Voorwoord De reünie zit er weer op en we kunnen terugzien op een zeer geslaagde contactdag. Zowel mevr. Huitsing van VWS, als de IGK van Maanen heeft een op maat gesneden toespraak gehouden en vonden het geweldig om ook eens bij onze reünie aanwezig te zijn. Hulde aan de reünie commissie die er weer in geslaagd is om de deelnemers fijne en gezellige dagen te bezorgen. Ook de artiesten hebben hun best gedaan ook al is de keuze natuurlijk niet voor iedereen gegarandeerd de beste. Het muzikale duo van Carbon heeft gedurende 2 dagen voor gezellig entertainment gezorgd. Wij gaan ons weer opmaken voor de Nationale Veteranendag op 27 juni 2009 in ’s-Gravenhage. Iedereen die hieraan wil deelnemen heeft zich kunnen opgeven voor het defilé, de Ridderzaal, medaille-uitreiking, het erecouloir etc. De Algemene Ledenvergadering is goed verlopen en wij konden ons verheugen op ongeveer 50 leden. Eigenlijk toch te weinig gezien het aantal leden. Van de andere kant moeten wij ook realistisch zijn. De agenda leidt er meestal niet toe dat er gecompliceerde/spectaculaire besluitvorming moet plaatsvinden. Wij gaan er van uit dat degenen die niet aanwezig zijn hiervoor gegronde redenen hebben. Vanaf deze plaats wens ik al onze leden en partners een zonnige vakantie toe en tot ziens op de Nationale Veteranendag in Den Haag. Uw voorzitter, Judo Peperkamp
Inhoudsopgave
De reis die voor mij (nog niet) doorging
pag. 03
Vliegen met MAF (Mission Aviation Fellowship)
pag. 04 t/m 05
Voor u gelezen
pag. 06 t/m 15
Heden en verleden (deel14)
pag. 15 t/m 16
Oefening Nijptang
pag. 17 t/m 18
Herinneringen aan vroeger?
pag. 18 t/m 20
Ma, Satoe Ketjil
pag. 20 t/m 22
Reünie herdenkingsbijeenkomst 2009
pag. 22 t/m 31
Berichten van het Bestuur en van de redactie Nieuwsbrief
pag. 33 t/m 37
Berichten van leden en organisaties
pag. 37 t/m 39
De reis die voor mij (nog niet) doorging Rene van Witteveen die dit stukje heeft geschreven heeft van juni 1960 tot juli 1961 op Biak (7e afd. Lt Lua) op Biak gezeten en alleen maar Biak en Yapen gezien Sinds eind 1989 loop ik met het plan rond, zoals zovelen denk ik, om nog eens terug te gaan naar Nieuw-Guinea. Maar omdat het geen reisje is naar het drielanden punt of de Ardennen en het tot kort voor mij niet mogelijk was om langer dan drie weken weg te blijven is het er nooit van gekomen. Totdat ik twee jaar geleden ophield met werken zodat dit nieuwe perspectieven bood. Maar idioot genoeg ontbrak het mij nog steeds aan tijd. Totdat ik hoorde van een unieke reis die Kees Bunschoten organiseerde en mede reisgenoten vroeg. In het kort verteld zou de reis als volgt verlopen. Eerst naar Singapore naar Jacarta en vervolgens via Jayapura en de Baliemvallei naar Sorong en dan met een Peini boot naar Timinabouan en verder met een Buganese schoener via Fak Fak, Fafanlap, Waigama, gag, Sorong, Manokwari verder langs de kust via Yapen naar Biak*. Dit klonk te mooi voor woorden en ik hoefde er niet lang over na te denken. Want nu kon ik echt Nieuw-Guinea gaan zien. Kees had geregeld dat we gratis vijftien kilo extra bagage mee konden nemen voor cadeautjes voor de Papoea bevolking. Zo had ik van de vereniging Nederlands Nieuw-Guinea militairen caps en een groot aantal pennen meegekregen en bij de Johannes Post kazerne in Havelte een aantal pakketten met T-shirts, die als promotie materiaal tijdens de Landmachtdagen en andere evenementen worden weggegeven. Op 21 oktober 2008 zouden we vertrekken. Helaas, tien dagen voor het vertrek sloeg het noodlot voor mij toe. Ik kreeg een hartstilstand. Gelukkig is het allemaal weer piekfijn in orde gekomen en denk ik eind van de zomer toch alsnog af te reizen naar Nieuw-Guinea. In oktober liggende in het ziekenhuis dacht ik aanvankelijk nog wel te kunnen vertrekken op de 21ste immers ik had nog tien dagen Na heel lang zeuren bij de behandelende cardioloog sprak hij het verlossende woord: Hij vond het niet verstandig maar had er geen bezwaar tegen dat ik zou vertrekken. Wel stelde hij als voorwaarde dat er voldoende ziekenhuizen met specialisatie in de buurt zouden zijn. Aanvankelijk was ik erg blij maar wel van korte duur. De cardioloog had zich kennelijk niet gerealiseerd waar West-Papua ligt. Ziekenhuizen in de buurt met voldoende specialisatie bleken te zijn in Jacarta en in Australië. Wat is nu de clou van dit verhaal. Wel, wanneer jullie er nog over dubben om naar Nieuw-Guinea te gaan moet je niet te lang wachten. Voordat je het weet loop je al dan niet kwijlend met een pillendoos in je hand achter een rollator wartaal uit te slaan. Dus wanneer het even kan, de gezondheid en de financiën het toelaten ga dan. * In CheckPoint van maart/april staat nog een oproep voor een dergelijke reis (Rene beloofde de redactie een verslag met foto’s van zijn reis die hij alsnog spoedig hoopt te maken. We zien er naar uit. Red.)
3
Vliegen met MAF (Mission Aviation Fellowship) geschreven door Pieter van Dijk, MAF piloot (4 mei 2009) Pieter van Dijk vliegt voor MAF in Nabire. Samen met zijn gezin genieten ze van het dienen van MAF in Papoea. Naast het vliegen, maakt Van Dijk ook de vluchtplanning voor alle vliegtuigen. Onderstaand een impressie van hem over de verkiezingen en het maken van een vluchtplanning De verkiezingen zijn geweest. Er zijn dan altijd veel spanningen tussen Indonesiërs en Papoea’s. Sinds 1969 heeft de Indonesische regering Papoea ‘ingenomen’. Daarom zijn er zoveel spanningen. De Papoea Onafhankelijkheids beweging wil alle Indonesiërs weg hebben. En temidden daarvan zijn er dan verkiezingen voor de Indonesische regering. Bij eerdere verkiezingen Geslaagde solovlucht gebeurde het dat Papoea’s zich verzamelen op een plein om een betoging te houden. Prikkeldraad eromheen, geen Indonesiër mag daar komen. Sinds 1969 zijn er veel Indonesiërs op Papoea geboren en die voelen zich helemaal thuis hier. Het is ten slotte toch 40 jaar geleden! Toch kwam het vorige week tot een schietpartij op de markt. Elf, waarvan vier zwaar gewond, gewonden. Het stond zelfs in het Nederlandse Nieuws, genoemd onder de naam Nabire! De MAF staf bleef op de basis. Hoewel er geen gevaar is voor MAF, zoek je het gevaar niet op als westerling. Er hoeft maar een heel klein ding te gebeuren en de woede richt zich op ‘die blanke buitenlanders’ die daar net lopen. Ook was er een heleboel tumult in Timika. “ Ik ben er geweest om passagiers en lading te halen en te brengen, maar heb niets gemerkt van de onrust”, aldus Van Dijk. “ Nu ik dit zo aan het schrijven ben, moet ik ook denken aan Apeldoorn en het hele gebeuren rondom de Naald. Vreselijk. Gezin van Dijk Wat hebben we het toch ge-
4
woon altijd nodig om beschermd te worden”. Dat dit een uitdagende klus is, blijkt uit zijn verhaal. “ Sinds een aantal weken maak ik het vluchtrooster van MAF in Nabire. Ik doe het erg graag, en het is elke keer weer anders. Soms een enorme puzzel, soms een makkie. Omdat het weer en andere factoren ook invloed hebben, konden we slechts een keer het weekrooster vliegen zoals gepland. Vandaag was het helemaal ‘feest’ omdat de radio van de Caravan het begaf. Deze moest naar Sentani gevlogen worden voor de reparatie. Dus ben ik net klaar met het maken van het volledig nieuwe rooster voor deze week. In Nabire hebben we twee Cessna 206-en (voor 6 personen) en een Cessna Caravan (voor 10 personen) ter beschikking. Deze Caravan delen we met de Timika-basis. Dus ongeveer een week hier, een week daar, zullen we maar zeggen.”
5
Voor u gelezen ingezonden door Wim Elgers. Red. Maritiem 1962.
Een heftig jaar waarin de vliegongevallen langzaam wat minder werden. De NNG zaak werd heviger, grimmiger en ging naar zijn einde. Opmerkelijk was het arriveren van nieuwe heli’s en vliegtuigen welke voor NNG waren aangekocht. Achteraf gezien is het een interessant jaar geweest in vele opzichten, oorzaak en gevolg nu overziende en de recentelijk beschikbaar komende informatie (na 45 jaar) Maar ook een zeer roerig jaar. Zo was die tijd en de zee waaruit we moesten vissen! 1962 7 januari
Het Zweedse ms. ‘Ulla’ loopt ten noorden van de al geveegde ET-scheepvaartroute op een mijn en wordt daarbij zwaar beschadigd. Het is het laatste geregistreerde mijnongeval dat plaatsvond. Bron: C. Mark: ‘Ontstaan en ontwikkeling van de mijnendienst’ in: ‘Vast Werken’ (2003) 1962 7 januari
Het Duitse vrachtschip ss. ‘Werrastein’ (1953) van de Nord Deutsche Lloyd uit Bremen, op weg naar Antwerpen, komt tijdens dichte mist op de Nieuwe Maas in aanvaring met het binnenvaartschip ‘Richard III’, op weg van de Waalhaven naar Duitsland, tengevolge waarvan het binnenvaartschip zinkt. De bemanning kan door een in de buurt varende sleepboot worden gered. Bron: ‘De Zee’ (1963) 1962 12 januari
De fregatten Hr. Ms. ‘Evertsen’ en ‘Kortenaer’ raken in gevecht met drie MTB’s van de Indonesische marine, varende in de territoriale wateren van Nederlands Nieuw-Guinea. De ‘Eversten’ weet daarbij de Indonesische MTB ‘Matjan Tutul’ tot zinken te brengen. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 15 januari
Drie Indonesische motortorpedoboten, varende vanaf de Aroe-eilanden (Molukken) richting Nederlands Nieuw-Guinea, om daar infiltranten aan wal te zetten, worden gesignaleerd door een Lockheed Neptune van de Marine Luchtvaartdienst. Direct daarna kunnen twee Nederlandse fregatten worden gewaarschuwd. De torpedoboot, ‘Matjan Tutul’, wordt door het fregat Hr. Ms. ‘Evertsen’ nabij de Vlakke Hoek tot zinken gebracht. Drie opvarenden, ook de plv. chef-staf van de Indonesische marine, komen hierbij om het leven. De overige 52 opvarenden worden krijgsgevangen gemaakt. Dit incident zal echter leiden tot nog actievere diplomatieke bemoeienissen van de zijde van de Verenigde Staten. Bron: F. Glissenaar: ‘Indië verloren, rampspoed geboren’ (2003) 1962 15 januari
Vertrek vanuit Den Helder van Smaldeel V, w.o. het vliegkampschip Hr. Ms. ‘Karel Doorman’, voor een reis naar Suriname en de Nederlandse Antillen. Later zullen de schepen via het Panama kanaal naar Nederlands Nieuw-Guinea worden gedirigeerd vanwege het daar gerezen conflict tussen Nederland en Indonesië. Het smaldeel zal op 18 april 1962 terugkeren in Den Helder.
6
Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 16 januari
De coaster ms. ‘June’ (1954) van J.B. Bosscher uit Groningen, op weg van Sligo naar Galway in ballast varende, strandt nabij Galway. Op 3 februari kan het schip worden vlot gebracht, maar blijkt zodanig zwaar beschadigd te zijn, dat het moet worden verkocht. Bron: scheepsrampen koopvaardij 1855 - 1991 1962 26 januari
Opening van het nieuwe kantoorgebouw van het ministerie van Defensie, waarin de afdeling Marine is ondergebracht aan de Koningin Marialaan in Den Haag. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 1 februari
Opening door HM koningin Juliana en ZKH prins Bernhard van het nieuwe hoofdkantoor van de Reederij v/h Gebroeders Goedkoop aan de Westerdoksdijk 40 te Amsterdam. Bron: fotoalbum Reederij v/h Gebroeders Goedkoop 1962 6 februari
Aan boord van het vracht/passagiersschip ss. ‘Tjiwangi’ (1949) van de Koninklijke Java China Pakketvaart Lijn (KJCPL) breekt in de passagiers accommodatie brand uit tijdens verbouwingswerkzaamheden in het droogdok van de Taikoo Dockyard in Hongkong. Doordat het droogliggende schip niet is aangesloten op de aanvoer van water voor het sprinklersysteem brandt de gehele accommodatie uit. Bron: ‘Schip & Werf’ (1962) 1962 8 maart
De coaster ms. ‘Frida Blokzijl’ (1931) van NV MS ‘Frida Blokzijl’ uit Vlaardingen loopt bij Strangford Lough (Schotland) aan de grond. Op 7 april zal het schip kunnen worden vlot gebracht, maar is echter zodanig zwaar beschadigd, dat het zal moeten worden verkocht. Bron: scheepsrampen koopvaardij 1855 - 1991 1962 9 maart
De Seahawk ‘F 65’ van squadron 860 (VSQ 860) van de Marine Luchtvaartdienst (MLD), afkomstig van het Marinevliegkamp Valkenburg (MVKV), stort door onbekende oorzaak in de Noordzee. De vlieger komt hierbij om het leven. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 16 maart
Aankomst in Rotterdam van het Amerikaanse vliegdekschip USS ‘Wasp’ (CV 18) van de ‘Essex’-klasse. Het schip zal een week in de haven blijven als onderdeel van een ‘European cruise’, waarna het verschillende Noordeuropese havensteden zal bezoeken, waaronder op 5 mei te Kiel. In mei 1969 zal de carrier opnieuw Rotterdam bezoeken als vlaggenschip van ‘Taskforce 87’. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 17 maart
Het vrachtschip ms. ‘Kinderdijk’ (1956) van de Holland-Amerika Lijn, op weg van Hamburg naar Bremen, komt op de Weser in aanvaring met het Duitse ms. ‘Carrera’. Als gevolg van deze aanvaring zinkt het binnenvaartschip. Twee opvarenden komen hierbij om het leven.
7
Bron: ‘De Zee’ (1963) 1962 24 maart
Een Lockheed-Neptune P 2V-7 van Squadron 321 van de Marine Luchtvaartdienst ontdekt een Indonesische schoener, die bij Fak Fak de kust van Nederlands Nieuw-Guinea tracht te bereiken. Omdat deze schoener, ondanks herhaalde waarschuwingen, toch naar de kust blijft koersen wordt het schip door het vliegtuig met behulp van enkele raketten in brand geschoten. Drie dagen later, bij Aidoena aan de Jera-rivier, zullen ongeveer 30 Indonesische infiltranten aan land gaan. Acties van mariniers en politie leiden ertoe, dat deze infiltranten uiteindelijk op 20 april geheel onschadelijk zullen worden gemaakt. Bron: ‘Het Nederlands-Indisch conflict 1950 - 1962’ in: ‘Van Boord’ jrg. 5 nr. 18 (2002) 1962 25 maart
Een landingsvaartuig van het Korps Mariniers ‘L 9534’ met een zeskoppige bemanning en 12 mariniers wordt in een baai aan de oostkust van het eiland Gag (Nederlands Nieuw-Guinea) door een Indonesische B-25 bommenwerper aangevallen en beschadigd. Tijdens deze onverhoedse aanval raken drie man lichtgewond en wordt het landingsvaartuig door mitrailleurvuur beschadigd. Twee afgeworpen bommen missen hun doel. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 27 maart
Aanvang van de Operatie ‘Eclecticus’ naar aanleiding van het oplopende conflict tussen Nederland en Indonesië betreffende Nederlands Nieuw-Guinea. Binnen 15 dagen worden met twee gecharterde DC-8 vliegtuigen van de KLM met 9 vluchten circa 800 militairen vanuit Nederland en een compagnie mariniers vanuit de Nederlandse Antillen naar Biak overgevlogen. Met deze operatie bereikt het Korps Mariniers met 1.400 man zijn maximale sterkte in Nederlands Nieuw-Guinea. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 29 maart
Vertrek vanuit de Braam van Houckgeestkazerne te Doorn van de 21st Infanterie-Compagnie als QPO- (Qua Patet Orbis) eenheid van het Korps Mariniers, onder commando van de majoor der Mariniers J. Romijn, naar Nederlands Nieuw-Guinea. De reis verloopt via de Nederlandse Antillen, waar vandaan de 22-ste Infanterie-Compagnie van het korps Mariniers al naar Nieuw-Guinea vertrokken was. De Nederlandse regering werd gedwongen hiertoe te besluiten als gevolg van de diverse infiltraties van Indonesische militairen met behulp van prauwen en andere kustvaartuigen. Bron: ‘Het Nederlands-Indisch conflict 1950 - 1962’ in: ‘Van Boord’, jrg. 5 nr. 18 (2002) 1962 6 april
Naar aanleiding van de eerste landingen van Indonesische para’s op Nederlands Nieuw-Guinea wordt door de Nederlandse regering (het kabinet J. de Quai) besloten, ondanks internationale druk, tot het alsnog zenden van twee infanteriebataljons (het 17e en 41st Infanteriebataljon) en twee afdelingen lichte luchtafweer naar Nederlands Nieuw-Guinea. Bron: J. Hoffenaar & B. Schoenmaker: ‘Met de blik naar het Oosten’ (1990) 1962 19 april
Vertrek van het tot troepentransportschip verbouwde ss. ‘Zuiderkruis’ vanuit
8
Nederland, met aan boord 851 militairen (voornamelijk dienstplichtige militairen) met bestemming Sorong in Nederlands Nieuw-Guinea, ter versterking van de daar gestationeerde Nederlandse troepen, in verband met het NieuwGuinea-conflict tussen Nederland en Indonesië. De reis wordt gemaakt via Willemstad, het Panamakanaal en de Stille Oceaan. Bron: A.P. Euser: ‘Het conflict om Nieuw Guinea’ in: ‘DBW’ jrg. 54 nr. 12 (1999) 1962 26 april
Eind april 1962 worden circa 1.100 Indonesische elitetroepen (parachutisten) boven Nederlands Nieuw-Guinea neergelaten. Op 26 april, 15 mei en 19 mei landen circa 180 para’s in de omgeving van Fak Fak en in het gebied ten noorden daarvan. Op 2 mei landen in de omgeving van Kaimana nog eens 130 Indonesische parachutisten. Bron: ‘Het Nederlands-Indisch conflict 1950 - 1962’ in: ‘Van Boord’, jrg. 5 nr. 18 (2002) 1962 30 april
Feestelijke tocht van HM koningin Juliana en ZKH prins Bernhard per koningssloep naar het Amstelhotel in Amsterdam, ter gelegenheid van de viering van hun zilveren huwelijksfeest. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 2 mei
Koninklijke vaartocht met het passagiersschip ms. ‘Oranje’ van de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ ter gelegenheid van het zilveren huwelijksfeest van koningin Juliana en prins Bernard. De ‘Oranje’ wordt door de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ van 2 t/m 3 mei geheel ter beschikking gesteld van het koninklijk paar en hun gasten. Bron: W. Grund: ‘Oranje. Een Koninklijk Schip’ (2001) 1962 17 mei
De Lockheed Neptune ‘B 207’ van Squadron 321 (VSQ 321) van de Marine Luchtvaartdienst schiet, in samenwerking met de onderzeebootjager Hr. Ms. ‘Groningen’, een Indonesische DC-3 Dakota neer nabij de Rijklof van Goensbaai in Nederlands Nieuw-Guinea. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 8 juni
De eerste van in totaal negen Agusta Bell UH-1 helikopters arriveert op het Marinevliegkamp Valkenburg. De Augusta Bell is de eerste straalturbinehelikopter van de Marine Luchtvaartdienst. De heli’s werden oorspronkelijk aangeschaft voor operationeel gebruik op Nederlands Nieuw-Guinea. Op 17 maart 1978 zal de Augusta Bell ‘222’ als laatste uit dienst worden gesteld bij Squadron 7 (VSQ 7) op het Marinevliegkamp De Kooy. Bron: Jaarboek van de Marine (1962) 1962 15 juni
Vertrek van de onderzeebootjager Hr. Ms. ‘Overijssel’ naar Hollandia (Nederlands Nieuw-Guinea) via het Panamakanaal. De ‘Overijssel’ zal eind 1962, als laatste oorlogsschip, uit Nederlands Nieuw-Guinea terugkeren, de periode van Nederlandse aanwezigheid in het Verre Oosten daarmee afsluitend. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 27 juni
Door de Vlagofficier Materieel, viceadmiraal H.J. van der Schatte Olivier, wordt
9
de eerste paal geslagen voor de nieuwbouw op de Marinekazerne te Amsterdam. Het daarin gelegen bassin was al voor 2/3 gedeelte gedempt in verband met de aanleg van de IJ tunnel door het Oosterdok en waarvoor een deel van het vm. Marine Etablissement (waaronder het 19e Zeeuwse Paleis) moest worden opgeofferd. In de daarop volgende jaren zal de Marinekazerne een volledige transformatie ondergaan, waarbij de ‘19e-eeuwse jas’ zal worden uitgetrokken en vervangen worden door moderne functionele architectuur van de jaren zestig. Bron: A. Lemmers: ‘Van werf tot facilitair complex’ (2005) 1962 11 juli
De Marine Inlichtingendienst (MARID) beschikt over informatie dat ‘Indonesië praktisch gereed is met de voorbereidingen om een aanval op Nederlands Nieuw-Guinea in te zetten’. De Commandant Zeemacht Nederlands Nieuw-Guinea waarschuwt hierop de Bevelhebber der Zeestrijdkrachten in Den Haag dat een Indonesische aanval op handen is, indien de onderhandelingen tussen Nederland en Indonesië mochten vastlopen. Bron: Hester Jansen: ‘Hoog spel om troostprijs Nieuw-Guinea’ in: ‘Nationaal Archief’ nr. 1 (2003) 1962 10 augustus
Het hydrografisch opnemingsvaartuig Hr. Ms. ‘Luymes’, extra uitgerust voor patrouille- en transporttaken, opent met zijn boordgeschut het vuur op circa 100 Indonesische infiltranten. Deze waren geland op het eiland Misool (zuidkust van Nederlands Nieuw-Guinea) en hadden zich daar weten te verschansen in een kampong. Een Lockheed Neptune P2V7 patrouillevliegtuig had al voor deze beschieting een luchtverkenning uitgevoerd en de ‘Luymes’ via de boordradio gewaarschuwd. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 11 augustus
De onderzeebootjager Hr. Ms. ‘Friesland’, varende met hoge snelheid langs de zuidkust van Nederlands Nieuw-Guinea, nabij het eiland Misool, opent het vuur op een Indonesische aanvalsvloot. Deze kleine Indonesische vloot, die de bedoeling heeft om Indonesische infiltranten op de kust af te zetten, blaast direct hierop de aftocht. Een Lockheed Neptune patrouillevliegtuig van de Marine Luchtvaartdienst voert hierna nog in samenwerking met de ‘Friesland’ een raketaanval uit op de vluchtende Indonesische schepen. Hierna wordt door de ‘Friesland’ nog tot driemaal toe enkele doelen waargenomen en met vuur bestookt. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 14 augustus
Een verkenningspatrouille van het Korps Mariniers raakt bij de kampong Weij op Zuid-Misool (Nederlands Nieuw-Guinea) in een hevig vuurgevecht met Indonesische infiltranten. Tijdens dit gevecht kruipt de marinier der eerste klasse W. Elgers het voorterrein in om een zwaar gewonde collega in veiligheid te brengen, die alsnog ter plaatse komt te overlijden. Voor zijn moedig gedrag zal Elgers op 19 april 1963 door de Bevelhebber der Zeestrijdkrachten worden onderscheiden met het Bronzen Kruis. Bron: ‘Erkenning / waardering voor veteranen’ in: ‘Van Boord’ jrg. 8 nr. 28 (2005)
10
1962 15 augustus
Zes Sovjetonderzeeboten uit Wladivostok krijgen in het diepste geheim opdracht om aan de zijde van het Indonesische leger deel te nemen aan de invasie van Nederlands Nieuw- Guinea. Twaalf onderzeeërs t.w. zes met een Sovjet- en zes met een Indonesische bemanning kiezen positie rond de wateren van Nederlands Nieuw-Guinea, terwijl in Den Haag de regering treuzelt met de goedkeuring van het inmiddels in New York bereikte Akkoord met Indonesië. Ook Russische Toepolev-bommenwerpers staan gevechtsklaar op Sulawesi. Op tien mijl afstand van het doel, vlak voor het uur ‘U’, ontvangt de Russische onderzeeboot ‘S 235’ een radiobericht: ‘aanval afbreken, boven water terugkeren naar thuisbasis’. Uiteindelijk zal Nederland op het laatste moment akkoord gaan met de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea op 1 oktober 1962 aan de Verenigde Naties Bron: ‘De Volkskrant’ 10-02-1999 1962 15 augustus
Het Akkoord van New York (het z.g. ‘Plan Bunker’): Nederland en Indonesië bereiken, met interventie van de president van de Verenigde Staten, John F. Kennedy, in New York een akkoord in het Nieuw-Guinea conflict. Dit akkoord komt onder zware politieke druk van de Verenigde Staten tot stand. De Amerikaanse regering wilde beslist voorkomen, dat tussen beide landen een gewapend conflict zou uitbreken waarbij ook de Sovjet-Unie betrokken zou kunnen raken. Volgens het Akkoord van New York dienen de vijandelijkheden per 18 augustus 1962 te worden gestaakt. Per 1 oktober 1962 dient Nederland het bestuur over Nederlands Nieuw-Guinea over te dragen aan de United Nations Tempory Executive Authority (UNTEA). Vervolgens zal Nieuw-Guinea op 1 mei 1963 door de VN aan Indonesië moeten worden overgedragen. Bron: F. Glissenaar: ‘Indië verloren, rampspoed geboren’ (2003) 1962 18 augustus
Afkondiging van een ‘staakt-het-vuren’ in Nederlands Nieuw-Guinea, als gevolg van de in New York afgesloten overeenkomst van 15 augustus 1962 ( het ‘Plan Bunker’ ). Hiermee kan een dreigende oorlog tussen Indonesië en Nederland worden beëindigd en zal door Nederland worden afgezien van het behoud van Nederlands Nieuw-Guinea door overdracht aan de Verenigde Naties op 1 oktober 1962. Bron: ‘Van Boord’ (sept 2002) 1962 9 september
De luitenant-ter-zee der tweede klasse R.A. Wolf, behorende tot squadron 860 - VSQ 860 van de Marine Luchtvaartdienst, behoedt Den Haag voor een ramp door niet uit zijn Sea Hawk straaljager te springen als op circa 15.000 ft de straalmotor boven de stad uitvalt. Na een lange glijvlucht ziet hij kans om een noodlanding op het Marinevliegkamp Valkenburg (MVKV) bij Katwijk te maken. Hij zal hiervoor later een tevredenheid betuiging ontvangen van de Commandant der Zeemacht Nederland. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 20 september
Overlijden van de luitenant-admiraal C.E.L. Helfrich te Den Haag (geboren te Semarang op 10 november 1886). Het grootste deel van zijn marineloopbaan bracht Helfrich door in Nederlands-Indië, waar hij in 1939 werd bevorderd tot schout-bij-nacht. Direct voorafgaande aan de Japanse bezetting werd hij
11
benoemd tot Commandant der Zeemacht in Nederlands- In die. In augustus 1945 volgde zijn bevordering tot luitenant-admiraal en benoeming tot Bevelhebber der Zeestrijdkrachten. In 1949 verliet hij de Koninklijke Marine. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 1 oktober
Soevereiniteitsoverdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan de Verenigde Naties. Als gevolg van het Akkoord van New York van 15 augustus 1962 en de afgesloten wapenstilstand van 18 augustus wordt het bestuur van Nederlands Nieuw-Guinea overgedragen aan de United Nations Tempory Executive Authority (UNTEA). Volgens dit Akkoord zal de UNTAE het gebied van NieuwGuinea vervolgens per 1 mei 1963, onder de naam Irian Jaya, aan Indonesië moeten overdragen. Eind 1962 zullen alle uitgezonden militaire eenheden weer in Nederland terugkeren. Hiermee eindigt een periode van ruim 350 jaar Nederlandse aanwezigheid in het Verre Oosten. Bron: A.P. Euser: ‘Het conflict om Nieuw 1962 9 oktober
Vertrek vanuit Biak van het landingsvaartuig ‘L 9609’ (ex- ‘Kais’), onder commando van de luitenant-ter-zee der eerste klasse M.W.J. Muller, naar Panama, enkele dagen na de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan de Verenigde Naties op 1 oktober 1962. Op 20 december 1962 zal Panama worden bereikt. De tocht over de oceaan met dit kleine scheepje, kleiner dan een coaster, kan worden gekwalificeerd als een bijzonder staaltje van zeemanschap. Hierna zal deze z.g. ‘klep’ nog tot 15 september 1969 dienst doen in de Antilliaanse wateren. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 12 oktober
Doop en tewaterlating van de sleepboot ‘Zwarte Zee’ (IV) van L. Smit & Co’s Internationale Sleepdienst door HKH prinses Beatrix. Vergeleken met de beroemde voorganger ‘Zwarte Zee III’ wordt, met bijna een verdubbeling, een sprong gemaakt van 4.200 naar 9.000 ipk. Doordat er nogal verwarring ontstond over de naam ‘Zwarte Zee’, wordt de ‘Zwarte Zee III’ omgedoopt in ‘Ierse Zee’. Bron: http://members.rott.chello.nl 1962 15 oktober
Heroprichting van squadron 7 van de Marine Luchtvaartdienst op het marinevliegkamp Valkenburg (MVKV), nadat nog in datzelfde jaar op 15 januari het squadron op het MVK Biak (Nederland Nieuw Guinea) uit dienst was gesteld. Het squadron wordt het tweede helikoptersquadron van de Marine Luchtvaartdienst, uitgerust met acht UH-1 Augusta Bell helikopters. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1955) 1962 15 oktober
Uit dienststelling van het Marinevliegkamp Biak (MVKB) op Nederlands NieuwGuinea, waarmee direct na de soevereiniteitsoverdracht aan de Verenigde Naties op 1 oktober 1962 de activiteiten van de Marine Luchtvaartdienst in het Verre Oosten definitief worden beëindigd. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 22 oktober
De president van de Verenigde Staten, John F. Kennedy, kondigt een blokkade van Cuba af. Reden hiervoor zijn de voortdurende Sovjet wapenleveranties
12
aan Cuba. Door de ontstane crisis wordt door de Nederlandse regering in december 1962 besloten om een tweede onderzeebootjager naar Curaçao te zenden als extra stationsschip. De politieke spanningen lopen sterk op, maar als de president van de Sovjet Unie, Chroestsjov, zich bereidt verklaart om de al op Cuba aangelegde raketbasis onder toezicht van de VN te laten ontmantelen, belooft Kennedy geen invasie op Cuba te zullen uitvoeren. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 1 november
Het 40-jarig jubileum van het Nederlands Historisch Scheepvaart Museum wordt herdacht met een bijeenkomst in het Concertgebouw, waarbij door de minister van Onderwijs Kunst en Wetenschappen, Mr. Y. Scholten, een toespraak wordt gehouden. Hiernaast spreekt de vm. burgemeester van Amsterdam, mr. G. van Hall, de wens uit dat binnen afzienbare tijd een ruimere en statiger behuizing ten behoeve van de veelomvattende collectie gerealiseerd zou moeten worden. Bron: brochure ‘Schatkamer der Scheepvaart’ (1966) 1962 2 november
De coaster ms. ‘Musketier’ (1938) van J. de Looff uit Rotterdam, op weg van Duinkerken naar Dundee, strandt op de rotsen van Balcomie Briggs (Fifeshire, VK). De bemanning wordt gered. Twee dagen later breekt het schip doormidden en zinkt vervolgens. Bron: scheepsrampen koopvaardij 1855 - 1991 1962 3 november
De coaster ms. ‘Rana’ (1957) van NV ms ‘Irene’ uit Delfzijl, op weg van Boston Linc. naar Oslo met een lading graan, raakt op 25 mijl ten westen van Hanstholm (Deense kust) lek en zinkt vervolgens. De bemanning wordt gered. Bron: scheepsrampen koopvaardij 1855 - 1991 1962 15 november
Vertrek van de onderzeebootjager Hr. Ms. ‘Overijssel’ uit Biak, direct na de soevereiniteitsoverdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan de Verenigde Naties, als laatste Nederlandse oorlogsschip naar Nederland, samen met het koel/vriesschip ‘Rochab’ van Van Nievelt Goudriaan en Co. De ‘Rochab’, door de Koninklijke Marine gecharterd in verband met de bevoorrading van de Nederlandse troepen in Nederlands Nieuw-Guinea, was al op 31 juli 1962 vanuit Amsterdam vertrokken voor een bijna zeven weken durende reis naar dit gebiedsdeel via het Panamakanaal. Bron: A.R. Kelder: ‘Nieuw-Guinea of het doen van loze beloften’ in: ‘DBW’ jrg. 60 nr. 11 (2005) 1962 17 november
Majoor der Mariniers F.A.J. Keijzer keert vanuit Nederlands Nieuw-Guinea in Nederland terug. Eerder had hij het commando overgenomen van de kolonel der Mariniers G.K.R. de Roos. Drie dagen eerder was het laatste detachement van het Korps Mariniers al uit Nieuw-Guinea naar Nederland vertrokken, waarmee er na de officiële soevereiniteitsoverdracht van 1 oktober 1962 een definitief einde is gekomen aan de aanwezigheid van Nederlandse mariniers in het Verre Oosten. Bron: ‘Van Boord’ (2002) 1962 19 november
HKH prinses Beatrix brengt een bezoek aan het vrachtschip ms. ‘Houtman’
13
van de Koninklijke Java-China-Japan Lijn (KJCPL) in de haven van Bangkok. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) 1962 20 november
‘Cuba-crisis’: Door de president van de Verenigde Staten, John F. Kennedy, kan de Amerikaanse blokkade van Cuba uiteindelijk worden opgeheven, welke op 22 oktober van dat jaar werd ingesteld naar aanleiding van de voortdurende Sovjet wapenleveranties aan Cuba. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 22 november
Na de bestuursoverdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan de Verenigde Naties op 1 oktober 1962 wordt de marinekazerne Biak, als laatste marineinstelling in dit voormalige Nederlandse gebied, uit dienst gesteld. Met het neerhalen van de Nederlandse vlag op de Marinekazerne Biak komt dan ook een definitief einde aan de Nederlandse militaire aanwezigheid in NieuwGuinea. Een dag later vertrekken de laatste militairen per vliegtuig naar Nederland. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 28 november
Overlijden van HKH prinses Wilhelmina (geboren op 31 augustus 1880) op paleis het Loo te Apeldoorn; koningin der Nederlanden gedurende een periode van vijftig jaar (1898 - 1948). De begrafenis en bijzetting zullen plaatsvinden in de Nieuwe Kerk te Delft op 8 december. Bron: diverse bronnen 1962 8 december
Bijzetting van HKH prinses Wilhelmina der Nederlanden (1880) in de Koninklijke grafkelder, direct na de begrafenisplechtigheid in de Nieuwe Kerk te Delft. Bron: diverse bronnen 1962 11 december
Uit dienststelling van de onderzeeboot Hr. Ms. ‘Zwaardvisch’ (‘O 22’), in Engeland gebouwd en daar op 4 december 1943 in dienst gesteld. De ‘Zwaardvisch’ opereerde tijdens de Tweede Wereldoorlog onder commando van de luitenant-ter-zee der eerste klasse H.A.W. Goossens in de Britse wateren en voerde vanaf 1944 vanuit de thuisbasis Fremantle (Australië) zeer succesvolle operaties uit, waarbij in de wateren van het Verre Oosten ten minste zes vijandelijke schepen tot zinken werden gebracht. Vanaf 1946 deed de ‘O 22’ nog dienst als opleidingsschip bij de Onderzeedienst. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 15 december
Het radio zendschip ‘Uilenspiegel’ raakt voor de kust van Zeeuws Vlaanderen tijdens stormachtig weer in nood en strandt. De reddingboot ‘President J.V. Wierdsma’ van de KZHRMS (station Breskens) weet, na enkele bijzonder moeilijke pogingen, de schipbreukelingen van het bij Cadzand gestrande schip van boord te halen. De reddingbootbemanning wordt voor deze moeilijke en gevaarlijke redding gedecoreerd. De ‘Uilenspiegel’ is een betonnen schip, tijdens de oorlog gebouwd als opslagplaats. Vanaf 13 oktober 1962 zond Radio ‘Uilenspiegel’ uit op ongeveer 6 mijl vanaf de Belgische kust. Bron: www.knrm.nl 1962 19 december
Aankomst te Curaçao van de onderzeebootjager Hr. Ms. ‘Rotterdam’, als extra
14
stationsschip op de Nederlandse Antillen, in verband met de al ontstane Cuba crisis en daarmee gepaard gaande oplopende internationale spanningen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet Unie. Bron: M.A. van Alphen: ‘Kroniek der Zeemacht’ (2003) 1962 28 december
Het 321-squadron van de Marine Luchtvaartdienst (MLD) in Nederlands Nieuw-Guinea wordt uit dienst gesteld. De nieuwe vliegtuigen van het type Lockheed Neptune P2V7 worden in Nederland door het 320 squadron overgenomen en gestationeerd op het Marinevliegkamp Valkenburg (MVKV) bij Katwijk. Bron: ‘Jaarboek van de Marine’ (1962) Heden en verleden (deel 14) Geschreven door Arie Sluijs. Na veertig jaar was het weer zover dat de sobats van de ECHO-Compagnie-6 I.B NNG bij elkaar kwamen in het KTOMM Bronbeek voor oud militairen te Arnhem. In 1969 kenden we elkaar nog goed dus voorstellen was toen niet nodig. De meeste jongens waren net getrouwd en net vader. Zelf was ik toen vader van twee kinderen en er zou er nog een bij komen. De kinderen zijn zelf ook alweer ouders, en mijn vrouw en ik de trotse grootouders van vier kleinkinderen. Twee jaar geleden op de reünie van de vereniging Nederlands Nieuw-Guinea Militairen had ik al kennis gemaakt met heel wat sobats, het was mijn eerste reünie van de vereniging die ik meemaakte en vorig jaar moest ik verstek laten gaan door mijn hartproblemen. Maar ik miste twee jaar geleden toch een paar jongens, die ik heel graag nog weer eens wilde ontmoeten. Tot mijn grote verrassing waren die nu wel aanwezig bij de reünie van Echo 6 IB. Bij binnenkomst werden we verwelkomd door Johan Beumer en Theo Kersten en bij het melden bij de dames kreeg ik mijn muntjes voor de consumpties en een verassing. Dat bleek een pracht van een handdoekje te zijn, met een mooie paradijs vogel erop. Leuk bedacht, het heeft een mooi plekje in de keuken gekregen. Je kunt het wel in de kast liggen, maar dat is niet de bedoeling. Ik zag weer veel bekende gezichten van twee jaar geleden, en zo terloops vroeg ik aan Theo of hij wat namen kon opnoemen van de sobats die er waren, en hij noemde ook de namen van twee sobats, t.w. van Piet de Rijk en Daan Rouw dat waren nu precies de twee die ik nog graag eens wou spreken Piet was onze luitenant en Daan was sergeant beide beroeps, het waren voor ons een paar pracht kerels waar we geen problemen mee hadden, vooral als we op patrouille waren. Dan waren het kerels waar je wat aan had, want ook zij moesten aan alles wennen in de tropen, dat was even wat anders dan in een schuttersputje op
15
de Veluwe, en dan het levensverhaal van Daan Rouw dat is net een jongens boek en het eindigt dat hij directeur werd bij Albert Hein. Dat is nu het mooie van een reünie al die prachtige verhalen. De dag is te kort om met iedereen een praatje te maken. Maar ik fotografeer graag, een hobby van mij en ook kan ik niet goed stilzitten. Daarom loop ik graag met een glaasje wijn door de zaal om toch zoveel mogelijk met de sobats een praatje te maken. Daardoor kwam ik verschillende namen van ons voetbalelftal aan de weet. De foto van het elftal (die ook in onze nieuwsbrief heeft gestaan) hielp daarbij. Ook werd er een minuut stilte gehouden voor de sobats die ons ontvallen zijn en dan denk ik in het bijzonder aan Piet van Vlaanderen. Aan hem daar heb ik bijzondere herinneringen, hij was een vader figuur voor ons allemaal, je kon lezen en schrijven met die man, ik paste daar s, avonds nog wel eens op, hij woonde met zijn gezin even buiten het kamp. Ik wens de familie veel sterkte toe met het verlies van Piet. Een fijn gesprek heb ik ook gehad met Piet de Raad en echtgenote over zijn reis naar voormalig Nederlands Nieuw-Guinea, Piet had twee albums vol met foto, s meegenomen van de reis, in Nieuwsbrief nummer 25 schrijft Piet daar al een mooi stuk over en er komt nog een vervolg. Ik zag nog meer sobats met hun foto album bij zich en die werden ook veel bekeken en dan komen de verhalen vanzelf los. De rijstmaaltijd smaakte ook voortreffelijk, van al dat praten krijg je toch honger. Al met al een zeer geslaagde dag, en een groot compliment aan de mensen die dit mogelijk hebben gemaakt, alleen moet het nu geen veertig jaar meer duren voor de Echo Compagnie weer bij elkaar komt want dan is er niemand meer, misschien op een enkele honderd jarige na. Als het goed is zien we elkaar alweer snel, op veertien of op vijftien mei dan is de grote reünie in ‘t Harde, altijd weer een dag om naar uit te kijken, tot dan. Wordt vervolgd
oude foto,s bekijken
aan de lunch
ontvangstcomité
onderonsje
16
Oefening NIJPTANG Door Gerrit van Faassen (Eerdere artikelen van Gerrit van Faassen verschenen in de Nieuwsbrieven 21,22,23,2 4en 25) Van 18 t/m. 22 november werd er een oefening gehouden op het marine Vliegkamp Borekoe, op het eiland Biak. Laat in de middag van zondag 18 november werd “alle hens” van het basiskamp met vrachtauto’s verhuisd naar de nieuwe kazerne op Sorrido. Alleen de mariniers mochten (moesten) lopen. De volgende morgen om zes uur opstaan. Er werd bekendgemaakt dat het vliegkamp was gebombardeerd door een vijandelijke Catalina vliegboot. De tegenpartij, de vijand, was gevormd uit matrozen en mariniers uit Manokwari en Sorong. Ze hadden twee amfibie vliegtuigen, twee fire fly’s, een aantal Bemanning Oerlikon landingsvaartuigen en de Hr.Ms. Kortenaer. Om zeven uur vertrokken we naar de Boroekoe. De mariniers waren druk aan het sjouwen met mitrailleurs en ander schietspul. We zagen dat daar een hangar was gebombardeerd met zakjes meel. De kreet “jongens het heeft hier gesneeuwd”was dus snel geboren. De kajoe in het vizier van de Onze dagelijkse werkzaam-heden Oerlikon. begonnen. Om acht uur alarm. De Oerlikon bemanningen waarbij ik was ingedeeld, moesten naar hun posten. De overige M.L.D.ers zochten dekking. De Oerlikons mochten alleen vijandelijke vliegtuigen beschieten, met de vuurmond de vliegtuigen volgen en bij nacht met een staaflantaarn langs de vuurmond schijnen. Het alarm werd die dag nog een aantal keren gegeven. Net zoals de nacht daarop. Het landingsdetachement en de Oerlikon schutters Firefly boven BIAK bleven die nacht op de Boroekoe. De volgende dagen bleef oefening Nijptang voortduren. Op donderdag 22 november werd het echt oorlog en landde de vijand op Biak. Bij de Boroekoe stuitten ze op hevig vuur van “onze”mariniers en de Marine Luchtvaartdienst. Maar binnen het uur waren wij verslagen en werd de vrede getekend. Het was maar een spel en een welkome afwisseling in het eentonige leven op het hete Biak. De rest van de dag was het zondagsdienst, zoals dat bij de Marine heet. Maar we hadden wel weer voldoende nieuws om naar huis te schrijven.
17
Naschrift.
Zes jaar later was de situatie op Nederlands Nieuw-Guinea heel anders en alles behalve een spel. Toen werd het echt oorlog die duurde tot zestien augustus 1962. Op zestien augustus werd het vuren gestaakt om een minuut na middernacht om daarmee Soekarno Martin Mariner boven BIAK de gelegenheid te geven om op zeventien augustus, de Indonesische Onafhankelijkheidsdag, zijn triomfrede uit te spreken. In de buurt van Halmahera lag toen een overmachtige Indonesische vloot klaar om Biak te veroveren. Door tussenkomst van de Verenigde Naties is een aanval voorkomen. Het koste Nederland zijn laatste kolonie in Oost Azië. Veel erger is echter het feit dat de Papoea’s in de steek werden gelaten en ingelijfd werden als provincie bij Oefenen richten Oerlikon Indonesië. Mijn vraag is nog steeds “hadden we het niet kunnen overdragen aan Australië”, die toen de andere helft van het gigantische eiland in bezit had. Dan was het hele eiland in 1975 onafhankelijk geworden en waren onze militairen daar niet voor niets gesneuveld. Heel erg tragisch is het sneuvelen van de dienstplichtig marinier Mannie, bij de kampong Weij op het eiland Misool, een dag vóór de wapenstilstand. Met weemoed denk ik nog steeds terug aan de goede tijd die ik heb gehad en de vriendelijke bevolking daar. De groeten van de kajoe De volgende keer schrijf ik over het nasi eten in de verboden kampong, bij Librek Marndorf (zie nieuwsbrief 23) Herinneringen aan vroeger? (door Louis van Diessen) (Er is in het Maleis het begrip tempo doeloe, de tijd van vroeger in Nederlands Indië. Maar is dat ook voor Nieuw Guinea het geval? Misschien ligt het aan mij maar mijn herinneringen zijn heel anders) Mijn vrouw zag een advertentie staan met de aanduiding Pasar Malam in Noord Brabant. Ze zei: is dat niet iets voor jou, jij bent toch in de tropen geweest in je jonge jaren? Ja, dat leek me wel iets, ik had al eens een pasar malam bezocht in Zwolle maar dat was hoofdzakelijk een ontmoetingsplaats van oude makkers die weer eens bij elkaar kwamen. Zo hadden we het afgesproken bovendien kon je op vertoon van de veteranenpas met je partner gratis naar binnen en
18
tegen gereduceerd tarief een smakelijke Indische hap kopen. Dat was wel aantrekkelijk, je betaalde wel € 8.- om de auto te parkeren maar ja na een rit van Tilburg naar Zwolle konden die € 8.- er nog wel bij. Er was een expositie van foto’s en tekeningen waarbij ik nog een gesprek had met een oud militair over mijn legerplaats Sorong. Ik moet zeggen dat ik van de kraampjes met handel op de pasar malam in Zwolle maar weinig gezien heb omdat dit me niet aantrok. We gingen vlug naar de hoek waar de optredens waren en zetten ons aan een tafel met een drankje om te kijken naar het optreden van de Indische danseressen en zangers. Ook waren nu verschillende oude maten aangekomen en hebben we een paar gezellige uurtjes gehad. Van de markt heb ik verder niks meer gezien, alleen hebben we nog wel een stuk spekkoek gekocht omdat mijn schoondochter dat lekker vind. Maar nu terug naar Brabant, ik had ruim van te voren op onze weblog vermeld dat er een oosterse markt was in Brabant in de hoop dat er wat zuiderlingen zouden komen maar ik kreeg daar maar één reactie op. Maar, dacht ik, misschien zouden er toch wel wat bekenden zijn. Ik vroeg me wel af waarom deze markt pasar malam genoemd werd want het was gewoon overdag. Toen we aankwamen bij de sporthal waar de pasar malam gehouden werd stonden er bij de ingang verschillende rokers zodat we door een walm van rook naar de kassa moesten. Korting op de veteranenpas was niet mogelijk maar het parkeren was hier gratis dus dat viel weer mee. De markt op zich was niet zo groot, de meeste plaats werd ingenomen door eettentjes en het podium. Ik moet eerlijk zeggen dat ik totaal geen herinneringen kreeg bij de goederen die op de kraampjes lagen. In Sorong, waar ik gelegerd was, heb ik nooit geroken wat ik hier rook en ook nooit gezien wat hier verkocht werd. Ook had ik totaal geen tempo doeloe gevoel bij de wierook, sarongs, houtsnijwerken, sieraden, kleding, shawltjes, beelden, gereedschap, goedkope horloges enzovoorts. Dat had je in Sorong niet, wel een paar Chinezen zoals in de Toko Tio waar je etenswaren drank en huishoudelijke artikelen kon kopen, maar ook fotoalbums met paradijsvogels erop en gelakte sieradenkistjes met een danseresje er op, wat gekocht werd voor het thuisfront. Ook insecten in blik had de man in zijn assortiment, ik heb ze nooit gegeten dat niet. Hij had wel bier in een literfles wat goed van pas kwam in dat klimaat, daar was ik toen wel liefhebber van. Je kon er foto’s laten maken wat de meesten ook gedaan hebben. Er was ook een Chinees die autorijles gaf in een oude volkswagen. Je had in Sorong maar weinig wegen en aan de auto mankeerde nog al wat, dus het examen was niet zo moeilijk. Ik heb nooit de moeite gedaan om in Sorong mijn rijbewijs te halen maar anderen deden dat wel. Later had ik er wel spijt van dat ik dit toen niet gedaan heb. Maar een pasar heb ik nooit gezien in Sorong en omgeving laat staan een pasar malam. Het enige waarbij ik nog enige weemoed had was een pajong omdat we die in Sorong bijna dagelijks nodig hadden. De regen daar ging dikwijls gepaard met veel wind waardoor er nog al eens een pajong sneuvelde, omdat het maar papier was. Nou we waren al vlug uitgekeken bij de kooplui in Tilburg, al beweerde er nog wel één dat hij me voor € 15.- van mijn rugpijn af kon helpen, daar ben ik maar niet op in gegaan. We hadden ondertussen wel trek gekregen en gingen
19
een eettentje binnen en bestelden ieder een maaltijd. Drank verkocht de brave man niet, daarvoor moesten we naar de centrale bar. De Indische maaltijd smaakte niet zo lekker als de nasi en bami die mijn vrouw thuis klaarmaakt. Ook de Chinees bij ons op de hoek heeft veel lekkerder spul als wat we hier voorgeschoteld kregen. Nee, dat viel erg tegen, waar ik wel herinneringen aan heb is de hap rijst in een bananenblad met een stukje ikan (vis) erbij die je kon kopen in de kampongs in de Vogelkop waar we wel eens kwamen. Je kon de geur nog ruiken van het houtvuurtje waarop de rijst bereid was. Maar daarvan is op deze pasar malam geen sprake, de maaltijd is veel te sterk gekruid waardoor de smaak van de rijst, vlees en groenten verloren gaat. Ondertussen stond op het podium een zanger liedjes van Jack Jersy te zingen o.a. Lana en dergelijke, wat ook al niet bijdroeg aan de tijd van vroeger sfeer. Al moet ik wel zeggen dat ik in Sorong nooit danseressen of zangers op heb zien treden met Indische songs of dansen, geen krontjong of gamelan, ik zag wel ooit een oude Papoea op zijn trommeltje tokkelen maar verder niks. Die trommelaar was mijn waskoelie en die ging zich eens behoorlijk uitsloven als ik op bezoek kwam in zijn woning. Ik was bijzonder tevreden met mijn waskoelie en eens toen we van een patrouille terug kwamen en ik veel vuile kleding had heb ik hem dubbel betaald maar daar heb ik later spijt van gehad. De man kwam een maand niet opdagen omdat hij nu geld had voor 2 maanden. Noodgedwongen moest ik dus zelf mijn kleding wassen. Maar we waren op de pasar malam, ik had al eens rond gespeurd maar er kwam geen enkele bekende opdagen. De zanger was gestopt toen de mededeling kwam dat er een half uur pauze was en er na de pauze een bijzonder optreden zou volgen. Dat hebben we maar niet meer afgewacht en mijn vrouw wilde nog een stuk spekkoek kopen voor mijn schoondochter. Nou dat was niet te koop op deze pasar malam, wat toch wel vreemd is want spekkoek is toch een onderdeel van de Indische cultuur. Ik vroeg aan een van de organisatoren waarom er geen spekkoek verkocht werd en het enige wat hij zei dat niet aan alles gedacht kon worden. Voor mij geen pasar malam meer voor de herinnering, want die krijg ik niet op deze oosterse markt. Als ontmoetingsplaats voor sobats is het prima maar dan alleen als een mogelijkheid om weer eens samen te kletsen over nu en vroeger. Vooral als er sobats tijdens de jaarlijkse reünie met vakantie of op een andere wijze verhinderd zijn is de pasar malam een uitstekend alternatief om elkaar weer eens te ontmoeten. Maar zeg me niks over tempo doeloe want die is daar niet, althans niet voor mij. Of ligt het misschien toch aan mij? Louis van Diessen Ma, Satoe Ketjil (door Ed van Tuil) Op voorhand mijn excuses aan alle koks van Merauke. Excuses voor de onthulling dat ik in Merauke alles gedaan heb behalve lekker gegeten. Dat lag niet aan de mensen van de keuken. Dat zal ongetwijfeld met de beschikbare
20
basismaterialen te maken hebben gehad. Hoe het ook zij, me echt verheugen op wat de pot nu weer zou schaffen, was er al snel niet meer bij. En ik was toch geen piespook op dat gebied. Opgegroeid in een modaal gezin waar je in het begin van de maand, als pa salaris had ontvangen, nog vlees op je bord kreeg. Maar na de 20ste zeker niet meer. Kwam er wél een stuk vlees op tafel dan was er gegarandeerd een noodslacht op het dorp geweest. Kortom, éten en verder niet zeuren. Dat was het devies. Dus ik zeurde niet. Zelfs niet in Merauke. En ach, misschien zit ik wel te overdrijven. Is het na al die jaren erger dan het lijkt. Tenslotte was de dagelijkse schep rijst met zo’n goulashachtige saus d’r over nog wel te pruimen. Het zal veel meer de entourage geweest zijn. Zo’n open eetzaal met van die houten tafels had natuurlijk alles behalve de uitstraling van een 3 sterren restaurant. De Hollandse maaltijd met aardappels uit blik moest voor de nodige afwisseling zorgen. Ik heb later als fanatiek privé tuinder heel wat aardappelen verbouwd. Maar de smaak van die ingeblikte piepers ben ik gelukkig nooit meer tegengekomen. Dan had je verder nog de multifunctionele kaas. In de eerste fase was het gewone kaas. Daarna werd het een pittige Franse schimmelkaas en in derde instantie maakten onze culinaire vrienden er een geraspte strooikaas van. Op verschillende punten kon je de dagelijkse dorst lessen. “Vooral veel drinken”, werd er altijd gezegd. Maar de water en thee reservoirs waren van die ondefinieerbare soort zakken die weliswaar waterdicht waren maar ook een muffe smaak aan thee dan wel citroenwater meegaven. Met andere woorden, niet te zuipen. Het enige feestje dat ik me kan herinneren was de verjaardag van de prins. Toen kregen we een halve kip. Verder wisselden wij telegrafisten, ’s morgens om 5 uur als de kok van dienst begon, nieuwtjes met ‘m uit. In ruil voor een gebakken eitje. Menig kok zal een bepaald bericht eerder geweten hebben dan Die Ouwe. Maar op dat gebakken ei na bleef het behelpen. Dus zocht ik naar alternatieven. Het betaalde voedsel. Maar ja, dat was natuurlijk wel een financiële rib uit m’n lijf. Want niet alleen de betaalde liefde is duur. Het betaalde voedsel tikt ook aardig aan. Bovenaan de lijst van ultiem eetgenot, stonden de bakjes saté van hertenvlees die de een of andere, altijd vriendelijk lachende sergeant-majoor, door zijn vrouw liet bereiden om ze vervolgens in een grote pan in de kantine aan de man te brengen. Ze waren duur. Maar heerlijk! Het was vaak opletten dat je niet meteen je vingers mee opat. Toch was dat een luxe die ik maar zelden kon veroorloven. Iets frequenter was de aankoop van een zak pisang goreng. Die haalden we ergens bij een vrouwtje aan de haven. Tien stuks in een zak. In gedachten proef ik ze nog steeds. Net als de smaak van de aardappelen, maar dan in positieve zin, ben ik die smaak in mijn latere leven ook nooit meer tegengekomen. Waar ik me min of meer aan te buiten ging, was de ketjil. Het werd dagelijks verkocht door een oud Javaans vrouwtje in een golfplaten stalletje tegenover de kazerne. Ter hoogte van ons gebouw. Dus we hoefden er de kazerne niet voor uit. Vanachter het hek riep je keihard:”Ma, satoe ketjil.” Ik zal het ongetwijfeld niet goed uitspreken, laat staan schrijven. Maar via dit fonetisch
21
Maleis wist ze in ieder geval wat ik moest hebben. Het werd door haar eigen bezorgdienst aangereikt. Een manneke van een jaar of tien, die goed door had dat we om de een of andere onzinnige reden, dergelijke hekaankopen niet mochten doen. Zag hij een ster of een streep dan stelde hij de levering even uit. Was het kader uit het zicht verdwenen dan rende hij snel de straat over, pakte het geld aan en frommelde de lekkernij door een gat in de grond dat hij in een eerder stadium al had gegraven. Net of een aantal konijnen zich dagelijks onder het hek doorgroeven. De lekkernij bestond uit een paar blokken natte rijst overgoten met een satésaus en wat boontjes. Dat alles verpakt in bananenbladeren. Het had één belangrijk kenmerk. Het was verschrikkelijk heet. De vlammen sloegen uit je mond. Als baroe kon je er beter niet aan beginnen tenzij je een mok bluswater binnen bereik hield. Hoe langer je diende hoe beter je het kon verorberen. Sterker nog, het was min of meer één van de kenmerken van een ouwe stomp. Net als het roken van zware shag, en het dragen van een verbleekt dungerypak. Wit geworden door het vele wassen, dus een bewijs van een lange aanwezigheid in de tropen. Die pakken waren zeer gewild. Menig keer bleek jou verbleekte outfit ordinair van de waslijn gejat. Maar traditiegetrouw pikte jij dan op jouw beurt ook weer zo’n wit uitgeslagen kostuum terug. Kortom, de status van ouwe stomp was duidelijk herkenbaar. Ook aan de manier waarop je zonder blikken of blozen en zonder bluswater de ketjil met je vingers zo naar binnen werkte. Zou dat spul tegenwoordig nog te koop zijn? Reünie herdenkingsbijeenkomst 2009 14 en 15 mei in de Lt. Generaal Tonnet kazerne in ’t Harde Het was weer druk op de beide dagen van onze reünie. Ruim achthonderd bezoekers kwamen weer naar ’t Harde. Hernieuwde kennismaking, eerste ontmoetingen na de militaire tijd in voormalig Nederlands Nieuw-Guinea (nog steeds), herinneringen ophalen, sterke verhalen vertellen en genieten van de rijstmaaltijd en het drankje. Natuurlijk was er ook weer de gezellige muziek met zang van onze langzamerhand welbekende huisband CARBON. De opening van beide dagen werd gedaan door onze vicevoorzitter Bram Meurs omdat onze voorzitter Judo Peperkamp verstek moest laten gaan wegens een operatie. De organisatie stond weer onder leiding van Cor van Vliet. Ook dit jaar weer zonder wanklanken. Bedankt Cor. Op 14 mei benadrukte, mevrouw Drs. P.A. Huitsing, directeur Eenheid Oorlogsgetroffenen en Herinnering WO ll van het Ministerie van Volksgezondheid en Sport, in haar toespraak, dat het huidige Den Haag weldegelijk aandacht heeft voor VETERANEN. Op 15 mei was het woord aan Vice- Admiraal Ir M. van Maanen die in een duidelijke toespraak het belang van belangenbehartiging naar voren bracht. De foto reportage spreekt voor zich en roept op om volgend jaar ook eens onze reünie te bezoeken zeker als u nog nooit bent geweest. De data zijn al bekend t.w. 22 en 23 april 2010, weer in ’t Harde.
22
23
24
25
26
27
30
31
Berichten van Bestuur van de Vereniging en redactie Nieuwsbrief In Memoriam
Met eerbied en in gepaste stilte brengen we een laatste eresaluut Mevr. C. van Hees-Veldkamp D. Spit Blijham A.F. van Dorst Harderwijk H. Veltman Hilversum H. de Jong Maurik W.M. de Bruin Roosendaal U. Eisma Wommels J. Welzen Geleen Cornelia van Hees - Veldkamp, † Amsterdam, 1 april 2009
Milva officier geneeskundige dienst. Draagster van het herinneringskruis Nieuw-Guinea Weduwe van H.F.P. van Hees †1975 Majoor b.d. In 1954 kwam Cornelia van Hees-Veldkamp als Milva Geneeskundige Dienst in Nederlands Nieuw-Guinea aan. Haar driejarig contract werd echter na ruim een jaar alweer verbroken toen de op het eiland gelegerde soldaten werden vervangen door het Korps Mariniers. Zij was in Kijkduin opgeleid tot militair verpleegster met de vergelijkbare rang van onderofficier. Een paar maande later werden er op korte termijn vrijwilligers gevraagd voor het Militair Hospitaal in Nederlands Nieuw-Guinea. En daar wilde zij dolgraag heen. Ingeënt voor allerlei infecties en voorzien van een tropenuniform ging zij in de rang van Hoofd Milva Geneeskundige Dienst der 3e klasse samen met een vriendin van de opleiding naar Nieuw-Guinea. Als verpleegster werd zij na haar opleiding in de officiële status van Milva officier. In maart 1955 keerden alle militairen van de Koninklijke Landmacht met het motorschip Sibajak terug naar Nederland. In mei 1955 is mevrouw Veldkamp getrouwd met kapitein van Hees en moest zij als gehuwde vrouw het leger verlaten. Haar huwelijk heeft slechts twintig jaar geduurd. Haar man kapitein van Hees is jong overleden. Het echtpaar kreeg een zoon en een dochter. (Informatie over de groep van twaalf Milva’s die destijds naar Nieuw-Guinea werden uitgezonden is te vinden in het boek “Hare Rok”. Vrouwelijke veteranen, vroeger en nu van Margit Willems. Red.) Welkom aan onze nieuwe leden
M.M. van Zwam Kievit 14-16 A. Vos Klipper 47 G.L.M. Onderwater Koningin Emmalaan 13 J.A.van ‘t Slot V.N.laan 39 H.J.M. Maarse Elskamp 8 R.J.van Riet Margarethaland 130 W. Vos St.Bossestraat 43 R.A.C. Houkes Kastanjestraat 14 B. de Roo Tak van Poortvlietstraat 283b
5111 2991 5684 7742 7721 2591 1781 5104 3317
HD KK BA CC WV TR SW CL JV
Baarle-Nassau Barendrecht Best Coevorden Dalfsen Den Haag Den Helder Dongen Dordrecht
33
A.van Daal K. Perdon J.F.L. Jansen P.J.P. Peters J.F. Hensen H.M. Vliegen C. Maes A.H. Schrauwen J. Josemans E. Feenstra J.H.van Doesburg F. Doorschodt J.T. Huskes B.Th. Liefrink J.B.te Wiele G.P. Derix E.G. Kiewiet L.J. Evenboer A.C. Prudon J.H. Schenkelaars F.G.van Gemmert
Plutostraat 17 Lentebries 28 De Santbrincke 44 Einottenhof 10 Meerweg 89 Nederhuizinge 18 Grachtstraat 50 St.Antoniushof 25 J.van Osstraat 2 Trekweg 66 Veluwemeer 31 Halleyweg 239 Oude Turfstraat 58 Doornenburg 39 Goudenregenstraat 46 Everardusplein 2 Groenestein 10 H.F.Ruysstraat 10-2 De Brem 19 Chamonixstraat 170 Kanaalweg Oost 39a
5632 6661 7931 5421 9752 5731 6438 4902 5346 8763 3068 3318 5916 4385 7101 6602 3334 1063 6581 5627 7691
CG PK TV AM JD ML HN RZ RL MG KM CH NW EK KT EP CG KD VS KC CC
Eindhoven Elst (gld) Fluitenberg Gemert Haren(gr) Mierlo Oirsbeek Oosterhout(nbr) Oss Parrega Rotterdam Utrecht Venlo Vlissingen Winterswijk Wijchen Zwijndrecht Amsterdam Malden Eindhoven Bergentheim
Algemene Ledenvergadering Vereniging Nederlands Nieuw-Guinea Militairen 1945-1962
Gehouden op woensdag 8 april 2009 te Soesterberg, Kampweg 1, 3769DE Soesterberg. Aanwezig bij deze vergadering waren drieënveertig leden. Een toch wel zeer lage opkomst. De inspecteur Generaal der Krijgsmacht en der Veteranen is vertegenwoordigd door Lt. Kolonel Petter en de VOMI door de heer K.van Orsel. De door de vereniging gehouden actie ten gunste van de Papoea’s op initiatief van wijlen Ab Koens heeft duidelijk de aandacht van de landelijke pers getrokken. Helaas werd bij de overheid zeer formeel gereageerd, Teleurstellend. De penningmeester krijgt een attentie aangeboden voor de perfecte ledenadministratie, het beheer van de middelen en het werk dat hij verzet voor de Nieuwsbrief, waarvan onlangs het vijfentwintigste nummer is verschenen. Het financieel verslag en ook het jaarverslag van de vereniging wordt door de vergadering akkoord bevonden ook nadat de kascommissie verslag heeft uitgebracht en de vergadering heeft voorgesteld om het bestuur decharge te verlenen. De heer J.H.van Hensbergen wordt herkozen voor een nieuwe termijn als bestuurslid. De voorzitter van de sociale commissie dankt de leden van deze commissie voor hun inzet in het afgelopen jaar. Het bestuur Onderscheiden
Al in 2007 op 27 april ontving ons lid de heer N.J.Sagel een Koninklijke onderscheiding. Dit was de redactie helaas niet bekend en daarom is hier nooit aandacht aan gegeven. Nu we het wel weten wil het bestuur de heer Sagel van harte feliciteren met de indertijd ontvangen onderscheiding.
34
0proep van het bestuur
Het bestuur wil graag op de hoogte worden gehouden van het verkrijgen van Koninklijke en Militaire Onderscheidingen door leden van onze Vereniging. De redactie wil het verkrijgen van een onderscheiding graag in de Nieuwsbrief vermelden. Daarom vragen we onze leden om ons op de hoogte te houden. Een verkrijger van een onderscheiding kan het zelf aan de redactie melden maar ook anderen kunnen ons hierop attenderen. We plaatsen het bericht het liefst met een foto van de uitreiking van de onderscheiding aan betrokkene. Een melding kunt u doen rechtstreeks naar de redactie (zie colofon) Afscheid van Guido Sylvester, Kapitein der Infanterie van Het Regiment Oranje Gelderland
Op woensdag 25 maart ging De kapitein der Infanterie Guido Sylvester met functioneel leeftijdsontslag. Guido Sylvester was sinds de heroprichting van het Regiment Oranje Gelderland de o.m. contactofficier met de Vereniging Nederlands Nieuw Guinea Militairen. Na de ontvangst werd uiteraard buiten, onder leiding van de Commandant, het laatste bataljons appèl voor Guido Sylvester gehouden. De Commandant de Luitenant Kolonel F.Overdiek gaf in het kort de vierendertig jaar van de loopbaan van de Kapitein Sylvester weer. Daarna werd hem de sabel overhandigd. Onder luid applaus reden toen de heer en mevrouw Sylvester in een gevechtsvoertuig een ereronde. Daarna was er een gezellig samenzijn in het restaurant. De familie Sylvester is voorgoed vertrokken naar Suriname. Het afscheid werd namens onze vereniging bijgewoond door Cor van Vliet.
Veteranendag voortaan op de zaterdag in juni De Nederlandse veteranendag wordt voortaan vast georganiseerd op de laatste zaterdag van de maand juni, de zaterdag die het dichtst ligt bij 29 juni, de geboortedatum van Prins Bernhard. Dat heeft het Comité Nederlandse Veteranendag bekend gemaakt. Vooral de ervaringen van dit jaar, toen Veteranendag op zaterdag werd gehouden, zijn aanleiding geweest voor deze beslissing. Afgelopen Veteranendag bleek het grootste aantal bezoekers ooit op te leveren (55.000), maar ook de diversiteit onder de bezoekers was beter. Verder biedt de zaterdag betere mogelijkheden voor jonge, werkende, veteranen om deel te nemen aan het evenement. Recentelijk heeft ook de vaste Kamercommissie Defensie zich ook uitgesproken voor de zaterdag als vaste Nederlandse Veteranendag. De volgende Veteranendag valt dus op zaterdag 27 juni 2009. Het is de vijfde Veteranendag en dus een lustrum. Daarom worden er voor 2009 verschillende lustrumactiviteiten gepland. Zoals een reeks van veteranenconcerten die het land ingaan, speciaal drukwerk en speciale programma accenten tijdens de veteranendag zelf. Informatie http://www.veteranendag.nl
35
Richtlijn Draaginsignes en Herinneringsspelden
Veteranen die deelnemen aan een ceremonieel eerbetoon mogen op hun verenigingstenue of net burgertenue het volgende dragen: Links op de borst: groot model onderscheidingen (bij voorkeur opgemaakt) en bij voorkeur ten behoeve van enige uniformiteit: Rechts op de revers: Draaginsigne Veteranen, de “zilveren anjer” van ZKH Prins Bernhard en de overige herinneringsspelden. Hierbij wordt aangetekend dat het tenue te allen tijde een nette en verzorgde uitstraling dient te hebben. Sociale commissie
Als u contact wilt met een lid van de sociale commissie kunt u het voor u dichtst bij wonend lid vinden in de lijst aan de binnenkant van de omslag van deze Nieuwsbrief. Voor uw agenda.
Onze reünie/herdenkingsbijeenkomst zal ook in 2010 weer in de Tonnet kazerne in ’t Harde worden georganiseerd en wel op de donderdag 22 april en de vrijdag 23 april. Dus vroeger in het jaar omdat gebleken is dat in de maand mei toch veel sobats al op vakantie zijn. Noteer daarom deze data nu al vast. Voor de reünie ontvangen de leden medio maart een uitnodiging. De Nieuwjaarsreceptie in Roosendaal is op 10 januari. In de volgende nummers van de Nieuwsbrief volgt meer informatie. Voor de Algemene Ledenvergadering in 2010 is nog geen datum en locatie bepaald. Mededeling van de redactie van de NIEUWSBRIEF.
Verandering van volgorde van rubrieken in de nieuwsbrief. Om de rubrieken BERICHTEN VAN BESTUUR VAN DE VERENIGING EN redactie Nieuwsbrief en BERICHTEN VAN LEDEN en ORGANISATIES, zo actueel mogelijk te laten zijn heeft de redactie deze rubrieken verhuisd naar de laatste pagina’s van de nieuwsbrief. Van de redactie
De redactie vraagt om adverteerders in onze Nieuwsbrief. Als u een gegadigde weet laat hem of haar dan contact opnemen met de redactie. (adres zie colofon) De redactie wil graag in het bezit komen van foto’s van gebruikt materieel (voertuigen, wapens, uniformen e.d.) op Nederlands Nieuw-Guinea in de periode 1945-1962. Ook is er belangstelling voor foto’s van de kazernepoorten in de verschillende plaatsen op Nederlands Nieuw-Guinea. Hebt u een dergelijke foto neem dan even contact op met de redactie. Verschijningsdata Nieuwsbrieven
Het ligt in de bedoeling om Nieuwsbrief 27 medio september te laten verschijnen en Nieuwsbrief 28 medio december. De sluitingsdata voor het inzenden van kopij zijn daarom: Nieuwsbrief 27 op 15 augustus en Nieuwsbrief 28 op 1 november. Web site informatie
Onder dit kopje wil de redactie interessante websites gaan vermelden.
36
Als u een voorstel heeft attendeer de redactie dan daarop. Lees: http://geschiedenis.vpro.nl/artikelen/41355168
Berichten van leden en organisaties Nieuwe directeur Veteraneninstituut
In de vergadering van 25 februari jl. heeft de Raad van Bestuur van de Stichting het Veteraneninstituut ingestemd met de benoeming van Kapitein ter Zee van Administratie F.J.Marcus tot nieuwe directeur van de Stichting. De benoeming gaat in op 1 juli 2009. Frank Marcus volgt op deze datum Kolonel Loek Habraken op die het directeurschap van de Stichting vervulde sinds september 2002.
Kapitein ter Zee van Administratie F.J.Marcus
Op zoek naar 1
Lo Spiering, Strengse Veld 64, 6996DK Drempt Is op zoek naar oude maten die hij graag bij de reünie had willen ontmoeten maar die helaas niet aanwezig waren. Hij heeft nog de volgende gegevens: • Evert van den Dikkenberg, woonde in 1961 in Ede en was bekend als sportman (waterpolo) • Bosman, woonde in 1961 in Lemmer waar zijn ouders een schoenenzaak hadden. Na terugkeer uit Ned.Nw.Guinea is hij bij Douwe Egberts gaan werken. • Ben van Kesteren, woonde in 1961 in Leeuwarden. • Kroes, woonde in 1961 in Dalfsen. • Fijneman, ging in 1961 terug naar zijn woonplaats Oosterhout (NBr.) Op zoek naar 2
P. van der Looij, Offenbachlaan 93, 5654RB Eindhoven Is op zoek naar oude maten. Daarom drie foto’s. Herkent u iemand? Weet u een naam geeft die dan door aan P. van der Looij of aan de redactie.
37
Poster 5 jaar Nederlandse Veteranendag
De poster voor de 5de Nederlandse veteranendag is naar we nemen we aan bekend. Minder bekend is dat de Limburger Mart Barten (met een lieftallige dame) erop is afgebeeld. Mart Barten is lid van onze vereniging. Mart Barten maakte destijds deel uit van het Eerste peloton van de Alfa Compagnie van het 6e bataljon Infanterie. Leden van dit peloton van de Alfa Compagnie zijn bijzonder trots dat één van hen op deze poster werd gezet. Maar ze vonden het ook aanleiding voor een geintje. Kijk maar naar de foto’s
echtgenote Finy op de poster
Mart Barten met de poster
Persbericht
Bureau Stichting Herdenking 15 augustus Zaterdag 15 augustus 2009 vindt weer de jaarlijkse herdenking plaats van de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945. De herdenking begint in de ochtend met een bijeenkomst in het World Forum. De herdenking wordt daarna voortgezet met een ceremoniële plechtigheid bij het Indisch Monument.
38
Na afloop hiervan wordt wederom in het World Forum het alle generaties programma aangeboden, waaronder een koempoelan. Er bestaat de mogelijkheid om tegen betaling een Indische maaltijd te gebruiken. Opgave voor deelname kan per briefkaart worden gedaan. Briefkaart sturen naar: St. Herdenking 15 augustus, Postbus 85747, 2508CK Den Haag Maar ook per e-mail
[email protected] U dient uw naam, adres, postcode en woonplaats en uw telefoonnummer te vermelden bij de opgave. Eind mei ontvangt u dan de gedetailleerde gegevens. Persbericht
Bureau Stichting herdenking 15 Augustus Het boekje “Het Indisch Monument”is in te zien en te downloaden op de website www.indieherdenking.nl. De tekst is op een aantal punten, t.o.v. de gedrukte uitgave, gewijzigd. Bedankt
(Van de Gereformeerde kerk van Aarlanderveen ontving de vereniging via ons bestuurslid Ad Bouterse een forse gift die werd bestemd voor de Stichting V.I.S. (Verenigd Internationaal Samenwerken). Van deze Stichting ontvingen we een bedankbrief met de onderstaande tekst. Redactie) In de maand april ontvingen we een enorme donatie. Hiervoor willen wij u hartelijk danken. De donatie willen we helemaal gebruiken voor de aanschaf van nieuwe schoolboeken. U weet natuurlijk dat het droevig gesteld is met het onderwijs in Papua vooral op het eiland Biak. In de maand december 2008 hebben leden van V.I.S. een school bezocht in Siabes op het eiland Biak. Het was treurig om te zien dat alleen de leerkrachten in het bezit waren van boeken. De hoofdonderwijzer vertelde dat hij problemen raakte door het gebrek aan boeken omdat de leerlingen van de hoogste groep in de maand juni examen moesten doen voor het middelbaar onderwijs Na dit bezoek aan de school zijn we regelrecht naar de groothandel in de stad gegaan en hebben voor alle kinderen een pakket boeken gekocht. De pakketten brachten we de volgende dag naar de school waar ze er heel erg blij mee waren. Net als in ons land hebben de scholieren ook op Biak ieder jaar nieuwe boeken nodig. Daarom hebben wij besloten om de donatie van u te gebruiken om voor het volgende schooljaar weer boeken te kopen voor de school in Siabes op het eiland Biak. Het bedrag van de donatie maken we over naar onze contactpersoon op Biak die de nieuwe schoolboeken zal kopen. Wij hopen op deze manier, mede dankzij uw donatie, de Papua kinderen een betere toekomst te geven. Namens de Papua kinderen heel veel dank. Ninja Mac Mootry, Stichting V.I.S.
39
