Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5.
Voorwoord + hypothese Stad aan het Haringvliet Wat was de uitslag van soortgelijke onderzoeken? Korte geschiedenis van het Nederlandse koningshuis a. Overzicht van de bevolking onder wie het onderzoek is uitgevoerd b. Factoren die mogelijk van invloed zijn op mening koningshuis c. Stelling + koningin en leden van het koningshuis d. Koningshuis in de media en Koninginnedag e. Kosten +Toekomst en verleden koningshuis 6. Conclusies op een rijtje 7. Reflectie 8. Bijlage: Bronvermelding, hand‐ out versie van de enquête
Voorwoord + hypothese Prinses Máxima stoer in leer Prinses Maxima ziet er erg hip uit in een zwart leren jurkje tijdens een bezoek aan de provincie Drenthe. Zij maakt haar stoere look af met zwarte pumps met enorme stilettohakken. Ze draait er haar hand niet voor om, om de hele dag op deze elegante maar toch wel zeer oncomfortabele schoenen rond te wandelen. De prinses bezocht onder meer het Tropenmuseum waar ze de tentoonstelling MixMax Brazil opende. (Artikel komt rechtstreeks van: http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/ 3326195/2012/10/04/Prinses‐Maxima‐stoer‐in‐ leer.dhtml ) Berichten over het koningshuis, de Nederlandse bevolking kan er door toedoen van de media niet onder uit. Maar zit heel Nederland hier wel op te wachten? Hoe populair is het koningshuis nou eigenlijk? En welke factoren zijn op deze mening van invloed? Dat vroeg ik me in dit profielwerkstuk af. Uiteraard was het door de kleinschaligheid van het onderzoek en door tijdgebrek onmogelijk om in heel Nederland een onderzoek te doen. Daarom heb ik mijn onderzoek beperkt tot het dorpje waarin ik woon, Stad aan het Haringvliet. Mijn hypothese is: Het koningshuis is erg populair onder de bevolking van Stad aan het Haringvliet. Het geloof, de leeftijd en het inkomen spelen hier vooral een rol bij. Ik denk dat gelovigen vaker aanhanger zijn van het koningshuis, oudere mensen ook minder vaak tegen zijn, en mensen met een hoger inkomen vaker tegen zijn dan mensen met een lager inkomen.
Stad aan het Haringvliet Stad aan het Haringvliet is het dorpje waar ik woon en waar ik mijn onderzoek heb gedaan. Stad aan het Haringvliet ligt in Zuid‐Holland op het eiland Goeree‐Overflakkee. Op 1 januari 2012 woonden er 1370 mensen. 1 Het dorpje ligt aan de rivier het Haringvliet. Qua bedrijvigheid is het dorp niet vooraanstaand. In de loop der jaren zijn er veel voorzieningen uit Stad verdwenen. Voor supermarkten is men afhankelijk van het nabij gelegen Middelharnis of Oude‐Tonge. Doordat er weinig mensen wonen in het dorp, kennen veel mensen elkaar wel. Jaarlijks wordt er een dag gehouden voor alle mensen die er wonen, de Stadse dag.
1
http://nl.wikipedia.org/wiki/Stad_aan_%27t_Haringvliet
Wat was de uitslag van soortgelijke onderzoeken? •
In 2009 is de steun voor de monarchie nog altijd onverminderd groot. Het merendeel van de Nederlanders (87%) is, als men de keuze tussen een koninkrijk en monarchie moet maken, van mening dat Nederland een koninkrijk moet blijven. Dit blijkt uit onderzoek van TNS NIPO in opdracht van RTL Nieuws. Ook in april 2009 vindt meer dan de helft van de Nederlanders (51%) Maxima het meest sympathieke lid van het koningshuis. Haar populariteit is het afgelopen jaar iets afgenomen. Dat heeft er vooral mee te maken dat meer mensen alle leden van het koningshuis allemaal even sympathiek vinden (16%). http://www.tns‐nipo.com/tns‐nipo/nieuws/van/nog‐altijd‐veel‐steun‐monarchie‐in‐2009/
• Driekwart Nederland steunt monarchie Laatste update: 10 oktober 2011 09:28 HILVERSUM ‐ Driekwart van de Nederlanders steunt de monarchie, maar een groeiend aantal vindt het wel tijd voor modernisering van het koningschap. Dat blijkt maandag uit een onderzoek van Bureau Synovate in opdracht van de NOS onder 500 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Ruim een kwart van de Nederlanders geeft inmiddels de voorkeur aan een meer ceremonieel koningschap. Daar tegenover staat ruim 50 procent van de ondervraagden die tevreden zijn met de monarchie in zijn huidige vorm. Voor 11 procent van de Nederlanders mag de monarchie worden afgeschaft. 9 procent heeft geen mening. http://www.nu.nl/binnenland/2637071/driekwart‐nederland‐steunt‐monarchie.html • Leeftijd zou ook een rol kunnen spelen bij de beoordeling. Van de mensen die voor het behoud van het koningshuis in haar huidige vorm zijn, is de grootste groep tussen de 45 en 55 jaar (30%). De beoordeling van de rol van het koningshuis kan ook te maken hebben met het opleidingsniveau van de respondenten. De percentages laten zien dat de respondenten met een universitaire opleiding naar verhouding vaker kiezen voor het afschaffen van het koningshuis en de groep lager opgeleiden kiest vaker voor het behouden van het koningshuis. http://www.os.amsterdam.nl/pdf/2008_rapport_republiek_of_monarchie.pdf
Korte geschiedenis van het Nederlandse koningshuis In de middeleeuwen bestonden de Nederlanden uit aparte staatjes, in elk staatje was de hoogste machthebber de hertog of de graaf. Vanaf de 15e eeuw gingen de meeste gewesten behoren tot het Bourgondische rijk. Dit Bourgondische rijk bestond uit: delen van Oost‐en Noord‐Frankrijk, Belgiё, Luxemburg en Nederland, behalve Groningen en Friesland. Men streefde vanaf die tijd naar een politiek van centralisatie, door een centrale regering zou het land beter bestuurbaar worden. In 1477 stierf de laatste Bourgondische vorst, en kwamen de Nederlanden onder het gezag van het Habsburgse huis. Dit was mogelijk doordat de dochter van de overleden Bourgondische vorst trouwde met Maximiliaan van Habsburg. Hun zoon (Filips de Schone) trouwde met een dochter van de Spaanse Koning (Johanna van Castiliё), uiteindelijk erfde hij Spanje. In 1515 werd Karel V (zoon van Filips en Johanna), uitgeroepen tot heer van de Nederlanden. Hij zette de centralisatiepolitiek van de Bourgondiёrs voort. In 1548, bracht hij alle 17 gewesten samen onder in één geheel, alle Nederlanden waren nu verenigd. Karel V werd opgevolgd door zijn zoon Filips II. Tijdens de regeringsperiode van Filips II was er veel onrust in de Nederlanden. Calvinistische predikers gaven de steenrijke katholieke kerk de schuld voor de heersende armoede. Op 10 augustus 1566 brak de beeldenstorm uit, mensen die zich afscheidden van de katholieke kerk maakten in die kerken alles kapot. Filips II stuurde de hertog van Alva naar de Nederlanden om hun een lesje te leren. In 1568 brak de Nederlandse opstand uit, het begin van de ‘Tachtigjarige Oorlog’. Filips grootste tegenstander was Willem van Oranje, die van zijn oom het vorstendom Orange in Zuid‐ Frankrijk en omvangrijke bezittingen in de Nederlanden had geërfd. Willem van Oranje stamde uit de familie van Nassau (Duitsland). Hij was de belangrijkste hoge Nederlandse edelman. Tevens was hij stadhouder, een plaatsvervanger van de koning die namens hem de functie uitoefent. Toen Willem van Oranje leider werd van de opstand, werd hij door Filips II vogelvrij verklaard. Vanaf 1588 werden de Nederlandse gewesten een republiek. De republiek was een bondgenootschap van soevereine staten, maar deze hadden ook centrale bestuursinstellingen. Belangrijk was de Staten‐ Generaal, dit was een soort centrale regering. Twee machtige personen in die tijd waren prins Maurits (zoon van Willem van Oranje) en Johan van Oldenbarnevelt. Maurits was een stadhouder met veel macht, van Oldenbarnevelt was landsadvocaat. Een landsadvocaat was de hoogste ambtenaar in Holland, die de Hollanders leidde in de Staten‐ Generaal. Holland was toen het belangrijkste gewest. De jaren 1650‐ 1672 waren de eerste jaren, na een lange tijd, zonder stadhouder. In 1672 werd Willem III stadhouder, en later ook Koning van Engeland. Engeland en de Republiek streden vanaf toen samen tegen Frankrijk, onder leiding van Lodewijk XIV. Willem III stierf in 1702. Na zijn dood begon het Tweede Stadhouderloze Tijdperk, dit duurde 45 jaar. In 1795 werd de Republiek bezet door Franse troepen. In 1806 werd besloten in Nederland een erfelijke monarchie in
te voeren. Nederland kreeg de naam: ‘Koninkrijk Holland’, Lodewijk Napoleon werd de Koning. Napoleon vond dat zijn broer, Lodewijk Napoleon, de belangen van het Koninkrijk Holland te veel behartigde. In 1810 werd het Koninkrijk deel van het Franse Keizerrijk. In 1813 herwon Nederland zijn onafhankelijkheid en de zoon van de laatste stadhouder, Willem Frederik, werd uitgeroepen tot vorst. Hij werd Koning Willem I. Willem I werd opgevolgd door Willem II en Willem III zoals in de onderstaande stamboom is weergeven.
In 1890 kwam er voor het eerst een vrouw als staatshoofd, Koningin Wilhelmina. Zij bleef Koningin tot 1948. Echter heeft haar moeder, Emma, tot Wilhelmina’s 18de verjaardag geregeerd. In 1898 betrad Wilhelmina positie als Koningin. In 1901 trouwde zij met Hendrik, zoon van groothertog Frederik Frans II van Mecklenburg‐Schwerin. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef zij in Londen en betoog vanuit daar haar steun aan het Nederlandse volk via Radio Oranje. In 1948 nam zij afstand van de troon en werd ze opgevolgd door Koningin Juliana. Wilhelmina stief op 82 jarige leeftijd in 1962. Koningin Juliana trouwde in 1937 met Bernhard van Lippe‐Biesterfeld. Juliana was erg populair onder het volk, en probeerde de afstand tussen het koningshuis en het volk te verkleinen. Ook bij de watersnoodramp van 1953, was zij aanwezig om het volk moed in te spreken en te ondersteunen. Op 20 maart 2004 is ze overleden ten gevolge van een longontsteking. Juliana’s dochter, Beatrix, is sinds 30 april 1980 Koningin van Nederland. Beatrix heeft drie zussen: Irene, Margriet en Christina. In 1966 trouwde Beatrix met Claus von Amsberg, die in 2002 overleed. Ze heeft met hem 3 zoons gekregen: Willem‐ Alexander, Friso, en Constantijn. Willem‐ Alexander is onze toekomstige Koning, na een lange tijd van Koninginnen.
Overzicht van de bevolking onder wie het onderzoek is uitgevoerd Er zijn 81 mensen die mee hebben gewerkt aan het onderzoek. Ik heb de enquête online laten invullen, en heb de vragenlijst dus met behulp van een programma gemaakt. Ik heb gebruik gemaakt van sociale media om de enquête te promoten. Ook heb ik naar de website van Stad aan het Haringvliet geschreven, en is de enquête op deze site gezet. Verder heb ik briefjes opgehangen bij de dokter, dorpshuis etcetera, met de vraag of mensen de enquête online wilden invullen. Ook heb ik de enquête geprint en aan mensen,die geen beschikking hebben tot een computer met internetverbinding, gevraagd of zij hem wilden invullen. Op deze manier was het dus mogelijk om mensen van verschillende leeftijden te benaderen. De respondenten zijn enkel mensen die in Stad aan het Haringvliet wonen. Geslacht:
Van de 81 mensen zijn er 45 vrouwen (56%) en 36 mannen (44%). Leeftijd: De gemiddelde leeftijd van de kandidaten is 45 jaar. De jongste persoon is 15 jaar en de oudste is 87 jaar.
Inkomen:
Hier werd gevraagd naar het netto (gezins)inkomen per maand. Uit de grafiek blijkt dat de meerderheid, 30%, tussen 1500 en 2500 euro per maand verdient. 19% verdient minder dan 500, 11% verdient tussen 500 en 1500 en 7% heeft geen inkomen. Verder verdient 10% tussen 3500 en 4500 en 7% meer dan 4500 euro per maand. Dagelijkse bezigheid:
Voor deze vraag konden meerdere antwoorden worden geselecteerd. Het is namelijk goed mogelijk dat iemand student is, maar wel een bijbaantje heeft. Het blijkt dat 19 mensen een fulltime baan hebben, 22 mensen parttime werken, en 8 mensen een bijbaantje hebben. 21 mensen zijn huisman of vrouw en 7 mensen hebben geen werk. Verder zitten er 12 mensen op school of zijn ze student.
Politieke voorkeur:
Hier werd gevraagd wat de kandidaat tijdens de laatste landelijke verkiezingen heeft gestemd. De voorkeuren lijken goed verdeeld. De partijen met de meeste stemmen zijn VVD, Pvda, CU en D66, hier allemaal met 12% van het totaal vertegenwoordigd. Hierop volgt de PVV met 11%, gevolgd door de SP (6%), de SGP (5%) en het CDA (1%). 4% heeft aangegeven op een andere partij te stemmen dan een van de hierboven genoemde, en 20% heeft aangegeven niet te zijn gaan stemmen tijdens de laatste verkiezingen. Gezinsachtergrond ten opzichte van het koningshuis:
De vraag bij deze grafiek was: Het gezin waarbinnen ik opgroeide (momenteel opgroei), keek (kijkt) op deze manier tegen het koningshuis aan: positief, neutraal, negatief, ik weet het niet. 60% zegt dat zijn/haar gezin positief tegen het koningshuis aankijkt, 36% zegt dat zijn/haar gezin op een neutrale manier ertegenaan kijkt, en slechts 2% geeft aan dat zijn/haar gezin negatief tegen het koningshuis aankijkt. 1% weet het antwoord op de vraag niet.
Geloofsovertuiging:
Het blijkt dat ruim de helft van de mensen gelovig is, de meeste mensen behoren tot de Hervormde kerk (37%). 5% is katholiek, 5% gereformeerd en 9% is aanhanger van een ander soort geloof. 42% is niet gelovig. Woonsituatie:
De vraag bij deze grafiek luidde: Heeft u altijd/ vrijwel altijd op Goeree‐Overflakkee gewoond? Het blijkt dat voor het merendeel (69%), het antwoord ‘ja’ is.
Opleidingsniveau:
Er blijkt veel verschil te zijn onder de kandidaten qua opleidingsniveau. Er werd gevraagd naar de hoogst behaalde opleiding. Het blijkt dat de hoogst behaalde opleiding voor 10% de basisschool is. Voor 23% is dit het Vmbo, 7% de Havo en 5% het Vwo. 17% geeft aan dat het Mbo hun hoogst behaalde opleiding is, voor 16% is dat het Hbo en voor 11% de Universiteit. 9% zit nog op school of is nog student.
Factoren die mogelijk van invloed zijn op mening koningshuis De hoofdvraag van het onderzoek is uiteraard of het koningshuis al dan niet populair is onder de bevolking van Stad aan het Haringvliet. Ik ga kijken naar het antwoord op deze hoofdvraag en vervolgens kijk ik of er verbanden te vinden zijn tussen bepaalde factoren en dit antwoord. Verder bevatte de enquête vragen over de koningin en de leden van het koningshuis, het koningshuis in de media, Koninginnedag, de werking van het koningshuis en tot slot vragen over de toekomst en het verleden van het koningshuis. Antwoord op de hoofdvraag: ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’
Stad aan het Haringvliet blijkt behoorlijk koningsgezind te zijn. 25% is het helemaal met de stelling eens, 37% is het ermee eens en 9% is het oneens met de stelling. 30% neemt een neutraal standpunt in.
Aan de mensen die ‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’ hebben geantwoord, werd gevraagd waarom zij vinden dat het koningshuis moet blijven. Bij deze vraag was het mogelijk om meerdere antwoorden te kiezen. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven omdat’:
Het blijkt dat men het feit dat het koningshuis een belangrijke representatieve functie vervult, erg belangrijk vindt. 18 mensen vinden dat we de traditie van haar bestaan niet kunnen afschaffen. 17 mensen verkiezen een koningshuis boven een republiek. 16 mensen vinden dat het koningshuis de relaties van Nederland met het buitenland bevordert. Een blijkbaar minder belangrijke reden om het koningshuis te behouden, is dat men de leden van het koningshuis sympathiek vindt. 8 mensen gaven dit aan. 1 persoon vindt dat het koningshuis moet blijven omdat een president volgens hem duurder is.
Aan de mensen die de hoofdvraag met ‘oneens’ hebben beantwoord, werd gevraagd waarom zij niet willen dat het koningshuis blijft bestaan. Bij deze vraag was het ook mogelijk om meerdere antwoorden te kiezen.
‘Ik vind dat het koningshuis moet worden afgeschaft omdat’:
Het blijkt dat de voornaamste reden om het koningshuis af te schaffen is omdat men vindt dat het de Nederlandse bevolking te veel geld kost, 6 mensen gaven dit aan. Verder vinden 2 mensen dat het koningshuis niet meer van deze tijd is en 3 mensen vinden dat het niet in het democratische Nederland past. 2 mensen denken dat er net zo goed geen koningin hoeft te zijn omdat haar functie beperkt is. Slechts 1 persoon geeft aan dat hij/zij medelijden heeft met de leden van het koningshuis omdat zij nooit een geheel normaal leven kunnen leiden. 2 mensen hebben een andere reden. Een daarvan was ‘men ondervindt geen voordeel aan het koningshuis’. Hierboven bleek dat het koningshuis behoorlijk populair is. Laten we kijken naar de factoren waar deze betrekkelijk grote populariteit van het koningshuis mee te maken kan hebben.
Geslacht: ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mannen)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Vrouwen)
De eerste grafiek geeft de mening van de mannen weer over de stelling, de tweede grafiek die van de vrouwen. Het blijkt dat 17% van de mannen het met de stelling oneens is, terwijl slechts 2% van de vrouwen het oneens is. Er bestaat dus een verschil tussen mannen en vrouwen in mening over het koningshuis. Je kunt dus concluderen dat vrouwen vaker koningsgezind zijn.
Leeftijd: Om te kijken of leeftijd een bepalende factor is heb ik leeftijdscategorieën gemaakt: • • • •
Categorie 1: 15‐ 25 Categorie 2: 26‐ 45 Categorie 3: 46 – 65 Categorie 4: Ouder dan 65
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 1)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 2)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 3)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 4)
Opvallend uit deze gegevens is dat naarmate de leeftijdscategorie toeneemt, het percentage dat het met de stelling oneens is, afneemt. In categorie 1 is dat 19%, in categorie 2 is dat 18%, categorie 3 geeft 3 % en in categorie 4 is er niemand die het met de stelling oneens is. Verder is het opmerkelijk dat er een soortgelijk verschijnsel is met het percentage mensen dat als antwoord ‘neutraal’ heeft gegeven. Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt ook het percentage dat ‘neutraal’ heeft geantwoord toe. Van categorie 4 heeft de helft met ‘neutraal’ geantwoord. Opvallend is dat er geen oudere is die faliekant tegen het koningshuis is. De helft van de ouderen vindt dat het koningshuis moet blijven, en de andere helft is niet voor of tegen.
Inkomen: Om een antwoord te geven voor je netto (gezins)inkomen per maand kon je binnen een van de volgende categorieën vallen: • • • • • • •
Categorie 1: Ik heb geen inkomen Categorie 2: Minder dan 500 euro Categorie 3: Tussen 500 en 1500 euro Categorie 4: Tussen 1500 en 2500 euro Categorie 5: Tussen 2500 en 3500 euro Categorie 6: Tussen 3500 en 4500 euro Categorie 7: Meer dan 4500 euro
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 1)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 2)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 3)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 4)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 5)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 6)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Categorie 7)
Het is lastig een verband te vinden tussen het inkomen en de mate van koningsgezindheid. Het valt echter op dat categorie 1, zonder inkomen, alleen maar ‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’ heeft geantwoord. Je zou dus kunnen denken aan een verband in de zin van: Hoe minder inkomen, hoe meer koningsgezind. Dit verband gaat echter niet op. Binnen categorie 2 heeft namelijk 20 % ‘oneens’ geantwoord. Binnen de daaropvolgende categorieën kan je niet echt een verband ontdekken. Van de laatste categorie, meer dan 4500 euro per maand, heeft 33% ‘oneens’ geantwoord. Toch kan je hier niet een conclusie uit trekken. Er zijn slechts 6 mensen die in deze categorie vallen, niet erg representatief dus.
Dagelijkse bezigheid Bij deze vraag kon je kiezen uit een aantal antwoorden, er konden meerdere antwoorden tegelijk worden gekozen. • • • • • • •
Categorie 1: Ik werk fulltime Categorie 2: Ik werk parttime Categorie 3: Ik heb een bijbaantje Categorie 4: Ik ben werkzoekend Categorie 5: Ik ben huisman/vrouw Categorie 6: Ik heb geen werk Categorie 7: Ik ben student/ zit op school ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Werkende mensen: Categorie 1, 2 en 3)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Niet werkende mensen: Categorie 4, 5, 6 en 7)
Uit de grafieken blijkt dat werkende mensen vaker ‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’ (bij elkaar 69%) hebben geantwoord dan dat niet werkende mensen dit hebben gedaan. Niet werkende mensen hebben vaker ‘neutraal’ geantwoord. Dit percentage lag bij deze niet werkende mensen op 40% en bij de werkende mensen op 20%. Je zou voorzichtig kunnen zeggen dat werkende mensen enthousiaster zijn over het koningshuis dan niet werkende mensen.
Hier volgt een overzicht met de meningen van politieke partijen over het koningshuis.
D66: De kerntaak van het staatshoofd is het bevorderen van de samenhorigheid onder de bevolking. Er is geen rol voor haar/hem weggelegd in de regering.
VVD: De VVD vindt de constitutionele monarchie de meest geschikte staatsvorm. De positie van de Koningin moet niet veranderen, en zij blijft onschendbaar.
PvdA: De monarchie is belangrijk en moet behouden worden. Er moeten echter wel een paar dingen veranderen. De rol van de Koningin bij de Kabinetsformatie moet worden terug gedrongen, het koningshuis moet kleiner, en alleen de leden die dan nog over blijven krijgen een uitkering van het Rijk.
CDA: Het CDA is erg trots op de monarchie zoals het nu is. Het nationale gevoel van samenhorigheid is erg belangrijk voor Nederland.
SP: De SP vindt dat er ruimte moet zijn voor de monarchie, maar het staatshoofd moet slechts een ceremoniële functie hebben. Ook is het beter om een staatshoofd te kiezen en mogen de leden van het koninklijk huis niet meer hun privé kosten kunnen declareren.
Groen Links: Op termijn moet Nederland een republiek worden. (staat waar het staatshoofd door de bevolking wordt gekozen) Tot die tijd moet de Koningin een ceremoniële functie krijgen, moet het aantal leden van het koningshuis worden verminderd en moet het koningshuis minder financiële vergoeding krijgen.
PVV: De Koningin moet louter een representatieve en ceremoniële rol krijgen. Zij moet uit de regering, mag geen rol meer spelen bij de kabinetsformatie en mag ook geen voorzitter meer zijn van de Raad van State.
SGP: De huidige situatie blijft zoals het is, de bevoegdheden van de Koningin blijven eveneens hetzelfde. CU: De constitutionele monarchie moet blijven. Er wordt binnen deze patij veel waarde gehecht aan de Koninklijke familie.
Overigens heeft de Koningin tijdens de laatste verkiezingen niet de informateur benoemd! Opvallend is dat vooral de confessionele partijen vinden dat de constitutionele monarchie moet blijven, en dat er niets veranderd moet worden. Ook de VVD pleit voor het bestaan van deze staatsvorm en vindt eveneens dat er niets veranderd moet worden aan de positie van de Koningin. Van de bovenstaande partijen is geen enkele partij faliekant tegen het koningshuis. Zij vinden echter wel dat er dingen veranderd moeten worden, vooral bij de invloed van het staatshoofd op de politiek.
Politieke voorkeur: Er werd gevraagd op welke partij de kandidaat had gestemd tijdens de laatste landelijke verkiezingen. Hier volgt een overzicht met de meningen van politieke partijen over het koningshuis. Overigens heeft de Koningin tijdens de laatste verkiezingen niet de informateur benoemd! Opvallend is dat vooral de confessionele partijen vinden dat de constitutionele monarchie moet blijven, en dat er niets veranderd moet worden. Ook de VVD pleit voor het bestaan van deze staatsvorm en vindt eveneens dat er niets veranderd moet worden aan de positie van de Koningin. Van de bovenstaande partijen is geen enkele partij faliekant tegen het koningshuis. Zij vinden echter wel dat er dingen veranderd moeten worden, vooral op het gebied van de macht van het staatshoofd in de politiek. Het zou logisch zijn dat de VVD stemmers en de stemmers van het CDA, CU en de SGP dus ook voor het bestaan van het koningshuis pleiten. Laten we kijken of dit waar is. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (VVD Stemmers)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (CDA Stemmers)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (CU Stemmers)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (SGP Stemmers)
Er blijkt wel degelijk een relatie te zijn met de politieke voorkeur en de mening over het koningshuis. Van de confessionele partijen is er niemand tegen het koningshuis. Dit blijkt vooral goed bij het CDA en de SGP. Van de VVD stemmers vindt 1 persoon dat het koningshuis moet worden afgeschaft, maar van de overige 3 zijn er 2 helemaal met de stelling eens, en 1 is het er mee eens. Je kunt dus zeggen dat de mening van de VVD stemmers ook overeenkomt met de mening van de partij. Mensen die op een confessionele partij of op de VVD stemmen, zijn erg koningsgezind, wat overeenkomt met het standpunt van die partijen over het koningshuis.
Gezinsachtergrond ten opzichte van het koningshuis: De vraag was: Het gezin waarbinnen ik opgroeide (momenteel opgroei), keek (kijkt) op deze manier tegen het koningshuis aan:… Laten we kijken of mensen door hun gezin zijn beïnvloed in de manier waarop ze tegen het koningshuis aan kijken. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mensen van wie hun gezin op een negatieve manier tegen het koningshuis aankijkt.)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mensen van wie hun gezin op een positieve manier tegen het koningshuis aankijkt.)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mensen van wie hun gezin op een neutrale manier tegen het koningshuis aankijkt.)
Van de mensen van wie hun gezin op een negatieve manier tegen het koningshuis aankijkt, kijkt niemand positief tegen het koningshuis aan. Als we kijken naar grafiek 2, mensen van wie hun gezin op een positieve manier tegen het koningshuis aankijkt, valt het op dat veel van deze mensen ook een positieve mening erover hebben. Van deze groep is 41% van de mensen het helemaal met de stelling eens, 47% is het met de stelling eens, 10% neemt een neutraal standpunt in en slechts 2% is het niet met de stelling eens. Grafiek 3 geeft de mening weer van mensen van wie hun gezin op een neutrale manier tegen het koningshuis aankijkt. Het is opvallend dat hier 62% ook een neutraal standpunt inneemt. Je kunt concluderen dat de mening van het gezin een bepalende factor is in de beeldvorming over het koningshuis.
Geloofsovertuiging: Uit de vraag over politieke voorkeur bleek dat mensen die op confessionele partijen stemmen vaak erg koningsgezind zijn. Laten we kijken of dit overeenkomt met de volgende resultaten. Er werd gevraagd naar de geloofsovertuiging. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Alle gelovigen)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Alle niet‐gelovigen)
Van de niet‐gelovigen is 15% het met de stelling oneens, van de gelovigen is 4% het oneens. 34% van de gelovigen is het helemaal met de stelling eens. Dit percentage is bij de niet‐gelovigen veel lager, namelijk 12%. Het percentage dat ‘neutraal’ heeft geantwoord is bij de gelovigen en niet‐gelovigen ongeveer gelijk. Niet‐gelovigen hebben vaker ‘mee eens’ geantwoord dan gelovigen, maar dit kan verklaard worden doordat gelovigen vaker ‘helemaal mee eens’ hebben geantwoord. Het blijkt dus inderdaad dat gelovigen enthousiaster zijn over het koningshuis.
Zouden er ook verschillende meningen zijn binnen geloofsrichtingen? ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Katholieken)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Hervormden)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Gereformeerden)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Overig)
Uit de grafieken blijkt dat katholieken en gereformeerden vooral voor het koningshuis zijn. Toch is dit moeilijk te zeggen omdat de steekproef eigenlijk te klein is.
Woonsituatie: Er werd aan de mensen gevraagd of zij altijd/ vrijwel altijd op Goeree‐Overflakkee hebben gewoond. Is er een relatie tussen deze woonsituatie en de mening over het koningshuis? ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mensen die altijd/ vrijwel altijd op Goeree‐Overflakkee hebben gewoond)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mensen die NIET altijd/ vrijwel altijd op Goeree‐Overflakkee hebben gewoond)
De verschillen tussen de antwoorden zijn minimaal, er is duidelijk geen verband tussen deze woonsituatie en de mening over het koningshuis.
Opleidingsniveau: Er werd aan de mensen gevraagd wat hun hoogst behaalde opleiding is. Is opleidingsniveau een bepalende factor in beeldvorming over het koningshuis? ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Basisschool)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Vmbo)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Havo)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Vwo)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Mbo)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Hbo)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (Universiteit)
‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’. (School, student)
Hier alle resultaten nog even in een tabel: Basisschool Vmbo Havo Vwo Mbo Hbo Universiteit Student/ Scholier
Helemaal mee eens 38 % 42% 43 % ‐ 7% 23% 11% ‐
Eens
Neutraal
Oneens
25% 21% 29 % 50% 21% 46% 33% 71%
38% 37% 29% 25% 36% 31% 44% 14%
‐ ‐ ‐ 25% 36% ‐ 11% 14%
Op basis van deze gegevens kan je geen conclusie trekken tussen opleidingsniveau en mening over het koningshuis. Wel is het zo dat in de klasse studenten/ scholieren er niemand is die het helemaal eens is met de stelling. 14% van deze groep is het met de stelling oneens. Je zou kunnen zeggen dat het koningshuis minder populair in onder jongeren dan onder ouderen. Dit heeft echter met leeftijd te maken en niet met opleidingsniveau. Overigens is er al eerder een conclusie over de leeftijd getrokken. En wat gebeurt er als we een paar categorieën samenvoegen? Stel : ‐ ‐ ‐ ‐
Categorie 1: Basisschool, Vmbo Categorie 2 : Havo, Vwo, Mbo Categorie 3: Hbo, Universiteit Categorie 4: Student, Scholier
Dan is er alsnog geen verband te vinden.
Stelling + koningin en leden van het koningshuis Er werd de mensen een stelling opgelegd, de stelling was: ‘Ik voel me verbonden met het koningshuis’.
19% is het helemaal met de stelling eens, 20% is het eens en 40% neemt een neutraal standpunt in. Verder is 20% het oneens met de stelling en 2% is het zwaar oneens. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’
De bovenstaande grafiek laat zien hoe de ondervraagden denken over de stelling ‘Ik denk dat het koningshuis moet blijven’. Deze grafiek heb ik al eerder besproken. Opvallend is dat 9% het oneens is terwijl uit grafiek 1 blijkt dat 22% (oneens + zwaar oneens) zich niet verbonden voelt met het
koningshuis. Blijkbaar hoef je niet per se een verbintenis te voelen met het koningshuis, om een voorstander ervan te zijn. Hier volgt een overzicht met de leden die in mijn onderzoek kort aan de orde komen. (Claus van Amsberg uitgezonderd.)
Beatrix Wilhelmina Armgard
Claus van Amsberg †
Ze is de dochter van Bernard van Lippe‐Biesterfeld en Koningin Juliana. Sinds 30 april 1980 is zij onze Koningin.
Hij was de prins‐gemaal van de Koningin, hij overleed in 2002. X
Prins Willem‐ Alexander
Máxima Zorreguieta Echtgenote van kroonprins Willem‐ Alexander. Van Argentijnse afkomst.
X
De oudste zoon van de Koningin. Onze toekomstige Koning. Getrouwd met Máxima, ze hebben samen drie dochters.
Prins Friso
Prins Constantijn
De tweede zoon van de Koningin. Getrouwd met Mabel Wisse Smit. Samen hebben ze twee kinderen. Momenteel ligt hij in een coma door een skiongeval.
De derde zoon van de Koningin. Getrouwd met Laurentien Brinkhorst. Ze hebben drie kinderen.
Er werd gevraagd welk cijfer men het koningshuis gemiddeld zou geven.(1 is het laagst, 10 het hoogst) Hieronder een overzicht van de resultaten: Cijfer: 1 Aantal ‐ stemmen:
2 1
3 2
4 3
5 1
6 9
7 29
8 27
9 5
10 4
Dit is dus gemiddeld een 7,2. Ook werd er van vijf leden van het koningshuis om een cijfer gevraagd. Koningin Beatrix: Cijfer: 1 Aantal ‐ stemmen:
2 1
3 ‐
4 4
5 1
6 11
7 17
8 25
9 13
10 9
2 1
3 2
4 2
5 2
6 8
7 31
8 22
9 9
10 4
2 2
3 2
4 1
5 13
6 20
7 22
8 14
9 1
10 3
2 ‐
3 ‐
4 1
5 2
6 4
7 17
8 27
9 21
10 8
Gemiddeld cijfer: 7,6 Willem‐Alexander: Cijfer: 1 Aantal ‐ stemmen: Gemiddeld cijfer: 7,3 Constantijn: Cijfer: 1 Aantal 3 stemmen: Gemiddeld cijfer: 6,3 Máxima: Cijfer: 1 Aantal 1 stemmen: Gemiddeld cijfer: 7,9
Friso: Cijfer: 1 Aantal 6 stemmen:
2 1
3 2
4 5
5 7
6 15
7 27
8 13
9 2
10 3
Gemiddeld cijfer: 6,2 Het populairste lid uit deze vijf leden is Màxima met een gemiddeld cijfer van 7,9. Zij wordt gevold door de koningin met een 7,6 en Willem‐Alexander met een 7,3. Constantijn en Friso zijn minder populair, zij krijgen respectievelijk een 6,3 en een 6,2.
Koningshuis in de media en Koninginnedag Er werden twee krantenstukjes laten zien. Een ging over het ongeluk van prins Friso, de ander over een zwemtocht die prinses Màxima heeft afgelegd. De vraag was: ‘Raken dit soort persberichten over de Koninklijke familie u?’ Grafiek 1: Persberichten
Het blijkt dat 11% heel erg door deze berichten wordt geraakt. 21% trekt het zich erg aan en 62% van de ondervraagden wordt een beetje geraakt door dit soort berichten. Zijn de mensen die zich deze berichten heel erg of erg aantrekken ook koningsgezind? ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’ (Mensen die bij Grafiek 1 ‘heel erg’ of ‘erg’ hebben geantwoord)
Het blijkt inderdaad zo te zijn dat deze mensen ook koningsgezind zijn. Niemand heeft bij de stelling ‘ik vind dat het koningshuis moet blijven’ negatief geantwoord. Ook heeft maar liefst 58% van deze mensen gezegd het helemaal met de stelling eens te zijn. Conclusie: Mensen die door de berichten in de media over het koningshuis heel erg of erg geraakt worden, zijn vaak ook koningsgezind. Of andersom: Mensen die koningsgezind zijn worden vaak erg of heel erg geraakt door berichten in de media die betrekking hebben op het koningshuis. De vraag hierna was als volgt: Prinsesjes op kinderpostzegels 2012 ‐ Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje heeft een fotoserie van zijn dochters gemaakt voor de kinderpostzegels van 2012. Hiermee treedt de Prins in de voetsporen van zijn vader, die 40 jaar geleden foto´s maakte van zijn drie zonen voor de kinderpostzegels van dat jaar. Wanneer de leden van het koningshuis zich inzetten voor goede doelen en organisaties wordt mijn beeld van het koningshuis:
47% zegt dat hun beeld van het koningshuis positiever wordt door dit soort acties. 49% zegt dat hun beeld niet verandert, en 4% geeft aan dat hun beeld negatiever wordt. Het blijkt dus dat het koningshuis op de mening van de bevolking kan inspelen door zich in te zetten voor goede doelen en organisaties. Van bijna de helft van de ondervraagden wordt hun beeld positiever hierdoor.
•
Koninginnedag is een nationale feestdag en wordt sinds 1949 gevierd op 30 april, ter gelegenheid van de verjaardag van de koningin. Wat vindt u van de viering van Koninginnedag?
Het blijkt dat Koninginnedag nogal populair is. Slechts 1% vindt het niet leuk en 11% neemt een neutraal standpunt in. ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’
Hierboven de grafiek die laat zien wat alle respondenten denken van de stelling ‘Ik vind dat het Koningshuis moet blijven’. Koninginnedag is dus populairder dan het koningshuis zelf. Waarom vindt de meerderheid Koninginnedag zo leuk? Deze vraag werd gesteld aan de mensen die hebben aangegeven dat ze Koninginnedag heel leuk of leuk vinden. De uitslag is al volgt:
Het was mogelijk om meerdere antwoorden te geven. De belangrijkste reden blijkt dat men het een mooie traditie vindt, 35 mensen hebben dit aangegeven. 33 mensen vinden dat Koninginnedag zorgt voor een gevoel van samenhorigheid onder de bevolking. Er derde belangrijke reden is dat er veel activiteiten worden georganiseerd, 23 mensen hebben dit als antwoord gegeven. Verder vinden 17 mensen Koninginnedag leuk omdat ze het bijzonder vinden dat de koningin het land dan intrekt. Een laatste en beduidend minder belangrijke reden is een dag vrij. 1 persoon heeft bij de optie ‘anders’ ingevuld: ‘Je hebt lekker veel feestjes’. Dat komt eigenlijk overeen met ‘er worden veel activiteiten georganiseerd’.
Kosten +Toekomst en verleden koningshuis Eerder bleek dat men het grootste nadeel aan het koningshuis de kosten vindt. Hier ging de volgende vraag over: In 2009 waren de totale kosten van het koningshuis 110 miljoen euro. Deze kosten betreffen niet alleen het functioneren van de koningin, maar werden bijvoorbeeld ook uitgegeven aan beveiliging, onderhoud of staatsbezoeken. Uitgaande van zestien miljoen Nederlanders, kost het koningshuis ons 6,88 euro per inwoner per jaar. •
Wat vindt u van dit bedrag?
De meningen over de kosten zijn verdeeld. 42% vindt het bedrag goed zoals het is, 44% vindt het te hoog en 11% vindt het veel te hoog. 1% vindt het bedrag te laag en 1% weet het niet. Als we 44% en 11% optellen, blijkt dat meer dan de helft de kosten te hoog vindt.
Deze vraag is alleen bedoeld voor alle mensen die zich koningin Juliana nog herinneren. Als u zich haar niet herinnert, vult u de optie 'geen antwoord' in. Koningin Juliana werd door veel mensen gezien als een moeder voor het volk, er werd in het algemeen erg positief tegen haar aangekeken. •
Ik vond koningin Juliana een erg goede koningin, daarom steun ik de huidige koningin en het huidige koningshuis nog steeds. Gaat deze stelling voor u op?
Deze stelling gaat voor 32% van de mensen op, ongeveer 1/3 dus. Het blijkt dat de invloed van koningin Juliana nog niet vergeten is. Haar goede indruk is voor 32% zelfs een reden om het huidige koningshuis te steunen.
De volgende vraag was: ‘Mijn mening over het koningshuis is in de loop der jaren veranderd namelijk’:
Het blijkt dat voor de meeste mensen hun mening in de loop der jaren niet veranderd is. Dit geldt voor 73%. 19% kijkt nu positiever tegen het koningshuis aan, 9% kijkt juist negatiever ertegenaan. Er werd gevraagd of men denkt dat het koningshuis in de toekomst zal verdwijnen. Koningshuis verdwijnt
Bijna de helft, 48%, denkt dat het koningshuis in de toekomst niet zal verdwijnen. 37% trekt dit in twijfel, en 15% denkt dat het in de toekomst niet meer zal bestaan.
Tot slot werd er gevraagd wat men vindt dat er moet veranderen aan het koningshuis. Er konden meerdere antwoorden worden gegeven. Dit zijn de resultaten:
Het blijkt dat de meeste mensen vinden dat er niks moet veranderen. Verder vinden 22 mensen dat de leden van het koningshuis meer als ‘normale’ mensen moeten worden. 14 mensen vinden dat er meer openbaarheid over het koningshuis moet komen, 13 mensen weten het niet, en 2 mensen hebben de optie ‘anders’ gekozen. Zij zeggen: ‘minder decadent en minder geld kosten, er is zoveel armoede binnen Nederland!’ en ‘Minder inkomen’. Is het zo dat de mensen die vinden dat er niets moet veranderen ook koningsgezind zijn? ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’ (Mensen die vinden dat er niets moet veranderen aan het koningshuis)
Het is inderdaad zo dat de mensen die vinden dat er niets moet veranderen, koningsgezind zijn. 46% is zelfs erg koningsgezind, zij hadden op de stelling ‘Ik vind dat het koningshuis moet blijven’, ‘helemaal mee eens’ geantwoord.
Alle conclusies op een rijtje Mijn hypothese was: Het koningshuis is erg populair onder de bevolking van Stad aan het Haringvliet. Het geloof, de leeftijd en het inkomen spelen hier vooral een rol bij. Ik denk dat gelovigen vaker aanhanger zijn van het koningshuis, oudere mensen ook minder vaak tegen zijn, en mensen met een hoger inkomen vaker tegen zijn dan mensen met een lager inkomen. Stad aan het Haringvliet bleek inderdaad behoorlijk koningsgezind te zijn. 62% van de mensen vindt dat het koningshuis moet blijven. (% helemaal mee eens en mee eens bij elkaar). Ook bleek dat gelovigen over het algemeen erg enthousiast zijn over het koningshuis en dat oudere mensen minder vaak tegen het koningshuis zijn dan jongere mensen. Ik heb geen verband kunnen vinden tussen inkomen en de mate van koningsgezindheid. De hypothese was dus grotendeels juist. Hier volgen alle conclusies die ik heb kunnen vinden: • • • • • • • • • • •
•
• •
Stad aan het Haringvliet blijkt behoorlijk koningsgezind te zijn. Het blijkt dat men het feit dat het koningshuis een belangrijke representatieve functie vervult, erg belangrijk vindt. Het blijkt dat de voornaamste reden om het koningshuis af te schaffen is omdat men vindt dat het de Nederlandse bevolking te veel geld kost Vrouwen zijn vaker koningsgezind dan mannen. Oudere mensen, boven de 65 jaar, zijn minder vaak tegen het koningshuis zijn. Mensen die op een confessionele partij of op de VVD stemmen, zijn erg koningsgezind, wat overeenkomt met het standpunt van die partijen over het koningshuis. De mening van het gezin is een bepalende factor in de beeldvorming over het koningshuis. Gelovigen zijn enthousiaster zijn over het koningshuis. Blijkbaar hoef je niet per se een verbintenis te voelen met het koningshuis, om een voorstander ervan te zijn. Het gemiddelde cijfer voor het koningshuis is 7,2 in deze enquête. Het populairste lid uit deze vijf leden is Máxima met een gemiddeld cijfer van 7,9. Zij wordt gevold door de koningin met een 7,6 en Willem‐Alexander met een 7,3. Constantijn en Friso zijn minder populair, zij krijgen respectievelijk een 6,3 en een 6,2. Mensen die door de berichten in de media over het koningshuis heel erg of erg geraakt worden, zijn vaak ook koningsgezind. Of andersom: Mensen die koningsgezind zijn worden vaak erg of heel erg geraakt door berichten in de media die betrekking hebben op het koningshuis. Het blijkt dat het koningshuis op de mening van de bevolking kan inspelen door zich in te zetten voor goede doelen en organisaties. Het blijkt dat Koninginnedag nogal populair is.
•
• • • • • •
Koninginnedag is populairder dan het koningshuis zelf. De belangrijkste reden voor die populariteit blijkt dat men Koninginnedag een mooie traditie vindt, 35 mensen hebben dit aangegeven. Het blijkt dat meer dan de helft van de ondervraagden de kosten van het koningshuis te hoog vindt. De invloed van koningin Juliana is nog niet vergeten. Haar goede indruk is voor 32% zelfs een reden om het huidige koningshuis te steunen. Het blijkt dat voor de meeste mensen hun mening over het koningshuis in de loop der jaren niet veranderd is. Bijna de helft, 48%, denkt dat het koningshuis in de toekomst niet zal verdwijnen. De meeste mensen vinden dat er niks moet veranderen aan het huidige koningshuis. Deze mensen die vinden dat er niets moet veranderen, zijn vaak koningsgezind, 46% is zelfs erg koningsgezind.
Uit soortgelijke onderzoeken is gebleken dat de steun voor de monarchie in Nederland groot is. Het resultaat uit deze enquête wijkt dus niet veel af van de onderzoeken genoemd aan het begin van het profielwerkstuk. Ik had ook gevonden dat vrouwen vaker koningsgezind zijn dan mannen. Máxima blijkt uit mijn enquête eveneens het populairste lid van het koningshuis te zijn. Qua leeftijd kom ik ook op een soortgelijke conclusie, maar qua opleidingsniveau heb ik niets kunnen vinden. Je kunt dus zeggen dat de resultaten uit deze enquête weinig verschillen met de resultaten uit vergelijkbare onderzoeken.
Reflectie • • • • • •
Ik vond het interessant om te doen en ik ben blij dat er goede conclusies uit zijn voortgekomen. Het was toch wel meer werk dan ik had gedacht. Het is heel moeilijk om een goede vraag te maken. Soms kunnen vragen dubbelzinnig worden opgevat. Een onderzoeksprogramma is handig, als je uiteindelijk uitvindt hoe het werkt! Langs de deuren gaan bij oudere mensen heeft geen zin. Oudere mensen willen de enquête niet invullen en zijn achterdochtig. Mensen persoonlijk vragen of ze een enquête willen invullen heeft wel zin.
Bijlage Bronnen lijst http://www.koninklijkhuis.nl/encyclopedie/wie‐is‐wie/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Beatrix_der_Nederlanden http://nl.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1xima_Zorreguieta http://nl.wikipedia.org/wiki/Claus_van_Amsberg http://nl.wikipedia.org/wiki/Willem‐Alexander_der_Nederlanden http://nl.wikipedia.org/wiki/Prins_Friso http://nl.wikipedia.org/wiki/Prins_Constantijn http://www.vvd.nl/standpunten/99/koningshuis#lezen
http://www.pvda.nl/standpunten/diversen/Monarchie http://www.cda.nl/Waar_staan_we_voor/Standpunten/Koninklijk_Huis.aspx http://www.trouw.nl/tr/nl/4500/Politiek/article/detail/2882441/2011/09/01/Welke‐partij‐wil‐wat‐ met‐het‐koningshuis‐Een‐overzicht.dhtml http://www.sp.nl/standpunten/cd_265/standpunt_over_koninklijk_huis.html https://www.d66.nl/standpunten/koningshuis/ http://www.encyclo.nl/begrip/republiek http://standpunten.groenlinks.nl/koningshuis http://www.sgpnieuws.sgp.nl/Page/nctrue/sp685/letter=K/standid=12727/index.html http://nl.wikipedia.org/wiki/Monarchie_in_Nederland http://www.koninklijkhuis.nl/encyclopedie/geschiedenis/koninkrijk‐der‐nederlanden/ boek: Geschiedeniswerkplaats, De Republiek in een tijd van vorsten. Drs. D Verkuil en anderen. http://nl.wikipedia.org/wiki/Juliana_der_Nederlanden http://www.google.nl/imgres?imgurl=http://postzegels.jouwweb.nl/upload/8/2/0/filavaria/onstamb oom.large.jpg&imgrefurl=http://postzegels.jouwweb.nl/artikels/koningshuis‐van‐ oranje&h=373&w=527&sz=43&tbnid=5V6Iz1GaAWE8aM:&tbnh=85&tbnw=120&zoom=1&usg=__nk qe9LN‐ xwWpqqvjI312oh5sRJY=&docid=DAY_W8kcLkrVCM&hl=nl&sa=X&ei=UHueUIG9EIe80QXfqoGIDg&ve d=0CD4Q9QEwBA&dur=284
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelmina_der_Nederlanden http://nl.wikipedia.org/wiki/Stad_aan_%27t_Haringvliet http://www.stadaantharingvliet.nl/ http://www.google.nl/imgres?um=1&hl=nl&sa=N&tbo=d&biw=1366&bih=572&tbm=isch&tbnid=SIxi NPA52q0BLM:&imgrefurl=http://www.breda‐en‐alles‐daaromheen.nl/Stad‐aan‐%27t‐Haringvliet‐in‐ beeld.htm&docid=4W3ZeBp86MnLoM&imgurl=http://www.breda‐en‐alles‐daaromheen.nl/Stad‐ aan‐%2527t‐Haringvliet‐in‐ beeld_bestanden/image002.jpg&w=684&h=513&ei=aTS2UIHMI6nW0QWixoCYAQ&zoom=1&iact=hc &vpx=278&vpy=247&dur=1571&hovh=194&hovw=259&tx=152&ty=128&sig=100525129662131486 482&page=1&tbnh=138&tbnw=175&start=0&ndsp=21&ved=1t:429,r:16,s:0,i:133 Hand‐out versie van enquête:
Hallo, mijn naam is Lara Goode en ik doe dit jaar eindexamen. Ik zit op de RGO in Middelharnis, en woon in Stad aan het Haringvliet. Ik doe mijn profielwerkstuk bij het vak maatschappijwetenschappen, hierbij ga ik onderzoeken of het koningshuis populair is onder de bevolking van Stad aan het Haringvliet. Iedereen van 15 jaar en ouder die in Stad woont nodig ik van harte uit om de enquête in te vullen. Het duurt ongeveer 5 minuten om de enquête in te vullen, de uiterste invuldatum is 24 november. Alvast bedankt voor de moeite!
1. Ik ben een: Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • •
Man/jongen Vrouw/meisje
2. Ik ben .... jaar.
Vul uw antwoord hier in: •
….
(Je moet minstens 15 jaar zijn om de enquête in te kunnen vullen.)
3. Mijn netto (gezins)inkomen per maand is:
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • • • •
Minder dan 500 € Tussen 500 en 1500 € Tussen 1500 en 2500 € Tussen 2500 en 3500 € Tussen 3500 en 4500 € Meer dan 4500 € Ik heb geen inkomen.
4. Ik:
Selecteer alles wat voldoet • • • • • • •
Werk fulltime Werk parttime Heb een bijbaantje Ben werkzoekend Ben huisman/vrouw Heb geen werk Ben student/ zit op school
5. De laatste verkiezingen heb ik gestemd:
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • • • • • • • •
PVV VVD Pvda CDA SP D66 Groen Links CU SGP Overige Ik stem niet
6. Het gezin waarbinnen ik opgroeide (momenteel opgroei), keek (kijkt) op deze manier tegen het koningshuis aan:
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • •
Positief Neutraal Negatief Ik weet het niet
7. Welke geloofsovertuiging heeft u?
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • • •
Katholiek Hervormd Gereformeerd Moslim Anders Ik ben niet gelovig
8. Heeft u altijd/ vrijwel altijd op GoereeOverflakkee gewoond?
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • •
Ja Nee
9. Mijn hoogst behaalde opleiding is:
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • • • • •
Basisschool Vmbo (mavo) Havo Vwo Mbo Hbo Universiteit Ik zit nog op school/ ben nog student
10. Ik voel me verbonden met het koningshuis.
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • •
Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Oneens Zwaar oneens
11. Ik vind dat het koningshuis moet blijven.
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • •
Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Oneens Zwaar oneens
Indien u ‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’ heeft ingevuld, gaat u naar vraag 11a. Indien u ‘neutraal’ heeft ingevuld, slaat u zowel vraag 11a als vraag 11b over. Indien u ‘oneens’ of ‘zwaar oneens’ heeft ingevuld gaat u naar vraag 11b.
11a. Ik vind dat het koningshuis moet blijven omdat:
Selecteer alles wat voldoet Het koningshuis een belangrijke representatieve functie heeft. We de traditie van haar bestaan niet kunnen afschaffen. Ik heb liever een koningshuis dan een republiek. Het bestaan van het koningshuis bevordert de relaties van Nederland met het buitenland. Ik de leden van het koningshuis sympathiek vind. Anders:…....
• • • • • •
11b. Ik vind dat het koningshuis moet worden afgeschaft omdat:
Selecteer alles wat voldoet Het de Nederlandse bevolking te veel geld kost. Het niet meer van deze tijd is, het is ouderwets Het niet in het democratische Nederland past. De functie van de koningin is beperkt, daarom vind ik dat er net zo goed geen koningin hoeft te zijn. Ik medelijden met de leden van het koningshuis heb omdat zij nooit een geheel normaal leven kunnen leiden. Anders:……..
• • • • • •
12. Over het algemeen geef ik het koningshuis het volgende rapportcijfer: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
13. Ik geef deze leden van het koningshuis het volgende rapportcijfer:
Kies het toepasselijk antwoord voor elk onderdeel:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Koningin Beatrix
Willem‐Alexander
Constantijn
Máxima
Friso
14. Nederland is een constitutionele monarchie met een parlementair stelsel. Een constitutionele monarchie houdt in dat we een koning(in) hebben, van wie zijn/haar positie is vastgelegd in de grondwet. Een parlementair stelsel houdt in dat de leden van de eerste en de tweede kamer de bevolking vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur van het land. De taken van de koningin zijn: • • • •
Het jaarlijks voorlezen van de Troonrede op Prinsjesdag Voorzitter zijn van de Raad van State (het hoogste gerechtscollege in Nederland) Het regelmatig voeren van overleg met de minister-president over het kabinetsbeleid Het plaatsen van een handtekening onder alle wetten
Daarnaast heeft zij een representatieve functie en bevordert zij het gevoel van samenhorigheid onder de Nederlandse bevolking.
Wat vindt u van de rol van de koningin? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • •
Ik vind dat haar rol moet worden uitgebreid. Ik vind dat haar rol zo moet blijven. Ik vind dat haar rol moet worden beperkt. Geen mening/ Ik weet het niet.
15. Prinses Máxima heeft een zwemtocht van ruim 2 kilometer door de Amsterdamse grachten volbracht. Ze legde het parcours van 2028 meter zondagmiddag af in 50 minuten. Aan de finish werd ze met applaus verwelkomd door prins Willem-Alexander en hun drie dochters en het publiek op de kade.
Prins Johan Friso verkeert in levensgevaar nadat hij in het Oostenrijkse Lech is bedolven onder een lawine. Na ongeveer twintig minuten werd hij gevonden en gereanimeerd. Daarna is hij per helikopter overgebracht naar het academisch ziekenhuis van Innsbrück, waar hij nu in stabiele toestand op de intensive care ligt.
Raken dit soort persberichten over de koninklijke familie u? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • •
Heel erg Erg Een beetje Niet Helemaal niet
Prinsesjes op kinderpostzegels 2012 Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje heeft een fotoserie van zijn dochters gemaakt voor de kinderpostzegels van 2012. Hiermee treedt de Prins in de voetsporen van zijn vader, die 40 jaar geleden foto´s maakte van zijn drie zonen voor de kinderpostzegels van dat jaar.
16. Wanneer de leden van het koningshuis zich inzetten voor goede doelen en organisaties wordt mijn beeld van het koningshuis: Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • •
Positiever Negatiever Het verandert niet
Koninginnedag is een nationale feestdag en wordt sinds 1949 gevierd op 30 april, ter gelegenheid van de verjaardag van de koningin.
17. Wat vindt u van de viering van koninginnedag? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • •
Heel leuk Leuk Neutraal Niet leuk Vreselijk
Indien u ‘heel leuk’ of ‘leuk’ heeft ingevuld, gaat u naar vraag 17a. Als u ‘neutraal’, ‘niet leuk’ of ‘vreselijk’ heeft ingevuld, slaat u vraag 17a over. 17 a. Waarom vindt u koninginnedag een leuke aangelegenheid?
Selecteer alles wat voldoet • • • • • •
Er worden veel activiteiten georganiseerd. Ik vind het een mooie traditie. Ik vind het bijzonder dat de koningin het land intrekt. Omdat ik dan een dag vrij heb. Het zorgt voor een gevoel van samenhorigheid onder de bevolking. Anders: …..
In 2009 waren de totale kosten van het koningshuis 110 miljoen euro. Deze kosten betreffen niet alleen het functioneren van de koningin, maar werden bijvoorbeeld ook uitgegeven aan beveiliging, onderhoud of staatsbezoeken. Uitgaande van zestien miljoen Nederlanders, kost het koningshuis ons 6,88 euro per inwoner per jaar.
18. Wat vindt u van dit bedrag? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • • •
Het is veel te hoog Het is te hoog Het is goed zo Het is te laag Ik weet het niet
Deze vraag is alleen bedoeld voor alle mensen die zich koningin Juliana nog herinneren. Als u zich haar niet herinnert, vult u de vraag niet in. Koningin Juliana werd door veel mensen gezien als een moeder voor het volk, er werd in het algemeen erg positief tegen haar aangekeken.
19. Ik vond koningin Juliana een erg goede koningin, daarom steun ik de huidige koningin en het huidige koningshuis nog steeds. Gaat deze stelling voor u op? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • • •
Ja Neutraal Nee Ik weet het niet
20. Mijn mening over het koningshuis is in de loop der jaren veranderd namelijk:
Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: • • •
Ik kijk nu positiever tegen het koningshuis aan. Ik kijk nu negatiever tegen het koningshuis aan. Mijn mening is niet veranderd.
21. Denkt u dat het koningshuis in de toekomst zal verdwijnen?
Ja Onzeker Nee Koningshuis verdwijnt 22. Wat zou er aan het koningshuis moeten veranderen?
Selecteer alles wat voldoet • • • • •
Er moet meer openbaarheid komen over het koningshuis De leden moeten meer als 'normale' mensen worden Er moet niks veranderen Ik weet het niet Anders
23. Heeft u nog een opmerking over het koningshuis of over deze enquête? ………………..