Voorjaar 2013 in de kijker

Voorjaar 2013 in de kijker o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

Ecoracisme? Vreemde bomen in het bos, donderdag 24 januari Winterkenmerken bij planten, zaterdag 2 februari Vogels voeren en beloeren, zondag 3 februari Fruitbomen snoeien, zaterdag 2 maart Overlevingskansen van de bij, donderdag 7 maart Succession Planting, zaterdag 23 maart De eetbare pottentuin, zondag 24 maart en zondag 5 mei Bijenmarkt, zondag 24 maart De smultuin, woensdag 27 maart De prairieborder, zaterdag 27 april Plantenruilbeurs, zondag 5 mei Londen voor tuiniers, donderdag 9 mei tot zondag 12 mei Fascination of plants day, zaterdag 18 mei Dag van het Park, zondag 26 mei Beeldig Hof ter Saksen 12, zondag 26 mei tot zondag 29 sept. Lettervanger van Hof ter Saksen – poëzie(5+), woensdag 19 juni Dichter in het Park, zaterdag 22 juni Montmartre, zondag 7 juli Wandelingen in Hof ter Saksen Natuurtochten Brief van Simon Tuincafetaria open vanaf 3 maart op zon- en feestdagen van 14 – 18 uur

1

CURSUSSEN EN VOORDRACHTEN Ecoracisme? Vreemde bomen in het bos Donderdag 24 januari 2013 van 19.30 – 22 uur Exotische boomsoorten zoals Amerikaanse eik en populier werden afgelopen eeuwen om economische redenen naar Vlaanderen gehaald. Natuurverenigingen beweren dat dit tot een ecologisch drama leidt. Daarom kappen ze massaal deze 'exoten' en planten inheemse bomen op de vrijgekomen plaats. Actiegroepen en protesterende omwoners stellen zich vragen bij deze praktijk. Andere stemmen beweren dat o.a. klimaatverandering ons dwingt tot andere criteria dan enkel de afkomst van een soort. Wat is er nu eigenlijk van aan? Geen betere plaats om er een boompje over op te zetten dan Hof ter Saksen. o o o o o

Organisatie: Vormingplus Waas-en-Dender i.s.m. CVN-Waasland en groendienst Beveren Lesgever: Hans Vermeulen, Natuurpunt Educatie Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven voor 14 januari bij Vormingplus Waas-en-Dender op T 03 775 44 84 Deelname: 8 euro en 4 euro met korting. Betaling na inschrijving op BE 05 0014 0186 1275

Winterkenmerken bij onze houtachtigen herkennen Zaterdag 2 februari 2013 van 10 – 16 uur In de winter hebben bomen en struiken minder opvallende uiterlijke kenmerken. Bladeren, bloemen of vruchten ontbreken als hulpmiddel bij de determinatie. We kunnen echter ook aan de slag met de knoppen, het uiterlijke en het binnenste van de twijgen èn de bladlitteken; littekens die overblijven na het vallen van het blad. Als gereedschap breng je best een loupe en een mesje mee. Vergeet ook je lunchpakket niet. o o o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw ism Land- en tuinbouwcentrum Waasland en CVN-Waasland Lesgever: Jan Van Bogaert, Hortus ter Saksen vzw Plaats: hoeve Hof ter Saksen

2

o o

Inschrijven noodzakelijk via www.hortus-ter-saksen.be of [email protected] of 0473 27 60 85 voor 30 januari 2013 Deelname: 10 euro, incl. drankje en handleiding

Fruitsnoei in de hoogstamboomgaard Zaterdag 2 maart 2013 van 13.30 – 17 uur Bij het aanplanten van een fruitboom is snoei noodzakelijk om te komen tot een goede ontwikkeling van de gesteltakken. De volgende vijf tot tien groeijaren zorgt de vormsnoei voor voldoende vruchthout op de juiste plaats. Daarna zorgt de onderhoudssnoei voor de juiste verhouding tussen groei en bloei. Wie dit wil kennen komt kijken, wie het wil kunnen gaat mee de ladder op. Breng je eigen snoeimateriaal mee, want goed materiaal zorgt al voor de helft van het werk. o o o o

o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw i.s.m. Land- en tuinbouwcentrum Waasland Lesgever: Jan Van Bogaert, Hortus ter Saksen vzw Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven noodzakelijk via www.hortus-ter-saksen.be of [email protected] of 0473 27 60 85 voor 27 februari 2013 Deelname: 5 euro, incl. tekst en warme drank

Overlevingskansen van de bij Donderdag 7 maart 2013 van 19.30 – 22 uur Hoe komt het dat er zo’n grote bijensterfte is? Ook Ruben Joos zocht antwoord op deze vraag en kwam uit op een totaal andere manier van omgaan met bijen: natuurlijk imkeren. Hierbij wordt niet gemikt op een recordopbrengst aan honing maar gaat de imker voor het teruggeven van de immuniteit en vitaliteit aan de bijen. Tijdens deze aanstekelijke lezing vertelt hij over zijn unieke organisatie waar je, in navolging van groentenpakketten, je kan abonneren op een heus bijenpakket en/of een bijenkast in je eigen tuin laat plaatsen. o o o o

Organisatie: Vormingplus Waas-en-Dender i.s.m. Bee yourself Lesgever: Ruben Joos, Bee Yourself Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven voor 25 februari 2013 bij Vormingplus Waas-en-Dender op T 03 775 44 84

3

o

Deelname: 8 euro en 4 euro met korting. Betaling na inschrijving op BE 05 0014 0186 1275

Succession Planting: over vaste planten en borders die het een heel jaar goed doen (engelstalig). Zaterdag 23 maart 2013 van 14.30 – 16 uur Great Dixter is een begrip in Engeland en ver daarbuiten. Decennia lang was het de thuis van de flamboyante en erudiete tuinschrijver Christopher Lloyd. Hij durfde te experimenteren met kleuren en vormen en wars van modetrends ontwikkelde hij zijn heel eigen stijl. Zijn boeken zijn nog altijd bijzonder actueel, verfrissend en vlot geschreven. Ze zijn nauwelijks geïllustreerd en bedoeld voor de al wat gevorderde liefhebber. Zijn bekendste creatie is misschien wel de Long Border. Gedreven als hij was, verfoeide Christo – zoals zijn vriendin Beth Chatto hem in haar werken noemde – de luie tuinier. Hij was daarom met zijn kleine team voortdurend in de weer om zijn tuin geen moment van het jaar te laten verzwakken en verhief tuinieren tot een vorm van hogere kunst. In zijn werk vermeldt hij zijn eerste ontmoeting met de jonge Fergus Garrett, toen die nog studeerde in Wye College. Hij was door diens gedrevenheid en kennis zo gecharmeerd dat hij Fergus later zelf vroeg of die geen hoofdtuinier in Great Dixter wilde worden. Als je weet dat je al over veel kennis moest beschikken om door de heer Lloyd als stagiair aangenomen te worden, was dat een bijzondere gebeurtenis. Vrij snel groeide er een intense vriendschap, gebaseerd op gelijklopende ideeën over gedurfd, maar harmonisch tuinieren. Samen hebben ze Great Dixter nog grootser gemaakt dan het al was. Bij zijn dood had Christopher Lloyd een testament opgemaakt met de bedoeling dat Great Dixter als historisch monument zou blijven bestaan. Er is toen een vzw opgericht die nog heel veel geld moest verzamelen om het geheel van de mede-erfgenamen over te kopen. De heer Garrett heeft zich grenzeloos ingezet om de nalatenschap van zijn beste vriend intact te houden. Hij heeft de tuin ondertussen verder ontwikkeld in de

4

oorspronkelijke stijl. Wanneer je Great Dixter in East Sussex (UK) ook bezoekt, het staat er altijd perfect bij en dat ligt aan de ijver en de inzet van het personeel. We hebben Fergus Garrett bereid gevonden om ons te leren hoe je een border het hele jaar door boeiend en in prima staat kunt houden. Hij komt vandaag speciaal uit Sussex naar Beveren om ons ongeveer anderhalf uur te onderhouden over Succession Planting. Nadien nemen gidsen van Hof ter Saksen u graag mee voor een korte wandeling in de tuin. o o o o

o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw Lesgever: Fergus Garrett, Great Dixter, Engeland Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven noodzakelijk via www.hortus-ter-saksen.be of [email protected] of 0473 27 60 85 voor 1 maart 2013. Daarna storting van 10 euro op rekening BE 73 0682-2446-1360 van Hortus ter Saksen vzw met vermelding ’Fergus Garrett’. Deelname:10 euro

De eetbare pottentuin Zondag 24 maart en zondag 5 mei 2013 van 10 – 12 uur Een decoratieve en lekkere mini-moestuin, hoe start je ermee? Wel, met de nodige potten, flink wat compost én de investering van twee voormiddagen voor het volgen van deze praktijkgerichte cursus. Onmisbaar om onder ideale omstandigheden en met de juiste potgrond en de geschikte groentenrassen schitterende resultaten te behalen. In deze reeks ga je ook zelf aan de slag en trek je na afloop huiswaarts met een knap gevulde pot, verzorgingstips en informatie over de pottenteelt. Een materialenlijstje volgt bij inschrijving. o o o o o

Organisatie: Vormingplus Waas-en-Dender i.s.m. groendienst Beveren Lesgever: Fleur Leroy, VELT Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven voor 14 maart 2013 bij Vormingplus Waas-en-Dender op T 03 775 44 84 Deelname: 20 euro en 12 euro met korting. Betaling na inschrijving op BE 05 0014 0186 1275, code 130324 NCA

5

De smultuin Woensdag 27 maart 2013 van 19.30 – 22 uur Droom je van een tuin barstensvol plukrijpe perziken, hazelnoten of frambozen? Hoe begin je eraan of stel je je vragen over het onderhoud? Laat je inspireren en verlekker je op de vele mogelijke struiken en bomen die in jouw tuin passen. Een heel gamma passeert de revue: van blauwe bes tot kiwi en kweepeer. Met aandacht voor mogelijke ziektes en tips voor het betere snoeiwerk. Van deze smultuin geniet je het hele jaar door: in het voorjaar van de bloesempracht en in het najaar oogst je de vruchten. o o o o o

Organisatie: Vormingplus Waas-en-Dender i.s.m. groendienst Beveren en VELT Lesgever: Jan Van Bogaert, VELT vzw Plaats: hoeve Hof ter Saksen Inschrijven voor 18 maart 2013 bij Vormingplus Waas-en-Dender op T 03 775 44 84 Deelname: 8 euro en 4 euro met korting. Betaling na inschrijving op BE 05 0014 0186 1275, code 130327 NCA

Handen uit de mouwen voor de prairieborder Zaterdag 27 april 2013 van 13.30 – 17 uur Nu de buitenrestauratie van het oranjeriegebouw achter de rug is, is het terug tijd om samen de prairieborders aan te planten. De plantlocatie ligt in de volle zon, ideaal dus voor een bloemrijk kortgras-prairie vegetatie die de insectenwereld zal verblijden. Tijdens deze activiteit gaan we effectief aan het planten. We beginnen met de solitaire planten, speciale plantensoorten die heel wat te bieden hebben. Daarna planten we de structuurplanten, die maken het geraamte van de border. De bloemrijke aspectplanten en dit zowel vroeg-, midden- als laatbloeiers, zorgen voor de kleur. Begeleidplanten begeleiden de voorgaande. Om het wiedwerk uit te sluiten, worden tot slot nog vulplanten aangeplant. Gemakkelijk uitzaaiende pendelplanten zorgen ervoor dat de border er ieder jaar net iets anders uitziet. En bol- en knolgewassen worden hier gebruikt als strooiplanten om het vroege voorjaar op te fleuren. o o o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw ism Land- en tuinbouwcentrum Waasland en groendienst Beveren Lesgever: Jan Van Bogaert, Hortus ter Saksen vzw Plaats: oranjerie Hof ter Saksen, het tuincafetaria van Hortus ter Saksen vzw

6

o o

Inschrijven noodzakelijk via www.hortus-ter-saksen.be of [email protected] of 0473 27 60 85 voor 24 april 2013 Deelname: 5 euro, incl. drankje en tekst

IN EN OM HOF TER SAKSEN Vogels voeren en beloeren Zondag 3 februari 2013 van 10 – 16 uur Tijdens het telweekend voor tuinvogels heet Natuurpunt-WAL wandelaars en natuurvrienden welkom aan de voedertafel van de groendienst . Met de beschikbare telescopen en verrekijkers kan men overwinterende tuinvogels observeren. Net als bij vorige edities hopen we opnieuw verschillende soorten mezen, vinken, sijzen, roodborstjes, winterkoninkjes, gaaien, spechten, goudhaantjes, merels en groenlingen te spotten. Ook de eekhoorntjes van het domein zullen af en toe een nootje meepikken. Natuurgidsen staan ter beschikking om deskundige uitleg te geven. De deelnemers worden in de watten gelegd met een heuse tuinvogelinfostand, glühwein en chocomelk. Ideeën om van uw eigen tuin een vogelparadijs te maken kan je zo meenemen. NIEUW: tussen 10 en 12 uur staan ervaren fotografen klaar met ‘tips en trucs’ om je natuurfoto’s nog beter te maken. o o o o o o

Organisatie: Natuurpunt-WAL en groendienst Beveren Vogels kijken met natuurgidsen van Natuurpunt-WAL Plaats: paviljoen links van de oranjerie in park Hof ter Saksen Info: Jerome De Bock, T 03 775 97 47 Gratis deelname Telformulier downloaden op www.natuurpunt.be/tuinvogels

Bijenmarkt Zondag 24 maart 2013 van 14 – 17 uur Het houden van bijen is misschien een van de oudste landbouwactiviteiten uitgeoefend door de mens. In het begin van de 20 ste eeuw gingen de bijenhouders in ons land zich organiseren in verenigingen. In 1913 deden ook de Wase imkers dit. De Wase Imkersbond viert dit jaar ‘honderd jaar bijenhoudervereniging in het Land van Waas’. Wij starten een hele reeks

7

activiteiten met het organiseren van een ‘tweedehandsmarkt voor imkermateriaal’. Startende imkers krijgen de kans allerlei materiaal aan te kopen. Imkers die al een tijd actief zijn, kunnen hun teveel aan materiaal dan te koop stellen. Gelijklopend met deze markt herwaarderen wij terug een heel oude traditie, namelijk het organiseren van een echte ‘bijenmarkt’. Op deze markt kunnen imkers bijenvolkjes verkopen en aankopen. Naast deze activiteit zullen er ook een aantal informatiestandjes over en rond bijen te bezoeken zijn en openen wij de uitbreiding van de permanente tentoonstelling rond de honingbij en haar vriendjes. De infostanden en de tentoonstelling zijn zeker bedoeld voor een breder publiek. o o o

Organisatie: Wase Imkersbond i.s.m. groendienst Beveren Plaats: hoeve en binnenkoer Hof ter Saksen Gratis inkom

Plantenruilbeurs Zondag 5 mei 2013 van 10 - 18 uur Op deze beurs worden plantenliefhebbers in de gelegenheid gebracht hun planten te verkopen of te ruilen. Zowel 1-jarigen, vaste planten, struiken, bomen, water- als kamerplanten komen in aanmerking. Standhouders bekomen een gratis standplaats en nemen deel voor een halve of een hele dag. In ruil hiervoor wordt een assortiment van 10 planten afgestaan voor een gezamenlijke ruilstand, waar je ook planten van arboretum Hof ter Saksen vindt. Informatieve stands waar planten duidelijk van een naamkaartje zijn voorzien of waar vlot advies kan ingewonnen worden, kunnen meedingen voor een prijs van de gemeente Beveren. o o o o o

Organisatie: groendienst Beveren Plaats: park Hof ter Saksen Info: groendienst Beveren, T 03 775 28 51 of [email protected] Standhouders schrijven in voor 5 april 2013 Gratis voor standhouders en bezoekers.

8

Fascination of plants day Zaterdag 18 mei 2013 van 14 - 17 uur Vandaag nemen we je graag mee achter de schermen van het arboretum Hof ter Saksen. Je maakt er kennis met de wereldwijde zaaduitwisseling onder plantencollecties. Wie meehelpt in de workshops wordt beloond met een bijzondere plant. Wie er niet genoeg van krijgt kan ook bij andere tuinen van de vereniging botanische tuinen en arboreta (VBTA) terecht, want ook zij zetten vandaag hun plantencollecties in de verf. Aanleiding van dit initiatief is het eredoctoraat aan Sara Oldfield in de plantentuin van de universiteit Gent op vrijdag 17 mei 2013. Sara Oldfield is werkzaam bij Botanic Gardens Conservation International (BGCI), een organisatie die actief is op vlak van ‘preventing plant extinctions’, ‘plants for people’, ‘global trees campaign’,…Sara is met deze ook het opperhoofd der botanische tuinen. o o o o

Organisatie: groendienst Beveren i.s.m. Vereniging botanische tuinen en arboreta (VBTA) Plaats: park Hof ter Saksen Info: groendienst Beveren, T 03 775 28 51 of [email protected] Gratis

Dag van het park met tai chi e.a. Zondag 26 mei 2013 van 14 - 17 uur Op deze dag van het park wil groendienst Beveren op een aangename manier kennis maken met de bezoekers van de tuin Hof ter Saksen. Op deze dag kan je bv. deelnemen aan tai chi in het park. Tai chi berust op het principe van de actieve ontspanning. Het bevordert je gezondheid en je voelt je beter in je vel. Volg een begeleid bezoek, of doe mee met het natuuratelier. Raadpleeg hieromtrent www.beveren.be vanaf mei 2013. o o o o o

Organisatie: groendienst Beveren i.s.m. Vormingplus Waas- en Dender Begeleiding tai chi van 14 – 16.30 uur door Michel Bouts, bewegingstherapeut Plaats: park Hof ter Saksen Info: groendienst Beveren, T 03 775 28 51 of [email protected] Gratis deelname

9

Lettervanger van Hof ter Saksen – poëzie (5+) Woensdag 19 juni 2013 om 15 uur Tijdens deze interactieve en gekostumeerde gedichtenwandeling doorheen het park van Hof ter Saksen ontdekken kinderen tussen 5 en 10 jaar - al dan niet in het gezelschap van hun (groot)ouders - bijzondere plekjes en bijhorende verhalen of gedichten. Ze zijn bovendien gelinkt aan de openluchttentoonstelling Beeldig Hof ter Saksen 12. Er is muzikale omlijsting voorzien. Tijdens de pauze krijgen de kinderen een drankje. Bij slecht weer is er een uitgewerkt regenprogramma. o o o o

Organisatie: Cultuur Centrum ter Vesten i.s.m. groendienst Beveren Plaats:park Hof ter Saksen Reservatie noodzakelijk bij cc ter Vesten T 03 750 10 00 Gratis deelname

Dichter in het park Zaterdag 22 juni 2013 vanaf 20 uur Tijdens een laatavondwandeling in het park van Hof ter Saksen brengen ervaren voorlezers mooie teksten en gedichten over de natuur. Ondertussen bewonderen we de kunstwerken die opgesteld staan ter gelegenheid van Beeldig Hof ter Saksen 12. Met een drankje, stemmige muziek en ook hier wat poëzie kan je met volle teugen genieten op het tuinterras. Een midzomernacht waar ook jij bij moet zijn. o o o o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw Plaats:oranjerie Hof ter Saksen Info: [email protected] of 0473 27 60 85 Gratis deelname

Muzikale picknick met zomervertellingen Woensdag 3 juli 2013 om 12 uur Naar jaarlijkse traditie spreiden we elke eerste woensdag van de zomervakantie onze picknickdekentjes uit in een park. Kom mee smullen van het picknickpakket van Oxfam Wereldwinkel met aangepaste parkanimatie en muziek. Aansluitend is er de mogelijkheid om deel te nemen aan een

10

rondleiding bij de tentoonstelling van Beeldig Hof ter Saksen 12. De rondleidingen zijn gemaakt op maat van kinderen vanaf 5 jaar. o o o o

Organisatie: Cultuur Centrum ter Vesten i.s.m. groendienst Beveren Plaats:park Hof ter Saksen Reservatie noodzakelijk bij cc ter Vesten T 03 750 10 00 Prijs: 7 euro en 2,5 euro met VT-pas

Natuurwandelingen in Hof ter Saksen Zondag 27 januari 2013 van 14 – 16 uur Nu er geen bladeren aan de loofbomen staan, verkennen we het arboretum in al zijn winterpracht en nemen knoppen, schors, silhouet,… waar. Winterbloei in al haar pracht met de katjes van hazelaar en els, de pluimen van Skimmia, de gele bloemtrossen van Mahonia, het stinkend nieskruid,…We genieten van de zoete geur van Lonicera fragrantissima en zoeken zelfs naar de roze meeldraden van Sarcococca. De gids heeft ongetwijfeld aandacht voor de vele soorten en cultivars toverhazelaars. o

Natuurgids: Chris Van Nieuwenhuyse

Zondag 7 april 2013 van 14 – 16 uur Het is volop lente en dat is te merken in Hof ter Saksen! Rhododendronsoorten en hybriden, bijzondere appelsoorten of de zogeheten botanische soorten Malus en de planten Spiraea en Forsythia staan in bloei. In het najaar werden talrijke nieuwe bolgewassen in de grond gestoken. Kom jij ze voor het eerst zien? Bloemen in alle kleuren, geuren en maten en dat niet alleen om de mens te plezieren! In de natuurtuin ontluiken de eerste bloemplanten in de graslanden. o

Natuurgids: Anita Morjaen

Zondag 19 mei 2013 van 14 – 16 uur Het park is opnieuw groen aangekleed. Bloemen zoeken we bij grootbladige Magnoliasoorten, Osmanthus en Viburnum. In de bermen van de jonge lindendreef en in de natuurtuin vind je bloemen van bij ons. De natuurgids helpt je om de gele bloemen van ratelaar, wederik, boerenwormkruid of morgenster van elkaar te onderscheiden. o o o o o

Natuurgids: Denise De Preter Organisatie: CVN-Waasland Verzamelplaats: schuilhuis tegenover kasteel Hof ter Saksen Info: groendienst Beveren, T 03 775 28 51 of [email protected] Gratis

11

TENTOONSTELLINGEN Montmartre naar (kasteel) Hof ter Saksen Zondagen 7 juli, 4 augustus en 1 september 2013 van 13 – 18 uur Kunstenaars, tekenaars, schilders, beeldhouwers, grafici, fotografen en andere kunstbeoefenaars worden voor het vierde jaar op rij uitgenodigd om hun werken en kunde te tonen in het park van Hof ter Saksen. De Werkgroep Montmartre in samenwerking met het natuureducatief centrum Hof ter Saksen hoopt het succes van de vorige jaren te overtreffen. Meer dan tachtig kunstenaars van divers pluimage lokten vorig jaar, over drie tentoonstellingsdagen, vijfduizend bezoekers. Ook dit jaar zullen jonge muziekgroepen en individuele muzikanten voor de ambiance zorgen. De magie van de beeldende kunst, de rust van het park en een vleugje muziek vormen een unieke combinatie om van een uitzonderlijk evenement te genieten. Voor de toeschouwer is het een originele manier om naar kunst te kijken en te genieten van een zorgeloze namiddag. Aan de standhouders wordt een standplaats van 4 m bij 4 m toegewezen. Ze krijgen een tafel en vier stoelen tegen een borgsom van 5 euro. De standhouder brengt zelf zijn tent, parasol, zeil of andere attributen mee om zijn werken naar het breed publiek te brengen. Noteer alvast de Montmartre data om te genieten van een gezellige namiddag , de natuur, beeldig Hof ter Saksen en een gesmaakte kunsthappening. o o o o

Organisatie: Sint-Janskunstvrienden i.s.m. gemeente Beveren Plaats: park of kasteel Hof ter Saksen Inschrijven als standhouder tot 14 dagen voor datum bij André Forsthoff, Azalealaan 19, 9120 Beveren of via [email protected] of T 03 775 36 20 Gratis

Beeldig Hof ter Saksen 12 Zondag 26 mei tot zondag 29 september 2013, dagelijks van 10 – 18 uur Kunstenaar Luk Van Soom zorgt samen met bevriende kunstenaars voor de invulling van de 12de editie van Beeldig Hof ter Saksen. Luk Van Soom maakte o.a. De strijd van Aquarius, een werk ter nagedachtenis van de overstroming in 1953 geplaatst op het Gemeenteplein in Kallo. In het verleden

12

ontdekten we keer op keer dat het prachtige park uitgroeit tot de hoofdrolspeler en de expositie een totaal onverwachte wending geeft. Aansluitend bij deze kunstexpo : De Lettervanger van Hof ter Saksen op 19 juni 2013, Poëtische Midzomernacht op 22 juni 2013 en Muzikale Picknick op 3 juli 2013. o o o o

Organisatie: Cultuur Centrum ter Vesten i.s.m. Groendienst Beveren Plaats: park Hof ter Saksen Info: groendienst Beveren T 03 775 28 51 of [email protected] Gratis

TUINENREIZEN en DAGUITSTAPPEN Bezoek aan brouwerij Boelens in Belsele Zaterdag 11 mei 2013 van 10 – 12 uur Rond 1964 werd Brouwerij/Mouterij Boelens opgericht. De familie Boelens bestond uit graanhandelaars, mouters en bierbrouwers. Dit bezoek is een combinatie van een kennismaking met een kleinschalig bedrijf, een boeiend stukje cultureel regionaal erfgoed en een geschiedenis van onze rijke biercultuur in Vlaanderen. Brouwerij Boelens brouwt bier volgens andere principes dan de grote biermultinationals. We proeven ook enkele biertjes van het huis. Wist je dat je ook in het tuincafetaria van Hortus ter Saksen vzw honingbier en tripel klok van deze brouwerij kan drinken ? o o o o o o

Organisatie: Vormingplus Waas- en Dender en Hortus ter Saksen vzw Gids: Kris Boelens, bierbrouwer Plaats: Brouwerij Boelens, Kerkstraat 7, 9100 Belsele Inschrijven tot 2 mei 2013 op T 03 775 44 84 van Vormingplus Waas-en-Dender Deelname: 6 euro, met korting: 4,5 euro Betaling zo snel mogelijk na inschrijving op het reknr. BE05 0014 0186 1275 , code 130511 SSA

Londen voor tuiniers Donderdag 9 mei tot zondag 12 mei 2013 We beginnen onze tuinenreis ten zuiden van Londen, nl. in Nymans Garden. Een tuin van de National Trust met een mooie collectie Camellia, Rhododendrons, Eucryphia en Magnolia. Daarna is Wisley aan de beurt,

13

hoofdtuin van de Royal Horticultural Society. Deze toptuin van ± 100 ha, herbergt een ommuurde tuin, rotstuin, watertuin, heidetuin en sedert een vijftal jaren een kathedraal-achtige serre ter grootte van 10 tennispleinen en een hoogte van 12 m. Hierin worden 3 klimaatzones nagebootst. De tweede dag bezoeken we Capel Manor Gardens. Deze tuin heeft 60 toontuinen en landschappen die men kan exploreren. Hier bevindt zich ook een school waar men o.a. voor tuinarchitect kan studeren. Daarna gaan we naar Hampstead Heath en Fenton House waar we een prachtig panoramisch zicht op Londen krijgen. Fenton House heeft een kleine maar mooie tuin en in het huis zelf kan je schilderijen van Constable en Breughel bewonderen alsook een mooie collectie oude meubelen en muziekinstrumenten. De laatste tuin op vrijdag is de Chelsea Physic Garden in hartje Londen. Dit is Londens oudste botanische tuin, gesticht in 1637 door de Society of Apothecaries of London met als doel de medicinale kwaliteiten van planten te bestuderen en ook te gebruiken. ’s Zaterdags maken we ’s morgens een wandeling door Richmond Park. Dit is het grootste koninklijke park van Londen (± 10 km²) en werd vroeger gebruikt als jachtgebied. Vandaag de dag leven er nog een 600-tal herten (vooral edelherten en damherten). Hier willen we o.a. de Isabella Plantation bezichtigen, een prachtige bostuin met een rijke fauna en flora. Daarna bezoeken we het schitterende Hampton Court Palace met zijn prachtige tuinen en park. Dit paleis waar talrijke Engelse koningen woonden is uniek in zijn soort en herbergt o.a. nog een authentieke middeleeuwse keuken. Hoogtepunten van de tuinen zijn o.a. de grote wijnrank daterend van 1768, de doolhof, de klassieke tuin naar tekeningen uit 1702, de grote Taxusbomen, … Zondagmorgen bezoeken we het London Wetland Centre. Dit voormalig drinkwaterbekken werd in tien jaar tijd omgebouwd tot een ecologisch zeer interessant natuurgebied waarbij men o.a. moerasgebieden uit de hele wereld heeft proberen na te bouwen. Een heerlijk stiltegebied en vogelparadijs op een “steenworp” van een wereldstad. Last but not least gaan we naar de Royal Botanic Kew Gardens (± 120 ha). Deze wereldvermaarde tuin huisvest heel wat zeldzame planten en is door de Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. o o o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw i.s.m. Van Bogget reizen, A. 5533 Reisbegeleiding: Christa Maes en François Seghers Info: [email protected]

14

o o

Deelname: 495 euro Bijna volzet!

Tuinen- en Plantenshow Chelsea Flower Show Vrijdag 24 mei 2013 van 7.30 - 22.15 uur Vandaag reist Hortus ter Saksen vzw naar Londen voor de 100ste editie van de Chelsea Flower Show. Deze editie is veelbelovend, maar inschrijven moest je al in december 2012 doen. o o o o o

Organisatie: Hortus ter Saksen vzw Reisbegeleiding: François Seghers Plaats: Station Brussel Zuid Info: [email protected] Inschrijven is niet meer mogelijk. Deelnemers dienen het resterende bedrag te voldoen voor 15 april 2013, na ontvangst van de factuur.

15

NATUURTOCHTEN Zondag 13 januari 2013: Wechelderzande, luswandeling, deels GR-Kempen. Kempische boerderijen, kapelletjes, monumentale gebouwen en het glasheldere water van de Bosbeek en de Visbeek... winterse sfeer langs Wechelse wegeltjes. o o

Afspraak : 9.30 uur achter de kerk van Wechelderzande: parking ongeveer 200m in de Heymansstraat. Inschrijven bij Marc T 0494 12 86 81 of [email protected]

Zondag 10 februari 2013: Dendermonde – Denderbelle - Dendermonde We nemen de GR 5A zuid en trekken door het natuurgebied Bellebroek. Verderop lopen we op de Denderdijk en via veldwegen bereiken we Denderbelle. o o

Afspraak : 9.30 uur aan het station van Dendermonde Inschrijven bij Freddy T 0475 92 34 84 of [email protected]

Zondag 10 maart 2013: Geraardsbergen Vanaf de mooist gelegen jeugdherberg van Vlaanderen gaan we naar de monumenten van de Ronde van Vlaanderen. Via GR 5A zuid en GR 512 keren we terug naar de kronkelende Dender en passeren op het laatst het Provinciaal domein 'De Gavers'. o

o

Afspraak : 9.30 uur Jeugdherberg 't Schipken, Kampstraat 59, Geraardsbergen. Er is parkeermogelijkheid aan de jeugdherberg zelf, maar ook 100 m zuidwaarts aan de vijver Inschrijven bij Marc T 0494 12 86 81 of [email protected]

16

Zondag 14 april 2013: Borgloon - Hoepertingen Borgloon Wie de Vlaamse televisiereeks Katarakt gezien heeft, zal hier bekende beelden herkennen. We nemen speciaal de bloesemmaand om deze fruitstreek te verkennen. o o

Afspraak : 9.30 uur Wandelboom van de GR 128 op het Speelhof in Borglooncentrum Inschrijven bij Freddy T 0475 92 34 84 of [email protected]

Zondag 5 mei 2013 : Luswandeling tussen Marcheen-Famenne en de Ourthe, deels GR 577. Vanaf het spoorviaduct in de „Rue du Viaduc“ volgen we de GR 577 tot Ménil-Favay, één van ‚les plus beaux villages fleuris‘ van de provincie Luxemburg. We wandelen een tiental km doorheen het prachtige bos van Grimbiemont en dalen langzaam terug naar Marche. o o

Afspraak : 9.30 uur aan de kerk van Marche-en-Famenne Inschrijven bij Marc T 0494 12 86 81 of [email protected]

Zondag 9 juni 2013: Condroz, luswandeling rondom Durbuy, deels GR 57 en 576) Tohogne, piepklein dorpje met de grootste romaanse kerk van Luxemburg die een merkwaardige architecturale eenheid vormt met de omringende kalkstenen oude hoeven. Langs een stukje GR 57 bereiken we Durbuy, de kleinste stad van België, aan de voet van imposante rotsflanken boven de Ourthe. We klimmen naar het Bois de Viné met indrukwekkende beuken en via de GR 576 bereiken we terug Tohogne. o o

Afspraak : 9.30 uur aan de kerk van Tohogne (postcode 6941) Inschrijven bij Freddy T 0475 92 34 84 of [email protected]

Zondag 8 september 2013 : Eupen: stuwmeer, bos en Hoge Venen, deels GR 15. We stappen over de Wesertalsperre, volgen het stuwmeer en de grillige vallei van de Getzbach in het Hertogenwald. We gaan rondom het veen van

17

Kutenhart. De valleien van de Eschbach en de Weser (Vesder) brengen ons terug naar het stuwmeer. o o

Afspraak : 9.30 uur op de parking van de stuwdam van Eupen (vanuit Eupen: N67A, Langesthal, over de stuwmeer). Inschrijven bij Marc T 0494 12 86 81 of [email protected]

Bijdrage voor alle tochten: 1,25 euro per persoon of 2,5 euro per gezin.

18

BRIEF VAN SIMON Beveren, oranjerie, januari 2013 Beste, Wat heeft de voordracht over ecoracisme van 24 januari 2013 te maken met de grote teunisbloem (Oenothera erythrosepala) ? Het gaat aldus: In 1858 voer een schip vanuit Port Isabel Texas naar Engeland. Om de ligging van het schip in het water te verbeteren nam het in zijn ruim zand mee van het achterland. In de haven van Londen aangekomen ging het schip in herstelling en werd de lading zand aan land gebracht. Groot was de verbazing toen daar na enkele jaren planten begonnen te bloeien met grote gele bloemen. De tocht van de teunisbloem naar het vasteland kon beginnen. In 1893 vermeldt de Flora Batava van Jan Kops en F. W. Van Eeden dat de grote teunisbloem in de duinbosjes van Overveen werd gevonden. En zo zou het verder gaan. Het geslacht teunisbloem is er eentje dat botanisten heel wat last heeft bezorgd en de genetica een tijdlang op een dwaalspoor heeft gezet. Was het omdat de bloem zulke grote meeldraden en een stijl tot 6 cm heeft dat Hugo de Vries (1848-1935) er proeven mee begon te doen? Hij zou zijn tanden stukbijten op deze neofiet. Uit de overervingsproeven concludeerde hij dat er mutaties ontstonden: sprongsgewijze veranderingen in de soort. Later bleek dat dit niet het geval was. Er waren - achteraf bezien - enkele puzzelstukjes die niet pasten in het plaatje van de teunisbloem. Vooreerst was er de worsteling met de determinatie. In oudere flora's vindt men al meervoudige benamingen voor dezelfde plant, soms vermeldt men al 'bastaard'... Een tweede merkwaardigheid was dat soorten afkomstig van Amerika en ingeburgerd in Europa niet meer terug te brengen waren tot hun voorouders. Die waren in Amerika inmiddels onbekend geworden.

19

Wat later is gebleken, en wat de Vries niet kon vermoeden is dat bij de vorming van voortplantingscellen zowel in de stuifmeelkorrels als in de zaadknoppen in het vruchtbeginsel de chromosomen zich tot een ring aaneensluiten. Er is geen overkruising of crossingover en dus geen uitwisseling van eigenschappen tussen homologe chromosomen. Deze uitwisseling van segmenten komt neer op een uitwisseling van genetisch materiaal van vaders- én van moederszijde. Doordat dit bij de teunisbloem niet gebeurt komt het volledig erfelijk materiaal van vaders- of moederskant in de nieuwe voortplantingscel. Daardoor krijgt men nieuwe 'soorten' teunisbloemen die sterk op een van beide ouders lijken. Als men dan nog moet rekening houden met echte mutaties, en voortplanting in zuivere lijn door zelfbestuiving dan ontstaan er reeds na enkele jaren totaal nieuwe 'soorten'! Onze nachtkaars heeft nog meer in haar marge. Zoals de vertaling van de Duitse naam al laat vermoeden is de teunisbloem een geurige avond- en nachtbloeier die pijlstaartvlinders en uiltjes aantrekt. De bloemen openen zich op enkele minuten in de schemering. Mag dus zeker niet ontbreken in de zwoele avondtuin. De Romeinen kookten de wortel en voegden die toe aan wijn om de slaap op te wekken. Oenothera komt inderdaad van het oud-griekse oinothèras, de naam voor een plant waarvan de gekookte wortel naar wijn rook. Vermelden we nog voor de heiltherapeuten dat de olie uit de zaden een hoog gehalte aan gamma linoleenzuur heeft, een meervoudig onverzadigd vetzuur. In België komen 3 soorten en enkele bastaarden in het wild voor. De tuinliefhebber heeft een ruime keuze uit mooie cultivars o.m. de variëteiten van Oenothera speciosa. O ja, om te besluiten nog het antwoord op onze eerste vraag met een tweede vraag: Hoort de teunisbloem wel thuis in onze natuur? Ik hoop dat ik voldoende aanzet heb gegeven tot discussie. Voer je die met Hans Vermeulen op 24 januari 2013? Simon

20