Magazine voor een biologische leefstijl
Waar kies jij voor?
We spoelen wereldwijd dagelijks 270.000 bomen door
zomer 2016
35 RECE
P neem TEN mee!
Niet verspillen maar bewaren
Fermenteren, wecken en inmaken
Schaatser Ard Schenk
“Brein en lichaam zijn één. Goede voeding vormt je hersenen”
zomergroenten op je bord
uit de winkel
AGAVE SIROPEN voor heerlijke limonade!
Karin Sauren en zoon Wesley (8) eten volgens het OERdieet. De ingrediënten halen ze bij Ekoplaza.
Mensen met down zijn extra gevoelig voor suiker, zuivel en granen “Ik ben al ruim 11 jaar vaste klant bij Ekoplaza. Wij aten altijd al redelijk gezond, suikervrij en biologisch, maar wel met veel graan en zuivel. Ook gezond, dacht ik. Inmiddels doe ik al mijn boodschappen bij Ekoplaza en kom ik nooit meer bij een reguliere supermarkt. Dat heeft een reden. Bij Ekoplaza kocht ik het boek ‘OERsterk’ van Richard de Leth en dit veranderde ons leven. Drie jaar geleden stapten we over op het OERdieet. Graan- en zuivelvrij eten leverde niet alleen mijzelf veel gezondheidsvoordelen op, zeker onze zoon Wesley had er baat bij. Wesley is geboren met het downsyndroom en deze mensen zijn vanwege hun hoge sensitiviteit extra gevoelig voor suiker, chemische- en synthetische toevoegingen, zuivel en granen. Wesley’s lievelingseten was altijd brood met kaas en pannenkoeken. Nu eet hij volledig volgens het OERdieet, wat best een uitdaging was.
keek zijn voedingspatroon met argusogen. Maar nu ziet iedereen hoe goed Wesley eruit ziet en hoe hij geniet van eten. Gezond eten, zoals haring, bietensalade met appel, rozijnen en walnoot, dadels en gedroogde banaan. Allemaal verkrijgbaar bij Ekoplaza en zeer geliefd bij Wesley.”
OERvervangingen van Karin
Pannenkoek: bananen- of pompoen omelet (of een combinatie). Geraspte kaas: gemalen cashewnoten, vaak gaat het meer om het ‘strooien’ dan om precies dezelfde smaak. Poedersuiker: gemalen kokosrasp in een strooibus gestopt. Chocolademousse: avocado en banaan, verstopt in cacao. Lees meer over Karin en Wesley op p. 64.
Op een gegeven moment wordt het een ‘way of life’
Alleen van agavediksap en vruchtensap Heerlijk verfrissende smaken met minimaal 175 g vruchten Ook lekker in yoghurt, desserts, dressings en op de pannenkoek
“Mijn uitgangspunt is dat eten lekker en leuk moet zijn en blijven. In het boek ‘OERsterk koken’ staan goede recepten voor broodvervanging. Eerst zei Wesley ‘bah’! Kinderen ‘eten’ ook met hun ogen. Toen hij al tv-kijkend (visuele afleiding) een plak bananenbrood at met een beker kokoswater, kwam hij al snel om meer vragen. Voor mij is het de kunst inventief te zijn: niet kijken naar wat je niet kan eten, maar wat wél kan. Nu is Wesley ‘om’ en vindt hij alles heerlijk. In het begin vond de omgeving het zielig voor Wesley en be-
My Fitness Pal
Houd overal en altijd je gezondheid bij Bij Ekoplaza vinden we een gezonde leefstijl heel belangrijk. Daarbij proberen we jou zoveel mogelijk te helpen om dit te bereiken. Via onze winkel, onze nieuwsbrief en natuurlijk Lekker Weten. Alles om jou te ‘ontzorgen’ en een gezond leefpatroon makkelijk te maken. Zo vind je bij ons voeding in plaats van vulling. En met die voeding maken wij gezonde recepten die we jou ter inspiratie aanbieden. Om het allemaal nog makkelijker te maken, hebben we al onze producten in de database van MyFitnessPal laten zetten. Met de gratis app kun je heel eenvoudig een vergelijking maken met producten uit de reguliere supermarkt. Zo zie je hoeveel calorieën de producten bij Ekoplaza bevatten en hoeveel vet (ook verzadigd), koolhydraten, eiwitten en vezels. Zet daartegenover een variant uit de reguliere supermarkt en je krijgt inzicht in wat je precies binnenkrijgt. Voedingswaarden Nieuw in deze Lekker Weten zijn de voedingswaarden bij de recepten. Zo krijg je inzicht waaruit jouw maaltijd bestaat en zo wordt gezond leven nóg makkelijker.
Deze zomer weer sparen voor een Biobox! Vanaf 4 juli kun je weer sparen voor een gratis Biobox! Bij elke €12,50 aan boodschappen ontvang je een stempel. Bij 30 stempels is je spaarkaart vol en staat er een Biobox voor je klaar, vol biologische boodschappen ter waarde van € 50,-. Sparen kan tot en met 11 juli.
Karin en Wesley voelen zich goed bij het OERdieet
zomer
3
Groene curry met koolrabi 400 g rijst naar keuze • scheutje zonnebloemolie • 1 pakje tofu wokblokjes (mild of spicy) • 1 koolrabi, geschild en in blokjes • 250 g sperziebonen, steeltje eraf en in stukken • 1 wortel, geschild en in blokjes • 1 courgette, in blokjes • ca. 15 g (¾ pakje) Thaise groene currypasta • 250 ml sojakokosnoot (Provamel), plantaardig alternatief voor yoghurt • klein handje koriander, voor erover • javachips, voor erbij
1. Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. Houd warm. 2. Verhit intussen een beetje zonnebloemolie in een wok, voeg de wokblokjes toe en roerbak tot ze licht verkleurd zijn. Meng de koolrabi, de sperzieboontjes en de wortel erdoor en roerbak ca. 5 minuten. Voeg de courgette toe en bak even mee. 3. Roer de currypasta en soja-kokosnoot door de groenten en laat de curry ca. 10 minuten met deksel op de pan stoven. 4. Schep de rijst op de borden en verdeel de curry erover. Bestrooi met koriander en serveer met javachips.
P.P: Kcal 337 Kh 40 g Eiwit 16 g Vet 11 g Verzadigd vet 2 g Vezels 6 gr Per 100 gr: Kcal 86,8 Kh 10,4 g Eiwit 4,2 g Vet 2,8 g Verzadigd vet 0,5 g Vezels 1,5 gr
In dit nummer
3
Uit de winkel
6
Aan Tafel
13
Op je bord
Karen Sauer heeft het OERsterkdieet van Richard de Leth omarmt en ziet dat het haar zoontje Wesley goed doet
Tips en weetjes voor en door klanten
5 x lekkere recepten met bleekselderij, koolrabi, sla, prei en venkel
26 Slateler
Jopie Duijnhouwer teelt met hart en ziel in de volle grond
33 Mijn Mening
Bert van Ruitenbeek over Youth Food Movement
38 Sport & voeding
Topvoeding voor topsporters
48 Special
Fermenteren, wecken en inmaken
57 WOW
Miss Natural Eva van Zeeland kiest voor suikervrij
63 Mijn Wereld
Schaatser Ard Schenk vindt dat brein en lichaam één zijn
76 Lekker Snel
Recepten met kant-en-klaar producten van Ekoplaza
En verder Waar voor je geld, Keurmerken cosmetica, Wijn&spijs,
Wegwezen, Poppe op reis over palmolie en soja, Goed Begin, Healthy Planet
cover: Probeer eens koolrabi: fris, anders en gezond. Met vitamine C en kalium. 4
zomer
zomer
5
aan tafel
Vraag van een klant Tropisch genieten van plantaardige drink Met deze Rijst-Kokos Drink, een ongezoete mix van biologische rijst met zonovergoten kokos, voeg je een tropisch tintje toe aan je smoothie of recept. Ook lekker als verfrissend tussendoortje. Rijst, kokos en een beetje zeezout zijn de enige ingrediënten. Die komen van lokale landbouwers waarmee Provamel een lange samenwerking heeft en die een eerlijke prijs krijgen. Ook draagt Provamel bij aan een groen project door bomen te planten in Afrika en zo uitbreiding van de woestijn tegen te gaan.
“Er worden zoveel slechte dingen over vloeibare boter gezegd. Is jullie bak&braad vloeibaar gezonder dan een gangbare variant?” Gezond is een relatief begrip. Het is daarom niet direct te zeggen of ons product ook daadwerkelijk gezonder is. Wel kunnen we de ingrediënten naast elkaar leggen van onze bak&braad en die van een bekend A-merk. Onze variant bestaat uit: zonnebloemolie* 95%, palmolie*, emulgator (sojalecithine), wortelsap en de vitamines A en D2. (*=biologisch). Tegenover het A-merk: plantaardige oliën (koolzaad-, zonnebloem- en volledig geharde koolzaadolie in wisselende verhoudingen), zout (1,3%), droge melkbestanddelen, emulgator: sojalecithine, smaakversterkers (mononatriumglutamaat, dinatriumguanylaat, natriuminosinaat), aroma’s, vitamine A en D, kleurstof: bèta-caro teen. Bovendien bevat ons product geen geharde olie, iets wat vaak in verband wordt gebracht met ongezonde transvetten. Aangezien we in Nederland te veel zout eten, is het fijn dat dit bij ons product niet is toegevoegd. Steven IJzerman, kwaliteitsmanager Ekoplaza.
AAN TAFEL Plantaardige zijdentofu van Demeter kwaliteit Zijdentofu is bij ons populair als veganistische vervanging voor kwark, yoghurt en room. Maar je kunt er ook warme gerechten mee maken. Zo verwerken de Japanners het traditiegetrouw in soepen. Taifun gebruikt voor de zijdentofu sojabonen van biologisch-dynamische teelt. Dankzij de neutrale smaak kun je er met kruiden en ingrediënten allerlei verschillende smaken mee creëren. Zoals deze tomatenquiche. Voor de bodem: 200 g volkoren tarwebloem •80 ml water •150 g plantaardige margarine •snufje zout Voor de vulling: 400 g zijdentofu •400 g tomaten •2 el olijfolie •1 tl kurkuma • 1 tl Provençaalse kruiden •1 el bouillon •snufje zout, peper en nootmuskaat Zo maak je het: 1. Kneed meel, water, zout en margarine tot een bal, wikkel dit in vershoudfolie en laat gedurende 30 minuten rusten in de koelkast. 2. Bestuif de ingevette bakvorm (28cm) met bloem en bekleed met het deeg. Maak een deegrand van 3 cm. Prik met een vork gaatjes in de taartbodem en bak de bodem 10 minuten voor in de oven (180 °C). 3. Pureer de zijdentofu, olijfolie, zout, kurkuma, nootmuskaat en groentebouillon tot een gladde massa. Breng op smaak met Provençaalse kruiden en peper. Giet de vulling in de bakvorm en verdeel gelijkmatig. 4. Halveer de tomaten en druk ze met de ronding naar boven in de vullingng en laat de cake bakken op 180 °C gedurende 40-45 minuten. 5. Bak nog 20 minuten op 180°C en dan nog 15 minuten op 155°C.
DRINK JEZELF
‘SCHOON’ IN 20 DAGEN Een detoxkuur kan helpen je lichaam te zuiveren van slechte stoffen die zich in de loop van de tijd hebben opgehoopt. De Salus DETOX, een biologische 20 dagen detoxkuur, kun je naast gezonde en gevarieerde voeding gebruiken. Het bevat 15 kruiden en vruchten die in combinatie met de krachtige extracten van paardenbloem de afvoer van afvalstoffen stimuleren. Bovendien draagt kurkuma bij aan het behoud van een gezonde lever. Voeg gewoon dagelijks 20 ml aan je fles water toe en drink deze gedurende de dag leeg.
Mocktails 300 g geschilde kiwi of 300 g aardbeien of 150 g mango (geschild) en 150 g verse ananas •1 el citroensap 1 el citroensap • Provamel Rijst-Kokos drink • geschaafd ijs 1. Doe het fruit samen met 1 el citroensap in een blender en mix tot een egale pulp. 2. Verdeel de pulp over de vier glazen of leuke bokalen, schep er wat ijs bij en vul aan met Provamel Rijst-Kokos drink. 3. Serveer meteen.
EEN GEZOND EN LEKKER LEVEN VOLGENS... Majorie van Duursen “Dat is een leven met zo min mogelijk blootstelling aan chemische stoffen die een hormoonverstorende werking kunnen hebben. Dagelijks kom je hiermee in aanraking. Ze komen bijvoorbeeld via (plastic) verpakkingsmaterialen in je eten en drinken terecht, of zitten in verzorgings- en schoonmaakproducten.* Deze stoffen lijken op hormonen en daardoor gaan ze zich eenmaal in je lijf ook zo gedragen. Er zijn steeds sterkere aanwijzingen dat blootstelling aan deze stoffen, met name bij (ongeboren) kinderen, op latere leeftijd kan leiden tot bijvoorbeeld vruchtbaarheidsproblemen, obesitas of een verhoogd risico op hormoongerelateerde kanker, zoals borstkanker. We moeten dan ook investeren in betere testmethoden en terugdringen van blootstellen om toekomstige generaties te beschermen. Als consument kun je blootstelling verminderen, door je eten niet in plastic bakjes te verwarmen, gevarieerd te eten en zo min mogelijk uit blik dat nog niet BPA-vrij is. Ook goed: ventileer je huis! Meer tips vind je op eenveilignest.nl.” Majorie van Duursen is toxicoloog en werkt als universitair hoofddocent aan de Universiteit Utrecht. Daar houdt ze zich bezig met onderzoek naar giftige stoffen en welke effecten die op mens en dier kunnen hebben. In een onlangs uitgebracht onderzoek waar ze in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu aan meewerkte, blijkt dat giftige stoffen de maatschappij miljarden kosten. * Bij Ekoplaza zitten deze stoffen in vrijwel geen enkel product.
*Heb jij een recept dat je met ons wilt delen? Mail dan naar
[email protected]
zomer
7
aan tafel
Natuurlijke lichaamsverzorging
Omega 3-rijke raw cracker
De grootste uitdaging om aan te pakken in het Nederlandse voedingspatroon is het gebrek aan variatie. Met deze Raw Food lijnzaad Crackers van Biobites is dat geen probleem. Ze worden op een lage temperatuur (42,3°C) in 30 uur gegaard, zodat de meeste mineralen, vitaminen en enzymen behouden blijven. Behalve biologisch zijn de crackers gluten-, lactose, suiker, ei- en gistvrij. Lekker als broodvervanger, als snack of bij een salade. Bijkomend voordeel: de raw crackers zijn ontzettend rijk aan vezels en omega-3. Verkrijgbaar in de smaken Zeewier, Italian en Rozemarijn.
Bij Ekoplaza vind je in het schap betaalbare NATRUE-gecertificeerde natuurcosmetica van het merk Neobio, zoals de glansshampoo. Dankzij het extract van biologische Ginkgo & Bamboe geeft het je haar glans en stevigheid. Ook voor je gebit heeft Neobio een product. Deze tandpasta bevat geen fluoride, wel biologische salie en rozemarijn. Alle Neobio-cosmetica is vrij van parabenen en microplastics, vegetarisch, glutenvrij, niet op dieren getest en ze bevatten biologische grondstoffen.
Plastic proof schoonmaken? Gebruik de Memo houten afwasborstel van ongeverfd FSC - gecertificeerd beukenhouthout en borstelharen van de nerf van de agaveplant. Extra duurzaam dankzij de verwisselbare kop.
Super gezond eten = super gemakkelijk Met de voedzame, kant-en-klare ‘raw’ ontbijtproducten van Superfoodies eet je heel makkelijk supergezond. De producten zijn ook nog eens zuivelen sojavrij en bevatten geen geraffineerde suikers, tarwe of GMO-ingre diënten. Bovendien zet je ze binnen een handomdraai op tafel! Er zijn 3 verschillende ontbijtvarianten met elk 3 smaken: * Knapperige granola’s met havervlokken en op basis van voorgeweekte noten, zaden en diverse superfoods, verkrijgbaar in de smaken: Cacao & Maca, Goji & Acai, Coconut & Spirulina. * Chia breakfastmixen met een mix van chiazaden, kokos en havervlokken aangevuld met diverse superfoods, verkrijgbaar in de smaken: Cacao & Vanilla, Incan Berry & Goji, Pineapple & Almond. * Paleonola mix, een graan- en dus glutenvrije mix op basis van gedroogd fruit, noten, zaden en superfoods verkrijgbaar in de smaken: Tropical Berry, Apple & Cinnamon, Fruity Greens.
8
zomer
Il Casolare Italian olijfolie van originele Italiaanse topkwaliteit Net als wijn, is het produceren van een topkwaliteit olijfolie niet makkelijk! De Italiaanse familie Farchioni maakt al twee eeuwen traditionele biologische olijfolie van hun Italiaanse olijven. De Casolare Organic extra virgine is er in een ongefilterde variant, waarbij je je meteen in Italiaanse sferen waant en die het beste koud te gebruiken is. Nieuw is de gefilterde Casolare Organic extra virgine die je ook in warme gerechten kunt gebruiken. Daarnaast vind je de Casolare Italian extra virgin biologische olijfolie die een iets zoete, fruitige smaak heeft met licht bittere en kruidige tonen. Zowel warm als koud te gebruiken.
zomer
9
Lekker zoutje voor een warme zomerse dag Bij Trafo gebruiken ze kokos- of olijfolie om biologische aardappelchips in te bakken. De aardappels worden langzaam gebakken op een lage temperatuur. De chips die uit het bakproces komt, is vervolgens slechts licht gezouten met zeezout. Zeker op een warme, zomerse dag is deze gezouten snack lekker bij een wijntje of als crispy toevoeging aan je maaltijdsalade.
Traditionele balsamico voor elk gerecht Bij Ekoplaza vind je balsamicoazijn van Guerzoni. De Aceto Balsamico di Modena I.G.P. (rood) en Condimento Bianco (wit) hebben zowel het BIO- als Demeterkeurmerk. Sinds de jaren ’80 worden de balsamicoazijn met zorg en aandacht op ambachtelijke manier bereid: de rode variant rijpt in eikenhouten vaten en is geschikt voor het dagelijks gebruik in salades, bij gegrilde groente en in vleesgerechten. Witte balsamico rijpt in inox vaten om verkleuring te voorkomen en is iets frisser en fruitiger. Lekker als salade-dressing, voor zoetzure bereidingen, bij peulvruchten en in visge-
Elderflower & mint daiquiri voor 1 cocktail 6 ijsblokjes • 60 ml witte rum • 20 ml Belvoir Elderflower cordial • 25 ml vers limoensap, handmatig geperst • klein takje munt
1. Doe 6 ijsblokjes in een cocktailshaker en giet alle ingrediënten erbij. 2. Voeg een takje munt toe, doe het deksel erop en schud krachtig. 3. Schenk rechtstreeks in het glas. Garneer met munt en limoen. P.P: Kcal 156 Kh 3,2 g Eiwit 0,1 g Vet 0 g Verzadigd vet 0 g Vezels 0 gr
Probeer eens boekweitdrink in je gerechten Lima gebruikt biologische boekweit al in veel producten, zoals in de muesli en wafels, maar nu is er ook boekweitdrink: glutenvrij en vegan! Boekweit is een oergraan dat door de eeuwen heen slechts een zeer geringe transformatie heeft ondergaan. Het heeft zeer hoge voedingswaarden. Deze drank bevat geen toegevoegde suikers, is lactosevrij en arm aan verzadigde vetten. Wat het wel bevat? Water, boekweit, zonnebloemolie en een beetje zeezout. De drank heeft een romige textuur en is zowel warm als koud te gebruiken in talloze gerechten.
Elderflower is vlierbloesem. Een bijzondere plant die lek ker is als frisse drank of si roop. De schermbloemen kun je ook gefrituurd of in een salade eten. Geroemd om de toegedichte ontstekings remmende werking.
rechten.
10
zomer
zomer
11
Duurzaam vis
eten met Fish4Ever Het eten van vis is heel gezond. Vis bevat omega 3-vetten en veel vitaminen, zoals vitamine A, D en B12. Maar het eten van vis kent ingewikkelde aspecten. Hoe weet je of de vis op jouw bord duurzaam is? En of het maritieme milieu is beschermd?
Het probleem
De 5 principes van Fish4Ever:
Deel van de oplossing
Ansjovis in olijfolie
Er is al jaren sprake van overbevissing. Vissersboten lijken vaak wel varende fabrieken. Sommige boten kunnen wel 200 ton vis per dag verwerken en in hun netten passen wel 13 vliegtuigen! Onderscheid tussen tonijn of bijvoorbeeld een schildpad wordt niet gemaakt. Ondertussen zijn de zeeën in Europa vrijwel leeggevist en gaan grote vissersboten naar Afrika. Hier zorgen ze ervoor dat de lokale, kleine visser geen inkomsten meer heeft uit de visvangst. Het is dus van groot belang dat je vis koopt, die écht duurzaam gevangen is.
Gelukkig zijn er ook vissers die duurzaam met visserij omgaan. Fish4Ever werkt samen met deze vissers die leven in traditionele vissersgemeenschappen. Ook werkt Fish4Ever samen met maritiem biologen, milieu- en controleorganisaties. Waarom? Omdat ze deel van de oplossing willen zijn, niet van het probleem! Door de ondersteuning van de International Pole and Line Federation verdedigen ze eerlijke visserij en de rechten van arme gemeenschappen. Niet alle producten van Fish4Ever zijn MSC-gecertificeerd. Sommige kleine, lokale vissersgemeenschappen hebben vanwege de hoge kosten geen MSC-certificaat, maar de vis is wel degelijk op een duurzame manier gevangen.
Vis in blik
Uit duurzaamheidsoogpunt heeft het Voedingscentrum het eet advies over vis bijgesteld van twee keer per week naar één keer. Maar om voldoende vitamine D binnen te krijgen, is het eten van meer vette vis aan te raden. Hoe dit op te lossen? Met Fish4Ever. Zorg daarom dat je altijd een blikje in huis hebt. Want dan kun je eerlijk genieten van vis; op brood, in een salade of bij de warme maaltijd, als viskoekje bijvoorbeeld. 12
zomer
1. Gebruik van kleinere lokale boten. 2. Gerichte vangstmethodes om bijvangst te voorkomen en het maritieme bodemleven te beschermen. 3. Indien mogelijk lokale verpakking van de vis, voor eerlijke handel en ondersteuning van de vissersgemeenschap. 4. Geen illegale visserij, maar volledige traceerbaarheid en korte leveringsketen van vangst tot blik. 5. De beste kwaliteit en zorgvuldige inkoop van ingrediënten voor goed voedsel.
Deze ansjovis wordt door lokale vissers in de Middellandse Zee gevangen, meteen verwerkt en ingeblikt met koudgeperste extra virgin biologische Siciliaanse olijfolie. • Tonijnmoot in water zoutarm • Tonijnmoot met biologische olijfolie • Tonijnstukken in biologische tomatensaus (geen suikers toegevoegd) Lijngevangen skipjacktonijn, door kleine vissersboten op de Azoren. De verwerking gebeurt ambachtelijk op het eiland Sao Jorge, met gebruik van uitsluitend biologische ingrediënten.
Wilde roze zalm in water - veel omega-3 MSC-gecertificeerde wilde zalm afkomstig uit de wateren van Alaska. De totale vangst wordt nauwkeurig geregistreerd en in de gaten gehouden door de visserij-autoriteiten van Alaska om ervoor te zorgen dat de zalmstand behouden blijft.
ZOMER op je bord
bleekselderij, koolrabi, sla, prei en venkel
zomer op je bord P.P: Kcal 257 Kh 26 g Eiwit 7 g Vet 13 g Verzadigd vet 3 g Vezels 4 gr Per 100 gr: Kcal 158 Kh 15,8 g Eiwit 4,2 g Vet 8 g Verzadigd vet 1,9 g Vezels 2,5 gr
Fasoli Soave
Net naast het Gardameer ligt het gebied Veneto waar deze bijzondere Soave vandaan komt. Gemaakt van de Garganega druif. Een wijn met een licht karakter met milde zuren, fijn fruit van o.a. peer. Met een klein bittertje dat perfect combineert met de bleekselderij.
Salade van bleekselderij en waterkers 14
Elemental Viognier
Bij soep is wijn altijd een lastige begeleider echter met deze volle wat rijkere soep is de Elemantal Viognier een prima combinatie. De Viognier is wat voller van smaak, heeft wat tonen van vanille, rijpe perzik en wordt ondersteund door milde zuren.
P.P: Kcal 298 Kh 19 g Eiwit 11 g Vet 19 g Verzadigd vet 11 g Vezels 3 gr Per 100 gr: Kcal 66,9 Kh 4,2 g Eiwit 2,4 g Vet 4,3 g Verzadigd vet 2,4 g Vezels 0,6 gr
Vichyssoise (aardappel-prei soep) wordt traditioneel koud geserveerd, maar ook warm smaakt de soep heerlijk. Hoewel de naam op en top Frans is, zijn food historici het er niet over eens of de soep nu eigenlijk uit Frankrijk of Ameri ka komt. De meesten houden het erop dat een Franse chefkok de soep voor het eerst op de kaart zette in 1917 in het Carlton-Ritzhotel te New York.
preisoep met zalm
15
zomer op je bord P.P: Kcal 166 Kh 4,5 g Eiwit 2,9 g Vet 10,6 g Verzadigd vet 1,5 g Vezels 4,5 gr Per 100 gr: Kcal 79,9 Kh 4,9 g Eiwit 1,5 g Vet 5,5 g Verzadigd vet 0,8 g Vezels 2,3 gr
Chateau Auguste Rosé
Gustavshof Blanc de Noir
Een rosé uit de Bordeaux gemaakt door de Nederlander Stefan Meijer helemaal in de stijl van de Provence: licht, fris en licht kruidig. Lekker bij bijvoorbeeld een crostini met paprika die fijn combineert met de rosé.
Een witte wijn gemaakt van blauwe druiven. Het kan als de schillen niet te lang contact hebben met de most (geperst druivensap). Hierdoor krijg je een witte wijn met een lichte orange/ rosé tint. Met een heel klein beetje tannine en wat rood fruit dat weer uitstekend combineert met tomaat.
P.P: Kcal 554 Kh 54 g Eiwit 16 g Vet 29 g Verzadigd vet 7 g Vezels 8 gr Per 100 gr: Kcal 201,9 Kh 19,6 g Eiwit 5,7 g Vet 10,7 g Verzadigd vet 2,7 g Vezels 2,8 gr
Onbekend en daarom misschien onbemind? Koolrabi is fris-pittig in rauwe vorm en smaakt gekookt iets naar bloemkool. Met vitaminen en mineralen, gewoon eens proberen!
Salsa romesco is een ge liefde Catalaanse dip ge maakt van paprika’s, noten en brood. Ook lekker bij gegrilde groenten van de barbecue
crostini met romesco van rode paprika en rode palmolie 16
Carpaccio van koolrabi met zoete tomaatjes en dille
zomer op je bord
Nu in de winkel
Rode palmolie
met een eerlijke herkomst Wist je dat er behalve kokosolie ook palmolie verkrijgbaar is? Bij Ekoplaza vind je de bio extra vierge rode palmolie van Amanprana. Deze is 100% puur. Wat betreft de herkomst én de inhoud. Palmolie bevat geen transvet en is stabiel om te verhitten. Maar je kunt het ook gewoon op je brood smeren.
100% traceerbaar
Diwald Gruner Veltliner
Een salade met een variatie van verschillende smaken waarin de azijn, sinaasappel en de venkel bepalend zijn. Hierbij drinken we een wijn met veel smaak en mooie zuren zoals een Gruner Veltliner van Martin Diwald.
Venkel: geen knol maar blad
Het lijkt op een knol, maar het is een samengegroeide laag van verdikt blad: venkel. Venkel groeit dan ook bovengronds. Het fijne loof en de zaden hebben een anijsachtige geur en smaak. Pas sinds de 18e eeuw staat venkel op ons menu. Omdat venkel het hongergevoel onderdrukt, kauwden de gelovigen in de kerk op het zaad om zo knorrende magen te voorkomen. De Fransen maken van gedroogd venkelzaad pastis en aanverwante anijsdranken, die ter bevordering van de spijsvertering bij het dessert - of ter vervanging daarvan - worden geserveerd. In het groene venkelblad zit relatief veel vitamine B1 en B2. In de witte bol is dit aanmerkelijk minder. P.P: Kcal 584 Kh 9 g Eiwit 10 g Vet 55 g Verzadigd vet 7 g Vezels 4 gr Per 100 gr: Kcal 258 Kh 4,1 g Eiwit 4,2 g Vet 24,4 g Verzadigd vet 3,1 g Vezels 1,7 gr
Er is veel te doen omtrent palmolie. Maar het boycotten van palmolie is niet de juiste weg, volgens Amanprana. Wel het kopen van eerlijke palmolie. Als kleine onderneming probeert Amanprana een voorbeeldfunctie te zijn voor de sector. Hun rode palmolie is afkomstig van verschillende plantages in Colombia, waarvan de helft eigendom is van een coöperatie van kleine zelfstandige boeren. De leverancier heeft een certificaat voor sociaal verantwoord werken. Dit houdt onder meer in dat er geen kinderarbeid onder de 14 jaar plaatsvindt, de werknemers in een veilige en gezonde omgeving hun werk kunnen doen en daar een correct loon voor krijgen. Met de extra premie van Amanprana kan geïnvesteerd worden in een betere toekomst wat betreft scholing, gezondheid en duurzaamheid. Belangrijk om te weten: de rode palmolie is 100% traceerbaar, vanaf de plantage tot de pot.
Het beste uit drie werelden
Er is ook een variant van rode palmolie, de Cocos+Olive+Red Palm. Hierin vind je het beste van drie werelden: 1. Koudgeperste kokosolie uit Sri Lanka; 2. Extra vierge olijfolie uit Spanje; 3. Ongeraffineerde duurzame rode palmolie uit Colombia.
Deze Amanprana-oliemix is van nature rijk aan:
Omega-9, chlorofyl, polyfenolen, vitamine E (7 soorten), carotenen. Cocos+Olive+Red Palm is zo uit de koelkast meteen smeerbaar op je brood, maar je kunt er ook in bakken en wokken.
18
zomer
Rode palmolie van Amanprana:
1. Komt uit Colombia en dus niet uit Maleisië en Indonesië waar veel tropisch regenwoud wordt gekapt en landrechten van de traditionele bevolking worden geschonden. 2. Is 100% biologisch en gecertifieerd. Er wordt dus geen gebruik gemaakt van chemische (giftige) bestrijdingsmiddelen en het is niet geraffineerd of ontgeurd. 3. De lokale onderneming die de rode palm teelt, is gecertificeerd vanwege het feit dat ze met drie organisaties een samenwerking zijn aangegaan voor duurzaam regenwoudbeheer. Dit betekent bescherming van de biodiversiteit in Colombia (vogels, amfibieën, dieren en planten).
Rode palmolie is rijk aan:
Vitamine E en carotenen, die kleuren de palmolie rood in vloeibare vorm en oranje in vaste vorm.
Als je een beetje gezonde vetten toevoegt aan je gerechten verhoogt dit de opname van de vitaminen A, D, E, K en vele be langrijke voedingsstoffen.
Salade van venkel, tijgergarnalen en sinaasappel
19
zomer op je bord
Salade van bleekselderij, peer en waterkers
Last van vocht ophopingen? Drink bleekselderijsap!
In de oudheid stond bleek selderie - ontstaan dankzij het doorkweken van selderij - vooral als medicijn bekend vanwege zijn pijnstillende eigenschappen. In de Middeleeuwen werd het tot culinaire groenten gerekend. Pas in de 18e eeuw durfde men bleekselderij rauw te eten. Bleekselderij heeft een frisse smaak. Het is rijk aan bètacaroteen, dat in je lichaam wordt omgezet in vitamine A. Een belangrijke vitamine voor het in stand houden van je gezichtsvermogen. Ook bevat het veel calcium en kalium, dat goed is voor de werking van je spieren en ondersteuning van je bloeddruk. Heb je last van je urinewegen of vochtophopingen? Een glas bleekselderijsap zou wonderen doen.
20
zomer
50 g amandelen met vlies • ca. 2 eetl witte wijnazijn • 1 sjalotje, gesnipperd • scheut olijfolie • peper en zout • 6 stengels bleekselderij, in boogjes • 1 conference peer, geschild, klokhuis eruit en in kleine blokjes • 100 g gewelde dadels (Lilifruit), in reepjes • 50 g fenegriekkaas, in blokjes • 1 bosje waterkers, gewassen en gedroogd
1. Rooster de amandelen een paar minuten in een droge koekenpan op middelhoog vuur. Schud regelmatig om. Zet opzij. 2. Klop een vinaigrette van de azijn met het sjalotje en giet er al kloppend een goede scheut olijfolie door. Breng op smaak met peper en zout. 3. Hussel de bleekselderij en peer met vinaigrette naar smaak in een kom. Meng de amandelen, de dadels, de kaas en de waterkers erdoorheen.
Carpaccio van koolrabi met zoete tomaatjes en dille
250 g cherrytomaatjes • 4 eetl olijfolie • 1 grote teen knoflook, gesnipperd • 1 theel fijngehakte tijm • zeezout • 2 koolrabi’s • klein handje dille, fijngesneden • 1 theel grove mosterd • 1 eetl witte wijnazijn • ½ theel honing • handvol gemengde sla • ½ rode ui, in dunne halve ringen
1. Verwarm de oven voor op 180°C. 2. Leg de tomaatjes in een ovenschaal en vermeng met 2 eetlepels van de olijfolie, de knoflook, tijm en een beetje zeezout. Zet de schaal ca. 20 minuten in de oven. 3. Schil intussen de koolrabi’s en snijd ze in flinterdunne plakken. Blancheer kort in kokend water en koel daarna gelijk af in ijswater. Laat uitlekken en dep droog. Leg de plakjes koolrabi op 4 borden en bestrooi met dille. 4. Maak een dressing van de rest van de olie met de mosterd, azijn en honing en meng door de sla. 5. Verdeel sla en rode ui over de koolrabi en schep de warme tomaatjes -met het bakvocht- erover. Serveer meteen. Maak - nu de oven toch aanstaat - gelijk een extra grote portie tomaatjes. Ze zijn zo heerlijk - ook als snelle lunch - bijvoorbeeld met een stukje geitenkaas of wat plakjes mozzarella en knapperig geroosterd brood.
Crostini met romesco van rode paprika
Voor ca. 12 crostini • 1 stokbrood, in plakjes • olijfolie • zout • klein handje (rode) eikenbladsla, in ragfijne reepjes • versgemalen zwarte peper Voor de romesco: • 1 rode chilipeper, zaadlijsten verwijderd en in reepjes • teentjes van 1 hele bol knoflook, gepeld en in grove stukken • 3 eetl rode palmolie (Amanprana) • 2 rode paprika’s, zaadlijst eruit en in grove stukken (optioneel: paar dunne reepjes achterhouden voor garnering) • 2 rode puntpaprika’s, zaadlijst eruit en in grove stukken • 1 ui, in grove stukken • 2 laurierblaadjes • 2 tomaten, in grove stukken • 2 sneetjes brood zonder korst • 100 g amandelschaafsel • ca. 1 eetl witte azijn • peper en zout
1. Fruit voor de romesco de chilipeper met de knoflook in de rode palmolie. 2. Voeg de 4 gesneden paprika’s, de ui en de blaadjes laurier toe en laat dit mengsel op laag vuur in ca. drie kwartier, onder af en toe roeren, gaar worden. 3. Doe de tomaten, het brood en het amandelschaafsel erbij en laat nog een half uur op zacht vuur stoven. 4. Verwarm intussen de oven voor op 150°C. 5. Bestrijk de plakjes stokbrood aan weerszijden dun met olijfolie. Bestrooi met zout en rooster op het ovenrooster in ca. 10 minuten knapperig. Halverwege keren. 6. Haal intussen de laurierblaadjes uit het romescomengsel en blitz het mengsel daarna fijn in de blender. Breng op smaak met azijn, peper en zout. 7. Bestrijk de crostini met romesco en garneer met sla en paprika. Maal er peper over en besprenkel met goede olijfolie.
Vichyssoise met zalm
Voor 6 koppen soep: 500 g aardappelen, geschild en in stukjes • 2 preien, gewassen en in stukken • 1½ l kippenbouillon • 250 g crème fraîche peper en zout • 200 g gerookte zalm (Fish and More), in dunne reepjes • fijngehakte bieslook, voor erover
Salade van venkel, tijgergarnalen en sinaasappel
1 sjalot, fijngesnipperd • 50 ml appel azijn (zie recept pagina xx) • 150 ml olijfolie • gemalen peper en zout • 1 venkelknol, geschild met een dunschiller en in reepjes gesneden (beetje groen achterhouden) • 1 sinaasappel, dik afgeschild met scherp mes • 1 appel • 100 g walnoten, grof gehakt • 100 g tijger garnalen • plukje tuinkers
*Of laat de venkel naar wens rauw
1. K ook de stukjes aardappel en prei samen gaar in de bouillon. 2. Pureer de soep met de staafmixer of in de blender helemaal glad. 3. Breng de soep weer aan de kook. Voeg indien nodig wat water toe (de soep moet lekker gebonden zijn maar niet zo dik als erwtensoep). 4. Roer de crème fraîche van het vuur af door de soep. Breng op smaak met peper en zout. Laat afkoelen (of serveer warm). 5. Serveer de soep met reepjes zalm erin. Bestrooi met bieslook.
1. Maak een vinaigrette van de sjalot met de appelazijn en de olijfolie en breng op smaak met versgemalen peper en zout. 2. Blancheer de reepjes venkel kort in kokend water*. Spoel af onder koud stromend water, laat goed uitlekken en dep daarna droog. 3. Snijd wat sinaasappelpartjes uit het vlies voor in de salade en knijp de rest van de sinaasappel uit. Voeg het sap toe aan de vinaigrette. 4. Schil de appel. Snijd appelblokjes van 1x1 cm en vermeng ze met de vinaigrette. 5. Hussel de venkelreepjes, sinaasappelpartjes en walnoot door elkaar en breng op smaak met de vinaigrette met appelblokjes. 6. Verdeel de salade over vier borden en leg op ieder bord een paar tijgergarnalen, een beetje tuinkers en eventueel wat venkelgroen.
zomer
21
E I N
! UW
Om pure sla uit de volle grond te telen, moet je goed
Nieuw van Natufood!
Werkzame kruiden
in je favoriete drank
Aanmaakmelange
25
Kruidenwater
Fruitdrink + Kruid
5 16 250 ml
Een lekkere vervanger van siroop op basis van werkzame kruiden en smaakvol fruit.
750 ml
Fris mineraalwater verrijkt met werkzame kruiden en specerijen. Vanaf juli verkrijgbaar.
750 ml
Verrassende smaakcombinaties van fruit met een vleugje kruiden.
Natufood. Maakt gezond makkelijk. Voor bijvoorbeeld extra weerstand, energie, antioxidanten of een stralende huid. Bekijk wat Natufood nog meer voor je doet op www.natufood.nl
voor je bodem zorgen, een goed ras kiezen, bijtijds schoffelen, het gewas beschermen tegen kou en beregenen als het droog is. Het resultaat proef je bij Ekoplaza.
Sla
op 4 manieren
4x wildwonders 4x sla
P.P: Kcal 315 Kh 8 g Eiwit 16 g Vet 24 g Verzadigd vet 6,6 g Vezels 1,7 gr Per 100 gr: Kcal 165,9 Kh 4,1 g Eiwit 8,6 g Vet 12,4 g Verzadigd vet 3,5 g Vezels 0,9 gr
P.P: Kcal 195 Kh 10 g Eiwit 3 g Vet 15 g Verzadigd vet 2 g Vezels 5 gr Per 100 gr: Kcal 74,1 Kh 3,6 g Eiwit 1,2 g Vet 5,8 g Verzadigd vet 0,9 g Vezels 1,9 gr
P.P: Kcal 150 Kh 3 g Eiwit 8 g Vet 12 g Verzadigd vet 2 g Vezels 1 gr Per 100 gr: Kcal 124,8 Kh 2,2 g Eiwit 6,6 g Vet 9,6 g Verzadigd vet 1,5 g Vezels 1,1 gr
Caesar Salad
Frisse ijsbergsalade met koolrabi en meiraap
Gegrilde bindsla met muntsaus en citroen
Sandwich kipfilet-avocado met ijsbergsla
1. Kook de stukjes meiraap, venkel en koolrabi samen beetgaar in gezouten kokend water, ca. 3 tot 4 minuten*. Spoel goed af onder koud water, laat uitlekken en dep daarna droog. 2. Klop een vinaigrette van olijfolie, azijn en peper en zout. 3. Hussel de stukjes knol en de reepjes ijsbergsla door elkaar en meng de dressing erdoor. Bestrooi met de radijsjes, de rode ui en de groene kruiden.
1. Grill de slahelften aan beide kanten op de barbecue of in de grillpan (ca. 3-5 minuten). Leg op de borden en verdeel de sardines erover. Bestrooi met citroenrasp. 2. Maak een dressing van de mayonaise met het citroensap, munt, peper en zout. Druppel over de sla en vis.
1. Maak een sausje van de mayonaise met de mosterd, avocado-olie en citroensap en besmeer hier 4 sneetjes brood mee. 2. Beleg de besmeerde sneetjes met de reepjes sla, plakjes tomaat, kipfilet en avocado en bestrijk met nog meer van het avocado-oliesausje. 3. Dek af met het overgebleven brood, snijd schuin doormidden en zet vast met prikkers.
1 (of 2) kleine kroppen bindsla • 2 sneetjes oud brood zonder korst, in dobbelsteentjes • 4 eetl olijfolie + extra voor de croutons • 2 teentjes knoflook, gepeld en 1 ervan geperst • 3 eieren, hardgekookt, gepeld en elk in 4 parten gesneden • 3 eetl yoghurt • sap van ¼ citroen • paar druppels worcestershiresaus • 1 blikje sardines (of ansjovisfilets), uitgelekt • 50 g geraspte oude kaas • versgemalen peper en zout 1. Maak de slablaadjes los van de nerf en was ze. Droog de sla liefst in een slacentrifuge of dep goed droog. 2. Besprenkel de broodblokjes rondom met olijfolie en meng het geperste teentje knoflook erdoor. Bestrooi met zout. Bak de blokjes krokant in een koekenpan, regelmatig omschudden. Laat uitlekken op keukenpapier. 3. Meng met de staafmixer de yoghurt met olijfolie, citroensap, een teentje knoflook, worcestershiresaus en 2 van de sardinefilets tot een gladde dressing. Breng op smaak met peper en zout. 4. Maak de sla aan met de helft van de dressing en verdeel over 4 borden. 5. Leg de partjes ei erbij, de overgebleven sardines, oude kaas en de croutons. Schep er de rest van de dressing over en serveer meteen.
24
zomer
1 meiraap, geschild en in stukjes • 1 venkel, in stukjes • 1 koolrabi, geschild en in stukjes • zout en peper • 6 eetl olijfolie • 2 eetl azijn naar keuze • 1 krop ijsbergsla, in reepjes • 1 bosje radijsjes, loof eraf en gehalveerd • 1 rode ui, in halve ringen • handje fijngesneden peterselie • 1 schaaltje dille (15 g), fijngehakt
* Je kunt deze groenten ook rauw eten maar dan is de smaak wat pittiger. Het korte koken haalt het scherpe randje er van af. Het hangt van je smaak af wat je voorkeur heeft.
4 kropjes bindsla, in de lengte gehalveerd • 1 blikje sardines (of 1 klein potje ansjovisfilets), uitgelekt • 2 eetl mayonaise • sap en rasp van 1 citroen • handje muntblaadjes, in ragfijne reepjes • peper en zout
P.P: Kcal 465 Kh 33 g Eiwit 18 g Vet 27 g Verzadigd vet 4 g Vezels 8 gr Per 100 gr: Kcal 156 Kh 11,1 g Eiwit 6,2 g Vet 9,1 g Verzadigd vet 1,4 g Vezels 2,7 gr
2 eetl mayonaise • 2 theel mosterd • 2 eetl avocado-olie (Bio Planète) • sap van ½ citroen • 8 sneetjes brood naar keuze • ½ krop ijsbergsla, in reepjes • 2 tomaten, in plakjes 200 g gesneden kipfilet (broodbeleg), in reepjes • 1 avocado, geschild en vruchtvlees in plakjes gesneden
zomer
25
telers
Biologisch boeren
OP EEUWENOUDE GROND Ze bestaan echt nog: telers die met hart en ziel verse groenten telen in volle grond. Zoals Jopie Duijnhouwer, die zichzelf ‘Ot en Sien-boer’ noemt. Samen met zijn vrouw Heleen Hennink teelt hij onder meer sla voor Ekoplaza. Dat doen ze op hun bedrijf De Haverkamp op het eeuwenoude landgoed ‘De Bannink’ in Colmschate. Als je de stad Deventer nog maar net achter je hebt gelaten, kom je via een zandweg uiteindelijk bij het bedrijf: een bijzondere plek, die een natuurlijke rust uitstraalt. Net als Jopie en Heleen zelf.
Steenmeel voor minerale vitaliteit
De grond waar de sla op groeit is gepacht van een stichting. Het bedrijf van Jopie en Heleen is onderdeel van een landschap dat al 600 jaar door landbouw is gevormd en in 1399 stond de boerderij al op de kaart. Jopie: “Dat heeft waarde en dat willen we zo houden. Maar dat betekent niet dat we stilstaan qua techniek. Wij willen zo duurzaam mogelijk telen en spannen ons op alle terreinen in. Onze schoffelmachine is in samenwerking met een hogeschool omgebouwd van diesel naar elektrisch. Het liefst bouw ik deze zomer ook de trekker om. Voor ons is de bodem het belangrijkste kapitaal. We kijken steeds hoe we deze kunnen verbeteren. Dit jaar gebruiken we steenmeel in de bodem. Deze duurzame bodemverbeteraar repareert de minerale vitaliteit van de bodem en vult aan wat ongemerkt de afgelopen decennia uit de bodem is verdwenen. Verder gebruiken we zoveel mogelijk compost en grasklaver om onze bodemvruchtbaarheid op peil te houden. Voor energie hebben we onze eigen zonnepanelen en een aandeel in de windmolens langs de A1.”
Simpele oplossingen
Sla is een bron van kalium en rijk aan vitamine K. Kalium draagt bij aan een normale werking van je zenuwstelsel, is goed voor de werking van je spieren en ondersteunt je bloeddruk. Vitamine K is goed voor je botten en draagt bij aan een normale bloedstolling.
26
zomer
Het bedrijf van Jopie en Heleen ligt aan de bosrand. De akker wordt dan ook vaak bezocht door hazen en reeën, zeker als daar net de verse slaplantjes in zijn gezet: “Het is één van de redenen waarom we speciaal doek over de plantjes leggen. Dat hergebruiken we elk jaar.” Terwijl Jopie het doek over de lange akkers rijdt, bolt de wind het aan de andere kant flink op. Heleen vertelt dat ook daar een oplossing voor is gezocht: “We hebben een speciale handmachine omgebouwd. Als je daarmee langs de rand loop, schept de machine automatisch een laagje rulle grond op het doek om het mee vast te leggen.” Zo simpel kan biologisch telen zijn!
Sla met positief verhaal
Jopie en Heleen benadrukken dat er achter het kropje biologische sla een heel positief verhaal zit, dat bij gangbaar veel minder is: “Wij telen biologisch omdat we kiezen voor een systeem dat rekening houdt met mens, dier milieu en landschap. Wij hebben aandacht voor onze medewerkers en hebben langdurige arbeidsverhoudingen met hen. Ons bedrijf ligt in een hele mooie omgeving met veel afwisseling van akkers, weiden en bos. Er zijn twee kolken, veel vogels, insecten en wilde bloemen. In de houtwallen kan de natuur het zelf bepalen: het onkruid kan hier rustig groeien en voor dieren is er ruimte. Sinds 2003 valt ons hele bedrijf onder ‘agrarisch natuurbeheer’, wat inhoudt dat de helft van de oppervlakte met granen beteeld wordt. De hoop is dat daardoor bepaalde diersoorten die verdwenen zijn, terug zullen komen, zoals de leeuwerik en de patrijs.”
“Ons eeuwenoude bedrijf heeft waarde en dat willen we zo houden. Dat betekent niet dat we stilstaan qua techniek. Zo is onze schoffelmachine omgebouwd van diesel naar elektrisch.”
Vollegronds groente
Dankzij telers zoals Jopie en Heleen, kun jij bij Ekoplaza vollegronds groenten kopen, die zo puur mogelijk zijn geteeld. Bij sla is dat volgens Jopie best makkelijk. “Maar”, zegt hij glimlachend: “Dan moet je wel goed voor je bodem zorgen, een goed ras kiezen, bijtijds schoffelen, het gewas beschermen tegen kou en beregenen als het droog is. Want hoe moeilijk het is, weet iedereen die wel eens geprobeerd heeft om van eind april tot eind oktober wekelijks een kropje sla in een moestuin te kweken.”
Romaanse sla
In mei en juni oogsten Jopie en Heleen verschillende slasoorten, zoals ijsbergsla, kropsla, botersla, rode eikenblad, groene eikenblad en romaanse sla. Welke sla Jopie het lekkerste vindt? “Romaanse sla. Zelfs de reeën zijn er dol op. Die laten bijvoorbeeld rode sla volkomen links liggen.”
zomer
27
Nu in het schap
Puur biodynamisch fruitsap past in een gezond patroon
De sappen van ‘Het dichtste bij de natuur’ heten niet voor niets zo. De producten komen uit de biodynamische landbouw en staan heel dicht bij de natuur: van Demeterk waliteit en met keurmerk. Vers geoogst en direct ambachtelijk verwerkt! Zo krijg je voeding vol levenskracht die de smaak ten goede komt. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beveelt dagelijks 2 porties fruit aan. Gelukkig geeft de natuur ons een grote keuze aan fruit. Deze zitten bomvol vezels en voedingsstoffen: vitaminen, mineralen, flavonoïden en polyfenolen (anti-oxidant werking). Toch blijken veel mensen moeite te hebben om voldoende fruit binnen te krijgen. Neem je een sapje van ‘Het dichtste bij de natuur’ dan maak je het jezelf wat makkelijker.
Korte ingrediëntenlijst
De sappen zijn op biodynamische wijze geteeld. Demeter hanteert strenge eisen voor
Let op: op de flessen van ‘Het Dichtste Bij de Natuur’ zit statiegeld omdat ze worden hergebruikt
28
zomer
de teelt en verwerking van producten, die zo puur mogelijk moet zijn. Dus geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen en geen concentraat als sap. Kijk maar eens op de fles: de korte ingrediëntenlijst laat zien dat er kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen inzitten. Je krijgt gewoon puur sap.
wordt voor diervoeding gebruikt. Voor botteling vindt pasteurisatie plaats, wat geen effect heeft op de smaak. Hiermee wordt oxidatie van de aromastoffen en vitaminen (door zuurstof), de afbraak van pectine door enzymen en de aantasting door schimmels of andere micro-organismen voorkomen.
Minimale productiewijze
Demeter is al sinds 1927 het internationale keurmerk van de biodynamische landbouw. Op www.stichtingdemeter.nl kun je lezen wat het keurmerk allemaal inhoudt.
De minimale productiewijze bestaat uit het wassen en pletten van de vruchten. Deze massa wordt geperst en zo ontstaat het sap. De overgebleven pulp gaat terug naar de boeren voor natuurlijke bemesting of
Mede oprichters Demeter
De sappen van ‘Het Dichtste Bij de Natuur’ komen van het Duitse familiebedrijf Beutelsbacher. Met 1000 eigenhandig geplante kersenbomen, 4000 rode en 7000 zwarte bessenstruiken richtten Christian en Wilhelm Maier in 1936 de Beutelsbacher Fruitperserij op. Grondlegger ‘Opa Maier’ was bevriend met Rudolf Steiner, de grondlegger van de biodynamische landbouw en de familie behoort tot de oprichters van de Demeterbond. Hun doel: de zorg voor het milieu door een biologisch-dynamische werkwijze. Inmiddels werkt de derde generatie nog altijd zo. Fruit voor de sappen komt zo mogelijk van regionale Demeterboeren met wie men al jaren samenwerkt. Een eerlijke, open en persoonlijke samenwerking met boeren, leveranciers en handelspartners is voor hen van grote waarde, net als bij Ekoplaza.
Zomersmoothie 2 bananen, gepeld • 150 ml appelmangosap (Het Dichtste Bij de Natuur) • 10 aardbeien, kroontjes verwijderd • 10 frambozen
1. Doe de bananen in de blender en giet er tweederde deel van het sap bij. Schenk in een mooi, hoog glas. 2. Blend de rode vruchten met het overgebleven appel-mangosap en schenk op de bananenmix. Meteen serveren.
Per 100 gr: Kcal 64,1 Kh 13 g Eiwit 0,8 g Vet 0,2 g Verzadigd vet 0 g Vezels 1,4 gr
Het mooie is: met het enor me aanbod vruchtensappen van ‘Het dichtste bij de natuur’ kun je het hele jaar door genieten van zomerfruit! De tropische multi-vruchtensappen werden al in 1996 als beste natuurvoe dingsproducten onderscheiden op de IFOAM Organic World Expo in Kopenhagen.
waar voor je geld
10% korting
op kleding van Nukuhiva
by Floortje Dessing Hip, stijlvol, fair trade en duurzaam: dat is waar de winkel Nukuhiva voor staat. Het concept is bedacht door Floortje Dessing, die bewust kiest voor modelabels die produceren met respect voor mens en natuur. In de winkels in Amsterdam en Utrecht vind je uitsluitend merken die fair trade produceren en voor wie duurzaamheid vaak ook een belangrijke richtlijn is. Het grootste deel van de kleding is gemaakt van biologisch katoen, lyocell, hennep en andere natuurlijke materialen. Of je nou op zoek bent naar iets stoers of iets chics, iets sportiefs of iets klassieks: zowel mannen als vrouwen vinden het bij Nukuhiva. En je maakt je outfit compleet met duurzame accessoires. Heb je een Ekoplaza-klantenkaart, dan krijg je t/m 30 augustus 10% korting in de winkels bij het tonen van jouw kaart. Kijk voor adressen op nukuhiva.nl
EXTRA VOORDEEL MET JE KAART
WIN!
NE
DE GROE
De Groene BENELUX Gault&Millau 2016/2017
16-2017
20
Natural Beauty Case:
Ekoplaza
VERGELIJKING 30 COSMETICAMERKEN
kiest voor:
StoereVrouwen, een stichting met als missie ‘Change the world
shopping!’ wil transparantie en inzicht in de cosmetica-industrie. Wat is het verhaal achter de producten die je dagelijks op je hoofd, huid en haren smeert en sprayt? Hoe verantwoord en duurzaam zijn deze producten? In samenwerking met Rank a Brand begonnen ze de campagne ‘Natural Beauty Case’, waarin 30 cosmeticamerken, waaronder ook natuurcosmetica die je bij Ekoplaza vindt, met elkaar te vergelijken.
Schoonheid voor jou en de wereld n meer da ar het wa ag uit om tdekken Ontdek en u gra . els te on u nodig en wink in de hoofdrol sieve ult&Milla l en Ga s, versmarkten clu fruit Fo ex t en nk ten Fra n me brasserie is, met groen mpioene ts, ka ran he ten tau isc . 500 res nd genie n onze olymp ten zo ep ge s en rec lekker en s & tricks va tip interview ook de
In de nagelnieuwe en 100% herschreven Groene Benelux Gault&Millau 2016-gids staan 500 restaurants, brasseries, versmarkten en winkels waar het lekker en gezond genieten is, met groenten en fruit in de hoofdrol. Frank Fol, de Groentekok, bekeek bovendien welk niet-vegetarisch restaurant het hoogste aandeel groenten heeft, wat het beste Veggierestaurant is en wie de mooiste groente- & fruitwinkel heeft. In de gids staan ook tips & tricks van Olympische kampioenen met exclusieve interviews en recepten. www.weresmartworld.com
Win jij met jouw klantkaartnummer? Check snel hieronder en haal je cadeau op bij jouw eigen Ekoplaza:
Helene Oudman van StoereVrouwen: “Wij willen inzicht in het verhaal achter de cosmetica, zodat je weet welk merk het beste bij je past. Voor ons zijn dat de merken die schoonheid zien in producten vrij van kinderarbeid, dierenleed en chemische stoffen, zodat het je gezondheid, milieu en klimaat niet schaadt.”
App als extra hulpmiddel
Natur a
Op Rank a Brand kun je zien welke merken de hoogste score verdienen. Bovendien kun je daar een app downloaden die als extra hulpmiddel dient tijdens het shoppen van cosmetica, zodat je snel kunt checken welke score het product krijgt. De RankaBrand-app zal in juni te gebruiken zijn. Op dit moment loopt het onderzoek naar de merken nog.
l
BEAU
case
TY
Met de cosmeticacampagne ‘Natural Beauty Case’ willen de twee organisaties bijdragen aan het verduurzamen van de gemiddelde beauty case in Nederland.
2600250751493 • 2600250797088 • 2600251017307 • 2600250768552 • 2600250921940
BIOLOGISCH BEREIKBAAR VOOR IEDEREEN
30
zomer
aanbiedingen in je mailbox? Schrijf je via www.ekoplaza.nl in voor onze nieuwsbrief.
il : Trees He
Iedere week de laatste ‘verse’ Ekoplaza
it Fotograaf
De Ekoplaza webshop biedt het grootste biologische assortiment van Nederland. Snel en gemakkelijk thuis bestellen, ook via mobiel en tablet. Kijk snel op www.ekoplaza.nl
Vers nieuws
Beeldcred
Gemakkelijk winkelen!
Lekker eten Over smaak valt niet te twisten. Maar onze ambassadeurs zijn het er allemaal over eens: de geur en smaak van echt eten en drinken is niet te vergelijken met geprepareerd voedsel. Ook voor Richard de Leth - behandelaar integrale geneeskunde én vader - is verse voeding, zonder onnodige toevoegingen, e-nummers en 100% gecontroleerd biologisch belangrijk. Aangezien hij voeding als bouw- en brandstof beschouwt en enorm kritisch is over wat hij in zijn eigen mond en dat van zijn zoontje stopt, is Ekoplaza voor hem een veilige haven. Betaalbaar biologisch Ook met een klein budget kun je lekker biologisch eten. Daarover schrijft ook Natasja Oehlen, auteur van het boek BioBudget in deze Lekker Weten (blz. 74). Bovendien, als je biologische voeding eet, dan heb je veel minder gangbare ‘vulling’ nodig. Biologisch komt van de bodem. En een aarde die goed behandeld wordt, levert voedzame, smakelijke en verse biologische producten op. De verwerkers krijgen hiervoor een faire prijs, zodat ze de basis goed kunnen blijven verzorgen. En jij blijvend kunt genieten van biologisch. Persoonlijk en dichtbij Van goed eten en faire producten krijg je goede zin en je voelt je beter, gezonder. Meer energie, meer levenslust. Lachen en genieten met een knipoog, daar gaan we samen voor. Onze producten en ideeën geven jou de basis om te kiezen voor een gezonde levensstijl. Verrassend en gevarieerd Ons verhaal is er om te delen; be good and tell it. Dan kun jij de goede keuzes maken en met overtuiging voor biologisch gaan. Onze transparante informatie over product en productie kan je verrassen en op ideeën brengen. Eerlijke samenwerking Vertrouwen is de basis van een goede relatie en dat moet je elke dag weer waarmaken. Wij maken met boeren, telers en leveranciers afspraken voor de lange termijn en met ruimte voor ieders belang. Zodat we samen kunnen groeien en de vruchten kunnen plukken.
zomer
31
Nu in het vleesschap
“Ik wil transparantie in de vleesindustrie, dus dat geven we de consument ook” Slager Hans van Commandeur Ekovlees
32
Samenwerking Demeter Naast foodfestivals heeft de YFM ook een eigen academie waar ze zich groepsgewijs aanbieden om opdrachten te doen voor het bedrijfsleven in de voedselketen. Zo is nu een samenwerking ontstaan met Demeter, het keurmerk voor voedsel uit de biodynamische landbouw. De YFM bezocht een Demeter gecertificeerde boer in de polder en keek onder andere bij Ekoplaza in Utrecht. Zij raakten geïnspireerd en samen gaan we nu kijken hoe onze producten - die met respect voor de natuurlijke levensritmes tot wasdom zijn gekomen - onder de aandacht van veel meer consumenten kunnen komen.
Dynamische jongerentak Omdat het in mijn ogen minder gaat om ‘slow’ als wel om het juiste ’ritme’, ben ik blij dat zich uit slow food inmiddels een dynamische jongerentak heeft gevormd, die zich de Youth Food Movement (YFM) noemt. In enkele jaren tijd is deze organisatie uitgegroeid tot een sprankelend netwerk van jongeren, werkend of in opleiding in de voedsel keten, die elkaar opzoeken vanuit gedeelde waarden: kwaliteit, duurzaamheid en ‘delen’.
Wij willen dat ook jij kunt zien dat ons vlees gegarandeerd van koeien van Nederlandse bodem komt.
‘In mijn ogen gaat het minder om ‘slow’ als wel om het juiste’ ritme’. Ik ben blij dat zich uit slow food inmiddels de dynamische Youth Food Movement (YFM) heeft gevormd’
“Vooralsnog geldt dit alleen voor ons rundvlees. We werken aan dezelfde informatie voor ons varkens- en lamsvlees. Een volgende stap is dat je ook de ingrediënten, voedingswaarden en bereidingswijze ziet van het stukje vlees dat je bij Ekoplaza hebt gekocht. Alles om ook jou transparantie in je voeding te geven.”
Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor voedsel van biodynamisch werkende bedrijven met strenge regels voor het sluiten van kringlopen van mest en voer en hoge dierenwelzijnseisen. Kijk op www.stichtingdemeter.nl
zomer
Mijn mening over…
“Alle runderen die voor consumptie bedoeld zijn, dragen een oormerk. Ook onze biologische koeien. Aan de hand van het nummer kunnen wij het hele leven van het dier volgen. Wij willen dat ook jij kunt zien dat ons vlees gegarandeerd van koeien van Nederlandse bodem komt. Daarom hebben wij geïnvesteerd in een nieuw etiket en ontwikkeling van onze website. De code van de koe staat op ons nieuwe logo: een oormerk. Daarmee kun je via onze website achterhalen welke boeren vee hebben geleverd voor jouw vleesproduct. Om het bij het winkelen makkelijk te maken, kun je via een QR-code deze informatie ter plekke zien.”
Ritme van het leven Het leven is dynamisch en het is de kunst om mee te bewegen op het ritme van het leven. Dag en nacht, zomer en winter, onze stoelgang, onze hartenklop, alles draait om ritmes. Stel je jezelf open voor die ritmes en leer je de dynamiek van het leven waar te nemen, dan kun je optimaal oogsten uit de natuur. Jaag je het leven op, dan ontstaan er problemen: gestresste planten, dieren en mensen die met kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en medicijnen onder ‘controle’ worden gehouden.
Ten opzichte van de vorige generaties een kentering. Bezit wordt minder belangrijk en vriendschappen en het uitwisselen van kennis en ervaringen juist belangrijker. Je hebt geen eigen auto nodig voor je mobiliteit. Je status is daar niet langer van afhankelijk. Belangrijk is wat jij bijdraagt aan het gemeenschappelijk welzijn, de kwaliteit van leven.
slow food
Hans Commandeur heeft ruim 35 jaar ervaring in het verwerken van vers vlees: van lapjes vlees tot ambachtelijk gemaakte vleeswaren. Voor hem is dit een zaak van ambacht en vakmanschap, waarbij hij werkt met een gesloten keten: “Alleen dan heb je transparantie. Wij kopen Nederlands levend biologisch vee in en slachten en verwerken het van’ kop tot staart‘. Wij weten precies welke weg ons vee heeft afgelegd en bij welke boer het vandaan komt. Zo voorkomen we vreemde schakels in de keten. Het lijkt ons logisch dat je dat als consument ook wilt weten. Daarom hebben wij het oormerk als logo ingevoerd op onze producten.”
Slow food of juist biodynamisch? Slow Food werd in de jaren ’80 in Rome opgericht als reactie op de introductie van fastfood. Carlo Petrini zette daarmee een belangrijke stap naar de nog steeds groeiende internationale beweging van mensen die af willen van smakeloos bulkvoedsel en zoeken naar smaak en kwaliteit. Als symbool voor slow food koos Petrini de slak. Toch vraag ik me af of het nog steeds om ‘slow ’ gaat.
zomer
33
Nu in het vegavak Het recept van de bonen salade met tofu staat op www.ekoplaza.nl
FOOD FESTIVALS
Spinaziefrittata met tofu en geitenkaas
serveren plantaardig
Het zomerseizoen staat bol van de Food Festivals. Hier vind je allerlei foodtrucks waarbij passie centraal staat voor lekker, maar vooral ook voor gezond en verantwoord eten. Trend zijn plantaardige en biologische producten. Geinspireerd door een Food Festival? Bij Ekoplaza vind je diverse plantaardige producten in het schap om zelf mee te experimenteren.
Soja als vleesvervanger
Veel plantaardige producten worden bereid met soja. Omdat soja een bron van hoogwaardige eiwitten, rijk aan ijzer en vitamine B is, maakt het een ideale vervanger van vlees. Verder is soja: • rijk aan onverzadigd vet • van nature lactosevrij • rijk aan plantaardige eiwitten
Goed voor de aarde
Voor de teelt en productie van plantaardige voeding is minder land, water en energie nodig dan voor de ‘productie’ van vlees.
Wereldse smaken
Plantaardige producenten, zoals ProLaTerre, laten zich inspireren door trends en smaken uit de hele wereld. Omdat zij steeds weer nieuwe producten bedenken, zoals Zeeuwse Zeewierballen en een Tofulicious Wok-serie, kun jij vaker plantaardig eten. Weet je niet goed hoe je iets klaarmaakt of hoe een product smaakt? Bij Ekoplaza vinden regelmatig proeverijen plaats in de winkel en via ons magazine Lekker Weten delen we recepten met jou: wat dacht je van een compleet vegan bonensalade met krokant gerookte tofu? Een vegetarische fritata met spinazie en zachte geitenkaas of enchilada’s tofu? Deze spannende, maar makkelijk te maken gerechten smaken absoluut naar meer.
Voor 1 kg tofu is 5x minder land en 10x minder water nodig dan voor 1 kg rundvlees. De CO2 uitstoot voor 1 kg sojaburgers is 10x kleiner dan voor 1 kg rundvlees. 34
zomer
ProLaTerre = Vegan = plantaardig = beter voor mens, dier en aarde 100% Nederlands
ProLaTerre is een 100% Nederlands merk, al doet de naam misschien anders vermoeden. In Zuid-Limburg worden alle plantaardige producten ontwikkeld en gemaakt. De gebruikte biologische soja is afkomstig uit Europa en is natuurlijk vrij van genetische modificatie. Hiervoor zijn dus geen tropische bossen gekapt. Laat je inspireren op prolaterre.com en kijk ook eens op tofupedia.com
Enchilada’s met wok-tofu en paprika
Voor 4 wraps: 180 g ProLaTerre Tofulicious Wok Mild Chili • olijfolie • 1 gele paprika, in blokjes • 1 blik (400 g) kidney bonen, afgespoeld en uitgelekt • 1 blik (400 g) tomatenblokjes • 4 tot 6 tortilla wraps • zout en peper
1. Verwarm de oven voor op 200ºC. Verhit een beetje olie in een koekenpan en roerbak hierin de tofu ca. 2 minuten. Voeg de paprika blokjes toe en bak een paar minuten mee. 2. Schep de kidneybonen en de tomatenblokjes met sap erdoor. Verwarm alles in 4 à 5 minuten tot een dikke saus. 3. Verwarm intussen de tortillawraps volgens de aanwijzingen op de verpakking. 4. Breng de saus op smaak met zout en peper en verdeel over de wraps. Rol de wraps op en snijd in stukken. Zet eventueel vast met een prikker. P.P: Kcal 465 Kh 58 g Eiwit 24 g Vet 12 g Verzadigd vet 2 g Vezels 15 gr Per 100 gr: Kcal 138,8 Kh 17,2 g Eiwit 7,1 g Vet 3,6 g Verzadigd vet 0,5 g Vezels 4,4 gr
Enchilada’s met wok-tofu en paprika
Spinaziefrittata met tofu en geitenkaas 1 rode ui, in halve ringen • olijfolie om in te bakken • 300 g gewassen spinazie, uitgelekt en drooggedept • 250 g ProLa Terre Tofu Naturel, in blokjes gesneden en drooggedept • 4 eieren • 100 ml melk • 2 theel verse tijmblaadjes • zout en peper • 75 g zachte geitenkaas, verkruimeld P.P: Kcal 267 Kh 5 g Eiwit 15 g Vet 20 g Verzadigd vet 6 g Vezels 2 gr Per 100 gr: Kcal 115 Kh 2 g Eiwit 6 g Vet 9 g Verzadigd vet 2 g Vezels 1 gr
1. Bak de rode ui een paar minuten in een scheutje olijfolie in een ruime hapjespan. Voeg de spinazie toe en laat al omscheppend slinken en het vocht verdampen. Haal van het vuur. 2. Verhit een beetje olijfolie in een koekenpan en bak hierin de stukjes tofu in ca. 4 minuten rondom bruin. Schep uit de pan. 3. Klop de eieren los met de melk, de tijmblaadjes en zout en peper naar smaak. 4. Giet eventueel nog een beetje olijfolie in de koekenpan (tegen het aanbakken) en doe hierin de geslonken spinazie met ui en de tofu. Spreid uit over de bodem en bestrooi met de geitenkaas. Schenk het eimengsel erover. 5. Bak de frittata met deksel op de pan op laag vuur in 10-12 minuten gaar. Maak er, met een rond stekertje, kleine hapjes van.
cijfers
Aan een keurmerk
Duurzame producten hebben de toekomst. Dat geldt ook voor je toiletbezoek. Want iedereen gebruikt het elke dag: wc-papier. Omdat wc-papier na gebruik vanwege de vervuiling niet meer opnieuw kan worden gebruikt, is het belangrijk dat juist wc-papier van kringloop vezels gemaakt wordt.
Per persoon gebruiken we elke week 1 rol wc-papier. Dit is 3% van al ons papiergebruik. Dagelijks verdwijnt er zo 22.000 kilometer aan papier door het toilet.
Je staat er misschien niet bij stil, maar WNF-onderzoek toont aan dat we wereldwijd dagelijks zo’n 270.000 bomen door de wc spoelen of als afval weggooien! Tussen 1950 en 2000 is het papiergebruik wereldwijd 6 maal zo groot geworden en tot 2010 is het nog een keer gestegen met 50%.
Papier dat van gerecycled papier is gemaakt, veroorzaakt 74% minder luchtvervuiling. Om een ton papier te produceren, wordt tot drie keer dit gewicht aan hout gebruikt. Voor 55% van het toiletpapier worden bomen gekapt. Sanitaire en hygiënische producten van papier (zoals toiletpapier en tissues) kunnen niet worden ingezameld voor hergebruik. Oud papier kan tot 6 keer toe opnieuw worden gebruikt. Het begint bijvoorbeeld bij papier voor tijdschriften, dan gaat het vervolgens via enveloppen en kranten naar verpakkingsdozen. Om uiteindelijk als wc-papier te eindigen. Tijdens een test onder consumenten over het absorptievermogen van wc-papier, kreeg Memo Clean Reccyling Tissue een 10! In de test werden 21 verschillende soorten toiletpapier onderzocht: dikke, dunne, goedkope, dure en ecorollen. In de webshop van Ekoplaza krijg je bij aankoop van 8 pakken 10% korting.
Memo bij Ekoplaza
De Memoproducten bij Ekoplaza voldoen aan de bijzonder hoge standaard om mens en milieu tijdens productie, gebruik en hergebruik zo weinig mogelijk te belasten met schadelijke stoffen. Het Memo wc-papier, zakdoeken, tissues en servetten zijn gemaakt van 100% gerecyclede papiervezels met een laag verbruik van energie en water. Ze zijn zowel zacht als sterk, dankzij de meerdere lagen en een geraffineerde compressie-techniek. De heldere witte kleur is verkregen zonder het gebruik van optische witmakers.
Memo heeft het strengste keurmerk; het Blauwe Engel-keurmerk dat aangeeft dat het papier voor honderd procent uit oudpapier bestaat. 36
zomer
herken je de échte natuurcosmetica Ingrediënten in cosmetica kunnen synthetisch of natuurlijk van aard zijn. Kort samengevat zijn synthetische ingrediënten stoffen die door de mens zijn gemaakt. Natuurlijke ingrediënten zijn afkomstig uit de natuur. Helaas bestaat er in Europa geen wet die bepaalt hoeveel natuurlijke ingrediënten natuurlijke cosmeticaproducten moeten bevatten. En dus mag in principe op elk product ‘natuurlijk’ staan als daar ook maar iets van een natuurlijk ingrediënt in zit. De enige manier waaraan échte natuurcosmetica kunt herkennen tussen alle claims als puur, natuurlijk en organisch, is aan een keurmerk.
Bij natuurlijke cosmetica willen producenten het goede uit de natuur gebruiken en/ of produceren met respect voor de natuur. Natuurlijke ingrediënten en heilzame planten, kruiden en bloemen vormen de basis voor deze cosmeticaproducten. In Europa zijn er diverse instanties die richtlijnen hebben opgesteld voor natuurcosmetica en dit ook controleren.
Gecontroleerde natuurcosmetica
Natuurlijke producten met een keurmerk bevatten natuurlijke grondstoffen, zoals plantaardige olie, vetten en wassen, kruidenextracten of etherische oliën en aroma’s uit gecontroleerde biologische verbouw of wildernis conform de gestelde richtlijn. Van belang zijn hierbij: • het gebruik van een minimaal percentage natuurlijke ingrediënten • zorgvuldige keuze van de verwerkte plantaardige grondstoffen • ecologische verdraagzaamheid van ieder product • milieu- en hulpbronbesparende productieprocessen • biologische afbreekbaarheid van grondstoffen
BDIH
De Federatie van Duitse Industrie en Handelsondernemingen ontwikkelde in 1996
de strenge BDIH-richtlijnen voor wereldwijd gecontroleerde natuurcosmetica. Dit keurmerk garandeert dat je verzorgingsproduct voor minimaal 98% natuurlijk is, want om tot een microbiologisch veilig product te komen zijn naast de natuurlijke conserveringsmiddelen, ook een aantal natuuridentieke conserveringsmiddelen toegestaan. De ingrediënten zijn op gecontroleerde wijze geproduceerd, er is rekening gehouden met de milieueffecten voor de inkoop van grondstoffen en bij het productieproces, hoe de ingrediënten zijn verwerkt en dat ze GMO-vrij zijn. • Botanique • Petit&Jolie • Bee Natural • Earth.Line • Dr. Hauschka
ECOCERT
Frans controle- en certificatieorganisatie, opgericht in 1991. In de richtlijnen staat dat producten met dit keurmerk minimaal 95% natuurlijke ingrediënten moeten bevatten, waarvan minimaal 5% biologisch. Bij ECOCERT Organic Cosmetic is dat 10%. De overige 5% in de producten mag synthetisch zijn. • Urtekram • Lovea
BDIH-keurmerk en keurmerken uit andere landen. Omdat er nog geen eenduidig beleid op is gevoerd, zie je dit logo nog nauwelijks. In de toekomst zullen producenten die nu BDIH en ECOCERT logo’s hebben ook het COSMOS-logo gebruiken.
NaTrue
Vanuit Duitsland is ‘the international association for natural cosmetics’ ontwikkeld. Dit strengste en wereldwijde keurmerk voor natuurcosmetica garandeert dat de producten zo natuurlijk mogelijk zijn. NaTrue certificeert alleen bedrijven waarvan tenminste 75% van hun producten onder natuurlijke cosmetica vallen. De vereisten verschillen per product. Dit wordt aangegeven met sterren: 1. Natuurlijke cosmetica 2. Natuurlijke cosmetica met een organisch gehalte van minstens 70% 3. Biologische cosmetica met een organisch gehalte van minstens 95% • Weleda • Dr. Hauschka
Demeter
Voor producten met het Demeter Keurmerk gelden de internationale richtlijnen ook voor Nederland. Aangezien er geen Nederlandse producenten zijn, heeft Demeter deze richtlijnen nog niet geïntegreerd in hun voorwaarden. In elk geval zijn producten met het Demeter keurmerk vrij van nanotechnologie, GMO-technieken, geïoniseerde straling en mag het basismateriaal niet van minerale olie zijn. • Martina Gebhardt
COSMOS-standard
Dit is een samenwerkingsverband tussen de grote certificatieorganen voor organische en natuurlijke cosmetica. De standaard is onder meer gesticht door het
zomer
37
sport en voeding
Ekoplaza is sponsor van het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) in Amsterdam. Hier trainen, studeren en wonen talentvolle topsporters die zich klaarmaken voor Rio. Biologische voeding is een belangrijk ingrediënt in de topsportprogramma’s: het is de ideale brandstof voor optimaal herstel en het binnenkrijgen van de juiste hoeveelheden gezonde nutriënten. Ook voor roeiers Joris Pijs en Kaj Hendriks.
voedingsstoffen maken het verschil:
Topvoeding voor Topsporters Focus in de voorbereiding
Foto credit: Merijn Soeters
Joris Pijs, roeier in de lichte vier-zonder Onze focus ligt zowel op het fysiek sterker worden als het toepassen van deze kracht in de boot. Roeien is bij uitstek een teamsport, je moet met z’n vieren exact hetzelfde doen op hetzelfde moment om de hoogste snelheid te halen. Kaj Hendriks, roeier in Holland Acht In Rio moet alles op z’n plek vallen. Daar moet onze techniek geperfectioneerd zijn, alle roeiers de juiste verhouding tussen kracht en uithoudingsvermogen bezitten en ten slotte iedereen mentaal klaar zijn voor die ene prestatie in de finale.
250 g rundergehakt of vegetarisch gehakt • 150 g gekruide worstjes (vegetarisch of vlees) of gebakken tofublokjes, in stukjes • 2 teentjes knoflook, gehakt • zout en peper • 2 uien, klein gesneden • 4 wortels, in kleine blokjes of plakjes • 2 dunne preien, klein gesneden • 1 rode paprika, in kleine blokjes • 250 ml water • 400 g gepelde tomaten (blik) • 400 g zwarte bonen (blik), afgespoeld en uitgelekt • 300 g rijst • ca. 200 g cashewnoten, geroosterd in een droge koekenpan en grof gehakt • 3 à 4 eetl gehakte koriander
1. Bak het gehakt rul en voeg de stukjes worst toe (gebakken tofu pas een paar minuten voor het serveren toevoegen). 2. Doe de knoflook erbij en zout en peper naar smaak en bak even mee. 3. Voeg één voor één de groenten (ui, wortel, prei, paprika) toe aan het vlees en laat zachtjes bakken. Schenk het water en het blik tomaten erbij zodra het mengsel droog wordt. 4. Schep de uitgelekte zwarte bonen erdoor en laat alles ca. 30 minuten zachtjes stoven op laag vuur. 5. Kook intussen de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. 6. Garneer de stoofpot met flink veel cashewnoten en koriander en geef de rijst erbij.. Serveer met een frisse groene salade met avocado.
Voedingsstoffen maken het verschil
Joris Als lichte roeiers moeten we elke wedstrijd gemiddeld 70 kg wegen. Het is dus heel belangrijk dat je met het weinige dat je eet alle benodigde voedingswaarden binnenkrijgt. Met biologische voeding ben je daar zekerder van. In de huidige periode met veel krachttraining eet ik veel eiwitten, biologische zuivel en groenten.
Joris Pijs
Kaj Hendri ks
Kaj Voeding speelt een belangrijke rol binnen onze sport. Goede voeding kan het verschil maken. Het is immers onze brandstof voor het leveren van prestaties. En net als bij een auto zal de prestatie tegenvallen wanneer je verkeerde of niet de optimale brandstof gebruikt. Met behulp van Ekoplaza kunnen we onze voeding optimaliseren. Na onze training liggen de biologische producten op het trainingscentrum klaar en kunnen we de juiste en gezonde voedingsstoffen tot ons nemen.
Bij CTO Amsterdam is biologische voeding in korte tijd een belangrijk onderdeel voor topprestaties geworden en kan zelfs het verschil maken tussen zilver of goud. Fysieke en mentale training worden optimaal ondersteund door biologische voeding van Ekoplaza, dat zorgt voor een supersnel herstel. 38
Braziliaanse Feijoada: stoofpot met zwarte bonen
zomer
Voeding verandert enigszins gedurende het seizoen:
• Een hoge eiwitinname helpt bij de spieropbouw tijdens een periode van veel krachttrainingen. • Bij langere roeitrainingen spelen koolhydraten een belangrijkere rol. • In de winter zorgt de inname van (gezonde) vetten voor wat extra weerstand.
zomer
39
Boekweit pancakes
190 g boekweitmeel • 45 g boter of kokosolie – en extra om in te bakken • 10 g bakpoeder • 6 g zout • 10 g rietsuiker • 300 ml melk (voor glutenvrij neem je amandelmelk) • 1 ei 1. Smelt de boter of de kokosolie. 2. Roer het meel, bakpoeder, zout en suiker door elkaar. Maak in het midden een kuiltje en giet daar de gesmolten boter en melk in. Breek het ei boven het beslag. 3. Roer stevig door elkaar. Er mogen geen klontjes meer in het deeg zitten. 4. Verhit een koekenpan met een dikke bodem. Vet in met een doekje met wat kokosolie of boter. 5. Schep drie hoopjes beslag in de pan, maatje sauslepel. Het beslag is dik, dus het loopt maar iets uit en het worden drie ronde pannenkoekjes. 6. Als de bovenkant van den pannenkoekjes droog zijn en kleine bubbeltjes hebben, zijn ze aan de onderkant gaar. Draai ze om en bak ze aan de andere kant nog eventjes. 7. Stapel de pancakes op een bord en serveer ze met vers fruit en wat maplesyrup of honing. Per 100 gram bereid product (met 300ml halfvolle melk, zonder toegevoegd fruit): Kcal 206 Vet 8g Verzadigd vet 2g Koolhydraten 27g Eiwitten 6g Voedingsvezel 2g Per persoon (= 2 pannenkoeken à 100 gram) Kcal 412 kcal Vet 16g Verzadigd vet 4g Koolhydraten 54g Eiwitten 11g Voedingsvezel 4g
Superfoods
van Hollandse bodem: havergrutten Heb je al eens havergrutten geprobeerd? Deze niet-geplette korrels zijn kort geroosterd, waardoor ze een volle smaak hebben en een bijzondere bite. Havergrutten behoren tot de volkoren producten, dus alle gezonde ingrediënten zijn nog aanwezig: • hoogwaardige eiwitten • veel onverzadigde vetzuren • voedingsvezels (beta-glucanen) • antioxidanten Havergrutten van De Halm zijn superfoods, maar dan van Hollandse bodem! De grutten bevatten langzaam verterend zetmeel, dragen bij aan een gezond eetpatroon en een goed gewicht. Dankzij de samenwerking tussen de makers van het boek Havermoutje en Graanpletterij De Halm kun je de havergrutten in lekkere recepten verwerken. Zo geniet je van een gezonde, Nederlandse maaltijd. Op www.havermoutje.nl vind je ook filmpjes van recepten.
Haver Boekweit Broodje
Steel cut oats cherrykoek
De techniek van broodbakken in een pan, betekent dat je de avond van tevoren alle ingrediënten in een kom doet en de volgende ochtend het brood afbakt. Zo kost het je bijna geen tijd en heb je altijd een lekker brood, dat door de havergrutten een lekkere bite krijgt, alsof er nootjes in zitten.
Havergrutten worden ook wel steel cut oats genoemd. Hiermee kun je een heerlijke taartbodem maken.
Nodig: ovenbestendige braadpan met deksel (ongeveer 24 cm), plasticfolie of schone theedoek, bakpapier. 300 g speltbloem • 145 g boekweit-, spelt of een andere meelsoort • 1 tl zout • 10 g gist • 2 el olijfolie • 300 ml water • 50 g havergrutten • bloem, om te bestuiven
150 g havergrutten • 30 g amandelen, fijngemaakt • 40 g zaadjes (bijv. lijnzaad, zonnebloempitten etc.) • 75 g pure chocolade, fijngemaakt • handje cranberries, fijngehakt • 85 g kokosolie • 5 el honing • 20 kersen Gebruik je kersen uit de vriezer, laat deze dan eerst even ontdooien.
1. Doe de melen, het zout, de gist, olijfolie, water en de havergrutten in een kom. Roer met een houten lepel alles goed door elkaar. Het deeg moet licht plakkerig aanvoelen. 2. Bedek de kom met plasticfolie of een vochtige theedoek en laat het deeg minimaal 6 uur en maximaal 15 uur staan. 3. Bebloem je handen, haal het deeg uit de kom en maak er een bal van. Bekleed de braadpan met bakpapier, leg de deegbal erin, doe het deksel erop en laat het deeg nog 30 minuten rusten op een warme plek. 4. Verwarm de oven voor op 200°C. Zet de pan met deeg en deksel in de voorverwarmde oven en bak er in circa 40 minuten een prachtig brood van.
1. Doe alle ingrediënten, behalve de kersen, in een koekenpan en meng dit goed door elkaar. Laat het circa 8-10 minuten al roerend op een laag vuur samensmelten. 2. Doe nu alles in een ingevette bakvorm en laat afkoelen. Als het afgekoeld is, plaats je de bakvorm nog een paar uurtjes in de koelkast. 3. Snijd nu de kersen doormidden, haal de pit eruit en decoreer hier de koek mee.
Graanpletterij De Halm werd in 1977 opgericht met als doel biologische granen van hoofdzakelijk Nederlandse bodem te verwerken. Zij is daarmee ook één van de grondleggers voor de productie van biologische graanvlokken en muesli‘s. www.dehalm.nl
zomer
41
wijn en spijs
Nu in het wijnvak Pizzolato Moscato 35242
Een ideale combinatie voor bij dit dessert. De wijn is fris en lichtzoet met een lichte mousse. Goed gekoeld drinken voor het beste resultaat! De wijn heeft een laag alcoholpercentage en het lichtzoete combineert uitstekend met de aardbeien en het ijs.
Ga je op vakantie? Altijd al willen weten waar de wijnen van Ekoplaza vandaan komen? Bezoek deze zomer dan eens een van de onderstaande wijnboeren. Loop door de wijngaarden, ruik, proef en laat je inspireren!
Bezoek een wijnboer!
Italië
La Cantina Pizzolato; hier werken ze al ruim 30 jaar geheel biologisch. De ideale plek om je onderdompelen in de wereld die Prosecco heet! In mei wordt de winery geopend. www.lacantinapizzolato.it ligt in de regio Veneto. Fasoli Gino; pionier uit de regio Veneto, net ten oosten van het Gardameer. Hier maken ze bijzonder smaakvolle Soave, Bardolino, Valpolicella en Amarone. Mocht je in de gelegenheid zijn, boek dan een nachtje in een van de bijzondere B&B’s. www.fasoligino.com
Frankrijk
Domaine Begude; net buiten het dorpje Limoux in de Languedoc maakt de Engelsman James wijn. Vanaf de start is hij biologisch gaan werken. Zijn buurman -een Nederlander! - gelooft nog niet in biologische wijnbouw. Ga langs en zie het verschil tussen de twee wijngaarden. www.domainebegude. com ligt in het zuidoosten van Frankrijk aan de voet van de Pyreneeën.
Avocado-ijs met aardbeien-mangorelish Voor het avocado-ijs: sap van 1½ limoen • 3 rijpe avocado’s • 250 ml volle melk • 100 ml kokosmelk • 50 ml agave siroop (amber) Voor de relish: 30 ml water • 10 ml witte balsamico (condimento bianco) • 20 ml agavesiroop • 1 rode chilipeper, zaadlijsten eruit en in dunne reepjes • 400 g mango (ca. 2 stuks), geschild • 200 g aardbeien, kroontjes verwijderd P.P: Kcal 445 Kh 36 g Eiwit 6 g Vet 29 g Verzadigd vet 7 g Vezels 7 gr Per 100 gr: Kcal 115,4 Kh 9,4 g Eiwit 1,5 g Vet 7,5 g Verzadigd vet 1,9 g Vezels 1,8 gr
1. Giet het limoensap in de keukenmachine. Snijd de avocado’s in de lengte doormidden, verwijder de pit en pel de schil eraf. Doe de avocadohelften bij het sap en pureer. Voeg de melk, de kokosmelk en de agavesiroop toe en pureer tot een zalvige massa. 2. Draai ijs van het mengsel in een ijsmachine (volg de gebruiksaanwijzing) of stort de massa in een aardewerken kom (die je ruim van tevoren in de diepvries hebt gezet) en zet in de vriezer. Roer het mengsel elk half uur goed door om de ijskristallen te breken, net zolang tot het ijs klaar is; minimaal 3 uur. 3. Giet voor de relish het water met balsamico en de agavesiroop in een steelpannetje. Verwarm de vloeistof tot tegen het kookpunt. Voeg de rode peperreepjes toe, haal van het vuur en laat afkoelen. 4. Snijd het mangovruchtvlees in de lengte langs de platte pit af en snijd in blokjes van 1 cm. Voeg toe aan de afgekoelde vloeistof. 5. Snijd de aardbeien in vieren - of tweeën als ze kleiner zijn- en voeg ook toe. Meng alles door elkaar. 6. Zet het ijs een uur voor het opdienen in de koelkast. Neem 4 diepe borden of grote coupes, vul met de relish en schep een mooie bol ijs in het midden.
Duitsland
Gustavshof; een echt familiebedrijf waar drie generaties samenwerken om de beste wijnen te maken! Hier wordt volledig biodynamisch gewerkt. Wil je weten wat dit inhoudt, ga dan langs bij deze familie. Eventueel is het ook mogelijk om te overnachten. www.gustavshof.de ligt iets ten zuiden van Frankfurt.
Spanje
Menade; niet om de hoek, maar zó de moeite waard om te bezoeken! Een absoluut voorbeeld voor veel wijnproducenten in en buiten Spanje. Hier maken ze Verdejo, Sauvignon en een van de beste Vin Nature (wijn zonder enige toevoegingen). Geïnteresseerd wat Vin Nature is? Dan is een bezoek aan Menade een absolute must. www.menade.es ligt ten noordoosten van Madrid in de regio Rueda.
zomer
43
Verse zomergroenten, zoals wortels en doperwtjes zijn heerlijk, maar slechts kort verkrijgbaar. En dat is jammer, want je kunt ze in heel veel gerechten verwerken. Van soep tot hartige cake. Gelukkig zijn ze er ook in pot. Op het juiste moment geoogst en snel verwerkt, zodat de natuurlijke zoete smaak bewaard blijft. En: jaarrond verkrijgbaar!
Zomergroenten in pot:
jaarrond verkrijgbaar Om voldoende groenten in pot te kunnen aanbieden, zoals doperwtjes en wortelen, werkt Ekoplaza samen met Machandel: een Friese leverancier, die met de meeste boeren al 30 jaar samenwerkt. Belangrijk, want samen met hen wordt jaarlijks voor het zaaimoment, afgesproken hoeveel groenten er nodig zijn. Toch blijft het ieder jaar weer spannend wat de opbrengst is; onkruid en schimmels kunnen de oogst nadelig beïnvloeden en pesticiden spuiten is natuurlijk uit den boze bij biologisch telen. Tijdens het inzaaien wordt hier al rekening mee gehouden. Door de plantjes zo dicht mogelijk tegen elkaar aan te laten groeien, krijgt onkruid vrijwel geen kans en ruimte. Ook weersomstandigheden spelen een grote rol in het groeiproces en de oogst. Is de lente fris, dan doet het gewas er langer over om te rijpen en wordt er later geoogst. Maar is het ineens warm, dan schieten de planten omhoog, waardoor de oogst vervroegd.
glas wordt vacuüm gesloten waarna het zodanig verhit wordt dat de groente direct eetbaar en voor langere tijd houdbaar is. Dit alles gebeurt binnen een paar uur. Om de kwaliteit voor langere tijd te waarborgen, worden de gevulde potten steekproefsgewijs zorgvuldig gecontroleerd. Zodra de pot een etiket heeft, wordt deze opgeslagen om daarna zo snel mogelijk te verhuizen naar het winkelschap van jouw Ekoplaza.
Cruciaal: op het juiste moment oogsten
Wekelijks lopen veldwerkers van Machandel door de akkers om te controleren hoe de groei verloopt. Ook worden er monsters geno-
Onze leverancier bepaalt samen met de boer het oogstmoment. Is het zover, dan worden de gewassen om vier uur ‘s nachts van het land gehaald en direct na binnenkomst verwerkt tot in de pot. men om de kwaliteit te beoordelen. Naarmate de oogst dichterbij komt, vindt er zelfs dagelijks controle plaats. Heel belangrijk, want op het juist moment oogsten is van cruciaal belang voor de smaak en kwaliteit. Zo smaakt een jonge doperwt of wortel van zichzelf zoet en juist die natuurlijke smaak moet behouden blijven. Het is dan niet nodig om zoetmakers aan de groenten in pot toe te voegen. Zodra de groenten bij de leverancier binnenkomen, is iedereen in touw om deze zo vers mogelijk te verwerken. De groente wordt gewassen, geschoond en gesorteerd. Na een controle door een optische camera-sorteerder verdwijnt de groente in de pot. Het
44
zomer
Het familiebedrijf Machandel verwerkt al ruim 30 jaar biologisch en biologisch dynamische producten in pot. De familie Glasbeek is begonnen met het maken van zuurkool, gewoon thuis. De kelder raakte voller en voller en op een dag besloot Piet Glasbeek zijn baan als maatschappelijk werker op te zeggen en richtte Machandel op. Zijn doel: een plek creëren om de jongeren waarmee hij werkte een baan te geven en zijn passie voor het maken van voedsel voort te zetten. De fabriek staat tussen de weilanden. Samen met de boeren deelt Machandel de grote zorg en liefde voor de natuur wat zorgt voor gezonde en smakelijke producten.
Top 4 best verkochte zomergroenten: Mais, Doperwten, wortels en Tuinbonen
zomer
45
wegwezen
l a j i j b He
? K E TR Amsterdam Kookt met Ekoplaza
Week van de akkerbouw
Proef, leer, ervaar én geniet
‘Klassieke Lowlands’ Wonderfeel
Van 4 tot en met 7 augustus kun je Ekoplaza vinden op het Amsterdam Kookt festival. Op de NDSM-werf vindt dan het ‘lekkerste muziekfestival’ plaats. Dit food en muziekfestival is gratis toegankelijk en bestaat uit een variatie van pop-up restaurants, foodtrucks, wijnplein, biertuin, foodmarket en een kids playground. Na binnenkomst ontvang je een pas waarop je geld kunt zetten. Bij elke foodtruck en bar kun je vervolgens eenvoudig afrekenen. Check voor de line-up van de muziek amsterdamkookt.nl/ndsm-werf 4 tot en met 7 augustus - 13.00 tot 23.00 uur.
Sta je er weleens bij stil dat veel van de producten die je eet, op Nederlandse akkers worden verbouwd? Van de volkoren boterham in de ochtend tot de aardappelschotel ’s avonds. Tijdens de week van de Akkerbouw ontdek je hoe producten, zoals aardappelen, granen, suikerbieten, wortels en uien worden geteeld en verwerkt. Van moderne technieken om duurzaam te produceren en te verwerken tot goede zorg voor milieu en omgeving. Op 25 juni is een open dag, maar op de site weekvandeakkerbouw.nl vind je continu informatie, zoals blogs en vlogs van akkerbouwers. weekvandeakkerbouw.nl
Deze zomer kun je in diverse stadsparken in negen grote steden naar het Food Truck Festival TREK. Bij deze openluchtrestaurants vind je tientallen mobiele keukentjes, en worden biologisch eten, drinken, livemuziek en kleinkunst gecombineerd. Het festival is gratis, wel betaal je bij de bestelling van je eerste drankje € 2,50 voor een speciaal Festival TREK glas, een milieuvriendelijk hard-plastic glas dat je het hele festival kunt gebruiken. Voor meer informatie, data en plaatsen:
festival-trek.nl
Aardbeienlimonade met kefir-wei
1 pot kefir (je gebruikt alleen 100 ml van de wei) • 200 g à 250 g aardbeien, kroontjes verwijderd • 250 ml water • 250 g palmsuiker • versgemalen zwarte peper (ca. 10 slagen met de molen)
1. Laat de kefir net zolang uitlekken op een kaasdoek boven een maatbeker tot er 100 ml wei uit gelekt is (je kunt de rest verder laten uitlekken en de lekkere kefir-hangop bij het ontbijt of een andere gelegenheid serveren). 2. Pureer de aardbeien met de staafmixer of in de blender. 3. Meng de aardbeienpulp met de palmsuiker, zwarte peper en de 100 ml wei en roer totdat de suiker volledig is opgelost. 4. Schenk de limonade in een gesteriliseerde fles, draai de dop er op en laat 3 dagen fermenteren buiten de koelkast. Draai elke dag de dop even los om wat druk te laten ontsnappen. Laat de fles daarna 3 dagen in de koelkast fermenteren; haal ook nu dagelijks de druk eraf. Op dag 7 is de limonade klaar.
In Den Haag, ’s-Hertogenbosch en Utrecht vindt deze zomer het Festival Dorst plaats. Het stadspark in deze steden is dan eigenlijk één groot wijn- en speciaalbierlokaal, met ook biologische varianten. Een weekend lang kun je dan samen genieten van ruim 70 goede wijnen: exotische, kruidige en soepele exemplaren van over de hele wereld. Jong en fris of jarenlang in houten vaten gerijpt. Of kies uit de grote diversiteit heerlijke (nationaal en internationaal) gebrouwen bieren: van blond tot zoet donker en India Pale Ale, vers getapt of uit een flesje. Den Haag start op 27 mei, Utrecht eindigt op 2 september. Kijk voor data en info op festival-dorst.nl
Middenin de natuur, op landgoed Schaep en Burgh in ’s-Graveland vindt het Lowlands van de klassieke muziek plaats. Op zes podia geniet je onder meer van zo’n honderd concerten topmusici, waaronder het Wonderfeel Festival Orchestra met de Vierde Symfonie van Mendelssohn, het pianoconcert met de veertienjarige Aidan Mikdad en het vioolconcert met soliste Rosanne Philippens. Ook is er een IDFA-selectie van muziekdocumentaires. Voor kinderen zijn er diverse speelse natuur- en muziekactiviteiten. Het festival is zo duurzaam mogelijk: ecologisch, biologisch afbreekbaar, hergebruikt, led en hybride. Vrijdag 22 t/m zondag 24 juli, www.wonderfeel.nl
BAT ZOEKT MAN
In Midwolda (GR) leer je op vrijdag 3 juni alles over de vleermuis. In het Koetshuys begint de avond met een lezing van ongeveer drie kwartier over de vele soorten vleermuizen die hier leven. Daarna ga je samen met de Vleermuizenwerkgroep Groningen rond de Ennemaborgh het donkere bos in op zoek naar deze fladderende beestjes. Meer informatie op excursies.groningerlandschap.nl. Woon je aan de andere kant van het land, dan kun je op vrijdag 17 juni terecht in Werkschuur Eilandspolder in Driehuizen. Meer informatie www.landschapnoordholland.nl
Per maaltijd per pot: Kcal 1103 Kh 12,8 g Eiwit 4,8 g Vet 0,2 g Verzadigd vet 0,2 g Vezels 2,8 gr
46
zomer
zomer
47
FERMENTEREN,
inmaken
Kimchi is een traditioneel Koreaans gerecht van kool gefermenteerd in potten van klei. Op de World Expo van 2015 gepresenteerd als de oplos sing voor het wereldvoedselprobleem vanwege de makkelijke bereiding en de hoge voedingswaarde.
en wecken plantaardige
AMBASSADEUR
Ekoplaza
“Ik zie iets moois broeien in voedselland. Diverse food- en gezondheidsblogs gaan zelf kefir, kombucha en tempé maken. Ik houd ervan en lees de blogs graag. Vooral fermenteren boeit me mateloos. Ik vond het eerst een rariteiten kabinet; iets spannends dat alleen kluizenaars op een zolderkamer met scheikundige apparatuur konden waarmaken. Nu weet ik dat niets minder waar is. Scheikunde is het zeker, heel natuurlijk vooral, maar voor iedereen te doen. Zeker dankzij de boeken zoals ‘Verrot Lekker’ door Christian Weij. Voor de plantaardige keuken is gefermenteerde voeding een welkome aanvulling. Door de fermentatie verbeteren de kwalitatieve eigenschappen van je voedsel via micro-organismen en enzymen. Natuurlijke voedingsstoffen uit het voedsel komen op deze manier vrij, waardoor ze beter door je lichaam kunnen worden opgenomen en verteerd. Dat maakt het voor mij een enorme aanvulling op een gezond eetpatroon.” Ambassadeur Lisette Kreischer
48
zomer
Kimchi: Koreaanse gefermenteerde kool 1 grote of twee kleine Chinese kolen, gewassen en in vieren gesneden • 4 eetl grof zeezout • 6 ansjovisfilets (potje) • stukje gember van ca. 2 cm, geraspt • 70 g tomatenpuree • 1 theel sambal • 1 eetl rietsuiker • 250 g radijsjes, in dunne reepjes • 250 g wortels, in dunne reepjes • 1 rode paprika, zaadlijst verwijderd en in dunne reepjes • 3 bosui�tjes, het donkergroene deel verwijderd en rest in ringen • ½ prei, in dunne ringetjes • 2 sjalotjes, gesnipperd • 7 teentjes knoflook, fijngesneden
1. Verwijder de stronk van de koolparten en snijd de rest in stukken van ± 4 cm. Doe in een grote kom. 2. Strooi het zout erover en meng het er voorzichtig met de handen door. 3. Schenk er ruim water over en leg er een bord op zodat de kool onder water blijft. Laat 3 uur staan. 4. Doe de kool in een vergiet, spoel af en laat goed uitlekken. 5. Pureer met een staafmixer de ansjovis met de gember, de tomatenpuree, sambal en riet suiker tot een pasta. 6. Meng de overige groenten door de spicepasta en meng er daarna de kool door. Schep de kimchi in een of meer gesteriliseerde inmaakpotten. 7. Laat de kimchi 2-3 dagen fermenteren op kamertemperatuur. Maak na een dag de pot open en druk de kimchi aan. Proef na 2-3 dagen of de kimchi zuur genoeg is. Zo niet, laat dan nog wat langer op kamertemperatuur staan. 8. Bewaar de kimchi in de koelkast (er is dan nauwelijks meer sprake van een fermentatieproces).
zomer
49
Paprikaketchup De appels moeten genoeg suiker hebben om goede azijn te maken. Kies daarom voor zoetere rassen.
Per 100 gr: Kcal 13,4 Kh 2,8 g Eiwit 0,1 g Vet 0,05 g Verzadigd vet 0 g Vezels 0,42 gr
Voor 1 grote pot: 1 rode ui, gesnipperd • 1 teentje knoflook, gesnipperd • 1 stengel bleekselderij, in boogjes • 1 eetl olie • 3 gegrilde rode paprika’s, in stukken (ca. 1½ uur in de oven op 150℃ met scheutje olijfolie, daarna het velletje eraf halen. Of neem gegrilde paprika’s uit een pot*) • 1 grote rode paprika, zaadlijst eruit en in stukken • 2 tomaten, in stukken • ½ rode chilipeper, zaadjes eruit en kleingesneden • 25 ml witte wijnazijn • 1 theel mosterd • 1 theel oregano • stukje verse gember, geraspt • 2 kruid nagels • snufje kaneel
1. Fruit de gesnipperde ui, knoflook en de bleekselderij in de olie. 2. Voeg de rest van de ingrediënten toe en laat ca. 1 uur sudderen. Roer af en toe door. Voeg een beetje water toe als het dreigt aan te branden. 3. Laat afkoelen en pureer daarna met de staafmixer tot een egale massa. Bewaar de ketchup in een gesteriliseerde fles of pot. * Let op: als je gegrilde paprika’s uit een pot gebruikt (peperoni grigliati) dan wordt de ketchup wat zuurder van smaak. Langzaam gegrilde paprika’s uit de oven hebben een zoetere smaak en geven daarom een betere ketchup.
In kant-en-klare ketchup zit vrijwel altijd suiker of agave siroop. Deze paprikaketchup is wat rinser van smaak omdat er geen suiker in zit. Vinden jij of je kinderen dit niet lekker, voeg dat wat honing of ko kosbloesemsuiker toe.
Appelazijn moet langzaam fermenteren en niet schimmelen. Mocht er toch schimmel op de azijn komen (niet te verwarren met de goede, wittige laag, de moer) dan kan je beter alles op de composthoop gooien en opnieuw beginnen.
Appelazijn 2 appels • 1 l water • 2 g droge gist
50
zomer
Deze hoeveelheid is genoeg voor 1 grote pot. Wil je meer maken? Verdriedubbel dan de hoeveelheid paprika en tomaat, en verdubbel de andere ingrediënten.
Per 100 gram bereid product: Kcal 44,7 Vet 2.1g Verzadigd vet 0.3g Koolhydraten: 5.0g Eiwitten 0.9g Voedingsvezel 1.6g
1. Was de appels en snijd ze met schil en klokhuis in stukken van ongeveer 3x3 cm. Doe de appelstukken in een gesteriliseerde weckfles of grote pot. 2. Vermeng het water met de droge gist en giet over de appelstukjes. Dek de fles af met een stuk kaasdoek en een elastiek. 3. Na een paar dagen wordt de suiker uit de appels omgezet in alcohol, na twee weken is de alcohol omgezet in azijnzuur. Er ontstaat in de tussentijd een vlies op de bovenkant van de vloeistof (de moer). 4. Als het mengsel duidelijk naar azijn ruikt, is het klaar om afgegoten te worden: zeef de azijn door een schone kaasdoek en bewaar in een fles.
zomer
51
Ingelegde citroenen Voor 1 pot ± 5 rijpe citroenen • grof zeezout • 2 kaneelstokjes • 2 stuks steranijs • 3 eetl olijfolie • ± 250 ml heet water Per pot jam: Kcal 294 Kh 63,3 g Eiwit 2,5 g Vet 0,3 g Verzadigd vet 0 g Vezels 7,6 gr
Steriliseren van inmaakpotten Verwarm de oven voor op 140℃. Was de potten en de deksels met heet soda water en spoel goed af. Zet de natte potten en de deksels op een bakplaat of platte ovenschaal in de oven en laat zo drogen. Vul de potten als ze nog heet zijn (n.b. als je weckflessen gebruikt dan moet de rubberen ring worden uitgekookt in water).
1. Boen de citroenen goed schoon en snijd ze in vieren zonder ze helemaal door te snijden, zodat de parten aan elkaar blijven zitten. 2. Bestrooi het vruchtvlees gul met zout en druk de parten weer tegen elkaar tot hele citroenen. 3. Doe de citroenen in een gesteriliseerde pot en druk ze aan zodat ze goed klem liggen. Steek de specerijen ertussen, giet de olijfolie erbij en vul de pot aan met ± 250 ml heet water. 4. Sluit de pot af en laat de citroenen ca. 4 weken in de koelkast, of op een koele, donkere plaats, staan om op smaak te komen. Per pot: Kcal 533 Kh 46,3 g Eiwit 2,6 g Vet 31 g Verzadigd vet 4,6 g Vezels 6,5 gr
Kijk voor het recept van tajine met kip en ingelegde citroenen op www.ekoplaza.nl
Aardbeien-appeljam met honing Voor 2 potten 500 g aardbeien, kroontjes eraf en in stukjes • 500 g appels, geschild, klokhuis verwijderd en in stukjes • sap van 1 limoen • 2 eetl honing 52
zomer
1. Doe de stukjes aardbei en appel in een grote pan en voeg het limoensap toe. Zet op het vuur en laat op laag vuur helemaal zacht worden; roer regelmatig zodat het niet aanbrandt. 2. Roer de honing erdoor en maak het mengsel eventueel iets fijner met een staafmixer. 3. Schep de jam in gesteriliseerde potten en vul tot de rand. Draai direct de deksels erop. Zet de potjes minimaal 5 minuten op hun kop op het aanrecht. 4. Bewaar de jam op een koele, donkere plek..
zomer
53
Kies voor smaak én verandering met fairtradekoffie
IJSKOFFIE
Zet 2 koppen sterke espes so, vul een glas met ijsklontjes en voeg daar de koffie bij. Scheut opgeklopte melk en wat rietsuiker. lekker op een warme dag!
Er zijn heel veel aspecten waar je als koffiedrinker rekening mee kunt houden. Niet alleen met welk apparaat je de koffie zet, ook de boon is van belang. Kies je voor Ekoplazakoffie met het fairtradekeurmerk, dan help je de koffieboeren in hun ontwikkeling en geef je jouw koffie een nog betere smaak.
Voordeel fair trade
Koffie wordt onder meer op commerciële basis verbouwd in Centraal- en Zuid-Amerika, Afrika en Azië. De twee meest voorkomende soorten, die ook voor Ekoplazakoffie zijn gebruikt, zijn variaties op de Arabica’s (Peru en Bolivia) en krachtige Robusta’s (Uganda en Mexico). De tropische, groenblijvende koffiestruik krijgt rode vruchten met daarin twee boontjes. De beste koffie komt van deze rijpe, rode koffiebessen. Maar het kost meer inspanning om die te selecteren. Op grote plantages worden de bessen met een machine van de struik getrokken, ook de groene, onrijpe bessen. Onze koffieboer heeft een veel kleinere plantage en plukt alleen de rijpe bessen van de struik. Handmatig!
54
zomer
Koffie is een waardevol exportproduct voor ontwikkelingslanden en van grote economische waarde. Miljoenen mensen zijn voor hun inkomsten afhankelijk van het verbouwen van koffie en nog eens miljoenen anderen verdienen hun brood in de handel, bewerking en distributie. Koffiebonen telen is arbeidsintensief, maar levert de boeren doorgaans weinig winst op. Dat komt onder meer door de beperkte onderhandelings positie van kleine boeren, de negatieve impact van klimaatsverandering op de koffieoogst en het feit dat de boeren zijn overgeleverd aan de onzekerheid van de vrije markt. Met jouw aankoop kun jij daar verandering in brengen.
Weet je dat • • • •
Koffie één van de belangrijkste landbouwproducten op de wereldmarkt is. We dagelijks wereldwijd zo’n 400 miljard kopjes koffie drinken. Het in Nederland de meest gedronken drank is, met 6,5 miljoen liter koffie per dag. Het telen voor de ruim 30 miljoen koffieboeren heel arbeidsintensief is en weinig oplevert, tenzij ze zijn aangesloten bij een fairtradecoöperatie.
Extra premies voor fair trade én biologisch
Onze Ekoplazakoffie met fairtradekeurmerk is afkomstig van boeren die verenigd zijn in democratisch georganiseerde coöperaties. Dit biedt een aantal voordelen voor de fairtradekoffieboeren, waaronder een betere onderhandelingspositie. Deze boeren krijgen een minimum kostendekkende prijs, die in tijden van lagere wereldmarktprijzen als vangnet kan dienen en bij een hogere marktprijs mee fluctueert. Daarnaast ontvangen de coöperaties een extra fairtradepremie, die door de koffieboeren collectief wordt geïnvesteerd, bijvoorbeeld in milieuprojecten, teeltverbetering of in de gemeenschap. Maar ook persoonlijk kan worden ingezet voor de eigen onderneming en de toekomst van hun kinderen. In Nederland is Stichting Max Havelaar eigenaar van het fairtradekeurmerk. Omdat de Ekoplazakoffiebonen bovendien biologisch zijn geteeld, krijgt de boer een extra toeslag bovenop de fairtradepremie.
Traditionele koffieplantages
Koffie heeft alles te maken met smaak. En alles wat je met de koffieboon doet, beïnvloedt de smaak. Dus ook het gebruik van pesticiden, kunstmest en andere chemi
zomer
55
wow... sche middelen. Traditioneel groeien koffiestruiken in de schaduw van bomen. Maar de bessen groeien sneller als die struiken in de zon staan. Dus vind je veel koffieplantages met alleen maar koffiestruiken, de zogenaamde monocultuur. Deze manier van telen heeft veel kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig, wat negatieve gevolgen heeft voor het aantal planten- en diersoorten in de regio. Fairtradekoffie komt van traditionele koffieplantages, waar men natuurlijk koffie verbouwt. Door schaduwplanten en bodembedekkers groeit de bes minder snel en krijgt daardoor meer tijd om volledig te rijpen. Een arbeidsintensief proces dat een kleinere opbrengst, maar een betere kwaliteit bonen oplevert met een hogere prijs.
Vers verpakt
Goede koffie moet vers zijn. En van zuurstof wordt koffie oud. Daarom zit onze Ekoplaza koffie in een verpakking met aromaventiel. Door dit ventiel kan de koffie rustig uitademen (ontgassen), terwijl er geen zuurstof naar binnen komt. Zo behoud je de échte smaak van koffie. De verpakkingen zijn aluminiumvrij, dus kunnen ze gewoon bij het gescheiden plastic afval.
Ochtendritueel
toestel de cafeïne neer. De CO2 wordt opnieuw gecondenseerd en gaat weer door het vat met koffie voor een nieuwe behandeling. Wanneer de gewenste decafeïneringsgraad is bereikt ( 99,9%) wordt de behandeling gestopt. Daarna gaat de koffie in een droogtunnel.
Ik neem ’s morgens altijd de tijd om mijzelf goed uit te rekken. Op die manier activeer ik al mijn spieren. Na het knuffelmoment met de kinderen zet ik thee en af en toe neem ik heet water met citroen en sole (Voor de sole, meng 1/3 Keltisch zout met 2/3 water). Door de week eet ik meestal havermoutpap met vers fruit of volle yoghurt met suikervrije muesli. Hiermee heb ik pas rond de middag weer behoefte om te eten. Ook neem ik elke ochtend voedingssupplementen. Baby Indy krijgt een papje van vers fruit met fijngemalen lijnzaad.
Decafé
Voor decafé worden de ruwe koffiebonen met zuiver water bevochtigd. Dit gaat in een vat, waar vloeibare koolstofdioxide de koffie onder druk ‘wast’. Door de circulatie van CO2 wordt de cafeïne uit de bonen getrokken. Vervolgens slaat in een verdampings-
zomer
Ekopl
EUR
aza
Als je lekker in je vel zit en doet wat je passie is, dan ga je vanzelf stralen. Dat is voor mij ware schoonheid. Een mooie huid komt van binnenuit. Zo verouder je sneller als je suiker eet en je huid ziet er grauwer uit. Als pure verwennerij voor mijn huid bezoek ik af en toe een natuurlijke schoonheidsspecialist.
No Miss Perfect
Ik heb in mijn leven nog nooit een afvaldieet gevolgd. En calorieën tellen lijkt mij een erg saaie activiteit! Ik probeer zo goed mogelijk naar mijn lichaam te luisteren; wat heeft het nodig? Ik heb kennis van alle ingrediënten en stop niet zomaar iets in mijn mond. Ik lees welke ingrediënten er in een product zitten voordat ik iets koop. Boodschappen doen duurt iets langer, maar het lezen van etiketten is nu een automatisme. Gelukkig houd ik van echt en vers eten, bij voorkeur biologisch, zonder suiker of e-nummers en ik eet weinig vlees. Daarbij hanteer ik de 80/20 regel, want ik ben zeker geen Miss Perfect! Mijn leven moet ook leuk en uitdagend zijn.
Slowroast voor het beste aroma
56
rvrije
SSAD
Schoonheid
‘Niet-biologische koffieplantages staan bekend als één van de grootste gebruikers van chemische bestrijdingsmiddelen. Dat is slecht voor de smaak, slecht voor het milieu én voor de boeren!’ Voor de smaak van koffie is de herkomst, kwaliteit, het brandproces en de maling van de boon belangrijk. Daarnaast heeft de manier van zetten veel invloed op de smaak. In het Ekoplaza fairtradekoffieassortiment vind je daarom zowel bonen, gemalen koffie als pads. De bonen in al onze Ekoplazakoffieproducten worden door Neuteboom Coffeeroasters gebrand, een bedrijf dat al in 1891 werd opgericht. Aandacht voor het milieu staat bij Neuteboom hoog in het vaandel. Zo werkt de hele fabriek op groene stroom en is in het brandproces een energiebesparing bereikt van 40% door het hergebruik van de warme lucht die ontstaat tijdens het branden. Vliezen die vrijkomen tijdens het brandproces worden afgevoerd en verwerkt tot compost. De bonen branden ze volgens het ‘slowroast’ principe. Deze langzame brandmethode in authentieke trommelbranders kost iets meer tijd, maar de smaak en aroma komen zo het best tot hun recht. De keurmeesters maken een speciale melange van bonen die elkaar aanvullen om zo de beste smaakeigenschappen naar voren te brengen.
Suike
AMBA
Positiviteit
Ik detox al een tijd van nieuws via de TV of kranten. Echte belangrijke gebeurtenissen krijg ik heus wel mee, maar ik focus liever op alles wat positief is. Daar voel ik mij beter bij. We leven in een hele mooie tijd waarin ontwikkelingen in een snel tempo plaatsvinden. Maar de trend van minder bezit, terug naar echte verbondenheid en kennisdelen vind ik veel mooier.
Levensmotto
Ik heb een aantal motto’s waar ik naar leef, zoals ‘life isn’t about finding yourself, life is about creating yourself’. Ik heb een enorme drang om alles uit het leven te halen. Elk jaar maak ik een vision board, die nu allemaal naast mijn bed hangen. Zelfontwikkeling, groot denken en dromen, maar vooral doen, heeft mij al veel gebracht.
Dark roast en regular zijn smaak/kracht gradaties, zoals je ook rood, zilver en goud kent 57
lente
Eva van Zeeland Voor Eva van Zeeland, ambassadeur van Ekoplaza, is de natuurlijke levensstijl haar passie. Ze volgde een opleiding orthomoleculaire geneeskunde. Deze kennis deelt ze op haar platform Miss Natural, waar natuurlijke voeding en biologisch eten centraal staan. Eva is moeder van de 6-jarige tweeling Bob & Lex en baby Indy.
zomer
57
lekker lezen
Poppe op reis
Wat heb jij al ‘instock’?
Een derde van ons voedsel wordt verspild. Daar moet verandering in komen! Daarom koken ze bij Instock met producten die anders weggegooid zouden worden. Nieuw is het boek Instock cooking, waarin de chefs jou handvatten geven om thuis ook op een leuke en positieve manier verspilling tegen te gaan. Bijvoorbeeld met hun toegankelijke uitleg van (conserverings-) technieken. Uitgangspunt is: kijk wat je al op voorraad hebt en benut deze producten maximaal. Met de ‘invulrecepten’ van de chefs uit het boek kun je zelf creatief aan de slag met de inhoud van je koelkast.
Voor duurzame biologische soja in Brazilië en palmolie in Ecuador
DE 100
lekkerste bieren volgens
Ontdek welk bier jij lekker vindt
van Nederland
PROEF DE WAARHEID
Waar komt bitterheid in bier vandaan? Waar het fruitige, zoete karakter? Wat maakt een bier uniek in smaak? Ontdek de oorsprong van de smaak van bier en weet straks wat jij wel en niet lekker vindt. Je leert alles over de smaak van bier op een laagdrempelige, toegankelijke en smakelijke wijze. En zo spreek jij na het lezen van dit boek een beetje de taal van de brouwer. In de winkel, op het terras en in een biercafé weet je straks op basis van jouw smaakvoorkeur precies de juiste bierkeuze te maken, zodat je optimaal kan genieten! Fiona de Lange is professioneel en gediplomeerd biersommelier en zytholoog (bierkundige). Ze adviseert horecagelegenheden voor de juiste bier & spijs-combinaties en geeft masterclasses aan bierliefhebbers en personeel van bierbrouwers over de smaak van bier. Ze begeleidt bierliefhebbers (en ook niet-bierliefhebbers) in de zoektocht naar de favoriete biersmaak. Er is voor iedereen een bier dat hij of zij lekker vindt. Door barrières te doorbreken en bier te laten beleven zijn al duizenden mensen door haar enthousiast geraakt over de wereld van bier. Stap in dit boek en beleef en proef het ook!
PROEF DE WAARHEID
Waar komt bitterheid in bier vandaan? Waar het fruitige, zoete karakter? Wat maakt een bier uniek in smaak? Fiona de Lange, professioneel en gediplomeerd biersommelier en zytholoog (bierkundige), schreef er een boek over. Dankzij dit boek leer je alles over de smaak van bier op een laagdrempelige, toegankelijke en smakelijke wijze. Zo ontdek je de oorsprong van de smaak van bier en weet jij straks wat je wel en niet lekker vindt. En dat is handig, want dan weet jij op het terras op basis van jouw smaakvoorkeur precies de juiste bierkeuze te maken. Dat is optimaal genieten van de zomer!
dé biersommelier
PROEF DE WAARHEID
cover.indd 1
Deliciously Ella
In 2011 kreeg Ella Woodward plotseling een zeldzame ziekte, waardoor zij niet langer dan een paar uur per dag uit bed kon. Omdat medicijnen niet hielpen, veranderde zij haar leefstijl, met name wat betreft haar eten en overwon zo haar ziekte. De recepten plaatste ze eerst op haar blog www.deliciouslyella.com en nu ligt het kookboek met dezelfde naam in het schap. Hierin vind je haar recepten op basis van onbewerkte ‘natuurlijke’ plantaardige producten en zonder suiker of gluten; originele combinaties van niet alledaagse ingre diënten met basisproducten en een specifieke bereiding. Inclusief achtergrondinformatie, voedingsfeiten, persoonlijke ervaringen en tips.
Minder suiker zonder strijd
Orthomoleculair voedingscoaches en Trainers Hormoonfactor Carola van Bemmelen en Ester Wiemer schreven samen het praktische boek 100% suikervrij voor kinderen. Wil je meer weten over suiker en jouw kind bewuster maken van de hoeveelheid suiker dat het eet, zonder daarbij een strijd aan te gaan, dan is dit boek een aanrader. De tips en spelletjes voor kinderen, de praktische basisrecepten (ook voor de kleine beurs) voor kindergerechten en suikervrije traktaties zorgen ervoor dat het suikergebruik van je kind (en je gezin!) vermindert.
IJs van zeewier
Onze ambassadeur Lisette Kreischer schreef diverse boeken, waaronder Groenten uit zee. Hierin gebruikt ze zeewier en zeegroenten in de dagelijkse keuken. Dit komt naar voren in 50 verrassende recepten met verschillende soorten plantaardig lekkers uit zee. Dankzij de input van de mensen van de Noordzeeboerderij, leer je meer over wieren. Bijvoorbeeld dat ze heel gezond zijn. Uiteraard beperkt Lisette zich tot veganistische recepten: geen vlees, vis of zuivel. Maar wat dacht je deze zomer van een spirulina-aardbeienijsje of chlorella-ijssorbet? Alle boeken zijn verkrijgbaar bij Ekoplaza. 58
zomer
22-10-15 15:54
Palm- en sojaolie zijn goedkope grondstoffen. Ze worden dan ook veelvuldig als ingrediënt gebruikt in de voedingsmiddelenindustrie, ook in biologische producten. Helaas gaat de aanleg van gangbare plantages in tropische gebieden vaak hand in hand met grootschalige ontbossing. Jouw keuze maakt wel degelijk verschil. Poppe Braam, directeur van DO-IT, de handelsorganisatie waar Ekoplaza veel zaken mee doet, legt uit waarom je voor biologische producten zou moeten kiezen als de natuur je lief is. Poppe: Palmolie is een veel gebruikte plantaardige olie. Als ingrediënt zit het in 60% van de supermarktproducten die olie bevatten, van koekjes tot cosmetica. Samen met kokosolie is palmolie de enige natuurlijke olie die niet vloeibaar wordt bij kamertemperatuur. Uit palmolie kun je stearine halen dat pas smelt bij 50°C. En dus is palmolie handig om als versteviger voor margarine te gebruiken of bijvoorbeeld voor de productie van kaarsen. Ook wordt palmolie gebruikt voor de productie van zeep. In de biologische sector wordt vrij weinig gebruik gemaakt van palmolie, maar soms is het als ingrediënt onmisbaar, zoals in biologische margarine. Raap-, zonnebloemof olijfolie worden vloeibaar bij kamertemperatuur. Om margarine in een pakje of kuipje te maken wordt dus palmolie en palmstearine gebruikt.
woud en daardoor gaat de veengrond ook branden. De (gangbare) palmolieplantages in Indonesië en Maleisië beslaan al zo’n 6 miljard hectare. Op gangbare plantages worden de palmbomen flink bemest, met glyfosaat van onkruid ontdaan en de insecten chemisch bestreden. Kopers in nieuwe markten, zoals China en Iran, hebben geen interesse in duurzaamheid en bijgestaan door de lokale regering, kopen deze landen gewoon olie die door ontbossing is ontstaan. Maar niet alle palmolie groeit op recent ontboste gebieden. Er vindt ook palmolieteelt plaats op oude rubberplantages. Ontbossing is hiervoor niet nodig, want de plantages bestaan al.
Bio doet niet aan ontbossing!
Het beste dat je als consument kunt doen, is kiezen voor biologische palmolie met een RSPO-garantie. Dan weet je 100% zeker dat deze olie niet heeft bijgedragen aan ontbossing en duurzaam wordt verbouwd. Maar ook dat er geen chemische bestrijdingsmiddelen en meststoffen zijn gebruikt bij de teelt. Palmolie van plantages die zijn gecertificeerd als duurzaam hebben het RSPO-garantielabel. Wat de palmolie van DO-IT betreft: wij doen nooit zaken met mensen bij wie we niet zelf zijn geweest. Ik wil dingen met eigen ogen zien.
Vanwege haar eigenschappen is palmolie een superieur product voor de levensmiddelindustrie. En dankzij die populariteit gaat het mis. Ik kom regelmatig in de Indonesische archipel, waar op grote schaal wordt ontbost, met name op Borneo. Mensen beseffen niet dat hun eigen handelen de enorme smog in de steden veroorzaakt. Die ontstaat namelijk door het in brand steken van tropisch regen-
Biologisch en RSPO
Om het product smeerbaar te houden, wordt in sommige biologische pindakazen palmolie gebruikt. Palmolie heeft een emulgerende werking en daarmee voorkomt het dat er een olielaagje op de pindakaas komt.
zomer
59
Sojaplantages
Ook de toenemende teelt van soja zorgt dat leefgebieden van dieren in regenwouden worden bedreigd. Slechts een klein deel van de sojabonen is bestemd voor directe consumptie. De meeste sojabonen verdwijnen als eiwithoudend meel in veevoer en als olie in zeep, sauzen, snacks en biobrandstof.
RSPO Palmolie
WNF hielp in 2004 mee bij de oprichting van de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (RSPO). Dit samenwerkingsverband tussen producenten, inkopers, toeleveranciers, levensmiddelenindustrieën en ontwikkelingshulp- en natuurbeschermingsorganisaties maakt afspraken over de duurzame productie van palmolie. Voor de teelt mag geen waardevol tropisch regenwoud worden gekapt, zodat het leefgebied van bedreigde diersoorten, zoals de orang-oetan, intact blijft. Bovendien worden de rechten van kleine boeren en arbeiders gerespecteerd. Van de wereldwijde productie in 2014 was echter pas 18% RSPO-gecertificeerd.
Ook doen wij liever met meerdere kleine familiebedrijven (plantages) zaken, dan met één grote. Onze palmolie komt uit Colombia en Ecuador en is gegarandeerd niet van plantages waarvoor ontbost is. Met deze mensen doen we al 15 jaar zaken en de palmolie komt van duurzame plantages die 40 jaar geleden geplant zijn. Naast de biologische certificatie heeft ons bedrijf het RSPO-garantielabel. De Zuid-Amerikaanse biologische palmproductie is dan ook niet te vergelijken met de gangbare Aziatische. Op de Zuid-Amerikaanse plantages worden vaak ook bananen geteeld. Hierdoor is er geen monocultuur en dat is beter voor de bodem.
Palmvruchten en palmolie
Palmolie wordt gewonnen uit de palmvrucht. Deze tropische vrucht is rood van kleur door het hoge gehalte aan bètacaroteen en heeft ongeveer de grootte van een grote olijf. Elke palmvrucht bevat ongeveer 30-35 % olie. Wanneer de oliepalmen zo’n drie jaar oud zijn, kunnen de palmolievruchten regelmatig worden geoogst. Bomen kunnen tot wel 25 jaar produceren, maar worden vaak na 10 tot 15 jaar vervangen. De ruwe olie wordt geraffineerd (gezuiverd, ontkleurd en ontgeurd) en in twee verschillende fracties gescheiden; vloeibare palmolëine en de vaste palmstearine. Olie wordt vet genoemd als het is gestold, zoals je het hier in de koudere Europese omstandigheden aantreft.
60
zomer
Witte of rode palmolie?
De oliepalm komt oorspronkelijk uit West-Afrika. Vervolgens zijn deze palmen geplant in Azië, met name Maleisië, het land waar nu de grootste productie van palmolie plaatsvindt. Van hieruit wordt de olie over de hele wereld verscheept. Palmolie is van nature oranjerood. Dat komt door de bètacaroteen (in je lichaam omgezet in vitamine A). In Afrika gebruiken de mensen de olie in deze meest natuurlijke staat, maar de rest van de wereld wil neutrale (smaaken kleurloze) olie. Omdat wij het als ingrediënt gebruiken, maar ook omdat onze maag ruwe palmolie niet verdraagt. Palmolie bevat veel vitamine A en E. Door raffinage verdwijnt de smaak en kleur, maar ook de vitaminen! Dankzij een nieuw productieproces is er inmiddels een kleine hoeveelheid geraffineerde rode palmolie beschikbaar die wij wel verdragen. mensen juist oranje palmolie in de meest natuurlijke staat. WANT? Wil je frituren? Witte palmolie is de meest duurzame olie: je kunt het lang gebruiken, bij verhitting ontstaan geen vrije radicalen en het oxideert niet. Bovendien krijgt het gefrituurde product een lekker krokant laagje. Rode palmolie is een prachtig product, maar niet om in te frituren of op hoog vuur te bakken. Bij verhitting verbrandt namelijk de bètacaroteen. Wel kun je het op je brood smeren, het toevoegen aan je smoothie of als huidverzorging gebruiken.
Palmpitolie
In het vruchtvlees van de palm zit een pit. Deze pitten worden bij het maken van de palmolie verwijderd en apart verwerkt. De palmpitolie heeft zeer sterke gelijkenis met kokosolie en wordt ook als vervanger van kokosolie gebruikt.
Sojateelt neemt wereldwijd meer dan 100 miljoen hectare land in beslag. Dat is vergelijkbaar met Frankrijk, Duitsland, België en Nederland samen. Nederland is met de import van 8,3 miljoen ton soja koploper en de op één na grootste importeur ter wereld. Het overgrote deel - ruim 70% - van de wereldwijde sojateelt is genetisch gemodificeerd..
Braziliaanse gangbare soja
In een Braziliaans gebied met waardevolle bossen en savannes, vindt het grootste deel van de sojateelt plaats, maar ook in het hele Amazone-regenwoud wordt geteeld. Omdat de kostprijs aantrekkelijk is en de opbrengst groot, worden hier op grote schaal bossen gekapt. Voor palmolie heb je plantages nodig. Die zijn grootschalig en vergen een langetermijninvestering vanwege de productieperiode van de boom, 25 jaar. Bij soja is dat anders. Voor deze plant kapt men het bos en brandt het stuk grond af. Mensen jagen de kleine boeren weg, planten de eenjarige sojaplant en claimen het land voor één jaar. Daarna zijn ze weer weg. Pure diefstal, maar de staat doet niets vanwege de corruptie. Door de ontbossing komen broeikasgassen vrij en de natuur en het drinkwater hebben te lijden onder overmatig gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Voor de productie van palmolie is minder grond nodig om meer olie te verkrijgen én er is niet steeds vervangende grond nodig, zoals bij de éénjarige sojaplant. Palmolieteelt is dus per definitie minder belastend dan sojateelt.
6000 jaar soja
In de natuurvoedingswinkels liggen weinig producten met sojaolie als ingrediënt. Wel vind je producten waarin sojabonen zijn verwerkt, zoals bijvoorbeeld tempé, tofu, sojabrokken en sojamelk. Maar je kunt sojabonen net als andere peulvruchten, ook zo eten. Het is een peulvrucht met een heel hoog eiwitgehalte, 6000 jaar geleden door de Chinezen ontwikkeld als eiwitbron. Een sojaboon is rond. Maar om ze te eten, moet je ze eerst weken. Dan worden ze langwerpig, zoals je ze bijvoorbeeld in de kant-en-klaar te gebruiken blikjes van het merk Amaizin terugvindt.
Gebruikte bronnen: wnf.nl
Soja als voedsel
Bij DO-IT laten we de sojabonen telen, verhandelen èn verwerken. Wij voelen ons verantwoordelijk voor het terugdringen van de schade aan de natuur. Daarom heeft bij ons geen enkele sojaboon recente ontbossing als basis. Onze sojabonen zijn voor humane consumptie (en niet voor diervoeding) en komen uit een zuidelijk Braziliaans landbouwgebied dat al decennia wordt bebouwd door kleine boeren. Behalve het biologische label hebben wij ook het RTRS-garantielabel en een EcoSocial keurmerk (staat garant voor het milieu en de mens). Kies je als consument voor biologische producten, dan eet je soja die verantwoord geproduceerd en verwerkt is en gegarandeerd GMO-vrij. Koop geen soja die niet biologisch is en geen RTRS-garantielabel heeft. Als de natuur je lief is tenminste.
RTRS sustainable soya
Voor soja zijn in de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja (RTRS) voorwaarden gesteld: voor de uitbreiding van sojateelt mag geen bos worden gekapt of andere waardevolle natuur worden aangetast. In 2014 werd wereldwijd 1,4 miljoen ton verantwoorde RTRS-soja geproduceerd, dat is nog geen halve procent van de totale productie. De RTRS streeft ernaar om in 2017 3,5% van de soja uit verantwoorde RTRS-soja te laten bestaan. Daarvoor moet de vraag naar verantwoorde soja wel omhoog. Dat begint bij de producent, maar ook bij jou als consument.
zomer
61
Nu in de winkel
Kokos op je brood Kokosbrood is een authentiek Hollands broodbeleg. Tegenwoordig vind je het in voorgesneden plakken in het schap. Maar vroeger hadden kruideniers vierkante broden en moesten zij de plakken zelf van het brood afsnijden. Zo is de naam kokosbrood ontstaan.
mijn wereld
De wereld van...
Ard Schenk
Ard Schenk (71) heeft onder meer drie Olympische titels en is meervoudig Wereldkampioen Allround schaatser. Later werd hij fysiotherapeut en schreef het boek ‘Je tweede jeugd begint nu’. Als spreker van ‘Het Fitte Brein’ zet hij zich in om mensen te bewegen FIT te blijven, oftewel Foute voeding inruilen voor goede, Iedere dag in beweging blijven, Trainen voor uithoudingsvermogen en kracht.
Voor een lekkere, snel belegde boterham kun je bij Ekoplaza kiezen uit kokosbrood naturel, met cacao, verrijkt met rozijnen of met bosvruchtensmaak. Dankzij de handige, hersluitbare en goed recyclebare verpakking blijft het kokosbrood tot aan de laatste plak lekker. Ons kokosbrood is verpakt in recyclebaar polypropyleen, dat in de plastic afvalbak hoort. Door het gescheiden in te zamelen, kan het gerecycled worden en is het één van de meest milieuvriendelijke verpakkingen.
Kokosbrood bewaar je het beste op kamertemperatuur, op een donkere plek Steenvrucht
Kokosbrood is gemaakt van kokos. Dit is eigenlijk geen noot, maar een steenvrucht, die groeit op plantages in Zuidoost Azië. In landen als Indonesië, Filippijnen en Sri Lanka. Een volwassen boom kan wel 50 tot 100 noten in een jaar afwerpen. Voor het kokosbrood van Ekoplaza komt de kokos van biologische plantages. In de fabriek in Nederland wordt het nog altijd op ambachtelijke wijze gemaakt. Alleen zo kan met weinig toevoegingen een perfecte smaak en smeuïgheid worden gewaarborgd. En dat betekent: genieten van de zachtzoete smaak van kokos met eerlijke ingrediënten.
Vezelrijk kokosbrood
Door het rijke gehalte aan kokos is kokosbrood een bron van vezels. Ook heeft het een zeer laag zoutgehalte en is het vrij van transvetten. De vetten in het kokosbrood zijn 100% plantaardig en bevatten een deel van het functionele vet laurinezuur. Uiteraard blijft kokosbrood zoet broodbeleg en is het verstandig hier met mate van te genieten.
Tip Behalve
op brood, kun
Dankzij de handige, hersluitbare en goed recyclebare verpakking blijft het kokosbrood tot aan de laatste plak lekker
www.hetfittebrein.nl
Ouder worden: Als je sterk genoeg blijft om te doen wat je wil, dan is oud worden
hartstikke leuk. Een goede conditie is daarbij belangrijk. Die krijg je door goede voeding, genoeg bewegen en kiezen wat je wel en niet doet. Zo voorkom je stress. In onze moderne wereld is veel mogelijk, wat moeilijk is. Ook is beweging in de knel gekomen en voeding komt vaak uit de fabriek.
Zelfherstellend vermogen: Na mijn schaatscarrière had ik geen strak stramien
meer en door mijn bourgondische instelling was ik al snel zo’n 15 kilo te zwaar. Toen ik op wintersport mijn skischoen wilde vastmaken en mijn buik in de weg zat, ging de knop om. Op je 40ste kan je lichaam het fysiek nog wel aan, maar als je signalen krijgt, moet je oppassen. Je lichaam heeft een zelfherstellend vermogen, maar dan moet je er wel op een goede manier mee omgaan. Oncoloog Prof. Dr. Casper van Eijck denkt dat virussen weleens een oplossing kunnen worden voor meerdere vormen van kanker. Het lichaam ondersteunen om zelf alvleesklierkanker te verslaan, is volgens hem de toekomst.
Voeding als investering: In mijn schaatstijd was voeding nog geen issue. Samen
met mijn vrouw Caroline ben ik daar nu veel meer mee bezig. Tegenwoordig kunnen we de hele dag eten. Als oermens moest je maar kijken hoe je je kostje te pakken kon krijgen. In mijn fysiotherapiepraktijk heb ik de verandering van klachten gezien, ontstaan door leefstijl. Passen mensen deze niet aan, dan komen de klachten terug. Klachten die veelal voeding gerelateerd zijn. Gezonde voeding is een mooie investering voor je lijf. Waarbij ik de aloude regel hanteer dat mijn voeding van een plant of boom, uit de grond of de zee komt. Ook de tijd om voeding te kopen, klaar te maken en op te eten is belangrijk.
Het Fitte Brein: Een lang en dynamisch leven is mogelijk, met als voorwaarde
de gewenste vorm uit het
dat je er zelf voor zorgt dat je fit blijft. Brein en lichaam zijn één. Met goede voeding en beweging voorzie je niet alleen je spieren, hart en bloedvaten van de juiste energie, ook je hersenen hebben er baat bij. Zitten is het nieuwe roken. Blijf je lichaam prikkelen met nieuwe oefeningen, zoals balanceren. Dat kost soms moeite, maar gaat achteruitgang tegen. Ook voeding heeft betrekking op je brein. Een hoge bloeddruk en kleine bloedvaa tjes die niet goed meer functioneren zorgen voor problemen.
kokosbrood en versier er je
Levensmotto: ‘Doe wat je plezier en voldoening geeft’. Je hebt een keuze. Met ple-
je kokosbrood ook gebrui ken om mee te decoreren. Snijd
of
stans
gewoon
cake of koekjes mee.
62
zomer
zier en uitdaging houd je ook je brein het beste fit. Hoe oud je wordt weet niemand. Maar hoe je oud wordt, is wel te beïnvloeden. Je krijgt daardoor niet het eeuwige leven, maar de kwaliteit van je leven gaat met sprongen vooruit.
zomer
63
Anders eten loont Ekoplaza sponsort bijeenkomst voor ouders en kinderen met downsyndroom
Op 21 maart was het Wereld Down Syndroom dag (omdat mensen met down het chromosoom 21 3x hebben in plaats van 2x). Op zaterdag 19 maart organiseerde de Stichting Down Syndroom Kern Amsterdam een bijeenkomst voor ouders en kinderen. Ook Karin en Wesley (zie editorial op pagina 3) waren aanwezig. Hier lees je Karins verhaal. Wesley voor en na het oerdieet Op dit soort bijeenkomsten kan ik ervaringen, tips, lief en leed uitwisselen. Ekoplaza hielp de afgelopen bijeenkomt door gezonde producten te sponsoren. Zo kunnen ouders en kinderen kennismaken met de mooie producten van Ekoplaza. En er hopelijk net zoveel baat bij hebben als wij. Ik laat andere ouders altijd foto’s van Wesley zien, want dat maakt het verschil echt zichtbaar. Ik merk dat mensen toch over een drempel heen moeten om hun lifestyle te veranderen.
Way of life
Wesley had vaak buikpijn en obstipatie. Ik legde hem uit dat dit kwam door wat hij at: brood, koekjes, melk etc. Door dit uit te leggen, slaat hij buiten de deur ook makkelijk dit soort producten af, met de mededeling dat dit pijn aan zijn buik doet. We zijn drie jaar geleden overgestapt op het OER dieet. Ik zal niet zeggen dat de overgang heel makkelijk was. In het begin had ik het gevoel de hele dag in de keuken te staan. Maar op een gegeven moment wordt het een ‘way of life’. Je krijgt er handigheid in,
64
zomer
waardoor je efficiënter wordt en niet overal meer bij hoeft na te denken. Mijn voorraadkast is gevuld met een goede basis, waardoor ik heel makkelijk binnen een half uur een maaltijd op tafel kan zetten. Naar school krijgt Wesley bananenbrood mee voor de lunch, dat lijkt nog enigszins op wat de rest eet, maar thuis eten we soep of salade. In het weekend eten we vaak 2x per dag - je hoeft niet altijd 3x per dag te eten volgens de orthomoleculaire visie - maar wel heel lekker en uitgebreid. Sowieso bevat elke maaltijd groente en/of fruit. Eigenlijk is het best makkelijk: ik hoef nooit aardappels te schillen of granen te koken!
Positief vervolg
Een vriend met diabetes ging op mijn aanraden ook het OERdieet volgen. Na een week kon hij de insuline die hij injecteerde halveren! Hij is nu bijna van zijn diabetes af. Zelf merkte ik dat mijn eczeem al na een week ging genezen én ik verloor geleidelijk twee broekmaten! Ik vond dit zo boeiend dat ik Richard de Leth om advies vroeg hoe ik mij kon bijscholen. Inmiddels heb ik de
studie tot orthomoleculair therapeut afgerond. Op dit moment ben ik bezig met de medische basisopleiding. Daarna wil ik een praktijk gaan starten om mensen persoonlijk te begeleiden met voedingsadviezen.
Cognitieve vooruitgang
Toen ik onze leefstijl veranderde en het OERdieet aanhield, was mijn man niet direct enthousiast. Maar na een paar maanden zei hij verbaasd dat hij al een week met dezelfde zakdoek deed voor Wesley die eerst altijd een verstopte neus had. Mijn vader was de grootste criticus, vond me een beetje ‘doorgeslagen’, maar nu laat hij iedereen de voor en na foto’s zien en geniet hij volop van zijn kleinzoon. Alle mensen die met Wesley werken, zoals bij zwemles, merkten los van elkaar op - zonder te weten van het dieet dat Wesley cognitief goed vooruit ging. Voor mij een teken dat het ook met voeding te maken heeft. En werd Wesley minimaal 3x per nacht wakker, nu is dat nog hooguit 1x per nacht. Dat komt mede omdat zijn neus minder verstopt zit. Doordat Wesley beter slaapt hebben we beiden overdag veel
meer energie. Die gebruik ik om gezond te koken en voor mijn opleidingen. Omdat het vocht achter zijn trommelvliezen weg is, hoort Wesley weer goed en daardoor begrijpt hij dingen ook beter. Ik kan hem dus op een eenvoudige manier goed uitleggen wat we doen met voeding en zo leert hij om ook zonder mij juiste keuzes te maken.
Ongeremde blijheid
Uiteindelijk is deze leefwijze misschien iets duurder, maar dan heb je wel voeding en geen vulling. Er zijn genoeg tips hoe je budget gezond kunt eten, zoals kiezen voor seizoensproducten en aanbiedingen in de gaten houden. Bovendien is water en thee goedkoper dan frisdrank. Ik zou anderen aan willen raden de verandering in kleine stapjes door te voeren, die haalbaar zijn voor het hele gezin. Accepteer dat het tijd kost om aan nieuwe smaken te wennen en geef niet op als je kind niet meteen staat te juichen. Voor mij zijn alle extra inspanningen het dubbel en dwars waard; ik krijg er zoveel voor terug!
‘Uiteindelijk is deze leefwijze misschien iets duurder, maar dan heb je wel voeding en geen vulling’
Ekoplaza draagt bij aan bewustwording Karin: “De reacties van de ouders waren zeer positief op de kraam van Ekoplaza. Al pratende bleek dat het voor ouders een enorme uitdaging is om het gewicht van volwassen Downers te ‘managen’ als ze eenmaal uit huis gaan. Downers zijn over het algemeen redelijk onbegrensde eters. Ik heb uitgelegd dat ik dat bij Wesley ook herken, maar dat dat minder een probleem is bij het volgen van het OERdieet. De kinderen rea-
geerden heel uiteenlopend, van ‘wat de boer niet kent…’ tot lekker smullen van de dadels. Ook de noten vielen in de smaak, vooral bij de volwassenen. Verder waren er glutenvrije koekjes, coeliakie komt meer voor bij mensen met Down-syndroom, dus dan is het erg prettig om ook die kinderen iets lekkers aan te kunnen bieden. Zo heeft de Ekoplaza-kraam bijgedragen aan een stuk bewustwording en leverde veel gesprekken op over voeding en eten.”
zomer
65
Nu bij verzorging
Laat je huid weer schijnen!
Chicks Love Food Het gelijknamige blog van Elise en Nina is ontstaan toen zij elkaar leerden kennen tijdens hun Master Journalistiek aan de universiteit. Ze deelden een appartement en ontdekten elkaars liefde voor koken zonder al te veel poespas. Gewoon lekker, gezond en een beetje snel. Ze besloten de recepten online te delen met familie en vrienden. Al snel kwamen er naast bekenden, meer mensen online een kijkje nemen. Inmiddels behoort Chickslovefood.com tot de grootste foodblogs van het land.
Rudolf Steiner, grondlegger van de antroposofie, schreef in zijn boek ‘De kunst en haar wereldmissie’ dat het woord ‘schoonheid’ verwant is aan het woord ‘schijnend’. Alles wat schoonheid in zich draagt schijnt. Oftewel, innerlijke schoonheid komt in je uiterlijk naar voren. Zo bekeken
5 or less-rubriek
“Ik vind jullie recepten maar ingewikkeld, hoor”, zei een familielid toen we vijf jaar geleden net gestart waren met ons blog. Ingewikkeld? Wij vonden ze heel goed te doen! Maar ach, om iedereen tegemoet te komen knalden we meteen een nieuwe rubriek online: de 5 or less-rubriek. Met iedere dinsdag een recept met maximaal 5 ingrediënten. En wauw, dat bleek een schot in de roos! Want het resulteerde ook in een eerste boek: een bestseller bomvol recepten die je met maar 5 ingrediënten maakt dus! Een jaar later volgde: het Skinny Six boek, met recepten met maximaal 6 ingrediënten, die ook nog eens hartstikke goed voor je zijn. Want
betekent ouder worden dus niet dat je schoonheid afneemt. Maar dat je huid minder elastisch en droger wordt. Om haar weer te laten schijnen,
zeg nou zelf: ook jij hebt na een lange werkdag geen zin meer om minstens 10 ingrediënten te verzamelen en langs meerdere winkels te moeten… toch? Binnenkort geven we ons derde kookboek uit: het 5 or less mealplanning-boek, dat dit najaar verschijnt!
heb je de juiste verzorgingsproducten nodig.
Regeneratielijn
Op oudere leeftijd stelt je huid hogere eisen aan de verzorging dan in je jongere jaren. Vocht is hierbij één van de belangrijkste onderdelen. Je huid is niet vergeten hoe zij zich elke 28 dagen vernieuwt, maar heeft wel een duwtje in de rug nodig. Speciaal voor de ouder wordende huid heeft Dr. Hauschka een intensieve regeneratielijn.
Rijst met tempeh en macadamia’s
In onze kookboeken vind je enorm veel recepten, van een zoete aardappel gnocchi met aubergine tot een knapperige loempiataart of dit lekkere rijstgerecht met tempeh en macadamia’s, afkomstig uit het Skinny six-kookboek met jawel, maar 6 ingrediënten.
Beide kookboeken zijn verkrijgbaar bij Ekoplaza. Het Skinny six-kookboek, ISBN 9789046820094 Het 5 or less-Kookboek, ISBN 9789046817407 Uitgeverij Nieuw Amsterdam
Voor 2 personen 150 g zilvervliesrijst • 1 broccoli • 150 g tempeh • 1 hand macadamianoten • 2 el sambal • 3 el sesamolie 1. Kook de rijst volgens de verpakking. 2. Snijd de broccoli in roosjes en kook 5 minuten in een pan water. 3. Terwijl de broccoli kookt, snijd je de tempeh in blokjes van ongeveer 1 bij 1,5 cm. 4. Verwarm een scheutje olie (liefst zonnebloemolie) in een koekenpan en voeg de tempeh toe. Bak 4 minuten op hoog vuur en voeg dan de gekookte broccoli toe. Bak nog 1 minuut mee en doe dan de macadamianoten erbij. Bak 2 minuten door en zet het vuur uit. 5. Meng de sambal met de sesamolie. Roer de sesam-sambal door de rijst. Verdeel de rijst over 2 borden en maak af met de tempeh, broccoli en macadamia’s. 66
zomer
Herstellende impulsen
Alle producten uit de regeneratielijn hebben een specifieke samenstelling van ingrediënten die speciaal voor de behoefte van jouw rijpere huid zijn ontwikkeld. Ze ondersteunen de vitaliteit van je huid en stimuleren je huid om vocht vast te houden. Dat kan dankzij de hulp van waterrijke plantenextracten, als kweepeerzaadjes en
wortelblad. Kiezelhoudende akkerpaardenstaart ondersteunt het bindweefsel in je huid. Antioxidantrijke West-Indische kers en vitaminerijke duindoornolie geven je huid herstellende impulsen.
Heb jij een ‘rijpere’ huid?
Verminderde elasticiteit van je huid, dun, rimpelvorming, toenemende droogheid, soms permanente rode wangen en neus (zichtbare adertjes) en/of pigmentvlekken/ ouderdomsvlekken (door menopauze).
Reinigen - de basis van een goede
verzorging Reinigingsmelk - verwijdert vuil en make-up op zachte wijze. Reinigingscrème - ’s ochtends en ’s avonds, voor een schoon en fris gevoel.
Versterken - het zelfherstellende vermogen van de huid stimuleren Gezichtslotion - vitaliseert je huid, verfijnt lijntjes en reguleert het vochtgehalte van je huid. Intensieve Conditioner 40+ - ter ondersteuning en een extra herstellende impuls, als kuur van 28 dagen. Intensieve Conditioner Menopauze – kuur van 28 dagen om pigmentvlekken zichtbaar te verminderen. Regeneratie Serum – na een kuur ondersteunt deze de natuurlijke, regenererende eigenschappen van je huid. Voor versteviging en vermindering van het ontstaan van fijne lijntjes en rimpels. Verzorgen - dagelijkse intensieve verzorging
en bescherming van de huid Regeneratie Dagcrème - verbetert de elasticiteit van je huid, beschermt, stabiliseert en verstevigt je huid. Geeft je huid een impuls om zichzelf te regenereren. Regeneratie Crème Hals en Décolleté versterkt en verstevigt het bindweefsel van je huid. Ook hydrateert de crème je hals en decolleté intensief. Regeneratie Oogcrème - verfijnt dunne lijntjes en rimpeltjes en reguleert het vochtgehalte van de huid rond je ogen. Zorgt voor een stralende blik.
zomer
67
Biologisch (dynamische) honing is honing op z’n best: de bijen halen de nectar uit ongerepte natuurgebieden en de honing bevat geen toevoegingen. Een onafhankelijk laboratorium controleert de honing op pollen, residuen van antibiotica, pesticiden en zware metalen. Hierdoor weet je zeker dat de kwaliteit goed is.
Kwaliteit =
pure honing van ongerepte natuur Dit is EKO-honing
De Traay was de eerste leverancier van gecertificeerde biologische honing in Nederland. Zij introduceerden het EKO-keurmerk, waar ze best trots op zijn. EKO-honing is honing met een garantielabel, een keurmerk, afgegeven door een onafhankelijke organisatie (SKAL). Deze organisatie controleert de honing op verwerkingsprocédés en eindkwaliteit en op een aantal andere belangrijke eisen: •
• •
•
68
Of de bijen hun nectar verzamelen in de ongerepte natuur, waar geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, minimaal 3 kilometer van industrie of verkeer. Of eventuele bijenziekten op natuurlijke wijze worden bestreden, bijvoorbeeld met etherische oliën. Of de bijen overwinteren op hun eigen honingvoorraad. Is er na de laatste oogst onvoldoende honing voor de winter, dan worden de bijen bijgevoerd met een preparaat van biologische suiker. Of de bijenkasten bestaan uit natuurlijke materialen en de raten bestaan uit uitsluitend bijenwas.
zomer
Monoflorale en polyflorale honing
In sommige natuurgebieden overheerst één plant of bloem, zoals op de grote heide velden in de Pyreneeën of de kamperfoelievelden in Sicilië. De bij haalt hier de nectar dus voornamelijk van één bloem, wat een monoflorale honing oplevert. Het is de taak van de imker om zijn bijenkasten op het goede moment op de goede plek neer te zetten! Bij een polyflorale honing verzamelen de bijen de nectar van verschillende bloemen en planten. Dit noemt men bloemenhoning.
Pure, ongerepte natuur
Om de belasting van het milieu te minimaliseren, koopt De Traay zo veel mogelijk honing van regionale Europese imkerijen. Toch ontkomen ze er niet aan om sommige honing van ver (Argentinië of Mexico) te halen, omdat daar nog grote ongerepte natuurgebieden zijn. Of dat er specifieke soorten planten groeien, zoals de tea tree boom (manukahoning) in Nieuw Zeeland. De EKO- en Demeterhoning is wel iets duurder. Dat komt omdat de opbrengst minder is dan bij gangbare honing. Alle honing van De Traay is puur natuur, zonder enige toevoeging. Koop je deze honing, dan ondersteun je de imkers, die kleinschalig werken en extra aandacht voor milieu en natuur hebben. www.detraay.com
Er zijn ontzettend veel verschillende honingsoorten, die allemaal weer anders smaken. Net zoals bij wijn, combineren ze goed met diverse gerechten. Probeer eens een
‘Is je vloeibare honing gekristalliseerd? Zet de pot dan in handwarm water!’
ander type honing dan je gewend bent! Dit is biologisch-dynamische honing
Biologisch-dynamische honing voldoet, naast de eisen voor biologische honing, aan extra richtlijnen die direct voortvloeien uit de biologisch-dynamische (Demeter) methode. De belangrijkste eisen zijn: • Dat de bijen zoveel mogelijk overwinteren op hun eigen Demeter honing. Is er na de laatste oogst onvoldoende honing voor de winter, dan worden de bijen bijgevoerd met een preparaat van biologische suiker en kruiden (uit de biodynamische landbouw). • Dat de bijen in natuurgebieden of op land van biologisch-dynamisch werkende imkers vliegen, op 3 km van industrie of verkeer. • Dat vermeerdering van het volk op een natuurlijke zwermmanier gebeurt: de imker gaat achter de zwerm aan. • Dat de bijen hun raten zelf bouwen in de broedkamer.
Heidehoning uit de Pyreneeën
Bij de heidehoning verzamelen de bijen de nectar van de prachtige paarse heidevelden in de Franse en Spaanse Pyreneeën. Dankzij haar mooie gelei-achtige textuur en kruidige, krachtige smaak wordt deze honing wel de koningin onder de honingsoorten genoemd. Lekker bij een blokje kaas, in de yoghurt of op brood.
Kamperfoeliehoning uit Sicilië
Deze honing komt uit het zonnige Sicilië, waar ’s zomers de bijen de zoetgeurende bloemen bezoeken. Je proeft de zon terug in deze volle zoete honing. Lekker door je thee/ koffie, yoghurt of in een smoothie.
Tamme kastanje honing uit Spanje en Italië
De bijen verzamelen de nectar van deze honing op de witte bloemen van tamme kastanjebomen uit Spanje of Italië. Het geeft een klassieke honing met een krachtige smaak. Lekker op brood of bij een kaasplankje.
Demeter zomerhoning
Voor deze crèmehoning verzamelen de bijen aan het begin van de zomer in de ongerepte Duitse natuur de nectar van korenbloemen, distels en paardenbloemen. Deze honing heeft een milde, fijne smaak. Lekker in kruidenthee, warme melk of gewoon op brood.
zomer
69
een goed begin Lunchtip Fruit-ijslolly’s met rozenwater Voor 4 ijsjes 2 eetl rozenwater • 400 ml water • 12 aardbeien, in plakjes • 20 blauwe bessen • 4 ijslollyvormpjes • Meng het rozenwater door het water. • Verdeel het fruit over de ijsvormpjes. Giet het rozenwater erop en steek de stokjes erin. • Zet de ijslolly’s minimaal 4 uur in de diepvries. Als je geen ijsvormpjes hebt kun je ook plastic bekertjes gebruiken en daar een houten stokje, lepeltje of vorkje in zetten. Dek voor het invriezen af met huishoudfolie.
Tip: Kijk eens goed in de lucht bij het donker worden, want misschien zie je wel een jonge vleermuis vliegen. Die worden eind juni geboren. In Nederland zijn alle vleermuizen beschermd. Wij zijn hun grootste vijand. We laten veel plekjes verdwijnen waar vleermuizen slapen, zoals oude gebouwen die we slopen en bomen die we kappen.
Een goed begin voor een duurzaam leven Je eigen hut in Spijkerdorp
Altijd al een hut willen bouwen, maar heb je geen ruimte? In het Friese Drachten kun je na de aanvraag van een ‘bouwvergunning’ aan de slag. In het spijkerdorp staan geraamtes van hutten die je zelf naar wens kunt afbouwen. Spijkers kun je kopen of meebrengen van huis. De palen, planken en de gereedschappen om een hut te bouwen (hamers en zagen) zijn ruimschoots aanwezig. Reserveren is noodzakelijk, want er is maar een beperkt aantal ‘bouwkavels’ beschikbaar. Meer info op spijkerdorp.nl 70
zomer
Met z’n vieren eten van één bord In het Amsterdam Museum – waar vier eeuwen lang het Burgerweeshuis was gevestigd – ontdek je met al je zintuigen hoe het leven in een 17eeeuws weeshuis was. In de keuken staan enorme pannen waar werd gekookt voor 900 kinderen. In de eetzaal staan tinnen borden, waarvan kinderen met z’n vieren aten. Er is een kakdoos en een eigen koe stal. Want met een koe in huis heb je melk, boter, kaas én vlees! Op www.amsterdammuseum.nl vind je meer informatie én een online spel om in de stemming te komen.
Lekker en gezond ontbijten Samen koken is lekker en gezellig
Kwark met fruit 1 bakje kwark of yoghurt • klein handje gewelde cranberries (Lilifruit) • klein handje gewelde dadels (Lilifruit), in stukjes • handje aardbeien of ander zomerfruit, in stukjes
1. Schep de kwark of yoghurt in kleine schaaltjes en verdeel het fruit erover.
Tip: Bij de vruchten van Lillifruit vindt een unieke hydratatie plaats door verzadiging. De biologische gedroogde vrucht neemt de maximale hoeveelheid water in zich op. Dit wordt stapje voor stapje toegediend. Op deze manier gaan de smaak, geur en voedingsstoffen niet verloren. Ook wordt er tijdens het hydrateren geen water verspild en geen geuren kleurstoffen toegevoegd. En het belangrijkste: het is heel lekker en zacht. Ideaal voor kinderen.
P.P: Kcal 165 Kh 12 g Eiwit 15 g Vet 6 g Verzadigd vet 4 g Vezels 0,8 gr Per 100 gr: Kcal 103,6 Kh 7,5 g Eiwit 9,2 g Vet 3,7 g Verzadigd vet 2,4 g Vezels 0,5 gr
zomer
71
een goed begin
Mini-sandwiches met paprika-kipspread vanaf 9 maanden
Peuterpasta vanaf 9 maanden voor 2 volwassenen + 1 peuter
50 g gebraden kipfilet (broodbeleg) • ½ rode paprika, gehakt • 100 g verse roomkaas • 4 sneetjes volkorenbrood, zonder korstjes • 2 blaadjes sla, in reepjes
3 tenen knoflook, gekneusd • 1 courgette, in halve plakken • 1 aubergine, in halve plakken • olijfolie • 200 g cherrytomaatjes • 10 g verse fijngehakte Italiaanse kruiden • 250 g gedroogde pasta naar keuze
1. Maak met de staafmixer de kipfilet
1. Verwarm de oven voor op 200ºC.
en paprika fijn en meng de roomkaas
2. Spreid de knoflook, courgette en
erdoor. Besmeer 2 sneetjes brood met
aubergine uit over een grote, platte
deze spread.
ovenschaal en besprenkel met olijfolie.
2. Verdeel de sla erover en beleg met de andere sneetjes brood. 3. Snijd de sandwiches elk in vier driehoekjes. Zet vast met prikkertjes.
Je kunt ook kleinere pastasoorten ge bruiken en heel laten, zoals kleine schelp jes (conchiglie) of macaroni (gomitini). De geroosterde groenten kun je eventueel naar smaak (van je peuter) nog wat fijner hakken.
Rooster 10 minuten in de oven, leg dan de tomaatjes erbij en bestrooi met de kruiden. Rooster nog eens 10 minuten. 3. Kook de pasta volgens de aanwijzingen op de verpakking. 4. Verwijder de teentjes knoflook. Schep de pasta en de groenten op de borden en pureer of snijd alles grof..
Recept van Gees van Asperen
Gees van Asperen geeft proef & beleef workshops, die in samenwerking met Ekoplaza en BabyBeGood zijn ontwikkeld voor ouders met een baby/peuter. Deze leerzame en interactieve workshop geeft je eerlijke en volledige informatie over biologisch, écht voedzaam en uiteraard lekker eten voor jezelf en je baby/peuter. Het is een inspiratiebron om zelf aan de slag te gaan in de keuken. Alle workshops vinden plaats in een Ekoplaza vestiging (o.a. Amsterdam, Alkmaar, Delft, Rotterdam, Enschede, Utrecht en Eindhoven). Na een vol en leerzaam programma van 1,5 uur ga je naar huis met enkele recepten, een Ekoplaza klantenkaart en een BabyBeGoodiebag. Prijs: € 24,95 (incl. koffie/thee en diverse hapjes om te proeven). Voor data en locaties kijk op: www.babycooking.nl P.P. (1 driehoekje): Kcal 95 Kh 7 g Eiwit 5 g Vet 5 g Verzadigd vet 3 g Vezels 1 gr Per 8 sandwiches: Kcal 757 Kh 59 g Eiwit 41,9 g Vet 36,7 g Verzadigd vet 21,8 g Vezels 10,7 gr
72
zomer
Recept van Gees van Asperen P.P. (1e getal= volwassene, uitgaan van 1 portie, 2e getal = peuter, uitgaande van ½ portie): Kcal 475,9 / 317,3 Kh 79,5 / 53 g Eiwit 14,9 / 9,9 g Vet 9,6 / 6,4 g Verzadigd vet 1,35 / 0,9 g Vezels 6,9 / 4,6 gr Per 100 gr: Kcal 135 Kh 23 g Eiwit 4 g Vet 3 g Verzadigd vet 0 g Vezels 2 gr
zomer
73
healthy planet
Ekoplaza kokosolie
SUPPORT CASPER TEGEN ALVLEESKLIERKANKER
Extra Virgin van kleine boerenfamilies De kokosolie Extra Virgin van Ekoplaza komt van kokosnoten die op de Filippijnen groeien, niet op grote plantages, maar bij kleine boerenfamilies. Hun kokospalmen zijn niet aangeplant maar traditioneel. Dankzij de trage groei kunnen de palmbomen ouder dan 50 jaar worden. De teelt en productie gebeurt hier op geheel biologische wijze.
Alvleesklierkanker is een van de meest dodelijke kankersoorten. De bestaande behandel methoden helpen nauwelijks. Prof. Dr. Casper van Eijck van het Erasmus MC en specialist op het gebied van alvleesklierkanker wil het overlevingspercentage van deze vorm van kanker fors verhogen, omdat hij gelooft dat het anders kan: met de kracht van de patiënt en zijn vermogen om het eigen lichaam in te zetten tegen de kwaadaardige tumor. Ekoplaza-ambassadeur Ellen Hoog heeft haar vader verloren aan deze ziekte. Ze steunt dan ook het onderzoek. Jij ook? www.supportcasper.nl
Biologische Kokosolie Virgin
Onze kokosolie komt van het verse vruchtvlees van de kokosnoot. De verse kokosnoten zijn geschild, gesneden en meteen in droogkasten op lage temperatuur gedroogd. De droge kokosrasp wordt mechanisch, koud geperst en gefilterd tot extra vierge kokosolie. Dit is een speciale persmethode om de smaak en de mooie witte kleur te verkrijgen. Hierdoor blijven de voedingswaarden zoveel mogelijk intact. Omdat geur en smaakstoffen niet zijn verdwenen, proef en ruik je een duidelijke kokossmaak zodra je de pot opent.
Beter bakken met kokosolie
Biologische kokosolie bevat meer verzadigde vetten en die kunnen beter tegen verhitting. Onverzadigde vetten zetten zich bij hoge verhitting om in (slechte) transvetten. Daarom kun je voor het bakken beter kokosolie gebruiken, die behoudt al haar goede eigenschappen bij verhitting. Ideaal ter vervanging van onder andere olijfolie. Bovendien is biologische kokosolie vierge rijk aan laurinezuur. Onderzoekers zeggen dat kokosolie hierdoor ondanks de verzadigde vetten, toch cholesterolverlagend zou werken.
Ekoplaza sponsor Nationaal Jeugd Ontbijt
Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 6 kinderen per klas (!) zonder ontbijt naar school gaan. Terwijl uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een voedzaam ontbijt de basis is voor een energieke en leerzame dag. Initiatiefnemer Stichting Nationaal Jeugd Ontbijt wilde kinderen die om financiële redenen ’s ochtends geen kans hebben om goed te ontbijten, een gratis ontbijt aanbieden. Samen met Ekoplaza en Weerribben Zuivel is op zaterdag 7 mei in Den Bosch een pilot van 10 weken gestart waarin 35 scholieren thuis voor elke dag van de week een Nationaal Jeugd Ontbijt krijgen afgeleverd. Vervolgens wordt gekeken welke invloed dit op hen heeft. Is er bij meer dan 65% van de deelnemende scholieren een positieve ontwikkeling te zien, dan wordt gekeken of het Nationaal Jeugd Ontbijt in heel Nederland kan worden uitgerold.
Gouden Zwerfie voor afval
Stichting Klean stimuleert mensen om elke dag één stuk zwerfvuil op te pakken. Bij voorkeur plastic. Van dat stuk zwerfvuil maak je een #zwerfie die je deelt via social media. Na één jaar wordt de Gouden Zwerfie uitgedeeld. Niet voor degene die het meeste afval heeft opgehaald, maar voor iemand die het gewoon is gaan doen en hierbij is opgevallen, die anderen heeft geïnspireerd en gemotiveerd. Meedoen? Kijk dan op stichtingklean.nl, want in veel buurten worden opruimactiviteiten georganiseerd.
PLASTIC MADONNA Tip: je kunt de kokosolie natuurlijk gebrui ken om mee te bakken, braden en wokken, maar
je kunt het ook gebruiken ter vervanging van boter op je boterham. Het is zelfs geschikt om op je huid of in je haar te smeren!
Controle-instantie Verscheidene honderden kleine landbouwers, waaronder de boeren die verantwoordelijk voor onze kokosolie, zijn betrokken bij het project van biologische kokosolie op de Filippijnen. De geschiedenis van hun velden zijn gedocumenteerd en jaarlijks ondertekent elke landbouwer het contract van de producent met de controle-instantie Ecocert S.A. Dit betekent dat hun product aan de wettelijke voorwaarden voldoet om biologisch te mogen worden genoemd. Zij krijgen een certificaat dat de garantie en bescherming voor hun bedrijf, maar ook voor jou als consument is. Ter ondersteuning en ter controle krijgt elke landbouwer tweemaal per jaar bezoek door een veldofficier van de controle-instantie.
74
zomer
In Rio gaan vrijwilligers onder supervisie van de Dopper Foundation een plastic Madonna maken. Het wordt traditioneel geproduceerd, zoals ze daar ook praalwagens maken. Maar dit beeld wordt opgebouwd uit afvalplastic, dat in overvloed voorhanden is. Zelfs zó erg, dat onze Ambassadeur D orian van Rijsselberghe zich afvraagt of het wel verantwoord is om daar te surfen. De Plastic Madonna moet in Rio voor veel bewustwording en actie zorgen. Je kunt dit plan steunen, door één euro te doneren. www.plasticmadonna.com
Popfestival serveert stiertjes
Klaas Sietse, Sjoerd en Johannes: zo heten de stiertjes die door festival Welcome to The Village zijn gekocht van biologische boer Brunia uit het Friese Flansum. Stiertjes zijn bijproducten, die voortkomen uit de grote vraag naar melk. Nederland is een van de grootste melkleveranciers ter wereld, maar om melk te kunnen geven, moeten koeien gekalfd hebben. Er worden ongeveer evenveel stiertjes als koetjes geboren en een stier geeft geen melk. Aangezien we geen ‘mannenvlees’ eten in Nederland, eindigen stiertjes vaak als afval. Deze stiertjes groeien op in de biologische wei en kok Willem Schaafsma maakt er lekker eten van dat door de festivalbezoekers wordt geconsumeerd op 15, 16 en 17 juli. Welcom to The Village wordt gehouden in een natuurgebied waar honderden vrijwilligers samen aan een tijdelijke ‘wereld die werkt’ bouwen. welcometothevillage.nl
zomer
75
lekker snel
Vis van duurzame vangst Van vis kun je genieten. Zolang je vis koopt die verantwoord is gevangen. Voor de visconserven van het merk Phare d’Eckmühl, die je bij Ekoplaza in het schap vindt, zijn er vier voorwaarden waaraan
P.P: Kcal 551 Kh 32 g Eiwit 15 g Vet 46 g Verzadigd vet 25 g Vezels 3 gr Per 100 gr: Kcal 295,7 Kh 17,1 g Eiwit 7,8 g Vet 24,6 g Verzadigd vet 13,5 g Vezels 1,3 gr
Betrokkenheid
Chancerelle koopt voor Phare d’Eckmühl wereldwijd vis in. Behalve dat ze kwalitatief goede vis willen verkopen, zijn ze ook betrokken bij de vissers en hun families. Veiligheid en naleving van sociale grondrechten staan daarbij hoog in het vaandel.
moet worden voldaan:
Herkomst
Duurzaamheid is de basis van Phare d’Eckmühl. In 2007 waren zij het eerste visconservenbedrijf met een MSC-gecertificaat. Voor de wilde vangst is de keuze van de soort en visgrond gebaseerd op de toestand van de visbestanden en de totale impact op het milieu. De kennis van organisaties als Greenpeace is hierbij belangrijk. Zo kan het voor het visbestand soms beter zijn om een vissoort tijdelijk uit een ander gebied te halen.
Kwaliteit
Kwaliteit bestaat niet alleen uit het duurzaam vangen van vis. Bij Phare d’Eckhmühl wordt alle vis bij aankomst in de fabriek gecontroleerd op kwaliteit. Belangrijke criteria zijn versheid, vetgehalte, de hoeveelheid omega-3 en de afwezigheid van verontreinigende stoffen.
Transparantie
Op schriftelijk verzoek, kan Phare d’Eckmühl je informeren uit welk gebied en via welke vismethode de vis afkomstig is. Zelfs de namen van de boot en de datum van de vangst staat per blikje genoteerd. 76
zomer
MSC én aanbevelingswaardig
Het Bretonse familiebedrijf Chancerelle is één van de oudste visconservenfabrieken ter wereld. Ze blikken hier sinds 1853 sardines in en sinds 2010 mag daar het blauwe label van het Marine Stewardship Councils (MSC) op. Hiermee laten ze zien dat hun vissers zich verbinden aan duurzame vangst: dat betekent milieuvriendelijke vangstmethodes, voorkomen van bijvangst en verantwoordelijk gebruik van de vangst.
Bladerdeegtaart met blauwe kaas en peer
1 rol koelvers bladerdeeg (230 g) • 2 conference handperen • 200 g blauwe kaas (bijv. Bastiaansen) versgemalen zwarte peper • 1 ei, losgeklopt
1. Verwarm de oven voor op 200ºC. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Rol het bladerdeeg uit (eventueel recht bijsnijden). Prik het deeg in met een vork en bak het ca. 10 minuten voor in de hete oven. 2. Schil intussen de peren, verwijder het klokhuis en snijd het vruchtvlees in lange dunne plakjes. 3. Verkruimel de blauwe kaas over de voorgebakken deegbodem, leg de plakjes peer erop, maal er wat zwarte peper over. Bestrijk de randen van de taart met losgeklopt ei. 4. Bak de taart in ca. 10 minuten goudbruin en krokant. Serveer als voorgerecht of als hapje.
zomer
77
lekker snel P.P: Kcal 307 Kh 37 g Eiwit 15 g Vet 10 g Verzadigd vet 5 g Vezels 4 gr Per 100 gr: Kcal 152,5 Kh 18,3 g Eiwit 7,4 g Vet 5,1 g Verzadigd vet 2,6 g Vezels 1,7 gr
Pizza met champignons en een eitje
1 rol koelvers pizzadeeg • 1 pot (300 g) pizzasaus al funghi • 1 tomaat, in dunne plakjes • handvol (ca. 50 g) champignons, in plakjes • 1 pakje (80 g) veganslices chorizo • handvol geraspte kaas naar keuze • 1 ei • paar blaadjes basilicum, optioneel 1. 2. 3. 4. 5.
78
Verwarm de oven voor op 220ºC. Rol het pizzadeeg nog wat verder uit op een met bakpapier bekleed bakblik. Bestrijk met de saus. Beleg de pizza met plakjes tomaat, champignons en vegan chorizo en strooi er geraspte kaas over. Breek het ei boven het midden van de pizza. Bak de pizza in ca. 10 minuten knapperig en gaar in de oven. Bestrooi eventueel met basilicum.
zomer
P.P: Kcal 473 Kh 58 g Eiwit 9 g Vet 22 g Verzadigd vet 5 g Vezels 4 gr Per 100 gr: Kcal 266,7 Kh 32,5 g Eiwit 4,8 g Vet 12,5 g Verzadigd vet 3 g Vezels 2,2 gr
Chocoladepizza met aardbeien en munt
2 kant-en-klare pizzabodems • 200 g chocoladepasta naar keuze • 200 g aardbeien, in stukjes • handje muntblaadjes, in ragfijne reepjes 1. Bak de pizzabodems - zonder beleg - volgens de aanwijzingen op de verpakking. 2. Bestrijk de bodems met de chocoladepasta, garneer met aardbeien en reepjes munt.
zomer
79
Jouw Ekoplaza
• Alkmaar • Almere • Amersfoort • Amstelveen • Amsterdam (11) • Apeldoorn • Arnhem (2) • Assen • Bergen op Zoom • Bilthoven • Breda • Bussum • Capelle aan den IJssel • De Bilt • Delft • Den Bosch • Den Haag (4) • Deventer • Eindhoven (2) • Enschede • Groningen (2) • Haarlem • Harderwijk • Haren • Heerenveen • Heiloo • Helmond • Hengelo • Hoofddorp • Hoorn • Leeuwarden • Leiden • Leidschendam • Meppel • Nieuwegein • Nijkerk • Nijmegen (2) • Oss • Roermond • Rijswijk • Rotterdam • Schoorl • Soest • Texel • Tilburg • Uden • Utrecht (2) • Veenendaal • Veldhoven • Wassenaar • Winschoten • Winterswijk • Zaandam • Zwolle
Het laatste nieuws en de exacte adressen zijn te vinden op www.ekoplaza.nl
CERTIFIED NATURAL SKIN CARE Free from: parabens & paraffin
Gecertificeerde Natuurcosmetica Harmonie ontwikkelt en produceert al sinds 1990 natuurlijke huidverzorgingsproducten op basis van traditionele, authentieke en originele natuurrecepten. Onze gezichtscrèmes bevatten natuurlijke, zuivere en werkzame plantenoliën, etherische oliën en heilzame kruiden, waar mogelijk uit biologische teelt. Onze ingrediënten zijn met grootste zorg geselecteerd en worden vervolgens ambachtelijk vervaardigd, wat resulteert in een uitzonderlijke en complete gezichtsverzorgingslijn. Opgedane kennis en ervaring in combinatie met een uitzonderlijke passie voor mens, natuur en duurzaamheid zijn de basis voor een hoogwaardig natuurzuivere Harmonie serie. Harmonie producten zijn gecertificeerd door BDIH, ICADA en EcoControl, de meest gerespecteerde certificerende instanties in de biologische en natuurlijke cosmetica sector. Controles worden uitgevoerd door een onafhankelijke instelling. Nu verkrijgbaar in handige en hygiënische pompflacon! Adviesprijs: Dag- en nachtcrèmes 50ml gaan vanaf €9,99 tot €24,99 Dag- en nachtcrèmes 15ml gaan vanaf €3,99 tot €8,49
Chips kan lekker
én meer verantwoord zijn Het kan soms lekker zijn: een bakje gezouten chips. Wil je hier nét iets gezonder van genieten, dan kun je kiezen voor Trafochips. Een al vele jaren bekend merk bij Ekoplaza, gemaakt van 100% biologische aardappelen of groenten. De ‘heart-range’ van Trafo is anders dan traditionele chips. In deze lijn vind je chips van aardappelen, zoete aardappelen of groenten en deze bevatten minder vet, minder zout of zijn gebakken in olijf- of kokosolie. Het blijft natuurlijk chips, dus dat betekent genieten met mate. Toch zorgt deze lijn ervoor dat je net wat meer verantwoord geniet.
een zachte volle smaak. De aardappels zijn langzaam gebakken op een lage temperatuur. Beide varianten zijn licht gezouten met zeezout.
de smaken naturel en paprika. Ze zijn gebakken in biologische zonnebloemolie van hoge kwaliteit en bevatten 33% minder vet dan gewone ribbelchips.
Paprika en naturel light
De ‘heart-range’ heeft ook een light variant. Deze ribbelaardappelchips is verkrijgbaar in
Groentechips
De groentechips bestaat uit een mix van rode biet, pastinaak en wortel. Deze zijn op de juiste temperatuur en tijd, afzonderlijk van elkaar gefrituurd. Daardoor bevat de chips een minimale hoeveelheid vet en dat zorgt ervoor dat de groentesmaak maximaal tot zijn recht komt. Het frituren gebeurt in een gepatenteerde vacuümoven, op lage temperatuur. De chips is verkrijgbaar als groentemix, maar ook in een variant met alleen wortelchips of rode bietchips.
Chips gebakken in olijfolie en kokosolie
Van de biologische aardappelchips is er een variant gebakken in kokosolie en een in olijfolie. Kokosolie heeft een neutrale smaak, waardoor je de smaak van de aardappelen goed proeft. Bovendien is kokos olie licht verteerbaar omdat het uit middellangeketen vetzuren bestaat. De variant die gebakken is in extra vierge olijfolie heeft
zomer
81
GENIET VAN EXTRA KORTING
Met de Ekoplazavoordeelkaart
Met de Ekoplazavoordeelkaart krijg je behalve korting op je boodschappen*, elke editie ook nog leuke extra’s speciaal voor kortingkaarthouders. De kaart kost eenmalig €10,- en is gemaakt van biologisch afbreekbaar plastic. * met uitzondering van actie-artikelen
Jouw boodschappenvoordeel: 2% korting bij besteding vanaf € 25,3% korting bij besteding vanaf € 50,4% korting bij besteding vanaf € 100,5% korting bij besteding vanaf € 200,-
vo o r d e B iol ogisch, jou
het volgende nummer ligt 30 augustus in de winkel
el
w keuze, jouw
Next
leven!
Healthy Streetfood:
voor onderweg én voor thuis met tips en ideeën voor jouw biologische leefstijl!
colofon
Lekker Weten is een uitgave van Ekoplaza en verschijnt 4 keer per jaar. Ekoplaza Postbus 244 5460 AE Veghel
Doornhoek 4040 5465 TD Veghel Tel: 0413-256700
[email protected] www.ekoplaza.nl
CONTACT EKOPLAZA Hans van Mierlo ACQUISITIE Stephan Blommendaal (Ekoplaza) CONCEPT Sigrid Koeleman en Fridie van Loon REALISATIE Caplan HOOFDREDACTIE Sigrid Koeleman ART DIRECTION Myrthe Bergboer FOTOGRAFIE Marcel de Graaf, Babet Hogervorst, Jurriaan Huting, Joost van der Vleuten FOOD Thea Spierings, Ben Verloop, Jeroen Vesters, Camille Martens EINDREDACTIE Elles van Genugten, Ivonne de Thouars STYLING Babette de Boer, Marloes Wolfs UITGEVER Fridie van Loon PEFC/30-31-151
©Caplan – 2016 Informatie uit deze uitgave mag worden overgenomen mits de uitgever en/of Ekoplaza voorafgaand toestemming hebben gegeven, echter uitsluitend met bronvermelding. Lekker Weten wordt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gemaakt, wijzigingen in prijs, maatvoering, etiket en/of assortiment, en type- en drukfouten zijn uitdrukkelijk voorbehouden. De genoemde producten zijn te verkrijgen of te bestellen in alle Ekoplaza-winkels. Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.ekoplaza.nl
Recepten
Groene curry met koolrabi 4 Tomatenquiche met tofu 6 Mocktails 7 Elderflower& mint daiquiri 11 Salade bleekselderij en waterkers 14 Aardappel-preisoep met zalm 15 Crostini romesco rode paprika en sla 16 Carpaccio van koolrabi 17 Salade venkel en garnalen 18 Caesar salad 24 Ijsbergsalade koolrabi 24 Gegrilde sla met muntsaus 25 Sandwich kip-avocado 25 Zomersmoothie 28 Enchilada’s met wok-tofu 33 Spinaziefrittata met tofu 34 Braziliaanse feijoada 39 Boekweit pancakes 40
Alle recepten zijn voor 2 of 4 personen, let op het icoontje. Haverboekweit broodje 41 Steel cut oats cherrykoek 41 Avocado-ijs met aardbeien-mango 42 Aardbeienlimonade met kefir-wei 45 Kimchi 49 Appelazijn 50 Paprikaketchup 51 Aardbeien-appeljam met honing 52 Ingelegde citroen en kiptajine 53 Ijskoffie 54 Fruitlolly’s met rozenwater 70 Kwark met gedroogd fruit 71 Mini-sandwich met paprikaspread 72 Peuterpasta 73 Bladerdeegtaart met blauwe kaas 77 Pizza met champignons en eitje 78 Chocoladepizza met aardbei 79
Ook wij staan achter biologisch, want producten die maximaal bijdragen aan gezondheid, dierenwelzijn en milieu horen in elke winkel thuis! Dat wordt met dit keurmerk streng gecontroleerd. Ontdek hoe jij ook achter biologisch kunt staan op Ontdekbio.nl/achterbio.
CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
THE EUROPEAN UNION SUPPORTS CAMPAIGNS THAT PROMOTE RESPECT FOR THE ENVIRONMENT