VLAREMA Kwaliteitsborgingssystemen en certificatie voor bouwstoffen Johny De Nutte
21 juni 2012
VLAREMA - Kwaliteitsborgssysteem en certificatie voor bouwstoffen
COPRO vzw MATERIALENDECREET - VLAREMA
Kwaliteitsborgingssysteem CE-markering
COPRO vzw
COPRO = onafhankelijke instelling Gesticht door:
Belgische staat
+
De drie gewesten
Aannemers wegenbouw Vlawebo
+ Bouwunie Infrastructuur (2005)
Paritair samengesteld in al haar organen Zonder winstdoel (vzw)
COPRO vzw
VASTE LOCATIE (TRA10)
MOBIELE INSTALLATIE (TRA11)
CERTIFICATIE door COPRO ORGANISATIE CERTIFICATIES Algemeen Algemene vergadering en Raad van Bestuur: • 50 % Openbare instellingen • 50 % Gebruikers (wegenbouwaannemers)
Gebruikers
Openbare instellingen
Per product Adviesraad: algemeen technisch certificatiebeheer per product 30 % Openbare instellingen (OVAM, AWV, Aquafin, …) 30 % Gebruikers (Vlawebo, Bouwunie, FWEV) 30 % Producenten (FPRG, Febem, …) 10 % Copro + experten (WTCB, OCW, WTCB,…)
Certificatiecomité: individuele dossiers Directie + personeel COPRO en desgevallend experten.
Copro + experten Openbare instellingen
Producenten
Gebruikers
COPRO vzw
COPRO certificeert de volgende merken
EENHEIDSREGLEMENT Gerecycleerde granulaten
Certification Body NBN EN 45011
Notified Body CE-markering Ing. Johny De Nutte
COPRO vzw COPRO controleert de volgende merken
Ing. Johny De Nutte
COPRO vzw - Certificatie
•
Granulaten – Inerte materialen: natuurgranulaten gerecycleerde granulaten fysico-chemisch gereinigde granulaten ........... behandelde grond (met kalk, cement, HRB,…) vulstoffen voor asfalt waterbouwsteen
•
Hydraulisch gebonden mengsels: mager beton zandcement gestabiliseerde steenslag
Ing. Johny De Nutte
COPRO vzw - Certificatie Asfalt:
asfaltmengsels KWS-bindmiddelen asfaltpuingranulaten (freesasfalt nieuw asfalt) gietasfalt …
Beton:
prefabbeton stortbeton
Metaal:
gietijzer schanskorven wapeningsnetten vangrails
Diversen: geosynthetics natuursteen wegmarkeringen rubber gras kunststofplaten gebakken straatstenen … Ing. Johny De Nutte
COPRO CERTIFICATIE Gerecycleerde granulaten • • • •
• •
Gestart in 1991: COPRO-certificatie bouwtechnische eigenschappen op vaste sites 1998: COPRO-keuring voor iedere site verplicht volgens VLAREA 2003: certificatie van mobiele installaties 2006: Milieukeuring: VLAREA COPRO-merk verplichting Vlaams Gewest Bouwtechnisch: CE- markering Europese verplichting BENOR-merk vrijwillig kwaliteitsmerk 2011: Eenheidsreglement OVAM 2012: VLAREMA
Ing. Johny De Nutte
Materialendecreet - Vlarema Definities Materiaal: elke stof die wordt of is ontgonnen, gewonnen, geteeld, verwerkt, geproduceerd, verdeeld, in gebruik genomen, afgedankt of opnieuw verwerkt, of elk voorwerp dat wordt geproduceerd, verdeeld, in gebruik genomen, afgedankt of opnieuw gebruikt, inclusief de daaruit ontstane afvalstoffen Afvalstof : elke stof of voorwerp waarvan waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen Bijproduct: zie MD art. 37 Grondstoffen: bijproducten of materialen die het einde van de afvalfase hebben bereikt, overeenkomstig artikel 36, 37 of 39 van het Materialendecreet
Materialendecreet – Artikel 36 Artikel 36. Sommige specifieke afvalstoffen zijn niet langer afvalstoffen als ze een behandeling voor nuttige toepassing, waaronder recyclage, hebben ondergaan, en als ze voldoen aan specifieke criteria die opgesteld moeten worden onder de volgende voorwaarden : 1° de stof of het voorwerp wordt gebruikelijk toegepast voor specifieke doelen; 2° er is een markt voor of vraag naar de stof of het voorwerp; 3° de stof of het voorwerp voldoet aan de technische voorschriften voor de specifieke doelen en aan de voor producten geldende wetgeving en normen;
4° het gebruik van de stof of het voorwerp heeft over het geheel genomen geen ongunstige effecten op het milieu of de menselijke gezondheid. Die criteria moeten worden uitgewerkt overeenkomstig artikel 39 en 40.
Materialendecreet – Artikel 37 Een stof die of een voorwerp dat het resultaat is van een productieproces dat niet in de eerste plaats bedoeld is voor de productie van die stof of dat voorwerp, kan alleen als een bijproduct en niet als een afvalstof worden aangemerkt, als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden : 1° het is zeker dat de stof of het voorwerp zal worden gebruikt; 2° de stof of het voorwerp kan rechtstreeks worden gebruikt zonder verdere andere behandeling dan die welke bij de normale productie gangbaar is; 3° de stof of het voorwerp wordt geproduceerd als een integraal onderdeel van een productieproces; 4° verder gebruik is rechtmatig, met andere woorden de stof of het voorwerp voldoet aan alle voorschriften voor producten, milieu en gezondheidsbescherming voor het specifieke gebruik en zal niet leiden tot over het geheel genomen ongunstige effecten op het milieu of de menselijke gezondheid.
Materialendecreet – Artikel 39 § 1. De Vlaamse Regering wijst indien nodig, overeenkomstig Europese voorschriften, de materialen aan en legt specifieke criteria op om aan te geven of het betreffende materiaal kan worden beschouwd als een bijproduct of als een materiaal dat de einde-afvalfase heeft bereikt. § 2. Als er voor een specifiek materiaal geen Europese criteria zijn vastgelegd, kan de Vlaamse Regering voor dat materiaal specifieke criteria uitwerken die moeten garanderen dat de voorwaarden, vermeld in artikel 36 en 37, zijn vervuld. De criteria, vermeld in het eerste lid, kunnen onder meer betrekking hebben op de herkomst van het materiaal, de manier waarop het is ingezameld, geproduceerd of verwerkt, de aard en samenstelling van het materiaal, grenswaarden voor verontreinigende stoffen, het toegelaten gebruiksgebied, de toegelaten wijze van aanwending en de aanwezigheid van een kwaliteitsborgingssysteem dat waakt over input, procesvoering en eindkwaliteit.
VLAREMA 1. 2. 3. 4.
Algemene bepalingen Afbakening van de afvalfase Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid Algemene bepalingen over het beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen 5. Bepalingen over het beheer van specifieke materiaalkringlopen en afvalstoffen 6. Inzamelen en vervoeren van afvalstoffen 7. Registreren en rapporteren van afvalstoffengegevens enmateriaalgegevens 8. Monsterneming en analyse van afvalstoffen en andere materialen die cfr. H2 in aanmerking komen voor gebruik als grondstoffen 9. Milieuheffingen en milieubijdragen 10. Wijzigingsbepalingen 11. Overgangsbepalingen 12. Slotbepalingen Bijlagen
VLAREMA Afbakening van de afvalfase Grondstoffen bestemd voor gebruik als bouwstof: De lijst met materialen in bijlage 2.2 Afdeling 2 geeft aan voor welke materialen een grondstofverklaring is vereist. De OVAM kan voor andere materialen dan deze vermeld in bijlage 2.2 ook een grondstofverklaring afleggen Voor gerecycleerde granulaten wordt conformiteit aan het Eenheidsreglement vereist
VLAREMA Beheerssysteem Gerecycleerde granulaten
Eenheidsreglement Gerecycleerde granulaten Gerecycleerde granulaten geproduceerd overeenkomstig het eenheidsreglement mogen in of als bouwstof worden gebruikt. Voorliggend eenheidsreglement certificeert de milieuhygiënische kwaliteit van de gerecycleerde granulaten. De bouwtechnische eisen maken geen onderdeel uit van de certificering onder het eenheidsreglement. Wel moet er om in aanmerking te kunnen komen voor certificatie onder het eenheidsreglement tevens voldaan zijn aan de bouwtechnische eisen van volgende documenten, al naargelang de toepassing: - de geharmoniseerde Europese normen zoals NBN EN 13242, NBN EN 12620, …; - de standaardbestekken gepubliceerd door het Vlaams Gewest (SB 250 voor de Wegenbouw, SB 230 voor de Waterbouwkundige werken, …); - .... Voor gerecycleerde granulaten waarvoor een geharmoniseerde EN-norm van toepassing is, wordt het certificaat pas uitgereikt nadat de producent voldaan heeft aan alle reglementaire bepalingen van de CE-markering niveau 2+.
Eenheidsreglement Gerecycleerde granulaten ZELFCONTROLE 1. Acceptatiecriteria en –procedure - Identificatieformulier - Aanleveringsbon met o.a. vermelding van de aard de herkomst van puin - Verwerkingsregister (aanvoerregister, afvalstoffenregister) - Organoleptische controles, controle PAK-marker op asfalt,... Aan de weegbrug en bij het lossen - Regels en procedures afhankelijk van aard en herkomst materiaal: hoog en laag milieurisico - Weigeringsregister met de geweigerde vrachten
Eenheidsreglement Gerecycleerde granulaten ZELFCONTROLE 2. Fabricage en reststoffen -Verwerking van het puin in een continu verwerkingsproces op per productiebatch, afhankelijk van de herkomst van het puin -Omschrijving bewerkingsinstallatie + registratie van onderhoud en aanpassingen met invloed op de kwaliteit van het eindproduct - Registratie van de reststoffen/afvalstoffen: legale afvoer
Eenheidsreglement Gerecycleerde granulaten 3. Controle van de gerecycleerde granulaten - Fysische verontreiniging - Aanwezigheid van asbest - Teerhoudendheid van asfalt - Chemische verontreiniging: verkorte parameterlijst 4. Voorraadbeheer en afleveren eindproduct (grondstof) - Gescheiden opslag per product (eventueel per productiebatch) - Afleveringsbon per vracht met o.a. vermelding van • Benaming en toepassing van het product • Datum en uur afvoer • Nauwkeurige omschrijving van de aanwendingslocatie (VLAREMA art. 5.3.3.2
rechtstreeks en zonder tussenopslag naar aanwendingslocatie)
- Registratie in het afleveringsregister
Eenheidsreglement Gerecycleerde granulaten EXTERNE CONTROLE Door een Certificatie-instelling erkend bij ministerieel besluit en : - Representatief volgens struktuur binnen het Vlaams Gewest - Belac-accreditatie volgens NBN EN 45011 - Ervaring in de sector en met gerecycleerde producten (stageperiode van 1 jaar met opvolging van 3 producenten) Controles - Nazicht van de zelfcontrole - Controleproeven
VLAREMA Grondstofverklaring Vlarema Artikel 2.2.3
Een grondstofverklaring wordt alleen afgeleverd: - voor een specifiek materiaal - dat wordt geproduceerd door een specifieke producent - of voortkomend uit een specifiek productieproces - en waarvoor een specifieke toepassing wordt beoogd. Vlarema Artikel 2.4.1.2.
In een grondstofverklaring kunnen bijzondere voorwaarden worden opgelegd. Die voorwaarden kunnen onder meer betrekking hebben op de herkomst van het materiaal, de manier waarop het is ingezameld, geproduceerd of verwerkt, de aard en samenstelling van het materiaal, de grenswaarden voor verontreinigende stoffen, de toegelaten toepassing, de toegelaten wijze van aanwending en de aanwezigheid van een kwaliteitsborgingssysteem als vermeld in artikel 2.4.1.3
VLAREMA Grondstofverklaring Het kwaliteitsborgingssysteem, vermeld in artikel 2.4.1.2, kan een of meer van de volgende zaken bevatten : 1° de richtlijnen die aangeven hoe de aard, samenstelling en verpakking van de geaccepteerde afvalstoffen worden beoordeeld en bijgestuurd indien nodig; 2° de monitoring van het proces waaruit een grondstof voortkomt; 3° de monitoring van het resulterend materiaal; 4° feedback van klanten of verdere gebruikers over de naleving van de productwetgeving of -vereisten; 5° de registratie van eventueel opgelegde monitoring; 6° een werkmethode die aangeeft op welke manier het materialenregister wordt bijgehouden, welke data dat register bevat, en waar dat register ter inzage ligt; 7° de opleiding van personeel : beschrijving van de manier waarop de medewerkers worden opgeleid en bijgeschoold; 8° de evaluatie van het kwaliteitsborgingssysteem; 9° voor elk onderdeel van het kwaliteitsborgingssysteem een oplijsting van de verantwoordelijken.
CE-markering CPD “Construction Products Directive” (uit 1988) alle bouwwerken moeten voldoen aan 6 essentiële voorschriften i.v.m. geschiktheid voor gebruik in bouwwerken: 1. mechanische sterkte en stabiliteit 2. brandveiligheid 3. hygiëne, gezondheid en milieu 4. gebruiksveiligheid 5. geluidswering 6. energiebesparing en thermische isolatie NIEUW met CPR (Construction Products Regulation): 7. duurzaamheid
CE-markering
• De Europese Commissie geeft door middel van een Mandaat de opdracht aan CEN om die 6 essentiële voorschriften om te zetten in eisen voor bouwproducten.
• Een Europese norm moet minstens die eisen bevatten = geharmoniseerd gedeelte van de norm (hEN) Annex ZA • CEN moet zorgen voor het uitwerken en goedkeuren van Europese Normen. • Leden CEN = alle nationale normalisatie-instellingen (NBN).
CE-markering Doel: vrij verkeer van goederen binnen de Europese markt groepering van nationaal verplichte attesteringen: - Ü in Duitsland - milieu- en gezondheidswetgeving in Nederland en Scandinavië - NIETS in België
verplichte, Europese productcertificatie CE-markering is GEEN kwaliteitsmerk ! attestering van minimum veiligheidsniveau
CE-markering Toezicht 1+
1
2+
2
3
Initiële typeproeven (ITT) Systeem voor productiebeheer in de fabriek (FPC) Zelfcontrole Initiële keuring van de fabriek en de FPC (initiële audit) Doorlopende toezicht en beoordeling van de FPC (periodieke audits) Externe controle(proeven) Opdracht van de producent Opdracht van de erkende (genotificeerde) instelling
4
CE-markering Gerecycleerde granulaten Factorie Production Control (FPC) 1. Organisatie: verantwoordelijkheden en bevoegdheden, verantwoordelijkheid van de directie en beoordeling door de directie 2. Controleprocedures: beheer documenten, acceptatiebeheer 3. Productiebeheer: omschrijving installaties, stroomschema’s, productierapportages 4. Controles en proeven 5. Registraties 6. Procedures niet conforme producten 7. Opslag en conditionering op de productielocatie 8. Transport en verpakking 9. Opleiding personeel
VLAREMA - Kwaliteitsborgssysteem en certificatie voor bouwstoffen
IK DANK U VOOR UW AANDACHT Johny De Nutte 02/481.95.39 0476/47.31.23
[email protected]
Vzw COPRO Z.1 Researchpark Kranenberg 190 1731 Zellik www.copro.eu
