WAAR EUROPA WERD VERLEID (Her-)ontdek Kreta met Rosita Steenbeek
Docent: Duur: Aantal deelnemers: Datum:
Rosita Steenbeek 6 dagen minimaal 8, maximaal circa 16 10 t/m 16 mei 2015
"De wereld ging open toen ik voor het eerst kennis maakte met de Grieken, met Homerus, Plato en de grote tragedieschrijvers. En niet te vergeten met de Griekse mythen, zoals het mooie verhaal over Europa die werd geschaakt door Zeus, omgetoverd tot een aantrekkelijke stier, en naar Kreta werd gebracht. Ik wil het graag hebben over de betekenis van dit mythologische verhaal".
Rosita Steenbeek
Uw docent Rosita Steenbeek studeerde enige tijd Klassieke talen en deed haar propedeuse theologie. Aanvankelijk wilde ze een familietraditie voortzetten en dominee worden. Ze zwaaide om naar Neerlandistiek en studeerde af in de Moderne Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Na haar doctoraal vertrok ze naar Rome om een Romereis in te halen waarmee ze eerder niet mee mocht vanwege een hersenbloeding. Ze schreef artikelen voor o.a. Vrij Nederland en vertaalde boeken uit het Italiaans. In 1994 debuteerde ze met ‘De laatste vrouw’, een boek dat Rome en Sicilië als decor heeft en in verschillende talen werd vertaald. Haar tweede roman, ‘Schimmenrijk’, over afscheid en verlies speelt zich af in de wereld van de Etrusken. Er volgden diverse romans, de meesten met een Italiaans decor en ook meerdere boeken over Rome, de stad waar ze woont. In haar laatste boek Amsterdam-Delphi doet ze verslag van de fietstocht die ze maakte naar het Orakel. In 2011 was ze Ambassadeur van de Week van de Klassieken.
Cursuslocatie
De cursuslokatie Villa Dio Petres
De theoretische cursusonderdelen vinden voornamelijk in de ochtend plaats op onze eigen cursuslocatie Villa Dio Petres. De villa is prachtig gelegen in de stille heuvels tussen Kritsa en Kroustas. Dagelijks vertrekt u om 08.50 uur vanaf uw pension. Daarnaast bezoekt u vele andere plekken op Kreta die aansluiten op de inhoud van de cursus. Het programma is hierdoor zeer afwisselend. Er zijn voldoende momenten van rust. De Academie op Kreta verzorgt al het vervoer.
De werkvorm Naast hoorcolleges is er veel tijd voor interactie. Rosita Steenbeek vindt het van belang om haar kennis en inzichten aan u voor te leggen én met u te delen. De inhoud van de week wordt met u als college in Villa Dio Petres gedeeld maar daarnaast ook op de vele te bezoeken locaties. Rosita Steenbeek gaat uiteraard mee op alle excursies. Er zijn ook sociale momenten (zoals tijdens het eten) om één op één met Rosita Steenbeek van gedachten te kunnen wisselen.
Algemeen In deze vakantiecursus gaat u met Rosita Steenbeek op zoek naar de wortels van de Europese beschaving én naar onze persoonlijke wortels. Uit de verbintenis van Zeus en Europa kwam Koning Minos voort en zo zou de eerste Europese beschaving zijn ontstaan op Kreta. De cursus wordt een unieke ontdekkingstocht: van de Minoïsche beschaving via de verering van de godin van de geboorte, de antieke mysterie-cultussen, waar het christendom elementen van heeft overgenomen, tot de landing van de apostel Paulus op Kreta en de Kretenzische iconen. Rosita Steenbeek leert u via mythologie, religie, filosofie en literatuur het rijke Kreta kennen. Begrijp uw bestaan in de wereld van vandaag vanuit de geboorte van Europa op Kreta. Er blijken verbluffende parallellen te bestaan tussen de Minoïsche dodencultuur en die van haar geliefde Etrusken. Van hen kunnen we leren dat we door de dood niet te ontkennen beter en voller kunnen leven. Rosita zal de eerste zijn die dat uit persoonlijke ervaring kan vertellen, én met u wil delen. Ook haar bijzondere leven zal u inspireren.
WEEKPROGRAMMA Zondag Op deze dag betrekt u uw kamer, voor zover u niet eerder bent gearriveerd. Om 17.00 uur maakt u onder het genot van een welkomstdrankje nader kennis met de medecursisten en de docent en ontvangt u tips voor een goed verloop van de cursusweek. Het definitieve programma wordt uitgereikt. Om 19.00 uur serveert Argyro, uw pensionhoudster, het welkomstdiner.
Maandag 9.00 – 13.00 uur: les met pauzes Locatie: Villa Dio Petres Thema: Doolhoven en labyrinten Rosita Steenbeek zal met de verhalen en beeldmateriaal over de geschiedenis van het labyrint én de tocht door haar persoonlijke labyrint, de gasten prikkelen dat van henzelf te verkennen. Rosita: "Ik leg verbanden tussen de labyrinten van de Minoërs en van de Etrusken. Ik zal daarnaast vertellen over mijn eigen tocht door het leven aan de hand van mijn boeken. Daarmee nodig ik de mensen uit zelf ook open te zijn, mochten ze dat willen. Waar zijn we naar op zoek? Wat vonden we, wat niet? Sloegen we verkeerde wegen in? Verdwaalden we en hoe kwamen we weer op de juiste paden terecht? Wat kunnen we op deze tocht leren van de klassieke cultuur? En ik vind het ook mooi om het verhaal van Ariadne in het labyrint van Kreta te laten horen via de prachtige muziek die Händel en Monteverdi aan Ariadne hebben gewijd". 13.00 uur: lunch op Villa Dio Petres Middag en avondeten zijn op eigen gelegenheid.
Dinsdag
9.00 – 11.00 uur: les met pauzes Locatie: Villa Dio Petres Thema: Kunst, literatuur en cultuur op Kreta Niet iedereen weet dat er twee grote kunstenaars van Kreta afkomstig zijn: El Greco die ten onrechte vaak voor Spanjaard wordt gehouden. Hij heeft zijn schilderkunst geleerd in een periode dat de Kretenzische School hoogtij vierde. Dat had alles te maken met de drie eeuwen van overheering door de Venetianen. Zij brachten de latijnse cultuur en architectuur naar Kreta. En de schrijver en filosoof Nikos Kazantzakis is afkomstig van Kreta. Zijn bekendste boek is 'Zorba de Griek' en naar hem is de luchthaven van Kreta genoemd.
Schilderij van El Greco
11.00 uur: vertrek naar klooster Faneromenis voor de icoon waarmee een wonder gebeurd zou zijn.
De wonderbaarlijke icoon in het klooster Faneromenis
12.30 uur: vertrek naar kapel bij oude olijfboom 13.15 uur: picknick bij kapel 14.00 uur: bezoek aan één van de oudste olijfbomen op Kreta.
Een van de oudste olijfbomen van Griekenland
Thema: Religie Rosita Steenbeek zal aandacht besteden aan de oorsprong van religies, de natuurgodsdiensten (Heilige bomen, wouden, bronnen), vegetatiemythen, de Moedergodin in verschillende gedaantes zoals Isis, Gaia, Ceres, heilige plekken zoals de heilige weg van Athene naar Eleusis en uiteraard Delphi. Ook passeert de Mythras-cultus waarin het doden van de stier parallel loopt met de stierencultus op Kreta. En uiteraard het Christendom dat elementen van heidense godsdiensten in zich heeft opgenomen en invloed van Plato heeft ondergaan. Op Kreta is sprake van een zeer vroegchristelijke cultuur: al vanaf 60 na Chr. kwam het Christendom aan land op Kreta in de persoon van de apostel Paulus. 15.00 uur: vertrek naar Mochlos We rijden in het tweede deel van de middag naar een klein dorpje aan zee en genieten daar van de zee en het diner.
Voorafgaand aan de maaltijd: Thema: Religie persoonlijk Rosita: "Ik behandel ook graag de gnostiek. Eén van de belangrijkste thema's van de gnostiek is dat de mens van zichzelf vervreemd kan raken en verdwalen. Dat fascineert me. Ik zal vertellen over mijn eigen relatie met godsdienst en hoe die zich heeft ontwikkeld".
Woensdag 9.00 – 11.00 uur: bezoek aan Dorische stad Lato Thema: filosofie en de dood Rosita Steenbeek: “In oude beschavingen was de dood veel meer aanwezig en werd niet weggedrukt. Het spreekt mij zeer aan om hierover te vertellen; een betere relatie met de dood doet beter en voller leven. Ik zal ook refereren aan filosofen en schrijvers die over dit thema spreken".
De Dorische stad Lato
11.00 – 13.00 uur Locatie: Villa Dio Petres Thema: Etrusken en de dodencultuur Rosita Steenbeek: "Fascinerend zijn de paralellen tussen de dodencultuur van de mij zeer bekende Etrusken in Italië en de dodencultuur van de Minoers en de Egyptenaren. Er zijn zeer verschillende theorieën over het paleis van koning Minos dat helemaal geen paleis geweest zou zijn maar een necropolis, een dodenstad! Morgen gaan we daar samen heen.” 13.00 uur: lunch op Villa Dio Petres
Deze middag is vrij om te besteden, maar wij brengen u graag naar:
of de oude kerk bij Kritsa, de Panagia Kera, vol 13e eeuwse fresco’s of het strand van Amoudara of de boot in Elounda naar het Venetiaanse vestingeiland Spinalonga.
De 13e eeuwse kerk Panagia Kera
Spinalonga op de achtergrond
19.00 uur: diner op Villa Dio Petres
Donderdag 9.00 uur: vertrek naar Heraklion Op weg naar Heraklion bezoekt u de volledig onbekende maar fascinerende cultusgrot van Eileithyia waarover Homerus al schreef. Achter een verlaten hekwerk verkent u met gaslampen in een donkere grot het offerdeel waar diverse offergaven zijn aangetroffen.
De cultusgrot van Eileithyia
U bezoekt Knossos. Ook als u Knossos al eerder hebt gezien ‘als paleis’ zal deze necropolis nu voor u van een andere grotere betekenis zijn.
Knossos
De lunch gebruiken we in Heraklion Het Archeologisch Museum van Heraklion is totaal vernieuwd en herbergt de meest fantastische en verfijnde kunstschatten uit de Minoïsche tijd van Kreta, maar ook van Romeinse en Griekse kunst, waar Rosita u veel over kan vertellen, en die morgen aan bod zal komen. Rond 17.00 rijden we huiswaarts. Het diner is op eigen gelegenheid.
Vrijdag 9.00 – 13.00 uur: les met pauzes Locatie: Villa Dio Petres Thema: Invloed van Griekenland op Italië De invloed van de Grieken op Rome en Italië: de bouwkunst, beeldhouwkunst, filosofie, literatuur en de taal. De Romeinse elite sprak Grieks. Veel keizers, zoals Tiberius, Hadrianus en Marcus Aurelius lieten zich scholen en inspireren door Grieken. 13.00 uur: vrij en lunch op eigen gelegenheid 19.00 uur afscheidsdiner in Grieks traditioneel restaurant in Kroustas. Om circa 22.00 uur bent u weer in uw pension.
Zaterdag U wordt (na het ontbijt) op de dag en het tijdstip dat u wenst naar de luchthaven van Heraklion gebracht (mits u de transfers hebt geboekt).
