Voetverzorging en voetinspectie voor revalidanten met diabetes mellitus
Voetverzorging en voetinspectie voor revalidanten met diabetes mellitus Als u diabetes heeft, kunnen uw voeten heel kwetsbaar zijn, omdat de bloedtoevoer door de diabetes vaak ontregeld is. Ook kan het gevoel in de voeten verminderd zijn. Zo kunnen wondjes ontstaan zonder dat u dit direct merkt. De genezing hiervan verloopt vaak moeizaam. Het is daarom belangrijk om wondjes zoveel mogelijk te voorkomen en zo snel mogelijk te behandelen. Daarmee kunt u langdurige infecties of zelfs amputatie van uw tenen of voet voorkomen.
Dagelijkse verzorging en inspectie Wij raden u aan uw voeten dagelijks te verzorgen en te inspecteren als u diabetes hebt. Wanneer beschadigingen aan de voeten direct worden opgemerkt, kan tijdig en adequaat worden gehandeld. Voetverzorging Met een juiste verzorging houdt u uw voeten in goede conditie en voorkomt u wondjes. Was uw voeten dagelijks met lauw water zonder zeep. Controleer vooraf, bijvoorbeeld met uw pols, of de temperatuur van het water niet te heet is. Controleer de temperatuur nooit met uw voeten. Het gevoel in
1
uw voeten is misschien verminderd, waardoor u kans loopt uw voeten te branden zonder het te merken. Droog uw voeten deppend af, dus niet te krachtig. Let erop dat de huid tussen de tenen goed droog is. Houd een droge huid van de voeten soepel met bijvoorbeeld babyolie of een speciale crème voor diabetici. Verwijder zelf geen ingedroogde huid, likdoorns of eeltplekken. Ga hiervoor naar een pedicure met een diabetesaantekening. Als u revalideert in De Hoogstraat kan er een pedicure op aanvraag langskomen. Knip uw nagels recht af, om ingroeien van de nagels te voorkomen. Schoenen en kousen Zorg voor schoenen die voldoende steun geven, maar beslist niet te strak zitten. Let bij het kopen van schoenen op dat er geen naden op kwetsbare plekken lopen ter hoogte van uw voorvoet of tenen. Anders loopt u kans beschadigingen of drukplekken aan uw voeten te krijgen. Gebruik geen kousen met naden die drukplekken kunnen veroorzaken. Als het gevoel in uw voeten is verminderd, merkt u vaak niet eens dat er drukplekken ontstaan. Loop niet op blote voeten.
2
Voetinspectie De bovenzijde van de voeten is goed te inspecteren. Voetzolen zijn moeilijker te zien. Wanneer een gewone spiegel niet voldoet kunt u een speciale voetinspectiespiegel met een lampje gebruiken, te verkrijgen via de Diabetesvereniging Nederland. Spiegel en lamp zijn op een verlengde en buigzame steel geplaatst, zodat u een goed zicht heeft op de voetzolen en tenen. Eventueel gebruikt u hierbij nog een spiegel die vergroot. Ook als u wat minder lenig bent of minder goed ziet, is het met deze spiegel mogelijk om uw voeten zelf te inspecteren. Waar moet u op letten bij de voetinspectie? Is de huid plaatselijk rood en warm, dan kan dit duiden op een infectie of ontsteking. Is de huid dun en glanzend, dan kunnen gemakkelijk beschadigingen ontstaan. Let verder goed op bij: wondjes
schaafplekjes
drukplekjes
kloven
blaren
eeltplekken of eksterogen
kalknagels
schimmelinfectie
ontsteking van de teennagels (omloop) wonden onder de gesloten huid (te zien door verkleuring van de onderhuid) oedeem (zwelling) 3
Wondjes altijd behandelen Beschadigingen en wondjes moeten altijd worden behandeld. U kunt hiervoor advies vragen aan uw revalidatiearts, de (eigen) diabetesverpleegkundige, de orthopedische schoenmaker, uw huisarts of uw pedicure. Minder pijngevoel Houd steeds voor ogen, dat het mogelijk is dat u geen pijn voelt, terwijl u wel wondjes aan de voet heeft. U voelt de beschadigingen misschien niet, maar u kunt ze wel zien!
Informatie Voor meer informatie over de verzorging en inspectie van de voeten kunt u contact opnemen met Kees Goselink, verpleegkundige binnen De Hoogstraat Revalidatie. Hij is bereikbaar via het algemene nummer van De Hoogstraat. Bel 030 256 1211; vraag naar toestel 1474. Algemene informatie over diabetes is te vinden op de website van de Diabetesvereniging Nederland: www.dvn.nl.
4
Tekst:
Kees Goselink, verpleegkundige en Tom Lenaerts, revalidatiearts
Datum:
oktober 2012
Heeft u wijzigingen of aanvullingen op deze folder, dan kunt u contact opnemen met de afdeling communicatie & marketing, 030 256 1391 of
[email protected]. Deze folder is verkrijgbaar bij de bibliotheek, via
[email protected] of te downloaden op www.dehoogstraat.nl.
Fragment gedicht ‘Dat dit’ op de achterzijde. Dit gedicht schreef zanger en dichter Huub van der Lubbe over revalidatie. Fotograaf Bob Bronshoff maakte er foto’s bij en vormgever Koos Glasbeek voegde woord en beeld samen. Het kunstwerk hangt in de gang tussen de orthopedietechniek en het revalidatiecentrum.