Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS FOTOGRAFIE. Tweede graad TSO 1 ste en 2 de leerjaar

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

FOTOGRAFIE Tweede graad TSO 1 ste en 2 de leerjaar

LICAP – BRUSSEL – D/1999/0279/051 - september 1999

INHOUD Lessentabel

3

Algemeen deel

4

KV

Fotografie Esthetiek van de fotografie

9

KV

Fotografie Technologie

20

PV

Praktijk Fotografie

39

Algemeen deel

2

Fotografie 2de graad TSO

Lessentabel Fotografie Tweede graad TSO 1 ste lj. 1

2de lj.

Basisvorming

14

14

AV AV AV AV AV AV AV

2 1 1 1 2 4 3

2 1 1 1 2 4 3

Godsdienst Aardrijkskunde Geschiedenis Informatica Lichamelijke opvoeding Nederlands Wiskunde

2

Opties

2.1

Studierichting (fundamenteel gedeelte)

19

19

AV AV AV AV KV

1 2 3 1 5

1 2 3 1 5

7

7

PV

Chemie (*) Engels Frans (*) Fysica (*) Fotografie Esthetiek van de fotografie (x) Technologie (x) Praktijk Fotografie (x)

2 3

2 3

De vakken aangeduid met een (*) behoren tot de basisvorming maar zijn in deze studierichting in het fundamenteel gedeelte opgenomen. 2.2

Complementair gedeelte: maximum

3

3

– Te kiezen uit de vakken en/of specialiteiten opgesomd in het Besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 1989 tot vaststelling van de algemene vakken, de kunstvakken, de technische vakken en de praktische vakken in de instellingen voor secundair onderwijs met volledig leerplan, voor zover het vakken of specialiteiten betreft waarvan het Besluit van de Vlaamse Regering van 14 juni 1989, zoals gewijzigd, bekwaamheidsbewijzen vastlegt in de tweede graad. – Wanneer in het complementair gedeelte één of meer vakken gekozen worden die ook voorkomen in de basisvorming of in het fundamenteel gedeelte, dan vervallen deze vakken niet in de basisvorming, noch in het fundamenteel gedeelte. AV PV KV

Biologie Praktijk Fotografie Fotografie Technologie

1 1 1

1 1 1

(x) Voor deze vakken is het leerplan in deze brochure opgenomen.

Algemeen Lessentabel deel

3


1 Algemene inleiding

Visie op de opleiding Zoals de drukpers het geprivilegieerde geschreven woord heeft bevrijd, heeft de fotografie ertoe bijgedragen dat het vastgelegde beeld ter beschikking van de hele mensheid, althans van een groot deel ervan, kwam. De introductie van de rolfilmcamera in 1888 was voor deze evolutie een enorme mijlpaal die aan de wieg ligt van de hedendaagse technologische popularisering van de fotografie. Om een beeld vast te leggen hoeft men vandaag geen specialist meer te zijn. De automatisering van de achterliggende technologie geeft velen de illusie dat zij door een eenvoudige druk op de knop gepromoveerd zijn tot volwaardig fotograaf. Jammer genoeg bezondigt bovenstaande mechanische zienswijze zich aan de beperkte cartesiaanse overtuiging als zou het fototoestel een volmaakt verlengstuk van het menselijk zien zijn en stelt men hierbij het invallen van licht op een gevoelige laag op hetzelfde niveau als de beeldvorming op het netvlies, waarbij men over het hoofd ziet dat het menselijke zien behalve receptief in de eerste plaats intentioneel is. Niet dat deze zienswijze onbelangrijk is. Deze mechanische analyse van het menselijke zien vormt namelijk de grondslag van het ontstaan van de fotografie en van de uitvinding en verdere perfectionering van fotografische apparatuur. Voor de fotograaf, voor de maatschappij en ook voor een opleiding fotografie, die wil kaderen binnen een globaal opvoedingsproject, is deze zienswijze echter te beperkt. De beeldkeuze die toch wel een belangrijk aspect van de fotografie is moet in een veel ruimer kader van betekenisvol zien geplaatst worden. Een zien dat niet louter begrepen kan worden vanuit zijn afhankelijkheid van bepaalde fysiologische condities. Men aanvaardt gemakkelijk dat het geschreven woord een reflectie van de wereld is die in even grote mate bijdraagt tot het weergeven van de werkelijkheid als tot het vormgeven ervan. Een reflectie die – dankzij een genormaliseerd abstract begrippenkader, een specifieke vormgeving en een achterliggende technologie – communicatief en verder reflectabel wordt. Dit geldt echter evenzeer voor de fotografie. Deze honger naar zin kan men duidelijk onderkennen bij de motieven van jongeren die kiezen voor een opleiding fotografie maar ook bij de verwachtingen van volwassenen omtrent fotografie wanneer men het onderwerp met enige diepgang behandelt en zeker bij gesprekken met beroepsfotografen. Leren fotograferen is dan uitdrukking leren geven aan de intentionele wereld van het zien via de aan de fotografie geëigende technologische hulpmiddelen. Een zien dat, zelf deel uitmakend van de massa van het zichtbare, de zichtbare wereld zin en vorm geeft. Het spreekt vanzelf dat de leerlingen in het latere beroepsleven in contact zullen komen met andere aspecten van de fotografie zoals de commerciële aspecten, amusementswaarde, technische fotografie, … Ook op deze aspecten moet de opleiding met voldoende realiteitszin inspelen wil ze op secundair niveau een invulling met voldoende relevantie aanbieden. Dit gebeurt onder andere via de benadering van de fotografie in verschillende genres waarbij de klemtoon, afhankelijk van het genre, fluctueert tussen enerzijds het inhoudelijke en anderzijds het technologische. De klemtonen zullen hier vooral op industriële fotografie, reportage, studiowerk, reclamefotografie en portretfotografie gelegd worden. Bij dit alles zal in de opleiding ook rekening gehouden worden met het feit dat: – de opleiding voldoende breed moet zijn zodat het mogelijk is om na de tweede graad over te schakelen naar een aantal andere studierichtingen die beroep doen op wetenschappelijke interesse of die aansluiten bij het kunstonderwijs; – de leerling na het doorlopen van de volledige secundaire cyclus een finaliteit op TSO niveau behaalt; – de leerling de mogelijkheid moet hebben om door te stromen naar hoger fotografisch onderwijs, zowel naar de meer kunstzinnige als naar de meer wetenschappelijk richtingen.

Algemeen deel

4


2 Studieprofiel - Studieniveau – In de tweede graad Fotografie TSO wordt de basis gelegd voor de verdere studies in de derde graad Fotografie. – De opleiding wordt enkel op TSO niveau aangeboden daar een opleiding op BSO niveau niet relevant is in het kader van latere werkgelegenheid. – Een opleiding fotografie vraagt van de leerling, naast zijn inzet tijdens de contactgebonden binnenschoolse uren, ook om een gedeelte van zijn 'vrije tijd' te besteden aan het uitwerken van een aantal fotografische opdrachten.

3 Beginsituatie De leerlingen komen uit het tweede leerjaar van de eerste graad en bezitten geen fotografische voorkennis. In het tweede leerjaar van de tweede graad kan er een vrij grote instroom zijn van leerlingen uit andere richtingen die geen fotografische voorkennis bezitten. Een duidelijke gedifferentieerde aanpak is in deze omstandigheden noodzakelijk.

4 Algemene doelstellingen Tijdens de opleiding fotografie op secundair niveau streven we ernaar de leerling een evenwichtige technische, creatieve en artistieke opleiding te geven met de volgende aandachtspunten: – een grondige technologische ondersteuning waar de leerling: – leert omgaan met de apparatuur (tweede en derde graad); – kennis verwerft omtrent veranderlijke factoren zoals tijd, licht, soort film en type camera, lengte van de belichting, … (tweede en derde graad); – het optimaal ontwikkelen van het waarnemingsvermogen via leren kijken, leren zien, leren openstaan voor, vooruit leren aanvoelen, leren analyseren (tweede en derde graad); – een benadering van de verschillende fotografische genres met voldoende diepgang: – industriële fotografie/architectuur/landschap (tweede en derde graad); – reportage (tweede en derde graad); – studiowerk (derde graad); – reclamefotografie (derde graad); – portretfotografie (tweede en derde graad); – eigen werk (tweede en derde graad); – onderlegd zijn op het gebied van: – de analoge zwart-wit fotografie (tweede en derde graad); – de analoge kleurenfotografie (derde graad); – geïnitieerd zijn op het gebied van digitale beeldinvoer, digitale beeldretouche en manipulatie van het digitale fotografische beeld (derde graad); – nauwkeurig en stipt zijn (tweede en derde graad); – gericht zijn op foutencontrole en -analyse, aandacht voor IKZ (tweede en derde graad); – ontwikkelen van een (zelf)kritische instelling met zin voor initiatief en originaliteit (tweede en derde graad); – het ontwikkelen van vlotte sociale vaardigheden en zelfstandig leren werken, dit in de context van omgaan met de klant en benadering van het fotografisch onderwerp (tweede en derde graad); – het bekomen van het attest tot uitoefening van het beroep na de derde graad (derde graad); – voldoende commerciële bagage, inzicht in auteursrecht en beroepsvereniging (derde graad); – een voldoende brede opleiding zodat het mogelijk is om na de tweede graad over te schakelen naar een aantal andere studierichtingen die een beroep doen op wetenschappelijke interesse of die aansluiten bij het kunstonderwijs (tweede graad); – de mogelijkheid tot doorstromen naar hoger fotografisch onderwijs, zowel naar de meer kunstzinnige als naar de meer wetenschappelijke richtingen (derde graad);

Algemeen deel

5


5 Algemene pedagogisch-didactische wenken Integratie van het leerplan in de tijd Werken met graadleerplannen veronderstelt een degelijke vakgroepwerking binnen de school. De vrijheid die een graadleerplan biedt mag niet leiden tot individualisme. Regelmatig overleg tussen de betrokken vakleerkrachten en de afdelingsverantwoordelijke is hierbij absoluut noodzakelijk. Leerkrachten moeten voldoende realiteitszin hebben om hierbij een consensus te aanvaarden in verband met het geven van dezelfde leerstof in parallelklassen. Aangezien leerlingen binnen eenzelfde studierichting de mogelijkheid moeten hebben om over te stappen naar een andere school is het toch aangewezen in grote lijnen een bepaalde logische volgorde aan te houden in de verschillende scholen. Als aanbeveling geldt hier het volgende: – TV Fotografie Technologie: de Fotografische optica gedurende het eerste leerjaar van de tweede graad behandelen; – TV Fotografie Technologie: de Fotografische chemie en de Sensitometrie gedurende het tweede leerjaar van de tweede graad behandelen; – PV Praktijk Fotografie: fotogrammen, camera obscura en dia gedurende het eerste leerjaar van de tweede graad behandelen.

Integratie van theorie en praktijk Men streeft naar zinvolle vormen van integratie. Dit veronderstelt persoonlijk initiatief van de leerkrachten en een intense en blijvende coördinatie tussen de verschillende vakken via de afdelingsverantwoordelijke. Het is aangewezen volgende integratievormen in te bouwen: – Integratie van AV Chemie en AV Fysica met KV Fotografie Technologie ter ondersteuning van de transfer van het specifieke naar het algemene; – Integratie van KV Fotografie Esthetiek van de fotografie en PV Praktijk Fotografie; – Integratie van KV Fotografie Technologie en PV Praktijk Fotografie; – projectwerking: het lessenrooster wordt hierbij gedurende een korte periode doorbroken waarin de leerlingen een bepaald onderwerp uitwerken. Het accent ligt hier vooral op het verwerven van attitudes en vaardigheden; – ruimtelijke integratie: om een reële werksituatie te benaderen wordt alle PV leerstof gegeven in een praktijklokaal onder de begeleiding van een zo beperkt mogelijk aantal leerkrachten. Het verdient aanbeveling om voor alle KV Fotografie-vakken een lokaal te voorzien dat uitgerust is met moderne hulpmiddelen zoals overhead en/of LCD-scherm.

Teamwerking De leerkrachten dienen als team op te treden in de omgang met de leerlingen. Dit betekent dat: – de leerkrachten de einddoelen formuleren, rekening houdend met het profiel van hun leerlingengroep; – de leerkrachten samen de pedagogisch-didactische aanpak bespreken.

Instroom van nieuwe leerlingen in het tweede leerjaar van de tweede graad In het tweede leerjaar van de tweede graad TSO Fotografie is er een grote instroom van leerlingen zonder fotografische voorkennis. In het eerste leerjaar van de derde graad TSO is deze instroom meestal zelfs groter. Om de leerlingen die reeds in het eerste leerjaar van de tweede graad TSO fotografie voor een fotografische opleiding gekozen hebben niet te demotiveren door telkens terugkerende nodeloze herhalingen is een duidelijk aantoonbare gedifferentieerde aanpak aangewezen.

Algemeen deel

6


6 Evaluatie In zijn taak als didacticus heeft de leerkracht een plannings- en voorbereidingstaak: hij zet, in samenspraak met de afdelingsverantwoordelijke, het leerplan om in een jaarplanning. De verschillende leerinhouden en doelstellingen zet hij om in een aangepast didactisch proces. De leerkracht heeft ook een beoordelingstaak: hij moet de kennis, de vaardigheden en de attitudes van de leerlingen objectief evalueren in functie van de doelstellingen. Een verantwoorde evaluatie vertrekt van duidelijk geformuleerde en operationele lesdoelstellingen. Een leerkracht die zijn evaluatie ernstig wil opvatten, moet zich bewust zijn van de verschillende doelstellingen die hij minimaal moet bereiken om tenslotte aan het studieprofiel te beantwoorden. In het totale toetsingsmechanisme moet de leerkracht aandacht hebben voor de permanente evaluatie (het dagelijks werk), voor de toetsen (waarin de foutenanalyse en de remediëring een belangrijke rol spelen) en voor de examens.

7 Minimale materiële vereisten De minimale materiële vereisten werden samengevat in een globale tabel voor de vakken KV Fotografie Esthetiek van de fotografie, KV Fotografie Technologie en PV Praktijk Fotografie.

Benodigde uitrusting voor de studierichtingen TSO Fotografie – 2 de graad B: Basis E: Extra

G: Gemeenschappelijk L: Individueel per leerling Omschrijving

Versie: 1-9-1999

B

E

G

I

KV Fotografie Esthetiek van de fotografie – diaprojector, scherm en verduistering

+

– presentatiebord – tekemateriaal

+ +

+

+

– plakkaatverf, penselen

+ +

– tijdschriften

+

– tekenpapier

+

– wastafel

+ + +

+

+

KV Fotografie Technologie – overhead projector, scherm en verduistering

+

+

PV Praktijk Fotografie – manuele kleinbeeldcamera (spiegelreflex)

+

+

– contactafdrukraam

+

– lichtbak

+

– retouchemateriaal

+

+

– ontwikkelmateriaal (negatief)

+

+

– doka:

+

– kleinbeeldvergroter

+

– natte werkhoek

+

– ontwikkelautomaat

+ +

+ + + +

+

Algemeen deel

7


Benodigde uitrusting voor de studierichtingen TSO Fotografie – 2de graad B: Basis E: Extra

G: Gemeenschappelijk L: Individueel per leerling

Versie: 1-9-1999

Omschrijving

B

– ontwikkelmateriaal (positief)

+

– densitometer – diaprojector, scherm en verduistering

G

I

+ +

+

– fotostatief – presenteermateriaal

E

+ +

+

+

+

+

– snijapparaat

+

+

– presentatiebord en/of prikbord

+

+

Algemeen deel

8


FOTOGRAFIE Tweede graad TSO

KV FOTOGRAFIE ESTHETIEK VAN DE FOTOGRAFIE Fundamenteel gedeelte Eerste leerjaar: 2 uur/week Tweede leerjaar: 2 uur/week

In voege vanaf 1 september 1999

D/1999/0279/051

KV Esthetiek van de fotografie


9

Inhoud 1 Beginsituatie

11

2 Algemene doelstellingen

11

3 Pedagogisch-didactische wenken en didactische middelen

11

4 Evaluatie

11

5 Leerplandoelstellingen, leerinhouden en didactische wenken

11

6 Bibliografie

19



10


2 Algemene doelstellingen – – – – – – – – – – –

Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen. De fotografie op een esthetisch analytische wijze benaderen. Ontwikkelen van een (zelf)kritische instelling. De fotografie in de onmiddelijke leefomgeving en binnen het kunstgebeuren situeren. Komen tot kunstbeleving. Op een compositorische wijze leren kijken. Beschrijvingsmethodiek ontwikkelen. Zijn mening leren formuleren, leren verdedigen en leren herzien. Een voedingsbodem verschaffen ter verrijking van de creativiteit. Beheersen van de juiste vakterminologie. Zich leren documenteren.

3 Pedagogisch didactische wenken en didactische middelen – Men streeft naar zinvolle vormen van integratie. Dit veronderstelt persoonlijk initiatief van de leerkrachten en een intense en blijvende coördinatie tussen de verschillende vakken. Het is aangewezen vakoverschrijdend werk tussen KV Fotografie Esthetiek van de fotografie en PV Praktijk Fotografie in te bouwen. – Het verdient aanbeveling om voor KV Fotografie Esthetiek van de fotografie een lokaal te voorzien dat uitgerust is met moderne hulpmiddelen zoals overhead en/of LCD-scherm.

4 Evaluatie – Wanneer het leerplan, in samenspraak met de afdelingsverantwoordelijke, omgezet is in een jaarplanning is het de taak van de leerkracht de verschillende leerinhouden en doelstellingen om te zetten in een aangepast didactisch proces. – Als beoordelingstaak moet de leerkracht de kennis, de vaardigheden en de attitudes van de leerling objectief evalueren in functie van duidelijk geformuleerde en operationele doelstellingen. – Aangezien de doelstellingen zowel het opdoen van kennis, het leren beoordelen en het verwerven van praktische vaardigheden beogen moeten deze drie componenten deel uitmaken van het domein van de evaluatie. – In het totale toetsingsmechanisme moet de leerkracht aandacht hebben voor de permanente evaluatie (het dagelijks werk), voor de toetsen (waarin de foutenanalyse en de remediëring een balangrijke rol spelen) en voor de examens. – Het is van belang dat in parallelklassen dezelfde beoordelingsmethodiek gehanteerd wordt.

5 Leerplandoelstellingen, leerinhouden en didactische wenken (U) staat voor uitbreiding.



11

nr

KV ESTHETIEK VAN DE FOTOGRAFIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de

leerplandoelstellingen

leerinhouden

didactische wenken

1

SITUERING VAN DE FOTOGRAFIE

1 1

Definitie van de fotografie – Het fenomeen fotografie omschrijven. – Schrijven met licht. – De definitie van fotografie toelichten en demonstreren vanuit de praktijk. – Verschillende omschrijvingen van het fenomeen fotografie – Andere. toelichten.

1 2

1ste en 2de leerjaar

– Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie. – Aan de hand van documentatie verschillende vormen van fotografie toelichten.

In de onmiddelijke leefomgeving

12

– De relatie leggen tussen fotografie en de directe – Beeldcultuur: leefomgeving. – publicitair; – Het begrip beeldcultuur toelichten. – informatief; – Zich gericht leren documenteren. – persoonlijke levenssfeer; – stilstaand en bewegend beeld.

– Documentatiemap laten aanleggen. – Het begrip beeldcultuur via kritisch leergesprek interactief aanbrengen.

_ De verschillende facetten van de fotografie toelichten.

– De verschillende soorten visueel aanbrengen.

– Verschillende facetten (soorten) van de fotografie: – zwart-wit fotografie; – kleurenfotografie; – reportage; – portretfotografie; – stilstaand versus bewegend beeld; – andere. – De verschillende media en dragers die de fotografie gebruikt – Verschillende media en dragers. toelichten. (U) – Het verschil tussen halftoon, gedrukte beelden en beeldvorming op beeldscherm toelichten. (U) – Het fenomeen fotografie via verschillende media en dragers observeren. (U)


(U)

(U) (U) (U)


nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

1 3 Binnen het kunstgebeuren – De historiek van de fotografie op een tijdslijn voorstellen en – Beknopt historisch overzicht. – Belangrijke figuren en verschijningsvormen. toelichten. – Fotografie op historische wijze observeren.

2

DE FOTO

2 1

Essentiële componenten / begrippenkader

– Niet in detail vervallen maar grote lijnen aangeven. – Studiebezoek aan museum van de Fotografie te Antwerpen en/of andere.

13

– Specifieke fotografische beelden observeren voor het volledige hoofdstuk 'Essentiële componenten / begrippenkader'. – Beelden laten opzoeken, opnemen en bespreken in documentenmap voor het volledige hoofdstuk 'Essentiële componenten / begrippenkader'. – Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie voor het volledige hoofdstuk 'Essentiële componenten / begrippenkader'. – De aanwezigheid en het belang van licht in een fotografische – Licht. beeld observeren en toelichten. – De soorten licht en het effect ervan in fotografische beelden onderscheiden. – Zich gericht leren documenteren. – De invloed van een formaat op een fotografische beeld – Formaat: observeren en toelichten. – verticaal; – Zich gericht leren documenteren. – horizontaal; – vierkant. – De globale opbouw van een beeld observeren en toelichten. – Beeldopbouw, kadrering en standpunt. – Het begrip kadrering toelichten. – De invloed van verschillende standpunten op een fotografische beeld observeren en toelichten. KV Esthetiek van de fotografie


nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

14

– Zich gericht leren documenteren. – De invloed van de scherptediepte observeren, toelichten en – Scherptediepte: – voorplan; in relatie brengen met de begrippen voor- en achterplan. – achterplan. – De invloed van de scherptediepte op de beeldinhoud observeren en toelichten. – Zich gericht leren documenteren. – Diepte: – Diepte observeren en toelichten. – relatie met andere dimensies; – Het begrip diepte als voorwaarde voor de andere dimensies toelichten. – diepte en fotografie; – Diepte in relatie brengen met het tweedimensionale karakter van de fotografie. – diepte scheppen: – detailverlies; – Het verlies van detail, kenmerken en kleuren naarmate voorwerpen zich dichter bij de horizon bevinden observeren en toelichten. – Zich gericht leren documenteren. – Het gebruik van objectieven observeren, toelichten en in – Objectiefgebruik en perspectief. relatie brengen met perspectief. – Patronen, lijnen en ritmes observeren in fotografische – Patronen, lijnen en ritmes. beelden en toelichten. – Het begrip patroon in relatie brengen met herhaling. – Zich gericht leren documenteren. – Het begrip structuur in relatie brengen met stofweergave – Structuurweergave. en diepte-indruk. (U) – Fotografische beelden met sterke structuurvorming observeren en duiden. (U) – Kleur en zwart-wit in verschillende contrasten en intensiteiten – Kleur versus zwart-wit, contrastwerking: observeren en toelichten in fotografsche beelden. – toon; – Het begrip toon toelichten en in relatie brengen met de contrastgraad. – Toon in fotografische beelden obseveren en leren toelichten. – Zich gericht leren documenteren.



– Praktische proef met diafilm. – Het begrip diepte in relatie brengen met ruimtebeleving. – Architektuur en fotografie behandelen. – Fotografie en diepte als illusie behandelen.

– Fotografische beelden met klemtoon op patroonvorming laten observeren.

(U)

– Fotografische beelden met klemtoon op herkenbare en onherkenbare (abstracte) structuren observeren. (U)

– Fotografische zwart-wit beelden waarin de volledige toonwaardenschaal gebruikt is, met toonwaarden uit het lage gebied (low-key), met toonwaarden uit het middengebied, met toonwaarden uit het hoge gebied en met contrasterende toonwaarden laten observeren. Fotografie 2de graad TSO

nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– kleur. – Het begrip kleur toelichten en in relatie brengen met harmonie, contrast en emotie. – De invloed van camera- en filmkeuze op de korrelstructuur – Film- en cameratoepassingen: – relatie met korrelstructuur, scherpte en contrast. en de scherpte van een beeld observeren en toelichten. – Fotografische beelden observeren en toelichten in relatie met – Harmonie en balans. aandachtspunt en evenwicht. – Zich gericht leren documenteren.


– Fotografische harmonische en contrastrijke kleurenbeelden laten observeren.

BESCHRIJVINGSMETHODIEKEN

3

– Beelden laten opzoeken, opnemen en bespreken in documentenmap. – Eigen beelden leren bespreken en opnemen in documentenmap. – Beelden van bekende fotografen aan bod laten komen. – Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie.

– Fotografische beelden leren beschrijven naar inhoud, vorm, betekenis en referentiekader. – Zich gericht leren documenteren.

15 Analyse van de inhoud

3 1

– De inhoud van fotografische beelden observeren en leren – Onderwerp. beschrijven. – Het begrip onderwerp toelichten en het onderwerp duiden. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Leren catalogeren.

– De inhoud (het verhaal) is één van de belangrijkste componenten van de fotografie. Regelmatig op terugkomen als aanzet bij het bespreken van de 'technologische' hulpmiddelen.

Analyse van de vorm / compositie

3 2

– Definitie. – Het begrip compositie omschrijven. – Het hoofdmotief in fotografische beelden observeren en – Hoofdmotief. toelichten. KV Esthetiek van de fotografie

– Verschillende omschrijvingen behandelen. – Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie en eigen werk laten bespreken. Fotografie 2de graad TSO

nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– Ondergeschikte elementen.

– Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie en eigen werk laten bespreken.

– Onderlinge samenhang en totaalindruk.

– Vakoverschrijdend werken met PV Fotografie en eigen werk laten bespreken.

– Compositiestudie.

– Krachtlijnen laten ontdekken via logische vlakverdeling. – Op kopieën van bestaande en eigen fotografische beelden werken.

16

– Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Leren catalogeren. – De ondergeschikte elementen in fotografische beelden observeren en toelichten. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Fotografische beelden observeren en de onderlinge samenhang van de beeldelementen toelichten. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Compositiestudies maken van fotografische beelden vertrekkend van geometrische vlakverdeling. – De achterliggende compositorische logica van fotografische beelden ontdekken. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen. – De begrippen voorgrond, gemiddelde afstand en achtergrond observeren en toelichten. – De begrippen voorgrond, gemiddelde afstand en achtergrond als compositorisch vertrekpunt toelichten. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Compositiestudies in verband brengen met het standpunt van de fotograaf en met perspectief. – Het begrip standpunt toelichten. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Compositiestudies in verband brengen met kadrering. – Het begrip kadrering toelichten. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Het samengaan van licht en donker in relatie brengen met evenwicht. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. KV Esthetiek van de fotografie


– Voorgrond, gemiddelde afstand en achtergrond.

– Standpunt.

– Kadrering.

– Evenwicht: – licht-donker contrast;


nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– Het samengaan van eenvoudige en grillige vormen in relatie brengen met evenwicht. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren. – Detail in relatie brengen met evenwicht. – Ontwikkelen van het waarnemingsvermogen, verbale vaardigheden en leren rapporteren.


– vormeigenschappen;

– detail en afwezigheid van detail.

Analyse van de betekenis / zingeving 3 3 – De betekenis van fotografische beelden ontdekken leren – Interpretatie van de componenten. – Ontdekking en verwondering. interpreteren en leren beschrijven.

17

– De inhoud is één van de belangrijkste componenten van de fotografie. Regelmatig op terugkomen als aanzet bij het bespreken van de andere 'technologische' hulpmiddelen.

Opzoeken en herkennen van het referentiekader

3 4

– Fotografische beelden binnen het referentiekader van de – Tijdgeest, kunstenaar, functie, … fotografie leren plaatsen, toelichten en beschrijven. – Zich leren documenteren en leren catalogeren.

4

WAARNEMINGS- EN VERBEELDINGSTEKENEN

4 1

Waarnemingstekenen – Versterken van het waarnemingsvermogen ter ondersteuning van het ontwikkelen van een fotografische visie.


– Naar de natuur. – Studie van fotografisch werk.

– Fotografische beelden uit de directe leefwereld en van bekende fotografen behandelen.

– Integreren in de behandelde onderwerpen waar dit bijdraagt tot het ontwikkelen van het waarnemingsvermogen.


nr


FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

4 2


Verbeeldingstekenen – Integreren in de behandelde onderwerpen waar dit bijdraagt tot het vermogen om verbeeldingsbeelden te realiseren.

– Versterken van het vermogen om verbeeldingsbeelden weer – Weergeven van verbeeldingsbeelden. te geven ter ondersteuning van het ontwikkelen van een fotografische visie.

5

UITBREIDING – Realiseren van de doelstellingen van dit leerplan via elke Beeldtaal en beeldcultuur andere vorm van beeldtaal en beeldcultuur. (U)

(U)

18 KV Esthetiek van de fotografie


6 Bibliografie Buchman, M., Basisboek zwartwit fotografie. Amsterdam, Focus, 54 blz. 1993, ISBN: 90-72216-35-0. Mante,H., Compositie en vormgeving in de fotografie. 1972, ISBN: 90-2130072-9. Mante,H., Kleurcompositie in de fotografie. 1970, ISBN: 90-2130071-0.



19


KV FOTOGRAFIE

TECHNOLOGIE

Fundamenteel gedeelte Eerste leerjaar: 3 uur/week Tweede leerjaar: 3 uur/week


D/1999/0279/051

KV Technologie

20



22


22


22

4 Evaluatie

22


23

6 Bibliografie

38

KV Technologie

21


1 Beginsituatie KV Fotografie Technologie is voor de leerlingen een totaal nieuw leervak. Voor het realiseren van de doelstellingen van het leerplan is geen voorkennis vereist.

2 Algemene doelstellingen – – – – – – – –

Inzicht krijgen in de fotografische materie en in de chemische processen die zich in de fotografie voltrekken. De fotografie wetenschappelijk benaderen en een fotografisch-wetenschappelijk referentiekader creëren. Inzichtelijk leren werken en probleemoplossend denken. Optische verschijnselen die te maken hebben met het fotograferen waarnemen en toelichten. Het waarnemings- en voorstellingsvermogen ontwikkelen. De basis leggen voor een sensitometrische benadering van de fotografie. Inzicht krijgen in de invloed van licht op fotografische emulsies. De noodzakelijke technologische ondersteuning voor de praktijk van het fotograferen.

3 Pedagogisch didactische wenken en didactische middelen – Men streeft naar zinvolle vormen van integratie. Dit veronderstelt persoonlijk initiatief van de leerkrachten en een intense en blijvende coördinatie tussen de verschillende vakken. – Het is aangewezen vakoverschrijdend werk tussen KV Fotografie Technologie en PV Praktijk Fotografie in te bouwen. – Het is aangewezen vakoverschrijdend werk tussen KV Fotografie Technologie, AV Chemie en AV Fysica in te bouwen, zeker wat de Fotografische chemie, de Fotografische optica en de Sensitometrie betreft. – Het verdient aanbeveling om voor KV Fotografie Technologie een lokaal te voorzien dat is uitgerust met moderne hulpmiddelen zoals overhead en/of LCD-scherm. – Het verdient aanbeveling om de doelstellingen te realiseren via maximaal gebruik van fotomateriaal zodat de leerstof zo aanschouwelijk mogelijk wordt aangebracht. – Aangezien leerlingen binnen éénzelfde studierichting de mogelijkheid moeten hebben om over te stappen naar een andere school is het aangewezen in grote lijnen een bepaalde logische volgorde aan te houden in de verschillende scholen. Als aanbeveling geldt hier het volgende: – de Fotografische optica (hoofdtuk 2) gedurende het eerste leerjaar van de tweede graad behandelen; – de Fotografische chemie (hoofdstuk 1) en de Sensitometrie (hoofdstuk 3) gedurende het tweede leerjaar van de tweede graad behandelen.

4 Evaluatie – Wanneer het leerplan, in samenspraak met de afdelingsverantwoordelijke, omgezet is in een jaarplanning is het de taak van de leerkracht de verschillende leerinhouden en doelstellingen om te zetten in een aangepast didactisch proces. – Als beoordelingstaak moet de leerkracht de kennis, de vaardigheden en de attitudes van de leerlingen objectief evalueren in functie van duidelijk geformuleerde doelstellingen. – Aangezien de doelstellingen zowel het opdoen van kennis, het leren beoordelen en het ondersteunen van de vaardigheden beogen moeten deze drie componenten deel uitmaken van het domein van de evaluatie. – In het totale toetsingsmechanisme moet de leerkracht aandacht hebben voor de permanente evaluatie (het dagelijks werk), voor de toetsen (waarin de foutenanalyse en de remediëring een belangrijke rol spelen) en voor de examens. – Het is van belang dat in parallelklassen dezelfde beoordelingsmethodiek gehanteerd wordt.

KV Technologie

22



KV Technologie

23


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

1

FOTOGRAFISCHE CHEMIE

1 1

Chemische bindingen – Het begrip basen, zuren, bindingen toelichten en in relatie – Basen, zuren, bindingen. brengen met fotografie.

1 2


– Vakoverschrijdend werken met AV Chemie.

Beeldvorming – De vorming van het latente beeld schematisch voorstellen – Latent beeld. en toelichten.

24

1 3

– Demonstreren tijdens de praktijklessen.

Ontwikkelstoffen in de zwart-wit fotografie – De verschillende processingbaden opsommen en het ontwikkelproces algemeen toelichten. – De samenstellende chemische componenten van het ontwikkelbad opsommen. – De functie en de werking van het ontwikkelbad toelichten. – Het ontwikkelproces chemisch toelichten. – Het principe van verzadiging toelichten. – De samenstellende chemische componenten van het stopbad opsommen. – De functie en de werking van het stopbad toelichten. – De stopbad procesmatig toelichten uit chemische invalshoek. – Het principe van verzadiging toelichten. – De samenstellende chemische componenten van het fixeerbad opsommen. – De functie en de werking van het fixeerbad toelichten. – Het fixeerproces chemisch toelichten. – Het principe van verzadiging toelichten.

KV Technologie

– Algemeen.

– Demonstreren tijdens de praktijklessen.

– Het ontwikkelbad. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Vakoverschrijdend werken met AV Chemie. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Het stopbad. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Vakoverschrijdend werken met AV Chemie. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Het fixeerbad. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Vakoverschrijdend werken met AV Chemie. – Demonstreren tijdens de praktijklessen.


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

– De samenstellende chemische componenten van het spoelbad opsommen. – De functie en de werking van het spoelbad toelichten. – Het spoelproces chemisch toelichten. – Het principe van verzadiging toelichten.

– Het spoelbad. – Demonstreren tijdens de praktijklessen. – Vakoverschrijdend werken met AV Chemie. – Demonstreren tijdens de praktijklessen.

Materialen, producten en opslag in de zwart-wit fotografie

1 4

– Technische fiche van de fabricant laten gebruiken. – De doelstellingen realiseren via overzichtelijke tabel.

25

– De tijdens de praktijklessen gebruikte merken opsommen. – De etikettering van de tijdens de praktijklessen gebruikte materialen en producten begrijpen en toelichten. – Het stockeren van de tijdens de praktijklessen gebruikte materialen en producten in de afdeling toelichten. – Temperatuur, tijd en verdunning in relatie brengen met de tijdens de praktijlessen gebruikte materialen. – Agitatie in relatie brengen met de tijdens de praktijklessen gebruikte materialen. – – – – – –

Film. Fotografisch papier. Ontwikkelaar. Stopbad. Fixeer. Spoelwater en additieven.

– Agepon behandelen.

Veiligheid en hygiëne i.v.m. fotografische chemicaliën in de zwart-wit fotografie

1 5

– De tijdens de praktijklessen gebruikte chemicaliën in verband brengen met veiligheid en hygiëne en toelichten. – Risico i.v.m. inhaleren. KV Technologie


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

– Risico i.v.m. contact met de huid. – Risico i.v.m. spijsvertering. – Acute en chronische effecten.

2

FOTOGRAFISCHE OPTICA

2 1

Rechtlijnige voortplanting van het licht

26

– De algemene begrippen i.v.m. rechtlijnige voortplanting van – Toepassingsgebieden van de algemene begrippen in de – De algemene begrippen op zich worden in fotografie. het vak AV Fysica behandeld. Overleg met de het licht toelichten vanuit de fotografie. leerkracht AV Fysica is hier noodzakelijk. – Schaduwvorming wordt algemeen in het vak – Verband tussen voortplanting van licht en schaduwvorming – Schaduwvorming en fotografie: AV Fysica behandeld. Overleg met de toelichten. leerkracht AV Fysica is hier noodzakelijk. – stelling van Euclides; – Praktische toepassingen op schaduwvorming in de natuur maken. – De stelling van Euclides kennen. – Praktische toepassingen op schaduwvorming met – Schematische voorstellingen gebruiken. – kernschaduw en halfschaduw; kunstlichtbronnen is de studio maken. – De begrippen kernschaduw en halfschaduw toelichten en – Schematische voorstellingen gebruiken. – invloed van de zon op de aarde; duiden. – De invloed van de zon op de aarde toelichten in het – Schematische voorstellingen gebruiken. – dag en nacht; referentiekader van schaduwvorming. – Het verschijnsel dag en nacht toelichten binnen het referentiekader van de voortplanting van het licht. – Schematische voorstellingen gebruiken. – schijngestalten van de maan; – De schijngestalten van de maan toelichten binnen het – Schematische voorstellingen gebruiken. referentiekader van de lichtvoortplanting. – zon- en maansverduistering; – De begrippen zon- en maansverduistering toelichten binnen het referentiekader van de lichtvoortplanting. – Schematische voorstellingen gebruiken. – seizoenen. – Het verschijnsel van de seizoenen toelichten binnen het referentiekader van lichtvoortplanting.

KV Technologie


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

Lichtbronnen

2 2

– Demonstreren.

– Het principe van divergerende, evenwijdige en – De Reuterlamp: – divergerende bundel; convergerende lichtbundels toelichten. – evenwijdige bundel; – convergerende bundel. – Terugkaatsing en absorptie. – De begrippen terugkaatsing en absorptie toelichten. – Andere lichtbronnen. – Andere lichtbronnen toelichten. (U)

Terugkaatsing van het licht

2 3

27

– Aanbrengen via geleide waarneming, demonstratie en experiment. – Schematische voorstellingen gebruiken. – De regelmatige terugkaatsing. – De regelmatige terugkaatsing van licht toelichten binnen een fotografisch referentiekader. – De diffuse terugkaatsing van licht toelichten binnen een fotografisch referentiekader. – De terugkaatsing bij vlakke spiegels toelichten en het belang van brandpunt en kromming verwoorden. – De terugkaatsing bij sferische spiegels toelichten en het belang van brandpunt en kromming verwoorden.

– De diffuse terugkaatsing. – Studie van de vlakke spiegels. – Studie van sferische spiegels. – Lichtbreking.

Optische instrumenten

2 4

– De bouw van het oog schematisch voorstellen en toelichten – Het oog. vanuit cartesiaans standpunt. – De functie, de bouw en de werking van de diaprojector – De diaprojector. toelichten. (U) – De functie, de bouw en de werking van de andere optische – Andere. KV Technologie

– Schematische voorstellingen gebruiken. (U) – De vergroter wordt in punt 5.2 gedetaiieerd Fotografie 2de graad TSO

nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

instrumenten toelichten.

behandeld.

(U)

3

SENSITOMETRIE

3 1

Algemeen – Het begrip sensitometrie toelichten.


– Begripsomschrijving.

– De samenhang tussen belichting, ontwikkeling en het resultaat op een fotografische emulsie beklemtonen. – Voorbeelden gebruiken.

– De noodzaak van inzicht in sensitometrie binnen het – Sensitometrie in de praktijk. fotografisch referentiekader toelichten.

28

Licht, lichtbronnen en lichtmeting

3 2

– Het begrip zichtbare straling schematisch voorstellen en toelichten. – Het elektromagnetisch spectrum schematisch voorstellen en toelichten. – De begrippen continu en discontinu spectrum schematisch voorstellen en toelichten. – Met fotometrische grootheden omgaan en deze toelichten. – Het verband leggen tussen de verlichtingssterkte en de afstand via het genormaliseerd fotografisch begrippenkader. – De karakteristieke kenmerken van de in de praktijk gebruikte lichtbronnen opsommen en deze toelichten. – De karakteristiek kenmerken van andere lichtbronnen opsommen en deze toelichten. (U)

KV Technologie

– Licht: – zichtbare straling; – elektromagnetische spectrum; – continu en discontinu spectrum. – Fotometrie: – fotometrische grootheden; – verband tussen verlichtingssterkte en afstand. – Lichtbronnen: – gebruikt in de praktijk;

– andere.

(U)


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

Determinerende factoren bij de belichting

3 3

– Behandelen via: – eigen toestel; – vergroter: (klok, ø); – lichtmeter. – Demonstratie met materiaal uit de studio.

29

– De lichtsituatie (tegenlicht, sneeuw, optreden, toneel, strand, – Lichtsituatie, ISO, ø en t. …) evalueren. – De determinerende factoren bij belichting opsommen en toelichten via de geijkte terminologie. – Het begrip grijskaart toelichten. – De grijskaart. – De soorten lichtmetingen toelichten. – De lichtmeter leren gebruiken, de gegevens leren analyseren – Lichtmeters: – werking en principe; en de gegevens leren interpreteren. – soorten lichtmeting: – opvallende lichtmeting; – gereflecteerde lichtmeting; – meting op grijskaart; – filmontwikkeling in functie van de lichtmeting: algemeen principe; – algemeen principe van het zonesysteem.

KV Technologie


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

ALGEMENE METHODIEK I.V.M. DE BEELDVORMING BIJ ZWART-WIT FOTOGRAFIE

4

– Het ontstaan van het latente beeld, de ontwikkeling van het – Ontstaan van het latente beeld. negatief en de positiefvervaardiging procesmatig toelichten. – Ontwikkeling van het negatief. – Vervaardiging van het positief.

5

DE DONKERE KAMER

5 1

Infrastructuur

– De algemene theoretische achtergrond leggen ter ondersteuning van de praktische vaardigheden tijdens de praktijklessen.

– Behandelen tijdens de eerste kennismaking met de doka.

30

– De eisen waaraan een lichtsluis moet voldoen opsommen en toelichten. – De kleur van de donkere kamer in relatie brengen met strooilicht. – De eisen waaraan een goede natte werktafel moet voldoen opsommen en toelichten. – De plaatsing van de baden toelichten. – De plaatsing van vergroter en tijdsklok toelichten – De plaatsing van de ontwikkelautomaat toelichten. (U) – De dokaverlichting in relatie brengen met het lichtgevoeling materiaal en toelichten.

– Principe van de lichtsluis. – Kleur i.v.m. lichtproblematiek. – Plaatsing en eisen i.v.m. natte werktafel.

– Plaatsing van vergroter en tijdsklok. – Plaatsing van ontwikkelautomaat. – Verlichting.

(U)

– Water versus elektriciteit behandelen i.v.m. veiligheid.

De vergroter

5 2

– De vergroter schematisch voorstellen, de onderdelen – Schematische voorstelling. aanduiden en benoemen op het schema. – De onderdelen: – Het doel, de functie en de kleur van de grondplank toelichten. – de grondplank; – De functie en plaats van het vergrotingsmasker toelichten.

KV Technologie

– Doel (stabiliteit, basis waarop het geheel rust) en functie (projecteren van het beeld) Fotografie 2de graad TSO

nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

31

– De functie en de kleur van de zuil toelichten. – De functie van het roodfilter toelichten en in relatie brengen met de lichtgevoeligheid van het te belichten materiaal. – De functie van de hoogteverstelknop toelichten en in relatie brengen met de grootte van de afbeelding. – De functie van het lamphuis toelichten en in relatie brengen met strooilicht. – De functie van de melkwitte lamp toelichten. – De gestelde eisen aan de lamp opsommen. – De functie van de condensors en diffusiebox toelichten. – De functie van de negatiefhouder toelichten. – De methodiek bij het aanbrengen en verwijderen van het negatief toelichten. – De functie van de scherpstellingsknop toelichten. – De methodiek bij het scherpstellen toelichten. – De functie van de instelbalg toelichten. – De relatie toelichten tussen de instelbalg en de scherpstellingssknop. – De definitie van een objectief formuleren. – De soorten lenzen waaruit een objectief kan samengesteld zijn opsommen en schematisch voorstellen. – De functie van het objectief toelichten. – De definitie van een diafragma formuleren. – De functie van het diafragma toelichten. – De diafragmareeks opsommen. – De relatie tussen de getallen in de diafragmareeks toelichten. – De relatie tussen het diafragmagetal, de grootte van de opening en de doorgelaten hoeveelheid licht toelichten. – De functie van de tussenschakelaar toelichten. – De functie van de tijdregelaar toelichten. – De relatie tussen de tijdregelaar en het diafragma toelichten. – De praktische werking van de tijdregelaar toelichten.

KV Technologie

– de zuil; – het roodfilter;


onderscheiden. – De kleur in verband brengen met strooilicht.

– de hoogteverstelknop; – het lamphuis;

– Bescherming en tegengaan van stooilicht behandelen.

– de melkwitte lamp; – de condensors / diffusiebox – de negatiefhouder;

– de scherpstellingsknop;

– In relatie brengen met het groter en kleiner maken van de balg.

– de instelbalg;

– het objectief;

– Voldoende tijd aan besteden.

– Diafragma als eerste belichtingsregelaar behandelen.

– de tussenschakelaar; – de tijdklok.

– De tijdklok als tweede belichtingregelaar behandelen.


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

DE ZWART-WIT FILM

6 6 1


– De zwart-wit film algemeen omschrijven en de doorsnede – Omschrijving en doorsnede. tekenen. – De samenstellende componenten van de film opsommen – Samenstelling. en toelichten. – De bouw van de film toelichten.

De filmgevoeligheid

6 2

32

– – – – – –

– – – – – – –

–

De definitie van filmgevoeligheid verwoorden. De filmgevoeligheid in relatie brengen met ISO, ASA en DIN. De opbouw van de ISO, ASA en de DIN reeks toelichten. De filmgevoeligheid in relatie brengen met de korrelstructuur. De indeling van zwart-wit films volgens gevoeligheid verwoorden. De begrippen laaggevoelige films, middengevoelige films en hooggevoelige films toelichten en hun specifieke toepassingsgebieden verwoorden. De etikettering toelichten naar filmgevoeligheid. De indeling van zwart-wit films volgens kleurgevoeligheid verwoorden. De begrippen orthochromatische en panchromatische film toelichten en de toepassingsgebieden verwoorden. De etikettering toelichten naar kleurgevoeligheid. De indeling van zwart-wit films volgens filmformaat verwoorden. De relatie leggen tussen filmformaat en type camera. De begrippen super-kleinbeeldfilm, kleinbeeldfilm, rolfilm, APS, vlakfilm en directklaarfilm toelichten en in relaltie brengen met afmeting, gebruik, beeldkwaliteit en formaatnummer. De etikettering toelichten naar filmformaat.

KV Technologie

– Definitie. – Normalisatie.

– Etiketten en gebruiksaanwijzingen gebruiken.

– Indeling van de zwart-wit films volgens gevoeligheid.

– Etiketten en gebruiksaanwijzingen gebruiken. – Indeling van de zwart-wit films volgens kleurgevoeligheid.

– Etiketten en gebruiksaanwijzingen gebruiken. – Indeling van de zwart-wit films volgens filmformaat.

– Etiketten en gebruiksaanwijzingen gebruiken.


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

7

DE OPNAMECAMERA

7 1

Werkingsprincipe – Soorten camera's: – zoekercamera; – spiegelreflexcamera; – tweeogige spiegelreflexcamera; – technische camera; – digitale camera. – Kleinbeeldcamera.

– De soorten camera's opsommen.


– Algemeen blijven. – De specifieke werkingsprincipes van de verschillende soorten camera's wordt in de dere graad behandeld. (U) – Het is de bedoeling dat de leerlingen hier inzicht krijgen in de camera die ze tijden de praktijk gebruiken.

– Het werkingsprincipe van de tijdens de praktijklessen gebruikte camera schematisch voorstellen en toelichten.

33

Het objectief

7 2 – – – – – – – –

De definitie van een objectief formuleren. De functie van het objectief toelichten. De definitie van een diafragma formuleren. De functie van het diafragma toelichten. De diafragmareeks opsommen. De relatie tussen de getallen in de diafragmareeks toelichten. De relatie tussen het diafragma en de sluitertijd toelichten. Het gezamelijk gebruik van diafragma en sluiter toelichten.

– – – – – – –

– Een aantal doelstellingen komen ook aan bod bij de vergroter (punt 5 2). Het is echter aangewezen bij de behandeling van de opnamecamera het objectief opnieuw te bespreken. Afhankelijk van het niveau van vastzetting bij de leerlingen zal men deze problematiek vlugger of minder vlug kunnen behandelen.

De brandpuntsafstand. De beeldhoek. De lichtsterkte. Het diafragma. De belichtingstijd. Relatie daifragma-sluitertijd. Gezamelijk gebruik van diafragma en sluiter.

De sluiters 7 3

– De soorten sluiters toelichten.

KV Technologie

– Demonstratie met KB (spleetsluiter) en TC (centraalsluiter).

– Functie.

– De functie van de sluiter toelichten. (U)

– Soorten: – centraalsluiter; – gordijn- of spleetsluiter.

(U)


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– Het begrip nuttig effect toelichten.

(U)

– Nuttig effect.


(U)

De beeldscherpte

7 4

– Algemeen. – Het begrip beeldscherpte toelichten. – Instellen van de beeldscherpte: – Het instellen van de beeldscherpte toelichten. – het matglas; – De begrippen matglas, meetzoeker, parallaxcorrectie, – de meetzoeker; afstandsmeter en meetloep toelichten en in relatie brengen – de parallaxcorrectie; met het instellen van de beeldscherpte. – de afstandsmeters; – Het principe van de autofocus toelichten. – de meetloep.

– Scherpte laten instellen via verschilende systemen.

34

De scherptediepte

7 5

– Het begrip scherptediepte toelichten en in relatie brengen – Scherptediepte afhankelijk van diafragma. – Scherptediepte afhankelijk van brandpuntsafstand. met diafragma, brandpuntsafstand en opnamestand. – Scherptediepte afhankelijk van opnamestand. – Berekenen van de scherptediepte. – De scherptediepte berekenen. (U)

– De scherptedieptecontroleknop behandelen. – De scherptediepte laten aflezen op de lens. – Verband leggen met PV en diafilm. (U)

OPNAMETECHNIEK

8

Opnameformaat

8 1

– Demo in de studio.

– De verschillende opnameformaten toelichten. – De keuze van het opnameformaat toelichten.

Objectiefkeuze

8 2 – Het gebruik van verwisselbare objectieven toelichten. KV Technologie

– Het gebruik van verwisselbare objectieven.

– Demo. Fotografie 2de graad TSO

nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

– Het kiezen van objectieven. – De bepalende criteria bij objectiekeuze toelichten. – De objectiefkeuze toelichten in relatie met het – Het perspectief van het beeld in relatie met de objectiefkeuze. beeldperspectief.

De zwart-wit opnamefilters

8 3

– Werking. – De werking van zwart-wit opnamefilters toelichten. – Het praktisch gebruik van zwart-wit opnamefilters toelichten. – Praktisch gebruik. – De verlengingsfactoren bij zwart-wit opnamefilters – Verlengingsfactoren. toelichten.

– Behandelen via opzoeken van documentatie. – Toepassen in samenwerking met de praktijk.

35

Flitstechnieken

8 4

– Het flitslampje toelichten. (U) – Het principe en de algemene werking van de elektronenflits toelichten. – De soorten elektronenflitsen opsommen (U) – De synchronisatie van flits en sluiter toelichten. – Het richtgetal toelichten. – Het begrip kleurtemperatuur in relatie met flitslicht toelichten. – Flitstechnieken toelichten. (U)

– Het flitslampje. – De elektronenflits.

(U)

– Synchronisatie van flits en sluiter. – Richtgetal. – Kleurtemperatuur. – Praktische flitstechnieken.

– Vakoverschrijdend werken met PV Praktijk.

(U)

Verlengingsfactoren bij opname

8 5 – Het begrip van verlengingsfactoren bij opname toelichten. – Verlengingsfactoren bij opname berekenen. (U)

KV Technologie

– Begrip. – Berekening.

(U)

– In relatie brengen met doka, vergroter, papier en afstand.


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

Afbeeldingsmaatstaf

8 6 – Het begrip afbeeldingsmaatstaf toelichten. – De afbeeldingsmaatstaf berekenen.

(U)


(U)

– In relatie brengen met doka, vergroter, papier en afstand.

Schwarzschildeffect 8 7 – Het begrip Schwarzschildeffect toelichten. – Het Schwarzschildeffect berekenen.

(U)


– Technische fiche van de fabricant gebruiken.

De macro-opname

8 8

36

– Het begrip macro-opname toelichten. – Macro-opname berekenen.

(U)

– Begrip. – Berekenen.

De negatieftechniek en zijn eigenschappen 8 9 – De soorten negatiefmaterialen opsommen, de opbouw toelichten en de kenmerken verwoorden. – De begrippen gevoeligheid, korreligheid, gradatie, oplossend vermogen, contourscherpte en halo toelichten in het kader van de negatieftechniek.

– Soorten materialen en opbouw.

– – – – – – – Het effect van belichting en ontwikkeling leren beoordelen – bij de negatieftechniek.

KV Technologie

Gevoeligheid. Korreligheid. Gradatie. Oplossend vermogen. Contourscherpte. Halo. Beoordeling.

– Op verschillende soorten zwart-wit film éénzelfde onderwerp fotograferen en vergelijkende studie maken.


nr

KV TECHNOLOGIE

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

8 10


De positieftechniek en zijn eigenschappen – De soorten positiefmaterialen opsommen, de opbouw – Soorten materialen en opbouw. toelichten en de kenmerken verwoorden. – De begrippen lichtgevoeligheid en gradatie toelichten in het – Lichtgevoeligheid. kader van de positieftechniek. – Gradatie.

– Kunststofpapier (PE en/ofRC) en Barietpapier behandelen. – Demonstratie geven i.v.m. beïnvloeing gradatie.

– Het effect van belichting en ontwikkeling leren beoordelen – Beoordeling. bij de positieftechniek.

37 KV Technologie


6 Bibliografie Buchman, M., Basisboek zwartwit fotografie. Amsterdam, Focus, 54 blz. 1993, ISBN: 90-72216-35-0. Boelens, K., Licht en kleur. Rijswijk, Nijgh Grafiboek, 176 blz. 1994, ISBN: 90 298 6005 7 / NUGI 175. Spitzing, G., Het dokaboek. 1972, ISBN: 90 10 01004 X. Roelfsema, H., Tussen zwart en wit. 1989, ISBN: 90 72919 02 5. Adams, A., Photography series: The Print. ISBN: 0 8212 2187 6. Adams, A., Photography series: The Negative. ISBN: 0 8212 1131 5. Foto & Film encyclopedie. Focus Elsevier, 1981, ISBN: 90 1003743 6. Time - Life, De camera. Time - Life, Verzorging vanfoto's. Time - Life, Licht en film. Time - Life, De kleur. Time - Life, De grenzen van de fotografie. Time - Life, De afdruk. Kodak, Inleiding tot de Sensitometrie. Informatie van leveranciers (Ilford, Kodak, Agfa, Fuji, …): productbeschrijvingen, technische fiches, …

KV Technologie


38


PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

Fundamenteel gedeelte Eerste leerjaar: 7 uur/week Tweede leerjaar: 7 uur/week


D/1999/0279/051

PV Praktijk

39



41


41


41

4 Evaluatie

41


42

6 Bibliografie

53

PV Praktijk

40



2 Algemene doelstellingen – Het fototoestel bedienen in functie van een verwacht eindresultaat: scherpstellen, belichten, omgaan met tijd en diafragma, scherptediepte gebruiken. – Zwart-witfilm ontwikkelen: producten aanmaken, bewaren en gebruiken tijdens het ontwikkelproces. – Negatieven afdrukken (zowel contactafdrukken als vergrotingen) en omgaan met korrelscherpte, gradatie, belichtingstijd, doordrukken, tegenhouden, retoucheren en uitvergroten. – Een fotogram maken. – De vergroter gebruiken. – Met daglicht werken, daglichtverschillen waarnemen en leren zien. – Fotografisch vormgeven van ideeën. – Een eigen visie ontwikkelen. – Een beeld ondersteunen via gepaste en goede compositie en kadrering. – Foto's presenteren. – Correct, net en stipt werken. – Materiaal respecteren. – Selectief kijken. – Fotograferen met de camera obscura geobserveerd hebben. – Onderlegd worden in portretfotografie, reportage, industiële fotografie/architectuur/landschap en eigen werk. – Creatieve instelling ontwikkelen. – Inzich verwerven in de samenhang tussen inhoud en kleur, volume, vorm en licht. – Integratie van de technologische en esthetische componenten in het handelen. – Tot zelfexpressie komen via fotograferen.

3 Pedagogisch didactische wenken en didactische middelen – Men streeft naar zinvolle vormen van integratie. Dit veronderstelt persoonlijk initiatief van de leerkrachten en een intense en blijvende coördinatie tussen de verschillende vakken. Het is aangewezen vakoverschrijdend te werk tussen PV Praktijk Fotografie, KV Fotografie Esthetiek van de fotografie en KV Fotografie Technologie in te bouwen. – Voor het realiseren van het leerplan is het noodzakelijk dat iedere leerling over een kleinbeeldtoestel beschikt.

4 Evaluatie – Wanneer het leerplan, in samenspraak met de afdelingsverantwoordelijke, omgezet is in een jaarplanning is het de taak van de leerkracht de verschillende leerinhouden en doelstellingen om te zetten in een aangepast didactisch proces. – Als beoordelingstaak moet de leerkracht de kennis, de vaardigheden en de attitudes van de leerling objectief evalueren in functie van duidelijk geformuleerde en operationele doelstellingen. – De doelstellingen beogen vooral het verwerven van praktische vaardigheden en het leren beoordelen. In het kader van de totale persoonlijkheidsvorming moet echter ook voldoende aandacht geschonken worden aan de integratie van de esthetische en de technische componenten uit respectievelijk KV Fotografie Esthetiek van de fotografie en KV Fotografie Technologie in de praktijk van het fotograferen. Al deze aspecten moeten dan

PV Praktijk

41


ook deel uitmaken van het domein van de evaluatie. – In het totale toetsingsmechanisme moet de leerkracht aandacht hebben voor de permanente evaluatie (het dagelijks werk), voor de tussentijdse evaluatie (waarin de foutenanalyse en de remediëring een belangrijke rol spelen) en voor de examens. – Het is van belang dat de leerlingen op voorhand op de hoogte zijn van de gehanteerde objectieve, meetbare en andere evaluatiecriteria. – Het is van belang dat in parallelklassen dezelfde beoordelingsmethodiek gehanteerd wordt.


PV Praktijk

42


PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de

nr


leerinhouden

didactische wenken

1

Alle algemene en leerplandoelstellingen maximaal SPECIFIEKE OPDRACHTEN realiseren via specifieke opdrachten.

1 1


Dia – Esthetisch, inhoudelijk en technisch kwalitatieve beelden realiseren via diaopname met aandacht voor interpretatie, selectief leren kijken, kadrering, kleur, vorm, contrast, sfeer, licht, ritme en herhaling, diepte en scherptediepte en compositie.

43

– – – – – – – – – – – –

Verschillende interpretaties van éénzelfde onderwerp. Selectief kijken. Kadrering. Kleur. Vorm. Contrast. Sfeer. Licht. Ritme / herhaling. Diepte / scherptediepte. Compositie. Andere. (U)

– Sturen via specifieke opdrachten zoals: – eigen visie op een bepaald opgegeven onderwerp; – thematische opdrachten zoals: – fotograferen van lijnen; – fotograferen van bomen; – fotograferen van kleur; – fotograferen van contrast in de stad; – fotograferen van verschillende lichtomstandigheden; – fotograferen van ritme; – fotograferen van diepte; – fotograferen van sfeer aan zee. – eigen werk.

Negatief- en positiefontwikkeling, contactafdrukken en vergrotingen, foto's retoucheren en presenteren

1 2

– Esthetisch, inhoudelijk en technisch kwalitatieve beelden realiseren via zwart-witopname met aandacht voor techniek, industriële fotografie, detailstudie, scherpte / scherptediepte, landschap, licht, schaduw, interpreteren van éénzelfde onderwerp, portret, sfeer, verhaal, textuur, seizoenstudie, ritme, diepte / scherptediete, bewegingsweergave, eigen werk. – Eigen fotografisch werk presenteren volgens de opgelegde criteria. – Net, precies en doeltreffend leren tekenen, meten, snijden, kleven. PV Praktijk

– – – – – – – – – – –

Technische opgaves. Industriële fotografie. Detailstudie. Scherpte / scherptediepte. Architectuur. Landschap. Lichtstudie. Schaduwstudie. Verschillende interpretaties van éénzelfde onderwerp. Portretstudie. Sfeer.

– Sturen via specifieke opdrachten zoals: – eigen visie op een bepaald opgegeven onderwerp; – thematische opdrachten zoals: – fotograferen van kleur ; – fotograferen in de haven; – fotograferen van details; – studie op scherpte en diepte via éénzelfde thema; – thematisch fotograferen van gebouwen; – fotograferen van landschappen; Fotografie 2de graad TSO

nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– – – – – – – –

Fotoverhaal in aantal beelden. Thematische behandeling van ruw en glad. Seizoenstudie. Ritmestudie. Diepte / scherptediepte. Bewegingstudie. Eigen werk. Andere.

(U)


– fotograferen van éénzelfde thema in variabele lichtomstandigheden; – fotograferen van schaduwvorming; – fotograferen van familieen vriendenportretten; – fotograferen van voorbijgangers; – fotgraferen van jeugd in de stad; – maken van een fotoverhaal in 10 beelden; – fotograferen van ruwe en gladde elementen; – fotograferen van kinderportretten; – fotograferen van groepen; – fotograferen van de seizoenen;

44

– fotograferen van beweging; – fotograferen van bevriezing; – eigen werk.

2

DE POSITIEFONTWIKKELING

2 1

Handmatige ontwikkeling van kunststofpapier – Juist, net, creatief, hygiënisch en consequent leren werken – Ontwikkelaar: – product; bij de handmatige positiefontwikkeling. – verdunning; – De juiste producten kiezen en deze in de gewenste – temperatuur; verdunning bij de handmatige positiefontwikkeling – tijd; aanmaken voor de verschillende baden. – agitaties. – Rekening houden met temperatuur, tijd en agitaties bij de – Stopbad: positiefontwikkeling. – product; – Kunststofpapier hanteren. – verdunning; – temperatuur; – tijd;

PV Praktijk

– PE- en/of RC-papier. – Droogapparaten, spoelsystemen, dokalicht, natte donkere kamer, ontwikkelschalen, producten, pincetten, handschoenen, handdoek, stofjas, fotopapier, thermometer.


nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

– agitaties. – Fixeerbad: – product; – verdunning; – temperatuur; – tijd; – agitaties. – Spoelbad: – product; – verdunning; – temperatuur; – tijd; – agitaties.

45

Handmatige ontwikkeling van Barietpapier

2 2

(U)

– Een beeldrijk, tintrijk en hoogwaardig product realiseren via – Ontwikkelaar. – Stopbad. Barietpapier. (U) – Fixeerbad. – Barietpapier hanteren. (U) – Spoelbad. – Drogen: – aan de lucht; – op de droogpers.

Machinaal ontwikkelen

2 3 – Machinaal ontwikkelen.

PV Praktijk

(U)

– – – – –

(U)

Ontwikkelbad - product - verdunning. Spoelbad - product - verdunning. Fixeerbad - product - verdunning. Spoelbad - product - verdunning. Droger.


nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

3

FOTOGRAMMEN

3 1

De donkere kamer – Vertrouwd zijn met de werkruimte van de donkere kamer. – Werken met dokaverlichting en de werksituatie inschatten.


– Infrastructuur. – Dokaverlichting.

De vergroter

3 2

46

– – Alle onderdelen van de vergroter bedienen. – De vergroter in de werkomgeving van de donkere kamer – – gebruiken. – –

Grondplank. Lamphuis. Relatie afstand grondplank, lamphuis en belichting fotopapier. Belichtingsklok. Belichting.

Maken van fotogrammen

3 3

– Ontwerp. – Fotografische beelden maken via fotogrammen. – Voorbereiden van het beeld. – Het beeld voorbereiden via tekening en materiaalkeuze. – Structuur van de materie, vorm van de onderwerpen, – Uitvoeren en ontwikkelen. ritmische herhaling, belichtingstijd en transparantie in fotogrammen integreren. – De vergroter bedienen. – De nodige producten aanmaken. – Respecteren van de ontwikkelomstandigheden.

– Volgende materialen aan bod laten komen: plastic, rijst, transparante en niet transparante elementen, gevonden voorwerpen, bladeren, munten, …

Beoordeling

3 4

– Fotogrammen beoordelen volgens de vereiste esthetische – Esthetische en technische criteria. en technische criteria. PV Praktijk

– Voorbeelden van gekende fotografen (bv. Man Ray) bij de fotobespreking aan bod laten Fotografie 2de graad TSO

nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken komen. – De leerlingen hun werk en dat van anderen zelf leren bespreken.

– Standpunt leren innemen, leren verdedigen en mening leren herzien bij de bespreking van fotografische beelden.

4

DE GAATJESCAMERA

4 1

Algemeen – Het principe van, en de beeldvorming bij de camera obscura – De camera obscura. geobserveerd hebben.

47

Fotograferen met de camera obscura

4 2

(U) – Karton, snijmes, snijmat, meetlat, naald, potlood en andere middelen waarmee eveneens een camera obscura kan vervaardigd worden laten gebruiken. (U) – Kan ook via bv. een schoendoos of colablikje. (U)

– Net, precies en doeltreffend leren tekenen, meten, snijden, – De camera vervaardigen. kleven. (U) – Een camera obscura ontwerpen en vervaardigen. (U)

– Opnames maken met de camera obscura. .

(U)

– Het lichtgevoeligmateriaal aanbrengen. – Belichten. – ontwikkelen.

5

FOTOGRAFEREN MET HET KLEINBEELDTOESTEL

5 1

Diafragmakeuze in relatie met belichtingstijd – Diafragmakeuze en belichtingstijd instellen. – Relatie tussen diafragmakeuze en belichtingstijd. – De te fotograferen situatie in relatie brengen met – Manueel gebruik van de belichtingsmogelijkheden. diafragmakeuze en belichtingstijd. – Sluitertijdvoorkeuze. – Diafilm gebruiken. – Diafragmavoorkeuze.

PV Praktijk

(U) (U)

– Het gebruik van diafilm heeft volgende voordelen: – directe beoordeling; – objectieve en duidelijke remediëring; Fotografie 2de graad TSO

nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken – eenvoudige beoordeling gehanteerde toestel.

– Hanteren van het kleinbeeldtoestel i.v.m. diafragma en belichtingstijd.

van

het

Lichtmeting

5 2

– Instellen van de lichtmeter: – diafragma; – sluiter. – Beoordelen van en reageren op visuele prikkels i.v.m. – Variabelen / visuele prikkels. lichtmeting. – Hanteren van het kleinbeeldtoestel i.v.m. lichtmeting.

– Het gebruik van diafilm verderzetten.

48

Objectieven

5 3 – Het objectief verwijderen en op het toestel bevestigen.

– Bevestigen van objectief.

Positionering en afdrukknop

5 4

– Positioneren van de vinger tegenover de afdrukknop met – Horizontaal. – Verticaal. het toestel in de hand. – Juiste handpositie bij horizontale en verticale opname beheersen.

– Laten inoefenen met eigen toestel.

Scherpstelwig

5 5 – Beoordelen van het zoekerbeeld. – Het beeld scherpstellen. – Wig en kristallen beoordelen. PV Praktijk

– Wig en kristallen.


nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– Werken met autofocus.

(U)

– Autofocus.


(U)

Scherptediepteknop

5 6 – Het diafragmagetal inschatten. – Het diafragmagetal interpreteren i.v.m. scherptediepte. – Afstand inschatten vanaf een bepaald punt.

– Gebruik. – Aanduidingen op objectief.

– De leerlingen effectief afstanden vanaf een bepaald punt laten inschatten. – Een statief gebruiken.

Zonnekap en UV-filter

5 7

49

– Lichtsituaties interpreteren in relatie met UV-filter en zonnekap. – Strooilicht tegengaan bij de praktijk van het fotograferen.

– Doel en gebruik.

– Zonnekap is noodzakelijk.

Beoordeling

5 8

– Fotografische beelden beoordelen volgens esthetische en – Esthetische en technische criteria. technische criteria. – Standpunt leren innemen, leren verdedigen en mening leren herzien bij de bespreking van fotografische beelden.

– Voorbeelden van gekende fotografen bij de fotobespreking aan bod laten komen. – De leerlingen hun werk en dat van anderen zelf leren bespreken.

OPNAMETECHNIEKEN

6

Kadreren 6 1 – Fotografische beelden horizontaal en verticaal kadreren. – Invloed van horizonlijn en achtergrond integreren in de kadrering. PV Praktijk

– Horizontaal - verticaal. – Horizonlijn. – Achtergrond.

– Bij de bespreking werk van gekende fotografen behandelen.


nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de



leerinhouden

didactische wenken

– Aanvoelen van het beeld. – Beeldanalyse in functie van de inhoud. – Via het beheersen van de techniek i.v.m. kadreren, scherpte, – Beeldanalyse in relatie met de inhoud. scherptediepte, belichting en branpuntsafstand inhoud – Samengaan van inhoud en techniek. realiseren bij het fotograferen. – Esthetische resultaten i.v.m. licht en compositie bekomen via technische onderlegdheid.

In relatie met portretfotografie, reportage industriële fotografie/architectuur/landschap en eigen werk

6 1

50

– – – –

Afspraken maken en stipt zijn. Voornaam zijn, relaties leren opbouwen en onderhouden. Meester zijn over de geportretteerde. Leren communiceren.

– Voorbereiding: – locatie; – geportretteerde; – materiaal.

7

NEGATIEFONTWIKKELING

7 1

Handmatige ontwikkeling – Ontwikkelaar: – product; – Juist, net, stofvrij, hygiënisch en consequent leren werken – verdunning; bij de handmatige negatiefontwikkeling. – temperatuur; – De juiste producten kiezen en deze in de gewenste – tijd; verdunning bij de handmatige negatiefontwikkeling – agitaties. aanmaken. – Rekening houden met temperatuur, tijd en agitaties bij de – Stopbad: – product; negatiefontwikkeling. – verdunning; – De negatiefontwikkeling toepassen op films met verschillende – temperatuur; ISO waarden. – tijd; – agitaties. – Fixeerbad:

PV Praktijk

– Laten inoefenen via rollenspel, portretteren van familieleden en vrienden, voorbijgangers, …

– Natte donkere kamer, ontwikkeltank, producten, handschoenen, handdoek, stofjas, tijdklok, thermometer, maatbeker. – Aanvankelijk werken met een opgelegde ontwikkeling.


nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– De ontwikeltank leren gebruiken.

51

– product; – verdunning; – temperatuur; – tijd; – agitaties. – Spoelbad: – product; – verdunning; – temperatuur; – tijd; – agitaties. – Drogen: – aan de lucht; – op de droogkast. – De ontwikkeltank: – spoelen; – lichtschacht; – trechter; – deksel.

8

AFDRUKKEN VAN NEGATIEVEN

8 1

Vergroter – – – – –

PV Praktijk

Het negatief technisch en inhoudelijk perfect leren afdrukken. De vergroter correct gebruiken. De densiteit bij negatiefadruk beheersen. De gradaties van het papier bij negatiefafdruk beheersen. Stofvrij werken.


– Natte donker kamer, ontwikkelschalen, – Uitdiepen via: thermometer, pincetten, handschoenen, – vergrotingsmaatstaf; handdoek, stofjas, fotopapier, producten, – proefondervindelijk vaststellen van de diafragmaopening; droogpers, vergroter(s), objectieven, – opzoeken van de belichtingstijd via proefstroken; tijdsklok(ken). – soorten vergroters toepassen in relatie met de kwaliteit van het negatief. (U) – Maken van de contactafdruk: – proefstrook; – contact. – Maken van een afdruk: Fotografie 2de graad TSO

nr

PV PRAKTIJK

FOTOGRAFIE

GRAAD: 2de


leerinhouden

didactische wenken

– Leren doordrukken. – Leren tegenhouden. – De vergroting leren retoucheren via instippen met kleurtint van het beeld.

– – – – – – – – – –

plaatsing van het negatief; scherpstellen (korrelscherpte); proefstrook voor de vergroting; bepaling van de gradatie; bepaling van de densiteit; vergroting; manipulatie van doordrukken; manipulatie van tegenhouden; nieuwe vergroting; retoucheren.


– Retouchepenseel. – Retoucheinkten. – Spot-on / spot-off.

52

VEILIGHEID EN MILIEU

9

– Afval. – Afval selectief opruimen en sorteren. – De in de werkomgeving geldende veidlgheidsvoorschriften – Veiligheidsvoorschriften. respecteren

PV Praktijk

– Integreren in de praktijkopleiding. – Integreren in de praktijkopleiding.


6 Bibliografie Buchman, M., Basisboek zwartwit fotografie. Amsterdam, Focus, 54 blz. 1993, ISBN: 90-72216-35-0. Boelens, K., Licht en kleur. Rijswijk, Nijgh Grafiboek, 176 blz. 1994, ISBN: 90 298 6005 7 / NUGI 175. Spitzing, G., Het dokaboek. 1972, ISBN: 90 10 01004 X. Roelfsema, H., Tussen zwart en wit. 1989, ISBN: 90 72919 02 5. Adams, A., Photography series: The Print. ISBN: 0 8212 2187 6. Adams, A., Photography series: The Negative. ISBN: 0 8212 1131 5. Foto & Film encyclopedie. Focus Elsevier, 1981, ISBN: 90 1003743 6. Time - Life, De camera. Time - Life, Verzorging vanfoto's. Time - Life, Licht en film. Time - Life, De kleur. Time - Life, De grenzen van de fotografie. Time - Life, De afdruk. Kodak, Inleiding tot de Sensitometrie. Informatie van leveranciers (Ilford, Kodak, Agfa, Fuji, …): productbeschrijvingen, technische fiches, …

PV Praktijk


53

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS FOTOGRAFIE. Tweede graad TSO 1 ste en 2 de leerjaar

Recommend Documents