE TEL.: 053-4880880 / FAX: 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL.: 053-4327485 / FAX 053-4324063 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. B. Brinkman ◆ OAD Reizen, Postbus 20, 7450 AA HOLTEN TEL: 0548-377958 / FAX: 0548-365035 Contactpersoon: dhr. H. Verborg

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ BMW Bedrijf-Mens-Werk “Het Scheepvaarthuis” Haven N.Z. 37e, 7607 ES ALMELO TEL.: 0546-923929 / FAX: 0546-539190 Contactpersoon: mevr. C.J. Dujardin Gespecialiseerd in: P&O/BMW; tests, advies E-mail: [email protected] i Website: www.bedrijf-mens-werk.nl ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217, 7500 AE ENSCHEDE TEL. 053 - 4894444 / FAX. 053 - 4894442 Contactpersoon: mevr. J. A. Spierenburg E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: het organiseren van congressen en evenementen ◆ De Bleeker Groep Postbus 300, 7550 AH HENGELO TEL.: 074-2550444 / FAX: 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Faassen Media Producties Postbus 633, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon:mevr. B. ten Hove-Samsom Gespecialiseerd in: film, video en multimedia E-mail: [email protected] ◆ Olympia Uitzendbureau BV Korte Haaksbergerstraat 22, 7511 JS ENSCHEDE TEL: 053-4342787 / FAX: 053-4342880 Contactpersoon: mevr. B. Bresters-Rekers Gespecialiseerd in: administratieve sector ◆ V&L Informatica B.V. Palatijn 3, 7521 PN ENSCHEDE TEL.: 053 - 4341500 / FAX: 053 - 4341501 Contactpersoon: dhr. P.B. van Vliet Gespecialiseerd in: integrale ict dienstverlener E-mail: [email protected] i Website: www.vnl.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Lansinkesweg 4/310, 7553 AE HENGELO TEL: 074-2557900 / FAX: 074-2557925 Contactpersoon: R. Langeslag i Website: www.start.nl Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement ◆ Villa, Expertise voor bedrijven Postbus 70.000, 7500 KB ENSCHEDE TEL: 053-4871871 / FAX:053-4302474 Contactpersonen: mevr. Mariska van der Meer, mevr. Yvonne Bloem Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail: [email protected] i Website: www.villa.hen.nl

Autobedrijven

Accountants

◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1, 7604 PW ALMELO TEL: 0546-815490 / FAX: 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

◆ Eshuis Accountants & Belastingadviseurs Postbus 206, 7600 AE ALMELO TEL: 0546 - 811361 / FAX: 0546 - 810611 Contactpersoon: dhr. J.J.M. Mentink E-mail: [email protected]


◆ GIBO Groep Visserijstraat 5 7514 BZ ENSCHEDE TEL.053 - 4322722 / FAX. 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. L.G. Nijkamp RA Gespecialiseerd in: Accountancy ◆ Hendriksen Accountants en Adviseurs Vestigingen in Almelo en Tubbergen Contactadres: L. von Bönninghausenstraat 23, 7651 AA TUBBERGEN TEL: 0546 - 629900 / FAX: 0546 - 629901 Contactpersonen: dhr. G. Hendriksen AA dhr. R.J. Stokkelaar AA, dhr. T.B.A. Gehring, adjunct-accountant ◆ De Jong & Laan, Accountants/Belastingadviseurs Krikkenstraat 40, 7607 NK ALMELO Postbus 332, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 836000 / FAX: 0546 - 818960 Contactpersoon: dhr. G.J. Laan E-mail: [email protected] ◆ KPMG Accountants n.v. Hengelosestraat 581, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053-4832525 / FAX:053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: diverse branches ◆ OLM Accountants & Belastingadviseurs Hengelosestraat 48, 7514 AJ ENSCHEDE TEL: 053 - 4353208 / FAX: 053 - 4339844 Contactpersoon: dhr. B.J. Meijer ◆ PricewaterhouseCoopers N.V. Diamantstraat 2, 7554 TA HENGELO TEL: 074 - 2439055 / FAX: 074 - 2428387 Contactpersoon: dhr. drs. W.J.M. Joostink, R.A. ◆ Ten Kate & Huizinga accountants, belastingadviseurs, consultants Boulevard 1945 nr. 30 Postbus 2323, 7500 CH ENSCHEDE TEL. 053 - 8522222 / FAX. 053 - 8522223 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Wie we zijn, wat we kunnen, zie onze website i Website: www.tenka-hu.nl

55

IKTelgids

◆ RCO Regionaal Contract Onderwijs Lupinestraat 9, 7552 HJ HENGELO TEL.: 074-8503325 / FAX: 074-8503209 Contactpersoon: dhr. H.B. Spenkelink Gespecialiseerd in: Opleidingen en trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.rco-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL.: 0546-830231 / FAX: 06546-830245 Contactpersoon: dhr. R. Peters Gespecialiseerd in: beroepsonderwijs/ volwassenenonderwijs E-mail: [email protected] ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a, 7604 JE ALMELO TEL: 0546 - 822455 / FAX: 0546 - 827487 Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer ◆ OLCT Hengelosestraat 527, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 434 03 44 / FAX: 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager ◆ PIOT Praktijkcentrum Esrein 19c, 7553 CX HENGELO TEL: 074 - 2431411 / FAX: 074 - 2438689 Contactpersoon: mevr. J.M. Nietsch ◆ Swot Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053-4849831 / FAX: 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

Heftrucks



Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11, 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2666216 / FAX: 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] i Webside: www.venl.nl

Adviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed ◆ Carrière Switch Hazenweg 95 7556 BM HENGELO TEL: 074 - 2504505 / FAX: 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning ◆ Delta Vision Adviesgroep voor personeels- en organisatiemanagement Hengelosestraat 559, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4326868 / FAX: 053 - 4322030 Contactpersoon: dhr. Jos L.H. Segerink ◆ DHV Oost Nederland BV Postbus 246 7550 AE HENGELO (Ov) TEL: 074 - 2552000 / FAX: 074 - 2439245 Contactpersoon: dhr. ing. A.J. Dragt ◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66 7481 CS HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5740743 / FAX: 053 - 5725546 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. Th. Geurts ◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221 7550 AE OLDENZAAL TEL: 0541-585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Advies & Techniek Burg. Roelenweg 38-40 8021 EW ZWOLLE TEL.: 038-4227555 / FAX: 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot ◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95 7550 AB HENGELO TEL: 074 - 2435436 / FAX: 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur)



Adviesbureau voor bedrijfsvoering ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585 7521 AG ENSCHEDE Postbus 5503 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053 - 4849800 / FAX: 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfzema E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: innovaties i Website: www.syntens.nl

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34 7551 AG HENGELO TEL. 074 - 2505240 / FAX. 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Twentebaan 15 7600 AL ALMELO TEL: 0546-533633 / FAX: 0546-820827 Contactpersoon: mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ Damsté/Spoor Sanders & Vermeulen Advocaten Beursstraat 11 7550 AB HENGELO TEL.: 074-2488888 / FAX: 074-2428630 Contactpersoon: mevr. M. klein Rot Gespecialiseerd in: advocatuur ◆ De Jonge & Peters Advocaten M.H. Tromplaan 10/12 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4331133 / FAX: 053 - 4330381 E-mail: [email protected] Contactpersoon: mr. D.K. Kalma ◆ Jacobs Kranenburg Advocaten Postbus 320 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 535565 / FAX: 0546 - 816014 Contactpersoon: dhr. mr. J.H. van der Veer E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: arbeidsrecht, bestuursrecht, letselschade ◆ Van der Sijs De Vlieger & Holsbrink Advocaten Lasondersingel 94-96, 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4340699 / FAX: 053 - 4341799

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22 7580 AA LOSSER TEL: 053 - 5369988 / FAX: 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis E-mail: [email protected]

Architectenbureaus P & O Adviesbureaus ◆ Bureau Pioen, Mitchamplein 1a, 7556 SC HENGELO TEL: 074 - 291 46 50 / FAX: 074 - 291 43 96 Contactpersoon: Mevr. M.C.J. Gribnou ◆ Klaver coaching en training Bornsestraat 242 7556 BM HENGELO TEL: 074-2421441 / FAX: 074-2567590 Contactpersoon: mevr. Marja A.L. Klaver E-mail: [email protected] i Website: www.klaver-ct.nl Gespecialiseerd in: Personal Job Coaching en Teamtraining ◆ Profil P & O Consultants Kantorenpark Stroom Esch Oostermaat 1C, 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2670044 / FAX: 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. J.A.J. Grondman ◆ SORG advies Postbus 3008 7600 EA ALMELO TEL: 0546-646350 / FAX: 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies ◆ VDN Groep b.v. Postbus 650 7600 AR ALMELO Tel.: 0546-821840 / FAX: 0546-821120 Contactpersonen: dhr. T.A.M. Evers, dhr. G. Legtenberg, dhr. B.K. Prenger Gespecialiseerd in: diverse takken personeelsmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vdn.nl

◆ Architectenbureau Van der Heijden Prinsenstraat 123 7607 JC ALMELO TEL: 0546-814928 / FAX: 0546-816040 Contactpersoon: dhr. H. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau, interieur E-mail: [email protected] i Website: www.archvdheijden.nl ◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL: 0541 - 291327 / FAX: 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink

Automatiseringsbedrijven ◆ Blue Point Designware BV Steenmijerstraat 4 7555 NB HENGELO TEL: 074-2506000 / FAX: 2501509 Contactpersoon: dhr. Ir. C.P. Verkuil Gespecialiseerd in: logistieke software E-mail: [email protected] i Website: www.bluepoint.nl ◆ Centric Network & Office Automation b.v. Dr. Klinkertweg 23b 8025 BR ZWOLLE TEL.: 038-4552855 / FAX: 038-4552856 Contacpersoon: dhr. E. Bruinenberg E-mail: [email protected] ◆ Mediabytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 / FAX: 0541 - 662836 Contactpersonen: dhr. ir. H.R. Meulink / dhr. B. Kamps E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl


◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38 7521 PK ENSCHEDE TEL.: 053 - 4803500 / FAX: 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Automatiseringspersoneel ◆ Splendit bv., Amarilstraat 6-10, 7554 TV HENGELO TEL: 074 - 2505750 / FAX: 074 - 2505153 Contactpersoon: W.F.C. Slot

Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8, 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

Beveiligingsbedrijven ◆ Initial Varel Security Postbus 3, 7500 AA ENSCHEDE TEL.: 053-4310035 / FAX: 053-4316865 Contactpersoon: dhr. H. v.d. Weide Gespecialiseerd in: electronische beveiliging ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL: 0541 - 515790 / FAX: 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet

Borduurwerken ◆ Gerjo bv, Tolstraat 34, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 -5721719 / FAX: 053 - 5728135 Contactpersoon: mevr. R. Bonthuis

Boekhoudbureaus ◆ A. de Jong & Partners, Accountants en Adviseurs Deldenerstraat 61, Berfloborgh Postbus 1271, 7550 BG HENGELO TEL: 074 - 2425495 / FAX: 074 - 2430847 Contactpersonen: dhr. A. de Jong RA drs. J.G. uit het Broek RA

57

IKTelgids

◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40 7521 PK ENSCHEDE TEL: 053 - 4323000 / FAX: 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit ◆ KPMG Hengelosestraat 581 Postbus 574, 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4832525 / FAX: 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp dhr. J.H.M. van der Meer E-mail: [email protected] ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120 7514 DS ENSCHEDE TEL.: 053-4343519 / FAX: 053-4340852 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in adm. & bel. advies, fin. planning en ass. ◆ Procede Twente BV Singravenlaan 9, 7531 JB ENSCHEDE TEL.: 053-4331612 / FAX: 4352543 Contactpersonen: dhr. dr. ir. A.B.M. Heesink dhr. prof. dr. ir. G.F. Versteeg ◆ Restyle Groep Nederland Prinsenstraat 20 7607 JD ALMELO TEL.: 0546-453989 / FAX: 0546-453979 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland ◆ Tebodin BV PC Hooftlaan 56 7552 HG HENGELO TEL: 074-24964 96 / FAX: 074-2425712 Contactpersoon: mevr. E.M. Nakken Gespecialiseerd in: engineering en consultancy ◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11,, 7141 DL GROENLO TEL: 0544-466240 / FAX: 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82, 7512 AA ENSCHEDE TEL: 053 - 4329794 / FAX: 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville ◆ Van Rees & Partners BV Hengelosestraat 705, 7521 PA ENSCHEDE Postbus 545 , 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4836692 / FAX: 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected]



Detacheringsbedrijven ◆ Impuls Violierstraat 81 7601 GR ALMELO TEL: 0546 - 825565 / FAX: 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Nederland Lonnekerbrugstraat 129 7447 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4305515 / FAX: 053 - 4309186 Contactpersoon: dhr. F.J. Stuivenberg

Expertises en taxaties ◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’/AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL: 053 - 4312588 / FAX. 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Diepenveenseweg 1497413 AD Postbus 455 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: W. Berends

Fotostudio’s ◆ ‘t Oosten Beeldkommunikatie Wheeweg 18, 7471 EW GOOR TEL: 0547 - 272403 / FAX: 0547 - 276400 Contactpersoon: mevr. H. Veldhuis ◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773 7500 AT ENSCHEDE TEL: 053 - 4357714 / FAX: 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink

Handelsmaatschappijen ◆ InnoMatch International bv Transportcentrum 13, 7547 RT ENSCHEDE TEL: 053 - 4286861 / FAX: 053 - 4286869 Contactpersoon: dhr. J.F. van Lonkhuizen



◆ M.E. Plastics B.V. Twekkeler-es 5, 7547 ST ENSCHEDE TEL.: 053-4321816 / FAX: 053-4305065 Contactpersoon: dhr. H.J. Janssen E-mail: [email protected]

Octrooibureaus ◆ Arnold & Siedsma Hengelosestraat 545 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 4319722 / FAX: 053 - 4302496 Contactpersoon: ir. B.J.H. Schumann

Incassobureaus

Informatietechnologie ◆ COMI, Partners in ICT Stationsplein 4-5, 7511 JD ENSCHEDE TEL.: 053 - 4302050 / FAX: 053 - 4307389 Contactpersoon: ing. E. Kosse Gespecialiseerd in: ICT consultancy en realisatie E-mail: [email protected] i Website: www.comi.nl ◆ MediaBytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 FAX: 0541 - 662836 Contactpersoon: dhr. ir. H.R. Meulink E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Internet ◆ Innovadis Pantheon 14, 7521 PR Postbus 677, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4329944 / FAX: 053-4329863 Contactpersoon: H.M.A. Disberg E-mail: [email protected] i Website:www.innovadis.com

Interrimmanagement ◆ Interrimmanagement, V.A de Pols B.V. Ludgeruslaan 13, 7581 DE LOSSER TEL.: 053-5387831 / FAX: 053-5389730 Contactpersoon: dhr. Jos B. Rikhof MBA Contactpersoon: dhr. J.M. Jongman

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8, 7553 LG HENGELO TEL.: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

Sociale verzekeringen PR-adviesbureaus ◆ Enkelaar Communicatie bv De Kalder 23, Postus 133, 7570 AC OLDENZAAL TEL: 0541-513045 / FAX: 0541-523506 Contactpersoon: dhr. J. Enkelaar E-mail: [email protected]

Reclameadviesbureaus ◆ Apex audio-visuals BV Diepenveenseweg 149 7413 AD, Postbus 455, 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: dhr. W. Berends Gespecialiseerd in: film, video, multimedia ◆ Catapult creatieve communicatie Hilgenbosweg 13, 7447 ZG HELLENDOORN TEL: 0548-645954 / FAX: 0548 - 655815 Contactpersoon:mevr. D.J.E. Oldenmaat E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: marketing, communicatie en reclameadvies i Website:www.catapult.nl ◆ De Kreatieve Praktijk Zuiderstraat 31, 7543 TA ENSCHEDE TEL: 053-4328757 / FAX: 053-4328757 Contactpersoon: dhr. Hans van der Heijden Email: [email protected] Gespecialiseerd in: Reclame-marketing advies & management ◆ Pitch Advertising Marketing bv H.C. Pootstraat 9, 7552 WZ HENGELO TEL: 074-2591414 / FAX: 074-2591014 Contactpersonen: Bas Schipper / Cor Schipper E-mail: [email protected] ◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41, 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL: 053 - 4307044 / FAX: 053 - 4306786 Contactpersonen: dhr. B. de Haan mevr. H. van der Ent ◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175, 7511 BB ENSCHEDE TEL.: 053-4808606 / FAX: 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge

Reclamedrukwerkverspreidingbureaus ◆ T.V.O. Verspreidingen Enschede BV Deurningerstraat 372 , 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp

Schoonmaakbedrijven Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Langestraat 37, 7511 HB Enschede TEL: 053-4825000 / FAX: 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl Gespecialiseerd in: marktonderzoek en advies

Multimedia ◆ Mix Max Multimediale Verspreidingen Deurningerstraat 372 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp ◆ Present Media BV Gronausestraat 710 7534 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4611083 / FAX: 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:ww.presentmedia.nl

Notariskantoren ◆ Hofsteenge & Wesseling notarissen Hengelosestraat 42 7514 AH ENSCHEDE TEL: 053 - 4314977 / FAX: 053 - 4310299 Contactpersoon: mr. C.J. Wesseling

◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 484950 / FAX: 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c 3905 PC VEENENDAAL TEL: 0318-535555 Contactpersoon: dhr. J.H. Hazelaar Gespecialiseerd in schoonmaak ◆ HAGO Nederland b.v. Wooldriksweg 152 7512 AW ENSCHEDE TEL: 053-4307904 / FAX: 053-4314623 Contactpersoon: Mevr. M. Ulfman - de Wilde ◆ IDG-Presto Granaatstraat 51 7554 TN HENGELO TEL.: 074-2504565 / FAX: 074-2425738 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Lavold Granaatstraat 51, 7554 TN HENGELO Postadres: Kanaalstraat 62 7332 BC APELDOORN TEL: 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. L.J. Smit ◆ Piepenbrock Facilitair BV (EFKA) Mors 11 7151 MX EIBERGEN Postbus 66 7150 AB EIBERGEN TEL: 0545 - 474000 / FAX: 0545 - 472005 Contactpersoon: dhr. G.J. Willemsteyn


◆ GAK Nederland bv Pr. Beatrixstraat 15 7551 BK HENGELO TEL.: 074 - 2553311 / FAX: 074 -2913690 Contactpersoon: dhr. J. Hadderingh Gespecialiseerd in: optimale dienstverlening aan werkgevers E-mail: [email protected]

Uitzendbureaus ◆ Adecco Personeelsdiensten Nijverheidstraat 9, 7511 JM ENSCHEDE TEL: 053-4305300 / FAX: 053-4305303 Contactpersoon: mevr. B.B. Wientjes i Website: www.adecco.nl ◆ In Person, Piet Heinstraat 1, 7511 JE ENSCHEDE TEL.: 053 - 4848555 / FAX: 053 - 4302230 Contactpersoon: dhr. T. Teisman ◆ Planmaster Uitzendburo Korte Haaksbergerstraat 7, 7511 JV ENSCHEDE TEL: 053 - 4311410 / FAX: 053 - 4311245 Contactpersoon: dhr. J.W. Gernaat ◆ Technicum Uitzendburo BV De Heurne 44 7511 GW ENSCHEDE TEL: 053 - 4822020 / FAX: 053 - 4822929 Contactpersoon: dhr. M. de Groote ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57 7607 HL ALMELO TEL. 0546 - 543005 / FAX. 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Kuiper E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1 7511 JZ ENSCHEDE TEL. 053 - 4809105 / FAX. 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41 7551 EJ HENGELO TEL. 074 - 2452060 / FAX. 074 -2452069 Contactpersoon: mevr. D.C.E. Haarhuis E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Vedior personeelsdiensten B.V. Smutsstraat 26-32, 7551 HM HENGELO TEL: 074-2433115 / FAX: 074-2433818 Contactpersoon: dhr. G.J.B. Brinkman Gespecialiseerd in: personeelsdiensten i Website: www.vedior.nl

59

IKTelgids

◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82 7500 AB Enschede TEL: 053 - 4313232 / FAX: 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: juridische dienstverlening incasso’s ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

◆ ZaGo Wilthuisstraat 37, 7561 AG DEURNINGEN TEL: 074 - 278 02 83 / FAX: 074 - 278 08 75 Mobiel: 06 - 51 32 90 39 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink



Verhuur/Leasing ◆ ROBA Autolease B.V. Kalanderstraat 2 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-537007 / FAX: 0548-537009 Contactpersoon: Jeroen Linderman

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL: 053-4327485 / FAX: 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl Gespecialiseerd in: zakenreizen ◆ First Travel Management Telgenflat Markt 203 7551 CH HENGELO TEL: 074 - 2454100 / FAX: 074 - 2454170 Contactpersoon: dhr. T. Goossens, manager ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7 7461 KE RIJSSEN TEL.: 0548-540800 / FAX: 053-542055 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. H.J. Potman ◆ World Travel Steenbakkersweg 25 7553 EH HENGELO TEL. 074 - 2478512 / FAX. 074 - 2478564 Contactpersoon: mevr. C. van den Nieuwboer



a d v e r t o r i a l

Palestra: A-locatie voor ondernemers! bedrijfsbijeenkomsten. Esther ter Voert, communicatiemedewerkster van Palestra: “Zakelijke bijeenkomsten in een aangename omgeving beperken zich niet meer tot vergaderingen. Wij organiseren ook cursussen en productpresentaties. Daarnaast zie ik mogelijkheden voor kleinschalige beurzen op deze locatie. Palestra biedt een bijzondere sfeer voor bedrijven die zich willen presenteren aan hun klanten of relaties. Verder bieden we mogelijkheden voor bedrijven die waardevolle klanten of werknemers op nieuwe manieren willen belonen. Bijvoorbeeld met een exclusief arrangement.”

Zakelijke bijeenkomsten hoeven niet meer zo voorspelbaar te zijn als ze eens waren. De tijden van benauwde vergaderzaaltjes en eentonige lunches in een weinig aansprekende omgeving zijn voorgoed voorbij. Als het aan Palestra ligt tenminste wèl. Palestra in Braamt is sinds 1995 het centrum voor in- en ontspanning en lichaamsverzorging in de Achterhoek. Jaarlijks vinden ruim honderdduizend bezoekers de weg naar het centrum, prachtig gelegen aan het water van recreatiegebied Stroombroek, aan de voet van de Montferlandse bossen. Ook bedrijven kunnen er, op tal van manieren, de ondernemersgeest ‘opfrissen’. Palestra is bijzonder geschikt voor zakenlunches, het houden van vergaderingen en presentaties of het vieren van een personeelsfeest al dan niet in combinatie met in- en outdoorarrangementen. Sjoerd van der Laan, horeca-manager bij Palestra legt uit: “In principe is alles mogelijk. Een bedrijfsfeest, congres, een dag actief bezig zijn

ten gunste van de teambuilding binnen een bedrijf, maar natuurlijk ook combinaties daarvan. Een zakelijke presentatie kan worden afgesloten met een middag sportief bezig zijn.”

Variatie De faciliteiten van Palestra zijn zo uitgebreid en gevarieerd dat een bijeenkomst ‘net als alle andere’ eigenlijk onmogelijk is. Palestra biedt een modern bewegingscentrum, een sauna & thermencomplex, een beauty-instituut, een Griekse zaal geschikt voor 250 personen en een evenementenzaal met bowlingbanen. Bij alle zakelijke bijeenkomsten kan een ontbijt, lunch, diner of hapje worden geserveerd en daarnaast staan de twee restaurants en het café de gasten ter beschikking. Overnachtingen zijn mogelijk in het naastgelegen Bungalowpark Stroombroek. Sjoerd van der Laan: “Door de aantrekkelijke locatie worden de mogelijkheden nog eens uitgebreid. Samen vlotten bouwen op het water, een fietstocht door de omgeving of kanovaren? Het kan in samenwerking met Markant, een bedrijf dat recreatieve evenementen voor groepen organiseert.

Persoonlijk De persoonlijke aanpak van Palestra komt niet alleen naar voren in de begeleiding in het bewegingscentrum of het beauty-instituut, maar ook in de planning van de zakelijke bijeenkomsten. Daarin staan de wensen van de klant centraal. Van der Laan: “Veel van de bedrijven waarvoor wij een bijeenkomst organiseren, willen wel eens iets anders. Zij hebben de ideeën, wij de ervaring en mogelijkheden om het te realiseren.” Daarbij houdt Palestra de vinger aan de pols van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van

Voor meer informatie: Palestra Horeca & Evenementen Landweerswal 2, 7047 CE Braamt Tel : 0314-366055 Fax : 0314-365245 E-mail : [email protected] Internet : www.palestra.nl

a d v e r t o r i a l

InterTech: op weg naar hét bureau voor technische vakmensen in de regio Sinds september 1997 is technisch bureau InterTech landelijk actief op het gebied van bemiddeling van vakmensen in de metaal en elektro- en installatiebranche. InterTech ondersteunt bedrijven op professionele wijze bij het afstemmen van de personele capaciteit op de projecten die uitgevoerd moeten worden. Vakmensen die beschikken over een gerichte beroepsopleiding en/of enige jaren werkervaring kunnen bij InterTech terecht. Met name voor lassers, (constructie- en machine)bankwerkers, pijpfitters, ijzerwerkers en (elektro)monteurs heeft InterTech veel afwisselende projecten.

Instroom van vakpersoneel InterTech besteedt veel aandacht aan de begeleiding, opleiding en certificering van haar mensen. Dit is zowel in het belang van haar werknemers als van de branche in zijn totaliteit, omdat op deze wijze de instroom van vakpersoneel wordt bevorderd. Sinds december 1999 is InterTech in Hengelo VCU gecertificeerd, dat betekent dus dat er zeer veel aandacht is voor veilig werken door haar mensen. InterTech ondersteunt de inspanningen die haar opdrachtgevers doen om de risico’s ten aanzien van veiligheid en gezondheid te elimineren.

Volop werk Vanuit de InterTech-vestiging in Hengelo wordt Oost-Nederland bediend. Ceciel Bührmann, accountmanager, geeft aan dat de ontwikkeling in de regio er goed uitziet: “Veel bedrijven melden dat de orderportefeuille goed gevuld is. Met name in de machinebouw, elektrotechniek en bij constructiebedrijven is er volop werk de komende maanden.” De verwachting is dat er de komende tijd veel behoefte zal zijn aan met name (elektro)monteurs en machinebankwerkers. Vooral mensen met ervaring zijn gewild. Lisette Adriani, manager planning en personeel vervolgt: “Het lijkt erop dat het werk bij de bedrijven complexer wordt en dat de hoeveelheid

werk zo groot is dat de behoefte aan zelfstandig werkende vaklieden toeneemt. Die kunnen op hun beurt weer jonge mensen begeleiden bij het werk. Daarnaast blijven wij bezig met scholen en bijscholen van onze mensen.”

◆ De medewerkers van InterTech Hengelo, v.l.n.r.: Martin Kruize, Ceciel Bührmann, Lisette Adriani en Rubina Gaastra.

InterTech in het kort Afwisselend en veelzijdig InterTech bezorgt haar mensen afwisselend werk, dus veelzijdige werkervaring. Martin Kruize, manager planning en personeel, voegt nog toe: “Deze ervaring, in combinatie met begeleiding en eventuele verdere opleidingen, maakt dat onze mensen kunnen groeien in hun vak. Dit zien ze uiteraard terug in hun arbeidsvoorwaarden.” Zoals iedereen weet, is er een tekort aan gekwalificeerd technisch personeel. Als bepaalde vakmensen moeilijk in eigen land te vinden zijn, kan InterTech gebruik maken van haar internationale contacten binnen de Randstad Groep. Het beleid van InterTech is erop gericht zo goed mogelijk tegemoet te komen aan de wensen van zowel haar klanten als haar medewerkers. “Op die manier zal InterTech worden tot ‘hét bureau voor technische vakmensen in de regio’,” besluit Ceciel Bührmann.

• uitvoerende vakmensen • gemotiveerd, ervaren en goed opgeleid • bekend met kwaliteits- en veiligheidsvoorschriften • correcte afdrachten, aangesloten bij de Stichting Financiële Toetsing • aangesloten bij de Vereniging Registratie Ondernemingen • onderdeel Randstad Holding nv • VCU gecertificeerd • internationale wervingsmogelijkheden Wilt u meer weten? Dan kunt u contact opnemen met onze vestiging in Hengelo: InterTech, Oldenzaalsestraat 59 7551 AP Hengelo tel.: (074) 245 26 80 fax: (074) 245 26 90 www:inter-tech.nl

Adv. 1/4 Smudde Film

IKTvisie op...

Uithuilen De Eerste Kamer heeft gesproken en een streep gezet onder de zoveelste poging om in Twente tot een bestuurlijke eenheid te komen. Bijna vier jaar - en vele miljoenen guldens - na het publiceren van het plan is het doek voor Twentestad gevallen. Ik heb er nooit een geheim van gemaakt vóór deze concentratie te zijn, liefst nog aangevuld met Almelo. Evenals de al eerder gesneuvelde Provincie Twente en de Dubbelstad had Twentestad de regio op de kaart kunnen zetten en was er een eind gekomen aan de eeuwige rivaliteit tussen de gemeentebesturen van beide grote steden.

Maar helaas...... We moeten nu uithuilen en opnieuw beginnen om de Twentse bestuurders op een lijn te brengen. Ondanks het ‘dreigement’ dat er binnen vijf jaar een goede vorm van samenwerking gerealiseerd moet zijn, zal het een hele klus worden om de beide kemphanen weer constructief aan tafel te krijgen. Het einde van Twentestad betekende een echtscheiding al voordat het huwelijk gesloten was, met alle emoties van dien.

25 jaar IKT

63

Eternit

64

Personeelsmanagement

56 66

Participaties in de regio

68

Scope

70

IKT Nieuws

71

Twente Agenda

72

Toch zullen we door moeten. Er liggen te veel gemeenschappelijke problemen om met de rug naar elkaar te blijven staan. En dan gaat het zeker niet om ondergeschikte punten als het aanleggen van een ontsluitingsweg of het bouwen van twee schouwburgen op nog geen 10 kilometer van elkaar. Twente is een regio waar we - als we goed samenwerken - een goed evenwicht kunnen creëren tussen de stedelijke ontwikkelingen en het fraaie landschap. Dus tussen werken, wonen en recreëren. De natuur en het landschap stoppen niet bij de gemeentegrens en het is ook waanzin dat een bedrijventerrein niet gemeentegrens-overschrijdend kan zijn. De Twentse schaal is ruimschoots zichtbaar en effectief in bijvoorbeeld het bedrijfsleven, het onderwijs en de zorgsector. Ook op bestuurlijk gebied moet deze Twentse schaal leiden tot versterking van de regio: ‘De regie moet in Twente blijven’. Wij verwachten van onze bestuurders dat zij deze uitdaging met kracht ter hand zullen nemen! Ing. G.A. Reudink, Voorzitter Industriële Kring Twente

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

GROEP

Twente moet zelf de eigen problemen oplossen “Het is zo gemakkelijk om alle problemen waarmee we als regio worstelen, toe te schrijven aan beslissingen in ‘Den Haag’. Dat geldt zowel voor de economische achterstand van Twente als het gebrek aan gemeentelijke samenwerking. We leunen mokkend achterover of kijken kwaad naar ‘de Randstad’. We praten elkaar aan dat we zielig zijn en miskend worden. Twente is echter mans genoeg om voor zichzelf op te komen en zelf te zor-

63

keling van Haaksbergen afremt. En dat is het chronische gebrek aan woningen. Enschede en Hengelo kunnen met hun Vinex-locaties duizenden woningen per jaar bouwen, terwijl het Haaksbergse quotum slechts een honderdtal is.” Nieuw personeel voor bestaande en nieuwe bedrijven is daardoor genoodzaakt om buiten de gemeente woonruimte te zoeken. En gezien de mobilteitsproblematiek is dat geen goede zaak! ■

gen voor de noodzakelijke positieve ontwikkelingen. We zijn een sterke regio en een natuurlijke eenheid, al zou het eeuwige gehakketak tussen Enschede en Hengelo anders doen vermoeden.” (door Niko Wind) Daan van Oosten, voorzitter van IKTHaaksbergen en directeur van Odink & Koenderink, neemt graag zijn eigen gemeente als voorbeeld. “Na de teloorgang van de textiel heeft Haaksbergen zich - als kleintje binnen Twente - op eigen kracht ontwikkeld tot een sterk industriegerichte gemeente met een opvallend laag werkloosheidscijfer. En ook nu nog zullen de OOM en de provincie niet snel aan Haaksbergen denken, als zij een plek moeten zoeken voor een nieuw bedrijf.” Vreemd is dat, in de ogen van Van Oosten niet, want wat voor de Twentenaar geldt, is in versterkte mate het geval bij de Haaksbergse ondernemers. Zij hebben een uitstekend netwerk, maar vooral in de eigen vertrouwde omgeving. Die betrokkenheid met de directe omgeving komt ook tot uiting in de ‘organisa-

tiegraad’ van de industriële ondernemingen. IKT-Haaksbergen telt 63 deelnemende bedrijven, waaronder de 32 belangrijkste industrieën met in totaal zo’n 2.100 medewerkers. De animo voor de intern gerichte bijeenkomsten (waaronder vier tot vijf maal per jaar een lunchbijeenkomst) is echter beduidend groter dan voor de lezingen van de IKTwerkgroepen.

Woonlocaties IKT is door de relatief grote omvang als ‘economische machtsfactor’ een belangrijke gesprekspartner voor de gemeente. Zeker als het gaat om de aanleg en de invulling van bedrijventerreinen. En ook daarmee gaat het, volgens Daan van Oosten, bijzonder goed. “Er is echter één aspect dat de verdere economische ontwik-

◆ Daan van Oosten, voorzitter IKTHaaksbergen

Grootste werkgever van Goor is de problemen te boven

Eternit bouwt aan 64

◆ 8 miljoen vierkante meters per jaar.

Door zo open mogelijk te communiceren heeft Eternit zich de afgelopen jaren langzaam maar zeker ontdaan van het ‘asbest-imago’. Bedrijfsmatig gaat het uitstekend, ook al blijft ‘de bouw’ altijd een onzekere factor. Met zo’n 200 medewerkers produceert het bedrijf per jaar ruim 8 miljoen vierkante meters dakbedekking, waarvan 3 miljoen export en 1,5 miljoen doorlevering naar de buitenlandse zusterbedrijven.

de komst van het Instituut Asbestslachtoffers. “Het tijdperk van de al dan niet wilde verhalen in de pers en ver uiteenlopende claims is gelukkig voorbij. Elke werknemer of oud-werknemer die kan aantonen mesothelioom te hebben gekregen door het werken met asbest krijgt, wanneer hij of zij de werkgever aansprakelijk stelt, zonder discussie of lange procedures, een zelfde bedrag als door het Instituut is vastgesteld. En dat hebben we ook nadrukkelijk met deze mensen gecommuniceerd!”

(door Niko Wind) Omschakelkosten Commercieel directeur Cees Doevelaar lijkt vergroeid met het bedrijf. Hij kwam - na een korte carrière in de textiel - in 1981 als hoofd P&O bij Eternit en werd later benoemd tot commercieel directeur. Sindsdien voert hij, samen met technisch directeur Loys Karst (die al in 1974 bij Eternit binnenkwam), het management over de Goorse vestiging. Zij worden op afstand gecontroleerd door de directeur Benelux.

“We kijken uiteraard sterk naar de toekomst om er zeker van te zijn dat het bedrijf er over twintig of dertig jaar nog staat. Maar we mogen daarnaast onze ogen niet sluiten voor het verleden en de consequenties die onze productietechniek heeft voor de gezondheid van enkele van onze medewerkers.” Doevelaar is blij met de duidelijkheid die er twee jaar geleden is geschapen met

Gelijk met het hoogtepunt van de commotie rond de asbest-slachtoffers stapte Eternit volledig over op het nieuwe procédé. “Veel andere Europese landen kenden toen nog geen asbest-verbod, waardoor in eerste instantie een belangrijk deel van de omzet wegviel.” De omschakeling kostte letterlijk miljoenen guldens, waar het moederbedrijf geen enkele bijdrage aan leverde. Alleen al het

nieuw imago Eternit Goor is een onderdeel van de Etex-groep (hoofdvestiging Brussel), die wereldwijd zo’n 28.000 mensen telt. Er wordt onderling geleverd, maar er bestaat geen verplichte winkelnering. Binnen het concern is elk bedrijf volledig winstverantwoordelijk, waardoor men technologisch en commercieel wel scherp moet blijven. Binnen de groep is alleen de productontwikkeling en de speurtocht naar nieuwe product/marktcombinaties gecentraliseerd. Eternit in Goor telt momenteel gemiddeld zo’n 200 medewerkers, waarvan - afhankelijk van het seizoen - 130 tot 150 in de productie. Volcontinue, zeven dagen per week!

schoonmaken van de fabriek heeft het bedrijf zes miljoen gulden gekost. De omschakeling naar nieuwe materialen betekende een investering van veertig miljoen gulden. “We hebben in die tijd de holdingdirectie er van kunnen overtuigen dat de wetgeving in Nederland op korte termijn internationaal zou worden overgenomen en dat Eternit Goor daarom geen bodemloze put was.” Cees en Loys kregen het voordeel van de twijfel en hebben in de jaren daarna het gelijk volledig aan hun zijde gekregen.

Vrouwen in een mannenmaatschappij De Commerciële buitendienst van Eternit bestaat (nog) volledig uit mannen: HTS-ers bouwkunde met een commerciële inslag. Bij de binnendienst is de situatie inmiddels volledig omgekeerd en maken de vrouwen de meerderheid uit. En dat werkt perfect. “De komst van de eerste vrouw, in 1982, zorgde voor een enorme cultuuromslag. En niet alleen intern. Ook onze, bij problemen soms wel erg opgewonden klanten, matigden bij het horen van een vrouwenstem hun toon en waren veel meer bereid om ook ons verhaal aan te horen.”

In de huidige producten van Eternit is de asbest vervangen door een polyvinylalcohol-vezel. Deze zorgt wel voor de sterkte, maar om het proces goed te laten lopen wordt cellulose toegevoegd. Iets wat bij asbest niet nodig was.

Interne concurrentie Gelijk met de omschakeling naar asbestvrije productie, startte Eternit met productdifferentiatie. Dus naast de traditionele golfplaten ook een breed scala aan dakpannen en leien en andere typen bedekking van het hellend dak. “Hierdoor is onze afzetmarkt veel stabieler geworden: de agrarische sector én de woningbouw!” De derde ontwikkeling die het nieuwe management in gang zette was de veel grotere nadruk op de export. In 1993 was dat nog slecht 250.000 m2; in 1999 was dit gestegen tot boven de 3.000.000 m2, waarbij de nadruk ligt op Duitsland en Denemarken. Veel verder weg is, gezien de hoge vrachtkosten, economisch niet haalbaar.

Kijken naar de toekomst.... ...maar het verleden niet vergeten

65

Dat Eternit actief is op deze markten is op zich verwonderlijk. De Etex-groep heeft in Duitsland vestigingen waar Eternit Goor ook collegiaal aan toelevert, maar verder is elk bedrijf vrij om op elke markt ook de zusterbedrijven te beconcurreren. Daarnaast is er uiteraard sprake van benchmarking, waardoor ook de omvang van de collegiale toelevering sterk afhankelijk is van lokale productiekosten. “Maar dat houdt ons scherp,” aldus commercieel Cees Doevelaar. ■

◆ Commercieel directeur Cees Doevelaar.

Personeelsmanagement in de 21e eeuw

Adequaat belonen is De laatste tien jaar is de wereld van de werkenden in onze maatschap-

66

moderne werknemer invloed hebben in het beloningspakket en zelf een pakket kunnen samenstellen, dat aansluit op de persoonlijke wensen en behoeften.”

Competenties

gedrag. De volgende stap is de inzetbaarheidsbeloning. Met de toegevoegde waarde die een medewerker levert, resulteert dit stappenplan in een echte resultaatbeloning. “Maar om dat te realiseren, kost meerdere jaren.”

Het beloningshuis bestaat, volgens Vinke, uit vier verdiepingen: het ‘lidmaatschap’ (de pensioenvoorziening, de kantine etc.), de functie, de competenties en de prestaties. “Te veel organisaties willen momenteel op competenties sturen terwijl ze het fundament van het beloningshuis nog niet voor elkaar hebben.”Functiewaarderingen blijven, in zijn ogen, ook bij competentiebeloning noodzakelijk, maar dan moeten de functieomschrijvingen wel versimpeld worden. “Het element ‘vakmanschap’ moet in de beloning worden meegenomen evenals de multi-inzetbaarheid.”

De hype in competenties begint, volgens Vinke, echter behoorlijk door te slaan. “Op te veel plekken wordt met tientallen competenties gewerkt, terwijl er slechts enkele nodig zijn om optimaal te kunnen functioneren.” Vinke onderscheidt naar het belang voor de organisatie vier niveaus van competenties: ‘Strategisch belang’ (competenties die leiden tot een unieke toegevoegde waarde) ‘kernbelang’ (een noodzakelijke voorwaarde), ‘nuttige’ (van ondersteunende waarde) en niet nuttige, overbodige competenties.

De basisbeloning, gekoppeld aan de functie moet, volgens Vinke, het overgrote deel van de beloning bepalen. Daar bovenop komt een beloning op competenties en

Het is voor het management van belang om maximaal gebruik te maken van de (latent) aanwezige competenties. Dus niet alleen kijken naar het gedrag dat nu wordt

pij compleet veranderd. We hebben te maken met een steeds kleiner wordende wereld en een economie die zich niets meer aantrekt van het oude en vertrouwde negen tot vijf. Alles in onze permanent veranderende maatschappij draait om flexibiliteit en individualiteit. Daarnaast wordt het opleidingsniveau steeds hoger en is het aantal tweeverdieners explosief gestegen. Om maximaal gemotiveerd personeel te houden èn te krijgen moet het beloningssysteem volledig zijn toegesneden op deze nieuwe maatschappij. Dan gaat het niet meer om Human Resourses Management (HRM), maar om Human Factor Management (HFM).

(Door Niko Wind) Volgens prof.dr. Rob H.W. Vinke, wetenschapper (Nijenrode), publicist (Gids voor Personeelsmanagement) en adviseur in de praktijk, moet de wijze van belonen een cruciaal onderdeel van de kernstrategie van een bedrijf zijn. “Het overgrote deel van de medewerkers heeft echter geen idee wat ze als beloning ontvangen. Communicatie is dus essentieel. En communiceren doen we slecht en vrijwel uitsluitend in juristentaal! Daarnaast wil de

◆ Rob Vinke

een kunst op zich 67

getoond, maar ook naar ervaringen uit het verleden en competenties die potentieel aanwezig zijn. Voor de ontwikkeling van de medewerkers is het van belang om in deze laatste categorie te investeren.

Gemotiveerd personeel door maatwerk in beloning

Vinke onderscheidt vier managementcompetenties: visie, stuurkracht, resultaatgerichtheid en informatiemanagement. In het kader van het Human Factorbeleid is het noodzakelijk om van elke medewerker op (middle-)managementniveau vast te leggen op welk niveau deze vier competenties zich bevinden en dit - en vooral de vorderingen - te koppelen aan de beloning. “In het ideale geval moet 30% van het salaris gerelateerd zijn aan de competentie-ontwikkeling!”

Cafetariasysteem Vooral door het groeiende aantal tweeverdieners en de sterke individualisering wordt de roep om een cafetariasysteem bij de beloning steeds sterker. Dat gaat zowel om het kopen en verkopen van vrije dagen als om een flexibele pensioenregeling en verzekeringen. “Waarom is het nodig om een pensioen op te bouwen voor een partner, die zelf al zorgt voor een eigen riant pensioen? En waarom zou je - binnen de beloningsstructuur van beide partners een dubbele verzekering afsluiten?” Ook hier is een goede communicatie over de beloning, volgens Vinke, dus essentieel! Het zelfde geldt, aldus Vinke, voor de differentiatie in werktijden. In de verschillende contracten moet ruimte zijn om bijv. 5% meer of minder te werken; uiteraard met een aangepaste beloning, maar met een gelijkblijvende pensioenopbouw. “Het beloningspakket van de toekomst zal moeten bestaan uit 70% betaling in geld (gebaseerd op functie en competenties), 30% op grond van het lidmaatschap van de organisatie (dus zaken als ziektekosten- en arbeidsongeschiktheidsverzekering, pensioen en kinderopvang),

5% als ondersteuning (auto, PC, GSM etc.) en 5% voor de ontwikkeling (studiekosten, seminars, boeken etc.).” Vinke komt daarmee op bewust op 110% omdat de laatste twee elementen als extra’s moeten worden gezien.

De waanzin van cursussen Het is de allergrootste fout om mensen die ‘uit hun functie’ zijn gegroeid te belonen met extra cursussen. Zij ontwikkelen zich zo nog sterker en voelen zich daardoor nog minder op hun plaats.

Opbrengsten uit werk Om medewerkers met beloning te stimuleren is het noodzakelijk om te weten werk deel van hun wensen is gerealiseerd op zes deelgebieden: economisch, sociaal, plezier, ontwikkeling, gezondheid en zingeving. Iemand die financieel voor 100% tevreden is, kun je dus niet motiveren met extra salaris, maar bijvoorbeeld wel met meer ruimte voor zijn of haar sociale leven. ■

Voor elk goed (business)plan

Geld ligt in Twente 68

Starters, doorstarters en gevestigde ondernemers hebben momenteel een meer dan ruime keus als ze op zoek gaan naar (extra) financiering voor hun bedrijf. Het scala aan fondsen en participatiemaatschappijen is inmiddels zo breed, dat alleen ingewijden door de bomen het bos nog zien. Willem van den Berg, is als directeur van Innofonds en Twinning Twente, één van de ingewijden én hij is een speler met twee petten op.

regeling is dat goedkeuring van hun business-plan de deuren opent naar de banken en de andere fondsen. De TOP-regeling (Tijdelijke Ondernemers Plaatsen) werd in 1984 door wijlen Rector Magnificus Harry van den Kroonenberg in het leven geroepen en heeft daarna nationaal en internationaal veel navolging gevonden. De Twentse TOP-regeling zorgde inmiddels voor zo’n 220 ondernemers, waarvan het leeuwedeel van de Universiteit Twente afkomstig is. Inmiddels stijgt ook het aantal (ex-)studenten van de Hogeschool Enschede dat van deze regeling gebruikmaakt.

(door Niko Wind) Er zijn momenteel plannen om een soort ‘TOP-plus’ in het leven te roepen, waarmee het gat tussen de topregeling en de ‘echte’ participatiemaatschappijen gedicht kan worden. ‘Ondernemend Twente’ dat gelieerd is aan de Stichting TIB, doet wel veel op dit terrein, maar is minder gericht op spinoff ‘s van de UT en de HE. Ondernemend Twente participeert (tot ƒ 250.000) vooral sterk in het meer traditionele technische bedrijfsleven.

Met name de technologie-starters komen in de regio in een gespreid bedje. Net afgestudeerd van de universiteit of hogeschool kunnen ze in aanmerking komen voor de TOP-regeling. Een lening met gunstige voorwaarden van ƒ 30.000 met daarbij in de meeste gevallen een bescheiden onderkomen én - wat in de meeste gevallen nog belangrijker is - ondersteuning vanuit de vakgroep en gebruik van de aanwezige apparatuur. Een extra voordeel van deze

ICT Voor de kleine high-tech ondernemers zijn er veel mogelijkheden om zijn (of haar; al zijn er nog steeds veel te weinig vrouwen in de techniek) bedrijfskapitaal aan te vullen. Vooral ICT-starters komen goed aan hun trekken en voor hen is het zelfs mogelijk om als TOP-per ook financiering te krijgen van het Twinning Seed Fund (tot ƒ 300.000). Deze participatie vanuit Twinning kan, worden gecombineerd met een participatie door Innofonds. Twinning kent daarnaast het Twinning Growth Fund dat zorgt voor co-investering voor de verdere expansie van bedrijven in de ‘nieuwe economie’ tot ƒ 2 miljoen. “Daarnaast zijn er een aantal particuliere fondsen actief, waarvan binnen Twente Topicus van Leo Essink het bekendste is. Dit fonds neemt voor een fors percentage deel in nieuwe IT-bedrijven, maar helpt deze starters ook waar maar mogelijk is.”

Technostarters Voor de niet-ICT (door)starters is er daarnaast het Technostarters Fonds NoordOost Nederland; een landelijk fonds waarin onder meer ABN.AMRO participeert.

Participatie Aanbod Regio Bedrag

PM landelijk ICT max. 2M (co-vest part. maatschappij)

PM's Overijssel

Twinning Growth Fund Twente, innovatieve bedr 250 K - 1.500 K

ICT < 300 K

Landelijk 2 - 100 M

Overijssel 500 K - 10 M

Innofonds

Technostarters Senter Innovatie 100 K tot 500 K Ondernemend Twinning Twente tot 250 K Twente Seed Fund

TOP

KIT

Twente tot 500 K Fase

voor het oprapen Dit fonds richt zich met participaties van ƒ 100.000 tot ƒ 500.000 op de drie Noordelijke provincies, Flevoland, Overijssel en Gelderland en hanteert vrij strikte voorwaarden: het bedrijf moet jonger zijn dan drie jaar en voldoen aan de innovatiecriteria van Senter.

peren met name in het traditionele bedrijfsleven met bedragen tot zo’n tien miljoen gulden. Wie nog meer geld nodig heeft voor uitbreiding of bijvoorbeeld een management buy-out komt terecht bij de grote landelijke of internationale participatiemaatschappijen.

De door de Technologie Kring Twente opgezette corporatie ‘Kennisindustrie’ zorgt niet voor participatie in het bedrijf zelf, maar zorgt voor een voorfinanciering van - meestal gezamenlijke - ontwikkelingsprojecten, die worden ondergebracht in een project BV waarin financiers en ondernemers op equal basis deelnemen. Met name voor het grote aantal kleine high-tech bedrijven betekent het KIT-fonds de enige mogelijkheid om langlopende projecten te financieren. Willem van den Berg: “Kennisindustrie en het KIT-fonds is weer typisch Twents: opgezet vanuit de doelgroep zelf, aangejaagd door OOM en UT en uiteindelijk financieel gevuld door het Innofonds en Rabo Participaties Twente.” Het KIT-fonds financiert projecten tot ca. ƒ 500.000.

Ontwikkelingen

Geldverschaffer ICTstarters vaak zelfs in management Innofonds Van de ‘grotere’ fondsen is Innofonds duidelijk de kleinste. Innofonds is in het leven geroepen als steun voor Twentse innovatieve bedrijven en participeert ruwweg met bedragen tussen de ƒ 250.000 en ƒ 1,5 miljoen. Willem van den Berg: “Innofonds en Ondernemend Twente sluiten goed op elkaar aan, al is Ondernemend Twente wat meer ‘basic’ georiënteerd. Onze verstandhouding is - zoals met alle PPM’s in de regio - bijzonder goed en we doen ook een aantal dingen samen.” Aan de andere kant werkt Innofonds ook samen met grotere participatiemaatschappijen, waarbij het gaat om grotere (innovatieve) bedrijven en bedragen van meer dan tien miljoen gulden. De top van de Overijsselse participatiemaatschappijen wordt gevormd door OPM, Wadinko en Reggeborg. Zij partici-

Dit keurige en overzichtelijke landschap van op Twente gerichte participatiemaatschappijen wordt momenteel ruw verstoord door agressieve Angelsaksische PPM’s zoals 3i.com. Deze bedrijven zijn gewend snel te beslissen, maar willen tegelijkertijd en zeer dominante positie innemen. Zij schromen er niet voor om een belang van 80% te nemen en op de stoel van de directie te gaan zitten om in feite het bedrijf te leiden. Deze trend van nauwere betrokkenheid is, volgens van den Berg, ook in Nederland waarneembaar. Twinning, Topicus, het Technostarters Fonds en Innofonds, die zich alle richten op hoogwaardige technologische bedrijven, zitten veel dichter op ‘hun’ bedrijven dan de traditionele fondsen. In een aantal gevallen volgt Ondernemend Twente momenteel ook die lijn. Een commissaris kijkt in die gevallen niet van een afstand toe, maar hij gaat naast de ondernemer zitten om hem zo veel mogelijk te steunen. Vooral bij Twinning en Topicus zit de geldverschaffer zo dicht op de ondernemer dat zij als het ware deel uitmaken van het management. “Maar ook bij het Innofonds geven we soms een vrij directe sturing aan de onderneming.” De werkwijze van Kennisindustrie lijkt daar sterk op. Daar wordt een onafhankelijke ‘vluchtleider’ benoemd, die waakt over de voortgang van het project en alle partijen volledig bij de les houdt. Daarnaast hebben grote bedrijven zoals Elsevier een eigen participatiemaatschappij opgezet voor ICT-starters, waardoor ze direct invloed kunnen hebben op bepaalde ontwikkelingen en daar ook als eerste van kunnen profiteren.

Rendementen De ‘normale’ participatiemaatschappijen streven naar een samengesteld rendement van zo’n 17%. Tot drie jaar geleden was dat nog 8%!

◆ Willem van den Berg.

69

Door de succesformule van Twinning zal het rendement hier waarschijnlijk bedui■ dend hoger zijn.

Clustering van bedrijven Door de inspanningen van Twinning ontstaat er een groot aantal prille starters (incubators), die ieder voor zich waarschijnlijk niet de potentie hebben om explosief te groeien. Om de kans daarop te vergroten gaat Twinning, vanuit zijn participatie-rol, trachten deze bedrijven te clusteren. Maurice d’Hondt is met beursnieuwkomer Newconomy op eenzelfde wijze bezig. Hij heeft - toevalgedreven - een aantal clusters binnen de 20 bedrijven waarin hij participeert. Twinning wil in Twente echter doelgericht werken aan een portfolio van op elkaar aansluitende starters, bijvoorbeeld op het gebied van WAP-applicaties, E-business en application services, maar ook andere indelingen zijn mogelijk. Het grote voordeel is dat deze samen kunnen werken bij het benaderen van grote partijen, zowel op het gebied van de marketing als op dat van de technologie en de ontwikkeling. Innofonds wil zich op eenzelfde wijze, maar dan actief, ook gaan richten op typisch Twentse ontwikkelingen: microsysteemtechnologie, membraanfiltratie en biomedische technologie.

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail ([email protected]) of op diskette aan te leveren. Deadline persberichten: 25 mei 2000

70

Scope

Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985 Allegro werving & selectie heeft op 1 april jl. een vestiging geopend aan de Kronenburgsingel in Arnhem. Allegro is een gespecialiseerd werving- en selectiebureau voor (directie)secretaressen, managementassistenten en officemanagers. Allegro is gevestigd in Hengelo. Gedurende de afgelopen 8 jaar is het bureau voor veel dynamische bedrijven en instellingen in Twente en Salland een belangrijke partner geworden in hun zoektocht naar getalenteerd en gekwalificeerd secretarieel personeel. Ondanks het steeds krapper wordende aanbod beschikt Allegro continu over een zeer uitgebreid bestand van professionele vakvrouwen. Het Da Vinci Techno Activity Center in Enschede zal van 1 juni tot en met 31 oktober 2000 in het teken staan van ‘Neuro

Fuzzy’-technologie. De mogelijkheden van deze intelligente systemen zullen duidelijk worden in een speciaal ingericht paviljoen ‘Neuro Fuzzy World’, waaraan 20 bedrijven in de Euregio meewerken. Deze doe-expositie laat een breed publiek, van scholieren tot geïnteresseerde ondernemers, op een laagdrempelige manier kennismaken met de technologie en uiteenlopende toepassingen. De ‘euregionale’ samenwerking waarin de Universiteit Twente en de Fachhochschule Münster deelnemen, presenteert zich in dezelfde periode ook op de Wereldtentoonstelling in Hannover. Voor het vierde achtereenvolgende jaar werd PLP Communicatie-adviesbureau uit Enschede door de Stichting Adverteerdersjury Nederland (de SAN) genomineerd voor een Accent, een felbegeerde reclameprijs. Deze keer ontving PLP de nominatie in de categorie business to business, voor de introductiecampagne van Q-fix steekklem, een produkt van Conex. De overige nominaties in deze categorie gingen naar campagnes voor Randstad, KPN Telecom, Nationale Nederlanden en Versatel. System Force B.V. te Enter gaat verhuizen. De nog jonge Enterse onderneming, actief op de automatiseringsmarkt in Nederland, maakte - en maakt nog steeds - een stormachtige groei door. Amper tien maanden na de start in juni 1999 aan de Vonderweg 26a, is de huidige vestiging al te klein geworden. Het nieuw pand (een architec-

tonisch hoogstandje), dat medio april betrokken is, ligt op een steenworp afstand: Vonderweg 30. Vanaf het begin heeft System Force zich als leverancier van totaaloplossingen in de automatiseringsbranche, gericht op het MKB-marktsegment. De snelle groei van System Force zal zich ook dit jaar voortzetten en op korte termijn zal het dienstenpakket nog verder worden uitgebreid. Studenten Bestuurskunde van de Universiteit Twente en de Universität Münster kunnen per september 2001 zowel een Nederlandse als Duitse titel verkrijgen. De opleidingen aan beide universiteiten zijn dan zodanig op elkaar afgestemd dat studenten aan een Engelstalig programma van een half jaar bij de andere universiteit genoeg hebben om de dubbele titel te verwerven. De Universiteit Twente is de eerste universiteit in Nederland die een dergelijke dubbeldiplomering mogelijk maakt. Odink & Koenderink, producent van elektrotechnische verdeelsystemen en componenten voor midden- en laagspanning in Haaksbergen is overgenomen dor General Electric Power Controls (GEPC). Op korte termijn zullen de Nederlandse activiteiten van GEPC (in Amersfoort) worden overbracht naar Haaksbergen. In totaal zijn bij de nieuwe onderneming ‘G.E. Power Controls Nederland B.V. Odink & Koenderink’ 350 mensen in dienst. ■

Doorbraak eSCeTe met drager voor blue LED’s Het ‘Single Crystal-bedrijf’ eSCeTe, dat zich in 1995 - mede dankzij een participatie van het aan de Stichting TIB gelieerde Ondernemend Twente - in Enschede heeft gevestigd, zal dit jaar een enorme omzetsprong maken. Deze groei is het gevolg van de internationale vraag naar Saffier wafers als dragermateriaal voor blue LED’s. Gele en rode LED’s zijn eenvoudig te maken. De vraag naar wit licht is echter vele malen groter. Dankzij een vijf jaar oude Japanse vinding storten nu de drie grote lichtproducenten Philips, Osram en General Electric zich op deze markt. Een dochter van HP is wereldmarktleider op het gebied van de productie van LED’s en heeft inmiddels een alliantie met Philips gesloten. Voor de productie van deze LED’s is echter monokristallijn Saffier als dragermateriaal nodig. De Saffier wafers moeten

voldoen aan zeer strikte specificaties om hierop optimale groei van dunne lagen gallium Nitride mogelijk te maken. Een miniem stroompje zorgt er voor dat de LED (van 30x30 micrometer) een fel wit, blauw of groen licht uitzendt. Deze LED’s zullen met name toegepast worden in lampen, die moeilijk vervangbaar zijn zoals verkeerslichten, verlichting op starten landingsbanen en in de reclameverlichting. De LED’s hebben een veel langere levensduur, verbruiken veel minder energie en als één LED kapot gaat, houdt de lamp bijna dezelfde lichtopbrengst. De lampen voor bijvoorbeeld verkeerslichten bevatten zo’n vijftig LED’s. Het Enschedese eSCeTe is, volgens directeur Roel Reintsema, wereldwijd technologisch gezien nummer 1. “Qua productie staan we op de vierde plaats.” eSCeTe dankt deze prestatie vooral aan de

meer dan 20 jaar ervaring met andere typen monokristallijne wafers die momenteel vooral in experimentele opstellingen worden gebruikt. Reintsema ziet echter ook voor een aantal van die producten een doorbraak. “Magnesiumoxyde wordt onder meer toegepast als drager voor supergeleidende filters in de basisstations voor de mobiele telefonie. Nu de daarvoor noodzakelijke cryokoelers stabieler zijn geworden, zal ook hier de toepassing snel stijgen.” eSCeTe telt momenteel elf medewerkers. Reintsema is druk op zoek naar nieuw personeel: Technische Mbo’ers die gevoel hebben voor hoogwaardige precisie■ apparatuur.

Nieuwe IKT-deelnemers IKT-Almelo e.o. Transscope B.V. Vonderweg 38 7468 DC ENTER Contactpersoon: H. ter Haar Meijer Mediation De Oehoe 15 7609 MA Almelo Contactpersoon: F.W. Meijer

DUW Training & Coaching Hengelosestraat 705 7521 PA Enschede Contactpersonen: A.J.M. Wijering en W.F.A. Heerbaart Univé Lonneker-Enschede b.a. Bruggenmorsweg 10 7521 ZV Enschede Contactpersoon: B.C. Reinders

IKT-Agenda mei/juni 2000 IKT-bestuursvergaderingen 24 mei Milieu

25 mei West-Twente

21 juni

IKT-Enschede RA Products B.V. Postbus 545 7500 AM Enschede Contactpersoon: J. Bos Cohen De Jong van Lier M.H. Tromplaan 33-35 7513 AB Enschede Contactpersoon: H.G. Cohen Van Faassen Korf & Partners Hengelosestraat 705 7521 PA Enschede Contactpersoon: G. van Faassen/M.S.F.M. Korf

Hengelo

IKT-Hengelo e.o. Resolit Audit en Consultancy Elsbeekweg 18 7557 CA Hengelo Contactpersoon: E. van Kouteren

22 juni Personeel & Organisatie

22 juni Enschede

Stork Mobiel B.V. Lansinkesweg 75 7553 AE Hengelo Contactpersoon: B.H.J. van den Berg

IKT-bijeenkomsten 23 mei Almelo

Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Postbus 125 7620 AC Borne Contactpersoon: G.H.M. ter Brugge

25 mei West-Twente

21 juni Hengelo

IKT-Nieuws

22 juni Enschede

IKT-Almelo De Kring Almelo organiseert op dinsdag 23 mei a.s. in samenwerking met de gemeente Almelo een bijzonder collegeoverleg. Deze bijeenkomst vindt plaats vanaf 16.00 uur in de Burgerzaal van het gemeentehuis te Almelo. De bedoeling van deze bijeenkomst is het bedrijfsleven te informeren en te betrekken bij de stadsvisie 2010 en het daarvan afgeleide meerjarige ontwikkelingsprogramma. Burgemeester Knip zal de stadsvisie toelichten en vervolgens zullen de meningen van de aanwezigen op een aantal stellingen digitaal worden gepeild.

IKT-West-Twente Op donderdag 25 mei a.s. vindt er van 12.00 tot 14.00 uur in restaurant ‘t Brodshoes te Rijssen een lunchbijeenkomst plaats m.b.t. het onderwerp: Relatie Onderwijs Bedrijfsleven. De heer L.G.M. van Minderhout, rector van scholengemeenschap De Waerdenborch, zal in zijn inleiding diverse moge-

lijkheden aandragen hoe het bedrijfsleven een plaats moet krijgen in het krachtenveld van het schoolgebeuren en zal hij toelichten wat voor het bedrijfsleven hiervan de voordelen kunnen zijn. Een bijeenkomst waarbij de meningen van de aanwezigen zeer op prijs worden gesteld.

PERSONALIA

IKT-Hengelo

Per 1 april is prof. drs. W. Kainz benoemd tot hoogleraar Geografische Informatiesystemen aan de faculteit Informatica van de Universiteit Twente.

De Kring Hengelo e.o. houdt op woensdag 21 juni a.s. haar jaarvergadering gecombineerd met een bedrijfsbezoek bij Servo B.V. te Delden. Tijdens het openbare deel van de jaarvergadering zal een bedrijfspresentatie over Condea-Servo worden gehouden waarna men in groepen zal worden rondgeleid.

Het College van Bestuur van de Universiteit Twente heeft de heer Johan Schot benoemd tot Hoogleraar Maatschappijgeschiedenis van de Techniek aan de faculteit Wijsbegeerte en Maatschappijwetenschappen.

Het College van Bestuur van de Universiteit Twente heeft de heer Arjan van der Schaft benoemd tot Hoogleraar Deterministische Systeem- en Besturingstheorie in de faculteit Toegepaste Wiskunde.

IKT-Enschede Op donderdag 22 juni a.s. organiseert de Kring Enschede voor haar deelnemers een bedrijfsbezoek bij de Grolsch. Voor iedereen die hier nog niet is geweest dé mogelijkheid alsnog een kijkje achter de schermen van dit bedrijf te nemen. ■

Dr.ir. André Dorée is door het College van Bestuur van de Universiteit Twente benoemd tot Hoogleraar Bouw/Infra: Markten Organisatievormen aan de opleiding Civiele Technologie & Management, faculteit Technologie & Management. ■

71

Twente Agenda 2000

72

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

19 mei

15.30 uur

Feestavond IKT-Haaksbergen

Anholt

IKT

23 mei

16.00 uur

Stadsvisie 2010 Almelo

Almelo

IKT

25 mei

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente

Nijverdal

IKT

06 juni

17.00 uur

Opname Radio Oost van programma Memphis

Enschede

Villa

21 juni

16.30 uur

Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo

Delden

IKT

22 juni

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Enschede

Enschede

IKT

26 juni

16.30 uur

Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie

Hengelo

IKT

27 juni

16.00 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Almelo

Almelo

IKT

29 juni

16.00 uur

Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

30 juni

16.30 uur

Lezing prof.ir. R. Pieper

Hengelo

Mij.v.Nijv.&Handel

03 juli

17.00 uur

Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal

n.t.b.

IKT

07 juli

14.30 uur

Slotbijeenkomst met partners; rondje Twente

Twente

WVM Twente

10 juli

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie

Hengelo

IKT

05 sept.

16.00 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Almelo

Tubbergen

IKT

07 sept.

16.00 uur

Informele bijeenkomst IKT-Enschede

Enschede

IKT

13 sept.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede

Neede

IKT

21 sept.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente

Rijssen

IKT

21 sept.

16.00 uur


Hengelo

IKT

22 sept.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

25 sept.

16.30 uur


Hengelo

IKT

26 sept.

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo

n.t.b.

IKT

28 sept.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie

Hengelo

IKT

03 okt.

16.30 uur

Lezing door prof. dr. A. Heertje

Hengelo

IKT Mij.v.Nijv.&Handel

04 okt.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek

n.t.b.

IKT

16 okt.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal

Oldenzaal

IKT

26 okt.

15.00 uur

Jaarvergadering IKT

Almelo

IKT

07 nov.

19.30 uur

Informele bijeenkomst IKT-Almelo

Ootmarsum

IKT

07 nov.

13.30 uur

Kwaliteitsdag/Twente Quality Award

Enschede

SKT

11 nov.

09.30 uur

Interregionaal Klootschiet Toernooi

Diepenheim

IKT

16 nov.

16.00 uur


Hengelo

IKT

17 nov.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

24 nov.

19.00 uur

Feestavond 25-jarig jubileum IKT

Hengelo

IKT

27 nov.

16.30 uur


Hengelo

IKT

29 nov.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede

Neede

IKT

29 nov.

16.30 uur

Lezing door mr. W. Stevens

Hengelo

Mij.v.Nijv.&Handel

30 nov.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie

Hengelo

IKT

06 dec.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek

n.t.b.

IKT

07 dec.

17.00 uur

Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede

Enschede

IKT

11 dec.

20.00 uur

Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal

De Lutte

IKT

12 dec.

17.00 uur

Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

n.t.b.

IKT

Voor nadere informatie: IKT Mij.v.Nijv.&Handel WVM Twente UT/Stress Villa/Hogeschool Enschede

tel. 053 - 48 49 980 tel. 053 - 48 49 840 tel. 055 - 52 22 606 tel. 053 - 48 93 527 tel. 053 - 48 71 871

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

We willen zelfstandig blijven. Special APM. Nieuwe onthullingen over QtecQ: Aanbetalingen werden meteen doorgesluisd. De ballotagecommissie van TVM

Recommend Documents