Vuurtje stoken Gezellig en voordelig 2,95. 3X magazine. Slim investeren 5x je huis opgeknapt. Meer kopen Van welk geld, meneer Rutte?

Nr. 5 Oktober/november 2013

Voordelig aanbod! Kassa magazine v

3X

oor maar

€ 2,95

met Lenen te: 0% ren eld! tg dat koasgina 51

magazine

Zie p

Tegel houdt warmte vast

Binnen & buiten

Vuurtje stoken

Gezellig en voordelig

Slim investeren 5x je huis opgeknapt Meer kopen Van welk geld, meneer Rutte? Opinie Geen subsidie voor schoolmelk

Deurtje dicht voor hoog rendement

+ Kassa tests Kaasschaven, kussens, tomatensoep, alles-in-ééncomputers en meer

Inhoud

Eten & gezondheid 12 paneltest Schoolmelk

Melk drinken is lang niet zo gezond als we jaren dachten. Waarom schoolkinderen daar dan nog toe aanzetten? Met subsidie bovendien?

18 De voorvechter

Het paars van een radijs is puur natuur, en op zulke kenmerken mag je geen octrooi aanvragen, vindt Marijke Raaijmakers van Bionext. Toch doen bedrijven dat.

48 paneltest Tomatensoep

Het is een van de populairste soepen in Nederland, maar welke tomatensoep is de lekkerste? Het panel proefde te zoet, te zout, te weinig ballen en te veel. De soep van Jumbo beviel het best.

Digitaal 64 paneltest Alles-in-ééncomputers

Reizen & vrije tijd

Alles-in-ééncomputers hebben niet meer zo’n aparte kast die onder het bureau moet. Alle techniek zit in de voet en achter het scherm. Hardware.info testte 15 modellen, de Samsung Series 7 DP700A3D is favoriet.

Geld & recht Digitaal

Geld & recht 20 Crisis

Mensen, laat uw geld rollen! Dat riepen de coalitiepartners voor de zomer. En, doen we wat ze zeggen? ‘Een nieuwe auto kopen? Waarvan dan?’

Eten & gezondheid

51 Ping

Over wat er in en uit de knip gaat. Deze keer: kopen op afbetaling tegen nul procent rente is duurder dan het lijkt. Vijf instinkers op een rij.

Reizen & vrije tijd 53

Extra minispecial Vuurtje stoken

54 Fikkie stoken Het geeft een warm gevoel, van binnen en van buiten – als het lukt! Een ervaren scout legt uit hoe je een goed vuur bouwt. 58 koophulp Houtkachels Ze zijn er onder meer van leem, ijzer en steen. De duurste soorten renderen het best.

4

‘Een octrooi op paperclips, Dat is gewoon Maaike Raaijmakers strijdt tegen octrooien op eigenschappen van

KASSA november/december 2013


3X

oor maar

€ 2,95

60 Verstandig vuur maken We stoken steeds meer hout. Met een beetje nadenken voorkom je dat het maar half verbrandt en de rook schadelijke stoffen verspreidt.

Huishouden & wonen 14 paneltest Kaasschaven

Huishouden & wonen

De zoektocht naar het beste plakje voert langs rafelige slierten, botte snijvlakken en onvolkomen design. Gelukkig weet één schaaf mooie plakjes te produceren: die van Boska.

Special 5x opgeknapt

26

nr. 5

Verhuizen doen we niet meer, investeren in ons stulpje wel. Met kleine ingrepen kun je alle kamers een make-over geven. 28 Badkamer Zwarte kitranden kun je weghalen. Moeilijk? Niet met onze handleiding. 30 Keuken De kastjes ogen weer als nieuw, met strakke verf en mooie plastic plakfolie. 32 WC Verstopt? Niet lang meer, dankzij de plopper en een plastic zak met water. 34 Woonkamer Versleten bankstel opnieuw bekleed: tips voor zelf doen en laten doen. 37 Slaapkamer Een inbouwkast maakt alles lekker strak. Vier mogelijkheden op een rij, plus een bouwtekening voor doe-het-zelvers. 40 De kunst afkijken Klusvideo’s op internet helpen bij alles: van laminaat leggen tot dakkapellen installeren.

42 experttest Slaap zacht

oké. Maar op zaden? diefstal!’ gewassen waar bedrijven niets aan hebben bijgedragen – pagina 18


Kussens zijn er in veel materialen. En rugslapers hebben een ander kussen nodig dan zijslapers. Specialist David Minco helpt bij het kiezen.

Rubrieken

3 Column Brecht van Hulten 6 Kassa Kort 11 Belbus 23 Recht op recht 24 Vraag & antwoord 45 Miskoop

46 Hollandsche waar 62 Puzzel 68 Kassa tv backstage 70 Post, colofon & volgende maand 71 Mijn VARA: Manon Blaas

5

Kassa Kort

Tekst Femke Bakkeren

Woon verzekeringen

Twee uur lopen, kilo eraf – not Twee tot vijf uur wandelen en je bent een kilo lichter. En twee stuks fruit eten per week is genoeg. Zomaar wat veronderstellingen die bij veel Nederlanders leven. Helaas, ze kloppen geen van beide. Voor die kilo moet je minstens 25 uur wandelen, en twee stuks fruit is per dag, niet per week. De misvattingen kwamen aan het licht bij een onderzoek onder duizend Nederlanders in opdracht van onderwijsinstelling LOI, over onder meer BMI, (on)verzadigde vetten en rood vlees. Tachtig procent wist te vertellen dat we twee stuks fruit moeten eten, echter dacht 35 procent van deze groep dat het gaat om twee stuks fruit per week in plaats van per dag. En veertig procent van de deelnemers dacht dat die kilo weg was met een paar uur wandelen. De LOI heeft nu een gratis te downloaden boekje op haar site gezet, 38 pagina’s over voeding en gezondheid.

Gratis kennis over eten

6

Ook voor woonverzekeringen geldt: vergelijken loont. De premies lopen sterk uiteen, blijkt uit onderzoek van independer.nl. Bij opstalverzekeringen valt het meeste geld te besparen: het verschil tussen de laagste en hoogste premie bedraagt liefst 237 procent voor precies dezelfde situatie. De vergelijkingssite geeft interessante voorbeelden, onder meer voor een inboedelverzekering voor een appartement in Rotterdam voor een stel met een inboedel ter waarde van € 75.000. De goedkoopste verzekering kost € 37,47 per jaar, de duurste € 424,94; ruim elf keer zoveel dus. De verschillen bij inboedel- en pakketverzekeringen (inboedel plus opstal) zijn respectievelijk 203 en 150 procent, groot genoeg om ook hier de opties goed te bekijken voordat u een verzekering afsluit. Kijk bijvoorbeeld op independer.nl, verzekeringssite.nl en prizewize.nl voor vergelijkingen op maat.

87

Zoveel procent van de consu menten kan geen duidelijke link leggen tussen het aanbod van de energieleverancier, het contract en de informatie op de nota. Dat maakt een overstap lastig. ACM heeft energieleveranciers opgeroepen duidelijkere prijsinformatie te geven aan hun klanten.


kortst!

Online spellen onderzocht Voor ouders van gamende kinderen heeft Consuwijzer tips, informatie en links rond (betaalde) online games verzameld. Ze variëren van (het afzeggen van) sms-diensten tot het instellen van wachtwoorden op de telefoon. Ook kunnen consumenten klachten over spelaanbieders melden. De service is in het leven geroepen na een onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) naar de sterke vlucht van online spellen en hun vaak jonge liefhebbers. Inmiddels telt ons land 4,4 mobiele gamers (vorig jaar nog 3,2 miljoen), van wie 900.000 daadwerkelijk geld besteden aan de spellen; in 2012 ongeveer € 139 miljoen. Vooral kinderen en jongeren kunnen in de problemen komen, aldus ACM, gezien ‘de vage grens tussen echt en virtueel geld, lage betaaldrempels en het delen van persoonsgegevens’. Zie consuwijzer.nl voor advies en informatie over online games.

Ondanks de opkomst van milieuvriendelijke auto’s daalt de CO2uitstoot van het Nederlandse wagenpark nauwelijks. Deels komt dat doordat oudere auto’s langer op de weg blijven, vanwege de crisis. (Bron: ING) Bouwvergunningen zijn in 2013 ruim vijf procent duurder geworden. In 2012 bedroeg de prijsstijging ook al vijf procent. De prijsverschillen zijn groot. In Doetinchem kost een vergunning voor een dakkapel €118, in Leiden € 37. (Bron: Vereniging Eigen Huis) Van contant geld krijg je positieve emoties. Het wordt geassocieerd met onder meer lust en vertrouwen. Mede daarom blijven we contant afrekenen, alle automatische betaalmogelijkheden ten spijt. (Bron: De Nederlandsche Bank)


3Xoor ma Tegen ar hooikoorts € 2,95 De ambrosia is een beruchte veroorzaker van hooikoorts. Hij verlengt het hooikoortsseizoen met maar liefst twee maanden door de late bloeiperiode (eind augustus tot en met oktober). Weg dus met die plant! Ook al omdat hij steeds vaker voorkomt in Nederland (hij is komen aanwaaien uit de VS). Hij groeit met name bij vogelvoerplekken, omdat het voer (ook de vetbolletjes) soms ambrosiazaadjes bevat. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

(NVWA) adviseert geen halve maatregelen bij het wieden: dekkende kleding, handschoenen, een mondkapje en een veiligheidsbril. Daarna bij het restafval gooien. Niet in de gft-bak, dan maakt de plant mogelijk een doorstart via de compost. Meer informatie op ambrosiavrij. nu, inclusief links naar onder meer een (gratis) ambrosia-herkennings-app voor iPhone, en sites waar u de plant kunt melden ten behoeve van verder onderzoek.

Geen stroom? Geld terug In 2012 hebben netbeheerders 1,5 miljoen euro aan compensatievergoedingen betaald aan huishoudens die de dupe waren van stroom- of gasstoringen. Dat bleek deze zomer uit de jaarlijkse kwaliteitsrapportages van de regionale netbeheerders. Wie langer dan vier uur zonder stroom of gas zit, krijgt standaard € 35 vergoed. Elke vier uur dat de storing langer duurt, komt er € 20 bij. Het geld wordt automatisch uitgekeerd of verrekend bij de eindnota. Schade door de storing? Dan zullen de leveranciers niet zo maar geld uitkeren. Neem in dat geval contact op met juridischloket.nl voor advies op maat.


7

advertentie

Een avond uit? Kom naar KASSA! Iedere zaterdag ontvangt Brecht van Hulten haar gasten en worden diverse producten getest. Beleef Kassa LIVE vanaf het mediapark in Hilversum.

Bestel nu tickets online: tickets.vara.nl /m /m)) Telefonisch reserveren: 0900-0123 (10 ct pp/m)

GRATIS

De Belbus

Belbus-presentator Jeroen Kortschot trekt er elke week op uit om consumenten bij te staan.

Mevrouw Blom belde vele malen vergeefs de oplossing

Overleden? Toch betalen Hoe mevrouw Blom (77) een valse aangifte tegen haar overleden broer moest doen om een abonnement stop te kunnen zetten. Tekst Jeroen Kortschot Fotografie Jean-Pierre Jans


de zaak Wie vanuit Spanje naar Kassa wil kijken (en dan niet via internet), kan niet om het Luxemburgse bedrijf Canal Digitaal heen. René Kint, gepensioneerd en in Spanje residerend, nam in 2003 een abonnement. Hij gebruikte het adres van zijn zus in Oss als postadres: Canal Digitaal wil alleen post versturen aan Nederlandse klanten als zij een Nederlands adres hebben. Alle relevante correspondentie verliep via e-mail en meneer Kint voldeed z’n rekeningen via auto-

matische incasso vanuit Spanje. Prima geregeld. Maar toen hij in augustus vorig jaar overleed, bleek niemand zijn abonnement te kunnen opzeggen. Zijn dochter in Spanje woonde niet op het adres in Oss. En mevrouw Blom (77) uit Oss, zijn zus, werd niet geloofd toen ze vanwege het verscheiden van haar broer wilde opzeggen. Canal Digitaal deelde koeltjes mee dat het contract dat op haar adres was geregistreerd doorliep totdat het rechtens eindigde op 30 april 2013. Daarna kwamen de aanmaningen.

Een woedende mevrouw Blom wendde zich tot Kassa. Bij veel bedrijven heeft de redactie van Kassa een lijntje om dit soort pijnlijke kwesties netjes op te lossen, maar niet bij monopolist Canal Digitaal. Het bedrijf bleef beweren dat mevrouw Blom verantwoordelijk was voor het contract, en dat moest uitzitten. Op haar vasthoudende weigeringen schreef Canal Digitaal dat ze dan maar aangifte moest doen tegen haar broer wegens valsheid in geschrifte. De man die tien jaar lang een vooruitbetalende klant was geweest, zou ze ervan moeten beschuldigen onder valse naam en zoals de wet zegt met ‘listige kunstgrepen’ een abonnement op haar naam te hebben afgesloten. Omdat mevrouw Blom zo’n aardige mevrouw is, wist ze een agent op het politiebureau in Oss te bewegen deze valse aangifte te tikken. Toen werd het contract beëindigd en de incasso gestopt. Canal Digitaal zegt in een reactie de procedures voor het opzeggen na overlijden van klanten te hebben veranderd. Een wettelijke vertegenwoordiger kan het abonnement nu opzeggen, mits hij een overlijdensakte mee stuurt. <

Belbus nodig? Mail [email protected]

11

Geef geld uit! roepen Mark Rutte en Diederik Samsom in koor. Maar consumenten doen het niet. We hebben gewoon minder te spenderen. Tekst André de Vos

Nieuwe auto? Mooi niet! S

inds het begin van de crisis houden we de hand op de knip. Onze uitgaven zijn sinds 2008 met ruim vijf procent gedaald. Dat is slecht voor de economie. Dus roepen politici dat we ons geld moeten laten rollen. We geven niet overal minder geld aan uit. Aan sommige zaken geven we zelfs méér uit. Dan gaat het bijvoorbeeld om huisvesting en medische zorg, kosten waar we als consument weinig grip op hebben. De grootste teruggang in onze bestedingen zit in horeca, tabak en duurzame goederen als auto’s, elektronica en meubels. ‘Die uitgaven bewegen het sterkst mee met de economie’, verklaart Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek. ‘De aankoop van een nieuwe auto of een bank wordt uitgesteld. Dat kun je met voedingsmiddelen niet zo snel doen.’

De woninginrichting is het zwaarst getroffen door de crisis in onze portemonnee. Daaraan geven we nu nog maar driekwart zoveel uit als in 2007. Dat heeft alles te maken met de malaise op de woningmarkt. Van Mulligen: ‘De aanschaf van een nieuwe woning is ook het moment voor nieuwe gordijnen en meubels. Omdat er amper woningen worden verkocht, wordt het effect van de slechte economie versterkt in die sector.’ Van Mulligen denkt niet dat de oproep van Rutte en Samsom veel effect zal hebben. ‘Het consumentenvertrouwen blijft erg laag. Dat zal niet stijgen als het besteedbaar inkomen blijft dalen.’ In plaats van de economie het dal uit te consumeren, is de gemiddelde consument

‘Door de hogere btw is een nieuwe auto weer duurder’

20

bezig de economie het dal ín te sparen. We voelen ons onzeker over de toekomst en zetten ons geld op de bank, ook al wordt het daar alleen maar minder waard. Puur financieel irrationeel. Je moet sparen in goede tijden en dat vermogen aanspreken in slechte tijden. De meeste mensen doen precies het omgekeerde.

Genoeg buffer ‘Als je voldoende financiële buffers hebt, is er weinig reden om extra te sparen’, zegt Gabriëlla Bettonville van het Nibud, nota bene de organisatie die ons helpt ons huishoudpotje te beheren. ‘Iedereen moet voor zichzelf beslissen of hij voldoende spaargeld heeft. Laat je niet gek maken >



3X

oor maar

€ 2,95

Deze moeten nog even wachten op een nieuw baasje

Christine (52) en Maarten Plugge (58)

‘We checken alle aanbiedingen’ ‘V

ier jaar geleden ben ik door de crisis mijn parttime baan kwijtgeraakt. Mijn man is nu kostwinner. Hij is gezond en zijn baan lijkt veilig, maar we zijn behoorlijk in inkomen achteruit gegaan. Zeker nadat mijn WW-uitkering afliep. ‘Die oproep van Rutte en Samsom doet mij niets. We hebben wel een nieuwe cv-ketel en een nieuwe auto gekocht. Die ketel hadden we nodig en een zuiniger auto leek ons een goed idee. Forse uitgaven, maar we hebben ervoor gespaard. En op termijn geven we minder uit aan gas en benzine. Ik ben nogal ouderwets. Je moet geen dingen kopen waar je geen geld voor hebt. ‘Ik ben niet erg optimistisch over de toekomst. Een betaalde baan kan ik op mijn leeftijd wel vergeten. Nu doe ik vrijwilligerswerk. Mijn man moet langer doorwerken en we moeten nog zien hoe ons pensioen uitpakt. Maar we komen niets tekort. Ik houd alle rekeningen goed bij, check de aanbiedingen in de folders en vergelijk prijzen op internet. Als het huismerk goedkoper is, neem ik dat. Op die manier komen we deze crisis wel door.’


21

26

Kassa oktober/november 2013

special

5X

opgeknapt Verhuizen is te duur, dus geven we ons huis een nieuwe look. Een special vol uitleg en tips. Wedden dat uw handen ervan gaan jeuken?

28

Badkamer Zwarte kitranden kun je vervangen. Een handleiding voor het kiezen van de juiste kit voor elke klus.

30 Keuken

De kastjes hebben het meest te lijden. Een lik verf of nieuwe plakfolie zijn goedkoper dan een nieuwe keuken.

32 Toilet

Verstoppingen in toilet en wasbak kun je vaak zelf verhelpen. Geheime wapen: een plastic zak met water.

34

Woonkamer Opnieuw stofferen van je meubels kan slim zijn. Als ze het tenminste waard zijn. Een spaanplaten bank is dat niet.

37

Slaapkamer Een inbouwkast op maat kopen, zelf maken of samenstellen uit bestaande kasten. Het prijsverschil is honderden euro's.

40

Klusfilmpjes

C a r o ly n R i d s da l e

Altijd handig om de kunst af te kijken bij een ander. Van laminaat leggen tot dakkapellen bouwen.

Kassa oktober/november 2013

27

Keuken

Klussen aan de keukenkast Omgekrulde folie of krassen in het hout. Vooral de kastdeurtjes in de keuken hebben te lijden. Hoe krijg je je keuken weer zo goed als nieuw? Tekst Femke Bakkeren

H

et vervangen van keukenkastdeurtjes lijkt een goedkope manier van opknappen, maar een simpele deur bij Bruynzeel kost toch nog zo’n € 100. Bij Ikea ligt de prijs tussen de € 6 en € 120. Complete vervanging van de deurtjes is echter vaak niet nodig. Knap ze (zelf) op!

reklus.nl

Lakken Je kunt ze bijvoorbeeld lakken. Hoe pak je dat aan? ‘Dat hangt af van de beginsitu-

Een likje verf doet wonderen

30

Lakrollertje voor een strak resultaat

atie, het gewenste eindresultaat en het budget’, vertelt Ruud Hermes, eigenaar van speciaalzaak De Verfkampioen. Om de lak goed te laten pakken, is allereerst een goede ondergrond nodig. Hoe je die krijgt, verschilt per materiaalsoort. In sommige gevallen moet je de beschadigde folie aan de buitenkant verwijderen, of stevig schuren en gronden (hout). Of de deur voorbehandelen met een primer (kunststof). Voor het lakken zelf raadt Hermes goed materiaal en slijtvaste lak aan (een paar euro duurder dan gewone lak). ‘Dat bepaalt samen met je schilderkunsten voor de helft het eindresultaat.’ Wie een gegarandeerd strak resultaat wil, kan de kastjes ook laten spuiten bij een

spuiterij. Die rekent gemiddeld zo’n € 50 tot € 70 per vierkante meter. Zie voor verftips het kader op de pagina hiernaast. Lekker plakken In webwinkels zoals de plakfoliewebshop.nl kun je voor enkele euro’s plakplastic vinden om de keukenkastjes mee te beplakken. Let, om een lelijke naad te voorkomen, bij de aanschaf op de maten: de gangbare rolmaat is 45 centimeter, terwijl veel keukenkastjes 50 of 60 centimeter breed zijn. Duurder, maar van betere kwaliteit, is gegoten vinylfolie, die ook wordt gebruikt in de auto-industrie. Deze is onder meer te koop bij Folieshop.nl. Voor een gega-


randeerd strak resultaat besteed je het plakken uit aan bedrijven als New Cover en Vinyl Wrapping. Zij gebruiken extra dikke kras- en stootbestendige interieurfolie die met behulp van hitte en druk wordt samengeperst met de lijmlaag. Op de folie zit acht jaar garantie. Vanaf € 500 voor de frontjes van een kleine keuken. Zie voor plaktips het kader hieronder. Schroefgaten Zien de kastjes er nog prima uit, maar hangen de deuren scheef ? Waarschijnlijk moet je de scharniertjes dan bijstellen. Dat kan in drie verschillende richtingen, zie Huis-en-tuin. infonu.nl en zoek op ‘scharnieren kastdeuren afstellen’. Wie andere scharnieren wil, meet eerst de deur op (ook de dikte) om de goede maat aan te schaffen. Omdat de meeste keukenkastscharnieren ‘verdekt’ zijn (deels ín de deur liggen) is het monteren nog een behoorlijk klus. Zie onder meer Karwei.nl voor de benodigde materialen en een handig stappenplan. Wanneer de deur of kastwand is beschadigd bij het scharnier, of het nieuwe scharnier niet meer in de oude vorm past, zijn er diverse opties. Het makkelijkst is om de nieuwe scharnieren hoger of lager te plaatsen. Anders dien je de schade te herstellen. De te grote schroefgaten bijvoorbeeld opvullen met montagekit of polyester


3X

Lezers helpen lezers

oor maar

€ 2,95

Zo verf je fraai

schoenen uitschopt of met ritsen van de jassen tegen de muur aankomt, kan je de viezigheid gewoon weer wegpoetsen.’

Breng de lak dun aan met een roller. Zet enkele verticale strepen op de deur en rol deze horizontaal uit. Blijf rustig doorrollen; zet de roller dus niet steeds opnieuw op het deurtje. Rol de hele deur ten slotte nog een keer af in verticale richting. De volgorde bij niet-vlakke deurtjes: eerst de dieperliggende delen (kwast), dan de vlakken, de randen, de horizontale delen en als laatste de verticale delen lakken.

Design voor een prikkie Met hulp van een 91-jarige (!) bevriende timmerman en bouwtekeningen van Wikipedia wist Bram Huyser de beroemde Rietveldstoel na te maken. ‘Dankzij een artikel over de stoel vond ik de moed voor het project.’ Bij de bouwmarkt liet hij hout op maat zagen en voor de montage

vezelplamuur. Of maak het gat precies op maat voor een houten deuveltje. Grepen Voor een snelle make-over kun je voor een klein bedrag nieuwe handgrepen aanschaffen. Wil je de oude gaten gebruiken, meet deze dan op en zoek gelijke nieuwe grepen. Of kies een (grotere) maat die de oude schroefgaatjes camoufleert. Liever een kleinere handgreep? Vul de oude schroefgaatjes met een p assend vulmiddel als kneedbaar hout of speciale mdf-vuller. <

gebruikte het duo vooral deuvels (houten pennetjes). Binnen twee uur was de stoel klaar, en dat voor zo’n € 100. Een koopje, aldus Huyser: ‘Een echt exemplaar werd ooit door een museum voor € 265.000 aangeschaft.’

Koxxxxx xxx xxx xxxxx Wie het frontje beplakt, meet het deurtje op en snijdt de folie op maat. Afxxxx xx xxxxxx geronde hoekjes op de deur? In de hobbywinkel zijn hoekponsen te koop. Complete deur beplakken, dus ook de zijkanten enxxxxxxxx binnenkant? Neem dan Zo plak je strak


Melanie Caitlin

een ruim stuk folie, plak strak op de voorzijde en buig om over de zijkanten. Bij het plakken van de binnenzijde van de deur neem je vervolgens de bovenen onderzijden mee. Zo min mogelijk naden willen zien, deurtjes met ronde hoekjes of een deur met reliëf op het oppervlak? Dan is het gebruik van de gegoten vinylfolie aan te raden. Deze folie wordt door middel van verhitting met een föhn flexibel en kan bij goed gebruik tot mooie resultaten leiden.

Droomkast voor fiftieskeuken Fotografe Melanie Caitlin was al enige tijd op zoek naar een buffetkast voor haar mintgroene jarenvijftigkeuken. >

31

Stoer, een vuur bouwen!

De perfecte fik Hoe stook je snel een schoon vuurtje in je kachel of de buitenlucht? Hoe houd je het aan en hoe doof je het? Een ervaren scout geeft stookles. Tekst Anka van Voorthuijsen Fotografie Jean-Pierre Jans

54

H

et heeft net een paar dagen flink geregend als we met Bart Coppens (scoutinggroep Lord Baden-Powell uit Tilburg) op stap gaan om een vuurtje te stoken in de open lucht. Gaat dat wel lukken op een zompige ondergrond, met misschien (te) nat hout? ‘Binnen een paar



3X

oor maar

1

€ 2,95 2

3 1 Het aanmaakmateriaal: g eperste houtkrullen 2 Gebroken takjes voor de eerste kring en de bouw van een piramide 3 Vonken maken met de firesteel

minuten.’ Stammetjes en aanmaaktakjes liggen droog onder een zeil ‘maar ook als hout aan de buitenkant vochtig is, is het van binnen kurkdroog. Het geeft wel iets meer rookontwikkeling maar dat is buiten niet zo erg.’ Binnenshuis moet je nooit vochtig hout stoken, vindt Coppens. ‘Het is lastiger aan te maken, door de rook krijg je roetaanslag in je schoorsteen en als die roetdeeltjes los komen heb je kans op een schoorsteenbrand.’ Vuur maken gaat het best op een beschutte plek: ‘Altijd kijken waar


de wind vandaan komt, waar je vlammen naartoe gaan en hoe hoog ze komen.’ Pluisjes Uit een meegebrachte plastic zak haalt Coppens een pluk, ja wat is het.. stof ? Coppens: ‘Pluis uit de wasdroger! Perfect licht ontvlambaar materiaal om een vuurtje mee aan te maken. Een tampon werkt ook heel goed: zit droog in plastic verpakt, en als je ’m uit elkaar pluist heb je een prima tondel, zoals dit heet.’ Ook berkenschors – hij trekt meteen een stuk schil van

een boom – en houtkrullen zijn geschikt. Aanmaakblokjes gebruiken scouts liever niet: ‘Het is chemisch spul en ongezond, het geeft zwarte rook. Binnen moet je het zeker niet gebruiken.’ Wel mooi aanmaakmateriaal: geperste rolletjes houtkrullen, te koop bij de bouwmarkt. ‘Daar zit paraffine in zodat de verbranding vertraagt en er veel zuurstof bij kan komen.’ Een vuurtje bouwen vereist geduld, blijkt al snel. Eerst de ondergrond schoonvegen van bladeren, takken en andere brandbare humus. Een cirkel van stenen maken, >

55

labtest

Draagbare Sony pc/tablet van 5 kilo

Alles-in-ééncomputers

Ruimtebespaarders De alles-in-ééncomputer ziet er uit als een monitor, maar is een complete pc. Een stuk kleiner dan die grijze computerkasten. Wonderen van snelheid zijn de machines echter meestal niet. We testten vijftien modellen. De Samsung Series 7 DP700A3D valt het meest in de smaak. Tekst Hardware.info/Frank Everaardt

A

pple was zeker niet de eerste die scherm en computer in één huis onderbracht, maar wel een trendsetter. De iMac is nog steeds de populairste, en ook een van de meest afwijkende

64

machines. Met Mac OS X leeft hij in zijn eigen wereld, de concurrenten gebruiken allemaal het Windows-besturings systeem. De iMac is er in twee maten: M en XL,

met een scherm van respectievelijk 21,5 en 27 inch (in de computerwereld zijn ze nog gek op Engelse lengtematen). De eerste komt overeen met een kleine 55 cm, de XL-versie heeft een formaat van



3X

oor maar

€ 2,95

Het touchscreen maakt van de pc een grote tablet zo’n 68,5 cm. Die laatste is onderhand een kleine tv, de instapversie kost € 1905. Ook de M-versie is met € 1385 allesbehalve goedkoop. Aanraken Het aanbod van alles-in-éénsystemen op basis van Windows is een stuk groter, en de prijskaartjes zijn diverser. Het goedkoopste model dat we testten kost € 599, en zo nu en dan verschijnen nog scherpere prijzen in de aanbiedingskrantjes van de grote ketens. Veel all-in-ones voor Windows zijn voorzien van een aanraakscherm; dat maakt ze tot een gigantische tablet. De nieuwste versie van Windows, Windows 8, heeft naast de vertrouwde desktop-omgeving ook een aanraakomgeving; daar moet de gebruiker de programma’s starten. De meerwaarde van dat aanraken in de desktopomgeving is maar beperkt. Hoewel Microsoft een aantal handige

vingervlugheden heeft toegevoegd om te wisselen tussen programma’s en om instellingen te wijzigen, zijn het vooral de apps voor de nieuwe omgeving die prettig werken met vingers. Denk aan spelletjes als mahjong waar je de blokjes kunt aanraken, denk aan vingerverven of zelfs aan door een digitaal kookboek bladeren. Dat maakt het werken op de computer net zo leuk als op de tablet. Hoewel het aanbod van aanraak-apps nog lang niet het niveau heeft van apps voor iPad en Android-tablets, komen er steeds meer leuke toepassingen voor die het meerwaarde verlenen. Nu is het vooral nog een leuke extra, onontbeerlijk is het niet. Grote prestatieverschillen De techniek van de geteste modellen loopt enorm uiteen. Het prestatieverschil van de processor kan zomaar de helft schelen! Je merkt er weinig van als je surft op internet, maar als je foto’s bewerkt in

een luxe fotobewerkingspakket, of video’s bewerkt, zijn de verschillen aanzienlijk. Om het prestatieverschil te kunnen zien, moet je onder meer kijken of de machine dual- of quad-core is. Het eerste is momenteel de standaard in de markt en heeft twee verwerkingseenheden (cores) aan boord. Een quad-core heeft er vier, en biedt dus veel betere prestaties. Dat maakt een model met zo’n processor geschikter voor het echt zware werk. Het verschil is lastig zien aan de naam van de processor, check dus altijd de specificaties. Een Intel Pentium of Core i3 heeft altijd twee kernen, maar de Core i7 en i5 bestaan in beide varianten. In de tabel hebben we het aantal cores vermeld. Een snelle processor is één ding, een snel systeem is iets anders. Daarvoor is ook de harde schijf belangrijk. Helaas is die bij vrijwel alle computers uit de test – ook die met een supersnelle processor – in de praktijk sloom. Opstarten duurt lang >

Keuzewijzer Vijftien alles-in-éénsystemen testten de techneuten van Hardware.info voor Kassa magazine. De uitgebreide resultaten staan in de tabel op pagina 67. Samsung Series 7 DP700A3D is Kassa’s keuze. De meest bijzondere ASUS Transformer AiO P1801 Dit is een compacte all-in-one met Windows 8. Het is ook een grote tablet: het scherm is los te koppelen. In de voet van de tablet zit een vrij krachtige pc, wordt het scherm van de voet genomen dan is het een


enorme Android-tablet met een 18,4 inch scherm (zo’n 47 cm). Voor een tablet is hij met zijn 2,5 kilo wel erg zwaar. Gelukkig heeft hij een ingebouwde standaard zodat je hem makkelijk op tafel kunt zetten. Op een volwassen schoot is hij nog net bruikbaar.

Eigenlijk zijn het twee losse apparaten. Windows op de tablet gebruiken kan wel, maar dat gaat via ingewikkelde software die we lastig aan de praat kregen. Ook was de verbinding niet helemaal zuiver, alsof we naar een ouderwetse analoge televisie-uitzending >

65

a dV v Ee RrTtEeNnTtI iEe AD

In de VARAshop

De Beste Singer Songwriter van Nederland Bekend van het veelgeprezen VARA/BNN-programma

CD

€14,99 Met muziek van de 6 finalisten Michael Prins, Maaike Ouboter, Lucas Hamming, Démira, Jasper Mook en Judy Blank. Inclusief het prachtige ‘Close To You’ van winnaar Michael Prins en de nummer 1 hit ‘Dat Ik Je Mis’ van Maaike Ouboter.

De mooiste liedjes van seizoen 2 nu verkrijgbaar op cd!

Bestellen? Ga naar: shop.vara.nl! Prijs is exclusief €2,- verzendkosten. VARA-leden betalen geen verzendkosten! U kunt ook telefonisch bestellen tijdens kantooruren: 0900-0123 (€0,10pm)

Vuurtje stoken Gezellig en voordelig 2,95. 3X magazine. Slim investeren 5x je huis opgeknapt. Meer kopen Van welk geld, meneer Rutte?

Recommend Documents