Wallsteijn
’t Pannehûske
Landhuis
Wallsteijn is een goed bewaard landgoed met een besloten karakter.
Engelse hof
ef re
het Engels hof, de Zonnedreef en de koepel. Natuurmonumenten
eld ieg
De paarse wandelroute leidt u langs beide vijvers, de hakhoutbossen,
Sp
ef dre
ne Zon
ed ng La
Zonneheuvel
f ree
heeft in 1977 het landgoed grotendeels in eigendom gekregen. Sindsdien is Natuurmonumenten actief in het herstellen en behouden
Johanna-graf
Spiegelvijver
van de cultuurhistorische eigenschappen van Wallsteijn.
Slingervijver
Landhuis Wallsteijn is rond 1800 aangelegd door Frederik van de Wall, schout (burgemeester) van Zundert. De naam Wallsteijn is ontstaan uit de familienaam ‘Wall’ aangevuld met ‘Steijn’ om het landgoed en de eigenaar een zekere status te geven. Het landhuis en de tuin zijn particulier bezit en niet toegankelijk voor publiek. Het overige deel van het landgoed is opengesteld voor wandelaars. Natuurmonumenten heeft diverse gemarkeerde wandelroutes aangelegd die het landgoed doorkruisen. Vogels Het landgoed Wallsteijn staat bekend om de nachtegalen. De zang van deze onopvallende vogels is te horen van half april tot in augustus. Ook komt de wielewaal hier voor en in het riet van de Spiegelvijver kunt u een glimp opvangen van de kleine karekiet. Natuurmonumenten aan het werk Op Wallsteijn is de hakhoutcultuur herstelt, zijn de oevers van de vijvers vrij gemaakt van begroeiing, is de doorkijk naar het Johannagraf opgeknapt en is de moestuin nieuw leven ingeblazen. Zo werkt Natuurmonumenten aan het behoud en herstel van de bijzondere landgoederen rond Zundert.
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
Legenda Grondgebruik
Routes Wallsteijnroute 2,5 km
Bos
Akker
Heide
Bebouwing
Zand Water
Overig grondgebruik
Verkeer
U staat hier
Horeca
Informatiepaneel
Koepel
Johanna-graf
Parkeren
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
Engels Hof U staat hier bij de moestuin van landgoed Wallsteijn, het Engels Hof. Het Engels Hof dankt zijn naam aan de parkachtige aanleg (Engelse landschapsstijl) die de tuin van oorsprong in 1830 had. De tuin bestond uit verschillende vakken en paden. Mevrouw van de Wall gebruikte deze tuin als echte moes- en fruittuin met grote
eerste aardappeloogst
boomgaard, bessenstuiken en kruidentuin.
Herstel De moestuin was in de afgelopen 60 jaar verwilderd en verwaarloosd. Natuurmonumenten heeft met steun van diverse partners het karakteristieke hekwerk en de leifruitmuur hersteld. Tegen de muur is opnieuw leifruit geplant. Doordat de muur warmte vasthoudt groeit het fruit beter. De boomgaard met fruitbomen is hersteld. De fruitbomen zijn gesnoeid en de boomspiegels zijn zichtbaar gemaakt en hebben bemesting gekregen. Ook de groentetuin is nieuw leven ingeblazen. Er is opnieuw een bloemen- en kruidenstrook ingezaaid. In de groentebedden worden oud Hollandse groenten gekweekt. Vrijwilligers van Natuurmonumenten hebben het Engels Hof onder hun hoede genomen met als resultaat een prachtig groeiende en bloeiende moestuin. Vrijwilligerswerk Vele vrijwilligers helpen Natuurmonumenten bij het geven van voorlichting of onderhoudswerk in de natuur. Kunnen we ook op u rekenen? Meld u aan via www.natuurmonumenten.nl
vrijwilligers aan het werk
appelboom
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
De vijvers van Wallsteijn Spiegelvijver U kijkt hier uit op de Spiegelvijver die in het verlengde ligt van de Spiegeldreef. De Spiegeldreef is een optische laan die, vanuit het landhuis gezien, breed begint en smal eindigt. Kijkend vanuit het landhuis lijkt de laan hierdoor langer dan hij in werkelijkheid is. Vanuit het landhuis keek men door de laan over de langwerpige Spiegelvijver op de sokkel met vaas aan het uiteinde van de vijver. De Spiegelvijver is aangelegd in 1814, de dreef een jaar later.
Spiegelvijver met het landhuis op de achtergrond te zien door de optische laan.
Slingervijver Verderop ligt de Slingervijver, deze vijver slingert als het ware tussen de opgaande bomen van het Engels Bos door. Met de aanleg van de vijver is al in 1798 een begin gemaakt. Volgens oude vertellingen diende de Slingervijver als zwemvijver voor de meisjes. De jongens zwommen in een andere vijver. Deze verhalen zijn echter niet op feiten berust, het is dus niet duidelijk of deze vijvers echt als zwemvijvers werden gebruikt of puur als Engelse landschapsstijl voor de opvulling tussen het hakhout werden aangelegd
Optische laan (Spiegeldreef) vanuit landhuis naar Spiegelvijver.
Natuurmonumenten Natuurmonumenten heeft beide vijvers, waarvan de oevers overwoekerd waren, weer zichtbaar gemaakt. De paarse wandelroute loopt rondom de Slingervijver en steekt met een bruggetje het water over. Op het bankje bij de vijver kunt u genieten van deze bijzondere omgeving en de in het voorjaar prachtig bloeiende rhododendrons.
kleine karekiet
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
Hakhout op Wallsteijn Hakhout Hakhout is een bostype waarbij bomen net boven de stamvoet, op kniehoogte worden afgekapt. Op Wallsteijn is er eikenhakhout en elzenhakhout aanwezig, beide hakhoutsoorten worden om de zes tot tien jaar gekapt. Hierdoor ontstaan de zogenaamde stobben (stamvoet met zaagvlakken) met uitlopers. Wallsteijn heeft percelen hakhout en erfafscheidingen van hakhout, ze dragen bij aan het besloten karakter van het landgoed. De delen met lage begroeiing vormen een contrast met de bomenlanen en percelen met hoge begroeiing. Historisch gebruik De stammen, staanders en takken werden gebruikt als paalhout, stelen voor gereedschap en brandhout. In tijden van weleer werden de hakhoutpercelen verpacht aan de hoogste bieder en waren daarmee een belangrijke inkomstenbron voor de landgoedeigenaar.
eikvaren
ree en reekalf
Hakhout herstel Het hakhout op dit landgoed was flink verwilderd, daarom heeft Natuurmonumenten het hout gekapt en afgevoerd zodat het oorspronkelijke karakter zich kan herstellen. Natuurmonumenten houdt het hakhoutbos in stand omdat het een belangrijk landschapsbeeld is, typerend voor het landgoed. Ook is het een leefgebied voor de eikvaren en een rustplek voor reeën.
welke boomsoort is dit??
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
Doorkijk naar Johannagraf Vanaf deze plek op de Zonnedreef, kijkt u in zuidelijke richting over de akker, door de eikenlaan, naar het Johannagraf. Deze grafheuvel is, in respect voor haar voormalige functie, niet toegankelijk voor publiek. Hierop wordt een uitzondering
in bloeistaande rodebeuk
gemaakt tijdens de excursies die Natuurmonumenten op landgoed Wallsteijn organiseert. Kijk voor het excursieaanbod op www.natuurmonumenten.nl. Grafheuvel In 1812 startte Frederik van de Wall met de aanleg van de grafheuvel, die als familiegraf dienst moest gaan doen. De grafheuvel kreeg de naam Johannagraf, vernoemd naar de vrouw van Frederik van de Wall. In 1814 overleed zijn 19 jarige dochter, Jeanette, aan roodvonk. Zij werd als eerste en gelijk als laatste begraven in de tombe die op de grafheuvel stond. Later werd het verboden om op particuliere grond begraafplaatsen in te richten. De tombe is niet meer aanwezig, maar de funderingen van de graftombe zijn nog wel aanwezig in de heuvel. Beplanting Op de grafheuvel zijn vier rode beuken geplant, om de beuken zijn eiken geplant met daaronder rhodondendrons. Het graf is hierdoor een stille, volledig in zichzelf gekeerde beschutte plek. Dit werd nog versterkt doordat de akker voor de grafheuvel geheel omgeven was door een houtwal. Nieuwsgierige bezoekers werden op deze manier buiten gehouden. Vanaf het landgoed werd vanuit de Zonnedreef een doorzicht op het graf gemaakt door een deel van de houtwal te verwijderen. Deze opening in de houtwal is door Natuurmonumenten weer zichtbaar gemaakt, zodat u vanuit hier een goed zicht heeft op het Johannagraf.
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
eik
in bloeistaande rhododendron
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
Abdij Maria Toevlucht
edreef ens ekv Ho
Koepel van Wallsteijn
In den Anker
De Zonneheuvel en de Zonnedreef zijn aangelegd rond 1800. Het bijzondere aan de heuvel is dat deze niet gericht is op het
an ba e rs oe M
De Reten
omliggende landschap maar op de Zonnedreef. Deze gerichtheid
De Moerse Bossen
naar binnen is kenmerkend voor het landgoed Wallsteijn, dat altijd een besloten karakter heeft gehad.
’t Pannehûske
Atelier
Van heuvel naar koepel In eerste instantie werd de heuvel vermoedelijk als een stenen halfcirkelvormig bouwseltje gezet met een zitbank. De omringende bomen dienden als windbreker. De mensen gebruikten deze heuvel als rustplek of schuilplek en om inspiratie op te doen. Later werd door Natuurmonumenten op deze heuvel een koepel geplaatst in de stijl van de koepels op de Oude Buisse Heide en de Moeren. Landgoederenzone Natuurmonumenten Zundert Inmiddels zijn er 4 koepels aanwezig in de landgoederenzone rondom Zundert, waartoe de Oude Buisse Heide, Wallsteijn, De Reten en particulier landgoed De Moeren behoren. In De Reten staat sinds november 2010 een moderne versie van staal. Al deze koepels liggen aan de door Natuurmonumenten uitgezette 12km lange (blauwe) Koepelroute. De Koepelroute kan gestart worden vanuit de herberg ‘t Pannehûske of Café In den Anker.
koepel Oude Buisse Heide
Fotografie: Natuurmonumenten, xxxx
koepel De Reten
Legenda Grondgebruik
Routes Koepelroute 12 km
Bos
Akker
Heide
Bebouwing
Zand Water
Overig grondgebruik
Verkeer
U staat hier
Horeca
Informatiepaneel
Draaihek
Koepel
Johanna-graf
Parkeren
Natuurmonumenten werkt aan een open en groen Nederland. Daarom verwerven en beheren we natuurgebieden als Wallsteijn. Inmiddels beheren we vele honderden gebieden. Uw hulp is daarbij hard nodig. Doe mee. Dan kunnen we blijven genieten van de natuur. Het kan al vanaf enkele euro’s per maand! Ga naar www.natuurmonumenten.nl
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.