Wat als de overheid een bedrijf zou zijn?

Een maandelijkse uitgave van Voka - VEVIA Jaargang 9 - februari 2015 - Verschijnt niet in jan. en aug. Afgiftekantoor: Gent X - Erkenningsnummer: P708123

Tom Auwers, topambtenaar bij FOD Sociale Zekerheid, over hoe we misschien toch meer waar voor ons geld kunnen krijgen

Wat als de overheid een bedrijf zou zijn? “Klantvriendelijk en prijs/kwaliteit, daar gaat het om. Ook bij de overheid”

Nog in dit nummer: De ‘waar voor je geld’-index | Futuristische stadslandbouw | Tips voor een geslaagde familiale opvolging van uw bedrijf | Vokajaar 2014: Het jaar van de groei

NIEUWE VERSCENTRALE EN ZEVENTIG EXTRA JOBS

Voedingsgroep Peeters-Govers toont mooie groei Het gaat hard voor de Kempens voedingsgroep PeetersGovers. De groep investeerde eind vorig jaar ongeveer 4,5 miljoen euro in een verscentrale van zowat 5.000 vierkante meter voor zijn groenten, fruit en vleeswaren. De volgende drie jaar gaat het bedrijf ook vier extra winkels openen. En dat betekent een pak nieuwe jobs, zo’n zeventig voltijdse krachten. Bregt Timmerman Groep Peeters-Govers is al drie generaties actief, sinds 1947. Vandaag wordt de familieonderneming geleid door Jan en Wim Peeters. Het bedrijf produceert vlees en vleesbereidingen en distribueert groenten, fruit en vleeswaren. De verswaren die het produceert, verpakt en behandelt, zijn niet alleen bestemd voor de eigen supermarkten in het Antwerpse, ook voor distributieklanten in Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant en Nederland.

“De verschillende overnames de voorbije jaren zorgden voor capaciteitsproblemen” Jan Peeters

“Het gebouw beschikt over een nieuw type isolatie om de warmte buiten en de koelte binnen te houden. De driedubbele warmterecuperatie van de koelcentrale geeft vloerverwarming aan de kantoren, wamt het sanitair water op en wordt gebruikt voor de ontdooiing van de vriesinstallatie. Het volledige dak van de centrale is bedekt met zonnepanelen. In het hele gebouw is geen enkele bedieningsknop voor verlichting of andere zaken, alles is domoticagestuurd.” De uitbreiding was een must. “De voorbije jaren namen we enkele concurrenten over, die werden geïntegreerd in ons bedrijf. Dit bracht capaciteits- en logistieke problemen met zich mee. Ons vleesbedrijf Vleba nv kampte na de overname van een Antwerpse concurrent met een tekort aan ruimte in de oude gebouwen. De overname van Mariëns Fruit had een verhuizing van onze afdeling groenten en fruit naar Turnhout tot gevolg, wat extra transport en coördinatie tussen de centrale administratie van Peeters-Govers, de vleesproductie Vleba en de afdeling AGF in Turnhout met zich meebracht. Deze drie sites werden vervangen door één centraal productie- en logistiek gebouw.”

GROTER EN DUURZAMER

NAAR GROTERE KLANTEN

Eind vorig jaar werd een splinternieuwe productiehal in gebruik genomen, 5.000 vierkante meter groot. Naast een centrale productiehal bevat het nieuwe gebouw een steriele snijkamer, een rijpingskamer, een pekelruimte, een warme en koude keuken, een diepvriescel en een wasstraat. “We hechtten veel belang aan duurzaamheid bij de bouw”, stipt Jan Peeters aan.

Het nieuwe gebouw moet voor een sterke synergie tussen de afdelingen zorgen. “Naast een grotere efficiëntie, werken we ook aan onze uitstraling naar potentiële grote klanten. We willen in de toekomst sterker inzetten op de institutionele markten. Scholen, instellingen, de zorgsector, de grote cateraars. Hiervoor moeten we niet alleen de nodige professionaliteit uitstralen, maar zullen we ook een aantal certificaten proberen te behalen.” In totaal werken binnen de groep zo’n driehonderd medewerkers. “Peeters-Govers groeit sterk. We openen de volgende drie jaar vier nieuwe winkels. De eerste nieuwe winkels openen we volgend jaar in Oud-Turnhout, de tweede in Beerse plannen we begin 2016. Dit zal een grote uitbreiding van ons personeelsbestand vragen, het gaat om zeventig mensen.” 

NIEUWE VIVARO

KLAAR VOOR HET GROTE WERK.

www.peetersgovers.be

De nieuwe Opel Vivaro ziet het groots, met ruimte voor extra lange ladingen tot 4,15 meter lang of plaats voor 3 europalletten. Bovendien is de Vivaro met een laadvermogen tot 1,2 ton gemaakt om véél werk te verzetten. ■ Fraai design ■ Mobiel kantoor

■ Extra veel laadruimte ■ Functioneel en veelzijdig ■ Zuinig verbruik ■ Efficiënte motoren

^Jan en Wim Peeters staan

als derde generatie aan het roer

Dat is Duitse klasse in een nieuwe prijsklasse. opel.be milieu-informatie (KB 19/03/2004): opel.be

5,9-6,6 L/100 KM

van dit familiebedrijf. © Bart van der Moeren

155-170 G/KM

IN DE KIJKER

3

Een mobiel abonnement voor uw werknemers?

Zo simpel als 1 2 3

1

Vertrekken vanuit de realiteit Zowel in Vlaanderen als federaal zijn de eerste aanzetten gegeven voor sociale akkoorden. In Vlaanderen gaat het in essentie over het doelgroepenbeleid, federaal werd een akkoord bereikt over de loonaanpassingen.

Op federaal vlak liggen nog verschillende dossiers op tafel. In de federale akkoorden is de belangrijkste werf voor de bedrijven nog niet getackeld, met name de competitiviteit herstellen door een substantiële vermindering van de loonkosten.

Het zijn vergelijkbare scenario’s. Eenmaal de regeringen aangegeven hadden dat ze zonder sociaal akkoord hun programma zouden uitvoeren, (toch eigenaardig dat ze dat moeten zeggen) ging het plots iets gemakkelijker voor de sociale partners om tot een akkoord te komen. Wat op eigen kracht niet lukte - wat een progressief en relevant sociaal overleg toch zou moeten kunnen - kon nu wel.

Aan de berekening van die loonkostenhandicap zijn evenwel kosten. De loonkostenhandicap wordt immers gemeten vanaf het referentiejaar 1996. De loonkostenhandicap die vóór deze datum opgebouwd werd, wordt niet in rekening genomen. Indien dit wel zou gebeuren, dan stellen we vast dat wij ten opzichte van onze buurlanden een handicap opgebouwd hebben van 16,5 procent. Sommige vakbonden doen deze handicap af als science fiction. Het is echter de realiteit van elke dag voor onze werkgevers. Ga naar een onderneming die vestigingen heeft in onze buurlanden, vraag naar de loonkost per medewerker. Dan zal blijken dat vertrekken vanuit een realiteit veel handiger is dan het aanhoren van theoretisch gedreun.

“Als iedereen het eens is dat precies de loonkostenhandicap het probleem is voor onze competitiviteit, dan moet daar toch een oplossing voor gevonden worden” Jo Libeer

U bepaalt het budget

2

Uw werknemers kiezen

Er liggen evenwel nog belangrijke werven open: het kwalitatieve luik van de doelgroepkortingen bijvoorbeeld (in essentie de begeleiding van mensen die niet vlot zelf werk vinden) om er maar een te noemen in Vlaanderen. Dat is toch niet onbelangrijk, zeker als we ook naar de cijfers kijken: 270 miljoen euro.

Laat ons dus twee federale werven met stip op de agenda plaatsen: de aanpassing van de wet van 1996 met een dwingende afbouw van de loonkostenhandicap en de verlaging tot 25 procent van de werkgeversbijdrage. Als iedereen het eens is dat precies de loonkostenhandicap het probleem is voor onze competitiviteit, dan moet daar toch een oplossing voor gevonden worden. In de kering zal het verlies aan inkomsten gecompenseerd moeten worden door een slankere staat en een goed doordachte tax shift. Wat dat laatste betreft hebben we jammer genoeg nog niet veel zinnige dingen gehoord. Het lijkt erop dat de nauwe focus op de billijkheidsagenda (de rijken moeten onmiddellijk hun deel doen) een echte, grondige en gedragen fiscale hervorming in de weg zou kunnen staan. Een degelijke en noodzakelijke hervorming voer je echter niet in door in twee dagen tijd een aantal zaken op de achterkant van een bierkaartje te noteren. Een degelijke tax shift meng je ook niet met een begrotingscontrole, waarbij de focus enkel ligt op het snel bijeenharken van de nodige middelen om de rekeningen te doen kloppen.

Een win-win voor werkgever en werknemer Mobile Employee Plan is ongetwijfeld de makkelijkste manier om mobiele telefonie aan uw werknemers aan te bieden. U bepaalt het budget voor elk van uw werknemers, zij kiezen en bestellen. Ze kunnen KING, KING Supersize of KONG zelfs combineren met een smartphone en profiteren van lopende promoties. Omdat ze hun abonnement zelf beheren, blijft uw administratie beperkt tot één maandelijkse afrekening. Kortom: Mobile Employee Plan is makkelijk en transparant, een win-win voor werkgever en werknemer.

Makkelijker mobiel, met Telenet Mobile Employee Plan

Jo Libeer Gedelegeerd bestuurder

Volg Jo Libeer op Twitter www.twitter.com/VOKA_jlibeer

Bel 0800 66 010 of surf naar telenet.be/mep

BIJSLUITER

5

12

#voka Inhoud “Kansen beperkt Ervaring werkt Competenties aangesterkt Ervaring werkt Vacature gemerkt Ervaring werkt @vdab_be #ervaringwerkt” @FonsLeroyVDAB Fons Leroy, CEO VDAB

“Voorpagina Het Financieel Dagblad: ‘België lost Nederland af als land met duurste stroom’. #voka” @VOKA_sdecock Stijn Decock, hoofdeconoom Voka

“Hoeveel Belgen zouden beseffen dat ze zelf bij de 1% horen die straks 50% van ’s werelds rijkdom bezit? #jesuisriche” @fdelaplace Frederik Delaplace, editorial director De Tijd

“Ik snap niet dat mobiliteit in België niet hoger op de politieke agenda staat. Wie wil hier nog een fabriek zetten?” Frank Coenen, CEO ASK Chemicals De Tijd, 29 januari

IN DE KIJKER

3

De groei van Peeters-Govers



5

BIJSLUITER © Imagedesk

IN HET NIEUWS

8



10

We verdienen meer waar voor ons geld ACTUEEL

ONDERNEMING 4.0

12

De digitalisering bij Audi Brussels

REPORTAGE

14

Innovaties in stadslandbouw



16

BRIGHT & YOUNG

GROEIER

“Bijna 6 op 10 Vlamingen heeft een smartphone. Positieve stijging, we groeien nr een digitale wereld. http://bit.ly/138skW5 #DigitalChampions” @VUSaskia Saskia Van Uffelen, CEO Ericsson Belux

“Top start-ups. Maar mag ik toch ook vrouwen in management aanraden, en niet enkel in pr? Maakt je bedrijf sterker” @netlash Bart De Waele, CEO Wijs

“Sterk verhaal @davykestens en @houbeng in @reyerslaat. Digitale ondernemers zoals zij veranderen DNA v/ onze economie” @alexanderdecroo Alexander De Croo, vice-eerste minister federale regering

“Honderden mensen protesteerden in BXL omdat ze in de toekomst niet meer in het zwart mogen werken. Dat zijn Griekse taferelen.” 6

@GeertNoels Geert Noels, hoofdeconoom Petercam

14



19

2 2

De sterke groei van Renson PROSIT

DOSSIER FAMILIALE OPVOLGING EN OVERNAMES

25 26 27 2 8 29





31

4 0 42



12 Audi Brussels is 4.0

De groei van vandaag is het resultaat van de inspanningen van vier jaar geleden. Dat zegt Paul Renson, CEO van Renson, de Waregemse specialist in ventilatie, zonwering en terrasoverkappingen.

14 Groenten op het dak

Langs de assemblagelijn in de autofabriek van Audi Brussels lopen dezer dagen ingenieurs met een tablet of smartphone. Op het scherm zien ze welke wagen met welke specificaties zich waar precies op de lijn bevindt. ‘Assembly Live’, zo heet het programma dat bij Audi Brussels werd ontwikkeld.

26 Zeven tips voor familiale opvolging

Wie zijn onderneming aan de volgende generatie wil overlaten, moet niet meteen naar de notaris, de advocaat of de fiscalist lopen. Zet u met alle leden van die volgende generatie rond de tafel, en praat alles uit. Neem daar ruim de tijd voor. Dat is een van de tips van advocaat Alain Nijs.

© Chak López

26

De ruwe diamanten van Ivo Marechal De zeven tips van Alain Nijs De achtste generatie van Du Caju De vlotte opvolging bij Libeert Foronex wordt heropgebouwd VOKAJAAR 2014 AGENDA

Download nu Vokatribune op uw tablet U kan Vokatribune ook lezen op uw tablet. U vindt er meer informatie, extra fotomateriaal en u kan meteen doorlinken naar ondernemingen die u inspireren. Download de app nu via Google Play of App Store.

HOE ZOU HET NOG ZIJN MET…

De laatste paraplumaker in België

7

TOM AUWERS, TOPAMBTENAAR FOD SOCIALE ZEKERHEID

VOKA-ONDERZOEK

“Onze missie is net als die van ondernemers: disruptief zijn”

Nog altijd te weinig waar voor ons geld

Kost de overheid te veel voor wat ze in ruil voor al dat geld weer aanlevert? De Voka-index ‘waar voor je geld’ zegt al voor het tweede jaar op rij dat we te weinig terugkrijgen voor ons belastinggeld. We betalen te veel belastingen voor wat we er in levenskwaliteit voor terugkrijgen. Ziet de overheid dat zelf ook zo? Tom Auwers, topambtenaar bij de FOD Sociale Zekerheid, zegt dat die bezorgdheid ook daar leeft. “Maar wat verwacht men van de overheid?” Tom Demeyer

Er is, vindt Tom Auwers, nog nooit een maatschappelijk debat geweest over de ‘waar’ die de overheid moet leveren, in ruil voor het belastinggeld dat de burger ophoest. Hij heeft begrip voor de bezorgdheid van Voka, maar hij wil de discussie graag breed openen. “Welke output verwacht men van de overheid? Dat is niet duidelijk. Telkens er een probleem opduikt, kijkt men naar de overheid voor oplossingen.” Tom Auwers begrijpt de bezorgdheid over de kostprijs van de overheid wel. “Soms kost de overheid inderdaad veel te veel geld.” Maar hij nuanceert dat meteen. “Bij vele collega’sambtenaren bestaat er een grote ambitie. Ze zeggen: als wij het niet doen, wie zal het dan doen? Dat leeft enorm.” Efficiëntie bij de overheid, hoe ziet u dat? Tom Auwers: “Mijn vader was ondernemer, zijn zoon is ambtenaar geworden. Zijn raad was: doe het maar wat efficiënter, dan zullen we minder belastingen moeten betalen. Zo simpel is het natuurlijk niet. Van een bedrijf zeg je ook niet dat het ‘efficiënt’ is. ‘Klantvriendelijk en prijs-kwaliteit’, daar gaat het om. Ook bij de overheid.” “De bezorgdheid vandaag is: meer doen met minder geld, of anders doen met hetzelfde geld. OK, er is bij sommige diensten zeker nog ruimte voor verbetering. Maar het leeft wel. Ieder-

een beseft het: als wij er niet voor zorgen dat onze overheids­ organisatie ook waarde oplevert, dan is het project eindig. Dan worden we afgeschaft.” “Het streefdoel is net hetzelfde als in de bedrijfswereld: toe­ gevoegde waarde leveren, door disruptief te zijn. Maar we moeten er, net als in de ondernemingen, tegelijk ook rekening mee houden dat we werkgevers zijn. We sturen, afhankelijk van de administratie, honderden of duizenden mensen aan. Die moeten we mee krijgen – net als in de ondernemingswereld.”

De overheid levert te weinig waar voor uw belastinggeld. Dat blijkt voor het tweede jaar op rij uit een vergelijkend onderzoek van Voka. Volgens de studie betalen we te veel belastingen voor wat we er in levenskwaliteit voor terug krijgen. België vinden we slechts terug op de twintigste plaats in de Europese ranking. De Voka ‘waar voor je geld’-index is een rangschikking van 24 Europese landen op basis van 47 indicatoren die telkens aangeven hoeveel belastingen de overheid heft en welke welvaart en dienstverlening ze daar tegenover stelt: kwaliteit van zorg, van onderwijs, van diensten. Naar dienstverlening is België een middenmoter in Europa. Het staat qua ‘waar’ op de twaalfde plaats, een plaats beter dan in 2013. Maar naar overheidsbeslag staat ons land op de vierde hoogste plaats van de 24 Europese OESO-landen.

De politieke omgeving verandert wel… “Als overheidsmanager weet je wat de context is. De minister zet de lijnen uit, jij vult de inhoud in. En afhankelijk van je soortelijk gewicht kan je de lijntjes ook mee bepalen. Maar de regelgeving is wel essentieel. We kunnen alleen maar werken binnen het kader dat ons wordt opgelegd.”

De combinatie van die twee factoren, input en output, levert België slechts de twintigste plaats op de ‘waar voor je geld’-index. Stijn Decock, hoofdeconoom van Voka leidde het onderzoek. “Veel Europese landen doen met een vergelijkbare belastingdruk veel meer voor hun burgers. Of ze doen evenveel als wij, met minder belastingen.” Ten opzichte van 2013 steeg België één plaats in de ‘waar’-component. Ons land staat nu op de twaalfde

Met de opdracht steeds efficiënter te worden? “We moeten het ook open durven te zeggen. In elke regering is elke minister het er mee eens dat de overheid te veel geld kost. De àndere departementen toch. Want eerlijk gezegd, iedere voogdijminister vindt uiteindelijk dat hij te weinig geld heeft om zijn taken uit te voeren. Ze zijn het vaak niet eens met het budget dat zij toegewezen kregen voor hun departement. De ervaring leert mij dat.”

plaats. De lichte stijging is te danken aan het feit dat België iets sneller uit de recessie klom dan veel andere Europese landen. Ook steeg het aantal investeringen in O&O van de bedrijven. Bovenaan de lijst vinden we Zwitserland, vorig jaar nog tweede. Zweden, dat vorig jaar de lijst aanvoerde zakt twee plaatsen en staat nu op de derde plaats. Echt verbazen doet het niet dat twee Scandinavische landen nog altijd in de top drie staan, aldus Decock: “Algemeen worden die landen gepercipieerd als zeer aangename en rechtvaardige landen om in te leven. Bovendien heerst er ook een positief ondernemersklimaat." Veel verontrustender is onze eigen score. Zeker in het arbeidsmarktbeleid scoort ons land met een

En de overheidsmanager? “Eigenlijk hebben we nood aan een efficiëntiedividend. De praktijk is vandaag helaas anders. Wie efficiënter gaat werken, krijgt het jaar nadien minder middelen en moet bovendien nog verder gaan besparen. Het zou omgekeerd moeten werken. Overheidsdiensten die het door efficiëntie budgettair beter doen, zouden een deel van die bespaarde middelen moeten kunnen investeren om nog verder te gaan op diezelfde weg.” Kan technologie helpen? “Heel zeker. Ambtenarij zoals we het lange tijd gekend hebben zal op termijn verdwijnen. We komen steeds dichter bij de burger. Virtuele contacten vervangen de reële steeds meer. Maar dat is ook een proces dat zich in de privésector voordoet. In de stad waar ik woon moet ik elk jaar opnieuw een parkeerkaart aanvragen bij de privé-onderneming die dat beheert. Van een overheid zou dat vandaag al niet meer getolereerd worden.”

^Tom Auwers: “In elke regering is elke minister het er mee eens

dat de overheid te veel geld kost. De àndere departementen toch.”

“Ambtenarij zoals we het lange tijd gekend hebben, zal op termijn verdwijnen” Tom Auwers

twintigste plaats zeer slecht. Dat komt door de zeer lage activiteitsgraad.

2013

2014

1

ZWITSERLAND

100,00

1

ZWITSERLAND

100,00

2

NOORWEGEN

78,47

2

NOORWEGEN

80,82

3

LUXEMBURG

78,09

3

ESTLAND

78,04

4

ESTLAND

77,35

4

DUITSLAND

76,32

5

SLOWAKIJE

75,44

5

LUXEMBURG

75,43

6

DUITSLAND

74,10

6

SLOWAKIJE

73,16

7

ZWEDEN

72,25

7

IERLAND

72,36 71,94

8

IJSLAND

70,27

8

IJSLAND

9

NEDERLAND

69,33

9

ZWEDEN

71,55

10

TSJECHIË

67,17

10

NEDERLAND

70,58

11

FINLAND

66,94

11

FINLAND

67,16

12

OOSTENRIJK

65,93

12

OOSTENRIJK

66,24

13

IERLAND

65,34

13

VK

65,95

14

VK

63,89

14

TSJECHIË

65,77

15

DENEMARKEN

62,34

15

POLEN

65,63

16

POLEN

61,65

16

PORTUGAL

64,58

17

SLOVENIË

60,65

17

DENEMARKEN

62,69

18

SPANJE

60,47

18

SLOVENIË

62,11

19

PORTUGAL

59,82

19

SPANJE

60,86

20

BELGIË

59,37

20

BELGIË

60,48

21

HONGARIJE

58,15

21

FRANKRIJK

58,90

22

FRANKRIJK

57,71

22

ITALIË

57,82

23

ITALIË

55,99

23

HONGARIJE

57,69

24

GRIEKENLAND

48,72

24

GRIEKENLAND

47,92

IN HET NIEUWS © Sofie Van Hoof

9

Zelfstandig en kanker? Deel uw verhaal Stichting tegen Kanker en de Vrije Universiteit Brussel (VUB) onderzoeken samen de impact van kanker op zelfstandigen. Er is namelijk amper iets geweten over de invloed van de ziekte op het professionele leven van deze grote groep Belgen. Stichting tegen Kanker wil met deze getuigenissen de theorie aan de werkelijkheid toetsen en de problematiek illustreren met reële voorbeelden. Om de situatie in kaart te brengen, roept de Stichting zelfstandigen op om hun verhaal te delen via www.kanker.be/zelfstandig-en-kanker.

8miljard

Made by cellmade

Doelgroepenbeleid vereenvoudigd

Veertig procent van de gedetineerden in ons land

De Vlaamse sociale partners hebben eind vorige maand een principe­

brengt zijn dagen al werkend door. De helft daar-

akkoord bereikt omtrent het doelgroepenbeleid. Dit akkoord werd

gezocht

van doet dat niet voor de gevangenissen zelf, maar voor bedrijven. In Vlaanderen alleen zijn er een

verschil dus. Als je het probleem in miljarden euro’s en wat dichter in de tijd brengt, wordt de ernst

300-tal die hun productie aan hen toevertrouwen.

na de zesde staatshervorming. Het akkoord zet volop in op de nood­

van de zaak heel wat duidelijker. Zo bedraagt de huidige pensioenfactuur een duizelingwekkende

Omdat dat er beter meer zouden worden, start de

zakelijke vereenvoudiging van het doelgroepenbeleid waar Voka al

40 miljard euro. Tegen het einde van de legislatuur in 2019 is dat maar liefst 48 miljard euro. Waar

Centrale Dienst van de Regie voor Gevangenisar-

jaren vragende partij voor is. Nu ook de werkagenda vastligt voor

gaan we die 8 miljard extra uitgaven dan halen? Vanuit extra belastingen zeker niet omdat er nu

beid (CDRGA), die verbonden is aan de FOD Justitie,

de openstaande punten, kan er eindelijk snelheid gemaakt worden.

toch een brede consensus is dat wat je aan inkomstenkant eventueel nog kan halen, volledig dient

met een project dat CellMade heet.

Voka is ook tevreden dat er onder de sociale partners een grote wil en

bedrijfsleiders die niet bang zijn om naar de gevangenis te gaan

om de te hoge lasten op arbeid te verlagen. Een taxshift, dus. Ook aan uitgavenzijde is het moeilijk

Doe uw voordeel met de Vlaamse Supercomputer

CellMade moet het werk achter de tralies aantrek-

Tenzij je raakt aan de pensioenen zelf, maar dat lijkt politiek niet echt een haalbare optie aange-

kelijker maken voor bedrijfsleiders. De gevangenen

zien de pensioenen voor gewone werknemers en zelfstandigen al laag liggen. De enige valabele

worden zo professionele en sociale vaardigheden

optie is de verdien­capaciteit van de economie optrekken. Dat kan alleen maar door economisch

bijgebracht, wat hun re-integratie vergemakkelijkt.

te groeien en meer mensen aan de slag te krijgen in de private sector.

Ze kunnen met het geld ook slachtoffers vergoeden.

Al veel inspanningen gebeurd voor grondwater

Gevangenisarbeid werkt efficiënter dan u denkt.

meer weg te denken. Daarom heeft de Vlaamse overheid, samen met

Ook de bedrijfswereld kan erbij winnen. Achter de

Zowel voor uw onderneming als voor de gedetineerden. de gevangenisproductie verdubbeld. Jaarlijks wordt

de Vlaamse universiteiten het Vlaamse Supercomputer Centrum in het

gevangenismuren wordt kwaliteit geboden, aan lage

er een omzet gedraaid van 20 miljoen euro.

leven geroepen. Het VSC staat open voor alle Vlaamse bedrijven. De

tarieven. Gemiddeld kost een werkende gedetineer-

tocht naar oplossingen voor de grote maatschappelijke uitdagingen, en dit in de meest uiteenlopende domeinen. Maar de supercomputer zal ook ingezet worden om nieuwe producten te ontwikkelen of bedrijfsdata te verwerken. www.vscentrum.be

Call - Voka Health Community zet ook in 2015 in op nieuw zorgondernemerschap

belangrijke eerste stap vooruit voor het toekomstig Vlaams beleid

engagement is om te komen tot een werkend stelsel rond Duaal Leren.

om iedere twee jaar een NMBS (die jaarlijst 3 miljard aan subsidies ontvangt) weg te besparen.

In de internationale onderzoekswereld zijn de supercomputers niet

supercomputer moet een belangrijke bijdrage leveren aan de zoek-

verder ingevuld door de Vlaamse regering. Volgens Voka is dit een

De vergrijzingskost zal oplopen van 26,5% van het bbp in 2015 tot 31,5% van het bbp in 2050. 5%

Gevangenisarbeid loont. In de meer dan 30 penitentiaire ateliers in België staan dagelijks flexibele en gemotiveerde krachten voor u klaar. Montage, boekbinden, packaging, confectie of ander werk? U krijgt kwaliteit tegen een aantrekkelijke prijs. En de gedetineerden? Werken geeft hen de kans om hun verantwoordelijkheid te nemen en de slachtoffers te vergoeden. Ze verwerven levensdiscipline en beroepservaring, en vinden later makkelijker hun plaats in de maatschappij. Iedereen wint dus big time! Waarom zou u dan niet naar de gevangenis gaan? Afspraak op www.cellmade.be

Regie van de Gevangenisarbeid

Voka vraagt de nodige voorzichtigheid omtrent de zogenaamde water black-out. De industrie heeft de afgelopen jaren al veel inspanningen

de 6 euro per uur. En er is meer mogelijk dan dozen

Op termijn moet er een 'Made by CellMade'-label

geleverd om efficiënter om te springen met het grondwater. Zo daalde

plooien of auto-onderdelen inpakken. Bioproducten

komen. Ondernemers kunnen daar, net als met

het vergunde debiet procentueel het sterkst in de handel en diensten

of technische tekeningen, het is mogelijk zolang er

een label van een eco- of gezinsvriendelijk bedrijf,

(-46.1%) en in de industrie (-45.4%). De communicatie mag niet aange-

rekening gehouden wordt met de inrichting en de

mee uitpakken en hun maatschappelijke standpunt

grepen worden om de regels aan te passen of om de heffings­tarieven

veiligheid.

onderstrepen.

te verhogen. Voka vraagt duidelijkheid rond de aankondigingen van de bevoegde minister en vertrouwt erop dat elke aanpassing enkel

Securitas neemt SAIT over Traditionele beveiligingsfirma’s moeten meer aandacht hebben voor

Het open innovatieplatform Voka Health Community

Voka Health Community steunt uw zorgonder-

In het buitenland bestaan dergelijk initiatieven al

is continu op zoek naar nieuw ondernemerschap dat

nemerschap! Grijp dus deze kans om samen met

langer. In Nederland werd in 2011 het overkoepelde

een daadwerkelijke impact kan hebben op de vele

andere organisaties uw innovatief idee te realiseren

gevangenisbedrijf In-Made opgericht. Sindsdien is

zorggebruikers in België. Ook in 2015 wil de Health

binnen ons netwerk. Deze call staat open tot en met

Community dergelijke innovaties capteren via deze

28 februari.

call naar innovatieve zorgideeën.

cybercriminaliteit. Daarom heeft Securitas België systeemintegrator

Wat kan u van ons verwachten als uw idee geselec-

SAIT overgenomen. SAIT is gespecialiseerd in kritische informatie-,

Dit jaar gaat er extra aandacht naar het platform

teerd wordt? In de business teams van de Health

communicatie- en beveiligingsoplossingen. Dankzij deze overname

AIPA van de Zorgproeftuinen. In Aalst biedt ‘Ageing

Community bouwen we samen uw business case

kan Securitas België holistische beveiligingsoplossingen aanbieden en

in Place’ feedback en testruimte voor oplossingen

uit, brengen geëngageerde partners bij elkaar,

hebben klanten slechts één aanspreekpunt voor alle risico’s. Securitas

die levenslang thuis wonen voor ogen hebben.

zoeken we naar financieringsopties,… We helpen uw

heeft nu meer kennis in huis rond onder meer veilige communicatie-

gezondheidsinnovaties waar te maken.

verbindingen, opslag van bewakingsbeelden, voice en andere kritische

Daarnaast zijn we expliciet op zoek naar voorstellen

bedrijfsdata. www.securitas.be

voor nieuwe producten en diensten die een preventieve invalshoek hanteren.

Meer info op www.healthcommunity.be

AB InBev en NinaTrans experimenteren met ecocombi

kan in nauw overleg met de betrokken sectoren.

Meer info op www.cellmade.be

Quote “The largest and most powerful computers are still no match for the smallest and weakest humans”

Dit citaat komt uit de speech van Alison Gopnik tijdens het World Economic Forum in Davos. Zij is professor psychologie aan de universiteit van California. Vandaag geldt haar uitspraak inderdaad nog steeds. Maar er zijn een heel aantal mensen die dat de komende jaren zien veranderen. Raymond Kurzweil, een van de meest invloedrijke mensen bij Google, uitvinder, auteur, visionair, ondernemer, is daar één van. Hij is ervan overtuigd dat computers binnen enkele tientallen jaren slimmer zullen zijn dan de mens. Leren uit ervaringen, grappen vertellen, verhalen vertellen, flirten. En dat zouden ze allemaal beter kunnen dan wij. Volgens Kurzweil zal dat punt rond 2045 plaatsvinden. Er bestaat zelfs een term voor: technological singularity. To be continued…

AB InBev en zijn transportpartner NinaTrans laten samen de aller­eerste ecocombi op de Vlaamse wegen rijden. Twee ecocombi’s vervangen drie gewone vrachtwagens. Hiermee zet AB InBev zich samen met NinaTrans in om de logistieke activiteiten efficiënter en duurzamer te maken met respect voor de verkeersveiligheid. De ecocombi volgt een vast vergund traject van NinaTrans in Heverlee naar Katoen Natie in de haven van Antwerpen. Dit initiatief kadert in het proefproject van de Vlaamse overheid. Om de weggebruikers goed te informeren dat er een ecocombi rijdt, werd de ecocombi voorzien van de nodige boodschappen. www.ab-inbev.be www.ninatrans.eu

De ECB geeft zuurstof aan de export De ECB besliste midden januari om 1.140 miljard euro in de economie te pompen. Het belangrijkste gevolg van deze beslissing is dat de euro niet langer overgewaardeerd zal zijn. In tijden van lage economische groei in Europa is dit goed nieuws voor bedrijven die buiten Europa exporteren. Daarnaast drukt deze beslissing de rente, wat het ophalen van risicokapitaal voor de ondernemingen makkelijker moet maken. Deze maatregel kan echter ook zeepbellen op de financiële markten veroorzaken. Of de overheden kunnen dit misbruiken om geen structurele beslissingen te nemen.

De omgevingsvergunning komt dichterbij De Vlaamse regering keurde eind vorig jaar een uitgebreid ontwerpbesluit goed dat uitvoering geeft aan het omgevingsvergunningen­decreet. Het besluit herneemt enerzijds de beslissing van april 2014 en vult daarnaast de ontbrekende hoofdstukken in. Met deze beslissing zit het uitvoeringsbesluit op schema om tegen volgende zomer definitief te zijn goedgekeurd. Eerst moeten nog de strategische adviesraden en de Raad van State hun adviezen uitbrengen. De omgevingsvergunning integreert de bouw- en milieuvergunning in één vergunning van onbepaalde duur.

Download onze App

10

ACTUEEL

11 © Shutterstock

INDUSTRIE 4.0 BIJ AUDI BRUSSELS

De hele fabriek in één oogopslag Langs de assemblagelijn in de autofabriek van Audi Brussels lopen dezer dagen ingenieurs met een tablet of een smartphone in de hand. Op het scherm volgen ze in detail de productieflow, ze weten precies welke wagen met welke specificaties zich waar precies op de lijn bevindt. ‘Assembly Live’, zo heet het programma dat mensen van Audi Brussels daartoe hebben ontwikkeld. Een programma dat het mogelijk maakt om de hele fabriek in één oogopslag op te volgen, wat tot grote besparingen leidt. Erik Durnez In de autofabriek van Audi in Brussel (Vorst) rolden vorig jaar 115.377 Audi A1’s van de band. Het is een grote vestiging. Meer dan 2.500 medewerkers telt ze, en de fabriek heeft een oppervlakte van 540.000 vierkante meter en een doorsnede van anderhalve kilometer. De ingenieur die bijvoorbeeld een welbepaalde auto in de assemblagelijn wilde opvolgen, had tot voor kort een echte zoektocht voor de boeg. Dat is verleden tijd. Drie medewerkers uit verschillende afdelingen – Nils Tijtgat van het ‘Voorseriecentrum’, Chris Borre van ‘Logistik’ en Frederic Tsolakidis van IT – zagen het probleem en de opportuniteit.

“De verschillende afdelingen op de site zijn geen ‘black boxes’ meer” Nils Tijtgat BEHEERSINSTRUMENT De productiedata van de verschillende afdelingen bij Audi Brussels worden namelijk al vele jaren elektronisch geregistreerd en digitaal opgeslagen. Verschillende sensoren meten op de werkvloer de productieflow in de verschillende afdelingen: welke wagens er binnenkomen en welke weer buitengaan, met welke specificaties. “Maar die gegevens zijn zo massaal en niet geïntegreerd, dat een klassieke opvraging in de databases tijd vraagt, veel tijd”, zegt Nils Tijtgat. “De informatie was dus wel beschikbaar, maar niet altijd als een handig beheersinstrument.” Incidenten en problemen werden dus wel geregistreerd, maar ze konden pas na de feiten worden geanalyseerd. Kon dat beter?

12

ONDERNEMING 4.0

© Imagedesk

Het trio legde een voorstel voor aan het management van Audi Brussels, en het kreeg de nodige ruggensteun. De doelstelling was ambitieus: ze wilden de complete structuur en de flow van wagens in de hele fabriek zo visueel mogelijk weergeven, zodat voor alle medewerkers in alle afdelingen in real time duidelijk werd wat er op hen af kwam in de volgende uren en dagen.

OPTIES

Tijtgat: “We wilden een webapplicatie ontwikkelen die beschikbaar was op het intranet, en die elke medewerker dus op laptop, tablet of smartphone zou kunnen raadplegen.”

Op het introductiescherm staan de acht afdelingen grafisch afgebeeld als een soort container: orders, carrosserie, lak– afdeling, binneninrichting, strategische buffer, montage, kwaliteitscontrole. Met telkens daarbij uitsluitend de essentiële indicatoren: de voorraden en de doorlooptijden. Tijtgat: “En die cijfers worden meteen vergeleken met de norm. Als er zich bijvoorbeeld te veel of te weinig auto’s in een bepaalde afdeling bevinden, dan kleurt de container in kwestie rood. Problemen zijn meteen zichtbaar.”

De uitdaging bleef om uit de grote voorraad gegevens de essentiële te distilleren. Wat zijn de kerncijfers die managers en medewerkers horen te weten om de stroom in de fabriek te kunnen volgen? Tijtgat: “We hebben dan gekozen voor eenvoudige schermen, met een beperkt aantal gegevens, met een hoge graad van visualisatie en met heel intuïtieve gebruiksmogelijkheden.”

Wie meer wil weten, klikt eenvoudig door. Het is perfect mogelijk te bekijken hoeveel auto’s er in welke fase van de productie zitten, welke modellen, welke motorisaties, welke kenmerken. Dat maakt het perfect mogelijk om te monitoren wat er in elke afdeling gebeurt of om de productieplanning tijdig aan te passen mochten bepaalde stukken uit voorraad zijn. De Audimedewerkers kunnen nu ook real time opvolgen waar een

bepaalde wagen zich bevindt en hoeveel tijd er nodig is voor hij klaar is. In een fabriek van die omvang betekent dat een gigantische tijdwinst.

#Het is perfect mogelijk te

bekijken hoeveel auto’s er in welke fase van de productie

zitten, welke modellen, welke

Het systeem wordt bovendien steeds verder verfijnd. In de nabije toekomst zal het bovendien ook voor de Audi-klanten voordelen hebben. “Klanten zullen de productie van hun wagen kunnen opvolgen, zoals je nu al je postpakjes kan tracken”, zegt Yves Rubbens, directeur van het voorseriecentrum bij Audi Brussels. “Meer nog, de klant zal tot op het laatste moment voor de productie nog opties kunnen toevoegen – een bluetoothconnectie voor zijn nieuwe smartphone, bijvoorbeeld.”

motorisaties, welke kenmerken.

Assembly Live verandert ook de bedrijfscultuur, zegt Tijtgat. “De verschillende afdelingen op de site zijn geen ‘black boxes’ meer, ze kunnen nog beter op elkaar inspelen.”

Assembly Live is een van de cases uit het onderzoek naar Industry 4.0 dat consultingbedrijf Roland-Berger de voorbije maanden voerde in opdracht van Voka.

Download onze App

13

INNOVATIES IN DE STADSLANDBOUW

Van aquaponics tot de levende toren Als we over landbouw praten, zien we spontaan beelden van uitgestrekte velden, met de torens van de stad aan de horizon. Deze klassieke scheiding wordt door sommigen in vraag gesteld. Met de wetenschap dat er steeds meer mensen zijn, dat zij vaker richting stad trekken en dat ‘nabijheid’ wel eens een van de oplossingen zou kunnen zijn in de zoektocht naar duurzaamheid en ruimte, begint het idee van stadslandbouw stilletjesaan te rijpen. Bregt Timmerman

Er bestaan ondertussen verschillende technieken om aan landbouw te doen in een stedelijke omgeving. Veel van deze concepten staan op punt, maar slechts een handvol zal de weg naar een bredere uitrol vinden. De grote doorbraak is dus nog niet voor morgen, vertelt Charlotte Prové, die momenteel een doctoraat maakt rond stadslandbouw bij ILVO, het Instituut voor Landbouw-en Visserijonderzoek. Welke technieken bestaan er, en bovenal, zijn die levensvatbaar? Charlotte zet voor Vokatribune enkele technieken op een rijtje: “Aquaponics, hydroponics en aeroponics zijn drie veelbelovende technieken. Het zijn concepten met een gelijkaardige naam, maar met een andere invulling. Bij aquaponics gaat het om een gesloten circuit waarbij de twee belangrijkste elementen elkaar onderhouden. Er is een visvijver, de uitwerpselen van de vissen worden via een pomp naar de planten geleid, als voeding.” De enige nodige input, is visvoer, bijvoorbeeld insecten, die op mest gekweekt kunnen worden. Het resultaat zijn eetbare planten, kruiden en vissen. Volgens Charlotte biedt de techniek perspectieven, zo probeert de Rotterdamse onderneming ‘Uit Je Eigen Stad’ dit op grote schaal uit te rollen. “Tot nu toe verlopen dergelijke projecten voornamelijk met financiële steun, wegens het hoge kostenplaatje. Want het evenwicht tussen techniek en validatie is nog niet gevonden.”

“De technieken zijn geen eilandjes, ze worden vaak in combinatie met elkaar gebruikt” Charlotte Prové

Aeroponics is een gelijkaardig systeem. “Hier wordt nog meer water bespaard dan in de andere technieken, er wordt mist door de planten gespoten, in plaats van water dat doorheen de plantenbakken loopt. Hydroponics levert een waterbesparing van 70 procent op. Aeroponics doet dat nog eens 70 procent beter.” Dan is er het idee van de Agri-Tower, een concept dat door een Zweeds bedrijf werd ontwikkeld. In zo’n toren wordt op elke verdieping een ander soort gewas geteeld, of zelfs dieren gekweekt. Bijvoorbeeld, de onderste laag bevat vissen, dan volgt er graan, daarboven kippen of varkens, of insecten. Bovenaan de toren staan bomen. Dit alles op éénzelfde stuk grond. Verticale landbouw, dus. Franse architecten hebben ‘La Tour Vivante’ getekend, hier worden de Agri-Tower en de hydroponics-techniek met elkaar verweven. Er is plaats voor landbouw, wonen en werken in dit complex. Bovenaan de toren staan windmolens. “Het is typisch dat al deze stadslandbouwtechnieken geen eilandjes zijn, er zijn combinaties mogelijk.” Bedenkingen bij dit project zijn vooral van financiële aard. Er is veel goedkope en duurzame energie voor nodig, en die is er voorlopig nog niet. Dichter bij huis wordt ook al aan verticale landbouw gedaan. Het gaat hier vooralsnog om ‘sympathieke’ initiatieven, hoewel ze een belangrijke rol spelen als voorbeeldfunctie. Zo is er de hangende tuin aan de Vooruit in Gent: er worden allerlei plantjes geteeld aan de muur van het gebouw. “Via een pompje circuleert het water over de verschillende etages”, vertelt Charlotte.

UITDAGINGEN

^

Het ontwerp

van de ‘Tour Vivante’ in Frankrijk.

Hydroponics, daarentegen, wordt al vaker gebruikt. En dan vooral in grote steden in de VS en Canada. Deze techniek speelt in op het grote tekort aan grond in de stad. Groenten en fruit worden in serres gekweekt, zonder grond, maar in water of grind, bijvoorbeeld. Zo kan er ook in de hoogte gewerkt worden. “Er bestaan in de VS supermarkten met op hun dak serres waar zij zelf hun groenten en fruit kweken. Korter kan de keten niet, want de oogst – die daarenboven het hele jaar door kan verder gaan – komt direct in de supermarkt terecht.”

Stadslandbouw in de wereld In het kantoor van het Japanse Pasona Group, hangen er tomatenplanten aan het plafond van de vergaderzalen en worden er kruiden gekweekt. Aan de receptie zijn kleine rijstveldjes geïnstalleerd.

Naast de moeilijke financiering, is de wetgeving voorlopig nog niet op deze innovaties afgestemd, al wordt daaraan gewerkt. Daarnaast – en dit is wellicht het grootste struikelblok – moet er voldoende markt gecreëerd worden om genoeg afzet te kunnen genereren. Momenteel is stadslandbouw vooral populair bij een bepaalde elite, die op zoek is naar biologische en ambachtelijk gekweekt voedsel. Nederlands voedselexperte Louise Fresco zette daar in De Tijd alvast grote vraagtekens bij, zij ziet vooral heil in geconcentreerde intensieve landbouw. “Dit is niet meer dan een niche. Daarmee kunnen we nooit onze wereldsteden voeden. (…) Dankzij de hoogproductieve intensieve landbouw hebben we minder land nodig voor ons voedsel dan vroeger en wonnen we natuurgebieden terug in Europa.”

landbouwers beperkte ondernemingskennis hebben. Bijgevolg ontwikkelen stadslandbouw en de ‘klassieke’ landbouw zich los van elkaar, terwijl ze bondgenoten zouden kunnen zijn.”

OPPORTUNITEITEN Er zit heel wat muziek in deze technieken. Zo zal de verdere ontwikkeling wellicht een prijsdaling veroorzaken, zodat valorisatie mogelijk zal zijn, wat opportuniteiten biedt voor innovatieve ondernemers. Ook de vraag vanuit de markt kan nog heel wat groeien, gedragen door een groeiend bewustzijn dat lokale productie meer duurzaamheid, transparantie met zich zal meebrengen. Het biedt ook opportuniteiten voor landbouwbedrijven om hun productie te diversifiëren. Ten slotte is er een energiebesparend effect. Groen in de stad koelt af, en de warmte van serres kan gebruikt worden voor de verwarming van gebouwen.

ROOF FOOD, een dakmoestuin in Gent De eerste voorzichtige stappen in de stadslandbouw worden ondertussen gezet. Onder meer Sabien Windels start met ‘ROOF FOOD’ haar eigen onderneming op. Met groenten en fruit gekweekt op een Gents dak, wil ze gezonde maaltijden leveren aan bedrijven in de buurt. En daar is vraag naar. Sabien kreeg haar inspiratie voor een dakmoestuin tijdens fora over stadslandbouw en bij haar werk aan de KU Leuven. Het idee om de dakmoestuin te koppelen aan een duurzame cateringzaak kwam uiteindelijk van vrienden. “Zij vertelden mij dat ze de broodjes op het werk beu waren, ze wilden iets anders, iets gezonds. Ik had het gat in de markt gevonden.” Dan moest er een dak gevonden worden. Niet zomaar een dak,

© Johan Martens

#Sabien Windels, ROOF

het moest voldoen aan heel wat voorwaarden. Zo moest het

FOOD: “We gaan niet enkel

stevig genoeg zijn om op te telen, en groot genoeg om voldoende

maaltijden produceren, we

schaalgrootte te creëren. “Zo’n dak heb ik uiteindelijk gevonden

willen ook sensibiliseren.”

bij De Punt, een ondernemingshub in Gentbrugge, met de focus op sociaal ondernemerschap. De bouwplannen werden aange-

Ook de beschikbare ruimte in de stad zelf blijft een probleem. Het zijn niet enkel deze initiatieven die naar open ruimte kijken. Denk aan andere bestemmingen zoals cultuur, onderwijs, ontspanning.

past zodat het dak voldoende draagkracht zou hebben. Het heeft een oppervlakte van vijfhonderd vierkante meter. Een mooie oppervlakte om mee te starten.” De onderneemster is vooral van plan bedrijvencentra te bedienen

Het Singaporese bedrijf Sky Greens heeft de ‘plantenwolkenkrabber’ ontwikkeld. Het zijn 32 ‘verdiepingen’ waar verschillende gewassen op geteeld worden. De toren draait rond zodat elke plant voldoende zonlicht krijgt.

Een ander belangrijk knelpunt is de kruisbestuiving tussen ondernemer en landbouwer. “Enerzijds worden stadslandbouwtechnieken meestal ontwikkeld door wetenschappers, die vaak weinig stielkennis hebben. Anderzijds is het vaak zo dat

met haar gezonde maaltijden. “Dat is qua distributie het meest interessante. Veel bedrijven samen. We gaan beginnen met een tweetal clusters, om er stap voor stap een bij te nemen.” Bij ROOF FOOD zal er niet enkel geteeld worden. Ook sensibilise-

14

REPORTAGE

Het Amerikaanse bedrijfje Farmary wil met zijn concept waar-

ring krijgt een prominente plaats. “We gaan de mensen die in de

bij winkels lokale producten verkopen, en waar er op het dak en

bedrijfsclusters werken, uitnodigen voor workshops. We willen hen

langs de muren van de winkel groenten worden gekweekt, de hele

wat doen bijleren over stadslandbouw.” Sabien hoopt om volledig

USA veroveren.

up and running te zijn tegen april 2016. 

www.rooffood.be

15

#bryo

Gentse Bryo scoort met Vine Compact is het sleutelwoord, zeker online. Tegenwoordig wordt Vine (tool waarmee je zes-seconden-filmpjes kan maken) steeds vaker ingezet op de advertentiemarkt. Tal van creatieve bureaus en start-ups springen maar wat graag op de kar, ook Gentenaar Yves Das en zijn Loopingtales zijn aan het Vinen geslagen. De Gentse Bryo-deelnemer is alvast aan een steile opmars bezig en scoorde intussen opdrachten voor VRT, Unilever en Ford. www.loopingtales.com

Extra kapitaal voor Beatswitch

De tools voor een inno­ vatieve bedrijfscultuur

Anders en efficiënter werken, het is ook bij ons een vuistregel geworden. Maar in veel bedrijven dringt zich nog een grote mentaliteitsshift op. De startup Fourcast profileert zich om hier een faciliterende en opvoedende rol te spelen. “We geloven dat ondernemingen klaar zijn voor vernieuwing met het online communicatieplatform van Google for Work als basis.” Dimitri Cologne

Het Antwerpse Beatswitch dat zich specialiseert in planningssoftware voor festivals en events, wist dankzij een opmerkelijk doorbraakparcours het nieuwe Belgische durfkapitaalfonds Volta Ventures en het IWT te overtuigen, goed voor een kapitaalinjectie van 750.000 euro. Daarnaast doet nu ook Tomorrowland een beroep op de diensten van Beatswitch. www.beatswitch.com

Cubigo mag naar Silicon Valley

Fourcast werd eind vorig jaar boven de doopvont gehouden door vier jonge mensen die na een eerste ervaring in het bedrijfswezen hun ondernemerszin duidelijk wilden manifesteren. “We willen de bedrijfscultuur verbeteren en open maken”, klinkt het bij mede-oprichter Jeremy Bonnevalle. “Efficiënt, vrij en plaatsonafhankelijk werken om precies te zijn. We zien nog te vaak dat mensen binnen de bedrijfsmuren in een silo­ structuur werken, terwijl transparantie innovatie stimuleert.”

Zorgplatform Cubigo is een van de vijftien meest beloftevolle technologische startups ter wereld. Althans volgens Google. Google nodigt CEO Geert Houben namelijk (als eerste Belg ooit) uit voor zijn jaarlijkse veertiendaagse ‘bootcamp’ BlackBox Connect. In Silicon Valley wil de beloftevolle zorgondernemer vooral contacten leggen met Amerikaanse investeerders en klanten, om de groei van Cubigo in de VS te versnellen. www.cubigo.com

Constry.com vergemakkelijkt aankoop bouwproducten Het tijdperk dat we ook volledige onderdelen van ons huis online aankopen, is aangebroken. Constry.com, een gloednieuwe webwinkel voor ramen en deuren – en later andere complexe bouwproducten – wil de Belg helpen besparen op de vaak dure in­vestering in ramen en deuren. Dit enerzijds via een e-commerce-­ platform met producten aan fabrieksprijzen en anderzijds via eenvoudige doe-het-zelf instructiefilmpjes om deze ramen en deuren zelf te plaatsen. www.constry.com

Bryo roadshows In februari en maart trekken de Bryo Roadshows zich terug op volle snelheid. Tijdens deze sessies leer je samen met je peers de stap te zetten naar succesvol starten en ondernemen. Hoe uit zich dat in de praktijk? Hands on tips rond je strategie, vragen en ideeën, feedback van ervaren ondernemers en van je medeBryo’s. Is je interesse gewerkt, kom dan vrijblijvend naar een van de Bryo Roadshows. www.bryo.be

Bryo staat voor Bright en Young en is het startersproject van Voka. Het project biedt jonge, beloftevolle ondernemers gedurende twee jaar begeleiding aan tijdens de opstart van hun zaak. BNP Paribas Fortis is stichtend partner. Bryo wordt ook ondersteund door Deloitte Fiduciaire, SD Worx en de Vlaamse overheid (Startersinitiatieven Vlaanderen). Meer informatie op www.bryo.be

16

BRIGHT & YOUNG

Bedrijf Fourcast Plaats Vlaams-Brabant Founders Jeremy Bonnevalle, Niels Buekers, Valon Rexhepi en Tommy Peters Business Bedrijven helpen om een cultuur van innovatie tot stand te brengen met behulp van Google-tools Oprichting 2014 Droom Mensen de vrijheid geven om op een efficiënte manier te werken waar, wanneer, en met wie ze maar willen, ongeacht de locatie, tools of toestellen www.fourcast.io

De vraag naar extra efficiëntie is hoog en intussen doen al een rist klinkende namen beroep op Fourcast, waaronder enkele bekende retailers. Hebben zij dan zelf niet de expertise om een new way of work-strategie op gang te trekken? “Niet altijd”, zegt Bonnevalle. “Het technische aspect is één maar er komt meer bij kijken. Het is een change managementproces waar wij hen wegwijs maken in de nieuwe omgeving aan de hand van training en ondersteuning. Op termijn willen we de klant naar een paperless omgeving loodsen, dat doe je niet op enkele dagen tijd. Als we een traject begeleiden, gaan we dan ook tot op het bot.” Fourcast is naast die lopende opdrachten ook bezig met de uitbreiding van de eigen bedrijfsstructuur. Zij het voorzichtig. “Na drie maanden kunnen we nog niet vol op het gaspedaal staan. Maar we gaan geleidelijk aan mensen aanwerven en het commerciële verhaal verder schrijven. We kunnen ook heel lean werken omdat de productiekost minimaal is. We hebben voorlopig ook nog geen vast kantoor, al spelen we dat uit als een indicator dat een kantoor geen voorwaarde is voor efficiëntie.” Bonnevalle, in een vroeger leven niet onverdienstelijk als tennisser, vond in ondernemen terug de thrill van het winnen. “Dat is wat we alle vier ervaren, we gaan niet snel weer in vaste loondienst, de goesting is een van onze sterkste punten.” Een andere troef is het officiële partnerschap met Google. In bijna tachtig procent van nieuwe Amerikaanse bedrijven wordt de dagelijkse routine met Google-toepassingen gerund. In België is dit volgens Bonnevalle nog miniem. “Sommigen zijn er gewoon nog niet klaar voor, anderen zweren dan weer bij Microsoft als de absolute corporate technologie. Aan ons om hier het verschil te maken.”

Michiel Hendryckx gaat voor Vokatribune maandelijks op pad om Bryo-ondernemers in beeld te brengen. Bekijk alle portretten op www.voka.be/bryoportretten

PAUL RENSON, RENSON

De toegevoegde waarde van de Belgische maakindustrie daalde met 14% tussen 2003 en 2012

België en Vlaanderen kunnen de industrie doen heropleven dankzij

INDUSTRIE 4.0

ON BR

N

2

EN

ERS

SLIMME MACHINES 3

REAL-TIME OPTIMA

LISER

ING

VAN

HU

LP

CYBERWERKNEM

“De inspanningen van vandaag zijn de groei van overmorgen”

1 MASSAPRODUCTIE OP MAAT VAN DE KLANT 4 VIRTUEEL ONTWERP 8 VAN FABRIEK & PRODUCT

CONTINUE P REA

RODU

6

L

CT M

ON

ITO

5 G

M -TI

RI N

ES

SL

ODUCTEN IMME PR

TURI NG VAN DE PRODUC

7

TIE

Verhoogde competitiviteit is het gevolg van het bewust gebruik van één of meerdere van de acht hefbomen van Industrie 4.0 die u toelaten om uw product te differentiëren en uw productie efficiënter te maken.

Renson, de Waregemse specialist in ventilatie, zonwering en terrasoverkappingen, draaide in 2013 een omzet van ruim 100 miljoen euro. In 2014 was dat al 125 miljoen euro. De doelstelling voor 2015 is 150 miljoen. Hoe het dat klaar speelt? CEO Paul Renson: “De cijfers die we nu neerzetten, zijn het resultaat van de inspanningen van drie-vier jaar geleden.” En het ultieme geheim? “Meer omzet maken bij dezelfde klanten.” Anne-Valérie Guyaux & Erik Durnez Overgrootvader Polydore Renson startte in 1909 met raamen deurbeslag. In de jaren 50 was het een van de eerste bedrijven die de overstap zette naar aluminium. In de jaren 60, onder leiding van kleinzoon Jan Renson, koos het bedrijf voor de nichebenadering. Eerst was dat ventilatie- en muurroosters. Sinds 2001 is er zonwering in aluminium, in 2003 doekzon­ wering en sedert 2010 ook terrasoverkappingen. Vandaag is het gamma zeer uitgebreid, Renson legt zich toe op concepten voor een gezonde leef- en werkomgeving – zeg maar: de

© Chak López

intelligente combinatie van ventilatie en zonwering. “We hebben de overstap gemaakt van een metaal- naar een kennisonderneming”, zegt Paul Renson.

#Paul Renson, Renson: “Tien

procent van onze mensen werkt in onderzoek en ontwikkeling.”

Toen hij als telg van de vierde generatie in 1985 in de onderneming stapte, maakte die een omzet van 100 miljoen frank. Vorig jaar was dat 50 keer zoveel. Renson telt nu zowat 650 medewerkers. Alleen al in de laatste 3 jaren kwamen er meer dan 200 medewerkers bij. $

www.rolandberger.be

GROEIER

19

Hoe doe je dat, bij herhaling groeien? Paul Renson: “Groeien gebeurt nooit van vandaag op morgen. Wat we nu investeren, moet binnen drie-vier jaar vruchten afwerpen. Voor ons is de lange termijn relevant. Vooruitzien, weten waarop je wil focussen, en zo nodig bijsturen. We proberen zoveel mogelijk informatie uit de markt te halen en dan de juiste keuzes te maken. Dat is cruciaal, want nieuwe dingen ontwerpen vraagt ontzettend veel middelen – om te investeren, te ontwikkelen, te patenteren, te documenteren, te communiceren… Je kan maar beter zorgen dat je die middelen goed besteedt.”

DICHT BIJ MARKT Over welke keuzes gaat het dan? “Een voorbeeldje. In 2001 namen we een zonweringsbedrijf in Frankrijk over en in 2003 volgde de overname van een specialist in doekzonwering uit het Ieperse. We hebben toen een dubbele keuze gemaakt: eerst en vooral, we wilden met eigen vertegenwoordigers werken en niet met mensen die meerdere ‘portefeuilles’ vertegenwoordigden, want het directe contact met de klant is belangrijk. En ten tweede, we wilden ons differentiëren. We zijn ons dus gaan toeleggen op outdoor oplossingen, op terrasoverkappingen. Omdat dat de trend is: mensen willen steeds langer buiten kunnen leven.” “Een recenter voorbeeld. We zijn al vele jaren actief in ventilatie en vraaggestuurde ventilatiesystemen. Konden we dat koppelen met warmtepomptechnologie en inspelen op de eis naar het gebruik van hernieuwbare energie? Onze mensen hebben dat vernieuwend idee uitgewerkt en de combinatie ventilatiewarmtepomp ontwikkeld. De warmte van de uitgaande lucht kan nu zorgen voor sanitair warm water en vloerverwarming. Om dat te kunnen, hebben we verwarmingsspecialisten aangetrokken, want die kennis hadden we niet zomaar in huis.” Is dat het geheim van het succes? “Ik zie nog factoren. Eerst en vooral, de overgang van metaalnaar kennisbedrijf. Vroeger leverden we onze producten aan het einde van een project, vandaag praten we van bij de start van een project mee met architecten, ingenieurs, aannemers en bouwheren. Zo kunnen we mee ‘bouwen’ en de partners oplossingen op maat van hun project aanbieden en hen voor elk project ook met andere systemen in ons gamma laten kennismaken. Ten tweede, een focus op innovatie, want dat is de drijvende kracht achter dit bedrijf. Ten derde, ik zei het al, het slimme samenspel van ventilatie en zonwering in concepten voor een gezonde woon- en werkomgeving. Verder, een familiebedrijf met een vlakke structuur dat snel kan inspelen op opportuniteiten. Een focus op differentiatie. En een financieel voldoende sterke structuur om voor de lange termijn te kunnen kiezen.”

ING R A V R E

voorbije vijf jaar ontwikkeld zijn. Hoe we dat doen? We zetten business developers en product managers op heel regelmatige tijdstippen samen met mensen van marketing en O&O. Zo houden we de time to market zo kort mogelijk. Zodat op het moment dat het product klaar is, ook de certificaten er zijn, de documentatie, de patentaanvraag, het communicatieplan... Want communicatie is een essentieel onderdeel van innovatie, je moet de markt laten kennis maken met je vernieuwingen, want wat ben je uiteindelijk met al je innovaties als die de markt niet bereiken.”

V

? s u c i n h c e t g i u t lieg

n in e r e g n Laat jo jf de juiste i je bedr opdoen g ervarin rapper en vind mers. werkne

“We durven ook in open innovatie te investeren, met andere bedrijven, zoals dakramenfabrikant Velux, of dampkappenspecialist Novy. Zo bundelen we kennis en ontwikkelingscapaciteit.” “We hebben nog altijd meer ideeën dan capaciteit. De mensen zijn hier echt bezig met de toekomst, de nieuwe ideeën borrelen voortdurend. Dat is plezant werken, daar zijn we fier op. Maar we hebben dus nog altijd bijkomende ontwikkelaars nodig.”

“More turnover for the same customer” Paul Renson “We hebben ook geïnvesteerd in een volledig nieuw testcentrum dat ons toelaat nieuwe ontwikkelingen nog sneller te evalueren en bij te sturen. We hebben specialisten elektronica aangetrokken om onze sturingen te ontwikkelen, en specialisten akoestiek. We hebben geweldige mensen in huis en die trekken nog meer geweldige mensen aan.”

Ontdek alle mogelijkheden op www.ervaringwerkt.be

VDAB_ervaringwerkt_VOKA_WG_220x152,5.indd 2

Vindingen worden altijd gepatenteerd? “Dat hebben we met scha en schande geleerd. Als je ’t niet doet, loop je het risico op copycats. Dus hebben we nu een patentenspecialist in huis.”

Manage your Future put your Capital at Work

De uitdaging voor de toekomst? “Die is dubbel. Eerst en vooral, de markt geografisch uitbreiden. Er is zeker nog veel werk in eigen land. Dan gaat het niet zozeer over de nieuwbouw, maar over de vernieuwbouw - de twee miljoen bestaande woningen die gerenoveerd moeten worden. Maar de verdere toekomst ligt in Europa, en daar­ buiten. We zitten sinds anderhalf jaar in de VS en Azië, we gaan straks ook naar het Midden-Oosten.” “Ten tweede, ons gamma aan oplossingen uitbreiden, binnen onze concepten. Twintig jaar geleden hadden we een pakket aan oplossingen dat per woning 650 euro vertegenwoordigde. Nu gaat het om een pakket van 30.000 euro, voor dezelfde bouwheer. More turnover for the same customer, dat is onze doelstelling.”  www.renson.be

VERMOGENSBEHEER • VERMOGENSPLANNING CapitalatWork is een onafhankelijke vermogensbeheerder voor particuliere en professionele cliënten. Dankzij onze specifieke beleggingsstijl bouwt CapitalatWork met succes aan het behoud en de groei van het vermogen van ons cliënteel. Daarbij zijn veiligheid, deskundigheid en eenvoud de fundamenten van ons gedisciplineerd

GEWELDIGE MENSEN Hoe belangrijk is innovatie? “Héél belangrijk, zoals ik al aangaf. Zestig medewerkers, tien procent van ons personeel, werkt in onderzoek en ontwikkeling. Liefst 75 procent van de groei komt van producten die de

An twerp - Breda - Bru ss els - G h en t - L u xem bou rg

Download onze App

20

GROEIER

15/01/15 13:43

en consistent vermogensbeheer. Zo creëren wij, mèt onze kennis van vermogensplanning, toegevoegde waarde voor onze cliënten. Wilt u weten hoe wij uw vermogen veilig en deskundig aan het werk zetten? Contacteer ons via Nathalie Cardoen op 02/673 77 11 of via [email protected]

Prosit Op maandag 5 januari heeft Voka het nieuwe jaar op gang getrokken in de Brusselse BOZAR. Naast de vele nieuwjaarswensen stond het thema overheidsefficiëntie centraal. De zevenhonderd aanwezigen konden horen hoe overheidsmanagers Tom Auwers van de FOD Sociale Zekerheid, Fons Leroy van de VDAB en Claire Tillekaerts van Flanders Investement & Trade (FIT) binnen hun respectievelijke departement efficiëntie garanderen.

%Claire Tillekaerts van FIT (links), Tom Auwers van de FOD Sociale

Zekerheid (midden) en Fons Leroy van de VDAB gaven hun kijk op overheidsefficiëntie en stelden de vraag: ‘wat als een bedrijf een overheidsinstantie zou zijn?’

^Voka’s gedelegeerd bestuurder Jo Libeer

zorgde voor de slotbeschouwingen en ook hij onderstreepte het belang van meer jobs.

$Voka-voorzitter Michel

Delbaere zette meteen de toon

in zijn nieuwjaarsboodschap: jobs, jobs, jobs.

%Rudi De Meyer van de Voka-Havenvereniging (links)

%Ruim 700 ondernemers

en beleidsmakers woonden het Voka Nieuwjaarsevent bij.

© Chak López

© Chak López

Ook de Voka-projecten draaien op volle toeren. Voka Health Community organiseerde eind vorig jaar een kennissessie rond mHealth, een opkomend fenomeen dat als sleutel tot kwaliteit en betaalbaarheid van zorg gebruikt kan worden.

22

CEO van Stora Enso.

© Chak López

%Keynotespreker Guus Schrijvers stelde op de mHealth-kennissessie het Cappuccinomodel voor

oftewel hoe gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg.

© Karel Hemerijckx

toetste nieuwe logistieke concepten af met Chris De Hollander,

© Chak López

© Chak López

%Pieter Van Herck, adviseur welzijns- en gezondheidsbeleid bij Voka,

lichtte de whitepaper over mHealth van de Voka Health Community toe.

%De mHealth-kennissessie was ook een prima gelegenheid om te netwerken:

op de foto Tine Van Lommel (KU leuven) en Koen Kas (Inbioveritas) in gesprek.

© Karel Hemerijckx

Lees meer over onze activiteiten op www.voka.be/evenementen. Een selectie uit onze agenda vindt u op pagina 40-41.

23 © Karel Hemerijckx

IVO MARECHAL, DOWN 2 EARTH CAPITAL

“Te weinig ondernemers in Vlaanderen? Wel integendeel”

© Chak López

Er zijn ontzettend veel variabelen waarmee rekening gehouden moet worden bij een familiale overdracht. Dat weet Ivo Marechal, partner bij Down 2 Earth Capital, een investeringsfonds dat bedrijven in hun opvolging wil begeleiden. Zijn boodschap: “Er zijn veel mooie bedrijven in Vlaanderen, en ook genoeg mensen die ze willen doen schitteren.” Bregt Timmerman België is een land van kmo’s. Dat weten we. Liefst 99,8 procent van de ondernemingen heeft minder dan 250 werknemers in dienst. Daarmee houdt ons land gelijke tred met landen zoals Zweden en Duitsland. Maar dan loopt er iets mis. Deze kmo’s hebben het soms moeilijk om verder door te groeien.

ALTIJD ANDERS Hoe komt dat? Elke overname of overdracht van een familie­ bedrijf is anders, vertelt Ivo Marechal. Grotendeels hangt het van twee dynamieken af. Er is de eigenaar-bedrijfsleider die het einde van zijn carrière ziet naderen en keuzes dient te maken: laat ik de onderneming over aan de jongere generatie? Zo ja, wie is geïnteresseerd? Wie is voldoende voorbereid? Zo neen, verkoop ik mijn onderneming? Geheel? Gedeeltelijk? En wat gaat mijn rol in die nieuwe structuur zijn?”

“Ik krijg dagelijks tot vijf spontane sollicitaties binnen van gemotiveerde managers” Ivo Marechal

#Ivo Marechal, Down 2 Earth

Capital: “We moeten sterke

bedrijfsverhalen brengen om de perceptie te veranderen.”

“Dan is er de onderneming zelf. Waar bevindt ze zich ergens in de markt? Is dit een agressieve markt? Hoe groot is mijn onderneming tegenover de andere? Hoe snel evolueren mijn producten en diensten? Ook dit gaat de overlatingsbeslissing beïnvloeden.”

Uiteindelijk zijn er grosso modo drie mogelijkheden als je wilt dat de onderneming in Vlaanderen blijft: de onderneming gaat gewoon over naar de volgende generatie, er gebeurt een management buy out (het huidige management koopt de aandelen van de familie over), een management buy in (nieuw management koopt de aandelen).

DIAMANTEN Ivo Marechal merkt dat het bij dit laatste wel eens fout durft te lopen. “Ten eerste zijn er heel wat kleine ondernemingen, met goede producten die willen doorgroeien tot grotere onder­ nemingen. Het zijn ruwe diamanten die wachten om geslepen te worden, geperfectioneerd. Dan leeft in ons land de hardnekkige perceptie dat er te weinig ondernemers zijn, mensen die hun portefeuille open durven te doen en risico’s durven te nemen. Niks is minder waar, wij krijgen één à vijf spontane sollicitaties per dag binnen van gemotiveerde managers die zich voor een langere tijd in een bedrijf willen engageren.” Dit is ook een rol die Down 2 Earth – naast investeren in deze ondernemingen – voor zich ziet weggelegd. “Een link zijn tussen de ondernemingen en de managers, een match zoeken die past.” “Deze foute perceptie is te wijten aan een gebrek aan positieve communicatie hierover. Het is dus cruciaal dat we succesvolle groeiverhalen aan bod laten komen. Om te tonen dat er heel wat mooie ondernemingen zijn die zich al konden ontpoppen tot meesters in hun sector. En dat er mensen bereid zijn om zich daarvoor te engageren: betrokken managers met tonnen motivatie en de mogelijkheid om voor die bedrijven een sterke visie uit te tekenen.”

45 45

DOSSIER FAMILIALE OPVOLGING EN OVERNAMES

25

$Alain Nijs, Greenille by Laga:

TOM DU CAJU, DU CAJU PRINTING

“Neem afstand van de klassieke vooroordelen: bijvoorbeeld, wie is

Achtste generatie in een drukkersfamilie

de goede of minder goede student.”

Tom Du Caju is de achtste generatie van drukkersfamilie Du Caju in Erpe-Mere. Voorvader Jacob-Jan Du Caju richtte in 1729 in Aalst een drukkerij-uitgeverij op, de voorloper van wat nu Du Caju Printing is. “Het is leuk om te vertellen”, zegt Tom Du Caju, “want het verwijst naar een doorgedreven ervaring in de sector.” Erik Durnez

ALAIN NIJS, GREENILLE BY LAGA

Tom Du Caju begon in 1991 als vertegenwoordiger in het familiebedrijf. Tien jaar later nam hij de leiding. Mentaal voelt hij zich eerder tweede generatie dan achtste, zegt hij. “In 1991 heeft mijn vader namelijk een grote ommezwaai gemaakt. Tot dan waren we een algemene drukkerij. Nu zijn we een gespecialiseerde drukkerij van verpakkingsmateriaal. Doosjes voor chocolade, biscuits, kant-en-klare maaltijden. Iedereen heeft wel verpakking van bij ons in huis, ook al beseffen de mensen dat niet.”

© Chak López

Zeven regels voor familiale overname Een familiebedrijf overlaten? Zorg er eerst voor dat de familie een duidelijk en coherent plan heeft en dat ze weet wat ze wil. Pas dan komt het fiscale en juridische luik aan de orde. Dat is het advies van Meester Alain Nijs van Greenille by Laga, dat gespecialiseerd is in familiale opvolging. Hij zet voor Vokatribune zeven vuistregels op een rij. Erik Durnez

familie naartoe? Wat zijn de waarden, wat is de missie? Wat wordt ieders rol na de overname? Zijn de ouders bereid om los te laten? Welke competenties zijn nodig voor de toekomst?”

4. TIJD NEMEN

Neen, het start niet bij de fiscalist, de notaris, de jurist of de boekhouder. Extern advies is zeker welkom, maar bij het begin gaat het niet over de juridische technieken. “Eerst moet de familie goed weten wat ze wil,” zegt Alain Nijs. “Er moet gepraat worden, véél gepraat en nog meer geluisterd. De violen moeten gestemd geraken.”

“Dit is een complex proces, waar veel tijd en energie in kruipt. Je moet er in investeren. En iedereen rond de tafel moet bereid zijn het achterste van zijn tong te tonen, zich zelfs soms kwetsbaar op te stellen. Voor een succesvolle zakenman is dat niet altijd eenvoudig. Tijd nemen betekent investeren in het traject. Niet enkele uren maar veelal maanden of zelfs jaren.”

1. COMMUNICATIE

5. ADVIES

“Communicatie is de basis. Je moet goed weten wat er omgaat bij de familieleden. Wat zijn hun verwachtingen, hun ambities, hun frustraties? Wat wil je zelf? Kan je dat harmoniseren? Daartoe moet je afstand durven te nemen van de klassieke vooroordelen: de oudste en de jongste, jongen en meisje, goede en minder goede student... en nieuwsgierig vragen durven te stellen, ook aan jezelf.”

“Roep externe adviseurs in die je doorheen die eerste vier regels helpen. Pas als je precies weet wat de familie wil, schakel je juridische en fiscale adviseurs in. Doe het niet omgekeerd. Familiale overdracht mislukt meestal niet omwille van juridische of fiscale problemen, maar wel om familiale redenen: slechte communicatie, wantrouwen, slechte voorbereiding van de overdracht.”

“Geef je ervaring door, draag de hele immateriële goodwill over” Alain Nijs 2. BETROKKENHEID “Creëer betrokkenheid en participatie. Luister naar de ideeën van de andere familieleden. Het is nooit eenrichtingsverkeer. Niet alleen maar van ouders naar kinderen, maar ook niet enkel omgekeerd. Een overlegd plan betekent ook dat het een plan is dat door iedereen wordt gedragen.”

3. DUIDELIJKHEID

“Als we een algemene drukker waren gebleven, dan zouden we nu niet meer bestaan” Tom Du Caju Het was een goede zet, meent Tom Du Caju. “Als we dat niet hadden gedaan, zouden we nu wellicht niet meer bestaan.” Maar dat betekent niet dat de overschakeling zonder problemen is gebeurd. “Technisch zowel als financieel hebben we een aantal moeilijke maar boeiende jaren meegemaakt. Verpakkingen maken is namelijk een totaal andere business. Voor je aan een verpakking begint, moet je de klant eerst een dummy voorstellen. Dat vraagt al een ander soort creativiteit. We moeten de stansvorm ontwerpen en zowat de hele prepress verloopt anders.”

HAARNETJES Ook de machinerie ziet er anders uit. “We drukken op karton van 500-600 micron, drie-vier keer dikker dan gebruikelijk in de algemene drukkerij. Dat verandert de logistieke flow. We hebben nu vier paletten nodig om 10.000 vellen te verwerken, terwijl vroeger één pallet volstond. En na het drukken is er nog het verstansen, het lijmen, vaak ook het foliewerk.” Er is ook een financiële impact. “Meer dan de helft van onze bedrijfsoppervlakte is stockage: de voorraad aan grondstoffen, de voorraad aan afgewerkte verpakking. We hebben 3.000 paletten aan afgewerkte producten staan die op afroep aan de klant geleverd worden. Dat betekent dat we soms tot een jaar moeten voorfinancieren.” En nog iets bijzonders: in de drukkerij draagt iedereen een haarnetje en een witte jas. “We drukken verpakking voor etenswaren. Twaalf procent van onze verpakkingen komt rechtstreeks in contact met voeding. We zijn dus zwaar genormeerd.”

NEGENDE GENERATIE Tom nam in 2000 alle aandelen in de drukkerij over; zijn halfzus was niet geïnteresseerd. Komt er straks ook een negende generatie Du Caju aan het roer? De drukker heeft daar een duidelijke mening over. “Ik vind dat de generatie die vandaag aan het roer staat, verantwoordelijk is voor de overdracht. Je moet je dus organiseren om de dingen te vrijwaren.” Dus heeft hij voor zijn kinderen, 13 en 14 jaar, een successieverzekering onderschreven, om problemen te vermijden mocht er iets met hem gebeuren. Met de overname van het management is hij nog niet bezig. “Laat ze eerst studeren en zelf hun professionele keuze maken.”  www.ducaju.be

6. OPVOEDING “Eigenlijk begint de overdracht al veel vroeger. Maak je kinderen vertrouwd met de realiteit van het bedrijf. Neem dat mee in de opvoeding. Vertel verhalen over de onderneming, over de aanpak, over de klanten. Geef je ervaring door, draag de hele immateriële goodwill over.”

7. FAMILY GOVERNANCE “Leg de afspraken vast in een familiecharter. Opvolging, verloning, dividendpolitiek, verhouding tussen actieve en niet-actieve vennoten, wie kan bestuurder worden, wie neemt welke rol op binnen de onderneming en waarom? Overleg al die afspraken, dan worden ze ook gedragen door de familie.”

“Door met elkaar te praten, krijg je duidelijkheid: wie heeft interesse, wie niet, en waarom? Wat zit daar achter? Waar wil de

$Tom Du Caju, Du Caju Printing:

“De generatie die vandaag aan

het roer staat, is verantwoordelijk voor de overdracht.”

Download onze App

26 DOSSIER FAMILIALE OPVOLGING EN OVERNAMES

27 © Chak López

$Pierre Vandenabeele,

Foronex: “Het was niet meer hetzelfde bedrijf.”

CHOCOLADEFAMILIE GEEFT DE FAKKEL DOOR

Vierde generatie, met vier kinderen Familiebedrijf Libeert is ondertussen aan zijn vierde generatie toe. De chocolademaker uit Komen, Henegouwen bestaat sinds 1923, en met drie van de vier kinderen die ondertussen elk hun rol opgenomen hebben, ziet de toekomst er veel­ belovend uit. “Want we zijn, gelukkig, zeer complementair”, zegt dochter Désirée Libeert. Bregt Timmerman Chocoladebedrijf Libeert heeft een ferme groei achter de rug, het eenmansbedrijf, dat in 1923 in Izegem door founding father Jozef Dequeker werd opgericht en toen nog Italo Suisse heette, is vandaag een onderneming van tweehonderd man. Vijftig procent van de productie gaat naar het buitenland, wereldwijd.

alles. Het was een klein bedrijfje, je moest kunnen inspringen waar nodig. Toen we onze fabriek verhuisden van Roeselare naar Komen, ging ik mijn medewerkers met de bus ophalen.” Dat de familieband een troef is, daarover zijn vader en dochter het roerend eens. “Het is een boost voor de betrokkenheid. Bij elke stakeholder, en vooral bij onze medewerkers. Sommigen hebben hun volledige carrière bij ons gewerkt, en zelfs van vader op zoon of moeder op dochter.”  www.libeert.com

%Ignace en dochter Désiriée

Libeert: “Een familiebedrijf zijn, is een troef. Het geeft betrokkenheid.”

JOOS WEMEL EN PIERRE VANDENABEELE, FORONEX

© Chak López

Verkocht en teruggekocht

Drie jaar geleden besloten bedrijfsleider Ignace Libeert en zijn broers en zus om de aandelen bij eerstgenoemde te concentreren. “Mijn kinderen toonden allemaal interesse om vroeg of laat in de zaak te stappen”, klinkt het. Toen de transactie volledig rond was, kon de volgende generatie aan de slag.

Zeven jaar geleden verkochten de aandeelhouders van houtafvalverwerkingsbedrijf Foronex (Wielsbeke) aan de internationale afvalverwerker Shanks. Twee jaar geleden kochten de voormalige Foronex-managers Joos Wemel en Pierre Vandenabeele het bedrijf terug. “Of beter: wat er nog van over bleef”, zegt Wemel. “Maar we bouwen opnieuw op.” Erik Durnez

Dat is ondertussen het geval voor drie van de vier kinderen. De oudste, Désirée Libeert, is dertig jaar en concentreert zich op het marketingdepartement. Vervolgens is Jerome, 27 jaar, hoofd van de technische dienst en hij neemt het luik nieuwe projecten en investeringen voor zijn rekening. Zoon Georges, ook 27, heeft de functie van supply chain controller. Dochter Lily zit momenteel nog niet in de zaak. “Dat gaat wellicht nog even duren, maar dat ze op een dag in de zaak treedt, is vrij zeker.”

Foronex ontstond in de jaren zestig als gespecialiseerd transportbedrijf voor vlaslemen voor de fabrikanten van vlasleemplaten. Toen de vlasindustrie verdween en de fabrikanten overschakelden naar spaanplaten, verlegde Foronex zijn activiteit in die richting.

Met drie en later met vier kinderen aan het roer, gaat dat niet tot spanningen leiden? Neen, meent Ignace Libeert. “Ieder heeft zijn specialiteit, zijn werkgebied.” “Veel conflicten hebben we ook nog niet gehad”, zegt Désirée, “privé noch op de werkvloer. Er is momenteel ook een externe CEO. We sluiten niet uit dat op een dag één van de kinderen het voortouw zal willen nemen. Maar dat is nu nog niet aan de orde. We zijn ons volop aan het inwerken. Alles moet geleidelijk verlopen, dat is heel belangrijk.”

Joos Wemel en Pierre Vandenabeele, nu beiden zestigers, namen eind jaren zeventig de leiding over. Ze waren jong, gaven Foronex een nieuw elan, kochten een reeks andere bedrijven over, en specialiseerden zich in het ophalen, de verwerking en de handel van resthout. Ze bouwden een bedrijf op met 175 voertuigen en 250 medewerkers, en met vier materiaalstromen: spaanplaten, dierenstrooisel, decoratieve schors en biomassa voor groene energie.

“Vasthouden aan je waarden en communicatie, dat zijn de sleutels” Ignace Libeert

“Het liep niet goed, en dat deed ons pijn aan het hart” Joos Wemel

De rol van vader Ignace is zeker nog niet uitgespeeld. “Nog bijna dagelijks ben ik in de zaak, maar operationele verantwoordelijkheid heb ik al een tijdje niet meer. Mijn taak is nu om te adviseren bij de afdelingen waar dat nodig is.” Het grootste verschil tussen de twee generaties? “Organisatie”, meent Désirée. “Een onderneming met tweehonderd man in plaats van met dertig, is een zeer groot verschil.” “Toen ik aan het roer kwam”, herinnert Ignace Libeert zich, “hielp ik met

De gouden tip © Kurt Desplenter

In 2008 wilden enkele aandeelhouders, met samen 37,5 procent van het kapitaal, verkopen. “Ze hadden geen opvolging. Wij wilden wel kopen, maar externe schatters waardeerden Foronex veel hoger dan wij hadden gedacht”, vertelt Wemel. En dus werd uitgekeken naar een externe koper, voor heel het bedrijf.

MISMATCH Dat werd een internationale afvalgroep. En het werd een mismatch, betreurt Wemel. “Wij bleven voor Foronex in de commerciële afdeling werken. Er kwamen vier externe managers die geen operationele bevoegdheid hadden, mensen ook die niet vertrouwd waren met het product. En het lukte niet goed. Eerst wilde de nieuwe eigenaar de afdeling dieren­ strooisel verkopen – ik heb dat dan teruggekocht. Later verkochten ze de afdeling schors aan een derde. En plots verkochten ze zeventig vrachtwagens en veertig opliggers. Vier jaar later bleven er nog zeventig vrachtwagens over. Het ging de verkeerde kant op. Dat deed ons allebei pijn aan het hart.” De topman van de nieuwe eigenaars kwam Wemel terug opzoeken. “Of ik terug het management wou overnemen. Ik zei dat zoiets me niet zou liggen, ik kom uit de cultuur van een kleine familiale onderneming, niet uit die van een grote structuur. Maar ik wilde wel praten, en Pierre sprak al snel mee.” Op 1 juni 2013 kochten Wemel en Vandenabeele de activa van Foronex terug. “Voor een flink wat lagere prijs, maar het was dan ook niet meer hetzelfde bedrijf,” zegt Pierre Vandenabeele. Joos Wemel: “We hebben nu zeventig medewerkers, en we hebben op twee jaar tijd de activiteit opnieuw verdubbeld. We hielden drie activiteiten over: dierenstrooisel, biomassa voor groene energie en houtkrullen voor spaanplaten. We investeren in nieuwe activiteiten: houtpellets, strooisel voor kleinere dieren.” En hoe het verder moet? “Enkele bekwame mensen die het bedrijf verlaten hadden, zijn teruggekeerd. We hebben een goede staf. We zien wel of daar mensen tussen zitten die later willen overnemen, dan wel of onze kinderen belangstelling hebben en het aan kunnen.”  www.foronex.eu

“Communicatie, communicatie, communicatie, met elke betrokkene”, zeggen beiden als antwoord op wat nu het belangrijkste is bij een overdracht. “En vasthouden aan

28 DOSSIER FAMILIALE OPVOLGING EN OVERNAMES

je waarden”, vult Ignace Libeert aan. “Bij ons gaat het om persoonlijkheid, flexibiliteit, kwaliteit.”

29

VOKAJAAR 2014

2014: Het jaar van de groei

RELY ON US. ALWAYS AND EVERYWHERE. MANNED SECURITY | ELECTRONIC SECURITY & SAFETY | ALARM RECEIVING CENTRE | PATROL & RESPONSE SERVICES | FIRE & SAFETY SERVICES | SECURITY TRAINING & AUDITS | EVENT SOLUTIONS | AIRPORT SECURITY | CASH SOLUTIONS | COURIER SOLUTIONS

Groei. Dat was in 2014 het woord van het jaar bij Voka. Sinds het aantreden van voorzitter Michel Delbaere kwam het idee van ‘groei’ bovenaan de prioriteitenlijst te staan voor de komende jaren. “Welvaart voor Vlaanderen zal enkel mogelijk zijn als we terug aanknopen met groei”, zo klonk het op het Vokacongres in 2012 nog. In 2014, het jaar waarin de ‘moeder der verkiezingen’ plaats vond, slaagde Voka erin heel wat van zijn groeivoorstellen vertaald te zien in de verschillende regeerakkoorden.

Buro & Design Center PB 77 • Heyzel Esplanade • B-1020 Brussels • +32 800 90 004 • [email protected] • Please visit www.g4s.be for more information

Manage your Future put your Capital at Work VERMOGENSBEHEER • VERMOGENSPLANNING

Topsport verzekerd

In Stille kampioenen schudt Eric Vermeylen het verborgen karakter van de stille kampioenen in Vlaanderen van zich af. Hij schrijft over de factoren die hun succes bepalen en over de goesting waarmee Vlaamse ondernemers samen met hun medewerkers wereldwijd markten willen veroveren. Het resultaat is een inspirerend boek over het DNA van deze Vlaamse rolmodellen. Deze praktijkervaringen kunnen andere ondernemingen inzichten bieden om met succes door te groeien tot wereldspelers en op die manier bij te dragen tot economische groei en welvaart. Eric Vermeylen is directeur van het kenniscentrum van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen.

A n t w e r p - B r e d a - B r u s s e l s - G h e n t - L u x e m b oISBNu978r 94g014 1956 7 www.voka.be www.lannoocampus.be

Uw veiligheid, onze zorg. www.baloise.be

Contacteer ons via Nathalie Cardoen op 02/673 77 11 of via [email protected]

STILLE KAMPIOENEN SUCCESVERHALEN VAN VLAAMSE ONDERNEMERS, ROLMODELLEN VOOR ECONOMISCHE GROEI

STILLE KAMPIOENEN, BEDRIJVEN VAN WERELDKLASSE ‘Pour vivre heureux, vivons cachés.’ Dat is nog altijd een populair motto in Vlaanderen, ook in het bedrijfsleven. Stille kampioenen zijn succesvolle ondernemingen die goed verborgen blijven. Het zijn ambitieuze ondernemingen die in onze regio zorgen voor hogere toegevoegde waarde op lange termijn. Ze groeien doorgaans sterker dan het gemiddelde in hun sector en ze zijn wereldwijd aanwezig. De Duitse professor Hermann Simon ontdekte dat ‘Hidden Champions’ de locomotieven zijn van de economische groei, en zijn model bewijst zijn kracht ook in Vlaanderen. En het is net die groei die we broodnodig hebben om onze welvaartsstaat te kunnen behouden, om onze engagementen voor de toekomst te blijven garanderen. Ook in moeilijke tijden, met stijgende kosten van (gezondheids)zorg en pensioenen.

2014 zal om vele redenen herinnerd worden. Voor de herdenking van Wereldoorlog I bijvoorbeeld, we werden er allemaal stil van. Of omdat ons land weer mooi op de kaart gezet werd dankzij de knappe prestatie van de Rode Duivels op het WK voetbal en ook dankzij het feeërieke festival Tomorrowland – een wereldmerk ondertussen – dat in een mum van tijd meer dan 260.000 tickets verkocht.

STILLE KAMPIOENEN

Laten we in dit rijtje vooral niet de knappe prestaties vergeten van al onze ‘Stille Kampioenen’, bedrijven die misschien minder gekend zijn, maar die dankzij doorgedreven innovatie en een internationale ambitie in hun niche een toppositie konden

SUCCESVERHALEN VAN VLAAMSE ONDERNEMERS, ROLMODELLEN VOOR ECONOMISCHE GROEI

ERIC VERMEYLEN

^Stille Kampioenen zijn rolmodellen voor economische groei. In

2014 verscheen het boek ‘De Stille Kampioenen’ bij Lannoo Campus/Voka Books.

innemen in Europa of de wereld. In eigen land vormen zij zo een van de sleutels voor meer groei, jobs, welvaart en dus welzijn voor iedereen. In dit Vokajaar 2014 blikken we terug naar hoe de groeigedachte ingang vond, niet alleen bij ondernemers, maar ook bij politici en de brede bevolking. De overtuiging dat groei onze enige zekere vorm van sociale zekerheid is, vond een breed maatschappelijk draagvlak. Maar ook met andere thema's trok Voka in 2014 de aandacht: de vereenvoudiging van het bestuurlijk landschap, het engagement van 300 ondernemers rond duaal leren, het aandringen op een snellere en eenvoudigere vergunningsverlening, de voorstelling van zijn logistiek kompas, en ga zo maar door. Daarnaast vormde ook de vele netwerkactiviteiten en de brugfunctie die Voka opneemt tussen verschillende groepen van ondernemers, politici, experten, jongeren en ouderen, een rode draad in 2014. Meer hierover leest u in dit jaarverslag.

www. capitalatwork.com

JAARVERSLAG

31

“De patrons hoor je niet klagen, zij zitten in een zetel, met Voka op kop”

12 van de 17 belangrijkste eisen van Voka overgenomen in het Vlaams regeerakkoord

Rudy De Leeuw, De Morgen, 27 augustus 2014

GROEIGEDACHTE VORMGEVEN

2% GEEF JE VOOR DE VOLLE 2 %

➡

WAAR VOOR JE GELD

NIEUWE SOCIALE DIALOOG

Enkele voorbeelden: vooruitgaan

GEEF JE VOOR DE VOLLE 2 %

GEEF JE VOOR DE VOLLE 2 %

Voka MEMORANDUM

Voka MEMORANDUM

Prioriteiten voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen 2014

Prioriteiten voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen 2014

2014 was ook het jaar van de ‘moeder der verkiezingen’ – de samenvallende Europese, federale en regionale verkiezingen – gevolgd door een echte ‘hete herfst’. In het kader van deze belangrijke verkiezingen, heeft Voka ook in 2014 niet stil gezeten om het verschil te maken. Om de groeigedachte, gelanceerd door de Voka-voorzitter in 2012, vorm te geven en te concretiseren werd een Advisory Board opgericht met zestien topexperten, vanuit de brede samenleving, de culturele en economische wereld. Het traject werd begeleid door het Voka-kenniscentrum. De werkzaamheden resulteerden in een ambitieus groeipact ‘Geef je voor de volle 2%’ dat voorgesteld werd op het Vokacongres van 2013.

“Delen uit het verkiezingsmemorandum van Voka zijn bijna woordelijk overgenomen” Bart Eeckhout, De Morgen, 22 augustus 2014

VOKA MEMORANDUM

Ook de overheid zelf kreeg een belangrijke opdracht mee. Want het is alom geweten dat we in België torenhoge belastingen betalen: het minste wat we dus kunnen verwachten, is dat die overheid met dat geld een groeistimulerende omgeving biedt. Maar uit de waar-voor-je-geldindex blijkt dat niet het geval te zijn. De index, ontwikkeld door het Voka-kenniscentrum, meet hoe goed de dienstverlening van de overheid is en bekijkt dan hoeveel de belastingbetaler daarvoor moet betalen. In vergelijking met de andere Europese OESO-landen bleek dat we ondermaats scoorden: we krijgen voor onze zeer hoge lastendruk maar gemiddelde diensten terug, dus de overheid levert veel te weinig waar voor ons geld. Voka kon met deze resultaten op heel wat persbelangstelling rekenen, en voerde zo de druk bij de overheid op om in haar werking in te grijpen zodat we meer waar voor ons geld krijgen. Begin 2015 voerde Voka al een nieuwe meting uit, die nog niet veel beterschap toonde.

In 2015 blijft Voka timmeren aan de weg naar groei. Door erop toe te zien dat politici hun beloftes ook uitvoeren. Door ervoor te zorgen dat meer potentiële Stille Kampioenen internationaal kunnen doorbreken. Door ondernemingen en de maatschappij voor te bereiden op de razendsnel veranderende wereld waar de vierde industriële revolutie – de doorgedreven digitalisering van bedrijven – onze economie voor belangrijke uitdagingen zal plaatsen. Daarbij zullen ondernemers, medewerkers en aandeelhouders een gemeenschappelijk doel moeten ambiëren: tegelijk toegevoegde waarde creëren én productiviteitswinsten realiseren. Deze idee werd gelanceerd tijdens het congres ‘Voka Visionair’ eind 2014. Voka-voorzitter Delbaere riep daarbij ondernemers en medewerkers op om met behulp van een nieuwe sociale dialoog samen te bouwen aan flexibele ondernemingen van de toekomst.

Het verhaal van Voka op weg naar groei kan u ook bekijken op de video op www.voka.be/richtinggroei.

GROOTSCHALIGE CAMPAGNE

➡

verbinden vertrouwen

REGEERAKKOORD VLAAMSE REGERING 2014-2019

Afslanking van administraties en provincies

“Een kwart minder Vlaamse administraties” “2000 ambtenaren minder” “290 miljoen euro besparing op provincies”

750 miljoen euro extra investeren in innovatie

“500 miljoen euro extra voor innovatie voorzien”

Van 34 versnipperde naar drie eenvoudige lastenverlagingen voor doelgroepen

“We beperken het aantal maatregelen tot drie doelgroepen, met name jongeren, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap”

Invoering energienorm om energiekosten te verlagen

“We voeren een energienorm in voor energie-intensieve bedrijven die ervoor zorgt dat de som van de meerkosten en nettarieven niet hoger ligt dan in de buurlanden”

Leren en werken wordt makkelijker om te combineren en duaal onderwijs wordt een volwaardige onderwijsvorm

“We creëren een geïntegreerd duaal stelsel van leren en werken… dat perspectief biedt voor jongeren én ondernemers”

8 van de 10 belangrijkste eisen van Voka zijn deels of volledig overgenomen in het Federaal regeerakkoord Enkele voorbeelden:

© Dann

In 2014 werden politici aangespoord om een groeibevorderend ondernemingsklimaat te verwezenlijken. Het groeipact werd omgezet in een memorandum met hapklare voorstellen. Met het verkiezingsmemorandum in de hand ging Voka aankloppen bij de politici. Met meer dan tachtig politieke contacten op topniveau in de periode januari tot oktober 2014 heeft Voka de belangen van de ondernemers verdedigd tijdens de verkiezingscampagne en later tijdens de regeringsvorming.

32

JAARVERSLAG

Om deze politieke boodschappen kracht bij te zetten en om voor het groeipact ook binnen de hele maatschappij het nodige draagvlak te creëren, lanceerde Voka een grootschalige campagne in heel Vlaanderen. In totaal waren er 445 borden met de boodschap ‘Groei is onze enige sociale zekerheid’ te zien langs snelwegen, bij bedrijven en in het straatbeeld. En die campagne heeft resultaat gehad: Voka heeft zwaar zijn stempel gedrukt op de Vlaamse en federale regeerakkoorden, met veel aandacht voor lastenverlaging, flexibilisering en innovatie.

© Chak López

“Michel Delbaere et son organisation sont aujourd’hui les grands compagnons de route – inspirateurs, soutiens – des négociateurs et de la suédoise” Béatrice Delvaux, Le Soir, 26 augustus 2014

Halvering van de loonkosthandicap

De loonkostenhandicap daalt met een kwart

Uitgaven federale overheid mogen maximaal 1% stijgen

Uitgaven federale overheid stijgen met 1%

10 miljard besparingen in sociale zekerheid

Voor 6 miljard besparingen in de federale zekerheid.

Energienorm invoeren

“De regering zal een energienorm uitvaardigen zoveel als mogelijk in samenwerking met de deelstaten”

33

Netwerk Voka organiseert jaarlijks heel wat events en ontmoetingen om gedachten uit te wisselen en te netwerken. Een bloemlezing.

EUROPEES DEBAT

%

Voka organiseerde precies honderd dagen voor de verkiezingen een

Europees debat. Philip Claeys (Vlaams Belang), Bart Staes (Groen), Marianne

ONTMOETING TUSSEN ONDERNEMERS EN VERTEGENWOORDIGERS VAN FRANSTALIGE PARTIJEN

%In de aanloop naar de verkiezingen organiseerde Voka een ontmoeting tussen

Thyssen (CD&V) en Johan Van Overtveldt (N-VA) debatteerden onder meer

ondernemers en vertegenwoordigers van de Franstalige partijen. Voorzitter Michel Delbaere

over de Europese muntunie.

(rechts) verwelkomde staatssecretaris Melchior Wathelet (cdH) en Arnaud Pinxteren (Ecolo).

© Chak López

© Dann

NAJAARSLUNCH IN BRUSSEL

#

De najaarslunch van Voka Metropolitan, dat in 2014 werd opgericht,

was een grote publiekstrekker. Meer dan 200 ondernemers kwamen in

© Dann

EUROPESE PARLEMENTSLEDEN – INFORMELE KENNISMAKING MET VOKA-MEDEWERKERS

#De Europese parlementsleden werden ontvangen op Voka voor een informele kennismaking

Hotel Le Plaza bijeen. Gastspreker Herman Van Rompuy blikte terug op

met de Voka-medewerkers en enkele ondernemers. Tijdens een walking dinner werden er

zijn mandaat als eerste voorzitter van de Europese Raad, en sprak op

tafeldiscussies gehouden over diverse thema’s. Hier spreekt Europees parlementslid Philippe De

de najaarslunch over zijn nauwe band met Brussel.

Backer (Open VLD) onder meer over het Europees energie- en klimaatbeleid.

© Triptique

© Dann

ONTMOETING TUSSEN ECONOMISCHE EN CULTURELE WERELD

DE VLAAMSE DRIEHOEK IN DE VIJFHOEK

#Voka organiseerde begin oktober voor de tweede keer ‘De Vlaamse driehoek in de Vijfhoek’, een event

$Voka heeft er een traditie van gemaakt om op 11 juli een

voor het economisch potentieel van Brussel. Björn Crul (Comm2be), Max Jadot (BNP Paribas Fortis),

ontmoeting tussen de economische en culturele wereld te

politicus Benjamin Dalle (CD&V) en Jo Libeer (Voka) genoten duidelijk van een aperitief op het terras.

organiseren. Het thema van de editie 2014 was: ‘Creatieve partnerschappen – hoe kan samenwerking tussen de culturele en de bedrijfswereld bijdragen tot groei voor allebei?’.

VOKA VISIONAIR CONGRES

Jan Timmermans, directeur van Kunstenloket, gelooft sterk in

^Op donderdag 20 november verwelkomde Voka ruim 1.200 ondernemers en beleidsmakers in Paleis 1

de meerwaarde die culturele partnerschappen kunnen bieden voor zowel kunstenaars als bedrijven. Hij ging gedreven in gesprek met Eric Vermeylen van het Voka Kenniscentrum (links) en Gilles Ledure van Flagey (midden).

van de Heizel voor zijn jaarlijkse congres. Dit jaar werd de onderneming 4.0 uitvoerig besproken. Daarnaast ging er ook veel aandacht naar de nieuwe sociale dialoog die zich opdringt. Keynote speaker van de avond

© Dann

was AB InBev-CEO Carlos Brito. “Beer is the biggest social network.” Carlos Brito zette meteen de toon in zijn geanimeerde keynote speech.

VOKA RENTREE

$

© Chak López

Met ruim 250 deelnemers was het full house in het Groot

Auditorium Marais van BNP Paribas Fortis voor de Voka Rentree begin september, het evenement waarmee Voka traditioneel

JONG VOKA INSPIRATIEMEETING

het politiek-economische najaar aftrapt. Een gemoedelijk

$

gesprek tussen de nieuwe Vlaamse minister-president en Voka-

Tijdens de Jong Voka Inspiratiemeeting, die aan het

voorzitter Michel Delbaere. Delbaere gaf op de Rentree een

Vokacongres voorafging, werd druk nagedacht over de

duidelijke boodschap aan de toekomstige federale politici: “Een

toekomst. Ook Jong Voka-voorzitter Giulia Van Waeyenberge

vermogenswinstbelasting is een slecht idee.”

nam deel aan de interactieve speeddatingrondes. © Chak López

Lees meer over onze activiteiten op www.voka.be/evenementen.

34 34 JAARVERSLAG

Een selectie uit onze agenda vindt u op pagina 36-37. © Dann

© Frank Toussaint

35

Voka bouwt bruggen BRYO

Jong, slim, briljant, ondernemer Bryo staat voor Bright and Young. Het is een project met maandelijkse bijeenkomsten en individuele begeleiding, dat de deelnemers bijstaat bij de opstart van een eigen onderneming. Daarbij fungeren de deelnemers als klankbord voor elkaar. 2014 was het vijfde werkingsjaar. De jonge ondernemers worden in contact gebracht met toplui uit het Vlaams bedrijfsleven die hun eigen ervaringen met hen delen. De Bryo-deelnemers kunnen ook een beroep doen op de expertise van stichtend partner BNP Paribas Fortis en de structurele partners SD Worx en Deloitte Fiduciaire. Bryo wordt tevens ondersteund door de Vlaamse overheid in het kader van de Startersinitiatieven Vlaanderen.

ONDERNEMING & POLITIEK

Ondernemers en politici samenbrengen F L O R A L

Met het programma ‘Onderneming en Politiek’ (O&P) wil Voka politici en ondernemers dichter bij elkaar brengen, en dit op een informele wijze. In 2014 organiseerde O&P stages voor CEO’s in het Vlaams Parlement. Meer dan tien bedrijfsleiders liepen er twee dagen stage en leerden zo het parlement van binnenuit kennen. Ze kregen een exclusieve blik achter de schermen van de plenaire vergadering en de fractievergaderingen. Omwille van de verkiezingen werden er in 2014 geen zomerstages georganiseerd. Ter vervanging organiseerde Voka een informeel kennismakingsmoment. Meer dan veertig nieuwbakken parlementsleden zakten af naar Voka om er kennis te maken met het Voka kenniscentrum en de Voka top. www.voka.be/diensten/onderneming-politiek/

DANIËL OST BRUXELLES

FA X 0 2 2 1 7 . 3 1 . 9 9

O . L . V R O U W P L E I N 2 6 , 9 1 0 0 S I N T- N I K L A A S FA X 0 3 7 7 8 . 1 3 . 5 8

I N F O @ D A N I E L O S T. B E W W W. D A N I E L O S T. B E © Frederik Herregods

36

Samen verder bouwen aan de witte economie Voka Health Community is een open innovatienetwerk voor ondernemingen actief in de zorgsector, voor zorgaanbieders, patiëntengroepen en kenniscentra uit gans Vlaanderen en Brussel. Eind 2014 maakten 130 organisaties deel uit van de Community. De sterke samenwerking tussen de verschillende actoren in de zorg maakt het mogelijk om de nodige innovaties te ontwikkelen. Want elk lid van de Health Community gelooft dat ze samen meer en snellere verandering bereiken dan alleen. De Community werkt rond thema’s als wonen & zorg, health, preventie en logistiek via allerlei netwerkactiviteiten en ervaringsuitwisselingen. Daarnaast werken kleinere business teams aan de realisatie van specifieke innovatieve producten en diensten in de zorg. Daarbij vertrekken ze vanuit de noden van de eindgebruiker. Er is ook een jaarlijks congres. In 2014 stond dat in het teken van slaaptherapie en innovaties rond slaapproblemen. www.healthcommunity.be

JOBKANAAL

Kansen voor kansengroepen

De regionale teams van assistenten en adviseurs stonden ook in 2014 dagelijks klaar om bedrijven te informeren en adviseren over de opportuniteiten die een divers personeelsbeleid kan bieden. In 2014 werden door de Voka-adviseurs bijna 1.400 bedrijven in Vlaanderen bezocht. De adviseurs organiseerden 57 infosessies over Jobkanaal voor werkgevers en/of arbeids­ bemiddelaars. Er werden 24 bedrijfsbezoeken voor arbeidsbemiddelaars georganiseerd en op 9 jobbeurzen en jobmatchings werden bedrijven en werkzoekenden samengebracht.

D A N I Ë L O S T S I N T- N I K L A A S

TEL 03 776.17.15

VOKA HEALTH COMMUNITY

Jobkanaal werd opgericht door de werkgeversorganisaties Voka, Verso, VKW en Unizo. Samen met de relevante partners streeft Voka ernaar dat tegen 2020, in het kader van het loopbaanbeleid, elke Vlaamse onderneming en organisatie structurele aandacht besteedt aan duurzame diversiteit. Dit met als globaal doel het realiseren van een loopbaanbeleid in bedrijven en van evenredige arbeidsdeelname op de arbeidsmarkt.

1 3 R U E R O YA L E , 1 0 0 0 B R U X E L L E S TEL 02 217.29.17

Smart Grids Flanders (SGF) is de ledenorganisatie die zich inzet om de uitrol van slimme elektriciteitsnetten of ‘smart grids’ te faciliteren, zowel in Vlaanderen als internationaal. In 2014 bood de (inter)actieve organisatie haar ruim honderd leden een ruime waaier aan activiteiten. Naast de maandelijkse seminaries binnen de themagroepen ‘Grid Intelligence’, ‘Home Intelligence’ en ‘E-mobility’ waren er talrijke ontbijt­sessies, bedrijfsbezoeken en seminaries. Uitschieters waren de studiedag ‘Best Practices in European Smart Grids’, het seminarie rond standaardisatie i.s.m. CEB-BEC en de vierde editie van de Smart Grid School (7-9 oktober), met dertig nationale en internationale sprekers en ruim tachtig deelnemers per dag.

www.smartgridsflanders.be

www.bryo.be

C R É A T E U R

Samen werken aan slimme netwerken

De maandelijkse nieuwsbrief waarmee SGF de knowhow rond smart grids vergroot en het netwerk versterkt, kreeg in 2014 een grondige opfrisbeurt. In 2015, wanneer SGF haar vijfjarig bestaan zal vieren, komt er ook een halfjaarlijkse, Engelstalige editie.

© Chak López

DANIEL OST

SMART GRIDS FLANDERS

www.jobkanaal.be

JAARVERSLAG

37

Jong Voka Jong Voka bouwt verder aan een Vlaams netwerk van jonge ondernemers en professionals.

De jongerenorganisatie is gebaseerd op de kracht van het Voka-netwerk: lokale verankering. Samen zijn de negen lokale werkingen goed voor 1.500 geëngageerde mensen.

EEN NIEUWE VISIE Sinds dit jaar heeft Jong Voka een duidelijk omlijnde visie: “Jong Voka verenigt 1.500 jonge ondernemers en jonge professionals in Vlaanderen. De basis wordt gevormd in de negen lokale Jong Voka-werkingen. We stimuleren professionele, economische en persoonlijke groei door netwerkmomenten, inspirerende lezingen, bedrijfsbezoeken, debatten en andere activiteiten te organiseren. Daarnaast geeft Jong Voka jonge ondernemers en professionals een stem in het maatschappelijk en economisch debat. Zij vormen immers de economische fundamenten van onze toekomst.”

DE JONG VOKA INSPIRATIEMEETING Het belangrijkste evenement van Jong Voka is de jaarlijkse Inspiratiemeeting, deze gaat vooraf aan het Vokacongres. In 2014 heeft Jong Voka, voorafgaand aan de Inspiratiemeeting, voor de eerste maal een inhoudelijk traject afgelegd. Twee rondetafelgesprekken werden georganiseerd doorheen het najaar, de eerste met stakeholders zoals professoren, studenten, politici, vakbonden. Aan de tweede rondetafel gingen jonge ondernemers met elkaar in debat. Er was telkens een groep van ongeveer twaalf man. Het overkoepelende thema was de relatie tussen werkgever en werknemer in 2040. De inspiratie van deze brainstormsessies werd gebundeld en naar voren gebracht door Jong Voka-voorzitter Giulia Van Waeyenberge tijdens haar inleidende speech op de Inspiratiemeeting. Het is de bedoeling dat Jong Voka dit inhoudelijk pad de komende jaren verder gaat bewandelen. De Jong Voka Inspiratiemeeting was in 2014 even succesvol als het debuutjaar 2013, met driehonderd inschrijvingen zat de zaal helemaal vol.

© Chak López

Tot in de puntjes voorbereid DE EERSTE ‘WEEK VAN DE JONGE ONDERNEMER’ Tijdens de Week van de Jonge Ondernemer organiseren de lokale Jong Voka-werkingen een event rond een bepaald thema, in 2014 was dat het stimuleren van jong onder­ nemerschap. De activiteiten vonden plaats in de week van 23 maart. Dit was de boodschap: Jonge en beloftevolle ondernemers en kaderleden hebben een belangrijke rol te spelen in de toekomstige groei van onze regio. Daarom is het belangrijk dat we onze kennis met elkaar delen en elkaar inspireren. Jong Voka wil dit stimuleren, daarom organiseren we voor de eerste keer ‘De Week van de Jonge Ondernemer’ waarbij we aandacht vragen voor jong ondernemerschap in Vlaanderen.

MEER COMMUNICATIE In 2014 heeft Jong Voka sterk ingezet op meer communicatie naar zijn leden, en toekomstige leden. Zo is er sinds dit jaar een Facebook- en Twitteraccount, naast de bestaande kanalen zoals LinkedIn en de website. Niet te vergeten zijn er ook de maandelijkse bijeenkomsten van het bestuur van de Jong Voka-werkingen. Daarin wordt aan kennisoverdracht gedaan, worden best practices uitgewisseld en wordt de samenwerking tussen de lokale werkingen versterkt.

38

JAARVERSLAG

Sociale verkiezingen met SD Worx In 2016 kiezen uw werknemers nieuwe afgevaardigden in het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk en in de Ondernemingsraad. En ú bent verplicht deze verkiezingen te organiseren. De procedure die u daarbij moet volgen is strikt en lang, en start dit najaar. Tijd dus om nu al de eerste stappen te zetten. SD Worx begeleidt u bij de organisatie van uw sociale verkiezingen en bij uw sociaal overleg, zodat de procedure zonder fouten verloopt. We doen dit al sinds het ontstaan van sociale verkiezingen.

➜

Vraag een offerte aan via www.sdworx.be/socialeverkiezingen We sturen u dan ook onze nieuwsbrief. Zo mist u geen enkele informatie over de sociale verkiezingen van 2016.

Agenda www.voka.be/antwerpen-waasland

www.voka.be/halle-vilvoorde

www.voka.be/limburg

Conflicten tussen aandeelhouders

Excel de handigste functies

Sociale verkiezingen

TEL. 03 232 22 19

5/2, 13u30 | Voka (Antwerpen)

Forfaitaire Onkostenvergoedingen en andere terugbetalingen 10/2, 12u00 | Voka (Antwerpen)

Ambassadeurslunch Azerbeidzjan 11/2, 12u00 | Voka (Antwerpen)

De onweerstaanbare leider 12/2, 09u30 | Voka (Antwerpen)

Kamerlunch met Thomas Leysen, voorzitter KBC 13/2, 11u45 | Hof ten Damme, Kallo

Databeveiliging 23/2, 13u30 | Voka (Antwerpen)

Achter de schermen bij Deprest 24/2, 08u00 | Temse

TEL. 02 255 20 20

JongerenKamer ontmoet Krist Pauwels, oprichter Choco, over passie creëert magie 26/2, 18u30 | Voka (Antwerpen)

KunstKamer: concert Julian Prégardien & Frank Agsteribbe 26/2, 21u00 | AMUZ, Antwerpen

Inspiratiesessie InnovatieAcademie 5/3 | Voka (Antwerpen)

Zekerheid en insolventie in de haven 10/3, 09u30 | Voka (Antwerpen)

Bedrijfsbezoek PSA Antwerp.SRL stelt voor: UAntwerpen backstage 17/3, 15u30 | Campus Drie Eiken – Q-gebouw

www.voka.be/kempen

13/02, 18u30 | De Vesten (Laakdal)

Voka Kempen Noord – Nieuwjaarsreceptie 24/02, 18u30 | Garage Leo Jacobs (Merksplas)

Impact met social advertising 13/2, 12u00 | Voka (Vilvoorde)

Excel draaitabellen Refresh Milieucoördinator water & lucht 24/2, 13u30 | Voka (Vilvoorde)

Opstartsessie LN Leiderschap voor de niet-geboren leider 25/2, 09u00 | Voka (Vilvoorde)

Oplossingsgericht coachen 23/2 | Voka (Hasselt)

Innovatieacademie: scoren met service

iPad for business use

25/2 | Voka (Hasselt)

5/3, 09u00 | Voka (Vilvoorde)

19/2, 09u00 | Voka (Vilvoorde)

13/2 | Voka (Hasselt)

5/3, 13u30 | Voka (Vilvoorde)

Welzijn op het werk: Werken met contractors

Lunch & Learn Australië/ Nieuw-Zeeland, Vietnam en Singapore

5/3, 08u00 | Voka (Leuven)

25/2 | Voka (Hasselt)

Financiële gegevens verwerken en rapporteren met Excel

Teksten die uw lezer én Google doen watertanden

10/3, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

27/2 | Voka (Hasselt)

Groeifinanciering: groeien is bloeien

Omgaan met klachten

10/3, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

3/3 | Voka (Hasselt)

TEL. 015 45 10 20 Van medewerker tot leidinggevende

Bar International: zakelijke opportuniteiten in Mexico

Infosessie Finance: financiële hefbomen voor wie wil groeien

3/3 | Voka (Hasselt)

11/2, 18u00 | Voka (Mechelen)

27/2, 08u00

Dag van Marketing en Communicatie

LON Mechelen: Infosessie PLATO

LON Neteland: Infosessie PLATO 3/3, 18u00 | Reynaers Aluminium (Duffel)

5/3 | Hasselt

12/2, 18u00 | Willemen General Contractor (Mechelen)

Lean Manufacturing: poka yoke

Meet the expert: Hongarije

Presentatie jaarverslag Nationale Bank

6/3 | Voka (Hasselt)

12/02, 09u00 | Voka (Mechelen)

4/3 | Voka (Mechelen)

Le français à midi

Track 25 cross-mediacafé

12/3 | Voka (Hasselt)

13/02, 18u30 | Telenet (Mechelen)

Conversatiecursus Frans: ‘Oser parler’

Lunch & Learn India

Lunch & Learn Zuidoost-Azië: ontmoet VLEV’s uit Australië/ Nieuw-Zeeland, Maleisië, Vietnam en Singapore

17/3 | Voka (Hasselt)

Netwerk vastgoed naar Berlijn 26/3 – 28/3

24/02, 12u15 | Voka (Mechelen)

Draaiboek van het debiteurenbeheer

Btw in onze buurlanden: valkuilen en opportuniteiten

27/2, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

26/02, 13u30 | Voka (Mechelen)

www.voka.be/leuven

TEL. 014 56 30 30

Voka Kempen Zuid – Nieuwjaars diner

MBTI profiel: breng persoonlijkheid in kaart

6/2, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

24/2, 09u00 | Voka (Leuven)

12/3, 15u30 | Antwerpen

17/3, 13u30 | Voka (Sint-Niklaas)

10/02, 09u00 | Huis van de Ondernemer (Geel)

27/2, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

Geef burn-out geen kans!

Het verkoopgesprek

Prospectie, Pure Sport

Workshop Lean administratie

Commerciële mindset voor niet-commerciëlen

5/2, 09u00 | Voka (Vilvoorde)

www.voka.be/mechelen

TEL. 011 56 02 00

TEL. 016 22 26 89

Bar International: zakelijke opportuniteiten in Bulgarije 11/3, 18u00 | Voka (Mechelen)

Vokafé Neteland en Zuiderkempen: bezoek aan innovatief Van Hool 12/3, 09u00 | Van Hool (Lier)

www.voka.be/oost-vlaanderen

www.voka.be/west-vlaanderen Infosessie Businessclub Finance & PLATO Experten Finance

Seminarie: Aankopen en verkopen via internet: wat met btw?

10/2, 18u30 | Voka (Kortrijk)

26/2, 08u30

Industrial Scouting: sorteercentrum in Wondelgem

Vokafé: “Voka meets Iebeve”

TEL. 09 266 14 40

TEL. 056 23 50 51

Het Moment van de Jonge Ondernemer

Burn-out en stress begeleiden op het werk

Ontbijtsessie ‘Werken met contractors’

In balans met uw bank: hoe een nieuw idee financieren

25/03, 18u00 | Locatie nog niet gekend

19/2, 13u30 | Tiensevest 170 (Leuven)

05/03, 8u00 | Tiensevest 170 (Leuven)

9/2, 18u30 | Voka (Gent)

Ontbijt & infosessie Executive Innovation Academy

Refresh Milieuthema’s ‘Water en Lucht’

Motiveren van medewerkers

Atelier Verzuimbeleid

Google+ professioneel inzetten voor uw organisatie

12/3, 09u00 | Tiensevest 170 (Leuven)

9/2, 16u00 | Voka (Gent)

26/2, 13u30 | Voka (Gent)

03/04, 08u00 | Huis van de Ondernemer (Geel)

24/2, 13u30 | Medialaan 26 (Vilvoorde)

Colloquium

Verkoopsgesprek

22/04, 18u00 | Huis van de Ondernemer (Geel)

24/2, 13u30 | Tiensevest 170 (Leuven)

Traject commercieel Frans

Optimaliseer uw webshop

vanaf 13/3, 12u00 | Tiensevest 170 (Leuven)

10/2, 09u00 | Voka (Gent)

Te gast bij: Winge Golf

Van wild idee tot marktsucces

25/3, 08u00 | Leuvensesteenweg 254 (St-Joris-Winge)

12/2, 17u30 | Design Museum Gent

Atelier Competentiemanagement 24/2, 14u00 Voka (Gent)

Win één per dag dankzij SmartWebtools® 27/2, 09u00 | Voka (Gent)

Seminarie Leer Chinees in één dag

Incoterms in de praktijk

24/02, 09u00 | Trainingscentrum BEMT (Geel)

30/04, 09u00 | Huis van de Ondernemer (Geel)

4/3, 13u30 | Tiensevest 170 (Leuven)

Workshop klachten als kansen

Workshop Mindmapping

02/03, 13u30 | Huis van de Ondernemer (Geel)

19/05, 09u00 | Huis van de Ondernemer (Geel)

HR Festival

Jaardiner en uitreiking Prijs Ondernemen

Voka-VeGHO Werkgroep Mobiliteit – 5/3, 12u30 | Voka (Gent) Personen- en goederenvervoer in de haven Sales voor Singles

12/06, 18u00

13/2, 09u00 | Gentse Havengebied

10/3, 16u00 | Voka (Gent)

Praktische workshop: starten met Twitter

Starten met LinkedIn

13/2, 09u00 | Voka (Gent)

12/3, 09u00 | Voka (Gent)

Atelier Merkenbeleid 12/2, 13u00 | Voka (Gent)

11/2, 16u30 | Sorteercentrum (Wondelgem)

Luister naar uw klant met al uw medewerkers 12/2, 09u00 | Voka (Kortrijk)

Jobkanaal – (G)oud brengt op

20/03, 14u00 | Trainingscentrum BEMT (Geel)

6/3, 09u00 | Voka (Mechelen)

Atelier Sales 27/2, 09u00 | Voka (Gent)

Lunch & Learn met de Vlev’s van Noord-Afrika

Voka-actua: verzekeringen: te vermijden valkuilen voor uw (bouw)activiteiten in Frankrijk

26/2, 18u30 | Garage Monserez (Ieper)

Voka-actua: Onroerende voorheffing op mat. en outillage 26/2, 18u30 | Voka (Kortrijk )

Scoor met responsgedreven copywriting 27/2, 09u00 | Voka (Kortrijk)

23/2, 08u30 | Voka (Kortrijk)

Voka-actua: succesvol starten en blijven 24/2, 08u30 | Bedrijvencentrum (Waregem)

Symposium: U vaart er wel bij

Themanamiddag rond energieopslag

Waterwegen en Zeekanaal organiseert op 26 maart

is er wel bij vaart? Zoals steeds zal er voor en na de

Smart Grids Flanders en Smart Grids Nederland slaan de

Indien u graag een bijdrage levert aan dit programma, kan u

zijn tweejaarlijks symposium. Dit jaar staat het in

debatten voldoende tijd zijn voor netwerking.

handen in elkaar voor een themanamiddag.

dat melden via [email protected]

de binnenvaart innovatief gebruik maken van de

Dit event vindt plaats op donderdag 26 maart vanaf

Tijdens deze middag zal bijzondere aandacht worden besteed

Meer gedetailleerd programma volgt in de loop van februari en

beschikbare ruimte en hoe kunnen innovatieve logis-

13.15 uur in het Consciencegebouw te Brussel.

aan het thema energieopslag, maar suggesties voor presen-

kan u vinden op www.smartgridsflanders.be

taties over andere onderwerpen zijn welkom. We zijn dol op

Het aantal plaatsen voor het event zijn beperkt. Inschrijven kan

verrassingen!

via [email protected]

het teken van innovatie in de binnenvaart. Hoe kan

tieke concepten in de praktijk worden omgezet, opdat iedereen die bij het Vlaamse waternetwerk betrokken

Meer info: [email protected]

© Shutterstock

40

AGENDA

41

inklapbare paraplu’s, kinderparaplu’s, parasols, ultrakleine paraplu’s – verpakt in een doosje ter grootte van een brillendoos – en de klassieke paraplu’s met acht baleinen en houten handvat. Op de bovenverdieping treffen we nog een laatste stikster aan, die bezig is met een ingewikkeld uitziend toestel. De grote ruimte, met daarin nog vele andere werkmachines, doet vermoeden dat hier vroeger nog veel meer mensen aan de slag zijn geweest. “Mijn overgrootvader is uit Duitsland naar hier gekomen met één arbeider”, zo vertelt Christian Fischer. “Hij heeft de zaak opgestart eind negentiende eeuw, en tegen de jaren dertig-veertig werkten er in de zaak ongeveer vijftig arbeiders. Vanaf de jaren zestig, door de opkomende concurrentie uit de lageloonlanden, is dat aantal geleidelijk aan minder geworden.” Vandaag importeren de Fischers zelf ook voornamelijk uit het Verre Oosten. Ze verdelen paraplu’s van bekende merken als Benetton, Esprit en S. Oliver. “We kunnen niet anders, klanten willen steeds minder geld uitgeven aan een paraplu.” En dat blijkt niet enkel te komen door de grotere beschikbaarheid van goedkope modellen. Ook de opkomst van steeds meer geavanceerde stoffen – verwerkt in waterdichte kledij en hoofddeksels – verdringen de paraplu.

Lees de Vokatribune op uw tablet

Vokatribune is het magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen Koningsstraat 154 - 158 1000 Brussel Tel: 02 229 81 11 Fax: 02 229 81 00 [email protected] www.voka.be Redactie Dimitri Cologne Björn Crul Tom Demeyer

HOE ZOU HET NOG ZIJN MET...

© Shutterstock

Erik Durnez Anne-Valérie Guyaux Bregt Timmerman Redactiecoördinator Sandy Panis Verantwoordelijke uitgever Jo Libeer i.o.v. Vevia vzw Brouwersvliet 5 bus 4 2000 Antwerpen Advertenties Voka Mediaregie - Chris Lens Tel: 0475 856 232 [email protected] Foto cover Sofie Van Hoof Opmaak Group Van Damme, Oostkamp Druk PurePrint

Word lid van de groep ‘Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen’ op LinkedIn

Volg Voka op Twitter via @VOKA_Jlibeer

42

Structurele partner van Voka

De allerlaatste paraplumaker Twee redenen om het in deze rubriek eens te hebben over… de paraplu. Sinds dit jaar is er in België namelijk nog maar één echte paraplumaker over. En aangezien we het in dit nummer uitgebreid hebben over familiale opvolging, is het mooi meegenomen dat bij Parfi, het bedrijf met de laatste Belgische paraplu’s, ondertussen de vijfde generatie aan boord is gekomen. Tot voor kort waren er nog twee paraplumakers in België. Maar in augustus vorig jaar hield speciaalzaak Eider-Cockx, gevestigd op de Groenplaats in Antwerpen, het na 170 jaar finaal voor bekeken. Ook daar stond de vijfde generatie aan het roer. Het betekende het einde van een waar paraplu-imperium. Want nog geen honderd jaar geleden waren er in Antwerpen alleen al meer dan veertig parapluzaken. De reden waarom deze paraplumakers als sneeuw voor de zon verdwenen, ligt voor de hand: paraplu’s maken is een arbeidsintensieve bezigheid. En de concurrentie uit de lageloonlanden is moordend. Maar EiderCockx hield het dus wel lang uit, met ook een eigen paraplumerk ‘Eider’. Midden jaren negentig piekte het bedrijf nog met twaalf vestigingen. Anne-Marie Debevere, de laatste zaakvoerster, zag zich echter genoodzaakt te stoppen. Nakende hoge kosten voor de renovatie van het pand, én de wetenschap dat de roerende

Maar toch is er ook een segment van klanten die wél wat meer willen betalen voor een paraplu. Het is op deze doelgroep dat Fischer & Co mikt met zijn eigen paraplumerk Parfi. Het zijn kwaliteitsparaplu’s, windproof – met een garantie van twee jaar – die door de klant zelfs zelf samengesteld kunnen worden: stof, motief, handvat, model. Een deel van het gamma wordt in België gefabriceerd, handmatig, een ander deel wordt hier ontworpen en gemaakt in China. Christian Fischer toont ons niet zonder trots zijn paradepaardje: een klassiek model, met houten stok

© Shutterstock

“Of je het nu graag hebt of niet, in België zal het altijd veel blijven regenen” Christian Fischer en handvat, en met baleinen uit bamboehout. “We hebben alle onderdelen in huis. Wanneer de paraplu stuk gaat, dan kunnen we die altijd herstellen.” Christian Fischer toont nog een ander model waarop hij bijzonder trots is: een ultralichte automatisch inklapbaar model, met een LED lampje in het handvat. “Handig voor als het donker is.” En zo gaat het nog even door. De parapluman blijkt een echte parapluman. Of hij nog toekomst ziet in de paraplumarkt? “De markt is stabiel. Of je het nu graag hebt of niet, in België zal het altijd veel blijven regenen”, lacht hij. “De combinatie van de import van merkparaplu’s en de productie van het eigen merk Parfi voor het hogere klantensegment vormt een mooi evenwicht. Er zullen altijd mensen zijn die houden van stijlvolle producten, dus ook van paraplu’s met een beetje meer. Die klanten willen we blijven bedienen.”

voorheffing bij een vereffening met vijftien procent zou stijgen, deden haar beslissen de zaak stop te zetten. Hoe zou het dus nog zijn met de allerlaatste paraplumaker in België? En bestaat er ook zoiets als een paraplu 4.0? Eentje dat kan opboksen tegen de goedkopere exemplaren ingevoerd uit het Verre Oosten? Met deze vragen in het achterhoofd haastten we ons naar E. Fischer & Co bvba te Koekelberg Brussel, waar de heer Christian Fischer ons graag wilde ontmoeten. Hij is vierde generatie. Samen met zijn broer, en nu ook diens zoon, runt hij al sinds de jaren zeventig de zaak. Christian Fischer heeft ook nooit iets anders gedaan. Hij was als het ware voorbestemd om paraplumaker te worden. Het was zijn overgrootvader Emile Fischer die in 1896 de zaak had opgericht. En eerlijk: toen we de paraplufabriek binnenkwamen, hadden we al snel het gevoel dat er sinds die tijd nog niet veel veranderde. En dat is allerminst negatief bedoeld: de statige, torenhoge kasten gevuld met parapluonderdelen zijn prachtig om te zien. Rollen stof met de meest uiteenlopende motieven liggen te wachten om gemeten, gesneden en gehecht te worden. Her en der zien we op de houten rekken honderden paraplu’s in uiteenlopende maten en modellen: gigantische vissersparaplu’s, frivole ceremonieparaplu’s, automatisch

^Christian Fischer: “Er zullen

altijd mensen zijn die houden van stijlvolle producten, dus ook van

© Chak López

paraplu’s met een beetje meer.”

Journaliste Sandy Panis gaat terug in de tijd en zoekt naar verloren of vergeten gewaande producten, plaatsen, mensen en zaken.

Vraagt u zich ook af hoe het nog zou zijn met bepaalde producten, mensen, plaatsen of zaken, mail dan naar [email protected] / @VOKA_spanis

43

Heeft úw portefeuille Heeft úw portefeuille Heeft úw portefeuille een jaarlijks rendement van 9% ?? een jaarlijks rendement van 9% een jaarlijks rendement van 9% ? Kies voor De Belegger en haal Kies voor De Belegger en haal het maximum uit uw beleggingen. Kies voor De Belegger en haal Kies voor De Belegger en haal het maximum uit uw beleggingen. het maximum maximum uit uit uw uw beleggingen. beleggingen. het

1 1 2 2 4 4

Profiteer van de expertise van Profiteer van de expertise van onze 7 onafhankelijke analisten Profiteer van de expertise van Profiteer van de expertise van onze 7 onafhankelijke analisten onze 7 7 onafhankelijke onafhankelijke analisten analisten onze Ontdek elke dag ons Ontdek elke dag ons gefundeerd beleggingsadvies, Ontdek elke dag ons Ontdek elke dag ons gefundeerd beleggingsadvies, in ons magazine, in onze gefundeerd beleggingsadvies, in ons magazine, gefundeerd beleggingsadvies, nieuwsbrieven eninoponze belegger.be in ons magazine, inoponze nieuwsbrieven en belegger.be in ons magazine, in onze nieuwsbrieven en op belegger.be nieuwsbrieven en op belegger.be

Elke woensdag geven onze Elke woensdag analisten gratis geven onze Elke woensdag geven onze analisten gratisadvies Elke woensdag geven onze persoonlijk per analisten gratis analisten gratis persoonlijk advies per telefoon

persoonlijk advies per persoonlijk telefoon advies per telefoon telefoon

3 3 5 5

Bekijk onze analyses en Bekijk onze analyses en koop/verkoopadviezen Bekijk onze analyses en Bekijk onze analyses envan koop/verkoopadviezen met een risico analyse koop/verkoopadviezen koop/verkoopadviezen met analyse van meereen danrisico 600 aandelen met een risico analyse van meer dan 600 aandelen met een risico analyse van meer dan 600 aandelen meer dan 600 aandelen

Volg onze reële Volg onze reële aandelenportefeuille met Volg onze reële aandelenportefeuille Volg onze een nettoreële jaarlijksmet rendement aandelenportefeuille met aandelenportefeuille met een 9% netto jaarlijks van sinds 1984rendement

een netto jaarlijks rendement een jaarlijks van netto 9% sinds 1984rendement van 9% sinds 1984 van 9% sinds 1984

Ontdek De Belegger 1 maand voor slechts €1 Ontdek De Belegger 11 maand voor slechts €1 * Ontdek De Belegger maand voor slechts €1 Surf naar www.belegger.be/1euro Ontdek De Belegger 1 maand voor slechts €1 *

Surf naar www.belegger.be/1euro * Surf naar www.belegger.be/1euro * *Aanbod geldignaar tot en met 31 januari 2015, enkel voor nieuwe abonnees in België. Maandelijkse betaling per kredietkaart. De 1e maand betaalt u €1, daarna ontvangt Surf www.belegger.be/1euro u 50% korting gedurende 2 maanden. Vervolgens geldt het normale tarief. U kan uw abonnement op elk moment kosteloos opzeggen.

*Aanbod geldig tot en met 31 januari 2015, enkel voor nieuwe abonnees in België. Maandelijkse betaling per kredietkaart. De 1e maand betaalt u €1, daarna ontvangt *Aanbod geldiggedurende tot en met231maanden. januari 2015, enkel voor nieuwe abonnees in België. Maandelijkse betaling kredietkaart. Deopzeggen. 1e maand betaalt u €1, daarna ontvangt u 50% korting Vervolgens geldt het normale tarief. U kan uw abonnement op elk per moment kosteloos *Aanbod geldiggedurende tot en met231maanden. januari 2015, enkel voor nieuwe abonnees in België. Maandelijkse betaling kredietkaart. Deopzeggen. 1e maand betaalt u €1, daarna ontvangt u 50% korting Vervolgens geldt het normale tarief. U kan uw abonnement op elkper moment kosteloos