Voortgangs verslag Duaal Elektrotechniek jaar 1 – blok 1
Niels van Etten - 09032886
Voorwoord Het doel van dit verslag is om mijn voortgang vast te leggen qua competentie ontwikkeling. Dit is nodig voor het slagen voor het studie vak “leren en werken” van de duaal opleiding elektrotechniek. Dit voortgang verslag heeft betrekking op blok 1 van het propedeuse jaar. Mijn werkzaamheden tot nu toe hebben voornamelijk betrekking op pijp en mechanica werkzaamheden bij de constructie afdeling. De voornaamste reden dat ik dit werk doe heeft te maken met het feit dat ik een technisch bedrijfskundige hbo bachelor als achtergrond heb en dus voor Jacobs momenteel het meest rendabel kan worden ingezet met deze werkzaamheden. Het huidige idee is dat na maten ik verder in de opleiding vorder ik elektrisch/ instrumentatie werkzaamheden oppak. Des al niet te min heb ik een aantal 1e jaar elektronische ingenieur competenties kunnen behalen in mijn huidige functie. De doelgroep van dit verslag is mijn: bedrijfsmentor, manager vanuit Jacobs, Studieloopbaan begeleider en eventuele opleiding inspectie.
1
Samenvatting De afgelopen twee maanden heb ik gewerkt voor het bedrijf Jacobs op het programma AJS. Binnen dit programma bevindt ik mij op het ONEcal project. In dit project wordt het K-14 gasplatform in de Noordzee omgebouwd. De afdeling waar ik op het moment werk is de Pijp en Mechanica Constructie afdeling. Op deze afdeling heb ik met mijn werkzaamheden negen niveau één competenties kunnen verantwoorden. Waar ik mij op het moment om zorgen maak is de elektronisch ingenieur generieke competenties. Ik hoop deze langzamerhand te gaan behalen naarmate ik in dit jaar vorder.
2
Inhoud Voorwoord .............................................................................................................................................. 1 Samenvatting .......................................................................................................................................... 2 H1 Inleiding ............................................................................................................................................. 4 1.1 De context van het verslag ............................................................................................................. 4 1.2 Leeswijzer ...................................................................................................................................... 5 H2 Werkzaamheid 1: Voorbereiding hydrostatische druk testen .............................................................. 5 2.1 Het werk ........................................................................................................................................ 5 2.2 Competenties gekoppeld aan werkzaamheden .............................................................................. 7 H4 Werkzaamheid 2: Shutdown scope bepalen ....................................................................................... 9 4.1 Het werk ........................................................................................................................................ 9 H5 Werkzaamheid 3: Basis kennis opdoen bij studie coach .................................................................... 10 H6 Conclusie.......................................................................................................................................... 12 Aanbeveling....................................................................................................................................... 12 H7 Reflectie ........................................................................................................................................... 12 H8 Vooruitzicht werkzaamheden blok 2 ................................................................................................ 12
3
H1 Inleiding 1.1 De context van het verslag Laat ik mij even voorstellen. Mijn naam is Niels van Etten en mijn functie is constructie engineer op niveau 3 bij het bedrijf Jacobs. Ik ben voor deze baan aangenomen nadat ik mijn HBO studie Technische Bedrijfskunde af had gerond. Ik werk nu op deze functie voor 6 Maanden op het programma AJS.
Figuur 1 - Organisatie diagram AJS
AJS is een V.O.F. opgezet uit drie partijen (Amec, Jacobs, Stork) en werkt gezamenlijk aan onderhoud en projecten voor de N.A.M. (Nederlandse Aardolie Maatschappij) op de boorplatformen in de Noordzee en op het Den Helder gas platform. Binnen AJS ben ik op het ONEcal project gezet. Het ONEcal project houdt zich bezig met het ombouwen van het K-14 gasplatform in de Noordzee. Het doel van deze verbouwing is er voor te zorgen dat het K-14 platform al het opgeboorde gas kan verwerken tot gas dat verkocht kan worden voor commercieel gebruik. Afgelopen september ben ik gestart met een tweede HBO studie, maar deze keer in een duale variant gegoten. De naam van deze studie is: ‘HBO Elektrotechniek – Duaal’. Hierdoor werk ik vanaf september 2013 geen 40 uur meer maar 30 uur in schoolperiodes. In het duaal traject is het de bedoeling dat ik studie punten verzamel op basis van behaalde competenties die bij een hbo elektronisch ingenieur horen. Deze competenties moet ik behalen terwijl ik mijn werk voor Jacobs uitvoer. 4
1.2 Leeswijzer In dit verslag wordt uitgelegd wat voor werk ik de afgelopen 2 maanden heb uitgevoerd voor Jacobs op het AJS programma. Elk werkzaamheid type wordt per hoofdstuk apart besproken. Per hoofdstuk wordt aan desbetreffende werkzaamheid een type competentie gekoppeld.
H2 Werkzaamheid 1: Voorbereiding hydrostatische druk testen 2.1 Het werk Binnen AJS ben ik in mijn functie op mijn project eindverantwoordelijke voor de voorbereiding hydrostatische druktesten. Een druk test houdt in dat een pijpleiding ~1.5 keer hoger op druk getest wordt dan de druk waarop de pijp in gebruik wordt genomen. Het doel hiervan is het testen van de robuustheid van de pijp. De robuustheid van een pijpleiding is van uiterst belang in het kader van de betrouwbaarheid en de veiligheid van een gasplatform. Als het carbon staal van een pijp gaat uitzetten zal de pijp vervolgens door de druk open klappen. Dit gebeurd als de rekgrens van het carbon staal bereikt wordt (zie figuur 2). Als dit bij een pijpleiding dat in proces is gebeurd kan het olie/ gas ontsnappen waardoor er dodelijke situaties kunnen ontstaan.
1
Figuur 2 - Typisch Carbon Staal Spannings- Rek diagram
Elke pijp die nieuw geïnstalleerd wordt op het K-14 platform wordt ondervonden aan een druk test. De druk in de pijpleidingen wordt opgebouwd d.m.v. drinkwater dat via een pomp naar binnen wordt gedrukt. Al de pijpleidingen die op het platform aan elkaar worden gelast worden op het platform getest. Voor deze test zorg ik dat de benodigde materialen aanwezig zijn en dat er een goedgekeurd werkplan aanwezig is.
1
Boek: Materiaalkunde – G.Budinski
5
Een hydrostatische druk test werkplan bestaat uit: 1. Een opgemerkte Proces & Instrumentatie diagram. Het doel hiervan is om overzichtelijk aan te geven waar het systeem moet worden afgesloten.
Figuur 3 - P&ID K-14 (niet leesbaar om AJS beleid reden)
2. Een opgemerkte isometrische tekening. Hierop staat opgemerkt wat voor type flens en pakking waar moeten worden geïnstalleerd. Daarnaast staat er ook op waar luchtbellen uit het systeem moeten worden ontlucht en waar eventuele meet instrumenten van de leiding af moeten worden gehaald.
Figuur 4 - Isometrische tekening (niet leesbaar om AJS beleid reden)
3. Vervolgens zit er bij een druk test map een locatie indicatie, materiaal overzicht, werk instructies en risico analyse. 6
Zoals te lezen onder kopje 2 op bladzijde 6 moeten er voor een gecontroleerde drukopbouw luchtbellen worden ontlucht. Om dit proces veilig te laten verlopen heb ik voor pijpen die gedruktest moeten worden en groter zijn dan een diameter van 6 inch (15,24 centimeter) een flens laten ontwikkelen bij een leverancier met een ontluchting gat er in geboord. Het ontluchting gat wordt gedicht d.m.v. een stalen plug die door ½”NPT draad er uit kan worden gedraaid.
Figuur 5 - Testflens werktekening
In onderstaande foto’s staat een voorbeeld van de voorbereiding voor een hydrostatische druktest.
Figuur 6 - Voorbeeld hydrostatische druktest op de K-14
2.2 Competenties gekoppeld aan werkzaamheden Op basis van de werkzaamheden uitgelegd in paragraaf 2.1 kan ik onderbouwen dat ik de volgende competenties bezit: Kerncompetenties: - Verbreding en verdieping niveau 1 - Analytisch denkvermogen niveau 1 - Transfer van kennis niveau 1
7
Algemene competenties: - Werken in een multidisciplinair team niveau 1 - Projectleiding niveau 1 - Omgaan met verschillende culturen niveau 1 Verbreding en verdieping niveau 1 Mijn werkzaamheden zijn momenteel vooral van mechanische aart. Door kennis van mechanica op te bouwen als aankomende elektronisch ingenieur verbreed ik mijn kennis door niet alleen elektronische kennis, maar ook mechanische kennis te bezitten. Analytisch denkvermogen niveau 1 Het probleem dat ik heb opgelost is o.a. het veilig druktesten van een pijpleiding met het medium water. Dit heb ik opgelost door het laten ontwerpen van een flens met een ontluchting gat er in. Deze flenzen worden nu op de K-14 gebruikt voor druktesten van pijpleidingen met een diameter van boven de 6 inch. Transfer van kennis niveau 1 De manier van werk uitvoering zoals ik het op kantoor bedenk moet door monteurs op het K-14 platform begrepen worden. Hiervoor heb ik werk voorbereiding mappen opgesteld. Hiervoor heb ik in de huid moeten kruipen van de monteur om te begrijpen wat voor kennis hij nodig heeft om zijn werk uit te voeren. Werken in een multidisciplinair team niveau 1 Bij druktesten werk je samen met monteurs en voormannen. Ook moet je samen met de afdeling Quality Control er voor zorgen dat het druktesten veilig gebeurd en dat al de procedures worden doorlopen. Zo moeten lassen van tevoren visueel en d.m.v. x-ray scans worden getest. Ook moeten bouten op de juiste momentkracht aan worden gedraaid. Naast monteurs en voormannen werk ik ook samen met leveranciers en ingenieurs. De ingenieurs bedenken de testdrukken en het ontwerp van de pijpsystemen. Deze moeten door mij gecontroleerd worden en eventueel gecorrigeerd als deze informatie niet klopt. Om materiaal zoals pompen en flenzen te bemachtigen moet ik met leveranciers om de tafel om dit materiaal geleverd te krijgen. Projectleiding niveau 1 In een werkvoorbereiding voor druktesten wordt indirect een monteur team aangestuurd. Er staat namelijk in dit plan precies wat een monteur voor werk moet leveren en hoe hij zijn werk moet doen. Op deze manier stuur ik indirect een team aan. Internationalisering niveau 1 Al mijn werk is in het Engels geschreven. Dit doe ik omdat dat staat voorgeschreven in de regelgeving van AJS. Deze regelgeving komt van het feit dat AJS bestaat uit o.a. Amec wat een puur Brits bedrijf is.
8
H4 Werkzaamheid 2: Shutdown scope bepalen 4.1 Het werk Om een gas platform om te bouwen moet op een bepaald punt het platform worden stilgezet. Dit noemen ze in de upstream gas en olie business een ‘shutdown’. Het project waar ik op werk heeft drie fasen: pre- shutdown, shutdown en post-shutdown. Uiteraard is het werk dat moet gebeuren in de shutdown het meest kritische werk, omdat op het moment dat een platform stil ligt het geen geld opbrengt. Afgelopen maand is mij gevraagd door het management om de Shutdown scope inzichtelijker te maken. Dit doormiddel van het inkleuren van de proces en instrumentatie diagrammen met pre- shutdown, shutdown en post-shutdown scope. Deze diagrammen wil het management gebruiken om de shutdown op te coördineren. Om te bepalen of werk in de shutdown kon worden uitgevoerd of niet heb ik o.a. werkoverleg gepleegd met verschillende leading engineers van constructie en van de pijp afdelingen. De rest van de werkzaamheden heb ik ingedeeld op basis van logica. Aan elektro en instrumentatie ben ik nog niet toe gekomen. Ik heb de proces en instrumentatie diagrammen ingekleurd d.m.v. Adobe Editor. Dit omdat ik weet dat er nog een revisie van deze diagrammen aan komt en ik niet alles opnieuw wil inkleuren.
Figuur 7 - Scope bepaling (niet leesbaar om AJS beleid reden)
9
4.2 Competenties gekoppeld aan werkzaamheden Sociale en communicatieve vaardigheden niveau 1 Om informatie te verzamelen voor wat er wanneer uitgevoerd moet worden heb ik tweetal mensen geïnterviewd. In dit interview moest ik meedenken met de geïnterviewde waar eventueel shutdown werk zou kunnen zitten. Ook is het belangrijk om de geïnterviewde personen op gemak te stellen. Dit kan bijvoorbeeld door hun houding te kopiëren of door een vriendelijk gebaar als een kopje koffie halen.
H5 Werkzaamheid 3: Basis kennis opdoen bij studie coach De eerste twee maanden heb ik mij samen met mijn studie coach op het werk georiënteerd op het vak Elektronisch ingenieur. Op de volgende zaken heb ik mij georiënteerd: 5.1 Bezoeken Elektrobeurs 2013 Met mijn coach heb ik de Elektrobeurs bezocht in de jaarbeurs in Utrecht. Wij hebben ons op de beurs voornamelijk gefocust op elektronica leveranciers in de olie en gas industrie. Zo hebben wij bij stands gestaan van bekende bedrijven als: Fluke, Electromach en ABB. Op de beurs heb ik o.a.: opengemaakte industriële schakelkasten kunnen bewonderen, Elektronische computer ontwerp programma’s bekeken, met de werking van een kabelwartel kunnen oefenen en de nieuwste meet en regel apparaten mogen beschouwen.
Figuur 8 - Kabelwartel
5.2 Uitleg elektrotechniek op een industriële olie en gas plant. Elke week hebben mijn coach en ik 1 tot 2 uur samen gezeten om een bepaald onderwerp te bespreken met daarbij praktijk voorbeelden. De volgende onderwerpen zijn aan het bod gekomen: -
Key-one Diagram: Op basis van de dit diagram hebben wij gekeken naar wat voor vermogens waar in de Den Helder gas plant binnen komen en waar deze allemaal naar toe gaan. Dit hebben wij ook op basis van de formule
-
√
na berekend.
Mij is uitgelegd wat het principe is van wisselstroom dat de plant binnen komt. Hoe dit wordt opgewekt door 3 spoelen en hoe hier 1 en 3 fasen mee kan worden geschakeld. Wij hebben ook gekeken naar selectiviteit. Met behulp van de key- one diagram hebben wij bekeken waar bijvoorbeeld de getallen van de thermische belastbaarheid van drie fasen kortsluitstroom vandaan komt en hoe dit voorkomen kan worden. 10
-
Ook heb ik uitleg gekregen over kortsluitvastheid van kabels en waarom dit zo belangrijk is. Dit is mij uitgelegd aan de hand van Youtube filmpjes. Gepaard met vorige onderwerp is mij ook uitgelegd dat er bij kabels impedantie voorkomt. Ook hebben wij het er over gehad dat de kabeldikte wordt gebaseerd op de stroom dat er doorheen loopt. Zo heeft een hoogspanning kabel met een lage stroom een kleinere kabel dan een laagspanningskabel met een hoge stroom.
Figuur 9 - Key-one diagram
5.3 Competenties op basis van oriënteren Leren leren niveau 1 Bij het nagaan van de vermogens in het key-one diagram heb ik proberen zelfs alles na te rekenen. Steeds als ik er niet uit kwam heb ik mijn coach om extra uitleg gevraagd. Hierdoor kon ik weer verder waar ik gebleven was. Oriëntatie op beroep niveau 1 Met mijn bedrijfsmentor heb ik de elektrobeurs bezocht. Hier ben ik in aanraking gekomen met de industriële kan van de elektrotechniek. Ook heb ik mij georiënteerd op het vak elektronisch ingenieur in de uitleg van mijn coach in onze studie sessies.
11
H6 Conclusie De afgelopen 2 maanden heb ik mij vooral qua werkzaamheden bezig gehouden in de mechanica. Dit komt vooral door mijn achtergrond. Wel heb ik mij kunnen oriënteren op de elektro techniek d.m.v. een bezoek aan de elektrobeurs en door studie sessies met mijn coach te houden. Ik heb gelukkig wel al 9 competenties op niveau 1 kunnen verantwoorden.
Aanbeveling Op het moment ben ik vooral mechanisch werk aan het uitvoeren. Om meer competenties op het gebied van generieke competenties te behalen probeer ik dit schooljaar nog een aantal elektronische werkzaamheden uit te voeren.
H7 Reflectie Afgelopen twee maanden ben ik vooral bezig geweest met mijn dagelijkse werkzaamheden. Door mijn achtergrond HBO Technische Bedrijfskunde heb ik natuurlijk de competenties niveau 1 makkelijk kunnen behalen. Ik denk ook dat jaar 1 voor dit vak geen probleem moet gaan worden. Het mogelijke knelpunt zoals ik het nu zie zijn de generieke competenties op elektro gebied. In overleg met mijn studie coach op het werk heb ik er wel vertrouwen in dat deze competenties dit jaar nog behaald kunnen worden.
H8 Vooruitzicht werkzaamheden blok 2 In schooljaar blok 2 komen er een aantal werkzaamheden bij en worden een aantal werkzaamheden afgerond. Zo zal ik mij op mechanisch gebied bezig houden met het voorbereiden van zowel druktesten als corrosie metingen van pijpleidingen. Ook isolatie rond pijpleidingen voorbereiden is een taak die bij mij is neergelegd. Bij deze werkzaamheden voorzie ik niet dat ik extra competenties kan aantonen dan in dit rapport staan. Een werkzaamheid die eventueel ook mij opgedragen gaat worden is het helpen in de planning van elektronisch en instrumentatie werkzaamheden. In deze opdracht zal ik mij in deze afdelingen moeten verdiepen. Met deze opdracht hoop ik een generieke competentie te kunnen verantwoorden. Ook is de planning dat ik met mijn coach samen mij ga oriënteren op de Den Helder gas plant. Door daar het elektrische proces in werking te zien krijg ik beter beeld van het werk dat ik in de toekomst eventueel zal gaan uitvoeren. Hopelijk komt er ook wat werk vrij op dit project waar ik op gezet kan worden.
12
