Vormgevers in Nederland

Vormgevers in Nederland

Centrum voor Beleidsstatistiek 07001

Daniëlle ter Haar en Frank van der Linden

Centraal Bureau voor de Statistiek

Voorburg/Heerlen, februari 2007

Verklaring der tekens . * x

= gegevens ontbreken vanwege te kleine steekproefaantallen = voorlopig cijfer = geheim = nihil 0 (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen eenheid niets (blank) = een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen 15 24 = 15 tot en met 24 In geval van afronding kan het voorkomen dat de totalen niet geheel overeenkomen met de som der opgetelde getallen.

Colofon Uitgever Centraal Bureau voor de Statistiek Prinses Beatrixlaan 428 2273 XZ Voorburg Prepress en druk Centraal bureau voor de Statistiek Facilitair bedrijf Omslagontwerp WAT ontwerpers, Utrecht Inlichtingen Tel. 0900 0227 (€ 0,50 per minuut) Fax (070) 337 59 94 Via contactformulier: www.cbs.nl/infoservice Bestellingen E-mail: [email protected] Fax: (045) 570 62 68 Internet www.cbs.nl

© Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen, 2007 Bronvermelding is verplicht. Verveelvoudigen voor eigen gebruik of intern gebruik is toegestaan. Kengetal: X-13 ISSN: 1572-3267 CBS-productnummer: 6008507001


Inhoud

Samenvatting

2

1.

Inleiding

3

2.

Vormgevers

4

2.1

Algemene kenmerken van de vormgevingssector

4

2.2

Bedrijfskenmerken van de vormgevingssector

6

2.3

Beroepen en opleidingen

9

2.4

Vergelijking met voorgaand onderzoek uit 2004

Methoden en bronnen

3.

10

12

3.1

Populatie

12

3.2

Bronnen

12

3.3

Onderzoeksmethode

12

3.4

Kwaliteit van de uitkomsten

15

Begrippen en afkortingen

4.

16

4.1

Begrippen

16

4.2

Afkortingen

18

Tabellenset

19

Samenvatting In Nederland zijn bijna 47 duizend personen werkzaam als vormgever. De grootste groep vormgevers wordt gevormd door de decor-, reclame- en grafisch ontwerpers. Tweederde van alle vormgevers is tussen de 25 en 45 jaar oud. Vormgevers hebben in meer dan de helft van de gevallen geen specifieke vormgevingsopleiding gevolgd. Van de vormgevers die wel een vormgevingsopleiding hebben is de opleiding tot grafisch ontwerper het belangrijkst. Driekwart van de personen die een vormgevingsopleiding hebben behaald is niet werkzaam als vormgever. De beroepen waarin deze personen werkzaam zijn, zijn soms gerelateerd aan de vormgevingssector.

2


1. Inleiding Premsela Dutch Platform for Design and Fashion (Premsela) werkt sinds 2002 aan de verbetering van het Nederlandse designklimaat. Premsela organiseert lezingen, debatten en tentoonstellingen, schrijft publicaties, geeft informatie en advies, maar doet bijvoorbeeld ook onderzoek om de Nederlandse vormgeving in kaart te brengen. Premsela heeft het Centrum voor Beleidsstatistiek (MCB) van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gevraagd om het in 2004 uitgevoerde onderzoek ‘Wie 1 werken als vormgever?’ te herhalen en te verdiepen. Ditmaal voor de periode 2003 tot en met 2005. In dit onderzoek is de tabellenset uitgebreid met uitkomsten over opleiding, herkomst en regio. Daarnaast kunnen vormgevingsberoepen nauwkeuriger worden afgebakend. Er is een nieuwe versie van de Standaard Onderwijsindeling (SOI) beschikbaar, de zogenaamde SOI 2006. Deze indeling speelt een rol in het afbakenen van de vormgevingsberoepen. Met name de binnenhuisarchitecten worden hierdoor beter zichtbaar. Om een beschrijving te kunnen geven van de vormgevers in Nederland is een tabellenset samengesteld over het aantal vormgevers naar achtergrondkenmerken als leeftijd, geslacht, herkomstgroepering en opleiding. Daarnaast zijn kenmerken van de banen van vormgevers weergegeven zoals: bedrijfstak, -klasse, -grootte, positie in de werkkring en arbeidsduur en de regio waar het bedrijf zich bevindt. Deze tabellen worden uitgebreid beschreven in hoofdstuk 2. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen algemene kenmerken (paragraaf 2.1) en bedrijfskenmerken van de vormgevingssector (paragraaf 2.2). Daarnaast wordt in paragraaf 2.3 ingegaan op de opleiding die vormgevers hebben behaald en in welke beroepen personen met een vormgevingsopleiding werken wanneer ze niet werkzaam zijn als vormgever. Tot slot wordt in paragraaf 2.4 een vergelijking gemaakt tussen dit onderzoek en het eerder uitgevoerde onderzoek. Hoofdstuk 3 bevat een beschrijving van de populatie, de gebruikte bronnen en de onderzoeksmethode. Daarnaast wordt een indicatie van de kwaliteit van de tabellenset gegeven. Voor de begrippenlijst en afkortingen wordt verwezen naar hoofdstuk 4.

1

Dennis Lanjouw, Wie werken als vormgever?, 2004


3

2. Vormgevers 2.1

Algemene kenmerken van de vormgevingssector

Beroepen In Nederland zijn bijna 47 duizend personen werkzaam als vormgever. De beroepen waarin vormgevers werkzaam zijn, kunnen onderverdeeld worden naar soort vormgeving, namelijk productvormgeving, communicatievormgeving en ruimtelijke vormgeving. Productvormgeving bevat onder andere modeontwerpers en industrieel ontwerpers. Tot de communicatievormgeving worden onder andere de decor-, reclame- en grafisch ontwerpers gerekend en het cluster ruimtelijke vormgeving bevat de tuin-, landschaps- en binnenhuisarchitecten. Staat 1 Vormgevers, gemiddelden 2003-2005 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal ---------------------------x 1 000 % -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal Product vormgeving w.v. Goud- en zilversmid (massafabricage) Modeontwerper Bedrijfshoofd ingenieursbureau industriële vormgeving Industrieel vormgever, industrieel ontwerper Communicatie vormgeving w.v. Reclametekenaar, reclameschilder en decoratieschilder Etaleur (middelbaar) Boekillustrator, sneltekenaar; decor-, reclame- en grafisch ontwerper (middelbaar) Bedrijfshoofd klein grafisch ontwerpbureau Decor-, reclame-, grafisch ontwerper (hoger)

46,6

100

5,3 1,4 . . 3,1

11 3 . . 7

37,5 1,1 2,2 15,8 . 18,0

80 2 5 34 . 39

Ruimtelijke vormgeving 3,8 8 w.v. Tuin- en landschapsarchitect 2,3 5 Binnenhuisarchitect 1,5 3 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

De meeste vormgevers zijn werkzaam in de communicatievormgeving. In dit cluster zitten de decor-, reclame- en grafisch ontwerpers (middelbaar en hoger), die samen driekwart van alle vormgevers vormen.

Achtergrondkenmerken In staat 2 is de onderverdeling van het totaal aantal werkzame personen en vormgevers in Nederland naar de achtergrondkenmerken, leeftijd, geslacht en herkomstgroepering weergegeven. De verdeling man/vrouw bij de vormgevers wijkt niet af van die van de totale werkzame bevolking. Opvallend is dat bijna de helft van de vormgevers jonger is dan 35 jaar. Terwijl de groep personen van 15 tot en met 24 jaar relatief klein is. Er zijn voornamelijk autochtonen en westerse allochtonen werkzaam als vormgever.

4


Staat 2 Werkzame personen en vormgevers naar geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003-2005 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Werkzame personen Vormgevers Werkzame personen Vormgevers -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------x 1 000 ------------------------------------------------

% --------------------------------------------------

Totaal

7 799

46,6

100

100

Geslacht Mannen Vrouwen

4 313 3 486

26,7 19,9

55 45

57 43

Leeftijd 15-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar

1 216 1 847 2 117 1 780 840

3,8 17,0 14,6 7,9 3,4

16 24 27 23 11

8 36 31 17 7

Herkomstgroepering 6 446 39,2 83 84 Autochtonen Westerse allochtonen 762 5,9 10 13 Niet-westerse allochtonen 591 1,5 8 3 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Achtergrondkenmerken per cluster Zoals al eerder aangegeven, kunnen de vormgevingsberoepen onderverdeeld worden in drie soorten vormgeving, de zogenaamde clusters. Figuur 1: V orm ge ve rs naar ge s lacht pe r clus te r, ge m idde lde n 2003-2005 100

V rouw en

80

Mannen

60 % 40

20

0 V ormgeving totaal

Product vormgeving

Communicatie vormgeving

Ruimtelijke vormgeving

In figuur 1 wordt de verdeling mannen/vrouwen weergegeven voor alle vormgevers en de afzonderlijke clusters. Hieruit blijkt dat in de clusters productvormgeving en ruimtelijke vormgeving relatief meer mannen werkzaam zijn. Aangezien maar twintig procent van de vormgevers werkzaam is in deze clusters heeft dit nauwelijks effect op de verdeling voor alle vormgevers. Deze wordt voornamelijk bepaald door de verdeling in het cluster communicatievormgeving.


5

De leeftijdsverdeling wordt weergegeven in figuur 2. Hiervoor geldt ook dat de verdeling voor alle vormgevers wordt bepaald door de verdeling in het cluster communicatievormgeving. Figuur 2: V orm ge ve rs naar le e ftijd pe r clus te r, ge m idde lde n 2003-2005 100

55-64 jaar 45-54 jaar

80

35-44 jaar 25-34 jaar 15-24 jaar

60 % 40

20

0 V ormgeving totaal

2.2

Product vormgeving



Bedrijfskenmerken van de vormgevingssector

Bedrijfstakken en –klassen Bijna de helft van de vormgevers in Nederland is werkzaam in de zakelijke dienstverlening (zie tabel 4). Hieronder vallen onder andere, reclamebureaus en interieur- en modeontwerpers. In staat 3 worden de vormgevers naar soort vormgeving en bedrijfsklasse waarin ze werkzaam zijn weergegeven. In deze staat zijn de bedrijfsklassen waarin vormgevers werkzaam zijn ingedeeld in ontwerpsectoren, bedrijfsklassen met interne vormgeving en overige bedrijfsklassen. Twee bedrijfstakken vallen op door het relatief groot aandeel vormgevers ten opzichte van het totale aantal werkzame personen. Namelijk de bedrijfsklassen reclamebureaus en interieur- en modeontwerpers. Daarom, en vanwege de aard van de bedrijvigheid van deze bedrijfstakken, worden ze hier aangeduid als ontwerpsector. Dit wil echter niet zeggen dat ze alleen vormgevingsdiensten aanbieden. De bedrijfsklassen met herkenbare hoeveelheden vormgevers worden tot de bedrijfstakken met interne vormgeving gerekend. In de bedrijfsklasse interieur- en modeontwerpers werken naar verhouding de meeste vormgevers, meer dan tweederde van het aantal werkzame personen is hier vormgever. In deze bedrijfsklasse worden de volgende ontwerpdiensten aangeboden: ontwerpen van interieurs en binnenhuisarchitectuur, mode-artikelen,

6


meubels en ontwerpen en productie van patronen en modellen voor de 2 maatconfectie-industrie . Staat 3 Vormgevers naar soort vormgeving en bedrijfsklasse, gemiddelden 2003-2005 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------SBI-code Vormgevers t.o.v. Werkzame Vormgevers werkzame personen personen --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------x 1 000 -----------------

x 1 000 -----------------

7799

46,6

0,6

43 41 2

13,3 11,7 1,6

30,7 28,4 69,8

2573 121 204 309 724 91

23,4 5,2 1,7 1,3 2,6 2,1

0,9 4,3 0,8 0,4 0,4 2,3

70-74

800

8,7

1,1

90-93

324

2,0

0,6

2610

9,9

0,4

Totaal Ontwerpsectoren w.v. Reclamebureaus e.d. Interieur-, modeontwerpers e.d. Bedrijfsklassen met interne vormgeving w.v. Uitgeverijen, drukkerijen en reproductie 1)

Vervaardigen van meubels 2) Groothandel en handelsbemiddeling 3) Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren Architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke 4) dienstverlening Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overige bedrijfsklassen

744 74875

22 36 51 52 742

% -----------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1) Inclusief vervaardiging van goederen die niet in een andere bedrijfsklasse genoemd zijn. 2) Exclusief in auto's en motorfietsen. 3) Exclusief auto's, motorfietsen en motorbrandstoffen. 4)

Hierbij gaat het om de bedrijfstakken die onderdeel uitmaken van deze brede categorie, met uitzondering van de reclame-, reclameontwerp en adviesbureaus en overige reclamediensten (744), Interieur-, modeontwerpers e.d. (74875) en architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus (742), die ook tot deze categorie gerekend worden. Deze categorieën worden apart in de tabel vermeld.

In de bedrijfsklasse reclamebureaus e.d. is meer dan een kwart van de werkzame personen een vormgever. Hieronder vallen de reclame-, reclame-ontwerp-, en adviesbureaus en overige reclamediensten. Een aantal van de diensten die zij leveren zijn: het opstellen van reclamecampagnes, het ontwerpen van huisstijlen en logo’s, het styleren van woonwinkels en meubelzaken en het inspreken van 3 reclameteksten .

Baankenmerken In vergelijking met de totale werkzame bevolking zijn relatief veel vormgevers werkzaam als zelfstandige. Daarnaast ligt de gemiddelde arbeidsduur hoger en werken de vormgevers relatief vaker in kleinere bedrijven.

2

Zie ook www.cbs.nl/classificaties/overzicht/sbi/default.htm (SBI-code 74875)

3

Zie ook www.cbs.nl/classificaties/overzicht/sbi/default.htm (SBI-code 744)


7

Staat 4 Werkzame personen en vormgevers naar positie in de werkkring, arbeidsduur en bedrijfsgrootte, gemiddelden 2003-2005 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Werkzame personen Vormgevers Werkzame personen Vormgevers -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------x 1 000 -----------------------------------------------------

% ------------------------------------------------------

Totaal

7 799

46,6

100

100

Positie in de werkkring Werknemers Zelfstandigen

6 990 809

25,4 21,2

90 10

54 46

Arbeidsduur 0-19 uur 20-34 uur 35 uur of meer

1 500 1 869 4 430

4,5 12,9 29,3

19 24 57

10 28 63

Bedrijfsgrootte 1-9 werknemers 10-99 werknemers 100 of meer werknemers Onbekend

1 492 1 857 4 145 306

28,1 9,0 8,4 1,3

19 24 53 4

60 19 18 3

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bij vergelijking van de verschillende vormgevingsclusters blijkt dat de ruimtelijke vormgevers het meest als zelfstandige werkzaam zijn (zie tabel 7).

Regionale spreiding van vormgevers Tabel 8 geeft aan hoe de vormgevers regionaal verspreid zijn over Nederland. In staat 5 zijn de 4 COROP-gebieden waar relatief veel vormgevers werkzaam zijn ten opzichte van de totale werkzame bevolking apart vermeld. In Amsterdam zijn zowel absoluut als relatief de meeste vormgevers werkzaam (zie ook tabel 8). Tot de regio Oost-Zuid-Holland behoren onder andere de steden Alphen aan den Rijn en Gouda en tot de regio Zuidoost-Noord-Brabant behoort Eindhoven en omstreken. Staat 5 Werkzame personen en vormgevers naar COROP-gebied, gemiddelden 2003-2005 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Werkzame Vormgevers Werkzame Vormgevers Vormgevers t.o.v. personen personen werkzame personen -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Totaal Amsterdam Oost-Zuid-Holland Groot Rijnmond Zuidoost-Noord-Brabant

x 1 000 ----------------------------------------------

% ------------------------------------------------

7 799

46,6

100

100

0,6

763 146 618 359

9,5 1,2 4,0 2,5

10 2 8 5

20 3 9 5

1,2 0,8 0,7 0,7

% ---------------------------

Overige COROP-gebieden 5 913 29,4 76 63 0,5 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

8


2.3

Beroepen en opleidingen

Staat 6 Vormgevingsberoep en/of vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003- 2005 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal ------------------------------------------x 1 000

%

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Vormgevingsberoep

46,6

100

Met vormgevingsopleiding

18,3

39

Zonder vormgevingsopleiding

28,4

61

Vormgevingsopleiding

68,5

100

Werkzaam als vormgever

18,3

27

Niet-werkzaam als vormgever

50,2

73

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Opleidingen Minder dan de helft van de personen werkzaam als vormgever heeft een vormgevingsopleiding gevolgd (zie staat 6). Van deze groep heeft 41 procent een opleiding tot grafisch ontwerper. De opleidingen industriële vormgeving en algemene beeldende kunst staan op de tweede en derde plaats. Staat 7 Opleidingen van vormgevers, gemiddelden 2003-2005 -----------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal --------------------------------x 1 000 % -----------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal

18,3

100

Beeldende kunst, algemeen 1,9 11 Fotografie, film, video . . Beeldende kunst, overig 1,3 7 Grafisch ontwerpen 7,5 41 Web, multi-mediadesign . . Modeontwerpen 1,1 6 Etaleren, decoreren 1,3 7 Vormgeving, overig . . Binnenhuisarchitectuur 1,3 7 Industriële vormgeving 2,4 13 Landschapsarchitectuur . . ------------------------------------------------------------------------------------------------------

Meer dan de helft van de vormgevers heeft geen opleiding tot vormgeving. De opleidingen die deze personen hebben behaald varieert van havo, communicatie, tot kunst (algemeen).


9

Staat 8 Opleidingen van vormgevers zonder vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003-2005 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal -----------------------------------------------------x 1 000 % -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal

28,4

100

2,7 2,3 1,2 1,1

10 8 4 4

Communicatie, grafische techniek algemeen Havo Kunst, expressie (algemeen) Textiel- en leerbewerking, maatkleding, confectie

Overige opleidingen 21,1 74 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Vormgevers niet werkzaam als vormgever Het blijkt dat driekwart van de personen die een vormgevingsopleiding hebben, niet werkzaam is als vormgever. Staat 8 geeft de beroepen weer waarin deze personen werkzaam zijn. De beroepen zijn heel divers en af en toe te relateren aan de vormgevingssector. Staat 9 Beroepen van personen niet werkzaam als vormgever met een vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003-2005 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal --------------------------------------------------------x 1 000 % ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal Beeldend kunstenaar, museummedewerker Fotograaf, TV, film-operator, filmeditor, fotolaborant Winkelbediende, markt-, straatverkoper Hogere kunstzinnige beroepen Docent humanoria, muziek, toneel, handwerken Stedebouwkundige, architect, bouwkundige Zetter, grafische industrie Detailhandel

50,2

100

4,4 2,8 2,7 2,1 1,3 1,1 1,1 1,0

9 6 5 4 3 2 2 2

Overige beroepen 33,5 67 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.4

Vergelijking met voorgaand onderzoek uit 2004 4

In vergelijking met het onderzoek uit 2004 is er een wijziging aangebracht in de onderzoeksmethode, waardoor de aantallen uit 2004 moeten worden aangepast om de cijfers te kunnen vergelijken. In de huidige publicatie zijn de bloemschikkers en bloemsierkunstenaars in tegenstelling tot het onderzoek uit 2004 niet meegenomen. De reden hiervoor was dat het niet mogelijk is om op basis van de beroepen- en

4


10


opleidingsclassificatie onderscheid te maken tussen laag- en hoogopgeleide bloemschikkers en bloemsierkunstenaars. De laagopgeleide bloemschikkers rekenen we niet tot de vormgevers. Het ging in het onderzoek uit 2004 om ruim 6 duizend personen. Als de bloemschikkers buiten beschouwing gelaten worden, is het aantal vormgevers gestegen met 17 procent. Staat 10 Vormgevers, gemiddelden voor de perioden 2000-2002 en 2003-2005 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Totaal --------------------------------------2000-2002 2003-2005 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------x 1 000 Totaal Product vormgeving w.v. Goud- en zilversmid (massafabricage) Modeontwerper Bedrijfshoofd ingenieursbureau industriële vormgeving Industrieel vormgever, industrieel ontwerper Communicatie vormgeving w.v. Reclametekenaar, reclameschilder en decoratieschilder Etaleur (middelbaar) Boekillustrator, sneltekenaar; decor-, reclame- en grafisch ontwerper Bedrijfshoofd klein grafisch ontwerpbureau

39,8

46,6

7,6 2,2 1,3 , 4,1

5,3 1,4 . . 3,1

27,4 1,4 1,7 24,3 .

37,5 1,1 2,2 33,8 .

Ruimtelijke vormgeving 4,8 3,8 w.v. Tuin- en landschapsarchitect 1,5 2,3 Binnenhuisarchitect 3,3 1,5 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Na aanpassing van de cijfers van 2004 blijkt dat het cluster productvormgeving in het huidige onderzoek is afgenomen. De afname kan dus niet volledig verklaard worden door het niet meenemen van de bloemschikkers en bloemsierkunstenaars. De communicatievormgeving daarentegen is flink toegenomen.


11

3. Methoden en bronnen 3.1

Populatie

De doelpopulatie bestaat uit werkzame personen van 15 tot en met 64 jaar wonend in Nederland in 2003, 2004 en 2005. De deelpopulatie vormgevers wordt afgebakend op grond van hun beroep, waarbij voor sommige beroepen een verdere selectie gemaakt is op grond van opleiding en de economische activiteit van het bedrijf waar de persoon werkt (zie voor een uitgebreidere beschrijving paragraaf 3.3).

3.2

Bronnen

Het totaal aantal werkzame personen en vormgevers in Nederland is geschat op basis van de Enquête beroepsbevolking (EBB) van het CBS. De EBB is een steekproefonderzoek onder personen die in Nederland wonen, met uitzondering van personen in inrichtingen, instellingen en tehuizen (de institutionele bevolking). In de populatietotalen die voor de ophoging zijn gebruikt, is de institutionele bevolking dan ook niet opgenomen. Het aantal vormgevers in Nederland is niet groot genoeg om op gedetailleerd niveau voldoende nauwkeurige jaarcijfers te publiceren. Om voldoende massa te krijgen voor de tabellen zijn drie jaargangen EBB gebruikt, te weten 2003, 2004 en 2005. De drie jaargangen EBB bevatten gegevens over ongeveer 188 duizend werkzame personen van 15 tot en met 64 jaar. De schattingen van de populatiegegevens zijn berekend als gemiddelden over de jaren 2003 tot en met 2005. De achtergrondkenmerken, leeftijd, geslacht en herkomstgroepering, zijn overgenomen uit de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Indien deze kenmerken niet beschikbaar waren voor de personen in de EBB, zijn de kenmerken zoals opgegeven in de EBB gebruikt.

3.3

Onderzoeksmethode

Afbakening van de vormgevingsopleidingen De Standaard Onderwijsindeling (SOI) is een door het CBS gehanteerde indeling van opleidingen naar niveau en richting. De SOI-code beschrijft zo gedetailleerd mogelijk niveau en richting van een opleiding. De voor dit onderzoek gebruikte onderwijsindeling (SOI 2006) is gewijzigd ten 5 opzichte van de indeling gebruikt in het voorgaande onderzoek (SOI 2003) . Hierdoor worden met name binnenhuisarchitecten beter zichtbaar. In overleg met Premsela zijn de opleidingen weergegeven in schema 1 aangemerkt als vormgevingsopleiding.

5


12


Schema 1 Afbakening van vormgevingsopleidingen -----------------------------------------------------------------------------------SOI 2006-code -----------------------------------------------------------------------------------Beeldende kunst 252 Media design 253 Toegepaste beeldende kunst overig 254 Beeldend vormgeving overige 255 Binnenhuisarchitectuur

6331

Industriële vormgeving

6691

Landschapsarchitectuur 7191 ------------------------------------------------------------------------------------

Afbakening van de vormgevingsberoepen In de Standaard Beroepenclassificatie 1992 (SBC) van het CBS worden beroepen ingedeeld op basis van de volgende criteria: -

het niveau van de benodigde bekwaamheden middelbaar, hoger en wetenschappelijk);

(elementair,

lager,

-

de richting van de benodigde bekwaamheden (bijvoorbeeld: bouwkundig; weg- en waterbouwkundig, landmeetkundig);

-

de werksoorten (bijvoorbeeld: ontwerpen, construeren; technisch tekenen, berekenen, meten; voorlichten; personeelswerk verrichten).

Uit de Standaard Beroepenclassificatie (SBC) zijn met behulp van werksoorten en vereiste vaardigheden alle beroepen geselecteerd die geheel of gedeeltelijk als vormgevingsberoep kunnen worden gekenmerkt. Met name de werksoorten beeldende kunst beoefenen en ontwerpen, construeren zijn belangrijk bij het afbakenen van vormgevingsberoepen. Tot de werksoort beeldende kunst beoefenen behoren de volgende activiteiten: kunstwerken vervaardigen, tekenen, illustreren, kunstschilderen, kunstzinnig fotograferen, edel- en kunstsmeden, kleding en industrieel ontwerpen, en restaureren van kunstvoorwerpen. De werksoort ontwerpen, construeren bestaat uit het maken van ontwerpen en deze door middel van schetsen, tekeningen en prototypen concretiseren, waarbij rekening wordt gehouden met wensen van cliënten en technische, esthetische en economische mogelijkheden. Ook het ontwerpen van tuinen valt onder deze werksoort. Op deze manier is een lijst van vormgevingsberoepen samengesteld. Aangenomen mag worden dat deze lijst uitputtend is, dat wil zeggen dat er op grond van de SBC


13

geen andere beroepen geïdentificeerd kunnen worden, waarin vormgeving een 6 belangrijke rol speelt . In schema 2 zijn de beroepencodes naar soort vormgeving weergegeven, die geselecteerd zijn uit de beroepenclassificatie. De meeste beroepen uit de lijst kunnen volledig tot de vormgevingsberoepen worden gerekend. Sommige beroepen bevatten echter ook functies die niet als vormgevingsberoep kunnen worden gekenmerkt. Dit geldt voor de SBC-codes: 75415, 87208 en 66204. Met behulp van de codes uit de Standaard Onderwijsindeling (SOI) en de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) worden binnen deze beroepen de vormgevingsfuncties geselecteerd. In het geval dat de SOI wordt gebruikt om een nadere selectie te maken van de beroepen, betekent dit dat gebruik gemaakt wordt van de hoogst afgeronde opleiding. Voor personen die meerdere opleidingen hebben gevolgd, wordt de meest substantiële als hoogst behaalde opleiding aangemerkt. Dit betekent bijvoorbeeld dat voor een persoon die de opleidingen ‘heao’ en ‘hogere kunst’ heeft afgerond, ‘heao’ aangemerkt wordt als hoogst behaalde opleiding. De personen die een vormgevingsopleiding hebben gevolgd die niet aangemerkt is als hoogst behaalde opleiding, zijn niet meegenomen in dit onderzoek. Schema 2 Afbakening van vormgevingsberoepen ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------SBC92-code ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Product vormgeving Goud- en zilversmid (massafabricage) Modeontwerper Bedrijfshoofd ingenieursbureau industriële vormgevers Industrieel vormgever, industrieel ontwerper Bedrijfshoofd middelgroot ingenieursbureau industriële vormgevers

46421 1) 75415 87205 87206 2) 87208

Communicatie vormgeving Reclametekenaar Reclame- decoratieschilder Etaleur (middelbaar) Boekillustrator, sneltekenaar; decor-, reclame-, grafisch ontwerper (middelbaar) Bedrijfshoofd klein grafisch ontwerpbureau Decor-, reclame- en grafisch ontwerper Bedrijfshoofd middelgroot grafisch ontwerpbureau

31601 52102 52106 55401 75409 3) 75415 75417

Ruimtelijke vormgeving Tuin- en landschapsarchitect (hoger) 64206 4) 66204 Binnenhuisarchitect Tuin- en landschapsarchitect (wetenschappelijk) 84205 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1)

Binnen SBC 74514 worden alleen modeontwerpers tot de productvormgevers gerekend.

2)

Binnen SBC 87208 worden alleen bedrijfshoofden middelgroot ingenieurbureau industriële vormgevers tot de productvormgevers gerekend. 3)

Binnen SBC 74514 worden alleen alleen decor-, reclame- en grafisch ontwerper (hoger) tot de communicatievormgevers gerekend. 4) Binnen SBC 66204 worden alleen binnenhuisarchitecten tot de ruimtelijke vormgevers gerekend.

6 Na het vaststellen van de SBC92 in 1992 is een aantal nieuwe beroepen opgekomen die uiteraard nog niet in de classificatie voorkomen, maar die wel tot de vormgevingsberoepen moeten worden gerekend. Een belangrijk voorbeeld daarvan zijn webdesigners. Webdesigners zijn in dit onderzoek dus niet opgenomen.

14


Binnen de SBC-code 75415 kunnen de modeontwerpers worden gerekend tot de productvormgevers en de decor-, reclame- en grafisch ontwerpers tot de communicatievormgevers. De beeldend kunstenaars en de museummedewerkers worden niet tot de vormgevers gerekend. Tot de productvormgeving rekenen we de personen met SBC-code 75415 die werkzaam zijn bij bedrijven met de SBI 18 (vervaardiging van kleding, bereiden en verven van bont), SBI 19 (vervaardiging van leer en lederwaren) en SBI 74845 (interieur-, modeontwerpers e.d.). Tot de communicatievormgevers rekenen we alle personen met SBC-code 75415 die niet werkzaam zijn bij bedrijven met de SBI-codes 18, 19, 74875, 923 (amusement) en 925 (culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen; natuurbehoud). Met SBI-code 923 worden de beeldend kunstenaars uitgesloten, met SBI-code 925 worden de museummedewerkers uitgesloten. Deze twee groepen behoren niet tot de vormgevers. Tot de SBC-code 87208 behoren zowel managers in de industriële vormgeving als managers in de gasopsporing. Alleen de managers in de industriële vormgeving worden gerekend tot de vormgevers. Tot de productvormgeving rekenen we personen met als beroep SBC-code 87208 en als economische activiteit een andere dan winning van delfstoffen (SBI-code 10, 11 of 14). Binnen de beroepen van de SBC-code 66204 worden de binnenhuisarchitecten gerekend tot de ruimtelijke vormgevers. Hiervoor zijn personen met als beroep SBCcode 66204 en economische activiteit SBI-code 74845 (interieur-, modeontwerpers e.d.) èn personen met als beroep SBC-code 66204 en met als SOI-code 6331 (binnenhuisarchitecten) geselecteerd. Hier ontstaat het verschil in definitie van de vormgeversberoepen ten opzichte van het voorgaande onderzoek7. Nu is het mogelijk om de binnenhuisarchitecten met één SOI-code te selecteren, terwijl in het voorgaande onderzoek de opleiding tot binnenhuisarchitecten verspreid was over meerdere SOI-codes.

3.4

Kwaliteit van de uitkomsten

De uitkomsten in dit rapport zijn gebaseerd op een steekproef. Zoals in ieder steekproefonderzoek hebben de uitkomsten een onnauwkeurigheidsmarge. Sommige gegevens zijn niet gepubliceerd vanwege de grote relatieve onnauwkeurigheid. Het gaat om opgehoogde aantallen kleiner dan duizend personen, deze zijn in de tabellenset vervangen door een punt (.).

7



15

4. Begrippen en afkortingen 4.1

Begrippen

Allochtoon – Zie Herkomstgroepering. Arbeidsduur – De arbeidsduur is bepaald op basis van het aantal betaalde werkuren. De arbeidsduur is onderverdeeld in de volgende klassen: 0 - 19 uur, 20 – 34 uur en 35 uur of meer. Autochtoon – Zie Herkomstgroepering. Bedrijfsgrootte – De bedrijfsgrootte is aan de hand van het aantal werknemers ingedeeld in de volgende klassen: 1 – 9 werknemers, 10 – 99 werknemers en 100 of meer werknemers. Bedrijfsklasse – In dit rapport wordt een bedrijfsklasse aangeduid door het 4-digit resp. 5-digit niveau van de Standaard Bedrijfsindeling 1993. Bedrijfstak – In dit rapport wordt een bedrijfstak aangeduid door het 2-digit niveau van de Standaard Bedrijfsindeling 1993. COROP-gebied – Een indeling in 40 gebieden waardoor een regionaal niveau tussen gemeenten en provincies ontstaat. De COROP-indeling is in 1970 ontworpen door de Coördinatie Commissie Regionaal Onderzoekprogramma. In principe is het COROP-gebied van de werkkring van de personen in de doelpopulatie uit de EBB gebruikt. Indien deze onbekend was is gekozen voor het COROP-gebied van de woonplaats van de personen in de doelpopulatie uit de EBB. Aangezien gebruik gemaakt is van drie jaargangen EBB is gekozen voor de meest recente COROP-indeling. In dit geval de indeling voor het jaar 2005. Herkomstgroepering – In de CBS-indeling naar herkomstgroepering worden personen ingedeeld op grond van hun geboorteland en dat van hun ouders. Autochtonen zijn personen van wie beide ouders in Nederland geboren zijn. Allochtonen zijn personen van wie minstens één ouder in het buitenland geboren is. De volgende categorieën van herkomstgroepering worden onderscheiden: autochtonen; westerse allochtonen. Het land van herkomst is gelegen in Europa (met uitzondering van Nederland en Turkije), Noord-Amerika, Indonesië, Japan en Oceanië; niet-westerse allochtonen. Het land van herkomst is Turkije of een land in Afrika, Azië (met uitzondering van Indonesië en Japan) of Latijns-Amerika. De herkomstgroepering van de personen in de populatie is indien mogelijk overgenomen uit de Gemeentelijke Basisadministratie GBA). In de overige gevallen is de herkomstgroepering zoals opgegeven in de EBB gebruikt. Geslacht – Het geslacht van de personen in de populatie is indien mogelijk overgenomen uit de GBA. In de overige gevallen is het geslacht zoals opgegeven in de EBB gebruikt.

16


Leeftijd – De leeftijd van de personen in de populatie is indien mogelijk bepaald op basis van de geboortedatum uit de GBA en de enquêtedatum zoals opgegeven in de EBB. Indien de geboortedatum niet beschikbaar was in de GBA is de leeftijd zoals opgegeven in de EBB gebruikt. Opleiding – Opleiding geeft de hoogst afgeronde opleiding weer. Deze is gebaseerd op de Standaard Onderwijsindeling (SOI) 2006 van het CBS. Positie in de werkkring – Bij positie in de werkkring worden werknemers en zelfstandigen onderscheiden. Soort vormgeving – De beroepen waarin vormgevers werkzaam zijn, zijn ingedeeld in de volgende soorten vormgeving: product vormgeving, communicatie vormgeving en ruimtelijke vormgeving. Productvormgeving bevat onder andere modeontwerpers en industrieel ontwerpers. Tot de communicatievormgeving worden onder andere de decor-, reclame- en grafisch ontwerpers gerekend en het cluster ruimtelijke vormgeving bevat de tuinen landschapsarchitecten en de binnenhuisarchitecten. Standaard Bedrijfsindeling 1993 – De Standaard Bedrijfsindeling 1993 (SBI ’93) is een Nederlandse hiërarchische indeling van economische activiteiten die vanaf 1993 door het CBS wordt gebruikt om bedrijfseenheden te rubriceren naar hun hoofdactiviteit. Standaard Beroepenclassificatie 1992 – De indeling naar beroep is overeenkomstig de Standaard Beroepenclassificatie 1992 (SBC 1992). Voor het vaststellen van beroep worden de volgende gegevens gebruikt: de beroepsbenaming, de voornaamste werkzaamheden, het leiding geven, de leidinggevende werkzaamheden en het aantal mensen waaraan leiding gegeven wordt, de omschrijving van het soort bedrijf. In een aantal gevallen wordt hiernaast gebruik gemaakt van gegevens over het gevolgde onderwijs en de positie in de werkkring. Voor een gedetailleerde beschrijving van de classificatie wordt verwezen naar de CBS-publicatie 'Standaard Beroepenclassificatie 1992 editie 2001'. Standaard Onderwijsindeling – De Standaard Onderwijsindeling (SOI) is een door het CBS gehanteerde indeling van opleidingen naar niveau en richting, ontwikkeld voor gebruik bij statistiek en onderzoek en voor administratieve doeleinden in Nederland. De SOI-code beschrijft zo gedetailleerd mogelijk niveau en richting van een opleiding. Het eerste cijfer (vanaf SOI 1998 de eerste twee cijfers) geeft het niveau van een opleiding aan. Uit de volgende vier cijfers kan de richting van een opleiding worden afgeleid: sector, subsector, rubrieksgroep en rubriek. Vormgevers – Een persoon werkzaam als vormgever wordt afgebakend op grond van hun beroep, waarbij voor sommige beroepen een verdere selectie gemaakt wordt op grond van opleiding en de economische activiteit van het bedrijf waar de persoon werkt (SBI 1993) (zie voor een uitgebreidere beschrijving paragraaf 3.3). Vormgevingsberoep – De vormgevingsberoepen zijn gebaseerd op de Standaard Beroepenclassificatie 1992, de Standaard Onderwijsindeling 2006 en de Standaard Bedrijfsindeling 1993 en worden weergegeven in Schema 2.


17

Vormgevingsopleiding – De vormgevingsopleidingen zijn gebaseerd op de Standaard Onderwijsindeling van 2006 en worden weergegeven in Schema 1. Werknemers – Werknemers zijn mensen die arbeid verrichten op basis van loon of salaris. Werkzame personen – Personen die betaald werk hebben voor ten minste 1 uur per week. Zelfstandigen – Personen die werkzaam zijn in eigen bedrijf of praktijk of in het bedrijf of de praktijk van hun partner of ouders.

4.2

Afkortingen

CBS


COROP

Coördinatie Commissie Regionaal Onderzoekprogramma

EBB

Enquête beroepsbevolking

GBA

Gemeentelijke Basisadministratie

MCB

Centrum voor Beleidsstatistiek

SBC

Standaard Beroepenclassificatie

SBI

Standaard Bedrijfsindeling

SOI

Standaard Onderwijsindeling

18


Tabellenset


19

Tabellenoverzicht

Tabel 1

Vormgevers, gemiddelden 2003-2005

Algemene kenmerken van de vormgevingssector Tabel 2

Werkzame personen en vormgevers naar geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003-2005

Tabel 3

Vormgevers naar soort vormgeving en geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003-2005

Bedrijfskenmerken van de vormgevingssector Tabel 4

Werkzame personen en vormgevers naar bedrijfstakken en –klassen, gemiddelden 2003-2005

Tabel 5

Vormgevers naar soort vormgeving en bedrijfsklasse, gemiddelden 2003-2005

Tabel 6

Werkzame personen en vormgevers naar positie in de werkkring, arbeidsduur en bedrijfsgrootte, gemiddelden 2003-2005

Tabel 7

Vormgevers naar soort vormgeving en positie in de werkkring, arbeidsduur en bedrijfsgrootte, gemiddelden 2003-2005

Tabel 8

Werkzame personen en vormgevers naar COROP-gebied, gemiddelden 2003-2005

Beroepen en opleidingen Tabel 9

Personen naar het hebben van een vormgevingsberoep en/of vormgevingsopleiding naar geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003-2005

Tabel 10

Opleidingen van vormgevers, gemiddelden 2003-2005

Tabel 11

Opleidingen van vormgevers zonder vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003-2005

Tabel 12

Beroepen van personen niet werkzaam als vormgever met een vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003-2005


21

Tabel 1 Vormgevers, gemiddelden 2003–2005 Totaal

Totaal

Product vormgeving w.v. Goud- en zilversmid (massafabricage) Modeontwerper Bedrijfshoofd ingenieursbureau industriële vormgeving Industrieel vormgever, industrieel ontwerper Bedrijfshoofd middelgroot ingenieursbureau industriële vormgeving Communicatie vormgeving w.v. Reclametekenaar Reclame- en decoratieschilder Etaleur (middelbaar) Boekillustrator, sneltekenaar; decor-, reclame- en grafisch ontwerper (middelbaar) Bedrijfshoofd klein grafisch ontwerpbureau Decor-, reclame-, grafisch ontwerper (hoger) Bedrijfshoofd middelgroot grafisch ontwerpbureau Ruimtelijke vormgeving w.v. Tuin- en landschapsarchitect (hoger) Binnenhuisarchitect Tuin- en landschapsarchitect (wetenschappelijk)

22

x 1 000

%

46,6

100

5,3

11

1,4 . . 3,1

3 . . 7

37,5

80

. . 2,2 15,8 . 18,0 .

. . 5 34 . 39 .

3,8

8

1,8 1,5 .

4 3 .


Tabel 2 Werkzame personen en vormgevers naar geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003–2005 Werkzame personen

Vormgevers

x 1 000

Werkzame personen

Vormgevers

%

Totaal

7 799

46,6

100

100


4 313 3 486

26,7 19,9

55 45

57 43

Leeftijd 15–24 jaar 25–34 jaar 35–44 jaar 45–54 jaar 55–64 jaar

1 216 1 847 2 117 1 780 840

3,8 17,0 14,6 7,9 3,4

16 24 27 23 11

8 36 31 17 7

Herkomstgroepering Autochtonen Westerse allochtonen Niet-westerse allochtonen

6 446 762 591

39,2 5,9 1,5

83 10 8

84 13 3

Tabel 3 Vormgevers naar soort vormgeving en geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003–2005 Totaal

Product vormgeving



x 1 000 Totaal

46,6

5,3

37,5

3,8


26,7 19,9

3,8 1,5

20,5 17,0

2,4 1,4


3,8 17,0 14,6 7,9 3,4

. 1,8 1,2 1,4 .

3,3 14,0 11,9 5,8 2,5

. 1,2 1,4 . .


39,2 5,9 1,5

4,2 . .

31,7 4,9 .

3,3 . .

% Totaal

100

100

100

100


57 43

71 29

55 45

63 37


8 36 31 17 7

. 34 23 26 .

9 37 32 15 7

. 32 38 . .


84 13 3

80 . .

84 13 .

87 . .


23

Tabel 4 Werkzame personen en vormgevers naar bedrijfstakken en -klassen, gemiddelden 2003–2005 SBI-code

Werkzame personen

Vormgevers

x 1 000 Totaal Landbouw, jacht en bosbouw Visserij Winning van delfstoffen Industrie w.o. Uitgeverijen, drukkerijen en reproductie Vervaardiging van meubels 1) Openbare voorzieningsbedrijven Bouwnijverheid Reparatie consumentenartikelen en handel w.o. Groothandel en handelsbemiddeling 2) Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren 3) Horeca Vervoer, opslag en communicatie Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening w.o. Overige zakelijke dienstverlening w.o. Architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus Reclamebureaus e.d. Interieur-, modeontwerpers e.d. Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Particuliere huishoudens met personeel in loondienst Extra-territoriale lichamen en organisaties Onbekend 1) 2) 3)

Werkzame personen

Vormgevers

%

%

7 799

46,6

100

100

1–2 5 10–14 15–37

226 2 8 1 036

.

3 0 0 13

.

22 36 40–41 45 50–52

121 204 40 468 1 158

5,2 1,7

51 52 55 60–64 65–67

309 724 305 478 264

8,7

Vormgevers t.o.v. werkzame personen

0,6 .

19

0,8

11 4

4,3 0,8

. 3,9

2 3 1 6 15

. 8

. 0,3

1,3 2,6 . . .

4 9 4 6 3

3 6 . . .

0,4 0,4 . . .

70–74

934

24,0

12

51

2,6

74

666

22,7

9

49

3,4

91 41 2 540 513 1 177 324 3 2 322

2,1 11,7 1,6 . . . 2,0

1 1 0 7 7 15 4 0 0 4

4 25 4 . . . 4

2,3 28,4 69,8 . . . 1

11

1,7

742 744 74875 75 80 85 90–93 95 99

5,3

Inclusief vervaardiging van goederen die niet in een andere bedrijfsklasse genoemd zijn. Exclusief in auto’s en motorfietsen. Exclusief auto’s, motorfietsen en motorbrandstoffen.

24


Tabel 5 Vormgevers naar soort vormgeving en bedrijfsklasse, gemiddelden 2003–2005 SBI-code

Totaal

Product vormgeving

Communicatie Ruimtelijke vormgeving vormgeving

x 1 000 Totaal

Ontwerpsectoren w.v. Reclamebureaus e.d. Interieur-, modeontwerpers e.d. Bedrijfsklassen met interne vormgeving w.v. Uitgeverijen, drukkerijen en reproductie Vervaardigen van meubels 1) Groothandel en handelsbemiddeling 2) Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren 3) Architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening 4) Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening

46,6

744 74875

5,3

37,5

3,8

13,3

.

11,6

1,0

11,7 1,6

. .

11,6

. .

23,4

2,9

19,0

1,5

22 36 51 52 742

5,2 1,7 1,3 2,6 2,1

. . . .

5,2 . . 2,1 .

. .

70–74 90–93

8,7 2,0

. .

7,5 1,8

.

9,9

1,7

7,0

1,2

Overige bedrijfsklassen % Totaal

Ontwerpsectoren w.v. Reclamebureaus e.d. Interieur-, modeontwerpers e.d. Bedrijfsklassen met interne vormgeving w.v. Uitgeverijen, drukkerijen en reproductie Vervaardigen van meubels 1) Groothandel en handelsbemiddeling 2) Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren 3) Architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening 4) Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overige bedrijfsklassen 1) 2) 3) 4)

100

100

100

100

29

.

31

27

25 4

. .

31

. .

50

54

51

41

22 36 51 52 742

11 4 3 6 4

. . . .

14 . . 6 .

. .

70–74 90–93

19 4

. .

20 5

.

21

33

19

32

744 74875

Inclusief vervaardiging van goederen die niet in een andere bedrijfsklasse genoemd zijn. Exclusief in auto’s en motorfietsen. Exclusief auto’s, motorfietsen en motorbrandstoffen. Hierbij gaat het om de bedrijfstakken die onderdeel uitmaken van deze brede categorie, met uitzondering van de reclame-, reclameontwerp en adviesbureaus en overige reclamediensten (744), Interieur-, modeontwerpers e.d. (74875) en architecten-, ingenieurs- en overige technische ontwerp-, tekenen adviesbureaus (742), die ook tot deze categorie gerekend worden. Deze categorieën worden apart in de tabel vermeld.


25

Tabel 6 Werkzame personen en vormgevers naar positie in de werkkring, arbeidsduur en bedrijfsgrootte, gemiddelden 2003–2005 Werkzame personen

Vormgevers

x 1 000

Werkzame personen

Vormgevers

%

Totaal

7 799

46,6

100

100


6 990 809

25,4 21,2

90 10

54 46

Arbeidsduur 0–19 uur 20–34 uur 35 uur of meer

1 500 1 869 4 430

4,5 12,9 29,3

19 24 57

10 28 63

Bedrijfsgrootte 1– 9 werknemers 10–99 werknemers 100 of meer werknemers Onbekend

1 492 1 857 4 145 306

28,1 9,0 8,4 1,3

19 24 53 4

60 19 18 3

Tabel 7 Vormgevers naar soort vormgeving, positie in de werkkring, arbeidsduur en bedrijfsgrootte, gemiddelden 2003–2005 Totaal

Product vormgeving



x 1 000 Totaal

46,6

5,3

37,5

3,8


25,4 21,2

3,0 2,4

21,1 16,4

1,3 2,5

Arbeidsduur 0–19 uur 20–34 uur uur 35 uur of meer

4,5 12,9 29,3

. 1,5 3,6

3,8 10,4 23,2

. . 2,5

Bedrijfsgrootte 1) 1– 9 werknemers 10–99 werknemers 100 of meer werknemers Onbekend

28,1 9,0 8,4 1,3

3,0 1,1 1,2

22,4 7,4 6,5 1,2

2,6 . . .

% Totaal

100

100

100

100


54 46

55 45

56 44

35 65

Arbeidsduur 0–19 uur 20–34 uur uur 35 uur of meer

10 28 63

. 29 67

10 28 62

. . 65

Bedrijfsgrootte 1– 9 werknemers 10–99 werknemers 100 of meer werknemers Onbekend

60 19 18 3

57 21 23

60 20 17 3

69 . . .

26


Tabel 8 Werkzame personen en vormgevers naar COROP-gebied, gemiddelden 2003–2005 Werkzame personen

Vormgevers

x 1 000 Totaal

7 799

Werkzame personen

Vormgevers

% 46,6

%

100

100

0,6

Oost-Groningen Delfzijl en omgeving Overig Groningen Noord-Friesland Zuidwest-Friesland

77 22 195 146 48

1 0 2 2 1

.

.

. . .

. . .

. . .

Zuidoost-Friesland Noord-Drenthe Zuidoost-Drenthe Zuidwest-Drenthe Noord-Overijssel

90 79 72 62 169

. . . . .

1 1 1 1 2

. . . . .

. . . . .

Zuidwest-Overijssel Twente Veluwe Achterhoek Arnhem / Nijmegen

71 284 291 175 331

. 1,2 1,1 . 2,1

1 4 4 2 4

. 3 2 . 4

. 0,4 0,4 . 0,6

Zuidwest-Gelderland Utrecht Kop van Noord-Holland Alkmaar en omgeving IJmond

104 598 161 102 75

. 3,7 . . .

1 8 2 1 1

. 8 . . .

. 0,6 . . .

Agglomeratie Haarlem Zaanstreek Amsterdam Het Gooi en Vechtstreek Aggl. Leiden en Bollenstreek

92 61 763 115 175

. . 9,5 . .

1 1 10 1 2

. . 20 . .

. . 1,2 . .

Agglomeratie ‘s-Gravenhage Delft en Westland Oost-Zuid-Holland Groot Rijnmond Zuidoost-Zuid-Holland

398 112 146 618 175

2,1 . 1,2 4,0 .

5 1 2 8 2

5 . 3 9 .

0,5 . 0,8 0,7 .

Zeeuwsch-Vlaanderen Overig Zeeland West-Noord-Brabant Midden-Noord-Brabant Noordoost-Noord-Brabant

45 114 285 204 322

. . 1,5 1,3 1,8

1 1 4 3 4

. . 3 3 4

. . 0,5 0,6 0,6

Zuidoost-Noord-Brabant Noord-Limburg Midden-Limburg Zuid-Limburg Flevoland

359 140 110 276 138

2,5 . . 1,6 .

5 2 1 4 2

5 . . 3 .

0,7 . . 0,6 .


.

Vormgevers t.o.v. werkzame personen

27

Tabel 9 Personen naar het hebben van een vormgevingsberoep en/of vormgevingsopleiding naar geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, gemiddelden 2003–2005 Totaal

Personen, werkzaam als vormgever, met een vormgevingsopleiding

Personen, werkzaam als vormgever, zonder een vormgevingsopleiding

Personen, niet werkzaam als vormgever, met een vormgevingsopleiding

Personen, niet werkzaam als vormgever, zonder een vormgevingsopleiding

x 1 000 Totaal

7 799

18,3

28,4

50,2

7 702


4 313 3 486

9,9 8,3

16,8 11,6

27,0 23,2

4 259 3 443


1 216 1 847 2 117 1 780 840

1,1 7,9 5,3 2,7 1,2

2,7 9,1 9,3 5,1 2,2

3,0 15,1 14,7 11,6 5,9

1 209 1 815 2 088 1 760 830


6 446 762 591

15,8 2,1 .

23,4 3,9 1,1

41,7 6,5 2,0

6 365 749 587

% Totaal

100

100

100

100

100


55 45

54 46

59 41

54 46

55 45


16 24 27 23 11

6 44 29 15 7

9 32 33 18 8

6 30 29 23 12

16 24 27 23 11


83 10 8

87 11 .

82 14 4

83 13 4

83 10 8

28


Tabel 10 Opleidingen van vormgevers, gemiddelden 2003–2005

Tabel 12 Beroepen van personen niet werkzaam als vormgever met een vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003–2005

Totaal Totaal

Totaal

x 1 000

%

18,3

100

1,9 . 1,3 7,5 . 1,1 1,3 . 1,3 2,4 .

11 . 7 41 . 6 7 . 7 13 .

Totaal Beeldende kunst, algemeen Fotografie, film, video Beeldende kunst, overig Grafisch ontwerpen Web, multi-mediadesign Modeontwerpen Etaleren, decoreren Vormgeving, overig Binnenhuisarchitectuur Industriële vormgeving Landschapsarchitectuur

Beeldend kunstenaar, museummedewerker Fotograaf, TV, film-operator, filmeditor, fotolaborant Winkelbediende, markt-, straatverkoper Hogere kunstzinnige beroepen Docent humanoria, muziek, toneel, handwerken Stedebouwkundige, architect, bouwkundige Zetter, grafische industrie Detailhandel Overige beroepen

x 1 000

%

50,2

100

4,4 2,8 2,7 2,1 1,3 1,1 1,1 1,0

9 6 5 4 3 2 2 2

33,5

67

Tabel 11 Opleidingen van vormgevers zonder vormgevingsopleiding, gemiddelden 2003–2005 Totaal

Totaal Communicatie, grafische techniek algemeen Havo Kunst, expressie (algemeen) Textiel- en leerbewerking, maatkleding, confectie Overige opleidingen


x 1 000

%

28,4

100

2,7 2,3 1,2 1,1

10 8 4 4

21,1

74

29

Vormgevers in Nederland

Recommend Documents