Voorbeelden van resultaten van de Brainport-samenwerking voor De Kempen Positie van De Kempen in Brainport De bijzondere positie van subregio De Kempen binnen het ecosysteem van Brainport is te danken aan een grote bedrijvigheid. De Kempen beschikt over verschillende bedrijvenparken in zoals het Kempisch bedrijvenpark in Bladel, de VencoCampus in Eersel, De Kleine Hoeven in Reusel-De Mierden en het nieuwste Oirschotse bedrijventerrein Westfields, dat direct aan Brainport Avenue ligt. De bedrijventerreinen zijn uitstekend verbonden met andere industriële en logistieke centra zoals Eindhoven, Venlo, Antwerpen en het Ruhrgebied. De Kempische gemeenten beschikken enerzijds alleen over een rijke historie en groene omgeving anderzijds maken ze deel uit van een hightech en design netwerk waar de nieuwste technologieën, vooruitstrevende talenten en creatieve producten te vinden zijn. Op onderstaande kaart is te zien dat hoewel Eindhoven de meeste innovatieve bedrijven binnen zijn gemeentegrenzen heeft, ook de overige Brainportgemeenten ruimschoots beschikken over innovatieve ondernemingen. Het innovatieve mkb is daarmee verspreid over de hele Brainport regio.
In De Kempen is een nieuw proces van (economische) agendavorming op gang gekomen. Dit moet leiden tot een verdere versterking van de rol van deze subregio binnen Brainport-verband. De Kempische agenda voor de kennisintensieve maakindustrie zal naadloos aansluiten op de overkoepelende strategische koers voor de hele Brainportregio; Brainport Next Generation. Een sterke subregionale agenda, die past binnen het grotere geheel, maakt ook extra gefocuste inzet vanuit Brainport Development mogelijk bij de executie van die agenda. Brainport Development was dan ook betrokken bij het opstellen van de Kempische Industrie Agenda. De vennootschap onderhoudt daarbij goede relaties met het Kempisch Ondernemers Platform (KOP) en het Huis van de Brabantse Kempen. Industrie is een belangrijke sector in De Kempen. Bijna 17% van alle industriebedrijven in Brainport zijn gevestigd in De Kempen, dit terwijl dit stuk van de Brainportregio nog geen 12% van het totaal aantal inwoners heeft. Bladel kent het hoogste aantal industriebanen in relatie tot het aantal
inwoners, namelijk 1.828 banen per 10.000 inwoners. Dit is het hoogste aantal in de hele Brainport regio. Ook Bergeijk (830), Eersel (654) en Reusel-De Mierden (308) scoren relatief hoog. In de Brainport regio is een sterke verwevenheid van toeleverketens. De Original Equipment Manufacturers (OEMs) in de Brainport regio zijn sterk afhankelijk van toeleveranciers uit de eigen regio. Onderstaande kaart laat de betrokkenheid van de verschillende gemeenten zien bij netwerken in Brainport. In blauw zijn de directe toeleveranciers van ASML te zien. Natuurlijk ligt het zwaartepunt van de 1e lijns toeleveranciers van ASML in Eindhoven en Veldhoven, maar iedere gemeente in De Kempen heeft meerdere bedrijven die aan de hightech gigant leveren. In groen zijn bedrijven in de voedingsmiddelen verwerkende industrie die lid zijn van het netwerk Food Connection Point, zoals te verwachten ligt het zwaartepunt van die keten in het oosten van de Brainportregio. In rood zijn de bedrijven in de hightech maakindustrie die lid zijn van het netwerk Brainport Industries.
De OEMs zorgen ook voor werkgelegenheid in de hele Brainport regio, en dus ook De Kempen. Een deel van de inwoners van De Kempen zijn bijvoorbeeld medewerkers in vaste dienst bij ASML in Veldhoven of bij Philips Healthcare op de campus in Best (zie bijlage 1 en 2). Uiteraard zijn de Kempengemeenten ook van belang als woon- en recreëeromgeving voor de internationale kenniswerkers in Brainport (denk bijvoorbeeld aan Britse, Franse en Indiase medewerkers van ASML in Oirschot). Van alle inwoners van De Kempen werkt 54% in een van de Kempengemeenten, de andere helft werkt buiten De Kempen, waarvan het merendeel (29%) nog bij bedrijven in een van de overige gemeenten van de Brainport regio.
Werkregio's van inwoners van Brainport subregio ´De Kempen´, 2014
12%
5%
29%
54%
Brainport subregio De Kempen
Overig Brainport
Noord-Brabant
Nederland
Bron: CBS
Programma’s en Projecten Onderwijs programma De toegevoegde waarde van Brainport Development voor het onderwijs in de Brainport regio als geheel, maar zeker ook in De Kempen, is goed zichtbaar in het samenwerking verband van de Brainport School. Zo was Brainport Development bijvoorbeeld betrokken bij de ontwikkeling en implementatie van het programma 3-O (ondernemend-onderzoekend-ontwerpend) leren met Techniek&Ik, waar onder andere ook KempenKind en SKOBOS bij aangesloten zijn. Daarnaast zijn verschillende partijen betrokken bij de experimenteeromgeving ‘Lerend Leven’, waaronder Brainport Development en verschillende bedrijven (mkb) uit De Kempen. Voor scholen in het primair onderwijs ligt de toegevoegde waarde in het vormgeven van netwerk PObesturen, initiëren van docent ontwikkelteams en de professionalisering van leerkrachten. Het Pius X College uit Bladel heeft zich aangemeld als Brainport School voor september 2016. Daarnaast gaan het Pius X College, ROC Eindhoven en Kempische bedrijven samenwerken met de intentie gezamenlijk techniekopleidingen te verzorgen die aansluiten op de behoeften vanhet Kempische bedrijfsleven. In de zoektocht naar invulling van het gezamenlijke initiatief sloten zowel ROC Eindhoven als Pius X College zich ook aan bij het programma Focus en Passie voor Techniek (onderdeel van het landelijke programma 'Toptechniek in Bedrijf') dat momenteel in ontwikkeling is voor de hele regio Brainport. Het programmamanagement wordt in opdracht van ROC Eindhoven gevoerd door Brainport Development en betrekt 2 ROC’s en ongeveer 20 scholen voor VMBO. Daarnaast Brainport Development verschillende andere onderwijsprojecten, waaronder de GirlsDay. Die dag staat in het teken van promotie van techniek (automotive, food, mechatronica, luchtvaart) onder meisjes, onder andere MUPA schakelkasten uit Bladel is hier al sinds 2013 bij aangesloten. Ook was Brainport betrokken bij het ontwikkelen van het Leerportaal De Kempen, gericht op praktijkonderwijs voor een nieuwe generatie arbeidskrachten en met de uitrol van ´Kiezen voor Technologie´. In het primair onderwijs zijn alle schoolbesturen uit De Kempen betrokken bij het programma Kiezen voor Technologie. Op 27 januari 2016 vond de eerste themabijeenkomst van de Young Brainport Class of Excellence plaats. Deze Class wordt georganiseerd voor de scholen die lid zijn van het samenwerkingsverband
Brainport Scholen. Deze bijeenkomst stond geheel in het teken van de landbouwsector. Deze Topleerlingen brachten onder andere een bezoek aan Vencomatic Group en Van Den Borne Aardappelen. Een nieuw initiatief is het Creative Lab Brainport (CLB), dat studenten gaat inzetten voor het oplossen van designproblemen van bedrijven. Doel is om de studenten praktijkkennis mee te geven en de maakindustrie verder te helpen. Er ligt al een verzoek van Vencomatic Group in Eersel voor een opdracht om maatschappelijke acceptatie te verwerven. Dit alles draagt er toe bij dat de inwoners van de Brainport regio, en dus ook uit De Kempen, optimaal gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die de regio biedt en de regio zijn sterke economisch positie kan handhaven. Programma ´Starten en Groeien´ Jaarlijks spreken we vanuit het team ´Starten en groeien´ van Brainport Development met startende of groeiende bedrijven uit De Kempen. Er worden onder andere adviesgesprekken gevoerd met deze startende en groeiende ondernemers. In 2015 werden er onder andere bedrijven uit Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden geadviseerd. Ook worden starters uit de regio die vanuit bijvoorbeeld een opleiding aan de TU/e een bedrijf starten geholpen, dit is dan logischerwijs meestal vanuit Eindhoven. Door regelmatig aanwezig te zijn op bijeenkomsten van ondernemersverenigingen en brancheorganisaties, zoals de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging, proberen we de betrokkenheid vanuit de regio te vergroten. Een ander deel van de adviesgesprekken vindt plaats in het kader van het valorisatieprogramma Bright Move. Brainport Development participeert in Bright Move, de uitvoeringsorganisatie van het Valorisatieplan voor de regio Zuidoost-Brabant. Bright Move levert via haar partners noodzakelijke kennis, vaardigheden en leningen om startende ondernemers en spin-offs in de Brainport regio te ondersteunen bij de realisatie van hun bedrijfsplannen. Adviesgesprekken leiden vaak tot verdere ondersteuning, bijvoorbeeld bij het aanscherpen van het businessmodel of het realiseren van financiering. Het inzetten van het netwerk van de Brainportregio wordt ook steeds waardevoller om te komen tot voortgang in de ontwikkeling van businesscases. Binnen Bright Move werden er in de periode 2012-2015 zo´n 16 bedrijven uit De Kempen verder geholpen, in onder andere Bergeijk, Bladel, Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden. Rondom de TU/e vestigen zich veel starters, daarom ligt de focus vaak op Eindhoven. Dat is de reden dat Next Move is opgezet. Dit is een nieuw samenwerkingsverband om ervoor te zorgen dat starters, groeiers en het al gevestigde MKB meer kans van slagen hebben door mensen met elkaar in contact te brengen, te adviseren, te stimuleren, te coachen en waar mogelijk te financieren. Het is een startpunt van innovatie, niet alleen voor starters, maar voor alle bedrijven in Brainport. Ook zal hiermee de koppeling met de kennisinstellingen voor de regio´s verder worden verbeterd. Daarnaast heeft Brainport Development heeft ook de voucherregeling van de Financieringspoort Brabant mee ontwikkeld, waarbij ondernemers ondersteuning krijgen bij het opstellen van een financieringsplan. De regeling loopt en ook bedrijven uit De Kempen maken hier gebruik van. Ook hebben de afgelopen jaren een aantal bedrijven uit De Kempen mee gedaan met de Financieringstafel waar bedrijven, regionale ontwikkelingsmaatschappijen als BOM, LIOF en LED, AgriFood Capital en Brainport Development, overheden en banken samen zoeken naar oplossingen voor kansrijke ondernemingen en starters die vastlopen in hun zoektocht naar geld voor hun innovaties. Internationaal pogramma
Brainport Development spant zich ook in om de Brainport regio wereldwijd op de kaart te zetten. Zo is het Brainport International Programme bijvoorbeeld ook gericht op het binnenhalen van buitenlandse bedrijven die een bijdrage leveren aan de economische kracht van Brainport en Brabant. Dit gebeurt zowel pro-actief (deelname aan beurzen etc) als reactief (faciliteren en doorleiden van geïnteresseerde bedrijven). Een mooi voorbeeld is het distributiecenter Sinoboom Europe, onderdeel van het Chinese Sinoboom, dat zich in 2014 in Bergeijk heeft gevestigd. De locatie in Bergeijk omvat bovendien het Sinoboom European Service Center. Naast het naar Nederland halen van buitenlandse bedrijven wordt er ook sterk ingezet om Nederlandse bedrijven in het buitenland op de kaart te promoten, zo is Imants (Reusel-De Mierden) laatst nog mee geweest op een handelsmissie. Dutch Technology Week (DTW) Brainport Development organiseert in samenwerking met een groot aantal partijen uit de regio jaarlijks de Dutch Technology Week. Jaarlijks neemt een groot aantal bedrijven en kennisinstellingen deel aan de DTW. De organisatie en uitvoering van de DTW wordt volledig door het bedrijfsleven gefinancierd en door ons ondersteund. Hun aantal groeit gestaag en betreft in 2016 ruim 50. De organisatie en uitvoering van de DTW wordt volledig door het bedrijfsleven gefinancierd en door ons ondersteund. Onze partners voor de DTW in De Kempen zijn onder andere: Alius Energy, Apex Europe B.V., Arifal Nederland, ATD Machinery, Berlingr Bruns, Diffutherm, Faes group, Intelectric Network Solutions, KSE, Libra Service, MS Schippers, Proworks Homesystems, Rob Bierens Bedrijfsverbetering, Roosen Industries – Eersel, Ropro Productie BV, Van Empel Inspecties en advisering, Vencomatic, Votech, Wagenbouw Hapert, Willems Machinebouw en VDL. Ook de basisscholen in De Kempen werken mee aan de DTW. In 2015 deden onder andere basisscholen in Bergeijk, Bladel, Reusel-De Mierden en Eersel mee. De Basisscholen in Oirschot sluiten zich met ingang van de editie 2016 ook aan. Clusters Vanuit Brainport Development staan we ervoor open om clusters van bedrijven te faciliteren en strategisch advies te geven als daarvoor een vraag komt vanuit bedrijven. Een aantal bedrijven in De Kempen zet al actief in op clusters om gezamenlijk de professionaliteit van de keten te verhogen en concurrentiekracht te vergroten. Zo zijn Driessen Las – en Plaatwerk B.V. uit Eersel, LouwersHanique uit Hapert, Faes Group uit Reusel en Wijdeven Inductive Solutions uit Oirschot aangesloten bij het Brainport Industries cluster, dat is ontstaan uit een van onze projecten. Het cluster Metaalhuis, dat zijn oorsprong kent in ons Horizon-programma, heeft ook verschillende leden uit De Kempen, waaronder Bax Metaal uit Bergeijk en Driessen Las- en Plaatwerk uit Eersel. Toegevoegde waarde van Brainport Development voor De Kempen Bovenstaande laat het belang van de Brainport regio voor De Kempen zien, en anderzijds het belang van De Kempen voor de Brainport regio. Grote bedrijven in Brainport zijn voor een deel afhankelijk van toeleveranciers en (potentiele) werknemers in De Kempen. Anderzijds zijn de toeleveranciers in De Kempen sterk afhankelijk van de orders van grote bedrijven in Brainport. Scholen en bedrijven in de regio sluiten zich in toenemende mate aan bij regionale programma´s en projecten, waardoor gezamenlijk veel kan worden bereikt. Zo is het een ecosysteem dat, met een beetje sturing, zichzelf versterkt. Bijlagen: Bijlage 1: Medewerkers in vaste dienst bij ASML in Nederland Bijlage 2: Medewerkers Philips health care Campus Best in vaste dienst Bijlage 3: Flyers ´Brainport in bedrijf´ Kempengemeenten
FACTSHEET
Reusel-De Mierden is Brainport! Reusel-De Mierden behoort tot de vijf Kempengemeenten die samen zijn genomineerd voor slimste rurale regio van de wereld. De gemeente werkt samen met private partijen voortvarend aan het vergroten van leefbaarheid en vitaliteit. Dankzij snelle internetverbindingen, maar ook met de vergroening van industriepark De Kleine Hoeven. Daarmee neemt de grensgemeente een prachtige positie in binnen het huidige ecosysteem van Brainport. Reusel-De Mierden maakt deel uit van een hightech en design netwerk waar de nieuwste technologieën, vooruitstrevende talenten en creatieve producten te vinden zijn. Dankzij een ondernemende geest, nauwe samenwerking en open innovatie draagt deze gemeente bij aan een krachtige economie. Reusel-De Mierden is Brainport! BEVOLKING
Reusel-De Mierden: 12.774 inwoners 1,7%
Brainport: 752.500 inwoners
BANEN
14 % industriebanen ReuselDe Mierden (gemeente)
16% industriebanen
400
Brainport (gemiddeld)
industriebanen totaal
60.000 industriebanen totaal
BEDRIJVIGHEID
Reusel-De Mierden: 90 industriebedrijven 2,4%
Brainport: 3.840 industriebedrijven
WONEN
Gemiddelde woningwaarde: Reusel-De Mierden
Brainport
€ 270.000
€ 241.000
PENDEL
Dagelijkse pendel van en naar regio:
4.000+
5%
gaat wekelijks naar Eindhoven voor voorzieningen en vrije tijd
INTERNATIONAAL
150+ kenniswerkers met een inkomen van € 40.000+ per jaar BEDRIJVIGHEID VERGELEKEN
Reusel-De Mierden heeft relatief bedrijven in de sector Landbouw, Industrie en Bouw © 2016, Brainport Development NV
www.brainport.nl
bronnen: CBS, KvK, LISA, Decisio
Landbouw Landbouw 17% 7%
11%
Bouwnijverheid Bouwnijverheid
19% 16%
Brainport
47%
Handel Handel
(gemeente)
6% 4%
6%
Industrie Industrie
31%
ReuselDe Mierden
5%
(gemiddeld)
19%
Cultuur, sport, Cultuur, sport en recreatie recreatie Overige dienstverlening Overige dienstverlening Commerciële Commerciële dienstverlening dienstverlening
5%
7%
WONINGWAARDE VERGELEKEN
Reusel-De Mierden scoort hoog op de gemiddelde woningwaarde Heeze-Leende
312
Oirschot
312
Waalre
302
Nuenen c.a.
298
Eersel
298
Son en Breugel
295
Bergeijk
291
Asten
275
Bladel
272
Reusel-De Mierden
270
Someren
265
Best
262
Veldhoven
254
Deurne
254
Laarbeek
253
Valkenswaard
244
Gemert-Bakel
244
Cranendonck
241
Geldrop-Mierlo
233
Eindhoven
209
Helmond
206 0
50
100
150
200
250
300
350
x € 1.000,-
© 2016, Brainport Development NV
www.brainport.nl
bronnen: CBS, KvK, LISA, Decisio
FACTSHEET
Bergeijk is Brainport! Bergeijk kent een fraai industrieel verleden met Weverij De Ploeg als een unieke historische parel. Het enige fabrieksgebouw dat Gerrit Rietveld ooit heeft ontworpen. Maar dit dorp in de Kempen heeft natuurlijk ook nu een prachtige positie binnen het huidige ecosysteem van Brainport. Bergeijk maakt deel uit van een hightech en design netwerk waar de nieuwste technologieën, vooruitstrevende talenten en creatieve producten te vinden zijn. Dankzij een ondernemende geest, nauwe samenwerking en open innovatie draagt Bergeijk bij aan een krachtige economie. Bergeijk is Brainport! BEVOLKING
Bergeijk: 18.200 inwoners 2,4%
Brainport: 752.500 inwoners
BANEN
23% banen industrie Bergeijk (gemeente)
830 per 10.000 inwoners
16% banen industrie
Brainport (gemiddeld)
800 per 10.000 inwoners
BEDRIJVIGHEID
Bergeijk: 160 industriebedrijven 4,2%
Brainport: 3.840 industriebedrijven
WONEN
Gemiddelde woningwaarde: Bergeijk
Brainport
€ 290.000
€ 240.000
PENDEL
Dagelijkse pendel van en naar regio:
10.000+
10%
gaat wekelijks naar Eindhoven voor voorzieningen en vrije tijd
INTERNATIONAAL
100+ kenniswerkers met een inkomen van € 40.000+ per jaar
© 2015, Brainport Development NV
www.brainport.nl
bronnen: CBS, KvK, LISA, Decisio
BEDRIJVIGHEID VERGELEKEN
Bergeijk heeft relatief veel bedrijven in de sectoren Landbouw, Industrie en Bouwnijverheid
Landbouw Landbouw
5%
11% Industrie Industrie
9%
6% 11%
Bouwnijverheid Bouwnijverheid 39%
Bergeijk (gemeente)
7%
3%
14%
47%
Handel Handel
Cultuur, sport, Cultuur, sport en recreatie recreatie Overige dienstverlening Overige dienstverlening Commerciële Commerciële dienstverlening dienstverlening
17%
Brainport (gemiddeld)
19%
7%
5%
BANEN INDUSTRIE VERGELEKEN
Bergeijk scoort hoog op het aantal banen in de sector industrie per 10.000 inwoners Bladel Bladel
1.828
Veldhoven Veldhoven
1.690
Son Sonen en Breugel Breugel
1.072
Eindhoven Eindhoven
850
Bergeijk Bergeijk
830
Helmond Helmond
790
Laarbeek Laarbeek
776
Eersel Eersel
654
Someren Someren
633
Asten Asten
622
Deurne Deurne
574
Valkenswaard Valkenswaard
553
Gemert-Bakel Gemert-Bakel
536
Geldrop-Mierlo Geldrop-Mierlo
490
Nuenen c.a. Nuenen c.a.
340
Reusel-De Reusel-De Mierden Mierden
308
Waalre Waalre
209 0
500
1.000
1.500
2.000
*Geen data: Best, Cranendonk, Heeze-Leende en Oirschot
© 2015, Brainport Development NV
www.brainport.nl
Bronnen: CBS, KvK, LISA, Decisio
Landbouw
5%
9% Industrie
9%
6% 11%
Bouwnijverheid 36%
15%
6% 4%
47%
Handel
19%
Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Commerciële dienstverlening
21%
7%
5%
Bladel Veldhoven Son en Breugel Eindhoven Bergeijk Helmond Laarbeek Eersel Someren Asten Deurne Valkenswaard Gemert-Bakel Geldrop-Mierlo Nuenen c.a. Reusel-De Mierden Waalre 0
200
400
600
800
1.000 1.200 1.400 1.600 1.800 2.000