Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014
Inhoudsopgave
Doelgroepen .................................................................................................................................. 3 Doelstelling .................................................................................................................................... 3 Voorwaarden ................................................................................................................................. 4 Criteria voor levering ..................................................................................................................... 4 Competenties uitvoerder ............................................................................................................... 5 Uitvoering ...................................................................................................................................... 5 Behandelprotocol .......................................................................................................................... 5 Minimale inclusie- en exclusiecriteria, uitstroomcriteria ................................................................ 6 Meetinstrumenten.......................................................................................................................... 6 Inrichtingseisen ............................................................................................................................. 7 Opbouw programma...................................................................................................................... 8 Medische fitness ............................................................................................................................ 8
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 2
Inleiding Een beweegprogramma is een multidisciplinair behandeltraject gericht op specifieke doelgroepen en gericht op klachtenvermindering (curatie), het aanleren van goed beweeggedrag en een gezonde leefstijl (zorggerelateerde- en geïndiceerde preventie). Het beweegprogramma wordt ingezet als een eindprogramma en is een combinatie van zorg op maat en verantwoord bewegen en/of sporten. Na afronding van het totale traject bestaat er in het kalenderjaar waarin de afronding heeft plaatsgevonden, geen recht meer op reguliere individuele of groepsfysiotherapie/-oefentherapie C/M voor dezelfde medische indicatie. Wel bestaat de mogelijkheid de verzekerde door te laten stromen naar medische fitness of vormen van (aangepast) sporten die voor diens eigen rekening komen. Om in aanmerking te komen voor een aanvullende overeenkomst voor de levering van één of meer beweegprogramma’s dient men voor elk beweegprogramma een protocol dat voldoet aan de voorwaarden beschreven in dit document, ter goedkeuring bij De Friesland Zorgverzekeraar in te dienen.
Doelgroepen Er is voor de verzekerde van De Friesland een vergoeding mogelijk voor de volgende Algemene beweegprogramma’s: Astma/COPD (MDC 2554, niet chronisch, stadium I van de Gold classificatie voor COPD) Diabetes type 2 (MDC 9360, niet chronisch) Fibromyalgie (MDC 9394, niet chronisch) Overgewicht met een (MDC 9380, niet chronisch) BMI van >30
Doelstelling Het doel van de beweegprogramma’s is naast klachtenvermindering, het aanleren van gezond beweeggedrag. Tevens stelt De Friesland dat beweegprogramma’s leiden tot een verbetering van de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg voor de genoemde aandoeningen. In de protocollen van de programma’s moet tot uiting komen dat het programma: voor patiënten voordelen heeft zoals het saamhorigheidsgevoel van lotgenoten; de motivatie tot actief handelen vergroot en de angst voor bijvoorbeeld pijn vermindert; is gericht op gedragsverandering met als doelstelling het vergroten van de eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van het verbeteren en voorkomen van klachten; ook een meerwaarde heeft in relatie tot de factoren tijd en geld; is gericht op de zorgvraag van verzekerden; goed is te evalueren op inhoudelijke resultaten, klanttevredenheid en de mate van substitutie.
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 3
Voorwaarden Voorwaarden voor deelname aan/gedeeltelijke vergoeding van beweegprogramma’s: Verzekerde heeft een aanvullende verzekering afgesloten die (gedeeltelijke) vergoeding van beweegprogramma’s biedt; er geldt een maximum vergoeding, afhankelijk van de afgesloten aanvullende verzekering. Of bij de verzekerde een deel van de kosten in rekening gebracht kan worden, is afhankelijk van de afgesloten aanvullende verzekering en bepaalt de zorgaanbieder daarnaast zelf. Dit, met dien verstande dat het bedrag dat de zorgaanbieder bij de verzekerde in rekening brengt, nooit hoger is dan het verschil tussen het door De Friesland aangeboden tarief voor een beweegprogramma en de maximum vergoeding waar de verzekerde op basis van zijn aanvullende verzekering recht op heeft; (Gedeeltelijke) vergoeding vindt alleen plaats indien het programma door de verzekerde/deelnemer voor ten minste 80% is gevolgd; Deelname (gedeeltelijke vergoeding) is alleen mogelijk op verwijzing van de huisarts, bedrijfsarts of behandelend medisch specialist. De bedrijfsarts mag alleen verwijzen als er sprake is van arbeidsgerelateerde aandoeningen; Het beweegprogramma kan niet tegelijkertijd met individuele of groepsfysiotherapie of individuele of groepsoefentherapie Cesar/Mensendieck voor dezelfde medische indicatie gevolgd worden; De verzekerde heeft per indicatie eenmalig tijdens de gehele verzekeringsduur recht op vergoeding van een beweegprogramma (onder ‘beweegprogramma’ moet hier worden verstaan één van de Algemene beweegprogramma’s of het programma Fitkids). Daarbij geldt dat bij een tijdelijke onderbreking van de verzekering van maximaal twaalf maanden de verzekeringsduur geacht wordt niet te zijn onderbroken. In het kalenderjaar waarin het beweegprogramma is beëindigd bestaat geen recht meer op vergoeding van individuele of groepsbehandelingen fysiotherapie of oefentherapie voor dezelfde medische indicatie.
Criteria voor levering Overeenkomst: De zorgaanbieder heeft met De Friesland een overeenkomst fysiotherapie dan wel oefentherapie afgesloten. Opleiding en scholing: Een beweegprogramma kan alleen door zorgverleners werkzaam in de praktijk worden uitgevoerd die voldoen aan de volgende criteria, betreffende opleiding en scholing: o Men dient de KNGF scholing beweegprogramma’s gevolgd te hebben (startworkshop, basismodule) (geldt voor fysiotherapeuten), Of: o Vergelijkbare scholing, op minimaal post Hbo-niveau, op het gebied van medische training in groepsverband, Of: o Men heeft minimaal 2 jaar werkervaring met groepen en de zorgaanbieder heeft een overeenkomst voor groepsbehandeling met De Friesland afgesloten. Binnen de praktijk dienen minimaal 2 zorgverleners te voldoen aan hetgeen hierboven ten aanzien van opleiding en scholing is gesteld.
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 4
Competenties uitvoerder Er is veel voor nodig om een beweegprogramma voor mensen met een chronische aandoening succesvol en veilig te begeleiden. Om als fysiotherapeut/oefentherapeut een beweegprogramma op te zetten en verantwoord te kunnen uitvoeren, is het daarom noodzakelijk om minimaal te beschikken over kennis, competenties en vaardigheden ten aanzien van/op het vlak van: • gedrag en gedragsbeïnvloeding; • motivatietechnieken; • groepsdynamica en didactiek; • ziekteleer: het ontstaan en beloop (etiologie) van de aandoening en de behandelmogelijkheden; • ketenzorg; • inspanningsfysiologie en trainingsleer; • meten en testen; • acquisitie van deelnemers en de organisatie van het beweegprogramma.
Uitvoering • In het geval van een fysiotherapeut die het beweegprogramma uitvoert, dient deze geregistreerd te zijn in het Centraal Kwaliteitsregister, bij een oefentherapeut dient deze kwaliteitsgeregistreerd te zijn in het Kwaliteitsregister Paramedici. • De uitvoerend fysiotherapeut/oefentherapeut heeft een geldig reanimatiediploma en volgt elk jaar of elke 2 jaar een herhalingscursus. • Er is 1 extra personeelslid met een reanimatiediploma aanwezig voor mogelijke calamiteiten. • De continuïteit van zorg is gewaarborgd door voor adequate, gelijkwaardig gekwalificeerde vervanging te zorgen. • Er is minimaal 1 bedrijfshulpverlener (bhv’er) aanwezig. • De testapparatuur en het materiaal dat wordt gebruikt, is goed geijkt en onderhouden. • De praktijk is goed bereikbaar en toegankelijk voor alle verzekerden. • De praktijk beschikt over een operationeel calamiteitenplan en telefoon. • De praktijk is goed bereikbaar voor hulpdiensten (ambulance). • Er is sprake van adequate informatieverstrekking aan de verzekerden. • Er vindt screening plaats van cliënten voor aanvang van de beweegactiviteiten volgens een geprotocolleerde intakeprocedure. • De fysiotherapeut/oefentherapeut beschikt over de noodzakelijke medische en instroomgegevens.
Behandelprotocol Het totale behandeltraject dient vastgelegd te zijn in een protocol en de volgende onderdelen dienen gedefinieerd en beschreven te zijn: o doelgroep met inclusie/exclusiecriteria o protocol gebaseerd op een tijdscontingent gebonden aanpak o betrekken van andere (para)medische disciplines o groepsgrootte 2-8 personen, een heterogene groep is toegestaan. o tijdpad totale beweegprogramma, minimaal 24 weken o tijdsduur verschillende onderdelen, minimum is 1 uur o organisatie, uitvoerder en inhoud van de informatie- en educatiebijeenkomsten o intake, tussen- en eindevaluatie waarbij meetinstrumenten worden ingezet o aanbod vervolgtraject na afloop van het beweegprogramma o beleid bij recidivering na beëindiging beweegprogramma o behandelovereenkomst zorgaanbieder en patiënt o wijze van verslaglegging tijdens het beweegprogramma
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 5
Minimale inclusie- en exclusiecriteria, uitstroomcriteria Inclusiecriteria • De diagnose is gesteld door een huisarts of medisch specialist. • De praktijk beschikt over de noodzakelijke medische gegevens en de noodzakelijke instroomgegevens. • De verzekerde voldoet niet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) of Fitnorm. • De verzekerde is gemotiveerd voor een actieve leefstijl. Exclusiecriteria • De verzekerde voldoet niet aan de inclusiecriteria. • Er zijn positieve bevindingen op de Physical Activity Readiness Questionnaire (PAR-Q). • Er is sprake van comorbiditeit (die deelname aan een beweegprogramma onmogelijk maakt). • Er is sprake van virale infectie of koorts, open wonden, ulcera of algehele malaise. • Er is sprake van cognitief disfunctioneren. Specifiek voor Astma/COPD, Diabetes type 2, Fibromyalgie • Er is sprake van morbide obesitas (BMI > 35) of cachexie. Uitstroomcriteria Voor het verwijzen naar een volgende fase of setting, of het eventueel terugverwijzen naar de huisarts, bedrijfsarts of medisch specialist zijn de volgende uitstroomcriteria opgesteld. 1. De persoonlijke trainingsdoelen zijn: − bereikt (waar mogelijk voldoet de verzekerde aan de NNGB); − niet bereikt, maar de verzekerde is in staat deze alsnog op korte termijn zelf te bereiken; − niet bereikt, maar het maximaal haalbare is behaald. 2. De verzekerde weet welke vervolgstappen nodig zijn om zelfstandig zijn activiteiten te continueren en is op de hoogte van beweegactiviteiten in de regio. 3. De beweegscore volgens de vragenlijst ‘Wat is uw beweegscore’ (PACE) is ten minste 6; “Ik ben ten minste 30 minuten per dag, minstens 5 dagen per week matig lichamelijk actief geweest in de afgelopen 6 maanden of langer”.
Meetinstrumenten Bij de intake, tussen- en eindevaluatie dienen een aantal gestandaardiseerde meetinstrumenten ingezet te worden. Deze gegevens kunnen door De Friesland na afloop van het beweegprogramma opgevraagd worden. Het gebruik van de volgende meetinstrumenten op minimaal 3 meetmomenten, zijnde intake en test, tussenevaluatie en eindevaluatie wordt als minimum gesteld: o 6 minuten wandeltest; o Physical Activity Readiness Questionnaire (PAR-Q); o ‘Physician-based Assessment and Counseling for Exercise’ Score (PACE score); o Body Mass Index (BMI); o Patiënt Specifieke Klachten (PSK) passend bij de hulpvraag van de verzekerde. Voor meer informatie over de bovengenoemde meetinstrumenten verwijzen wij u naar uw beroepsvereniging.
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 6
Inrichtingseisen De oefenruimte dient aan de volgende voorwaarden te voldoen: o vrije zaalruimte van minimaal 40 m² (min. 6 m² per persoon); o een automated external defibrillator (AED) en een goed uitgeruste EHBO-koffer; o gescheiden kleedruimte voor mannen en vrouwen; o bij voorkeur douchecabines; o stof- en rookvrije ruimtes. De volgende apparatuur dient aanwezig te zijn: o trainingsapparatuur voor specifieke (duur)trainingen; o multifunctionele krachtapparatuur en los oefenmateriaal; o geijkte testapparatuur voor inspannings- en krachttests; o voor de 6-minuten wandeltest: stopwatch, 2 pylonen, meetlint; o bloeddrukmeter; o hartslagmeters; o borgschalen; o weegschaal; o lengtemeter; o huidplooimeter/vetpercentagemeter. o
Specifiek voor chronisch obstructieve longziekte (COPD): o zuurstofsaturatiewaardemeter.
o
Specifiek voor diabetes mellitus type 2): o een geijkte bloedglucosemeter en teststrips; o professionele prikpen en lancetnaalden voor het veilig prikken van bloed bij verschillende patiënten; o naaldencontainer en protocol voor het veilig verwerken van volle naaldencontainers; o vloeibare glucoseoplossing (15 g sachets, bijvoorbeeld Hypo-Fit®) om hypoglykemie (< 4,0 mmol/l) zonder bewustzijnsverlies op te vangen; o actuele kennis en vaardigheden om bovenstaande hulpmiddelen te kunnen gebruiken.
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 7
Opbouw programma Minimale opbouw van het beweegprogramma: Week Week 1
Informatie-/educatiebijeenkomsten
Week 24
Activiteiten Intake en test 1 training 1 eigen activiteit 2 trainingen per week 1 eigen activiteit Tussenevaluatie 2 trainingen 1 eigen activiteit 2 trainingen per week 1 eigen activiteit 1 training per week 2 eigen activiteiten Eind evaluatie 1 training 2 eigen activiteiten Bijvoorbeeld 1x per week medische fitness of 1 of 2 eigen activiteit(en) Follow up
Totaal:
Minimaal 20 trainingen
Minimaal 3 informatie-/educatiebijeenkomsten*
Week 2 tot en met 6 Week 7
Week 8 tot en met 9 Week 10 en 11 Week 12
Week 13 tot en met 24
2 informatie-/educatiebijeenkomsten*
1 informatie-/educatiebijeenkomst*
* De informatie-/educatiebijeenkomst wordt verzorgd door een deskundige op het desbetreffende gebied.
Medische fitness Afhankelijk van de aanvullende verzekering die de verzekerde heeft afgesloten, bestaat in aanvulling op het beweegprogramma recht op medische fitness, gegeven door een daarvoor gecontracteerde fysio- of oefentherapeut. Het programma Medische fitness dient minimaal eenmaal per week te worden gevolgd, te beginnen binnen twee weken na het beweegprogramma. Het programma Medische fitness duurt zes maanden en dient in zijn geheel gevolgd te worden. De vergoeding vindt pas plaats als na zes maanden het volledige programma is afgerond. Er bestaat geen recht op vergoeding als het programma Medische Fitness zonder medische redenen wordt afgebroken. Zie voor de nadere voorwaarden de betreffende aanvullende verzekeringen.
De Friesland Zorgverzekeraar – Voorwaarden en criteria voor het aanbieden van Algemene beweegprogramma’s 2014 8