Vrijwillig Tubbergen Stand van zaken Mei 2014
Sybren Bouwsma en Maaike Moulijn - Arcon
Inhoud 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 2 2. Stand van zaken vrijwilligersbeleid ..................................................................................................... 3 3. Vrijwillige inzet voor de zorg ............................................................................................................... 6 4. Maatschappelijke participatie ............................................................................................................. 7 5. Beleidsadvies …………………………………………………………………………………………………………………………………8 Bijlage 1: uitkomsten enquête vrijwilligersorganisaties........................................................................ 10 Bijlage 2: uitkomsten enquête inwoners……………………………………………………………………………………………25
1
1. Inleiding Onze samenleving is volop in beweging. Gemeenten hebben mede door de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en enkele transities die er aan komen, een steeds grotere rol bij het aanreiken van oplossingen voor een gezonde civil society. Een nieuwe manier van werken en denken brengt uiteraard nieuwe opgaven met zich mee, niet alleen voor gemeenten c.q. overheden, maar ook voor burgers en maatschappelijke organisaties (de civil society). De gemeente Tubbergen staat in deze veranderende tijden, net als de andere gemeenten in Nederland, voor de opgave vorm en inhoud te geven aan een bloeiende civil society en een passend ondersteuningsaanbod aan kwetsbare burgers. Zij heeft hier al veel initiatieven voor ontwikkeld en wil hier voortvarend mee verder. De gemeente Tubbergen ziet een grote rol weggelegd voor (de inzet van) vrijwilligers en mantelzorgers bij het in stand houden van een vitale samenleving met aandacht voor burgers die een steuntje in de rug nodig hebben. Om hier succesvol op te kunnen koersen, is het belangrijk eerst het huidige vrijwilligersbeleid, de huidige ondersteuningsstructuur tegen het licht te houden en een eerste verkenning uit te voeren naar potentiële nieuwe partners in de uitvoering, zodat op een gedegen en onderbouwde wijze nieuw/herijkt beleid voor vrijwillige inzet kan worden ontwikkeld. Vandaar dat is gekozen om eerst dit onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek richt zich op de stand van zaken in het brede veld van vrijwillige inzet. In het kader van dit onderzoek zijn zowel vrijwilligersorganisaties als inwoners geënquêteerd. De vragenlijst ‘Vrijwillige inzet Tubbergen’ is in totaal verstuurd aan 240 organisaties waarvan de contactgegevens bij de gemeente Tubbergen bekend waren. 41 van deze organisaties hebben de enquête teruggestuurd of via internet ingevuld. De respons ligt daarmee op 17,1%. Om te achterhalen wat vrijwilligers in Tubbergen drijft om zich vrijwillig in te zetten en wat inwoners vinden van het vrijwilligersbeleid en de vrijwilligersondersteuning die tot nu toe wordt geboden, zijn er enquêtes verstuurd naar het TubbergenPanel via Newcom Research & Consultancy. Ook is de enquête via mailings verspreid onder burgers. Uiteindelijk hebben 238 respondenten de vragenlijst volledig ingevuld. Vanuit het TubbergenPanel is de respons 28% (192 respondenten).
Omdat niet bekend is hoeveel burgers de mailings hebben ontvangen, kan hier geen responspercentage van gegeven worden. In dit rapport wordt eerst de stand van zaken van de vrijwillige inzet in Tubbergen gegeven. Dit is een samenvatting van het kwantitatieve onderzoek. In bijlage 1 en 2 zijn alle resultaten te vinden. Het rapport geeft aanknopingspunten voor het vervolgtraject om het beleid en de ondersteuningsstructuur rondom vrijwillige inzet te herijken.
2
2. Stand van zaken vrijwilligersbeleid “Ik doe redelijk veel vrijwilligerswerk en wil dat ook wel blijven doen zolang dat mogelijk is. Maar liever geen nieuwe taken erbij.” De gemeente Tubbergen kan zich verheugen op een meer dan gemiddelde vrijwillige inzet door haar burgers. In de gemeente zijn veel vrijwilligersorganisaties actief (240 die bekend zijn bij de gemeente). Van hen hebben 41 een enquête over het vrijwilligersbeleid ingevuld. Zij hebben gemiddeld 28 vrijwilligers (variërend tussen de 1 en 175). Een meerderheid van 66% geeft aan dat zij over voldoende vrijwilligers beschikken. Er is met name behoefte aan vrijwilligers voor het bestuur en voor het begeleiden van activiteiten. De organisaties zijn erg creatief om verschillende bronnen van inkomsten aan te boren. De belangrijkste zijn: contributies van leden en donateurs, gemeentelijke subsidies, sponsoring en bijdragen van fondsen. Veel vrijwilligersorganisaties hebben hun eigen manieren ontwikkeld om vrijwilligers in het zonnetje te zetten en/of verder te ontwikkelen (waarderingsactiviteiten, vrijwilligersbijeenkomsten en onkostenvergoedingen).
42% zet zich vrijwillig in
Naar schatting zet 42% van de inwoners van Tubbergen zich vrijwillig in (bron: Op verkenning in Twente, GGD, 2013). Daarmee behoort Tubbergen tot de top-3 vrijwilligersgemeente van Twente (na Dinkelland en Hellendoorn).
238 inwoners hebben de enquête over vrijwillige inzet ingevuld. 79% van hen doet momenteel vrijwilligerswerk. Zij zetten zich gemiddeld 2 uur per week in. Dit zijn met name de mensen met een parttime of fulltime baan en mensen die vrijwillig thuis zijn. Mensen die vervroegd met pensioen zijn gegaan (2 tot 4 uur en meer dan 8 uur per week), (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt (4-8 uur) of werkloos zijn (meer dan 8 uur) zetten zich de meeste uren per week in. Mensen zetten zich vrijwillig in omdat ze het belangrijk, leuk en normaal vinden. Ook willen ze graag een ander helpen of iets doen voor de gemeenschap. Als mensen zouden stoppen met hun vrijwilligerswerk, dan geven ze daarvoor de volgende redenen aan: combinatie met werk, problemen met gezondheid of zorg voor gezin/familie. Mensen zouden zich meer vrijwillig inzetten als ze meer tijd zouden hebben. Dit geldt zowel voor mensen die nu zich nu al vrijwillig inzetten als voor degenen die dat (nog) niet doen. Vrijwilligerswerk concurreert met werk en familie/gezin. Een enkeling doet geen vrijwilligerswerk omdat hij/zij vindt dat werk betaald hoort te worden of vanwege de indruk dat er misbruik wordt gemaakt van vrijwilligers.
Aanbeveling 1: Houd rekening met de motivatie van vrijwilligers. Mensen zetten zich vrijwillig in als het nuttig is voor een ander of voor de gemeenschap. Het moet wel leuk zijn. Een aantal waarschuwt dat vrijwilligerswerk geen betaald werk mag verdringen.
3
Beleid gemeente Tubbergen Een werkgroep Vrijwilligersbeleid, bestaande uit vertegenwoordigers van de Sportraad, WMOadviesraad, adviescommissie Kunst en Cultuur, onderwijs en dorpsraden, heeft op verzoek van de gemeente Tubbergen in 2012 een ondersteuningsaanbod voor vrijwilligerswerk opgesteld. De gemeente heeft dit advies overgenomen. Dit ondersteuningsaanbod bestaat uit de volgende onderdelen: 1.Vrijwilligerscentrale en stimulering en waardering van vrijwilligers Er komt een vrijwilligerscentrale, die zich goed moet manifesteren en positioneren. De resultaten van de vrijwilligerscentrale moeten meetbaar zijn en zo nodig bijgestuurd worden. De vrijwilligerscentrale wordt het centrale aanspreekpunt voor alle vragen op het gebied van vrijwilligerswerk. En daarnaast moet de centrale vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties verwijzen en ondersteunen, nieuwe vormen van (spontaan) vrijwilligerswerk (burgerinitiatieven zoals straatfeesten) bevorderen. De vrijwilligerscentrale heeft een actieve rol als aanjager en uitvoerder (makelaarsfunctie) van initiatieven die voortvloeien uit verschillende maatschappelijke ontwikkelingen (zoals maatschappelijke stages en maatschappelijk betrokken ondernemen). Er is een frontoffice, die goed op de hoogte is van procedures bij verschillende organisaties, waarmee vrijwilligers mee te maken krijgen (gemeente, politie, brandweer). De vrijwilligerscentrale moet organisaties stimuleren om vrijwilligers te waarderen. 2.Informatie en advies Er wordt een snelle, interactieve en overzichtelijke website opgezet, waarop aanvraagformulieren staan, waarmee vrijwilligers te maken hebben en links naar social media. Er komt een actuele digitale vacaturebank voor vrijwilligers. Er wordt nazorg geleverd na een match om te bekijken of de match geslaagd is. Er wordt structureel aandacht gevraagd voor het belang en de noodzaak van vrijwilligerswerk. Er is o.a. wekelijks aandacht voor vrijwilligers in Op en Rond de Essen. Periodiek wordt de behoeften aan ondersteuning bij vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties gepeild. 3.Training en scholing Er wordt een passend scholingsaanbod georganiseerd voor vrijwilligers, gericht op bestuurlijke, sociale en maatschappelijke deskundigheidsbevordering. 4.Vrijwilligersverzekering Er is een vrijwilligersverzekering beschikbaar. Deze regeling moet beter bekend worden gemaakt en een schadeformulier moet via de website van de vrijwilligerscentrale beschikbaar zijn. 5.Ondersteuning kwetsbare groepen Er worden initiatieven ontwikkeld om vrijwilligerswerk te koppelen aan participatietrajecten. De Stichting Welzijn Tubbergen voert dit ondersteuningsaanbod in opdracht van de gemeente en de werkgroep uit.
Een deel van de vrijwilligersorganisaties (41 van de 240) heeft aangegeven wat zij van het vrijwilligersbeleid en de uitvoering ervan vonden. Hieruit blijkt dat meer dan de helft van de 85% is tevreden vrijwilligersorganisaties het gemeentelijk vrijwilligersbeleid kent. Na een over het beleid korte toelichting van het beleid blijkt dat een grote meerderheid (85%) tevreden is over de inhoud. Enkele organisaties vragen de gemeente om in de toekomst meer aandacht te besteden aan: subsidie voor bepaalde doelgroepen, die het financieel moeilijk hebben . Ook een vast contactpersoon bij de gemeente (voor bijvoorbeeld vergunningen of subsidies) wordt op prijs gesteld door sommigen en het vrijwilligersvriendelijker maken van vergunningen, belastingen en legeskosten.
Aanbeveling 2: Besteed meer aandacht aan de financiële situatie van bepaalde doelgroepen, wijs een vast contactpersoon voor vrijwilligers(organisaties) aan bij de gemeente en maak vergunningen, belastingen en legeskosten vrijwilligersvriendelijker.
4
Uitvoering door Vrijwilligerscentrale van Stichting Welzijn Tubbergen De gemeente laat het vrijwilligersbeleid uitvoeren door de Vrijwilligerscentrale Tubbergen. De meerderheid van de vrijwilligersorganisaties (83%) kent de Vrijwilligerscentrale. Vooral de website vrijwilligerswerktubbergen.nl en de vacaturebank 83% van de zijn bekend. De ondersteuning bij projecten is het vrijwilligersorganisaties en ruim minst bekend (27%). Het meest gebruik wordt 70% van de vrijwilligers kent de gemaakt van de website, vacaturebank, informatie&advies en coördinatie Vrijwilligerscentrale maatschappelijke stage. Over het algemeen is men tevreden over de diensten, hoewel er ook enkele ontevreden reacties zijn over de openingstijden van het kantoor en de dienstverlening. Vrijwilligers gaan in eerste instantie naar een vrijwilligersorganisatie wanneer zij vragen hebben over vrijwilligerswerk. Vrijwilligers zijn in het algemeen erg tevreden over de ondersteuning door hun eigen organisatie. Waar een aantal minder tevreden over is, is de geboden onkostenvergoeding. De Vrijwilligerscentrale is goed bekend onder vrijwilligers (ruim 70%). Onder niet-vrijwilligers is de bekendheid een stuk lager (20%). De meeste bekendheid hebben de website en vacaturebank, daarna volgt informatie&advies en de bedankavond. Met name over de website en vacaturebank is het merendeel positief. Maar er staan ook enkele negatieve reacties; kritisch is men over de openingstijden, de onbekendheid bij niet-vrijwilligers, de website, vacaturebank en de dienstverlening. Bij de vrijwilligersorganisaties zijn er verschillende suggesties om de ondersteuning te verbeteren, zoals: verbeterde facilitering van vrijwilligers (bijvoorbeeld via een vrijwilligersondersteuner, regelmatiger attent maken van vrijwilligers op mogelijkheden en betere matching van competenties en vaardigheden), opnieuw invoeren van de vrijwilliger van het jaar en een vrijwilligerspoule opzetten van mensen die kort ingezet willen worden tijdens piekperioden of op verschillende vlakken (zoals financieel, juridisch etc).
Aanbeveling 3: Meer aandacht voor de bekendheid onder niet-vrijwilligers van de Vrijwilligerscentrale, instellen van vrijwilligerspoule voor pieken en expertises, vrijwilliger van het jaar opnieuw invoeren , betere match van competenties en betere facilitering van vrijwilligers.
5
3. Vrijwillige inzet voor de zorg “Onderling helpen we elkaar als dat nodig is” Uit de enquête voor vrijwilligersorganisaties blijkt dat de meerderheid van de organisaties al hulp biedt of dat in de toekomst wel wil doen voor mensen die zorg nodig hebben. De Judovereniging heeft bijvoorbeeld een speciale groep voor mensen met een beperking. Een bewonerscommissie helpt bij allerlei klusjes als het instellen van een telefoon en lampen verwisselen. De carnavalsvereniging organiseert 60% van de organisaties en 90% carnavalsevenementen in verzorgingshuizen en van de geënquêteerde inwoners wil bezoekt zieke en hoogbejaarde dorpsgenoten. zich inzetten voor mensen met zorg Daarnaast wordt er veel georganiseerd door ouderenbonden en organisaties als de Zonnebloem. Organisaties die nog niets doen, willen graag weten wat zij zouden kunnen doen. Organisaties die geen ondersteuning willen bieden, geven aan dat zij er nog nooit over nagedacht hebben, het niet vinden passen bij de doelstelling van de vereniging, niet weten hoe zij anderen zouden kunnen helpen, wel steun aan leden willen geven maar niet aan buitenstaanders, bezetting van vrijwilligers en ongeschikte ruimte/activiteiten. Meer dan de helft van de geënquêteerde inwoners zet zich al in voor vrienden, buurtgenoten of kennissen die een beroep op hun doen. 37% zou dit doen als het gevraagd wordt. Vervoer, boodschappen, administratieve hulp, gezelschap bieden aan ouderen, zieken, mensen met beperkingen en ondersteuning van mantelzorgers zijn de meest genoemde vormen van hulp die men aan elkaar wil bieden. Slechts 5% geeft daarbij aan ondersteuning nodig te hebben, waaronder financiële ondersteuning, begeleiding, informatie, waardering en een reserve vrijwilliger (iemand met wie je de taken kunt delen). De kleine groep respondenten die aangeeft niet te willen helpen, doet dat niet door tijdgebrek, leeftijd en/of lichamelijke beperkingen of interesse (vindt het niet leuk).
Aanbeveling 4: Veel vrijwilligersorganisaties en respondenten geven aan dat zij zich willen inzetten voor mensen die hulp nodig hebben. Houd rekening met wat iemand wil bieden (wel vervoer en gezelschap, geen verzorging) en de manier waarop de gemeente burgers en organisaties laat nadenken over wat ze zouden kunnen doen.
6
4. Maatschappelijke participatie Een meerderheid van de respondenten geeft aan dat ze willen meedoen aan een initiatief om maatschappelijke participatie mogelijk te maken. 20% biedt dit spontaan aan en meer dan 40% zou dat doen als ze gevraagd worden. De respondenten hebben ontzettend veel ideeën over hoe zij zouden kunnen helpen. De onderwerpen zijn onder te verdelen in de volgende thema’s:
63% van de geënquêteerde inwoners wil zich inzetten voor maatschappelijke participatie. En ze hebben meer dan 40 ideeën hoe ze dat willen doen.
1. Leefbaarheid, schonere en veiligere leefomgeving 2. Organiseren van activiteiten voor verschillende doelgroepen en de buurt 3. Begeleiding/maatjes/gezelschap/hulp bieden aan mensen in een kwetsbare situatie
“Ik heb een initiatief voorgesteld aan de gemeente maar nog geen enkele reactie gehad.”
De grote vraag is nu wat burgers nodig hebben om de ideeën te verwezenlijken. Hiervoor worden concrete ondersteuningsvragen genoemd, namelijk: -
Een meedenkende, meewerkende en flexibele gemeente, die reageert op voorgestelde initiatieven en een gemakkelijk benaderbaar aanspreekpunt in het gemeentehuis. Faciliteiten, zoals een locatie en een opstart- cq onkostenbudget voor initiatiefnemers Begeleiding en ondersteuning zoals samenbrengen van mensen die een initiatief willen starten
Tot slot geven 20 vrijwilligersorganisaties en 56 inwoners aan dat ze graag willen meedenken met vernieuwing van de vrijwilligersondersteuning. In de opmerkingen wordt gevraagd om een brede maatschappelijke discussie over de vrijwillige inzet voor mensen die zorg nodig hebben.
Aanbeveling 5: Meer dan 60% van de respondenten geeft aan dat zij willen meewerken aan maatschappelijke initiatieven. Wat daarbij belangrijk is, is dat de gemeente actief participeert in deze initiatieven, reageert op initiatieven, meedenkt, meewerkt en zich flexibel opstelt. Ook faciliteiten zijn gewenst. Dit kan een aandachtspunt zijn voor de nieuwe vrijwilligersnota.
7
5. Beleidsadvies De gemeente Tubbergen bestaat uit burgers die zich bovengemiddeld inzetten voor anderen. Maar liefst 42% van de burgers zet zich vrijwillig in en er zijn veel vrijwilligersorganisaties actief (240 die bekend zijn bij de gemeente). 85% van de geënquêteerden is tevreden over het huidige vrijwilligersbeleid van de gemeente. In het kader van de decentralisaties is het belangrijk om te weten dat 60% van de geënquêteerde vrijwilligersorganisaties en 90% van de geënquêteerde inwoners bereid zijn om zich in te zetten voor mensen die zorg nodig hebben. Ook willen velen zich inzetten voor maatschappelijke participatie en zijn er meer dan 40 ideeën ingevuld (te lezen vanaf pagina 44). Bij de herijking van het vrijwilligersbeleid en de invulling van de decentralisaties is het van belang om rekening te houden met de motivatie van vrijwilligers. Mensen zetten zich vrijwillig in als het nuttig is voor een ander en/of voor de gemeenschap en als het leuk is. Vrijwilligers willen geen betaald werk verdringen. Bij de bezuinigingen in de zorg is het goed om aandacht te besteden aan dit punt.
Aanbeveling: Houd rekening met de motivatie van vrijwilligers. Mensen zetten zich vrijwillig in als het nuttig is voor een ander of voor de gemeenschap. Het moet wel leuk zijn. Een aantal waarschuwt dat vrijwilligerswerk geen betaald werk mag verdringen Veel organisaties en inwoners geven aan dat zij zich willen inzetten voor mensen met zorg, met name als het gaat om vervoer of gezelschap bieden. De meesten doen dit als ze gevraagd worden. In de vervolgsessies is het aan te bevelen om aandacht te schenken aan de manier waarop burgers elkaar willen benaderen bij zorgvraag en –aanbod (matchen, overkomen van vraag- en aanbodverlegenheid), wat de balans is tussen formele en informele zorg en hoe dit afgestemd kan worden met de zorgverleners (en in de contracten die de gemeente met hen afsluit).
Aanbeveling: Veel vrijwilligersorganisaties en respondenten geven aan dat zij zich willen inzetten voor mensen die hulp nodig hebben. Houd rekening met wat iemand wil bieden (wel vervoer en gezelschap, geen verzorging) en de manier waarop de gemeente burgers en organisaties laat nadenken over wat ze zouden kunnen doen. Veel respondenten zijn bereid om mee te werken aan maatschappelijke initiatieven. Van de gemeente wordt wel actieve participatie verwacht. De gemeente moet een reactie geven als initiatiefnemers hun initiatief bekendmaken. Er wordt verwacht dat de gemeente meedenkt, meewerkt en zich flexibel opstelt. Daarnaast is van belang dat er in een vervolgsessie met de betrokkenen wordt nagedacht wat er nodig is om ervoor te zorgen dat maatschappelijke initiatieven niet bij ideeën blijft, maar dat ze verwezenlijkt worden. Hiervoor zijn mogelijk faciliteiten nodig. In de nieuwe beleidsnota kan hieraan aandacht besteed worden.
8
Aanbeveling: Meer dan 60% van de respondenten geeft aan dat zij willen meewerken aan maatschappelijke initiatieven. Wat daarbij belangrijk is, is dat de gemeente actief participeert in deze initiatieven, reageert op initiatieven, meedenkt, meewerkt en zich flexibel opstelt. Ook faciliteiten zijn gewenst. Dit kan een aandachtspunt zijn voor de nieuwe vrijwilligersnota. Er wordt meer aandacht gevraagd voor de financiële situatie van bepaalde doelgroepen, waardoor zij de activiteiten die door vrijwilligers worden georganiseerd niet (meer) kunnen betalen. Wellicht is dit een aandachtspunt voor het gemeentelijke minimabeleid. Bovendien wordt een vast contactpersoon voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties bij de gemeente op prijs gesteld. Dit zou iemand moeten zijn, waarbij je bijvoorbeeld eenvoudig vergunningen of subsidies kunt aanvragen. Ook wordt gesuggereerd om vergunningen, belastingen en legeskosten vrijwilligersvriendelijker (lees: goedkoper en eenvoudiger) te maken.
Aanbeveling: Besteed meer aandacht aan de financiële situatie van bepaalde doelgroepen, wijs een vast contactpersoon voor vrijwilligers(organisaties) aan bij de gemeente en maak vergunningen, belastingen en legeskosten vrijwilligersvriendelijker. Er wordt bovendien gevraagd om aandacht te besteden aan de onbekendheid van de Vrijwilligerscentrale bij niet-vrijwilligers. Tot slot wordt nog een aantal wensen geuit, namelijk: 1) of het mogelijk is om een vrijwilligerspoule op te zetten, waarin vrijwilligers zitten die ingezet kunnen worden op drukke momenten of tijdelijk op een bepaalde expertise; 2) het opnieuw invoeren van de vrijwilliger van het jaar; 3) of meer aandacht besteed kan worden aan de matching van vrijwilligers en de facilitering en ontwikkeling van vrijwilligers. Het zou op prijs gesteld worden als vrijwilligers meer op de ondersteuningsmogelijkheden worden gewezen en er meer aandacht komt voor de ontwikkeling van competenties. Deze onderwerpen kunnen onderdeel uitmaken van afspraken die met de ondersteuningsorganisatie (de Vrijwilligerscentrale) worden gemaakt.
Aanbeveling: Meer aandacht voor de bekendheid onder niet-vrijwilligers van de Vrijwilligerscentrale, instellen van vrijwilligerspoule voor pieken en expertises, vrijwilliger van het jaar opnieuw invoeren , betere match van competenties en betere facilitering van vrijwilligers
9
Bijlage 1: uitkomsten enquête vrijwilligersorganisaties Om te achterhalen wat vrijwilligersorganisaties vinden van het vrijwilligersbeleid en de vrijwilligersondersteuning die tot nu toe wordt geboden, zijn er enquêtes verstuurd. In deze bijlage worden de uitkomsten van de enquête weergegeven.
Respons De vragenlijst ‘Vrijwillige inzet Tubbergen’ is in totaal verstuurd aan 240 organisaties waarvan de contactgegevens bij de gemeente Tubbergen bekend waren. 41 van deze organisaties hebben de enquête teruggestuurd of via internet ingevuld. De respons ligt daarmee op 17,1%.
Kenmerken van de organisaties Soort organisaties De meeste organisaties die de vragenlijst ingevuld hebben maken deel uit de sector Sport en recreatie (12 organisaties), Buurt- en bewonersorganisaties (10 organisaties) en Zorg en Welzijn (9 organisaties). Natuur- en Milieu (2 organisaties) en Belangenbehartiging en emancipatie worden het minst genoemd. In de categorie ‘Anders’ is een carnavalsvereniging en een vrouwenorganisatie genoemd. 14 12 10 8 6 4 2 0
Figuur 1 In welke sector hoort uw organisatie thuis?
10
Hoeveel mensen zijn er in deze organisatie actief? Gevraagd is naar het aantal leden of deelnemers, het aantal vrijwilligers en het aantal (betaalde) beroepskrachten dat in de organisatie actief is. Een klein aantal organisaties heeft een relatief groot aantal leden of deelnemers. Zo heeft de Welzijnsorganisatie meer dan 2000 leden en zijn er bij het Steunpunt Mantelzorg meer dan 800 mensen ingeschreven. Dat levert een relatief hoog gemiddelde op van 625 leden. De mediaan geeft met een aantal van 45 een betere indicatie van de gemiddelde grootte van het aantal leden van de organisatie. Het gemiddeld aantal vrijwilligers per organisatie ligt op 28, maar loopt uit uiteen van een minimum van 1 (gymvereniging) tot een maximum van 175 (bij een voetbalvereniging). De mediaan ligt bij 10 vrijwilligers. Het aantal beroepskrachten is gemiddeld 0,53, de meeste organisaties hebben geen beroepskrachten. Alleen de welzijnsorganisatie, een dorpshuis en een steunpunt mantelzorg geven aan met vrijwilligers te werken. Beschrijving van de organisaties Gevraagd is daarnaast organisaties vooral vrijwilligersorganisatie zijn of een vrijwilligersorganisatie ondersteund door enkele beroepskrachten. 34 organisaties (83%) geeft aan dat hun organisatie werkt met alleen maar vrijwilligers, 3 organisaties (7%) zijn professionele organisaties die door vrijwilligers worden ondersteund en een organisatie (3%) is een vrijwilligersorganisatie die door één of enkele beroepskrachten ondersteund wordt. Drie organisaties hebben deze vraag niet ingevuld.
7%
organisatie met alleen maar vrijwilligers
3% 7%
professionele organisatie ondersteund door vrijwilligers 83%
vrijwilligersorganisatie ondersteund door één of enkele beroepskracht(en) Onbekend
Figuur 2 Welke beschrijving past bij uw organisatie
11
Bronnen van inkomsten De belangrijkste bronnen van inkomsten zijn contributies van leden (27 organisaties), een structurele subsidie van de gemeente (19) en sponsoring (3). Projectsubsidies (2) en een provinciale of landelijke subsidie worden het minst gebruikt.
Aan overige bronnen van inkomsten is genoemd (‘Anders’):
evenementen betaalde optredens verkoop boeken/dvd\'s kaartverkoop voorstellingen jeugdsteunkaartenactie diverse zelf georganiseerde activiteiten entree inkomsten wanneer de ijsbaan geopend is. Alsmede koek- en zopie- inkomsten. gebruik en verhuur ruimten oud papier
12
Voldoende vrijwilligers en vrijwilligersbeleid van organisaties Voldoende vrijwilligers? 27 organisaties (66%) geeft aan voldoende vrijwilligers te hebben, 11 organisaties (27%) hebben dat niet. 3 organisaties hebben deze vraag niet beantwoord.
7% 27% Ja 66%
Nee Onbekend
Figuur 3 Heeft uw organisatie voldoende vrijwilligers?
Er is doorgevraagd aan de organisaties die aangeven onvoldoende vrijwilligers te hebben naar het missen van vrijwilligers voor bepaalde taken (bijv. bestuur) of naar een bepaald type vrijwilligers (bijv. jongeren of ouderen). Vrijwilligers voor bepaalde taken De organisaties die vrijwilligers voor bepaalde taken missen, missen voornamelijk vrijwilligers voor het bestuur en vrijwilligers voor de begeleiding van activiteiten (resp. 6 en 4 organisaties).
13
Onder ‘anders’ geeft het steunpunt Mantelzorg aan dat ze mensen missen die mantelzorgondersteuning kunnen bieden. Een andere organisatie mist een penningmeester. Bepaald type vrijwilligers Als het gaat om een bepaald type vrijwilligers dan wordt door vrijwilligersorganisaties nog gezocht naar oudere vrijwilligers en mannen/vrouwen. Tijdelijke vrijwilligers, vrijwilligers met een beperking of andere culturele achtergrond worden niet gezocht.
Wat is er voor vrijwilligers geregeld? Gevraagd naar wat er door de organisaties voor vrijwilligers worden vooral vrijwilligersuitjes of bloemen op bijzondere dagen (18 organisaties), vrijwilligersbijeenkomsten (13 organisaties) en scholing (11 organisaties) worden daarbij het meeste genoemd. Functioneringsgesprekken (3 organisaties) worden door de minste organisaties genoemd.
14
Onder ‘anders’ zijn nog genoemd:
geen functioneringsgesprekken zoals wij die kennen, maar wel regelmatig contacten over hoe het nu gaat en wat de hiaten zijn terug kunnen vallen op welzijn Tubbergen gereedschap via Landschap Overijssel jaarlijks feest door de jaarlijks verkozen ambassadeur van de gemeente Tubbergen
Zes organisaties geven onder anders aan dat zij ‘niets’ voor hun vrijwilligers geregeld hebben.
Bekendheid en tevredenheid met lokaal beleid Bent u bekend met het vrijwilligersbeleid van de gemeente? 24 organisaties (59%) zijn bekend met het lokaal vrijwilligersbeleid van de gemeente Tubbergen.
41% 59%
Ja Nee
Figuur 4 Bekendheid met het vrijwilligerswerk van de gemeente Tubbergen
15
Na een korte toelichting is vervolgens gevraagd of mensen tevreden zijn met de beleidsnota of eventueel iets in missen. 35 organisaties (85%) is tevreden met wat er in de beleidsnota staat, in ieder geval twee organisaties zijn dat niet. Vier organisaties hebben deze vraag niet beantwoord.
5%
10%
ja nee 85%
onbekend
Figuur 5 Tevreden met inhoud beleidsnota
Een aantal opmerkingen van organisaties over het beleid:
We werken met en voor een groep ouderen. Hun middelen zijn beperkt waarmee bij de vaststelling van de contributie rekening gehouden moet worden om ledenverlies te voorkomen. Met wat meer subsidies zouden we meer kunnen doen en daardoor de vrijwilligers en mantelzorgers ontlasten. Nee, informatie en advies: zie voorstel integrale website andere vraag in deze enquête In de toekomst een vrijwilligersondersteuner aan alle kernen toevoegen net als een kernencoördinator. Deze toevoegen aan de vrijwilligerscentrale Regelmatig(er) richting vrijwilligers attent maken op de mogelijkheden. Voor onze vereniging heeft het beleid geen nut. Wij redden ons wel. Voor andere verenigingen heeft het misschien wel nut. Financiële ondersteuning om meer te kunnen doen voor onze leden. Zie ook hiervoor. tegemoetkoming en waardering voor vrijwilligers in de vorm van bijvoorbeeld een uitje, waardebon, communicatiemiddel, maar ook (onkosten)vergoeding voor het vrijwilligerswerk zelf, telefoonkosten, website/communicatie kosten, vergaderkosten etc. Beleid is onvoldoende herkenbaar Moeilijk zo 1,2,3... aan te geven!! Moet ik over een langere periode vervolgen.. dan pas te beoordelen in het verleden zijn er wel eens bijeenkomsten geweest, zonder vervolg afspraken/uit te voeren handelingen beleving Hierover heb ik geen mening omdat niet heb verdiept in het vrijwilligersbeleid. een overzichtslijst met competenties en vaardigheden van de vrijwilligers. indien je iemand nodig bent voor een specifieke klus, deze mensen kan benaderen. ( bijvoorbeeld mensen die in piek perioden per jaar ondersteuning kunnen bieden. en /of op diverse vlakken zoals financieel, juridisch, uitzoekwerk enz.)
16
Contact met de gemeente 14 organisaties (34%) hebben de afgelopen twee jaar wel eens rechtstreeks contact met de gemeente gehad over vrijwilligerswerk De meeste contacten met de gemeente gingen over subsidies (8 organisaties) en evenementen/vergunningen (6 organisaties):
Andere onderwerpen waarover organisaties contact met de gemeente hebben gehad zijn onder andere:
Algemeen ouderenbeleid (Via de SR) Ouderenbeleid Dagopening door wethouder of burgemeester op de landelijke werkdag, kwam niet verder dan de ambtenaar Maatschappelijke Participatie/ Huisvuil en Rolstoelen. Opening en prijsuitreiking scholieren Oud papier
Van de 14 organisaties die de afgelopen twee jaar met de gemeente contact hebben gehad zijn er 10 tevreden en 4 ontevreden.
17
Verbetering in de omgang van gemeente met vrijwilligersorganisaties Verbeteringen zitten volgens veel organisaties vooral in het beter bekend maken van de subsidieprocedures (17 organisaties) en een vast contactpersoon bij de gemeente (12 organisaties). Ook het vrijwilligersbeleid zou beter onder de aandacht gebracht kunnen worden(11 organisaties). Voor zeven organisaties hoeft er niets verbeterd te worden.
Aan andere opmerkingen over verbeterpunten is genoemd:
controle vergunningen financiële ondersteuning middels subsidie verhogen, in een tijd waar bij de ouderen steeds meer gekort wordt!!!! fanatiek persoon met inlevingsvermogen natuur en milieu Het bestaan van onze commissie is bij de gemeente nauwelijks bekend.!) Binnen onze vereniging zijn de bestuursleden tevens de vrijwilligers. Wanneer er meer mankracht nodig, dan wordt dat geleverd door inwoners van Geesteren die onze vereniging een warm hart toedragen. vergunningen gratis maken dus geen leges e.d.
18
Ondersteuning van vrijwilligersorganisaties Ondersteuning vanuit een bond of koepel Meer dan de helft van de organisaties (23) die de enquête ingevuld heeft, maakt geen gebruik van ondersteuning door een bond of koepel. Organisaties die wel een vorm van ondersteuning gebruik maken krijgen die voornamelijk van een nationale (13 organisaties) of een provinciale bond (8 organisaties). Van een lokale organisatie wordt door twee organisaties gebruik gemaakt.
Bekendheid vrijwilligerscentrale De vrijwilligerscentrale van de Stichting Welzijn Tubbergen is bij 34 van de 41 respondenten (83%) bekend:
17%
83%
ja nee
Figuur 6 Bekendheid met Vrijwilligerscentrale
Daarna is gevraagd naar de bekendheid en het gebruik van verschillende activiteiten van de vrijwilligerscentrale Tubbergen. De website van de vrijwilligerscentrale is het meest bekend (in totaal 31 organisaties, ofwel 75%) en wordt ook het meest gebruikt (door 6 organisaties, ofwel 15%). De netwerkbijeenkomsten en het spreekuur zijn met 39% (17 organisaties), het minst bekend. Zo’n 5% van de organisaties (2 organisaties) hebben er ook gebruik van gemaakt.
19
Kennen we
Website www.vrijwilligerswerkTubbergen.nl Vrijwilligersvacaturebank. Informatie en advies m.b.t. vrijwilligerswerk Spreekuur vrijwilligerswerk Netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligers Coördinatie maatschappelijke stage Deskundigheidsbevordering: Trainingen en cursussen Organisatie bedankavond voor vrijwilligers Hulp bij het vinden van fondsen en subsidies Ondersteuning bij projecten
61% 61% 37% 34% 34% 41% 49% 46% 36% 27%
Bekend mee en gebruikt 15% 12% 10% 5% 5% 10% 7% 7% 5% 9%
Niet bekend mee 25% 27% 53% 61% 61% 49% 44% 46% 59% 65%
Tabel 1 Bekendheid met activiteiten vrijwilligerscentrale
Gevraagd is hoe de activiteiten gewaardeerd worden. Met de organisatie van de bedankavond voor vrijwilligers, de coördinatie van maatschappelijke stages, de vrijwilligersvacaturebank en de deskundigheidsbevordering zijn één of enkele organisaties zeer tevreden, maar daar staan ook enkele ontevreden reacties tegenover. Ook over de website zijn de meningen verdeeld. Zeer tevreden Website www.vrijwilligerswerkTubbergen.nl Vrijwilligersvacaturebank. Informatie en advies m.b.t. vrijwilligerswerk Spreekuur vrijwilligerswerk Netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligers Coördinatie maatschappelijke stage Deskundigheidsbevordering: Trainingen en cursussen Organisatie bedankavond voor vrijwilligers Hulp bij het vinden van fondsen en subsidies Ondersteuning bij projecten
0
Tevreden Ontevreden Zeer Weet ontevreden niet/geen mening 18 3 1 7
Geen antwoord 3
1 0
14 4
2 3
0 0
8 10
7 5
1 0
2 3
1 0
0 0
9 10
6 6
1 0
3 9
2 0
0 0
13 11
6 4
2
4
0
0
10
7
0
6
1
1
7
6
0
4
0
0
7
5
Tabel 2 Tevredenheid met activiteiten vrijwilligerscentrale
Er is aan alle vrijwilligersorganisaties, die bekend zijn met een dienst, gevraagd hoe zij deze dienst waardeerden. Het aantal respondenten verschilt dan ook per dienst. Maar iets kennen betekent niet dat de respondenten een oordeel over deze dienst hadden. Velen hebben geen antwoord gegeven of geen mening ingevuld. Hieruit blijkt dat de diensten wel bekend zijn, maar dat er vaak geen oordeel over gegeven wordt.
20
Gebruik van vrijwilligerscentrale en tevredenheid In totaal hebben 19 organisaties uit de enquête de afgelopen twee jaar gebruik gemaakt van de vrijwilligerscentrale. De meeste organisaties hebben één of enkele malen gebruik gemaakt van de Vrijwilligerscentrale, de Welzijnsorganisatie en een bewonersorganisatie hebben echter vaker contact gehad: gemiddeld twee keer per maand. De organisaties die gebruik gemaakt hebben van het steunpunt hebben ook hun tevredenheid aangegeven:
Ondersteuning op gebied van werving en promotie Deskundigheid van medewerkers Aanbod van trainingen en cursussen Toegankelijkheid van de locatie Kosten van dienstverlening Openingstijden van het bureau Bereikbaarheid via telefoon en mail
Zeer tevreden 0
Tevreden
Ontevreden
3
1
Zeer ontevreden 0
0 0 0 0 0 0
5 6 6 5 4 6
1 0 0 1 1 1
0 0 0 0 1 0
Weet niet/geen mening 15 13 13 13 13 13 12
Tabel 3 Tevredenheid over ondersteuning vrijwilligerscentrale
Er is aan alle 19 vrijwilligersorganisaties, die wel eens gebruik hebben gemaakt van (één of meerdere) diensten van de vrijwilligerscentrale, gevraagd wat zij van de geboden dienstverlening vonden per onderdeel. De respondenten hebben alleen een mening gegeven over de dienstverlening, waarvan zij gebruik hebben gemaakt. De andere diensten hebben zij niet ingevuld of geen mening gegeven. Dit verklaart het hoge percentage geen mening en geen antwoord. Bij mensen die ergens ontevreden over waren is een toelichting gevraagd. Reacties zijn:
Het is allemaal oppervlakkig en niet enthousiast. Kantoor is 's middags gesloten. Vrijwilligerswerk stopt niet om 12.30 uur! Onbekend maakt onbemind
Gemist aanbod bij Vrijwilligerscentrale Vijf organisaties geven aan diensten en activiteiten van het Vrijwilligerscentrale te missen, namelijk:
Subsidies en vergoedingen Aanschuiven bij bewonersoverleggen Actiever het gehele aanbod verduidelijken / aanbieden Een overzichtslijst met competenties en vaardigheden van de vrijwilligers. Indien je iemand nodig bent voor een specifieke klus, deze mensen kan benaderen. ( bijvoorbeeld mensen die in piek perioden per jaar ondersteuning kunnen bieden. En /of op diverse vlakken zoals financieel, juridisch, uitzoekwerk enz.) In het verleden zijn er wel eens bijeenkomsten geweest, zonder vervolg afspraken/uit te voeren handelingen
21
Ideeën voor ondersteuning Gevraagd is naar ideeën over hoe de eigen vrijwilligersorganisatie het best ondersteund zou kunnen worden. Dit levert de volgende antwoorden op:
Het is niet makkelijk, maar vrijwilligers werven moet je als organisatie zelf doen. Jij kent de mensen en directe benadering heeft het meeste effect. Verlaging van gemeentelijke belastingen. Verstrekte subsidie wordt weer terug genomen door gemeentelijke belastingen. 2,5 jaar geleden uit eigen initiatief een “Vooronderzoek integrale website Jeugd en Welzijn Tubbergen” opgesteld. Dit besproken met wethouder Tom Vleerbos. Hier is geen vervolg aan gegeven in de vorm van concrete plannen. Hier een deel uit dit vooronderzoek: “Ontwikkeling, beheer en onderhoud van een professionele website is tijdrovend, complex en brengt kosten met zich mee. Het plan is om de websites van jeugd- en welzijnsinstanties in de gemeente Tubbergen te centraliseren met iedere instantie haar eigen “look”. Iedere instantie kan gebruik maken van de integrale vooraf afgesproken en geïmplementeerde functionaliteiten. De aangeboden functionaliteiten zijn generiek. Het jeugd- en welzijnswerk in de gemeente Tubbergen zal een professioneel uiterlijk krijgen, op de “kaart” worden gezet en er een efficiënte informatievoorziening op na houden. De integrale website dient opgebouwd te worden d.m.v. Een Content Management Systeem (CMS). Dit CMS maakt het mogelijk om een website te maken en te onderhouden. Vanuit elke plek ter wereld en op ieder moment van de dag kan er via het Internet ingelogd worden. Vorm en inhoud zijn van elkaar gescheiden, waardoor men zich geen zorgen hoeft te maken over de huisstijl en zich volledig kan richten op de inhoud. De website is niet klaar als deze eenmaal operationeel is. De informatie moet regelmatig ge-update en actueel gehouden worden. De website moet een goede beheerorganisatie (gemeente Tubbergen) hebben en aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Tevens dienen de verschillende partijen een korte cursus te krijgen over contentbeheer. Voordelen voorgesteld project • Snellere en duidelijker afhandeling zodat je niet aan het lijntje word gehouden Voer opnieuw de vrijwilliger van het jaar in net als in Tubbergen Voor onze vereniging hebben wij geen hulp nodig. Wij gymmen een keer per week een uur en dat is het. Als er een vraag komt voor een maatje, is dit wel een specifieke vraag. De vraagsteller dan wijzen op de organisatie die dit behartigd en niet zelf gaan koppelen. Een sollicitatiegesprek met de vrijwilliger is dan wel van belang. Je moet op de hoogte zijn van de situatie om te kijken of de koppeling wel past. Het kan ook zijn dat er niet een vrijwilliger nodig is maar iets anders waar ze meer mee geholpen zijn. Het aanvragen van vergunningen zou vereenvoudigd moeten worden. Ook zou naar de kosten gekeken moeten worden. Wij doen het voor de gemeenschap en je moet betalen voor de vergunning terwijl de activiteit geen opbrengsten kent zoals Koningsdag en 4 mei viering. Eerder was daar subsidie voor. Voor de 4 mei viering krijg je een vast bedrag. Meerkosten moet de organisatie betalen. Mensen die hand en span diensten kunnen bieden op gebieden van financiën, contracten, schoonmaak- en onderhoudswerk
Bieden van ondersteuning en meedenken over vervolg Elf organisaties bieden nu al ondersteuning aan mensen die hulp of ondersteuning nodig hebben, vooral ouderen en zorg- welzijnsorganisaties, maar ook enkele sportverenigingen. Zij bieden: 22
We organiseren iedere maand een "middag" voor onze leden. Er is duidelijk behoefte aan meer activiteiten waardoor we de mantelzorg kunnen helpen en een soort dagopvang kunnen zijn. De gemeente zou hiervoor oog moeten hebben en jaarlijks op zogenaamde projectbasis middelen beschikbaat moeten stellen. Dat kan op basis van een jaarprogramma. We hebben een speciale groep voor mensen met een beperking. Mensen samenbrengen om contacten te onderhouden Belastinghulp via KBO Overijssel Inde toekomst. TABLETCOACH.. Computergebruik stimuleren en zo nodig daarbij hulp te bieden. Wij ondersteunen vrijwilligers Wij verzorgen Tafeltje dekje/ alarmering / meer bewegen voor ouderen/ woonservice activiteiten/sportief wandelen en nog veel meer. Bezoek + attentie rondom de feestdagen Ondersteuning van de mantelzorger door respijt te bieden, kunnen eens uit de situatie van altijd maar zorg, een luisterend oor te hebben zodat ze het verhaal eens kwijt kunnen en activiteiten ondernemen met de verzorgde. Problemen oplossen bij, TV, Zomer-en Wintertijd instellingen, opnemen meterstanden vwb water, gas- en electra, telefooninstelling, batterij vervangen, water bijvullen(CV) en lampen verwisselen. Bezoekwerk, organiseren van uitstapjes Frequente behandeling van geblesseerde sporters. Fysiotherapie E.Langeveld is gehuisvest in ons pand. Hierdoor blijft de zorg en hulp zo dicht mogelijk bij de mensen van ons dorp. Ondersteuning qua dagbesteding (i.s.m. St. Aveleijn) Onze organisatie organiseert carnavalsevenementen in verzorgingshuizen en bezoekt zieke en hoogbejaarde dorpsgenoten.
13 organisaties bieden nu niets aan, maar zouden in de toekomst wel iets te doen voor (de participatie van) mensen die ondersteuning nodig hebben, bijvoorbeeld ouderen, mensen met een beperking of aandoening of mensen met een uitkering. Vijf organisaties geven ook al hun eigen idee hoe zij meer zouden kunnen doen voor de participatie van inwoners van de gemeente:
De ouderenbonden meer te betrekken bij het aanbieden van activiteiten. Zoals hiervoor is aangegeven kan dat via het indienen van zogenaamde projecten waarbij de gemeente bijdraagt in de kosten. Onze organisatie zet zich gevraagd en ongevraagd in voor de belangen van de senioren in de gemeente Tubbergen. Hiervoor heeft zij overleg met diverse instanties zoals gemeente, Stichting Welzijn Tubbergen, Twentse seniorenraden, Sentrum en Provincie. Wij zijn er als ouderenbond op lokaal niveau ...... Juist voor de ouderen! Insteken om in dorpen vrijwilligers te ondersteunen die zorg hebben voor een ander en dit te versterken. Als organisatie zijn we bezig met projecten om individuelen ondersteuning te kunnen bieden en hier zijn al gesprekken over met diverse gemeenten. Daarnaast loopt er een pilot project voor nachtvrijwilligers als ondersteuning van de mantelzorgers
23
Andere organisaties willen deze ondersteuning nu en in de toekomst niet bieden, omdat:
Is nooit ter sprake gekomen Onze vereniging bestaat uit een vaste groep van 42 leden die oog en oor hebben voor elkaar We hebben er niet over na gedacht, we richten ons vooralsnog op de doelstellingen van de club We dienen een ander doel Wij zijn een gymclub Past niet bij een toneelvereniging Niet de doelstelling van onze organisatie Te kleine organisatie. We hebben hele actieve leden, die op de club komen om met elkaar te sporten. Onderling helpen we elkaar als dat nodig mocht zijn. We hebben in elk geval aandacht voor elkaar. Binnen de vereniging niet actief gericht op ondersteuning van mensen buiten de vereniging De vrijwillige medewerkers zetten zich op locatie in tijdens de openingstijden van de speelotheek. Daarnaast heeft ieder betaald werk. Op dit moment is het niet duidelijk of medewerkers ruimte/tijd hebben voor activiteiten naast dit vrijwilligerswerk. Onwetend over de vraag welke mensen ondersteuning nodig hebben. Ligt eraan welke vraag er komt te liggen. Bezetting van vrijwilligers zou een belemmering kunnen zijn, maar ook het ontbreken van een lift in onze ruimte als het gaat om een rolstoelafhankelijk. Hoge kosten Wij zouden wel willen maar door ruimtegebrek is dit helaas niet mogelijk Onze vrijwilligers (organisatie) zijn (is) daar niet op ingericht = de activiteiten (met glas) zijn daar niet geschikt voor
24
Bijlage 2: uitkomsten enquête inwoners Om te achterhalen wat vrijwilligers drijft om zich vrijwillig in te zetten en wat inwoners vinden van het vrijwilligersbeleid en de vrijwilligersondersteuning die tot nu toe wordt geboden, zijn er enquêtes verstuurd. In deze bijlage worden de uitkomsten van de enquête weergegeven.
Respons Aantal respondenten De vragenlijst ‘Vrijwillige inzet Tubbergen’ is in totaal 238 keer ingevuld. 192 keer is de enquête ingevuld via het burgerpanel van de gemeente Tubbergen, voor dat deel is de respons 28%. Daarnaast is de enquête per e-mail verspreid onder burgers, daarop zijn 46 volledig ingevulde reacties binnengekomen. Omdat niet bekend is hoeveel burgers de enquête per e-mail hebben ontvangen, kan hier geen responspercentage van gegeven worden. Geslacht, leeftijd en dagindeling Iets meer dan de helft van de respondenten is man.
44% 56%
Man Vrouw
Figuur 7 Geslacht
25
De leeftijden van de respondenten zijn als volgt verdeeld.
18 t/m 26 jaar 27 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar of ouder Total
Aantal 7 18 44 53 57 40 9 228
Percentage 3,1 7,9 19,2 23,1 24,9 17,5 3,9 100
Tabel 4 Verdeling respondenten naar leeftijd
De meerderheid van de respondenten heeft een betaalde baan.
Betaalde arbeid voltijd (36 uur of meer) Betaalde arbeid tussen de 24 en 36 uur per week Betaalde arbeid minder dan 24 uur per week (Vervroegd) gepensioneerd (Gedeeltelijk) arbeidsongeschikt Vrijwillig thuis Werkloos Studerend Total
Aantal
Percentage
82 37
36,1 16,3
24 49 8 15 10 2 227
10,6 21,6 3,5 6,6 4,4 0,9 100
Tabel 5 Dagindeling
26
Vrijwillige inzet Wel of geen vrijwilligerswerk Van de respondenten doen 188 (79%) mensen vrijwilligerswerk, 50 respondenten (21%) doen dat niet.
21%
Ja Nee 79%
Figuur 8 Wel of geen vrijwilligerswerk?
Aantal uur per week vrijwilligerswerk Een groot deel van de respondenten die vrijwilligerswerk doet zet zich ongeveer 2 uur per week in (ruim 40%). Ongeveer 30% zet zich meer dan 4 uur per week in, bijna 13% zelfs meer dan 8 uur per week.
Onbekend Tot 2 uur per week 2 tot 4 uur per week 4 tot 8 uur per week Meer dan 8 uur per week Totaal
Aantal 8 74 48 34 24 188
Percentage 4,3% 39,4% 25,5% 18,1% 12,8% 100,0%
Tabel 6 Aantal uur vrijwilligerswerk per week
27
Reden van vrijwillige inzet Gevraagd is ook waarom mensen zich vrijwillig inzetten. Respondenten geven dan vooral aan dat ze het belangrijk en leuk vinden om vrijwilligerswerk te doen. Werkgerelateerd vrijwilligerswerk en mensen die vrijwilligerswerk doen als opstapje naar een betaalde baan komt zeer weinig voor. Als onderdeel van een studie wordt het zelfs helemaal niet genoemd. Reden Omdat ik het belangrijk vind Omdat ik het leuk vind om te doen Omdat ik het normaal vind Omdat het bijdraagt aan mijn idealen Omdat het via school gaat Omdat ik iets wil leren Omdat het mijn dagbesteding is Omdat ik een uitkering ontvang Omdat het via mijn werk gaat Omdat ik hoop dat het een opstapje is naar betaald werk Omdat het onderdeel is van mijn studie Andere reden namelijk
Aantal 119 112 75 28 15 12 7 3 2 2
Percentage 65,7% 61,9% 41,4% 15,5% 8,3% 6,6% 3,9% 1,7% 1,1% 1,1%
0 34
0,0% 18,8%
Tabel 7 Redenen vrijwillige inzet
In ‘anders’ worden nog de volgende antwoorden gegeven:
De waardering die je terug krijgt van de mensen met een beperking Door ziekte thuis en geen werk Een vereniging kan niet zonder vrijwilligers Gevraagd, via kerk Het is nodig Het is van belang voor de gemeenschap Ik ben gezond In het belang van mijn kind Je laat een ander niet in de kou staan. Je voelt je dienstbaar voor de maatschappij Kerk en samenleving Mantelzorg moeder Mensen ontmoeten Mij gevraagd is om helpen kunt niet altijd weigeren Mijn "extra" bijdrage aan de maatschappij Om een ander te helpen Om iets te doen voor mijn dorp Om mensen te leren kennen Omdat het moet (verzorging van zoon met beperking) Omdat het noodzakelijk is om de leefbaarheid in het dorp te behouden, en daar ook zelf verantwoording voor wilt dragen Omdat het voor een gezonde samenleving noodzakelijk is 28
Omdat ik dan sociale actieve contacten heb Omdat ik vind dat, als je lid bent van een vereniging, iedereen iets moet doen voor deze vereniging. Omdat mijn vriendin het doet en ik haar mee help Saamhorigheid Sociaal , maatschappelijk meedoen Sociaal bezig zijn Sport en kerk Verantwoordelijkheid naar de samenleving Via kinderopvang Voetbalvereniging Voor een goed doel Waardering die je ervoor terug krijgt Zit in diverse commissies bij golfclub de koepel in wierden
In welke sector? Het meeste vrijwilligerswerk door de respondenten wordt gedaan in de sector Sport en recreatie (62 personen, 34%), daarnaast zijn Zorg en Welzijn (40 personen, 22%) en Religie en Levensbeschouwing (37 personen 20%) populair. Verkeer en veiligheid en media zijn met 2% (3 personen) het minst populair. 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
Figuur 9 Sector van vrijwillige inzet
29
Onder de categorie ‘anders’ hebben respondenten nog de volgende antwoorden gegeven:
Begeleiding verstandelijk beperkte dochter Bestuur stg sbn Bevorderen duurzaamheid Bloeddonor Carnaval Carnaval, jeugdsoos Collecteren Collecteren voor goede doelen nl. Het epilepsie fonds en de zieken omroep overijssel Collecteren voor landelijke acties Coordinatrice collecte rode kruis + nog collectrice 2 andere collectes Familie Familiezorg Goede doelen, 4 x per jar een collecteren voor een landelijke organisatie Hulp aan buren. Mantelzorg Mensen met een beperking, klup twente Ook in overkoepelende organisaties Oppassen op kinderen, eigen kinderen helpen Or en mr school Schoolmuseum ootmarsum Schoolplein Sensoor telefonische hulpdienst en slachtofferhulp nederland Stichting oranjewijk Verkeersbrigadier Verzorging van mij zoon met beperking en administratie bij ouderen Via jci almelo Wildbeheer eenheid Zorg voor familie Zorgboerderij
30
Redenen om te stoppen met vrijwillige inzet De combinatie met werk zou de belangrijkste reden zijn om te stoppen met vrijwilligerswerk, gevolgd door gezondheid. Kinderopvang zou voor weinig mensen een reden zijn, maar dat heeft natuurlijk ook met de leeftijd van deze respondenten te maken. Reden Combinatie met werk Problemen met mijn gezondheid Zorg voor gezin of familie Het werk is niet leuk meer Combinatie met andere vrijwillige inzet Financiën (reiskosten, onkosten) Geen uitdaging meer in het werk Problemen met kinderopvang Anders, namelijk… Er is geen reden waarom ik zou willen stoppen met mijn vrijwilligerswerk
Aantal 59 55 49 30 22 21 20 8 19
Percentage1 31,6% 29,4% 26,2% 16,0% 11,8% 11,2% 10,7% 4,3% 10,2%
39
20,9%
Tabel 8 Wat zou een reden zijn om te stoppen met een deel van uw huidige vrijwillige inzet?
Redenen om meer vrijwilligerswerk te gaan doen zou vooral zo zijn dat het leuk en nuttig is.
Als het leuk is Als het nuttig is Als het nodig is Als ik gevraagd word Als het uitdagend is Als het bijdraagt aan mijn idealen Als het leerzaam is Als het mijn kansen op de arbeidsmarkt vergroot Anders, namelijk…
Aantal 88 77 68 62 58 44 25 10 36
Percentage 47,1% 41,2% 36,4% 33,2% 31,0% 23,5% 13,4% 5,3% 19,3%
Tabel 9 Wat zou een reden zou om u (meer) vrijwillig in te zetten?
Aan andere antwoorden is gegeven: Alleen als het een positieve bijdrage kan zijn wat betreft mijn werk als hulpverlener, bijvoorbeeld zou ik mensen een dagdeel per twee weken advies kunnen geven over problemen met jongeren met alcohol en drugs of huiselijk geweld of gezinnen die kinderen hebben met een autistische stoornis! Dit is wat ik doe en hiermee wil ik mensen wel helpen!! Als de landelijke overheid wat meer rekening zou houden met de enorme inzet door vrijwilligers. In plaats van eindeloze kortingen toepassen op AOW en pensioen zouden vrijwilligers juist kosten moeten kunnen aftrekken bij belastingen. Als het er aan bijdraagt om het dorp vooruit te helpen en verder te verduurzamen Als het in verband met mijn gezondheid zou kunnen Als het met mij beter gaat Als het te combineren is met mijn werk/gezin Als ik er meer tijd voor had Als ik er meer tijd voor heb zou ik het zeker doen 1
Percentage berekend over de 187 mensen die deze vraag hebben beantwoord.
31
Als ik meer tijd heb Als ik meer vrije tijd zou hebben/ervaren Als ik wat minder zou gaan werken en meer vrije tijd heb . Anderen helpen Doe al genoeg Er zijn voor de ander Ik heb geen tijd voor meer vrijwilligerswerk Ik heb hier genoeg aan Ik heb voldoende vrijwilligerswerk Ik kan er niet meer bij hebben Ik zet me niet vrijwillig in omdat ik vind dat werk betaald hoort te worden. Ik zie de vrijwilligersorganisaties ook als een netwerk voor mijzelf Kinderen ouder en dus meer tijd. Leeftijd 78 Lichamelijk niet meer mogelijk dan wat ik nu BUITEN TUBBERGEN doe. Mantelzorg Niet meer dan nu Onmogelijk door slechtziendheid Te drukke werkzaamheden Te weinig vrijwilligers Teveel vrijetijd Tijd Voor mijn kinderen/school/sport Wanneer ik met pensioen ben Zeker niet meer omdat ik denk dat er misbruik wordt gemaakt van vrijwilligers
32
Waarom zet u zich niet vrijwillig in? Aan mensen die geen vrijwilligerswerk doen is gevraagd waarom men dat niet doet. Tijdgebrek en gezondheidsproblemen zijn daarvoor de belangrijkste redenen.
Tijdgebrek/te druk Problemen met mijn gezondheid Ik weet niet hoe ik aan (passend) vrijwilligerswerk kan komen Moeilijk te combineren met mijn werk Ik weet niet wat voor vrijwilligerswerk ik kan doen Ik heb nog niets geschikts gevonden Vanwege financiën (reiskosten, onkosten) Ik heb het nooit overwogen Geen interesse of behoefte Er is geen aantrekkelijk vrijwilligerswerk Problemen met kinderopvang Niemand heeft me gevraagd om me vrijwillig in te zetten Zorg voor gezin of familie Anders, namelijk…
Aantal 19 11 3
Percentage 39,6% 22,9% 6,3%
15 3 7 1 0 1 3 0 4 13 4
31,3% 6,3% 14,6% 2,1% 0,0% 2,1% 6,3% 0,0% 8,3% 27,1% 8,3%
Tabel 10 Redenen om geen vrijwilligers te doen
Andere reden:
Te oud: 83 jaar Heb in het verleden wel 10 jaar vrijwilligers werk gedaan! Veel aantrekkelijk werk wordt momenteel nog door betaalde krachten uitgevoerd. Vrijwilligerswerk is niet vrijwillig.
33
Ondersteuning bij vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk en ondersteuning vanuit een vrijwilligersorganisatie Ongeveer 23% van de vrijwilligers (41 respondenten) wordt in het vrijwilligerswerk ondersteund vanuit een vrijwilligersorganisatie. De overige respondenten doen geen vrijwilligerswerk via een organisatie of worden niet via een organisatie ondersteund.
9%
23% Ja Nee
68%
Onbekend
Figuur 10 Ondersteuning vanuit vrijwilligersorganisatie
Ondersteuning vanuit een vrijwilligersorganisatie Waardering en een vast aanspreekpunt is de belangrijkste vorm van ondersteuning die vrijwilligers verwachten en krijgen. Scholing/opleiding en functioneringsgesprekken zijn vormen van ondersteuning die meer verwacht worden van een organisatie (6 x) dan gegeven (resp. 4 en 5 keer). Welke ondersteuning verwacht u én welke ondersteuning krijgt u bij het doen van uw vrijwilligerswerk? Waardering (bijv. vrijwilligersuitjes, bloemen) Een vast aanspreekpunt Onkostenvergoeding Vrijwilligersverzekering Scholing/opleiding Functionerings- of begeleidingsgesprekken
Ik verwacht
Ik krijg
3 9 3 8 6 6
23 16 14 11 4 5
Tabel 11 Vormen van ondersteuning die vrijwilligers krijgen
34
Gevraagd is ook naar de waardering van deze verschillende vormen van ondersteuning, hieronder staan de antwoorden over alle respondenten. De waarderingsactiviteiten (uitjes, bloemen) krijgen dan de meeste waardering, en ook een vast aanspreekpunt en vrijwilligersverzekering worden erg gewaardeerd. Hoe tevreden/ontevreden bent u over die ondersteuning Waardering (bijv. vrijwilligersuitjes, bloemen) Een vast aanspreekpunt Vrijwilligersverzekering (Onkosten)vergoeding Opleidings- en scholingsmogelijkheden Functionerings- of begeleidingsgesprekken
Zeer tevrede n
Tevrede n
Ontevrede n nocht tevreden
Ontevrede Zeer n ontevrede n
N.v.t.
8 5 4 3
15 19 13 10
2 3 1 4
1 1 1 2
0 1 1 1
4 2 6 10
1
8
0
0
1
14
1
8
3
1
0
12
Tabel 12 Tevredenheid over ondersteuning vanuit eigen organisatie
Bij de antwoorden is ook naar een toelichting. Mensen die tevreden zijn geven aan: Begeleiding en scholing/opleiding De ondersteuning van de organisatie als ik daar om vraag. De organisatie De samenwerking met andere vrijwilligers De waardering vanuit de organisatie dat je vrijwilliger bent deze hebben ze hard nodig Goede begeleiding s.w.t Het is een goed georganiseerde vereniging met goed en gezellige vrijwilligers, in overleg is er een heleboel mogelijk. Dus mochten er struikelblokken zijn , wordt dit veelal intern opgelost zodat iedereen het naar hun zin heeft. En daarbij, het is vrijwilligers werk dat ikzelf heb uitgekozen, heb me dusdanig wel verdiept in het hoe wat waar. Na 20 jaar doe ik het nog steeds met veel plezier. Het werk op zich is leuk, en de mensen zijn dankbaar Het werk op zich. Ik ben gewoon blij dat ik vrijwilligerswerk mag doen en verwacht gewoon helemaal niks behalve blije mensen Ik ben tevreden omdat de werkzaamheden mij voldoening geven, in het hospice als gastvrouw en koffie schenken in het Meulenbelt Ik ben tevreden over de vele sociale contacten in mijn vrijwilligerswerk Ik krijg veel support, kan altijd bij teamleider aankloppen als er vragen zijn Inzet van mededorpsgenoten Je doet het gewoon. Punt. Je kunt altijd op iemand terugvallen Onkostenvergoeding is ruim voldoende Over de afhandeling van de collectebussen Tevreden over de onkostenvergoeding, het krijgen van de materialen en kleding, en de vele blijken van waardering, goede communicatie Tevreden over de waardering de maatschappij/het dorp laat merken over de werkzaamheden welke worden uitgevoerd Voldoening vanuit de bezigheden en contacten Voldoet aan mijn verwachtingen Waardering van mensen die je helpt 35
Zijn vrij om naar eigen inzicht invulling te geven. Leuke medevrijwilligers
Respondenten minder tevreden zijn geven aan: Af en toe bezoek ik een oudere dame, voor haar gezelligheid of af en toe een uitje. Als ze ziek is, of zoals laatst in het ziekenhuis was opgenomen krijg ik daarvan geen enkel bericht. Momenteel is door eens studie mijn tijd voor bezoekjes in de knel komen te zitten. Ik zou graag met iemand daarover praten. Misschien moet er iemand anders komen om bij deze dame langs te gaan en het van mij over te nemen. Begeleiding kan beter. Dat het altijd maar weer beloond moet worden met een feestje. Een jaarlijkse eindejaarsborrel Onkostenvergoeding als reiskostenvergoeding is eigenlijk te weinig. Ik maak erg veel kilometers per jaar. De benzinekosten zijn dan nog niet gedekt. Onkostenvergoeding geldt niet Ontevreden over het niet voldoende beschikbaar zijn van professionele ondersteuning indien dat gewenst is en ontevreden over vrijwilligersverzekering/ bestuurdersaansprakelijkheid indien accommodatie meer dan 5 ton waard is. Organisatie die het vrijwilligerswerk niet waarderen Regelgeving van de gemeente is veel te veel en te complex voor "de gewone mens" Schamele km vergoeding van 19 cent We hopen dat de subsidie van de gemeente toereikend blijft
Bekendheid en gebruik van Vrijwilligerscentrale Stichting Welzijn Tubbergen Waar gaat u naartoe met vragen over vrijwilligerswerk Gevraagd is waar mensen als ze vragen hebben over vrijwilligers werk naartoe zouden gaan. Dat is meestal bij de eigen vrijwilligersorganisatie (50%), zo’n 30% zou echter (ook) naar de Stichting Welzijn Tubbergen gaan.
Bij de organisatie waar ik vrijwilligerswerk verricht Bij de Stichting Welzijn Tubbergen Ik weet niet waar ik terecht kan met vragen Bij het loket van de gemeente Anders, namelijk…
Aantal 92 54 23 14 23
Percentage 50,8% 29,8% 12,7% 7,7% 12,7%
Tabel 13 Als u vragen heeft over vrijwilligerswerk bij wie zou u deze dan stellen? (meerdere antwoorden mogelijk)
Bij ‘anders’ worden de volgende antwoorden gegeven:
Bij collega vrijwilligerswerkers Bij iemand die ook bij die betreffende organisatie vrijwilligerswerk doet Bij kerkgenootschap mede vrijwilliger. Collega’s In elk geval niet bij de Stichting Welzijn Tubbergen, veel wollig taalgebruik, weinig concreets, heb je niets aan Internet/computer (3 x) Parochie bestuur/ kerk (3 x)
36
Scoop Stichting mantelzorg Zonnebloem in Breda
Bekendheid van Vrijwilligerscentrale van Stichting Welzijn Tubbergen Ruim 70% van de respondenten die vrijwilligerswerk doet is bekend met de vrijwilligerscentrale. In de vragenlijst die via e-mail is verstuurd is deze vraag ook gesteld aan mensen die geen vrijwilligerswerk doen, van de respondenten op die vragenlijst die geen vrijwilligerswerk doet kent ongeveer 20% de vrijwilligerscentrale (tabel niet opgenomen).
28%
Ja Nee
72%
Figuur 11 Kent u de vrijwilligerscentrale Tubbergen?
Aan de mensen die de vrijwilligerscentrale kennen is ook gevraagd hoe ze weten van het bestaan van de vrijwilligerscentrale, de meeste respondenten kennen de centrale via de media (krant radio en tv) en ook wel via de gemeente. Hoe kent u de vrijwilligerscentrale? Via krant/radio/tv Via de gemeente Via internet Via bekenden Via de vrijwilligersorganisatie Via posters/folders of flyers Via de school Via re-integratietrajecten/Sociale Dienst Anders, namelijk…
aantal 78 45 31 28 27 16 4 0
percentage2 54,9% 31,7% 21,8% 19,7% 19,0% 11,3% 2,8% 0,0%
18
12,7%
Tabel 14 Hoe kent u de vrijwilligerscentrale?
2
Percentage is berekend over de 142 respondenten die de vraag naar de bekendheid van de vrijwilligerscentrale positief hebben beantwoord.
37
Andere manieren waarop mensen de vrijwilligerscentrale kennen zijn via het werk , het blad ‘op en rond de essen’, de bibliotheek of omdat mensen er zelf een keer langsgelopen zijn. Ook is gevraagd aan de mensen die aangegeven hebben bekend te zijn met de vrijwilligerscentrale naar de bekendheid en gebruik van de verschillende activiteiten van de vrijwilligerscentrale. De website en de vacaturebank zijn het meest bekend (ruim 70%) en de hulp bij het vinden van fondsen en subsidies het minst bekend (ruim 26%).
Website www.vrijwilligerswerkTubbergen.nl Vrijwilligersvacaturebank. Bemiddeling tussen vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties Informatie en advies m.b.t. vrijwilligerswerk Spreekuur vrijwilligerswerk Netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligers Coördinatie maatschappelijke stage Deskundigheidsbevordering: Trainingen en cursussen Organisatie bedankavond voor vrijwilligers Hulp bij het vinden van fondsen en subsidies Ondersteuning bij projecten
Ken ik
Bekend en gebruikt
53,5% 61,3%
17,6% 9,9%
Niet bekend mee 28,9% 28,9%
46,5% 34,5% 35,9% 37,3% 33,8% 36,6% 22,5% 33,8%
9,9% 3,5% 4,2% 5,6% 8,5% 9,2% 3,5% 4,9%
43,7% 62,0% 59,9% 57,0% 57,7% 54,2% 73,9% 61,3%
Tabel 15 Gebruik activiteiten vrijwilligerscentrale
Gevraagd naar de waardering van de verschillende activiteiten ontstaat het volgende beeld:
Website www.vrijwilligerswerkTubbergen.nl Vrijwilligersvacaturebank. Bemiddeling tussen vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties Informatie en advies m.b.t. vrijwilligerswerk Spreekuur vrijwilligerswerk Netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligers Coördinatie maatschappelijke stage Deskundigheidsbevordering: Trainingen en cursussen Organisatie bedankavond voor vrijwilligers Hulp bij het vinden van fondsen en subsidies Ondersteuning bij projecten
Zeer tevreden
Tevreden
tevreden noch ontevreden
Ontevreden
Zeer ontevreden
1
44
21
4
0
Weet niet/ geen mening 26
2
23
20
5
1
46
3
28
18
1
0
26
0 1
17 16
11 15
0 1
0 0
22 21
1 2
15 16
11 14
2 1
0 0
27 24
4
24
12
0
1
20
0
10
7
0
0
17
0
16
16
0
0
19
Tabel 16 Waardering activiteiten vrijwilligerscentrale
38
Gevraagd naar een toelichting over waar mensen tevreden over zijn voor wat betreft de vrijwilligerscentrale worden de volgende antwoorden gegeven:
Aandacht aan vrijwilligerswerk Betrokkenheid De communicatie De vriendelijke bedankjes van de bewoners van avelijn Duidelijke communicatie, goede voorlichting Eigen initiatief Er is voldoende en duidelijke informatie beschikbaar over de onderwerpen die voor mij belangrijk zijn Geen idee want een groot deel van mijn vrijwillige inzet valt buiten de gemeentegrenzen van tubbergen. Gemakkelijk bereikbaar en ruime deskundigheid op vele terreinen aanwezig. Heb er weinig mee van doen gehad Heb er wel wat over gelezen, maar daadwerkelijk nog geen gebruik van gemaakt Het persoonlijke contact wanneer je belt Het werk waar de stichting zich voor inzet is prima Ik ben dik tevreden. Ik ben tevreden en laat men zo door gaan. Indien ik vragen heb trek ik aan de bel Ik ben uitermate tevreden over de begeleiding bij het zoeken en vinden van vrijwilligerswerk Ik heb er zelf (nog) geen gebruik van gemaakt, maar weet via de media wel dat er belangrijk werk wordt gedaan. Ik kom oorspronkelijk uit Almelo en vindt dat je via de website goed kunt vinden waar je belangstelling naar uit gaat. Er wordt ook veel aandacht aan dierenvrijwilligers besteed. Dat is iets waar mijn interesse naar uit gaat in de nabije toekomst. Ik spreek soms mensen in mijn kapsalon die werk verrichten van besturen binnen de vrijwilligers centrale tot uitvoerders binnen de centrale. Ze komen altijd positief over. Daarom denk ik dat er veel vrijwilligers actief zijn op allerlei gebied in Tubbergen Informatie Ken eigenlijk alleen de vrijwilligersvacaturebank. Kijk daar wel eens in via de site. Dat werkt wel goed. Luisteren naar elkaar dat is de beste grondlegger van het vrijwilligers werk,ik zeg altijd een vrijwilliger is ook maar een vrijwilliger. Melding vacatures in op en rond de essen. Met een vraag heb je korte lijnen nodig Over de manier hoe er met vrijwilligers om wordt gegaan Over de opzet van de organisatie Over gegeven cursus ben ik zeer tevreden Tamtam werkt gunstig, zonnebloem en ouderenorganisaties doen goed werk. Vind vrijwilligerswerk goed voor instanties die het financieel niet zo breed hebben Voor medewerking stonden zij altijd klaar en staken daar ook energie in.soms veel van geleerd. Vrijwilligersavond 39
Vrijwilligersmarkt Canisius Vrijwilligerswerk moet gestimuleerd worden en er moet door iedere burger op enige wijze aan bijgedragen worden. Weet niet, geen gebruik van gemaakt dus geen oordeel Werk op en rond voetbalvelden Wij zijn behoorlijk zelfredzaam als organisatie Ze laten van zich horen/zien, zodat mensen kunnen zien/lezen waar er vacatures zijn.
Bij de toelichting waar mensen minder tevreden over zijn wordt het volgende geantwoord:
Af en toe informatievoorziening sneller geven en niet achteraf. Alles centraal regelen De algemene ervaring die wij hebben met de Stichting Welzijn is dat er hele verhalen worden verteld waar je moe van wordt, maar dat het concreet verder helpen en oplossingen aandragen c.q. Helpen uitwerken niets van terecht komt De coördinatie, gebeurt niet De mensen kunnen bij hun instantie altijd vragen naar info. Er is meer kennis in huis dan menigeen denkt. Een vrijwilligersavond wordt georganiseerd vind ik overbodig. Zonde van het geld! De organisatie levert niet het gewenste resultaat op en past niet meer in de huidige maatschappij........... De organisatie waar je solliciteert voor vrijwilligerswerk geeft niet altijd antwoord op de sollicitatie Er is geen onderzoek of de mensen waar hulp aan verleend wordt wel of niet financieel hulp zelf kunnen bekostigen Er is weinig contact geweest tot nog toe. Ik zal zelf binnenkort contact opnemen. Het actief bezig zijn van de vrijwilligerscentrale van het koppelen en matchen Ik betwijfel of de vacaturebank vindbaar genoeg is en of die in een behoefte voorziet. Ik zie soms vacatures aan het raam hangen van waar de stichting is onder gebracht. Ik zie dan alleen een raampartij met gesloten lamellen. Dat vind ik niet echt open overkomen. Niet echt iets waarvan je denkt,daar loop ik eens binnen. Ik zou na al die jaren niet kunnen zeggen wie daarbinnen aan het werk zijn. Meer openheid kon wel eens drempel verlagend zijn. In elk geval de vrijwilligersverzekering. En de erkenning van het belang van vrijwilligerswerk door het gemeentebestuur. Invulling van de mogelijkheden door de huidige organisatie Is een puur persoonlijke reden, ook iets eenmaligs. Stond al langer ingeschreven voor een bepaalde functie (vrijwilligerswerk). Toen daar iemand voor gevraagd werd, werd ik niet benaderd. Ik heb telefonisch contact opgenomen maar er was al zoveel belangstelling getoond dat ik niet meer mee kon solliciteren. Toen ik daar -telefonisch- bezwaar tegen maakte werd het eerst geschoven op een al langer ziek zijnde collega, later werd gezegd dat de vacature al ingevuld was. Moet meer aan de weg timmeren, SWT is niet bekend bij veel kennissen van mij Website is niet overzichtelijk Zoekfunctie op de site naar vrijwilligers functioneert niet 40
Vrijwillige zorg In dit onderdeel gaat het om de vrijwillige zorg die mensen voor vrienden, familie of kennissen doen. Vrijwillige inzet voor vrienden, buurtgenoten en kennissen De meeste respondenten zetten zich wel eens in voor vrienden, buurtgenoten of kennissen of zouden dit doen als er een beroep op hun wordt gedaan. Bij elkaar gaat het dan om 90% van de respondenten.
Ja Nee, maar ik zou het wel doen als het gevraagd wordt Nee, en ik zou het ook niet doen als het gevraagd wordt Onbekend
Aantal 120 84
Percentage 52,4% 36,7%
18
7,9%
7
3,1%
Tabel 17 Zet u zich vrijwillig in voor mensen in uw buurt of kennissen- en vriendenkring?
Hulp bij de vervoer, boodschappen doen en administratieve hulp zijn de meest genoemde vormen van vrijwillige inzet. Meer intieme zorg als persoonlijke verzorging en verpleegkundige hulp wordt het minst gedaan.
Vervoer en begeleiding bij bezoeken Boodschappen doen Administratieve hulp (bijvoorbeeld financiën) Planten watergeven of post bewaren als iemand afwezig is Klussen in huis Aanvragen en regelen van voorzieningen Bijhouden tuin Op de kinderen passen Huisdieren verzorgen Hulp bij het huishouden Klaarmaken warme maaltijden Persoonlijke verzorging (bijvoorbeeld wassen en aankleden) Verpleegkundige hulp (bijvoorbeeld toedienen van medicijnen) Iets anders, nl. …………………
Aantal 73 65 58 53 45 43 33 32 24 22 20 13 8 21
Percentage 35,8% 31,9% 28,4% 26,0% 22,1% 21,1% 16,2% 15,7% 11,8% 10,8% 9,8% 6,4% 3,9% 10,3%
Tabel 18 Welke vormen van hulp geeft u of zou u willen geven?
41
Andere activiteiten die mensen nu al geven of zouden willen geven zijn:
Op eigen kinderen passen Gastvrouw verpleeghuis en begeleiding autistisch persoon.... Gewoon gezelschap zijn, tijd besteden aan aandacht. Gewoon, er zijn. Af en toe een bezoekje, koffiedrinken Gezelschap houden en eventueel spelletjes doen Hangt af van de vraag Iets in kunst en cultuur, denk aan samen iets creatiefs doen Ik ben mantelzorger Klussen in en om huis Maatje voor mantelzorger van een dementerende Nt2 geven Ondersteunen,begeleiden van mantelzorgers,kinderen met problemen Ouderen en of mensen met een beperking bezoeken , voorlezen , wandelen enz . Persoonlijke aandacht Sneeuwruimen Vaak een luisterend oor zijn voor oudere en zieke mensen Voldoende Vrijwillige inzet t.b.v. Het realiseren van een nieuw dorpshuis/sportzaal Wat er maar voor valt
Ondersteuning bij hulp geven aan anderen? Gevraagd is ook of mensen ondersteuning nodig hebben bij de hulp die ze geven aan een ander. Voor bijna 95% van de respondenten is dat niet het geval.
6% Ik heb geen ondersteuning nodig 94%
Ik heb de volgende ondersteuning nodig:
Figuur 12 Ondersteuning nodig bij hulp aan anderen?
42
Voor de 6% die aangeeft wel ondersteuning te willen/verwachten, worden vooral financiële ondersteuning en informatie genoemd:
Administratief Begeleiding Beter weten welke hulp gevraagd wordt, m.n. Van onbekenden, van bekenden is het duidelijk Financiële ondersteuning Financiën regelen voor diegene is lastig, net als verpleegkundige zorg Grote keuken, gereedschap Informatie Inzicht in mogelijkheden organisatie / instanties Reserve vrijwilliger, zodat t een minder grote verplichting is en je onderling kan regelen/ruilen/overleggen Waardering Weten wat er allemaal mogelijk is voor mensen met handicap en waar je hulp kunt vragen en informatie
Mensen die anderen niet willen of kunnen helpen Aan mensen die bij de eerste vraag van dit hoofdstuk aangegeven hebben geen hulp te willen of te kunnen geven is een toelichting gevraagd:
Ben niet in staat ivm lichamelijke beperkingen meer te doen dan wat ik nu doe. Ben niet opgeleid om zorg te geven Dit soort werk ligt mij niet Door tijdgebrek ivm werk Geen tijd ivm druk gezin Ik ben geen verpleegster of verzorgster en heb ook bewust niet voor dat beroep gekozen. Ik ben daar niet goed in. Als het gaat om verzorging voor familie of hele goede vrienden dan zou ik het wel doen, maar anders absoluut. Iet Ik wens niet gebonden te zijn aan verplichtingen, alleen op eigen initiatief tijdsbesteding aan hulp enz In verband met interesse. Is niet mijn ding Ligt aan de situatie en wie zou vragen.beperkende factor is tijd Omdat het niet mijn vak is en ik andere (vrijwillige) diensten leuker vind. Omdat het te vanzelfsprekend wordt dat men klaar staat voor een ander en daarom misbruik op de loer ligt Omdat ik daarvoor te oud ben Op dat gebied voldoende te doen binnen de familie
43
Maatschappelijke participatie Dit onderdeel gaat in de vraag bereid om (vrijwillig) een initiatief op te zetten of deel te nemen aan een initiatief om ervoor te zorgen dat iedereen mee kan doen met de samenleving. Bereidheid om mee te doen aan initiatieven voor meedoen aan de samenleving Zo’n 20% van de respondenten is spontaan bereid om mee te doen om aan een initiatief deel te nemen zodat meer mensen mee kunnen doen aan de samenleving. Daarnaast is ruim 40% bereid om mee te doen als er een beroep op hen wordt gedaan
Ja Nee, maar ik zou het wel doen als het gevraagd wordt Nee, en ik zou het ook niet doen als het gevraagd wordt
Aantal 46 97
Percentage 20,2% 42,5%
85
37,3%
Tabel 19 Bent u bereid mee te denken over wat vrijwilligers kunnen doen?
Ideeën voor initiatieven maatschappelijke participatie Gevraagd is ook naar ideeën over wat men dan zou doen en welke ondersteuning men zou willen hebben. Aan ideeën wordt het volgende genoemd:
Activiteiten voor de jeugd van 12 to 16 jaar en voor senioren in het algemeen Alle voorkomende werkzaamheden, inclusief inzet mobiliteit, adm. Ondersteuning, sportvereniging etc. Begeleiden, ondersteunen van jonge probleemgezin, alleenstaande ouder of gehandicapten Begeleiding bij evenementen van diverse soort. Reparatie van elektrische apparaten Bereikbaarheid van winkels en openbare gebouwen stimuleren door mensen aan te spreken op bv toegankelijk houden van de trottroirs ed ( oa sneeuwvrij en vrij van verkoopuitstalling) Bestuurlijke ondersteuning Bezorgen van tafeltje dekje b.v. Buurtactiviteiten organiseren zodat iedereen meedoet in de samenleving Dorpen leefbaar houden Een evenement organiseren en ondersteunen met communicatie Een onderzoek vooraf naar behoefte/belangstelling lijkt mij een vereiste Het bezoeken van mensen die eenzaam zijn of het bieden van ondersteuning in het vinden van de juiste weg in hun hulpvraag enzo. Hier gaat nog vaak veel mis. Mensen worden vaak van het kastje naar de muur gestuurd en geven het dan op of nemen de moeite niet meer. Het organiseren gaat me goed af en daar zou ik me wel voor in willen zetten. Samen werken aan een schonere omgeving door rommel op te ruimen. De mensen krijgen daarover dan een goed gevoel met de gedachte daar heb ik aan mee gewerkt. Niet van die dingen waar net over genoemd werd waar totaal geen behoefte aan is. Hulp aanbieden op technisch vlak
44
Iets creatiefs wat aantrekkelijk zou zijn voor de doelgroep, desnoods iets in de vorm van een uitstapje naar oudheden in de buurt, sprekers die iets over de geschiedenis willen vertellen van hun omgeving Iets gerelateerd aan mijn werkveld; informatie verzorgen, overbrengen op het gebied van welzijn en (jeugd)zorg.verder activiteiten organiseren, begeleiden in bv. een MFC Iets met sport voor kinderen Ik ben creatief Ik doe redelijk veel vrijwilligerswerk en wil dat ook wel blijven doen zolang dat mogelijk is. Op dit moment wil ik er liever geen nieuwe taken bij. Ik heb juni 2013 een initiatief aangeboden aan de gemeente om met kinderen en evt. Ouderen een grote schildering te maken op een kale wand in het dorp.Ik wil dit organiseren en begeleiden maar helaas heb ik nog geen enkele reactie hierop gehad, Ik weet niet of ik zo maar kan zeggen dat zou ik wel kunnen doen op dit moment doe ik al genoeg voor de ouderen en zieke mensen samen met 24 andere vrijwilligers In de gemeente moet plek zijn voor alle leeftijden, dus ook voor jongeren. Helaas is dat veelal niet het geval en zodra iets wel populair wordt, denk b.v. Aan het trapveldje aan de Havezatestraat in Tubbergen, dan veroorzaken ze overlast. Het wordt de hoogste tijd dat er meer voor hen wordt georganiseerd, wellicht vanuit een soort van projecten- of evenementenbure Inzet voor ouderen welzijn Kleine klusjes, licht administratief werk,lichte tuinwerkzaamheden,af toe een potje koken voor iemand die alleen is enz. Meer op richten voor kinderen met gedragsproblemen dat zij ook een uitje hebben en ook om de ouders te ontlasten.kinderboerdrij eendjespark Om als vrijwillige de winkeliers eens duidelijk willen maken dat ze eens 1 gezamenlijke winkel sluiting hebben Opzetten buurthuiskamer ism zorgorganisaties, waar (eenzame)ouderen/chronisch zieken, die niet (meer) in aanmerking komen voor een indicatie dagbesteding, terecht kunnen voor dagopvang. Om met vrijwilligers een dagbesteding met maaltijd 1a2 keer per week op een locatie in de wijk/dorp te organiseren. Maaltijd gezamelijk, plaatselijke horeca, ondernemers betrekken. Opzetten wielerclub in Harbrinhoek-Mariaparochie Ouderen bij elkaar brengen om bijvoorbeeld een gezellige middag samen door te brengen. (vervoeren) mensen met een beperking begeleiden, ontspanning, sport, wandelen, fietsen. Ouderen en gehandicapten helpen met allerlei zaken. Ouderen ondersteunen op de digitale snelweg. Praatavond / ondersteuning op het gebied van opvoeding, werk zoeken, Samen wandelen, of iemand helpen met computer Te hoge drempel limiet gooien in Grotestraat bij flat ,,Brokelman" Verrichten van buurtwerk ook onderhoud openbare ruimte en lichte verzorgende taken Vervoer naar arts of ziekenhuis verzorgen Vervoer verzorgen, klusje uitvoeren, kop koffie drinken en over het weer praten Via Dorpsbelang Geesteren gebeurt dit al Zorgen dat mensen met een beperking zich onder de mensen kunnen begeven 45
Ondersteuning bij initiatieven maatschappelijke participatie Op de vraag welke ondersteuning men zou willen hebben wordt het volgende geantwoord:
Beetje meedenken misschien. Of in ieder geval een reactie. Begeleiding en uitleg over de mogelijkheden Betrokkenheid en regie Coöperatieve en flexibele houding Cursus Excel Dat is dan afhankelijk van bovenstaande. De gemeente zal het initiatief moeten nemen in de kwestie. Een initiatief is vervolgens zelfredzaam met minimale middelen indien de juiste kartrekkers opstaan. Een "opstartbedrag" wellicht (om het idee uit te kunnen voeren) Een ambtenaar als aanspreekpunt binnen het gemeentehuis om over allerlei problemen voor bv mindervaliden in gesprek te gaan. Deze persoon moet dan naderhand de verantwoordelijke ambtenaren, wethouders aanspreken en zo snel een gesprek kunnen regelen met de verantwoordelijke, of een oplossing aandragen naar de "klager" Een contactpersoon die bekend is met de in en outs van wat /waar nodig is.een persoon die gemakkelijk benaderbaar is, waarbij het accent moet liggen op informatief en pas later bemiddelend Een cultuurhuis wat eens een opknap beurt nodig heeft als gemeente zou u eens moeten komen kijken naar het cultuurhuis hier in albergen, diep droevig w.c. zijn echt niet van deze tijd, keukenblok valt bijna van ellende in.een ongezellige ruimte waar dan ook nog de dagopvang inzit (maar daar is gewoon geen geld voor de stichting om het op te knappen. Vergeet niet dat gebouw staat al bijna 40 jaar . Je gaat daar niet zo gauw een vergadering beleggen omdat het een hol en ongezellig gebouw is jammer maar het moest een gebouw zijn voor de hele gemeenschap ,!!!!! Een initiatief vanuit de gemeente om iets van een vraagbaak op te zetten voor een ieder of men nu oud of jong is doet er niet toe en dan hulp en ondersteuning bieden in de vraag naar van alle uiteenlopende zaken die zich voor kunnen doen in een mensenleven. Een oor waar naar geluisterd wordt en waar wat mee gedaan wordt, want dat is bij de gemeente zoek en als dat er niet is bij de gemeente ja dan stopt het en het gaat niet meteen over geld soms is het nl een kleine aanpassing en dit veel geld oplevert (ervaring). Een opstart, weten wat mogelijk issamenbrengen van vraag en aanbodback-up, makkelijk benaderbaar orgaan waar je terecht kunt voor begeleiding/vragen Eigen initiatief Financiele middelen, misschien goede begeleiding. Financiele ondersteuning en faciliteiten Gegevens wat er gedaan kan worden en de middelen die beschikbaar zijn. Goede communicatie tussen alle partijen Goede ondersteuning en opleiding. Website van vrijwilligerscentrale overzichtelijker. Heb ik me zo 1,2,3 niet in verdiept Heb me er niet mee bezig gehouden is moeilijk aan te geven. Is er onderzocht waar behoefte aan is ?stelt de gemeente zich soepel op met beschikbaar stellen van middelen ?
46
Het beschikbaar stellen van een (klein) budget, waarmee tevens het budget dat er anders mee gemoeid is met het dubbele naar beneden toe kan. Ik heb genoeg ervaring, ik werk op dit moment met mensen met niet aangeboren hersenletsel. Informatie waar menzich kan melden, informatie, gesprekken Inlichtingen Let op; +/- 75% van de 70+ vrijwilligers is digibeet. Ben je dan als vrijwilliger oninteressant ??? Kunnen wij dan niets meer betekenen voor de maatschappij ? Veel vrijwilligers denken:"laat de gemeente hier eens over nadenken. Het is altijd maar www..... . Als alle vrijwilligers zonder computer zouden stoppen met het werk, dan is holland in last.!! Medewerking en veel minder papier eisen of bij aanvragen dat je weer wordt door gewezen. Nee dan moet je niet bij mij zijn maar... Met gelijkgestemden in contact komen om tot een plan tot uitvoering te brengen bijvoorbeeld. Misschien wel een locatie, multifunctionele ruimte. Middelen om een onderzoek uit te voeren; financiele ondersteuning voor werving van deelnemers, middelen voor een evenement, etc.. Omdat het 'bureau' de jongeren vertegenwoordigd, en zij daarmee kunnen aangeven wat er voor henzelf veranderd zou moeten worden - bijvoorbeeld qua voorlichting, is het belangrijk dat andere organisaties er rekening mee houden. Het moet dus een bestaansrecht krijgen in de maatschappij, nog los van het feit of jongeren zich erdoor wel/niet (genoeg) vertegenwoordigd voelen. Volgens mij is het daarom nodig dat de gemeente zorgt dat het aan tafel komt te zitten bij de organisaties (school, verenigingen, hulpdiensten, gemeente, enzovoorts). Op dit moment heb ik geen hulp van de gemeente nodig. Dat wil overigens niet zeggen dat dit in de toekomst niet het geval zal zijn; dus de vraag is zeer terecht en zal mogelijk op dit moment voor anderen van belang zijn! Op dit moment loopt alles wat ik onderneem op rolletjes Persoonlijke ondersteuning en een actieve deelname hierin van de gemeente Professionele ondersteuning voor t opzetten en als vraagbaak (ook als t loopt) om ook vroegtijdig problemen te signaleren en daar waar nodig adequate hulp in te zetten. Ruimte om sa,en te komen. Professionele ondersteuning waar nodig Samenbrengen van partijen Tegemoetkoming in kosten Tijd Voorziening en geld.groen water speeltuin voor de kinderen Vraag-en aanbod platform Weet ik op dit moment nog niet. Wel graag in eigen buurt
47
Meedenken in vervolg Tot slot is de vraag gesteld of respondenten bereid zijn om mee te denken over een andere opzet van vrijwilligersondersteuning. Ongeveer een kwart van de respondenten is daartoe bereid.
Ja Nee Niet beantwoord
Aantal 56 168 5
Percentage 24,5 73,4 2,2
48
Dit onderzoek is uitgevoerd door: Arcon Azelosestraat 25 7622NC Borne www.arcon.nl In samenwerking met
Newcom Research & Consultancy Capitool 50 7521 PL Enschede www.newcomresearch.nl
49
