Voorspellers van terugval bij angststoornissen. Najaarsconferentie Vgct 8 november 2012 Willemijn Scholten

Voorspellers van terugval bij angststoornissen Najaarsconferentie Vgct – 8 november 2012 Willemijn Scholten

Achtergrond  Angststoornissen zijn goed te behandelen  Beloop op lange termijn chronisch of episodisch  Terugvalcijfers: * 40 – 60% binnen 12 jaar * 65% binnen 3 jaar * 55% 2-14 jaar na CGT; 2/3 zoekt opnieuw hulp  Terugval in dezelfde angststoornis bekeken

Bruce et al., 2005; Calkins et al, 2009; Durham et al., 2005; Nadiga et al., 2003

Achtergrond  Terugdringen van terugval is belangrijk  Kennis over voorspellers/risicofactoren van terugval is hiervoor van belang  Identificeren van groepen met hoog risico  Kennis van voorspellers kan helpen bij terugvalpreventie interventies

Achtergrond  Onderzoek naar voorspellers van terugval bij angststoornissen  Sociodemografische, psychosociale kwetsbaarheidfactoren en ziekte-gerelateerde factoren onderzocht  Onderzoek naar breed spectrum aan voorspellers ontbreekt  Verschillende voorspellers geïdentificeerd: - kwetsbaarheid: verhoogde anxiety sensitivity, neuroticisme en het stoppen met antidepressiva

- ziekte-gerelateerd: subklinische klachten, waaronder ‘restklachten na herstel’, zoals vermijdingsklachten, verhoogde angstscores, slecht functioneren, comorbide depressie en vroege ontstaansleeftijd.

Onderzoek Doel

 Bepalen van voorspellers van terugval uit breed spectrum kenmerken  Terugval bepalen: zelfde of andere angststoornis of depressie

Scholten, Batelaan, van Balkom, Penninx, Smit & van Oppen, Journal of Affective Disorders (in press)

Onderzoek methoden  Deelnemers uit het NESDA onderzoek (Netherlands Study of Depression and Anxiety), n=2981  Hersteld van een angststoornis (n=467)  Sociale fobie, GAS, paniek m/z agorafobie & alleen agorafobie, in verleden  Meting beschikbaar 2 jaar na baseline (n=429)


Onderzoek Methoden

 DSM IV diagnose vastgesteld met CIDI (Composite International Diagnostic Interview):  Op baseline lifetime angststoornissen vastgesteld  Na follow-up periode van 2 jaar


Onderzoek Methoden

 Potentiële voorspellers van terugval: - Socio-demografisch: leeftijd, sexe, jaren educatie - Ziekte-gerelateerd: % tijd met vermijding of angst in afgelopen 4 jaar (lifechart); vermijdingssymptomen (FQ); angstsymp. (BAI); antidepressiva gebruik; psychologische behandeling; mate van functioneren; depressieve stoornis aanwezig; ontstaansleeftijd; aantal jaren geleden angst; aanwezigheid van meerdere angststoornissen

- Psychosociale kwetsbaarheden: anxiety sensitivity; neuroticisme; angst of depressie bij eerstegraads familie; jeugddtrauma wel/niet aanwezig; mastery; aantal lichamelijke ziektes; life-events; sociale steun partner of vrienden


Onderzoek Resultaten

Baseline characteristics:    

Gem. leeftijd = 44.0 (SD=12.7) 72.3% vrouw 24.2% depressieve stoornis 23.8% gebruikt antidepressiva


Onderzoek Resultaten Terugval:

 23.5% (101) binnen 2 jaar follow-up  Terugvalpercentages van verschillende types en aantal angststoornissen waren gelijk  Van die 101 had 67.3% terugval in dezelfde angststoornis  32.7% nieuwe angststoornis  31.7% terugkeer in meerdere angststoornissen


Onderzoek Resultaten Voorspellers van terugval: o Anxiety sensitivity: bij hogere AS meer risico op terugval dan bij lagere AS o Verminderd functioneren: bij slechter functioneren meer risico op terugval dan bij beter functioneren


Onderzoek Conclusies

 Terugval hoog voor alle angststoornissen  Terugval niet alleen in ‘oude angststoornis’, maar ook nieuwe, ook depressie  Verminderd functioneren en anxiety sensitivity zijn voorspellers van terugval  Verder onderzoek nodig naar voorspellers


Onderzoek Klinische implicaties

 Bewustzijn bij therapeuten en patiënten dat terugvalkans groot is  Ook terugval in andere angst of depressie  Terugvalpreventie van groot belang  Mensen met hoogste risico identificeren in de spreekkamer  Anxiety sensitivity nagaan  Verminderd functioneren nagaan


Onderzoek Klinische implicaties

 Functioneren is te verbeteren en anxiety sensitivity ook.  Wellicht langer doorbehandelen? Ook als de angst of lijdensdruk weg is?  Met de reguliere behandelmethoden


[email protected]

Voorspellers van terugval bij angststoornissen. Najaarsconferentie Vgct 8 november 2012 Willemijn Scholten

Recommend Documents