Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs

© 2013; UT Sandra van Aalderen

11/7/13

Wapen je tegen neuro-‐mythen in het onderwijs Wat hersenonderzoek wel en niet kan bijdragen aan het onderwijs

Dr. Sandra van Aalderen Vrije Universiteit Amsterdam/ Universiteit Twente Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Stellingen •  • 

•  • 

•  • 

• 

• 

Je gebruikt meestal maar 10% van je hersenen Kinderen leren beter als ze informatie krijgen aangeboden in hun eigen leerstijl (auditief, visueel of kinetisch) We gebruiken onze hersenen 24 uur per dag Sommige leerlingen hebben een dominante linkerhersenhelft en andere leerlingen een dominante rechterhersenhelft Leren vind plaats door aanleg van nieuwe hersencellen Korte coördinatie oefeningen versterken de integratie van linker en rechterhelft functies Als een hersengebied beschadigd is kan een ander gebied de functie (gedeeltelijk) overnemen Puberhersenen hebben moeite met plannen Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

1


11/7/13

Helpt kennis van het brein je in de klas? Ja, •  Algemene achtergrondkennis over het gereedschap waarmee we (wij en je leerlingen) leren •  Verdieping van jouw kennis over leren en gedrag van leerlingen •  Onderbouwen van onderwijskundige theorieën over leren •  Leidraad bij het ontwikkelen of gebruiken van methodes en instructies •  Andere persoonlijke benadering van leerlingen en lesgeven •  Stimuleert kritische houding t.o.v. ‘breinleren’

Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Helpt kennis van het brein je in de klas? Nee, •  Geen vernieuwende of verrassende inzichten over leren •  Geen kant en klare antwoorden of handleidingen die morgen meteen bruikbaar zijn in de klas Waarom niet? …


2


11/7/13

Afstand van hersenkennis naar onderwijspraktijk is nog te groot §  Er is nog veel onbekend over hoe de hersenen werken §  Neurowetenschappelijk onderzoek gebeurt in zeer gecontroleerde situaMes /laboratoria die niet te vergelijken zijn met complexiteit van een klassensituaMe

§  Veel kennis komt van dierenonderzoek (knaagdieren) §  Hersenonderzoekers staan niet voor de klas (miscommunicaMe). Het is aan jullie om toepassingen te ontdekken! Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Op welke manieren kan neurowetenschap dan wel bijdragen aan het onderwijs?


3


BRIDGING THE GAP

11/7/13

RELEVANTE VRAGEN VANUIT ONDERWIJSPRAKTIJK

(Cogni(eve) Neuroweten-‐ schappen

Onderwijs onderzoek

1. Kennis over hersenwerking 2. Resultaten dienen als input voor onderwijskundig onderzoek

Onderwijs

Kennis over hersenen gecombineerd met kennis over moJvaJe, instrucJe, etc.

PROJECTEN

Docent professionalisering Analyseren van relevante informaMe uit hersenonderzoek: Wat is bruikbaar en relevant?

Hersenonderzoek naar leerprocessen en naar effecten van leermethodes

Leerling moMvaMe

Methodes en instrucMe Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Dr. S.I. van Aalderen, University of Twente, the Netherlands

Docent professionalisering

Voo

efje o r rp


4


11/7/13

1,4 kg 100 miljard hersencellen 1 miljoen miljard (1.000.000.000.000.000) verbindingen


WAT IS LEREN?


5


11/7/13

Leren is het geheel aan veranderingen in de organisa(e van je brein


MRI scan, grijze en witte stof

Grijze stof

Witte stof Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

6


11/7/13


Kennisrepresentatie •  Hersenen zijn gemaakt om betekenis te geven •  Informatie ligt opgeslagen in netwerken •  Activeren van kennis is het opbouwen van een representatie door middel van het activeren van netwerken


7


11/7/13

Lees onderstaande tekst, wat is er aan de hand? •  Vlognes een orodezenk op een Egesnle uteivineirst makat het neit uit in wlkee vldoroge de ltteres in een wrood satan, het eigne wat bijanrglek is is dat de ertsee en de laastte letetr op de jstiue ptalas saatn. De rset van de lrteets mgeon wreielulkig gasaptlet wreodn en je knut velrognves gowoen lzeen wat er satat. Odamt we neit ekle lteter op zcih lzeen maar het wrood als geehel.

•  Invloed van: –  Automatiseren –  Verwachtingen



8


11/7/13

Plasticiteit •  Leren is niet alleen het leggen van verbindingen en het sterker maken hiervan, maar vooral het wegsnoeien van verbindingen


Onderwijzen betekent nog niet dat er geleerd wordt Leren vindt plaats in het hoofd van je leerling Je hebt geen controle over wat je leerling leert, maar kunt dit wel proberen te sturen Begin bij de leerling door te “kijken” wat er in het hoofd zit en gebeurt Dat is het gereedschap van je leerling en sluit daar bij aan


9


11/7/13

Doelen docentprofessionalisering •  Visie en aftude ten opzichte van leren •  Visie en aftude ten opzichte van talent-‐ ontwikkeling Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Nieuwsgierigheid en de drang om te leren aanwakkeren Onderzoeks-‐ en ontwerpvaardigheden Het sMmuleren van het probleemoplossend, creaMef denkvermogen Het sMmuleren om verder, dieper en meer kriMsch na te denken SMmuleren onderzoekende houding Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

10


11/7/13

Intelligentie •  Deze vraag gaat over intelligentie. Met intelligentie bedoelen we hoe slim iemand is. Iedereen denkt op een andere manier over intelligentie. Wat is jouw mening over intelligentie? Je bent met een bepaalde hoeveelheid intelligentie geboren… 1. ... en je kunt er niets aan doen om dit te veranderen. 2. ... en je kunt er maar weinig aan doen om dit te veranderen. 3. ... maar je kunt best veel veranderen hoe intelligent je bent. 4. ... maar je kunt altijd veranderen hoe intelligent je bent.


Betavakken worden vaak als lasMg en moeilijk beschouwd (= aftude)

Hoe ervaart een leerling deze moeilijkheid? reen t iede

aa et “Nu g t ik het ni a zien d kan”

“Hie rvan Als een uitdaging … kan i k leren !” iets of als bedreiging?


11


11/7/13

Theorieën over je eigen intelligenMe •  Growth mindset:

–  Je hebt zelf invloed op je eigen ontwikkeling en intelligenMe

•  Fixed mindset:

–  Je hebt geen inlvoed op je eigen ontwikkeling en intelligenMe

Wat zijn de consequenMes van deze mindsets voor leergedrag?


Leerlingen met fixed mindset… •  Kiezen voor makkelijk succes (resultaat is belangrijkste) •  Willen zich niet inspannen •  Negeren nufge negaMeve feedback •  Verliezen sneller zelfvertrouwen en moMvaMe •  Geven sneller op en twijfelen sneller aan eigen intelligenMe •  Gaan uiteindelijk minder presteren


12


11/7/13

Leerlingen met growth mindset… •  •  •  •  • 

Kiezen voor uitdaging Spannen zich in om iets te leren Behouden moMvaMe en zelfvertrouwen Gaan voor leerproces, niet voor resultaat Zullen uiteindelijk beter presteren (Blackwell et al.,

2007: mindset heeo voorspellende waarde voor wiskunde scores)


•  Mindset is onapankelijk van –  Eerdere prestaMes –  Zelfvertrouwen

•  Verschil in mindset komt naar voren in situaMes die moeilijk zijn,… of die worden ervaren als moeilijk (= aftude). Bijvoorbeeld bij overgang PO naar VO.

•  Mindset is veranderbaar (zie Blackwell et al., 2007) door kennis over Hersenen&Leren


13


11/7/13

Pilotstudie naar effect van Hersenen & Leren op aftude van docenten •  Ik heb inzicht in de complexiteit van leren (en lesgeven) •  Ik zie nu meer het belang in van acMeve leerstrategieën •  Ik ben me meer bewust van de invloed van omgeving (inclusief mezelf) op de ontwikkeling van leerlingen •  Ik kom meer los van de methodes •  Ik heb meer begrip en geduld voor leerlingen; vaak geen onwil maar onmacht •  Toename in eigen nieuwsgierigheid en eigen verwondering Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

Toepassen neurowetenschappen en n verwachMng Heb bescheide

brein is Kennis over zich geen doel op

Wees kriMsc h

Dialoog op verschillen de n

iveau’s


14


11/7/13

Bedankt voor uw aandacht InformaMe over het Puberbrein:

hsp://www.kennislink.nl/publicaMes/puberbrein


•  Blakemore and Frith (2005). The learning brain. •  Crone, E. (2008). Het puberende brein. •  Jolles, J. (2011). Ellis en het verbreinen. •  Kalat, J. (1995). Biological psychology, 5th Ed. •  Kandel, E., Schwartz, J. en Jessel, T. (1995). Essentials of neural science and behavior. •  Zull, J. (2002). The art of changing the brain. Dr. Sandra van Aalderen-‐Smeets, 2013

15

Wapen je tegen neuro- mythen in het onderwijs

Recommend Documents