BusinessPARK
magazine
1
Wallonie Special, september 2011
Platform voor duurzaam ondernemen en lokale economie
WALLONIË SPECIAL
Wallonië in opkomst Uw partner, vandaag en morgen Topregio voor Transport & Logistiek Hoe goed kent u Wallonië?
P
RT
EN
EX
O
COLUMN
LON IA
T
W
AL
& INVEST
M
DE ECONOMISCHE- EN HANDELSVERTEGENWOORDIGING VAN WALLONIË BIJ DE BELGISCHE AMBASSADE IN DEN HAAG - AWEX NEDERLAND Wij staan tot de beschikking van de Nederlandse zakenwereld voor direct en gratis contact met de industrie en commercie van de Waalse regio ban België Het Waals agentschap voor export en buitenlandse investeringen (Awex), met het hoofdkantoor in Brussel, heeft als voornaamste missie het bijstaan van Belgische exporteurs die in Wallonië opereren en interesse hebben in de Nederlandse markt. De economische- en handelsvertegenwoordiging in Den Haag heeft daarnaast als haar taken: beschikbaar te zijn voor het Nederlandse bedrijfsleven dat interesse heeft in Wallonië te investeren of er hoogwaardige en betrouwbare handelspartners te vinden, of om simpelweg nuttige informatie over het bedrijfsleven in Franstalig België te leveren. Nederland is, na Frankrijk en Duitsland, de derde grootste handelspartner van Wallonië en dus zeker niet verwaarloosbaar. Desondanks zijn er nog talloze mogelijkheden de banden te versterken. Waar de taalbarrière voorheen een groot obstakel bleek, opent de huidige opmars van het Engels steeds meer deuren, vooral in de technologiesectoren zoals lucht- en ruimtevaart, biotechnologie, informatica, hoge precisie mechanica etc. De Waalse regering, binnen het huidige federale België, lanceerde in 2005 een Marshall plan om de economische activiteiten in de volgende sectoren te stimuleren: luchten ruimtevaart (Skywin), logistiek en transport (Logistics in Wallonia), mechanica (Mécatech), agribusiness (Wagralim), biotechnologie (Biowin) en duurzame energie (Greenwin). Awex Nederland heeft direct de Nederlandse collegae in de verschillende sectoren in kaart gebracht om zo de contacten tussen hoofdzakelijk particuliere ondernemingen, maar ook onderzoekscentra en universiteiten te versterken. Vandaag de dag, medio 2011, kunnen we vaststellen dat de contacten tussen Nederlandse en Waalse bedrijven inderdaad versterkt en vermeerderd zijn, zowel qua import als export. Ook de succesvolle lancering van de Nederlands-Waalse Business Club in Zuid- en CentraalNederland heeft al tot concrete resultaten geleid. Ja, de Nederlanders en de Walen leren elkaar steeds beter kennen. Robert Dewuffel-Dessart, directeur van Awex Nederland, met zijn collegae Gwenola Thomas en Erik Pleijte, staan het hele jaar tot uw beschikking om u over dit alles te informeren. De afdeling Investeringen van Awex in Namen mag daarnaast ook rekenen op de expertise van twee Nederlandse consulenten, de heer Ton Sels en de heer Gert Hofstenge, voor investeringsmogelijkheden in Wallonië door Nederlandse bedrijven. Grote Nederlandse spelers zoals TNT, Bam, Vos, Grontmij, Arcadis en anderen voelen zich al jarenlang thuis in Wallonië. Daarnaast hebben ook Johnson & Johnson, Microsoft en Google de weg naar Wallonië gevonden en gebruiken zij het gewest als springplank naar Frankrijk en BusinessPARK magazine andere Franstalige markten. Think it over! Welkom in België en in Wallonië, dat ook nog altijd als recreatieoord fungeert voor veel Nederlanders die onze mooie Ardennen komen bezoeken.
2
Wallonië, uw partner vandaag en morgen
Interview Wallonië: logistieke toplocatie
6
Interview Sproncken Orthopedie
8
Interview BIOWIN speelt de Europese kaart
10 12
Interview Steenbergen Transport kiest voor Wallonië
14
Interview Waalse klant kwam niet voor het schaaltje VANappelmoes DER VALK
16
Schitterende bedrijvenparken in Wallonië
18
Hoe goed kent u Wallonië? (quiz met weekend in Wallonië als hoofdprijs)
21
Agenda beurzen en congressen
ROBERT DEWUFFEL-DESSART BusinessPARK magazine
4
BusinessPARK magazine
22 3
INHOUD
P
O
Welkom in Wallonië, een regio die openstaat voor de wereld en samen met u als ondernemer aan de toekomst bouwt. Als één van de meest dynamische groeiregio’s van de Europese Unie oefent Wallonië immers een steeds grotere aantrekkingskracht uit op buitenlandse investeerders en handelspartners Portret van een regio Wallonië is één van de drie federale regio’s van België, een gebied met een oppervlakte van meer dan 16.844 vierkante kilometer (meer dan de helft van het nationale territorium) in het zuiden van het land. Het telt vijf provincies : Waals-Brabant Henegouwen Luik Luxemburg Namen De belangrijkste steden zijn: Luik, Charleroi, Bergen, Namen, Doornik, Verviers, Nijvel en Moeskroen.
• • • • •
Het woord “Waals” zou van “Walha” komen, de term die de Germanen gebruikten voor hun Gallo-Romeinse buren. De naam “Wallonië” werd pas algemeen gebruikt na de Belgische onafhankelijkheid in 1830. De politieke entiteit Wallonië kwam tot stand door de opeenvolgende Belgische staatshervormingen. Deze hervormingen veranderden België in een federale staat waarin het Waalse Gewest een entiteit is met eigen bevoegdheden. Het gewest heeft zijn eigen regering, zijn eigen parlement en zijn eigen hoofdstad: Namen. De bevoegdheden omvatten het economische beleid, de werkgelegenheid, de buitenlandse handel, het toerisme, het toegepaste wetenschappelijk onderzoek, transport en openbare werken, huisvesting en regionale planning, milieu en landbouw, energie en water.
Economie, toen, nu en morgen Als land van kolen en staal kende Wallonië al in de Middeleeuwen een erg intensieve industriële bedrijvigheid. De overvloedige aanwezigheid van bossen en steenkool vlakbij grote waterwegen en landbouwgebieden met heel wat arbeidskrachten zorgden ervoor dat Wallonië zich industrieel kon ontwikkelen. Dankzij al deze groeifactoren werd de regio het industriële hart van het jonge België in 4
BusinessPARK magazine
de 19e eeuw. In Wallonië stond de wieg van de industriële revolutie op het vasteland. Wallonië ontwikkelde zich in die eerste industrialiseringsgolf tot een bloeiende regio: de steenkool en het geld van de burgerij maakten de oprichting mogelijk van hoogovens en fabrieken waar metaal, wol en glas werden vervaardigd. De zware industrie nam een buitengewone vlucht dankzij het talent van mensen zoals John Cockerill (staalindustrie), Ernst Solvay (chemie), Edouard Empain (bouwer van de Parijse metro) en Georges Nagelmacker (stichter van de Compagnie Internationale des Wagons-Lits). Hun know-how vond overal ter wereld ingang. Deze spectaculaire economische ontwikkeling maakte van België het belangrijkste industrieland op het vastelanden een van de rijkste landen van Europa. Maar in 1880 sloeg de Europese economische crisis ook in Wallonië toe De twee wereldoorlogen frustreerden de gestage opgang die Wallonië in de negentiende eeuw doormaakte. In 1958 volgde de ommekeer. Met de veroudering van de Waalse industrieën en de uitputting van de steenkoolmijnen ging Wallonië op zoek naar nieuwe kansen om haar industrie weer leven in te blazen. De kansen zouden onder meer worden gevonden in de nieuwe technologieën en sectoren. Vandaag ziet de toekomst er weer rooskleurig uit. De Waalse economie heeft zich gediversifieerd en geopend naar de buitenwereld. De audiovisuele sector, de ruimtevaart, de agrovoeding, de biotechnologie en farmacie, de machinebouw en nieuwe duurzame technologieën. Wallonië is in de 21ste eeuw meer dan ooit van alle markten thuis.
Een ondernemende regio Het nieuwe Wallonië dankt zijn bloei aan een combinatie van factoren. Het kan rekenen op een overheid met een dynamische toekomstvisie die 100% achter het bedrijfsleven staat en effectieve structuren heeft ontwikkeld om de
RT
EN
EX
Nederlandse ondernemers welkom in Wallonië
LON IA
T
W
AL
& INVEST
M
Wie helpt de buitenlandse ondernemer? AWEX AWEX is het Waals agentschap voor Export en Buitenlandse investeringen. Heeft u als ondernemer belangstelling voor vestiging in Wallonië of voor een samenwerking met een Waalse partners, dan kan AWEX u daarbij helpen. AWEX biest advies, introducties en informatie, bijvoorbeeld over de gunstige fiscale faciliteiten en de beschikbaarheid van kavels met een zeer acceptabele prijs. Uw contactpersoon in Nederland is de heer Robert Dewuffel-Dessart, Economische en handelsvertegenwoordiging voor Wallonië in Nederland.. De heer Dewuffel-Dessart houdt kantoor aan het lange Voorhout 86 in Den Haag. Email:
[email protected]. Samen met zijn staf staat de heer Dewuffel-Dessart klaar om Nederlandse ondernemers te helpen bij plannen voor vestiging in Wallonië. Op de website vindt u meer informatie: www.investinwallonia.be
economische groei te bevorderen. Belangrijke pluspunten zijn: + moderne infrastructuur (weg, spoor, water en door de lucht); + strategisch gelokaliseerde en moderne bedrijvenparken; + strategische ligging naar een achterland van honderden miljoenen consumenten. Maar Wallonië is vooral trots op zijn mensen: onderzoekers en wetenschappers in universiteiten en hogescholen, geschoolde arbeidskrachten op elk niveau. Van ingenieurs tot de vakkrachten op de werkvloer. En… last but not least: de ondernemers, klein of groot, die dromen en ambities omzetten in economische realiteit. Kortom, Wallonië weet van aanpakken. Ondernemers uit het buitenland die willen delen in de groei zijn van harte welkom in Wallonië.
BusinessPARK magazine
Wallonië in cijfers Oppervlakte: 16.844 vierkante kilometer, waarvan 13,9% bebouwd Bevolking: 3.435.000 inwoners Bevolkingsdichtheid: 203,98 inwoners per vierkante kilometer Talen: Frans, Nederlands, Duits. Van de bevolking beheerst 75% het Engels Bruto Binnenlands Product: 73.838,8 miljoen euro (2006) Belastingverdragen: fiscale akkoorden met ongeveer 80 landen Buitenlandse investeringen: In de periode 2000-2007 619 succesvolle projecten met een totale investering van 5,3 miljard euro en 13.825 arbeidsplaatsen Belangrijkste binnenhaven: Luik (derde grootste binnenhaven van Europa) Waterwegen: 451 km Spoorwegen: 1.605 km Snelwegen: 866 km Belangrijkste luchthavens: Brussel Zuid – Charleroi (passagiers) en Luik (cargo)
BusinessPARK magazine
5
W
AL
LON IA
P
O
Het zit bij veel mensen tussen de oren. ‘Nederland Distributieland’ was de leus en niemand kon tippen aan de positie van ons land als nummer 1 voor logistiek en distributie binnen de Europese Unie. Die tijden zijn voorbij. De toekomst op dit gebied is aan Wallonië. Nederlandse regio’s, vooral in de Randstad en NoordBrabant zijn te duur en er staan te veel files. In Wallonië is nog veel ruimte en zijn de kosten relatief laag. Luik staat op dit moment op de eerste plaats, de westelijke provincie Henegouwen zal daar in de komende tien jaar naar toe groeien. Belangrijke Nederlandse logistieke regio’s als Rotterdam, Eindhoven en Venlo vinden zichzelf in de huidige ranglijstjes pas tussen de plaatsen 20 en 40 terug. Hoewel vooral Venlo in een aantal opzichten redelijk kan meekomen in deze ontwikkelingen. Belangrijke bron voor deze ranglijstjes is het internationale onderzoeksbureau voor vastgoed Cushman & Wakefield. Het Brusselse kantoor van deze instelling bevindt zich aan de Kunstlaan, onderdeel van de binnenring. De Kunstlaan vormt de grens van wat wel de Europese wijk van Brussel wordt genoemd. Niet onbelangrijk, want daar vinden de politieke ontwikkelingen plaats die ten grondslag liggen aan de analyses van het bureau. Economisch ontwikkelt Europa zich regionaal en dat zie je terug in de analyses inzake transport en logistiek. Daar aan de Kunstlaan ontmoeten we op deze dinsdagmorgen Jef Van Doorslaer. Hij is opgeleid als geograaf/stedebouwkundige, hoofd van de afdeling Onderzoek binnen zijn organisatie auteur van belangrijke rapporten over de ontwikkelingen binnen de Europese distributiesector. Hij kan het allemaal uitleggen. Vervoer per container maakt het eenvoudiger distributiecentra aan te leggen op centraal gelegen plekken, die relatief goedkoop zijn. Daardoor verandert de positie van de grote havens, waar goederen worden aangevoerd. Er vindt daar minder arbeid plaats, die waarde toevoegt. Dat gebeurt meer en meer op die centraal gelegen 6
BusinessPARK magazine
distributiecentra, waar containers snel naar toe kunnen. Want, zo legt Van Doorslaer me uit, op distributiecentra vindt niet alleen verwerking van goederen plaats door deze over de juiste ‘bakken’ te verdelen. Er wordt ook het nodige aan toegevoegde waarde geleverd. Je moet dan denken aan labelling van de goederen, bewerking van T-shirts (bij voorbeeld opdruk voor de klant) of aanvullende kleuring. Soms is er sprake van toevoeging door activiteiten op het gebied van marketing of telefonische verkoop van aangevoerde goederen. Wallonië heeft in dat opzicht een aantal voordelen. De centrale draaischijf tussen belangrijke centra als Parijs, Londen, Brussel en de grote havens van Noord-West Europa (Rotterdam, Antwerpen, Zeebrugge, Calais, Le Havre) wordt gevormd door wat tegenwoordig de Eurometropool LilleKortrijk-Tournai (Doornik) heet. Daarmee is de provincie Henegouwen geografisch uitstekend verbonden. Als over enige tijd ook nog een nieuwe snelweg Charleroi-Reims wordt aangelegd, heeft de provincie rechtstreekse snelle verbindingen met Zuid-Frankrijk en met Spanje en Portugal zonder dat het verkeer nog via de drukke Parijse metropool hoeft. Bovendien gaat deze Waalse provincie straks extra profiteren, wanneer de plannen worden gerealiseerd voor het graven van het Kanaal Schelde-Seine. Parijs zal dan voor het eerst vanuit het noorden per schip bereikbaar worden en daardoor zal dan veel vervoer van de weg naar het water verhuizen. En tenslotte ontwikkelt het vliegveld BruxellesSud in Charleroi zich razendsnel dankzij onder meer de vluchten van de goedkope vervoerder Ryanair. Aan de andere kant van Wallonië heeft Luik zich ontwikkeld als centraal gelegen stad voor distributie naar onder meer het Ruhrgebied en meer zuidelijk gelegen bevolkingscentra in Zuid-Duitsland, Noord-Italië en Oost-Frankrijk. Logische aanvulling daarop is het gebied rond de zuid-oostelijke Waalse stad Arlon en Luxemburg. De centrale positie van Luik werd mogelijk doordat deze stad goed is ontsloten over de weg, het water en door de lucht. Het toverwoord van de logistiek is tegenwoordig
‘multimodaal vervoer’. Luik voldoet in alle opzichten aan de vereisten daarvoor. De stad heeft goede verbindingen per autosnelweg zonder filedruk met Brussel, Antwerpen, Maastricht, Luxemburg en richting Duitsland. De grote haven van Antwerpen ligt al ongeveer 100 kilometer landinwaarts. En via het Albertkanaal zijn containers vervolgens snel over het water in Luik. Daar bevindt zich na Duisburg de tweede grote binnenhaven van Europa. De haven heeft ook verbindingen met Rotterdam. En ten slotte groeit de luchthaven van Luik als kool, waar het gaat om vrachtvervoer. TNT heeft zijn belangrijkste Europese distributiecentrum op deze luchthaven. En dat blijkt de trekker, waarmee de luchthaven zich nu richting de top-5 van belangrijkste Europese vliegvelden voor luchtvracht beweegt. Luik is in dat opzicht Zaventem bij Brussel al voorbij gestoken en bedreigt de positie van Schiphol op deze ranglijst. De stad heeft bovendien via samenwerking binnen de Euregio Rijn-Maas de beschikking over een gevarieerd aanbod aan arbeidskrachten, die veel Europese talen als ‘moedertaal’ spreken. Een distributiecentrum, vertelt Van Doorslaer, heeft verder ruimte, arbeidskrachten en goedkope grond nodig. Wallonië scoort in al die opzichten positief in vergelijking met de concurrentie. Wallonië profiteert daarbij volgens hem van de enigszins anarchistische traditie, waarbij een overvloed aan ruimte heeft geleid tot een praktijk, waarbij veel meer dan in Nederland in ‘de weilanden’ allerlei vastgoed werd neergezet. Het heeft tot een groot aanbod aan voorzieningen geleid die door de overheid zijn opgezet. Het gevolg daarvan is, zegt Van Doorslaer, dat de prijzen van vastgoed in Wallonië relatief laag zijn. Ook daarom “heeft Henegouwen de toekomst, omdat we hier wat bourgondischer met de ruimte omgaan”, zegt hij. Hoewel de kosten voor vastgoed maar voor 9% een rol spelen in de kostenmatrix, die zijn bedrijf hanteert, “kan dat toch net het verschil maken”. De prijzen per vierkante meter “zijn heel stabiel en laag en zullen ook niet veel stijgen”. BusinessPARK magazine Merken we in de praktijk al wat van deze mooie toekomst voor Henegouwen? Van Doorslaer: “Het modehuis Hennis & Mauritz investeert daar. Dat bedrijf zit liever in Henegouwen dan in Luik, omdat het zich meer op het zuiden van Europa richt, dan op de rest van het continent. Heel recent hebben Microsoft en Google investeringen
RT
EN
EX
door Koos van Houdt
T
Wallonië: logistieke toplocatie & INVEST
M
aangekondigd op plekken in Wallonië waar koelwater beschikbaar is voor de centra waar servers van hun bedrijven staan opgesteld. In Feluy bij Nivelles komt een distributiecentrum van Dow Corning. En in Lille staan negen nieuwe mega-distributiecentra op stapel, waardoor ook werkgelegenheid beschikbaar komt voor inwoners van Henegouwen.
BusinessPARK magazine
7
W
AL
LON IA
P
O
Meer dan 50 jaar geleden koos de ondernemende familie Spronken uit Zuid-Limburg al voor het opzetten van business bij de zuiderburen. In het centrum van Genk werd een orthopedische winkel gestart. Na een forse uitbreiding van de activiteiten in België werd later in 1960 ook gestart in Nederland in het Limburgse Beek. Inmiddels is Spronken Orthopedie een toonaangevend bedrijf op het gebied van gezondheidszorg en medische hulpmiddelen en is Spronken al meer dan 25 jaar met veel genoegen actief in Wallonië.
Goed ondernemen in Wallonië Leon Spronken geeft leiding aan het bedrijf en toont zich uitermate ingenomen met de activiteiten in Wallonië. Hij is vol lof over de samenwerking met fysiotherapeuten, ziekenhuizen, artsen en personeel. “Ik vind de Walen zeer joviaal en loyaal. De mensen zijn over het algemeen relaxed en open. Klanten verwachten wel goede service. Die krijgen ze dan ook van ons. Het bevalt ons zo goed in Wallonië dat we het aantal vestigingen verder gaan uitbreiden. We openen nu ook een vestiging in Gosselies. Je kunt mij als een echte fan van Wallonië beschouwen. Wat veel Nederlandse ondernemers als taalbarrière zien, is volgens mij puur koudwatervrees. Bij ons is dit absoluut geen issue.”
Grote kennis van zorgregelgeving in België In vergelijking met Nederland is de regelgeving en de vergoedingssfeer voor zorg anders geregeld in België. Spronken: “Aangezien wij al zolang in België actief zijn, weten we inmiddels precies hoe het gaat met het declareren van zorg en de regels die daarmee samen hangen. De gezondheidszorg is hier nationaal geregeld, maar er zijn wel verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. Zo biedt het Waalse fonds bijvoorbeeld ook een vergoeding voor extra hulpmiddelen, zoals een extra rolstoel.” Wat in Nederland als een doodzonde wordt beschouwd volgens de nMA is volgens Spronken in België zonder meer toegestaan, namelijk het als branche onderhandelen met de overheid over tarieven voor zorgverlening. “In Nederland was dat vroeger ook gebruikelijk, maar nu verboden. Hier onderhandelt de ondernemersorganisatie voor de zorg namens de bedrijven.”
Voldoen aan nationale kwalificatie-eisen Spronken Orthopedie kan met gerust hart verder groeien in Wallonië, omdat het als zorgverlener beschikt over de erkenningen om zorg aan patiënten in België te mogen leveren. Spronken geeft aan dat deze erkenningen pas worden BusinessPARK magazine verstrekt als het personeel voldoet aan de nationale diplomaeisen die de overheid stelt. “De opleidingen voor de zorg zijn goed geregeld in België. Wil je als ondernemer aan de slag, dan moet je voldoen aan de eisen.” Naast de nationale eisen die aan bedrijven en personeel worden gesteld, investeert Spronken aanvullend zelf in in8
BusinessPARK magazine
RT
EN
EX
door Ton Sels
T
Spronken Orthopedie is fan van Wallonië & INVEST
M
novatie en ontwikkeling. In het hoofdkantoor is daarvoor een congreszaal ingericht voor lezingen en cursussen voor medewerkers, artsen en andere werkers in de zorg. “Wij tonen hiermee ook richting de overheid aan dat we de kwaliteit van de zorg zeer serieus nemen en een stap verder gaan dan eigenlijk nodig is.”
Waalse markt heel belangrijk Voor de orthopedische activiteiten van Spronken zorgt Wallonië zeker voor 50% van de jaaromzet van het bedrijf. “Wallonië is voor ons heel belangrijk. Vandaar dat we ook meer investeren in deze regio door het openen van nieuwe aanmeetlocaties en vestigingen. We gaan meer en meer werken op basis van one-stop-shopping. De klant kan voor een uitgebreide range van zorg en medische hulpmiddelen bij ons terecht, bijvoorbeeld voor prothesen, orthesen, therapeutisch elastische kousen en hulpmiddelen, zoals rolstoelen en rollators. We zijn zelfs betrokken bij de prille ontwikkeling van zorgboulevards in samenwerking met ziekenhuizen.”
Kijkje in de toekomst Spronken beschouwt de Benelux als geheel als interessante markt voor de zorg. Zorg is sowieso een groeiende markt. In de visie van Spronken wordt de economische vergrijzing gevolgd door de medische vergrijzing. “Dat betekent dat mensen in de toekomst ook zelf meer aan goede zorg zullen gaan besteden.” In dat kader is het ook niet vreemd dat de Europese Unie met een beleidsplan voor healthy aging is gekomen, gericht op de groter worden bevolkingsgroep die na een werkzaam leven wil genieten van een optimale kwaliteit van leven. Voor meer informatie: www.spronken.com
BusinessPARK magazine
9
W
AL
LON IA
P
O
Ja, er zijn incidenteel contacten met onderzoeksinstellingen in Leiden en Amsterdam. Maar er is nog alle ruimte om de contacten vanuit Nederland met het Waalse cluster BioWin te versterken. Dat zegt Frédéric Druck, directeur belast met communicatie en internationale relaties. BioWin is het Waalse cluster voor gezondheid biotechnologie en medische technologieën. Zijn organisatie vormt een stevig bouwwerk. Maar Druck is er niet arrogant door geworden. “We dragen bij aan de economische ontwikkelingen van Wallonië en moeten daarvoor de Europese kaart spelen. We kunnen leren van anderen en willen zoveel mogelijk de samenwerking zoeken.” Het is wat regenachtig op de vroege dinsdagmorgen eind mei in Brussel. Maar de plek voor onze afspraak is symbolisch. Het vroegere douanekantoor ‘Tour&Taxis’ aan de Brusselse binnenhaven, vlak ten noorden van het centrum en de binnenring van de stad is tegenwoordig een inspirerend bedrijfsverzamelgebouw voor allerlei innoverende kleinere bedrijven. Op het overdekte terras van het bedrijfsrestaurant vinden we een rustig plekje op een sofa die in zijn vorm herinneringen oproept aan de spreekkamer van Sigmond Freud.
10
BusinessPARK magazine
Zo samen op de sofa, laat Druck mij zijn digitale ‘presentatie’ zien van het Waalse gezondheidscluster. Dat cluster past in de macro-economische ontwikkelingen van de afgelopen tien jaar, waarin overheid, instituten voor wetenschappelijk en technologisch onderzoek, universiteiten en andere onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven in een bepaalde regio zich rondom een sterk in die regio aanwezig thema organiseren. Tijdens een Europees topberaad onder Brits voorzitterschap in oktober 2006 werd daartoe in Hampton Court (nabij Londen) de politieke basis gelegd. Iets eerder, in 2005 kwam ‘het Marshallplan voor Wallonië’ tot stand. Op basis daarvan werden ook in 2006 vijf competitiviteitclusters gevormd, waaronder BioWin. Op dit moment bestaan in deze zuidelijke regio van Wallonië al zes van deze clusters. De regionale overheid heeft hiertoe AWEX, het Waalse agentschap voor de bevordering van de export en van internationale investeringen, als een zogenaamde ‘onestop-shop’ opgezet. BioWin werkt nauw samen met Philippe Janssens de Varebeke, expert van dit agentschap voor de bevordering van de industriële investeringen in het domein van de Life Sciences Binnen BioWin zijn ongeveer 400 universitaire onderzoeksinstellingen van de Brusselse Université Libre de Bruxelles, de Université Catholique de Louvain en de Université de Liège en van aanverwante faculteiten (Mons, Namur, Gembloux) actief. Vele tienduizenden studenten en 670 medische specialisten zijn betrokken bij het cluster. Er zitten daarnaast universitaire ziekenhuizen uit deze steden in het cluster. Daarmee is heel centraal België, waaronder de hoofdstad via de Franse Gemeenschap van België betrokken bij dit cluster. Uitgetekend op een kaart zie je Brussel en ongeveer de hele taalgrens dwars door België in een mooie ellips omcirkeld. BioWin profiteert zo onder meer van de sterke internationale positie van Brussel als Europese hoofdstad (onder meer aanwezigheid van internationale scholen) en van de logistiek sterke positie van de regio binnen de Europese Unie. De federale overheid ondersteunt de bedrijven die in België
investeren door belastingvoordelen te berekenen in het geval dat bedrijven of instellingen eigen kapitaal investeren (‘notional preferences’). Ondernemingen kunnen ook profiteren van reducties op de premies voor de sociale zekerheid voor de tewerkstelling van docenten en ingenieurs. Andere sterke punten van Wallonië, zoals het mooie, groene heuvelland (Ardennen) en de relatief lage grondprijzen spelen ook een rol. In het gezondheidscluster doen ze hetzelfde als Philips in Eindhoven heeft gedaan. Door de zogenaamde ‘Open Innovation’ te bevorderen, helpen bedrijven en wetenschappelijke instellingen (zowel publieke als private) elkaar bij hun onderzoeksprogramma’s. Resultaten worden uitgewisseld, waardoor het cluster zichzelf verder versterkt. Gerichte training voor nieuwe onderzoekers, het zoeken van internationale netwerken en de aanwezigheid van goede technologische bedrijvigheid zorgen ook voor een positieve bijdrage aan de kracht van het cluster. De Europese Commissie heeft zogenaamde ‘Region of Knowledge’ oproepen gelanceerd, waarbinnen triple helix clusters (regionale overheid, bedrijven, universiteiten) initiatieven kunnen nemen om innoverende partnerships te bevorderen. In de zogenoemde TERMproject (tissue engineering and regenerative medicine) acht clusters uit de hele Europese Unie, waaronder BioWin, met elkaar samenwerken. Dankzij een samenwerkingsverband van AWEX zijn relaties opgezet met collega’s in de Amerikaanse BusinessPARK magazine staat Texas. Daarnaast heeft BioWin ook een samenwerkingsakkoord met een biopharma cluster in Shanghai. De ruggengraat van BioWin wordt gevormd door vier sterke bedrijven, die samen goed zijn voor € 1,5 miljard aan investeringen per jaar en voor bijna 15.000 arbeidsplaatsen. Het gaat daarbij om het internationale, van oorsprong Britse
RT
EN
EX
door Koos van Houdt
T
BIOWIN speelt de Europese kaart & INVEST
M
farmaceutische bedrijf GlaxoSmithKline Biologicals (vaccins), UCB (Immunologie, CNS), iba (een Belgisch bedrijf uit Louvain-La-Neuve dat is opgezet op basis van de resultaten die werden behaald uit onderzoek naar behandelingen voor kanker aan die universiteit - in vaktaal: een ‘valorisatie’) en Baxter, een hoogtechnologisch biopharmabedrijf en instrumentenmaker. Daaromheen zijn een groot aantal bedrijven (men schat ongeveer 70) uit het midden- en kleinbedrijf in het cluster betrokken. Frédéric Druck maakt deel uit van de vierkoppige directie van BioWin. Hij vertelt zelfbewust en betrokken over zijn werk, maar overdrijft de betekenis ervan niet. Hij ziet zijn bedrijf als een onderdeel van Europese en wereldwijde technologische ontwikkelingen in de zorg voor de gezondheid van mensen. Je kunt, zegt hij, “onder de indruk raken van de manier waarop in landen als China, Japan, Zuid-Korea en Singapore grote gebouwen worden neergezet en met veel geld onderzoeken worden gestart. Maar wij in Europa zien het minder in dat soort grootschaligheid. Wij werken meer van onderop en maken gebruik van de bedrijven, instellingen en hooggespecialiseerde human capital die er al zijn. Daarom is er geen groot glazen en prestigieus kantoorgebouw in Wallonië, waar BioWin zich vol trots presenteert. Wij, Europeanen zijn net zo slim als de Amerikanen en de Aziaten. Maar wij doen het anders dan zij.” Er is volgens hem wel een risico verbonden aan deze opzet. “We moeten in Europa fragmentatie van onderzoek en toepassing tegengaan. Zo kunnen Waalse en Nederlandse onderzoekers nog veel van elkaar leren en elkaar versterken. Nederlandse onderzoeksinstellingen en bedrijven kunnen dichtbij huis in Wallonië nog goed bouwen aan hun netwerken en aan zinvolle contacten.” Maar ook al is hij trots op de goede organisatie van het cluster, hij hoedt zich om zichzelf ten opzichte van de Nederlanders daarvoor op de borst te slaan.
BusinessPARK magazine
11
W
AL
LON IA
P
O
Het concept van netwerken en clusters van ondernemingen vindt overal ter wereld ingang als nieuwe manier om de economie te ontwikkelen, maar ook en vooral als een bron van innovatie in de ruimste betekenis van het woord. Wallonië was een voorloper in deze trend: al in het begin van de jaren ’90 begon het met clustering en in 2005 lanceerde het zijn beleid van de “pôles de compétitivité”. Logistics in Wallonia (Transport en Logistiek) Dit cluster werd in het leven geroepen om de transport- en logistieke sector in Wallonië verder te ontwikkelen en in het buitenland te promoten en een gemeenschappelijke strategie te bepalen om inzet van arbeidskrachten en technologie optimaal te realiseren. Logistics in Wallonia heeft drie duidelijke missies: promotie maken voor Wallonië als centrum voor logistiek en transport; inzet voor de sector optimaliseren; het ondersteunen van de bedrijven in de sector.
• • •
Deze pool neemt initiatieven in drie domeinen van uitmuntendheid, te weten: 1. Veiligheid, betrouwbaarheid, preventie en milieu 2. Transport, distributie en opslag 3. Verpakking Promotie in het buitenland Hier is het de bedoeling duidelijk uit te dragen welke mogelijkheden Wallonië biedt voor de sector transport en logistiek. De uitstekende vestigingsvoorwaarden (strategische locaties, lage grondprijzen, goede infrastructuur en fiscale voordelen) blijken bij bedrijven in de transport in het buitenland te weinig bekend. Inzet voor de sector optimaliseren Dit gebeurt o.m. aan de hand van opleidingen (taal, logistiek, techniek) die afgestemd worden op de vraag van bedrijven. Verder wordt de waaier van logistieke activiteiten met hoge meerwaarde verruimd: nieuwe praktijken, uitwisseling van kennis, steun voor innovatie en onderzoek en bevordering van de ontwikkeling van specifieke logistieke oplossingen voor bepaalde sectoren. Ook wordt een proactief investeringsbeleid gevoerd. Ondersteunen van de bedrijven in de sector Voor de bedrijven worden netwerken georganiseerd. Niet alleen met transportbedrijven zelf, maar ook met bedrijven in de keten 12
BusinessPARK magazine
die gerelateerd zijn aan de sector voor transport en logistiek. Op deze wijze kan de verdere groei van bedrijven worden gefaciliteerd.
SKYWIN (Lucht- en ruimtevaart) Skywin Wallonië is de competiviteitspool voor de sector van de lucht- en ruimtevaart. Deze werd in juli 2006 door de regering van het Waalse Gewest erkend en bundelt twee sectoren die samen goed zijn voor meer dan 65.000 directe banen en een omzet van 1.5 miljard euro. Deze pool richt zich op drie thema’s: Composietmaterialen voor vliegtuigen en ruimtevaart Dit thema wil de concurrentiekracht en de bewezen kwaliteit van de composietproducten van de luchtvaartsector in het Waalse Gewest versterken. Het stimuleert de ontwikkeling van nieuwe technologieën en materialen voor zowel structuren als aandrijvingen, bevordert de groei van een industriële capaciteit en ontwikkelt een specifiek softwareplatform voor virtuele prototypering en de optimalisatie van de dimensionering. ‘Intelligentere’ vliegtuigen en ruimteschepen Gewicht als kostprijs van toestellen kunnen worden beperkt, zowel in productie als in exploitatie. Hiervoor worden zogenaamde ‘Health management’ technologieën toegepast en embedded systems, zoals mecatronica, monitoring, energiebeheer en telecom. Industriële diensten en toepassingen Hierbij wordt de focus gelegd op de omschakeling van bestaande industrieën en de stichting van nieuwe activiteiten in het kader van satelliettoepassingen (GALILEO, GMES, TELECOM) en de ontwikkeling van nieuwe productiemodellen voor kleine en middelgrote bedrijven in de sector.
MECATECH (Mechanical engineering) Deze pool streeft op de eerste plaats naar het scheppen van werkgelegenheid en economische ontwikkeling in de sector. De projecten zijn gestructureerd rond:
vorming van netwerken van grote en kleine onderne• demingen, onderzoekscentra, universiteiten, hogescholen en opleidingscentra; innovatie in alle dimensies: technologisch, commercieel, organisatorisch, etc.; een potentieel voor internationale ontwikkeling. Mechanical engineering is de wetenschap van beweging, balans en kracht, en van de energie die wordt opgewekt om functionele systemen of machines te leveren. Mechanical engineering is in vrijwel alle industriële en consumptieactiviteiten aanwezig. De competiviteitspool MecaTech heeft dan ook een buitengewoon divers werkterrein. Om het overzichtelijk te houden, structureert deze pool zijn activiteiten rond vier technologische domeinen: 1. Materialen en oppervlakken van de toekomst Creatie van materialen met nieuwe eigenschappen. 2. Totaaltechnologieën Complexe, snelle en voordelige productieprocessen. 3. Microtechnologie en mecatronica Mechanische systemen met inbegrip van intelligente en elektronische systemen. 4. Onderhoud en betrouwbaarheid Integratie van nieuwe technologieën in de onderhoudsdiensten (sensoren, meettechnologie, expertsystems, etc.).
• •
BIOWIN (Gezondheidszorg) De competiviteitspool BIOWIN (BIOtechnologie Wallonia INnovation) is een koepel voor alle partijen in de regio die betrokken zijn bij de innovatie en de opleiding in de sector biotechnologie en gezondheid. De doelstellingen zijn: binnen tien jaar een wereldleider worden in de drie belangrijkste domeinen kanker, ontstekingsziekten en hersenaandoeningen; een nieuw etos van openheid en samenwerking tot stand brengen die de innovatie in Wallonië zal bevorderen; het beste talent in Wallonië opleiden, aantrekken en behouden. BusinessPARK magazine
• • •
BIOWIN concentreert de activiteiten in drie therapeutische domeinen (kanker, ontstekingsziekten en hersenaandoeningen) en vijf technologische benaderingen: biomarkers, geneesmiddelenkandidaten, voorspellende modellen, drug delivery en medische uitrusting,
RT
EN
EX
T
Economische clusters in Wallonië & INVEST
M
De ontwikkelingsstrategie volgt vijf grote oriëntaties, te weten: 1. Innovatieve onderzoeksprojecten in de drie genoemde therapeutische domeinen, in een streven naar wetenschappelijke uitmuntendheid en internationale erkenning door onafhankelijke instituten. 2. Opleidingen om human capital van topniveau te bereiken. 3. Communicatie om de promotie van de Waalse zorgkwaliteit van BIOWIN in internationaal verband te vergroten. 4. Gerichte inzet om de dialoog en samenwerking tussen de partners te bevorderen. 5. Het vinden van financieringsbronnen (publiek en privaat) met de bedoeling de openbare financiering grotendeels door privéfondsen te vervangen en op die manier de sector sterker in Wallonië te verankeren.
WAGRALIM (Landbouwindustrie) Met WAGRALIM wordt vooral het concurrentievermogen van de ondernemingen in de sector van de agrovoeding versterkt. Op die manier wordt bijgedragen aan de ontwikkeling van de werkgelegenheid in deze voor Wallonië buitengewoon belangrijke industrie. Deze pool volgt een drievoudige strategie: producten met een hogere meerwaarde ontwikkelen door middel van meer innovatie en een betere afstemming op de behoeften van de markt; de rentabiliteit van de kanalen vergroten door ze beter te integreren en hun duurzaamheid te bevorderen; de productcapaciteit en de omvang van de bedrijven vergroten door de positionering op nieuwe markten te bevorderen en de verkoopcapaciteiten te ontwikkelen. Deze strategie wordt in de praktijk gebracht aan de hand van innovatie, onderzoek, opleiding, investering en steun rond vier thema’s: Gezonde voeding De ontwikkeling van producten en ingrediënten met hoge meerwaarde voor de gezondheid. Innovatieve producten en bewaringstechnologieën De ontwikkeling van processen en technologieën die de kwaliteiten van de producten in stand houden, de bewaartijd verlengen en het gebruik van additieven elimineren of tot een minimum beperken. Bioverpakking De ontwikkeling van biologische voedselverpakkingen, gemaakt van hernieuwbare en biologisch afbreekbare materialen. Duurzame landbouwq Het bevorderen van een efficiëntere productie en van duurzame processen.
• • • •
BusinessPARK magazine
13
P
O
Met 350 medewerkers, 260 voertuigen (waarvan 220 eigen materieel en 40 charters) dagelijks onderweg en 6 eigen depots (4 in Nederland en 2 in België) kun je in termen van Transport & Logistiek gerust spreken van een grote speler die de gehele Benelux bedient. Steenbergen is een 24-uurs distributeur met een lange staat van dienst. Sterk in het segment zwaarder gemiddeld gewicht. Steenbergen distribueert onder meer voor de grote autobandenfabrikanten dagelijks vele autobanden naar garages en autohandelaren in de Benelux.
Ook de verbeteringen in de infrastructuur in Wallonië worden door Quist genoemd als voordeel. “ In de afgelopen 10 jaar is de weginfrastructuur sterk verbeterd. Bovendien zitten we met het nieuwe depot op een prima locatie dichtbij belangrijke snelwegen.”
RT
EN
EX
Steenbergen Transport kiest voor nieuwbouw in Wallonië
LON IA
T
W
AL
& INVEST
M
organisatie die Steenbergen is. “Door de locatie in Chaineux kunnen we nu zelf onze 24-uurs distributie geheel in eigen hand houden en dat is met name voor klanten een zeker gevoel.”
Kijken naar de toekomst
Voor nadere informatie over Steenbergen: www.steenbergentransport.com
Al met al is Quist een tevreden man met de fraaie nieuwe locatie in Wallonië toegevoegd aan de al indrukwekkende
Ton Sels
Ervaren op weg Algemeen directeur Jaap Quist vertelt in het hoofdkantoor in Bodegraven enthousiast over de nieuwe plannen. “ Wij kiezen ervoor als Steenbergen om onze distributie in de Benelux voor klanten helemaal zelf te doen. Wij zijn dan niet afhankelijk van anderen en houden optimaal grip op onze activiteiten. Aangezien er bij de huidige en bij nieuwe klanten een grote vraag is naar 24-uurs distributie hadden we dringend behoefte aan een extra depot. We zaten al op een kleinere huurlocatie in Wallonië, maar hebben nu overeenstemming bereikt over de bouw van een groot eigen depot in Chaineux, direct nabij de A3 en A27 in de provincie Luik. Dit nieuwe depot ligt nog geen half uur vanaf Maastricht” Met de komst van dit nieuwe depot zal Steenbergen nog beter in staat zijn de 24-uurs distributie nog beter en efficiënter in te plannen. Het nieuwe depot beslaat niet minder dan 17.000 m2 met een loods van 4.000 m2 compleet met 28 laad- en losdeuren.
Mensen aan de slag Quist verwacht binnen een paar jaar 40 medewerkers aan de slag te hebben in Caineux. “ We hebben al een Belgische directeur die nu ook al verantwoordelijk is voor de aansturing van onze depots in België. Een aantal van onze chauffeurs woont al in de regio en rijden nu vanuit Wallonië”
Waarom Wallonië? De keuze voor Wallonië heeft volgens Quist te maken met diverse aantrekkelijke factoren. “Allereerst hebben we de grond tegen een uiterst schappelijke prijs kunnen kopen. Daarnaast zijn we heel goed geholpen door de mensen van AWEX, het investeringsbureau van het Waalse gewest.” 14
BusinessPARK magazine
BusinessPARK magazine
BusinessPARK magazine
15
P
O
Het is even zoeken, draaien en keren als je bij de afslag Nivelles-Sud de snelweg van Brussel in de richting van Parijs verlaat. “Als ik er zelf over mocht beslissen, dan zou ik vandaag nog beginnen met kappen van wat al te veel bomen, die het zicht op het hotel belemmeren,” erkent directeur Bert Wohrmann, als ik met hem op het terras van ‘zijn’ hotel/restaurant zit. Voor een Nederlander onmiskenbaar een ‘Van der Valk’. Maar, zegt hij, “het traditionele schaaltje appelmoes bij de avondmaaltijd verdween hier al snel van de kaart”. Daar kreeg je de mensen in Wallonië niet mee het restaurant in. Niettemin smaakt het eten er voortreffelijk, zo is mijn eigen ervaring. Het is dat Bert Wohrmann (1959) is geboren in het huis van zijn grootouders Martinus van der Valk en Riet Mulder in Alphen aan den Rijn. Riet was tot op hoge leeftijd (ze overleed in 1986 toen ze 89 jaar was) sterk betrokken bij de groei en bloei van de familiebedrijven. Daar in Alphen weet iedereen, waar het is. Het rond tropische vogels opgezette park ‘Avifauna’ is internationaal vermaard. Bert is dus geboren in Nederland, maar hij heeft er nauwelijks gewoond. Zijn ouders Ben Wohrmann en An van der Valk waren, geheel volgens de bedrijfsfilosofie, in Brasschaat terecht gekomen. Daar werd in 1958 met het oog op veel Nederlanders die de Expo in Brussel wilden bezoeken, een motel geopend. Het waren de eerste ervaringen van de familie met de combinatie van ‘restaurant’ en mogelijkheid te overnachten. “Je moet je voorstellen, dat was nog in de tijd dat er geen snelweg lag en iedereen nog vanaf Breda via de ‘nationale’ naar Antwerpen reisde.” Maar elke neef of nicht binnen de grote familie trekt verder. In 1977, als hij achttien is en het huis uitgaat, koopt hij, gesteund door de familie, een stukje grond in Nivelles (Nijvel), ongeveer dertig kilometer ten zuiden van Brussel. Want zo gaat dat volgens de filosofie in de familie: koop maar ergens een stukje grond, bouw er een nieuw hotel en/of restaurant en maak er iets van. En zo woont en werkt hij daar nu al 34 jaar. Wohrmann: “Ze zaten hier in Wallonië toen niet op ons te wachten. Maar ik voel me hier thuis en het bedrijf hier loopt goed. De plaatselijke bevolking weet ons goed te vinden, ook voor vergaderingen en zakelijke afspraken.” Wohrmann koos indertijd voor Nivelles omdat er aardige financiële ondersteuning beschikbaar was voor deze investering. “We konden 10% subsidie krijgen, maar ik moest 16
BusinessPARK magazine
T
EX
door Koos van Houdt
indertijd wel tien jaar vechten om dat bedrag ook uitbetaald te krijgen. Nu weet de regionale regering van Wallonië wel beter, hoe ze met dit soort zaken moet omgaan. En AWEX speelt daarin een hele goede rol”, stelt hij vast. Zoals Wohrmann bij de familie Van der Valk behoort, zo voelt hij zich ook bij Wallonië horen. Hij spreekt beter Nederlands dan vele Nederlanders en bij wijze van spreken ook beter Frans dan zijn stadgenoten. “Als ik in Parijs ben, denken de mensen als ze me horen spreken, dat ik daar woon”, vertelt hij trots. Hij heeft samen met zijn vrouw vier zonen gekregen en die hebben inmiddels alle vier een academische opleiding achter de rug. Wallonië merkt dat. Van der Valk heeft inmiddels een airporthotel bij het vliegveld Bruxelles-Sud in Charleroi (zeventien kilometer ten zuiden van Nivelles) en sinds twee jaar een prachtige vestiging in het voormalige douanekantoor in de oostelijke stad Verviers. Wohrmann: “Toen ik in Verviers voorstelde, iets te maken van het leegstaande, monumentale gebouw, kwam er unanieme steun voor in de gemeenteraad. Zo eensgezind was daar nog nooit zo’n project omhelsd,” vertelt hij. En de groei gaat verder. Op drie andere plekken in het heuvelachtige en groene Waalse land staan in de nabije toekomst ook vestigingen van Van der Valk op stapel onder leiding van een nieuwe generatie-Wohrmann. Wallonie. Het beeld dat Nederlanders van dit stuk van België hebben is bekend, maar onjuist. Wohrmann: “Vlamingen en Walen leven prettig onderling samen. Alleen tussen de politici in de federale regering gaat het minder. Op dit moment zijn in Brussel duidelijk niet de juiste mensen gekozen.” En dan is er natuurlijk het beeld van de rokende staalfabrie-
ken bij Luik en van ‘zwarte stad’ Charleroi. Dat beeld bestaat nog wel, maar is bezig te verdwijnen. “Als straks de nieuwe snelweg naar Reims klaar is, dan levert dat opnieuw een impuls voor dit gebied op”, zo verwacht hij. Wohrmann: “Er wordt veel geïnvesteerd en het bedrijfsleven groeit en bloeit in dit gebied. Nivelles-Sud ligt nu op een knooppunt van snelwegen. Je bent hier vandaan niet alleen snel in Parijs, maar je hebt ook gemakkelijk toegang tot de grote verbindingen naar andere delen van Zuid-Europa, zonder dat je nog door of langs Parijs moet. En met Ryanair is de luchthaven van Charleroi bezig zich verder te ontwikkelen.” En dat merken ze in de familie weer aan de gang van zaken in het eigen airporthotel daar. Wohrmann: “Mijn zoon is van een nieuwe generatie. En die stunt met de prijzen voor een hotelkamer, wanneer je maar vroeg boekt. Dat kijkt hij dan weer af van de goedkope tickets die op de markt zijn van luchtvervoerders als Ryanair, als je maar vroeg genoeg boekt. Eigenlijk is dat in strijd met de bedrijfsfilosofie. Maar ja, een jonge generatie pakt de zaken weer anders aan.” Maar als dat zo is, verwatert dan het concept niet? Wohrmann: “Ieder van ons kan naar eigen inzicht zijn of haar bedrijf runnen. Maar als je teveel afwijkt van het gangbare, dan wordt de toegang tot het bedrijfsmagazine ‘Valk’ en tot de website www.valk.com afgesloten.” Hoe dat in zijn werk gaat? Alle vestigingen krijgen regelmatig onaangekondigd onbekende controleurs op bezoek. En die beoordelen of een bepaalde vestiging nog voldoende de geur en kleur van de familiebedrijven uitstraalt. Maar de kaart in de vestiging van Nivelles-Sud is helemaal afgestemd op de smaak van de inwoners van deze streek en is ook in het Frans opgesteld. Toch hangt de vlag met de bekende toekan gewoon te wapperen. En daar heeft Wohrmann binnen de familie best even voor moeten vechten. Wohrmann heeft duidelijk het gevoel dat de economie in Wallonië de goede richting uitgaat. “Vroeger wilden de mensen hier niets. Maar dat is nu radicaal veranderd. Kennelijk is het kwartje gevallen. En de regionale politiek heeft dat ook onderkend.” Helemaal tevreden is hij nog niet: “De vrijheid die BusinessPARK magazine de regionale deelregering heeft verworven werkt goed. Maar de ontwikkelingen zijn nog jong. Er is ook in het functioneren nog verdere ontwikkeling mogelijk”, zo stelt hij vast. Wohrmann somt op: “Nederlanders, die hier willen investeren, treffen gunstige voorwaarden aan. De grondprijzen zijn laag en er is niet veel stijging te verwachten. In de iets
LON IA
RT
EN
Waalse klant kwam niet voor het schaaltje appelmoes
W
AL
& INVEST
M
verderop gelegen stad Mons ‘doen’ de grondprijzen € 35 per vierkante meter. Er is ruimte en voldoende aanbod van arbeidskrachten. De lonen en salarissen zijn van oudsher aan de hoge kant, maar vanwege de druk van die in de omringende landen wat dalend. Elke afzonderlijke provincie heeft zijn eigen subsidies. In de westelijke provincie Henegouwen, waar ook Nivelles deel van uitmaakt, kun je aantrekkelijke subsidies krijgen voor iedere arbeidsplaats die je schept. Het bedrag daarvoor kan oplopen tot € 75.000 per nieuwe arbeidsplaats. Wie er meer van wil horen, komt maar bij me langs in het hotel”, biedt hij aan.
VAN DER VALK BusinessPARK magazine
17
W
AL
LON IA
P
O
RT
EN
EX
door Koos van Houdt
T
Schitterende bedrijvenparken in Wallonië & INVEST
M
De laatste jaren zijn in vele plaatsen in Wallonië zeer fraaie en modern toegeruste bedrijvenparken verrezen. In dit artikel nemen we twee nieuwe parken nader onder de loup, te weten Namur Office Park in Loyers en Axis Park in Mont-Saint-Guibert.
Namur Office Park Dit nieuwe bedrijvenpark is net buiten Namen, de hoofdstad van Wallonië, gelegen in Loyers aan de Avenue des Dessus de Lives. Komende vanuit de richting Brussel ligt het aan de eerste afslag na het bekende viaduct van Beez in het groen verscholen. Dit park biedt een aangename en rustige omgeving om te werken met diverse goede faciliteiten, zoals voldoende parkeerplaatsen, beveiliging, top-cooling, glasvezelverbindingen en een uitstekend restaurant in het complex.
Namur Office Park is het grootste zakenpark van Wallonië en bestaat uit meerdere kantoorcomplexen.
Reeds gevestigde bedrijven zijn onder meer Shanks, Mercuri Urval, Kraton Polymers, mediabedrijven en bedrijven
in de sfeer van medische techniek en onderzoek.
Voor meer informatie: www.namurofficepark.com DTZ Zadelhoff: de heer Stephane Moermans,
[email protected]
18
BusinessPARK magazine
www.axisparc.com DTZ Zadelhoff: de heer Stephane Moermans,
[email protected]
Bedrijvenparken bezoeken?
AXIS Park In het hartje van Waals-Brabant bevindt het AXIS Park zich op het kruispunt van de N25 en de N4 in Mont-Saint-Guibert vlakbij de universiteitsstad Louvain-La-Neuve. AXIS Park ligt op 25 minuten rijden vanaf Brussel en luchthaven Zaventem en op 30 minuten afstand van luchthaven Charleroi-BrusselZuid. Dit Business Center biedt 80.000 m2 kantooroppervlak met een wijde range aan faciliteiten, zoals voldoende parkeerruimte, twee restaurants, fitness, kinderopvang, glasvezelverbindingen en beveiliging.
Voor meer informatie:
BusinessPARK magazine
Wilt u zelf eens zien wat één van deze bedrijvenparken uw bedrijf zou kunnen bieden? Laat het ons weten. De mogelijkheid bestaat om u ter plaatse te informeren over de mogelijkheden voor uw bedrijf. Neemt u contact op met Ton Sels, adviseur van AWEX in Nederland, mail:
[email protected]
BusinessPARK magazine
19
W
AL
LON IA
P
O
RT
EN
EX
T
Hoe goed kent u Wallonië? & INVEST
M
De provincie Luxemburg: een open deur naar de wereld. De provincie Luxemburg is al jarenlang vertrouwd met de logistieke sector. Ze is immers een van de meest ideaal gelegen regio’s in West-Europa voor de ontwikkeling van de verschillende segmenten van deze sector (distributiecentra, geolokalisatie, …). De provincie beschikt niet alleen over de nodige ruimte, maar ook over verschillende perfect aangepaste communicatienetwerken en een reële economische en politieke wil om zaken in beweging te zetten.
Ardenne Logistics Ardenne Logistics, een bedrijvenpark van 85 ha, specifiek bestemd voor logistieke activiteiten, bevindt zich in het hart van de Europese goederenstromen, op maximaal 4.30 uur rijden van 58 miljoen consumenten. Naast een gratis toegankelijk wegennet met vlotte doorstroming heeft het terrein een bebouwbare oppervlakte van 300.000 m² en een uitstekende verbinding met de havens van Antwerpen, Rotterdam en Zeebrugge via de containerterminal van Athus. De bimodale infrastructuur weg/spoor zal tegen 2013 beschikbaar zijn. Op de site zijn al ruime, moderne bedrijfsgebouwen van 1500 tot 21.000 m² te koop of te huur. De provincie Luxemburg beschikt over een gunstige sociaal-economische context, met een uitstekend sociaal klimaat, een flexibele sociale wetgeving, een van de meest interessante fiscale stelsels van Europa en een uitzonderlijke leefomgeving!
Terminal Container Athus (TCA) De logistieke onderneming TCA is actief in het vervoer van zeecontainers via de combinatie weg/spoor. Het is de belangrijkste inlandterminal in België. TCA bevindt zich in het centrum van een transnationale regio (België, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland), in het geografische en economische hart van Europa, in verbinding met de drie belangrijkste Noordzeehavens (Zeebrugge, Antwerpen, Rotterdam). De terminal beschikt over een bruikbare oppervlakte van 150.000 m² met 3000 m spoorlijnen. De site biedt de mogelijkheid om zes treinen per dag te laden en beschikt over een vloot van meer dan 120 vrachtwagens. De logistieke polen van de provincie Luxemburg worden beschouwd als ‘de uitvalswegen van de Noordzee’ en zijn bijzonder interessant voor Nederlandse dienstverleners die de markten in de regio SaarLorLux willen bedienen.
Speel mee met de quiz en maak kans op een heerlijke overnachting in het Hotel Van der Valk Nivelles-Sud. Deze prijs wordt onder de goede inzenders verloot. Alle deelnemers ontvangen in ieder geval een attentie vanuit Wallonië. Quizvragen: Spelregels: - U mag per persoon eenmaal uw antwoorden insturen. - Over de quiz en de uitslag wordt niet gecorrespondeerd. - In de reguliere uitgaven van BusinessPark Magazine wordt de prijswinnaar bekend gemaakt. De antwoorden van de quiz worden dan ook gepubliceerd. - Vermeld uw naam en adres duidelijk in de mail. - Medewerkers van BusinessPark Magazine, AWEX en de Belgische ambassade zijn uitgesloten van deelname.
1. Hoeveel provincies kent het Waalse gewest Wallonië? a) 3 b) 5 c) 10 2. In welke plaats in Wallonië heeft Google een groot datacenter gevestigd waarbij de koeling van de apparatuur op duurzame wijze is geregeld? a) Saint Ghislain b) Verviers c) Chaineux 3. Wat is de naam van de Belgische keeper die 58 keer het doel van de Rode Duivels heeft verdedigd, tijdens het WK 1994 in de VS tot beste keeper werd uitgeroepen en nu een succesvol voetbalcoach is? a) Michel Preud’homme b) Jean-Marie Pfaff BusinessPARK magazine c) Gilbert Bodart 4. Welke vorm hebben de echte Luikse wafels? a) Vierkant b) Rechthoekig c) Rond
20
BusinessPARK magazine
5. Wat is de belangrijkste luchthaven voor vrachtvervoer in Wallonië? a) Brussel Zuid – Charleroi b) Saint-Hubert c) Luik 6. Wat is de geboorteplaats van Adolphe Sax, de bedenker en bouwer van de saxofoon? a) Dinant b) Arlon c) Wavre 7. Welke grote logistieke organisatie biedt sinds begin 2011 driemaal per week een verbinding aan naar de containerterminal van de binnenhaven van Luik? a) Norfolkline b) DB Schenker c) ECT 8. Wat is de naam van het gezondheidscluster voor bio- en medische technologie in Wallonië? a) BIOWIN b) MALGRALIM c) SKYWIN U kunt tot 1 november 2011 uw antwoorden mailen naar
[email protected]
Voor de winnaar: Van der Valk Hotels biedt de winnaar een weekend (2 nachten) voor 2 personen met ontbijt inbegrepen in één van onze drie hotels naar keuze (Nijvel, Charleroi of Verviers).
VAN DER VALK
BusinessPARK magazine
21
4
W
jaargang 5, december 2006
Adres en websites
Platform voor duurzaam beheer van bedrijventerreinen
EX
WALLONIË SPECIAL
P
O
Deze speciale uitgave van BusinessPark Magazine over ondernemen in Wallonië wordt uitgebracht in opdracht van en samenwerking met AWEX, het Waals agentschap
Overzicht regionale economische ontwikkelingsmaatschappijen in Wallonië
voor Export en Buitenlandse investeringen. BEP
Deze special wordt verspreid naar onder-
BUREAU ECONOMIQUE DE LA
5000
NAMUR
lokale ondernemersorganisaties in Nederland.
IBW
INTERCOMMUNALE DU BRA-
1400
NIVELLES
+32 (0)67.21.71.11
7000
MONS
+32 (0)65.37.57.11
BANT WALLON
Oplage: 3.500 exemplaren IDEA
INTERCOMMUNALE POUR LE
Uitgave en Management
DEVELOPPEMENT ECONOMIQUE
Business Park Magazine,
ET L’AMENAGEMENT DU TER-
handelsnaam van Buro voor economische
RITOIRE DES REGIONS CENTRE-
IDELUX
Redactie van deze special A.A. Sels J.W. van Houdt
ASSOCIATION INTERCOMMU-
6700
ARLON
+32 (0)63.23.18.11
NALE POUR LE DEVELOPPE-
Parkmanagement scan DHVDURABLE MENT ECONOMIQUE
M. Bruneel
Vermeer (OVDD): Op de barricadenBOURG voor Flevoland IDETA
Vormgeving en productie
INTERCOMMUNALE DE DEVE-
VASt-project bedrijventerreinen LOPPEMENT DES ARRONDISSE-
Modderman Drukwerk Amsterdam
7500
TOURNAI
+32 (0)69.23.47.01
Wilt u meer informatie over ondernemen in Wallonië? Bijvoorbeeld inlichtingen over subsidies en fiscale regelingen? Of over de gunstige prijzen van bouwkavels? Neemt u dan contact op met AWEX. De vertegenwoordiging van AWEX in Nederland is gevestigd aan: Lange Voorhout 86, app. 22 2514 EJ Den Haag Contactpersoon: De heer Robert Dewuffel-Dessart, directeur van de economische en handelsvertegenwoordigingvoor Wallonië bij de Ambassade van België in Nederland. Tel: 070 - 365 50 19 Email:
[email protected]
Agentschap Mainport Rotterdam Gert Hofsteenge (06 – 5342 3700), email:
[email protected]
Agentschap toerisme voor Wallonië en Brussel Nikoline van der Werf (020 – 524 43 43), email:
[email protected]
MENTS DE TOURNAI, ATH ET DES
Heeft u vragen over vestigings- en investeringsvragen in Wallonië? Neemt u dan gerust contact op. AWEX heeft voor de economische clusters specialisten in huis die u als ondernemer verder kunnen helpen een prima plek te vinden in Wallonië.
COMMUNES AVOISINANTES
Fotografie BEO
M
Agentschap branches en bedrijvenparken Ton Sels (06 – 5144 1005), email:
[email protected]
DE LA PROVINCE DE LUXEM-
R. Dewuffel-Dessart
& INVEST
Adviseurs van de heer Dewuffel-Dessart zijn:
BORINAGE
BID: Meer ruimte voor lokale initiatieven
RT
+32 (0)81.71.71.71
PROVINCE DE NAMUR
nemingen, brancheorganisaties, adviseurs en
KvKnr: 27186770
T
magazine
Ontwikkeling BEO
LON IA
EN
BusinessPARK
AL
IEG
AWEX
INTERCOMMUNALE D’ETUDE ET
7700
MOUSCRON
+32 (0)56.85.24.00
6000
CHARLEROI
+32 (0)71.20.28.21
4000
LIEGE
+32 (0)4.230.11.11
DE GESTION
Trigion BIOWIN
IGRETEC INTERCOMMUNALE POUR LA
Steenbergen Transport
GESTION ET LA REALISATION
NMBS (coverfoto)
D’ETUDES TECHNIQUES & ECONOMIQUES
Coverfoto: Fraaie entree van spoorwegstation Liège Guillemins.
SPI+
SERVICES PROMOTION INITIATIVES EN PROVINCE DE LIEGE
Websites: www.investinwallonia.be www.awex.be www.lekkerwaals.be www.wallonie.be www.belgie-toersime.nlBusinessPARK magazine
Meer informatie over de clusters: Transport en Logitiek: www.logisticsinwallonia.be SKYWIN: www.skywin.be MECATECH: www.polemecatech.be BIOWIN : www.biowin.org WAGRALIM : www.wagralim.be
Contactgegevens Postbus 405 3100 AK SCHIEDAM Mail:
[email protected] 22
BusinessPARK magazine
BusinessPARK magazine
23
www.wallonia-international.be