‘Waartoe’ lezen?
René Berends, studiedag 10 september 2015
‘Waartoe’ lezen?
Vrijheid van (taal-/lees)onderwijs In Nederland geldt de vrijheid van stichting, richting en inrichting van scholen. De overheid stelt zich, behoudens een beperkt aantal kwaliteitseisen (o.a. kerndoelen, referentieniveaus), terughoudend op.
1. Leraren ervaren de vrijheid in het (taal-/lees)onderwijs niet, omdat de ruimte die er eigenlijk wel is, geconfisqueerd is door methodeontwikkelaars, ontwerpers van toetsen, adviezen van wetenschappers, opleiders en adviseurs, opdrachten van bestuurders en adviseurs, druk van ouders, e.d. 75% 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet 25%
0% 1.
2.
3.
0% 4.
De rol van de leraar Biesta: de leraar dient geen doorgeefluik te zijn van andermans inzichten, maar een vertaler van die inzichten naar de eigen groep.
De rol van de leraar Biesta: De leraar schaakt simultaan op 25 borden tegelijk …
De rol van de leraar Biesta: De leraar schaakt simultaan op 25 borden tegelijk en dat zijn ook nog eens driedimensionale schaakborden.
2. Leraren zijn in het taal-/leesonderwijs (te) handelingsverlegen om zich daadwerkelijk te emanciperen en om zelf de regie (weer) te nemen. De ‘virtuositeit’ van de leraar (Biesta) is een illusie. 58%
1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet 17%
17% 8%
1.
2.
3.
4.
‘Waartoe’ onderwijzen we kinderen en voeden we ze op Biesta: Kinderen op een volwassen manier begeleiden naar volwassenheid
3. De wijze waarop er in Nederland taal-/leesonderwijs gegeven wordt, draagt bij aan het op een volwassen manier begeleiden van leerlingen naar volwassenheid. 42%
1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
33%
17% 8%
1.
2.
3.
4.
‘Waartoe’ onderwijzen we kinderen en voeden we ze op Biesta: Onderwijs is niet eendimensionaal, maar multidimensionaal. Het gaat om: - kwalificeren - socialiseren - Subjectificatie
4a. Het Nederlandse taal-/leesonderwijs draagt in voldoende mate bij aan het kwalificeren van kinderen. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
4b. Het Nederlandse taal-/leesonderwijs draagt in voldoende mate bij aan het socialiseren van kinderen. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
4c. Het Nederlandse taal-/leesonderwijs draagt in voldoende mate bij aan het proces van subjectificatie. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
Met de visie voor ogen…
Met de visie voor ogen…
Waartoe onderwijzen we en voeden we op?
5a. In taalbeleidsplannen leggen schoolteams een (logisch en consistent) verband tussen hun onderwijsvisie en hun visie op taal, taalverwerving en taal-/leesonderwijs. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
5b. In schoolplannen geformuleerde visies op het ‘waartoe’ kinderen onderwezen en opgevoed worden, worden vertaald naar de praktijk van het taal-/leesonderwijs en in praktijk gebracht. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
Met de visie voor ogen…
Waartoe onderwijzen we en voeden we op?
Hoe verlopen processen van leren en ontwikkelen?
Hoe verlopen processen van leren en ontwikkelen? Kinderen wìllen
Leren en ontwikkelen
• leren • ontwikkelen • doen
• • • • • • •
Kinderen zìjn • nieuwsgierig • ontdekkend
Zèlf actief (leren leren) Uitproberen Experimenteren Eigenaar zijn Leren voor het ‘echie’ Samen Verbondenheid met leraar
6a. In taalbeleidsplannen leggen schoolteams een (logisch en consistent) verband tussen hun visie op leren en ontwikkelen en hun visie op taal, taalverwerving en taal-/leesonderwijs. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
6b. In schoolplannen geformuleerde visies op leren en ontwikkelen, worden vertaald naar de praktijk van het taal/leesonderwijs en in praktijk geconcretiseerd. 1. 2. 3. 4.
Volledig eens Deels eens, deel oneens Volledig oneens Weet niet
0% 1.
0% 2.
0% 3.
0% 4.
