Gratis Rechtshulp voor minima Bij problemen met alle uitkeringen
Willering Advocaten 020 - 627 37 95 zi e a d v ert ent i e op de ac ht erpagi na
oktober 2013 altijd gratis www.mugweb.nl
5 1988 - 2013 Voor alle Amsterdammers
MUG 2 Jaar
met Herman Wijffels, Adi Hasid, Freek Ossel, Jacques Peeters, Mireille Codfried, Peter van Straaten, Tony Strijbosch, John Melskens, Joep Bertrams, Tallie Boerma, Alee, Rob van der Doe, Jantine Jimmink, Catelijne Bosman, Tjerk Dalhuisen, Sandra Hoogeboom, Katja Vercouteren, Eric van de Beek, Eef Meijerman, Jacqueline van Loon, Jonnie Boer, Mireille, Donna Tartt, Joke Jongejan, Marlies Scholtens, Miranda Willems, Edwin Giltay, Jos Verdonk, Gert Meijerink, Ada Bolder, ‘Friends’, Arre Zuurmond, Fred van der Zee, Martin Brandwagt, Hansje Kalt en vele anderen
Extra katern
werkt
2
MUG M a g a z i n e
advertentie
Naar elkaar luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de
Multiloog®- bijeenkomsten Najaar 2013 in Amsterdam
Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Stichting Muzenis Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: di 20.00 - 22.00 uur data: 12 en 26 nov openbaar vervoer: tram 10 (eindhalte), bus 21
plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg 148 - 152 dag & tijdstip: wo 20.00 - 22.00 uur datum: 30 okt, 20 nov en 18 dec openbaar vervoer: tram lijn 7, 12, 13 en 14, bus lijn 18
plaats: Gebouw Tetterode (ism de Bijstandsbond) ruimte D4net Bilderdijkstraat 165F dag & tijdstip: wo 14.00 - 16.00 uur datum: 23 okt en 6 nov openbaar vervoer: tram lijn 3, 7, 12, 13, 14 en 17
Toegang: gratis Organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam Telefoon: 020-6848012 / 6060760 Website: www.inca-pa.nl Met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS)
Tel. 14 020 of www.sbl.nl
Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening U direct contant geld tegen inlevering van U u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; U lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 9 maanden mogelijk; U een gemeenteinstelling, dus betrouwbaar.
DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF • • •
Inloopspreekuur Juridische en sociale begeleiding Iedere dinsdag en donderdag van 11.00 - 16.00 uur We gaan mee naar gesprekken waar je tegenop ziet
Da Costakade 162, Amsterdam E-mail:
[email protected]
Telefoon: 020 - 689 8806 Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420
Vind jij het leuk om iemand met financiële problemen te helpen? Word Vonk coach. Vonk helpt klanten van de Voedselbank en schuldhulpverlening Bel ons op 020- 465 03 70, mail naar:
[email protected]. Of kijk op www.deregenboog.org/vonk
KRINGLOOPWINKEL. bij U in de buurt Postjeskade 23-25, A’dam West Kerkstraat 354, A’dam Centrum Papaverweg 21, A’dam Noord Zeeburgerpad 90, A’dam Oost Lange Begijnestraat 8, Haarlem Centrum Spaarneweg 16A, Cruquius
085 273 70 70
Ruimt woningen geheel leeg.
www.kringloop-boeldag.nl
www.juttersdok.nl www.werkinopdracht.eu
MUG Magazine oktober 2013
inhoud
3
IN DIT NUMMER Rubrieken columns
16
werkt
8 10
De kater na Prinsjesdag
12 14 15 16 18 20 22 23 24
Freek Ossel duikt niet voor armoe
Hoogtepunten uit de eerste jaargangen van MUG
Ook het ASW is jarig
4 7
De maand MUG
41
Agenda Stadspas
44
Sociaal raadslieden Juridisch loket
45 46
De Ombudsman
47 48
Mireille Milieu
49
Gratis in Amsterdam De gulle keuken Cryptogram
50
MUGwijzer
30 32 33 35
Wonen in groep is participeren
Catelijne Bosman College Van de redactie
Jacques Peeters Betoog Klerenzooi Voor de buurt
Pejo: MUG the Movie Eigen kracht in de jaren ’80 Oud MUG-medewerkers
Kinderombudsman slaat alarm Illegaal in Amsterdam
Kunst & Cultuur
Herman Wijffels’ nieuwe economie Andrée van Es: werk voorop! Ook topkoks plukken hun eigen eten Dag van de dialoog weer van start Op eigen kracht maar niet alleen
26 27 28 29
Watertalent Inspecteur in de haven Online vacatures
38 39 40
Op en neer met het IJveer Donna Tartt in Amsterdam Hollandse jungle verfilmd
Altijd werk op Schiphol Advertenties
Problemen met de uitkering? Deurwaarder aan de deur? Dreigende huisuitzetting? GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR! elke middag van 14.00 tot 16.30 uur Zie ook onze advertentie op pagina 6 Westerdoksdijk 1 1013 AD Amsterdam T: 020-421 2145 E:
[email protected]
Problemen met uw uitkering?
RECHTSHULP VOOR MINIMA
Gratis afspraak!
eerste oriënterend gesprek altijd gratis Tel 020 6000 482
ADVOCATEN SANTIE MATHOERAPERSAD & W. HOEBBA Amsterdam ZO: Bijlmerdreef 310 A. Bus 47 Inloop ma 12.00-14.00 do 10.00-12.00 Amsterdam Oost: Afrikanerplein 1
feliciteert MUG Magazine Op naar de volgende 25 jaar
Zie ook advertentie op pagina 44 020-6730055
4
MUG Magazine oktober 2013
actueel
D e maand mug VERNIEUWD MUG MAGAZINE BESTAAT 25 JAAR EN IS POPULAIRDER DAN OOIT
Het eerste Amsterdamse Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden (MUG) verscheen in oktober 1988, in navolging tot MUG Den Haag en MUG Rotterdam. Van de drie steden hield Amsterdam vol, tot op de dag van vandaag. Wel heet het Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden nu MUG Magazine en richt het zich niet langer alleen tot uitkeringsgerechtigden maar tot iedereen met een laag inkomen en tot alle maatschappelijk betrokken Amsterdammers. Om dat te bezegelen kreeg MUG een geheel nieuwe vorm. Dit eerste vernieuwde MUG Magazine, tevens jubileumnummer, werd dinsdagavond 8 oktober in NRC Café overhandigd aan
de wethouders Andrée van Es (Werk & Inkomen) en Freek Ossel (Armoedebeleid). MUG Magazine wordt maandelijks door tussen 34.000 en 40.000 mensen gelezen.
zo’n ranglijstje niet. In de VS, het op een na rijkste land met een gemiddeld vermogen van €100.710,- leeft zo’n 15 procent van de bevolking in armoede.
HOEZO CRISIS? nederland nog steeds stinkend rijk
...maar de KLOof tussen rijk en arm wordt groter
De Duitse verzekeringsmaatschappij Allianz becijfert jaarlijks welke landen het rijkst zijn. In 2012 was dat met kop en schouders Zwitserland. Maar ook Nederland deed het niet slecht met een eervolle vijfde plaats, net beneden België en Japan. Tweede werd de VS. Volgens het Global Wealth Report van Allianz had ‘de’ Nederlander in 2012 een gemiddeld vermogen van €68.760,-. Hij was daarmee bijna €27.000,- rijker dan de gemiddelde Duitser. Veel zegt
Armen worden armer en rijken rijker, niet alleen in de VS maar ook in Nederland. Dat is de conclusie uit een onderzoek van het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies (AIAS) van de UvA. De kloof tussen arm en rijk in Nederland groeit sneller dan uit de officiële cijfers naar voren komt. Het AIAS onderzocht de inkomensverschillen gedetailleerder dan de doorgaans gebruikte graadmeter, de Gini-coëfficiënt. Volgens de onderzoekers van de Uni-
tegen huurverhoging
In een lange stoet liepen protesterende huurders op 21 september door de binnenstad. Ze maken zich grote zorgen over de betaalbaarheid van hun huurwoning, vanwege onder meer de verhuurdersheffing. De vakboden grepen de huurdemonstratie aan om hun verzet aan te kondigen tegen afbraak van de verzorgingsstaat. Beeld George Maas /Fotonova
versiteit van Amsterdam zijn de laagste inkomens er sinds 1977 qua reëel inkomen 30 procent op achteruitgegaan. Dat treft zo’n 700.000 Nederlanders. Alle andere inkomens gingen er juist op vooruit. Belangrijkste oorzaken voor de groeiende kloof tussen arm Nederland en de rest zijn de versoberingen van uitkeringen. Ook groeit het aantal mensen zonder vast arbeidscontract: bijvoorbeeld zzp’ers met weinig inkomsten en werkenden met tijdelijke parttime baantjes. In 1977 verdiende de rijkste 10 procent 5,1 keer zo veel als de armste 10 procent. In 2011 was dat 8,2 keer zo veel. De kloof groeide het snelst op het eind van de crisis van de jaren tachtig, toen het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen werden bevroren. BEZUINIGINGEN 2014: College maakt zich zorgen over minima
Amsterdam maakt zich ongerust over de gevolgen van de in de Miljoenennota aangekondigde maatregelen voor minima. Het college is vooral bezorgd dat de opeenstapeling van bezuinigingsmaatregelen Amsterdammers met een laag inkomen zal raken. ‘Dan gaat het om 200.000 huishoudens die een inkomen hebben van €34.000 of minder; zij gaan er door alle bezuinigingen mogelijk tot 5 procent op achteruit’, waarschuwde wethouder van Financiën Pieter Hilhorst (PvdA) in Het Parool. De PvdA’er, die bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 de hoofdstedelijke PvdA zal aanvoeren, pleit al jaren voor het inzetten van ‘eigen kracht’ en het eigen netwerk. Hilhorst in Het Parool: ‘Die (de participatiemaatschappij, red.) moet de verzorgingsstaat vervangen. Daar ben ik voor maar het ware gezicht zie je pas bij de uitwerking.’
MUG Magazine oktober 2013
AMSTERDAM trekt juist meer uit voor hulp aan minima
Amsterdam hoeft niet extra te besparen ondanks de miljardenbezuinigingen van Rutte-2. Dit bleek uit de vorige maand gepresenteerde gemeentebegroting 2014. Volgens wethouder Hilhorst heeft Amsterdam zijn voordelige positie te danken aan eerdere maatregelen. De gemeente heeft fors bezuinigd op de eigen organisatie, de ambtenaren op stedelijk en stadsdeelniveau. In plaats van verder te bezuinigen investeert de gemeente 32 miljoen euro in de economie. Voor het verduurzamen van woningen trekt de stad 8 miljoen uit. En ook armoedebestrijding blijft
een speerpunt. Bovenop de al gereserveerde 20 miljoen euro komt nog 1 miljoen extra voor ondersteuning van langdurig zieken en gehandicapten. Eenzelfde bedrag gaat naar het kwijtschelden van de afvalstoffenheffing voor minima. klein Deel aow’ers heeft jaar lang gratis ov
‘Gratis openbaar vervoer voor Amsterdamse 65-plussers’. De krantenkoppen brachten aan het eind van de zomer leuk nieuws. Een beetje kort door de bocht, want aan het experiment doen alleen ouderen met een laag inkomen mee. Op initiatief van de PvdA-raadsleden Emre Ünver en Ahmet Olgun besloot de gemeenteraad dat oudere Amsterdammers met
Joep Bertrams
een minimuminkomen gratis mogen reizen met het GVB, om ze uit hun isolement te halen. Het experiment startte op 1 september en duurt tot 31 december 2014. Daarna wordt gekeken of de ouderen daadwerkelijk vaker de deur uitgaan. Ook worden de kosten bekeken. Wie in aanmerking wil komen voor gratis ov moet aan nogal wat voorwaarden voldoen. Allereerst is er een inkomensgrens; wie alleen aow krijgt en geen aanvullend pensioen voldoet daar niet automatisch aan. Naast het inkomen wordt ook naar vermogen gekeken: spaargeld, polissen, aandelen, obligaties, sieraden, kostbare voorwerpen, auto en de overwaarde van de eigen woning.
actueel
5
Als dat bij elkaar boven een waarde van €5.685,- uitkomt, moet de 65-plusser gewoon blijven betalen voor de ovchipkaart. Er wonen bijna 90.000 65-plussers in Amsterdam. DWI verstuurde 15.000 aanvraagformulieren. Dat gaat om ongeveer 17 procent van alle ouderen, van wie nog niet vaststaat of zo ook aan de criteria voldoen. De woordvoerder van wethouder Ossel: “Dat zijn de echte minima. We bieden niet de héle groep ouderen gratis OV aan. Dan praat je over andere budgetten.’’ kabinet is te trots voor armenhulp
Nederland weigert Europese armenhulp, terwijl voedselbanken de vraag nauwelijks aankunnen. Dit meldt de Volkskrant na een rondvraag bij voedselbanken. Producenten en winkeliers letten door de crisis meer op verspilling en hebben daardoor minder overschotten. Tegelijkertijd gaan er meer mensen naar de voedselbanken. In Amsterdam zijn er nog geen wachtlijsten, vertelt Ellie Goemans van Voedselbank Amsterdam. ,,Wel zijn de pakketten verschraald. Het is het een of het ander.” De Europese Unie (EU) heeft een voedselhulpprogramma voor armen. Die Europese hulp zou de nood enigszins kunnen lenigen. De regering wil echter geen aanspraak maken op de miljoenensubsidie uit Europa. Het kabinet vindt armenzorg een binnenlandse kwestie en vindt gebruikmaken van het fonds een zinloos rond pompen van geld: alle lidstaten steken geld in het fonds en kunnen het er vervolgens weer uithalen, in elk geval tot eind dit jaar. Het bestuur van Voedselbanken Nederland, de koepelorganisatie van de voedselbanken, hamert al jaren bij de regering op het aanvaarden van Europese steun.
6
MUG Magazine oktober 2013
actueel
D e maand mug kabinet bezuinigt op zieken en gehandicapten
Ook chronisch zieken en gehandicapten gaan er volgend jaar op achteruit. Minister van Volksgezondheid Edith Schippers (VVD) wil een aantal financiële tegemoetkomingen afschaffen. De maatregelen die Schippers aankondigt, stonden al in het regeerakkoord. Er wordt nog wel gekeken naar compensatie voor mensen met de hoogste zorgkosten. De wtcg (Wet Tegemoetkoming Chronisch zieken en Gehandicapten) komt te vervallen. Daarnaast is er geen compensatie van het eigen risico van ziektekosten meer. Dit scheelt €99,- per jaar. En ook de belastingaftrek voor specifieke zorgkosten verdwijnt. Vanaf 2015 stopt bovendien de korting op de eigen bijdrage in de awbz (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) en wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning); dit scheelt alleenstaanden per jaar minimaal €81,- en samenwonenden minimaal €115,-. Een onderzoek van het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) over de gevolgen is 9 september gepresenteerd. De persoonlijke situatie is uiteraard sterk van invloed op het koopkrachtverlies. Zo gaat bij €1.000,- aan zorgkosten per jaar een alleenstaande in de bijstand er 7 procent op
achteruit; een alleenstaande met alleen een aow-uitkering verliest 5 procent. Het zwaarst getroffen zijn alleenstaanden die in een instelling wonen, zij hebben straks gemiddeld 13,5 procent minder te besteden. In reacties wijzen regeringspartijen VVD en PvdA erop dat in de berekeningen van het Nibud compensatiemaatregelen niet zijn meegenomen. Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn (PvdA) merkt op dat er een regeling in de maak is ter gerichte ondersteuning van mensen met een stapeling van zorgkosten. Daarmee is 706 miljoen euro gemoeid. Zowel de voorstellen van Schippers als Van Rijn moeten nog in de Kamer komen. kinderbijslag soberder, vermogenstoets voor kindgebonden budget
Het kabinet wil de kinderbijslag verlagen. Voor kinderen vanaf 6 jaar gaat de bijslag stapsgewijs omlaag. De kindgebonden, inkomensafhankelijke toeslag gaat wel iets omhoog. De bezuiniging op de kinderbijslag gaat op 1 juli 2014 in, mits de Kamer akkoord gaat. Voor een kind van 6 tot en met 11 jaar krijgt een ouder nu nog €233,- per kwartaal. Dat wordt straks €219,- en een half jaar later €206,-. Vanaf 2016 zakt de
kinderbijslag naar €192,-. Voor een kind van 12 tot en met 17 jaar bedraagt de kinderbijslag nu €274,- maar zakt uiteindelijk naar €192,- in 2016. Nu geldt nog dat de kinderbijslag stijgt naarmate het kind ouder wordt, dat wil het kabinet afschaffen. Het bedrag van het kindgebonden budget (de inkomensafhankelijke fiscale tegemoetkoming in de kosten van kinderen) stijgt daarentegen wel, dit ter compensatie. Maar het inkomen waarbij men recht heeft op dat budget gaat omlaag van €26.147,naar €19.767,-. Daarmee is de voorgestelde wijziging ook een nivelleringsmaatregel. Voor het eerste kind gaat het kindgebonden budget omhoog van €1.017,- naar €1.046,-. Ook wordt er een vermogenstoets ingevoerd, waardoor alleen ouders met een vermogen tot €80.000,- deze ondersteuning van de kosten van levensonderhoud van een kind kunnen ontvangen. ‘arm is langdurig onvoldoende geld te besteden hebben’
‘Bijna de helft van alle Nederlandse armen is nu een werkende arme.’ Zo opende de Volkskrant het tweede deel van een serie over armoede in Nederland in september. VK-verslaggever Jonathan Witteman sprak een 47-jarige
Advertenties
BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima
Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Schone Lei? HUISUITZETTING? Scheiding?
Bel direct: 020 - 470 35 58 Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00 - 18:30 uur Overtoom 441, 1045 KG Amsterdam
Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat
Arbeidsrecht Bestuursrecht Familierecht Huurrecht Jeugdrecht WSNP Sociaalzekerheidsrecht Strafrecht Vreemdelingenrecht
grafisch ontwerper die na een echtscheiding in een maalstroom van tegenslagen is beland. Hij komt als zzp’er rond van een wisselend inkomen van €1214,- inclusief toeslagen. Daar gaat €1.117,- vanaf aan vaste lasten, inclusief een schuld bij uitkeringsinstantie UWV. In de eerste aflevering van de serie legt de Indiase econoom Amartya Sen uit: ‘Arm is wie zich binnen zijn eigen samenleving schaamt om in het openbaar te verschijnen. Arm is ook wie door geldgebrek niet kan meedoen.’ De Volkskrant specificeert armoede als langdurig onvoldoende geld te besteden hebben om een minimaal consumptieniveau te bereiken. ‘Er is meestal wel onderdak en te eten en te drinken, maar geen geld voor een dagelijkse gezonde maaltijd, een nieuwe winterjas of wasmachine, laat staan een vakantie. Een buffer op de spaarrekening ontbreekt en vaak zijn er schulden.’ Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) neemt als criterium de lage-inkomensgrens. Die ligt voor een tweeoudergezin met drie kinderen op netto €1.980,- per maand en voor een alleenstaande op €960,- per maand. Langdurige armoede komt in Nederland het meest voor onder nietwesterse allochtonen en alleenstaande vrouwen.
MUG Magazine oktober 2013
actueel
7
Eindelijk vrij! Column
Catelijne Bosman
Catelijne Bosman is bijstandsmoeder. Ze doet maandelijks verslag van haar overlevingstocht met vijf opgroeiende kinderen
25 jaar geleden was ik een jong meisje dat de basisschool verruilde voor de middelbare school. Alles was in huis om mij te doen slagen, er lag een fijne toekomst in het verschiet. Ik kwam uit een liefdevol gezin, een beschermd milieu en kon gemakkelijk leren. Kat in ’t bakkie zou je zeggen. Maar het liep anders. Mijn geluk en toekomst werden ernstig verstoord door allerlei problemen. Als ik toen had geweten dat het 25 jaar zou duren voordat ik die zou oplossen, had ik wellicht andere keuzes gemaakt dan die waarmee ik zoveel mensen verdriet heb gedaan en mijzelf heel veel schade mee heb berokkend. Al die jaren heeft het gevoeld alsof ik in een stuurloze achtbaan van emoties en gebeurtenissen zat. Na 25 jaar kan ik zeggen dat ik nog steeds in een achtbaan van emoties en gebeurtenissen zit. Het enige verschil is dat ik nu zelf de bestuurder ben. Het heeft me bloed, zweet en heel veel tranen gekost om dat stuur in handen te krijgen. Maar het is gelukt, door keihard te knokken en de confrontatie met mijzelf aan te gaan. Als ik geen gedegen, liefdevolle opvoeding van mijn ouders had gehad, zou dat zeker niet zijn gelukt. Ik ben moeder van vijf prachtkinderen, die ondanks vele jaren van onrust opgroeien tot stabiele personen die het gaan redden in de samenleving. Na 25 jaar sta ik vol in het leven: ik heb inmiddels een baan, ben over niet al te lange tijd schuldenvrij, ben de moeder die ik wil zijn voor mijn kinderen en durf echt hardop te zeggen dat ik gelukkig ben en zal blijven. Dus ook voor mij alle reden om even stil te staan bij 25 jaar... Niet alleen uit blijdschap maar ook als reminder: als je eenmaal in de problemen zit en er niets aan doet, kan het wel een kwart eeuw duren voordat je die achter je kunt laten. Niemand zal ze voor je oplossen want voor problemen kun je niet weglopen. Ze halen je altijd weer in. Al die wijsheid neem ik de rest van mijn leven mee, zodat het nooit meer wordt zoals toen. En ik hoop dat mijn kinderen nooit in zo’n stuurloze achtbaan terecht zullen komen.
College Column
Pieter Hilhorst
Het college van B&W schrijft iedere maand een column. Deze maand Pieter Hilhorst (PvdA), wethouder Financiën, Onderwijs en Sport
Adrie heeft meer dan duizend keer gesolliciteerd. Hij liet me ordners zien met kopieën van zijn brieven. Het aantal keren dat hij op gesprek mocht komen was op één hand te tellen. En dan volgde steevast de afwijzing. Adrie was een werkloze van boven de vijftig zonder uitkering. Hij leefde van zijn spaargeld en wilde alles wel aanpakken. Ik vroeg hem of hij niet iemand kende die hem kon helpen. Hij kon niemand bedenken. Even later vertelde hij over de voetbalclub waar hij secretaris was. De voorzitter bleek ook nog eens voorzitter te zijn van een ondernemersvereniging. Maar Adrie had hem niet om hulp durven vragen. Vraagverlegenheid wordt dat genoemd. Het laat zien dat als de overheid zich terugtrekt, mensen niet vanzelf gebruikmaken van hun netwerk, dat het misplaatst is te denken dat de verzorgingsstaat kan plaatsmaken voor de participatiemaatschappij. Maar Adrie is evenmin geholpen bij een sociale dienst die geen oog heeft voor zijn netwerk. Hij is gebaat bij een wisselwerking tussen de overheid en zijn sociale netwerk. Om die wisselwerking gaat het in Sociaal doe-het-zelven, dat ik met Jos van der Lans heb geschreven. Over mensen die het heft in eigen hand nemen. Zelfstandigen die zich aaneensluiten in een broodfonds, elkaar bij ziekte door een maand zonder inkomsten helpen. Ouders die een crèche runnen, een probleemgezin dat met hulp van buren en familie een plan maakt om uit de sores te komen. Adrie die met hulp van zijn voorzitter aan een baan komt. Als we willen dat mensen er niet alleen voor staan, moeten we ze niet aan hun lot overlaten en ook niet veroordelen tot een bureaucratische overheid die geen oog heeft voor hulptroepen. Sociaal doe-het-zelven is geen alternatief voor de verzorgingsstaat maar een versterking daarvan. Alleen met elkaar krijgen we het voor elkaar. Sociaal doe-het-zelven, uitgeverij Atlas Contact, verscheen op 3 oktober
Va n de redac tie
Joop l ahaise
Wat valt er te zeggen bij 25 jaar MUG? Dat we méér gelezen worden dan ooit? Da’s mooi. Minder mooi is dat MUG in zijn 25-jarige bestaan er financieel nog nooit zo belabberd voor heeft gestaan. We worden wel heel erg ‘financieel uitgedaagd’, net als veel van onze lezers. De crisis begint ook in het rijke Amsterdam zijn tol te eisen. In zulke tijden smacht men naar een overheid, één die doet beseffen hoe belangrijk een overheid is. Natuurlijk, een participatiesamenleving is mooi maar dan wel in de zin van een samenleving waarin iedereen mag en kan participeren, zonder een belemmerende overheid maar met een overheid die thuis geeft voor wie aanklopt. Geen overheid die zegt ‘zoek het zelf maar uit, maar hou je aan onze regels!’. Die verliest haar legitimiteit, speelt met vuur. Vlak voor het ter perse gaan van dit eerste nummer van onze 26e jaargang sprak ik de eerste bestuursvoorzitter van MUG, professor Theo Schuyt. ,,Wie je niet mag vergeten? Piet Dek, de ambtenaar sociale zaken die destijds de financiering van MUG mogelijk heeft gemaakt. Geweldige man. Hij vroeg simpelweg: laat zien wat je nodig hebt, qua drukkosten en zo. Ik regel het. En dan zei hij verbaasd én trots: ‘Hoe is het mogelijk, die redactieleden discussiëren elkaar de tent uit en toch verschijnt er iedere maand een blad!’ Zonder Piet Dek had MUG het nooit gered.” Dat vertelde professor Schuyt. Weemoed? Dat is een gewetensvraag. Ja en nee. Natuurlijk verlangen we terug naar de zekerheid van toen, de betrokkenheid en de ruimte die geboden werd aan ‘doe-het-zelf-projecten’ als MUG. Naar die eeuwige discussies en de totale afhankelijkheid van de overheid verlangen we niet terug. Het was ook al te makkelijk, schrijven vanuit een ivoren toren van zelfingenomen linksigheid, eerder met onze rug naar de samenleving dan vanuit die samenleving. Dat doen we nu anders. MUG heeft er 25 jaar over gedaan om te participeren en dat doen we vol enthousiasme. Dat spreekt, hopen wij, ook uit de nieuwe opmaak. Wij vinden dat onze lezers een mooi blad verdienen, juist in tijden van crisis.
8
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
De kater na Prinsjesdag: Vechten voor de hardste klap Oppositiepartijen – minus SP en PVV – rollebollen met het kabinet over waar de hardste klappen gaan vallen bij de 6 miljard aan bezuinigingen. Rutte-2 zoekt steun, bij sociale partners en partijen die voor een meer derheid in de Senaat kunnen zorgen. Tekst Arnoud van Soest Beeld Pejo Het VVD/PvdA-kabinet Rutte-2 heeft acht zetels tekort in de Eerste Kamer. Dat is lastig omdat ook de Senaat op elk wetsvoorstel nog een klap moet geven. Dus voerde PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) begin deze maand
gesprekken met de oppositie. Zonder SP en PVV want die hebben zo’n hekel aan dit kabinet dat ze nergens aan meedoen. Maar ook zonder Wilders en Roemer zit er weinig schot in de onderhandelingen. De eis van 6 miljard extra bezuinigingen is hard voor het kabinet. Ook wil het niet dat er gemorreld wordt aan het sociaal akkoord dat het kabinet in april sloot met werkgevers en vakbonden. Daarin staan afspraken over verkorting van de ww, versoepeling van het ontslagrecht en verbetering van de positie van flexwerkers (zie kader). D66 en het CDA willen meer hervormingen waar ze in elk geval de vakbonden niet in mee zullen krijgen.
Er zijn twee mogelijkheden: of het kabinet doet water bij de wijn, of ze jaagt de oppositie in de gordijnen zodat het kabinet het verder wel kan schudden met zijn hervormingen (lees: bezuinigingen) op het gebied van pensioenen, sociale zekerheid en langdurige zorg. Dat de minister van Financiën om de tafel is gaan zitten met de ‘constructieve’ oppositiepartijen was noodzakelijk omdat men er tijdens de Algemene beschouwingen niet uitkwam. Er waren wel wat toenaderingspogingen maar die leverden niets op. Aan Rutte lag het niet, hij gaf elke uitgestoken hand van de oppositie een ‘enthousiaste slinger’, aldus de Volkskrant. Wat hem betrof, kon er overal over worden gepraat, zolang hij maar 6 miljard mag bezuinigen. D66 joeg vooral de vakbonden tegen zich in het harnas door voor te stellen de ww sneller te verkorten dan in het sociaal akkoord is afgesproken. Volgens de kabinetsplannen wordt de ww-uitkering vanaf 2016 stapsgewijs teruggebracht van maximaal 38 naar 24 maanden. Dat duurt D66 te lang. De democraten willen de ww-duur volgend jaar juni al terugbrengen tot maximaal 18 maanden. Het kabinet voelt daar weinig voor, ook omdat de opbrengst voor 2014 nihil zou zijn. Bovendien vindt PvdAfractievoorzitter Diederik Samsom dat het verkorten van de ww ‘in crisistijd niet verstandig’ is. Ook premier Rutte vreest dat het opblazen van het sociaal akkoord tot veel onrust zal leiden. D66 wordt bij haar pogingen om de wwverkorting eerder in te voeren gesteund door het CDA, dat daarop veel kritiek kreeg van PvdA en SP. De christen democraten zouden geen oog hebben voor de armsten en te weinig doen om
de werkloosheid te bestrijden. Het CDA komt op voor de belangen van het midden- en kleinbedrijf, de ‘ruggengraat van onze economie’. Helemaal harteloos is het CDA niet want de christendemocraten pleiten ervoor om de inkomenssteun aan chronisch zieken te handhaven. De SP had overigens niet alleen op het CDA kritiek. Fractievoorzitter Emile Roemer verweet de PvdA dat ze niets doet om de armoede onder kinderen aan te pakken. Dat liet PvdA-voorman Samsom niet over zijn kant gaan, want het kabinet wil volgend jaar 70 miljoen euro uittrekken om minima een eenmalige uitkering van €100,- per huishouden te geven. Ook wil het kabinet van het tegengaan van armoede onder gezinnen een speerpunt maken. Voor 2014 wordt daar 80 miljoen voor uitgetrokken, vanaf 2015 opgehoogd tot 100 miljoen per jaar. Intussen wordt er stug verder onderhandeld. De Volkskrant onthulde een lijstje voorstellen die minister Dijsselbloem aan de oppositie heeft voorgelegd. Hij wil best een half miljard in het onderwijs investeren zoals D66 wil, of werkgevers subsidie geven als ze 50-plussers of gehandicapten aannemen. Maar dan moet de belasting wél omhoog. Met een hogere belasting op nieuwe auto’s valt nog te leven maar van voorstellen om de belasting op het leidingwater te verdubbelen of de afvalstoffen opnieuw in te voeren wordt niemand blij. De lage inkomens gaan er volgend jaar, voor de vijfde achtereenvolgende keer, toch al in koopkracht op achteruit, te weten met 0,5 procent. Minister Dijsselbloem heeft dat in een interview met NRC ook niet ontkend, maar belooft wel om ‘mensen aan de onderkant te compenseren, omdat die anders volledig onderuit gaan’.
Koopkracht minima zal ook volgend jaar dalen
Volg de onderhandelingen op www.mugweb.nl
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
9
de kabinetsplannen voor 2014 Voordelig voor minima:
Zorgpremie kan €24,- per jaar omlaag, naar €1.226,-, zorgverzekeraars bepalen echter zelf of ze dat ook doen ■ Er wordt 600 miljoen uitgetrokken om ouderen en jongeren aan werk te helpen ■ Er komt 80 miljoen voor armoedebestrijding en het aanpakken van schulden, vooral van gezinnen ■ Uit een Europees fonds komt 30 miljoen voor het aanpakken van de jeugdwerkloosheid ■ Er moeten 5.000 banen komen voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten ■ De geplande korting van 89 miljoen op de huishoudelijke hulp gaat niet door ■
Nadelig voor minima:
De kindgebonden budgetten worden bevroren ■ Voor oudere kinderen wordt de kinderbijslag geleidelijk verlaagd naar het niveau voor de jongste kinderen ■ De tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten wordt verlaagd ■ De zorgtoeslag gaat voor veel mensen omlaag, omdat er een andere toets komt om de hoogte te berekenen ■ Het eigen risico in de zorg stijgt naar €360,- per jaar. Verlaging en compensatie voor lagere inkomens gaan niet door. ■ Studenten raken in 2014 in de masterfase hun basisbeurs kwijt, in 2015 volgt de basisbeurs in de bachelorfase. Studenten moeten zich straks in de schulden gaan steken. ■ Zelfstandigenaftrek (zzp’ers) wordt beperkt ■ De belasting op bier, wijn en sterke drank gaat 5,75% omhoog, de cola wordt twee cent duurder, tabak wordt in 2015 duurder. ■ De griffierechten gaan in 2014 gemiddeld met 15 procent omhoog om te voorkomen dat mensen met een laag inkomen al te makkelijk hun recht proberen te halen. ■
Vakbonden eensgezind: ‘Handen af van sociaal akkoord’ Niet iedereen juicht de maatregelen in het sociaal akkoord tussen kabinet, vakbonden en werkgevers toe. Wie in de toekomst werkloos wordt, mag zich nog meer zorgen maken. De duur van de ww wordt over een paar jaar teruggebracht van maximaal 38 naar 24 maanden. Toch zeggen de bonden: handen af van het sociaal akkoord. D66 en CDA willen de veranderingen in de ww en het ontslagrecht eerder laten ingaan dan 2016, zoals het kabinet wil. CNV-voorzitter Jaap Smit is daar mordicus op tegen. De ww-maatregelen zijn juist tot 2016 uitgesteld, zegt hij, ‘vanwege de hoge werkloosheid op dit moment.’ De voorman van de christelijke vakbond vindt dat je mensen er alleen maar ‘de stuipen mee op het lijf jaagt.’ FNV-voorzitter Ton Heerts denkt daar net zo over. Tegen de NOS zei hij dat sommige mensen denken dat er vanzelf werk komt als je de ww inkort. En dat terwijl er nu al 700.000 werklozen zijn. Maar ook met het sociaal akkoord is de vakcentrale niet tevreden met de kabinetsvoorstellen. De FNV overweegt op 30 november op het Malieveld in Den Haag te demonstreren tegen de extra zes miljard die het kabinet wil bezuinigen. De
federatie van vakbonden vindt dat de al doorgevoerde miljardenbezuinigingen plus de bezuinigingen die nog op stapel staan de koopkracht te veel aantasten. En dat niet alleen: ook chronisch zieken en gehandicapten worden door de nieuwe bezuinigingen flink geraakt. Het Nibud heeft berekend dat chronisch zieken er in 2014 vaak honderden euro’s meer op achteruit gaan dan de gemiddelde Nederlander. Dat is het gevolg van het afschaffen van meerdere compensatieregelingen voor chronisch zieken. Dat de bonden desondanks aan het sociaal akkoord vasthouden, komt omdat daarin onder meer de positie van flex werkers wordt verbeterd. Minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een wetsvoorstel gemaakt dat moet voorkomen dat werknemers te lang op basis van tijdelijke contacten bij een en dezelfde werkgever moeten werken. Hij wil flexwerkers al na twee jaar een vast contract geven. Nu is dat nog drie jaar. Gaat de FNV-demonstratie op zaterdag 30 november op het Malieveld door? Blijf op de hoogte via www.mugweb.nl
10
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
5
MUG 2 Jaar
Gasmeters kantelen, flipperen en zelf wiet verbouwen De eerste tien jaar was MUG een ander blad in een andere tijdgeest. Redacteur van nu Arnoud van Soest dook in de archieven. MUG in de jaren tachtig. Beeld MUG oktober 1988 nr. 1 We bladeren door de eerste tien jaargangen van MUG (toen nog zonder de toevoeging ‘Magazine’), op zoek naar praktische tips voor de minima. De eerste zes jaar zijn dat er niet zoveel, want in de beginperiode staat MUG nog bol van de ellende: ‘Optimistische troonrede heeft minima niets te bieden’, ‘w ao -platforms pleiten voor integrale aanpak‘, ‘Werkloze jongeren zwaar gepakt’. En MUG mocht dan een Amsterdamse krant zijn, dat weerhield de redactie er niet van om ver over de grens naar onrecht te speuren: ‘Op zoek naar werklozen in de SovjetUnie’, ‘Cuba in de knel’, ‘Strijd van Zapatista’s gaat iedereen aan’. Dat MUG aanvankelijk een actieblad pur sang was, is goed te merken aan een oproep van actiegroep Tegengas, die het kantelen van gasmeters aanbeveelt. Hoe? Simpel, je draait de schroeven van de gasmeter los, kantelt het apparaat en zie: de meter stopt met tellen. Ideaal voor de 12.000 huishoudens die jaarlijks worden afgesloten. Je moet het apparaat natuurlijk wél op tijd in de oude stand terugzetten voor als de meteropnemer langskomt. Het Amsterdamse energiebedrijf GEB was ‘not amused’, daar kon je op wachten. ‘Wie kantelt steelt van de gemeenschap’, reageert het GEB geprikkeld. Dat Tegengas ‘Zuid-Afrika en de multinationals’ erbij haalde, maakte weinig indruk. ‘Dat is geen rechtvaardiging om ons bedrijf maar te bestelen.’ Minstens zo controversieel is de pagina van Dr. Wiet, die uitlegt hoe je zelf wiet (marihuana) kunt kweken. Overal waar de zon vier à vijf uur per dag schijnt kan zo’n plantje prima groeien. Maar pas wel
Pluisje in hoge sferen, persbreidel en censuur
op dat de kat er niet bij kan, want die beesten zijn ‘dol op weed’. De reactie komt niet van kattenliefhebbers, die nu eindelijk snappen waarom Pluisje altijd in hogere sferen van buurmans balkon terugkeert, maar van uitkeringskantoor GAK (tegenwoordig UWV), dat MUG voortaan uit haar kantoren bant. ‘Censuur!’, roept de redactie. Onzin, vindt het GAK. ‘Er blijven nog genoeg plekken over waar je MUG kunt krijgen.’ Ook de advertentie van Sensi Seeds voor marihuanazaden, die drie jaar de achterkant siert, schiet de autoriteiten in het verkeerde gat. Nu duldt het Arbeidsbureau MUG niet langer in zijn wachtkamers. ‘Persbreidel’, zegt de redactie, die er niet over piekert om de advertentie te
schrappen. Bovendien: ‘De verkoop van hennepzaad is legaal, evenals de verkoop van andere rookwaar of drank.’ Minder controversieel zijn de artikelen over gratis lunchconcerten en zomer vakantietips, die slapen op het strand van een grote stad afraden. ‘Eén overnachting op het strand van Barcelona garandeert een paar wilde uren.’ Hoe wild, dat laat de auteur aan de fantasie van de lezer over. Verder worden plekken beschreven waar je voor minder dan een tientje kunt eten. Het zal pas tot oktober 1994 duren voordat de redactie met de rubriek ‘Verkenningen voor de smalle beurs’ van start gaat, waarin op een serieuze manier gelegenheden worden beschreven waar minima wat aan hebben. Zo worden in de eerste aflevering warenhuisrestaurants getest. Zoals je van een rechtgeaarde MUG-redacteur mag verwachten scoort de Hema beter dan de Bijenkorf. Zelfbe-
‘Vincent van Gogh was één van ons’
Naast een overmaat aan strijdbare verhalen (‘Wethouder Jonker mag oprotten met zijn aalmoezen’) levert een duik in het MUG-archief ook een aantal kostelijke reportages op, die de leuke kanten van Amsterdam belichten. We beginnen deze terugblik echter met een column van medewerker Pim Ligtvoet, die Vincent van Gogh een uitkeringsgerechtigde noemt, omdat hij zijn hele leven afhankelijk was van wat broer Theo en anderen hem toestopten. Eigenlijk was die Van Gogh dus ‘één van ons’. MUG heeft door de jaren heen enkele bijzondere series gepubliceerd. In een daarvan laat redacteur Paul Rübsaam – anoniem, uiteraard – een medewerkster van de Sociale Dienst aan het woord. Haar observaties bieden geen onthullend inkijkje, daarvoor heeft ze te weinig te melden, maar het levert wel een paar stekelige anekdotes op. Wat te denken van een medewerker van de Sociale Dienst, die tegen een cliënt die een week daarvoor nog een zelfmoordpoging heeft gedaan, zegt: ‘Ik vind het vervelend voor je, maar over twee maanden wil ik wel weten hoe het gaat met je sollicitaties.’ Dick Sinnige interviewt enkele kleurrijke types die ‘bewust baanloos’ zijn. Victor vindt dat hij niet mag klagen, want hij kent kleine middenstanders die minder verdienen dan hij aan uitkering krijgt. ‘En wat een sores hebben die mensen niet.’ Wat niet wegneemt dat hij wel eens droomt van een waardebon van duizend gulden, die hij binnen één dag moet uitgeven. ‘Nu ben ik heel vaak bezig dingen niet te kopen.’ Maar het zijn vooral de interviews die een mooi tijdsbeeld geven. Het gesprek met Ed Hollants van het Autonoom info/axie Centrum aan de Kinkerstraat is daar een mooi voorbeeld van. Met de autonomen, die een dagtaak hebben aan het bestrijden van fascisme, valt niet te spotten, maar Ed bestrijdt dat de acties gewelddadig zijn. “Er wordt een aantal mensen in zwarte, leren jassen gezien en dan zegt de politie ‘zeg maar dat de autonomen begonnen zijn’ en de pers neemt dat meteen over.” Minstens zo opmerkelijk is het interview (juni 2000) met de immer tegendraadse journalist en ‘ex-uitkeringsgerechtigde’ Willem Oltmans, die na lang juridisch getouwtrek eindelijk een fikse
MUG Magazine oktober 2013
dieningsrestaurant ‘La Ruche’ is gewoon te duur. Bovendien krijg je er zo weinig, dat je je maag wel moet vullen met ‘pizzapunten, soep en salades’. Voor je het weet ben je ‘minstens dertig gulden’ kwijt. Dat schiet dus niet op. Elke maand neemt de redactie een andere sector onder de loep zoals fietsenmakers, kappers, verhuizers, wasserettes, kringloopwinkels, lunchgelegenheden, markten, gereedschapsuitlenen en Argentijnse tangocursussen. Zo worden winkels besproken waar je voor weinig geld foto’s kunt laten ontwikkelen en afdrukken. Er blijken zelfs fotowinkels te zijn waar je alleen die afdrukken hoeft af te nemen ‘waar je tevreden over bent’. Helaas is Fotohome wel een beetje streng want ook al is je relatie net uit, dan nóg moet je die foto’s gewoon afnemen. Een grof schandaal, dat spreekt. De kleurrijkste besprekingen komen van redacteur Martin Brandwagt, die zijn kans grijpt om zijn favoriete ‘flipperkasten met vijf ballen’ te testen. Hij citeert grootmeester Jan Hein Donner, die gezegd zou heb-
schadevergoeding (8 miljoen gulden) van de staat krijgt. Oltmans heeft achtenhalf jaar van een bijstandsuitkering geleefd, maar dat heeft hem niet milder gestemd jegens mensen met een uitkering. Integendeel, hij ergert zich ‘groen en geel’ aan sommige uitkeringstrekkers. ‘Ik vind er de meest walgelijke mensen bij. Die gewoon profiteren, die te beroerd zijn om te werken en de hele dag op hun bed liggen.’ Genoeg gelachen, want het is de hoogste tijd om de aandacht te vestigen op enkele juweeltjes van reportages die begin 2000 in MUG hebben gestaan. Zo komt verslaggever Hans van Vinkeveen met een prachtig verhaal over Amsterdammers die bij mooi weer urenlang voor hun huis op een stoeltje bivakkeren. ‘We zeggen ook mensen gedag, die we nog nooit hebben gezien,’ vertelt Annie uit De Pijp aan de verslaggever, die vervolgens een fraai staaltje Amsterdamse humor vastlegt. Van de overkant brult een mannenstem: ‘Annie, laat je niet uithoren over je seksleven.’ Naast Annie praat de verslaggever ook met Kattenburger Theo, bij wie je het niet moet wagen een bestelbus voor zijn neus te parkeren. ‘Als het nodig is, dreig ik met een lekke band. Ik wil uitzicht hebben.’ Ook maken we kennis met Bep uit de Goudsbloemstraat (Jordaan), die dan wel achter een rollator loopt, maar nog steeds haar mondje kan roeren als de nachtrust wordt verstoord door een schreeuwlelijk op straat. ‘Ik trek mijn scheur wel open. Roep ik uit het raam: Je houdt je schijnheilige kop of ik draai die kippennek van je om. Zo moet je optreden, anders krijgen ze de overhand.’ Maar ronduit hilarisch is de reportage die dezelfde verslaggever wijdt aan Amsterdam-Noord, waar heel wat tuinen worden opgefleurd door een vrolijke tuinkabouter. Lydia Brandt heeft er maar liefst vijftig in haar tuin staan. De kabouters zijn weliswaar uitgerust met allerlei tuingereedschap, maar veel heb je er niet aan, constateert Lydia droogjes. ‘Ik kijk ’s nachts wel eens naar buiten, maar ze voeren geen steek uit.’ Af en toe groet ze haar kaboutervrienden joviaal met ‘Goeiemorgen heren, staan jullie er allemaal nog?’ Maar daar blijft het bij. ‘Ik maak geen praatje hoor. Dat gaat me te ver.’
Achtergrond
11
ben dat vrouwen niet kunnen schaken. Volgens Brandwagt kunnen ze ook al niet flipperen. En daarom verwijst hij de dames naar vrouwencafé Saarein, waar een oude flipperkast staat waar een blind paard geen schade kan doen. ‘Door zijn eenvoud is het een ideale kast voor beginnende flipperaarsters.’ Met dezelfde bravoure en scherpe blik bespreekt hij bioscopen waar je voor weinig geld naar de film kunt. De sneakpreviews (verrassingsvoorstellingen) van Kriterion vinden bij hem echter geen genade. ‘Ondergetekende kan zich niet herinneren ooit een goede film in de ‘sneak’ te hebben gezien’. Het verbaast hem dan ook dat de zaal altijd bomvol is. Kortom, een ideale plek voor ‘niet al te kritische geesten, die van een luidruchtig publiek houden.’ En oké, in de City kun je ’s ochtends al voor zevenenhalve gulden een film bekijken, maarrr…. ‘De rust in de zaal – meestal zit er een man of zes – staat lijnrecht tegenover het oorverdovende geluid van de vrijwel zonder uitzondering Amerikaanse films. Wie nog niet wakker is op zaterdag- en zondagmorgen, wordt dat terstond.’ De rubriek ‘Verkenningen voor de smalle beurs’ bespreekt zelfs opticiens, waar je voor een prettig prijsje een montuur kunt aanschaffen. Opticien Donald Jongejans in de Noorderkerkstraat wordt aangeprezen omdat hij oude voorraden opkoopt. Jonge mensen, die van hun ouders een vast bedrag krijgen om een bril te kopen slagen bij hem voor een habbekrats. En van de rest kunnen ze lekker stappen. Niet dat iedereen die zijn zaak bezoekt een smalle beurs heeft. Twee jaar geleden had NRC een artikel aan hem gewijd en plotseling stonden er allemaal advocaten en doktoren in de zaak: ‘Verbaezend goedkoop, kaerel.’ Ze kochten er gelijk maar drie of vier. Jongejans vond het wel best. ‘Van dat geld ben ik een week op vakantie geweest.’
Een ideale kast voor beginnende flipperaars
12
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
Freek Ossel: ‘Nieuwe armen vormen een nieuwe uitdaging’ Freek Ossel is wethouder armoedebeleid, wonen en haven. MUGhoofdredacteur Joop Lahaise sprak met hem over armoede in de stad, over 25 jaar geleden en nu. Ossel ziet veel ellende maar ook lichtpuntjes. Tekst Marcel Schor Beeld George Maas/Fotonova Freek Ossel: “Welke ontwikkeling zie jij zelf over de afgelopen 25 jaar? In de jaren tachtig was er ook veel armoede.” Joop Lahaise: “Ja, maar anders. We zijn rijker in de zin van een auto voor de deur, opgeknapte pandjes, flatscreen-tv’s en smartphones. In de jaren tachtig hadden minder mensen een auto, of het was een oude, en men ging één keer of niet op vakantie. De rijkdom, of zo je wilt de armoede, was eerlijker verdeeld.” Ossel: “Ik ben dat wel met je eens. De
relatieve armoede is nu dieper. De afstand is ook groter geworden.” Lahaise: “Vooral isolement lijkt mij een serieuzer probleem dan toen. Anderzijds heb je nu internet en Facebook om contact met de wereld te houden.” Ossel: “Er worden ook meer eisen aan mensen gesteld. De wereld is ingewikkelder geworden én individualistischer. Mensen moeten meer zelf doen.” Lahaise: “We hadden een verzorgingsmaatschappij. Mensen kregen de ruimte om zich te ontplooien. Vanuit MUG zien wij mensen nu aan alle kanten over de rand vallen. In de jaren tachtig had je geen voedselbank, was niet nodig.” Ossel: “Dat ben ik niet met je eens, die had er kunnen zijn. Ook toen waren er mensen die niet uitkwamen. Er is veel verbeterd. Als je kijkt naar het aantal armoedevoorzieningen en hoe die func tioneren, dan zijn die beter dan toen.” Lahaise: “Maar in de jaren tachtig waren er meer mogelijkheden om er ‘op eigen kracht’ uit te komen. Het was makkelijker om erbij te rotzooien, te hosselen. Dat is niet alleen negatief want daar hebben we een geweldige creatieve industrie aan te danken in deze stad.”
Ossel: “Aan relatieve regelvrijheid zitten voordelen, dat begrijp ik. Ik ga onze huidige maatschappij niet verheerlijken. Alleen is op dit moment de dominante cultuur er een van ‘we willen dat mensen hun school afmaken, niet lang over een studie doen, in beweging blijven en niet in een uitkering blijven hangen’. Ik ken mensen uit mijn studietijd die nog steeds in een uitkering zitten. Maar om eens van die jaren tachtig af te stappen, wat mij fascineert als het om armoede gaat, is dat er nu twee groepen zijn. Eén die moeilijk meekomt, met een veelvoud aan problemen. Van die groep weten wij niet heel veel af, en die heeft het extra moeilijk omdat de crisis doorzet. Dat is hardcore armoede. Een andere groep zijn de nieuwe armen: mensen met hun huis onder water, zzp’ers, werkenden met kleine baantjes. Als beleidsmakers worstelen wij ook met deze groep. We hebben onze voorzieningen op orde én uitgebreid. We hebben de schuldhulp geprofessionaliseerd, daar ben ik supertrots op. En wij zijn ondanks de crisis in staat gebleken om het armoedebudget in stand te houden.”
‘Als het om armoede gaat, zijn er twee groepen’
Advertenties
STICHTING STEUNFONDS BUURT- EN JONGERENWERK AMSTERDAM
- fonds voor sociale initiatieven Financiële ondersteuning van kleinschalige projecten in Amsterdam. Ons steunfonds ondersteunt kleinschalige projecten in Amsterdam. Wij verwachten dat deze projecten een buurt leefbaarder maken en dat zij contacten tussen buurtbewoners (individuen, bedrijven, organisaties) tot stand brengen en verstevigen. Uw project is een enthousiasmerend en vrolijk voorbeeld voor anderen. Wie een inspirerend idee heeft, maar te weinig geld om te starten, kijkt voor informatie en mogelijkheden op onze website of neemt contact met ons op. Deze kleinschalige projecten hoeven niet aan alle voorwaarden en criteria te voldoen. De aanvrager of het project moet wel rechtspersoonlijkheid bezitten. www.steunfondsamsterdam.nl e-mail:
[email protected]
Stichting Steunfonds BJA p/a Orionstraat 205 1622 BR Hoorn
Steunpunt GGZ
Zit je met een probleem en blijf je maar malen, zonder tot een oplossing te komen? Kom dan eens met ons praten. Wij bieden
GRATIS ADVIES over wonen, behandeling, administratie, financiën of eenzaamheid. Wij gaan vertrouwelijk met je vraag om en zijn onafhankelijk van GGZ-instellingen en maatschappelijk werk. T 020 5777976 E
[email protected]
MUG Magazine oktober 2013
Lahaise: “We mogen er trots op zijn dat we als stad op de feiten voorop lopen.” Ossel: “Maar met die nieuwe groep moeten we iets. Waar zijn zij gevoelig voor, wat willen ze?”
een DWI-ambtenaar neerzetten de problemen worden opgelost, lijkt me naïef. Een groep bij het August Allebéplein helpt buurtbewoners die niet of beperkt worden bereikt. Zij zoeken naar een ma-
Lahaise: “Ik denk dat die tweede groep vooral ruimte nodig heeft. En wat praktische ondersteuning. Ik merk aan de nieuwe armen, die we bij MUG veel zien, dat ze kwaliteiten hebben, over een netwerk beschikken. Ze hebben alleen last van de crisis en zoeken nieuwe manieren om weer mee te kunnen doen. Daarbij lopen ze tegen een stelsel aan vol beperkingen. Zij krijgen als hbo’er of academicus een participatietraject op mbo-niveau aan geboden, terwijl zij ook freelance klussen kunnen accepteren.” Ossel: “Over de mate waarin dat voorkomt, kun je praten. In het werkbeleid erkennen we dat je daar rekening mee moet houden. Tegelijkertijd moeten we wel komen tot eenduidige regels. In dát spanningsveld zitten we.” Lahaise: “Over die eerste groep, mensen die in een marginale positie zijn beland: Ik was laatst in Rotterdam, in de wijk Charlois. Wat mij daar opviel, was dat de klantmanager van de sociale dienst niet meer achter het loket zat maar in een soort buurthuis. Direct aanspreekbaar.” Ossel: “Het idee dat als we daar alleen
PvdA-wethouder nier om aansluiting bij Freek Ossel: instellingen te vinden, ‘Hoe bereikt zoals ouder- en kindMUG de nieuwe centra, Samen DOEN groepen armen en Madi’s. Dat is uit in onze stad?’ de basis ontstaan. Belangrijk is dat mensen bij die instellingen dit zien zitten en meedoen.” Lahaise: “Spijtig dat woningcorporaties bij dit soort initiatieven niet meer betrokken mogen zijn, vanwege regeringsbeleid.” Ossel: “Ik ben wat optimistischer. De definitie van leefbaarheid is door woon minister Blok gelukkig iets ruimer gesteld. Als een corporatie in een focuswijk als de Dobbebuurt in Nieuw-West in leefbaarheid wil investeren, mét het stadsdeel en anderen, dan denk ik niet dat Blok dat zal verbieden. Als de urgentie groot is, zo interpreteer ik het, dan kan er wel iets.” Lahaise: “Maar willen ze dat nog wel?” Ossel: “Ik heb ze recent nog gesproken. Ze zien voor zichzelf nog steeds een taak om de leefbaarheid te verbeteren. Ik hoop dat we hier afspraken over kunnen maken. Met die verhuurdersheffing wordt het wel
Achtergrond
13
de tering naar de nering zetten.” Lahaise: “Wat frustreert je het meest als je terugkijkt op 3,5 jaar armoedebeleid?” Ossel: “Het gaat over mensen in armoede en dan is het te laat. Er moet meer aan preventie gebeuren. Ik zou willen dat op scholen financiële zelfredzaamheid wordt aangeleerd. Zoals je vroeger verkeersexamen deed, zou er ook een financieel examen moeten komen. Liefst nu al, op alle scholen in de stad. Ik hoop dat mijn opvolger hier oog voor heeft. We mogen nog meer maatschappelijke steun van bedrijven krijgen. Daar moet aan getrokken worden. Een mooi voorbeeld is de Rabobank die een school meerjarig steunt. Er wordt voedsel uitgedeeld en lessen financiële zelfredzaamheid gegeven. Dit komt bovenop wat de gemeente al doet. Neem de Ghanese gemeenschap, 43 procent van de jongeren leeft in armoede. We hebben de scholierenregeling, een pc-regeling en Stadspas. Maar we bereiken ze veel te weinig. De Kinderombudsman vindt dat je deze jongeren direct moet aanspreken, zonder ouders ertussen. Probeer met een pakket te komen dat die kinderen direct helpt. Dat idee spreekt mij aan.” Oud-wethouder Piet Jonker (PvdA) zei bij de presentatie van de eerste MUG: ‘Het is opvallend hoe weinig we van de uitkeringsgerechtigden horen. Ik hoop dat MUG in staat zal zijn uitkeringsgerechtigden een stem te geven en te bereiken. Dit laatste mislukt ons als gemeente namelijk regelmatig.’ Ossel: “Dat was 1988, de oude MUG-filosofie als blad van uitkeringstrekkers. In deze tijd horen we de stem van grote groepen wel en we bedienen ze ook. Van de nieuwe groepen weten we nog te weinig wat er leeft. Ik ben benieuwd hoe MUG die denkt te bereiken. Waar MUG over 25 jaar staat? Het papier zal er dan niet meer zijn. Wat ik hoop, is dat jullie maatschappelijk betrokken bedrijven weten te binden, waardoor MUG zelfstandiger kan worden, de rol van luis in de pels kan blijven spelen en het contact met mensen in een lastige positie weet uit te bouwen. Het zou mooi zijn als jullie die functie in de stad pakken.”
14
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
Met minder middelen meer bereiken Het Amsterdams Steunpunt Wonen viert net als MUG Magazine zijn 25-jarig bestaan. Wat heeft ASW in die tijd bereikt en hoe gaan ze verder? Tekst Jojanneke Spoor Beeld John Melskens “Als mensen zich eigenaar voelen van hun woonomgeving zorgen ze er beter voor”, meent Jacqueline van Loon, directeur van het Amsterdam Steunpunt
Eef Meijerman Wonen (ASW). “Wij en Jacqueline ondersteunen mensen van Loon van die ideeën hebben ter het ASW verbetering van de buurt.” Als mede-directeur Eef Meijerman wordt gevraagd naar het ontstaan van zijn organisatie, volgt een aaneenschakeling van namen en afkortingen. “Het ASW is ontstaan uit een fusie van zeven clubjes”, vertelt hij. “Een ingewikkelde organisatie van mensen die zich vanuit hun doelgroep allemaal met wonen bezighielden. We begonnen met vijf thematische groepen en zeven categorale werkgroepen. Langzaamaan zijn we gespecialiseerd en in 1999 is de belangenbehartiging van huurders ondergebracht bij de Huurdersvereniging Amsterdam.” De situatie 25 jaar geleden? Veel leeg-
stand. Wijken die verloederden en een opkomende kraakbeweging. Uit onvrede over de woningnood verstoorden krakers de inhuldiging van Koningin Beatrix in 1980. De leus ‘geen woning, geen kroning’ kreeg landelijke bekendheid. Na vijfentwintig jaar beleidsadvies en participatieve woonprojecten is er veel bereikt. Maar er moet ook nog veel gebeuren. De inhuldiging van de nieuwe koning werd dit keer ongemoeid gelaten, maar toch is er reden voor zorg over de woningmarkt. “We hoeven ons nog niet te vervelen”, aldus Meijerman, die problemen graag positief benadert. Het ASW biedt simpele en praktische ondersteuning in hun wijksteunpunten. “Daar kun je de huurprijs laten controleren”, vertelt Meijerman. “Je kunt er ook terecht als je problemen hebt met onderhoud of servicekosten. En we helpen met energiebeheer of bij problemen met je huurcontract. Bij het woningnetspreekuur kun je samen met een medewerker het inschrijfformulier invullen. Dat is voor mensen die niet goed Nederlands spreken of niet goed zijn met computers best ingewikkeld.” Naast praktische hulp wil het ASW vooral de initiatieven van bewoners ondersteunen en stimuleren. “De overheid begint zich terug te trekken, dus mensen moeten zelf aan de slag. Het verbinden van die twee groepen – de huurders die aan beleidsadvisering doen en de mensen die in de wijk actief zijn – is onze taak.” Jacqueline van Loon: “Corporaties erkennen al lange tijd dat stedelijke vernieuwing niet alleen een technische verbetering is, maar dat je daar mensen bij moet betrekken. Niet alleen participeren aan
de vergadertafel, maar ook in de praktijk. Je kunt wijken wel opkalefateren door stenen te stapelen, maar het zijn uiteindelijk de mensen die het doen. Mensen zijn de succesfactor.” De ervaring van ASW leert dat als mensen meepraten over ontwikkelingen, de resultaten kwalitatief beter zijn. “Het gaat niet alleen om de woning”, legt Van Loon uit. “Maar ook om de woonomgeving. Bewoners kennen die het beste. Zij kennen de voorzieningen en weten wat er aan ontbreekt. Kun je ergens picknicken? Kunnen de kinderen ergens spelen? Dat bespreken ze met corporaties of ze nemen gewoon zelf het initiatief. Dan vragen ze zich bijvoorbeeld af: kunnen we van al dat kijkgroen ook eetbaar groen maken? Het gaat vaak om arme mensen. Die willen tomaten kweken!” Volgens Van Loon is er sprake van verborgen armoede. “Je ziet het aan kinderen, aan de kleren die ze op school aanhebben. Kinderen die niet met schoolreisjes mee kunnen, geen lunchpakketje hebben en hongerig op school komen.” “De problemen stapelen zich op”, vervolgt Van Loon. “Mensen zitten zonder gas en licht. Huisuitzettingen nemen toe, het aantal klanten van de voedselbank neemt toe. In Amsterdam-Zuidoost zijn al verschillende mensen bij het wijksteunpunt gekomen die nu in een oude auto wonen.” Voor Meijerman en Van Loon bewijst de huidige situatie dat ze op het juiste pad zitten. “Wij werken al jaren aan participatie”, vertelt Meijerman. “Voor ons is het woord participatiesamenleving, dat Willem-Alexander in de troonrede noemde, niet nieuw. Wij vinden het belangrijk om keuzes meer aan mensen over te laten, zodat je weet dat wat je doet ook echt is wat mensen willen. Zo kan je met minder middelen toch veel bereiken.”
Uiteindelijk zijn mensen de succesfactor
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
15
Kinderombudsman pleit voor ‘kindpakket’ tegen armoede Een op de negen Nederlandse kinderen leeft in armoede. In Amsterdam is dat percentage nog hoger. De Kinderombudsman opende daarom het online meldpunt Kinderen in Armoede. Tekst Jojanneke Spoor Beeld Pejo ‘Bij alles wat ik doe, moet ik nadenken’, vertelt Elze (17). ‘Bijvoorbeeld of ik zomaar wat te eten kan pakken of dat ik dan al mijn avondeten eet. Als ik uit school kom en honger heb, kan ik niet zomaar iets pakken. Het arm zijn houd je de hele dag bezig.’ Elze reageerde op de oproep van Kinderombudsman Marc Dullaert en vertelde haar verhaal op het online meldpunt Kinderen in Armoede. De Kinderombudsman wilde via dit meldpunt in beeld krijgen wat kinderen in armoede ervaren en welke oplossingen zij zien. Er reageerden ongeveer zevenhonderd kinderen. Ook mensen die in de schuldhulpverlening of jeugdzorg werken, konden hun verhaal doen. Daarnaast onderzocht de Kinderombudsman wat gemeenten doen om kinderen in arme gezinnen te ondersteunen. Het merendeel van de kinderen die in armoede leven, wordt elke dag met geldgebrek geconfronteerd. De conclusies in het rapport van de Kinderombudsman zijn aangrijpend: ‘Er is geen dagelijkse warme maaltijd en geen nieuwe kleding wanneer dat nodig is. Meer dan de helft van de kinderen gaat naar de voedsel- en kledingbank of heeft te maken gehad met het afsluiten van elektriciteit. Lid zijn van een sportclub of het vieren van een verjaardag is geen vanzelfsprekendheid.’ Armoede kan verstrekkende gevolgen hebben. Damien (11) heeft het bijzonder moeilijk. Hij schreef naar het meldpunt: ‘De kinderen in mijn klas weten dat ik uit een arm gezin kom en schelden me uit voor zwerver, viezerik en stinkerd. Kinderen houden hun neus dicht als ze langs me lopen en zeggen dat ik stink. Als ik een boek of schrift heb aangeraakt, vegen ze dat met hun mouw af wanneer zij het willen gebruiken. Ze sluiten me buiten en pesten ook via internet. Mijn klasgenoten weigeren mijn vriendschapsverzoeken op Facebook en sturen nare mailtjes.’
Er zijn in Amsterdam verschillende regelingen voor kinderen als Damien en Elze. Met de scholierenvergoeding kunnen ouders met een laag inkomen de kosten voor school, sport en culturele activiteiten van hun kinderen betalen. Ook is er een pc-voorziening, om kinderen in gezinnen met een laag inkomen toch een computer met internettoegang te verschaffen. Amsterdam ‘monitort’ het beleid en heeft daarom als een van de weinige gemeenten inzicht in het effect van het eigen beleid. Maar er moet veel meer gebeuren, meent de Kinderombudsman. Geld geven aan ouders raadt hij af, want die gebruiken dat om het huishoudboekje aan te vullen. Hij adviseert gemeenten een speciaal ‘kindpakket’ samen te stellen, met ten minste de meest noodzakelijke behoeften. ‘Aangevuld met zaken om mee te kunnen doen in de samenleving: vouchers voor basisbenodigdheden zoals een stel winter- en zomerkleren en bijvoorbeeld lessen voor een zwemdiploma, een bibliotheekpasje, toegang tot lokaal openbaar vervoer en deelname aan een wekelijkse activiteit ter ontspanning of sportieve of culturele ontwikkeling. Dit pakket moet beschikbaar zijn voor alle kinderen in een huishouden met een besteedbaar inkomen onder de norm van 120 procent van het sociaal minimum.’ Wethouder armoedebeleid Freek Ossel (PvdA) staat er positief tegenover. “Het draait om hulp in natura”, zegt hij. “Iets wat we naast de bestaande voorzieningen zouden kunnen doen.” Ossel gaat het voorstel van de Kinderombudsman verder uitwerken. “Wat ik niet wil, is dat we straks zeven stadsdelen en zeven kinderpakketten hebben, plus nog één voor de centrale
stad. We gaan het goed afstemmen met de stadsdelen.” West heeft al aangegeven het kindpakket te willen invoeren en onderzoekt hoe bedrijven uit de buurt eraan kunnen bijdragen. De Kinderombudsman stelt ook dat er beter moet worden geluisterd naar kinderen. Volgens het Kinderrechtenverdrag moet de mening van het kind in alle procedures die hem of haar aangaan, worden gehoord en serieus worden genomen. Het rapport Kin-
deren in Armoede biedt daartoe een eerste aanzet maar het is aan de gemeente om in contact te komen met de kinderen en jongeren in de eigen stad. Zij hebben vaak goede ideeën om het leven in armoede draaglijker te maken of – beter nog – financieel sterker te worden. De kinderen uit het onderzoek zeggen dat je creatief moet zijn als je met weinig geld moet rondkomen. Ze vinden het belangrijk om het bespreekbaar te maken, maar het allerbelangrijkste is volgens veel kinderen om vertrouwen te houden. Fabiona (17) zegt: ‘Wacht gewoon af, al duurt het een jaar, twee jaar, of vijf jaar, uiteindelijk zal het altijd beter gaan.’
16
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
De meest onzichtbare armoede is illegale armoede Alee (28) uit Tanzania is een van de naar schatting 15.000 illegale Amsterdammers. Zijn leven bestaat uit wachten en overleven. Het Wereldhuis van de protestantse diaconie biedt hulp. Tekst Marcel Schor Beeld Sandra Hoogeboom
Als kind keek Alee met bewondering naar voetballers als Patrick Kluivert, Clarence Seedorf en Edgar Davids. Voor de jonge Tanzaniaan was het rijke Nederland een land waar zwarte voetbalspelers het ver konden schoppen. Daar zou hij later willen wonen. Zijn vader werkte op het land van een rijke Arabier. Alee bleef daar alleen achter toen zijn moeder overleed en zijn vader vertrok. De zoon van de landeigenaar kreeg een oogje op hem. In de Tanzaniaanse en Arabische cultuur rust een taboe op homoseksualiteit. Problemen thuis, armoede, geen dag op school doorgebracht en gebrek aan werk bracht hem naar Zuid-Afrika. Een Senegalese vriend haalde hem over
Alee is graag alom als verstekeling leen in het park, aan boord van een om na te denken schip naar Europa te en tot God om gaan. Dit lukte via verblijfspapieren Marokko en Spanje. te bidden Uiteindelijk kwam hij in Amsterdam terecht. “Een droom kwam uit”, glundert Alee nog altijd. Hij vroeg om een verblijfsvergunning maar kreeg die niet. Ruim een jaar zat hij vast, in afwachting van een uitzetting. Dat lukte de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) niet omdat geen enkel land hem als staatsburger erkende, ook Tanzania niet. Hij behoort tot de groep vluchtelingen die niet uitgezet kan worden maar hier ook niet welkom is.
De eerste weken zwierf Alee zonder een cent op zak door Amsterdam. Uiteindelijk kwam hij terecht bij het Wereldhuis, een ontmoetingscentrum voor illegalen van de protestantse diaconie. Hij kreeg een gratis maaltijd en hulp. “Er zijn genoeg mensen in Amsterdam die iemand in mijn situatie willen helpen”, weet Alee. Om eraan toe te voegen: “Het is een vrije stad. Zolang je geen gekke dingen doet, laten de politie en de gemeente je met rust. Als ik mij netjes gedraag, hoef ik niet bang te zijn.” Voor de meeste vluchtelingen geldt dat zij liever met niets leven maar in vrede en veiligheid, dan een uitzichtloos bestaan in eigen land. Alee is vastberaden om zich in ‘zijn’ stad een plekje te veroveren. Voor iemand zonder papieren is dat lastig. Want hoe overleef je als je helemaal niets hebt? “Van het Wereldhuis krijg ik €15,- per twee weken, waar ik mijn boodschappen van doe. Ik fiets de hele stad door. Bij Tanger in Slotermeer koop ik kip, op de Ten Katemarkt en de Dappermarkt is groente aan het einde van de dag spotgoedkoop. Kleding en schoenen haal ik op de Waterloopleinmarkt. Soms krijg ik tegen sluitingstijd iets gratis. Ik ga ook naar kringloopwinkels, bij Karma Karma op de Admiraal de Ruijterweg heb ik mooie winterschoenen voor €15,- gezien.” Hij benadrukt: “Mijn kleding ziet er goed uit. Niemand kan aan mij zien dat ik niets heb, op straat overkomt het me zelfs regelmatig dat iemand mij om een beetje geld vraagt.” Via het Wereldhuis heeft hij een kamer kunnen krijgen in de Staatsliedenbuurt, waar hij in een gemeenschappelijke keuken zijn eigen potje kookt. Met een glimlach laat hij wat foto’s van zijn kookkunst zien: “Ik kook Arabisch, Afrikaans en Europees, alle ingrediënten zijn vers.”
MUG Magazine oktober 2013
‘s Avonds is Alee meestal op zijn kamer en kijkt hij voetbal of tennis. Dankzij bemiddeling van het Wereldhuis volgt Alee elke vrijdagochtend Nederlandse les voor mensen zonder papieren. Al eerder heeft hij zichzelf leren lezen en schrijven. De andere ochtenden doet hij meestal aan sport. “Ik jog en gebruik de fitnesstoestellen in het Westerpark en het Rembrandtpark om in vorm te blijven. En ik voetbal ook in het park. Het is belangrijk om gezond te blijven.” Maar topsport zit er voor hem even niet in. Mensen zonder verblijfspapieren hebben recht op basiszorg, meer niet. Geld voor een röntgenfoto om met een behandelplan voor de knieblessure van Alee te komen is er dus niet. Voor sport heeft hij wel genoeg tijd, zolang hij zonder werk zit. Zicht op een baan heeft hij nauwelijks. Voor zwart werk kunnen vrouwelijke illegalen veelal als schoonmaakster bij particulieren terecht. Voor mannen is er vrijwel geen zwart werk te vinden. “Ik zou graag aan de slag willen; hekken schilderen lijkt me wel wat.” Soms doet hij klusjes voor het Wereldhuis in de keuken of in de tuin. Denkt hij ooit een verblijfsvergunning te krijgen? “Ik heb geen idee. Het ligt weer bij de rechtbank, maar het kan nog jaren duren voordat er een uitspraak komt.” Zijn leven bestaat uit wachten, wachten... jaren wachten en overleven. In de hoop dat het Wereldhuis hem blijft ondersteunen. In het Wereldhuis heeft hij een heleboel mensen leren kennen; hij kan zijn verhaal met hen delen. Maar soms is hij het liefst alleen. Op een bankje in het Vondelpark denkt hij dan na over zijn leven. “Ik praat met God en bid dat ik ooit die papieren kan krijgen en mijn eigen geld kan gaan verdienen. In Nederland wil ik blijven, mijn toekomst ligt hier.” Maar Alee droomt verder: “Ooit hoop ik als een succesvol man naar Tanzania terug te keren. Dan wil ik een bedrijf starten en mensen aan werk helpen.” Voor Alee is het soms nog wel wennen aan de gebruiken van zijn nieuwe vaderland. “Hoe is het mogelijk dat je je eigen ouders in een verzorgingshuis wegstopt? En dat kinderen een grote mond tegen hun ouders opzetten. En wat me ook blijft verbazen: waarom willen
Vrijwel geen zwart werk voor mannen te vinden
Achtergrond
17
Nederlanders altijd onmiddellijk weten hoe je heet en waar je vandaan komt?” Vrijwilligers gezocht
Het Wereldhuis helpt mensen zonder papieren en kan daarbij alle hulp gebruiken. Wekelijks komen er 450 bezoekers voor cursussen en hulpverlening. Het Wereldhuis zoekt vrijwilligsters voor kinderactiviteiten ter ondersteuning van alleenstaande Afrikaanse moeders zonder verblijfsvergunning. De kinderactiviteiten zijn elke donderdag van 16.00 tot 20.00 uur. Het Wereldhuis zoekt ook buddy’s voor de begeleiding van migranten. Bezoekers aan het Wereldhuis hebben vaak behoefte aan ondersteuning in hun contacten met officiële instanties, in de vorm van een buddy. Een buddy is elke
Het Wereldhuis aan de Nieuwe Herengracht helpt Amsterdammers zonder papieren. De verscheidenheid binnen deze groep is groot: Uitgeprocedeerde asielzoekers die niet terug kunnen naar hun geboorteland omdat zij gevaar lopen. Slachtoffers van mensenhandel, veelal vrouwen uit Afrikaanse landen die onder valse voorwendselen naar Europa zijn gehaald. Ook kan er sprake zijn van mislukte gezinsmigratie. Deze groep bestaat vooral uit Turkse en Marokkaanse vrouwen die binnen vijf jaar van hun Nederlandse man zijn gescheiden. Ineens zijn ze illegaal. Arbeidsmigranten zijn gevlucht vanwege weinig perspectief op een zelfstandig bestaan in eigen
woensdag beschikbaar van 13.00 tot 17.00 uur. Interesse? Stuur een mail naar
[email protected] of bel 06 28879306. Of kijk op de website www.wereldhuis.org.
land, zoals Alee uit Tanzania (zie hierboven). In Amsterdam leven naar schatting 10.000 tot 15.000 mensen zonder papieren. Voor vertrek naar Europa hebben de meeste vluchtelingen geen idee dat zij in Amsterdam terecht zouden komen. Vluchtelingen volgen met valse papieren de routes van mensenhandelaren of komen met een vervalst visum. De praktijk: De eerste dagen of weken na aankomst in Amsterdam zwerven zij vaak rond, zonder iets op zak. Totdat iemand die dezelfde taal spreekt, hen wijst op een gratis opvangplek bij een landgenoot, kerk of het Stoelenproject. Voor een maaltijd en hulp komen veel illegalen bij het Wereldhuis. Medewerker Federica
Armandillo: “Sommige mensen hebben echt niets. Geen geld, nauwelijks te eten en geen vaste woonplaats.” De hulp bestaat uit een training basisrechten: toegang tot gezondheidszorg, recht op juridische bijstand, bescherming tegen mensenhandel en de leerplicht voor kinderen. Ook leren de illegalen alles over het aanvragen van een verblijfsvergunning. Het Wereldhuis biedt cursussen Nederlands en Engels en geeft computerles. Het is ook een plek om een sociaal netwerk te verkrijgen. De meeste medewerkers zijn vrijwilligers die zelf ook zonder papieren zitten. Armandillo: “Het is een zeer kwetsbare groep, die van vrijwel alles is uitgesloten. Op indrukwekkende wijze gaan zij op eigen kracht door.”
18
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
MUG arrangeerde in samenwerking met de Periklesstichting gesprekken tussen beleidsmakers en mensen in de bijstand. Een van deze gesprekken is hier samengevat: Mireille Codfried ontmoet Herman Wijffels.
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
19
Basisinkomen in combinatie met duurzame economie Mireille Codfried ontvangt een uitkering en zet zich actief in voor bijstandsgerechtigden. Ze vraagt oud-bankier en SER-voorzitter Herman Wijffels naar de toekomst van de sociale zekerheid. Tekst Joop Lahaise Beeld Hollandse Hoogte - Inzet Sandra Hoogeboom Mireille Codfried: “Hoe trekken we de arbeidsmarkt weer vlot, zodat iedereen weer mee kan doen?” Herman Wijffels: “Door de sociale zekerheid te definiëren in termen van ontwikkeling. Mensen moeten continu investeren in kennis en vaardigheden.” Codfried: “Permanente educatie.” “Ja, gericht op een andere economie, een circulaire economie, waarbij we nieuwe grondstoffen extra belasten en onszelf dwingen om zoveel mogelijk te hergebruiken. Dat vereist een andere manier van werken: intensiever samenwerken en het vernieuwen van fabrieken, machines enzovoort. Die omslag naar een nieuwe economie moeten we doen met een gemiddeld oudere beroepsbevolking. Investeren in een zich vernieuwende economie zou ook daarom een prioriteit moeten zijn in de sociale zekerheid.” Codfried: “Maar sociale zekerheid heb je nodig als je niet meer selfsupporting bent qua werk en inkomen?” Wijffels: “We hebben nu een sociale zekerheid met als voorwaarde dat je niks doet. Wel zo snel mogelijk aan het werk maar tot die tijd vooral niets doen. Ik wil dat omdraaien. Als je werkloos wordt, is dat de ideale tijd om in jezelf te investeren, je te herkwalificeren voor de veranderende arbeidsmarkt.” Codfried: “Wie moet dat doen?” Wijffels: “In een ww-uitkering moeten er vanuit het UWV en ook vanuit bedrijfssectoren mogelijkheden zijn jezelf te ontwikkelen. Zie het leven als één grote ontwikkelingsopdracht. Dat geldt voor de maatschappij en voor individuen. Dat is wat anders dan mensen ‘verzorgen’, zoals we in de verzorgingsstaat deden. Het gaat erom dat we van een verzorgings arrangement naar een systeem gaan waarin we mensen helpen zich te ontwikkelen, productief te blijven en hun bijdrage aan de maatschappij te leveren. Als je bete-
kenis hebt voor anderen, dan ontleen je daar ook zingeving en waardigheid aan.” Codfried: “De w w kent scholingsgelden maar veel mensen komen niet meer in de ww. Ze hebben een flex- of oproepcontract en belanden sneller in de bijstand, die veel soberder is dan de ww.” Wijffels: “Dat vereist een wijziging van de voorzieningen. Neem immigranten. Nog steeds zijn veel van die mensen als ze hier net zijn onvoldoende productief om het minimumloon te verdienen. Ik ben ervoor tijdelijk onder het minimumloon te werken, dus beloond worden op het niveau van wat je presteert, aangevuld tot een sociaal minimum. Zo kunnen mensen als het ware in die arbeidsmarkt groeien. Ik hecht veel waarde aan de zelfstandigheid van mensen. Dus ik ben uiteindelijk – en dat is niet van vandaag of morgen – voor het basisinkomen. Dat zou de sociale zekerheid sterk vereenvoudigen. Een basisinkomen schept de basis om van te leven en vervolgens te doen waar je het meest geschikt voor bent, het meeste plezier aan beleeft en creatief in kan zijn.” Codfried: “U bedoelt DWI opheffen?” Wijffels: “Nou ja, er zijn nog wat complicaties. Maar goed, het is wel een perspectief dat ik er even bij leg om duidelijk te maken hoe ik naar de sociale zekerheid kijk. Namelijk, mensen helpen om zo zelfstandig mogelijk in het leven te staan. Een verzorgingsarrangement houdt mensen in zekere zin klein en afhankelijk.” Codfried: “Maar je hebt ook behoefte aan begeleiding, iemand die je coacht. Iets anders is dat je door het systeem vaak wordt gehinderd. Ik kon lange tijd vanuit de bijzondere bijstand geen geld krijgen voor een fiets maar wel voor een nieuwe frituurpan. Er stond ook dat ik er beslist geen computer van mocht kopen. Daar kan ik nog steeds verontwaardigd over zijn. Net als over gedwongen participatietrajecten die niet aansluiten bij je
opleiding en talent. Maar op zich zou een basisinkomen wel iets kunnen oplossen. Mensen sprokkelen er nu ook vaak bij. Dat heet fraude maar het gaat niet om dubbele inkomens te genereren maar om tóch iets met je kinderen te kunnen doen in de zomervakantie.” Wijffels: “Wij zijn op weg naar een krimpende beroepsbevolking. We hebben straks iedereen nodig, dus mogen we mensen niet belemmeren om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer. Ik zoek ook tussenoplossingen, waarbij mensen al in het huidige systeem meer ruimte krijgen. En ja, hoe betaal je zo’n basisinkomen? Bijvoorbeeld een hoger btw-tarief op nieuwe grondstoffen, zoals het in een circulaire economie zou moeten. Met vier grote accountantskantoren hebben we berekend dat dat 30 miljard euro kan opbrengen. Daarmee kun je alle inkomens onder de 20 duizend euro belasting- en premievrij maken. Dat zijn wat grotere manoeuvres om aan de onderkant van de arbeidsmarkt beweging te krijgen.” Codfried: “Daar ben ik helemaal voor. Het probleem aan de onderkant zijn al die flexibele baantjes, waarbij mensen in no time weer in de bijstand belanden.” Wijffels: “In die zogenaamde onderkant zit veel potentie en creativiteit die we in onze samenleving beter moeten benutten. De sociale zekerheid zou daarop gericht moeten zijn. Ik denk overigens dat de decentralisatie van de sociale zekerheid, richting gemeenten, een goede stap is. Daar kan meer maatwerk worden geleverd, beter rekening worden gehouden met de lokale arbeidsmarkt. In Zoetermeer bijvoorbeeld en Amersfoort maakt de gemeentelijke sociale dienst verbinding met het lokale bedrijfsleven. Een landelijke instantie als het UWV kan dat niet. Decentralisatie vereist wel dat Den Haag daar ook ruimte voor geeft. Ik denk dat we überhaupt van die ‘goedkoopheidsbenadering’ af moeten en meer naar een kwaliteitsbenadering moeten gaan. Als je mensen werkelijk helpt, leidt dat uiteindelijk tot minder sociale zekerheidskosten.”
20
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
MUG arrangeerde in samenwerking met de Periklesstichting gesprekken tussen beleidsmakers en mensen in de bijstand. Een van deze gesprekken is hier samengevat: Tallie Boerma ontmoet Andrée van Es.
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
21
Het moet om werk gaan, maar dat mag een stuk flexibeler Tallie Boerma was enkele jaren werkloos toen zij dit jaar een baan zonder loon kreeg, met behoud van bijstand. Wethouder Andrée van Es legt uit waarom. Tekst Joop Lahaise Beeld amsterdam.nl - Inzet John Melskens Tallie Boerma: “Na het faillissement van mijn werkgever en veel tevergeefs solliciteren belandde ik bij DWI/Pantar. Ik kreeg een participatieplaats. Héél prettig want thuis rondhangen is niet leuk. Dus ik was blij met een participatieplaats. Eerst bij MUG, voor 32 uur met behoud van uitkering. En ik heb nu wéér een baan voor 32 uur per week, nu op Schiphol, met twee uur reizen per dag. Nog steeds met alleen bijstand. Heftig, want ik heb geen enkele garantie op een betaalde baan en dit is wel een commercieel bedrijf. Aan de andere kant vind ik het heerlijk om naar mijn werk te gaan, dingen te doen, bij te dragen en jezelf te ontwikkelen.” Andrée van Es knikt: “Als je het over de sociale zekerheid hebt, dan ben ik ervan overtuigd dat we het belang van werk voorop moeten zetten. Gewoon ‘s ochtends opstaan en naar je werk gaan. Het helpt enorm als je thuiskomt met het gevoel je dag goed te hebben besteed. Maar dan kom je op dat andere vraagstuk: de crisis. Juist nu moet je actief blijven, ervaringen opdoen, bijleren, zodat je straks misschien aanspraak maakt op een baan.” De GroenLinks-wethouder vindt dat het accent te weinig op werk ligt: “Werk moet centraal staan, het is nu nog te vaak...” Tallie onderbreekt haar instemmend: “Dan moet er niet zo lang worden gewacht voor je een traject aangeboden krijgt. Liever al na drie maanden. Dan wel voor drie dagen per week, anders worden er te veel gewone banen ingenomen.” Van Es: “Dat van die drie dagen vind ik een interessant idee. Maak het voor meer mensen beschikbaar, desnoods door het op te knippen in kleinere banen. Daar wil ik heel erg graag naar kijken. Ook voor moeders met kleine kinderen zou dat een prachtige oplossing zijn.” Een bezwaar tegen onbezoldigde participatiebanen is dat werkgevers daar wel erg makkelijk mee wegkomen. Van Es pareert die kritiek: “Ik vind het belangrijk dat
ondernemers iets durven te starten, juist nu. Maar het kan niet zo zijn dat een werkgever na een jaar zegt, nou doe maar weer iemand anders op deze participatieplaats. Daar maken we harde afspraken over.” Boerma: “Ik mocht uit een lijst banen kiezen en daar zat één plek bij op hbo-niveau, dat was bij MUG.” Andrée van Es vindt dat het accent vooral moet liggen op het eigen initiatief van werkzoekenden. “We moeten mensen niet betuttelen, afhankelijk maken, alles regelen. Het gaat erom dat we zeggen: ‘U bent werkloos. Wat is uw plan, wat gaat u eraan doen? Wij geven u wel een steuntje in de rug maar het blijft uw eigen initiatief.’ Nou dat is een enorme omslag. Zo’n banenlijst kan ik me voorstellen maar vooral ook dat mensen zelf op zoek gaan. Dan heb ik wel één voorwaarde: Het moet niet zo zijn dat het aantrekkelijker is, omdat het er nu eenmaal ontzettend leuk is ergens onbetaald met je uitkering te zitten terwijl anderen veel minder leuk betaald werk doen. Denk aan al die culturele instellingen waar mensen leuke dingen deden en nooit meer wegkwamen. Uiteindelijk is het een kwestie van evenwicht en balans maar de kern van de sociale zekerheid is voor mij per definitie de kortste weg naar betaald werk.” Van Es: “Iedereen kán werken, ook al die mensen die al lang in de uitkering zitten. Daarom vind ik wat u zegt zo interessant. Ik ben er ook van overtuigd dat veel mensen wel kunnen werken maar niet fulltime, zelfs niet die 32 uur… maar wel minder. Daar zit een grote verandering waar we op in moeten spelen. Neem een werkloze ouder in de bijstand. Wij zeiden tot voor kort: ‘Die kan niet werken want er is geen kinderopvang.’ Maar iemand kan wel degelijk minder uren werken. Alleen is het systeem daar niet op ingericht. Dat zou wel moeten.” Boerma: “Bij Pantar krijg je een contract van negen tot vijf. Wie wil dat nog? De ene keer werk je tot vijf uur, de andere keer
tot zeven uur en dan begin je weer eens wat eerder of later. Je bent online, aan het Skypen… zo werkt dat. Maar de afstand van het UWV en DWI tot de arbeidsmarkt is heel groot.” Van Es: “We zouden de sociale zekerheid ook enorm helpen als we, aan de onderkant van de arbeidsmarkt, het werk veel goedkoper zouden maken.” Boerma: “Waar ik het niet mee eens ben, is dat mensen gestimuleerd moeten worden om aan het werk te gaan. Iedereen wil. Wat wel zo is: als je werkloos wordt dan daalt je zelfvertrouwen met het uur. Werkgevers nemen je niet meer aan als je langer dan een jaar werkloos bent.” Van Es: “Toch ben ik geen voorstander van het basisinkomen. De waarde van je eigen geld te hebben verdiend, heb ik vroeger ook wel heel erg onderschat. Ik heb door schade en schande geleerd hoe belangrijk dat is. Ik ben het wel met u eens dat mensen die stimulans helemaal niet nodig hebben. Dat ongelooflijke wantrouwen tegen mensen in de uitkering, die roep om dwang en om iets terug te moeten doen, daar ben ik helemaal niet voor. Mensen, zeker die net werkloos zijn, willen niets liever dan weer aan de gang. Wacht nou niet tot ze in de bijstand zitten… nee, begin veel eerder. Ik schrik als u zegt: ‘Waarom ben ik niet eerder geholpen?’ Dus wat mij betreft, moet dat ook. En het goedkoper maken van werk aan de onderkant vind ik dus een betere oplossing dan het basisinkomen. Dat is ook een basisinkomen maar dan met werk dat voor de werkgever goedkoper is en vanwaaruit je verder kunt klimmen. Voor een groep mensen – bijvoorbeeld alleenstaande ouders of mensen die de moed verloren hebben of taalproblemen hebben – is een prikkel nodig. Mensen kunnen er niet allemaal wat aan doen, maar het effect is wel dat die stimulans nodig is. Er is een groep voor wie dat ‘moeten’ helpt en die ook gezegd hebben: ‘Wat ben ik blij dat je mij in de kraag hebt gevat.’ Tallie is een ervaren officemanager en zoekt een betaalde baan. Haar cv staat op: nl.linkedin.com/pub/dir/Tallie/Boerma
22
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
Eten uit de stadsnatuur toch meer voor de echte snoeper Wildplukken is het nieuwe shoppen. Eten uit de natuur is gratis en lekker, zo oppert een groeiende groep urbanibalisten. Maar heeft de eetbare stad wel genoeg te bieden voor mensen met een smalle beurs? Topkok Jonnie Boer twijfelt. Tekst Charles Ver vaeck Beeld Sandra Hoogeboom Wie nog nooit gehoord heeft van de urbanibalisten hoeft zich nergens voor te schamen. Ook De Dikke Van Dale heeft werkelijk geen idee. Toch is het niet moeilijk om te raden naar de betekenis van dit neologisme. Urbanibalisme vlecht gewoon twee bestaande woorden aan elkaar: urbanisme, dat stadscultuur betekent, en kannibalisme, dat volgens Van Dale onder meer voor vernielzucht staat. Maar kom daar maar liever niet mee aan bij de urbanibalisten zelf. Zij bestrijden elke vorm van vandalisme. Urbanibalisten staan voor wildplukken, maar met beleid. Voor oogsten zonder zaaien, maar met verstand van zaken, zoals ook topkok Jonnie
Boer van De Librije bepleit. Edwin Florès, auteur van Het Grote Wildplukboek, hamert erop dat ‘respect voor de natuur het belangrijkste is’. Leegroof is contraproductief aan de belangen van de urbanibalist. Ook volgend jaar immers wil de wildplukker nog kunnen oogsten. Een urbanibalist die keurig binnen de lijntjes van de regelgeving kleurt, komt heus wel aan zijn trekken. Urbanibalisten zijn geen stropers. ‘Mits je de goedkeuring hebt van de grondeigenaar en je de geplukte waar niet vermarkt’, schrijft Florès, goeroe van de wildpluk. ‘Als het gaat om een potje jam dan zal de boswachter geen boete uitschrijven. Maar pluk je tien kilo zonder
toestemming dan heb je een probleem.’ Urbanibalisme lijkt nieuw, maar dat is het niet. Onze voorouders waren voor hun dagelijkse kost helemaal aangewezen op de vruchten van de vrije natuur. Ooit was er natuurlijk ook alleen maar vrije natuur. Het monopolie op de voedselproductie is slechts geleidelijk aan uitbesteed aan de huidige, grootschalige landbouwsector. En daar zijn eeuwen en eeuwen overheen gegaan. De urbanibalisten lijken het stof te kloppen uit een oeroude traditie. Maar culinair gesproken zijn zij gewoon kinderen van hun tijd. Een chef van internationale allure, zoals vijfsterren-kok Jonnie Boer van Restaurant De Librije in Zwolle, gaat er prat op dat hij kookt met dagverse producten van eigen bodem. Met enige regelmaat parkeert Boer zijn 60 jaar oude Bentley in de berm. De meesterchef heeft daar nog steeds lol in. “Het is inderdaad een beetje een verslaving! Zelfs vanmiddag nog heb ik drie kilo bovisten, eekhoorntjesbrood en parasolzwammen kunnen plukken.” Wildplukken begint voor Boer vroeg in het voorjaar. “Vanaf april tot eind oktober kun je echt onnoemelijk veel doen.” Boer doet het al een kwart eeuw en dat is niet voor iedereen weggelegd. Het is iets te veel een hype geworden, zegt hij. “Ze lopen nu zelfs in het Vondelpark te plukken op plekken waar de honden overheen pissen. Dat vind ik een beetje te ver gaan. Daar heb ik zelf niks mee. Maar als je een toegewijde thuiskok bent, dan moet je het vooral doen. Dan koop je eerst een boekje of je gaat het internet op. Dan kun je al snel veel dingen herkennen. Alleen met paddenstoelen blijft het een beetje oppassen.” Voor de zekerheid houdt Boer
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
23
Met een wildvreemde aan tafel Waar moet dat met de wereld heen? Wie zich dat serieus afvraagt, is welkom aan een van de vele gesprekstafels tijdens de Dag van de Dialoog op vrijdag 8 november. Tekst Trudy Admiraal Beeld Pejo
enkele kassen achter de hand. Want wat de vrije natuur levert is niet altijd genoeg. Ook niet voor de gelauwerde, verstokte wildplukker uit Zwolle. Ook Sander Overeinder, chef-kok van het Amsterdamse restaurant As, haalt het nodige uit de natuur, om preciezer te zijn het nabijgelegen Beatrixpark. Zijn oogst is divers en luistert naar doorluchtige namen als bereklauw, vlierbes, Japanse duizendknoop, vogelkersbloesem of wilde veldkers. Maar de wildpluk heeft zo zijn beperkingen, vindt Overeinder. ”Je moet als kok accenten leggen. Je kunt er niet dagelijks een menu mee samenstellen. Je kunt er een onderdeel van maken van je menu, maar ook niet meer dan dat. En je moet vooral weten wat je plukt: sommige dingen worden versleten voor onkruid, terwijl het dat niet is. Bovendien moet je ook de plekjes weten waar je kunt plukken. En je moet natuurlijk niet willen plukken waar de mensen hun hond uitlaten, toch niet dicht bij de grond!” Overeinder is zelf in de leer gegaan bij een kenner. Die is as we speak in het bos. Het najaar is dan ook het seizoen van de allerlekkerste paddenstoelen en kastanjes. De aspirant-wildplukker kan daar alleen maar van dromen. Maar waar te beginnen? Een professionele gids vraagt lesgeld voor een cursus wildplukken. En terecht! Maar zo’n fee is voor iemand die beneden-modaal verdient niet gemakkelijk op te brengen. Dan zijn er nog wat apps. Florès heeft er één en die is voor de iPhone zelfs gratis. Ook de Wildplukwijzer van ‘Meneer Wateetons’ voor Android is dat. Maar of dat voldoende is? Voor de meeste stedelingen niet, zeker als er niet een klein beetje natuurtalent om de hoek piept. Dan doen we er wijs aan onze boodschappen toch maar gewoon bij de buurtsuper te halen. ‘Bij twijfel laten staan!’ Edwin Florès, Het Grote Wildplukboek Bertram en De Leeuw Uitgevers vanaf €24,95
Op het moment dat mensen met elkaar aan tafel zitten om te praten over een thema, komen werelden tot elkaar. Dat is de ervaring van Joke Jongejan, een van de vele gespreksleiders op de Dag van de Dialoog. Overal in Amsterdam schuiven op vrijdag 8 november mensen aan die elkaar niet kennen. Op tweehonderd verschillende plekken, in huiskamers, bibliotheken, winkels en kantoren worden letterlijk tafels neergezet; het koekje bij de koffie is gesponsord door lokale ondernemers en organisaties. Het thema van dit jaar is: ‘Hier ben ik op mijn plek’. Jongejan: “Ik organiseer, net als vorig jaar, een tafel bij de Protestantse Diaconie aan de Nieuwe Herengracht. Wij nodigen ook dak- en thuislozen uit om mee te doen. Ik verwacht dat zij wel wat te vertellen hebben over dit thema. En dat het bij andere mensen hun blik verandert op het begrip ‘thuis’. Bij ons aan tafel komen totaal verschillende werelden tot elkaar, iets wat anders niet zo snel zou gebeuren.” De Dag van de Dialoog wordt in negentig steden in Nederland gehouden. Elke plaats kiest zijn eigen thema. Het jaarlijkse evenement wordt voor de twaalfde keer gehouden; de eerste keer was direct na de terroristische aanslagen in New York en Washington. Miranda Willems, coördinator van alle Amsterdamse gesprekstafels: “Na 11 september 2001 was er duidelijk behoefte aan een grotere sociale verbondenheid. In de versnelde samenleving is de dialoog een toegevoegde waarde, veel mensen zien dat de menselijke maat om je tot elkaar te verhouden nodig is. De
dialoog vraagt om een andere grondhouding: je ziet elkaar, je luistert, je vertelt. Iedereen heeft een verhaal. Aan de tafels ontstaat begrip.’’ Dat ziet ook Joke Jongejan: “Verschillende soorten mensen gaan met elkaar in gesprek, komen soms voor het eerst met elkaar in contact. Ieder met zijn eigen vooroordelen, die vervolgens vaak wegvallen. Het is nodig om dit te organiseren, het is niet vanzelfsprekend om twee uur in je agenda vrij te maken om met een groep onbekenden een gesprek te voeren. Ik zie mensen die elkaar niet kennen op zo’n moment oprecht interesse hebben voor de ander. Er worden persoonlijke ervaringen uitgewisseld zonder dat het eng is. Jong en oud komen elkaar normaal gesproken niet snel tegen in de stad. Ze leven in gescheiden werelden en spreken elkaar nauwelijks. Maar op de Dag van de Dialoog gebeurt het. Dat geldt ook voor de dak- en thuislozen. Zij willen ook wel eens met een ander praten.’’ Op de website www.amsterdamdialoog.nl is een overzicht te vinden van alle locaties waar gesprekstafels worden georganiseerd. Per tafel schuiven zes tot acht mensen aan. Wie mee wil praten, kan zich via de website aanmelden; de deelname is gratis. Ook mensen die zelf een tafel willen organiseren, kunnen zich melden via de website. Willems: ,,Ik zorg dat er bij elke tafel een getrainde gespreksleider aanwezig is. We geven in oktober ook een aantal trainingen voor mensen die zelf gespreksleider willen zijn. Ook die trainingen zijn kosteloos.’’
24
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
Op eigen kracht training een nieuwe brommer voor de deur stond. Ik was van plan een jaar weg te blijven, maar mijn ex kwam achter me aan en beschuldigde me van kinderontvoering. Dat leidde tot een rechtszaak, waardoor ik langer in Israël moest blijven. De tijd verstreek en mijn zoon groeide op. Toen hij dertien was, was hij langer dan zijn vader en dacht ik: nu kan hij hem niet meer beschadigen. Nu is het prima dat ze elkaar weer zien. Ik ging terug naar Nederland, waar bleek dat ik al die tijd ten onrechte kinderbijslag had ontvangen. Omdat ik niet kon terugbetalen, zit ik nu in de schuldsanering. Het werd nog erger door mijn slechte Nederlands. Ik kan wel babbelen maar niet schrijven en ben bang om fouten te maken. Daarom heb ik anderhalf jaar niet gesolliciteerd. Daar moest ik mij voor verantwoorden bij de rechter, maar die luisterde niet naar me. Wat ik ook zei, ik was schuldig. Nu moet ik acht keer per maand solliciteren maar wel mondeling. Er is veel gebeurd maar ik ben een blij mens. Ik voel me nergens schuldig over want ik heb mijn zoon beschermd. Dat is het belangrijkste. Hij zit nu in het leger in Israël maar ik ben blij dat ik ben teruggekomen. Israël is ingewikkeld. Vrienden die me daar bezochten, zeiden dat er een donderwolk om me heen hing. In Nederland ben ik weer mijn optimistische zelf. Daar heeft de Op Eigen Kracht-cursus me ook mee geholpen. We kregen tips over hoe je met weinig geld kunt rondkomen. Maar het belangrijkste was dat ik me realiseerde dat ik niet de enige ben met problemen. Ik ben nu vriendelijker voor mezelf, kan ermee leven.” ‘Ik heb mijn zoon beschermd’
De Israëlische Adi Hasid (58) raakte door relatieproblemen in financiële nood. Ze volgde daarom de Op Eigen Kracht-training. “Het is een stap om jezelf te verbeteren.” Tekst Jojanneke Spoor Beeld Sandra Hoogeboom “Ik had nooit gedacht dat ik van €30,in de week zou moeten leven. Dat kan helemaal niet, dacht ik. Toch doe ik het nu. Met hulp van de voedselbank en lieve vrienden. Het gaat prima zo. Ik heb lekkere Senseo-pads van de voedselbank en mijn kleren komen van de kledingbank. Dertig jaar geleden kwam ik naar Nederland voor een man. Een mooie blonde man, met blauwe ogen. Hij was knettergek op me en ik vond dat wel interessant. Ik was niet verliefd op hem maar op zijn verliefdheid. Hij wilde dat ik met hem mee zou komen, dreigde zelfs met zelfmoord als ik dat niet zou doen. Nu zeg ik: dat is chantage. Maar toen, ach, ik was jong. We zijn getrouwd. Toen ontmoette ik de vader van mijn zoon. Hij kwam ook uit Israël en was al een goede vriend. Maar toen ik zwanger van hem raakte, veranderde hij. Hij dacht de baas te zijn over mij en mijn zoon, nog voor hij was geboren. Ik wil het er verder niet over hebben want dan word ik emo-
tioneel. Wie meer wil weten, moet mijn psycholoog maar bellen. Aan haar heb ik veel gehad want ik had kracht nodig en iemand die naar me luisterde, me advies gaf. Zij raadde me ook aan om hier weg te gaan. Want na een aantal heel moeilijke jaren dreigde ik mijn zoon kwijt te raken. Ik wilde namelijk niet instemmen met een bezoekregeling tussen mijn zoon en zijn vader. Ik wilde absoluut niet dat ze alleen met elkaar waren. Liever een gezond kind zonder vader dan een ziek kind met vader. De dag voordat de rechter zich over de bezoek regeling zou uitspreken, ben ik op het vliegtuig naar Israël gestapt. Ik had alles goed geregeld. Er kwamen huurders in mijn woning met toestemming van de huisbaas, en een vriendin zou erop toezien dat de rekeningen op tijd betaald werden. Daar had ik een potje geld voor achtergelaten. Toen ik na drie jaar weer terug was, bleek dat geld weg en de huur niet betaald, terwijl er bij haar
Dit is deel 3 van een serie portretten van oud-deelnemers aan de Op Eigen Krachttraining. Doel daarvan is het bevorderen van financiële zelfredzaamheid en het vergroten van eigenwaarde. In alle stadsdelen met een voedselbankuitgiftepunt. Dit interview kwam tot stand i.s.m. stichting Op Eigen Kracht www.opeigenkrachttraining.org
[email protected] 06 22166277
MUG Magazine oktober 2013
M ug w e r k t
25
werkt
OOK EEN BAAN VIND JE IN MUG Dit is alweer de vierde werkspecial in MUG Magazine. De eerste drie hebben tot dusver al veertien werkzoekenden aan een baan geholpen. In het laatste nummer portretteerde MUG de Fundraising Company, een callcenter voor goede doelen dat in een geweldig kantoor aan het Singel is gevestigd. Manager bedrijfsvoering Janine Harbers meldt: “Vier mensen hebben gereageerd met verwijzing naar MUG Werkt. Zij zitten nu in hun proefmaand, daarna krijgen ze een contract voor een half jaar aange boden.” Vestigingsmanager Jeroen Tenhaeff van uitzendbureau StudentenWerk meldt: “We hebben verschillende telefoontjes gekregen van mensen met interesse voor een rondleiding in de vleesfabriek.” En dat ging nou niet bepaald om het meest popu laire werk: vleesverpakkers in Zaandam. MUG als ‘vacaturekrant’. Wie had dat 25 jaar gele den kunnen denken? Voor ons telt maar één ding: MUG is er voor mensen met een laag inkomen, uit keringsgerechtigd, werkend of nog studerend. En de beste manier om uit de armoede te komen is, voor wie maar even kan, een betaalde baan. Als we daar bij kunnen helpen, voldoen we aan onze missie als MUG, v/h Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden.
Advertentie
Deze MUG Werkt gaat over twee van de grootste werkgevers van de Amsterdamse regio: de haven en Schiphol. Nieuwsgierig naar een baan in de dynamische wereld van vliegtuigen en vrachtschepen? Lees dan deze special en surf naar de websites die in de artikelen worden genoemd.
26
MUG Magazine oktober 2013
MUG werkt
Watertalent zoekt talent voor de haven van Amsterdam De Amsterdamse haven is een enorme hutspot aan bedrijvigheid. Netwerkorganisatie Watertalent heeft zich ten doel gesteld de arbeidsmarkt in deze regio transparanter, aantrekkelijker en beter toegankelijk te maken. Op watertalent.nl is een keur aan vacatures te vinden. Tekst Wietse Schmidt Watertalent profileert zich als groot promotieplatform voor de havens en de industrie in Rotterdam en Amsterdam. Klanten zijn bedrijven in de op- en overslag, de logistieke en petrochemische sector en de tankopslag. De organisatie heeft een uitgebreid netwerk in de twee grootste havensteden van Nederland. De organisatie heeft twee takken. Watertalent Platform kijkt wat er verbeterd kan worden aan het imago van de haven en brengt vacatures onder de aandacht. Watertalent Academie richt zich op de voorlichting en het aanbieden van opleidingsmogelijkheden. “We willen een zo volledig mogelijk beeld geven van de haven en laten zien waarom het aantrekkelijk is om in de haven van Amsterdam te werken”, legt Romain Dukker van Watertalent uit. “Werkzoekenden hebben niet altijd een duidelijk beeld van de Amsterdamse haven. Er zitten hier veel relatief kleine bedrijven. Werkzoekenden weten niet goed welke bedrijven er zijn, wat voor vacatures er worden aangeboden en wat hun kansen zijn. Wij laten zien dat de haven een
odern gebied is met veel carrièremogem lijkheden. De haven heeft een internationaal karakter en biedt veelzijdige en interessante banen. Dat is iets waar je als Amsterdammer best trots op mag zijn.” De Amsterdamse haven is een belangrijke werkgever. Havenbedrijf Amsterdam stelt dat de havenregio Amsterdam-ZaanstadBeverwijk-Velsen-IJmuiden 33.000 banen oplevert en indirect nog eens 22.000 banen. De verdeling van het opleidingsniveau is evenwichtig. Van de functies is 25 procent op vmbo-niveau, 50 procent op mbo-niveau en 25 procent op hbo/ wetenschappenlijk-niveau. Functies in de haven variëren van kraanmachinist, magazijnmedewerker en logistiek manager tot salesmanager, technicus en ICT-er. Watertalent richt zich naast de beeldvorming van de haven ook op het toegankelijk maken van de vacatures. “We werken met belangrijke sleutelorganisaties samen en maken de carrièremogelijkheden inzichtelijk. We zorgen dat bedrijven en werkzoekenden makkelijk met elkaar in contact kunnen komen. Maar we zijn géén detacherings- of uitzendbureau.
VACATURES IN DE HAVEN
Op watertalent.nl zijn vacatures te vinden voor de Rotterdamse en de Amsterdamse Haven. Klik op het tabblad Amsterdamse Haven en vervolgens op de link Vacature Homepage. Op de site is een zoekfunctie en staan lijstjes met topvacatures, uitge lichte vacatures, stagevacatures en recente vacatures. Moeite met online solliciteren? Ga eens langs bij bijvoorbeeld Cybersoek op het Timorplein in Oost.
Kandidaten kunnen via ons platform zelf bij de bedrijven solliciteren.” Watertalent Academie houdt zich bezig met het opleiden van (toekomstige) werknemers. “We hebben in Amsterdam genoeg goede ROC- en hbo-opleidingen voor banen in de haven”, verklaart Matty van den Berg van Watertalent Academie. “Wij richten ons daarom meer op de soft skills. Wij leren studenten meer over hun werkhouding en de mentaliteit die zij nodig hebben om goed te kunnen samenwerken.” Naast het opleiden heeft Watertalent Academie ook een voorlichtende taak. Ze maakt zichtbaar welke opleidingen nodig zijn voor een bepaalde functie in de haven. Watertalent is aanwezig op carrièrebeurzen en gaat actief naar open dagen van scholen om voorlichting te geven aan leerlingen en studenten. De organisatie heeft plannen om het Rotterdamse project Mainport Talenten Diner ook in Amsterdam uit te voeren. Van den Berg: “We brengen studenten en HRM-functionarissen op een inspirerende locatie bij elkaar. De studenten kunnen in een informele setting vragen stellen over de bedrijven en interesse tonen in een functie. We hebben hierover nu oriënterende gesprekken met het Scheepvaartmuseum.”
MUG Magazine oktober 2013
M ug w e r k t
27
Alles wat de haven binnenkomt wordt door SGS uitgeplozen SGS voert onafhankelijke inspectie-, certificatie- en controlediensten uit bij bedrijven over de gehele wereld. Dit innoverende en toonaangevende bedrijf in de Amsterdamse haven zoekt nieuwe medewerkers. Tekst Wietse Schmidt Steven Gunnewegh is corporate recruiter bij SGS en vertelt wat voor diensten zijn bedrijf levert. “Wij doen onafhankelijke kwaliteitsmetingen in ongeveer alle bedrijfstakken die er zijn. Dat doen we onder meer in opdracht van de overheid. Speelgoed bijvoorbeeld heeft een verplicht keurmerk. Het moet veilig zijn en aan bepaalde eisen voldoen. Het oogje van een pluche beer mag niet losraken en er mogen geen giftige stoffen in zijn verwerkt. Maar we krijgen ook vaak opdrachten van twee partijen die een koop met elkaar aangaan. Het is van groot belang voor een bedrijf dat het veilige producten en diensten inkoopt en produceert. Onze dienstverlening stelt bedrijven in staat duurzamer te werken door kwaliteits- en productverbeteringen en het verminderen van risico’s.” In de haven van Amsterdam voert SGS op verschillende manieren inspecties uit. Het kan gaan om kwaliteitsmetingen van een enkel product, een serie producten of steekproefsgewijze controles. SGS inspecteert onder meer eindproducten, maar in de haven van Amsterdam vooral ook producten die de haven worden inge-
voerd. Werkelijk alles wat je in de haven tegenkomt, kan worden gecontroleerd: van maïs en granen tot inpakmateriaal en plastic koffiebekertjes. “We inspecteren nagenoeg alles”, vertelt Gunnewegh. “Behalve een kleine groep producten en diensten die te maken hebben met onze onafhankelijkheid. We doen geen testen en inspecties op kunst, diamanten, defensie of drugs.” SGS heeft in Westpoort twee kantoren en een eigen laboratorium waar de producten getest kunnen worden. Op de kantoren zitten services en sales medewerkers, administratief medewerkers en logistiek medewerkers. De technische functies zijn in drie categorieën in te delen. Ten eerste zijn er NDO-operators. Dit zijn inspecteurs die staal- en lasconstructies controleren bij machinefabrieken, opslagtanks en raffinaderijen. Vervolgens zijn er havengerelateerde functies, waarbij een ladinginspecteur aan boord van de schepen gaat. Hij inspecteert zelf de producten die ter plaatse gecontroleerd kunnen worden, zoals granen, of neemt monsters die naar het laboratorium gaan om getest te worden. Tot slot heeft SGS operators
in dienst. De operator is geen inspecteur, maar zorgt voor de lossing van een lading van het zeeschip tot in de fabriek. SGS is geregeld op zoek naar nieuwe medewerkers. “We hebben momenteel aardig wat vacatures in de haven van Amsterdam”, vertelt Gunnewegh. “We zoeken mensen met een laboratoriumachtergrond, een technische achtergrond of voor een kantoorfunctie.” De meeste vacatures bij SGS (zo’n 60 tot 75 procent) betreft mbo-uitvoerende functies. Op dit moment is SGS vooral op zoek naar operators. Geschikte kandidaten hebben een mbo-opleiding niveau 3 richting A lgemene operationele techniek. Volgens Gunnewegh is het werken bij SGS vooral leuk omdat het om brede functies gaat met veel variëteit in werkzaamheden. “Je moet voor de inspecties fysiek langsgaan en neemt bij elk bedrijf een kijkje in de keuken. Je komt echt overal en maakt veel interessante dingen mee. Dat maakt het werk heel divers en erg aantrekkelijk.” De mogelijkheden bij SGS zijn uitgebreid. Het bedrijf heeft plaats voor uiteenlopende functies en zorgt ook voor interne opleidingen. “Wij doen geen beroepsbegeleidende leerweg of dergelijke trajecten maar zorgen ervoor dat we onze medewerkers zelf up-to-date houden.”
werken bij de société generale de surveillance
Opgericht in 1878 in het Franse Rouen is SGS anno 2013 natuurlijk een hyper modern bedrijf. Solliciteren bij SGS doe je dan ook online. Klik op ‘onze onderneming’ op de home page van www.sgs.nl. Onder deze link staat de kop ‘banen en carrières’, met alle uitleg over werken bij SGS. Onder de link ‘werving en vacatures’ staan alle banen in Nederland. Je kunt zoeken op het tref woord ‘Amsterdam’.
28
MUG Magazine oktober 2013
MUG werkt
CV & Vacaturebank heeft alleen verse vacatures Ondernemer Jan Willem Kortenoever houdt het graag simpel, zowel voor werkgevers die van zijn vacaturesite gebruikmaken als voor werkzoekenden. Tekst Arnoud van Soest Ontevredenheid over andere websites voor vacatures was voor Jan Willem Kortenoever uit Sassenheim aanleiding om vijf jaar geleden met een eigen website te beginnen: CV & Vacaturebank. Een website die zich wil onderscheiden met actuele kandidaten en vacatures, dus geen vacatures die al verouderd zijn als je erop klikt. Hoezo verouderd? “Veel vacaturesites nemen vacatures van andere websites over en controleren ze niet zelf. Ze hebben dus wel een grote database, maar eigenlijk is het een database van niks. Een verzameling vacatures die vaak niet eens meer bestaan”, stelt Jan Willem Kortenoever. Hij werkte jarenlang in de bloemenhandel en uiteindelijk als commerciële man bij een uitzendbureau. Daar ontstond het
idee voor een eigen vacaturewebsite. Deels uit ergernis over bestaande sites. “De vacatures op de CV & Vacaturebank zijn niet ouder dan vijf weken. Maar belangrijker is dat ik regelmatig op de websites van de bedrijven zelf kijk of de vacature nog bestaat.” Zijn vacaturesite is weliswaar landelijk maar biedt vooral vacatures aan van bedrijven in de driehoek Zaandam, Utrecht en Rotterdam. Ideaal dus voor Amsterdamse werkzoekenden. Kortenoever biedt dagelijks 1.800 tot 2.000 vacatures aan. Dat is aardig wat zou je denken, maar zelf zou hij er wel meer willen hebben. Alleen al omdat er op dit moment bij CV & Vacaturebank 78.000 kandidaten staan ingeschreven. Overigens probeert de website zich nog op
andere gebieden te onderscheiden. “Veel websites vragen geld aan bedrijven als ze een vacature willen plaatsen. Vervolgens betaal je als je informatie over de kandidaten wilt opvragen, met een limiet van bijvoorbeeld honderd kandidaten. Dat lijkt aardig wat, maar als je niet regelmatig controleert of mensen nog een baan zoeken, zoals wij doen, zit je al snel aan de honderd.” Kortenoever pakt het anders aan. “Bij mijn website krijgen werkgevers meteen alle relevante informatie van de kandidaat te zien en betalen ze pas als ze de contactgegevens nodig hebben.” Dat doet hij niet omdat hij zo aardig is. “Ik kom zelf uit de bloemenhandel, dus uit ervaring weet ik dat een werkgever, zeker een kleine werkgever die geen HRM-manager in dienst heeft, niet de tijd heeft om hele trajecten te doorlopen als hij personeel zoekt.” Aangezien werkgevers bij hem meteen een cv kunnen opvragen, raadt hij kandidaten aan om zorg aan hun tekst te besteden. “Ik bekijk elke cv persoonlijk, dus ik weet zo langzamerhand wel welke valkuilen je moet zien te vermijden. Zorg ervoor dat je tekst een beetje uitnodigend is voor de werkgever. Vermijd negatieve opmerkingen. Schrijf bij je motivatie niet dat je alleen voor het geld werkt, want dat is niet écht een reden om je aan te nemen. Zeg ook niet dat je solliciteert omdat je van het UWV moet. En oh ja, een werkgever die een nauwkeurige receptionist zoekt, neemt geen ‘reseptionist’ aan.” Tot zover de tips. Oh nee, hij heeft er nog eentje. “Een werkgever zocht laatst een ‘ervaren naaister’. Nu zijn er maar weinig mensen die zich als zodanig op de website inschrijven, maar het loont wel om zoveel mogelijk zaken in je cv te zetten waar je ervaring mee hebt. Uiteindelijk is die werkgever namelijk op een mevrouw gestuit die ervaring als naaister had, zodat ze inmiddels aan een baan is geholpen. Mooi toch.” www.cvenvacaturebank.nl
MUG Magazine oktober 2013
M ug w e r k t
29
Je vakantie begint op Schiphol, waar altijd werk in overvloed is Wie op Schiphol wil werken als bagageafhandelaar, grondstewardess, loodsmedewerker of vliegtuigschoonmaker maakt grote kans bij uitzendbureau Skyjob. Tekst Arnoud van Soest Lionel Hislop (30) werkt al drie jaar als loodsmedewerker op Schiphol. Op platen bouwt hij de vracht op, die met netten vast wordt gezet en zo het vliegtuig in wordt geschoven. “Oorspronkelijk ben ik boekhouder maar daar was geen werk meer in. Toen kwam dit op mijn pad. Dat was wel een overgang ja, van kantoor naar deze ruige mannenwereld. Maar we maken een hoop grappen, de sfeer is gezellig. En dat ik goed met cijfers ben, komt goed van pas. Geen vracht is hetzelfde, dus ik ben de hele tijd aan het meten. Het is net een puzzel, alles moet precies passen. Het opbouwen van vracht is zwaar werk, dat wel; je moet van aanpakken weten. En je moet goed oppassen dat je niet een draaiende vliegtuigmotor wordt ingezogen. Maar je krijgt beter betaald dan als boekhouder. En het is zulk leuk werk dat ik nu weer bij een ander vrachtbedrijf aan het werk ga.” Lionel werkt via uitzendbureau Skyjob, dat veel werk op Schiphol aanbiedt. “Ondanks de recessie gaan mensen nog steeds op vakantie”, legt Tineke Sjoerdsma van Skyjob Zaandam uit. Zo zijn er altijd mensen nodig die de bagage afhandelen. Dat gebeurt op het platform waar de vliegtuigen aankomen of in de kelder waar de bagage wordt gesorteerd. Sjoerdsma: “Voor dit werk moet je niet alleen sterk genoeg zijn om koffers te tillen, je moet ook flexibel zijn want vliegtuigen hebben nog wel eens vertraging.” Bagage afhandelen is een oproepbaan. Je werkt drie uur per dag maar daar staat tegenover dat je minstens drie à vier dagdelen per week beschikbaar moet zijn. Het is wel een baan voor alle leeftijden, er is werk voor mensen van 18 tot 80 jaar. ,,We zijn gek op 65-plussers omdat ze vaak zeer betrouwbaar zijn èn op tijd komen. Sowieso loopt hier van alles rond. We hebben zelfs piloten die niet meer aan de bak komen en toch graag in de Schipholsfeer werken.” Vliegtuigschoonmakers worden ook regelmatig gevraagd. Tineke Sjoerdsma:
“Dan ga je met een ploeg in één kwartier door het vliegtuig en dan moet het brandschoon zijn. Er mag niets achterblijven, dus je moet niet denken: ‘Ach, laat dat tijdschrift maar liggen.’” Aan grondstewardessen worden weer andere eisen gesteld dan aan loodsmedewerkers, bagagepersoneel en schoonmakers. “Je Engels moet goed zijn en je dient er representatief uit te zien, dus geen tattoos of piercings”, waarschuwt Sjoerdsma. Voor dit werk heb je mbo-4 nodig. Je krijgt ook nog een interne opleiding, waarin je bijvoorbeeld leert hoe het reserveringssysteem werkt. Vervolgens loop je twee weken met een ervaren grondstewardess mee. Voor al deze oproepfuncties geldt dat ze ook bijzonder geschikt zijn voor studenten en zzp’ers en dat je door kunt groeien naar andere functies. Omdat je op een internationale luchthaven werkt, moet je wel rekening mee houden dat je gescreend wordt op een mogelijk crimineel verleden of andere veiligheidsrisico’s. Skyjob heeft ook werk met grote kans op uiteindelijk een vaste baan. Loodsmedewerkers, die vliegtuigen lossen en beladen, zijn daar een voorbeeld van. “Het is pit-
tig werk,” geeft Sjoerdsma toe. “Vandaar dat we al aan het begin van de opleiding veel aandacht besteden aan de manier waarop je vracht met netten vastzet. Op die manier scheiden we de jongens van de mannen. Voor dit werk vragen we minimaal mbo-2. Je moet wel je verstand bij houden. En oh ja, het is werk in ploegendienst, dus je moet ook ’s avonds en ’s nachts aan de bak. Met toeslag, dat dan weer wel.”
BELLEN OF SURFEN VOOR EEN BAAN OP SCHIPHOL
Informatie over vacatures is te vinden op www.skyjob.nl. Skyjob is telefonisch te bereiken op 088 2358362/61/60. De website van Skyjob geeft direct een overzicht van banen die direct vervuld kunnen worden. Je kunt je ook inschrij ven voor de vacaturemailing. Dan ont vang je elke vrijdagmiddag per mail de nieuwste vacatures.
30
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
Wie nu een woongroep wil beginnen, moet lef hebben De participatiesamenleving komt eraan. Wat is er dan logischer dan een woongroep, waar mensen er bewust voor kiezen om lief en leed te delen. Maar gek genoeg is een woongroep beginnen moeilijker dan ooit. Tekst Toine Graus Beeld Sandra Hoogeboom Woongroepen zijn begin deze eeuw bijna uit beeld verdwenen, na helemaal hip te zijn geweest in de jaren zeventig en tachtig. Maar ze bestaan nog – in Amsterdam plusminus tweeduizend – en animo om er een te beginnen is er nog altijd.
Woongroep Bij het jarige Am‘Friends’ in de sterdams Steunpunt Nieuwe AmstelWonen (ASW) komen straat (Marthe, nog geregeld mensen Nathalie, Willelangs om te vragen mieke en Emil) naar de mogelijkheden om een woongroep te starten. “Maar wat kan ik ze adviseren?”, verzucht Ada Bolder, senior adviseur Speciale Woonvormen van het ASW. “In de sociale huur zijn er nauwelijks kansen. Er wordt sowieso heel weinig nieuwbouw opgeleverd.” De oude routes om een woongroep te beginnen zijn afgesloten en nieuwe nog in ontwikkeling, volgens Bolder. Met die oude routes doelt ze in de eerste plaats op kraken. Veel woongroepen zijn in de jaren
tachtig via kraken aan huisvesting gekomen. Die kraakpanden werden na verloop van tijd gelegaliseerd maar de ex-krakers bleven er als woongroep wonen. Kraken is tegenwoordig strafbaar. De tweede route liep via de stadsvernieuwing. Ook die kwam in de jaren tachtig tot bloei. In alle stadsvernieuwingswijken werden buurtwerkgroepen opgericht, waar aspirant-woongroepen zich konden melden. De woningcorporaties zorgden ervoor dat er woonruimte beschikbaar kwam. In 1980 accepteerde de gemeenteraad de ‘éénpercentsregeling’. Eén procent van alle nieuwbouw in de stadsvernieuwing moest worden bestemd voor woongroepen. De bewoners van die officiële ‘gelabelde’ groepswoningen kregen ook recht op huursubsidie. Voor nieuwe woongroepen bestaat die mogelijkheid er niet meer. Ook de éénpercentsregeling wordt sinds 1998 niet meer toegepast. Het is dus een stuk moeilijker geworden om een woongroep te beginnen in de sociale sector. Jammer, want die woongroepen uit de jaren tachtig voorzagen wel in een behoefte. Voor ouders met jonge kinderen, vooral alleenstaande ouders, was de woongroep een paradijsje. Kinderopvang was er snel geregeld. Wat later werden er ook woongroepen voor ouderen opgericht, met veel zorg voor elkaar. Daarvan zijn er nu zestig in Amsterdam. Er zijn ook woongroepen van gehandicapten. Sowieso is er een grote verscheidenheid in woongroepen. Mensen kiezen ervoor om bij elkaar te wonen om ideologische redenen zoals veel van de vroeger kraakgroepen, of om religieuze of financiële redenen. Er zijn woongroepen voor mensen
met een gedeelde etnische achtergrond. De laatste tijd komen steeds meer ecologische woongroepen op, vaak op het platteland. De inrichting kan ook variëren. Aan het ene uiterste is er de woongroep waarin iedere bewoner een zit/slaapkamer heeft en verder alles wordt gedeeld. Dan kun je heel goedkoop wonen. In het andere uiterste heeft ieder een volledig opgetuigd appartement en daarnaast is er een aparte ruimte om gemeenschappelijke activiteiten te organiseren. Studentenflats zijn geen woongroepen. Essentieel is dat mensen bewust voor elkaar kiezen en een studentenflat wordt over het algemeen toegewezen. Bewoners van officiële woongroepen hebben coöptatierecht. Ze mogen bij een bewonerswisseling een kandidaatbewoner voordragen. Die moet wel voldoen aan de inkomenseis voor een sociale huurwoning. Ada Bolder heeft de hele geschiedenis van de Amsterdamse woongroepen meegemaakt. Vijfendertig jaar geleden richtte ze samen met anderen de Woongroepenvereniging Amsterdam op. Die was jarenlang het aanspreekpunt voor alle woongroepen en iedereen die een woongroep wilde starten. Bolder heeft altijd gestreden voor de belangen van woongroepbewoners. In 1988 ging de Woongroepenvereniging op in het Amsterdams Steunpunt Wonen. Nog steeds houdt ze zich bezig met woongroepen in allerlei vormen zoals groepen van gehandicapten en ouderen. Hoe zit het met jongeren die een woongroep in de sociale huursector willen starten? Kunnen die het wel vergeten? “Er komen straks weer kansen”, zegt Bolder. “Er staat waanzinnig veel kantoorruimte leeg. Die kantoren kunnen omgebouwd worden tot woningen, ook tot groepswoningen. Daar zetten we ons voor in.”
Nieuwe kansen in leegstaande kantoren
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
31
Een woongroep is niet stoffig, zelfs niet die uit de jaren ’80 Een contrast in tijdgeest: woongroep Friends bestaat uit vier twintigers, die goed voor elkaar zorgen. In de Woon- en Werkvereniging WG-terrein werkt bijna iedereen voor een betere samenleving: jaren tachtigidealisme ten top. Tekst Toine Graus Beeld Erik Veld Een groot deel van de Nieuwe Amstelstraat bestaat uit nieuwbouw uit de jaren tachtig, resultaat van de kaalslag vanwege de aanleg van de metro. Nu staat er een complex van sociale huurwoningen met daarin twee woongroepen. Een daarvan is een kleintje met Emil, Marthe, Natalie en Willemieke als enige bewoners. Ze hebben alle vier een zit/slaapkamer en delen een bescheiden keuken. Er is wel een ruim dakterras. Toevallig zijn ze alle vier 27 jaar, hebben een baan en zijn op dit moment alle vier single. Een homogenere woongroep vind je zelden. De woongroep heet Friends, naar de gelijknamige tv-serie. “We doen heel veel gemeenschappelijk”, zegt Natalie, “Eten, boodschappen doen, tv-kijken.” Willemieke vult aan: ,,Praten is het belangrijkste. We zitten hier vaak urenlang om de tafel te kletsen.” En zorgen ze ook voor elkaar als er iemand ziek is? “Zeker wel, sinaappels uitpersen, thee zetten, boodschappen doen,
eten koken”, somt Natalie op. “En mee naar de dokter als er bloed moet worden geprikt”, voegt Marthe eraan toe. Boodschappen worden gedeeld. Ieder houdt voor zichzelf zo’n beetje bij of hij of zij niet te veel of te weinig besteedt. Zelfs vrienden en bekenden worden gedeeld. Als er een bewonerswisseling is, hoeft er geen advertentie te worden geplaatst. Er is altijd wel een kennis die hier graag wil wonen. Zo is Willemieke onlangs binnengekomen. “Ik moest mijn huis uit en ik wilde niet alleen wonen. Dit zijn heel leuke mensen, ik heb een mooie kamer en het kost geen drol.” Inderdaad, nog geen driehonderd euro en dat tegenover het Waterlooplein.
Sinaasappels voor elkaar uitpersen als je ziek bent
De Pesthuislaan is misschien wel de lommerrijkste straat van Amsterdam. Grote bomen, weelderige tuinen en daarachter de fraaie paviljoens 1 en 2 van het voormalige Wilhemina Gasthuis. Dit is het domein van de Woon- en Werkvereniging WG-terrein, met 80 woningen en 35 werkruimtes. Op de begane grond zijn bedrijfjes en ateliers. Verder zijn er een café, een theater en gemeenschappelijke ruimtes. Daarboven wonen de mensen verdeeld over dertien groepswoningen. Op de zolderverdieping van Paviljoen 2 zitten Karlijn en Esther in de gemeenschappelijke keuken van hun woongroep. Dochtertje Kris en zoontje Nico zitten naar een piepklein tv-tje te kijken. Verder wordt de keuken gedomineerd door een grote tafel. “Hier eten we elke dag met elkaar”, zegt Karlijn. Er wonen vijf volwassenen en de twee kinderen van Esther. Karlijn vindt haar woongroep prima maar net zo belangrijk is voor haar het geheel van de woon-werkvereniging. “Hier wonen tachtig mensen die heel veel met elkaar hebben. Praktisch iedereen werkt voor ideële organisaties. Dat is de kracht van deze plek. In zo’n grote groep vind je vrienden voor het leven.” De bewoners van de PestDe gemeenhuislaan treffen elkaar schapsruimte elke woensdag op de van de Pesthuissoepavond en elke laan, waar het idealisme uit zondag voor de lunch. de jaren tachtig “Dan is het altijd voortleeft druk, de hele tuin zit vol”, zegt Karlijn. Verder wordt er van alles georganiseerd: exposities, voorstellingen, feesten. Van alle bewoners wordt gevraagd om minstens één dag in de maand iets te doen. Niet iedereen kan zich aansluiten. Karlijn: “Wie hier wil wonen, moet een sollicitatiebrief schrijven. Je moet je willen inzetten.” Bijvoorbeeld in de drukkerij waar mensen met psychische problemen werken. De WG-paviljoens worden al sinds 1985 bewoond door mensen met maatschappelijke idealen. Het idealisme uit de jaren tachtig is op de Pesthuislaan nog springlevend.
32
MUG Magazine oktober 2013
Illustratie pejo
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
33
5
MUG 2 Jaar
Eigen kracht komt van onderaf, met steun van boven MUG is ontstaan in de DIY-cultuur van de jaren tachtig. Met subsidie en vrijwilligers in de bijstand, dat wel. Een leerzame periode, vindt MUGhoofdredacteur Joop Lahaise. Beeld Sandra Hoogeboom Het toverwoord als het over de sociale zekerheid gaat is ‘eigen kracht’. En zoals dat past bij modieuze termen, je bent er nog maar net aan gewend of een kersverse koning en zijn jeune premier bedenken alweer een nieuwe: ‘participatiesamenleving’. Met eigen kracht kan MUG wel iets. Sterker, MUG komt voort uit de eigen kracht van werklozen in de jaren tachtig. Er was ook toen sprake van een langdurige economische crisis en enorme jeugdwerkloosheid. Ik spreek uit ervaring. Toen ik midden jaren tachtig afstudeerde, was er ook voor mij niet direct plek op de arbeidsmarkt. Maar anders dan nu het geval zou zijn, kreeg ik wel meteen steun van de toenmalige Sociale Dienst. Ik had als net afgestudeerde nog geen salaris waarmee de huur, energie en ziekenfondspremie gedekt waren, maar kluste wel bij als oproepkracht voor een taleninstituut. Soms verdiende ik bijna niets maar het kon ook gebeuren dat ik voor meer dan duizend gulden aan opdrachten kreeg, in één maand. Vanwege die onzekerheid toog ik met tegenzin toch maar naar de sociale dienst, zo legde dus ook ik de ‘soos’-medewerkster uit, die nog niet consulent of klantmanager heette maar Mieke. Ze bracht haar wijsvinger naar haar lippen, wierp een nadenkende blik naar de hemel – het gaatjesplafond van het spreekhokje – en zei: “Ik ben zo terug. Dat moet ik even navragen.” Een half uur later kwam ze terug. “Hoe lang denk je een uitkering nodig te hebben?”, vroeg ze ernstig. Optimist als ik ben, beloofde ik: “Hooguit zes maanden, dan heb ik zeker een vast inkomen, al moet ik putjes scheppen.” Mieke’s gezicht klaarde op: “Dan kun je maar het beste je freelance inkomsten niet aan ons opgeven. Wij kunnen namelijk niets met wisselende inkomsten.” Ik schrok. Was dit een aanmoediging om de boel te flessen? Ik wist niet hoe snel ik uit die uitkering weg
moest. En dat lukte godzijdank ook. Oké, de sociale zekerheid was destijds nogal gemankeerd en is dat volgens velen nog steeds. Zie ook het gesprek met wethouder Andrée van Es in dit nummer. Maar zo’n uitkering gaf mij toch een zekere rust en voorkwam dat ik schulden moest maken. Ik kon mij concentreren op mijn werk als oproepdocent – wist al snel meer opdrachten binnen te halen – en kon daarnaast alle energie steken in solliciteren, met succes. Daar had ik géén participatietraject voor nodig. Dat deed ik op ‘eigen kracht’, met een financieel steuntje in de rug van de overheid. De jaren tachtig worden ook wel aangeduid als het tijdperk van de ‘doe-het-zelfcultuur’. Woning zoekenden wachtten niet op de dienst Herhuisvesting – ook volkshuisvesting was toen nog een overheidstaak – maar kraakten leegstaande panden. Creatieven begonnen bedrijven, van zelfstandige platenlabels (punk en indy) tot fietswerkplaatsen en meubelmakerijen. En een enkeling begon een blad voor uitkeringsgerechtigden. Dat alles mede mogelijk gemaakt door een sociaal vangnet: de bijstand. De participatiesamenleving was toen nog een onbekende term. Sociologen noemen de doe-het-zelfcultuur liever bij zijn wat deftigere angelsaksische afkorting DIY-cultuur – van do it yourself. De essentie blijft ‘eigen kracht’. Leun niet op wat de overheid en de gevestigde markt je te bieden hebben maar zoek het zelf uit, bedenk zelf oplossingen en vooral voer het ook zelf uit, liefst met gelijkgestemden. Dat kan om creatief ondernemen gaan, maar net zo goed om iets basaals als wonen (kraken) of de zorg voor onze medemens. Eigen kracht is dus zeker niet iets nieuws, het grijpt terug op talloze eerdere expe-
rimenten en zelfs hele periodes zoals de jaren tachtig. Het verschil is dat politici en beleidsmakers van nu wel heel gretig met de slogan ‘eigen kracht’ op de loop gaan. Ze lijken te vergeten dat de DIYcultuur uit de basis voortkwam én dat er in de jaren tachtig minder beklemmende overheidsregels waren dan nu. Zonder oordeel: van bijvoorbeeld arbo-wetgeving
De Lucas en milieu-regels was Community in geen alternatieve onOsdorp: voordernemer of kraker beeld van eigen zich bewust. En de kracht en paroverheid trad niet teticipatiemaatrug maar stimuleerde, schappij soms actief via werkprojecten en subsidies, evenzo vaak passief door niet al het gras plat te maaien, rafelruimtes te laten en door het sociale vangnet van de bijstand. Dit is geen pleidooi om terug te gaan naar de tijd van vrijheid blijheid, zonder verplichtingen. Wel vind ik dat beleidsmakers kunnen leren van de jaren tachtig, met een aanwezige overheid die verantwoordelijkheid nam en zich niet achter een oerwoud aan belemmerende regeltjes verschool. Eigen kracht leg je niet op maar dien je te stimuleren.
34
MUG Magazine oktober 2013
advertentie
“HIER BEN IK OP MIJN PLEK”
‘Alleen De Groene Amsterdammer houdt het nog bij geestelijk voedsel van superieure kwaliteit’ (Remco Campert in de Volkskrant)
Vind jouw plek in gesprek op de Dag van de Dialoog 8 november 2013
Meld je aan op www.amsterdamdialoog.nl
Probeer De Groene 5 weken gratis. groene.nl/probeer5keer Groene_Kunstschrift.indd 1
NATUURVOEDING
5%
Beukenplein 73 Ma t/m Vr 8:00 - 19:00 - Zaterdag 8:00 - 18:00 KORTING OP HET HELE ASSORTIMENT BIJ INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE
Rob van der Doe / Jantine Jimmink feliciteren MUG met het 25-jarig jubileum www.vanderdoe.nl
27-09-13 12:55
MUG Magazine oktober 2013
Achtergrond
35
5
MUG 2 Jaar Ze werkten soms vele jaren voor MUG, als vrijwilliger of als ‘Melkertier’. De redactie van nu zocht een paar oud-collega’s op. Herinneringen ophalen. Veel MUG’ers zijn overigens ver gekomen in de journalistiek, zoals Laurens Verhagen die nu hoofdredacteur is van volkskrant.nl (de digitale editie) of Eric van de Beek (Elsevier).
Bewust baanloos
Tijgerin van de MUG-bakjes
Tekst Arnoud van Soest
Tekst Arnoud van Soest
Martin Brandwagt (48) werkte maar liefst zestien jaar voor MUG. Toen de redactie nog in de Elandsstraat was gevestigd, woonde hij ertegenover, in een kraakpand. Dat was makkelijk. Behalve dat bij MUG een ‘prettige chaos’ heerste, was het voor Martin een spannende tijd. Geboren in Deventer, woonde hij twaalf jaar in Maastricht alvorens hij naar Amsterdam verhuisde. “In Maastricht gebeurde niet veel, in Amsterdam had je enorme kraakbolwerken, al is daar niet veel meer van over.” En als je toen een uitkering had, was dat geen schande. “Althans niet in MUG-kringen.” Je kon toen nog ‘bewust baanloos’ zijn. Dat ligt nu wel anders. “Ik herinner me dat Rutte, toen hij staatssecretaris Sociale Zaken was, enorm tekeer ging tegen bewust baanlozen. Alsof wij ons niet actief voor de maatschappij inzetten door MUG te maken. Dat is nog steeds uniek, want zoveel bladen voor minima heb je niet.” Al dat idealisme nam niet weg dat werken voor MUG vrij relaxed was. Martin koestert vooral dierbare herinneringen aan het MUG-kantoor in de Da Costastraat, een autovrije straat, waar je tussen de middag lekker in het zonnetje kon zitten. “We hadden destijds krakkemikkige computers, die regelmatig de geest gaven. Dan gingen we maar weer een kopje koffie drinken en de krant lezen. Of we trokken naar l’Affiche, een prettige, bruine kroeg met terras die om de hoek zat.” Natuurlijk zijn er wel eens conflicten geweest. “We hebben een bestuur gehad dat MUG commerciëler wilde maken. Was de redactie fel op tegen. Stap dan naar de bank en begin je eigen blad, vond ik. Gelukkig zijn die hemelbestormers opgestapt.” Martin begon als vrijwilliger bij MUG, maar kreeg uiteindelijk een gesubsidieerde baan, waar de gemeente overigens in 2012 een einde aan maakte. Sinds januari van dat jaar vult Martin zijn tijd met pr-werk voor de Bridgebond en voor badhuis en sauna Da Costa. Dat is het enige nog functionerende badhuis in Nederland. “Voorlopig heb ik genoeg te doen.”
Er is geen vrijwilliger met zo’n staat van dienst als Tony Strijbosch (73). Al sinds het tweede nummer, november 1988, werkt ze voor het blad. Ze deed administratie en distributie, maakte de boel schoon en haalde boodschappen. En dat met de gedrevenheid van een wervelwind ‘want de minima moeten goed geïnformeerd worden’. Als een tijgerin waakte ze over de MUGbakken, die op strategische plekken in de stad waren neergezet. Wee de portier die daar Folia’s of Echo’s in durfde te leggen. ‘Die gaan eruit hoor! Koop zelf maar een bak.’ Tony kwam in 1983 in Amsterdam wonen. Ze was een gescheiden bijstandsvrouw met drie kinderen en een linkse achtergrond. En ze wilde wat te doen hebben. Het werd MUG. Uit de beginperiode herinnert ze zich de felle politieke discussies, waarbij soms wel tweeëntwintig man rond de vergadertafel zaten. Als ze weer eens een artikel had gelezen over uitkeringsgerechtigden die gekoeioneerd werden, dan smeet ze dat op tafel. ‘Daar wordt toch zeker wel over geschreven, hè.’ Ja, er werd soms oeverloos veel gepraat in die dagen, maar dat stoorde Tony niet. “Veel van die jongens waren hoger opgeleid dan ik, dus ik kon wat van ze leren. Ik dacht: laat mij de keuken maar doen en zorgen dat de administratie en de distributie in orde is, dan kunnen zij schrijven.” Haar bijnaam ‘Mama Mug’ dankt ze aan haar warme, Brabantse inborst: ze stuurde kaartjes, schreef bemoedigende briefjes, paste op kinderen van MUGmedewerkers en waakte zelfs bij het sterfbed van een MUG-redacteur zonder familie. Iedereen kon bij haar zijn hart uitstorten. Inmiddels is ze 73 en helpt nog steeds: met de verhuizing, de post, de distributie. Dat MUG niet meer aan actiebijeenkomsten deelneemt, mist ze, al begrijpt ze het wel. “Nu schrijven we hoe je aan werk kunt komen, terwijl vroeger het motto was: ‘Je hoeft niet te werken, je hoeft alleen maar gelukkig te zijn.’” Aan strijdbaarheid heeft ze nog niet ingeboet. “Ik mag hopen dat mensen, als ze nóg eens zes miljard gaan bezuinigen, toch een keer in opstand komen.”
Functie MUG: redacteur (sociaaleconomische onderwerpen)
Functie MUG: steun en toeverlaat
36
MUG Magazine oktober 2013
achtergrond
5
MUG 2 Jaar
‘In het weekend was ik nog bezig’
Een aangename chaos
Tekst Marcel Schor
Tekst Jojanneke Spoor
“Er was geen hoofdredacteur om beslissingen te nemen”, vertelt grafisch ontwerper Katja Vercouteren (45). Zij runt een eigen bedrijf. Van 1996 tot 2000 werkte zij bij MUG. “Tijdens de redactievergadering werd bij meerderheid over een onderwerp besloten. Aan deze manier van werken zat een onpraktische kant, want iedereen kon zich met van alles en nog wat bemoeien. Dat kostte tijd. Voor vergaderen was niet altijd tijd. Tja, dan zat je ineens met een probleem, hoe nu verder?” Met hart en ziel werd er gewerkt, herinnert Katja zich. “De sfeer was redelijk goed. Ieder met zijn eigenaardigheden, maar dat heb je overal. Ik had wel last van mensen die hun tekst te laat inleverden. In mijn eentje zat ik dan in het weekend de krant op te maken. Als alles eindelijk klaar was, zette ik de nieuwe MUG op een schijfje, die de koerier naar de drukker bracht.” Katja begon bij MUG in de Elandsstraat. “Op een gegeven moment slibden we behoorlijk dicht. Later zijn we naar de Da Costastraat verhuisd, waar we in een soort souterrain kwamen dat netjes was opgeknapt.” Dat zij als banenpooler gesubsidieerd werk deed, maakte haar niet uit. “Je kon met mijn inkomen niet zo makkelijk kleding bij de Bijenkorf kopen. Maar dankzij die regeling kon ik wel mooi mijn vak uitoefenen. Als ik het goed zeg, waren de zes redacteuren ook banenpoolers. Wij draaiden op banenpoolers en vrijwilligers met een bijstandsuitkering.” Zij leerde vrijwilligers vormgeven en ontwerpen. “Ontwerpen betekent dat je met iets geheel nieuws komt zoals bijvoorbeeld de restyling van MUG, die ik in die tijd op mij heb genomen. Naast het nieuwsgedeelte kwamen we met meer achtergrondpagina’s met extra ruimte voor foto’s.” Er was voldoende tijd om vrijwilligers op te leiden, vertelt Katja. “Met de ogen van nu was dat toch heel bijzonder. Uitkeringsgerechtigden worden tegenwoordig verplicht tewerkgesteld, zonder dat er tijd is voor goede begeleiding.”
Eric van de Beek (48) kwam ergens midden jaren negentig op de redactie van MUG binnenlopen. Hij had in Zwolle journalistiek gestudeerd maar toen hij daarmee klaar was lagen de banen niet voor het oprapen. Eric verhuisde naar Amsterdam om Filosofie te studeren en verdiende daarnaast wat bij als matroos op het VOC-schip van het Scheepvaartmuseum. “Omdat ik toch wat met mijn opleiding wilde doen en ik MUG een mooi blad vond, ben ik eens binnengelopen”, vertelt Van de Beek. “Ik voelde me er meteen thuis. Ik weet nog goed hoe het eruit zag op de redactie. Een aangename chaos. De muren waren behangen met de voorpagina’s van oude MUG’s en overal lagen knipsels.” Van de Beek begon als vrijwilliger en stroomde door naar een gesubsidieerde wiw-baan. In die tijd ontstond er een wildgroei aan gesubsidieerde banen, memoreert Van de Beek. Een van zijn primeurs uit die tijd ging daar ook over. “We hadden een advertentie zien staan van een bordeel dat via een gesubsidieerde baan een kamermeisje zocht. Dat kan toch niet de bedoeling zijn, dachten wij. We hebben er raadsleden mee geconfronteerd, maar dat had geen enkele consequentie. Het nieuws werd overgenomen door Het Parool en een aantal landelijke kranten, maar ook dat leidde helaas niet tot een discussie in de gemeenteraad.” Zijn ervaring bij MUG en de expertise die hij ontwikkelde op het gebied van sociale zekerheid en de arbeidsmarkt, bezorgden hem een baan bij Elsevier. “Het waren de gouden jaren negentig”, zegt Van de Beek nu. “Er waren toen veel doorstroommogelijkheden en ik was blij dat ik voor een landelijke publicatie aan de slag kon. Toch vond ik het jammer bij MUG weg te gaan.” Dierbare herinneringen heeft Van de Beek aan ‘Mama MUG’ Tony Strijbosch. “Zij was er altijd, deed de administratie en de distributie. Maar misschien belangrijker: ze zorgde voor onze boterhammen en luisterde bij liefdesverdriet. Soms had ze van die woedeuitbarstingen. ‘Zijn jullie nou journalisten?!’, riep ze dan, als we sloom op de redactie hingen. ‘Ga de straat op!’”
Functie MUG: vormgeefster
Functie MUG: journalist
MUG Magazine oktober 2013
Houtje-touwtje met charme
Achtergrond
37
Nog net zo idealistisch
Tekst Jojanneke Spoor
Tekst Jesse van Amerongen
In de tien jaar dat Marlies Scholtens (68) er werkte, zag ze MUG veranderen van een revolutionair krakersblad in een informatief magazine met professionele inslag. “Toen ik in 2002 binnenkwam, was de toon wat anarchistischer. Dat is verdwenen en soms vind ik dat wel jammer. Het was misschien een beetje houtje-touwtje, maar het had wel charme.” Scholtens woonde destijds vlakbij de MUG-redactie, die toen op de Da Costakade zat. Ze liep naar binnen en vroeg of ze wat hulp konden gebruiken. ‘Altijd’, was de reactie. ‘Wat kun je?’ Toen Scholtens vertelde dat ze al jaren als freelance journalist werkte, kon ze meteen aan de slag. “De eerste jaren heb ik allerlei rubrieken volgeschreven. Ik had een kookrubriek, een uitgebreide culturele agenda, een politieke agenda en ik schreef een rubriek waarin mensen gevraagd werd om een week van €50,rond te komen.” In 2007 begon Scholtens als eindredacteur. “Er kwamen toen ook allerlei mensen via DWI en Pantar binnen. Het was een uitdaging om van hun verhalen goede, leesbare stukken te maken want het waren natuurlijk geen journalisten.” Scholtens moest zich in die tijd als enige vrouw staande houden in een groep mannen, die zij als ‘haantjes’ omschrijft. “Dat was wel eens lastig”, vertelt ze. “Als eindredacteur stuur je wel eens stukken terug en dat valt niet bij iedereen in goede aarde.” Maar dankzij de goede samenwerking met de hoofdredactie en de lay-out lag er toch elke maand een mooie krant in de schappen. Twee jaar gelden brak Scholtens op vakantie in Zuid-Frankrijk haar rechterarm. Een maand later viel ze weer. Om haar gebroken arm niet verder te bezeren, probeerde ze met haar linkerarm de val te breken. Gevolg: twee gebroken armen. Na het herstel keerde ze niet meer terug bij MUG. “Het is klaar.” Wel leest ze MUG nog steeds. “In het huidige economische klimaat is een blad als MUG erg belangrijk”, meent ze. “Veel mensen die geen kranten lezen, willen toch weten hoe het zit.”
Tjerk Dalhuisen was in 1988 één van de initiatiefnemers bij de oprichting van MUG. Hij zou zich dertien jaar op allerlei manieren blijven inzetten voor het blad. Ondertussen is hij al een tijdje weg maar heeft nog steeds warme herinneringen aan die tijd. “Het mooiste was dat je met allerlei verschillende mensen een blad in elkaar zet, zonder iemand die zegt ‘zó moet het’.” Geheel in de stijl van de kraakbeweging, waar MUG uit voortkwam, werd het blad in zijn beginjaren gemaakt zonder hiërarchische structuur. Geen chef die bepaalt, maar werken volgens afspraken die ze met z’n allen maakten. Een van de redenen dat het toch allemaal goed ging, was dat iedereen er met hetzelfde idee werkte: een blad maken voor uitkeringsgerechtigden. “Er waren altijd discussies over mensen die een uitkering hadden maar hun stem werd nooit gehoord”, legitimeert Dalhuisen het ontstaan van MUG. “Tijd voor een eigen krant, dachten wij.” Met een groep vrijwilligers werd daar elke maand hard aan gewerkt. Het waren mensen met allerlei verschillende achtergronden, qua ervaringen ‘rijp en groen’. Ondanks de grote doorloop van vrijwilligers vindt Tjerk dat het altijd gelukt is om een goede krant te maken. Wel heeft hij de krant zien veranderen. “Het is van een wat rommelig activistisch blad overgegaan in iets… saaiers!”, lacht hij. MUG is wel professioneler geworden maar is minder onderdeel geworden van een beweging dan in 1988. Dat de maatschappelijke betrokkenheid bij Tjerk nog steeds diep zit, blijkt wel als hij over de huidige politiek praat. “Hoe halen ze het in hun bolle hoofd om aan mensen die al niks hebben nog een beetje te gaan zitten schaven?”, vraagt hij zich hardop af. Hij hoopt dan ook dat MUG na 25 jaar nog steeds actief kan blijven opkomen voor de mensen die geen stem hebben. “MUG is er niet om braaf een krantje vol te schrijven, maar het heeft een doel: het stimuleren van mensen voor mooie projecten, om samen iets op te bouwen en echt iets te doen.”
Functie MUG: journalist en eindredacteur
Functie MUG: medewerker van het eerste uur
38
MUG Magazine oktober 2013
k u n s t & c u l t uu r
Pierewaaien op het pontje dwenen. Wij gebruiken nog steeds IJveer in het zomerseizoen. Die tochtjes over het IJ zijn enorm in trek. Vanaf het bovendek ziet de moderne architectuur op het Java-eiland en het KNSM-eiland er spectaculair uit. Het contrast met de historische dijkhuisjes van Nieuwendam is juist zo leuk. Het is een vakantietripje in eigen stad.” Woensdag 23 oktober, midden in de herfstvakantie, kan jong en oud meevaren naar het Amsterdamse Bos. De afvaart is om 10.45 uur vanaf de Museumhavenpier bij de NDSM-werf in Noord, bereikbaar per GVB-pont. Hemminga: “De tocht naar het Bos duurt ongeveer twee uur. Onderweg gaan tien bruggen open, een belevenis! We varen langs de houtmolen aan de Kostverlorenvaart naar het Schinkeleiland. Daar, achter het Olympisch Stadion, is om 12 uur nog een opstapplaats bij de Jan Wilsbrug. Daarna gaan we de sluis door naar de Nieuwe Meer. Passagiers kunnen bij boerderij Meerzicht afstappen en een lekkere boswandeling maken of deelnemen aan een van de kinderactiviteiten in het Bezoekerscentrum. We kunnen ook wat fietsen vervoeren aan boord. Je kunt de tocht vanaf het IJ ook overslaan en alleen een kaartje kopen voor een rondvaart over de Nieuwe Meer die we maken om 13.15 en 14.15 uur vanaf de steiger bij boerderij Meerzicht. We gaan dan ook naar de geitenboerderij. Zo’n rondvaart duurt een uur.” xiii
Tijdens de herfstvakantie vaart het historische ‘IJveer XIII’ dwars door de stad naar het Amsterdamse Bos. Lezers van MUG Magazine krijgen een leuke gezinskorting. Tekst Trudy Admiraal Beeld Sandra Hoogeboom “Voorzichtig mevrouw, val niet tussen wal en schip!” Met een brede glimlach biedt Frank Hemminga de passagiers van het historische IJveer XIII zijn hand als zij bij de NDSM-werf aan boord stappen. Frank Hemminga is vrijwilliger en een van de oprichters van de stichting Move Amsterdam, een club met liefhebbers van oud OV-materieel, zoals trammetjes en de vroegere IJ-veren. “Wij willen het historisch erfgoed niet alleen behouden maar ook gebruiken, zodat Amsterdammers ervan kunnen genieten.” Het is de laatste zondagse vaartocht van het seizoen en de opvarenden van het ‘Nieuwendammerbootje’ genieten van het vakantiegevoel in eigen stad. Hangend in de deuropening van de stuurhut kijken twee oudere Amsterdammers mee met de schipper, die scherp de beroepsvaart in de
gaten houdt. Op het bovendek zit het vol passagiers: de jassen dicht, de wind door hun haren. De koffie geurt beneden in de teakhouten salon, waar mensen gezellig met elkaar kletsen en wat kinderen zitten te kleuren. Move Amsterdam heeft het exploitatierecht van het oude buurtveer, het ‘Nieuwendammerbootje’, en vaart de route van vroeger: van CS via Sporenburg naar Nieuwendam en weer terug naar CS. Hemminga: “Voor de opening van de IJtunnel in 1968 voer Amsterdam met openbare salonveerboten over het IJ. Deze IJ-veren werden met romeinse cijfers genummerd; IJveer xiii voer naar Nieuwendam. Toen de IJtunnel werd geopend, verkocht de gemeente de IJ-veren aan verschillende eigenaren. Sommige zijn inmiddels gesloopt of uit het zicht ver-
Op vertoon van dit artikel mogen lezers van MUG Magazine gratis hun (klein-) kinderen meenemen op 23 oktober. Per betalende volwassene maximaal twee kinderen. Tarief: retour NDSM-Amsterdamse Bos-NDSM €20,- met Stadspas €15,-; enkeltje €12,50, met Stadspas €10,-. Rondvaart €5,-. Het IJveer vaart om 18 uur terug naar de NDSM. Er is dan soep aan boord. Reserveren en info tussen 19.00 en 20.00 uur: 06 22873188 of per mail:
[email protected]. Kijk voor de volledige dienstregeling en alle tarieven op www.move-amsterdam.nl. Kijk voor activiteiten in het Amsterdamse Bos op: www.amsterdamsebos.nl.
MUG Magazine oktober 2013
k u n s t & c u l t uu r
39
Literaire diva brengt eerbetoon aan Amsterdam Na meer dan tien jaar verscheen een nieuwe roman van Donna Tartt. Amsterdam had de wereldprimeur. Het Puttertje speelt zich ook deels in onze hoofdstad af. Tekst Charles Ver vaeck Beeld Bezige Bij
Ergens in de loop van 1993 werd voor een groeiende groep lezers duidelijk dat de sneeuw in de bergen begon te smelten en Bunny al weken dood was ‘voordat we de ernst van onze situatie begonnen in te zien’. Die lezers waren verloren vanaf het moment dat zij de betoverende openingszinnen van De Verborgen Geschiedenis, het romandebuut van Donna Tartt, onder ogen kregen. Ineens was zij daar, de onbekende Amerikaanse romancière met de helgroene ogen en de oogstrelende uitstraling van een raadselachtig icoon. Vanaf het moment dat Donna Tartt haar opwachting maakte in de wereld van de letteren was zij tegelijk cult en sensatie, lust en enigma. Haar debuut verscheen zoals een recensent destijds opmerkte ‘zoals Pallas Athene uit het hoofd van Zeus: zelfverzekerd en helemaal af’. Dat de lezers van Donna Tartt massaal in de ban raakten van haar meeslepende vertelkunst blijkt ook uit de verkoopcijfers.
Van De Verborgen Geschiedenis verkocht uitgeverij De Bezige Bij in de loop der jaren naar eigen zeggen ruim 800.000 stuks. Van haar tweede roman, De Kleine Vriend, die tien jaar later uitkwam, gingen nog eens ruim 700.000 stuks over de toonbank. Dat is veel, maar toch ook niet uitzonderlijk veel. Diezelfde uitgever immers verkocht van De Vliegeraar van Khaled Hosseini anderhalf miljoen boeken in tien jaar tijd. Evenveel dus als in twintig jaar tijd van de twee Tartts. En toch is de bestsellerschrijver Hosseini bij lange na niet zo’n cultfiguur als Donna Tartt. Werden wereldwijd in totaal circa vijf miljoen boeken van Donna Tartt verkocht, dan namen lezers binnen ons taalgebied daar een flinke 30 procent van af. En dat is naar verhouding pas echt veel. Er is dus sprake van een ongewone trouw
De Bezige Bij geeft 5 paperbacks weg van Het Puttertje van Donna Tartt. Hebben? Stuur voor 1 november een mail naar
[email protected] o.v.v. ‘Donna Tartt’.
onder Nederlandse Tartt-lezers. Die laat zich niet zomaar in woorden vangen, maar leidt er wel toe dat recensenten en lezers buitelend over elkaar heen struikelden toen eind september Het Puttertje, haar derde roman, verscheen. Wat voor de één een meesterwerk was, was dat voor de ander duidelijk niet. In elk geval was het een wereldprimeur. De Engelse editie liet toen nog een maand op zich wachten. De roman werd ten doop gehouden boven de doopvont van zowel De Wereld Draait Door en Nieuwsuur als nog een handvol andere televisieprogramma’s. In de stadsschouwburg in Amsterdam werd een galaavond georganiseerd. En opnieuw stonden even later de literatuurfetisjisten geduldig in de rij van Athenaeum boekhandel voor een gesigneerd exemplaar van één van haar boeken. De Nederlandse fanbase wordt in Het Puttertje op zijn wenken bediend. Het begint met de titel die verwijst naar een olieverf van de 17e-eeuwse Carel Fabritius. Ook speelt de roman zich deels af in Amsterdam. Tartt houdt van deze stad, ‘vanaf de eerste keer dat ik hier kwam’. Maar Amsterdam is meer dan zomaar stad. Amsterdam is zowel mysterie als stemming, sfeer en verleiding. Misschien is het dat wel waardoor de lezers van Tartt zich laten bedwelmen. Feit is dat Tartt het schrijven van de meeslepende openingszin nog niet is verleerd. Want ook Het Puttertje dompelde deze lezer vanaf de allereerste woorden weer onder in een roes: ‘Ik was nog in Amsterdam toen ik voor het eerst in jaren over mijn moeder droomde.’ Meer verklappen zou eigenlijk zonde zijn. Donna Tartt, Het Puttertje, De Bezige Bij. E-book: €16,99. Gebonden €34,90. Paperback €24,90.
40
MUG Magazine oktober 2013
k u n s t & c u l t uu r
Een dierenfilm maar geen Disney De film De nieuwe wildernis laat de natuur zien zoals die echt is, zonder vals sentiment. Geen Bambi’s en zelfs geen verdwaalde wolf maar bronstige edelherten. Hoe kan het anders, de film gaat over natuur op nuchtere Hollandse bodem. Tekst Jos Verdonk Beeld Betty-Lou Luyken
maal én als kraamkamer voor de strontvliegen, die op hun beurt weer een delicatesse zijn voor talloze vogelsoorten. De nieuwe wildernis laat dat onverbloemd en zonder sentimentaliteit zien op een manier die bij vlagen dramatischer is dan alle tragedies van Shakespeare bij elkaar. Betty-Lou Luyken is natuurfotograaf en kent het gebied heel goed. “Ik vond de film echt geweldig. De uitspraak is inmiddels een beetje cliché, maar kwalitatief zie ik geen enkel verschil met veelgeprezen BBCfilms als Planet Earth en Life. Het gebied komt goed tot uitdrukking en mensen die het niet kennen, drukt het met de neus op de feiten. Nu kan iedereen zien wat voor prachtige natuur wij in Nederland hebben!” Een van de weinige kritiekpuntjes op de film betrof de commentaartekst, die door sommigen antropomorfisch (het toedichten van menselijke eigenschappen en gevoelens aan niet-menselijke wezens) werd genoemd. Voice-over teksten als ‘de merries hebben beraad’ en ‘de aalscholvers zijn radeloos’. Luyken (overigens niet betrokken bij de film) wijst die kritiek van de hand. ,,Het is een wetenschappelijk feit dat dieren wel degelijk empathie kunnen hebben, en zelfs rouwgevoelens kennen. Denk maar aan olifanten, die een soort begrafenisritueel hebben als er een familielid overlijdt.” Ook Jan Griekspoor, die als boswachter van de Oostvaardersplassen het gebied op zijn duimpje kent, is zwaar onder de indruk van de verfilming van ‘zijn’ nieuwe wildernis. “Het geeft een uitstekend beeld van wat echte natuur inhoudt. Wij grijpen als boswachters nooit in. Overal in Nederland is de grauwe gans een ware plaag, maar hier doen de vossen, de raven, de reigers en roerdompen, die allemaal wel een jong gansje lusten, gewoon hun werk. De dieren worden ’s winters niet bijgevoerd. Er is slechts een uitzondering: Als we zien dat een dier echt aan zijn einde zit, verlossen we hem uit zijn lijden.“
Het wiel van het leven is genadeloos
Echte wildebeestennatuur bestaat niet in dit land. Daar zijn wij het sinds J.C. Bloem (‘En dan: wat is natuur nog in dit land? / Een stukje bos, ter grootte van een krant [..]’) mee eens. Toch klopt dat idee niet helemaal en de cameramannen Mark Verkerk en Ruben Smit – tevens veldregisseur – proberen dat beeld van onze polderdelta nadrukkelijk te weerleggen in De nieuwe wildernis, een film die door de makers geen documentaire genoemd mag worden. Voor de echte wilde Hollandse natuur moet je in Flevoland zijn. Daar liggen de Oostvaardersplassen, een natuurgebied van ongeveer 6.000 hectare, dat in 1968 min of meer op natuurlijke wijze – door het gebied ongemoeid te laten – na de inpoldering ontstond. Het is het schitterende decor van De nieuwe wildernis, waarin de hoofdrollen worden vertolkt door levensechte dieren als het edelhert, het konikpaard, de vos, de ijsvogel en de
grauwe gans. Als de rolprent dan geen documentaire mag heten, is het etiket ‘dierenfilm’ wellicht beter op zijn plaats. Een dierenfilm dus, maar zeker niet eentje van Disney. Voor jonge kinderen en al te fijngevoelige volwassenen kan de film erg hard overkomen. De nieuwe wildernis geeft namelijk een tamelijk eerlijk beeld van hoe het er nou echt aan toegaat, daarbuiten. Een vergelijking met de participatiemaatschappij van Mark Rutte kan zo worden getrokken. In de ‘participatienatuur’ van de Oostvaardersplassen is elk levend wezen nuttig en een onvervangbaar radertje van the circle of life, ‘het wiel van het leven’ zoals het in de film heet. Zelfs de dood van de participanten is van grote betekenis voor het voortbestaan van het (eco-)systeem. Sterker nog: behalve voortplanting is de dood een onmisbare factor voor nieuw leven. En dan hebben we het nog niet eens over het belang van poep gehad. De mest van de konikpaarden fungeert als feest-
Los snel het cryptogram op (pagina 49) en maak kans op een exemplaar van het boek De scheet en andere verhalen uit De Nieuwe Wildernis.
Oktober aanbiedingen
Gemeente Amsterdam Stadspas
MUG Magazine oktober 2013
www.amsterdam.nl/stadspas
k uwww.facebook.com/stadspasamsterdam n s t & c u l t uu r 41
A genda vanaf vrijdag 11 oktober de plantage Amsterdam
Tsaar Peter de Grote, Michiel de Ruyter, Rembrandt van Rijn en Hans van Manen: stuk voor stuk iconen uit de Amsterdamse Plantagebuurt. Ze zijn te zien in deze openluchtexpositie. Laat je vangen door de prikkelende quotes en verdiep je in de inspirerende verhalen van 24 gepresenteerde personen. De iconen geven je op een persoonlijke manier een kijkje in de rijke cultuur van de Plantagebuurt. Daarnaast kunt je leuke tips lezen die nuttig zijn bij een bezoek aan een van de bijzondere instellingen in deze buurt. Locatie: Meester Visserplein. Toegang: gratis www.deplantageamsterdam.nl wo 16 tot en met vr 25 oktober Cinekid
Tijdens dit kinderfilmfestival bekijk je de beste films en televisieprogramma’s voor kinderen van over de hele wereld. Cinekid trekt jaarlijks zo’n vijftig duizend kinderen tussen vier en veertien jaar oud en is hiermee het grootste kinderfilmfestival ter wereld. Naast films en televisieprogramma’s kan je als jonge filmfan in het Medialab ook meedoen aan verschillende activiteiten en workshops. Locatie: Westergasfabriek en The Movies Art House Cinema (Haarlemmerdijk 161-163) Toegang: Koop een gereduceerd filmkaartje online voor €7,50 www.cinekid.nl vanaf donderdag 17 oktober verzetsmuseum junior
Het eerste kindermuseum over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Nederland opent zijn deuren. Kinderen vanaf 9 jaar kunnen er waargebeurde verhalen horen over de oorlog aan de hand van originele objecten. Eva, Jan, Nelly en Henk zijn de centrale vertellers. Hoe zag hun leven er tijdens de bezetting uit? Wat maakten ze mee? Wat waren de problemen die door onvrijheid, vervolging en schaarste op hen afkwamen? Open: di-vr 10.00-17.00, za-ma 11.00-17.00 Locatie: Plantage Kerklaan 61, schuin tegenover de hoofdingang van Artis Toegang: €8, kinderen t/m 15 jaar €4,50 www.verzetsmuseum.org do 31 okt. en vr 1, za 2, en zo 3 nov. TransLumen
Gedurende vier avonden verandert de gezellige Transvaalbuurt in Oost in een lichtkunstmuseum met vele lichtobjecten en -installaties. Een groot aantal ramen van gebouwen dient als vitrine met objecten uit de jaren ‘70 en ‘80, de pioniers tijd van de lichtkunst. De museumstukken zijn afkomstig uit de collectie van het Eindhovense Light Art Centre. Aan de hand van een speciale plattegrond loop je als bezoeker van kunstwerk naar kunstwerk. Tijd: van 18.00 tot 24.00 uur Locatie: Op 25 plekken in de Transvaalbuurt Toegang: gratis www.polderlicht.com/translumen.htm
Foto’s van de straat in het JHM Profiteer in oktober van deze aanbieding: in het Joods Historisch Museum zijn naast de nostalgische straatfoto’s van de Waterloopleinbuurt en de beroemde schrijversportretten van Philip Mechanicus, prachtige foto’s te zien die de Belgische fotograaf Dan Zollmann maakte van chassidische joden in Antwerpen. Actie en openingstijden: 1 t/m 31 oktober, dagelijks geopend van 11.00 tot 17.00 uur Prijs: gratis met de oktoberbon, € 6 Stadspas (normale prijs € 12) Kaartverkoop: kassa Joods Historisch Museum Adres: Nieuwe Amstelstraat 1 Meer info: www.jhm.nl met oktober bon gratis
Boeken zoeken bij Leeshal Oost Leeshal Oost heeft alle soorten tweedehands boeken, strips en meer. Ook voor kinderen is er veel: leesboekjes, strips en jeugdliteratuur. U mag met de oktoberbon maar liefst voor € 7,50 boeken uitzoeken! Als u de boeken later weer netjes inlevert, mag u voor de helft (dus € 3,75) nieuwe boeken uitzoeken! Stadspasactie: 1 t/m 31 oktober Prijs: gratis boeken uitzoeken ter waarde van € 7,50 Adres: Commelinstraat 53 (bij de Dappermarkt) Open: dinsdag t/m zaterdag 9.00-17.30 uur Meer info: tel. (020) 668 25 28 met oktoberbon gratis
Koning, Keizer, Admiraal! In dit jaar met maar liefst twee troonswisse lingen (in Nederland en België) brengt Thalia een muzikale selectie uit Opera, Operette en Musical betrekking hebbend op macht en alles wat daar mee samen hangt. Ontzag, verheerlijking, kuiperij, hielenlikkerij: Mozart, Verdi, Lortzing, Lehár, Offenbach, bijna elke componist heeft zich wel eens aan een van deze onderwerpen gewaagd! Data en aanvangstijden: zo 6, zo 13 en zo 27 oktober in de Willem de Zwijgerkerk. Op zo 3 november in de Muiderkerk. Alle voorstellingen aanvangstijd 14.30 uur Prijs: € 5 met de oktoberbon, € 10 met de Stadspas (normale prijs € 15) Reserveren: 0299 66 02 54 Kaartverkoop:
[email protected] Adres: Muiderkerk, Linnaeusstraat 37 Willem de Zwijgerkerk, Olympiaweg 14 Meer info: www.thalia-amsterdam.nl met de oktoberbon
€ 5
Gratis winkelen bij Out of the Closet Out of the Closet, voor tweedehands kwaliteitskleding voor mannen, vrouwen en kinderen. De opbrengst komt ten goede aan programma’s van AIDS Healthcare Foundation. Met uw aankoop steunt u de strijd tegen HIV en AIDS. Tegen inlevering van de oktoberbon kunt u gratis winkelen tot een bedrag van €15! Sla uw slag! Actie: 1 t/m 31 oktober Prijs: gratis winkelen tot een bedrag van € 15 met de oktoberbon Adres: Jodenbreestraat 158 Open: ma t/m za van 10.00 – 19.00 uur en op zo van 12.00 - 18.00 uur Meer info: www.outofthecloset.org/nl met de oktoberbon gratis winkelen tot
€ 15
Gratis naar het Amsterdams Marionetten Theater Houten acteurs presenteren een unieke vorm van muziektheater voor jong en oud: het klassieke marionettentheater.Het Luchtkasteel van Jacques Offenbach is een vrolijke opéra-comique die zich afspeelt op het Franse platteland. Met aanstekelijke muziek, humor en melancholie. Voor jong en oud (min. 5 jaar). Data en aanvangstijden: zo 6, zo 20 en zo 27 oktober om 15.00 uur Prijs: gratis met de oktoberbon, € 12 met de Stadspas (normale prijs € 15). Kinderen 5 t/m 14 jaar gratis met de oktoberbon, € 4 met de Stadspas (normale prijs € 6) Reserveren: 020 620 80 27 of
[email protected]. Reserveren noodzakelijk Adres: Nieuwe Jonkerstraat 8 Meer info: www.marionettentheater.nl met de oktoberbon
gratis
Anuar met Vastberaden in B ijlmerparktheater Stand-up comedian Anuar zet ‘m na drie eerdere shows in zijn vierde versnelling onder regie van Jörgen Raymann en is vastberaden om al je lachspieren in beweging te houden. Met zijn gelijknamige, nieuwe en persoonlijke show neemt hij je mee in een verhaal over zijn opa Datum en aanvangstijd: za 26 oktober om 20.00 uur Prijs: € 1 met de oktoberbon, met de Stadspas € 13,50 (normale prijs € 16) Reserveren:
[email protected] ov.v. Stadspas Kaartverkoop: 020 311 39 30 Adres: Anton de Komplein 240 Meer info: www.bijlmerparktheater.nl met de oktoberbon €
1
Een eigen bedrijf en geldproblemen? Woont u in Amsterdam, bent u een ondernemer en hebt u financiële problemen? De Dienst Werk en Inkomen (DWI) van de Gemeente Amsterdam kan u helpen. U hebt een eigen bedrijf en bent voor uw inkomsten daarvan afhankelijk. Meestal kunt u daarvan rondkomen. Maar soms is uw inko men tijdelijk wat lager of moet u zelfs met uw bedrijf stoppen. Wacht dan niet te lang en zoek hulp en advies van DWI.
betalingsproblemen van uw bedrijf op te lossen. Als u langer dan 1,5 jaar onderne mer bent en u kunt geen lening krijgen van de bank, dan kunt u misschien een bedrijfs kapitaal ter hoogte van maximaal € 189.110 lenen. Uw bedrijf moet dan wel levensvat baar zijn.
Wanneer ga ik naar DWI? Als u voor uw bedrijf geld nodig hebt en de bank wil u geen lening geven, dan kunt u misschien een bedrijfskapitaal krijgen van DWI. En als u te weinig verdient uit uw eigen bedrijf, kunt u misschien een aanvullende uitkering krijgen.
Kan ik een uitkering krijgen? Hebt u als ondernemer tijdelijk een laag inkomen en krijgt u geen lening van de bank? Dan kunt u misschien een aanvullend inko men krijgen, de Bbz-uitkering. Ook hier geldt dat uw bedrijf levensvatbaar moet zijn.
Wat is het bedrijfskapitaal? Het bedrijfskapitaal is bedoeld voor nood zakelijke investeringen of om tijdelijke
Wanneer is mijn bedrijf levensvatbaar? Nadat u een uitkering of een bedrijfskapitaal hebt gekregen, moet u met uw bedrijfs
Bedrijfsfinanciering nodig? Dan is Microkrediet Amsterdam iets voor u!
inkomen (het overige inkomen van u en uw partner telt ook mee) al uw rekeningen kunnen betalen. Als dat kan, is uw bedrijf levensvatbaar. Ik ben ouder dan 55 jaar Als u ouder bent dan 55 jaar en u wilt niet stoppen met uw bedrijf (ook al levert het te weinig op) dan kunt u een aanvulling op uw inkomen krijgen tot de pensioengerechtigde leeftijd. U moet dan wel al 10 jaar onderne mer zijn en het bruto-inkomen uit uw bedrijf moet minimaal € 7.511 zijn. Daarnaast kunt u misschien ook in aanmerking komen voor een bedrijfskapitaal van € 9.456. Dat hoeft u meestal niet terug te betalen. Voorzieningen Bent u zelfstandig ondernemer met een laag inkomen? Dan hebt u misschien ook recht op de voorzieningen van de Gemeente Amster dam. Kijk op www.amsterdam.nl/voorzieningen voor meer informatie.
t e i d e r k o Micr am Amsterd er e verd
brengt j
Microkrediet Amsterdam: n kunt u aanvragen als u niet in aanmerking komt voor een financieringsoplossing bij de bank n is er voor startende en gevestigde ondernemers n verstrekt microkrediet van minimaal € 5.000 tot maximaal € 35.000 n heeft een concurrerend rentepercentage n is een initiatief van de Gemeente Amsterdam Vragen en meer informatie? Meer informatie over de voorwaarden en de procedure kunt u vinden op: www.amsterdam.nl/microkrediet. Of bel met Gemeente Amsterdam op 020 346 3667 (maandag t/m donderdag van 9.30 tot 11.00 uur). De Gemeente Amsterdam biedt grote en kleine ondernemers in de stad de mogelijkheid om een krediet aan te vragen dat wordt verstrekt door de Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam (GKA). Europa investeert in uw toekomst uit het Europees fonds voor Regionale Ontwikkeling Microkrediet ad MUG 200x127_V1.indd 1
www.amsterdam.nl/microkrediet 16-09-13 09:23
MUG Magazine oktober 2013
En als ik mijn bedrijf moet stoppen? Als uw bedrijf niet levensvatbaar is, moet u uw bedrijf stoppen. Dat betekent dat u veel dingen moet regelen. Zo moet u misschien uw bedrijf of voorraad verkopen. Krijg ik een uitkering als ik stop? Als u stopt met uw bedrijf, kunt u in sommige gevallen een uitkering voor levensonderhoud krijgen, die stopt zodra het bedrijf is beëindigd. Heb ik recht op een uitkering als ex-ondernemer? Bent u jonger bent dan 55 jaar? Dan kunt u na het beëindigen van uw bedrijf een WWB-uitkering (bijstandsuitkering) aanvragen. Bent u ouder dan 55 jaar? Dan kunt u, als u aan bepaalde voorwaarden voldoet, een IOAZ-uitkering aanvragen. Dat is een uitkering voor ex-ondernemers tussen de 55 en de pensioengerechtigde leeftijd. De hoogte van de IOAZ-uitkering is gelijk aan een bijstandsuitkering, maar er zijn verschillen tussen de IOAZ en de bijstand. Als u eigen vermogen hebt, is de IOAZ bijvoorbeeld voordeliger. Let op: u moet de IOAZ-uitkering aanvragen vóórdat u met uw bedrijf stopt. Meer informatie en voowaarden? Kijk op www.amsterdam.nl/ondernemen > ondernemers met financiële problemen of bel naar team Zelfstandigen van DWI op 020 346 3667, bereikbaar van maandag t/m donderdag tussen 9.30 en 11.00 uur. U kunt ook mailen naar team-zelfstandigen@dwi. amsterdam.nl. DWI heeft spreekuren voor inwoners van 2 stadsdelen: Nieuw-west: Iedere maandag van 13.00 tot 15.00 uur bij het ondernemershuis Nieuw-West, Osdorpplein 519-521, 1068 TA Amsterdam. Bel 020 253 8111 voor het maken van een afspraak. Zuidoost: Iedere maandag van 10.00 tot 12.00 uur op het Stadsdeel Zuidoost, Anton de Komplein, 1102 CW Amsterdam. Bel 020 252 5109 voor het maken van een afspraak.
advertentie
43
‘Laat je doelen aan iedereen weten’ David Hambaryan (31) komt uit Armenië en is nu 2 jaar in Nederland. In zijn land van herkomst kon hij geen opleiding volgen, maar hij hoopt hier zijn hbo te halen. David kwam als vluchteling naar Nederland. Waarom hij hier kwam, vertelt hij liever niet. “Dat is privé”, zegt hij. “Toen ik hier kwam voelde het goed en ik voel mij veilig. Ik moest eerst wennen aan de temperatuur en er is veel regen, maar ik vind het een mooi land.” Taal is belangrijk De Nederlandse taal spreken is belangrijk voor David, want dan heb je meer kans op werk. “Het eerste jaar in Nederland zat ik in een asielzoekerscentrum. Daar kreeg ik al taalles op beginnersniveau. Toen ik na een jaar bij DWI terechtkwam, meldde mijn klantmanager mij aan voor een taalcursus. Na hard leren, doe ik binnenkort het staats examen NT2.” Foto David: Henk Rougoor
Toegang tot A msterdam Ook volgt David bij DWI het traject: ‘Toegang tot Amsterdam’. In dit traject leren nieuwe Amsterdammers over de Nederland se samenleving en de cultuur. Ze krijgen een sollicitatietraining en oefenen met de taal zodat het straks makkelijker voor hen is om een baan te vinden. Doelen stellen “Ik vind het belangrijk om mezelf een doel te stellen en dat aan iedereen te laten weten. Want als je die doelen kenbaar maakt, kun je geholpen worden. Mijn doel is om ooit in het toerisme te werken, als gids bijvoorbeeld. Als ik geslaagd ben voor mijn taalexamen, hoop ik een opleiding via het universitair asiels zoekersfonds te volgen. Want ik heb een diploma nodig om mijn doel te bereiken.”
44
MUG Magazine oktober 2013
sociaa l raads l ieden
Armoede
17 oktober is de Internationale dag voor de uitroeiing van armoede. Als sociaal raadslid werd mij gevraagd of ik in dit kader iets kon doen met de bekendheid van de diverse armoedevoorzieningen. Enigszins twijfelend aan het nut hiervan, belandde ik in mijn volgende afspraak: een jonge alleenstaande moeder. Al in februari dit jaar meldde zij zich met problematische schulden. Veroorzaakt door een kortdurend en weinig succesvol uitstapje richting het zelfstandig ondernemerschap. Inmiddels
juridisch l oket
De inspanningsperiode: ook boven de 27 jaar!
In het verleden maakten alleen jongeren onder de 27 jaar die een wwb-uitkering aanvroegen, kennis met de ‘zoekperiode’: de eerste maand werd de aanvraag niet in behandeling gekomen. De jongere diende eerst zelf werk te zoeken en mocht later terugkomen. Dit was in de wet vastgelegd.
opinie
was zij weer fulltime aan het werk voor een werkgever. Haar zaken had ze redelijk op orde en bijna al haar schuldeisers waren getemd. Uiteraard was het de Belastingdienst die minder meewerkend was. Schulden werden verrekend met de toeslagen waardoor zij met name wat betreft de kinderopvang in de knel zat. Vooralsnog tackelde zij dit probleem met hulp van bekenden. Rondkomen van enkele tientjes per week lukte ook. Al in februari dacht ik het op een akkoordje te kunnen gooien met schuldhulpverlening voor een schuldsanering buiten de gebruikelijke groepstrajecten om. Daar had ze gezien haar fulltimebaan toch geen tijd voor. Nu was het dus september en ze was nog geen stap
dichterbij een sanering. Uitstel bij de Belastingdienst was – ondanks herhaald aandringen van mijn kant – ook nog steeds niet geregeld. Na bestudering van haar dossier bleek dat ze de afgelopen maanden ongeveer €5.000,- had afgelost. Maar de schuld was aan de achterkant vanwege rente en bijkomende kosten weer met €1.000,- aangegroeid. Een kennis had zich inmiddels bereid getoond om haar financieel bij te staan. Ze twijfelde over dit aanbod omdat ze toch liever zelf haar zaakjes regelde. Mijn uitleg wist haar over de streep te trekken om toch te kiezen voor dit genereuze aanbod uit eigen kring. Na deze afspraak dacht ik nog eens na over het verzoek aangaande de armoedevoorzieningen. Mijn
Per 1 juli van dit jaar geldt dit ook voor aanvragers boven de 27 jaar in Amsterdam. Ze noemen deze periode een ‘inspanningsperiode’. Het gaat hier om beleid, niet om een wettelijke bepaling. De rechter zal uiteindelijk bepalen of deze beleidswijziging rechtsgeldig is. De inspanningsperiode gaat in op het moment van de aanvraag en duurt maximaal vier weken. Tijdens deze periode is de uitkeringsgerechtigde verplicht om actief te zijn om werk te zoeken en waar dat niet haalbaar is, te werken aan het opheffen van belemmeringen die werk in de
weg staan. Pas vier weken na de inspanningsperiode heeft de uitkeringsgerechtigde recht op een voorschot. Overigens kan per jaar meerdere keren een inspanningsperiode worden opgelegd. Tips aan de uitkeringsgerechtigde met betrekking tot de inspanningsperiode: Als je je bevindt in de laatste fase van de ww, vraag dan in de laatste maand van de ww de wwb aan, want dan vindt de zoekperiode plaats tijdens de ww. De mogelijkheid om de inspanningsperiode eerder te laten ingaan
Advertentie
gedachten dwaalden af naar DWI en de langdurigheidstoeslag. Ondanks tweemaal op de vingers getikt te zijn door de rechter werd vastgehouden aan het ‘niet met terugwerkende kracht’ toekennen van deze toeslag. Zelfs na in het ongelijk te zijn gesteld door de hoogste rechter kregen burgers van Amsterdam te horen dat zij niet zonder meer de toeslag over voorgaande jaren konden aanvragen. Ten einde raad heeft de gemeente maar aangeklopt bij de wetgever voor hulp bij dit probleem. Het verzoek heb ik in het kader van de prioriteitstelling onderaan mijn to-do-lijstje geplaatst. Erik Peek Voor adressen zie de MUGwijzer op pagina 50
geldt ook voor degene met een andere uitkering. Als je in ernstige financiële problemen komt door de inspanningsperiode, is het soms mogelijk een zogenaamde ‘broodnoodprocedure’ te starten. Let er goed op dat je na 4 weken een afspraak hebt bij DWI. Als je je binnen 6 weken niet meldt voor een vervolggesprek gaat DWI er namelijk vanuit dat je geen uitkering nodig hebt! Als je verdere vragen hebt, neem dan contact op met het Juridisch loket
MUG Magazine oktober 2013
opinie
45
Peter van Straaten
de ombudsman
Arre Zuurmond is De nieuwe ombudsman
Misschien is het u opgevallen, er prijkt een nieuw gezicht boven deze column. Ik zal dus maar beginnen met mijzelf netjes voor te stellen. Arre Zuurmond is de naam. Ik ben op 11 september door de gemeenteraad van Amsterdam benoemd als nieuwe Gemeen telijke Ombudsman. Ik woon op het moment niet in Amsterdam maar de stad is voor mij zeker geen onbekend terrein. Ik heb er lange tijd met veel plezier gewoond en gewerkt. Hoewel de functie van ombudsman nieuw voor mij is, ben ik al behoorlijk op de hoogte van de problemen die tussen burgers en de overheid kunnen spelen. In het verleden heb ik het verschijnsel bureaucratie uitge breid bestudeerd en samen met een aantal anderen de Kafkabrigade opgericht, om bu reaucratie te bestrijden. Daarbij hebben we ook Amsterdamse zaken onder de loep ge nomen, zoals de administratieve rompslomp waar een startende Turkse ondernemer mee te maken kreeg toen hij een broodjeszaak wilde openen. Hoe leuk ik mijn werk bij de Kafkabrigade ook vond, als ombudsman zie ik meer mo gelijkheden om dingen daadwerkelijk te ver anderen. Dat wil ik niet alleen bereiken door met rapporten te zwaaien. Een goed ge sprek met de gemeente wanneer iets hele maal misgaat, kan soms net zo effectief zijn en kwesties snel de wereld uit helpen. Ook wil ik een rol spelen in de samenwerking tus sen organisaties. Daar komen burgers regel matig klem te zitten. Bijvoorbeeld in de zorg, waar de levering van hulpmiddelen enorme vertraging kan oplopen omdat er zoveel ver schillende instanties bij betrokken zijn. Die organisaties hebben ieder afzonderlijk het beste voor met de burger, maar het geheel werkt soms niet. Het contact met de burgers is natuurlijk het allerbelangrijkst. Tijdens mijn eerste (drukke) spreekuur heb ik geluisterd naar hun klach ten. Ik ben echter niet van plan om geduldig
op mijn bureau te wachten tot de klachten tot mij komen. Mijn medewerkers en ik zullen er regelmatig op uittrekken om situaties zelf te bekijken of met de burger in gesprek te gaan. Dat eerste heb ik al een beetje gedaan door in de huid van een dakloze te kruipen. Daarbij stuitte ik op onverwachte problemen. Voor veel daklozen is hun mobiele telefoon de enige lijn met de instanties waarvan ze afhankelijk zijn. Maar ze beantwoorden hem vaak niet wanneer ze door een onbekend nummer worden gebeld. Dan is het dus niet handig wanneer de gemeente de nummer
herkenning uitschakelt. Een van mijn eerste onderzoeken als om budsman is nagaan of het doorgeven van adreswijzigingen bij de stadsdelen goed ver loopt. Daarvoor hebben we ervaringen van burgers nodig. Het zou mooi zijn als u die met mij wilt delen via het speciale meldpunt op mijn site www.gemeentelijkeombudsman. nl. Ook bent u natuurlijk welkom op mijn spreekuur wanneer u een probleem met de gemeente heeft. Arre Zuurmond, Gemeentelijk Ombudsman
46
MUG Magazine oktober 2013
opinie
Participatiemaatschappij als toekomstbeeld En plotseling was daar in de Troonrede het woord participatiemaatschappij. Het werd gepresenteerd als een nieuw en fris toekomstbeeld, maar het is een kille omschrij ving van wat overblijft als ons voorzieningenstelsel volledig is afgebroken. Teruggeworpen op onszelf, mogen we opnieuw het woord solidariteit ontdekken. Maar je moet de verenigde intelligentsia van de PvdA en VVD wel een ding nageven. Ze deden het voorkomen als een logisch vervolg op de verzorgingsstaat. Die zou zijn langste tijd gehad hebben en niet meer van deze tijd zijn. Je kunt van alles zeggen over de verzorgingsstaat. Maar niet dat die zichzelf overleefd heeft en bij de afvalhopen van de geschiede nis neergezet kan worden. Nee, juist nu een heleboel mensen hun baan verliezen en afhankelijk raken van een van de steunpilaren van de verzorgingsstaat: een w w -uitkering. Het duurt jaren voordat de economie zich herstelt van een con juncturele crisis, dus voordat er weer banen bijkomen. Nee, sterker nog: na iedere crisis komen er meer werklozen bij. Ze worden als het ware uitgekotst door het systeem. Enige cijfers zullen dit ver duidelijken. In 1973 waren 151.000 mensen werkloos. In december 1981 stond de teller op 470.000. Anno 2013 zijn er zo’n 756.000 Nederlanders werkloos.
Column
Jacques Peeters
Ik krijg dan ook een misselijkmakend gevoel in mijn buik als de PvdA-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem uitlegt dat de w w -duur verkort kan worden. Opdat de ww weer een soort tram poline wordt in plaats van een hangmat. Met andere woorden, werkloosheid heeft niks met crisissen te maken, maar meer met de ingebakken luiheid van mensen, die van nature de neiging hebben de kantjes ervan af te lopen. Nou, beste meneer Dijsselbloem, ik kan u verzekeren dat de mees te mensen die bij ons op het spreekuur komen graag aan het werk willen. Maar niet in een door jullie aanbeden participatiebaantje, of tewel werken met behoud van uitkering. Nee, men wil een baan met een degelijk loon. Zelfs op het moment dat men in die door jullie PvdA zo verafschuwde hangmat ligt, c.q. een w w -uitkering heeft. Kan het soms ook zijn dat jullie bij de PvdA een bloedhekel hebben aan die mooie geraniums? Participeren houdt blijkbaar in dat ban ken kunnen rekenen op miljarden euro’s overheidssubsidie, terwijl de werkloze, bijstandsgerechtigde en chronisch zieke het zonder de overheid moet rooien. Nou dan, bekijk het maar, daar doen wij niet aan mee. Dat geeft alleen maar aan dat het enige instituut dat zijn langste tijd heeft gehad de PvdA is. De bekladding van het PvdA-partijkantoor in Amsterdam met de leuze ‘HIER IS JE PARTICIPATIE’ laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond
MUG heeft bestaansrecht wel bewezen
Betoog MUG is eigenlijk in Den Haag geboren, midden jaren tachtig als eerste Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden, geïnitieerd door een groepje ontslagen journalisten van het liberale dagblad Het Vaderland. Zij vonden het de hoogste tijd dat ‘bijstandstrekkers’ hun eigen stem lieten horen. Ook in Rotterdam en Amsterdam werd dit idee opgepikt. En zo verscheen de eerste MUG hier in oktober 1988. De toenmalige wethouder van Sociale zaken Piet Jonker (PvdA) moest bij het in ontvangst nemen van de eerste MUG toegeven dat het de gemeente regelmatig niet lukte om de uitkeringsgerechtigden te bereiken, terwijl zij toch een kwart van de bevolking uitmaakten. Stichting ter Bevordering van de Belangen van Uitkeringsgerechtigden (BBU), de uitgever van MUG, had twee doelstellingen. Ten eerste, het uitgeven van een gratis maandblad vóór en dóór
uitkeringsgerechtigden, ter stimulering van hun emancipatie, participatie en daarmee positieverbetering. Ten tweede, het bieden van een leerwerkplek voor langdurige werklozen. Deze laatste doelstelling werd snel een succes. MUG als kweekvijver van journalistiek talent zorgde voor de start van menig carrière voor tientallen nu bekende journalisten, zoals de huidige hoofdredacteur van de online-Volkskrant Laurens Verhagen. Vanaf de tweede helft van de jaren negentig werkten er niet alleen enthousiaste vrijwilligers maar ook werkzoekenden met een wiw- of I/D contract. In deze periode kreeg MUG veel mensen die weinig kans op de arbeidsmarkt hadden, zoals langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten. Deze functie van MUG is vaak onzichtbaar en ondergewaardeerd gebleven. De eerste doelstelling is ook gelukt, zoals blijkt uit lezersfeedback en lezersonderzoek in 2006 en 2009, de laatste na een restyling en uitbreiding van de distributie. De oplage van maandelijks 34.000 exemplaren gaat schoon op. Dit niet door opdringerige colportage maar door vrije verkrijgbaarheid op zo’n 400 plekken in de stad. MUG heeft zijn bestaansrecht bewezen. Sinds het dalen van de welvaart in 2007
richt MUG zich op de minima in het algemeen, inclusief werkende armen, ouderen, studenten en zzp’ers. De toon bleef kritisch maar werd opbouwender met meer journalistieke distantie, zoals hoort bij een gespecialiseerd ‘sociaal’ blad voor kwetsbare groepen. MUG heeft nu zelfs een werkkatern. Wie had dat in 1988 kunnen bedenken? MUG werd tot 2007 gesubsidieerd. Sindsdien is een inkooprelatie met DWI onze belangrijkste inkomstenbron. Hiernaast vergaart MUG inkomsten via advertenties, incidentele sponsoring en media-opdrachten voor derden zoals de Huurdersvereniging, ASW en Groene Amsterdammer. Sinds 2012 zijn de loonkostensubsidies voor participatiebanen en de gratis detachering van wiw’ers en I/D’ers als bron weggevallen, en dat in een tijd van crisis. Het DWI-contract is tijdelijk. MUG staat voor de extreme opgave om binnen twee jaar een renderend bedrijf te worden. Als voorzitter van stichting BBU maak ik mij daar ernstig zorgen over, temeer daar een blad als MUG op dit moment meer nodig is dan ooit. Drs. Hansje Kalt is voorzitter van stichting BBU, uitgever van MUG
MUG Magazine oktober 2013
Advertenties
Kom shoppen op de PARTICIPATIEMARKT 26 november van 10-16 uur de Meervaart Amsterdam gratis toegang
Nieuwsgierig? www.participatiemarkt.nl
illustratie mireille
47
48
MUG Magazine oktober 2013
MUGmix
Klerenzooi Om er goed uit te zien, hoef je niet veel geld uit te geven. MUG Magazine stuurt elke maand een lezer(es) met €30,- de stad in om zich voor dat bedrag in het nieuw te steken. Tekst José Ver waal Beeld George Maas/Fotonova “Ik vind het leuk om kleding te hebben, maar ik heb een hekel aan urenlang winkelen.” Ruben (20) krijgt het vaak zo warm in pashokjes, dat hij direct naar buiten vlucht. Hij gaat liever een middag op zoek naar platen. “Ik koop veel platen; er is zoveel goede muziek dat ik nooit uitgezocht raak.” Meestal luistert Ruben naar elektronische muziek. Het commerciële elektronische geweld vindt hij te extreem. Muziek moet diepgang hebben, hem in andere sferen brengen. Als blogger voor Club Trouw combineert hij zijn geestdrift voor muziek met zijn journalistieke opleiding. Als Ruben toch een pashokje induikt, kiest hij voor de casual look. Het zwarte T-shirt past daar goed bij. Bij Episode scoorde hij een geruit overhemd. “Ik koop wel vaker tweedehandskleding. Meestal zijn modellen van vroeger wat te wijd, maar dit overhemd sluit goed aan. Ik vind de kleurencombinatie bovendien erg mooi.” De jeans
komt uit Rubens kledingkast. Een echte favoriet, want Ruben draagt deze bijna dagelijks. Als student vindt hij het soms wel lastig om met geld om te gaan. “Ik kook graag uitgebreid, dus als de studiefinanciering binnen is, koop ik lekker eten. En natuurlijk veel platen!” De tweedejaars student gaat graag uit. Dit hoeft volgens hem niet veel te kosten. “Ik kies vaak voor clubs waar ik de muziek goed vind, dan heb ik sowieso geen bier nodig om los te gaan.” Het liefst blijft deze muzikale duizendpoot nog jarenlang studeren. “Tegenwoordig kan je toch vrij goedkoop twee studies tegelijk doen? Hopelijk breng ik politici niet op het idee om iets te wijzigen …” Zwart t-shirt €3,- (Zeeman) Geruit overhemd €10,- (Episode) Zwarte gympen €10,- (Zipper) Badge Malawi (cadeau van vrienden) Jeans (eigen collectie)
Voor de buurt Geld en goed voor je eigen straat
Onder de vele crowdfundingsplatforms is er nu ook één waarmee je een buurtproject kunt financieren en organiseren. Voor je Buurt heet dit initiatief. “Het grote voordeel van crowdfunding boven subsidie aanvragen is dat je eigenlijk tijdens de campagne zelf al mensen mobiliseert”, legt Lisette van Kalsbeek uit. Ze is een van de medewerkers van het project. Bijzonder bij Voor je Buurt is dat je niet
per se geld hoeft te geven. Je kunt je ook opgeven voor een ‘taak’. Zo doneerden mensen voor het succesvolle project De Buurtcamping in het Oosterpark meer dan tienduizend euro, maar konden ze zich ook opgeven voor een plek in het productie- of promotieteam. Tijdens de campagne en de organisatie leer je buurtbewoners beter kennen en daarmee is één van de doelen van Voor je Buurt al bereikt. Daarnaast zorgt het voor een sneeuwbaleffect. Zo bracht de
kunstfietsroute Fiets je Blij! tussen IJburg en Amsterdam Centrum zzp’ers bij elkaar die nu samen een nieuw project starten. Heb je zelf een goed idee voor een buurtproject, dan kun je je aanmelden door het formulier in te vullen op www. voorjebuurt.nl. Voor je Buurt belt je dan op en samen ga je kijken of je doelstellingen haalbaar zijn. Zo ja, dan kun je van start! Tekst Lotte Haase Beeld John Melskens
MUG Magazine oktober 2013
In de Hollandsche Schouwburg op de Plantage Middenlaan komt een stukje gruwelijke geschiedenis tot leven. Hier In Amsterdam werden in 1942 en 1943 Joden bijeengebracht voordat ze via station Muiderpoort en Centraal werden afgevoerd naar Kamp Westerbork, Kamp Vught en verder. De bezetters hadden in 1941 de naam gewijzigd in ‘Joodsche Schouwburg’. Nu is het een gedenkplek. De paar muren die nog overeind staan geven een idee van hoe het gebouw in elkaar stak. Foto’s, objecten, videobeelden, brieven en dagboekfragmenten rijgen de verhalen van individuen aaneen. Gedeporteerden krijgen er een naam en een gezicht. Zo beschrijft Illy Alexander op 25
De Hollandsche Schouwburg is dagelijks gratis te bezoeken tussen 11.00 en 17.00 uur.
Tekst Lotte Haase Beeld John Melskens
worstjes, 700 gram wortelen, 2 prei, 1 knolselderij, 2 uien, zout/peper, 1 kruidnagel, 4 jeneverbessen, 1 kruidenboeket (laurier, peterselie, tijm en selderij), 4 grote aardappelen.
Met de Franse slag de lekkerste én makkelijkste eenpansmaaltijd ooit.
De Fransen die kunnen er toch wat van. Met de minste middelen zo’n heerlijk dam pend bord warm eten op tafel zon der dat je er echt veel voor hoeft te doen. Dit gerecht kun je ook prima een dag van tevoren maken en de restjes zijn de dag daarna weer ver-ruk-ke-lijk! De truc zit ‘m in de smaak van de basisingrediënten. Probeer voor dit gerecht zoveel mogelijk biologische producten te gebruiken en haal de worstjes bij de slager. Die draait ze toch het lek kerst en die smaak krijg je dubbel en dwars terug op je bord.
Bereiding
Maak alle groenten schoon en doe alles (behalve de aardappelen en de worstjes) zoveel mogelijk in zijn geheel in een grote pan. Voeg alle kruiden toe, zes mespuntjes zout en geef vier draaien aan de pepermolen. Doe er zoveel water bij dat het geheel net onder staat en breng het aan de kook. Als het geheel kookt, zet het vuur dan laag en laat de pan ongeveer 2 uur pruttelen. Schep eventueel schuim van de bouillon, zodat deze helder blijft. Voeg na 2 uur de worstjes toe en breng voorzichtig weer aan de kook. Na 2½ uur is het tijd voor de geschilde aardappelen, breng het geheel weer aan de kook en laat nog een half uur zachtjes trekken. De Fransen serveren de bouillon graag apart, maar hier in Nederland laten we lekker alles bij elkaar en serveren het geheel in een diep bord om lekker te soppen met brood.
Ingrediënten
500 gram riblap of soortgelijk stoofvlees (liefst met een vetje), 250 gram speklap (schouderkarbonade mag ook - minder vet!), 200 gram
Cry p t ogr a m
1.
Christine Westerveld Horizon ta a l
V e r t ic a a l
7. bordeel? (16) 9. eet dit vet! (4) 10. gepromoveerde sportploeg (8) 12. deze uitbundige kleding is van haar (3) 13. pastoor? (9) 15. geluidsgolf? (13) 16. praten over uitvluchten (7) 17. zo uitgedroogd is niet oké (4) 18. hier heerst een broeierige sfeer (3) 19. verkouden vogel (4)
1. leve de eerste prostituee! (5) 2. wetenschappen? (13) 3. mooi geluid (4) 4. past goed bij een klaptafel (10) 5. geen drank bij dit muziekfestijn! (6) 6. jarig insect? (3) 8. deze plaats gaat op de schop (3) 11. insectenpoep? (10) 12. goed stevig brood (5,3) 13. slapende jongen? (7) 14. de eerste schenkingen voor deze planten (6)
49
maart 1943: ‘Op het ogenblik zitten er 1.300 mensen in de kleine “Hollandse Schouwburg”. ‘t is er dan zo warm en benauwd (en natuurlijk ook vies) dat iedereen alsmaar om drank en nog eens drank vraagt. Alleen de oude vrouwen kunnen op matrassen slapen, de anderen een hoogst enkele keer. Er zijn voor die 1.300 mensen maar twee heren-W.C’s en drie dames-W.C’s en één of twee wastafels.’ Een buurvrouw maakte in 1942 foto’s van de Joodse gevangenen die op het binnenplaatsje een luchtje schepten, waaronder haar vriendin Greetje Velleman. Verrassend vrolijke beelden van mensen die niet wisten wat ze stonden te wachten.
Naam en gezicht
De Gulle Keuken
M ugm i x
2.
6.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
N
X
9.
X
10.
11.
Opl os sing e n se p t embe r h o r i zo n ta a l
N
12.
X
13.
N N
N N
X
X
X
X
X
X
X
X
14.
N
15.
N
N
16.
17.
18.
19.
N
5. gis 6. rijstroken 9. visarend 10. p ak 11. leeftijdsgrens 12. d reef 13. d ecent 15. t ussen de oren 16. k ant 17. hospik
vertica al
1. dirigeerstok 2. rijbewijs 3. hoeperdepoep 4. bekkenstreek 7. tijd is geld 8. bakfietsen 14. w el
Mail uw oplossing voor 1 november naar
[email protected] o.v.v. ‘oktoberpuzzel’. Onder de goede inzendingen verloten we 3 exemplaren van De scheet en andere verhalen uit De Nieuwe Wildernis van Henk Meeuwsen (ter waarde van €14,95 en ter beschikking gesteld door de producent van De Nieuwe Wildernis).
50
MUG Magazine oktober 2013
MUGwijzer
MUGWIJZER Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. Bij wie moet je zijn? MUGwijzer geeft antwoord. werk nodig?
UWV Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werk zoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Voor alle werkbedrijven geldt: neem uw id mee. Werkbedrijven zijn open van 9.00-17.00. Te bereiken via 020 3463636 of 0800 8001. www.werk.nl. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen dwi jongerenloket
Jonger dan 27 jaar? Dan wordt u ge acht te werken of te studeren. Meldt u bij het werkplein in uw buurt. amsterdam.nl/werk-inkomen/jongerenloket dress for success
Gratis (bijna) nieuwe kleding voor zzp’ers en sollicitanten met een smal le beurs. Neem uw uitnodiging voor de sollicitatie mee. 020 6157370 – dressforsuccess.nl
[email protected] vrijwilligers centrale amsterdam
Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk u een eind op weg helpen. Bespreek het wel eerst met het DWI – vca.nu VCA amsterdam, Geldersekade 101 (hoofdlocatie): 020 5301220 VCA Nieuw-West: 020 4081040 en 06 34030720 VCA Noord: 020 6365228 en 06 39426591 VRIJWILLIGERS EN ZO
Voor vrijwilligerswerk in AmsterdamZuidoost 020 7601170 – vrijwilligersenzo.nl
uitkering nodig?
Voor een werkloosheidsuitkering gaat u naar UWV Werkbedrijf. Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeelte lijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij DWI. Neem uw id mee. Te bereiken via 020 3463636 – amsterdam.nl/werk-inkomen/uitkerin gen. Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.00. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Klaprozenweg 91, Amsterdam-Noord Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Flierbosdreef 2-12, Amsterdam-Zuidoost Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen
aanvulling nodig?
Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De Belastingdienst en andere organisaties vertellen waar u recht op heeft. dienst belastingen amsterdam
In sommige gevallen worden ge meentebelastingen kwijtgescholden. Een formulier voor kwijtschelding wordt met de aanslag meegezonden. 14020 – amsterdam.nl/belastingen
dienst rijksbelastingen
Afdeling toeslagen Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kind‑ gebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de Afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kunt u een proefbe rekening maken van waar u recht op heeft. Ook kunt u uw gegevens wijzi gen met uw burgerservicenummer. 0800 0543 (belastingtelefoon, gratis) – toeslagen.nl stichting belastingwinkel
Voor mensen met een laag inkomen. Helpt bij problemen met belastingen en toeslagen. 020 6247003 – belastingwinkelamsterdam.nl dienst uitvoering onderwijs (duo)
leger des heils
Naast materiële hulp biedt het Leger des Heils advies en begeleiding bij het regelen van allerlei praktische zaken. Crisisopvang: 020 4626360; Kantoor: 020 6301101 – goodwillcentra.legerdesheils.nl DE REGENBOOGGROEP
Zet zich in voor mensen met soci ale problemen, dak- en thuislozen, verslaafden en mensen met psychia trische klachten. Droogbak 1-D, 020 5317600 – deregenboog.org MeNtrum
Behandeling en begeleiding van mensen met ernstige psychiatrische problemen en/of verslaving. 020 5905000 – mentrum.nl
Banne Buiksloot, Banne Buikslootlaan 135 Tuindorp Oostzaan, Aldebaranplein 2-C oost.amsterdam.nl – locaties: Oost-Watergraafsmeer, ‘s Gravenzandeplein 17, tel. 020 4620399 IJburg, IJburglaan 727-B, tel. 020 4952250 west.amsterdam.nl – locaties: De Koperen Knoop, Van Limburg Stirumstraat 119, tel. 020 5806750 Dienstencentrum, Bos en Lommerplein 156, tel. 020 2531999 Ten Katepoort, Ten Katestraat 67-71, tel. 020 2531306 zuid.amsterdam.nl – algemeen nummer: 020 2524255, locaties: Stadsdeelkantoor Zuid, Pres. Kennedylaan 923 Dienstencentrum De Berlage, Lekstraat 13-A Huis van de Wijk Buitenveldert, A.J. Ernstst. 112 Huis van de Wijk De Pijp, 2e van der Helststr. 66 Huis van de Wijk Olympus, Hygiëaplein 8-10
Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietege moetkomingen. 050 5997755 – duo.nl (inloggen met digiD)
bijzonder werk
sociale verzekeringsbank (svb)
woon-werk project
De uitvoerder van een aantal volks verzekeringen. De SVB regelt o.a. kinderbijslag, aow, aanvulling aow en nabestaandenuitkering anw. 075 6551000 – svb.nl
Terug in de maatschappij via wonen en werk voor dak- en thuislozen. Ver eist zijn een goede motivatie en géén verslaving; wel uitkering via DWI. 020 5203035 –
[email protected]
zuidoost.amsterdam.nl – algemeen nummer: 020 2525777, locaties: Stadsdeelkantoor Zuidoost, A. de Komplein 150 BuurtEntree, Holendrechtplein 3
nibud
snwa
gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka)
Biedt alle denkbare hulp voor het huishoudboekje. 030 2391350, bereikbaar ma-vr 9.00-13.00. Informatie en verwijzingen op: nibud.nl. stadsbank van lening
In de volksmond ‘lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. 14020 (alg. nummer gemeente) – www.amsterdam.nl/sbl
zorg nodig?
Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kunt u bij de vol gende adressen terecht. jellinek
Voor hulp bij verslaving. 020 5904444 (aanmelding en advies), ma-vr 8.30-17.30 – jellinek.nl centrum indicatiestelling zorg (ciz)
Bepaalt of u aanspraak maakt op zorg uit de awbz. algemeen nr.: 0900 1404, bereikbaar: ma-vr 8.00-18.00; CIZ Amsterdam: 088 7891300 – ciz.nl cliëntenbelang amsterdam
Het Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een fysieke of psy chische handicap. Gratis. 020 7525100 – clientenbelangamsterdam.nl steunpunt werk, handicap en voorzieningen (ANGO)
Voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/wajong en vragen over in komen of mogelijkheden om aan het werk te komen. Gratis. 020 6722005, bereikbaar: di en do 10.30 13.30 – ango-werk-handicap.nl
Speciale projecten voor onder meer (ex-)psychiatrische patiënten, exgedetineerden en dak- en thuislozen.
Voor mensen met een psychiatrische achtergrond: werken met behoud van uitkering. 020 6655801 – snwa.nl dagactiviteitencentrum (dac)
Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Deelname alleen met ciz-indicatie. 020 4949616 en 020 4207744 – www. cordaan.nl DE VOLKSBOND AMSTERDAM: CENTRUM PS
Werk en activiteiten voor en door mensen met beperkingen op ver schillende levensgebieden. In een sfeer die participatie en eigen initia tief bevordert. 020 6240400 – www.volksbond.nl
sociaal loket
Per 1 januari vallen het gemeentelijk Loket Zorg en Samenleven, het Meld punt Zorg en Overlast en Taalwijzer onder het Sociaal Loket. Per stads deel zijn er verschillende kantoren. centrum.amsterdam.nl – e-mail:
[email protected], algemeen nummer: 020 2564800, locaties: Stadhuis, Amstel 1 Claverhuis, Elandsgracht 70 De Witte Boei, Kleine Wittenburgerstraat 201 nieuwwest.amsterdam.nl – algemeen nummer 020 2538666, locaties: Slotermeer, Tuinstadhuis, Plein ‘40-’45, nr. 1 Osdorp, Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 Slotervaart, Pieter Calandlaan 7 noord.amsterdam.nl – algemeen nummer: 020 7510610, locaties: Nieuwendam, Volendammerweg 51-B Midden-Noord, Hagedoornplein 1-F
schuldhulp Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Verder verstrekt de GKA leningen. Afdeling Schuldhulp: 020 3463627, telefonisch spreekuur: ma-vr 9.00-11.00 Afdeling Kredietverstrekking: 020 3463620, telefonisch spreekuur: ma-vr 9.00-17.00 – amsterdam.nl/werk-en-inkomen/hulplaag-inkomen/gemeentelijke stichting cav
Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. algemeen nummer voor inkomensbeheer en budgetbeheer: 088 8228228 van ma-vr 9.00-12.00 en 13.00-16.00 – stichting-cav.nl
maatschappelijke dienstverlening
Sommige organisaties geven ook schuldhulpverlening. centrum – Centram 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.00-17.00 – centram.nl nieuw-west – SEZO 020 6675100 – sezo.nl noord – Stichting Doras 020 7510610, bereikbaar: ma-vr 9.00-15.00 – www.doras.nl oost – Civic Amsterdam 020 6658001 – civiczeeburg.nl west – 020 5754700 – abc-west.nl zuid – PUURZUID 020 5706262 – www.puurzuid.nl zuidoost – MADI 020 3141618 – madizo.nl
MUG M a g a z i n e
raad en daad
Van concrete hulp of juridische bijstand tot goede raad op uiteen lopende terreinen. Onderstaande organisaties staan u bij. voedselbank amsterdam
020 6384477 – amsterdam.voedselbank.org vakbeweging fnv Als u lid bent, kunt u vragen
voorleggen over arbeidsrecht of bij problemen met uw werkgever. Ook voor loopbaanadvies. 0900 3300300 (10 cent per minuut) – fnv.nl cnv De christelijke broer van de fnv. Helpt leden tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. 030 7511001 – cnv.nl De Bijstandsbond Belangenbe hartiger in Amsterdam voor mensen met een uitkering en werkende minima. 020 6181815 en 020 6898806; spreekuur di en do 11.00-16.00 – bijstandsbond.org
Zuidoost: 020 3141618, spreekuur: ma, di, do, vr 13.00-14.00 Noord: 020 4354555 De Pijp: 020 5709640, spreekuur: ma, wo, do 10.00-12.00 Westerpark: 020 5806750 Oud-West & De Baarsjes: 020 2531306 Bos en Lommer: 020 6185603 Zuid: 020 2524255 en 020 5754610 Oost: 020 4620300 formulierenbrigade
Gratis hulp bij het invullen van lastige formulieren. 020 3463636 Wijksteunpunten wonen
Gratis informatie, advies en onder steuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met een eigen spreekuur: Kijk ook op: wswonen.nl. algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo)
0900 8020 (10 ct p/m) – juridischloket.nl
IJvert voor zeggenschap en eman cipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. anbo.nl, 0348 4666666 ANBO, gewest Amsterdam: 020 6244067
Sociaal Raadslieden
VasteLastenBond
Juridisch loket
Centrum: 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.00-12.00 en 13.00-15.00
Inkoopcollectief dat voor zijn leden aanbiedingen bedingt bij energie
Colofon Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Marcel Schor (coördinator), Toine Graus, Arnoud van Soest, contact:
[email protected] / telefoon: zie website Eindredactie: Edwin Giltay, Jos Verdonk, contact:
[email protected] / telefoon: zie website Art director: Rob van der Doe Vormgeving: Jantine Jimmink, Gert Meijerink, contact:
[email protected] / telefoon: zie website Webbeheer: Gert Meijerink Fotografie: John Melskens (beeldredacteur), Sandra Hoogeboom, George Maas, Erik Veld ea. Aan dit nummer werkten mee: Trudy Admiraal, Jesse van Amerongen, Joep Bertrams, Roy de Beunje, Catelijne Bosman, Ingrid Guldenaar, Lotte Haase, Hansje Kalt, Jacques Peeters, Pejo, Sjaak Scheele, Wietse Schmidt, Jojanneke Spoor, Peter van Straaten, Charles Vervaeck, José Verwaal, Christine Westerveld Secretariaat: Tallie Uittenbroek, contact:
[email protected] / telefoon: zie website Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee, telefoon: zie website. MUG Magazine en www.mugweb.nl zijn u itgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU / MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, zwembaden, wachtkamers, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage deze maand: 35.000 Druk: Senefelder Misset - Doetinchem Marketing: Annette van den Berg, Pauline Roffel, contact:
[email protected] / 020 5230163 (tijdelijk) Deadline kopij eerstvolgende nummer: 20 oktober 2013
leveranciers, verzekeraars en inter netaanbieders. Gratis lidmaatschap. 040 7200200 – vastelastenbond.nl Steunpunt ggz
Dit steunpunt van Cliëntenbelang Amsterdam ondersteunt mensen met psychische klachten. Het biedt gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, bege leiding, thuiszorg, wonen, dagactivi teiten, inkomen, pgb, Crisiskaart, huishouden, administratie et cetera. clientenbelangamsterdam.nl Steunpunt ggz Centrum Plantage Middenlaan 14-1 hoog, 020 5777976 Steunpunt ggz Zuidoost Anton de Komplein 150, 06 16548910 Steunpunt ggz West Hudsonhof 1-3 , 06 24251472 Steunpunt ggz Noord Hagedoornplein 1-B, 06 24983120 ComitÉ vrouwen en de bijstand/economie vrouwen en armoede
elke maandag 11.00-14.00 open en telefonisch spreekuur: 020 6246666
51
MUG w i j z e r
minste één kind van 7 jaar of jonger. Aanmelden bij Michèle Fraikin. Zij verwijst families door naar de ver schillende locaties van Home-Start. Bel 06 14787451 (op ma, di, do) of mail:
[email protected]. – www.home-start.nl HIV Testing en counseling centrum
Gratis hiv-test. Snel, veilig en anoniem. Tevens advies en gratis condooms. Gevestigd boven de winkel ‘Out of the Closet’. Open do-za 13.00-19.00, zo 13.00-18.00. Jodenbreestraat 158, 020 6206261 – outofthecloset.org/nl oppepper4all
‘Wensstichting’ voor chronisch zieken van alle leeftijden. Kosteloos. 0294 281549, bereikbaar ma-vr 11.0016.00 – oppepper4all.nl sensoor
Chat en telefonische hulpdienst dag en nacht bereikbaar voor een gesprek van mens tot mens. Bel 020 6757575 of 0900 0767 (5 cent p/m). Chat op amsterdam.sensoor.nl.
Home-Start
Biedt gezinnen een steuntje in de rug. Ervaren en getrainde vrijwilligers bie den ondersteuning, praktische hulp en vriendschap aan ouders met ten
Advertentie
GEFELICITEERD MUG, MET jULLIE 25-jaRIGE bEsTaan. sinds 1940
MUG-200x254,5-1/1.indd 2
03-10-13 13:44
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
E:
[email protected]
E:
[email protected]
E:
[email protected]
Gratis Rechtshulp voor Minima Bij problemen met alle uitkeringen Ook bent u welkom zonder afspraak tussen 9.00 en 17.30 uur
De Uitkeringsspecialist Advocatenkantoor Willering 020 - 627 37 95
Singel 190 Amsterdam
[email protected] De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
E:
[email protected]
E:
[email protected]
E:
[email protected]