Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers
Hoeveel CO2-reductie is nodig? • doel nieuwe kabinet: – in 2020 30% minder CO2-uitstoot dan in 1990
• UN-IPCC: stabilisatie op + 2°C – wereldwijd 50% minder CO2-uitstoot – in geïndustrialiseerde landen 60 – 80% minder CO2
• Maar als we niks doen stijgt CO2-emissie door groeiende economie
1
CO2-reductie in Pijnacker-Nootdorp • wie kan / moet er wat doen? – gemeente – bedrijven – burgers
Gemeente Pijnacker-Nootdorp • voorbeeldfunctie door duurzaam inkopen • voorlichten en faciliteren • stimuleren duurzaam bouwen – kansen in nog te bouwen nieuwe wijken • energiezuinige woningen, wijkverwarming, duurzame energie, warmtewarmte- en koudekoude-opslag • koppeling met warmtewarmte-krachtinstallaties in tuinbouw
• eisen aan energie-efficiency / CO2emissies in milieuvergunningen bedrijven
2
Bedrijven in Pijnacker-Nootdorp • glastuinbouw belangrijkste energie-intensieve sector in Pijnacker-Nootdorp – er gebeurt al veel !! • CO2-net • warmtewarmte-kracht installaties • warmtewarmte-opslag
– kas als energiebron • www.kasalsenergiebron.nl • ambitie: in 2020 energieneutraal • bijv. koppeling met woonwijken
• andere bedrijven: – vervoersbedrijven – ??
Burgers van Pijnacker-Nootdorp • gemiddeld verantwoordelijk voor 14.000 kg CO2 per persoon per jaar • directe CO2-emissies zijn gerelateerd aan energiegebruik – woning: verwarming, koken, verlichting, apparatuur – transport: auto, trein, vliegtuig
• indirecte CO2-emissies zijn gerelateerd aan consumptie: – voedsel – aankoop van producten
3
Directe CO2-emissies wonen (gemiddeld huishouden in NL) • elektriciteit: 3350 kWh x 460 g/kWh =
1,5 ton CO2
– verlichting: 550 kWh – standbystandby-verbruik apparaten: 400 – 550 kWh
• gas: 1736 m3 x 1800 g/m3 =
3,1 ton CO2
– drie kwart voor verwarming
transport • auto: 15.000 km x 190 g/km = 2,9 ton CO2 • vliegreis: 4 pers. x 4000 pkm x 280 g/pkm = 4,5 ton CO2
Indirecte CO2-emissies • voedsel: – consumptie van vlees + vis + zuivel + eieren = 1 ton CO2 per persoon per jaar • even veel als 5000 km autorijden • 1 dag per week geen vlees eten reduceert evenveel CO2 als bijmengen 5,75% biobrandstof in benzine/diesel en leidt tot minder landgebruik in 3e wereld
– het invliegen van 1 kg voedsel kost 3 liter brandstof • geen voedsel verspillen
• producten: – energie voor productie, transport, recycling • bewust aankoopgedrag • spullen langer mee laten gaan
4
Aangrijpingspunten Alle milieuproblemen zijn aan te pakken via: • volume – milieubelastende dingen minder doen • bijv. minder mobiliteit, lampen uit
• structuur – dingen op een andere, minder milieubelastende manier doen • bijv. met fiets i.p.v. met de auto, leeslamp bij stoel
• efficiëntie – zuinige / schone apparaten gebruiken • bijv. een zuinigere auto kopen, spaarlampen gebruiken
Veel eenvoudige en goedkope maatregelen: vooral kwestie van bewuster gedrag!! • • • • • •
kamer uit / licht uit spaarlampen apparaten uit i.p.v. standby opladers uit stopcontact niet te grote apparaten was met volle trommel en op lagere temperatuur
• thermostaat overdag graadje lager • korter douchen, watersparende douchekop • groente van het seizoen eten • minder vlees eten • minder eten weggooien
• let op energielabel bij aankopen • spullen langer gebruiken • 2e2e-hands spullen gebruiken • zuinig autorijden: – het Nieuwe Rijden – let op bandenspanning – matige snelheid • fietsen i.p.v. auto • minder verre vakanties • • •
groene stroom groen gas CO2-compensatie – via aanplant bomen
5
Structurele maatregelen: verdienen zich niet altijd terug, maar zijn nodig voor halen lange-termijn doelen • oud huis isoleren – Energie Prestatie Advies
• zuinig verwarmingssysteem – HR – Lage Temperatuur Systeem met muur / vloerverwarming
• energiezuinige woning kopen • dichter bij werk gaan wonen • duurzame energie in woning
• geen auto kopen – OV – autodelen
• kleinere auto kopen • zuinigere auto kopen, bijv.: – A-label – hybride
• rijden op alternatieve brandstof – aardgas – biobrandstoffen
– zonneboiler – zonnepanelen
Verandering begint bij bewustwording Bewustwording begint bij informatie Websites: • www.milieucentraal.nl • www.consument-en-energie.nl • www.klimaatportaal.nl • www.hier.nu • www.top10.hier.nu (zuinige apparaten) • www.klimaatbureau.nl • www.mgmc.nl (boekje met handige tips)
6
