voorwoord door redactie Partners

partners, pameijer is jarig!

voorwoord

3

voorwoord door redactie Partners Op 16 februari vierde Pameijer haar 85e verjaardag. Een moment om weer even terug te kijken op de rijke geschiedenis van onze organisatie, die betrokkenheid en initiatief nemen altijd hoog in het vaandel heeft gehad. De verbinding zoeken, tussen mensen, en met de samenleving, daar gaat het al 85 jaar om. Maar ook een moment om ons weer te bezinnen op een paar wezenlijke vragen. Hoe toegankelijk is de samenleving anno 2011 voor mensen met een beperking? Welke kansen en belemmeringen ervaren kinderen en jongeren, volwassenen en ouderen als zij willen deelnemen aan maatschappelijke activiteiten die voor anderen vaak zo vanzelfsprekend zijn? Wat hebben we als organisatie, samen met onze partners, de afgelopen jaren bereikt? En natuurlijk ook: waar moeten we gezamenlijk nog hard aan werken? Gedurende het jaar zal op verschillende manierenaandacht worden besteed aan het jubileum – zie het korte overzicht van geplande lustrum activiteiten op pagina 8 en 9. Ook deze Partners staat in het teken van het 85-jarig bestaan. We hebben daarom ook voor een iets andere invulling gekozen dan gewoonlijk, namelijk voor een serie persoonlijke verhalen. Het idee is dat de geschiedenis van Pameijer niet zozeer zit in

de ‘organisatie’, of in de ontwikkeling daarvan, maar vooral in de ervaringen van de mensen waar het werkelijk om gaat. Onze cliënten en hun verwanten dus, maar ook de medewerkers die zo nauw verbonden met hen zijn. We konden uit al hun verhalen natuurlijk slechts een beperkt aantal kiezen. Compleetheid streven we niet na, maar we hebben wel hebben gelet op een zekere diversiteit. De mensen die hun verhalen met ons delen verschillen in leeftijd en achtergrond, en vertellen ook over uiteenlopende activiteiten. Het eerste verhaal is extra bijzonder, want afkomstig uit het dossier van een mevrouw die al overleden is. Daarnaast hebben we nog twee interviews met een meer beschouwend karakter opgenomen. In het openingsartikel staan we met bestuurder Hans Kröber stil bij de ontwikkeling van dienstverlening van Pameijer. Aandacht voor het historisch perspectief dus. Verderop praten we met sociologe Evelien Tonkens, hoogleraar Actief Burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam en columnist van De Volkskrant. Maatschappelijke participatie, ook van mensen met een beperking, is een centraal thema in haar publicaties en in het onderzoeksprogramma dat ze leidt. «

4

inhoud


inhoud


inhoud 28

6 10 12 16 22 26 30 32

interview met Hans Kröber Tante Marie Olaf Pietersen in gesprek met Evelien Tonkens Ellen Verburg Cecilia dos Santos Peter Bakx wij feliciteren Pameijer met haar 85ste verjaardag! 38 Eefke van Woudenberg 42 Tessa Grondijs

32

6

16 12

26

42

3 25 28 41 45 48 50 52 54

rubrieken voorwoord gedicht Marlieke de Jonge beeldcolumn Peter Bosma column Erwin Wieringa uitgelicht recensies ingezonden korte berichten colofon

5

6

actueel


‘niet alleen een baan, een levenshouding’ Een jubileum is altijd een mooi moment om een balans op te maken. Een kijkje achterom, een blik op het heden, een voorzichtige verwachting voor de toekomst… Met bestuurder Hans Kröber staan we in deze Partners even stil bij de ontwikkeling van Pameijer, of beter gezegd, bij de ontwikkeling van de dienstverlening die we al 85 jaar bieden. Waar staan we anno 2011 volgens hem? Wat kunnen we doen om deelname van mensen met een beperking aan de samenleving nog beter te bevorderen? ‘Als de bestaande ontwikkeling doorzet, mogen we best optimistisch zijn.’

actueel


‘Goede praktijken met elkaar delen, zoveel mogelijk par tijen bij inclusie betrekken, dat zijn de hoofd doelen van de Coalitie.’

grote lijn

‘Het begin is natuurlijk al vaker beschreven’, memoreert Hans Kröber. ‘Toen Pameijer in de jaren ’20 van de vorige eeuw begon met zijn ‘Buitendienst’ was hij één van de grondleggers van de sociale psychiatrie in Nederland. Mensen terugbrengen in de samenleving zag hij als zijn belangrijkste opgave, de therapeutische werkcentra die hij opzette speelden daarin een centrale rol. Die opgave zijn we tussentijds wel eens wat uit het oog verloren. Toen de werkvoorzieningen in de jaren ’60, ’70 overgingen naar de gemeente, sloten we ons zoals zoveel instellingen op binnen onze eigen muren. Voorzieningen voor mensen met een beperking werden kleine instituutjes buiten de samenleving, sociale integratie was er nauwelijks. Pas in het begin van de jaren ’90 kwam daar echt een kentering in, vooral onder invloed van de ontwikkelingen in Amerika. Supported employment, ondersteuning in de thuissituatie, deelname aan het onderwijs… In feite keerden we toen terug naar onze oorspronkelijke visie. De fusie tussen Pameijer en Keerkring in 1996 stoelde op die gedeelde visie, dat mensen met een beperking gewoon thuishoren in de samenleving. Een doelstelling waar we sindsdien onverminderd aan vasthouden.’

‘integratie’ en ‘inclusie’

‘In eerste instantie hadden we het nog vaak over ‘integreren’. Het idee van integratie is vooral dat mensen zichzelf een beetje moeten aanpassen, dat ze beter worden toegerust op een rol in de samenleving. Maar gaandeweg zijn we gaan spreken van ‘inclusie’,

7

een begrip dat aangeeft dat het om meer gaat. Belangrijk is ook dat je de samenleving zo inricht dat daar ruimte is voor verschillen. Mensen moeten zich welkom en gewaardeerd weten in die samen leving, die moet toegankelijker worden voor mensen die naar de zijlijn zijn gedrongen. Het gaat dus ook om een maatschappe lijk probleem. De angst voor het andere, het onbekende, leidt vaak tot de keuze voor een monocultuur. Kinderen met een beperking weg houden uit het gewone onderwijs is daar een goed voorbeeld van. Het betekent dat mensen niet van jongs af aan opgroeien met verschillen en daar de meerwaarde dus niet van ervaren. Uiteindelijk gaat het bij inclusie ook om een persoonlijke waardeoriëntatie. Wat betekent dat voor jou als mens, en ook als medewerker van Pameijer? Hoe breng je het toelaten en waarderen van verschillen zelf in praktijk? Werken aan een gevarieerde samen leving is niet alleen een baan, het is een levenshouding.’

middenin de discussie

‘Op dit moment zitten we midden in de discussie over inclusie. Als Pameijer concentreren we ons zowel op de mensen met een beperking, op hun ‘empowerment’ dan vooral, als op de omgeving, op het ‘kwartier maken’. Inclusie vraagt tegelijk iets van onze medewerkers en van de samenleving. Zoals ik ook in mijn proefschrift heb beschreven, gaat het om een weerbarstig proces, de maakbaarheid van de samenleving is beperkt. Er zijn verschillende clusters van factoren die bepalend zijn voor het al dan niet slagen van inclusie. De sociaal-politieke

8

actueel

omgeving, de weten regelgeving, is daar één van. Maar ook de structuur en cultuur van de zorgorganisatie vormen bijvoorbeeld een belangrijke factor. In hoeverre worden mede werkers echt gefaciliteerd om mensen te ondersteunen in de samenleving? Belangrijk is dat alle radertjes in elkaar gaan grijpen, dat op alle fronten aan een samen hangende aanpak wordt gewerkt.’ Zoals eerder bericht is Hans Kröber ook één van de initiators van de Coalitie voor Inclusie, een brede beweging die in 2007 is opgezet. Zorgaanbieders en maatschappelijke partners – bijvoorbeeld uit het bedrijfsleven en het onderwijs – slaan in de coalitie hun handen

Niemand Minder Festival

Pameijer organiseert in het jubileum jaar 2011 verschillende activiteiten onder de noemer ‘Niemand Minder Festival’. Het festival wil op positieve wijze bijdragen aan de beeldvorming van mensen met een beperking en kracht bijzetten aan onze visie op inclusie. Dit wordt onder meer gedaan door het vertellen van verhalen van onze cliënten. Hoe ziet hun dagelijks leven eruit? Wat is hun (levens)verhaal? Door die verhalen wordt tevens het verhaal van Pameijer verteld. Behalve voor cliënten, hun verwanten en medewerkers van de organisatie zijn de activiteiten ook bedoeld voor mensen uit de samenleving; stakeholders, maatschappelijke partners, liefhebbers van kunst en cultuur, zorgaanbieders, overheid, kortom iedereen die geïnteresseerd en betrokken is.


maken. Goede praktijken met elkaar delen, zoveel mogelijk partijen bij inclusie betrekken, dat zijn de hoofddoelen van de Coalitie.’

ineen om het maatschappelijk draagvlak voor een inclusieve samenleving te vergroten. ‘Een actueel speerpunt voor de Coalitie is de ondertekening van het VNverdrag voor de rechten van mensen met een beperking. Dat verdrag is in Nederland nog niet van kracht, maar dat moet natuurlijk wel gebeuren. Het verdrag is belangrijk omdat het bepaalt dat mensen met een beperking recht hebben op deelname aan de samenleving en daar dus ook wettelijk aanspraak op kunnen maken. We organiseren op 29 maart een grote manifestatie ‘VN Verdrag Waarmaken’ in de Jaarbeurs in Utrecht. Daarnaast zijn we continu bezig om ontmoetingen te organiseren en verbindingen te

Concreet gaat het om diverse culturele activiteiten in Rotterdam. Waarbij de verbinding met de stad Rotterdam centraal staat. De activiteiten nodigen bezoekers uit om te luisteren, te kijken en te ontdekken. Hiernaast een overzicht van de onderdelen die al vaststaan.

actueel


perspectieven

Wat het toekomstperspectief betreft; op korte termijn is de invoering van de Wmo natuurlijk een belangrijk aandachtspunt. ‘De Wmo biedt zeker kansen, participatie is het uitgangspunt en partijen zitten nu ook met elkaar rond de tafel. Dat biedt perspectief. Aan de andere kant is er nog veel onzeker en de drei gende bezuinigingen, als gevolg van de kredietcrisis, baren wel zorgen. De middelen staan onder druk. Kijkend naar de ontwikkelingen

‘Het festival wil op positieve wijze bijdragen aan de beeld vorming van mensen met een beperking en kracht bijzetten aan onze visie op inclusie.’

Niemand Minder Filmfestival

Dit vindt plaats in de week van 10 t/m 15 oktober in LantarenVenster. Per avond wordt er een thema behandeld naar aanleiding van een film, ingeleid met beeldmateriaal van cliënten. Elke avond wordt ook een gastspreker uitgenodigd. Op zaterdag 15 oktober worden alle films die door de week zijn vertoond nogmaals gedraaid in de zalen van LantarenVenster.

Niemand Minder Tentoonstelling

Dit betreft een tentoonstelling over mensen met een beperking in de Kunsthal. De datum wordt nog bepaald. De tentoonstelling laat beeldvorming zien die bestaat rond mensen met een beperking en wil de bezoeker aan het nadenken zetten. Ook hier zijn verhalen van de cliënten weer het uitgangspunt.

twee boeken

Tevens worden er het komende jaar twee boeken uitgegeven: Een boek met levensverhalen van cliënten, toegespitst op het thema inclusie.

9

in de afgelopen twintig jaar hoeven we echter niet zo pessimistisch te zijn. Er is toch heel veel verbeterd voor mensen met een beperking in die periode, of het nou gaat om wonen, dagbesteding of leuke dingen doen in je vrije tijd. Veel mensen beschikken tegenwoordig over een eigen appartement, doen mee op de arbeidsmarkt met een betaalde of vrijwilligersbaan, volgen met ondersteuning regulier onderwijs. En voorzieningen zijn veel klein schaliger geworden en beter geïn tegreerd in de wijk. Waarom zou die lijn niet doorzetten? Participatie en zeggenschap staan nadrukkelijk op de agenda, en waar een doel is, is ook altijd wel een weg te vinden toch?’

Niemand Minder Symposium

Op 12 oktober vindt er in de Van Nellefabriek een groot schalig symposium plaats. Het wordt een dynamisch congres, van de bezoekers wordt actieve deelname verwacht. Inspirerende work shops en lezingen, en veel interactie tussen deelnemers moeten resulteren in een gedenkwaardig symposium.

Proef Pameijer, een kookboek. Dit in het kader van het project over (gezonde) voeding dat ook dit jaar van start is gegaan.

10

verhaal



interview

Tante Marie (86†)

‘hier noemen we elkaar bij de naam’ Bij Pameijer kende iedereen haar als ‘Tante Marie’. Mevrouw Weij, haar naam in meer formele situa ties, is in 2005 op 86-jarige leeftijd overleden. Maar velen herinneren zich de bewoonster nog maar al te goed. Altijd op de bres voor cliën ten binnen en buiten de organi satie, actief in het Basisberaad, en na jaren nog steeds zo blij dat ze niet meer opgesloten zat. Toen haar dossier aan de familie werd gegeven, vonden we daarin een prachtig opstel uit 1979, getiteld ‘Een vertelling van een bewoner over een resocialisatiehuis’. Met instemming van de familie publi ceren we daar nu fragmenten uit. Fragmenten waarin ze vertelt over haar intense ervaringen in slechte en goede tijden.

‘Na 15 jaar achter gesloten deuren van een oude koude conservatieve inrichting in Delft krijg ik na een dag de sleutels van ’s-Graven dijkwal 63. Ik loop in Rotterdam langs de Maas en waar puin was staan gebouwen huizen zalen waar ik niets van wist. Ik vind het een mooie wereld en ik ben er bang van. (…) Ik blijf lopen door het oude kralingse bos naar het nieuwe wat op puin gebouwd is, de glasscherven zie je nog glinsteren en ik kan weer ademen en voel mij beschermd door het gras en de bomen spreken tot mij en de beelden spreken tot mij. (…) In Delft stond alles achter slot. Dat wisten de bomen daar en zij zongen alleen van de angst.’ ‘De boom die voor mijn huis staat in het beton en zijn groen en de monoxcyde heeft mij wakker gemaakt ’s nachts en hij zong voor mij een lied. (…) Ik heb alleen lagere school en ik moest heel goed luisteren naar de boom. Hij zong: ‘I love you under my skin’. Aan de mensen die engels hebben geleerd, vroeg ik de betekenis van skin, want de rest begreep ik en er kwam vel uit de bus, wat fout is. Iemand, Leny, zei ’s avonds, kan ook huid zijn en dat vond ik prachtig. Mensen die bomen verstaan en om beelden dansen hoeven dus niet opgesloten te zitten in isolatiehokken.’ ‘Resocialisatiehuis. Realiteit is dus mijn sleutel en op iedere verdieping een toilet voor 7 per sonen, keurig aangekleed met emmertjes en closetborstel en brandtrap. In Joris: 2 smerige

toiletten voor 40 personen met in een zijgang toilet voor de dokter en hoofdzuster en toilet voor zusters. Voor ons waren de beschimmelde muren, waar ik ook in het tussengangetje mijn injecties kreeg om te genezen. Geen slot op w.c. deuren in Joris, zodat je iedereen betrapte als hij lekker zat te drukken. (…) Waar alles op slot was: schalen brood. Doucecellen, w.c. konden niet op slot.’

‘Deuren openen was veel moeilijker omdat ze dan niet wist of jij toevallig wel eens weg mocht en zij was gelijk zuster genaamd zonder er maar iets van te weten wat dat inhield. Hier noemen we elkaar bij de naam. Er is nog meer maar ik stop bij sleutel en w.c. Over het eten zwijg ik omdat er miljoenen dat niet hebben, maar melk heb ik 15 jaar niet gedronken. Met melk meer mans!!’ «

12

verhaal


Olaf Pietersen (51)

‘just do it, dat is altijd onze kracht geweest’ Tegenwoordig is hij ‘persoonlijk ondersteuner’, dat is een jonge, strategische functie binnen Pameijer. De persoonlijk onder steuner is een medewerker die de cliënt bij binnenkomst ontvangt en die gedurende de hele periode van dienstverlening aanspreek punt en coördinator blijft voor al diens vragen. Olaf Pietersen (51) houdt duidelijk van pionie ren. Maar ondertussen heeft hij wel een schat aan werkervaring opgedaan.


verhaal

13

14

verhaal

Affiniteit met de zorg was er van jongs af aan. Olaf groeide op naast een zus met een verstandelijke beperking en zijn moeder was actief in de oudercommissie. ‘Tijdens mijn opleiding aan de pedagogische academie deed ik al stage bij een DVO – een toenmalig Dagverblijf Voor Ouderen, red. – en in 1983 ben ik met een tijdelijk contract begonnen als huishoudelijk medewerker bij DVO Zinkerstraat.’ Nadat hij begeleider was geworden en een aantal jaren in de dagbesteding had gewerkt, raakte hij begin jaren ’90 enthousiast over de nieuwe kijk op zorg. ‘Het was de tijd dat ‘supported employment’ in de belangstelling kwam. Ik stond daar zelf erg positief tegenover, uit ervaring wist ik dat mensen veel meer moge lijkheden hebben dan vaak wordt aangenomen. Geprogrammeerd bezig worden gehouden op een dagcentrum stimuleert niet, het ondersteunen van mensen bij werk in de maatschappij trok me veel meer. Ik ben dan ook al snel jobcoach geworden. Dat ben ik tot 1997 geweest.’ Een volgende stap was zeker ook vernieuwend, maar deze keer wat minder succesvol. ‘We zijn toen binnen Pameijer een soort uitzendbureau voor mensen uit de sociale psychiatrie begonnen, Vaartweg. Ik had daar een coördinerende functie. In de praktijk was het echter een constructie die niet goed werkte. Je hebt toch te maken met een kwetsbare doelgroep. Werken op uitzendbasis, met alle regelingen en afspraken die daarbij horen, was voor veel mensen een lastig verhaal. We hebben er wel van geleerd, de latere bureaus


begeleid werken konden er deels op voortbor duren.’ Na Vaartweg is hij zelf ook eerst een tijdje, als vervanger, teamleider van zo’n bureau geweest. Tot 2008 heeft Olaf vervolgens een teamleidersfunctie binnen het begeleid werken gehad. ‘Ik was teamleider van twee werkprojecten in de sociale psychiatrie, De Opslag en Admax. Dat was een mooie baan, je kon zelf helemaal vormgeven aan de omgang met medewerkers en cliënten. Dicht naast de mensen staan en aandacht voor blijvende ontwikkeling, dat zijn voor mij altijd belangrijke aandachtspunten geweest.’ Bij de laatste reorganisatie zou hij manager worden, maar een ziekte deed hem daarvan af zien. ‘Ik kreeg een hartinfarct, erfelijk bleek ik nogal gevoelig te zijn voor westers eten. Een prima alternatief voor een baan als manager leek mij de nieuwe functie van persoonlijk ondersteuner. Ik ga graag in gesprek met de cliënt. Helaas is de praktijk toch wat weerbars tiger dan we graag zouden willen. Mensen staan nog vaak een tijdje op een wachtlijst voordat ze echt ergens ondersteuning kunnen krijgen. Als persoonlijk ondersteuner ben je dan nogal eens de brenger van het slechte nieuws, ook richting verwijzers. Ik zou graag willen zeggen: geef de functie een paar jaar de kans om uit te groeien tot hoe ze bedoeld was. ‘Just do it’, dat is altijd de kracht van Pameijer geweest vind ik. Kijk niet naar de grenzen maar naar de mogelijkheden, probeer het maar.’ «


‘Dicht naast de mensen staan en aandacht voor blijvende ontwikkeling, dat zijn voor mij altijd belangrijke aan dachtspunten geweest.’

verhaal

15

16


17


Evelien Tonkens

‘Men is permanent bezig met maakbaarheid van de samenleving. Mensen die zeggen daar niet in te geloven, willen vaak alleen maar een andere maakbaarheid.’

18

in gesprek


in gesprek met… Evelien Tonkens


in gesprek

19

voor stond: die heeft zich daarna gewoon doorgezet.’ Emancipatie van mensen met een beperking, vermaatschappelijking van de zorg, inclusie… dat is allemaal voortgezet. ‘Er bestaat overigens ook nog steeds behoefte aan geïnstitutionaliseerde zorg, bijvoorbeeld in verband met de veiligheid van mensen. Ik pleit daarom voor een brede diversiteit aan voorzieningen. Laat duizend bloemen bloeien.’

bal bij de burger

Prof. dr. Evelien Tonkens is sinds 2005 hoogleraar Actief Burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam (daarvoor was ze enige jaren lid van de Tweede Kamer, voor GroenLinks). Ze schrijft ook prikkelende columns voor de Volkskrant. Maatschappelijke participatie, van sterke én kwetsbare burgers, is het centrale thema in haar werk. Sinds haar sociologisch promotieonderzoek naar de ‘Dennendalaffaire’, eind jaren ‘90, is ze aandacht blijven houden voor mensen met een beperking. We maakten een afspraak om eens te praten over haar visie en over het onderzoeksprogramma waar ze (met enkele anderen) leiding aan geeft.

vernieuwing zet door

Van Tonkens’ proefschrift uit 1999 – ‘Het zelfontplooiingsregime. De actualiteit van Dennendal en de jaren zestig’ – heeft het tweede deel de meeste aandacht gekregen in de media. De spraakmakende Dennendalaffaire vormde een scherpe politieke en maatschappelijke controverse en Tonkens’ analyse van die controverse in het latere gedeelte werd dan ook vooral belicht. ‘Maar in feite was het eerste deel belangrijker’, constateert ze zelf. Het idee van zelfontplooiing, ideologisch verankerd door denkers als Laing en Marcuse, had vaste wortel geschoten in de naoorlogse cultuur en is eigenlijk ook niet echt ter discussie gesteld. ‘Dat Dennendal werd ontruimd, was natuurlijk traumatisch voor de direct betrokkenen maar had nauwelijks invloed op de ontwikkeling in zorg en maatschappij waar de Dennendalaffaire symbool

De leerstoel Actief Burgerschap, die Tonkens sinds 2005 bekleedt, is opgezet om te onderzoeken hoe burgers optimaal kunnen deelnemen en bijdragen aan het maatschappelijk leven. Zoals ze in haar oratie ‘De bal bij de burger’ (2006) uiteenzet, wordt er tegenwoordig nogal wat van die burgers verwacht. In het (door vrijwel alle politieke partijen omarmde) ‘neoliberale’ denken dat de laatste decennia van de vorige eeuw domineerde, was de overheid slechts een bescheiden rol toebedacht. Marktwerking en privatisering waren de sleutelwoorden en burgers moesten zoveel mogelijk zelfredzaam worden. Grote maatschappelijke vraagstukken als het gebrek aan sociale samenhang, met name tussen verschillende bevolkingsgroepen, asociaal gedrag en sociale uitsluiting werden nauwelijks aangepakt. De bemoeienis met kwetsbare burgers was zeer gering, of ze moesten al schadelijke overlast veroorzaken. Hoewel er tegenwoordig weer meer regie van de overheid wordt verwacht en de roep om een nieuwe publieke moraal sterk is, werkt deze erfenis duidelijk door volgens Tonkens. De oplossing van maatschappelijke vraagstukken wordt namelijk vooral van de burgers zelf verwacht. Verantwoordelijk en zorgzaam zijn voor elkaar, je fatsoenlijk gedragen, meepraten en meedenken over buurt en beleidszaken: actieve burgers worden gezien als het cement van een socialere samenleving. Maatschappelijke participatie is ook niet voor niets het kernelement van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Van de overheid, en ook van professionals, wordt weliswaar een stimulerende, verbindende rol verwacht, maar deze krijgt nog nauwelijks vorm

verantwoordelijkheid overheid

Tonkens: ‘Het bezuinigingsaspect heeft natuurlijk van het begin af aan een rol gespeeld bij de Wmo en nu er na de crisis flink bezuinigd moet worden, roept de invulling nog meer vragen op. Wat komt er terecht van de mooie beloften over zinvolle dingen doen overdag? Eerlijk gezegd zie ik de gemeenten hun nieuwe rol

Evelien Tonkens

‘Ik pleit daarom voor een brede diversiteit aan voorzieningen. Laat duizend bloemen bloeien.'

20

in gesprek


nog niet zo oppakken. Terwijl die rol ook heel belangrijk is. Mensen die uit de AWBZ zijn gestroomd en in feite hun recht op dagbesteding hebben verloren, kun je niet in de kou laten staan. Voor de regering ligt hier ook een taak vind ik. Iets vergelijkbaars zie je bij de Wajong. Het zou een regeling moeten zijn voor mensen die echt helemaal niet meer kunnen werken. Voor alle anderen moet bijstand of ww volstaan, maar dan wel gecombineerd met echte kansen op echt werk en uitstekende hulp om dit te vinden en te houden. Door alleen de toegang tot de Wajong te beperken, onttrek je je als overheid aan je verantwoordelijkheid.’

Evelien Tonkens

‘Wat komt er terecht van de mooie beloften over zinvolle dingen doen overdag? Eerlijk gezegd zie ik de gemeenten hun nieuwe rol nog niet zo oppakken. Terwijl die rol ook heel belangrijk is.’

onderzoeksprogramma

Samen met collega-hoogleraar Jan Willem Duyvendak geeft Tonkens leiding aan een uitvoerig onderzoeksprogramma naar het bevorderen van actief burgerschap. Vaak wordt in de onderzoeken samengewerkt met gemeenten/stadswijken. Eén van de onderzoekslijnen heet bijvoorbeeld ‘Verantwoordelijke, betrokken burgers en uitnodigende, verbindende instituties’. Hierin worden thema’s als spanningen tussen bevolkingsgroepen, problemen rond burgerparticipatie en sociale uitsluiting onder de loep genomen. Een tweede onderzoekslijn, ‘Leren participeren’, richt zich specifiek op de Wmo. Dat gaat over het ideaal van participatie in de Wmo. Een ander recent onderzoek is ‘Meedoen, meer dan wonen en zorg alleen’. ‘De vraag is: welke voorzieningen zijn er nu eigen lijk gewenst in de wijk voor mensen met een beperking’, licht Tonkens toe. ‘Contacten met buurtgenoten betekenen als zodanig nog geen integratie, die contacten kunnen zelfs een negatieve inhoud hebben. Verkeerde vrienden maken of in de schuldsane ring terechtkomen zijn ook vormen van contacten. Belangrijk is dat er sprake is van erkenning en waardering, van ontplooiing van kwetsbare mensen. Gericht gemeentebeleid is er op dit punt nog niet, al zijn er wel verspreide projecten die perspectief hebben. Veelbelovend zijn met name initiatieven waarbij sprake is van een vorm van wederkerigheid. Denk bijvoorbeeld aan cliënten die in een kinderboerderij werken en die bezoekers ook van alles kunnen vertellen over de omgang met en verzorging van de dieren. Of aan een wijkrestaurant waarin mensen met een psychiatrische beperking werken. Op die manier is er ook sprake van een functioneel contact en blijft het niet bij louter fysieke integratie.’ Ondersteuning van geïsoleerde allochtone mantel zorgers is ook een belangrijk thema in deze onderzoekslijn.


in gesprek

21

vrijwilligerspotentieel

In de discussie over actief burgerschap, en de Wmo, komt de inzet van vrijwilligers als een bepalende factor naar voren. Volgens Tonkens is er in de samenleving nog steeds een groot ongebruikt potentieel. ‘Veel mensen willen zich best graag nuttig maken, maar ze bieden zich niet zomaar aan, vaak uit verlegenheid of omdat het morgen ook nog kan. Ze moeten gevraagd worden. Een persoonlijke uitnodiging helpt.’ Bij het activeren van mensen kunnen ervaringsdeskundigen verder een waardevolle rol vervullen. ‘Mensen worden het liefst geholpen door mensen die zelf ook zorg nodig hebben gehad. Dat heeft te maken met een gevoel van gelijkwaardigheid. Het HEE-project – we hebben daar in de Partners over ‘empowerment’ aandacht aan besteed, redactie – is wat dat betreft een mooi initiatief. Overigens moet je ervoor waken dat je mensen niet overvraagt. Als ervaringsdeskundigen de hele dag onbetaald werk moeten doen, is het plezier er gauw af waarschijnlijk.’

stimulerende context

In haar eerder genoemde oratie wijst Tonkens er nadrukkelijk op dat actief burgerschap ‘alleen tot stand komt in een insti tutioneel stimulerende context: namelijk in interactie met, en ondersteund en gestimuleerd door actieve overheden, maat schappelijke organisaties en professionals’. Overheidsbemoeienis is volgens haar ook aan de orde van de dag. ‘Iedere regering probeert de samenleving te kneden en te beïnvloeden. Men is permanent bezig met maakbaarheid van de samenleving. Mensen die zeggen daar niet in te geloven, willen vaak alleen maar een andere maakbaarheid.’ Over de rol van professionals heeft Tonkens ook veel geschreven. Ze betoogt dat professionals in een lastig parket zijn beland omdat hun gezagspositie is afgebrokkeld zonder dat het democratische alternatief duidelijk vorm heeft gekregen. ‘Het is lastiger om daaraan vorm te geven doordat hun relatie met burgers, door marktwerking en bijbehorende bureaucratisering, is beperkt . Het is meer een consument-producent verhouding geworden, met minder aandacht voor democratische verhoudingen en het goede leven. Maar zonder visie op het goede leven is goede zorg onmogelijk. Zorginstellingen doen er juist aan om bijvoorbeeld uit te dragen wat kwaliteit van leven is en daar de wijk mee in te gaan. Er is honger naar zinvolle verbanden; daar kan de zorg zeker aan bijdragen.’

Evelien Tonkens

‘Contacten met buurtgenoten betekenen als zodanig nog geen integratie, belangrijk is dat er sprake is van erkenning en waardering, van ontplooiing van kwetsbare mensen.’

22

verhaal


Ellen Verburg (45)

‘stap voor stap, dat is een belangrijke leidraad’ Na een studie Diëtetiek kwam Ellen Verburg (45) in 1991 als vakantiekracht binnen bij dag centrum Kreileroord. De ontwik keling van de dagbesteding had al gauw haar belangstelling en ze bleef lang werkzaam in die sector. Eerst een aantal jaren als (assistent-) begeleider, en van 1999 tot 2008 als teamleider. Tegenwoordig is ze manager van een aantal voorzieningen voor jongeren en jongvolwassenen.


verhaal

23

24

verhaal


gedicht


gevarieerd wonen door Marlieke de Jonge

‘Vooral de omschakeling naar arbeidsmatige dagbesteding sprak me aan’, vertelt Ellen ‘Dat bracht wel meer werk met zich mee, je ging mensen veel bewuster begeleiden en moest nu plannen maken en laten zien wat je deed. Maar het accent op de ontwikkeling van cliënten, de contacten met andere partijen, de normalisatie, vond ik erg stimulerend. Dagcentrum Kreileroord stond middenin IJsselmonde. Onder leiding van mijn voorganger kwam daar een vruchtbare samenwerking met de OMIJ op gang en we haalden er ook verschillende organisaties uit de wijk binnen onze muren. In de loop der jaren zag ik veel cliënten profiteren van de nieuwe mogelijk heden op het gebied van dagbesteding en werk.’

heid, werd uiteindelijk besloten om Kleinpolder af te bouwen. ‘Op zich ook een heel leerzaam proces. Je merkt dan al gauw hoe belangrijk goede communicatie met alle betrokkenen is. Mensen goed informeren en meenemen in de gedachteprocessen is essentieel. Dat past natuurlijk ook bij de visie van Pameijer. Mensen moeten zich gehoord voelen, serieus bij de ontwikkelingen worden betrokken in plaats van voor voldongen feiten worden gesteld.’

De laatste reorganisatie bracht weer nieuwe uitdagingen. Sinds 2008 is ze manager van het Multifunctioneel Centrum – waar jongeren met forse problematiek integrale behandeling en begeleiding krijgen – een woonvorm voor kinderen en jongeren (Heer Hugostraat) en In 2005 werd Ellen teamleider van een ander dagcentrum, Kleinpolder. ‘In het grote pand van twee begeleidwerken projecten voor jongeren Kleinpolder werkten we samen met allerlei kleine en jongvolwassenen (Aan Pak Aan, Arbeids toeleidingstraject ATT). ‘Inhoudelijk was het bedrijven. Cliënten konden er bijvoorbeeld grafische nabewerking doen, of werken in de groenallemaal nieuw voor me natuurlijk, je hebt absoluut tijd nodig om je in te werken. Pameijer service of de computerrecycling… De samen is altijd al een dynamische organisatie geweest, werking met de bedrijfjes was erg leerzaam, zeker ook uit een oogpunt van bedrijfsvoering. maar het waren nu wel erg veel veranderingen Wie was verantwoordelijk voor wat? In feite trok in één keer. Nieuwe vormen van dienstverlening, Pameijer vaak de kar, maar langzamerhand werd een nieuwe managersfunctie, waar je ook een wel duidelijk dat die constructie niet ideaal was. nieuwe invulling aan moet geven in het kader We weten nu dat we het ondernemerschap beter van zelfsturing van teams… varen op routine kunnen overlaten aan de bedrijven waar we mee is er niet bij. Ik heb in de loop der jaren wel geleerd dat je niet alles tegelijk moet willen. samenwerken en onszelf moeten concentreren op onze kerntaak, het ondersteunen van mensen.’ Stap voor stap je dingen eigen maken, dat is Omdat de grootte van de voorziening op gespan- niet alleen voor cliënten maar ook voor teams nen voet stond met het streven naar kleinschalig- en managers een belangrijke leidraad.’ «

Marlieke de Jonge is stafmedewerker Empowerment bij Lentis (voorheen GGz Groningen). Als cliëntdeskundige investeert ze graag in opleidingen en activiteiten die bijdragen aan een gevarieerde samenleving. Veerkracht en overlevingsdrift zijn belangrijke thema’s in haar leven. Ze gebruikt haar eigen ervaringen en ideeën ook op een creatieve manier, in gedichten en teksten.

Veel gaat van de mens verloren in de ruimte en de tijd. Wonen draagt het langst de sporen van vergankelijkheid. Huizen schrijven de verhalen grenzeloos in stof en leem. Als machtsillusies falen, culturen leven door in steen. Als wonen zo verbonden is met mensen en hun leven, begrijp je de betekenis variatie geven. Geen mens alleen, geen huis gelijk, zoiets heet samenleven in stad of dorp of in de wijk: duurzaam, niet voor even. Wat goed is voor milieu en zo is even goed voor wonen. Gelijk heeft weinig horizon veelkeurigheid gaat lonen. «

25

26

verhaal



27

Cecilia dos Santos (34)

‘weer knap onderweg’ Als nakomertje in een groot Kaapverdiaans gezin, met de zorg voor een zieke moeder, had Cecilia dos Santos (34) geen gemakkelijke jeugd. Depres siviteit en een identiteitscrisis drukten een zwaar stempel op haar puberteit. En toen ze op haar eenentwintigste uit huis ging, bleef het tobben. ‘Ik heb veel ups en downs gekend. Achteraf is wel duidelijk dat ik een aan tal jaren met een psychose heb rondgelopen. Dat dat niet eerder is vastgesteld, ligt ook wel een beetje aan mezelf. Toen ik in 2003 de huisarts raadpleegde, heb ik niet alles verteld, bijvoorbeeld over de stemmen in mijn hoofd.’ Nadat het met relaties en baan tjes spaak liep, belandde ze zelfs een tijdje op straat.

Uiteindelijk vond ze in 2006 via de LOPP – Laagdrempelige Opvang Psychiatrische Patiënten in Rotterdam Zuid – de weg naar Delta. Behandeling en verblijf in respectievelijk Dorpsblik en De Brug brachten haar er langzaam weer bovenop. ‘Eigenlijk wilde ik zo snel mogelijk weer zelfstandig zijn’, vertelt Cecilia. ‘Toen ik in De Brug zat reageerde ik al op woonadvertenties. Maar in overleg met de maatschappelijk werker, die vond dat ik te snel wilde, heb ik het wat geleidelijker aan gedaan. Achteraf is dat wel verstandig geweest. Ik ben toen naar Pameijer gegaan, naar beschermende woonvorm Roobrughof. Eerst heb ik daar zes maanden in de groep gewoond, vervolgens zes maanden met een medebewoonster in een twee persoonsappartement en op het laatst zes maanden alleen, in de Spaansepoort’. Sinds oktober 2010 woont Cecilia zelfstandig, ze krijgt nog een uur ambulante ondersteuning in de week. Doelen had ze genoeg toen ze bij Pameijer kwam. ‘Een eigen huis, zelfstandig wonen, weer naar school gaan en een diploma halen, gezond worden, afvallen, kinderen krijgen… Ik wilde mijn leven zo snel mogelijk op de rails krijgen en een normaal bestaan leiden. In Roobrughof is daarvoor een goede basis gelegd. In de voorziening ontwikkel je structuur en dagritme en kom je steeds meer tot jezelf. Daar ben ik echt gaan wónen. Ik ben er ook assertiever geworden. De begeleiding attendeerde mij soms op belangrijke zaken. Als ik een vlakke indruk maakte, vroegen ze me bijvoorbeeld of ik wel tevreden was over mijn medicijnen.

Ik heb er beter geleerd om aan de bel te trekken wanneer iets niet naar mijn zin is.’ Via vrij willigerswerk en thuisstudie bereidde Cecilia zich ook voor op een zelfstandige toekomst. En nu woont ze dus alweer een half jaar op zichzelf, in de wijk waar ze geboren en getogen is (Spangen). ‘In het begin was het wel wennen, ik stond er opeens behoorlijk alleen voor. Maar ook daar heb ik van geleerd en het bevalt me

goed. Ik krijg nu een uur ondersteuning per week, met name bij mijn administratie. Verder volg ik op dit moment een opleiding bij REAKT, ik wil graag administratief en secretarieel werk gaan doen. Ik krijg nu computerles en Nederlands, een certificaat baliemedewerkster heb ik ondertussen al gehaald.’ Alles bij elkaar ziet ze de toekomst duidelijk met vertrouwen tegemoet. ‘Ik heb een huis, ben afgevallen, zit op school… ja, ik ben weer knap onderweg’, besluit Cecilia. «

28

beeldcolumn


familie kun je niet kiezen, ook in films niet door Peter Bosma Het is een dankbaar onderwerp voor speelfilms: de relatie met je familieleden. Soms is er sprake van buitenbeentjes, waar je van kunt houden maar die je soms achter het behang zou willen plakken. Prachtig dramatisch materiaal is dit. Hier een greep uit mijn herinnering aan bijzondere kijkervaringen in de filmzaal. De selectie is gestuurd door de vraag of er fragmenten beschikbaar staan op YouTube, want dan kan iedereen thuis dit verhaal illustreren met beeld en geluid. Ik heb drie schitterende voor beelden gevonden. Neem de debuutfilm van Jane Campion, Sweetie (1989). De hoofdpersoon is een punkmeisje dat haar eigen gang gaat. Haar keurige, aangepaste zus doet het verhaal. Voor ons als toeschouwer is Sweetie een aandoenlijk en inderdaad bij vlagen onmogelijk type, maar onze sympathie ligt bij haar. Check of je het hier mee eens bent, de complete film is beschikbaar op YouTube: www.youtube.com/watch?v=pa1mogozowc. Een ontroerend verhaal over twee broers is te vinden in de film What’s Eating Gilbert Grape (1993), geregisseerd door Lasse Hallström. Leonardo DiCaprio speelt de geestelijk gehandicapte jongste broer, Johnny Depp speelt de geduldige oudere broer die hem beschermt. Op internet is een aankondigingsfilm (‘trailer’) te vinden, maar die geeft slechts een glimp van de rijke nuances en emoties die de film bevat. Kijk maar: www.youtube.com/watch?v=x6slip3908w&feature=related. De film is helaas niet meer beschikbaar voor vertoningen in de bioscoop. We moeten dus op zoek naar de dvd! Tot slot een laatste aanrader: op internet is een prachtige scène te vinden uit de film Le huitième jour (1996): www.youtube.com/watch?v=gxkgoahfl6o. Een wanhopige volwassen man laat zijn geestelijk gehandicapte broer achter bij een verlaten kruispunt. Hij rijdt weg maar... kijk wat er dan gebeurt. Wie van jullie kan het bij deze ontroerende scène drooghouden? Ik niet hoor. Hulde aan de Waalse regisseur Jaco van Dormael. «

Peter Bosma (1960) cinematheekprogrammeur LantarenVenster, de plek voor de beste jazz en de betere film. LantarenVenster is gevestigd op de Wilhelminapier, met uitzicht op de Rijnhaven, en biedt kwaliteit in een prettige ambiance. Het duurt nog even, maar in oktober presenteert Lantaren Venster de Pameijer Filmweek. Van maandag 10 oktober tot en met vrijdag 14 oktober elke avond een film met inleiding, op zaterdagmiddag 15 oktober wordt een festivalmatinee geboden in drie zalen. Het volledige programma staat in september op de website: www.lantarenvenster.nl. Hier alvast een tipje van de sluier: de eerste film die vertoond wordt is SNOW CAKE (2007), een trailer staat op YouTube: www.youtube. com/watch?v=gvoryjtjakm.

30

verhaal



31

Peter Bakx (23)

‘met een jobcoach kun je iets leren’ Op het dagcentrum voelde Peter Bakx (23) zich niet thuis, begeleid werken trok hem veel meer. Hij werkt op dit moment met merkbaar plezier in de centrale keuken van Humanitas, gevestigd in verzorgingstehuis Humanitas-Akropolis. Drie dagen per week doet hij dienst in de spoelkeuken, één dag per week werkt hij in de kelder bij Trans port. ‘Dit is gewoon mijn plek’, zegt hij er zelf van.

Over zijn werk in de keuken van Humanitas vertelt Peter vol enthousiasme. Alles is er goed georganiseerd, vindt hij, het eten dat ze er maken is lekker en de manier waarop ze bij Humanitas met mensen omgaan spreekt hem erg aan. Vooral over zijn directe baas, Peter van den Berg, is hij vol lof. ‘Dat is een heel aardige man, waar ik goed mee kan praten. Ik heb al eerder even bij Humanitas gewerkt en toen ik wegging zei Peter tegen mij dat ik altijd kon terugkomen. Omdat mijn werk daarna me niet beviel, heb ik dat gedaan. Ik heb het hier keurig naar mijn zin.’ Het mooie van begeleid werken is dat je ervan leert, zegt Peter. ‘Bij Humanitas werken wel meer mensen met een beperking, ook bij mij in de keuken. Ik ben heel blij dat zoiets kan. Als je een jobcoach hebt, kun je dingen leren, je ontwikkelen. Ik merk zelf dat ik hier vooruit ga. Ik weet nu bijvoorbeeld dat als mijn baas zit te telefoneren ik hem niet moet storen en zelf iets kan zoeken om te doen. Dan ga ik de vloer even moppen of zoiets. Ik ben hier zelfstandiger geworden. Uiteindelijk wil ik graag betaald werken, maar dat heeft zijn tijd.’ In de centrale keuken werken ongeveer vijfentwintig mensen, die samen een kleine drieduizend componentmaaltijden per dag bereiden. Behalve spoelwerk doet Peter ook wel andere klusjes. Dan maakt hij eens een doos met ingrediënten open of helpt hij zelfs bij het koken, van aardappelen bijvoorbeeld. Zo leert hij steeds ook weer nieuwe dingen.

Peter houdt ook graag bij welke plannen de regering heeft, hij volgt het nieuws. ‘Als ik ooit betaald werk, heb ik ook nog een jobcoach nodig. De regering moet mensen niet aan hun lot overlaten, daar moet geld voor zijn. Mee praten over dingen is ook belangrijk. Ik ben

wel eens bij een vergadering van de cliëntenraad geweest, dat vond ik interessant.’ Een idee om iets mee te doen misschien? Peter kan prima zijn zegje doen en heeft duidelijk belangstelling voor ‘beleidszaken’. Hij gaat er eens over nadenken, zegt hij. «

32

beeldverhaal


beeldverhaal


wij feliciteren Pameijer met haar 85ste verjaardag! In 2011 bestaat Pameijer 85 jaar. Na 85 jaar mogen we wel zeggen dat Pameijer een vaste waarde is in de samenleving. Pameijer wil dit graag vieren en daarbij horen natuurlijk ook felicitaties. Cliënten en verwanten feliciteren Pameijer met wat ze voor hen heeft betekend – een lieve juf, de beste band, goede zorg of een goed thuis – en in de toekomst nog kan betekenen.

Dominic Vos en Ben van Wingerden

Lucas Kramer

Dominic: ‘Ik feliciteer Pameijer met de beste band van Nederland The Shuffles.’ Ben: ‘Ik ga iedere maand naar de Oriënt waar Pameijer een feest geeft. Dat zijn altijd goede feesten.’

‘Ik feliciteer Pameijer omdat juf Henny lief is.’

33

34

beeldverhaal



beeldverhaal

35

Ad en Marianne Visser

dhr. de Koning

zoon Tigo en vader Ricardo Iroredjo

Miriam van der Lede

‘We feliciteren Pameijer omdat ze onze dochter Cornelijne de ruimte biedt haar talenten te ontwikkelen.’

‘Ik wil Pameijer van harte feliciteren omdat ik al vanaf 5 januari 1977 bij Pameijer een prettig thuis heb. Met veel dank aan Tante Marie.’

‘Wij willen Pameijer feliciteren en samen verder groeien.’

‘Ik vind het goed dat iemand Pameijer heeft opgezet, zodat mensen met een beperking ook kunnen werken. Ik heb het naar mijn zin bij Juffrouw Janssen. En ik wil Pameijer feliciteren.’

36

beeldverhaal



Mercy Banarbas

Berry Timmermans met haar dochter Berry

Koos Goudriaan

‘Ik feliciteer Pameijer omdat ze mij helpen.’

‘Als lid van de verwantenraad Werk centrum Ridderkerk wil ik Pameijer feliciteren met de resultaten die de laatste jaren, ondanks de bezuinigingen, gerealiseerd zijn.’

‘Pameijer feliciteer ik met de medewerkers die hun uiterste best doen om het de cliënten, waaronder mijn zoon, naar de zin te maken.’

beeldverhaal

37

38

verhaal


Eefke van Woudenberg (22) ‘goede doorgroei mogelijkheden, aansprekende visie’

Eefke van Woudenberg (22) staat nog aan het begin van haar carrière, ze is net een half jaar in dienst bij Pameijer. Ze raakte bekend met de organisatie toen ze aan het eind van haar studie een aantal maanden bij de flex pool werkte. Een medewerker van Pameijer attendeerde haar op een vacature voor Woonvorm Krom houtstraat, een nieuwe voorziening voor volwassenen met een licht verstandelijke beperking die met gedragsproblemen kampen en die na behandeling weer de stap naar de samenleving gaan zetten. Geen baan voor beginners zou je zeggen…


verhaal

39

40

verhaal


Werken bij Pameijer trekt haar om verschillende redenen aan. ‘Ik ben enthousiast over de goede doorgroeimogelijkheden. Er wordt veel gedaan aan deskundigheidsbevordering, dat biedt een mooi perspectief voor zelfontwikkeling. Het accent op ontwikkeling, niet alleen van cliënten maar ook van medewerkers dus, spreekt mij erg aan.’ Ook de visie van de organisatie onderschrijft ze van harte. ‘Eigen regie, empowerment, inclusie, daar kan ik me prima in vinden. Hier in de Kromhoutstraat willen we ons zeker

41

al jaren proberen de wereld te verbeteren

‘We willen ons zeker niet terugtrekken binnen de eigen muren.’ ‘Ik had er zelf ook een hard hoofd in dat ik werd aangenomen’, vertelt Eefke. ‘Er werd vijf jaar werkervaring gevraagd. Ik heb weliswaar veel over de doelgroep geleerd tijdens mijn stage, bij Bavo Europoort, maar op jaren ervaring kan ik niet bogen natuurlijk. Aan de andere kant vond ik wel dat de omschrijving heel goed bij mij paste. Flexibiliteit, stevig in je schoenen staan… ik denk dat ik wel in huis heb. Mijn collega van de flexpool vond het ook echt een baan voor mij.’ Kennelijk was zij niet de enige, want Eefke’s sollicitatie had succes. Sinds 1 september is ze werkzaam in de nieuwe locatie, waar nu druppelsgewijs nieuwe bewoners worden opgevangen.

column


door Erwin Wieringa

niet terugtrekken binnen de eigen muren. Als het doel is om mensen met een beperking weer in de wijk te brengen, moeten we die wijk natuurlijk ook actief bij ons betrekken.’ Op dit moment heeft ze zelf nog weinig begeleidingstaken, van de twaalf plaatsen in de nieuwe voorziening zijn er nu drie bezet. ‘Soms doe ik nog wat invalwerk elders. Maar ondertussen komen we hier ook wel op stoom. Er is nog een hoop te doen in het pand en we merken duidelijk wat al wel en nog niet goed geregeld is. We leren veel van elkaars eerste ervaringen en gebruiken de tijd ook om ons te verdiepen in de doelgroep. Op zich is het wel prettig natuurlijk dat we de tijd krijgen om als team en individueel in onze nieuwe functie te groeien, we zitten echt nog in een opbouwfase. Voor mezelf betekent dat bijvoorbeeld ook dat ik me heb ingeschreven voor drie cursussen, in het kader van ‘Pameijer leert en ontwikkelt’. Heel concrete doelen stel ik mezelf op de korte termijn nog niet. Eerst maar eens flink wat werkervaring opdoen. Over een jaar of twee zullen we zien of we met de Kromhoutstraat ongeveer daar zijn waar we heen wilden.’ «

Erwin Wieringa werkt met en voor mensen met een beperking. Hij is directeur van stichting De Toekomst (persoonlijke toekomstplanning), geeft trainingen op het gebied van onderwijs en gedrags problematiek en werkt dit jaar mee aan het ’Niemand Minder Festival’.

‘Een volwaardig leven betekent soms ook volwaardige problemen.’

Ach, die Pameijer! Al jaren bezig te proberen de wereld te verbeteren. Zoveel idealisten heb je niet meer in Nederland en als ze er al zijn, dan krijgen ze vaak de wind van voren: ‘Dit is een keiharde samenleving joh, waarin het ieder voor zich is.’ Cynisme en ‘modern realiteitsdenken’, dat helpt! Staat die Pameijer zo alleen, of is er toch sprake van zich rustig ontwikkelend nieuw elan? Daar schrijf ik, op verzoek van Hans Kröber, een boek over. Ik wil daarin de ontwikkeling van de laatste 20 jaren beschrijven aan de hand van een serie portretten van mensen die het allemaal ‘ondergaan’ hebben. Dat zijn dus mensen met een handicap of psychische vragen, hun ondersteuners en de mensen die daar ook nog ideeën over hadden; denkers en bedenkers. Het verdwijnen van groepen en zorg en het inruilen voor ondersteuning en empowerment, wat betekent dat? Misschien is het soms wel net zo als het praten over de ‘goede oude tijd’: iedereen denkt dat het toen beter was, maar niemand zou terugwillen naar de kolenkachel en de zesdaagse werk week. Zo zou het wel eens kunnen zijn dat het steeds moeilijker wordt om mensen te ondersteunen als eenzaamheid, slechte werkgelegenheid, discriminatie en armoede zo hard naar voren komen. Maar ‘vroeger,’ die verschrikkelijke betutteling en het ‘kleinhouden’ van mensen dat zouden we toch echt niet meer willen. Een volwaardig leven betekent soms ook volwaardige problemen. Inclusie betekent dat steeds meer mensen en organisaties dit ideaal moeten dragen en erover moeten nadenken. Wat betekent dit voor Pameijer en de idealisten? Goede vragen toch? Hopelijk hebben jullie straks net zoveel plezier met erover te lezen als ik heb met het uit te zoeken en erover te schrijven. En de bedoeling is uiteraard dat het ons wereldverbeteraars de kracht zal geven om lekker verder door te gaan op de ingeslagen weg. «

42

verhaal


Tessa Grondijs (11)

‘ondersteuning en zorg bel a ngrijk tijdens schoolperiode’ ‘Knutselen, schrijven en tekenen’, dat vindt Tessa Grondijs (11) de leukste vakken op school. Tessa zit al in groep 6 van de Openbare Basisschool West in Capelle aan den IJssel. Met wat extra ondersteuning – vanuit Pameijer en vanuit het ‘rugzakje’ – volgt ze haar eigen leerplan en hoort ze er helemaal bij. Een goede vriendin van school is Quincy, vertelt ze. Gisteren is die nog bij haar thuis wezen spelen. ‘We hebben TOPmodel gedaan’. Dat is een kleurboek waarmee je je eigen mode kunt maken. In haar vrije tijd doet Tessa graag aan sport. Zwemmen vindt ze leuk maar haar grootste hobby is wel voetbal! Vader vertelt dat ze elke donderdag naar VV Lekkerkerk gaan om te trainen. ‘Ik keep ook wel eens’, zegt Tessa erbij.


verhaal

43

44

verhaal


uitgelicht


45

uitgelicht ‘We willen wel een school waar ze wat leert, niet eentje waar ze alleen maar wordt beziggehouden.’

Dat Tessa gewoon met haar leeftijdgenootjes zou optrekken, sprak voor de ouders eigenlijk vanzelf. ‘Toen ze klein was, ging ze mee naar de crèche op mijn werk, in het Sint Franciscus Gasthuis’, vertelt mevrouw Grondijs. ‘Tijdens haar verblijf op de crèche zijn we gestart met ondersteuning vanuit Pameijer. Op de crèche en op school is speciale zorg wel nodig, fysio en logo werden op een gegeven moment ook raadzaam. Toen we Tessa aanmeldden voor het reguliere onderwijs moesten we voor het eerst voor haar vechten. Dat overviel ons behoorlijk. Ik moest voor de hele groep kleuterjuffen verschijnen om allerlei vragen te beantwoorden. Je voelt je helemaal in de verdediging gedrukt en ter verantwoording geroepen. Nadat ze was aangenomen, was de medewerking wel prima. De school heeft zich helemaal achter Tessa gesteld de afgelopen jaren.’ ‘De angst dat Tessa veel aandacht zou vragen was onnodig, ze is een heel sociaal kind, zonder gedragsproblemen. Van andere ouders hebben we ook nooit iets negatiefs gehoord. Die vinden het juist waardevol dat hun kinderen met Tessa

gewaardeerde sociale rollen: studiedag met Darcy Elks

in contact komen, daar leren ze zelf alleen maar van.’ Begeleidster Yvette Wierenga, die Tessa sinds halverwege groep 1 ondersteunt: ‘Wat werkhouding betreft, kun je ook een voorbeeld aan Tessa nemen. Ze is aandachtig en wil zelf graag leren. Meedoen in het gewone onderwijs kan gewoon, het werkt, dat heb ik wel geleerd in de jaren dat ik dit werk doe.’ ‘Gaan voor groep 8’ is nu het doel. Hopelijk gooien de bezuinigingen geen roet in het eten, het aantal uren begeleiding is al verminderd. ‘We bekijken per jaar wat de mogelijkheden zijn’, zegt Tessa’s moeder. ‘Maar naar het vmbo zie ik haar daarna echt niet gaan. Daar is ze te kwetsbaar voor. Als ik zie hoeveel moeite het overblijven tussen de middag haar al kost, al die drukte om haar heen… Dat vindt ze vreselijk, Tessa heeft haar rust wel nodig. Nu de kinderen ouder worden, groeien ze op de basisschool toch ook wat uit elkaar. Het zal wel het speciaal voortgezet onderwijs worden. Maar we willen wel een school waar ze wat leert, niet eentje waar ze alleen maar wordt beziggehouden.’ «

Op 18 januari 2011 waren zo’n vijftig klanten, verwanten en medewerkers van Pameijer bij elkaar voor de studiedag Gewaardeerde sociale rollen. Darcy Elks, internationaal deskundige op het terrein van Social Role Valorization (SRV) was hiervoor uit de Verenigde Staten overgekomen. SRV is een methode die eraan wil bijdragen gewaardeerde sociale rollen voor alle mensen te creëren, verbeteren en onderhouden. Mensen hebben in hun leven veel verschillende rollen. Ze zijn moeder, collega, vrijwilliger, broer, vriendin, lid van een club, buurvrouw, leerling of noem maar op. Rollen zijn veelzijdig en wisselen elkaar gedurende de dag af. In de rollen die je hebt kun je je verschillende talenten kwijt. En je rollen leveren je van alles op. Bijvoorbeeld waardering van de mensen om je heen, een dynamisch netwerk, nieuwe kennis of invloed of vriendschap. Hoe rijker het palet aan rollen dat je (bewust) vervult, hoe rijker daar-

mee het leven dat je leidt, hoe groter je kwaliteit van bestaan. Er bestaan ook andere rollen. Zoals de rol van patiënt of cliënt. Deze rollen zijn minder gewaardeerd. Mensen met een beperking of ziekte zitten vaak langdurig in zo’n ondergewaardeerde rol, zijn soms levenslang cliënt. Die rol is dan ook nog eens ongeveer de enige die ze hebben. Dat vormt een ernstige bedreiging voor hun kwaliteit van leven. Met de deelnemers sprak Darcy Elks over het toewerken naar gewaardeerde rollen. Over de meerwaarde van het denken in rollen in plaats van het aanbieden van afgebakende activiteiten. Door het bevorderen van positieve beeldvorming en het vergroten van vaardigheden kunnen sociaal gewaardeerde rollen ook voor kwetsbare mensen meer binnen handbereik komen.

Behalve aan deze studiedag nam ook een groep Pameijerbetrokkenen, waaronder directeur Joke Ellenkamp, deel aan een driedaagse verdiepingstraining met Darcy Elks. Deze training werd georganiseerd door stichting Perspectief. Het gedachtegoed van SRV wordt binnen Pameijer al toegepast in het project Gaandeweg. Ook op andere plekken, bijvoorbeeld binnen de Ondersteuningsmethode, kan SRV een waardevolle bijdrage leveren. Audry van Vulpen, medewerker Deskundigheidsbevordering

46

uitgelicht


samenwerkingsovereenkomst Empowerment Pameijer-Albeda Op 31 januari is een jong samenwerkingsproject tussen Pameijer en Albeda officieel bekrachtigd. Aan de Crooswijksesingel werden ’s middags handtekeningen gezet onder een overeenkomst betref fende een training Empowerment, die aan derdejaars leerlingen van Albeda wordt gegeven door medewerkers en ervarings deskundigen van Pameijer. De eerste trainingsronde is onder tussen al afgesloten, maar de samenwerking is nu dus ook formeel bevestigd. Namens Albeda zetten directeur A. Romeijnders-Van Tiggelen en onderwijsmanager

G. Nieuwenhuizen hun hand tekening onder het contract, namens Pameijer tekende directeur Jan Alblas. Zoals uit de toelichtingen van beide partijen naar voren kwam, hebben zorg en onderwijs elkaar veel te bieden. In deze domeinen – en ook in andere, bijvoorbeeld welzijn – doen zich allerlei analoge ontwikkelingen voor en wordt het verkleinen van schotten met open armen begroet. Steekwoorden als ‘vermaatschappelijking’, ‘competentiegericht onderwijs’ en ‘ervaringsdeskundigheid’ gaan langzaam

maar zeker tot een gemeenschappelijk vocabulaire behoren en bieden perspectief op een veelbelovende samenwerking. De training Empowerment is daarvan een mooi voorbeeld. Het trainingsprogramma houdt in dat derdejaars leerlingen van het Albeda College in Rotterdam, van de opleidingen ‘Verzorgenden en Verpleegkunde’ en ‘Medewerker Maatschappelijke Zorg’, onderwijs krijgen van medewerkers en ervaringsdeskundigen van Pameijer over herstelondersteunende zorg. Herstel, vaak in een adem genoemd met empowerment en ervaringsdeskundigheid, wordt steeds belangrijker in de ondersteuning van mensen met een beperking. Binnen Pameijer timmert met name het Empowerment-team al een tijdje flink aan de weg. Ter voorbereiding op de moderne beroepspraktijk is het ook voor studenten zeker van belang om hier kennis van te nemen. Voor de betrokken leerlingen van Albeda is daarom door Pameijer een gerichte training van tien weken (twee uur per week) ontwikkeld. De eerste ervaringen zijn zeer positief.

uitgelicht


nieuwjaarsreceptie De nieuwjaarsreceptie van Pameijer, gehouden op 13 januari in het Wereldmuseum, stond dit jaar in het teken van verbinding en duurzaamheid. Begrippen die in het jubileumjaar extra aan dacht verdienen, zo benadrukte directeur Arnold van Doorn in zijn toespraak. Verbinding, met mensen met een beperking, met hun netwerk, met de samenleving, is al 85 jaar de rode draad in de dienstverlening van Pameijer. En die verbinding heeft per definitie een blijvend, duurzaam karakter. Je maakt belangrijke afspraken met elkaar, over doelen die langdurige samenwerking vereisen.

De receptie werd omlijst met allerlei elementen waarin deze thema’s terugkeerden. Zo werd het podium na de toespraak overgenomen door het kleur rijke Circus Pameijer, cliënten die met woord, zang en dans lieten zien dat zij in staat zijn om verbindingskracht tot stand te brengen voor alle bezoekers. Er waren schitterende foto’s op posterformaat en een kar vol zelfgemaakte producten, van tevreden cliënten die hard werkend hun steentje bijdragen aan het maken van gezonde

47

en duurzame producten. En er werd een zeer verantwoord jubi leumproject gelanceerd: ‘Proef Pameijer’. Goed voor jezelf zorgen betekent ook aandacht voor gezond (en lekker) eten. Om dit kracht bij te zetten, worden medewerkers, cliënten en alle mensen die zich betrokken voelen bij Pameijer gevraagd recepten in te sturen voor een uniek kookboek. Uit de inzendingen zullen 85 bijdragen worden geselecteerd voor een Pameijer-kookboek waarmee je gezonde, betaalbare en verant woorde maaltijden op tafel kunt toveren. Een voorschot op een goede toekomst dus!

48

recensies


recensies


49

recensies

Ontregelde Geesten

door Douwe Draaisma Historische Uitgeverij, 2008 ISBN: 9789065544308 325 pagina’s Een interessante historische publicatie is het boek ‘Ontregelde Geesten’ van de Nederlandse hoogleraar/schrijver Douwe Draaisma. Ontregelde Geesten beschrijft het leven en werk van dertien beroemde naamgevers uit de wereld van psychiatrie en neurologie. Parkinson, Korsakov, Asperger, Alzheimer… ‘eponiemen’ die we allemaal kennen. Maar wie waren die mensen wiens namen zo nauw met bepaalde aandoeningen zijn verbonden? En hoe kwamen ze tot hun inzichten? Eén van de eerste conclusies moet misschien wel zijn dat het tot op zekere hoogte toeval is dat het juist deze namen zijn die we nu gebruiken om meer en minder bekende aandoeningen aan te duiden. Teruggaand in de geschie-

denis concludeert Draaisma dat er altijd wel voorgangers zijn geweest, mensen die al eerder tot waardevolle inzichten op een bepaald terrein waren gekomen, maar die het misschien niet zo systematisch hebben verwoord of die niet door goedgezinde medische autoriteiten zijn herdacht. Niettemin is duidelijk dat het werk van de wetenschappers die we nu nog steeds benoemen wel vaak een doorbraak heeft betekend. In heldere taal beschrijft Draaisma het denkklimaat en de omstandigheden waarin deze mensen hun onderzoekswerk verrichten, waarbij de lezer meteen een leerzame, en niet zelden deprimerende, doorkijk krijgt in een paar eeuwen zorggeschiedenis. Een terugkerend thema is dat ‘veel ziekten, syndromen, stoornissen en aandoeningen… wisselende posities (hebben) ingenomen tussen wat nu ‘neurologie’ en ‘psychiatrie’ heet, twee disciplines die tot het eind van de negentiende eeuw als een ongedeelde wetenschap werden beoefend’. Neem bijvoorbeeld het syndroom van Gilles de la Tourette, dat eind negentiende eeuw voor het eerst systematisch werd beschreven. Hoe kwam het dat mensen zomaar rare, onwillekeurige bewegingen maakten of zich opeens verloren in obsceen gescheld? Jarenlang, tot in de jaren ’70 van de 20e eeuw zelfs, overheerste de overtuiging dat het syndroom te maken had met

een gebrekkige wilsfunctie. Mensen zouden hun impulsen niet kunnen beheersen. Bloedzuigers, stortbaden en spanlakens – en een vermanende blik richting de opvoeders – bepaalden in eerste instantie het lot van de arme patiënten. Om vervolgens op de divan van de psychoanalyticus terecht te komen. Pas toen een Franse psychiater (Seignot) in 1961 resultaten boekte met medicatie (haldol), werd langzaam gedacht aan een organische, neurologische oorzaak. Overgevoeligheid voor een neurotransmitter, dopamine, wordt tegenwoordig als belangrijkste verklaring voor het syndroom gezien. Met sterke tegenwerking vanuit de gevestigde psychiatrie slaagde een grassroots-beweging van patiënten en hun familie er uiteindelijk in die visie, met bijbehorende farmacologische behandeling, geaccepteerd te krijgen. Maar Draaisma presenteert zeker niet alleen maar een geschiedenis van misvattingen. Veel van de wetenschappers hebben gepionierd in goedbedoeld en waardevol onderzoek, dat soms wel maar vaak ook nog niet tot een bevredigende behandeling heeft geleid. Wie daar meer over wil weten, zal zeker niet teleurgesteld worden door dit informatieve boek.

Black Swan

drama/thriller van Darren Aronofsky Verenigde Staten, 2010 Met oa. Natalie Portman en Mila Kunis De film ‘Black Swan’ draait op dit moment in de bioscopen en levert naast veel enthousiaste en ook wel kritische commentaren flink wat discussie op. Dat heeft vooral te maken met de raadselachtige ontwikkeling van het verhaal en daaraan gekoppeld de interpretatie van de film. Welke uitleg geef je aan deze ‘psychologische thriller’? Centraal in Black Swan staat de worsteling van de professionele ballerina Nina Sayers (Natalie Portman), die de kans krijgt om de dubbele hoofdrol te dansen in een eigentijdse uitvoering van het klassieke Zwanenmeer. Een kans die grote spanningen met zich meebrengt. Afzien, rivaliteit, machtsspelletjes en misbruik… de wereld van het New Yorkse

balletgezelschap is al geen warm nest en Nina’s nieuwe uitdaging vergt helemaal het uiterste van haar. Temeer daar de (zwaar symbolische) dubbelrol van witte en zwarte zwaan haar hard met zichzelf confronteert. Zoals al snel duidelijk wordt, heeft Nina ook persoonlijke problemen. Onder haar stilistisch perfectionisme schuilt een zeer geremde jonge vrouw. En flitsen van zelfverminking en van de beladen relatie met haar bezitterige moeder zorgen voor een steeds onheilspellender sfeer. Gaandeweg belandt Nina in een draaikolk van horrorachtige ontwikkelingen die niet gemakkelijk te plaatsen zijn. Wat gebeurt er werkelijk? Wat speelt zich af in Nina’s ontwrichte belevingswereld? Waanvoorstellingen en paranoia spelen onmiskenbaar een rol in Black Swan en de vraag is dan ook of de regisseur ons misschien een artistiek vormgegeven ziektegeschiedenis voortovert. Wordt Nina het slachtoffer van ontkiemende schizofrenie terwijl ze haar veeleisende rol onder de knie probeert te krijgen? Of beleeft ze juist een (pijnlijk) bevrijdingsproces? Als kijker blijf je noodgedwongen met belangrijke vragen zitten, hoe je dat waardeert hangt natuurlijk erg af van je eigen verwachtingen en smaak. Black Swan is in ieder geval een kijkervaring die van begin tot einde boeit. Door de bijzondere cameravoering heb

je het gevoel dat je de hoofdrolspeler letterlijk op de huid zit en Portman levert een fenomenale dansen acteerprestatie. Je blijft wel altijd toeschouwer, emotioneel houdt Nina alles en iedereen op afstand en volgt haar eenzame weg naar de finale afgrond van het Zwanenmeer. Of en in welke gedaante ze daar weer uit zal klimmen, mag je na de aftiteling zelf overpeinzen.

50

ingezonden


51


ingezonden oproep Partners stelt bijdragen van lezers zeer op prijs en we reser veren daarom graag enige ruimte voor jullie inzendingen. Voorwaarde is wel dat ze op de een of andere manier met onze dienstverlening te maken hebben en de grenzen van het betamelijke niet overschrijden. Een leuke foto, een interessant verhaaltje, wetenswaardigheden, een opinie of een reactie op een artikel… Er is ongetwijfeld heel veel te melden.

Inzendingen, voorzien van een afzender, kunnen per mail worden gestuurd naar [email protected] of per post aan de redactie van Partners, Crooswijksesingel 66, 3034 CJ Rotterdam.

icatie zoekt: de afdeling commun

, schrijven, Cliënten die fotograferen maken en/of filmen, vormgeven, strips ere (creatieve) and t zich bezighouden me . Wij zoeken atie nic mu vormen van com ben en die heb by hob n zo’ mensen die hun ervaring het ook leuk vinden om Communicatie. g te delen met de afdelin elijk graag Communicatie wil nam n om de samenwerken met cliënte ten Pameijer bui en communicatie binnen door het el ofw kan Dit te verbeteren. amenlijk gez het r doo of s tip geven van middelen. atie nic ont wikkelen van commu contac t Heb je interesse? Neem te van tra sts We e riek op met Ma via atie nic mu com g elin de afd r.nl eije am @p marieke.west strate

verwantenavond Herenplaats

Tien december 2010 wa s er onder de vlag van Woonv orm Herenplaats een ver wa ntenavond. Hierbij konden familie en vrienden van bewoners op een info rmele wijze in contac t komen met de teamleden. Dit alles ond er het genot van een smakelijk buf fet en een drankje. De caterin g was geweldig geregeld door de Kapelburg. Johan en zijn broer Martin draaiden geroutineerd de bar. De avond werd omlijst met diverse optredens van dis kjockey Pluto, zanger Ronnie, rap per Nexus en huisband Jail house Rock (een muzikaal gez elschap van bewoners en teamle den). De opkomst was hoog (63 aanwezigen). Het was een geslaagde avond waar het nut tige met het aangename verenigd we rd.

verbouwing ’t Ronde Sant

Graag willen we jullie over het volgende informeren. Beschermende woonvorm ’t Ronde Sant , te Ridder kerk , gaat binnenkort verbouwen. De zit/slaapkamer wordt groter en bewoners kiezen hun eigen gordijnen. Alle ruimtes worden geverfd en de vloeren krijgen nieuw marmoleum. Het sanitair wordt ook gerenoveerd. Kortom een hele operatie. Om niet in de herrie en in de stof n. te zitten gaan we tijdelijk verhuize Wij verhuizen op maandag 4 april 2011 naar het Zorghotel aan de Charloisse Lagedijk. Medio juni keren we terug naar ’t Ronde Sant . Adres van het Zorghotel: Charloisse Lagedijk 951 3084 LD Rotterdam Het telefoonnummer blijf t 0180 – 43 03 77 Ons faxnummer blijf t 0180 – 42 44 79 Bij vragen kunt U contact opnemen met de begeleiding van ’t Ronde Sant , 0180 – 43 03 77

tuin van de B

rinio

opgeknapt Woonvorm de Brinio heef t va n het Oranjefon euro ontvange ds 500 n om met bew oners en vrijw de tuin op te vr illigers olijken. Dit wer d gedaan op vr 18 maart 2011. ijdag We hadden hu lp van zeven vr Het tuinhuisje ijw illigers. werd gebeitst. De barbecue op gemet seld. Al nieuw le potten werde n voor zien van planten. De tu nieuwe in werd gescho ff eld en de bord frisse viooltjes er met opgeknapt! De picknick tafel oo geschuurd en k nog in de was geze t. Kortom: iede druk bezig! We reen was hadden zelfs ee n vrijwilligster ons op tijd met die ‘een natje en ee n droogje’ op hield. De sfeer de been was prima. To en we bijna kl ging het pas re aar waren genen. Twee vr ijwilligers zijn volgend dag te toen de rug gekomen om het beitsen af te maken. De Brinio is er g blij dat we al zoveel vrijwill hebben om leuk igers e dingen met de bewoners te do Allemaal heel en! hartelijk beda nk t! We hebben nog geld over zelfs om een leuk tu inmeubel te ko De bewoners ga pen. an op de bewon ersvergadering met elkaar prat en over wat he t gaat worden: picknick tafel of een een tuinbank . Zo kunnen we zomer dubbel deze en dwars geni eten van onze tuin. Groeten van de blije Brinio uit Hellevoet sluis

52

berichten


advertentie


korte berichten vertrek Hans Kröber

Na ruim 25 jaar met plezier bij Pameijer te hebben gewerkt, gaat bestuurder Hans Kröber dit najaar afscheid nemen. Hij wil, zoals hij zelf aangeeft, graag meer ruimte hebben voor andere activiteiten en acht het een goed moment om plaats te maken voor een opvolger die met een hernieuwde blik de organisatie ‘een stap verder’ kan brengen. Pameijer staat er goed voor. De koers is helder, er zijn belangrijke stappen gezet om vernieuwingen binnen het zorgstelsel op eigen wijze gestalte te geven en er is sprake van een stevige financiële buffer. En er zijn ook nog volop uitdagingen. Bij elkaar opgeteld een mooi moment om afscheid te nemen volgens hem. Zijn daadwerkelijk afscheid wil Hans Kröber graag combineren met het symposium op 12 oktober 2011. Een hoogtepunt in het 85-jarig bestaan van Pameijer. Het programma daarvan blijft in grote lijnen onveranderd, maar het vertrek van de zeer gewaardeerde bestuurder zal natuurlijk ook zeker aandacht krijgen. De datum van vertrek is met de Raad van Toezicht afgestemd. Zij zullen op korte termijn bekendmaken welke procedure gevolgd zal worden om in de opvolging van Hans Kröber te voorzien.

intentieverklaring Barendrecht

Maandag 7 maart is in het gemeentehuis van Barendrecht een intentieverklaring onder tekend door acht organisaties, waaronder de gemeente. De intentieverklaring beoogt een samenwerkingsovereenkomst waarbij deze acht organisaties in een gezamenlijke inspanning komen tot een samenhangend aanbod op het terrein van wonen, welzijn en zorg. Hiermee wordt bereikt dat ouderen en mensen met een beperking zolang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven functioneren en de regie over het eigen leven voeren. Directeur Arnold van Doorn heeft namens Pameijer getekend.

CIZ-indicatie dagbesteding daar een paar uur per week gratis kunnen fitnessen. De ruimte is dan alleen voor hen gereserveerd. Vanuit Pameijer is er altijd een sportbegeleider aanwezig. De ruimte waar het om gaat is gelegen aan de Wijnhaven 110, in het gebouw van Stadstoezicht. Vanaf 14 maart kun je daar op maandag van 11.00 – 13.00 fitnessen. Wie dat wil kan eerst naar het verzamelpunt in Het Nieuwe Spoor komen, waarvandaan om 10.30 wordt vertrokken, maar op eigen gelegenheid gaan kan natuurlijk ook. Opgeven kan van tevoren bij Het Nieuwe Spoor (1e Pijnacker straat 100/B, 3035 GV Rotterdam, tel. 010 467 41 30) of bij coördi nator Sport en Bewegen Chris van der Putten (06 10 96 27 37).

www.pameijer.nl

gratis fitnessen

In 2011 richt Pameijer haar pijlen op gezondheid, zowel op het gebied van voeding als van sport en beweging. Om hier nadere invulling aan te geven is er contact gezocht met de gemeente en in samenwerking met Stadstoezicht en de gemeente Rotterdam is er een hypermoderne fitnessruimte gevonden waar het komende jaar gebruik van mag worden gemaakt. Dit betekent dat bezoekers van dagactiviteiten centrum Het Nieuwe Spoor en cliënten van Pameijer met een

Ieder mens is uniek. Diversiteit is dus vanzelfsprekend. Ook als er ogenschijnlijk overeenkomsten zijn, zit achter elke huidskleur, elke man of vrouw, elke jongere of oudere, elke hoofddoek of hanenkam een uniek ander mens. Dat onderscheid, die diversiteit, ziet Pameijer als een verrijking. Religie, leeftijd, huidskleur, geaardheid, etnische achtergrond of welke groepseigenschap dan ook spelen geen rol bij de beoordeling van ieders individuele kwaliteiten. Wie de barrière van vooroordelen weet te doorbreken, zet de deuren van Pameijer open voor al het talent dat op de arbeidsmarkt beschikbaar is.

kijk op onze website voor informatie over onze vacatures

53

54

colofon

colofon Partners is een uitgave van Pameijer www.pameijer.nl

adres

Pameijer Crooswijksesingel 66 3034 CJ Rotterdam T (010) 271 00 00 F (010) 271 03 00

redactie

Frank Kremer Hans Karstel Lonne Wennekendonk Sanne Donders

correspondentie Pameijer Postbus 22406 3003 DK Rotterdam

met bijdragen van

Peter Bosma, Marlieke de Jonge en Erwin Wieringa

art direction en grafisch ontwerp Studio Lonne Wennekendonk www.lonnewennekendonk.nl

fotografie

Sanne Donders, fam. De Ronde (pag. 11), Frank Kremer (pag. 46), Adrie Hulsbos (pag.47), Ron Andrade (pag. 50) en Fransien Koedoot (pag. 51)

drukwerk

Lecturis Bv Kalverstraat 72 5642 CJ Eindhoven

mailing

Het Werkt Schollevaar Warenarburg 1-5 2907 CK Capelle a/d IJssel

oplage 10.000

Wilt u reageren op de inhoud van Partners of heeft u een suggestie voor het magazine: [email protected]


voorwoord door redactie Partners

Recommend Documents