Voorwoord In dit boekje vind je een beknopte weergave van de avonden die we in het seizoen 2013 – 2014 met onze studievereniging Timotheüs hopen te gaan houden. Het thema waar we dit jaar bij stil staan is: Leven als een rechtvaardige?! Rechtvaardig, wat is dat eigenlijk? Kunnen wij wel rechtvaardig zijn? En zo ja, hoe dan? Vragen die ons allemaal aangaan. Vragen die met ons geloof én onze levenshouding te maken hebben. Hoe zien wij de rechtvaardigheid van God? Er is zoveel ziekte, honger, rouw en ellende op de aarde, is dat wel rechtvaardig? Zo maar wat vragen die dit seizoen aan bod komen tijdens onze bijbelstudies over dit thema. Pasklare antwoorden zijn niet altijd te vinden, maar het is goed om ons met elkaar in dit onderwerp te gaan verdiepen en lijnen te trekken naar ons persoonlijke leven. Het programma voor het seizoen 2013 – 2014 is verdeeld over tien avonden; je kunt het vinden op de volgende pagina. Vanaf pagina 3 vind je voor elke avond een korte introductie, gevolgd door een aantal bijbelgedeelten die bij het thema passen, en een literatuurlijst. Zie de lijst met Bijbelgedeelten als een aanzet, er zijn vast nog meer passende hoofdstukken te vinden. In de literatuurlijst is bijna overal aangegeven bij wie je de boeken kunt lenen. Ben je één van de inleiders? Je mag de avond naar eigen inzicht indelen. Wil je een paar papieren kopieën van je inleiding meenemen voor slechthorende leden? Dan kunnen zij je verhaal beter volgen. Als je vragen hebt, schroom niet ze aan ons te stellen. We wensen je een gezegende voorbereiding! We beginnen het Timotheüsseizoen met een gezellige informele avond op D.v. vrijdag 13 september. We doen dit in de nieuw ingerichte zaal 5 van de kerk. Onder het genot van koffie/thee met wat lekkers, een hapje en een drankje maken we kennis met elkaar en/of praten we gezellig bij. Om ons jaarthema ook praktisch te maken, eten en drinken we vanavond niet zo maar wat. Deze avond zullen alle hapjes en drankjes die we nuttigen gemaakt zijn met respect voor de natuur, het dier en het milieu. We zien uit naar een gezegend en leerrijk verenigingsseizoen. Van harte welkom allemaal!
Hanneke de Jonge Rina van Pelt Wilma Rijfers
1
Programma Timotheüs 2013 - 2014 - Leven als een rechtvaardige Onderwerp
Inleider
koffie/thee
13 sep 2013
Informele openingsavond
25 sep 2013
Rechtvaardigheid en gerechtigheid
Nico van Steensel
Bestuur
16 okt 2013
Gerechtvaardigd worden en rechtvaardig handelen
Willem van Pelt
Maria Wisse
13 nov 2013
Het Oude Testament over rechtvaardig leven
Aart Nederveen
Jantine Daudey
27 nov 2013
Het Nieuwe Testament over rechtvaardig leven
Andries van de Schootbrugge
Marianne Visser
11 dec 2013
Levenshouding
Wilma Rijfers
Pieter van Kempen
8 jan 2014
Rentmeesterschap
Henrieke Schimmel
Thera de Wit
5 feb 2014
Hulp aan kwetsbaren
Hanneke de Jonge
Annemarie Ritmeester
5 mrt 2014
Naastenliefde
Dick van Dijk
Jannie Quaak
2 apr 2014
Omgaan met ziekte en gezondheid + Huish. Verg.
Elma Zwanenburg
Bestuur
23 apr 2014
Materialisme en toekomstverwachting
Gerwin Schinkel
Inge Elshout
Opmerkingen: •
Het kan voorkomen dat er nog wat data gewijzigd worden als er bijvoorbeeld met een doordeweekse kerkdienst geschoven wordt. De juiste data worden altijd in de Bethlehembode vermeld.
•
Als je als inleider verhinderd bent, neem dan svp contact op met Aart Nederveen.
•
Als je niets mee kunt brengen voor bij de koffie/thee, neem dan contact op met Hanneke de Jonge.
•
Reserve voor iets bij de koffie/thee: Liesbeth Blok
2
Avond 1 Rechtvaardigheid en gerechtigheid Deze avond zal een inleiding zijn op het jaarthema. Nico van Steensel wil deze avond voor ons verzorgen. Nico was in het verleden onderwijzer/evangelist voor ZGG in Nigeria, docent godsdienst/bijbelse vakken in Rotterdam en voor GZB in Angola, en is nu docent godsdienst bij CGO-E (hbo-opleiding theologie). We gaan kijken wat het woord rechtvaardige nu eigenlijk betekent en waarom dit thema zo belangrijk is. Ook het woord gerechtigheid staat deze avond centraal. Wat is gerechtigheid eigenlijk? Is dit hetzelfde als rechtvaardigheid of zijn er verschillen tussen deze twee begrippen? Er wordt gesproken over de gerechtigheid van Christus, de gerechtigheid van God, sociale gerechtigheid etc. Het doel van deze avond is om helder te krijgen wat de begrippen rechtvaardigheid, recht en gerechtigheid nu precies inhouden. Dan kunnen we op de volgende avonden gaan onderzoeken hoe het Oude en Nieuwe Testament hierover spreken en kunnen gaan nadenken over de invulling daarvan in ons leven.
Bijbelgedeelten Psalm 119 Micha 6 : 1 – 8 Rom. 4 Rom. 10
(bijv. vers 121 – 128) De gerechtigheid van de HEERE Abraham gerechtvaardigd door zijn geloof Gods gerechtigheid door de Joden verworpen
Literatuur Bijbelse woorden en hun geheim F.J. Pop, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2001 (in bezit van Timotheüs) p. 419 – 426 Gerechtigheid – rechtvaardigheid – rechtvaardig p. 419 – 426 Recht Gerechtigheid als geschenk (serie Bij-tijds geloven) dr. J. van Genderen, Uitg. Kok – Kampen, 1988 (in bezit van Timotheüs) Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke of Rina) p. 23 – 40 Wat is dat: ‘recht doen’?
3
Avond 2 Gerechtvaardigd worden en rechtvaardig handelen Rechtvaardig worden, rechtvaardig zijn, recht doen aan anderen... We hebben er allemaal al vaker over gehoord. Lees de Romeinenbrief maar door en je ziet dat veel van deze onderwerpen in deze brief besproken worden. Romeinen spreekt bijvoorbeeld over de vrucht van de rechtvaardiging. Wat is die vrucht en hoe kunnen we die vrucht zien bij de gelovigen? In Romeinen 5 lees je dat de genade een gave is van God, dat de genade regeert door de gerechtigheid tot het eeuwige leven. ‘De rechtvaardige zal door het geloof leven’. Hoe zien we dit tegenover het recht doen aan anderen? Als we door het geloof leven, hoe zit het dan met ons handelen? Hoe leef je door het geloof? Willem van Pelt gaat deze thema’s met ons behandelen. Om je vast voor te bereiden is het heel zinvol om onderstaande literatuurtips te bestuderen!
Bijbelgedeelten Rom. 4 – 8 Kol. 3 Ef. 5
Rechtvaardigmaking en heiligmaking Opwekking tot christelijke heiliging des levens Vermaning tot navolging van God
Literatuur Bijbelse woorden en hun geheim F.J. Pop, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2001 (in bezit van Timotheüs) p. 419 – 426 Gerechtigheid – rechtvaardigheid – rechtvaardig p. 419 – 426 Recht p. 288 – 295 Heilig – heiligen – heiligheid De hoofdsom van de geloofsleer Th. Watson, Uitg. Gebr. Koster – Barneveld, 1997 (te leen in de kerkbibliotheek) p. 120 – 127 De rechtvaardigheid Gods Gerechtigheid als geschenk (serie Bij-tijds geloven) dr. J. van Genderen, Uitg. Kok – Kampen, 1988 (in bezit van Timotheüs) p. 42 – 46 Het ontstaan van de leer van de rechtvaardiging p. 55 – 61 Uit genade gerechtvaardigd p. 62 - 74 Om Christus’ wil gerechtvaardigd p. 75 – 94 Door het geloof gerechtvaardigd p. 95 - 108 Rechtvaardiging en heiliging Institutie J. Calvijn, Uitg. Meinema – ’s Gravenhage, 1989 (te leen bij Rina) bk III, XI Over de rechtvaardigmaking des geloofs en in de eerste plaats over de definitie van de naam en de zaak zelf bk III, XIV, 12 De rechtvaardigheid van Christus Romeinen - De kracht van Gods genade Bernhard Reitsma, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2001 (te leen bij kerkbibliotheek/Rina) Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke of Rina) p. 23 – 40 Wat is dat: ‘recht doen’? p. 97 –125 Waarom moeten wij recht doen? 4
Avond 3 Het Oude Testament over rechtvaardig leven Doorzoek het Oude Testament en je ziet dat het woord gerechtigheid daar in 136 hoofdstukken voorkomt! In het Oude Testament wordt dus veel gesproken over gerechtigheid en in het verlengde daarvan ook over rechtvaardig leven. Als vanzelf denk je dan aan al de wetten die met name opgeschreven staan in de boeken Leviticus en Deuteronomium. De Heere God heeft wetten gegeven om rechtvaardig te kunnen leven. Denk dan aan wetten met betrekking tot de dienst van God, de omgang met elkaar, de omgang met bezit, de omgang met de aarde en nog veel meer wetten. Maar ook de tien geboden zijn ons gegeven om rechtvaardig te kunnen leven. Deze verenigingsavond zullen we er onder andere bij stilstaan wat al deze wetten ons te zeggen hebben. Hééft het ons nog wel wat te zeggen? Aart Nederveen denkt hier met ons over na.
Bijbelgedeelten Leviticus Deuteronomium Ruth Micha 6 : 1 – 8 Psalm 119
Wetten Wetten zorg voor de armen, leviraatshuwelijk De gerechtigheid van de HEERE
Literatuur De hoofdsom van de geloofsleer Th. Watson, Uitg. Gebr. Koster – Barneveld, 1997 (te leen in de kerkbibliotheek) p. 120 – 127 De rechtvaardigheid Gods Gerechtigheid als geschenk (serie Bij-tijds geloven) dr. J. van Genderen, Uitg. Kok – Kampen, 1988 (in bezit van Timotheüs) p. 19 – 21 Oudtestamentische woorden p. 22 – 23 Vergeving van zonden in het Oude Testament Hoe het oude Israël leefde I dr. R. de Vaux, Uitg. Romen - Roermond, 1973 (te leen bij Rina en in de kerkbibliotheek) p. 82 – 83 over de bescherming van weduwen p. 133 – 136 over rijk en arm, en wetten om te grote armoede te voorkomen p. 136 – 139 omgang met vreemdelingen Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke of Rina) p. 41 – 62 Gerechtigheid en het Oude Testament Van levensbelang - De relevantie van de oudtestamentische ethiek dr. Hetty Lalleman- de Winkel, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 1999 (te leen bij Aart N.)
5
Avond 4 Het Nieuwe Testament Testament over rechtvaardig leven In het Oude Testament wordt veel gesproken over gerechtigheid. Is dit in het Nieuwe Testament ook zo of gaat het hier juist meer over rechtvaardigheid? De boodschap vanuit de evangeliën en de brieven is vaak anders van toon dan de boodschap in de wetten in het Oude Testament. Is dat het verschil tussen gerechtigheid en rechtvaardigheid? In de bergrede zegt de Heere Jezus Zelf hoe wij ons moeten gedragen als christen. Jezus zegt hier dat Hij gekomen is om de wet te vervullen. Hoe staat dit dan in verhouding tot de wetten die in het Oude Testament gegeven zijn? Rechtvaardig leven, levensheiliging, heiligmaking... Valt dit onder rechtvaardig leven? Worden er voorschriften gegeven in het Nieuwe Testament hoe je rechtvaardig kunt leven? En als die er zijn, gelden die dan ook voor ons? Andries van de Schootbrugge werkt het thema voor deze avond verder uit.
Bijbelgedeelten Mat. 5 - 7 Rom. 3 – 5 2 Tim. 2 Jak. 2 : 14 – 26
Bergrede “Jaag naar rechtvaardigheid” Nutteloosheid van het geloof zonder de werken
Literatuur De Bergrede pastoraal uitgelegd deel I dr. D. Martyn Lloyd-Jones, Uitg. J.J. Groen en zoon - Leiden, 1990 (te leen bij Rina) p. 78 – 88 Over gerechtigheid, n.a.v. Mat. 5 : 6 p. 201 – 211 Gerechtigheid overvloediger dan die der schriftgeleerden en Farizeeën, n.a.v. Mat 5 : 20 De Bergrede pastoraal uitgelegd deel II dr. D. Martyn Lloyd-Jones, Uitg. J.J. Groen en Zoon - Leiden, 1990 (te leen bij Rina) p. 9 – 20 Rechtvaardig leven, n.a.v. Mat. 6 : 1 – 4 Gerechtigheid als geschenk (serie Bij-tijds geloven) dr. J. van Genderen, Uitg. Kok – Kampen, 1988 (in bezit van Timotheüs) p. 23 – 24 Vergeving in het Nieuwe Testament p. 19 – 21 De rechtvaardigheid in het Nieuwe Testament Navolging Dietrich Bonhoeffer, Uitg. Ten Have – Baarn, 1992 (te leen bij Willem v. P.) Romeinen - De kracht van Gods genade Bernhard Reitsma, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2001 (te leen bij kerkbibliotheek/Rina) Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke en Rina) p. 63 – 82 Wat zei Jezus over gerechtigheid?
6
Avond 5 Levenshouding En nu de praktijk... Deze verenigingsavond zal Wilma Rijfers met ons nadenken hoe onze levenshouding moet zijn. Wat kun je vaak bij jezelf toch een onmogelijkheid ervaren om zo te leven zoals God van ons vraagt.
‘Veel christenen leggen zoveel nadruk op de noodzaak tot bekering ... dat er een enorm gat gaapt in hun visie wat het betekent om christen te zijn. Het lijk of ze op de oever van een diepe, brede rivier staan en naar de overkant kijken. Op deze oever verklaar je dat je gelooft. Aan de overkant ligt het uiteindelijke resultaat – de definitieve verlossing. Maar wat wordt er in de tussenliggende periode van de mensen verwacht? Is er geen brug die de oevers met elkaar verbindt? (...) Deugd is wat er gebeurt wanneer moedige en wijze keuzes tot een ‘tweede natuur’ zijn geworden’. (Tom Wright in ‘Goed leven - Over christelijke karaktervorming’) Is het bovenstaande citaat herkenbaar voor ons? Of juist totaal niet? Deze avond denken we met elkaar na hoe onze levenshouding moet zijn. Moet altijd aan ons te merken zijn dat we christen zijn? Wat is een Bijbelse levenshouding? Stralen we wat uit als christen? Welke taken moet je als gelovige vervullen en zijn deze taken hetzelfde als de taken van de kerkelijke gemeente in zijn geheel? Evangelisatie bijvoorbeeld: is dat een taak voor een gelovige of voor de hele gemeente? Hoe geven we dat vorm? Vragen van alledag. Deze avond gaan we zoeken naar antwoorden op deze vragen.
Bijbelgedeelten 1 Pet. 1 : 13 – 25 2 Pet. 1 : 3 – 21 Kol. 3 : 1 – 17 Ef. 5
Over heilige levenswandel De christelijke roeping Opwekking tot christelijke heiliging van het leven Vermaning tot de navolging van God
Literatuur Christelijke levensstijl (serie ethische bezinning) dr. J. Douma, Uitg. van den Berg – Kampen, 1993 (in bezit van Timotheüs) Goed leven - Over christelijke karaktervorming Tom Wright, Uitg. van Wijnen – Franeker, 2012 (in bezit van Timotheüs) Navolging Dietrich Bonhoeffer, Uitg. Ten Have – Baarn, 1992 (te leen bij Willem v. P.) p. 29 – 63 De oproep tot navolging, eenvoudige gehoorzaamheid p. 84 - 137 Mattheüs 5: van het ‘buitengewone’ van het christelijke leven p. 137 - 165 Mattheüs 6: van de verborgenheid van het christelijke leven p. 260 – 297 De heiligen, het beeld van Christus Ruim baan voor gerechtigheid – Rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke en Rina) p. 127 – 161 Hoe moeten wij recht doen? Volg jij Mij Hans van der Lee, Uitg. Ark Boeken - Amsterdam, 2005 (te leen bij Rina) 7
Avond 6 Rentmeesterschap Rentmeesterschap – wat betekent dat eigenlijk? Wellicht denk je bij het woord rentmeesterschap direct aan het zorg dragen voor de aarde en het milieu. God vraagt van ons dat wij goede rentmeesters zijn van Zijn schepping. Wat houdt dit precies voor ons in? Hoe gaan wij om met de schepping en met het milieu?
‘Voor een astronaut die in een paar uur rond de aarde cirkelt, is de aarde een wereldwijd dorp. Wanneer hij staat op het kale oppervlak van de maan en staart naar zijn eigen planeet, de heerlijke wit-blauwe ‘bal’ die in de eindeloze ruimte drijft, dan heeft hij alle recht om dankbaar te zijn voor het wonder van het leven op deze planeet in al zijn schoonheid en verscheidenheid. Toch zijn wij, degenen die hier op aarde verblijven, bezorgd – wat zal de toekomst zijn van deze prachtige planeet aarde als we de atmosfeer blijven verontreinigen, bomen blijven omhakken en leven-vernietigende wapensystemen opbouwen?’ (…) ‘Wat is de toekomstverwachting van een christen? De meeste boeken die over dit onderwerp zijn geschreven, gaan over de toekomst van de mens en de toekomst van de christenen in de hemel. Maar wat moet men denken over die van de aarde?’ (drs W.G. Rietkerk in ‘De aarde en haar toekomst’) Deze verenigingsavond staan we met elkaar stil bij ons rentmeesterschap. We staan onder andere stil bij de vraag of we vanuit de Bijbel iets kunnen leren over de toekomst van de aarde. Heeft rentmeesterschap met het verwachten van een nieuwe aarde te maken? Henrieke Schimmel leidt deze avond voor ons.
Bijbelgedeelten Gen. 1 Gen. 3 Rom. 8 2 Pet. 3 Openb. 21
Schepping van de aarde De aarde vervloekt Het zuchten van de schepping Nieuwe hemelen en een nieuwe aarde Nieuwe hemel en een nieuwe aarde
Literatuur Bijbels rentmeesterschap dr. Alfred Martin, Uitg. Medema – Vaassen, 1993 (te leen bij Rina) De aarde en haar toekomst drs W.G. Rietkerk, Uitg. Kok – Kampen, 1992 (te leen bij aart N.) Nieuwe versie van dit boek: De Titanic achterna - Over de toekomst van de aarde Drs W.G. rietkerk, Uitg. Voorhoeve – Kampen, 2009
Websites www.michanederland.nl www.timetoturn.nl www.voetafdruk.eu 8
Avond 7 Hulp aan kwetsbaren Hulp aan kwetsbaren: wie zijn dat? Er zijn veel kwetsbaren in onze samenleving te noemen. Denk bijvoorbeeld aan weduwen en weduwnaren, aan (halve) wezen, kinderen die geen thuis hebben, gevangenen, armen, mensen die ‘anders’ zijn dan een ander... Je kent wellicht zulke kwetsbaren vanuit je omgeving. Hoe ga je op een Bijbelse manier met hen om? En ... zijn wij bereid God te gehoorzamen als het anders dreigt te gaan dan dat wij zelf in gedachten hadden? Hebben wij onszelf, ons leven zoals het nu is, ervoor over? Of geven we graag geld, maar daar blijft het dan bij? Er zijn veel stichtingen die onze hulp, goed kunnen gebruiken. Stichting Present, Helpende Handen, de NPV, het Rode Kruis, kortom, teveel om op te noemen. Helpen we deze stichtingen of laten we dat aan een ander over? Hanneke de Jonge zal ons deze avond meer over hulp aan kwetsbaren vertellen. En deze avond kan een aanzet zijn om heel concreet met hulp aan kwetsbaren aan de slag gaan!
Bijbelgedeelten Luk. 10 : 25 – 37 Hand. 4 : 32 – 37 2 Kor. 8
Barmhartige samaritaan Vrijwillige gemeenschap van goederen Inzameling voor de arme christenen in Jeruzalem
Literatuur Herbergzaamheid. Pleegzorg en opvang van vreemdelingen in bijbels perspectief Ton van der Schans e.a., Uitg. Groen – Heerenveen, 1998 (te leen bij Rina) p. 17 – 24 Vreemdelingen in het Oude Testament p. 25 – 35 Hoe wordt in het Nieuwe Testament over de vreemdeling gesproken? p. 48 – 55 Herbergzaamheid en de christelijke gemeente Hoe het oude Israël leefde I dr. R. de Vaux, Uitg. Romen - Roermond, 1973 (te leen bij kerkbibliotheek en Rina) p. 82 – 83 over de bescherming van weduwen p. 133 – 136 over rijk en arm, en wetten om te grote armoede te voorkomen p. 136 – 139 omgang met vreemdelingen Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke en Rina) p. 24 – 31 Gerechtigheid is zorg voor de kwetsbaren Zorg dragen Gerdine van Engelen, Helpende Handen – Woerden, 2010
Websites websites van stichtingen en hulpverleningsorganisaties www.hartvoorwoerden.nl www.wehelpen.nl
9
Avond 8 Naastenliefde Vanavond verdiepen we ons in het thema ‘naastenliefde’. Afgaand op de woorden van de Heere Jezus in Mattheus 22 : 37 – 40, is het thema van deze avond een wezenlijk onderdeel van het leven van een rechtvaardige. In dit tekstgedeelte staat: “En Jezus zeide
tot hem: Gij zult liefhebben den Heere uw God met geheel uw hart en geheel uw ziel en met geheel uw verstand. Dit is het eerste en grote gebod. En het tweede aan dit gelijk is: gij zult uw naaste liefhebben als uzelven. Aan deze twee geboden hangt de ganse Wet en de Profeten.” Herkennen we dit of denk je nu: ‘Ja, zo zou het wel moeten zijn’? Is het onze hartenwens om de wil van God te doen? We kunnen God behagen door naar Zijn wil te gaan leven en handelen. Het liefhebben van God en onze naaste vormt hierin een centrale opdracht. (Rom. 13 : 8 “Zijt niemand
iets schuldig, dan elkaar lief te hebben; want die den ander liefheeft, die heeft de wet vervuld.”) Wat houdt deze liefde in en welke rol / impact heeft dit op jouw leven? Kom ook en kijk mee in deze spiegel. Aan de hand van diverse Bijbelgedeelten gaat Dick van Dijk dit onderwerp verder uitdiepen.
Bijbelgedeelten Mat. 22 : 34 – 40 Gal. 6 : 1 – 13 1 Kor. 13 1 Joh. 2, 4
Het grote gebod Vermaning tot broederlijke liefde De uitnemendheid van de liefde Opwekking tot liefde voor God en de naaste
Literatuur De Bergrede pastoraal uitgelegd deel I dr. D. Martyn Lloyd-Jones, Uitg. J.J. Groen en Zn - Leiden, 1990 (te leen bij Rina) p. 272 – 280 Oog om oog, tand om tand, n.a.v. Mat. 5 : 38 – 42 p. 300 – 310 Hebt uw vijanden lief, n.a.v. Mat. 5 : 43 - 48 Ruim baan voor gerechtigheid – rechtvaardig worden door Gods genade Tim Keller, Uitg. Van Wijnen - Franeker, 2011 (te leen bij Hanneke en Rina) p. 83 – 96 Gerechtigheid en de naaste Wie is mijn naaste? Vijf praktische oefeningen in naastenliefde ds J.J. Poort, Werkgroep Christelijk Boekenweekgeschenk, 1978 (in bezit van Timotheüs)
10
Avond 9 Omgaan met ziekte en gezondheid Je kent misschien de uitspraak van C.S. Lewis wel: “God fluistert tot ons in onze vreugde;
Hij spreekt in ons geweten, maar Hij roept luid in ons lijden. Dat lijden is Zijn megafoon om een dove wereld wakker te roepen.” Als we beseffen dat het lijden Gods megafoon is om ons wakker te schudden, gaan we dan al het lijden, ziekte en gezondheid niet in een ander perspectief zien? Hoe gaan we om met ziekte en gezondheid? Als we zelf ziek worden: gaan we dan eerst naar de dokter of eerst naar God? Vragen die heel actueel zijn. Het gaat dan over wel of niet inenten, gebedsgenezing, ziekenzalving en ga zo maar door. Als we gebedsgenezing er uitpakken: geloven we wel écht dat God op het gebed genezing kan geven? Houden we zelf niet vaak, door ons ongeloof, de genezende Hand van God tegen? De gezondheidszorg is een turbulente wereld; er is van alles gaande. Behandelingen van kleine kinderen kan zomaar gestopt worden omdat het leven van die kinderen, volgens de artsen, niet menswaardig zou zijn. Euthanasie is inmiddels gewoon geworden. Kinderen worden buiten de baarmoeder, in reageerbuisjes, gemaakt. We kunnen heel veel, maar kán ook alles? Mag je beslissen een behandeling te staken? Hoever kun je gaan rondom vruchtbaarheidsbehandelingen? Moeilijke onderwerpen. Iemand uit de praktijk denkt hier met ons over na: Elma Zwanenburg zal deze avond leiden.
Bijbelgedeelten Jes. 38 Heb. 12 : 1- 13 Jak. 5 : 7 – 20
Ziekte en genezing van koning Hizkia Kastijding tot ons nut Volharding en gebed
Literatuur Chronisch ziek zijn. Een christelijke handreiking bij zorg, ziekte en verdriet drs. J.M. van Ganswijk, ds W.H.van Kooten, Uitg. J.J. Groen en zoon - Leiden, 1994 (te leen in de kerkbibliotheek) p. 16 – 23 ziek zijn p. 48-60 het waarom van ziekte en lijden De pijn van Job Henri Keurhorst, Uitg. De Banier – Utrecht, 2009 (te leen in de kerkbibliotheek) p. 16 – 120 verklaring van boek Job p. 151 – 160 Job en jij (Lijden – Vertrouwen – spiegel) Genetische technieken en christelijke ethiek R. Seldenrijk, Uitg. Den Hertog - Houten, 1988 (te leen bij kerkbibliotheek/Rina) Gods megafoon - De vraag van het lijden C.S. Lewis, Uitg. W. ten Have n.v. - Amsterdam, 1957 (te leen bij Willem v. P.) Klagen mag - 52 Bijbeloverdenkingen over omgaan met lijden ds P. van Ruitenburg, Uitg. Den Hertog – houten, 2006 (te leen in de kerkbibliotheek) Organen en weefsels op reis - een medisch-etische afweging van de transplantatiegeneeskunde dr. R. Seldenrijk e.a., Uitg. Groen en zoon - Leiden, 1993 (te leen bij Rina) Vergeving en genezing dr. M.J. Paul, Uitg. Boekencentrum - Zoetermeer, 1997 (te leen in de kerkbibliotheek) 11
Avond 10 Materialisme Materialisme en toekomstverwachting De laatste verenigingsavond van dit seizoen gaat over materialisme en toekomstverwachting. Gerwin Schinkel zal deze avond voor ons leiden. Waar denk je aan als je materialisme hoort? In de Bijbel gaat het ook over materialisme. Denk bijvoorbeeld aan de rijke jongeling, die zijn goederen niet wilde verkopen om Jezus te volgen. Hoe zit dat bij ons? Staat ons goed ons in de weg om tot Jezus te gaan? Kan dat wel samengaan: een hang naar het aardse én een uitzien naar het hemelse? Eén ding is zeker: God zal eenmaal wederkomen. Verlangen wij daar naar? Of zitten we vast aan het aardse? Collectes in de kerk, acceptgiro’s, steunen van goede doelen: hoe ver gaan we daar in? Hoeveel hebben we over voor een ander? Is dat een tiende deel, of meer, of minder? Als we beseffen dat God de Eigenaar is van alles, dat Hij Degene is Die alles toekomt, moeten wij daar dan niet naar handelen? F.J. Pop (in ‘Bijbelse woorden en hun geheim’) zegt: “In de situatie van de aartsvaders
zijn de rijken de gezegenden des Heeren, maar in de situatie van de tijd der koningen zijn de armen Zijn gezegenden. Dan is er geen reden de rijken gelukkig te prijzen, want zij zullen vergaan; wel is er reden de armen zalig te noemen, zij zijn immers Zijn gunstgenoten.”
Bijbelgedeelten Mat. 6 : 19 – 34 Luk. 16 : 19 – 31 Luk. 19 Deut. 14 : 22 – 29
Welke schatten te vergaderen gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus Zacheüs Geven van tienden
Literatuur Bezitten en weggeven - Bijbelse gedachten over geldbesteding C. van der Leest, Uitg. De Vuurbaak bv – Groningen, 1984 (te leen bij Thera) Bijbelse woorden en hun geheim F.J. Pop, Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2001 (in bezit van Timotheüs) p. 16 - 34 Arm(e) - armoede Bijbels rentmeesterschap dr. Alfred Martin, Uitg. Medema – Vaassen, 1993 (te leen bij Rina) Christelijke levensstijl (serie ethische bezinning) dr. J. Douma, Uitg. van den Berg – Kampen, 1993 (in bezit van Timotheüs) p. 106 - 127 Christelijke levensstijl: beroep en geldbesteding De Bergrede pastoraal uitgelegd deel II dr. D. Martyn Lloyd-Jones, Uitg. Groen - Leiden, 1990 (te leen bij Rina) p. 75 – 93 God en de mammon, n.a.v. Mat. 6 : 19 – 24 Gelukkig met minder geld A. Grün, M. Henselmans, e.a., Uitg. Boekencentrum – Zoetermeer, 2009 (te leen bij Rina) Institutie J. Calvijn, Uitg. Meinema – ’s Gravenhage, 1989 (te leen bij Rina) boek III, IX Over de overdenking van het toekomende leven Niet meer dan eerlijk – Bijbels pleidooi voor sober leven Jaap van der Windt, Uitg. Boekencentrum – zoetermeer, 2009 (te leen bij Rina) 12
