2003
Allemaal Amsterdammers
1
Allemaal Amsterdammers. HET IS GEMAKKELIJKER GEZEGD DAN INGEVULD. OM TE BEGINNEN ZIJN AMSTERDAMMERS LASTIGE MENSEN DIE, WAT OOK HUN HERKOMST IS, HET HART OP DE TONG HEBBEN. BOVENDIEN, IN EEN GROOTSTEDELIJK MILIEU ALS DAT VAN AMSTERDAM IS ER EEN GROTE DIVERSITEIT AAN BEVOLKINGSGROEPEN, NATIONALITEITEN, CULTUREN, EN SUBCULTUREN, LEVENSSTIJLEN EN RELIGIES DIE NIET DOOR DE HANTERING VAN ZO’N CONTAINERBEGRIP WEGGEDEFINIEERD MAG WORDEN. IN EEN TIJD VAN GROTE DEMOGRAFISCHE VERANDERINGEN WEEGT DAT DES TE MEER. ALLEMAAL AMSSTERDAMMERS – TOT UW DIENST, MAAR OOK ALLEMAAL VERSCHILLENDE ACHTERGRONDEN. HET ZIJN JUIST DE ACCEPTATIE VAN EN HET RESPECT VOOR DIE VERSCHILLEN DIE EEN STAD TOT EEN STAD MAKEN.
Ed van Thijn, BM
Inhoud
Allemaal Amsterdammers
2 Voorwoord
3
Inleiding
5
O.O.K. Kinderopvang
7
O.O.K. Opvoedingsondersteuning
10
Welzijn Cultureel Werk
11
Welzijn Buurtservice
12
Welzijn Jeugd & Jongeren
13
Welzijn Maatschappelijke Dienstverlening
15
Welzijn Ouderenwerk
16
Facilitair
17
Facilitair Werk & Sociale Activering
18
Ontwikkelingen
19
Klachten
21
Financiën & Informatisering
22
Personeel & Organisatie
24
Raad van Toezicht
27
Ondernemingsraad
29
Voorwoord
Allemaal Amsterdammers
3 Welzijnswerk is geen doel op zichzelf. Organisaties als Impuls zetten zich in voor de bewoners van een bepaald gebied. In ons geval: de Westelijke Tuinsteden van Amsterdam, zo’n 160.000 bewoners ofwel ruim 21% van de totale bevolking van onze stad. Voor al deze mensen biedt Impuls diensten aan. Zonder onderscheid naar persoon, geslacht, religie of huidskleur. Want het zijn ten slotte allemaal Amsterdammers, om met oud-burgemeester Ed van Thijn te spreken. Deze Amsterdammers zijn onze klanten. We proberen ze van dienst te zijn, doordat we de zorg voor hun kinderen overnemen op die momenten dat ze zelf werken of een opleiding volgen. We bieden ze recreatie en mogelijkheden tot ontmoeting aan. We helpen ze wanneer ze om wat voor reden dan ook problemen in het dagelijks leven tegenkomen. We proberen ze weer bij het arbeidsproces te betrekken, of we begeleiden ze naar school of werk. We dragen bij aan de leefbaarheid van buurten. In de afgelopen jaren is de bevolkingssa-
menstelling van de Tuinsteden nogal gewijzigd. De bevolkingspiramide veranderde van vorm: meer ouderen, meer jongeren, maar minder van de leeftijd ertussenin. De positie op de woningmarkt verschoof: van eertijds dure woningen naar kernvoorraad. De eerste generatie bewoners vertrok voor een goed deel, en werd vervangen door nieuwe Amsterdammers die hun culturele wortels elders in de wereld hebben. Uiteraard heeft dat allemaal effect op ons werk. Onze insteek daarbij is dat we onze klanten vanuit onze visie vooral willen stimuleren om hun eigen functioneren in de samenleving te verbeteren en te versterken. Empowerment is hiervoor de juiste term. Als strategische partner van de opdrachtgevende stadsdelen willen we tonen wat we zijn: een pro-actieve organisatie met grote kennis van haar werkveld en met de ambitie om de kwaliteit van onze diensten permanent te verbeteren. GRADA BLOK voorzitter Raad van Bestuur
Allemaal Amsterdammers 4
Inleiding
Allemaal Amsterdammers
5 Impuls verzorgt een breed scala van activiteiten en diensten in de stadsdelen Bos en Lommer, Geuzenveld/Slotermeer, Osdorp en Slotervaart/Overtoomse Veld. De organisatie handelt daarbij in overeenstemming met haar geformuleerde missie: Impuls bevordert het samenleven, in al zijn diversiteit en met respect voor het individu.
gever wordt de matrix van het productenboek in onderling overleg ingevuld. Hierdoor is de output per stadsdeel verschillend. Sinds 2003 ontvangt ieder stadsdeel per kwartaal een uitvoerige rapportage met daarin de cumulatieve gegevens per productgroep. Na het vierde kwartaal leidt dit tot een gedetailleerd jaaroverzicht.
Van deze activiteiten wordt jaarlijks verslag gedaan aan opdrachtgevers en partners. Deze verslaglegging bestaat uit verschillende onderdelen.
Ook de financiële afrekening vindt, conform de subsidieverordeningen, per stadsdeel plaats. De overkoepelende visie en verantwoording vindt u in dit jaarverslag. De beschrijving van de activiteiten volgt daarbij de lijn van de organisatiestructuur. Bij Impuls staat de klant centraal. Het aanbod richt zich in de letterlijke zin op bewoners van 0 tot 80+. In woord en beeld biedt dit jaarverslag een caleidoscopisch beeld van allemaal Amsterdammers: onze klanten!
De diensten die Impuls verzorgt, staan omschreven in een uitgebreid productenboek. Op basis hiervan worden afspraken gemaakt met de stadsdelen. Maar omdat Impuls maatwerk wil leveren, varieert de invulling van stadsdeel tot stadsdeel. Afhankelijk van de wensen van de opdracht-
Allemaal Amsterdammers 6
O.O.K. KINDEROPVANG
Allemaal Amsterdammers
7 Kinderopvang bij Impuls moet een volwaardig alternatief bieden voor thuis. Hoewel ouders eerstverantwoordelijken zijn voor de opvoeding van hun kind, levert professioneel georganiseerde kinderopvang een essentiële bijdrage aan het pedagogisch proces voor die kinderen wier ouders werken of studeren. In het verlengde van het ouderlijk huis en, bij de iets oudere kinderen, de basisschool, is heledagopvang en naschoolse opvang een uitstekend middel bij het aanleren van sociale vaardigheden en de omgang met de normen en waarden van de maatschappij. En het is gewoon leuk voor de kinderen om er te zijn.
van dit aspect van normen en waarden als een belangrijk onderdeel van ons pedagogisch handelen. Ook op het gebied van emotionele, verstandelijke en lichamelijke ontwikkeling levert de kinderopvang een bijdrage.
Veilig en vertrouwd is ons motto. In een veilige omgeving biedt Impuls geborgenheid en warmte aan kinderen van 0 tot 13 jaar. Als ouder moet je je kind daar met een gerust hart kunnen achterlaten. Het kind moet zich er thuis voelen, het naar zijn zin hebben. Ook op jeugdige leeftijd speelt respect voor elkaar al een belangrijke rol. Impuls beschouwt het uitdragen
In de loop van het verslagjaar werd de gloednieuwe naschoolse opvang ‘Villa Kakelbont’ in Nieuw-Sloten in gebruik genomen. Dit gebouw kon tot stand komen dankzij de diverse stimuleringsmaatregelen kinderopvang van lokale en rijksoverheid. Ook kinderdagverblijf De Ratel in Bos en Lommer breidde met twee groepen uit.
Vaak is kinderopvang bij Impuls écht een feest. Zoals bijvoorbeeld na de geboorte van prinses Amalia. Een grote leverancier van babyverzorgingsproducten had kinderdagverblijf ‘De Relmuis’ uitgekozen voor de start van zijn landelijke actie. In een versierd gebouw was er taart voor iedereen en een fraai T-shirt voor alle Impuls prinsjes en prinsesjes.
O.O.K. KINDEROPVANG
Allemaal Amsterdammers
8 Aan de vrijwel onbegrensde groei in vraag hoort Impuls tot de goedkopere naar kinderopvang kwam in 2003 een abaanbieders. rupt einde. Net als bij alle andere aanbiex De invoering van de Wet Basisders van kinderopvang, slonken de lange voorziening Kinderopvang per 1 wachtlijsten en bleek het bestaande aanjanuari 2005 heeft bij ouders en bod voldoende voor de vraag. Hiervoor werkgevers onzekerheid opgeroeziet Impuls diverse oorzaken: pen. Uit angst voor inkomenseffecx Door de diverse stimuleringsmaatten nemen ouders een afwachtenregelen is in veel wijken het aande houding aan. bod in de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid. In één stadsdeel Keng etalle n bedraagt die toename zelfs bijna 75%. ¹ 12 k inder x Verdere professionalisering, stijdagv 7 78 p erblijv laats ging van salarisschalen en en me en ¹ 13 c t e n t ra CAO-lonen en wettelijke eisen voor n opvan ascho ten aanzien van gebouwen en g me t olse 55 2 p ¹ Circ l a 200 aatse meubilair hebben tot aanzienn 0 kin week deren lijke prijsstijgingen geleid. per Niettemin bleek uit een onafhankelijk onderzoek in opdracht van stadsdeel Osdorp dat de kindprijs bij Impuls nog steeds onder de landelijke norm voor kinderopvang in stedelijke gebieden ligt. Daarmee be-
O.O.K. KINDEROPVANG
Allemaal Amsterdammers
9 De Wet Basisvoorziening Kinderopvang werpt zijn schaduw in meer opzichten vooruit. De financiële relaties tussen lokale overheid en aanbieders worden vervangen door een rechtstreekse keuze door de ouders. In nauwe samenwerking met de stadsdelen werkt Impuls nu reeds aan een zo soepel mogelijke overgang naar het nieuwe systeem. In november 2003 is een promotieteam opgezet. Hierin werken 15 speciaal getrainde medewerkers uit de kinderopvang om tijdens open dagen en manifestaties potentiële belangstellende te informeren. De eerste resultaten van deze aanpak zijn al merkbaar. De nijpende personeelstekorten in de branche kinderopvang behoren inmiddels grotendeels ook tot het verleden. Voor inval bij verlof of ziekte van medewerkers is een pool van 160 oproepkrachten gevormd. In het kader van de stedelijke vernieuwing in het Zuidwestkwadrant in Osdorp zal het kinderdagverblijf ‘De Osselien’ uiterlijk 2005 gesloopt moeten worden. Op termijn keert het terug in het nog te bouwen multifunctionele centrum in die buurt. Omdat de bouwtechnische staat dusdanig is dat niet meer voldaan kan worden aan de huidige vergunningseisen, is eind 2003 besloten om de sluiting van het gebouw een jaar te vervroegen. De kinderen zullen in de eerste maanden van 2004 ofwel naar de basisschool gaan ofwel op een ander kinderdagverblijf geplaatst worden.
“Ik vond het moeilijk om mijn kind af te staan, maar ze gaan hier zo goed met Chanice om dat ik ze met een gerust gevoel kan achterlaten.” Sheryl Richardson “Ik vind het leuk omdat ik Danielle en Sytha als leidster heb.” Chanice “Doordat Shivani op de opvang zit, kan ze beter met andere kindjes omgaan dan kinderen die geen opvang hebben.” Johny Ramadhin “Het was een speciaal moment toen ik Kericia achterliet en ze niet hoefde te huilen.” Ursula Arancibia Araos Wat doe je? “Ik teken prinsesjes.” Hoe ziet een prinses eruit? “Net als mama!” Kericia
O.O.K O & O
Allemaal Amsterdammers
10 Jonge Amsterdammertjes in Nieuw-West hebben helaas vaak een taalachterstand wanneer ze naar de basisschool gaan. Hun ouders weten zich onvoldoende raad om hun kinderen te begeleiden in een vaak vreemde cultuur. De basis van inburgering en een succesvolle schoolcarrière is goede taalbeheersing. Taalachterstand levert een kind een leven lang hinder op. Daarom biedt Impuls een scala van activiteiten aan voor het ontwikkelingsproces van kinderen van 0 tot 12 jaar en voor opvoedingsondersteuning van hun ouders.
“Mijn zoon krijgt al een flinke babbel en leert elke keer wat bij.” moeder van Lavyermo “Op de grote school moet je springtouwen, voetballen en taplopen. Ik ben al groot!” Daantje, 4 jaar “Helpen moeilijk … taal … Nederlands.” “Kind went vast aan de school.” “De leidster is als een moeder als een kind moet huilen.” verschillende moeders
Speelgroepen, peuterspeelzalen en speel-otheken doen dat spelenderwijs. Vaak is die Keng etalle benadering echter nog ontoereikend. In dat n geval biedt de vroeg- of de voorschool uit¹ 34 p euter komst. Steeds meer peuterspeelzalen worspeelz plaat alen sen den daarom omgevormd tot voor– en vroegme t 5 ¹ 17 v 10 scholen. Hier worden kinderen zo jong mooorsc h o l e plaat n m et gelijk ingebed in een leerstructuur zodat er sen 450 ¹ 2 v r o eg een doorgaande leerlijn ontstaat vanaf 2½ schole plaat n m et jaar tot en met de basisschool. Basisschosen 30 len waarmee Impuls uiteraard nauw samenwerkt. In 2003 vervulde Impuls een sleutelrol bij de start van een aantal voorscholen.
Welzijn CULTUREEL WERK
Allemaal Amsterdammers
11 Per week bezoeken honderden Amsterdammers de buurthuizen en activiteitencentra van Impuls. Voor hen wordt een gevarieerd en aantrekkelijk aanbod georganiseerd. Het gaat daarbij op de eerste plaats om recreatieve en educatieve activiteiten. Voor veel buurtbewoners vult de mogelijkheid om in de centra anderen te ontmoeten en bij een kopje koffie even door te praten een belangrijk deel van hun sociale netwerk. Van jaar tot jaar verschuift de belangstelling voor de activiteiten, hoewel er ook veel zijn die al jaren ongewijzigd hoog in de gunst van de bezoekers staan. De afstemming tussen vraag en aanbod is gebaseerd op enquêtes en evaluaties. Ieder huishouden in NieuwWest ontvangt jaarlijks een allen programmaoverzicht. DaarKenget jaar r e naast leveren de pagina’s in p n re 3 ursusu c 0 0 3 2 2 de lokale pers veel inn .2 i rs ¹ 10 elneme n e e d t i 2 e formatie voor belangstelt 0 i iv ¹ 11.3 eve act i t a e r c lenden. Nieuw in dit jaar e ¹ 276 r i v was dat tijdens de infork en acti per wee uizen h t r matiedagen in de wijken u u b ¹ in 8 a ook meteen op de activir t n e teitenc teiten ingeschreven kon worden. Een service die de bezoekers erg waardeerden.
“De yogalessen zijn hier goedkoper dan in andere buurthuizen. M’n buurvrouw legt naast me te snurken.” Els van Aaderen, yogales “Ik vind alles leuk en geef overal les in. Het Anker is een gezellig gebouw.” Mw. Van den Hoven, 84 jaar (cursusleidster) “Vooral het sociale aspect vind ik belangrijk, en het van elkaar leren. Impuls zou best wat meer naar buiten mogen treden, meer brochures, een TV-spotje.” Betty van Hasselaar (cursiste handvaardigheid) “Fanatiek? Overdag is mijn vrouw mij kwijt! “Met een klaverheer hadden we het gehaald.” Bridgeclub Het Anker “Tien lessen is te weinig. Ik ben een beetje bang.” “De leraar is heel duidelijk, hij heeft geduld.” deelnemers computerles
Welzijn BUURTSERVICE
Allemaal Amsterdammers
12 Veiligheid en leefbaarheid zijn essentieel voor het welzijn “Ben al 30 jaar in Nederland. Mensen komen en gaan en kovan onze wijken. Sinds 1996 heeft Impuls in veel buurten men. Mensen worden steeds hieraan een bijdrage kunnen leveren door de inzet van asocialer in deze straat. buurtservice. De medewerkers buurtservice hebben een alBuurtconciërge kent ook mij gemene signalerende functie, zijn gemakkelijk aanspreekgoed, iets met problemen heeft over woning of zo, hij helpen. baar voor bewoners en kennen de buurt en haar bewoners. Ben al zo lang in Nederland, wij Als intermediair tussen bewoners en instanties kunnen zij kunnen niet goed uitdrukken toch vaak snel en effectief opereren. andere cultuur hebben verschil.” Een aantal jaren lang kon Impuls deze dienstverlening dhr Kurttas, bewoner goeddeels uitvoeren door de inzet van additioneel werk: de I&D-regeling. Het afkalven van deze subsidieregeling maakte een heroriëntatie op de buurtservice noodzakelijk. Kengetallen Samen met de opdrachtgevende stadsdelen ¹ 543 brieven vertaald of forzoekt Impuls naar wegen om met minder addimulieren ingevuld tioneel werk buurtservice van hoge kwaliteit te blijven leveren. De teams worden daartoe ¹ 896 sociale contacten met deels met reguliere functies ingevuld. bewoners Ook het buurtbeheer levert een bijdrage aan ¹ 1500 klachten afgehandeld het welzijn van de bewoners. In Slotervaart en ¹ 5317 klachten/vragen geOsdorp zetten medewerkers van Impuls zich noteerd of geconstateerd in om samen met de bewoners activiteiten te ¹ 1070 klachten over zwerfvuil organiseren. De vele contacten die hierbij ontof huisvuil doorgegeven staan tussen bewoners onderling dragen bij aan de sociale cohesie van de wijken.
Welzijn JEUGD & JONGEREN
Allemaal Amsterdammers
13 De tuinsteden zijn naar bevolking jonge wijken. Waar het aantal 10 tot 19-jarigen in de gehele stad 9,7% bedraagt, zien we in West een aandeel van 12,5%. Deze leeftijdscategorie is hier dus behoorlijk oververtegenwoordigd. Hoewel de aanwezigheid van jeugd spreekwoordelijk ook de toekomst garandeert, ontstaat in Amsterdam in de laatste jaren vooral een beeld van overlast en misdaad wanneer het over de Amsterdamse kids gaat. Gemakshalve gaat men voorbij aan het feit dat het merendeel van deze leeftijdscategorie aardige, moderne jongelui zijn. Een en ander neemt niet weg dat geen leeftijdscategorie zo trendgevoelig is en zo snel van voorkeur verandert als juist deze. Dat dwingt Impuls tot een permanente innovatie van het aanbod voor deze doelgroep. In het verslagjaar is daarom in samenwerking met de Vrije Universiteit van Amsterdam een intensieve scholing van alle jongerenwerkers gestart.* * Zie hierover het hoofdstuk over nieuwe ontwikkelingen.
Om de kloof tussen beleid en doelgroep te dichten, vroeg een groep jongeren uit Bos en Lommer in november een aantal politici en ambtenaren mee uit voor een boottochtje. Samen in het schip: een prima gelegenheid om elkaars wensen en opvattingen beter te leren kennen en te begrijpen. Keng et
allen
¹ 70 o ntmo eting ¹ 26 0 splekk 0 bez en o ekers ¹ 495 per w 0 acti e ek viteit ¹ 88 jo en pe ngere r j a ar nwerk stads e rs in delen drie ¹ 1 72 .859 b e z oeker speelt s in d uinen e in Bo me r s en L om -
Welzijn JEUGD & JONGEREN
Allemaal Amsterdammers
14 Sommige projecten draaien inmiddels al zo lang en zo vlekkeloos dat ze aan de aandacht ontsnappen. Een voorbeeld hiervan is de Bouwspeelplaats ‘Het Landje’ in het Rembrandtpark waar wekelijks zo’n 500 jonge Amsterdammertjes in één van de 25 bouwhutten spelen, op een pony rijden of de talloze konijnen en cavia’s verzorgen. En dat alles onder het toeziend oog van huisgans Kareltje. In stadsdeel Bos en Lommer opende Impuls een nieuw jongerencentrum in de Eric de Roodestraat. De beschikbare ruimte maakte het bovendien mogelijk om een nieuw samenwerkingsproject met de Stichting Computerclubhuis aan te gaan en hier wekelijks een aanbod voor meiden te realiseren.* In het stadsdeel Slotervaart / Overtoomse Veld kon uiteindelijk de inrichting van een nieuw jongerencentrum in NieuwSloten starten. Activiteiten zullen hier in het eerste kwartaal 2004 beginnen.
“Het is hier leuk omdat we altijd snoep krijgen en je kunt hier knutselen.” Anouk “Ik doe hier toneelstukje met de vis, geknutselde vissen van papier, gekleurd met potloden en stiften.” Weet je wie Impuls is? “Impuls? … vraag ik wel aan mijn vader, die weet het.” Danny “Gak, gak, gak.” Kareltje “Bingo is leuk. Dan kan je prijzen winnen!” Salouha “Nummertje 1 … Yesssss!” Hajar
Met stadsdeel Osdorp wordt overlegd over een nieuwe invulling van het Jeugd– en jongerenwerk. In Geuzenveld/ Slotermeer is in nauw overleg met het stadsdeel het succesvolle team in het nieuwe jongerencentrum in de voormalige bibliotheek overgedragen aan een andere aanbieder. * Zie hierover het hoofdstuk over nieuwe ontwikkelingen.
“Ik zorg altijd dat ik vrij ben voor de Ankerclub of de Ansclub.” Maryam
Welzijn MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING
Allemaal Amsterdammers
15 Wonen in een stad als Amsterdam is niet voor iedereen “Voor mij is het leuk, hij heeft me veel geholpen. Ik heb veel proeven gemakkelijk. Buurtbewoners worden geconfronteerd blemen.” met sociale of materiële problemen waar ze niet altijd zelf een oplossing voor hebben. Ze kloppen aan bij de maat“Het gaat niet alleen over brieschappelijke dienstverlening met relatieproblemen, omdat ven. Het gaat over problemen. ze steun nodig hebben bij opvoedingsvraagstukken, vanweIedereen heeft problemen.” ge schulden, bij problemen met het invullen van formulieren Cliënten van de of omdat ze problemen hebben op het werk. De maatschapmaatschappelijke dienstverlening pelijke dienstverlening biedt eerstelijnszorg. Niet altijd door zelf te handelen, maar vaak ook door een rechtstreekse doorverwijzing naar de juiste instantie. Vaak is zij in staat dreigende problemen af te wenden. Door bemiddeling wordt huisuitzetting Kengetallen of het afsluiten van de energielevering voorkomen. Vervolgens begeleidt de maatschappelij¹ 5100 nieuwe cliënten in ke dienstverlening ook de schuldsanering. Geuzenveld De demografische veranderingen in het werk¹ 7300 nieuwe cliënten in Slogebied van Impuls leiden tot een nog steeds tervaart toenemende vraag. Dat is verklaarbaar door de vergrijzing van de (autochtone) bevolking, de daling van de gemiddelde inkomens in de Tuinsteden en de interculturele verschillen. De omvang van de maatschappelijke dienstverlening is ondanks formatie-uitbreiding nog niet in overeenstemming met de landelijke normen. Dit leidt tot wachtlijsten en lange rijen voor de balie.
Welzijn OUDERENWERK
Allemaal Amsterdammers
16 Een aanzienlijk deel van de klanten van Impuls woont al heel lang in West. Hier betrokken zij hun eerste woning, kregen kinderen of lieten hun gezin uit het buitenland overkomen en werden er oud. De vergrijzing is een landelijk voorkomend fenomeen.
et Keng
n alle
t en ntac o c t t! ) ën vaar 7 cli r 4 e t 8 . n Slo ¹ 12 eken 0% i bezo s i (+ 5 u n ev . h lusse 0 pr k 7 e 7 n ¹ le i i00 k uren isadmin k ¹ 20 e e thu 9 spr ten ¹ 43 n ë i l dv . 5c en a ¹ 10 r e d tie n ou s t ra ënte i l c 0 ¹ 15
Impuls levert een bijdrage aan het maatschappelijke uitgangspunt dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis moeten kunnen wonen. Met zorgtaken op maat, om het welzijn te waarborgen. De ouderenconciërge geeft allerlei vormen van praktische hulp, de wijkpost voor ouderen helpt bij het beantwoorden van vragen die betrekking hebben op het ouder worden. Maar ook wanneer er iets niet duidelijk is of fout gaat met de AOW of het pensioen, bemiddeling van thuiszorg of vervoer per stadsmobiel nodig is, biedt Impuls de helpende hand. En ook voor vragen over woningaanpassing kloppen oudere buurtbewoners bij Impuls aan. In nauwe samenwerking met verschillende verpleeg- en verzorgingstehuizen is zo een uitgebreid scala van ondersteunende activiteiten ontstaan waarvan bewoners naar behoefte gebruik kunnen maken.
Facilitair
Allemaal Amsterdammers
17 Voor de afnemer van de diensten van Impuls is het niet altijd zichtbaar hoeveel werk er achter de schermen verzet moet worden om een organisatie die over 120 locaties verspreid is te kunnen laten draaien. Contracten met schoonmaak- en beveiligingsbedrijven, Keng etalle onderhoud, aanschaf van man terialen, regelen van vergun¹ 91 g ebouw ningen of interne verhuizingen e n me ginge t 122 vergen een goede logistiek. n vesti¹ 1 07 Om het soepel functioneren 8 wer kopdr nisch achte van Impuls mogelijk te mae of i n tech n t ¹ e r 1 n 9 ken, beschikt de organisatie e d i en 0 v e rh s u t i s b e j aar wegin over een eigen facilitaire gen p er ¹ con dienst die naast bovengetact m e t 83 l noemde werkzaamheden evera ncier alle beheerstaken in de s gebouwen verzorgt. .
Facilitair WERK & SOCIALE ACTIVERING
Allemaal Amsterdammers
18 De productgroep werk en sociale activering hanteert in de Solidariteitswerkplaats een meervoudige doelstelling: Voor gebruik in de Derde Wereld worden gebruikte machines (zoals naaimachines, schrijfmachines en rolstoelen) gerepareerd. Verder levert de productgroep intern technische en logistieke ondersteuning. WIW’ers volgen hier taalstagetrajecten.
“Moet Nederlands praten: boodschappen doen,dokter toe, werken.” “Al 18 jaar in Nederland. Nu les vanwege werk.” “Veel praten en schrijven op les.” “Nederlands beetje moeilijk.”
De veranderde regelgeving voor gesubsidieerd werk, zowel Deelnemers taallessen binnen de I&D-regeling als bij Maatwerk, kwam er een eind aan de instroom van nieuwe medewerkers. De oorspronkelijke opzet van de SolidariteitswerkKeng etalle plaats kwam hierdoor onder druk te staan. n Impuls anticipeerde op deze ontwikkeling en ¹ 80 s c hrijfm zocht en vond nieuwe taken en samenwerachin ¹ 50 r es her olstoe kingspartners. Vanaf 2004 richt de productsteld l e n rijd m a akt end g groep zich op reïntegratietrajecten. Nieuwe e ¹ 20 f i Kansen Nieuw West, United Restart en NV etsen gerev ¹ 66 c iseerd Werk zijn de nieuwe partners hierbij. In dit ompu t e r s ¹ 3 o 0 p kader zijn ook zes I&D-medewerkers die gekna taals taget pt raject r on d door veranderingen in het jongerenwerk en af geboventallig geworden waren, begeleid naar een nieuwe functie binnen Impuls.
Ontwikkelingen
Allemaal Amsterdammers
19 Impuls werkt aan een permanente verbetering van de dienstverlening. Vanuit de kennis van het werkgebied en de ervaring als aanbieder is het de ambitie van Impuls om bestaande producten en activiteiten te verbeteren en daarnaast een nieuw hoogwaardig aanbod te creëren. Nieuwe wijze van verslaglegging In 2002 is met de opdrachtgevende stadsdelen overeengekomen dat Impuls per kwartaal tussentijdse rapportages over de verzorgde activiteiten zou gaan leveren. Met ingang van het eerste kwartaal 2003 is hiermee een aanvang gemaakt. Naast de outputgegevens in cijfers zijn beoordelingen over de verrichte activiteiten opgenomen. Hierdoor dienen deze kwartaalrapportages als managementinstrument voor onze leidinggevenden en bieden zij opdrachtgevers mogelijkheden tot tussentijdse bijsturing.
voor Jeugd en Jongeren van de Vrije universiteit Amsterdam werkt Impuls aan eigentijdse vormen van jongerenwerk. “Wat willen onze jongeren?” is de vraag die hierbij centraal staat. Nog meer dan voorheen leren medewerkers hoe belangrijk continuïteit is voor het jongerenwerk. Op welke wijze kan met strategische partners worden samengewerkt, bijvoorbeeld in de toeleiding naar de Jeugdhulpverlening. Nieuw is eveneens dat een actievere vorm van inzet van jongeren zelf verlangd wordt. Zij zijn zelf inzetbaar als vrijwilliger bij de diverse activiteiten. Tegelijkertijd moeten jongerenwerkers ervoor waken dat ze hun tolerantie ten aanzien van grensoverschrijdend gedrag té ruim stellen. Alleen al voor dit onderdeel zijn in het cursusprogramma drie trainingsdagen voor alle jongeren opgenomen. Trainingsdagen die ook een uitstekend effect op de teamvorming hebben.
Vernieuwing Jongerenwerk In nauwe samenwerking met het Instituut
Meiden om te benijden In de loop van 2003 verwierf Impuls een
Ontwikkelingen
Allemaal Amsterdammers
20 subsidie van het steunfonds Buurt– en Jongerenwerk om in de Westelijke Tuinsteden een computereducatieproject voor meiden op te zetten. Daartoe is samenwerking gezocht met de stichting Computerclubhuis die in Slotervaart reeds een aantal jaren computereducatie op nietKeng schoolse wijze aanbiedt. Jongerenweretalle n kers van Impuls verzorgen inmiddels samen met het Computerclubhuis op ¹ 4 kw artaa drie plaatsen in West wekelijks een lrapp v ie r s ortag t adsde es voo specifiek programma. len ¹ 88 r Huurteams Aan het eind van het jaar heeft Impuls de Stichting Wijkcentrum De Baarsjes overgenomen. Deze stichting verzorgt huuradviezen in de stadsdelen De Baarsjes en Bos en Lommer.
jonge renwe train rkers d ge¹6 uu r acti v i t ei t om te en ’m benijd eiden en’ pe r wee k
Klachtenafhandeling
Allemaal Amsterdammers
21 Reeds een aantal jaren geleden stelde Impuls een reglement op hoe zorgvuldig met klachten om te gaan. Door de veranderde organisatiestructuur behoefde dit reglement herziening. In de nazomer van 2003 is deze herziening vastgesteld en door de ondernemingsraad goedgekeurd. eroc p ele g orm n f e K in ld de en t n h a c h kla fge ¹ 3 r es a du
n lle et a
Uitgangspunt binnen de klachtenprocedure is dat vooral eerst geprobeerd wordt om er onderling uit te komen. Maar wanneer een gesprek tussen klager en medewerker niet het gewenste resultaat hebben of wanneer de klacht té ernstig is, start de formele klachtenprocedure. Uiteindelijk rest ook nog de gang naar de externe klachtencommissie. Dit laatste stadium wordt slechts zelden bereikt, en is in het afgelopen jaar ook niet aan de orde geweest. De formele procedure, inclusief horen van alle betrokkenen, is in 2003 driemaal doorlopen. In alle gevallen had de klacht betrekking op de omgang tussen leidsters en kinderen in kinderopvang of peuterspeelzaal. Eén klacht bleek op fantasie te berusten; bij beide andere klachten was geen sprake van verwijtbaar gedrag, maar zag Impuls wel aanleiding om procedures en werkwijze te verbeteren.
Financiën & Informatisering
Allemaal Amsterdammers
22 In de afgelopen jaren is er een duidelijke tendens ontstaan dat welzijnsorganisaties en lokale overheden werken aan een verzakelijking van de onderlinge relaties. Hoewel Impuls deze ontwikkeling op zichzelf toejuicht, blijft de last van het verleden het welzijnswerk parten spelen. De oorspronkelijke wijze van financiering sloot het opbouwen van reserves uit, terwijl een zakelijker aanpak ook het nemen van ondernemersrisico omvat. Hierdoor raken welzijnsorganisaties in een merkwaardig spagaat. Productontwikkeling en openbare aanbesteding vergen ontwikkelcapaciteit die doorberekend moet worden in de kostprijs van het bestaande aanbod. In een tijd van dalende budgetten bij de opdrachtverleners is een dergelijke doorberekening meestal niet haalbaar. Impuls deelt met de stadsdelen het inzicht dat een andere financieringssystematiek noodzakelijk is om een solide en betrouwbare partner te kunnen blijven. Daarom zijn ook vergaande afspraken gemaakt over de invoering van budgetfinanciering,
als stap op weg naar volledige outputfinanciering. Uiteindelijk moet er overeenstemming bestaan tussen opdrachtgever en uitvoerder over de aard van de geleverde dienst en de prijs die de opdrachtgever daarvoor bereid is te betalen. De opdrachtgever hoeft zich dan niet om de bedrijfsvoering van de uitvoerder te bekommeren, en de uitvoerder weet welke zakelijke risico’s er gelopen kunnen worden. Keng etalle n ¹ 18 m iljoen subsid le n ie s t a dsde¹6m iljoen NV We ¹6m rk iljoen i nkom parti sten u culier it e kind eropv an g
Financiën & Informatisering
Allemaal Amsterdammers
23 In het verslagjaar fuseerde Impuls met de Stichting Ons Huis Beheer. Door deze fusie was Impuls in staat om de negatieve spiraal uit het verleden te keren. Niettemin blijft de financiering van het welzijnswerk dusdanig dat eventuele tegenslagen niet uit eigen middelen kunnen worden opgevangen. Globaal gesproken gaat 80% van het budget van Impuls op aan salarissen. Ongeveer 15% betreft huisvestingslasten, de resterende 5% is activiteitenbudget.
Personeel & Organisatie Sociaal Jaarverslag
Allemaal Amsterdammers
24 Organisatieontwikkeling Impuls blijft in beweging. De richting is duidelijk; deze is vastgelegd in de nota “Lest Best” van 2002. De weg is echter vol hobbels waardoor de resultaten soms enigszins achterblijven bij de beoogde doelen. De oorzaak hiervan ligt veelal in externe ontwikkelingen die hun invloed hebben op de interne organisatie. Voorbeelden hiervan zijn de onduidelijkheid over de financiering van de I&D-banen in 2003 en in de toekomst; aanpassingen van de personele formatie aan de krimpende marktvraag; maar ook de snelle veranderingen in de kinderopvang. Deze en andere zaken vragen veel aandacht waardoor gewenste ontwikkelingen onder druk komen te staan. De doelen worden echter niet uit het oog verloren. Impuls ontwikkelt zich steeds verder van een aanbod– naar een vraaggestuurde en flexibele organisatie. Een organisatie met een kwalitatief goed product, tevreden opdrachtgevers en gebruikersgroepen en tevreden medewerkers.
I&D-banen verder onder druk Onzekerheid over werk en inkomen is een belngrijke stressfactor. De bijna 300 I&Dmedewerkers van Impuls worden hiermee rechtstreeks geconfronteerd. Alhoewel gedurende het gehele jaar werd aangegeven dat men voor 2003 niet hiefde te vrezen voor baanverlies, kon de onzekerheid en daarmee de onrust niet geheel worden weggenomen. Aan het eind van het verslagjaar groeide de onrust omdat voor 2004 nog geen enkel zicht op de overlevingskansen van de gesubsidieerde banen bestond. Om eventuele problemen voor I&Dmedewerkers zoveel mogelijk te reduceren, worden zij actief begeleid door de teamleiders. Deze krijgen op hun beurt weer ondersteuning van het begin 2003 opgerichte mobiliteitsbureau. Deze begeleiding is met name gericht op het aanbieden van vakgerichte scholing en actieve begeleiding en bemiddeling naar een nietgesubsidieerde baan binnen of buiten Im-
Allemaal Amsterdammers
25 puls. Voor 16 medewerkers kon intern een reguliere functie gevonden worden. Aan het eind van het verslagjaar waren er nog 261 I&D-ers in dienst. ARBO-beleid De risico-inventarisatie binnen de kinderdagverblijven en de naschoolse opvang is afgerond. Geconstateerde hiaten in ARBO-omstandigheden zijn omgezet in een plan van aanpak. Met de uitvoering hiervan werd in 2003 begonnen. Het ARBOzorgsysteem is vastgelegd in een beleidsnotitie. Tevens zijn bedrijfshulpverleners benoemd en getraind. De risicoinventarisatie voor de overige organisatieonderdelen volgt in 2004. Opleidingsbeleid In het kader van de eerder geschetste problemen rond het voortbestaan van de I&D-banen wordt maximaal geïnvesteerd in opleiding van deze groep medewerkers. In totaal 74 van hen namen en nemen deel aan enige vorm van opleiding, variërend van taalcursussen tot beroepsgerich-
te opleidingen op het niveau van MBO 2 of 3. Verder werden de managementontwikkelingstrainingen voor de productmanagers, de teamleiders en de personeelsadviseurs dit jaar gecontinueerd. Aan het eind van het verslagjaar werden de eerste zogenaamde agressietrainingen verzorgd. Het ligt in de bedoeling dat alle uitvoerende medewerkers van de divisies Welzijn en Facilitair medio 2004 deze training hebben gevolgd en zodoende geschoold zijn in het voorkomen van en omgaan met fysiek of verbaal agressief gedrag. Binnen de divisie O.O.K. volgen of volgden 53 medewerkers een twee– of driejarige opleiding. 12 leerlingen behaalden het diploma Leidster Kinderopvang (SPW-3). Zij werden beloond met een vaste aanstelling als leidster bij Impuls. De leerlingen BBL in de kinderopvang worden mede begeleid door werkbegeleiders. Om de kwa-
Allemaal Amsterdammers
26 liteit van deze begeleiding te optimaliseren, hebben 17 van hen via de OVDB een méérdaagse cursus werkbegeleiding gevolgd. Allen ontvingen hiervan een OVDBcertificaat. Kerncijfers ziekteverzuim 2003
2002
2001
meldingsfrequentie
1,8
1.9
1,5
2000
Gem. verzuimduur/dagen (week = 7 dagen)
21,6
22,8
24,7
Verzuim Incl. zwangerschap
10,0%
11,6%
12,7%
15,1%
Verzuim Excl. zwangerschap
8,5%
9,1%
10,4%
12,9%
Personeelsformatie 2003 Personen
Waarvan I&D
FTE’s
Welzijn
254
131
216,3
(i)
OOK
547
87
387,1
(ii)
Facilitair
131
43
113,5
Staf/overig
42
0
374,
Totaal
974
261
754,3
(i) excl. 11 oproepkrachten (ii) excl. 263 oproepkrachten
Raad van Toezicht
Allemaal Amsterdammers
27 Van welzijnsinstellingen wordt verwacht dat ze bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. De financiële middelen die daarvoor ter beschikking staan, zijn echter beperkt. Ook kampt de branche met haar imago. ‘Zachte sector, harde wereld’, kopte het blad Binnenlands Bestuur in oktober 2003, treffende beschrijving van de druk waaraan welzijnsinstellingen bloot staan. Voor enkele welzijnsinstellingen in Amsterdam werd die druk het afgelopen jaar te groot. Met Impuls ging het in dezelfde periode de goede kant op. De financiële basis is sterk verbeterd, de bedrijfsvoering gezond gemaakt. Om op langere termijn haar positie te consolideren en versterken, blijft een gezonde bedrijfsvoering voor Impuls essentieel. Daarnaast moet ze richten op nieuwe maatschappelijke vragen en vraagstukken, nieuwe cliënten, markten en producten. Professioneel toezicht, samen met goed bestuur en adequate verantwoording, zijn van groot belang voor een transparant functioneren van een organisatie als Impuls. Zowel in de profit- als non-profit sector zijn bestuur, toezicht en verantwoording (governance) belangrijke thema’s van discussie geworden. Dat geldt ook voor Impuls. Naast de interne bedrijfsvoering en de externe strategie vormde governan-
ce een hoofdthema van de beraadslagingen van de Raad van Toezicht. Impuls wordt geleid door een directeur die tevens het bestuur vormt. Dit bestuur legt verantwoording af aan de opdrachtgevers over de uitgevoerde werkzaamheden, en aan de Raad van Toezicht over de strategie en het financiële beleid. De Raad van Toezicht bestaat uit mensen die op grond van hun ervaring en/of hun beroep in staat zijn om met de nodige distantie naar de organisatie te kijken, het bestuur van adviezen te voorzien en de statutaire toezichthouderstaken uit te oefenen. In 2003 bestond de Raad van Toezicht uit zes leden. Tussen haakjes is het jaar van benoeming aangegeven. xDe heer F.H. Becker, voorzitter (1997) xMevrouw C.M. Aalse (2002) xDe heer L.J.O.M Genet (2002) xDe heer R. Meijrink (2001) xDe heer M.F. Werkman (2001) xMevrouw H.J.Th. Willemse (2001). In dit verslagjaar kwam de Raad van Toezicht vijf maal bijeen. Hoofdthema’s van bespreking waren: interne bedrijfsvoering Belangrijke onderdelen daarbij vormden: de verbetering van de financiële positie
Raad van Toezicht
Allemaal Amsterdammers
28 (waaronder de fusie met de Stichting Ons Huis Beheer) en het toezicht op de financiële resultaten; de voortgang van de verbetering van de interne organisatie en het borgen van de kwaliteit van de organisatie; toezicht op de voortgang en kwaliteit van de activiteiten middels kwartaalrapportages; vaststelling jaarrekening 2002 en begroting 2003; en de interne organisatiestructuur in het licht van veranderende maatschappelijke omstandigheden, waaronder de nieuwe regelgeving op het gebied van de kinderopvang. Een vraagstuk apart vormde de toekomst van de gesubsidieerde arbeid, die ook voor het werk van Impuls van groot belang is. Voor dit verslagjaar kon in samenwerking met de stadsdelen daarvoor een oplossing worden gevonden. Externe bedrijfsstrategie De relatie met de stadsdelen / opdrachtgevers vormde een belangrijk aandachtspunt voor de Raad van Toezicht en gaf incidenteel aanleiding tot nader gesprek. Voorts boog de Raad van Toezicht zich mede aan de hand van externe expertise over de toekomstige positie van Impuls in
het licht van nieuwe aanbestedingsprocedures, concurrentieverhoudingen en groeimogelijkheden. De Raad van Toezicht besprak in dat kader mogelijke uitbreiding van Impuls. Een eerste basis werd gelegd voor een strategische visie, waarin is voorzien in beheerste groei, zowel naar territorium als naar productaanbod. Governance In het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht in grote lijnen een model vastgesteld voor besturing, verantwoording en toezicht, dat in het komende jaar in enkele opzichten nog verder zal worden uitgewerkt. Deze besluitvorming is neergeslagen in statuten en reglement. Het gaat daarbij om de kerntaken van de toezichthouder, de wijze van toezicht, de werkwijze van de Raad van Toezicht en de informatieverstrekking op grond waarvan het toezicht wordt uitgeoefend. De Raad van Toezicht sprak voorts met de Ondernemingsraad en maakte kennis met het managementteam. Bovendien werd een werkbezoek aan onderdelen van de organisatie georganiseerd.
Ondernemingsraad
Allemaal Amsterdammers
29 2003 was voor de Ondernemingsraad een verkiezingsjaar. Na het tellen van de stembiljetten bleken op 15 april de volgende vijftien mensen te zijn gekozen: Soubah El Marini, Joka Wiersma, Daniël Penrroz Negrete, Alberto Marchi, Hans van Deelen, Mari Ozkaya, Radjoe Khoesial, Hans Staphorsius, Saskia Reidinga, Fia van Gessel, Jolanda van den Heuvel, Karolina Scherhage, Edwin van der Meulen, Sylvia de Goede en Rafia Aallouch. Daarmee kreeg de OR acht nieuwe leden. De voorzitter en de secretaris van de OR bleven met algemene instemming in functie. Na zes maanden bleek echter dat het voor voorzitter Saskia Reidinga niet meer mogelijk was het ondernemingsraadwerk te combineren met haar reguliere werkzaamheden binnen Impuls. Uit meerdere kandidaten koos de OR Sylvia de Goede als nieuwe voorzitter. Mario Gonzalez Moreira, die als eerste reserve op de lijst stond, trad als nieuw OR-lid toe.
Medio mei volgde de Ondernemingsraad een driedaagse training die er vooral op gericht was de nieuwe OR tot een hecht team te smeden en de nieuwe OR-leden een kader te geven om vanuit te functioneren. Onderwerpen die in 2003 aan de orde kwamen zijn onder meer de arbeidsomstandigheden en het beleid hierop, de IDregeling, de financiële positie van Impuls, de dienstverlening van het Hoofdkantoor, ontwikkelingen bij de Maatschappelijk Dienst, de interne communicatie, de Personeelsvereniging en het instellen van OR-commissies. Om de werknemers van Impuls te informeren verschenen twee nummers van het blad ORakel. Daarnaast werd met enige regelmaat gebruik gemaakt van het personeelsinformatieblad Impulsief om actuele berichten door te geven. Ook in 2004 zal de OR de ontwikkelingen in en om het bedrijf scherp blijven volgen.
Van de Sande Bakhuijzenstraat 2 Postbus 9139
Allemaal Amsterdammers
30
tel. 020 - 515 88 88 fax 020 - 515 88 89 www.impuls.nl
[email protected]
© Impuls 2004 Tekst en vormgeving: Bestuurssecretariaat Impuls Fotografie: Afdeling Communicatie Druk: GCA Amsterdam De personen op de foto’s hebben geen directe relatie met de teksten Overname van (gedeelten van) de tekst van dit jaarverslag is toegestaan, mits met bronvermelding