Ideeënbundel
Voorwoord Care2Care wil alle inzenders bedanken voor het insturen van hun ideeën. Dankzij jullie inbreng kunnen we gezamenlijk verder werken aan een toegankelijke en efficiënte zorgsector. De ideeën waren erg divers van aard, wat het lezen en beoordelen extra leuk maar ook moeilijk maakte. De ideeën zijn door een onafhankelijke vakjury beoordeeld op tijdswinst in de werkuitvoering, kostenbesparing, gezondheidswinst voor maatschappij en de werknemer en als laatst of het idee vernieuwend en uitvoerbaar is. De jury bestond uit de afdeling Inkoop Zorg van Menzis, Dhr. Meindert Schmidt zorgbestuurder van Zorggroep Twente, Zorgbelang Zuid-Holland Zuid en Mw. Irene Vriens zorgbestuurder bij de Kloosterhof. Het idee “Aardappeltje Meer” van Gemiva – SVG groep is verkozen tot winnaar van de Zorg*Award 2014. Een activiteit waarin mensen met een lichte verstandelijke beperking en mensen met NAH (niet aangeboren hersenletsel) boodschappen doen en een maaltijd koken met verse groenten voor de alleenstaande ouderen in de wijk. Mochten deze ouderen niet naar het Buurtpunt Zoutman kunnen komen en wonen zij op loopafstand, kunnen de maaltijden ook thuis bezorgd worden. Een goed initiatief om de cohesie van de bewoners van de Karnemelksloot (woonvorm voor mensen met NAH) met wijkbewoners te vergroten. Om een duidelijk beeld te krijgen van de ideeën die dit jaar zijn ingediend, bieden we u deze ideeënbundel aan. In deze ideeënbundel treft u alle inzendingen voor de Care2Care Zorg*Award 2014. Bent u geïnteresseerd in één van de ideeën en wenst u extra informatie te krijgen over een idee, neemt u dan contact op met Care2Care. Wij zullen u dan in verbinding brengen met de inzender van het idee.
Met vriendelijke groet, Chris Boeijinga Directeur Care2Care
Mede mogelijk gemaakt door hoofdsponsor Menzis.
Pagina 1
Inhoud Voorwoord ............................................................................................................................................. 1 Gemiva – SVG Groep en Zorgpartners Midden Holland .................................................... 3
1. 1.1
Aardappeltje Meer ............................................................................................................... 3 Gemiva – SVG Groep ................................................................................................................ 6
2. 2.1
Zelfstandiger werken door Roosterbord.com ................................................................. 6
2.2
Symposium ICT en Cliënt ................................................................................................... 7
2.3
Treedt naar buiten ............................................................................................................... 8 Kloosterverzorgingshuis Oud Bijdorp .................................................................................... 9
3. 3.1
Dof & Donner (hulp bij het aan- en uittrekken van steunkousen) .............................. 9 DSV | Verzorgd Leven ............................................................................................................ 11
4. 4.1
Rolstoel met duwondersteuner voor het wandelproject ............................................ 11
4.2
Voorleesproject op afdelingen kleinschalig wonen van een woonzorgcentrum ... 12 Centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam ............................................................... 13
5. 5.1
De Beweeggroep ................................................................................................................ 13
5.2
De Module Houvast ........................................................................................................... 14
5.3
Educatiebijeenkomsten .................................................................................................... 15 De Zellingen.............................................................................................................................. 17
6. 6.1 7.
’t Weetje............................................................................................................................... 17 Topaz.......................................................................................................................................... 19
7.1
De Werkplaats .................................................................................................................... 19
© Care2Care, Waddinxveen 2014 Fotografie:
Care2Care Noordkade 64-C 2741 EZ, Waddinxveen 0182-356030 www.care2care.nl
[email protected]
Pagina 2
1. Gemiva – SVG Groep en Zorgpartners Midden Holland 1.1
Aardappeltje Meer
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Een activiteit waarin mensen met een lichte verstandelijke beperking en mensen met NAH (niet aangeboren hersenletsel) boodschappen doen en een maaltijd koken met verse groenten voor de alleenstaande ouderen in de wijk. Mochten deze ouderen niet naar het Buurtpunt Zoutman kunnen komen en wonen zij op loopafstand, kunnen de maaltijden ook thuis bezorgd worden. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Met deze activiteit bedienen we verschillende doelen: 1. Deelnemers (mensen met NAH en / of een licht verstandelijke beperking) hebben een nuttige dagbesteding. 2. Bevorderen van de cohesie van de bewoners van de Karnemelksloot (woonvorm voor mensen met NAH) met wijkbewoners. 3. De activiteit gaat de eenzaamheid van de ouderen tegen. 4. Men kan genieten van een gezonde maaltijd. Voor sommige ouderen is dit de enige warme, vers gekookte maaltijd die ze in de week eten. 5. Het oppakken van de belofte die de gemeente heeft gedaan aan wijkteam Kort Haarlem, iets te doen voor ouderen in het verzorgen van warme maaltijden.
Pagina 3
6. Ingaan op zaken die spelen in de wijk. Bijvoorbeeld: In de maand mei werd de wijk overspoeld door inbraken. Een van onze oudere bezoeksters was in een bestek van twee maanden tijd, twee maal bestolen terwijl zij alles vanuit haar bed kon horen. We hebben vervolgens de Wijkagent uitgenodigd om een aardappeltje mee te prikken tijdens "Aardappeltje Meer". Hij hoorde de verhalen aan en gaf de hele groep adviezen om inbraak zoveel mogelijk te voorkomen en wat te doen als er toch ingebroken wordt. 7. Deelnemers hebben uitgebreid kennis kunnen maken met de wijkagent en kunnen hem nu makkelijker benaderen. 8. We nodigen gasten uit om mee te eten in tijden van verkiezingen of ontwikkelingen op het gebied van de WMO en dergelijken (politici of gemeente ambtenaren). Zo houden we onze deelnemers op de hoogte maar kunnen ook de politici en beleidsmakers van onze deelnemers horen waar zij zoal tegenaan lopen. Zo was laatst onze nieuwe wethouder Werger te gast tijdens "Aardappeltje Meer". 9. Hoe is het idee ontstaan? De coördinator van Buurtpunt Zoutman (Joke Blok) werd gevraagd om een activiteit op te zetten voor mensen uit de woonvorm. Daarnaast heeft ze contact met het wijkteam Kort Haarlem, met name met John Roos, die haar vertelde over gevallen van eenzaamheid in de wijk. Zij bedacht toen deze activiteit. Met behulp van Sjakkelien Betlem, die al jaren activiteiten bedenkt en opzet, is het idee uitgewerkt. Joke wilde dit graag zorgvuldig doen omdat ze de noodzaak van derdelijke activiteiten inziet. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Het idee is toen samen uitgewerkt met Sjakkelien Betlem (Samsam). Joke Blok voert alles uit, met behulp van een stagiaire. Ze zijn begonnen met twee tafels vol. Nu zitten alle vier de tafels vol en zijn ze per 1 september ook op de maandag een dergelijke maaltijd gaan aanbieden. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Buurtpunt Zoutman is afhankelijk van de subisidie van de gemeente Gouda. Deze subsidie is nodig voor de professional die de activiteit draait. Verder zijn de keuken en alle spullen die er nodig zijn voor het bereiden van de maaltijd aanwezig.
Juryrapport van het winnende idee “ Leuk initiatief dat goed kan uitpakken voor de gezondheid en gesteldheid van cliënten in de wijk. Wij adviseren om alle thuiszorgorganisaties die actief zijn binnen deze wijk, te informeren/betrekken in het project, om zo alle ouderen in beeld te krijgen die een goede kandidaat zouden kunnen zijn voor dit project. “ “ Erg leuk initiatief, leidt tot verbindingen tussen diverse doelgroepen (extra kwetsbaren). Veel gezondheidswinst te behalen. In het kader van preventie levert het zeker tijdswinst op omdat een minder groot beroep op de (1elijns) zorg gedaan gaat worden. “ “ Heel mooi idee, waar het mes aan twee kanten snijdt. Zinvol werk en eenzaamheid bestrijden met een gezonde maaltijd. Dit laatste levert veel gezondheidswinst op de (midden) lange termijn op. “
Pagina 4
Joke Blok van de Gemiva – SVG Groep winnaar van de Care2Care Zorg*Award
Pagina 5
2. Gemiva – SVG Groep 2.1
Zelfstandiger werken door Roosterbord.com
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Roosterbord.com is een geautomatiseerd rooster of agenda programma voor medewerkers en mensen met een beperking. Voor de cliënten presenteert Roosterbord.com het actuele up-to-date dagrooster automatisch op grote TV schermen, op een tablet, of op een gepersonaliseerde versie op een Android of IOS App. Cliënten kunnen dus de benodigde informatie eenvoudig van een TV scherm lezen of terug zien op hun tablet of smartphone. Daarnaast is het mogelijk om vrije dagen en ziek meldingen zelf bij te houden en werkvragen te stellen. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Het doel van het gebruik van Roosterbord.com is: (Meer) regie bij de cliënt Het bevorderen van zelfstandigheid in werken en wonen Het ook voor cliënten locatie overstijgend kunnen werken Meer duidelijkheid en overzicht rondom de roosters en planning, wat misverstanden en ergernissen voorkomt. Hoe is het idee ontstaan? Het idee is ontstaan op activiteitencentrum Gading, een groot activiteitencentrum voor mensen met een lichamelijke beperking en niet-aangeboren hersenletsel in Leiderdorp. Een locatie van Gemiva – SVG Groep. In de zorg voor mensen met een beperking is het verduidelijken van een dagschema van belang. Het geeft duidelijkheid en daardoor rust als cliënten weten hoe de dagindeling gaat. Het inzichtelijk maken van het rooster kan veel werk zijn. Door Roosterbord.com is het inbrengen van gegevens over wie er werkt, wat er gedaan kan worden en door wie, eenvoudig. En het resultaat op een groot scherm, tablet of telefoon is overzichtelijk voor medewerkers en cliënten. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Roosterbord.com wordt toegepast op ondermeer WerkLink, een onderdeel van Gemiva – SVG Groep. Onder WerkLink vallen 5 externe locaties, verspreid over heel Gouda. Door middel van Roosterbord.com is het mogelijk om 's morgens meteen te zien waar er eventueel andere cliënten en / of medewerkers nodig zijn om de werkzaamheden goed te kunnen laten paatsvinden. Roosterbord.com zal nog verder uitgebreid worden met andere mogelijkheden, zoals werkvraag en –aanbod voor externe bedrijven.
Pagina 6
Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Roosterbord.com wordt ingevuld door medewerkers en / of cliënten. Zij zullen elkaar daarin altijd moeten ondersteunen. Verder is Roosterbord.com een samenwerking tussen mbWebexperience en de Gemiva – SVG Groep. Deze organisaties zijn nodig om Roosterbord.com verder te ontwikkelen en in te zetten.
2.2
Symposium ICT en Cliënt
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Een symposium over toepassingen in de ICT voor mensen met een beperking in de breedste zin van het woord. Kinderen, jong volwassenen, ouderen, met verschillende beperkingen. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Het symposium is voor de zorgvrager zelf en diens begeleiding, professioneel of vanuit de privé omgeving. Het doel is om aan de ene kant cliënten binnen en buiten de Gemiva – SVG Groep te informeren wat er zoal op het gebied van ICT binnen de Gemiva – SVG Groep gedaan wordt. Aan de andere kant cliënten zelf te laten ervaren of laten zien wat er nog meer aan ontwikkelingen zijn op het gebied van ICT en hulpmiddelen. Op deze manier bereik je mensen op een meer actieve manier, dan er alleen over schrijven. Het doen, ervaren en er over horen draagt bij aan het goed overdragen van kennis. Hoe is het idee ontstaan? Binnen de Gemiva – SVG Groep heeft een tablet project plaats gevonden. 80 tablets (iPad, Android en Windows) zijn geleend door cliënten om te kijken of dit iets voor hen was, wat zij er mee konden doen en welke Apps er gebruikt werden. Het project heeft 2 maal een half jaar gedraaid met groot succes. De reacties van cliënten waren duidelijk: “prachtig dat ik het een half jaar mag uit proberen.” En voor sommigen werd het duidelijk dat er geen interesse was voor het werken met een tablet. Voor anderen juist wel en die hebben er dan ook 1 aangeschaft. De gegevens van het tablet project wilde Gemiva-SVG Groep delen. Een symposium met meer mogelijkheden op het gebied van ICT leek daartoe een geëigende manier. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Het symposium heeft in september 2014 plaats gevonden. Ongeveer 80 mensen hebben het symposium bezocht. Daarnaast waren er verschillende organisaties die op de kennismarkt diverse nieuwe ontwikkelingen lieten zien en uitproberen. De zorgvrager en diens begeleider uitnodigen op een dergelijk symposium, werd door de organisaties op de kennismarkt als zeer positief ervaren. Ook zij werden wijzer door de vragen van de zorgvrager en de begeleider zelf, waardoor zij hun eigen product ook weer kunnen gaan verbeteren. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Het symposium kan alleen slagen door de inzet van vele mensen binnen een zorgorganisatie, maar ook door de inzet van veel organisaties op het gebied van ICT ontwikkelingen voor mensen met een beperking. Deze organisaties waren allemaal zeer bereid om te komen en hun producten te laten zien en uit te laten proberen.
Pagina 7
2.3
Treedt naar buiten
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Mensen met een beperking willen graag werken in het 'gewone' bedrijf. Echter om alleen in een organisatie te werken lukt soms heel moeilijk. Maar om met een aantal collega's bij een andere organisatie te werken, samen met de medewerkers van die locatie, levert de juiste voorwaarden op. Mensen met een beperking krijgen door samen te werken net die ondersteuning die nodig is als zij het niet meer weten op dat moment. En de medewerkers van de organisatie krijgen zo extra mankracht om de taak beter en vollediger uit te voeren. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Het doel is meervoudig: Het geeft mensen met een beperking de kans om te werken in het 'gewone' bedrijf, Het zorgt voor een groei van en het volwaardig meedoen van mensen met een beperking Het zorgt ervoor dat er minder begeleiding en minder eigen gebouwen nodig zijn, dus geldbesparing Het zorgt ervoor dat medewerkers van de organisaties waar mensen met een beperking gaan werken, meer zorg en aandacht kunnen leveren, hun taak wordt verlicht Je ziet dat mensen met een beperking blij zijn met de mogelijkheden die hen hierdoor geboden worden. Ze ervaren het gevoel er bij te horen en wat voor anderen te kunnen betekenen. Hoe is het idee ontstaan? Het idee is ontstaan doordat een aantal mensen het aandurfden om anders te denken. Ze hadden er vertrouwen in dat mensen met een beperking meer kunnen dan binnen de veilige muren van een activiteitencentrum te werken. En ze durfden hardop te zeggen: we gaan dit doen. Iemand durfde te zeggen dat zij als directeur graag iemand de kans gaf om te werken in een lunchcafé die wel ondersteuning daarbij nodig had. Het is een win-win-win situatie geworden, waarin alle partijen blij zijn met deze mogelijkheid. Met dit als goed voorbeeld, zijn meer mensen met een beperking buiten de beschermde muren aan de slag gegaan. Zowel organisaties, bedrijven en mensen met en zonder beperking zijn blij met deze mooie ontwikkelingen. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Het idee is al in de praktijk toegepast. Op verschillende locaties binnen en buiten Gouda werken mensen met een beperking in een bedrijf of andere zorgorganisatie. Niet alleen in Gouda en omstreken maar ook in andere regio's waar de Gemiva-SVG Groep actief is. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Het is belangrijk dat bedrijven en andere (zorg-)organisaties deze werkwijze onderschrijven, open staan voor eventuele aanpassingen en het als een uitdaging zien, maar het ook zien als een win-win situatie.
Pagina 8
3. Kloosterverzorgingshuis Oud Bijdorp 3.1
Dof & Donner (hulp bij het aan- en uittrekken van steunkousen)
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Wegens de moeilijke handelingen van het aan- en uittrekken van steunkousen zijn we op zoek gegaan naar ideeën die deze werkzaamheden kunnen verlichten. Via de thuiszorg winkel hebben we de Dof en Donner aangeschaft. De Dof en Donner is een zacht plastic kussentje, wat is gevuld met een vloeistof. Het kussentje rolt gemakkelijk en zonder wrijving op en af. De steunkous wordt over een paaltje met een zuignap afgerold. Daarover heen rol je het kussentje naar beneden. Zodra je aan het einde bent van de steunkous trek je de kous over het kussentje heen naar boven. De kous rolt zich als het ware vast rondom het kussentje naar boven (foto 1). De kous zit nu opgerold over het kussentje heen. Door de voet van de cliënt door het kussentje heen te steken rol je het kussentje omhoog tot aan de knie totdat de kous volledig is afgerold (foto 2).
Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Het levert een aanzienlijke besparing op in tijd. Het aan- en uittrekken van een kous gebeurt nu in enkele seconden ten opzichte van enkele minuten die sommige (met name lange) kousen kosten.
Pagina 9
Cliënten vragen verzorgende dit hulpmiddel te gebruiken bij het aan en uittrekken van steunkousen omdat ze weinig ongemakken en pijn ondervinden bij het aan en uittrekken van de steunkousen en voor de medewerkers is het prettig omdat het een geringe fysieke kracht kost om de steunkousen aan en uit te doen t.o.v. de andere methodes op dit gebied. Hoe is het idee ontstaan? Er is gezocht naar mogelijkheden om tijd te besparen. Iemand van de medewerkers is de aantrekhulp tegengekomen tijdens een demonstratie. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Vanwege het succes heeft onze organisatie besloten om op iedere afdeling een aantrekhulp met hulpmiddel aan te schaffen. De kosten voor het paaltje en het kussentje zijn erg laag (< € 90) en gaan volgens beschrijving minimaal 5 jaar mee. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Alle medewerkers kunnen na een paar keer oefenen ermee overweg. Er zijn op Youtube diverse filmpjes te bekijken (https://www.youtube.com/watch?v=csXEqOBHgMU) waarin wordt uitgelegd hoe je de Dof en Donner kunt gebruiken. Mensen die nog redelijk zelfstandig zijn kunnen ook leren hiermee om te gaan.
Pagina 10
4. DSV | Verzorgd Leven 4.1
Rolstoel met duwondersteuner voor het wandelproject
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Sinds mei 2013 heeft locatie Duinrand van DSV|Verzorgd leven haar eigen wandelproject. Medewerkers en vrijwilligers gaan eens in de 14 dagen wandelen met een bewoner. Het was echter voor sommige medewerkers en vrijwilligers erg zwaar om een rolstoel te duwen, zeker als men op een glooiend terrein ging rijden. Daarom is er gelobbyd bij diverse bedrijven om een rolstoel met duwondersteuning te kunnen aanschaffen en heeft uiteindelijk Welzorg deze rolstoel geschonken aan DSV locatie Duinrand. Actieve medewerkers, meer bewegingsvrijheid en er samen op uit. De rolstoel met duwondersteuning geeft dit duwtje in de rug. Deze elektrisch aangedreven duwondersteuning maakt het voortduwen van de rolstoel een stuk makkelijker. De begeleider hoeft de rolstoel alleen maar te sturen en gas te geven met behulp van een hendel op de duwhandgreep. Dit is erg prettig, juist wanneer de begeleider van de rolstoel ook zijn of haar beperkingen kent. De rolstoel is extra breed zodat elke bewoner er gebruik van kan maken. Het is dus nu voor iedereen mogelijk om te gaan wandelen met een bewoner van Duinrand. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Verbetering welzijn voor zowel de client als de vrijwilliger / medewerker. Hoe is het idee ontstaan? Zie punt 2 en het feit dat er toch clienten niet meekonden met het wandelproject, omdat dit te zwaar was voor de vrijwilliger / medewerker. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Ja, het project loopt al. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? De vrijwilligers en medewerkers moeten weten dat zij gebruik kunnen maken van de rolstoel en hier ook uitleg over geven.
Pagina 11
4.2
Voorleesproject op afdelingen kleinschalig wonen van een woonzorgcentrum
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Er kwam een vraag van een MBO docente Nederlands of wij iets konden met leerlingen van haar school. Voor het vak Nederlands wilde zij haar leerlingen iets meer kunnen bieden. Samen met de activiteitenbegeleiding van locatie Salem is toen het voorleesproject opgezet. Leerlingen kwamen in het voorjaar/begin van de zomer van 2014 wekelijks voorlezen in de huiskamer van de afdelingen kleinschalig wonen. Erg leuk voor onze bewoners en goed voor de taalontwikkeling van de MBO leerlingen. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Verbetering van het welzijn van de bewoners, in samenwerking met een lerend effect voor de studenten. Bovendien krijgen de studenten op deze manier een kijkje in een zorginstelling. Hoe is het idee ontstaan? Zie punt 2 en wij vonden dit een heel leuk idee, waar we zeker wat meer ruchtbaarheid aan willen geven en wat we als jaarlijks terugkerende activiteit kunnen laten terugkomen. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Het is tot nu toe alleen in Salem gedaan, maar zeker voor herhaling vatbaar. Er komt nog een eindevaluatie waar we afspraken willen maken voor herhalingssessies. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? De activiteitenbegeleider en vrijwilligers of scholieren die het leuk vinden om voor te lezen.
Pagina 12
5. Centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam 5.1
De Beweeggroep
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Wij als therapeuten hadden het idee dat bewoners die twee keer in de week fitnessen veel effectiever konden bewegen dan alleen tien keer dezelfde beweging te maken. Het is voor bewoners lastig om nog een opbouw in fitness te creëren en er is geen vrije beweging mogelijk op apparaten (wat de coördinatie niet bevordert). Daarom hebben wij de beweeggroep gestart. De beweeggroep is een groep waar bewegen centraal staat. De deelnemers worden uitgedaagd door vormen van sport en spel. Omdat er in een groep gesport wordt, worden mensen automatisch gestimuleerd om te bewegen. Ook is plezier heel belangrijk. Door verschillende variaties worden ook cognitieve functies getraind. Per week wordt één keer fitness vervangen door 1 keer beweeggroep. Een patiënt heeft dan één keer in de week beweeggroep en één keer in de week fitness. Fitness blijft namelijk wel effectief voor het uithoudingsvermogen. De beweeggroep is bedoeld voor de bewoners van de verpleegafdeling (Intensieve zorg).
Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. De beweeggroep is bedoeld om bewoners meer uit te dagen om te bewegen. Ook de interactie tussen de deelnemers werkt heel stimulerend. Verder is vrij bewegen voor de patiënten heel erg lekker, omdat ze vaak in dezelfde houding zitten in de stoel. Nu wordt iedereen uitgedaagd om spontane bewegingen te maken en worden spieren aangesproken die anders normaal niet gebruikt worden.
Pagina 13
Hoe is het idee ontstaan? Fitness is gericht op onderhoud van functies. Mensen hoeven dan eigenlijk niet na te denken. In de beweeggroep worden de patiënten gestimuleerd om allerlei nieuwe bewegingen te maken, om in een groep te sporten en na te denken bij wat ze doen. Op deze manier worden mensen gedwongen om een op een hele leuke manier te bewegen. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) De beweeggroep is opgezet door de bewegingsagogen en de spw-er. Bij de uitvoering helpt ook de therapie assistente. We gebruiken alle materialen die in huis aanwezig zijn. Grote en kleine ballen, pionnen, hoepels, ballonnen, bolletjes wol, kranten, kegels, sjoelbak, parachute, touw, dobbelsteen etc. etc. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Om het project te laten slagen, hebben we enthousiaste gemotiveerde patiënten nodig. De patiënten zijn heel erg enthousiast over deze groep. Sommige patiënten geven aan er fysiek heel erg op vooruit te gaan, anderen vinden het vooral heel erg leuk om op deze manier in beweging te zijn. Het animo is nu zelfs zo groot dat er een derde groep in de week gestart gaat worden.
5.2
De Module Houvast
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? In het poliklinische revalidatietraject is een module ontwikkeld voor cognitieve revalidatie. In deze module wordt door een multidisciplinair team, onder leiding van de revalidatiearts, bekeken welke cognitieve problematiek speelt bij de patiënt. In het team zitten onder andere een psycholoog, ergotherapeut en maatschappelijk werker. Na inventarisatie van de problematiek wordt een programma aangeboden met hierin groepsbijeenkomsten met psycho-educatie over de werking van de hersenen, cognitieve problematiek en de principes van het aanleren van strategieën. Daarnaast zal individueel en in groepsverband aan de patiënt worden geleerd hoe om te gaan met de cognitieve problemen. Bij voorkeur wordt hierbij ook de partner of mantelzorger van de patiënt betrokken.
Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Met de module 'Houvast' wordt aan ouderen met cognitieve problemen en hun omgeving handvatten aangereikt om duurzaam en langer zelfstandig thuis te kunnen functioneren. Het blijkt dat het vaak enige
Pagina 14
tijd kost voordat de totale impact van de cognitieve stoornissen op het dagelijks leven helder wordt. Dus pas wanneer mensen na een klinisch en poliklinisch traject bijvoorbeeld een half jaar thuis zijn. Mensen staan dan ook meer open voor verandering en zien dan beter dat het goed is om er wat aan te doen. Ook dan biedt de module ‘Houvast’ uitkomst. Hoe is het idee ontstaan? In de polikliniek van het RRR bestaat al langere tijd een programma voor fysiek beperkte ouderen en voor ouderen met verstoord evenwicht op fysiek of psychosociaal gebied. Het bleek dat ouderen met een cognitief probleem buiten de boot vielen. Daar is de nieuwe module voor ontwikkeld. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) De module wordt sinds dit jaar toegepast. Meerdere disciplines zijn betrokken bij dit programma. De patiënt komt twee tot drie dagdelen naar het RRR en krijgt een combinatie van behandeling, training en educatie onder begeleiding van een patiëntcoach. De behandelingen vinden individueel en in groepsverband plaats. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Een belangrijke verwijzer is de huisarts. Uiteindelijk zien zij de patiënten eerst en kunnen patiënten wijzen op de module 'Houvast' in het RRR.
5.3
Educatiebijeenkomsten
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? In het RRR revalideren patiënten klinisch en poliklinisch. Dat gebeurt in een bepaald programma, een zogenaamde module, afhankelijk van de beperking die een patiënt heeft. De module bestaat uit een behandelprogramma en wordt uitgevoerd onder leiding van een multidisciplinair behandelteam. De behandelingen vinden individueel of in groepsverband plaats. Het programma bestaat uit trainen en behandelen, en ook uit het volgen van colleges, de zogenaamde educatiebijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten wordt een voor die bepaalde groep patiënten relevant onderwerp besproken. Eventueel kan de partner of mantelzorger de bijeenkomst ook bijwonen. Er is een PowerPoint handleiding voor degene die het college geeft en patiënten informatie beschikbaar in de vorm van een handout. Zo kan de patiënt de informatie later nog eens doornemen of binnen een individuele behandeling hierop terug komen.
Pagina 15
Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Patiënten handvatten geven en nieuwe vaardigheden aanleren om beter met zijn/haar beperking om te gaan. Patiënten laten inzien dat revalideren niet alleen fysiek trainen is, maar dat juist de manier waarop je met een beperking omgaat kan leiden tot meer gezondheidswinst. Door met een behandelaar en patiënten met dezelfde beperking te praten over een bepaald thema, kunnen zaken worden toegelicht en uitleg worden gegeven op een bijzondere wijze. Patiënten kunnen aangeven waar ze in de praktijk tegen aan lopen of waar ze last van hebben. Door er in een groep over te praten kunnen ervaringen gedeeld en van elkaar geleerd worden. Hoe is het idee ontstaan? Leren en revalideren gaat door een onderwerp op verschillende manieren te behandelen tijdens een gesprek, een college of tijdens een behandeling. Door de educatiebijeenkomsten onder te brengen in de module worden patiënten op een adequate en informatieve wijze geïnformeerd en kunnen ze uitgebreid vragen stellen. Door dat in groepsverband te doen, kan daar meer declarabele tijd aan gegeven worden dan bij een individuele behandeling. De thema's van de educatiebijeenkomsten zijn als volgt: Pijn / medicatie Ergonomie en bewegingsadvies Vocht en voeding Veiligheid en valpreventie Stressreductie Nazorg en hulpmiddelen Cognitieve stoornissen Lotgenotengesprekken Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) De educatiebijeenkomsten worden al toegepast in de kliniek en de polikliniek en blijken zeer succesvol te zijn. Voor elk college is een PowerPoint en handleiding gemaakt, waardoor elke behandelaar in staat is een college te geven. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Onze eigen behandelaren! Zij moeten het verhaal goed overbrengen en een luisterend oor zijn voor de patiënt.
Pagina 16
6. De Zellingen 6.1
’t Weetje
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? Op elke huiskamer van een afdeling kleinschalig wonen (KSW) ligt een klein formaat fotoboekje (10x15 cm) genaamd 't Weetje. Hierin staan de wetenswaardigheden van de bewoners van de betreffende huiskamer. Het ligt ter inzage voor verzorgenden, flexpoolers, stagiaires, vrijwilligers, familie en bezoek. Na het lezen weet je in het kort hoe iemand is, waar hij/zij van houdt en wat hij/zij graag wil. Op de ene blz. staat een foto met naam, op de pagina er naast de zgn. 10 minuten kaart, een korte beschrijving over de persoon (hoe hij/zij genoemd wil worden, favoriete gespreksonderwerpen, muziek- en tv programma`s, waarmee hij/zij te plezieren is of juist negatief geprikkeld wordt en er is ruimte voor overige opmerkingen). Achter de bladzijden over de bewoners heb ik twee pagina's met ideetjes van kortdurende activiteiten opgenomen tot steun van vrijwilligers en bezoekers van de huiskamer. Hierachter diverse roosters voor ontbijt, lunch, koffie en thee. Ideaal voor poolkrachten die de bewoners niet kennen, waarbij de bewoners toch te eten krijgen hoe ze het gewend zijn. Ook is er een overzichtelijke lijst met de namen van de bewoners en de huiskamer activiteiten die bij de betreffende persoon past (bijv aardappels schillen, plantjes verzorgen etc) en eenzelfde soort lijst met de activiteiten van Recreatie en Welzijn. Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. Na het lezen weet je in het kort hoe iemand is, waar hij/zij van houdt en wat hij/zij graag wil. In het bijzonder is het fijn dat dit beschreven staat van de bewoners die dit zelf niet meer kunnen aangeven. Bewoners voelen zich 'gezien', ontvangen persoonlijke aandacht, kunnen vaste gewoontes aanhouden. Het voorkomt onrust. Het geeft gespreksstof voor verzorgende, poolers, vrijwilligers, stagiaires, familie, bezoek en steun bij het klaarmaken van het ontbijt, de lunch en de koffie en thee. Wanneer er aandacht is voor de ander, met respect voor zijn/haar behoeftes en gewoonten zodat de ander zich 'gezien' voelt, zal dat aan beiden veel vreugde en voldoening geven. Dit heeft tot gevolg: Een positief zelfbeeld, minder onrust, waarvoor dan weer minder medicamenten geslikt en minder incontinentiematerialen gebruikt hoeven te worden. Kortom: Gelukkige cliënten en een fijne woon- en werkomgeving.
Pagina 17
Hoe is het idee ontstaan? Na het ontvangen van 'de 10-minutenkaart vragen' op een A4. Deze lagen doelloos ingevuld in een mapje in de keukenla. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Na een HKZ keuring kreeg ’t Weetje 'het compliment'. Hierna werd het in Krimpenerstein en Rijckehoven ook in gebruik genomen. Daarnaast heeft de WZM het idee over gedragen aan 'de Schoolstraat' en heeft het van Kleefinstituut (VKI) het op de site opgenomen. De Schoolstraat is een samenwerkingsproject van Cerein, Advies Training en Coaching en Theater en Spel, leren door beleven en het VKI ondersteunt de zorgprofessional om optimaal te werken. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Het is fijn als collega`s, WZM, praktijkbegeleider, vrijwilligerscoördinator het bestaan van `t Weetje door geven aan familie / bezoek van een nieuwe bewoner of -werknemer.
Mw. Mary van Mourik (r.) van de Zellingen, inzender van het idee ‘t Weetje
Pagina 18
7. Topaz 7.1
De Werkplaats
Omschrijf het idee: wat heb je bedacht? De werkgroep ‘Werkplaats’ wil een technische ruimte creëren met technisch/creatieve activiteiten voor zowel de intramurale als extramurale cliënten. Het verzoek is om in ieder geval een technische/creatieve activiteit op te zetten vanuit het vakmanschap van de cliënt. Dit wordt breder getrokken naar een ‘werkplaats’ in huis met technische activiteiten onder begeleiding en aangepast op de behoeften van de cliënten. De werkplaats bevat bezigheden als metaalbewerking, houtbewerking, elektrotechnische onderdelen en verf- en schilderactiviteiten. Deze activiteiten worden gebaseerd op de veiligheid en behoeftes van de cliënten. In de toekomst kan dit waar mogelijk worden uitgebreid en toegepast op de aanvullende wensen van de cliënt.
Welk doel zit er achter het idee, wat levert het idee op? Denk aan besparing van tijd, materialen of geld, veiligere of minder belastende situatie voor jou, je collega’s en/of de cliënt, verbetering van welzijn van de cliënt, etc. 1. De introductie van een werkplaats is een activiteit die toepasbaar is voor de intramurale cliënten, maar ook voor wijkbewoners die graag op deze wijze bezig zijn. Dit versterkt de verbinding met de wijk en is tevens een doelstelling in de strategienota Stralen met Topzorg, strategie 2013-2015 van Topaz. Daarnaast wordt er een verbinding gemaakt met vrijwilligers door de werkplaats te laten runnen door deze doelgroep. 2. In de visie staat vermeld dat Topaz een vertrouwde omgeving biedt aan de cliënten met kwalitatief hoogwaardige en liefdevolle zorg, persoonlijke ontmoetingen en betekenisvolle ervaringen, die kleur geven aan het leven met de naasten. De werkplaats biedt een vertrouwde omgeving. De vraag komt van cliënten die in het verleden een technisch of creatief vak hebben uitgeoefend en nog steeds de behoefte hebben om met soortgelijke activiteiten bezig te zijn. 3. In de missie staat vermeld ‘waarde-vol leven met Topzorg’. Zorg en Behandeling moeten op top niveau zijn geregeld, maar op de achtergrond, zodat mensen zolang mogelijk hun eigen leven kunnen leiden, betekenisvol kunnen zijn voor hun omgeving en waardering vinden. De werkplaats raakt aan de vertrouwde omgeving van de cliënten. Het raakt het vakmanschap van de cliënten uit het verleden en de activiteit kan het gevoel van vroeger laten herbeleven. Indirect kan deze omgeving er ook toe leiden dat cliënten zich meer thuis voelen.
Pagina 19
Wat betekent het voor de cliënt? Het mentaal en fysiek bezig zijn met een beroepsuitoefening of hobby van vroeger. Het actief bezig zijn biedt meer woon- leefplezier. Het Project sluit sterk aan op het beleid van Topaz (zinvolle dagbesteding). Hoe is het idee ontstaan? Het managementteam van de locatie Topaz Overrhyn is in de zomer van het jaar 2013 gestart met een inspiratiedag. Het thema gastvrijheid stond tijdens deze dag centraal. Door een bezoek te brengen aan een andere zorginstelling is er inspiratie opgedaan om de gastvrijheid in Topaz Overrhyn te vergroten en de cliënt centraal te stellen. Deze inspiratie heeft ertoe geleid dat we als team minimaal twee cliënten of diens familieleden hebben geïnterviewd over de ervaringen die zij hebben met de locatie Topaz Overrhyn. Dit met de meta ’Wij maken het de bewoners naar hun zin’. De uitkomsten van de interviews en de wensen die al een enige tijd onder de cliënten bestaan, tonen aan dat er behoefte is om aan motorblokken te sleutelen. De activiteit zal hoofdzakelijk gebaseerd zijn op de mannelijke cliënten, maar direct of indirect kan het voor de vrouwen als een mooie herinnering van vroeger (thuis) worden beleefd. Is het idee al toegepast in de praktijk en door wie? (alleen door jou zelf, of ook door je collega`s binnen de afdeling of misschien zelfs wel in de hele organisatie/locatie?) Ja, op de locatie Overrhyn. De verbinding met de eerste locatie Topaz Vlietwijk Voorschoten is actief. Er zijn vijf cliënten die ook naar Overrhyn willen komen om te 'sleutelen'. Zijn er mensen, diensten of organisaties die je nodig hebt om het (invoeren) van het idee goed te laten slagen? Zo ja, wie en wat heb je nodig? Genoemde diensten onder afdeling en de dagbehandeling.
Pagina 20
