Wat is er Brabants aan Omroep Brabant?

Wat is er Brabants aan Omroep Brabant? Een kwalitatief onderzoek naar de identiteit van de provincie Noord Brabant en hoe deze zich vertaalt naar de regionale televisieomroep “Omroep Brabant”

Marieke Holtkamp Studentnummer 0559121 Master scriptie 5237 Afdeling Communicatiewetenschap Specialisatie Commerciële Communicatie en Voorlichting Begeleider: Prof. Dr. Jo Bardoel Datum 19 november 2007

Voorwoord Na maanden van hard werken ligt hier dan mijn Masterscriptie ter afronding van de Master Communicatiewetenschap. Wat begon als wat lossen ideeën in mijn hoofd en later op papier, is uiteindelijk toch een aardig boekwerk geworden, waar ik best een beetje trots op ben! Natuurlijk was deze Masterscriptie niet tot stand gekomen zonder de hulp van sommige mensen. Mijn dank gaat dan ook uit naar alle mensen die mij te woord hebben gestaan in het kader van mijn onderzoek. De meeste van hen waren zeer enthousiast vanaf het moment dat ik ze benaderde en gaven mij zelfs nog meer informatie dan waar ik om vroeg. Mijn dank gaat ook uit naar mijn vrienden en familie, die tot in den treure verhalen over Omroep Brabant moesten aanhoren en keer op keer benaderd werden voor het uitprinten van grote stukken tekst. Speciale dank gaat uit naar de heer Bardoel, die mij als begeleider met raad en daad heeft bijgestaan tijdens het tot stand komen van deze Masterscriptie. Ondanks zijn sabbatical jaar dat al op 1 september inging, heeft hij mijn stukken steeds voorzien van tips en commentaar, wat uiteindelijk heeft geleid tot dit eindresultaat.

Marieke Holtkamp November 2007

Voorwoord

2

Inhoudsopgave Samenvatting 1

2

3

4

5

Inleiding 1.1 Probleemveld

6

1.2 Vraagstelling

7

1.3 Kennisbelang

7

1.4 Onderzoeksmethode

8

Brabantse identiteit 2.1 Identiteit

10

2.2 Regionale identiteit

11

2.3 Globalisering en de vorming van regionale identiteit

11

2.4 Brabantse identiteit

12

2.5 Brabantse dialecten en de Brabantse tongval

15

2.6 Omroep Brabant en de Brabantse identiteit

16

Het beleid van Omroep Brabant 3.1 Omroep Brabant

18

3.2 Beleidsplan

19

3.3 Interviews

21

3.4 Andere regionale omroepen

23

3.5 Conclusie

24

Inhoudsanalyse Omroep Brabant 4.1 Inhoudsanalyse

26

4.2 Opzet inhoudsanalyse

27

4.3 Van literatuur naar variabelen

28

4.4 Codeboek

32

4.5 Korte beschrijving van de programma’s

33

Inhoudsopgave

3

5

Omroep Brabant en Brabantse identiteit 5.1 Resultaten codering

37

5.2 Conclusie

43

6 Conclusie

7

6.1 Conclusie

46

6.2 Discussie

48

Literatuurlijst

50

Bijlage I Variabelen algemene achtergrondgegevens

55

Bijlage II Variabelen Brabantse identiteit

78

Inhoudsopgave

4

Samenvatting Omroep Brabant is de regionale televisieomroep van de provincie Noord-Brabant. De uitzendingen van deze omroep zouden dan ook typisch Brabants kunnen zijn. In deze tijd van globalisering blijkt er een steeds grotere behoefte te zijn aan de regionale identiteit, als een soort houvast in de grote wereld. Er is een rol voor Omroep Brabant weggelegd om de regionale identiteit, de Brabantse identiteit, te vertalen. Uit eerder onderzoek is gebleken wat de Brabantse identiteit is. Deze identiteit is in te delen in zes punten: Brabantse mentaliteit, Brabantse geschiedenis, Brabantse natuur, Brabantse feesten, Brabants geloof en het spreken met Brabantse tongval/dialect. In juli 2007 is een kwalitatieve inhoudsanalyse gedaan op alle televisie-uitzendingen van Omroep Brabant. Alle uitzendingen zijn bekeken en geanalyseerd op de bovengenoemde zes punten. Uit deze analyse bleek dat Omroep Brabant Brabantse en minder Brabantse programma’s uitzendt. Heel erg Brabants zijn de programma’s niet, als er gekeken wordt naar de 12 die als minimale score gehaald kan worden en de 21 die in dit onderzoek als minimale score behaald wordt. Het vertalen van de Brabantse identiteit blijkt door Omroep Brabant niet gedaan te worden door veelvuldig programma’s te maken met onderwerpen als de Brabantse geschiedenis. De Brabantse identiteit blijkt vooral te zitten in het spreken van dialect/met een Brabantse tongval en de Brabantse mentaliteit die in de programma’s naar voren komt. In veel gevallen blijkt deze mentaliteit samen te gaan met het spreken in Brabants dialect. Wanneer Omroep Brabant de Brabantse identiteit meer zou willen vertalen dan zouden de programma’s die een Brabants onderwerp behandelen, zoals de geschiedenis of het landschap, meer Brabantse mentaliteit moeten uitstralen, terwijl de programma’s waar deze mentaliteit wel aan bod komt, nog Brabantser zouden kunnen worden als zij ook Brabantse onderwerpen aan bod zouden laten komen. De resultaten komen overeen met het externe beleid dat Omroep Brabant voert als het gaat om het vertalen van de Brabantse identiteit. Er is in het beleidsplan niets expliciet opgenomen over het vertalen van de Brabantse identiteit. Ook in de expertinterviews werd dit bevestigd. De weg die men nu inslaat met de uitzendingen lijkt na de onderzoeksperiode, oktober 2007, eerder de andere kant op te gaan, doordat er samenwerkingsprojecten zijn gesloten met andere regionale omroepen. Omroep Brabant is dus niet het herkenbare referentiepunt voor de inwoners van Noord-Brabant waar men in deze tijd van globalisering juist behoefte aan heeft. Samenvatting

5

1

Inleiding

Sinds enkele jaren is er een groeiende belangstelling voor identiteit. Door de globalisering wordt de wereld steeds groter en ingewikkelder. In reactie hierop zijn mensen geneigd om op zoek te gaan naar een herkenbaar referentiepunt, ze grijpen terug op hun eigen wortels en hun eigen omgeving. Mensen willen laten zien wie ze zijn en laten zien waar ze vandaan komen. De Brabantse identiteit lijkt in deze tijd dan ook belangrijker dan ooit. 1.1

Probleemveld

“Wees trots op de Brabantse identiteit en laat dat zien en horen” (Omroep Brabant, 2007). Deze uitspraak komt van een van de bestuursleden van de stichtingsraad van Omroep Brabant. Maar wat is dan deze Brabantse identiteit en hoe kan men deze laten zien en horen? Als er één medium bij uitstek geschikt is om de Brabantse identiteit te tonen dan is het wel de regionale televisieomroep Omroep Brabant. De eigen identiteit is een waardevol bezit dat gekoesterd en beschermd moet worden. De Brabantse identiteit lijkt belangrijk te zijn op dit moment, maar doet Omroep Brabant hier ook iets mee? Is de omroep het herkenbare referentiepunt waar men in deze tijd naar op zoek is? 1.2

Vraagstelling

In deze masterscriptie zal geprobeerd worden om te achterhalen wat de regionale televisieomroep van de provincie Noord-Brabant doet met de identiteit van deze provincie. De probleemstelling die centraal staat, is als volgt: Hoe vertaalt de regionale televisieomroep “Omroep Brabant” de Brabantse identiteit? Voordat er gekeken kan worden naar het antwoord op deze vraag is het van belang om te achterhalen wat de Brabantse identiteit is. Bovendien moet er gekeken worden naar het beleid dat Omroep Brabant voert als het gaat om het vertalen van deze Brabantse identiteit. Wanneer dit is vastgesteld, zal er gekeken worden in hoeverre we de Brabantse identiteit terugzien in de programmering van Omroep Brabant. Deze masterscriptie beperkt zich tot de televisieomroep van de provincie Noord-Brabant, de radio-omroep wordt buiten beschouwing gelaten. Door te kiezen voor één medium is het mogelijk om meer de diepte in te gaan met het onderzoek. Uiteindelijk wordt de hoofdvraag dus beantwoord door middel van drie deelvragen: 1. Wat is de Brabantse identiteit? 2. Hoe zien we de Brabantse identiteit terug in het beleid van Omroep Brabant? Inleiding

6

3. Hoe zien we de Brabantse identiteit terug in de programmering van Omroep Brabant? Doordat het hier een verkennend onderzoek betreft, zijn er geen hypothesen opgesteld. 1.3

Kennisbelang

Na contact met de provincie Noord-Brabant blijkt dat het onderwerp Omroep Brabant anno 2007 zeer actueel is. Men vraagt zich bij de provincie zich dan ook soms af wat er zo Brabants is aan Omroep Brabant. Volgens Arian van Weerden, medewerker van de afdeling Omroep Brabant en mediabeleid bij de provincie “houdt het onderwerp de gemoederen flink bezig, tot aan de Statenleden toe.” (van Weerden, 2007) De regionale omroep heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Deze maatschappelijke verantwoordelijkheid staat gelijk aan het maatschappelijk belang van dit onderzoek. Door het aanbod van de programma’s en de kennisname hiervan door de kijker dient de omroep bij te dragen aan de cultivering van normen, waarden en vormen van culturele identiteit (Rutten, 2006). Dit vindt ook George J. de Vink, bestuurslid van de stichtingsraad Omroep Brabant. “Ik vind dat Omroep Brabant een belangrijke bijdrage moet leveren aan de profilering van een moderne, aansprekende Brabantse identiteit, zowel voor oorspronkelijke als voor nieuwe Brabanders. Mijn motto voor de omroep is: “Wees trots op de Brabantse identiteit en laat dat zien en horen” (Omroep Brabant, 2007). Bovendien heeft Omroep Brabant te maken met een uniek onderwerp, te weten de Brabantse identiteit. Waarom zou zij dan ook kijkers van andere landelijke zenders afsnoepen waarvan niet bekend is wat zij willen zien? (Swanenberg, 2007) In 2004 ging er ongeveer 115 miljoen euro naar de regionale omroepen. 66 miljoen was afkomstig van de provincies en 48 miljoen van de rijksoverheid. Met ingang van 2006 wordt de regionale omroep volledig gefinancierd door de provincie. (Rutten, 2006) Ook Omroep Brabant wordt betaald door publieke gelden, slechts 20% van het totale budget wordt verkregen door reclamegelden en andere bronnen zoals sponsoring en subsidie. Dit jaar werd Omroep Brabant nog voor 14,4 miljoen euro gefinancierd door de provincie NoordBrabant. Dit zijn enorme bedragen, waarvan de provincie natuurlijk het liefst ziet dat deze goed besteed worden. Aan de hand van dit kwalitatieve onderzoek zal duidelijk worden in hoeverre de identiteit van Noord Brabant zich ook daadwerkelijk vertaalt naar de regionale televisieomroep of dat dit niet het geval is. Als blijkt dat een (regionale) identiteit op een goede manier vertaald kan worden naar een televisiezender, dan zou dit kunnen leiden tot een hogere waardering van deze zender. Deze hogere waardering kan zich dan weer vertalen naar hogere kijkcijfers en hogere reclame-inkomsten. Inleiding

7

Er is niet alleen een maatschappelijk belang van dit onderwerp, maar ook een wetenschappelijk belang. Werd eerder al wel onderzoek gedaan naar de relatie tussen identiteit en een bepaalde regio zoals “De identiteit van de binnenstad Breda” door Van Amelsfoort in 2004 en naar de identiteit van regionale kranten (Van Hoof, 2003) niet eerder is er onderzoek gedaan naar het vertalen van een (streek) identiteit naar een (regionale) televisiezender. En dan is er ook nog mijn persoonlijke interesse, geboren en getogen in het Brabantse Schijndel is ook mij ‘het Brabantse’ niet vreemd. Tijdens mijn studie Communicatie- en Informatiewetenschappen te Utrecht ontwikkelde ik een interesse voor taalaccenten en dialecten. In combinatie met de master Communicatiewetenschap te Amsterdam, waar ik mij meer toelegde op een mediakant, kwam ik al snel uit bij de regionale televisieomroepen. Een mooie combinatie van taalvariatie en media. Hopelijk blijkt er uit deze scriptie wat ‘het Brabantse’ nou precies is en hoe we dit terugzien in de televisieomroep van deze provincie. 1.4

Onderzoeksmethode

Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden, worden er eerst enkele deelvragen beantwoord. Allereerst wordt vastgesteld wat identiteit precies is om vervolgens te kijken wat Omroep Brabant hier mee wil en kan doen. De deelvragen worden beantwoord aan de hand van literatuurstudie, documentanalyse, inhoudsanalyse en expertinterviews. De vraag over de Brabantse identiteit zal beantwoord worden door middel van literatuurstudie en expertinterviews met een cultuurhistoricus van de provincie Noord-Brabant en de spreektaalfunctionaris van de provincie Noord-Brabant. Bovendien zal er documentanalyse gedaan worden van onderzoeken naar de Brabantse identiteit van het PON, Provinciaal Opbouworgaan Noord-Brabant, en onderzoek van Stichting Het Brabants. Om de deelvragen die Omroep Brabant betreffen te beantwoorden zal er gesproken worden met experts van zowel Omroep Brabant, de provincie Noord-Brabant als de spreektaalfunctionaris van Noord-Brabant. Bovendien zal er documentanalyse plaatsvinden, zo zullen bijvoorbeeld het beleidsplan van Omroep Brabant en de mediawet onder de loep genomen worden. Om te zien of Omroep Brabant iets doet met de Brabantse identiteit zal er naast deze expertinterviews ook een inhoudsanalyse van de programma’s van Omroep Brabant gedaan worden. Deze onderzoeksmethoden zullen steeds voor het beantwoorden van de deelvragen uitgebreider worden toegelicht.

Inleiding

8

2

Brabantse identiteit

De titel van dit hoofdstuk doet vermoeden dat er zoiets bestaat als dé Brabantse identiteit. Aan de hand van literatuurstudie, documentanalyse en expertinterviews zal blijken of dit inderdaad zo is. De literatuur is op verschillende manieren verkregen. Zo zijn er diverse universiteitsbibliotheken bezocht, alsmede de bibliotheek van het provinciehuis NoordBrabant. Naast de “papieren” literatuur is ook gebruik gemaakt van veel “digitale” literatuur via de digitale bibliotheek van de verschillende universiteiten, van Scholar Google en diverse websites van het internet. Het zoeken van literatuur gebeurde vooral in de beginfase van het onderzoek. De literatuur is gezocht in de periode van april tot half juni 2007. De gevonden literatuur is vervolgens uitgewerkt voordat de inhoudsanalyse van start ging. De literatuur over identiteit is vooral gezocht in de sociaal wetenschappelijke hoek. Hier is voor gekozen omdat het in dit onderzoek gaat om de sociale identiteit en niet om bijvoorbeeld de commerciële identiteit. Omdat het hier gaat om een streekidentiteit is ook literatuur aangehaald uit de geografische hoek, aangezien er al eerder onderzoek gedaan is naar de vorming van identiteit binnen een bepaalde regio. Ook de scripties en proefschriften die aangehaald worden, komen uit de sociaal wetenschappelijke en de geografische hoek. Naast literatuur over de specifieke Brabantse identiteit is er ook op zoek gegaan naar literatuur over identiteit en streekidentiteit. Toen bleek dat ook globalisering een grote rol speelde in bij de vorming van streekidentiteit is er op zoek gegaan naar literatuur hierover. Het zoeken naar de term Noord-Brabant leverde vele hits op, maar kwamen vrijwel allemaal uit de geografische hoek. Wanneer de zoekterm Brabantse identiteit werd ingetoetst, kwamen hier aanzienlijk minder resultaten naar voren. Uiteindelijk stonden hier toch enkele titels tussen die het sneeuwbaleffect in werking zetten. De literatuurlijst van deze titels bleken ook weer interessante titels te bevatten. De onderzoeken die reeds gedaan zijn naar de Brabantse identiteit bleken vrijwel altijd ook uitgevoerd te zijn door Brabantse organisaties zoals het PON, Provinciaal Opbouworgaan Noord-Brabant en Stichting het Brabants. Helaas heb ik geen literatuur weten te vinden over de Brabantse identiteit geschreven door een “buitenstaander”. Naast de literatuur is er contact gezocht met een cultuurhistoricus van de provincie NoordBrabant en de spreektaalfunctionaris van Noord-Brabant. Ook deze personen hebben geholpen aan de literatuurlijst door het beschikbaar stellen van interne stukken van de provincie Noord-Brabant.


9

De documenten die geanalyseerd zijn, zijn onderzoeken die al eerder werden uitgevoerd door het PON en door Stichting het Brabants naar de Brabantse identiteit. 2.1

Identiteit

Om te kunnen bepalen of de Brabantse identiteit bestaat en wat deze dan is, is het allereerst van belang om te bepalen wat identiteit is. Hoewel er vaak wordt gesproken over de identiteit van een persoon, groep of gebied, blijkt het een lastig begrip. Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen sociale en individuele identiteit. De definitie die Leerssen geeft, geeft goed weer dat individuele identiteit iets is waar men volledig zelf voor verantwoordelijk is. Individuele identiteit is volgens Leerssen de bewustwording en uiting van “het zelf”. Volgens hem kan identiteit gezien worden als een soort van zelfidentificatie (Leerssen, 2003 in De Hoogh, 2005). Dit sluit aan bij de definitie die Van Dale (2007) geeft: “dat wat eigen is aan een persoon; eigenheid, individualiteit, kleur, personaliteit, persoonlijkheid.” Sociale identiteit is ook wel te zien als groepsidentiteit, deze identiteit wordt gevormd door interactie met anderen. Een groep mensen identificeert zich met elkaar, waardoor zij zich kunnen onderscheiden van de rest (Leerssen, 2003 in De Hoogh, 2005). De sociale identiteit wordt ook beschreven door Swanenberg (2002). Hij verstaat onder identiteit het gevoel dat men bepaalde eigenschappen bezit in het kader van een gemeenschap, de groep mensen waartoe men zich rekent. Lynch past de sociale identiteit toe op de plaats waar men zich mee identificeert; ‘the extent to which a person can recognize or recall a place as being distinct to from other districts’ (Lynch, 1961 in Van Amelsfoort, 2003). Een sociale identiteit creëert een groep, waarmee een individu zich kan identificeren. Deze identificatie kan gebaseerd zijn op verschillende elementen zoals normen en waarden. Buitenstaanders van de groep bepalen aan de hand van aannames en historische feiten de sociale identiteit van een groep (Leerssen, 2003 in De Hoogh, 2005). Een sociale identiteit komt dus tot stand door de personen die zich identificeren met een bepaalde groep, maar ook door de beelden en stereotypische benadering van buitenstaanders. Identiteit verwijst naar ideeën en opvattingen die iemand van zichzelf heeft of die anderen zich van hem maken (van Hoof, 2003). Identiteit omvat het idee eenheid, van het unieke en het identieke (van Hoof, 2003) Uit dit citaat blijkt al dat identiteit een idee is. Het is moeilijk om er de vinger op te leggen, omdat het vooral een construct blijkt te zijn; het zit in het hoofd van mensen. Bovendien dreigt er bij identiteit het gevaar van self-fulfilling prophecy. Wanneer er een definitie wordt toegekend aan een bepaalde identiteit kan men in het vervolg alles aan deze identiteit ophangen,


10

waardoor deze identiteit zichzelf in stand kan houden. Dit kan ook het geval zijn bij de uitzendingen van Omroep Brabant. 2.2

Regionale identiteit

Volgens Hauszer en Frey is regionale identiteit het fenomeen waarbij mensen zich identificeren met het sociale systeem van een bepaalde regio zoals de mensen, de cultuur, de tradities en het landschap (Hauszer & Frey, 1987 in Raagmaa, 2001). Volgens Raagmaa (2001), onderzoeker uit Estland naar geografie, is de vorming van regionale identiteit een diep sociaal, ruimtelijk en cultuurhistorisch fenomeen dat bestaat uit stabiliseren en veranderen, uit opbouwen en afbouwen. Regionale identiteiten zijn mentale producten van de interactie van een gemeenschap met hun fysieke en mentale ruimte en de mentale reflectie van ruimte in de gedachten en herinneringen van mensen (Raagmaa, 2001). Ook streekidentiteiten zijn geen natuurlijke en objectieve karakteristieken van een gebied, maar sociale constructen. “they are not ‘out there’ waiting to be discovered; they are our (‘and others’) constructions” (Allen, Massey & Cochrane,1998 in Simon, 2004, p. 22). Volgens Simon (2004) worden streekidentiteiten gevormd door bepaalde actoren die hier belang bij hebben. Deze actoren kunnen namelijk specifieke waarden en betekenissen van een gebied uitlichten omdat zij hier een bepaalde bedoeling mee hebben, bijvoorbeeld het behouden van het cultureel erfgoed van een streek. 2.3

Globalisering en de vorming van regionale identiteit

Globalisering zijn de veranderingen op economische, sociale en politieke veranderingen die het gevolg zijn van bijvoorbeeld nieuwe communicatietechnologieën of internationale samenwerkingen (Simon, 2004). Door al deze veranderingen zijn de mensen steeds mobieler en worden alle delen van de wereld min of meer blootgesteld aan dezelfde invloeden. Volgens Voisey en O’Riordan leiden deze ontwikkelingen ertoe dat de traditionele culturele verbindingen en levensstijlen onzeker worden gemaakt en worden verslapt. Er is een angst voor uniformisering, waardoor men bang is dat streken hun identiteiten verliezen. Hierdoor zou een belangrijk houvast ten onder gaan (Voisey & O’Riordan, 2001 in Simon, 2004). Ook Koole (2002) sluit zich hierbij aan. Volgens hem is de globalisering permanent van aard, waardoor de relatie tussen individuen en hun sociale omgeving minder vanzelfsprekend is dan dat hij eerder was (Koole, 2002 in de Hoogh, 2005). Door de opkomst van deze globalisering zijn mensen geneigd om een herkenbaar referentiepunt te zoeken in de eigen omgeving. Dit wordt mooi verwoord door een citaat van Harvey: “The feeling that we live in an increasingly Brabantse identiteit

11

unstable and uncertain world, also makes us need even more stongly that notion of place as secure and stable” (Harvey, 1989, in Massey 1995: 48, in Simon, 2004, p. 15). Globalisering lijkt een grote rol te spelen bij het vormen van een streekidentiteit. Door de globalisering wordt de streekidentiteit in stand gehouden en belangrijker gevonden dan ooit. Door globalisering wordt er afbreuk gedaan aan andere identiteiten. Als tegenbeeld hierop is men meer dan ooit geïnteresseerd in de regionale identiteit. Naar mijn mening zou Omroep Brabant dan ook een belangrijke rol kunnen spelen in het bieden van een herkenbaar referentiepunt. Volgens Paul Sapens, journalist voor het Brabants Dagblad, is de groeiende belangstelling voor identiteit en dialect een reactie op het ingewikkelder en groter worden van de wereld. Hierdoor ervaren mensen de wereld als gevaarlijk en niet te hanteren. De wereld overkomt ze, waardoor ze terug gaan grijpen op hun wortels en hun omgeving (Sapens, 2006 in Stichting het Brabants, 2006). En ook volgens Marc van Oosterdorp, variatielinguïst aan het Meertens Instituut, wordt de identiteit van mensen steeds belangrijker; laten zien wie je bent en waar je vandaan komt. Oosterdorp sluit zich bij Voisey en O’Riordan en bij Harvey aan, als tegenreactie op de Europeanisering grijpt men terug op een kleiner en overzichtelijker gebied. Een regio is een natuurlijk overzichtelijk gebied waar je op terug kan vallen (Oosterdorp, 2006 in Stichting het Brabants, 2006). 2.3


De interesse in de Brabantse identiteit is niet nieuw. Al in 1935 werd Brabantia Nostra opgericht, een tijdschrift dat als bedoeling had om het lang achtergestelde Brabant weer het kernpunt van Nederland te maken. Brabantia Nostra zette zich onder leiding van P.C. Brouwer en F. van de Ven in voor het streekeigene. Het blad bood de ruimte aan regionalistische, culturele, religieuze, historische en artistieke bijdragen van Brabantse intellectuelen (Plevoets, 2007). Maar ook nu nog ligt het thema Brabantse identiteit erg gevoelig in de provincie Noord-Brabant. Dit blijkt alleen al uit de discussie die onlangs opwaaide over het Brabantse volkslied (Brul, 2006). Noord-Brabant heeft zich in een snel tempo ontwikkeld van een agrarische samenleving naar een industriële samenleving. Door de industrialisatie ontwikkelden zich grote steden en kwam er een algehele schaalvergroting. Hierdoor begon Noord-Brabant zijn regionale identiteit te verliezen. Ook in Brabant kwam men in het verzet tegen deze globalisering, men begon te verlangen naar het verleden, naar de dorpsgemeenschap, naar de ambachtelijke producten en de kennis over de geschiedenis (Sondervan, 2005). Dit heeft tot Brabantse identiteit

12

gevolg dat men in sommige gevallen bewust nostalgische beelden creëert en in stand houdt (Bijsterveld, 2000). Identiteit blijkt dan wel een construct en moeilijk samen te vatten in enkele zinnen, toch blijken er genoeg aannames te bestaan als het gaat over de Brabantse identiteit. “Laat heel Nederland maar zien hoe mooi en gastvrij Brabant is” (Maij-Weggen, 2007). “Gasterij Schuttershof, Brabantse gezelligheid in kastelensfeer” (Tummers, 2007). Het PON, provinciaal opbouworgaan Noord-Brabant, deed in 2006 onderzoek naar de huidige identiteit van Brabant (PON, 2006). Het PON ondervroeg samen met Omroep Brabant 825 mensen. Uit dit onderzoek kwamen de volgende punten over de Brabantse identiteit naar voren: gezellig, gemoedelijk en gastvrij. “Brabanders zijn net als iedere Nederlander en dan een stuk gezelliger!” Dit geeft één van de ondervraagden van het PON tijdens het onderzoek naar Brabantse identiteit en binding met Brabant aan (PON, 2006, p. 24). Deze persoon blijkt niet de enige die hier zo over denkt. Een kwart van de panelleden van het PON denkt bij Brabant het eerst aan gezelligheid. Dit geldt zowel voor mensen die in steden als in dorpen wonen. Een belangrijk element van de identiteit is de gerichtheid op een eigen cultuur en het gebruik van de Brabantse taal. Ook Stichting Het Brabants (2006) deed onderzoek naar de Brabantse identiteit. Zij legde 1605 proefpersonen verschillende aspecten voor waardoor men zich Brabander kan voelen en liet hen hiervan op een zespuntsschaal aangeven in welke volgorde deze aspecten voor hen van belang zijn. feesten

mentaliteit

geloof

Geschiedenis Dialect

landschap

42,8

37,1

--

--

4,0

16,0

34,0

26,3

3,7

4,9

17,1

14,0

16,7

67,9

0,8

2,6

2,3

9,6

39,3

20,9

2,4

4,1

4,7

28,5

16,5

60,2

1,2

2,6

3,2

16,4

29,1

21,5

2,9

6,9

9,2

30,4

12,4

52,2

2,0

3,1

5,9

24,4

23,1

17,6

8,4

12,4

10,6

27,9

9,5

40,9

11,7

6,9

5,0

25,9

15,8

21,2

17,4

13,5

14,6

17,4

12-24 jaar 1e keus e

2 keus 25-34 jaar 1e keus e



2 keus 65 + 1e keus e

2 keus

Tabel 1; Redenen waarom mensen zich Brabander voelen, naar leeftijd


13

Uit de tabel blijkt dat in de Brabantse mentaliteit (gezelligheid, gastvrijheid, goed eten en drinken) het hoogst scoort, als men vraagt naar redenen waarom men zich Brabander voelt. Alleen bij jongeren tot 25 jaar scoren feesten zoals carnaval en kermis, hoger. Brabantse feesten en het Brabantse landschap zijn voor vrijwel alle Brabanders evenzeer belangrijke redenen om zich Brabander te voelen. Het dialect speelt slechts een geringe rol. Wel is opvallend dat relatief veel jongeren dialect als tweede keus aangeven en dat vaker doen dan overige Brabanders. Ook het katholieke geloof en de Brabantse geschiedenis spelen een marginale rol in dit gevoel. De Brabantse identiteit speelt zich dan wel af in de hoofden van de Brabanders, deze is volgens het PON nog niet minder waardevol en bruikbaar. Dat ziet de identiteit ‘niet als een vast gegeven, maar als een verzameling gezamenlijk gedragen waarden en gevoelens die de Brabander wil uitdragen en vasthouden, ook in de toekomst’ (PON, 2006, p 10). De Brabantse beleving bestaat wel degelijk als subjectieve beleving. Het mentale aspect blijkt dus overeen te komen met wat Raagmaa (2001) al schreef over de regionale identiteit. Volgens Bijsterveld (2000), bijzonder hoogleraar sociaal culturele wetenschappen, moet er duidelijk onderscheid worden gemaakt maken tussen ‘beelden die een geïdealiseerd verleden representeren en beelden die trachten de historische waarheid te benaderen’ Bijsterveld schreef enkele jaren terug nog dat er helemaal geen sprake is van een Brabantse identiteit. Volgens hem is de aanname dat de Brabander Bourgondisch, gezellig en familiaal is een mythe die grenst aan zelfbedrog. Deze genoemde beelden zijn ‘tegenbeelden’ die ontstaan zijn in de naoorlogse periode van modernisering en zijn bedoeld als bezwering van het minder rooskleurige heden. De Brabander is een individualist, woont in de stad en gaat nauwelijks meer naar de kerk, net als de rest van de Nederlanders. In het voorwoord van “Brabant bestaat niet, een fotografisch onderzoek naar de vermeende identiteit van Noord-Brabant” (2006) komt hij hier echter gedeeltelijk op terug. In dit boek staat nu te lezen: Brabant bestaat wél. Volgens Bijsterveld is het zaak om afscheid te nemen van het beeld dat Brabant een arcadische provincie is waar de boeren een karige boterham verdienen in verbondenheid met de natuur. Het blijft een groene provincie, maar wel een provincie waar het tempo van de verstedelijking het hoogst is van heel Nederland. De Brabantse identiteit blijkt een sociale identiteit die gebaseerd is op een gedeeld geloof (het katholicisme), een gedeeld verleden (boeren en arbeiders, ‘dom en arm gehouden’), een gedeelde taal (de Brabantse dialecten) en een gedeelde cultuur. De sociale identiteit is echter wel opgebouwd uit individuele identiteiten en een ieder kan zelf een eigen kleur geven aan Brabantse identiteit

14

deze Brabantse identiteit. Er is dus wel een Brabantse identiteit, maar er kan niet gesproken worden van dé Brabander. Ook is er sprake van een Brabantgevoel, wat gebaseerd is op onderlinge herkenbaarheid en lotsverbondenheid, maar de legitimaties van dit Brabantgevoel zijn onvast en wisselend in tijd en naar plaats (Bijsterveld, 2000). De PON-redactie is van mening dat verdere investeringen op het gebied van culturele uitingen van de Brabantse identiteit in de toekomst van groot belang zijn. De opvatting van de PON-redactie wordt onderbouwd met interviews en met de onderzoeksresultaten van het PON-Brabantpanel. Vrijwel iedereen van het panel, circa 95 %, vindt het belangrijk dat er typische Brabantse waarden en normen bestaan en dat die behouden blijven: gezelligheid, gastvrijheid, gemoedelijkheid en behulpzaamheid. Tweederde vindt het belangrijk dat de Bourgondische mentaliteit, het carnaval, de Brabantse muziek, de typisch Brabantse gerechten en de dialecten behouden moeten blijven. Omroep Brabant is naar mijn mening een kanaal dat uitermate geschikt is voor deze taak, zij kan laten zien wat de Brabantse normen en waarden zijn en kan de Brabantse muziek, de dialecten en het carnaval tonen. 2.4

Brabantse dialecten en de Brabantse tongval

De dialecten in Noord-Brabant blijken een wezenlijk onderdeel uit te maken van de Brabantse identiteit (Stichting Het Brabants, 2006, Swanenberg, 2005, PON, 2006) De Brabantse bevolking geeft zelf ook aan dat het Brabantse dialect een deel van de eigenheid bepaalt. Dit blijkt uit onderzoek van Stichting het Brabants uit 2006 onder 1605 ondervraagden. In onderstaande tabel zijn hiervan de exacte aantallen te zien. Helemaal mee Gedeeltelijk

Geen mening

Gedeeltelijk

Helemaal mee

mee oneens

oneens

Leeftijd

eens

mee eens

12-24 jaar

22,4

22,7

9,3

13,5

32,1

25-34 jaar

21,9

21,6

6,3

13,0

37,1

35-49 jaar

32,4

18,6

5,4

11,0

32,6

50-64 jaar

47,6

16,4

6,3

8,4

21,4

65 jaar en ouder

45,5

17,4

9.8

6,6

20,7

Totaal

Tabel 2; Wie zijn dialect verliest, verliest een stuk van zijn eigenheid.

Volgens Swanenberg (2005) is de Brabantse identiteit een geheel van door mensen beklede waarden en iets dat niet objectief waar te nemen is. Taal als communicatiemiddel speelt daarin volgens hem een cruciale rol. Van Dale omschrijft het dialect als de bijzondere taal van een streek of plaats, voor zover deze afwijkt van de algemene landstaal (Van Dale, 2007). Een Brabantse identiteit

15

dialect verschilt van de standaardtaal, het Standaardnederlands, op het gebied van de klanken. Bovendien verschilt een dialect ook met het Standaardnederlands op het gebied van woorden. Als laatste kan een dialect ook verschillen met het Standaardnederlands op het gebied van zinnen (Swanenberg, 2002). Taalvariatie is een onderdeel van de identiteit, het wordt onbewust gesproken. Taalvariatie blijkt vaak een oorzaak te hebben in identiteit: het gevoel dat men bepaalde eigenschappen, zoals taalgebruik, bezit binnen het kader van een bepaalde gemeenschap, de groep mensen waar men zich toe rekent (Swanenberg, 2002). Er zijn echter ook voorbeelden te noemen waarbij de identiteit bewust gevormd wordt door het dialect, denk hierbij aan autochtone jongeren die met een allochtoon dialect spreken om zo bij hun allochtone vrienden te horen. Het is dan een groepstaal. Er moet dus een onderscheid gemaakt worden tussen dialect als eerste spreektaal en dialect als tweede spreektaal. Spraken onze voorouders nog allemaal in dialect als eerste taal en leerden zij Nederlands op de lagere school, op dit moment is het andersom. In Noord-Brabant zijn echter vele verschillende dialecten te vinden, waardoor niet gesproken kan worden over hét Brabantse dialect. Wel is er een typisch Brabantse tongval met de zachte G en de T die vaak weggelaten wordt aan het einde van een woord. Het spreken van Brabants dialect of met een Brabantse tongval is volgens Jos Swanenberg (2007) een goede manier om de Brabantse identiteit te vertalen. Het gebruiken van de Brabantse dialecten of de Brabantse tongval zou dan ook een uitgelezen mogelijkheid kunnen zijn voor Omroep Brabant om de Brabantse identiteit te tonen. 2.5

Omroep Brabant en de Brabantse identiteit

Hoewel blijkt dat de Brabantse identiteit moeilijk te definiëren is en sommigen er zelfs vanuit gaan dat deze helemaal niet bestaat, is er een duidelijk een idee over wat de Brabantse identiteit is. Een idee is een construct en is dan ook niet van buitenaf waar te nemen. Desondanks mag hier niet aan voorbij gegaan worden. Het blijkt dat de Brabanders zelf, maar ook enkele onderzoekers een duidelijk idee hebben wat “hét Brabantse” is. In het vervolg van deze masterscriptie zal gekeken worden op welke manieren Omroep Brabant de Brabantse identiteit vertaalt. Er zijn hier verschillende mogelijkheden toe. Allereerst kunnen er Brabantse onderwerpen aan bod komen waarvan gebleken is dat deze door de Brabanders als Brabants beschouwd worden, zoals carnaval. Daarnaast zal er bekeken worden of de programma’s van Omroep Brabant voldoen aan de Brabantse elementen waarvan de Brabander zelf vindt dat hij hier aan voldoet; gastvrij, gezellig, familiaal en Brabantse identiteit

16

gemoedelijk, ofwel de Brabantse mentaliteit. Aangezien deze begrippen redelijk dicht bij elkaar liggen, zal er gekeken worden of één van de punten naar voren komt in de uitgezonden programma’s. Omdat deze begrippen relatief zijn is het moeilijk om een standaard op te stellen waaruit blijkt dat een programma dan wel gezellig of gastvrij is. Door het opstellen van een duidelijk waarnemingsinstrument (Wester, 2004) zal geprobeerd worden om deze variabelen zo duidelijk mogelijk te operationaliseren. Ook zal er gekeken worden of de punten zoals Brabants geloof, het Brabantse landschap, Brabantse feesten en de Brabantse geschiedenis aan bod komen. Als laatste zal er gekeken worden of er in de programma’s wordt gesproken met Brabantse tongval of in Brabants dialect.


17

3

Het beleid van Omroep Brabant

Omroep Brabant is de regionale televisieomroep van de provincie Noord-Brabant. Programma’s zoals Brabant nieuws, Het Kamp van Henk Damen en De Auditie komen voorbij. In voorgaand hoofdstuk is bekeken wat de Brabantse identiteit is en wat het belang is dat deze identiteit wordt uitgedragen door de regionale televisieomroep. Maar hoe denkt Omroep Brabant hier zelf over? Ziet de omroep het belang in van het tonen van de Brabantse identiteit? Is er iets terug te vinden over identiteit als er gekeken wordt naar het mission statement of het beleid van Omroep Brabant? Aan de hand van twee interviews en inhoudsanalyse van verschillende stukken wordt bekeken wat het beleid van Omroep Brabant is ten aanzien van het vertalen van de Brabantse identiteit. Er is gekozen voor descriptief onderzoek, omdat andere onderzoekmethoden zich niet lenen voor dit onderzoek. Aan dit beschrijvende onderzoek worden nog geen conclusies verbonden en er worden nog geen verbanden gelegd tussen het beleid, de programmering en de Brabantse identiteit. Deze resultaten en verbanden komen pas aan bod in het laatste hoofdstuk. Allereerst wordt er een korte introductie gegeven over de televisiezender van Omroep Brabant. Na deze introductie komt het beleidsplan van Omroep Brabant aan bod met hierin opgenomen het mission statement. Vervolgens zal aan de hand van een tweetal interviews, waarvan één reeds bestaand en één zelf afgenomen, verder worden ingegaan op het al dan niet vertalen van de Brabantse identiteit naar de regionale omroep. Hoewel zal blijken dat de Brabantse identiteit zeer weinig aan bod komt, zal toch geprobeerd worden om hier zo uitgebreid mogelijk bij stil te staan. Tot slot wordt bekeken hoe andere regionale omroepen omgaan met de regionale identiteit in combinatie met hun televisiezender. Om hier achter te komen is op zoek gegaan naar informatie over deze regionale omroepen via het internet. Ook is er contact gezocht met Omrop Fryslân, die het beleidsplan heeft opgestuurd. 3.1

Omroep Brabant

Nederland kent 13 verschillende regionale televisieomroepen. In alle provincies één en in Zuid-Holland twee. Regionale omroepen leggen zich toe op het verzorgen van nieuws, informatie, educatie en cultuur in hun regio. In artikel 13C van de mediawet is vastgelegd dat een regionale omroep een platform voor ontmoeting en discussie moet zijn. Gezien de schaal kan een regionale omroep specifieker aansluiten bij datgene wat in de bevolking leeft dan de

Beleid van Omroep Brabant

18

landelijke omroepen (Commissariaat voor de media, 2006). Het sterke punt van de regionale televisie is dan ook de nabijheid van het alledaagse gebeuren in de regio (Rutten, 2006). Regionale programma’s dragen bij aan de regionale culturele kenmerken en zorgen voor onderlinge culturele verbondenheid onder de burgers (de Hoogh, 2005). Net als de landelijke omroepen hebben ook de regionale omroepen zich te houden aan de voorschriften van de mediawet. Zo moet minimaal 50% van de radio- en televisietijd besteed worden aan programmaonderdelen die informatief, cultureel of educatief van aard zijn (Commissariaat voor de media, 2006). Omroep Brabant is de regionale publieke omroep van de provincie Noord-Brabant. Net zoals de meeste regionale omroepen heeft Omroep Brabant te maken met carrouseluitzending. Een blok programma’s wordt gedurende de hele dag herhaald. Het aandeel op de landelijke markt van Omroep Brabant is beperkt, slechts 1,8%. Ter vergelijking: de algemene landelijke zenders hebben een aandeel van 83,4% (Rutten, 2006). De gemiddelde kijkdichtheid is niet hoog, deze varieert van 0,3% tot 0,9% (Omroep Reclame Nederland, 2007). Omroep Brabant geldt ook als rampenzender van de provincie, autoriteiten kunnen deze zender opeisen om de bevolking te informeren bij rampen of calamiteiten (Omroep Brabant, 2007) Omroep Brabant kan in samenwerking met anderen (bijvoorbeeld de provincie) coproducties maken en uitzenden over bepaalde thema's, met een Brabants accent. Voorbeelden hiervan zijn de scholierenquiz Brabant Battle of Brabant 900 (van Weerden, 2007). 3.2

Beleidsplan

In het beleidsplan van Omroep Brabant 2005 staat het volgende mission statement te lezen: “De omroep ziet het als zijn taak nieuwe ontwikkelingen in de Brabantse samenleving te signaleren en een zo breed mogelijk publiek in de provincie daarvan deelgenoot te maken. Omroep Brabant wil zijn publieke informatie aanreiken om tot oordeelvorming te komen over politieke en maatschappelijke issues die in Brabant leven. Door pregnante keuzes te maken in het brede informatie-, cultuur- en sportaanbod wil Omroep Brabant als gids dienen in Brabant. Actieve nieuwsgaring is de kernopdracht van Omroep Brabant. Bij de uitvoering van deze opdracht worden in de Nederland geldende journalistieke beroepsvormen in acht genomen.


19

Omroep Brabant wil door het leveren van nieuws en achtergrondinformatie, maar ook door aandacht te besteden aan het historische en culturele erfgoed van Brabant, bij de Brabantse burgers de belangstelling voor en betrokkenheid bij de eigen provincie en het eigen provinciebestuur bevorderen. Omroep Brabant wil een initiërende rol spelen in het politiek, sociaal en cultureel debat in de provincie. De omroep wil dit bereiken door op eigentijdse onderhoudende manier programma’s te maken op de radio, televisie en internet. Waar dit voor een zo groot mogelijk bereik wenselijk is, worden deze drie media aangevuld met andere elektronische kanalen voor de distributie van (delen van) het programma-aanbod, zoals teletekst. […] Te onderscheiden groeperingen in Brabant krijgen geen aparte plaats, maar komen aan het woord of in het beeld de reguliere programmering. Hierdoor wil Omroep Brabant meewerken aan de maximale integratie van verschillende bevolkingsgroepen in kleurrijk Brabant.

Omroep

Brabant

participeert

actief

–ook

financieel-,

in

professioneel

ondersteunende projecten gericht op de opleiding en de instroom van omroepmedewerkers uit minderheidsgroepen. De doelgroep waar Omroep Brabant zich op richt laat zich niet vangen in leeftijd. Het zijn die bewoners van Brabant die open staan voor wat er bij hen buurt en in de provincie gebeurt, die ervaren en de onderkennen dat Brabant aan permanente verandering onderhevig is, het zijn de Brabanders anno 2004.” (Van den Besselaar, 20051) Er wordt dus alleen specifiek gesproken over het aandacht besteden aan het culturele erfgoed van Noord-Brabant. Naast het mission statement

is er ook in de rest van het

beleidsplan weinig concreets opgenomen over het tonen van de Brabantse identiteit. Er staat dan ook vermeld dat er in het bedrijf nog nooit een concrete strategie ontwikkeld of vastgelegd is (Van den Besselaar, 2005). In dit plan is opgenomen dat Omroep Brabant TV zich ten doel stelt om opiniërend en meningsvormend van aard te zijn. Dit moet bereikt worden met beperkte middelen, wat te maken heeft met het beperkte budget in vergelijking met het budget van de landelijke omroepen. De primaire doelstelling van Omroep Brabant op de televisie is om elke dag van de week één uur nieuwe tv te presenteren, waarin de Brabantse kijker op een compacte en boeiende manier wordt bijgepraat over het nieuws in de provincie en waarin achtergronden in het nieuws worden belicht. Men wil zoveel mogelijk Brabanders interesseren voor hetgeen

1

Doordat er door Omroep Brabant een werkdocument zonder paginanummering ter beschikking is gesteld, is het helaas niet mogelijk om een paginanummer aan te geven.


20

wordt uitgezonden. Door het beperkte budget wordt de keuze gemaakt om programma’s te maken die een brede doelgroep aanspreekt. Toch staat er bij het gewenste beeld van Omroep Brabant te lezen dat dit modern chauvinistisch (Brabants, niet oubollig, sympathiek en gezellig) is.

3.3

Interviews

In een interview, gehouden door Stichting het Brabants, met Gert Bielderman, directeur van Omroep Brabant, staat te lezen hoe de omroep omgaat met het spreken van dialect op de omroep. Het gaat hier zowel om radio- als televisieprogramma’s. De belangrijkste citaten uit dit onderzoek worden hieronder beschreven. “We proberen onze dialectprogramma’s zoveel mogelijk te programmeren in onze Brabantband. Die draait in een nichegedeelte dat tussen 19.00 en 20.00 uur ’s avonds valt. Daarin zitten programma’s die een gering aantal luisteraars hebben. Programma’s die voor een beperkt publiek gemaakt worden. Het Brabants Uurke en Op z’n Brabants vinden we wel belangrijk genoeg om eerst in het weekend uit te zenden, voordat ze doordeweeks herhaald worden in de band. [...] Dialectprogramma’s zijn echte doelgroepprogramma’s. Echter, het doel van Omroep Brabant is programmeren voor een zo breed mogelijk publiek. Dat vraagt een strak format, dat zo min mogelijk doelgroepgericht is. We gaan zeker niet meer aan dialect doen. Simpelweg omdat het publiek waar we de programma’s voor maken zó klein is. Terwijl het negatieve effect van zo'n dialectformat zó groot is. Dat blijkt objectief uit recent imago-onderzoek. Mensen die Omroep Brabant niet echt kennen en het ongelukkige toeval hebben in te prikken in de Brabantband, krijgen absoluut geen representatief beeld van onze zender. De reacties liepen van: ‘wat is dit voor radio uit opoe’s tijd?’ tot: ‘wat hoor ik voor zooi?’. [...] Dat is natuurlijk funest voor een zender. Mensen haken af. De Brabantband heeft voor ons imago als eigentijds modern radiostation echt een negatieve werking. [...] In onze televisieprogrammering zie ik überhaupt geen mogelijkheden voor dialect. Misschien als iemand een keer brainwave heeft, kunnen we incidenteel iets met dialect doen. De moeilijkheid met dialectmuziek is dat er veel verschillende niveaus zijn. Omroep Brabant heeft een bepaalde kwaliteitseis. Geaccepteerde zangers als Gerard van Maasakkers, JW Roy en Guus Meeuwis draaien we ook in onze reguliere muziekprogrammering. Dat is het echte talent. Dat zit muzikaal en tekstueel goed in elkaar. [...] Wij draaien geen muziek om


21

puur met dialect bezig te zijn, ongeacht de muzikale en tekstuele kwaliteit. Wij willen een zo breed mogelijk publiek een plezier doen. Als in Brabant meer geaccepteerde dialectzangers zouden zijn, zouden we ook meer dialect draaien. Het gaat om de kwaliteit, dialect is een bijkomstigheid. Dat onze dialectprogramma’s een negatieve uitstraling hebben op jongeren, kan natuurlijk ook liggen aan hoe wij ze maken. [...] Als we de juiste mensen en een geschikt format vinden om er nieuwe schwung aan te geven, doen we dat zeker. [...] We verwachten van onze nieuwslezers dat ze strak Nederlands spreken. Bij voorkeur met een zacht Brabants vliesje erover. Dat is herkenbaar. Het geeft mensen het gevoel dat de presentator er ‘een van ons’ is, die weet waar hij het over heeft. [...] Ongetwijfeld is het dialect op plaatsen nog de dagelijkse routine van spreken. Ik hoor het alleen nooit. Het gaat echt van ons weg. Het is zwemmen tegen de stroom in. Noch de radio, televisie of welke media ook zijn in staat mensen weer dialect te laten spreken. Dat is ook niet onze taak. Wij informeren en registreren wat er gebeurt. Als de belangstelling voor een bepaald iets toeneemt, zullen we er meer aandacht aan besteden. Als iets wegebt zullen we er altijd in historisch perspectief aandacht aan besteden. Maar we hebben geen voortrekkersrol of stimulerende functie. Onze collega's in Limburg, Drenthe of Friesland doen meer aan dialect. Dat hangt samen met hoe levendig en intensief de taal is in een provincie. In veel andere provincies zijn ze zich meer bewust van hun taal en taalgeschiedenis dan in Brabant. Het gevoel is hier niet zo bij mensen aanwezig.[...]” (Bielderman in Stichting het Brabants, 2006, p. 33-34). Uit een interview door mij gehouden met Christ Van den Besselaar, medewerker marketing en voorlichting van Omroep Brabant, komt ongeveer hetzelfde naar voren. Ik vroeg hem wat Omroep Brabant doet met de Brabantse identiteit. Wanneer hier iets mee gedaan wordt, dan is dit te zien aan de Brabantse onderwerpen en aan het praten met de Brabantse tongval. Er wordt dus niet gesproken in dialect, zoals hierboven al naar voren kwam. Ook wordt er niet bewust gekozen om de Brabantse mentaliteit te tonen. Deze onderwerpen hebben volgens Van den Besselaar het gevaar dat zij al gauw oubollig worden. Wanneer het bekende Brabanders betreft is men nog wel geïnteresseerd in bijvoorbeeld ‘thuis bij’, maar niet wanneer er binnen gekeken wordt bij tante Mien. Het niveau gaat volgens hem dan al gauw richting “kuukske erbij?”. Je moet het publiek dan ook niet onderschatten. De reden dat er bij de programmering op de radio wel sporadisch aandacht wordt op dialect heeft de simpele reden dat er hier veel meer tijd beschikbaar is dan bij de televisie en ook dat Beleid van Omroep Brabant

22

de kosten zijn voor het maken van een radioprogramma beduidend lager zijn dan het maken van een televisieprogramma. Omroep Brabant profiteert ervan wanneer bijvoorbeeld PSV kampioen wordt, maar ook van de periode dat het carnaval is. Op zo’n moment is het goed te merken dat zij een uniek werkveld beslaan, de kijkcijfers zijn dan het hoogst van heel het jaar. 3.4

Andere regionale omroepen

In het beleidsplan van Omroep Brabant blijkt niets te zijn opgenomen wat betreft het vertalen van de regionale identiteit naar hun uitzendingen. Is dit bij alle regionale omroepen het geval, of staat Omroep Brabant alleen in deze aanpak? Volgens de heer Bielderman besteden de collega-omroepen in Limburg, Drenthe en Friesland meer aandacht aan dialect omdat de taal in deze provincies actueel en levendig is. Om dit te bepalen ben ik op zoek gegaan naar informatie over de diverse andere regionale omroepen. Er is gekeken naar de regionale omroepen in Drenthe, Friesland en Limburg, maar ook naar de regionale omroepen van Zeeland en van de jongste Nederlandse provincie: Flevoland. De aanpak van de verschillende regionale omroepen blijkt zeer divers. Zo staat in een voorstel van de gedeputeerde Staten van Zeeland te lezen dat Omroep Zeeland dient bij te dragen aan de versterking en bewustwording van de regionale identiteit (van Gelder & Verdult, 2002). Wat deze regionale identiteit is, wordt buiten beschouwing gelaten. In het beleidsplan van Omroep Drenthe is opgenomen dat de omroep een goede nieuws- en actualiteitenzender is die de regionale identiteit versterkt (Provincie Drenthe, 2006). Dit kan volgens dit plan gedaan worden door het uitzenden van Drentstalige programma’s, hetgeen aansluit bij de woorden van de heer Bielderman. Evenals in het beleidsplan van Omroep Brabant is er bij Omroep Flevoland niets terug te vinden over regionale identiteit. In het beleidsplan van Omroep Flevoland staat het volgende te lezen: “Het is de taak van Omroep Flevoland als publieke regionale omroep om programma’s voor radio en televisie te maken die onafhankelijk, kritisch, betrouwbaar, veelzijdig, begrijpelijk zijn en aantrekkelijk worden gepresenteerd voor een groot publiek. Wij verwachten dat Omroep Flevoland streeft naar een hoge kwaliteitsstandaard in haar programmering en rekening houdt met de pluriformiteit van opvattingen en inzichten van de geledingen van de Flevolandse samenleving. Dit betekent dat Omroep Flevoland een grote “luisterbereidheid” en een onderzoekende geest moet hebben. Verslaggevers zullen zich ter plekke laten informeren, de reactie van het publiek wordt gevraagd. Mensen boeien vereist


23

veel inspanning. Omroep Flevoland heeft als mission statement om “bindmiddel” te zijn voor de inwoners van Flevoland” (Provinciale Staten Flevoland, 2001, p. 5). Volgens Gert Bielderman doet de Limburgse regionale omroep L1 meer met dialect. Wanneer er gekeken wordt naar de verantwoording die L1 aflegt op de eigen website dan wordt er niet gesproken over het vertalen van de Limburgse identiteit. Er staat te lezen: “L1 wil zijn taak vooral invullen vanuit het perspectief van de burger. Waar is de kijker/luisteraar in geïnteresseerd, waarbij voelt hij/zij zich betrokken, welke informatie is belangrijk om goed te kunnen functioneren in en deel te nemen aan de hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen?L1

staat

voor

actueel,

onafhankelijk,

betrouwbaar,

toegankelijk,

onderhoudend en gevarieerd. En bovenal: van belang en interessant voor elk deel van Limburg, voor elke Limburger en voor iedereen 'waar ook' die geïnteresseerd is in Limburg. L1 is ook podium voor maatschappelijke discussie in deze provincie, betrokken bij en onderdeel van het alledaagse Limburgse leven. Deze identiteit past op alle mediavormen die onder de merknaam L1 worden geëxploiteerd.” (L1 Radio-TV, 2007). Ook bij de Limburgse Omroep is dus, wellicht tegen de verwachtingen in, niets expliciet opgenomen over de Limburgse identiteit die vertaald wordt door de regionale omroep. In het jaarverslag 2005 van Omrop Fryslân staat het volgende te lezen “Omrop Fryslân stiet foar de ambysje om it liedende ynformaasjemedium fan Fryslan te wêzen. De namme Omrop Fryslan hâldt yn: regionaal werkenber, aktueel, ûnôfhinklik, betrouber, tagonklik, ûnderhâldend, en ferskaat. En: Frysk, fan belang en ynteressant foar elk part fan Fryslan en foar alle Friezen, it poasium foar maatskiplike diskusje yn dizze provinsje; belutsen by en ûnderdiel fan it deistige Fryske libben.” (Omrop Fryslân, p. 2) Ofwel: Omroep Friesland staat voor de ambitie om het leidende informatiemedium van Friesland te zijn. De naam omroep Friesland houdt in: regionaal, actueel en onafhankelijk, betrouwbaar en toegankelijk, onderhoudend en divers. En gesproken/geschreven in het Fries, van belang en interessant voor elk deel van Friesland en voor alle Friezen, het podium voor maatschappelijke discussies in deze provincie; betrokken bij een onderdeel van het dagelijkse Friese leven. Ook bij deze omroep wordt dus niet expliciet gesproken over het vertalen van de regionale identiteit, al is het feit dat het jaarverslag in het Fries is ook al een onderdeel van de Friese identiteit.


24

3.5

Conclusie

Op grond van het beleidsplan en het mission statement van Omroep Brabant kan geconcludeerd worden dat hierin niets is opgenomen over het vertalen van de regionale identiteit. Uit interviews met Gert Bielderman, directeur van Omroep Brabant, en Christ van den Besselaar, medewerker marketing en voorlichting van Omroep Brabant, komt ook naar voren dat de regionale identiteit absoluut geen prioriteit heeft bij de uitzendingen op televisie. De heer Bielderman geeft zelfs expliciet aan dat er bewust voor gekozen is om niet met dialect te spreken in de diverse programma’s. Wanneer er gekeken wordt naar de beleidsplannen van verschillende regionale omroepen dan blijkt het vertalen van de regionale identiteit naar de regionale omroep per omroep te verschillen. Zo staat er in het beleidsplan van Omroep Drenthe en Omroep Zeeland wel expliciet vermeld om de regionale identiteit te vertalen. Bij Omroep Flevoland, Omrop Fryslân en Omroep Limburg is dit net zoals bij Omroep Brabant niet het geval. Omroep Brabant kiest voor de journalistieke weg, waarbij zij zelf de keuze maakt wat interessant is voor de kijker. De kijker heeft hier geen inbreng in. Dit is in tegenstelling tot L1, de Limburgse regionale omroep die zijn taak vooral invult vanuit het perspectief van de burger. Het hoofddoel van Omroep Brabant is om een zo groot mogelijk publiek te bereiken met een beperkt budget. Let wel, het gaat hier om het externe beleid dat de omroepen voeren, dit zegt niets over het interne beleid. Opvallend is dat het gewenste beeld van Omroep Brabant wel Brabants, niet oubollig, sympathiek en gezellig is. Hoe dit gewenste beeld uitgevoerd kan worden is niet benoemd, er is dan ook geen concrete strategie die de omroep volgt. Hoewel Omroep Brabant de Brabantse identiteit niet expliciet noemt in het beleidsplan, wil dit niet meteen betekenen dat deze Brabantse identiteit ook niet terug te zien is in hun programmering. Dit zal blijken na de inhoudsanalyse in het volgende hoofdstuk.


25

4

Inhoudsanalyse Omroep Brabant

Na het vaststellen van de Brabantse identiteit is en het beleid van Omroep Brabant is betreft het vertalen van deze Brabantse identiteit naar de uitzendingen, is het nu van belang om te bekijken wat er terug te zien is van de Brabantse identiteit in de programmering van Omroep Brabant. Ik heb gekozen om dit te doen aan de hand van een inhoudsanalyse. Met behulp van een codeboek zullen de uitzendingen gecodeerd worden op de verschillende punten van Brabantse identiteit en kan uiteindelijk geconcludeerd worden of Omroep Brabant

de

Brabantse identiteit vertaalt naar de uitzendingen. 4.1

Inhoudsanalyse

Inhoudsanalyse is een systematische techniek om de inhoud van een boodschap te analyseren. Het is een meetinstrument om de communicatie tussen de geselecteerde zender en ontvanger te observeren en te analyseren (Bud, Thorpe en Donohew, 1967 in Kassarjian, 1973). Het is een systematische interpretatieve benadering die op zoek gaat naar patronen en betekenisstructuren (Wester, 2001). Bij een inhoudsanalyse blijft het materiaal, in dit geval de televisieprogramma’s die worden uitgezonden door Omroep Brabant, intact. Zij zijn tot stand gekomen buiten de onderzoeker om. Bij inhoudsanalyse registreert de waarnemer kenmerken van het programma aan de hand van een waarnemingsprocedure. Aangezien de programma’s buiten de waarnemer tot stand zijn gekomen is het maar afwachten hoe de te onderzoeken verschijnselen hierin naar voren komen (Wester, 2004). De onderzoeker is dus volledig afhankelijk van het materiaal dat geanalyseerd wordt (Wester, 2001). Met betrekking tot het onderzoek naar Omroep Brabant dan valt te stellen dat het maar de vraag is of de Brabantse identiteit naar voren komt. Het kenmerkende van inhoudsanalyse is het waarnemingsobject, wat in tegenstelling tot andere onderzoeksmethoden in de communicatiewetenschappen niet bestaat uit mensen, maar uit producten die mensen produceren (Pleijter, 2006). Belangrijk is om een onderscheid te maken tussen het mediamateriaal dat onderzocht wordt en het verschijnsel waarover uitspraak gedaan wordt. Mediamateriaal is een waarneembaar object, terwijl het verschijnsel een construct is van de onderzoeker (Pleijter, 2006). Omroep Brabant is in deze masterscriptie het mediamateriaal, de Brabantse identiteit het verschijnsel. Het betreft in deze masterscriptie een kwalitatieve inhoudsanalyse. Het gehele onderzoeksproces wordt gekenmerkt door het cognitieve aspect, het gaat hier immers om de activiteiten van de onderzoeker (Wester, 2001). Inhoudsanalyse

26

Er kunnen drie soorten context onderscheiden worden als het gaat om inhoudsanalyse: de context van de zender, de context van de ontvanger en de context van de boodschap. Om de vertaalslag te maken van de Brabantse identiteit zoals hiervoor beschreven en de uitzendingen van Omroep Brabant wordt gekeken naar de context van de boodschap. Er worden uitspraken gedaan over het mediaproduct zelf. Wester (1995a, 2004 in Pleijter 2006) wijst op het belang van het goed “lezen” in het onderzoeksproces van het lezen. Het woord lezen bevat volgens hem drie centrale betekenissen. Zo moet het onderzoeksmateriaal eerst waargenomen worden. Daarna moet er geselecteerd worden, er wordt gelet op bepaalde kenmerken van het materiaal die relevant zijn voor het materiaal. Als laatste moet het geselecteerde materiaal geïnterpreteerd worden. Tijdens dit laatste proces wordt informatie uit het onderzoeksmateriaal gekoppeld met eigen opgedane inzichten en de gevonden literatuur (Wester, 2001). Allereerst zullen alle uitzendingen van Omroep Brabant bekeken, waargenomen, worden en vervolgens zal er geselecteerd gaan worden. Komen de punten van Brabantse identiteit in deze uitzendingen naar voren? Als laatste worden deze punten geanalyseerd en zal antwoord gegeven kunnen worden op de vraag of de Brabantse identiteit vertaald wordt door Omroep Brabant. 4.2

Opzet inhoudsanalyse

In juli 2007 zijn er 18 verschillende programma’s die uitgezonden worden door Omroep Brabant: Kabouter Plop, NOS Journaal, Brabant Nieuws, RegioNED, De Auditie, Natuurrijk, Kwaaie Tongen, Het kamp van Henk Damen, Baanbrekend, Take Care, Zinderend Zuiden, De Gouden Kabouter, Road2Reality, Boschveld 55, Brabant Party, Hollandse Hitmix, Radio Henrica, Culinaire BeterWeter en Toegang voor onbevoegden. Van deze programma’s wordt steeds een korte beschrijving gegeven en wordt aangegeven op welk tijdstip en dag het uitgezonden werd. Vervolgens wordt er van alle programma’s 4 keer een uitzending bekeken. Op deze manier wordt er gemeten over een tijdsbestek van één maand. Op basis hiervan kunnen dan betrouwbare conclusies getrokken worden. De toevalsfactor wordt verkleind door alle programma’s vier maal te bekijken. De maand die geanalyseerd is, is juli. Deze maand viel binnen het tijdspad van het schrijven van de masterscriptie. Hoewel maart en oktober de meest gangbare maanden zijn om te analyseren, hoeft juli geen groot nadeel te zijn. Bij Omroep Brabant worden namelijk in de zomermaanden programma’s van de wintermaanden herhaald. De programma’s die dagelijks worden uitgezonden; BrabantNieuws, het NOS Journaal, RegioNED en Kabouter Plop worden ook 4 maal bekeken. Zij worden eenmaal per Inhoudsanalyse

27

week, steeds op een andere dag geanalyseerd om te voorkomen dat er bijvoorbeeld een typische dinsdag naar voren komt. Het schema waarin deze vier programma’s bekeken worden, ziet er als volgt uit.

Week 1

Maandag

Dinsdag

Woensdag Donderdag Vrijdag

KPlop2

NOS3

RNED4

BNieuws5

KPlop

NOS

Week 2 Week 3

BNieuws

Week 4

NOS

RNED

Zaterdag

RNED

BNieuws

KPlop

NOS

BNieuws

Zondag

RNED KPlop

De steekproef is niet random, aangezien alle programma’s die Omroep Brabant uitzendt in de meting worden meegenomen. Hier is voor gekozen omdat het aantal unieke programma’s van de omroep beperkt is, waardoor het mogelijk is om alle programma’s te bekijken. Op deze manier is het onderzoek het meest betrouwbaar. Wanneer er bepaalde programma’s of dagen worden weggelaten bij het onderzoek bestaat het risico dat interessante punten gemist worden. Aangezien er zeer uitgebreid ingegaan wordt op de televisieprogramma’s, is de keuze gemaakt om niet in te gaan op de radio-uitzendingen. Het onderzoek is dus volledig gericht op de televisie van Omroep Brabant.

4.3

Van literatuur naar variabelen

Om de elementen die beschreven zijn te kunnen meten, moet deze literatuur omgezet worden naar meetbare variabelen. Er moet een waarnemingsinstrument opgesteld worden zodat de waarnemingsruimte van de waarnemers bepaald wordt (Wester, 2004). Hoe duidelijker dit waarnemingsinstrument zal zijn, hoe kleiner de intersubjectiviteit. De begrippen die gebruikt worden in dit onderzoek dienen eerst zo beschreven te worden, zodat een ieder weet wat er bedoeld wordt (Baarda & de Goede, 1994). Uit de literatuur is gebleken wat de Brabantse identiteit is. Deze Brabantse identiteit wordt hier nog even kort aangehaald, voordat er over gegaan wordt tot het opstellen van variabelen. Identiteit bleek een moeilijk te meten begrip, aangezien het hier om een construct gaat, het zit in het hoofd van een persoon. Hetzelfde geldt voor de Brabantse identiteit. Toch is er

2

Kabouter Plop NOS Journaal 4 RegioNED 5 Brabant Nieuws 3

Inhoudsanalyse

28

door verschillende instanties onderzoek gedaan naar de Brabantse identiteit. De gegevens van de onderzoeken van Stichting het Brabants (2002) en van het PON (2006) zijn gebruikt om vast te stellen wat de Brabander zelf vindt wat de Brabantse identiteit is. Deze identiteit bleek uit verschillende elementen te bestaan. Volgens Stichting het Brabants valt de Brabantse identiteit in te delen in zes onderdelen, te weten feesten, mentaliteit, geloof, geschiedenis, dialect en landschap. Als voorbeeld voor feesten in Brabant noemt de stichting carnaval, schuttersfeest en kermis. Brabantse mentaliteit wordt uitgelegd als gezelligheid, gastvrijheid en goed eten en drinken. Onder geloof wordt het katholieke geloof verstaan met als voorbeelden de geloofsgemeenschap, de processies en het parochiewerk. Het PON onderscheidde drie hoofdelementen in de door Brabanders beleefde Brabantse identiteit; verbondenheid met de ruimte, sociale binding en verbondenheid met de cultuur en de taal. Wanneer er wordt gekeken naar de uitleg van deze elementen blijkt dat deze ook zijn terug te vinden in het onderzoek van Stichting het Brabants. De verbondenheid met de ruimte is te vergelijken met het landschap en de sociale binding is te linken aan de Brabantse mentaliteit. Verbondenheid met taal en cultuur valt tenslotte te combineren met het dialect, feesten en geloof die Stichting het Brabants als typisch Brabants beschreef. Wanneer deze drie hoofdelementen van het PON gecombineerd worden met de elementen van Stichting het Brabants, dan leidt dit tot de volgende variabelen: Brabants landschap, Brabantse mentaliteit. De variabelen die nog over blijven om te meten zijn Brabants feest, Brabants geloof, Brabantse geschiedenis en de Brabantse taal/tongval. Maar hoe zijn deze variabelen te meten? Hiervoor moeten zij eerst vertaald worden naar meetbare variabelen. Er wordt per element gekeken hoe deze vertaald kan worden naar een meetbare variabele in de televisie-uitzending van Omroep Brabant. Bij een paar van de voorgenoemde elementen is al in de voorgaande onderzoeken beschreven hoe deze begrippen geïnterpreteerd worden. Bij de elementen waarbij dit nog niet gebeurd is, is op zoek gegaan naar een manier om deze te interpreteren. Verbondenheid met de ruimte is de fysieke ruimte van Brabant die zich onderscheidt van de rest van Nederland. Alles ten noorden van de Maas en de Beneden Merwede is geen Brabant meer (PON, 2006). Voorbeelden die genoemd worden zijn de Drunense Duinen en de Kampinaheide. Deze gebieden liggen in Brabant en niet elders. Deze betekenis zal aangehouden worden om het element Brabants landschap/ruimte te meten. Ook van het begrip geloof wordt duidelijk gemaakt wat hiermee bedoeld wordt door Stichting het Brabants (2002). Onder het geloof wordt het katholieke geloof verstaan. Inhoudsanalyse

29

Voorbeelden die genoemd worden zijn de geloofsgemeenschap, processies en het parochiewerk. Ook valt te denken aan rituelen als het doen van de communie of het kerkelijk huwelijk in Brabant. Het begrip Brabantse geschiedenis wordt in het onderzoek van 2002 niet verder toegelicht. Er is daarom besloten om alles van vóór 1950 geschiedenis te noemen. Vanaf 1950 zijn we (mogelijk) twee generaties verder. Voorbeeld van de Brabantse geschiedenis is het hertogdom Brabant vanaf de 13e eeuw. De voorbeelden die Stichting het Brabants noemt als het gaat om Brabantse feesten zijn carnaval, schuttersfeest en kermis. Brabantse feesten zijn feesten die verondersteld worden Brabants te zijn, zoals het hierboven genoemde carnaval en de kermis. Het gaat hier om feesten binnen de fysieke grenzen van Brabant vallen, immers carnaval en kermis zijn ook te vinden elders in Nederland. Hoewel er ook nog steeds schuttersfeesten in Noord-Brabant worden gehouden, is dit niet uniek voor de provincie (Deldense Schuttersvereniging, 2006, OLS, 2007). Echter niet alle feesten die binnen deze fysieke grenzen gehouden worden zijn per definititie Brabantse feesten. Zo valt een verjaardagsfeest in Sint-Michielsgestel niet onder Brabants feest. Bij het meten van een Brabants dialect wordt een onderscheid gemaakt tussen de Brabantse tongval en het Brabantse dialect. Onder de Brabantse tongval wordt verstaan het praten met een zachte G en het weglaten van de T (nie, wa, da) aan het einde van een woord (Swanenberg, 2002). Onder Brabants dialect wordt alles verstaan wat verder gaat dan het spreken met een zachte G en het weglaten van de T zoals het spreken met typisch Brabantse klanken (gaon, laote) of het spreken met typisch Brabantse woorden (war, box) (Swanenberg, 2002). Omdat Noord-Brabant zeer veel verschillende dialecten kent, is het mogelijk dat er ook erg veel verschillende voorbeelden aan bod komen op Omroep Brabant. Als laatste komt het moeilijkste element van de Brabantse identiteit aan bod: de Brabantse mentaliteit. Deze mentaliteit blijkt onder te verdelen in gezelligheid, gastvrijheid, goed eten en drinken en de gerichtheid op de familie. Het is moeilijk om een definitie te geven van zulke relatieve begrippen. Er is besloten om van goed eten en drinken te spreken wanneer er eten en drinken getoond wordt in de uitzendingen van Omroep Brabant en wanneer hier de aandacht op gevestigd wordt. Het is dus niet relevant wanneer iemand toevallig een glas bier drinkt terwijl er opnamen gemaakt worden. Onder gericht op familie (familiaal) wordt verstaan het op een positieve manier contact hebben met de familie, bijvoorbeeld een verjaardag bezoeken of samen avondeten. Inhoudsanalyse

30

Helaas is er in de wetenschappelijk literatuur weinig tot niets opgenomen over de definities van de begrippen gezellig en gastvrij. Wanneer op zoek wordt gegaan naar wetenschappelijke teksten naar deze begrippen, dan stuit men op weliswaar over onderzoeken waar gezelligheid in voor komt (“Gezelligheid doet eten?! Het ambiance onderzoek, 2007”), maar niet naar onderzoeken naar gezelligheid zelf. Kortweg wordt er in deze artikelen gesproken over “de ambiance”. In één van de weinige teksten over gastvrijheid wordt gesproken over “het openstellen van ons huis voor eenieder, voor elke nieuwkomer, nog voor hij gedetermineerd, ingeschat en geïdentificeerd is; hij kan een vreemdeling of immigrant zijn, een genodigde of onverwachte bezoeker, of een burger van een ander land, een menselijk, dierlijk of goddelijk wezen, een levende of een dode, man of vrouw” (Derrida, 1998 in Zwijnenburg, 2006, p 22). Omdat er geen ruimte is binnen dit onderzoek om nog een kwantitatief onderzoek uit te zetten naar wat gezelligheid en gastvrijheid is, heb ik er voor gekozen om op zoek te gaan naar verschillende definities voor gezelligheid en gastvrijheid uit woordenboeken. Daarnaast heb ik een korte enquête gehouden onder vijf personen. Ik heb hen gevraagd een korte definitie te geven van de begrippen gezellig en gastvrij. Deze vijf ondervraagden variëren in leeftijd sekse en afkomst. Het zijn geen experts, maar men kan zich dan ook afvragen wie er een expert is als het gaat om gezelligheid. Is dit de voorzitter van de plaatselijke carnavalsvereniging? Is een begeleider van een buurthuis een expert op het gebied van gastvrijheid? Op basis van deze mini-enquête is vervolgens zelf een definitie vastgesteld. Aan de hand van deze zelfgemaakte definitie werden de programma’s bekeken en gecodeerd. Voor de definities uit de woordenboeken zijn de Van Dale, Wolters’ Koenen en Prisma geraadpleegd. Hieruit kwamen de volgende definities naar voren: Gezellig: “aangenaam van sfeer”, “aangenaam”, “knus”, “genoeglijk”, “onderhoudend”, “gemoedelijk”. Gastvrij: “gul in het onthalen of herbergen van gasten”, “gul in het onthalen”, “herbergzaam”, “goed onthalend”, “hartelijk”. Uit de ondervraging van vijf verschillende personen kwamen de volgende antwoorden naar voren: Gezellig: “je met andere mensen vermaken”, “vrolijk”, “samenzijn met anderen”, “een situatie waar men zich op zijn gemak voelt en geniet van de sfeer”. Gastvrij: “openstaan voor andere mensen”, “open”, “ontvangend naar anderen”, “een omgeving waar men zich welkom voelt”, “de deur staat altijd open”. De definities die gehanteerd worden om de programma’s van Omroep Brabant te coderen, zijn als volgt: Inhoudsanalyse

31

Gezellig: aangenaam, sociaal, vriendelijk en ontspannen. Gastvrij: hartelijk, ontvangend, zich welkom voelen en gasten herbergen. Helaas is nog steeds niet mogelijk om uit te sluiten dat bij het reproduceren van dit onderzoek door een andere onderzoeker andere resultaten gevonden worden voor dit onderdeel. Het is echter naar mijn mening niet mogelijk om exacte definitie op te stellen wat precies gezellig is. Dit is vaak persoonlijk. Ook bij gastvrijheid is het naar mijn mening niet mogelijk om een exacte definitie op te stellen. Er is voor al deze begrippen in het codeboek een onderscheid gemaakt tussen het benoemen door de belijdende personen of door de codeur. Wanneer iemand aangeeft dat het gezellig is of dat het eten lekker is, dan wordt dit aangenomen.

4.4

Codeboek

Aan de hand van verschillende literatuur en expertinterviews is bekeken wat de Brabantse identiteit is. Om te bekijken hoe deze theorie zich vertaalt naar de praktijk worden alle punten van de Brabantse identiteit gemeten. Om deze punten meetbaar te maken is een kleinschalig codeboek opgesteld (Baarda & de Goede, 1994, Deacon et al, 1999, Kalff, 2006, Lops, 2007). De punten die gecodeerd worden zijn de punten die naar voren komen uit het onderzoek: feesten, mentaliteit, het geloof, de geschiedenis, het dialect en het landschap. In het codeboek is te zien welk onderscheid er gemaakt gaat worden bij elk van de variabelen. Het codeboek van de variabelen van de algemene achtergrondgegevens zijn te vinden in Bijlage I, het codeboek en de variabelen betreffende de Brabantse identiteit staan in Bijlage II. Het nadeel van coderen is de subjectiviteit van de onderzoeker. Belangrijker echter is om consequent te coderen (Kassarjian, 1977, Deacon et al. 1999). Om te voorkomen dat de objectiviteit teveel in het gevaar komt, is er dubbel gecodeerd. Een tweede persoon kreeg de opdracht om naar elk van de programma’s één keer te kijken en deze vervolgens te coderen. Op deze manier wordt duidelijk of de codering van de onderzoeker overeenkomt met de mening van een andere persoon. De persoon die als tweede heeft gecodeerd, is ook van Brabantse afkomst. Een persoon die niet Brabants is, is wellicht objectiever, maar de doelgroep waar Omroep Brabant zich op richt, is de mensen van Noord-Brabantse afkomst. De intersubjectiviteit wordt op deze manier het kleinst. Na het coderen van de programma’s door beide personen kan de intercodeursbetrouwbaarheid berekend worden (Baarda &de Goede, 1994). Volgens Kassarjian (1977) kan de onderzoeker tevreden zijn wanneer de

Inhoudsanalyse

32

intercodeursbetrouwaarheid boven de 85% ligt. Wanneer deze betrouwbaarheid onder de 80% ligt, moet het onderzoek zeer kritisch bekeken worden. 4.5

Korte beschrijving van de programma’s

De analyse is per dag uitgevoerd, waardoor uiteindelijk ieder programma dus vier maal geanalyseerd is. Aan de hand van deze vier analyses is bepaald in hoeverre de Brabantse identiteit hierin terug te zien is. Hieronder volgt een korte beschrijving van de programma’s die uitgezonden worden door de Brabantse regionale omroep. Alle programma’s die in juli uitgezonden werden, zijn geanalyseerd, zodat er een totaalbeeld ontstaat. De beschrijvingen zijn overgenomen van de website van Omroep Brabant. Plopperdeplop! In Kabouter Plop een nieuw avontuur van Kabouter Plop en zijn vrienden Kabouter Klus, Kabouter Lui, Kabouter Smul, Kabouter Smal en Kabouter Kwebbel. In het NOS Journaal een overzicht van het belangrijkste binnen- en buitenlandse nieuws. Brabant Nieuws is het nieuwsprogramma van Omroep Brabant TV met actualiteiten uit de provincie en de regio. Presentatie: Gabrina van Staveren, Rene van Brakel, Arianne de Jong, Meike de Jong of Rogier van Son. RegioNED is een nieuwsprogramma dat samengesteld wordt uit het nieuws van de regionale publieke omroepen van Nederland. Het programma is een aanvulling op het nieuws dat Omroep Brabant zelf al uitzendt in Brabant Nieuws. Juist die nieuwsitems van de collega's worden getoond die weliswaar in andere regio's actueel zijn, maar die hier evengoed spelen of kunnen gaan spelen. In de 12-delige serie De Auditie vindt een ware zoektocht plaats naar een meisje tussen de zeven en dertien jaar die in aanmerking komt voor de felbegeerde titelrol in de Broadwayklassieker 'Annie', de musical over het weesmeisje met de rode krullen. In totaal auditeren 1800 meisjes voor de musical die door de strenge eisen van de arbeidsinspectie is opgedeeld in tien regio's. Naast Annie moeten ook de rollen van de vijf weesmeisjes uit het tehuis van Miss Hannigan worden ingevuld. Het geheel resulteert in 10 Annies en vijftig weesmeisjes.

Inhoudsanalyse

33

Natuurrijk is een natuurmagazine waarin alle mooie, opmerkelijke, boeiende en gekke facetten van de Brabantse natuur aan de orde komen. Renate Schutte trekt in het programma de diverse natuurgebieden van de provincie in. Ze neemt actief deel aan wandelingen, spot reeën, vangt ratten en wat al niet meer. En als je benieuwd bent op welk soort gras je beste kunt voetballen of welk dier de grootste drol draait, Marco zoekt het uit! En kijkers met prangende natuurvragen kunnen deze stellen aan boswachter Frans.

Kwaaie Tongen is een serie mini-documentaires die balanceert tussen werkelijkheid en fictie. Bijna vergeten, mysterieuze verhalen krijgen nieuw leven ingeblazen. Met gesprekken met betrokkenen en getuigen. Is het waar dat de King himself, Elvis Presley, ooit in Eindhoven was? Is het waar dat twee procent van de Tilburgers van koninklijken bloede is?Ligt er werkelijk een schat begraven in het huis van de buurman? Liggen er nu nog levensgevaarlijke bommen uit de Tweede Wereldoorlog in de Brabantse vennen? Elke stad of dorp heeft mysterieuze verhalen. Geruchten waarvan niemand weet waar de waarheid ophoudt en de fantasie begint. Het kamp van Henk Damen: in deze reality-soap wordt het wel en wee gevolgd van de 26jarige zanger Henk Damen, die samen met zijn vrouw en kinderen op het woonwagenkamp in Oss woont. In de 13-delige real-life soap wordt Henk op de voet gevolgd door een cameraploeg. De sympathieke zanger gunt iedereen een kijkje in zijn leven, zowel op het kamp als daarbuiten In Baanbrekend staan de arbeidsmarkt, (beroeps)onderwijs en de actualiteit centraal. Over een bedrijf dat geen geschikt personeel kan vinden of de werkeloze die al jaren probeert aan de slag te komen. Overgewicht en eetproblemen, huilbaby's, drukke kinderen, alcohol en drugs, internet en pesten. Het zijn enkele van de thema's over opvoeden en opvoedingsondersteuning die centraal staan in de tv serie Take Care. In 13 afleveringen `Opvoeden in Brabant’ zien we een verzameling van intieme en herkenbare portretten van ouders; geen professionals of therapeuten aan het woord, maar moeders en vaders van kinderen in elke leeftijd, die kampen met de opvoeding en vertellen over hun ervaringen als opvoeder.

Inhoudsanalyse

34

In Zinderend Zuiden krijgt de kijker een sfeerverslag van een evenement dat zich het afgelopen weekend in Brabant heeft afgespeeld. Presentatie: Maud Hawinkels. De Gouden Kabouter is een zevendelige reeks over het Festival CabareteSKE in Eindhoven. In vier voorrondes en een finale wordt bepaald wie De Gouden Kabouter 2007 wint. Aan elke voorronde doen zes beginnende cabaretiers mee. Deze 24 kandidaten zijn gekozen tijdens een voorselectie. Road2Reality: Tien Brabantse jongeren hebben afgelopen zomer een bezoek gebracht aan een land in de tropen. De vijf koppels bezochten ontwikkelingsprojecten in Nicaragua, Brazilie, Oost-Soedan, Zuid-Afrika en India. Tijdens hun 'Road2Reality' ontmoetten de jongeren leeftijdgenoten in den vreemde en bevlogen ontwikkelingswerkers, maar leerden ze ook de keerzijde kennen: schokkende armoede en doodzieke patiënten in aidsklinieken. Road2Reality is een gezamenlijke productie van de Brabantse Centra voor internationale samenwerking en Omroep Brabant. Gedurende dertien weken belicht Boschveld 55 wekelijks het dagelijks leven in een (multiculturele) wijk in Brabant. Voor dit multimediale project, dat ook op Omroep Brabant-radio en de website gestalte krijgt, hebben vier studenten journalistiek een woning in de Bossche wijk Boschveld betrokken. Van daaruit maken ze wekelijks verrassende, grappige en sprankelende reportages en portretjes. Uitgangspunt daarbij is de menselijke maat. Boschveld 55 gaat niet uit van problemen, maar start bij de mensen. Hoe leven zij van dag tot dag met elkaar samen? Brabant Party is een oergezellig programma met live-publiek dat geheel in het teken staat van Brabantse artiesten. De presentatie is in handen van Rogier van Oosterhout. Zanger Henk Damen presenteert de Hollandse Hitmix op Omroep Brabant TV. Het programma bestaat uit Nederlandstalige nummers door Nederlandse zangers en zangeressen. De inhoud van het programma bestaat uit een wekelijkse actuele Top 5 en drie of vier tips. Radio Henrica: Ze hebben een verstandelijke beperking. En toch runnen ze hun eigen

Inhoudsanalyse

35

radiostation. Radio Henrica, elke werkdag te beluisteren in dagbestedingscentrum Henrica in Eindhoven. In een 17-delige docusoap over deze Eindhovense radiozender worden ook de levens van de zeven radiomakers belicht. Radio Henrica laat zien hoe het leven met een verstandelijke beperking is. Tijdens een stage als bakker. Pratend over je handicap. In een Efteling-attractie. En thuis, op je eigen kamer. In de Culinaire BeterWeter slaat Pim Haaksman weer op zijn geheel eigen wijze aan het koken. Het kan bij Pim altijd alle kanten op, vooral de meest verrassende. In deze serie herhalingen gaat Pim uit van echte Brabantse streekgerechten....en daar geeft hij dan weer een hele bijzondere culinaire draai aan! Pim gaat op zoek naar de heerlijkste Brabantse ingrediënten en kookt vervolgens op locatie de heerlijkste 'opgePimte' streekgerechten. Met de ingrediënten uit het traditionele streekgerecht maakt Pim zijn geheel eigen culinaire creatie. Hij rent van hot naar haar in Brabant op zoek naar mooie streekgerechten en spullen voor zijn nieuwe variant. Pim Haaksman kookt bij de mensen thuis, maar in het nieuwe seizoen ook op hele verrassende plaatsen, vaak in de buitenlucht. Hij verliest daarbij niet uit het oog dat er een kwalitatief hoogstaande maaltijd op tafel moet komen die de kijker achteraf perfect kan namaken. Toegang voor Onbevoegden neemt een kijkje achter de schermen bij bedrijven waar onder hoogspanning wordt gewerkt. De camera volgt werknemers bij hun dagelijkse werkzaamheden. De kijker komt zo op plekken waar normaal gesproken bezoekers niet mogen komen. Dilemma's worden op de voet gevolgd.

Inhoudsanalyse

36

5 Omroep Brabant en Brabantse identiteit Alle afleveringen van Omroep Brabant zijn in de maand juli 2007 bekeken en vervolgens gecodeerd. Voor de volledige codering, zie bijlage I en II. Met behulp van deze coderingen wordt nu gekeken gaan naar de resultaten. 5.1 Om

Resultaten codering te

bekijken

of

de

resultaten

intercodeursbetrouwbaarheid

berekend.

van

de

Deze

codering is

betrouwbaar

berekend

door

het

zijn

is

de

percentage

overeenstemming tussen de twee codeurs te berekenen (Baarda & de Goede, 1994). De totale overeenstemming bleek 89% te zijn. Wanneer het minimumpercentage van Kassarjian (1977) van 85% wordt aangehouden, dan mag geconcludeerd worden dat de codering betrouwbaar is. Wanneer deze betrouwbaarheid per element bekeken wordt, dan geeft dit de volgende resultaten. Element

Intercodeursbetrouwbaarheid

Feest

88%

Mentaliteit

78%

Geloof

100%

Geschiedenis

94%

Taal/tongval

78%

Landschap

94%

Over de elementen feest, geloof, geschiedenis en landschap bleek weinig discussie te bestaan, zij scoren allemaal boven de 85%. De elementen mentaliteit en taal/tongval scoren lager met 78%, maar zijn nog altijd niet zo laag dat deze elementen geschrapt moeten worden uit de totaalscore. De afleveringen van Omroep Brabant zijn allemaal zo gecodeerd dat de laagste score staat voor het meest Brabants en de hoogste score staat voor het minst Brabants. De minimumscore die te behalen viel is 12, de maximumscore is 33. De verdeling van deze score is terug te zien in bijlage II. In onderstaande tabel is duidelijk te zien hoe divers de score was bij de verschillende programma’s (voor de programma’s met bijbehorende programmanummers zie bijlage I). Ook is te zien dat geen enkel programma heel erg laag scoorde, of met ander woorden heel erg Brabants was.

Resultaten

37

Tabel 3; Totaalwaarde Brabantse identiteit

Wanneer de scores uit de bovenstaande tabel worden uitgeschreven, is duidelijk te zien welke programma’s het beste de Brabantse identiteit vertalen, en welke programma’s dit het minste doen. Let op, hoe lager de score, hoe beter het programma de Brabantse identiteit vertaalt. Totaalscore

Programma

Brabantse identiteit 21

Het Kamp van Henk Damen

21

Boschveld 55

22

Zinderend Zuiden

22


22

Kermis TV

22

Culinaire Beterweter

23


23


23

Road2Reality

23

Toegang voor onbevoegden

Resultaten

38

23

Natuurrijk

24

Kwaaie tongen

24

Road2Reality

24

Kermis TV

24

Kermis TV

24

Kermis TV

25

Natuurrijk

25

Zinderend Zuiden

25

Boschveld 55

25

Radio Henrica

25

Natuurrijk

25

Zinderend Zuiden

25


25

Zinderend Zuiden

25

Road2Reality

25


26

Brabant Party

26

Road2Reality

26

Brabant Party

26

Brabant Party

26

Radio Henrica

26

Kermis TV

26

Brabant Party

26

Boschveld 55

26

Radio Henrica

27

Brabant 900

27

Fighting AIDS

27

De Auditie

27


27

Take Care

27

Boschveld 55

27

Radio Henrica

27

De Auditie Resultaten

39

27

Natuurrijk

27


28

Hollandse Hitmix

28

Kabouter Plop

28


28

Hollandse Hitmix

28

Take Care

28

Brabant 900

28

Hollandse Hitmix

28

De Gouden Kabouter

28

Brabant 900

29

De Auditie

29

De Auditie

30

Baanbrekend

30

RegioNED

30

Take Care

30

Brabant Nieuws

30

Brabant Nieuws

30

Brabant Nieuws

30

Kabouter Plop

30

RegioNED

30

Brabant Nieuws

30

Take Care

31

Kabouter Plop

31

De Gouden Kabouter

31

De Gouden Kabouter

31

RegioNED

31

De Gouden Kabouter

31

NOS Journaal

33

NOS Journaal

33

NOS Journaal

33

NOS Journaal

33

RegioNED Resultaten

40

Tabel 4; Totaalwaarde Brabantse identiteit per programma, oplopend

Wanneer gekeken wordt naar de top 10 van de programma’s met een Brabantse identiteit, komen hier verrassend 8 verschillende programma’s uit. Er zijn dus geen duidelijke uitschieters. De programma’s die het meest Brabants zijn, zijn Het Kamp van Henk Damen, Boschveld 55, Zinderend Zuiden, Culinaire Beterweter, Kermis TV, Road2Reality, Toegang voor onbevoegden en Natuurrijk. De programma’s die het meest Brabants zijn, zijn zeer divers. Variërend van een real-life soap in kamp Oss tot een documentaire aan de andere kant van de wereld door Brabantse jongeren. Het is positief dat veel verschillende programma’s boven in de top 10 staan, omdat hieruit blijkt dat de Brabantse identiteit op verschillende manieren vertaald kan worden. Blijkbaar kan deze identiteit zowel naar voren komen in een real-life soap als in een kookprogramma. De programma’s die het minst Brabants zijn, zijn minder verrassend en ook minder divers. In de top 10 van minst Brabantse programma’s komen maar 4 verschillende programma’s voor: RegioNED, het NOS Journaal, de Gouden Kabouter en Kabouter Plop. Behalve de Gouden Kabouter worden deze programma’s allemaal ook op andere (regionale) zenders uitgezonden. Er had ook voor gekozen kunnen worden om deze programma’s weg te laten uit de analyse, maar omdat ik graag een totaalbeeld van de uitzendingen op Omroep Brabant wilde schetsen, zijn ze toch meegenomen. De programma’s die niet genoemd zijn, behoren tot de middenmoot. Hieronder vallen bijvoorbeeld Brabant Party, Radio Henrica en de Auditie. Toch is een minimale score van 21 punten nog altijd niet heel erg Brabants. De programma’s zijn het meest Brabants van het aanbod van Omroep Brabant, maar zouden zeker nog Brabantser kunnen. Wat maakt nu het verschil tussen de programma’s die Brabants zijn en de programma’s die dit minder zijn? Waarom is het Kamp van Henk Damen Brabantser dan bijvoorbeeld de Hollandse Hitmix? Is dit het spreken van dialect of zijn sommige programma’s wellicht gezelliger dan andere programma’s? Als gekeken wordt naar de coderingen dan blijkt dat alleen het behandelen van een onderwerp zoals de Brabantse natuur, het Brabantse geloof of de Brabantse geschiedenis in een programma niet genoeg is om de Brabantse identiteit te vertalen. Wanneer men kijkt naar de programma’s in de bovenste regionen van de Brabantse identiteit en deze vergelijkt met de programma’s in de onderste regionen, dan blijkt dat de zogenaamde Brabantse mentaliteit het verschil maakt. De gezelligheid en gastvrijheid die men ziet bij Henk Damen en in Zinderend Zuiden, ziet men niet terug in De Auditie en RegioNED. Resultaten

41

Het spreken van dialect of het spreken met een Brabantse tongval blijkt in de meeste gevallen samen te gaan met de Brabantse mentaliteit. De Brabants dialect sprekende mensen op de Tilburgse kermis blijken tevens erg gezellig en gastvrij. Hetzelfde geldt voor Pim Haaksman, de (weliswaar bewust) Brabants sprekende topkok, die overal hartelijk ontvangen wordt en er een gezellige boel van maakt terwijl hij een maaltijd op tafel tovert. In de programma’s die onderaan in de lijst staan wordt in alle gevallen gesproken zonder Brabantse tongval. In het NOS journaal wordt ABN gesproken, bij Kabouter Plop is dit Belgisch en bij RegioNED en de Gouden Kabouter wordt er met verschillende tongvallen gesproken, afkomstig uit alle windrichtingen van Nederland. Het spreken van Brabantse dialect blijkt zowel bewust als onbewust te gebeuren. Praat de familie van Henk Damen nog wel eens onbewust in een Oss’ dialect met elkaar wanneer zij gevolgd worden door de camera, bij de meeste programma’s is dit niet het geval. Pim Haaksman, de culinaire Beterweter begint zijn programma standaard met een kort verhaaltje in het Brabants dialect, hoewel hij zelf niet van Brabantse afkomst is. De mensen op de Tilburgse kermis spreken af en toe ook dialect, waarop de presentator net zo plat terug gaat praten. In Road2Reality wordt af en toe een woordje plat Brabants gesproken, maar ook hier gebeurt dit zeer bewust. Het lijkt er dus op dat het spreken van Brabants dialect soms onbewust gebeurt, maar vaker bewust, met het doel om mensen aan het lachen te krijgen. Dit komt overeen met wat al eerder geconcludeerd werd; namelijk dat de Brabantse mentaliteit vaak samen gaat met het spreken van Brabants dialect. Er blijkt een onderscheid gemaakt te kunnen worden tussen de verschillende programma’s die Omroep Brabant uitzendt. Er zijn programma’s die Brabantser zijn dan andere programma’s. Maar als gekeken wordt naar de 12 als minimale te halen score en de 21 als minimaal behaalde score, dan kan gesteld worden dat het programma-aanbod van Omroep Brabant aangepast zou kunnen worden, wanneer zij de Brabantse identiteit meer zouden willen vertalen. Te denken valt aan meer programma’s zoals de Culinaire Beterweter. Dit programma gaat over lekker eten en drinken waarvan gezegd wordt dat dit typisch Brabants is, de presentator wordt overal gastvrij ontvangen en maakt het gezellig waar hij ook komt. Bovendien spreekt hij ook nog een aardig woordje Brabants, wat hij graag af en toe laat horen. Ook programma’s zoals het Kamp van Henk Damen en Zinderend Zuiden zijn goed in staat om de Brabantse identiteit te vertalen. Het is gezellig en gastvrij en bovendien wordt er ook nog af en toe in Brabants dialect gesproken. In Zinderend Zuiden komen bovendien Brabantse feesten aan bod.

Resultaten

42

Het spreken met Brabants dialect blijkt bewust te gebeuren, evenals het behandelen van Brabantse onderwerpen. De Brabantse mentaliteit is waarschijnlijk niet iets wat bewust gebeurt, men is of wel gastvrij, of men is het niet. Hetzelfde geldt voor gezellig en familiaal. Het is verrassend dat het aspect dat het verschil maakt tussen programma’s die de Brabantse identiteit wel en niet vertalen (meestal) onbewust worden naar voren komt. De Brabantse mentaliteit komt naar voren door het in beeld brengen van personen die in Noord-Brabant wonen. Hetzelfde geldt voor het spreken met een tongval/van dialect. Er kan gesteld worden dat Omroep Brabant op deze manier meehelpt aan het vertalen van de Brabantse identiteit. Het lijkt er echter niet op dat deze tongval en mentaliteit bewust ingezet worden, deze twee elementen komen per toeval aan bod omdat er met Brabanders voor de camera gewerkt wordt. Natuurlijk is het wel de keuze van Omroep Brabant om Brabanders voor de camera te hebben. Om de meest Brabantse programma’s nog meer de Brabantse identiteit te laten vertalen, zou ervoor gekozen kunnen worden om nog meer Brabantse onderwerpen te gebruiken, zoals de Brabantse natuur of het Brabantse geloof. Bij de programma’s die nu laag scoren wat betreft het vertalen van de Brabantse identiteit, blijkt het vooral te ontbreken aan de Brabantse mentaliteit. De programma’s zijn niet gezellig te noemen en ook gastvrijheid en familiariteit komen niet aan bod. 5.2

Conclusie

In het merendeel van de programma’s wordt gesproken met een Brabantse tongval. Het Brabantse dialect is zo af en toe eens te horen. Soms wanneer de camera er bij is als mensen onderling spreken, maar vaker nog als mensen bewust in Brabants dialect richting de camera praten. Er zijn echter ook mensen te zien die spreken met een Turkse, Surinaamse of Gooische tongval. De Brabantse feesten worden regelmatig belicht, en in deze onderzoeksperiode vooral de Tilburgse kermis. De Brabantse geschiedenis, het Brabantse geloof en de Brabantse natuur komen nauwelijks aan bod. De Brabantse geschiedenis en het Brabantse geloof komen alleen aan bod in het programma Brabant 900, terwijl er voor de Brabantse natuur alleen plaats is in het programma Natuurrijk. Deze onderwerpen op zich blijken dan ook niet het verschil te maken als het gaat om wel of niet Brabantse televisie. Brabant 900 is onderaan de lijst te vinden, terwijl Natuurrijk zowel bovenaan als in de middenmoot te vinden is. KermisTV dat gaat over een Brabants feest is wel bovenaan de lijst te vinden, maar voldoet daarnaast ook nog aan veel van de andere punten waarvan vastgesteld is dat zij de Brabantse identiteit vertalen. Resultaten

43

Belangrijk voor het vertalen van de Brabantse identiteit blijkt de Brabantse mentaliteit. De Brabantse gezelligheid en de Brabantse gastvrijheid zijn met grote regelmaat te zien op Omroep Brabant en vooral de gezelligheid scoort hoog. Het goed eten en drinken is duidelijk te zien in Culinaire Beterweter, maar verder niet. Ook de familiariteit komt maar af en toe aan bod, bijvoorbeeld in het kamp van Henk Damen. Het vertalen van de Brabantse identiteit lijkt door Omroep Brabant dus niet gedaan te worden door veelvuldig programma’s te maken met onderwerpen als de Brabantse geschiedenis en het Brabantse geloof. Deze onderwerpen komen steeds maar in één programma naar voren. De Brabantse identiteit blijkt vooral te zitten in de Brabantse mentaliteit. Deze mentaliteit blijkt vaak samen te gaan met het spreken met een Brabantse tongval of het spreken van Brabants dialect. Wanneer Omroep Brabant de Brabantse identiteit meer zou willen vertalen dan zou zij de programma’s die nu over een Brabants onderwerp gaan kunnen aanvullen met een stuk Brabantse mentaliteit. Ook zouden de programma’s waar nu de Brabantse mentaliteit naar voren komt, juist meer Brabantse onderwerpen aan bod kunnen laten komen. De minimale score van 21 punten die behaald wordt in de uitzendingen van Omroep Brabant, lijkt overeen te komen met het beleid dat gevoerd wordt. Zo is er in het beleidsplan niets opgenomen over Brabantse identiteit en bleek ook uit een persoonlijk gesprek dat hier niet bewust aandacht aan geschonken werd, mede omdat men bang was dat er oubollige televisie zou ontstaan. Wanneer echter gekeken wordt naar de programma’s die het meest Brabants blijken te zijn, valt te concluderen dat deze programma’s verre van oubollig zijn. Het zijn programma’s waar veel vaart in zit en die geschikt zijn voor jong en oud. Dit laatste sluit wel aan bij de doelstellingen van Omroep Brabant om een zo breed mogelijke doelgroep te bereiken. Het feit dat sommige programma’s Brabantser blijken te zijn dan andere, zit vooral in de Brabantse mentaliteit die naar voren komt. De elementen van de Brabantse mentaliteit, gezellig, gastvrij en familiaal lijken niet bewust naar voren te komen. Deze mentaliteit komt naar boven door de Brabanders die gefilmd worden, zij hoeven hier niets extra’s voor te doen. Wanneer men kijkt naar de opkomende globalisering, waarin men terug wil grijpen naar de regionale identiteit in deze steeds groter wordende wereld, dan laat de regionale televisie omroep Omroep Brabant hier een kans lopen. Zij is de televisiezender van de provincie Noord-Brabant die een herkenbaar referentiepunt kan zijn. De wereld overkomt de mensen op dit moment, waardoor zij terug gaan grijpen op hun wortels en hun omgeving (Sapens, 2006 in Stichting het Brabants, 2006). Uit onderzoeken door Stichting het Brabants Resultaten

44

(2006) en het PON (2006) blijkt ook dat de Brabander zelf een aardig beeld heeft van wat dé Brabantse identiteit is. Deze gegevens zouden gebruikt kunnen worden door Omroep Brabant om de uitzendingen meer Brabants te maken. De richting die Omroep Brabant na dit onderzoek insloeg, is echter precies de andere kant op. Er worden steeds meer samenwerkingsverbanden aangegaan met andere regionale omroepen. Zo zijn er op dit moment al twee nieuwe televisieprogramma’s die door alle regionale omroepen worden uitgezonden; Ik op TV en PlaceMatch. Bij Ik op TV bepalen kijkers zelf het nieuws door het insturen van UMTS-telefoonfilmpjes en bij PlaceMatch staan zeven kandidaten uit verschillende provincies tegenover elkaar in een regioquiz (Omroep Brabant, 2007). Dit zijn dus beide programma’s die te vergelijken zijn met RegioNED, het nieuws uit alle windrichtingen van Nederland komt aan bod en niet alleen dat van de provincie Noord-Brabant.

Resultaten

45

6

Conclusie

Omroep Brabant is de regionale omroep van de provincie Noord-Brabant. De uitzendingen van deze omroep zouden dan ook typisch Brabants kunnen zijn. In deze tijd van globalisering blijkt er een steeds grotere behoefte te zijn aan de regionale identiteit, als een soort houvast in de grote wereld. Er is hier een rol weggelegd voor omroep Brabant. Maar hoe kan zij aan deze rol voldoen? In hoeverre kan Omroep Brabant de Brabantse identiteit vertalen en wat is de Brabantse identiteit? 6.1

Conclusie

Om te bepalen wat de Brabantse identiteit is, is literatuuronderzoek gedaan en zijn expertinterviews gehouden. Uit deze gesprekken en literatuur kwam naar voren dat een identiteit een ingewikkeld begrip is om te meten, identiteit is een construct. Uit verschillende kwantitatieve onderzoeken bleek dat de Brabanders zelf wel een beeld hadden van wat hen zo typisch Brabants maakt. Zo kwam uit deze onderzoeken naar voren dat de Brabander zichzelf als gemoedelijk, gezellig, gastvrij en familiaal ziet. De begrippen gemoedelijk en gezellig bleken grotendeels dezelfde lading te dekken en zijn als één begrip gemeten. Naast deze drie begrippen bleek het spreken met een Brabantse tongval of een Brabants dialect een rol te spelen in de Brabantse identiteit. Verder zijn er onderwerpen die de Brabantse identiteit typeren zoals de Brabantse geschiedenis, de Brabantse natuur, de Brabantse feesten en het Brabantse geloof. Deze elementen zijn omgezet naar meetbare variabelen. Bij sommige elementen was dit al in de bestaande literatuur gedaan, bij andere elementen, zoals bij de Brabantse mentaliteit, heb ik deze elementen zelf meetbaar gemaakt. In de maand juli 2007 zijn alle televisie-uitzendingen van Omroep Brabant bekeken en geanalyseerd. Van alle programma’s is bekeken of er gesproken wordt met een Brabantse tongval of dat er gesproken werd met een Brabants dialect. Wanneer dit het geval was, werd er bekeken of dit onderling gebeurde of richting de camera en of het spreken van dialect/ met een tongval bewust of onbewust gebeurde. Daarnaast werd bekeken of de programma’s onderwerpen behandelden die de Brabantse identiteit typeren, zoals de Brabantse geschiedenis, de Brabantse natuur, Brabantse feesten en het Brabantse geloof. Ook de Brabantse mentaliteit werd gemeten. Hoe lager de totaalscore, hoe Brabantser het programma. Een tweede codeur heeft alle programma’s één keer bekeken om de betrouwbaarheid van het onderzoek te meten. De intercodeursbetrouwbaarheid was met 89% ruim voldoende.

Conclusie

46

Enkele programma’s blijken meer geschikt als het gaat om het vertalen van de Brabantse identiteit dan andere. Zo scoorden het kamp van Henk Damen, Zinderend Zuiden, Boschveld 55, Kermis TV, Road2Reality, Toegang voor onbevoegden en Culinaire Beterweter de laagste scores. Deze programma’s blijken de programma’s te zijn die de Brabantse identiteit het best vertalen, zij voldoen het meest aan de elementen waarvan bepaald is dat deze de Brabantse identiteit bepalen. Het NOS Journaal, RegioNED, de Gouden Kabouter en Kabouter Plop bleken de minste Brabantse identiteit in zich te hebben, wat niet erg verrassend is. Het vertalen van de Brabantse identiteit blijkt door Omroep Brabant niet gedaan te worden door veelvuldig programma’s te maken met onderwerpen als de Brabantse geschiedenis en het Brabantse geloof. Deze onderwerpen komen maar in een enkel programma binnen de onderzoeksperiode naar voren. De Brabantse identiteit blijkt vooral te zitten in het spreken van dialect/met een Brabantse tongval en de Brabantse mentaliteit die in de programma’s naar voren komt. In veel gevallen blijkt deze mentaliteit samen te gaan met het spreken in Brabants dialect. Het Brabants blijkt in veel gevallen ook bewust richting de camera gesproken om op deze manier de kijker aan het lachen te krijgen. De Brabantse mentaliteit komt naar voren door het in beeld brengen van personen die in Noord-Brabant wonen. Hetzelfde geldt voor het spreken met een tongval/van dialect. Er kan gesteld worden dat Omroep Brabant op deze manier meehelpt aan het vertalen van de Brabantse identiteit. Het lijkt er echter niet op dat deze tongval en mentaliteit bewust ingezet worden, deze twee elementen komen per toeval aan bod omdat er met Brabanders voor de camera gewerkt wordt. Er blijkt een onderscheid gemaakt te kunnen worden tussen de verschillende programma’s die Omroep Brabant uitzendt, er zijn programma’s die Brabantser zijn dan andere programma’s. Heel erg Brabants zijn de programma’s niet. Als er gekeken wordt naar de 12 als minimale score die gehaald kan worden en de 21 die in dit onderzoek als minimale score behaald wordt, dan kan gesteld worden dat het programma-aanbod van Omroep Brabant aangepast zou kunnen worden, wanneer zij de Brabantse identiteit meer zou willen vertalen. De programma’s die een Brabants onderwerp behandelen, zoals de geschiedenis of het landschap, zouden meer Brabantse mentaliteit moeten uitstralen, terwijl de programma’s waar deze mentaliteit wel aan bod komt, nog Brabantser zouden kunnen worden als zij ook Brabantse onderwerpen aan bod zouden laten komen. De programma’s die de Brabantse identiteit kunnen vertalen, blijken zeer divers te zijn wanneer men kijkt naar de 8 zeer verschillende programma’s in de top 10.

Conclusie

47

De resultaten blijken overeen te komen met het externe beleid dat Omroep Brabant voert als het gaat om het vertalen van de Brabantse identiteit. Zij heeft in het beleidsplan niets expliciet opgenomen over het vertalen van de Brabantse identiteit. Ook in de expertinterviews werd dit bevestigd. De weg die men nu inslaat met de uitzendingen lijkt na de onderzoeksperiode, oktober 2007, eerder de andere kant op te gaan, doordat er samenwerkingsprojecten zijn gesloten met andere regionale omroepen. Omroep Brabant is dus niet het herkenbare referentiepunt voor de inwoners van Noord-Brabant waar men in deze tijd van globalisering juist behoefte aan heeft. 6.2

Discussie

In deze masterscriptie is onderzoek gedaan naar de manier waarop de regionale televisieomroep Omroep Brabant de Brabantse identiteit vertaalt. Er is alleen gekeken naar de televisie-uitzendingen, zodat van dit medium een volledig beeld getoond kan worden. Wanneer men echter nog een vollediger beeld wil krijgen van het vertalen van de Brabantse identiteit, zou men ook de andere media moeten analyseren, namelijk de radiozender van Omroep Brabant, de website en teletekst. Ook is er alleen gekeken naar de uitzendingen en niet naar de commercials. De andere media en de commercials kunnen op hun beurt ook bijdragen aan het vertalen van de Brabantse identiteit. De conclusies die getrokken zijn in deze masterscriptie zijn allemaal van buitenaf getrokken. Het is gebaseerd op één interview en het beleidsplan van Omroep Brabant. De conclusie van het (niet) vertalen van de Brabantse identiteit komt dan ook overeen met het expliciete beleid. Over het interne beleid kan na één interview geen uitspraken gedaan worden. Met behulp van een tweede codeur is geprobeerd om de intersubjectiviteit te meten. 89% is aanvaardbaar, maar er blijft toch 11% over die bij het coderen niet overeen kwam. Om dit percentage verder te verlagen voorkomen zouden de begrippen nog duidelijker geoperationaliseerd kunnen worden, zodat er bij het coderen hier geen twijfel over kan ontstaan. In dit onderzoek hebben alle elementen even zwaar gewogen, vormkenmerken stonden gelijk aan inhoudskenmerken. Er is geen verder onderzoek gedaan of dat deze elementen allemaal even zwaar zouden moeten wegen. Ook hier kan in een vervolgonderzoek rekening mee gehouden worden. Wanneer men de televisie nu inschakelt op Omroep Brabant dan ziet men weer hele andere programma’s dan de programma’s die voor deze masterscriptie geanalyseerd zijn. Conclusie

48

Omroep Brabant slaat op dit moment, het najaar van 2007, een andere weg in door samenwerkingsverbanden aan te gaan met andere regionale omroepen. Dit zou grote gevolgen kunnen hebben voor de resultaten wanneer dit onderzoek nu nogmaals uitgevoerd zou worden. Voor een totaalbeeld van Omroep Brabant zouden ook de kijkers ondervraagd moeten worden. Willen zij inderdaad dat Omroep Brabant een herkenbaar referentiepunt voor hen is? Willen zij dat Omroep Brabant hen duidelijk laat zien wie zij zijn en waar zij vandaan komen? In een eventueel vervolgonderzoek zouden alle media bekeken moeten worden, alsmede de commercials. De variabelen zouden nog duidelijker geoperationaliseerd kunnen worden om de intersubjectiviteit nog kleiner te maken en er moet stilgestaan worden bij de weging van de verschillende elementen, moeten vormen inhoudskenmerken even zwaar gewogen worden? Ook zou men de kijker van Omroep Brabant kunnen ondervragen over de rol die Omroep Brabant voor hen moet spelen.

Conclusie

49

8

Literatuur

Amelsfoort van, D. (2003) De identiteit van de binnenstad Breda.

Doctoraalscriptie,

Universiteit van Nijmegen. Baarda, D.B. en de Goede, M.P.M. (1994) Basisboek methoden en technieken. Educatieve Partners Nederland BV, Houten Brul, A. J. (2006) Enquête Brabants volkslied. Gedeputeerde Staten Noord-Brabant, ’sHertogenbosch. Belkom van, J., Bijsterveld, A.J.A & Zoete, H. (2006) Brabant bestaat niet: een fotografisch onderzoek naar de vermeende identiteit van Noord-Brabant. Stichting Per Se, Eindhoven. Besselaar, van den C. (2005) Beleidsplan Omroep Brabant 2005. Omroep Brabant, Eindhoven. Besselaar, van den C. (2007) Persoonlijk contact 6 juni 2007 Bijsterveld, A.J. (2000) Het maakbare verleden. Regionale geschiedenis en etnologie in Brabant op de drempel van de eenentwintigste eeuw [inaugurele rede Katholieke Universiteit Brabant] (Tilburg en ’s-Hertogenbsch 2000). Gedownload via http://spitswww.uvt.nl/~abijster/Publicaties.htm#regional Commissariaat voor de media (2006) Mediawet per 8 maart 2006 Gedownload via http://www.cvdm.nl/pages/regelgeving.asp?m=w&flash=5 Dale, van (2007) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/ Deacon, D., Pickering, M., Golding, P. & Murdock G. (1999) Researching Communications. Arnold Publishers, Londen. Deldense Schuttersvereniging (2006) Laatst geraadpleegd op 20 september 2007 via http://www.schuttersfeesten.nl/

Literatuur

50

Van Gelder, W.T & Verdult L.J.M. (2002) Subsidie Omroep Zeeland 2002. Gedeputeerde Staten

der

provincie

Zeeland,

10

september

2002.

Gedownload

via

Tijdschrift

voor

http://kreeft.zeeland.nl/zeesterdoc/ZPS-O/ZEE/ZEE/0209/020976_1.pdf Hoof,

van

A.

(2003)

Identiteit

van

regionale

kranten.

communicatiewetenschap 31(3), 205-226. Hoogh de, S. (2005) Eenheid door verscheidenheid. Identiteitsconstructies binnen de Europese eenwording. Doctoraalscriptie, Universiteit van Utrecht. Kalff, J. (2006) Europa en de media, een goede relatie? Een inhoudsanalyse van de Nederlandse media. Doctoraalscriptie, Universiteit van Amsterdam. Kassarjian, H.H. (1977) Content analysis in costumer research. The Journal of costumer research 4(1), 8-18. L1 Radio-TV (2007) L1 legt publieke verantwoording af. http://www.l1.nl/over_l1/Verantwoording/_rp_links3_elementId/1_15579. Laatst geraadpleegd op 25 juni 2007. Lops, B. (2007) Van spreektoel tot spektakel. Een analyse van de representatie van de wetenschap in het programma Noorderlicht in de periode 1995-2002. Masterthesis, Universiteit van Amsterdam. Maij-Weggen, H. (2007) Oproep aan Den Haag: erken de positie van Brabant op het gebied van technologie en innovatie. http://hanjamaijweggen.politicusonline.nl/?pid=252&itemid=170&contentitemid=634 laatst geraadpleegd op 14 mei 2007. Nederlandse Vereniging van Verpleeghuisartsen (2007) Gezelligheid doet eten?! Het ambiance onderzoek. Tijdschrift voor verpleeghuisgeneeskunde 2007(3), 76-79. OLS (2007) Laatst geraadpleegd op 20 oktober 2007 via http://www.ols2007.nl/home/

Literatuur

51

Omroep Brabant (2007) http://www.omroepbrabant.nl/stichtingsraad/detail.aspx?site=19&type=person&id=190 laatst geraadpleegd op 7 april 2007. Omroep Reclame Nederland (2007) Weekrapport week 25 2007. http://www.orn.nl/component/option,com_docman/task,cat_view/gid,147/Itemid,230/ Laatst geraadpleegd op 6 juli 2007. Omrop Fryslân (2006) Jierferslach 05. Banda BV, Heerenveen. Pleijter, A.R.J. (2006) Typen en logica van kwalitatieve inhoudsanalyse in de communicatiewetenschap. Proefschrift, Universiteit van Nijmegen. Gedownload via http://webdoc.ubn.ru.nl/mono/p/pleijter_a/typeenlov.pdf Plevoets, A. (2007) Brabantia Nostra. http://www.historietilburg.nl/tijdschrift/6.1/212.htm Laatst geraadpleegd op 24 mei 2007. PON (2006) Buitengewoon Brabants: over binding en identiteit. PON jaarbeeld 2006. Drukkerij Gianotten, Tilburg. Provinciale Staten van Flevoland (2001) Beleid voor Omroep Flevoland. Gedownload via http://flevoland.nl/applications/search/index.xml?app=search&type=or&db=flevoland&magic _roxen_automatic_charset_variable=%C3%A5%C3%A4%C3%B6%E8%8A%9F&query=bel eidsplan+omroep+flevoland. Provincie Drenthe (2006) Goed bekeken! Provinciaal beleid voor de regionale omroep. Gedownload via http://www.drenthe.nl/cultuur/pdf/Goed%20bekeken-reg.omroep.pdf Raagmaa, G. (2002) Regional Identity in Regional Development and Planning1', European Planning Studies 10(1), 55 – 76. Rutten, P. (2006) De toekomst van de regionale publieke omroep: verkenning van maatschappelijke, culturele en journalistieke betekenis. Gedownload via http://www.nederland.broadbandtvnews.com/downloads/ROOStoekomst.pdf Literatuur

52

Sondervan, A, (2005) De mtyhe van Brandevoort. Oprechte waardering voor het verleden of gemakzuchtige citatenarchitectuur. Bachelorscriptie, Universiteit van Amsterdam. Stichting het Brabants (2002) gedownload via http://www.brabants.org/manifest.php Stichting het Brabants (2006) Trots op je taal! Gruts, grootsig, freed op oe(w) dialect! Brabants. Kwartaaluitgave over Brabantse taal, literatuur, muziek, dialecten naamkunde 2006(3), 3-63. Swanenberg, J. (2002) Taalvariatie en identiteit in Noord-Brabant Gedownload via http://www.brabants.org/taalvariatie.pdf Swanenberg, J. (2005) Leven, Brabantse identiteit, Brabanders trots op hun taal Gedownload via http://www.brabant.nl/upload/documenten/o/notitiestreektaalonderzoek.doc Swanenberg, J. (2007) Persoonlijk contact 22 mei 2007 Simon, C.J.M. (2005) Ruimte voor identiteit: de productie en reproductie van streekidentiteiten in Nederland. Proefschrift, Universiteit van Groningen. Tien (2007) Hollandse Hitmix. http://www.tien.tv/web/show/id=47920/langid=43/dbid=2643/typeofpage=47019

laatst

geraadpleegd op 19 juli 2007. Tummers,

E.

&

Tummers,

P.

(2007)

Gasterij

Schuttershof.

http://www.gasterijschuttershof.nl/index.php/introshown=1 laatst geraadpleegd op 14 mei 2007. Wester, F. (2001). Inhoudsanalyse als kwalitatief-interpreterende werkwijze. In Hüttner, H., Renckstorf, K. & Wester, F. (red). Onderzoekstypen in de communicatiewetenschap (609649). Kluwer.

Literatuur

53

Wester, F.P.J. (2004) Lessen uit lezen. Inaugurele rede aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen, 18 december 2003. Zwijnenburg, W. (2006) Gemeenschap en utopie. De eeuwige ander. Honours Review 2006(5),

18-22.

Gedownload

via

http://www.ru.nl/contents/pages/401882/hrp18-

22w.zwijnenburg.pdf

Literatuur

54

Bijlage 1 Variabelen Algemene Achtergrondgegevens A1 Uitzenddatum Wat is de uitzenddatum van het programma? A2 Uitzendtijd Wat is het uitzendtijdstip van het programma? A3 Titel Wat is de titel van het programma? A4 Samenvatting Wat is het onderwerp van het programma? UITZENDDATUM: 2 juli 2007 UITZENDTIJD: 17.45-18.00 TITEL: Kabouter Plop (1) SAMENVATTING: In deze aflevering vindt Kabouter Klus het boek van “Wouter de vliegende kabouter”. Hij wil zijn vrienden die niet geloven dat kabouters kunnen vliegen bewijzen dat hij dit wel kan, net zoals Wouter. Na meerdere pogingen bezeert kabouter Klus zo erg dat hij helemaal in het verband gewikkeld moet worden. Hij besluit dat zijn vrienden inderdaad gelijk hebben dat kabouters niet kunnen vliegen. UITZENDDATUM: 2 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Auditie (2) ONDERWERP: We zijn aanbeland in de tweede ronde van de selectieprocedure voor spelers in de musical Annie. De meisjes hebben thuis een liedje geleerd en dit gaan ze zingen. Hierna leren ze de bijpassende dansje. Vervolgens zingen zij apart nog een liedje. Aan het einde zien we welke meisjes er door zijn naar de derde ronde. UITZENDDATUM: 2 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Natuurrijk (3) ONDERWERP: De uitzending wordt gedaan vanuit de Loonse en Drunense Duinen. Er komen veel verschillende onderwerpen aan bod over dit Brabantse natuurgebied. Zo zien we een vrijwilligersgroep bomen omzagen, bezoeken we een biologische boerderij en wordt er op

Bijlage I

55

zoek gegaan naar de Kamsalamander en de Heikikker. Ook komt er een Brabantse bessenkweker aan het woord die zich inzet voor het optimale behoud van dit natuurgebied. Als laatste rent er iemand met zijn blote voeten door de brandnetels. UITZENDDATUM: 3 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.00-18.20 TITEL: NOS Journaal (4) ONDERWERP: In deze aflevering van het NOS journaal komen zowel nationale als internationale nieuwsonderwerpen aan bod. Zo wordt er melding gemaakt van arrestaties die gedaan zijn voor het witwassen van het geld van de Heinekenontvoering, bezoeken rechters en advocaten discotheek Inn & Out te Rotterdam om zich voor te bereiden op het proces en wordt er getoond hoe de Rode Moskee in Islamabat bezet wordt. Ook de staking van het Brabantse busbedrijf Veolia komt kort aan bod. UITZENDDATUM: 3 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.00 TITEL: Kwaaie Tongen (5) ONDERWERP: In deze aflevering wordt er op zoek gegaan naar de verhalen die er bestaan omtrent een boom die staat in de Brabantse Biesbos. Deze zogenaamde koortsboom bezit volgens sommigen genezende eigenschappen omdat hij contact kan maken tussen hemel en aarde. Volgens anderen is dit onzin. UITZENDDATUM: 3 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.00-19.15 TITEL: Het kamp van Henk Damen (6) ONDERWERP: In deze aflevering is Henk jarig, er wordt taart gehaald, want de hele familie komt op bezoek in het kamp. Na de verjaardag wordt er gevoetbald om vervolgens met het hele gezin op bezoek te gaan bij opa die in kamp Zaltbommel woont. UITZENDDATUM: 3 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.15-19.30 TITEL: Baanbrekend (7) ONDERWERP: In Baanbrekend wordt een internationale Eindhovense school bezocht waar de ontdekkoffer is geïntroduceerd. Deze koffer heeft als doel om de kinderen te Bijlage I

56

enthousiasmeren voor techniek. Het is de bedoeling om de kinderen te laten zien wat voor banen er zijn in de techniek. Verder wordt er stilgestaan bij een werkconferentie van de provincie met de betrokkenen van schooluitval. Er moet iets aan dit probleem gedaan worden en hier wordt over gesproken. UITZENDDATUM: 4 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.20-18.30 TITEL: RegioNED (8) ONDERWERP: Er komen in deze aflevering zeer diverse onderwerpen aan bod. Zo is er een jong zeeleeuwtje geboren in Artis, Amsterdam (NH). De chocoladefabriek in Vaassen (GLD) draait nu al overuren voor sinterklaas. De Drostefabriek is al bezig met het produceren van chocoladeletters, zodat zij kunnen voldoen aan de grote vraag hiernaar, ook vanuit het buitenland. In Warffum (GR) is dit weekend het folklorefestival. Er komen zeer diverse dansgroepen op bezoek bij dit festival, waaronder dansgroepen uit Indonesië. In Toverland te Sevenum (LI) is een nieuwe achtbaan geopend ‘Troy’. De Amerikaanse bouwer van deze achtbaan geeft commentaar over de bouw van de baan. Ook komen verschillende personen aan het woord die een ritje hebben gemaakt in de ‘Troy’ UITZENDDATUM: 4 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Take Care (9) ONDERWERP: In Take Care wordt het opvoeden in Brabant belicht. In deze aflevering gaat het over overgewicht. De moeder van de Brabantse Anne (9) vertelt over het overgewicht van haar dochter. Er wordt ingegaan op de kleding van Anne, de weerbaarheidtraining die zij volgt en haar eetgewoonten. UITZENDDATUM: 4 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Zinderend Zuiden (10) ONDERWERP: De Limburgse Maud Hawinkels laat ons zien wat er allemaal te doen is geweest in Noord-Brabant in de afgelopen week. De bezoekjes die zij brengt, zijn zeer divers. Zo bezoekt zij een hotel in Erp, een motor/autocross in Veghel en Hip Hop in Duketown in Den Bosch. Bij alle evenementen probeert Maud zoveel mogelijk mee te doen, ze mag meerijden in een vrachtwagencross en leert hiphoppen in Den Bosch. Bijlage I

57

Als laatste zien we een reportage van de Roze Zaterdag in Bergen op Zoom, waarin een kijker van Omroep Brabant een sfeerverslag maakt van dit evenement. Er worden ook hier weer verschillende mensen geïnterviewd. UITZENDDATUM: 5 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.30-18.50 TITEL: Brabant Nieuws (11) ONDERWERP: Zeer diverse onderwerpen komen aan bod, zo blijkt uit een Eindhovens onderzoek dat pokeren verslaafd kan zijn, wordt er melding van een dode in Tilburg gemaakt en zien we dat de aardappeloogst in Brabant dreigt te mislukken door de aanhoudende regen. UITZENDDATUM: 5 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Gouden Kabouter (12) ONDERWERP: In deze aflevering zien we de show van een cabaretier uit Den Haag op het festival cabareteske 2007. Hij vertelt onder andere over zijn gebeurtenissen op vakantie en zingt hier ook bij. Ook vertelt hij over zijn vriendin die steeds maar dikker lijkt te worden UITZENDDATUM: 5 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Road2Reality (13) ONDERWERP: 10 jongeren bezoeken 5 landen en 20 ontwikkelingsprojecten. In Zuid-Afrika wordt een HIV besmette man bezocht, hij vertelt onder andere het verhaal hoe zijn vriendin hem in de steek liet toen ze hoorde dat hij ziek was. Er wordt gesproken met de vrouw die een project heeft opgezet om HIV besmette mensen zo goed mogelijk te helpen. In Brazilië zien we wat de gevolgen voor de bevolking zijn van het kappen van de regenwouden. De regenwouden zijn vervangen door soja plantages. De Brabantse gasten worden overal zeer enthousiast ontvangen. UITZENDDATUM: 6 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19. 10 TITEL: Boschveld 55 (14) ONDERWERP: In Boschveld 55 worden de bewoners van de wijk Boschveld in Den Bosch gevolgd door 4 journalistiekstudenten. Allereerst wordt er achter een brandweerauto Bijlage I

58

aangegaan die met loeiende sirenes uitrukt in de wijk. Er blijkt een kleine keukenbrand te zijn. In iedere aflevering wordt er iemand uit de wijk gevraagd wat er een bijzonder voorwerp is voor diegene. Deze week is dat een totempaal die bij een van de bewoners in de tuin staat. Vervolgens wordt een Indonesische man bezocht om samen met hem te eten en wordt er een Turkse kapper bezocht om een praatje met hem en zijn klanten te maken. Op “De Wipkip” vertellen kinderen uit de wijk wat hun lievelingskleur is. Als laatste zien we dat het voetbalteam “De Boschveldboys” zo succesvol is, dat er op zoek wordt gegaan naar spelertjes voor een tweede team. UITZENDDATUM: 6 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Brabant Party (15) ONDERWERP: In deze Brabant Party treden onder andere Leon Vughts de gebroeders Ko en Dennie Christian op met hun liedjes. UITZENDDATUM: 7 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Radio Henrica (16) ONDERWERP: In deze aflevering verlaat een van de werknemers van Radio Henrica het radiostation, hij wordt hierover geïnterviewd in de radioshow. Verder wordt Frans Bauer uitgenodigd om de studio te bezoeken, wat hij tot grote vreugde van de radiomakers ook echt doet. Frans wordt geïnterviewd en hij praat wat met de jongens van Radio Henrica. Ook bezoeken we drie van de makers van Radio Henrica bij hen thuis om te horen wat zij te vertellen hebben. UITZENDDATUM: 7 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Culinaire BeterWeter (17) ONDERWERP: Pim Haaksman, de chef-kok uit Zeist, gaat op bezoek bij een Grieks gezin waar hij leert om echte Griekse moussaka te bereiden. Wanneer hij dit geleerd heeft gaat hij naar het grootste Griekse restaurant van de Benelux, in Oosterhout. Daar kookt hij voor het personeel. Er wordt hem geleerd om Grieks te dansen en er worden heel wat Ouzo’s gedronken.

Bijlage I

59

UITZENDDATUM: 8 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Brabant 900 (18) ONDERWERP: In Brabant 900 gaat het over het vrome en volkse Brabant. De geschiedenis begint al in de twaalfde eeuw in de tijd van de begijnen. Aan de hand van een bezoek aan meerdere plaatsen, zoals het begijnhof en de Grote Kerk in Breda alsmede de kerk in Leuven en een bedevaartsoord in Scherpenheuvel, krijgt men een beeld van de vrome en volkse geschiedenis van Brabant. UITZENDDATUM: 8 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Fighting AIDS (19) ONDERWERP: Op initiatief van Pola van de Donck uit Boxtel zijn er in Zuid-Afrika opvanghuizen voor straatkinderen geopend. Deze kinderen zijn veelal Aidswezen. We zien hoe de kinderen spelen, koken, werken en naar school gaan. Ook wordt er een kijkje genomen in een ziekenhuis waar HIV besmette mensen liggen. UITZENDDATUM: 9 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Auditie (20) ONDERWERP: Net als in de vorige aflevering, zien we nog steeds wat er gebeurt in de tweede ronde. Deze keer zien we ook hoe de meisjes met elkaar onderling omgaan en hoeveel lol zij soms hebben. Daarnaast komen ook de twee dansjes en liedjes die zij hebben voorbereid uitgebreid aan bod. Helaas moeten er ook deze week weer een paar kandidaten afvallen, wat niet altijd zonder tranen gebeurt. De deelnemers die doorgaan naar de derde ronde zijn erg blij. UITZENDDATUM: 9 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Natuurrijk (21) ONDERWERP: Het natuurgebeid “Het Groene Woud” tussen Eindhoven, Tilburg en Den Bosch wordt bezocht. De presentatrice gaat samen met locals op zoek naar Aberdeen Angus runderen. Deze runderen zijn nodig omdat het Brabants landschap het gebied wil verschralen. Deze koeien zijn hier zeer geschikt voor. Later wordt er ook nog op zoek gegaan naar reeën in Bijlage I

60

natuurgebied de Campina in Boxtel. Ook wordt er een kijkje genomen bij de natuurbrug die bij Eindhoven over A2 loopt. Verder wordt er stilgestaan bij de genezende werking van planten, de leeftijd van een wesp en de top 3 van aangereden dieren. UITZENDDATUM: 10 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.00-19.15 TITEL: Het kamp van Henk Damen (22) ONDERWERP: Henk Damen gaat met zijn gezin op vakantie naar Gran Canaria, helaas kunnen zijn schoonouders niet mee. Henk begint al aardige faam te verwerven in de rest van Nederland, wat ook blijkt als er een onderwerp aan hem gewijd wordt in RTL Boulevard. De optredens gaan gewoon door in Spanje, iedere avond wordt er een show gegeven. Overdag gaat het gezin naar het vogelpark of vermaakt zich bij het zwembad. UITZENDDATUM: 10 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.15-19.30 TITEL: Hollande Hitmix (23) ONDERWERP: Henk Damen presenteert de nieuwste hits en tips van deze week. Er zijn live optredens van onder andere de René Schuurmans, Roxeanne Hazes, Sacha Visser en Monique Smit. UITZENDDATUM: 11 juli 2007 UITZENDTIJD: 17.45-18.00 TITEL: Kabouter Plop (24) ONDERWERP: Kabouter Plop heeft een taart gebakken voor zijn vrienden Kwebbel, Klus en Lui. Deze taart mag pas opgegeten worden als het buiten donker is. Kwebbel, Klus en Lui hebben echter al zo’n honger dat zij besluiten om Plop om de tuin te leiden. Terwijl Plop een dutje doet, hangen zij zwarte doeken voor de ramen. Wanneer Plop wakker wordt, denk hij dat het al donker is en wordt de taart opgegeten. Maar wanneer Plop vervolgens naar buiten gaat ziet hij dat hij voor de gek gehouden is. Gelukkig is hij niet boos, want blijkbaar hadden zijn vrienden wel erg zin in zijn taart en dat is een groot compliment. UITZENDDATUM: 11 JULI 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Take Care (25) Bijlage I

61

ONDERWERP: De confrontaties binnen een Brabants gezin lopen hoog op door de ziekte van de oudste dochter. Moeder kan moeilijk omgaan met de spanningen en botst met haar zoon. Op internet vindt zij de website van Steunpunt in Opvoeding. Dit steunpunt blijkt een oplossing voor de problemen binnen het gezin, door middel van goede tips en gesprekken gaat het nu stukken beter. UITZENDDATUM: 11 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Zinderend Zuiden (26) ONDERWERP: In deze aflevering van Zinderend Zuiden gaat Maud naar het Boermoat festival in Leende, naar het fierljeppen in Gastel en naar de Kennedymars in Someren. Ook zijn er uitgaanstips voor het komende weekend, zoals de safariavonden in safaripark Beekse Bergen. UITZENDDATUM: 12 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.00-18.20 TITEL: NOS Journaal (27) ONDERWERP: In het NOS Journaal van 12 juli een overzicht van binnen- en buitenlands nieuws van vandaag. Aan bod komen onderwerpen zoals het ministerie van justitie dat te weinig

toezicht

houdt

op

adoptie

uit

het

buitenland,

het

koppelen

van

het

ziektekostenpremiebedrag aan gezondheid van een persoon, het straffen van het dragen van een burka en de onrust binnen de SP. In het Brabantse Zundert is een pinautomaat geramd. Als buitenlands nieuws wordt er melding gemaakt van de eerste beelden van de binnenkant van de Rode Moskee en over gewonden bij stierengevechten in Pamplona. UITZENDDATUM: 12 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Gouden Kabouter (28) ONDERWERP: In deze aflevering met cabaretiers komen Mira uit Antwerpen en José uit Maastricht aan het woord. Deze eerste zingt een lied over het milieu en vertelt over het gedumpt worden door haar vriend. José maakt grappen over wat zij vindt dat een klootzak is. UITZENDDATUM: 12 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 Bijlage I

62

TITEL: Road2Reality (29) ONDERWERP: De tien Brabantse jongeren in vijf verschillende wereldsteden brengen deze aflevering aan een dierentuin in Sudan, die zwaar verwaarloosd is. Er wordt een bezoek gebracht aan een koffieplantage in Nicaragua, waar er wordt gesproken over de voordelen die er zijn voor het werken voor een coöperatie. In India gaan de twee Brabantse meiden de straat op om met hun leeftijdsgenoten te praten over onderwerpen zoals vriendschap en seks. In Zuid-Afrika bezoeken twee Brabantse jongeren de plaatselijke kroeg en spreken daar met de locals. UITZENDDATUM: 13 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.20-18.30 TITEL: RegioNED (30) ONDERWERP: Onderzoekers zijn op zoek naar de stilste plek in Groningen. De conclusie: het is eigenlijk nooit stil. Erik Visser uit Austerlitz is gitarist bij toneelgroep Flairck. Hij laat zien welke instrumenten hij allemaal heeft gebruikt in de afgelopen 25 jaar. Wilbert van 13 is kunstenaar en heeft nu een eigen expositie in Villa Zebra in Rotterdam. Hier is op tekeningen te zien hoe zijn fantasiewereld eruit ziet. Harry Otte uit Amsterdam kan maar 20 meter lopen, maar krijgt van de gemeente toch geen scootmobiel. Als protest heeft hij nu een spandoek opgehangen. UITZENDDATUM: 13 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Boschveld 55 (31) ONDERWERP: De studenten kijken mee met de meidengroep All in the Mix die een festival gaan opzetten in Den Bosch. De postbode geeft een rondleiding door de wijk, en bespreekt ondertussen het wel en wee van de wijk. Het dierbare object van deze week is een pop die als vogelverschrikker dient. Tijdens een bezoek aan de vergadering van de kinderraad wordt duidelijk wat de kinderen zelf willen met de wijk. Vooral de junks blijken voor veel overlast te zorgen. We eten Turks bij een bestuurslid van de moskee en hij vertelt over zijn leven. Op de wipkip wordt de kinderen gevraagd: wat is je lievelingsspel? UITZENDDATUM: 13 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Brabant Party (32) Bijlage I

63

ONDERWERP: In deze aflevering brengen onder andere Arie Ribbens, Marco Vandere, Dennis Jones en Vader Abraham hun laatste hits ten gehore. UITZENDDATUM: 14 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.30-18.50 TITEL: Brabant Nieuws (33) ONDERWERP: Er gaan gedwongen ontslagen vallen bij de thuiszorg in Breda en er is een extra ophaaldag van het destructiebedrijf in Son in verband met de verwachte warmte. Verder is er een man uit Budel verdronken tijdens het vissen in Weert en wordt de Zuidelijke rondweg van Breda 5 weken lang afgesloten. UITZENDDATUM: 14 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Radio Henrica (34) ONDERWERP: Er wordt afscheid genomen van Frans Bauer, die te gast was in de studio. De mannen zijn onder de indruk van het bezoek van Bauer. De Henricagroep heeft een uitstapje naar de Efteling en vermaakt zich zichtbaar in alle attracties. Gerard maakt zich op voor zijn reis naar Mallorca en we volgen hem op zijn reis naar Schiphol en tijdens de vliegreis. Twan laat zien wat hij zoal thuis doet in het huishouden en John vertelt over zijn homoseksualiteit. UITZENDDATUM: 14 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Culinaire Beterweter (35) ONDERWERP: Pim Haaksman is op bezoek in Heusden waar iets wordt verteld over de geschiedenis van dit stadje. Er wordt gekookt met biologische groenten uit de tuin van de stadsgids. Op het menu staat een varkenslapje met Heusdense kievitsbonen. Er wordt na het bereiden van dit diner een bezoek gebracht aan de plaatselijke brouwerij, waar een maaltijd met bier bereid wordt. UITZENDDATUM: 15 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Toegang voor onbevoegden (36) ONDERWERP:

In

deze

aflevering

wordt

er

een

bezoek

gebracht

aan

de

tandheelkunde/implantologiekliniek in Waalre. Er wordt een totaalbeeld gegeven van de Bijlage I

64

werkzaamheden van deze kliniek, zowel cliënten als personeel komt aan het woord. We volgen ook de moeder van de cameraman, zij ondergaat een ooglidcorrectie. UITZENDDATUM: 16 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.30-18.50 TITEL: Brabant Nieuws (37) ONDERWERP: Er is een pyromaan actief in Boxmeer, al geruime tijd brengt hij veel materiële schade toe. Door het noodweer in West-Brabant staan vele huizen blank en is de bliksem veelvuldig in bomen geslagen. Verder wordt er melding gemaakt dat de passagiers van Eindhoven airport nauwelijks bereid zijn om de vrijwillige eco tax te betalen en blijkt de omzet van de consumentenelektronica van Philips te dalen. Als laatste komt het hoogste mobiele reuzenrad ter wereld op de kermis in Tilburg aan bod. UITZENDDATUM: 16 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Auditie (38) ONDERWERP: Er worden liedjes gezongen, zowel met de hele groep als met kleinere groepjes en alleen. De dansjes worden nog eens geoefend en deze worden daarna toegepast tijdens de liedjes. De meisjes krijgen tips. Eén van hen barst in huilen uit wanneer haar liedje niet gaat zoals zij dat graag zou willen.. Degenen die door gaan, gaan naar de derde ronde. Er zijn tranen te zien bij sommigen van de rest. UITZENDDATUM: 16 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Natuurrijk (39) ONDERWERP: In Natuurrijk gaat de presentatrice deze keer mee op stap met een boswachter van Staatsbosbeheer naar de Strabrechtse heide tussen Heeze en Someren. In dit natuurgebied zien we wat voor dieren hier leven, zoals salamanders, kikkers, duizendpoten teken en mieren. Over al deze dieren wordt kort iets verteld. Ook zien we de flora van de Strabrechtse heide zoals de zeldzame Jeneverbes. Een schapenherder laat zien waaruit zijn werkzaamheden bestaan. Renate helpt mee aan het bouwen van een bijenhotel. Uit een klein onderzoekje blijkt tenslotte dat Berkenhout het beste brandt. UITZENDDATUM: 17 juli 2007 Bijlage I

65

UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Het kamp van Henk Damen (40) ONDERWERP: Henk is met zijn familie naar Gran Canaria op vakantie. De schoonouders balen hiervan, aangezien hun band erg intens is en vliegen bovendien erg gevaarlijk is. In Gran Canaria zien we hoe Henk wordt uitgenodigd om mee te gaan vissen vanaf een boot. Er wordt niet veel gevangen, maar hij ziet wel dolfijnen. Met het gezin wordt er gegeten in een Nederlands restaurant. ’s Avonds treedt Henk op in de cafés in Gran Canaria. Tijdens zijn optreden wordt de polonaise ingezet, inclusief Henk zelf. Weer thuis in Oss wordt er meteen hard gewerkt, want de nieuwe single komt uit. UITZENDDATUM: 17 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Hollandse Hitmix (41) ONDERWERP: Deze week weer een scala aan hits en tips, met onder andere optredens van Monique Smit, Patrick, Rene Schuurmans en Erik Hulzebosch UITZENDDATUM: 18 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Take Care (42) ONDERWERP: In deze aflevering over eetstoornissen krijgen we kijk in het dagboek van een meisje met boulimia. Zowel moeder als dochter komen aan het woord. Na een lange tijd is zij er toch weer bovenop gekomen, en is zij nu werkzaam als gastdocente op scholen met als onderwerp eetproblemen. Afsluitend krijgt de kijker een aantal tips van moeder en dochter hoe men het beste kan handelen als ouder wanneer hij/zij een kind met een eetprobleem heeft. UITZENDDATUM: 18 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Zinderend Zuiden (43) ONDERWERP: In Zinderend Zuiden wordt deze week een bezoek gebracht aan de rommelmarkt in Schaijk. Het doel van de presentatrice is om haar budget voor die dag te verdubbelen door slim in te kopen en vervolgens weer te verkopen. Verder wordt er een bezoek gebracht aan de papegaaienopvang in Veldhoven en de Oogstdag in Westerbeek. Maud doet zelf een optreden tijden het Festival van het levenslied in Den Bosch. Na dit optreden worden er interviews met Nick en Simon en Corry Konings gehouden. Bijlage I

66

UITZENDDATUM: 19 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Gouden Kabouter (44) ONDERWERP: In deze aflevering worden weer twee cabaretiers uitgelicht, Thomas uit Gent en Ingmar uit Delft. De eerste maakt een vergelijking met zijn lichaam met Vietnam en vertelt over een sollicitatiegesprek waarin hem werd gevraagd: welk dier wil je wezen? De cabaretier uit Delft vertelt dat hij vaak vindt dat mensen zijn hoe ze heten. Ook zingt hij een ode aan de getrouwde vrouw. UITZENDDATUM: 19 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.15 TITEL: Kermis TV (45) ONDERWERP: De exploitanten voor de Tilburgse kermis zijn gearriveerd. We gaan op bezoek bij één van hen in de woonwagen. Daar wordt een rondleiding gegeven en een kort interview gehouden over het leven van een kermisattractie-exploitant. UITZENDDATUM: 19 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.15-19.35 TITEL: Road2Reality (46) ONDERWERP: De aflevering begint met een emotioneel moment als één van de jongeren belt met het thuisfront. Hij mist hen toch wel heel erg. In Brazilië worden de inkopen gedaan voor een voetbaltoernooi, eten, drinken, voetbalschoenen en medailles. Met de Braziliaanse kinderen wordt besproken wat zij later graag willen worden. Het voetbaltoernooi is een groot succes. In Zuid-Afrika gaan ze op zoek naar de oorzaak van AIDS, hier blijken veel fabeltjes over te bestaan. In Sudan wordt er op zoek gegaan naar microkredieten. In India gaan de meiden op stap. UITZENDDATUM: 20 juli 2007 UITZENDTIJD: 17.45-18.00 TITEL: Kabouter Plop (47) ONDERWERP: Kabouter Plop heeft hele slechte soep gegeten. Alle spullen die hij niet meer nodig heeft, heeft hij in een mandje gedaan. Een oud stuk zeep en een oude sok onder andere. Kabouter Kwebbel heeft verse groente in een mandje en gaat hiermee naar binnen bij Plop. Bijlage I

67

Kabouter Klus ziet Kwebbel naar binnen gaan en wil de soep maken. Hij pakt echter het verkeerde mandje met ingrediënten! En aangezien hij nog nooit soep heeft gemaakt, heeft hij geen idee wat er in moet. De soep is erg vies. UITZENDDATUM: 20 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Boschveld 55 (48) ONDERWERP: De problematiek door junks in de wijk wordt besproken en er wordt een bezoek gebracht aan het all in the mix festival. Verder wordt er aangeschoven bij bewoners die voor het huis zitten om te bepraten wat zij ervan vinden dat een deel van de wijk gesloopt wordt. Het bijzonder object deze week is een foto van de voetballer Hagi in een Turks café. We eten deze keer mee bij cafetaria Ome Piet. UITZENDDATUM: 20 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Brabant Party (49) ONDERWERP: Deze week optredens van Grad Damen, Arno, Marga Bulten en Wim Rijken en Arne Jansen. UITZENDDATUM: 20 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.30-19.35 TITEL: Kermis TV (50) ONDERWERP: Ook op deze dag van de kermis gaat Rogier van Oosterhout de kermis in Tilburg op om verschillende mensen te interviewen. UITZENDDATUM: 21 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.00-18.20 TITEL: NOS Journaal (51) ONDERWERP: Het kabinet laat een onderzoek uitvoeren om te bekijken of vijf locaties in Nederland geschikt zijn voor een kerncentrale, dit verdeelt de coalitie. De Rotterdamse rechtbank heeft Mink K. vrijgesproken van zijn betrokkenheid op de moord van Jaap van de Heiden. Als buitenlands nieuws wordt er melding gemaakt van de nieuwste en laatste Harry Potter boek dat vandaag is uitgekomen. In België is het een nationale feestdag, maar 80% van

Bijlage I

68

de inwoners weet waar de datum 21 juli naar verwijst. Ook de 16e etappe van de Tour de France komt kort aan bod. UITZENDDATUM: 21 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Culinaire Beterweter (52) ONDERWERP: Topkok Pim Haaksman brengt in deze aflevering een bezoek aan gasterij tante Kaat in het dorpje Pindorp. Centraal deze aflevering staan deze keer producten die gemaakt worden met geitenkaas. Op de veranda van de gasterij wordt een salade gemaakt met geitenkaas erin. Natuurlijk worden er weer vele grappen gemaakt door Haaksman, deze keer voornamelijk over de geur van de geiten/bokken. Het personeel van Tante Kaat doet vrolijk mee. UITZENDDATUM: 21 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Radio Henrica (53) ONDERWERP: Twan heeft last van een hoestje en gaat hiermee hoestje naar de dokter. Pascal praat over zijn beperkingen, waaronder zijn blindheid, en hoe hij hier mee omgaat. Gerard kan met dank aan het Rode Kruis op vakantie naar Mallorca. Hij is erg zenuwachtig voor zijn eerste vliegreis. Op het vakantie kan hij met behulp van een rubberen band voor het eerst de zee in, wat een hele beleving is. UITZENDDATUM: 21 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.30-19.35 TITEL: Kermis TV (54) ONDERWERP: De Tilburgse kermis wordt geopend met een optreden van Erik Hulzebosch. Na deze opening worden de verschillende bezoekers geïnterviewd. UITZENDDATUM: 22 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.20-18.30 TITEL: RegioNED (55) ONDERWERP: Door de grote regenval is het niet mogelijk om met tractoren het land met gewassen op de rijden, hierdoor is een vliegtuig nodig om de gewassen te besproeien. Een Friese boer vertelt over zijn ervaringen. En Omroep Zeeland brengt een bezoek aan Eddy Bijlage I

69

Wally, die vandaag jarig is. Hij krijgt bloemen van de omroep en we krijgen een kleine blik in zijn huis. UITZENDDATUM: 22 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Brabant 900 (56) ONDERWERP: Aflevering Pracht en Praal. Door een bezoek aan verschillende plekken in Brabant, ontstaat er een beeld van de geschiedenis van Brabant. Er wordt een bezoek gebracht aan Leuven, aan Brussel en aan Breda. In sommige steden is daadwerkelijk nog iets te zien van de kastelen en paleizen, terwijl we het op andere plekken moeten doen met een reconstructie. Het pronken met je rijkdom bleek erg belangrijk. Een historicus ligt dit toe. We eindigen in de Grote Kerk van Breda, waar de familie van Nassau begraven ligt. Zij zijn de voorouders van onze huidige Koninklijke familie. UITZENDDATUM: 22 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Toegang voor onbevoegden (57) ONDERWERP: In het kader van de Tilburgse kermis worden de voorbereidingen gevolgd. Deze voorbereidingen zijn zeer divers, standplaatsen moeten gemarkeerd worden, lichtmasten moeten verplaats worden en de wegen moeten afgezet worden. Het cöordinatie-kermisteam laat zien waar hun werkzaamheden uit bestaan en verschillende kermisexploitanten komen aan het woord. UITZENDDATUM: 23 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.00-18.20 TITEL: NOS Journaal (58) ONDERWERP: In het NOS journaal komt vandaag aan bod dat de neergeschoten rechercheur uit Apeldoorn in kritieke toestand verkeert en dat de politiekorpsen nieuw personeel werven op de roze maandag van de Tilburgse kermis. Buitenlands nieuws van deze dag is dat de Taliban strijders in Afghanistan de executie van 23 Koreanen heeft uitgesteld en de wateroverlast in het midden en westen van Groot-Brittannië. UITZENDDATUM: 23 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50.-19.10 Bijlage I

70

TITEL: De Auditie (59) ONDERWERP: In ronde 3 van de auditie voor de musical Annie zijn er nog 138 meisjes in de race. Dit is de laatste ronde voor de finaleronde. De meisjes zingen de geleerde liedjes nogmaals één voor één. Ook worden zij geïntroduceerd met de andere karakters die zullen meespelen in de musical. Aan het einde wordt er nog geen uitslag bekend gemaakt. Die krijgen de meisjes per post toegestuurd gekregen. UITZENDDATUM: 23 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Natuurrijk (60) ONDERWERP: Bij een bezoek aan het natuurgebied de Stippelberg tussen Milheeze en de Rips wordt getoond hoe men van een productiebos een natuurrijk bos maakt. Ook zien we wat voor

verschillende

soorten

paddenstoelen

hier

voorkomen.

Tenslotte

komen

er

roofvogelspecialisten aan het woord die bekijken of alle jonge roofvogels al uitgevlogen zijn. Zij leggen uit waarom dit van belang is. Als laatste worden er drie redenen genoemd waarom men eenden geen brood moet voeren. UITZENDDATUM: 23 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.30-19.35 TITEL: Kermis TV (61) ONDERWERP: Het is roze maandag op de Tilburgse kermis. Er worden interviews gehouden met diverse mensen. UITZENDDATUM: 24 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.20-18.30 TITEL: RegioNED (62) ONDERWERP: In deze aflevering weer nieuwtjes uit de verschillende Hollandse provincies. Zo is er in Gelderland een nieuwe camping geopend, waar het mogelijk is om te kamperen in tipi’s. In Hoorn is een Mariabeeld terug dat was verkocht naar het buitenland. Het beeld wordt met een processie binnengehaald. En een mevrouw uit Brunssum, Limburg heeft na 10 keer haar rijexamen nog niet gehaald. Als laatste zien we in Almere diverse stuntshows met auto’s. UITZENDDATUM: 24 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-18.55 Bijlage I

71

TITEL: Kermis TV (63) ONDERWERP: Het is nog altijd roze maandag, en deze keer zien we wat er ’s avonds/ s‘nachts gebeurt in Tilburg. We kijken binnen bij diverse uitgaansgelegenheden en de presentator ondervraagt het publiek. UITZENDDATUM: 24 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.55-19.15 TITEL: Het Kamp van Henk Damen (64) ONDERWERP: Kleine Henkie, de zoon van Henk slaapt bij zijn ouders is bed. Dit vindt Henk niet altijd even makkelijk. Met het hele gezin wordt er een bezoek gebracht aan de kerk en worden er kaarsen opgestoken voor verschillende personen. Verder brengt Henk een bezoek aan een van zijn vrienden die een bar heeft gemaakt om de merchandise van Henk Damen op te verkopen. Als laatste zien we de singlepresentatie van “Dans een keer met mij”. De hele familie is zenuwachtig of er wel genoeg mensen komen, maar het blijkt een groot succes te zijn. UITZENDDATUM: 24 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.15-19.35 TITEL: Hollandse Hitmix (65) ONDERWERP: Deze week komen weer de hits van Erik Hulzebosch, Roxeanne Hazes, René Schuurmans en Monique Smit aan bod. Maar ook Thomas Berge, Tamara Tol en Doenja zingen hun lied. UITZENDDATUM: 25 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.30-18.50 TITEL: Brabant Nieuws (66) ONDERWERP: Een 20-jarige man uit Bergen op Zoom is op een groepje jongeren ingereden, hij bleek te veel gedronken hebben en zit nu in de cel. Een man uit Oss is aangehouden omdat hij ervan verdacht wordt een man uit Heesch op zaterdag te hebben beschoten. Dinsdagnacht zijn er uit de beeldentuin in Schijndel 5 bronzen beelden ontvreemd. Judoka Sanne Verhagen heeft een zilveren medaille gewonnen bij het Europees Jeugd Olympisch Festival en Iwan Redan van Willem II gaat stage lopen bij NEC. UITZENDDATUM: 25 juli 2007 Bijlage I

72

UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Take Care (67) ONDERWERP: In deze aflevering van het opvoedprogramma van Brabant het scheiden van ouders. Moeder van twee kinderen komt aan het woord en ook haar vriend is een gescheiden man. Ook hij komt aan het woord. Er wordt verteld hoe de kinderen reageerden op het weggaan van hun vader en de komst van een nieuwe man in hun leven. Het blijkt nog geen eenvoudige opgave om duidelijke regels te stellen voor alle kinderen. Met hulp van buitenaf lukt het uiteindelijk toch. UITZENDDATUM: 25 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Zinderend Zuiden (68) ONDERWERP: Deze week weer een bezoek aan diverse evenementen zoals Extrema Outdoor in AquaBest te Eindhoven waar diverse mensen aan het woord komen waaronder de elektricien, de stagemanager en het publiek. Ook een bezoek aan Toverland in Sevenum in Limburg en de Walhalla zomerfeesten in Deurne. Bij Campzone te Oirschot wordt op zoek gegaan naar jongste en oudste speler. UITZENDDATUM: 26 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: De Gouden Kabouter (69) ONDERWERP: Voorrondes cabareteske 2007 in Eindhoven. Cabaretier Gijs uit Groningen vindt dat alle collectanten het land uit moeten en vertelt over zijn ervaringen met deze collectanten. Ook maakt hij grappen over het vragen naar dingen die niet bestaan bij de Mediamarkt en voorspelt hij een nieuwe politieke partij: de partij van de vrijheit, voor vroegtijdig schoolverlaters. UITZENDDATUM: 26 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Road2Reality (70) ONDERWERP: In Zuid Afrika wordt een HIV besmette jongen, Sunny Boy, gevolgd. We zien hoe hij een praatgroep van lotgenoten bezoekt en hoe hij zijn geld verdient als kapper. In Brazilië hebben de Brabantse jongens een rap geschreven over het leven aldaar en spelen zij een scène uit Baywatch na. Verder krijgen we een kijkje bij het Sint Anna feest in Nicaragua Bijlage I

73

en hoe de meiden in India de moskee niet in mogen. Als laatste zien we een project in Soedan waar de mensen leren over hygiëne. UITZENDDATUM: 27 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Brabant Party (71) ONDERWERP: In deze aflevering zingen John de Bever, Maickel, Wesley en Feel Good hun lied. Ook de lokale held Henk Damen komt voorbij. UITZENDDATUM: 27 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Boschveld 55 (72) ONDERWERP: Deze aflevering staat in het teken van vrijheid. Kinderen en Turkse vrouwen beantwoorden de vraag wat voor hen vrijheid is. Verder worden we hartelijk ontvangen bij een Egyptische man tijdens het diner en is er een interview met een graffitispuiter uit Boschveld. Ook beleeft een spastisch meisje haar eerste dag in de wijk onder toeziend oog van de camera. UITZENDDATUM: 28 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Culinaire Beterweter (73) ONDERWERP: Pim Haaksman gaat op bezoek bij Natuurboerderij de Walhoeve, waar boeuf bourguignonne wordt gemaakt. De runderen op de natuurboerderij worden getoond. Op de stieren worden strepen getrokken waarmee Pim laat zien welk stuk van het rund hij graag wil opeten. Ook de geiten waar de geitenkaas vandaan komt, komen aan bod. Na het bezoek aan de boerderij, wordt er een bezoek gebracht aan de zoon van de eigenaar. Hij heeft een geitenboerderij. Bij hem thuis worden bladerdeegpakketjes met geitenkaas gemaakt. Er is ook een winkeltje aan huis waar de producten van de stieren en de geiten verkocht worden. UITZENDDATUM: 28 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Radio Henrica (74) ONDERWERP: Pascal wordt door de dokter verder onderzocht om te kijken waar zijn vervelende hoestje vandaan komt. Daarna brengt hij samen met zijn moeder een bezoek aan Bijlage I

74

het graf van zijn vader. Een van de werknemers van Radio Henrica bezoekt zijn oude werkgever. Hij vertelt hoe hij hier terecht was gekomen en wat zijn werkzaamheden daar waren. Gerard vertelt over zijn moeilijke jeugd, hij blijkt ten vondeling te zijn gelegd. John toont zijn nieuwe driewieler en hij vertelt dat hij vroeger wel boos was omdat hij niet goed kan zien. UITZENDDATUM: 29 juli 2007 UITZENDTIJD: 18.50-19.10 TITEL: Brabant 900 (75) ONDERWERP: De geschiedenis van het onderwijs in het Hertogdom Brabant wordt onder de loep genomen. Jongens beginnen hun schooltijd op een Latijnse school. Aan zo’n school wordt een bezoek gebracht in Gemert. Wanneer de jongens wilden doorleren, dan gingen zij naar de Universiteit in Leuven. Leuven bloeide op door de komst van de Universiteit. Ook aan deze Universiteit wordt een bezoek gebracht. Om aangenomen te worden op de Universiteit in Leuven moet men aan zeer strenge regels voldoen. In de praktijk bleek men zich hier niet altijd aan te houden en beleefden de jongens erg veel lol in hun studententijd. UITZENDDATUM: 29 juli 2007 UITZENDTIJD: 19.10-19.30 TITEL: Toegang voor onbevoegden (76) ONDERWERP: Deze week wordt er meegekeken in Erp, op een bedrijventerrein. Er wordt meegereden met een vrachtwagenchauffeur en er wordt kijkje in de garage genomen waar de vrachtwagens gerepareerd worden enz. De lading naar Masterfoods in Veghel wordt gevolgd. En ook zien we wat voor impact storm heeft op het bedrijf.

Wanneer de programma’s met hun bijbehorende nummer in een tabel gezet worden, ziet dit er als volgt uit Programmanummer 1 2 3 4 5 6

Programmanaam Kabouter Plop De Auditie Natuurrijk NOS Journaal Kwaaie Tongen Het Kamp van Henk Damen

Bijlage I

75

7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Baanbrekend RegioNED Take Care Zinderend Zuiden Brabant Nieuws De Gouden Kabouter Road2Reality Boschveld 55 Brabant Party Radio Henrica Culinaire Beterweter Brabant 900 Fighting AIDS De Auditie Natuurrijk Het Kamp van Henk Damen Hollandse Hitmix Kabouter Plop Take Care Zinderend Zuiden NOS Journaal De Gouden Kabouter Road2Reality RegioNED Boschveld 55 Brabant Party Brabant Nieuws Radio Henrica Culinaire Beterweter Toegang voor onbevoegden Brabant Nieuws De Auditie Natuurrijk Het Kamp van Henk Damen Hollandse Hitmix Take Care Zinderend Zuiden De Gouden Kabouter Kermis TV Road2Reality Kabouter Plop Boschveld 55 Brabant Party Kermis TV NOS Journaal Culinaire Beterweter Radio Henrica Kermis TV

Bijlage I

76

55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76

RegioNED Brabant 900 Toegang voor onbevoegden NOS Journaal De Auditie Natuurrijk Kermis TV RegioNED Kermis TV Het Kamp van Henk Damen Hollandse Hitmix Brabant Nieuws Take Care Zinderend Zuiden De Gouden Kabouter Road2Reality Brabant Party Boschveld 55 Culinaire Beterweter Radio Henrica Brabant 900 Toegang voor onbevoegden

Tabel 5; programmanaam en nummer

Bijlage I

77

Bijlage II Variabelen Brabantse identiteit Variabelen Feest Variabele B1 Feesten 1

Het gaat over een Brabants feest

2

Het gaat over een feest, maar is niet Brabants

3

Het gaat niet over een feest

Variabelen mentaliteit C1 Brabantse mentaliteit totaal 1

Brabantse mentaliteit komt naar voren

2

Brabantse mentaliteit komt in het geheel niet naar voren

C2 Gezelligheid 1

Gezelligheid wordt zelf benoemd (door de personen in de uitzending)

2

Gezelligheid wordt benoemd door de codeur

3

Gezelligheid komt niet naar voren

C3 Gastvrijheid 1

Gastvrijheid wordt zelf benoemd

2

Gastvrijheid wordt benoemd door de codeur

3

Gastvrijheid komt niet naar voren

C4 Goed eten en drinken 1

Goed eten en drinken wordt zelf benoemd

2

Goed eten en drinken wordt benoemd door de codeur

3

Goed eten en drinken komt niet naar voren

C5 Familiariteit 1

Familiariteit wordt zelf benoemd

2

Familiariteit wordt benoemd door de codeur

3

Familiariteit komt niet naar voren

Variabelen geloof Variabele D1 het Brabantse geloof 1

Het gaat over het Brabantse geloof

2

Het Brabantse geloof komt niet naar voren

Bijlage II

78

Variabelen geschiedenis Variabele E1 de Brabantse geschiedenis 1

De Brabantse geschiedenis komt naar voren

2

De Brabantse geschiedenis komt niet naar voren

Variabalen taal/tongval Variabele F1 de Brabantse taal en tongval 1

Er wordt gesproken met een Brabants dialect

2

Er wordt gesproken met een Brabantse tongval

3

Er wordt niet gesproken met een Brabantse tongval of met een Brabants dialect6

Variabele F2 richting van de conversatie 1

Er wordt onderling gesproken met een Brabantse tongval/ dialect

2

Er wordt richting de camera gesproken met een Brabantse tongval/ dialect

3

Niet van toepassing7

Variabel F3 bewustheid van de spraak 1

Er wordt bewust gesproken met een Brabantse tongval/ dialect

2

Er wordt onbewust gesproken met een Brabantse tongval/ dialect

3

Niet van toepassing

Variabelen landschap Variabele G1 het Brabantse landschap 1

Het huidige Brabantse landschap komt naar voren

2

Het Brabantse landschap van het verleden komt naar voren

3

Het Brabantse landschap komt niet naar voren

6

Wanneer er zowel wel als niet met een tongval/dialect wordt gesproken, wordt er gecodeerd als het spreken mét tongval/dialect 7 In geval van code 3 bij variabele F1 worden variabelen F2 en F3 standaard gecodeerd met 3

Bijlage II

79

Progr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46

B1 3 3 3 3 3 1 3 3 3 1 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 3 1 3

C1 1 2 1 2 1 1 2 2 2 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1

C2 2 3 2 3 1 2 3 3 3 2 3 2 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 2 2 3 1 3 2 2 2 3 2 3 2 2 3 3 2 3 2 2 3 2 2 1 2

C3 3 3 3 3 3 1 3 3 3 2 3 3 1 1 3 2 2 3 2 3 3 3 3 2 3 2 3 3 2 2 2 3 3 2 2 2 3 3 3 1 3 3 3 3 2 2

C4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 1 3 3 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 2 3 3 3 1 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3

C5 3 3 3 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 3 2 3 3 3 1

Bijlage II

D1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

E1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

F1 3 2 1 3 2 1 2 2 2 2 2 3 1 2 2 1 1 2 2 2 2 2 2 3 1 1 3 3 1 3 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 1 3 2 1

F2 3 1 2 3 2 1 2 2 2 2 2 3 1 2 2 1 2 2 2 1 1 2 2 3 2 1 3 3 2 3 2 2 2 2 2 2 2 1 1 2 2 2 2 3 2 2

F3 3 2 2 3 2 2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 3 2 2 3 3 2 3 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 3 2 1

G1 3 3 1 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3

80

47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76

3 1 1 1 3 3 3 1 2 3 1 1 3 3 1 3 1 3 3 3 3 1 3 3 1 3 3 3 3 3

1 1 1 1 2 1 1 1 2 2 1 2 2 1 1 2 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1

2 2 2 2 3 3 3 2 2 3 2 3 3 2 2 3 1 2 2 3 3 2 2 2 2 2 2 3 3 2

2 2 3 3 3 3 2 3 2 3 2 3 3 3 3 3 3 2 3 3 3 2 3 2 3 2 2 2 3 2

3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 3 3 3

3 3 3 3 3 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 2 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 3 3

2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2

3 1 2 1 3 2 2 1 3 2 1 3 2 2 1 3 1 2 2 2 2 2 3 1 2 2 1 2 2 1

3 1 2 1 3 1 1 1 3 2 1 3 1 2 1 3 2 1 2 2 2 2 3 2 2 2 2 1 2 1

3 2 2 2 3 2 2 2 3 2 2 3 2 2 1 3 2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 1 2 2 2

3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3

Tabel 6; gecodeerde programma’s Omroep Brabant

Bijlage II

81

Wat is er Brabants aan Omroep Brabant?

Recommend Documents